Imię i nazwisko ………………………………………………………………… Klasa ……… Grupa A

Schyłek średniowiecza
Praca klasowa – zakres rozszerzony

Zadanie 1. (1 punkt)
Wpisz literę A obok wydarzenia najwcześniejszego oraz literę B przy wydarzeniu najpóźniejszym.

…… konfiskata księstwa Gujenny przez Francję

…… bitwa pod Crécy

…… bitwa pod Azincourt

…… spalenie na stosie Joanny d’Arc

…… traktat pokojowy w Brétigny

Zadanie 2. (5 punktów)
Przyjrzyj się mapie i przeczytaj tekst źródłowy (na następnej stronie), a następnie wykonaj polecenia.
Tekst źródłowy i polecenia do zadania 2.
W roku 1347 w pewnej prowincji Indii, czy to ze zbyt wielkiej gęstości chmur, czy z nagromadzenia się w powietrzu
złych wyziewów, czy też raczej z dopustu Bożego, nastały zarazy straszliwe, które nękały ten kraj przez 3 dni. [...]
Przez cuchnący powiew wiatru południowego zakażone zostały z tego źródła wszystkie ziemie sąsiednie.
Wiek V–XV w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami
metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, Warszawa 1997, s. 248.

a) Podaj nazwę i zakres dat występowania zjawiska przedstawionego na mapie i w tekście źródłowym.

…………………………………………………………………………………………………………………

b) Wymień dwa skutki tego zjawiska.

…………………………………………………………………………………………………………………

c) Wymień dwa kraje, w których zjawisko to przybrało najmniejszą skalę.

…………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 3. (4 punkty)
Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe czy fałszywe.

Zdanie Prawda Fałsz

Schizma zachodnia rozpoczęła się wraz z wyborem na papieża Klemensa V.

W trakcie soboru w Konstancji spalono Jana Husa.

W 1417 r. na papieża wybrano Marcina V, co zakończyło spór w Kościele katolickim.

Siedzibą papieży po 1309 r. była Wenecja.

Zadanie 4. (4 punkty)
Przeczytaj uważnie tekst źródłowy i wykonaj polecenia (podane na następnej stronie).

W tym czasie, gdy król Francji [Jan II Dobry] był więziony w Anglii, [...] w królestwie Francji [...] wielkie
szaleństwo ogarnęło chłopów ze wsi; ponieważ wielu chłopów, piechurów i ludzi z osad miejskich, bez
dowódcy czy przewodnika, zebrało się w Beauvaisis. A na początku nie było ich nawet stu. I mówili między
sobą, że szlachta gubi i bezcześci całe królestwo Francji; że fałszywie i zdradliwie pozwoliła księciu Walii ująć
i wysłać do Anglii ich króla. [Ten] miał zaledwie garść ludzi w porównaniu z siłami Francuzów; że [szlachta]
nic innego nie czyni, jak tylko niszczy i obdziera wszystek niski lud, który wiele ma biedy i utrapień, tak z ich
powodu, jak i wskutek wojen ogarniających całe królestwo, a którym nikt nie zapobiega [...], ale lud wytępi
wszystką szlachtę, nikogo z nich nie pozostawiając [przy życiu]. A wszyscy mówili do tego, który tak
przemawiał: „Prawdziwie rzecze, prawdziwie rzecze. Niech przepadnie ten, kto przeszkadzałby w szybkim
wytępieniu wszystkiej szlachty”. Gdy zebrali się, ruszyli bez żadnej rady i bez żadnej broni, jeżeli nie liczyć
pałek okutych i noży, na znajdujący się w pobliżu dwór pewnego rycerza. Wdarli się do dworu, zabili rycerza,
jego żonę i dzieci małe i duże, po czym spalili dwór. […] Tak czynili w wielu zamkach i osadach. [...] Królem
uczynili jednego spośród siebie, który – jak powiadają – pochodził z Clermont en Beauvaisis, a wybrali
najgorszego ze złych. A ten zły i chłopski król zwie się Jacques Bonhomme.
Historia powszechna XIV–XV w. Wybór tekstów, Warszawa 1954, s. 17–18.
Polecenia do zadania 4.

a) Podaj nazwę i datę wydarzenia, o którym pisze autor tekstu.

…………………………………………………………………………………………………………

b) Wymień podane przez autora tekstu przyczyny rozruchów społecznych.

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

c) Podaj nazwę jeszcze jednego buntu społecznego z XIV–XV w.

…………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 5. (2 punkty)
Uzupełnij tabelę dotyczącą poglądów reformatorów religijnych Jana Wiklifa i Jana Husa oraz ich
zwolenników. We właściwych miejscach postaw X. (Punkty mogą pasować do obu postaci).

Informacje Jan Wiklif Jan Hus

a) Źródłem wiary jest Biblia.

b) Eucharystia jest wyłącznie symbolem.

c) Krytykował ówczesny sposób życia duchowieństwa.

d) Dał początek ruchowi lollardów.

e) Jego zwolennikami byli taboryci.

Zadanie 6. (1 punkt)
Zaznacz punkt, w którym podano prawidłową kolejność wydarzeń z dziejów Imperium Osmańskiego.

A. bitwa pod Warną → rządy Osmana I → bitwa na Kosowym Polu → zdobycie Konstantynopola
B. rządy Osmana I → bitwa na Kosowym Polu → bitwa pod Warną → zdobycie Konstantynopola
C. rządy Osmana I → bitwa pod Warną → bitwa na Kosowym Polu → zdobycie Konstantynopola

Zadanie 7. (4 punkty)
Wyjaśnij pojęcia.

janczarzy – ………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

danse macabre – ………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 8. (3 punkty)
Wybierz i zaznacz elementy charakterystyczne dla kultury średniowiecza.

A. tworzenie literatury przede wszystkim w językach narodowych

B. tworzenie literatury po łacinie
C. teocentryzm
D. antropocentryzm
E. poruszanie w literaturze tematyki poświęconej życiu mieszczaństwa
F. kultura rycerska

Zadanie 9. (5 punktów)

Shutterstock
Przyjrzyj się ilustracji i wykonaj polecenia.

a) Podaj nazwę stylu, w którym wybudowano tę

katedrę.

…………………………………………………

b) Wymień trzy cechy charakterystyczne dla

tego stylu.

…………………………………………………

…………………………………………………

…………………………………………………

c) Podaj nazwę drugiego stylu w sztuce, który

funkcjonował w epoce średniowiecza.

…………………………………………………
Katedra w Kolonii
 Schyłek średniowiecza
Praca klasowa – zakres rozszerzony – grupa A – model odpowiedzi

Nr Odpowiedzi Punktacja

1. A – konfiskata księstwa Gujenny przez Francję 1 punkt za dwa poprawne

0–1 punkt
B – spalenie na stosie Joanny d’Arc oznaczenia

2. a) epidemia dżumy, 1347–1352 1 punkt

b) Dwa skutki spośród: 1 punkt za każdy

∙ zmniejszenie populacji Europy / wyludnienie poprawny skutek
niektórych obszarów / migracje ludności
∙ kryzys społeczno-gospodarczy / spadek produkcji 0–5
rolnej punktów
∙ niepokoje religijne / wzrost fanatyzmu religijnego
i antysemityzmu

c) Polska, Wielkie Księstwo Litewskie 1 punkt za każdą nazwę

państwa

3. F, P, P, F 1 punkt za każde
poprawnie ocenione zdanie 0–4 punkty

4. a) żakieria, 1358 r. 1 punkt

b) złe zarządzanie krajem przez szlachtę, przeciągająca 1 punkt za 1–2 przyczyny

się wojna, bezkrólewie we Francji, wyzysk chłopów 2 punkty za 3 przyczyny 0–4 punkty

c) Jedno z powstań: we Flandrii / Wata Tylera 1 punkt

5. Jan Wiklif – a), b), c), d) 1 punkt za 4 poprawne

zaznaczenia
0–2 punkty
Jan Hus – a), c), e) 1 punkt za 3 poprawne
zaznaczenia

6. B 1 punkt 0–1 punkt

7. janczarzy – elitarna piechota turecka, której 2 punkty

członkowie byli rekrutowani spośród podbitej
ludności chrześcijańskiej
0–4 punkty
danse macabre – taniec śmierci symbolizujący 2 punkty
marność ludzkiego życia, jeden z najbardziej
charakterystycznych motywów średniowiecza

8. B, C, F 1 punkt za każdy
poprawnie zaznaczony 0–3 punkty
element

9. a) styl gotycki 1 punkt

b) Trzy cechy spośród: przypory, rozety, strzelistość, 1 punkt za każdą 0–5

duże okna poprawnie podaną cechę punktów

c) styl romański 1 punkt

RAZEM 29 punktów