Cerebrovasculair Accident (CVA)

en

Transient Ischaemic Attack (TIA)

Week 2: Longaandoeningen en Neurologische aandoeningen

Nadia Amir 2640965

Dide Snijders 2715689
Pathofysiologie
Een verstopping of scheurtje in een bloedvat in de hersenen, waardoor een deel
van de hersenen geen zuurstof en voeding meer krijgt.

● Ook wel “beroerte” of “stroke”

● CVA: herseninfarct (80%) of hersenbloeding (20%)
● TIA: tijdelijke doorbloedingsstoornis in de hersenen

bron: hersenletsel-uitleg.nl
Oorzaken en Risicofactoren
● Slagaderverkalking
● Hartritmestoornissen
● Open foramen ovale
bron: radboudumc.nl
● Hoge bloeddruk
● Verhoogd cholesterol
● Roken
● Weinig bewegen
● Stress
● Overmatig alcoholgebruik
● Hart- en vaatziekten
● Drugsgebruik
● Diabetes mellitus
Prevalentie
● 40.000 Nederlanders lopen per jaar een CVA op
● 53.000 Nederlanders lopen per jaar een TIA op
● Prevalentie neemt toe met de leeftijd: driekwart is 65-plusser

bron: hartstichting.nl
Symptomen
Het snel herkennen van tekenen van een beroerte is erg belangrijk om hersenschade te
voorkomen of beperken!
mond-spraak-arm, beroerte-alarm

1. Scheve mond door halfzijdige verlamming van het gezicht

2. Verwarde en onverstaanbare spraak
3. Plotselinge zwakte of verlamming in arm of been

andere symptomen:

● plotseling hevige hoofdpijn en misselijkheid

● tintelingen en gevoelloosheid in het lichaam
● plotse draaiduizeligheid
● plotselinge verwardheid en problemen met praten
● problemen met coördinatie en evenwicht bron: De Hartstichting
Behandeling: acuut
● TIA of herseninfarct:
○ Trombolyse intraveneus met alteplase
○ Trombectomie intra-arterieel (via lies-slagader)

● Hersenbloeding: bron: LUMC.nl

○ Het lichaam moet de bloeding zelf laten stoppen

○ Bloeddrukverlagers intraveneus met labetalol
○ Soms operatie of drainage van hersenvocht (externe liquodrainage)
○ Indien iemand bloedverdunners slikt → stoppen

bron: ErasmusMC.nl

● Daarna wordt de patiënt naar de “stroke unit” gebracht in het ziekenhuis

Behandeling: secundaire preventie
Nieuwe beroerte voorkomen!
● Medicamenteus:
○ Bloedverdunners: meestal clopidogrel, soms acetylsalicylzuur icm dipyridamol
○ Bloeddrukverlagers: ACE-remmers, ARB’s, calciumantagonisten, beta-blokkers

○ Cholesterolverlager: een statine (alleen infarct)

○ Atriumfibrilleren: DOAC of Vit K-antagonist

● Operatie:
○ Met een echo kijken op vernauwingen in de halsslagaders

● Niet-medicamenteus:
○ Gezonde leefstijl: niet roken, gezond eten, afvallen bij overgewicht, voldoende bewegen, regelmatig
bloeddruk meten
Medisch Tandheelkundige Interacties!
● Symptomen herkennen
● Medicamenteuze interacties
○ Antitrombotica → verhoogd risico op bloedingen + verhoogd risico op nabloedingen
■ Richtlijn KIMO: overleggen met patiënt en specialist over medicatie aanpassen/staken
■ Zo zorgvuldig mogelijk werken en goed hechten
■ evtl. tranexaminezuur vloeistof voorschrijven
■ Belangrijk: na ingreep geen NSAID’s → vergroten het risico op nabloeding
○ Antihypertensiva: anesthesie (articaïne) met 5 microg/ml adrenaline ipv 10 microg/ml

● Overweeg om de ingreep na een beroerte 6 mnd uit te stellen

Take home message
● mond-spraak-arm, beroerte alarm!
● Hoge prevalentie (neemt toe met leeftijd)
● Medicatie: antitrombotica, antihypertensiva
● Geen NSAID’s na bloederige ingreep
● Tandheelkundige ingrepen na beroerte 6 maanden uitstellen
3 toetsvragen
● Wat zijn de belangrijkste symptomen van een beroerte (ezelsbruggetje)?

● Wat zijn de twee behandelingen om een TIA of herseninfarct te

verhelpen?

● Welke soort pijnstilling mag je niet gebruiken na een bloederige ingreep?

Bronnen
● Hersenstichting. (2023, August 7). Wat is een beroerte? - Hersenstichting.
https://www.hersenstichting.nl/hersenaandoeningen/beroerte/
● De Nederlandse Hartstichting. (n.d.). Dit moet je weten over een beroerte | Hartstichting.
https://www.hartstichting.nl/hart-en-vaatziekten/beroerte
● De Nederlandse Hartstichting. (n.d.-a). Actuele cijfers hart- en vaatziekten | Hartstichting.
https://www.hartstichting.nl/hart-en-vaatziekten/cijfers-hart-en-vaatziekten
● Oorzaken TIA of herseninfarct. (n.d.). Radboudumc.
https://www.radboudumc.nl/patientenzorg/aandoeningen/herseninfarct-tia/oorzaken-tia-of-herseninfarct
● Herseninfarct | LUMC. (n.d.).
https://www.lumc.nl/over-het-lumc/afdelingen/neurologie/ziektes-en-aandoeningen/herseninfarct/herseninfarct/
● Erasmus MC. (n.d.). Hersenbloeding - Patiëntenfolder - Erasmus MC.
https://www.erasmusmc.nl/nl-nl/patientenfolders/hersenbloeding---kliniek-neurologie#:~:text=Behandeling%20van%20een%20
hersenbloeding&text=Bij%20een%20hersenbloeding%20moet%20het,de%20bloedverdunners%20tegen%20te%20gaan.
● KIMO. (2021, January 4). Introductie - het KIMO - Kennisinstituut Mondzorg. Het KIMO - Kennisinstituut Mondzorg.
https://www.hetkimo.nl/richtlijnen/antitrombotica/introductie/
● Zorginstituut Nederland. (2023, December 6). articaïne/adrenaline.
https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/preparaatteksten/a/articaine_adrenaline#contra-indicaties
● Zorginstituut Nederland. (2023a, May 9). Farmacotherapeutisch Kompas. https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/