You are on page 1of 18

nanotechnologia w

medycynie
Paulina Pieronczyk IIIc
nanotechnologia
czym jest nanotechnologia?
Nazwa całego zestawu technik i sposobów tworzenia rozmaitych struktur o rozmiarach nanometrycznych, czyli
na poziomie pojedynczych atomów i cząsteczek. Rozmiary nanometryczne nie są jednoznacznie zdefiniowane. Jako
najszerzej przyjętą definicję uznaje się zalecenie Komisji Europejskiej, w której nanomateriałami określa się
materiały, które przynajmniej w jednym wymiarze mają rozmiar 1–100 nm lub też w rozkładzie wielkości cząstek
przynajmniej 50% cząstek jest w skali nanometryczne.
Taka definicja, mimo iż jest stosunkowo ścisła, nie jest całkowicie poprawna. Nanomateriał różni się od
klasycznego materiału faktem, że poniżej pewnych rozmiarów efekty kwantowe istotnie wpływają na
właściwości oraz zachowanie danej cząstki. Przejście między tymi stanami stanowi prawdziwą granicę
rozmiaru nanomateriału. Dla różnych substancji ten rozmiar się zmienia, także pod wpływem otoczenia czy
geometrii cząstki, zatem ze względów praktycznych stosuje się wcześniej wspomnianą definicję.
Historia nanotechnologii sięga lat 50. XX w., gdy Richard P. Feynman wygłosił wykład There's Plenty of Room at the
Bottom (w wolnym tłumaczeniu „Dużo zmieści się u podstaw“ lub „Tam na dole jest jeszcze dużo miejsca“). Rozpoczynając od
wyobrażenia sobie, co trzeba zrobić, by zmieścić 24-tomową Encyklopedię Britannicę na łebku od szpilki, Feynman
przedstawił koncepcję miniaturyzacji oraz możliwości tkwiące w wykorzystaniu technologii mogącej operować na poziomie
nanometrowym. Na koniec ustanowił dwie nagrody (zwane Nagrodami Feynmana) po tysiąc dolarów każda.
Lata 80. i 90. XX w. to okres gwałtownego rozwoju technik llitograficznych oraz produkcji ultracienkich warstw
kryształów.
W 2007 roku nanotechnolodzy z Technionu umieścili cały hebrajski tekst Starego Testamentu na obszarze zaledwie 0,5
milimetra kwadratowego na pokrytej złotem krzemowej płytce. Tekst został wryty przez skierowanie na płytkę skupionego
strumienia jonów galu.
Nanotechnologia jest obecnie bardzo modnym i obiecującym działem nauki o materiałach, bardzo często jest też jednak
"słowem wytrychem", przy pomocy którego próbuje opisać niemal każde badania w dziedzinie technologii materiałowej.

Historia
Fulereny
Cząsteczki składające się z parzystej liczby
atomów węgla, tworzące zamkniętą, pustą w
środku bryłę geometryczną Cząsteczki
fulerenów zawierają od 28 do około 1500
atomów węgla.
Właściwości chemiczne fulerenów są zbliżone
pod wieloma względami do węglowodorów
aromatycznych Fuleren C
60, czyli buckminsterfulleren, podobnie jak inne
fulereny, jest odmianą alotropową węgla.
zastosowanie
w przemyśle spożywczym
Od pola do kuchni nanotechnologia może być stosowana na każdym
etapie łańcucha żywnościowego, aby:
Podczas gdy wiele aplikacji nanotechnologicznych jest jeszcze w powijakach,
niektóre z nich są już powszechnymi praktykami. Przykładami dwóch typowych
● monitorować warunki uprawy;
zastosowań są:
● skuteczniej dostarczać pestycydy;
Zwiększenie możliwości przepływu suchych proszków. Suche proszki nie zawsze są
● zmniejszyć ilość niektórych składników bez zmiany tekstury
całkowicie suche. W rzeczywistości mają tendencję do formowania brył lub
struktur, które przerywają przepływ w urządzeniach do przetwarzania żywności lub
(pomyśl o lodach o mniejszej zawartości tłuszczu, ale o tej samej
przyklejają się do ścianek silosów, gdzie stosowane jest ciśnienie. Tradycyjnym kremowości lub frytkach gotowanych z mniejszą ilością oleju, ale
rozwiązaniem jest uderzanie w zatkane części gumowym młotkiem. Duże cysterny
o tej samej chrupkości);
mogą nawet mieć system młotów, aby pozostałości proszku odpadły ze ścian. Jednak
od dłuższego czasu w przemyśle spożywczym stosowane są nanocząsteczki krzemu ● poprawiają smak w żywności;
lub dwutlenku tytanu, które zapobiegają sklejaniu się proszku i eliminują zatory. To ● sprawiają, że niektóre składniki odżywcze są lepiej przyswajalne
tak, jakby mieszać duże kamyki z mniejszymi, więc ta ostatnia może działać jak
przez organizm;
rodzaj suchego smaru.
● wykryć psucie;
Funkcja antybakteryjna. Ponieważ nanocząsteczki penetrują błony komórkowe,
● zabić bakterie;
mogą mieć właściwości antybakteryjne. Jednym z przykładów jest nanosrebro, które
zabija bakterie dzięki swojej przebijającej, igłowatej strukturze. Nanosrebro ● zwiększyć trwałość.
stosowane jest od kilku lat w przemyśle spożywczym, szczególnie do powierzchni
mających kontakt z żywnością.
nanomateriały
Nanomateriały – wszelkie materiały, w których występują regularne struktury na poziomie
molekularnym, tj. nieprzekraczającej 100 nanometrów. Granica ta może dotyczyć wielkości
domen jako podstawowej jednostki mikrostruktury, czy grubości warstw wytworzonych lub
nałożonych na podłożu. W praktyce granica, poniżej której mówi się o nanomateriałach jest
różna dla materiałów o różnych właściwościach użytkowych i na ogół wiąże się to z
pojawieniem szczególnych właściwości po jej przekroczeniu. Zmniejszając rozmiar
uporządkowanych struktur materiałów można uzyskać znacznie lepsze właściwości
fizyko-chemiczne, mechaniczne itp.
Nanomateriały można podzielić na następujące cztery grupy:
● nanomateriały zerowowymiarowe (nanomateriały punktowe), np. kropki
kwantowe, nanocząstki srebra;
● nanomateriały jednowymiarowe, np. nanodruty metali lub półprzewodników,
nanopręty, nanowłókna polimerowe;
● nanomateriały dwuwymiarowe, np. warstwy o grubości nanometrów typu
jednofazowego lub wielofazowego, grafen oraz inne materiały o grubości jednego
atomu;
● nanomateriały trójwymiarowe (lub nanokrystaliczne), tj. złożone z
krystalicznych domen i klasterów faz o wymiarach rzędu nanometrów lub też
kompozyty wzmacniane nanocząstkami.
w elektronice organicznej
Materiały stosowane w implantach medycznych, takich jak rozruszniki serca i pompy insulinowe, mogą być szkodliwe dla
organizmu. Zespół unijnego projektu BISON bada możliwość zastąpienia ich samoorganizującymi się strukturami peptydowymi. To
bioelektroniczne rozwiązanie pozwoli na opracowanie bezpieczniejszych implantów zasilanych ruchem ciała.

Większość produktów opracowywanych przez przemysł optoelektroniczny wykorzystuje materiały metaliczne, które szkodzą naszej planecie ze
względu na zanieczyszczenia generowane podczas ich produkcji i wydobycia, a ponadto nie ulegają biodegradacji. Nieustająca praca zespołu
projektu BISON przynosi kolejne owoce w postaci przyjaznych dla środowiska alternatywnych rozwiązań, które przyczyniają się do rozwoju
ekologicznej gospodarki.

Aby rozwinąć te obiecujące technologie, zespół otrzymał już finansowanie z UE dla dwóch projektów zorientowanych na ocenę wykonalności
koncepcji: PiezoGel, który ulepszy trójwymiarowe hodowle komórek, i PepZoSkin, który zbada możliwości w zakresie opracowania elektronicznej
skóry.

„Następnym krokiem jest zastosowanie zgromadzonej wiedzy w nanotechnologii metabolitów, gdzie mamy do czynienia z jeszcze mniejszymi
cząsteczkami bioorganicznymi, takimi jak aminokwasy, witaminy i zasady nukleinowe, łącząc potencjał nanotechnologii peptydowych i DNA w
celu opracowania rozwiązań opartych na kwasach peptydonukleinowych (PNA)”, mówi Gazit.
nanorurki
Nanorurki – struktury nadcząsteczkowe, mające postać pustych w środku walców. Współcześnie najlepiej
poznane są nanorurki węglowe. Istnieją jednak także niewęglowe nanorurki (m.in. utworzone z siarczku
wolframu)oraz nanorurki utworzone z DNA.

Poza właściwościami elektrycznymi, które nanonurki odziedziczyły po grafenie, posiadają unikalne


właściwości termiczne i mechaniczne, sprawiająje, że intrygują one do rozwoju nowych materiałów:

● mechaniczna wytrzymałość na rozciąganie może być 400 razy wyższa niż stal
● waga – ich gęstość jest o jedną szóstą mniejsza niż stali
● przewodność cieplna jest lepsza niż diamentów
● bardzo wysoki współczynnik kształtu w stosunku do swojej długości (są bardzo
cienkie)
● powierzchnia końcówki w pobliżu teoretycznej granicy (im mniejsza powierzchnia
końcówki, tym bardziej skoncentrowane jest pole elektryczne i tym większy jest
współczynnik wzmocnienia pola)
● podobnie jak grafit, są one bardzo stabilne chemicznie, chyba że są jednocześnie
wystawione na działanie wysokich temperatur i tlenu – jest to właściwość, która
czyni je niezwykle odpornymi na korozję
● puste wnętrze może być wypełnione różnymi nanomateriałami, oddzielając je i
osłaniając od otaczającego środowiska – cecha niezwykle przydatna w
zastosowaniach nanomedycyny, takich jak trapsport leków.
zastosowanie w medycynie
nanoboty
Nanoroboty (nanoboty, nanity, nanomaszyny) są
hipotetycznymi maszynami w zakresie wielkości 1.5-100
nanometrów, skonstruowanymi dzięki nanotechnologii w
nanoskali z komponentów nanometrycznych.
Bardzo rzadko stosuje się inną definicję nanorobota. https://www.youtube.com/watch?v=7vQ0OTh5eCE
Jest to urządzenie, które pozwala na precyzyjną
interakcję z obiektami w nanoskali. Taką definicję można
przypisać zarówno małym robotom poruszającym się z
nanometrową precyzją, jak i dużym urządzeniem, np.
mikroskopowi sił atomowych.
CIEKAWOSTKA
Naukowcy z Izraela ogłosili, iż wkrótce zostanie rozpoczęta terapia nanobotami i zostanie ona
przetestowana na ludziach. Pierwszy ma być leczony tą techniką pacjent ze schorzeniem białaczki,
któremu lekarze dają około 6 miesięcy życia.
Terapia ta była potwierdzona najpierw na badaniach laboratoryjnych na szalkach, potem eksperymenty
były wykonywane na zwierzętach. Metoda ta będzie polegać, na dostarczeniu leku prosto do komórek
docelowych rakowych, natomiast komórki zdrowe mają być nienaruszone.
Terapia będzie przeprowadzona przez wykonywanie zastrzyków z nanobotów o średnicy 50 nanometrów.
Te mikroskopijne urządzenia składają się z DNA przez co nie wywołują one odpowiedzi odpornościowej w
organizmie leczonej osoby i mogą dostarczyć lek prosto do miejsca, w którym jest on potrzebny. Dzięki
temu możliwe jest użycie leków, które normalnie nie zostały dopuszczone do użytku ze względu na dużą
toksyczność. Lek zostanie dostarczone tylko i wyłącznie komórkom rakowym, które nanoboty potrafią
skutecznie rozpoznawać.
Jeśli testy na pacjencie przejdą pozytywnie tak jak na zwierzętach, to pacjent przeżyje. Nowotwór będzie
można usunąć z organizmu w ciągu miesiąca. Naukowcy wierzą, iż w przyszłości nanoboty, będą w stanie
przeprowadzać zaawansowane operacje wewnątrz organizmu człowieka.
nanotechnologia a endometrioza
Endometrioza, zwana złodziejem płodności, wielu kobietom Naukowcy użyli niezwykle małych materiałów polimerowych
znacznie utrudnia zajście w ciążę. Dodatkowo często towarzyszy – mniejszych niż 100 nanometrów – wypełnionych
jej ból, cierpienie i łzy, które trudno powstrzymać. Naukowcy, wspomnianym barwnikiem. Generował on zarówno sygnał
chcąc pomóc milionom kobiet na całym świecie, nieustannie fluorescencyjny, jak i ciepło, które zabijało komórki (działało
starają się jak najwięcej dowiedzieć o wspomnianej dolegliwości. tak światło bliskiej podczerwieni).
Ostatnimi czasy opracowali precyzyjne leczenie – oparte na
Nanocząsteczki wypełnione barwnikiem umożliwią lekarzom
nanotechnologii – mające na celu złagodzenie wspomnianego bólu zaobserwowanie zmian powstałych w organizmie. Ponadto
i ułatwienie kobietom zajście w ciążę. nanocząsteczki, które pod wpływem światła bliskiej
podczerwieni osiągają temperaturę około 46oC, mogą usunąć
wspomniane zmiany.
Na tym jednak nie koniec – aby opisaną technologię móc
wprowadzić do badań klinicznych na ludziach, niezbędne
są kolejne badania na zwierzętach. Trochę musimy więc
jeszcze poczekać, ale obserwacje są obiecujące!
zwalczanie nowotworu
Choroba nowotworowa jest chorobą złożoną i obejmuje różnorodną grupę schorzeń, stanowiącą
wciąż główny problem medyczny na całym świecie. Nanotechnologia – jako nauka i inżynieria
władania materią na poziomie porównywalnym do rozmiaru cząsteczki biologicznej - znajduje
istotne zastosowanie w medycynie, oraz niesie ze sobą potencjalną możliwość poprawy wyników
klinicznych. W dziedzinie chorób nowotworowych, nanotechnologia stwarza możliwości rozwoju
metod terapii oraz narzędzi pod kątem redukcji toksyczności, poprawy skuteczności i możliwości
prowadzenia leczenia, a także zwiększenia wykrywalności samej choroby. Niniejsza praca opisuje
najnowsze postępy w tej dziedzinie, wskazuje potencjalne możliwości na przyszłość, a także
proponuje sposoby, jakimi inżynierowie i fizycy mogą przyczynić się do jej dalszego rozwoju.
Wielofunkcyjna nanocząsteczka
skala długości
źródła
https://pl.wikipedia.org/wiki/Nanotechnologia
https://pl.wikipedia.org/wiki/Fulereny
https://foodfakty.pl/nanotechnologia-w-przetworstwie-zywnosci
https://pl.wikipedia.org/wiki/Nanomateriały
https://ec.europa.eu/research-and-innovation/pl/projects/success-stories/all/nanotechnologia-przy
nosi-nowe-mozliwosci-w-dziedzinie-elektroniki-organicznej
https://pl.wikipedia.org/wiki/Nanorurki
https://materialyinzynierskie.pl/nanorurki/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Nanoroboty
http://laboratoria.net/technologie/23324.html
https://www.chcemybycrodzicami.pl/nanotechnologia-vs-bol-i-problemy-z-plodnoscia-w-endometrioz
ie-najnowsze-badania/
https://www.agh.edu.pl/aktualnosci/info/rak-i-nanotechnologia-nowe-lokalne-terapie-i-techniki-d
iagnostyczne

You might also like