เขตพระนคร

ในปัจจุบันนี้มีพื้นที่หลายพื้นที่ที่เป็นมรดกวัฒนธรรมและมีคุณค่าทางด้านสถาปัตยกรรมต่อประชาชนเป็น
อย่างมาก แต่ปัจจุบันพื้นที่เหล่านี้กำลังโดนความเจริญรุ่งเรืองทางเทคโนโลยีหรืออำนาจของเงินนั้นกำลัง
ทำลายพื้นที่ทมี่ ีคุณค่าเหล่านี้ แต่ก็ยังมีบางพื้นที่ในปัจจุบันที่สามารถปรับตัวตามสมัยปัจจุบันได้นั่นก็คือ
กลุ่มสถานที่บริเวณ เขตพระนคร เช่น พระบรมมหาราชวัง ที่เป็นสถานที่สำคัญมากในอดีตนั่นก็คือเคยเป็นที่อยู่
อาศัยของพระมหากษัตริย์ตลอดจนพระบรมวงศานุวงศ์ และศูนย์กลางแห่งความเจริญรุ่งเรืองมาก่อนพราะทุก
อย่างในอดีตนั้นคนในวังนั้นจะได้ทดลองหรือได้ใช้สิ่งของก่อนคนอื่นเสมอแล้วประชาชนทั่วไปถึงจะได้ใช้สิ่งของ
นั้นตามมาทีหลัง แต่ปัจจุบันนี้ พระบรมมหาราชวังนั้นก็ไม่ได้เป็นศูนย์กลางอีกแล้วเนื่องจากปัจจัยในด้านการ
ปกครองที่พระมหากษัตริยไ์ ด้อยู่ภายใต้รัฐธรรมนูญ รวมถึงคนที่มีอำนาจหรือร่ำรวยนั้นไม่จำเป็นต้องเป็นขุน
นางหรือเจ้านายอีกต่อไป ความเจริญรุ่งเรืองนัน้ จะมากับบุคคลที่มีที่สติปัญญารวมถึงบุคคลที่ร่ำรวยอย่างมาก
โดยปัจจุบัน พระบรมมหาราชวังนั้นยังคงสถานะเป็น พระราชวังแต่ก็มีบริเวณที่ให้นักท่องเที่ยวสามารถเยี่ยม
ชมได้เช่นกัน

ที่มา(https://www.royalgrandpalace.th/th/discover) ที่มา(https://mgronline.com/travel/detail/9570000075035)

แต่ก็ยังมีอกี พื้นที่นึงบริเวณ เขตพระนคร นั่นก็คือ บริเวณท่าพระจันทร์ ซึ่งถือเป็นท่าที่สำคัญตั้งแต่ในสมัยต้น

กรุงรัตนโกสินทร์เนื่องจากเป็นท่าที่ พ่อค้าแม่ค้าจากฝั่งธนบุรีได้เอาสินค้าขึ้นมาขายที่ท่าเรือดังกล่าว และ
บริเวณดังกล่าวเคยเป็นส่วนนึงของ พระราชวังบวรสถานมงคลหรือวังหน้าสมัย สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรา
สิงหนาท แต่ในปัจจุบันพื้นที่ดังกล่าวได้เป็นที่ตั้งของชุมชนท่าพระจันทร์ซงึ่ มีอาชีพมากมาย รวมถึงเป็นท่าเรือที่
สำคัญในปัจจุบันเนื่องจากเป็นท่าเรือที่ กลุ่มคนไทยหรือคนต่างประเทศนั้นจะข้ามจากฝั่งกรุงธนบุรีมาฝั่งพระ
นครนั้น ต้องขึ้นท่าเรือนี้เนื่องจากท่าเรือนีน้ ั้นใกล้กับสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญมากมายใน เขตพระนคร
 ตัวอย่างเขตพระนครสถานที่สุดท้าย นั่นก็คือ ชุมชนป้อมมหากาฬ ซึ่งชุมชนดังกล่าวนั้นติดกับ ป้อมมหากาฬ
ซึ่งเป็น 1 ใน 14 ป้อมสำคัญที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ได้โปรดให้สร้างขึ้นตั้งแต่การ
สร้างกรุงรัตนโกสินทร์ โดยแต่ก่อนนั้นชุมชนนี้มีบ้านของเหล่าข้าราชบริพารนั้นอาศัยอยู่รวมถึงมี
คนประกอบอาชีพ เช่น ทำกรงนก และ เครื่องดินเผา เป็นต้น แต่ต่อมานั้นชุมชนแห่งนี้ก็เริ่มซบเซา เนือ่ งจาก
ผู้คนยุคหลังได้ขยัยขยายที่อยู่ออกไปอาศัยอยู่ข้างนอกเนื่องจากที่อยู่อาศัยในป้อมนั้นเริ่มแออัด โดยปัจจุบันนี้
ป้อมมหากาฬก็ไม่มีชุมชนดังกล่าวอีกแล้ว เนื่องจากบริเวรชุมชนดังกล่าวได้กลายเป็นสวนสาธารณะไปแล้ว
ด้วยนโยบายของทางรัฐ

ในเขตพระนครนั้นถือว่าเป็นเขตเมืองที่มีกลุ่มอาคารที่ควรค่าแก่การอนุรกั ษ์รวมถึง วัฒนธรรมจากคนรุ่นก่อน

แต่ในปัจจุบบันนี้ได้มีนโยบายของรัฐรวมถึงทีม่ ีประชากรมากขึน้ ใน เขตพระนคร นั้นทำให้ เขตพระนคร นั้นมี
สิ่งทันสมัยมากขึ้นแต่เก่า ซึง่ มีผลกระทบทั้ง ข้อดี และ ไม่ดี ดังต่อไปนี้ ข้อดีของการที่มีสิ่งทันสมัยใน
เขตพระนคร มีดังนี้
1.ด้วยทางสภาพภูมิประเทศบริเวณ เขตพระนคร นั้นติดริมแม่น้ำเจ้าพระยาซึ่งถือเป็นแม่น้ำสายหลักของ
ประเทศไทยโดยปัจจุบันปฏิเสธไม่ได้เลยการสัญจรทางน้ำก็ถือเป็นการเดินทางที่สะดวกมาก
ทำให้ปัจจุบันนั้นมีเรือโดยสารที่ติดแครื่องปรับอากาศมากขึ้น
2. อาคารโบราณส่วนใหญ่ใน เขตพระนคร ในปัจจุบันนั้นได้มีการเปลี่ยนแปลงอาคารโบราณนั้นได้นำกลับมาใช้
งานอีกครั้ง เช่น วังท่าพระ ซึ่งเคยเป็นที่ประทับของ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัตติ
วงศ์ ปัจจุบันบริเวณนี้ได้ใช้ประโยชน์มากกว่าที่เป็นประทับนั่นก็คือ บริเวณทั้งหมดได้เป็น
มหาวิทยาลัยศิลปากร แต่ก็ยังรักษาอาคารเก่าไว้เป็นอย่างดีรวมถึงได้สร้างประโยชน์ เช่น จัดนิทรรศการใน
ตำหนักเก่าต่างๆ
3. วัฒนธรรมหลายๆอย่างที่ใกล้จะสาบสูญนั้นก็ได้ปรับตัวเพื่อที่จะได้ยังอยู่ต่อไปได้ นอกจากนั้นยังสามารถหา
รายได้ได้อีกด้วย เช่น งิ้ว ซึง่ เป็นวัฒนธรรมจากจีนนั้นปัจจุบันก็มีคนสนใจน้อยลงแต่คนเล่นงิ้วบางที่นั้นได้
ปรับเปลี่ยนฉากเป็นฉากในจอ LED เพื่อประหยัดในการจัดฉาก รวมถึงในการใช้จอดังกล่าวยังสามารถเปลี่ยน
ฉากได้หลายฉากเพื่อผู้ชมยังไม่รู้สึกน่าเบื่ออีกด้วย และ ยังมีโขน ซึ่งถือเป็นวัฒนธรรมที่สำคัญอย่างมากของ
ประเทศไทยนัน้ ก็ได้มีการปรับเปลี่ยนเช่นกัน เช่นการจัดฉากโดยใช้เทคโนโลยีมาช่วยเพื่อทำให้ฉากนั้นอลังการ
มากขึ้นรวมถึง ปัจจุบันยังมีการเปิดรอบแสดงโขนมากขึ้นเพื่อดึงดูดชาวต่างชาติได้อีกด้วย

ที่มา(https://www.finearts.go.th/museumexpo2021/museum-6.html) ที่มา(https://oliviatours.com/main/klong-ong-ang/)
4. ในอดีตด้วยการที่ เขตพระนคร นัน้ ไม่ได้มีการวางแผนผังเมืองที่ถูกต้อง ทำให้บางชุมชนนั้นแออัด แต่ในช่วง
30 ปี นี้นั้นทางรัฐได้มีการปรับพื้นที่ใน เขตพระนคร นั้นดูมรี ะเบียบมากขึ้นทำให้บางชุมชนนั้นมีแผนผัง
มากกว่าสมัยก่อนมากขึ้น
5. ด้วยที่ เขตพระนคร นั้นมีแนวลำคลองส่วนมากทำให้ลำคลองบางสายนั้นมีขยะส่วนมากทำให้สถานที่บริเวณ
ติดลำคลองนั้นมีกลิ่นเน่าเหม็นแต่ทางรัฐนั้นก็ได้มีการแก้ไข เช่น คลองอางโอ่งนั้นแต่ก่อนนัน้ ได้มีผู้ประกอบ
อาชีพอยู่บริเวณนั้นได้มกี ารอยูท่ ี่แออัดรวมถึงคลองนั้นมีการส่งกลิ่นเน่าเหม็น ทางรัฐนั้นได้มีการย้ายผู้ประกอบ
อาชีพทั้งหลายออกจากคลองโอ่งอ่าง และมีการปรับภูมิทัศน์คลองดังกล่าวเกิดขึ้นทำให้ปัจจุบันคลองดังกล่าว
นั้นได้สะอาดมากขึ้น

นอกจากที่มีข้อดีแล้วนั้นการที่ เขตพระนคร ได้มีสิ่งที่ทนั สมัยนั้นก็ยังมีข้อเสียอีกด้วยโดยมี ข้อเสีย ดังนี้

1.ในบริเวณเขตพระนครปัจจุบันนั้นมีความเจริญรุ่งเรืองมากเข้าสู่ในเขตนี้แต่ปัญหาของเขตนี้ที่เหมือนกับเขต
อื่นๆ นั่นก็คือปัญหาจราจรติดขัดเนื่องจากถนนบางเส้นในเขตพระนครมีถนนบางเส้นที่แคบเกินไปซึ่งเหตุของ
ปัญหานี้นั้นเกิดขึ้นตั้งแต่ที่ในอดีตนั้นผู้คนนั้นไม่ได้ใส่ใจถึงการวางแผนผังเมืองทำให้ส่งผลถึงปัจจุบัน
2. อาคารอนุรักษ์บางที่ในเขตพระนครนัน้ เริ่มทรุดโทรมและรวมถึงบางที่นั้นไม่สามารถรู้ได้เลยว่าใครเป็นผู้ถือ
โฉนดทำให้ทางรัฐบาลนั้นไม่สามารถยื่ยมือไปช่วยได้ เช่น ตำหนักเล็กของ หม่อมเจ้ามงคลประวัติ สวัสดิกุล
ซึ่งปัจจุบันอยู่ในเขตชุมชนกรมพระสมมตอมรพันธ์ซงึ่ ภายในปัจจุบัน ตำหนักเล็กนั้นถูกทิ้งร้างเริ่มทรุดโทรมตาม
กาลเวลาทำให้สถาปัตยกรรม นีโอคลาสสิค เริ่มเลือนหายไป
3. ด้วยแผนผังเมืองในเขตพระนครนั้นด้วยแต่ละยุคสมัยนั้นมีการการสร้างตึกมากมายโดยม่ได้คำนึงถึงพืน้ ที่
ว่าแออัดไปหรือไม่อย่างไรด้วยอำนาจเงินนั้นสามารถแปรเปลี่ยนไปได้ทำให้ชุมชนบางชุมชมนั้นกลายเป็น
สลัมได้
4. ปัจจุบันนี้ด้วยการเมืองที่รุนแรงทำให้มีคนบางกลุ่มนั้นได้มาแสดงจุดยืนแต่ได้มีการทำให้อาคารอนุรักษ์บางที่
หรือสถานที่สำคัญนั้น เกิดความเสียหายจากการกระทำทีใ่ ช้อารมณ์อย่างเดียว เช่น กลุ่มทะลุวังนั้นได้เอา
สเปรย์สีไปฉีดบนกำแพงพระบรมหาราชวังทำให้สถานที่สำคัญแห่งนี้เกิดความเสียหาย
5. ในเขตพระนครนั้นมีปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมเป็นพิษอย่างมากต่อให้ทางรัฐนั้นมีการวางถังขยะแล้วนั้นแต่ก็ยัง
มีประชาชนบางคนนั้นได้เอาขยะไปทิ้งตามต้นไม้หรือ ทิ้งลงแม่น้ำนั้นทำให้ทัศนียภาพนั้นเสีหายรวมถึงส่งกลิ่น
เน่าเหม็นอีกด้วย เช่น แม่น้ำเจ้าพระยานั้นมีขยะยังลอยแม่น้ำหรือตามลำคลองที่มีขยะ รวมถึงตามทางเดินใน
เขตพระนครนั้นมีขยะตามทางเดิน
ที่มา(https://hilight.kapook.com/view/213329) ที่มา(https://www.bbc.com/thai/articles/cxr004pxdz7o)

แนวคิดในการพัฒนาเขตพระนครอย่างยั้งยืนนั้นไม่ได้เป็นเรื่องยาก เพียงแค่ทางรัฐบาลรวมถึงประชาชนคนไทยทุกคนนั้นต้องมีใจรวมเป็นหนึ่ง
อันเดียวกัน รวมถึงต้องมีการสื่อสารทั้งภาครัฐและประชาชนมีความคิดในแบบเดียวกันในการรักษาทุนวัฒนธรรมที่เรามีในเขตพระนคร
เช่น การทิ้งขยะลงแม่น้ำนั้นเป็นการที่ทำให้แม่น้ำนั้นส่งกลิ่นเน่าเหม็นทำให้สิ่งแวดล้อมแถวนั้นได้รับผลกระทบ หรือการที่รัฐบาลหรือคนในชุมชนนั้น
มีการโลภในอำนาจของเงินนั้นทำให้อาคารโบราณหลาย100ปีต้องถูกทำลายทำให้วัฒนธรรมนั้นเริ่มหายไป วิธีแก้ปัญหาของปัญหาทั้งหมดคือ
ทางภาครัฐนั้นต้องมีการออกนโยบายที่เด็ดขาดเพื่อปกป้องทุนวัฒนธรรมทั้งหลายในเขตพระนครให้ได้ แต่ที่สำคัญที่สุดคือการที่ประชาชน
นั้นต้องร่วมการรักษาทุนวัฒนธรรมด้วยเช่นกัน

บรรณานุกรม
1.ชูศรี สาธร.(มิถุนายน 2546).“ป้อมมหากาฬ:“อนุรักษ์”หรือ “ทำลาย” ประวัติศาสตร์?”.สืบค้นจาก
http://www.resource.lib.su.ac.th/rattanakosin/index.php/2014-10-27-08-52-32/2015-10-21-06-
59-03
2.อุดมพร สนธิแก้ว.(10 สิงหาคม 2547).ชุมชนท่าพระจันทร์.สืบค้นจาก
http://www.resource.lib.su.ac.th/rattanakosin/index.php/2014-10-27-08-52-32/2015-10-20-07-
26-27

นาย ธนกฤต พร้อมสุขสันต์