You are on page 1of 10

Klucz odpowiedzi 1.

Pierwsze cywilizacje Liczba punktów 71


Grupa A

1 A – 2, B – 3, C – 1 Autor: Nowa Era


(0-1 p.)
Komentarz: 1 p. – za prawidłową odpowiedź
2 Przykładowa odpowiedź: W rejonie Żyznego Półksiężyca znajdowały się dobrze Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
nawodnione i dzięki temu urodzajne doliny, w których można było uprawiać rolę oraz
hodować zwierzęta.
Komentarz: 1 p. – za prawidłową odpowiedź
3 rewolucja neolityczna Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
4 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Rewolucja neolityczna polegała na podjęciu przez ludzi świadomej rolniczej produkcji
żywności poprzez uprawianie pól i hodowle niektórych zwierząt. Wiązało się to również
z przejściem z koczowniczego trybu życia na osiadły.
Komentarz: 1 pkt – za prawidłową odpowiedź
5 1P, 2P, 3F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
6 Przykładowa odpowiedź: Ludzie zmienili wędrowny tryb życia na osiadły, kiedy nauczyli Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
się uprawiać rośliny i udomowili zwierzęta.
Komentarz: 1 p. – za prawidłową odpowiedź
7 Przykładowa odpowiedź: zagrożenie ryzykiem zalania osiedli ludzkich wskutek powodzi, Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
zniszczenie pól (plonów) poprzez wylewy rzeki, [zagrożenie najazdem obcych ludów].
Komentarz: 1 pkt – za każą prawidłową odpowiedź
8 Np. dostęp do słodkiej wody (do celów spożywczych i gospodarczych), wylewy rzek Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
użyźniające glebę i umożliwiające uprawę roli, łatwość komunikacji (rzeka jako szlak
handlowy).
Komentarz: 1 p. – za każdą prawidłową odpowiedź
9 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
10 rolnictwo, handel, rzemiosło Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą prawidłową odpowiedź
11 A. Kodeks Hammurabiego Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Przykładowa odpowiedź:
B. Nie, każda grupa ludzi była inaczej traktowana przez prawo. Kara za popełnienie tego
samego czynu była różna w zależności od statusu społecznego osoby, która zawiniła.
Komentarz: 1 pkt – za każdą prawidłową odpowiedź
12 B, D, F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 6 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 5 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 4 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.

strona 1 z 10
13 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Wiele miast-państw w Mezopotamii było skłóconych między sobą i toczyły częste wojny.
Taka sytuacja powodował, że część z nich była coraz słabsza i przez to stawała się
stosunkowo łatwym celem do podbicia przez Sargona Wielkiego. Po zajęciu tych miast
jego siła rosła, co pozwalało mu na prowadzenie nowych kampanii wojennych przeciwko
silniejszym przeciwnikom.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
14 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Żołnierze asyryjscy w czasie atakowania miast używali drabin oblężniczych, które
umożliwiały im zdobycie murów obronnych. Z kolei część z nich ostrzeliwała obrońców
z łuków, kryjąc się za specjalnymi osłonami. Współdziałanie wszystkich żołnierzy w
czasie szturmu świadczyło o dobrej organizacji asyryjskiej armii.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
15 A. Zikkurat Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Przykładowa odpowiedź:
B. Budowle tego typu odgrywały rolę świątyń, w których oddawano cześć określonemu
bóstwu.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
16 1C, 2E, 3B, 4D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 4 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
17 Amenhotep IV [Echnaton] Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
18 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
19 rolnictwo, handel, wydobywanie surowców naturalnych Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą prawidłową odpowiedź
20 B, C, E Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 5 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 4 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
21 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
22 A. Piramida Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Przykładowa odpowiedź:
B. Budowle tego typu były grobowcami, w których składano ciała faraonów.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź

strona 2 z 10
23 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Rozwój cywilizacji egipskiej był możliwy przede wszystkim dzięki Nilowi, wzdłuż
którego powstawały pola uprawne mogące zapewnić pożywienie dla znacznej liczby
ludności. Dodatkowo rzeka przepływała przez cały kraj, stanowiąc naturalny szlak
komunikacyjny i transportowy. Dzięki tym atutom możliwe było powstawanie licznych
miast. Ponadto w Egipcie występowały bogactwa naturalne jak złoto czy szmaragdy, co
zapewniało środki finansowe na budowę okazałych budowli. Z kolei występowanie
pustyń wokół kraju gwarantowało pewną ochronę przed atakami innych ludów.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
24 B. Zgodnie z przekazem biblijnym bóg Jahwe objawił się Mojżeszowi na górze Synaj i Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
przekazał mu Dekalog.
C. Po wyprowadzeniu Żydów z Egiptu Mojżesz przeprowadził ich przez Morze
Czerwone i doprowadził do Ziemi Obiecanej.
Komentarz: 1 pkt – za znalezienie błędu i jego poprawienie
25 A. Arytmetykę Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Przykładowa odpowiedź:
B. Fenicjanie byli żeglarzami i kupcami, więc rozwijali te nauki, które były pomocne w
ich zajęciach. Dotyczyło to liczenia, żeglowania zwłaszcza nocą, prowadzenia handlu i
budowania statków.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
26 A. hinduizm, B. braminizm, C. buddyzm Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
27 konfucjanizm, taoizm Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
28 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Jedwab, porcelana, papier [, proch strzelniczy, druk, papierowe pieniądze]
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
29 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Wymyślenie cyfr zwanych dzisiaj arabskimi oraz dodanie zera do systemu liczbowego.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
30 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
31 Przykładowa odpowiedź: Fenicjanie jako pierwsi wprowadzili pismo alfabetyczne, czyli Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
takie, w którym znak graficzny nie odpowiadał rzeczy lub sylabie, ale spółgłosce
używanej w mowie. W języku Fenicjan 24 znaki przypisane każdej spółgłosce pozwalały
precyzyjnie zapisać dowolną informację.
Komentarz: 1 p. – za prawidłową odpowiedź
32 Przykładowa odpowiedź: Miał bronić nizin państwa chińskiego przed najazdami ludów Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
koczowniczych z północy.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
33 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Oba miasta były zbudowane według regularnego planu, co świadczyło o dobrym
przemyśleniu ich układu urbanistycznego. Ponadto były skanalizowane, co stanowiło
rzadkość w starożytności. Miasta miały również otoczone murami cytadele, w których
znajdowały się budynki publiczne.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź

strona 3 z 10
34 1B, 2C, 3A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
35 1BCF, 2ADE Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
36 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
37 Przykładowa odpowiedź: Pisma innych ludów były pismami hieroglificznymi lub Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
klinowymi, w których znaki oznaczały rzeczy lub sylaby, a pismo fenickie to pismo
alfabetyczne ze znakami jako odpowiednikami spółgłosek w mowie.
Komentarz: 1 p. – za prawidłową odpowiedź
38 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
39 A, B, D Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Kryteria oceniania: 3 p. - poprawne uzupełnienie 5 odp.
2 p. - poprawne uzupełnienie 4 odp.
1 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
1 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
40 1 – wybranie Saula na króla Izraelitów Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
2 – wybudowanie Pierwszej Świątyni Jerozolimskiej
3 – powstanie Królestwa Judy i Królestwa Izraela
4 – rozpoczęcie niewoli babilońskiej
5 – wybuch powstania Machabeuszy
Komentarz: 1 pkt – za poprawne uporządkowanie
41 1D, 2C, 3A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
42 1B, 2C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
43 1ACF, 2BDE Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.

strona 4 z 10
44 1CF, 2AD, 3BE Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
45 1P, 2F, 3F Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Kryteria oceniania: 3 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
2 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
46 1P, 2F, 3P Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
47 5 – zjednoczenie Chin przez dynastię Qin, 1 – powstanie państwa Sargona Wielkiego, 4 – Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
założenie Kartaginy przez mieszkańców Tyru, 3 – śmierć króla Salomona, 2 –
spisanie Kodeksu Hammurabiego
Komentarz: 1 pkt – za poprawne uporządkowanie
48 Przykładowe odpowiedzi: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
– budowa sieci irygacyjnych
– rolnictwo.
Komentarz: 1 pkt – za każdą prawidłową odpowiedź
49 Przykładowe odpowiedzi: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
• W Egipcie występowało więcej kamienia.
• Mezopotamia pozyskiwała surowce naturalne poprzez handel dalekosiężny.
Komentarz: 1 pkt – za każdą prawidłową odpowiedź
Grupa B Liczba punktów 71

1 A – 2, B – 3, C – 1 Autor: Nowa Era


(0-1 p.)
Komentarz: 1 p. – za prawidłową odpowiedź
2 Przykładowa odpowiedź: W rejonie Żyznego Półksiężyca znajdowały się dobrze Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
nawodnione i dzięki temu urodzajne doliny, w których można było uprawiać rolę oraz
hodować zwierzęta.
Komentarz: 1 p. – za prawidłową odpowiedź
3 rewolucja neolityczna Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
4 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Rewolucja neolityczna polegała na podjęciu przez ludzi świadomej rolniczej produkcji
żywności poprzez uprawianie pól i hodowle niektórych zwierząt. Wiązało się to również
z przejściem z koczowniczego trybu życia na osiadły.
Komentarz: 1 pkt – za prawidłową odpowiedź
5 1F, 2P, 3P Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.

strona 5 z 10
6 Przykładowa odpowiedź: Ludzie zmienili wędrowny tryb życia na osiadły, kiedy nauczyli Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
się uprawiać rośliny i udomowili zwierzęta.
Komentarz: 1 p. – za prawidłową odpowiedź
7 Przykładowa odpowiedź: zagrożenie ryzykiem zalania osiedli ludzkich wskutek powodzi, Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
zniszczenie pól (plonów) poprzez wylewy rzeki, [zagrożenie najazdem obcych ludów].
Komentarz: 1 pkt – za każą prawidłową odpowiedź
8 Np. dostęp do słodkiej wody (do celów spożywczych i gospodarczych), wylewy rzek Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
użyźniające glebę i umożliwiające uprawę roli, łatwość komunikacji (rzeka jako szlak
handlowy).
Komentarz: 1 p. – za każdą prawidłową odpowiedź
9 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
10 rolnictwo, handel, rzemiosło Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą prawidłową odpowiedź
11 A. Kodeks Hammurabiego Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Przykładowa odpowiedź:
B. Nie, każda grupa ludzi była inaczej traktowana przez prawo. Kara za popełnienie tego
samego czynu była różna w zależności od statusu społecznego osoby, która zawiniła.
Komentarz: 1 pkt – za każdą prawidłową odpowiedź
12 A, C, F Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 6 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 5 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 4 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
13 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Wiele miast-państw w Mezopotamii było skłóconych między sobą i toczyły częste wojny.
Taka sytuacja powodował, że część z nich była coraz słabsza i przez to stawała się
stosunkowo łatwym celem do podbicia przez Sargona Wielkiego. Po zajęciu tych miast
jego siła rosła, co pozwalało mu na prowadzenie nowych kampanii wojennych przeciwko
silniejszym przeciwnikom.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
14 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Żołnierze asyryjscy w czasie atakowania miast używali drabin oblężniczych, które
umożliwiały im zdobycie murów obronnych. Z kolei część z nich ostrzeliwała obrońców
z łuków, kryjąc się za specjalnymi osłonami. Współdziałanie wszystkich żołnierzy w
czasie szturmu świadczyło o dobrej organizacji asyryjskiej armii.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
15 A. Zikkurat Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Przykładowa odpowiedź:
B. Budowle tego typu odgrywały rolę świątyń, w których oddawano cześć określonemu
bóstwu.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź

strona 6 z 10
16 1C, 2E, 3A, 4D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 4 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
17 Amenhotep IV [Echnaton] Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
18 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
19 rolnictwo, handel, wydobywanie surowców naturalnych Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za każdą prawidłową odpowiedź
20 A, D, E Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 5 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 4 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
21 D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
22 A. Piramida Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Przykładowa odpowiedź:
B. Budowle tego typu były grobowcami, w których składano ciała faraonów.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
23 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Rozwój cywilizacji egipskiej był możliwy przede wszystkim dzięki Nilowi, wzdłuż
którego powstawały pola uprawne mogące zapewnić pożywienie dla znacznej liczby
ludności. Dodatkowo rzeka przepływała przez cały kraj, stanowiąc naturalny szlak
komunikacyjny i transportowy. Dzięki tym atutom możliwe było powstawanie licznych
miast. Ponadto w Egipcie występowały bogactwa naturalne jak złoto czy szmaragdy, co
zapewniało środki finansowe na budowę okazałych budowli. Z kolei występowanie
pustyń wokół kraju gwarantowało pewną ochronę przed atakami innych ludów.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
24 A. Po wyprowadzeniu Żydów z Egiptu Mojżesz przeprowadził ich przez Morze Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Czerwone i doprowadził do Ziemi Obiecanej.
D. Zgodnie z przekazem biblijnym bóg Jahwe objawił się Mojżeszowi na górze Synaj i
przekazał mu Dekalog.

Komentarz: 1 pkt – za znalezienie błędu i jego poprawienie


25 A. Arytmetykę Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Przykładowa odpowiedź:
B. Fenicjanie byli żeglarzami i kupcami, więc rozwijali te nauki, które były pomocne w
ich zajęciach. Dotyczyło to liczenia, żeglowania zwłaszcza nocą, prowadzenia handlu i
budowania statków.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź

strona 7 z 10
26 A. buddyzm, B. hinduizm, C. braminizm Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
27 konfucjanizm, taoizm Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
28 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Jedwab, porcelana, papier [, proch strzelniczy, druk, papierowe pieniądze]
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
29 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Wymyślenie cyfr zwanych dzisiaj arabskimi oraz dodanie zera do systemu liczbowego.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
30 B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
31 Przykładowa odpowiedź: Fenicjanie jako pierwsi wprowadzili pismo alfabetyczne, czyli Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
takie, w którym znak graficzny nie odpowiadał rzeczy lub sylabie, ale spółgłosce
używanej w mowie. W języku Fenicjan 24 znaki przypisane każdej spółgłosce pozwalały
precyzyjnie zapisać dowolną informację.
Komentarz: 1 p. – za prawidłową odpowiedź
32 Przykładowa odpowiedź: Miał bronić nizin państwa chińskiego przed najazdami ludów Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
koczowniczych z północy.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
33 Przykładowa odpowiedź: Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Oba miasta były zbudowane według regularnego planu, co świadczyło o dobrym
przemyśleniu ich układu urbanistycznego. Ponadto były skanalizowane, co stanowiło
rzadkość w starożytności. Miasta miały również otoczone murami cytadele, w których
znajdowały się budynki publiczne.
Komentarz: 1 pkt – za poprawną odpowiedź
34 1A, 2C, 3B Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
35 1ADE, 2BCF Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
36 A Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
37 Przykładowa odpowiedź: Pisma innych ludów były pismami hieroglificznymi lub Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
klinowymi, w których znaki oznaczały rzeczy lub sylaby, a pismo fenickie to pismo
alfabetyczne ze znakami jako odpowiednikami spółgłosek w mowie.
Komentarz: 1 p. – za prawidłową odpowiedź
38 C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.

strona 8 z 10
39 B, C, E Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Kryteria oceniania: 3 p. - poprawne uzupełnienie 5 odp.
2 p. - poprawne uzupełnienie 4 odp.
1 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
1 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
40 1 – wybranie Saula na króla Izraelitów Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
2 – wybudowanie Pierwszej Świątyni Jerozolimskiej
3 – powstanie Królestwa Judy i Królestwa Izraela
4 – rozpoczęcie niewoli babilońskiej
5 – wybuch powstania Machabeuszy
Komentarz: 1 pkt – za poprawne uporządkowanie
41 1C, 2A, 3D Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
42 1A, 2C Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
43 1ACF, 2BDE Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
Kryteria oceniania: 2 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
44 1CF, 2AD, 3BE Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
45 1F, 2P, 3F Autor: Nowa Era
(0-3 p.)
Kryteria oceniania: 3 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
2 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
1 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
46 1F, 2P, 3P Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
Kryteria oceniania: 1 p. - poprawne uzupełnienie 3 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 2 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 1 odp.
0 p. - poprawne uzupełnienie 0 odp.
47 5 – zjednoczenie Chin przez dynastię Qin, 1 – powstanie państwa Sargona Wielkiego, 4 – Autor: Nowa Era
(0-1 p.)
założenie Kartaginy przez mieszkańców Tyru, 3 – śmierć króla Salomona, 2 –
spisanie Kodeksu Hammurabiego
Komentarz: 1 pkt – za poprawne uporządkowanie

strona 9 z 10
48 Przykładowe odpowiedzi: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
– budowa sieci irygacyjnych
– rolnictwo.
Komentarz: 1 pkt – za każdą prawidłową odpowiedź
49 Przykładowe odpowiedzi: Autor: Nowa Era
(0-2 p.)
• W Egipcie występowało więcej kamienia.
• Mezopotamia pozyskiwała surowce naturalne poprzez handel dalekosiężny.
Komentarz: 1 pkt – za każdą prawidłową odpowiedź

strona 10 z 10

You might also like