Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

Hình hÂc phØng M¶m Non

oàn Minh Quân - THPT chuyên Lê HÁng Phong

Bài toán 1. Cho tam giác ABC, M là mÎt i∫m bßt kì  mi∑n trong tam giác ABC. GÂi D, E, F
l¶n l˜Òt là hình chi∏u cıa M lên BC, CA, AB. (A1 , A2 ), (B1 , B2 ), (C1 , C2 ) l¶n l˜Òt là các c∞p i∫m
n¨m trên (AEF ), (BF D), (CDF ) sao cho AA1 , BB1 , CC1 Áng quy. Ch˘ng minh r¨ng giao i∫m
cıa A1 A2 , EF , B1 B2 , DF , C1 C2 , DE thØng hàng khi và chø khi AA2 , BB2 , CC2 Áng quy.

GÂi A3 là giao i∫m cıa A1 A2 , EF . ‡nh nghæa t˜Ïng t¸ vÓi B3 , C3 .

Khi ó, ta có:

A3 E A1 F sin\A3 A1 E sin\A1 AE sin\A3 A1 E sin\A1 AC sin\A2 AC

= . = . = .
A3 F A1 E sin\A3 A1 F sin\A1 AF sin\A3 A1 F sin\A1 AB sin\A2 AB
.
Ch˘ng minh t˜Ïng t¸:

B3 F sin\B1 BA sin\B2 BA C3 D sin\C1 CB sin\C2 CB

= . ; = .
B3 D sin\B1 BC sin\B2 BC C3 E sin\C1 CA sin\C2 CA

.
T¯ ó suy ra:

A3 E B 3 F C 3 D sin\A1 AC sin\A2 AC sin\B1 BA sin\B2 BA sin\C1 CB sin\C2 CB

. . = . . . . . (1)
AE F B 3 D C 3 E sin\A1 AB sin\A2 AB sin\B1 BC sin\B2 BC sin\C1 CA sin\C2 CA

.
Áp dˆng ‡nh lí Ceva-sin, ta có:

sin\A1 AC sin\B1 BA sin\C2 CB

. . = 1 (2)
sin\A1 AB sin\B1 BC sin\C2 CA
.

1
Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

T¯ (1) và (2) nên ta có:

A3 E B 3 F C 3 D sin\A2 AC sin\B2 BA sin\C2 CB

. . = . .
AE F B 3 D C 3 E sin\A2 AB sin\B2 BC sin\C2 CA

.
Øng th˘c cuËi ch˘ng t‰: AA2 , BB2 , CC2 Áng quy ho∞c ôi mÎt song song , A3 , B3 , C3 thØng hàng.

Bài toán 2. Cho tam giác ABC nÎi ti∏p ˜Ìng tròn (O). Cho P, Q là hai i∫m liên hÒp Øng giác.
Ti∏p tuy∏n t§i P cıa (P BC) c≠t AB, AC t§i M, N . Ti∏p tuy∏n t§i Q cıa (QBC) c≠t AB, AC t§i
E, F . Ch˘ng minh r¨ng bËn i∫m M, N, F, E cùng thuÎc ˜Ìng tròn (!) và (!) ti∏p xúc (O).

GÂi X, Y l¶n l˜Òt là giao i∫m cıa CP, BP vÓi (O). Z là giao i∫m cıa XM và Y N . GÂi V là giao i∫m
cıa XY và AB.
Do P, Q là hai i∫m liên hÒp Øng giác trong tam giác ABC nên \ABP = \CBQ = \CQF và \ACQ =
\BCP = \M P B suy ra 4M P B ⇠ 4F CQ ) \P M B = \CF Q suy ra bËn i∫m M, N, F, E Áng viên.
Theo ‡nh lí Pascal £o thì Z thuÎc (O).
Ta có: 1800 \BV Y = \XAB + \AXY = \BCP + \ABY = \CBQ + \ACQ = \CQF + \ACQ =
180 \QF C = \AF E = \AM N ) XY k M N .
0

Suy ra (T XY ) ti∏p xúc (T M N ) hay (O) ti∏p xúc (!).

2
Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

Bài toán 3. ˜Ìng tròn (I) nÎi ti∏p tam giác ABC nhÂn (AB < AC), ti∏p xúc vÓi BC, CA, AB l¶n
l˜Òt t§i D, E, F . ˜Ìng thØng qua D vuông góc vÓi EF c≠t EF t§i L. ˜Ìng thØng LI c≠t (AEF )
t§i T (T khác I). GÂi K là tâm cıa (BIC).
a) Ch˘ng minh r¨ng \KF B = \KEC.
b) Ch˘ng minh r¨ng i∫m T n¨m trên (ABC).

(TST Bình ‡nh 2022-2023)

a) GÂi (O) là ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác ABC. Khi ó K n¨m trên (O). Ta có E, F Ëi x˘ng nhau qua
AI nên KE = KF .
sin\BF K BK CK sin\CEK
Theo ‡nh lí hàm Sin ta có: = = = ) \BF K = \CEK.
sin\ABK FK KE sin\ABK
LF TF
b) Do I là i∫m chính gi˙a cung EF nên T I là phân giác cıa \F T E ) = .
LE TE
LF FB TF
Mà dπ nh™n thßy 4F LB ⇠ 4ELC ) = = .
LE EC TE
Ta có \BF T = 180 0
\T F A = 1800
\T EA = \T EC suy ra 4T F L ⇠ 4T EC ) \T BA = \T CA )
t˘ giác BT AC nÎi ti∏p suy ra T n¨m trên (ABC).

Bài toán 4. Cho tam giác ABC nhÂn nÎi ti∏p ˜Ìng tròn (O). ˜Ìng tròn (K) ti∏p xúc c§nh CA, AB
l¶n l˜Òt t§i E, F và ti∏p xúc trong vÓi ˜Ìng tròn (O) t§i S. Các ˜Ìng thØng SE, SF l¶n l˜Òt c≠t
˜Ìng tròn (O) t§i các i∫m M, N khác S. ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác AEM và ˜Ìng tròn
ngo§i ti∏p tam giác AF N c≠t nhau t§i P khác A.
a) Ch˘ng minh r¨ng ˜Ìng thØng AN song song P M .
b) Các ˜Ìng thØng EN, F M l¶n l˜Òt c≠t (K) t§i G, H khác E, F . ˜Ìng thØng GH và ˜Ìng thØng
M N c≠t nhau t§i T . Ch˘ng minh ˜Ìng thØng AS vuông góc vÓi ˜Ìng thØng OT .

(TST Thanh Hoá 2023 ngày th˘ nhßt)

a) Ta nh™n thßy (K) chính là ˜Ìng tròn A-mixtilinear cıa (O). Tr˜Óc tiên, ta s≥ ch˘ng minh nh˙ng tính

3
Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

chßt quen thuÎc.

GÂi P 0 là giao i∫m cıa EF và (AN F ), ta có \AP 0 E = \AN S = 1800 \AM E ) t˘ giác AM EP 0 nÎi
ti∏p hay P ⌘ P 0 .
Ta có \AP M = \AEM = \SEC = \SF E = \N AP ) M P k AN .

b) Do (K) ti∏p xúc vÓi (O) t§i S suy ra M N k EF . Ta có \M N E = \N EF = \GHF ) t˘ giác

N M HG nÎi ti∏p.
Ta có GH là trˆc Øng ph˜Ïng cıa (N M H) và (K), M N là trˆc Øng ph˜Ïng cıa (O) và (N M H), ti∏p
tuy∏n t§i S là trˆc Øng ph˜Ïng cıa (O) và (K) mà T là giao i∫m cıa GH và M N nên ST là ti∏p tuy∏n
t§i S cıa (K) và (O).
GÂi X là giao i∫m cıa AS và (K), do AE, AF là ti∏p tuy∏n t¯ A ∏n (K) suy ra (XS, EF ) = 1 )
S(XS, EF ) = (AS, M N ) = 1 mà M, N, T thØng hàng nên AT là ti∏p tuy∏n t§i A cıa (O) suy ra OT ? AS.

Bài toán 5. Cho tam giác nhÂn ABC nÎi ti∏p ˜Ìng tròn (O) và có c§nh BC nh‰ nhßt. GÂi H là
tr¸c tâm cıa tam giác ABC, P là i∫m Ëi x˘ng cıa A qua ˜Ìng thØng OH. Gi£ s˚ P không n¨m
trên n˚a m∞t phØng ch˘a A bÌ là BC. Lßy các i∫m E, F l¶n l˜Òt trên các c§nh AB, AC sao co
BE = P C, CF = P B. GÂi K là giao i∫m cıa AP và OH, gÂi I, J l¶n l˜Òt là trung i∫m cıa BC
và EF .
a) Ch˘ng minh r¨ng ˜Ìng thØng IJ song song vÓi ˜Ìng thØng AP .
b) Tính sË o góc \EKF .

(TST Thanh Hoá 2023 ngày th˘ hai)

a) K¥ ˜Ìng kính AA0 cıa (O) và d¸ng hình bình hành P BRC.
Ta có BHCA0 và P BRC là hình bình hành nên HA0 , P R c≠t nhau t§i trung i∫m cıa BC nên HRA0 P là
hình bình hành nên HR k P A0 mà A Ëi x˘ng A0 qua O, A Ëi x˘ng P qua OH nên OH k P A0 suy ra R
n¨m trên OH.
Do BE = P C = HR, CF = BP = CR suy ra tam giác BER, CF R cân.
1800 \ABR 1800 \ACR
Ta có \ERF = 3600 \BRC \ERB \F RC = 3600 \BP C =
2 2
180 0
\ABP + \RBP 180 0
\ACP + \RCP 360 0 0
180 + 2\RCP
3600 \BP C = 3600
2 2 2
\BP C = 2700 \RCP \BP C = 2700 1800 = 900 mà JE = JF suy ra JE = JF = JR.

4
Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

Mà BR = BE và CF = CR nên E, R Ëi x˘ng qua BJ, F, R Ëi x˘ng qua CJ suy ra BJ ? ER và

CJ ? RF suy ra \BJC = 90 mà I là trung i∫m BC nên IB = IC = IJ.
0

GÂi L là giao i∫m cıa BC và AP . Ta có:

\JIB = 2\JCB = 2\JCR + 2\RCB = \ACR + 2\RCB = \ACB \RCB + 2\RCB = \ACB +
\RCB = \ALB ) AP k IJ.

b) Ta có \RKP mà IR = IP suy ra IR = IK = IP . Mà IJ là ˜Ìng trung tr¸c cıa RK nên

JR = JK = JE = JF ) \EKF = 90 . 0

Bài toán 6. Cho tam giác ABC có ˜Ìng tròn nÎi ti∏p (I) ti∏p xúc vÓi c§nh BC, CA, AB l¶n l˜Òt
t§i D, E, F . GÂi M, N l¶n l˜Òt là trung i∫m cıa DE, DF . Các ˜Ìng trung tr¸c cıa M C, N B c≠t
nhau t§i P .
a) Ch˘ng minh r¨ng (P BC) ti∏p xúc vÓi (I).
b) GÂi J là i∫m Ëi x˘ng cıa D qua P . Ch˘ng minh r¨ng J là tâm bàng ti∏p ˘ng vÓi góc A cıa
tam giác ABC.
c) Ch˘ng minh r¨ng giao i∫m cıa P M và AC n¨m trên (P BC).

a) GÂi G khác D là giao i∫m cıa cıa P D vÓi (I). Dπ thßy ˜Ìng trung tr¸c cıa BN là trˆc Øng ph˜Ïng cıa
˜Ìng tròn i∫m B và (I), ˜Ìng trung tr¸c cıa CM là trˆc Øng ph˜Ïng cıa ˜Ìng tròn i∫m C và (I) suy
ra P B 2 = P D.P G = P C 2 ) \BGD = \P BC và \CGD = \BCP suy ra \BGC = \BGP + \CGP =
\P BC + \P CB = 1800 \BP C ) t˘ giác GBP C nÎi ti∏p ˜Ìng tròn (K).
ID IG
Mà ID k KP và = ) G, I, K thØng hàng hay (I) ti∏p xúc (K).
KP KG

b) Do GB là ˜Ìng Ëi trung cıa tam giác F GD ) \F GN = \BGD = \P BC và \GF N = \GDC =

\P DB suy ra 4GF N ⇠ 4BDP mà có N, P là trung i∫m cıa DF, DJ nên 4GF D ⇠ BDJ suy ra
\DBJ = \DGF = \BDF ) BJ k DF . V™y BJ là phân giác ngoài cıa góc B. T˜Ïng t¸, ta có CJ là
phân giác ngoài cıa góc C nên J là tâm ˜Ìng tròn bàng ti∏p cıa tam giác ABC.

5
Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

c) Ta có IN.IB = ID2 = IM.IC suy ra t˘ giác BN M C nÎi ti∏p tâm P ) P D.P G = P C 2 = P M 2 )

\GM P = \EDP = 1800 \GDE = 1800 \AEG = \GEC. Do GC là ˜Ìng Ëi trung cıa tam giác
GED suy ra \EGC = \DGM ) 4GEC ⇠ 4GM P . V™y P M c≠t AC t§i mÎt i∫m n¨m trên (BP C).

Bài toán 7. Cho tam giác nhÂn, không cân ABC có ba ˜Ìng cao AD, BE, CF . V≥ ba ˜Ìng cao
AT, EP, F Q cıa tam giác AEF .
a) Ch˘ng minh hai ˜Ìng thØng P Q và BC song song vÓi nhau.
b) GÂi K là giao i∫m th˘ hai cıa ˜Ìng thØng DT vÓi ˜Ìng tròn ˜Ìng kính AT , ki∏t K khác T .
Ch˘ng minh ba ˜Ìng thØng AK, EF, P Q Áng quy.

(TST Áng Nai 2023)

a) Ta có t˘ giác F P QE, BF EC nÎi ti∏p nên EF Ëi song vÓi BC và P Q Ëi song vÓi EF nên P Q k BC.

b) GÂi S là giao i∫m cıa P Q và EF , X, Y l¶n l˜Òt là tâm cıa ˜Ìng tròn ˜Ìng kính AT và AD.
Ta có HEKF là hình bình hành nên EF c≠t HK t§i I là trung i∫m EF . Áp dˆng ‡nh lí Brocard cho
t˘ giác F P QE, ta có KI ? AS. Mà XT k HK k DT suy ra XY ? AS ) AS là trˆc Øng ph˜Ïng cıa
(AT ), (AD). V™y A, S, K thØng hàng hay AK, EF, P Q Áng quy t§i S.

6
Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

Bài toán 8. Cho ˜Ìng tròn (O) và dây cung BC khác ˜Ìng kính. i∫m A thuÎc cung lÓn BC. Lßy
i∫m S Ëi x˘ng vÓi O qua BC. Lßy i∫m T trên OS sao cho AT, AS Ëi x˘ng nhau qua phân giác
góc \BAC.
a) Ch˘ng minh r¨ng T là tâm ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác OBC.
b) T B, T C c≠t (O) t§i i∫m th˘ hai E, F t˜Ïng ˘ng. AE, AF l¶n l˜Òt c≠t BC  M, N . Gi£ s˚ SM
c≠t ti∏p tuy∏n cıa (O) t§i C  X, SN c≠t ti∏p tuy∏n cıa (O) t§i B  Y . Ch˘ng minh r¨ng AX, AY
Ëi x˘ng nhau qua phân giác góc \BAC.

(Olympic G∞p gÔ Toán hÂc 2017 KhËi 12)

a) Ta dπ dàng thßy tính chßt quen thuÎc. Tâm Euler n¨m trên AS mà AT, AS Øng giác góc A nên i∫m
Kosnita n¨m trên AT . Ta có T thuÎc OS là trung tr¸c BC nên T là tâm cıa (BOC).

7
Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

b) GÂi P, Q l¶n l˜Òt là trung i∫m cung nh‰, lÓn BC. Khi ó T, P, S, O, Q thØng hàng và (T S, P Q) = 1,
theo hª th˘c Maclaurin T S.T O = T P.T Q = T E.T B ) t˘ giác OBES nÎi ti∏p suy ra \T ES = \BOT =
\OBT ) ES k OB mà OB k CS nên C, S, E thØng hàng. T˜Ïng t¸ thì B, S, F thØng hàng.
Áp dˆng ‡nh lí Pascal cho lˆc giác ABEF CC vÓi X 0 = CC \ AF , M = BC \ AE, S = BF \ EC suy ra
M, S, X 0 thØng hàng hay X ⌘ X 0 và A, F, X thØng hàng. T˜Ïng t¸ thì A, E, Y thØng hàng.
Mà T thuÎc ˜Ìng trung tr¸c cıa BC nên AE, AF Øng giác góc A suy ra AY, AX Øng giác góc \BAC.

Bài toán 9. Xét tam giác ABC nhÂn, không cân có AB < AC nÎi ti∏p trong ˜Ìng tròn (O) vÓi
B, C cË ‡nh và A thay Íi trên (O). Các ˜Ìng thØng AD, BE, CF Áng quy t§i H. GÂi M là trung
i∫m cıa BC. Lßy I Ëi x˘ng vÓi A qua EF và ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác IM O c≠t AM t§i L.
a) Ch˘ng minh r¨ng L luông thuÎc mÎt ˜Ìng tròn cË ‡nh khi A di Îng trên (O).
b) ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác AHC c≠t l§i BC t§i R, EF c≠t BC t§i T , AR c≠t DE t§i G.
Ch˘ng minh r¨ng n∏u G là trung i∫m cıa o§n thØng DE thì F là trung i∫m cıa o§n thØng ET .

(TST Sóc Tr´ng 2023 ngày th˘ nhßt)

a) K¥ ˜Ìng kính AA0 c≠t EF t§i X. Ta có AL.AM = AO.AI = AO.2AX = AA0 .AX = AE.AC =
AH.AD ) t˘ giác DHLM nÎi ti∏p. GÂi T là giao i∫m cıa EF và BC. Áp dˆng ‡nh lí Brocard cho t˘
giác nÎi ti∏p BF EC suy ra H là tr¸c tâm cıa tam giác AT M suy ra T H ? AM t§i L0 .
Ta có L0 thuÎc (AH) ) T F.T E = T H.T L0 = T B.T C = T D.T M do (T D, BC) = 1 và hª th˘c Maclaurin.
V™y L ⌘ L0 và L n¨m trên (BHC) cË ‡nh.

8
Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

b) Ta có \DAR = \BCF = \BAD ) AD là phân giác cıa \BAR mà DA là phân giác cıa \F DE
suy ra F, Q và B, R Ëi x˘ng qua AD nên F G k BC. V™y n∏u F là trung i∫m T E thì G là trung i∫m cıa
DE.

Bài toán 10. Cho tam giác ABC và i∫m M không n¨m trên (ABC). GÂi (A1 , A2 ), (B1 , B2 ), (C1 , C2 )
l¶n l˜Òt là c∞p i∫m n¨m trên (M BC), (M CA), (M AB) sao cho M, A1 , B1 , C1 Áng viên ho∞c thØng
hàng. Ch˘ng minh r¨ng M, A2 , B2 , C2 Áng viên ho∞c thØng hàng khi và chø khi giao i∫m cıa
(A1 A2 , BC), (B1 B2 , CA), (C1 C2 , AB) thØng hàng.

GÂi da là ˜Ìng thØng qua A và vuông góc vÓi M A, ‡nh nghæa t˜Ïng t¸ vÓi db , dc . GÂi A3 là giao i∫m cıa
db , dc , ‡nh nghæa t˜Ïng t¸ vÓi B3 , C3 . Khi ó A3 , B3 , C3 l¶n l˜Òt n¨m trên (M BC), (M CA), (M AB).
Theo ‡nh lí Mannheim thì A3 A1 , B3 B1 , C3 C1 Áng quy.
Theo Bài toán 1. thì M, A2 , B2 , C2 Áng viên ho∞c thØng hàng khi và chø khi A3 A2 , B3 B2 , C3 C2 Áng quy
ho∞c song song ôi mÎt hay giao i∫m cıa các c∞p (A1 A2 , BC), (B1 B2 , CA), (C1 C2 , AB) thØng hàng.

Bài toán 11. Cho tam giác ABC và i∫m X bßt kì. GÂi A1 , B1 , C1 l¶n l˜Òt là trung i∫m cıa
BC, CA, AB và H là tr¸c tâm tam giác A1 B1 C1 . Ch˘ng minh r¨ng ˜Ìng tròn Pedal cıa i∫m X
˘ng vÓi tam giác ABC i qua i∫m Anti-Steiner cıa HX ˘ng vÓi tam giác A1 B1 C1 .

( ‡nh lí Fontene th˘ hai)

9
Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

GÂi D, E, F l¶n l˜Òt là hình chi∏u cıa X lên BC, CA, AB. A2 , B2 , C2 l¶n l˜Òt là chân ˜Ìng cao k¥ t¯
A, B, C cıa tam giác ABC. Ha , Hb , Hc l¶n l˜Òt là tr¸c tâm cıa tam giác AEF, BF D, CDE. GÂi Xa là hình
chi∏u cıa X lên AA2 .
Do DXF Hb là hình bình hành nên Hb F = DX. T˜Ïng t¸ Hc E = DX, mà A2 Xa = DX do DXXa A2 là
hình ch˙ nh™t suy ra Hb F = Hc E = A2 Xa = DX. M∞t khác E, F, Xa , X Áng viên nên Hb , Hc , A2 , D Áng
viên. Ch˘ng minh t˜Ïng t¸ thì (Hc , Ha , B2 , E) và (Ha , Hb , C2 , F ) Áng viên.

Ti∏p theo, ta s≥ ch˘ng minh (DHb Hc ), (EHc Ha ), (F Ha Hb ), (DEF ), (A2 B2 C2 ) Áng quy.

GÂi Y là giao i∫m khác Hc cıa (DHb Hc ), (EHc Ha ). Do Hb Ëi x˘ng X qua trung i∫m cıa F D, t˜Ïng t¸ vÓi
Hb , Hc . Ta có \Ha Y Hb = \Ha Y Hc +\Hb Y Hc = 3600 \Ha EHc \Hb DHc = 2(1800 \DEF \EDF ) =
2\EF D = \Ha F Hb ) 4 i∫m Y, F, Ha , Hb Áng viên.

GÂi da , db , dc l¶n l˜Òt là ˜Ìng thØng qua Ha , Hb , Hc và vuông góc vÓi Ha Y, Hb Y, Hc Y . A0 là giao i∫m
cıa db , dc , ‡nh nghæa t˜Ïng t¸ vÓi B 0 , C 0 .
Khi ó A0 , B 0 , C 0 l¶n l˜Òt n¨m trên (Y Hb Hc ), (Y Hc Ha ), (Y Ha Hb ). Do D là i∫m chính gi˙a cung Hb Hc nên
A0 D là ˜Ìng phân giác trong tam giác A0 B 0 C 0 . T˜Ïng t¸ thì B 0 E, C 0 F là các ˜Ìng phân giác cıa tam

10
Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

giác A0 B 0 C 0 nên A0 D, B 0 E, C 0 F Áng quy. Theo ‡nh lí Mannheim thì (DEF ) i qua Y .

Do các c∞p (AX, AHa ), (BX, BHb ), (CX, CHc ) Øng giác cıa tam giác ABC nên AHa , BHb , CHc Áng
quy. Áp dˆng ‡nh lí Desargues cho hai tam giác thßu x§ ABC, Ha Hb Hc suy ra BC \ Hb Hc , CA \ Hc Ha ,
AB \ Ha Hb thØng hàng nên Y n¨m trên (A2 B2 C2 ).

Ta s≥ ch˘ng minh Y là i∫m Anti-Steiner cıa HX ˘ng vÓi tam giác A1 B1 C1 . GÂi Ya , Yb , Yc l¶n l˜Òt

là i∫m Ëi x˘ng cıa Y qua B1 C1 , C1 A1 , A1 B1 .

GÂi Xa , Xa0 l¶n l˜Òt là giao i∫m khác A2 , D cıa XD, AA2 vÓi (Hb Hc D). Do Y n¨m trên (A2 B2 C2 ) ⌘
(A1 B1 C1 ), theo ‡nh lí Steiner thì Ya , Yb , Yc , H thØng hàng và Ya , Yb , YC l¶n l˜Òt n¨m trên (AB1 C1 ), (BC1 A1 ), (CA1 B1 )
Áng quy t§i H. Theo ‡nh lí Mannheim thì AYa , BYb , CYc ôi mÎt song song.

Do A Ëi x˘ng vÓi A2 qua B1 C1 và A2 Xa = Xa0 A nên Xa0 , Xa Ëi x˘ng qua B1 C1 . Suy ra X 0 , X Ëi

x˘ng qua B1 C1 . Do ó (AEF ) Ëi x˘ng vÓi (DHb Hc ) qua B1 C1 nên Ya thuÎc (AEF ). T˜Ïng t¸ thì Yb , Yc
n¨m trên (BF D), (CDE). Theo ‡nh lí Mannheim thì Ya , Yb , Yc , X thØng hàng. V™y Y là i∫m Anti-Steiner
cıa HX Ëi vÓi A1 B1 C1 .

Bài toán 12. Cho tam giác ABC và i∫m P bßt kì, O là tâm ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác ABC.
Kí hiªu dP là Orthotransversal line cıa i∫m P Ëi vÓi tam giác ABC. Ch˘ng minh r¨ng i∫m O
n¨m trên dP khi và chø khi P n¨m trên ˜Ìng tròn Euler cıa tam giác ABC ho∞c n¨m trên (O).

‡nh nghæa cıa Orthotransversal line: Cho tam giác ABC và i∫m P bßt kì. ˜Ìng thØng
qua P vuông góc vÓi P A c≠t BC t§i Pa , ‡nh nghæa t˜Ïng t¸ vÓi Pb , Pc . Khi ó Pa , Pb , Pc thØng
hàng và ˜Ìng thØng ó gÂi là Orthotransversal line cıa i∫m P Ëi vÓi tam giác ABC.

Chi∑u thu™n: dP i qua i∫m O thì P n¨m trên (O) ho∞c ˜Ìng tròn Euler cıa tam giác ABC.
GÂi X, Y, Z l¶n l˜Òt là giao i∫m cıa dP vÓi BC, CA, AB. H là tr¸c tâm cıa tam giác ABC. K¥ ˜Ìng kính
BB 0 , CC 0 cıa (O). D là chân ˜Ìng cao k¥ t¯ A cıa tam giác ABC.

11
Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

Theo ‡nh lí Pascal £o vÓi Z, O, Y thØng hàng thì S = C 0 Z \ B 0 Y n¨m trên (O) nên S là i∫m chung cıa
bËn ˜Ìng tròn (AX), (BY ), (CZ), (O).
Ta có i∫m P là i∫m chung cıa ba ˜Ìng tròn (AX), (BY ), (CZ) và i∫m H có cùng ph˜Ïng tích ∏n c£
ba ˜Ìng tròn này.
Xét phép ngh‡ch £o f c¸c H, ph˜Ïng tích HA.HD: (O) bi∏n thành ˜Ìng tròn Euler cıa tam giác ABC
và S bi∏n thành S 0 ⌘ P nên P n¨m trên ˜Ìng tròn Euler cıa tam giác ABC.

Chi∑u £o: i∫m P n¨m trên (O) ho∞c ˜Ìng tròn Euler cıa tam giác ABC thì i∫m O n¨m trên dP .
GÂi tên các i∫m nh˜ ph¶n Chi∑u thu™n.
Ta có ba ˜Ìng tròn (AX), (BY ), (CZ) Áng trˆc HP . Qua phép ngh‡ch £o f c¸c H, ph˜Ïng tích HA.HD
thì giao i∫m chung cıa (AX), (BY ), (CZ) n¨m trên (O). GÂi ó là S, B 0 , C 0 l¶n l˜Òt là giao i∫m cıa
SZ, SY vÓi (O) thì BB 0 , CC” là ˜Ìng kính cıa (O). Theo ‡nh lí Pascal thì Y, O, Z thØng hàng hay i∫m
O n¨m trên dP .

Bài toán 13. Cho tam giác ABC nÎi ti∏p ˜Ìng tròn. AD, BE, CF là các ˜Ìng cao cıa tam giác
ABC. GÂi T là i∫m Euler-relfection cıa tam giác ABC. Ch˘ng minh r¨ng các ˜Ìng thØng qua
D, E, F l¶n l˜Òt vuông góc vÓi T A, T B, T C Áng quy.
i∫m Euler-reflection cıa tam giác ABC là i∫m Anti-Steiner cıa ˜Ìng thØng Euler ˘ng vÓi tam
giác ABC.

GÂi Ob , Oc là i∫m Ëi x˘ng cıa O qua CA, AB. A0 là i∫m Ëi x˘ng cıa A qua EF . ‡nh nghæa t˜Ïng t¸
vÓi B 0 , C 0 . H, M là tr¸c tâm tam giác ABC và trung i∫m cıa BC. Hb , Hc là i∫m Ëi x˘ng cıa H qua
AC, AB. L là giao i∫m cıa AO và EF .

12
Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

Ta có i∫m O là i∫m chung cıa ba ˜Ìng tròn (AOD), (BOE), (COF ) và i∫m H có cùng ph˜Ïng tích ∏n
vÓi ba ˜Ìng tròn nên ba ˜Ìng tròn (AOD), (BOE), (COF ) Áng trˆc.

Do T là i∫m Euler-reflection cıa tam giác ABC nên T, Ob , Hb và T, Hc , Oc thØng hàng. Ta có \Oc T Ob =
\Hc T Hb = 1800 \Hc AHb = 1800 2\BAC = 1800 \Oc AOb ) 4 i∫m A, Ob , T, Oc cùng thuÎc mÎt
˜Ìng tròn tâm K.

Ta có 4ABC ⇠ 4AEF mà O, M và D, L l¶n l˜Òt là tâm ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p và chân ˜Ìng cao h§
AE AM AL
t¯ ønh A cıa tam giác ABC, AEF nên = = .
AB AO AD
AD AB AD 1 AB AD 1 AD 1 AK AD
Ta có = , 0
= . , 0
= , 0
= , = ,
AL AE AA 2 AE AA 2cos\BAC AA 2cos\KAOb AOb AA0
AK AD
= ) KO k DA0 . Mà OK ? AT ) DA0 ? AT . T˜Ïng t¸ EB 0 ? BT và F C 0 ? CT .
AO AA0

K¥ ˜Ìng kính AP cıa (O). GÂi S là giao i∫m khác O cıa ba ˜Ìng tròn (AOD), (BOE), (COF ) suy
ra O, H, S thØng hàng.
Ta có AH.AD = AE.AC = AL.AP = 2AL.AO = AA0 .AO suy ra t˘ giác DHOA0 nÎi ti∏p ) \ADA0 =
\AOH = \ADS ) DA là phân giác cıa \SDA0 hay DS, DA0 Øng giác trong \F DE.
T˜Ïng t¸ ES, EB 0 Øng giác trong \DEF ; F S, F C 0 Øng giác trong \DF E. V™y DA0 , EB 0 , F C 0 Áng quy
t§i S 0 là i∫m liên hÒp Øng giác cıa S trong tam giác DEF .

Bài toán 12. Cho tam giác ABC có (I) là ˜Ìng tròn nÎi ti∏p ti∏p xúc vÓi BC t§i D. GÂi M, N là
trung i∫m cıa BC, AD. (BN C) và (DM N ) c≠t nhau t§i K khác N , J là giao i∫m cıa N K và
BC. Ch˘ng minh r¨ng J là tâm ˜Ìng tròn bàng ti∏p cıa tam giác IM L.

13
Hình hÂc phØng M¶m Non oàn Minh Quân CT1 23-26

Áp dˆng ‡nh lí Newton cho t˘ giác ABDC ngo§i ti∏p (I) ta có M, I, N thØng hàng. Ta có:

JB.JC = JN.JK = JD.JM

Theo hª th˘c Maclaurin thì (JD, BC) = 1 ) DM.DJ = DB.DC = DK.DL ) t˘ giác JKM L nÎi ti∏p.
Ta có \DM N = \JKL = \JM L. Suy ra M J là phân giác cıa \N M L.

GÂi I 0 là i∫m n¨m trên M N sao cho J là tâm ˜Ìng tròn bàng ti∏p tam giác M LI 0 . GÂi S là tâm
˜Ìng tròn nÎi ti∏p tam giác I 0 M L.
Ta có t˘ giác JI 0 SL nÎi ti∏p ) \M I 0 S = \SI 0 L = \M JL = \M KD = \M N D ) I 0 S k N D hay
I 0 J ? AD mà dπ dàng thßy IJ ? AD nên I ⌘ I 0 .

14