96 Hiszpanski Krok Dalej

Hiszpański
Krok dalej
Warszawa 2010
Opracowanie hiszpańskiej wersji językowej: Joanna Wojciechowska
Opracowanie gramatyki: Agnieszka Kowalewska
Ciekawostki: Joanna Wojciechowska
Konsultacja językowa: Manuel de la Cruz
Redakcja: Karolina Sobocińska
Lektorzy: Manuel de la Cruz, Itziar Lanas Rodríguez, Miłogost Reczek

Muzyka: Dariusz Kaliński
Montaż i mastering płyt: Piotr Borkowski
Projekt: Studio 27
Skład i łamanie: Rafał Tomasik
Opracowanie koncepcji graﬁcznej okładki: Piotr Fajker, Emilia Szulewa
Projekt okładki: Bartosz Kaliszewski
Zdjęcie na okładce: © Solodovnikova Elena – Fotolia.com
Zdjęcia: www.sxc.hu
© Copyright Edgard 2010

© Copyright audio Edgard 2010
Płyty są integralną częścią książki i nie mogą być sprzedawane osobno.
www.jezykiobce.pl
Wydawnictwo Edgard
ul. Belgijska 11
02–511 Warszawa
Tel. / Fax (22) 847 51 23
edgard@edgard.pl
ISBN 978-83-61828-81-5
Wydanie I
Warszawa 2010
Spis treści
Wstęp 5
Jak się uczyć? 5
Test 7
Gramatyka
Rodzajnik 9
Rodzajnik nijaki 9
Rzeczownik 11
Liczba mnoga rzeczowników złożonych 11
Rzeczowniki posiadające tylko jedną formę 12
Tworzenie rzeczowników od innych części mowy 13
Nazwy geograficzne 13
Czasownik 16
Czasowniki ser, estar i haber 16
Strona bierna 22
Perífrasis verbal 25
Czasy i tryby 30
Tryb oznajmujący – Modo Indicativo 30
Pretérito Imperfecto de Indicativo 30
Pretérito Pluscuamperfecto 32
Użycie czasów przeszłych – porównanie 33
Futuro Imperfecto 36
Tryb łączący – Modo Subjuntivo 42
Presente de Subjuntivo 44
Pretérito Perfecto de Subjuntivo 46
Imperfecto de Subjuntivo 47
Zaimek 52
Forma nieakcentowana zaimka
w połączeniu z czasownikiem 52
Zaimkowe powtórzenie dopełnienia 53
Lo / le w funkcji dopełnienia bliższego 54
Zaimek nieokreślony – formy skrócone 54
Zaimek względny 55
Zaimek pytajny 56
Zaimek wykrzyknikowy 57
Przyimek i wyrażenia przyimkowe 62
www.jezykiobce.pl
HISZPAŃsKI Krok DALEJ
CD1
2
Lekcja 1 Najważniejsze zwroty i napisy ostrzegawcze 75
5
Lekcja 2 Określenia czasu 79
7
Lekcja 3 Pytania, spójniki i czasowniki modalne 84
12
Lekcja 4 Rodzina, przyjaciele i zawieranie znajomości 91
18
Lekcja 5 Edukacja 97
23
Lekcja 6 Praca i kariera 105
CD2
2
Lekcja 7 Natura i ochrona środowiska 111
8
Lekcja 8 Jedzenie i restauracja 117
13
Lekcja 9 Komputer, Internet i telefon 124
18
Lekcja 10 W mieście: w banku i na zakupach 130
24
Lekcja 11 Mieszkanie: wyposażenie, wynajem i remont 137
30
Lekcja 12 Biznes i wymiana handlowa 143
CD3
2
Lekcja 13 Czas wolny: rozrywka i sport 148
8
Lekcja 14 Dom i czynności codzienne 155
12
Lekcja 15 Podróże: na granicy, na wakacjach 160
18
Lekcja 16 Środki masowego przekazu i reklama 168
23
Lekcja 17 Wygląd zewnętrzny, ciało i umysł 173
29
Lekcja 18 Państwo i problemy społeczne 179
Odpowiedzi 185
Tabele koniugacyjne 189

Wstęp
Wstęp
„Hiszpański Krok dalej” to kurs przeznaczony dla osób znających podstawy

języka i średnio zaawansowanych. Polecamy go wszystkim tym, którzy mieli już
styczność z językiem hiszpańskim i opanowali jego podstawy oraz tym, którzy
chcieliby znacznie poszerzyć znajomość hiszpańskiego słownictwa. „Krok dalej”
obejmuje podręcznik oraz 3 płyty audio. Kurs zawiera w sumie 18 lekcji uczących
słownictwa związanego z takimi tematami jak życie rodzinne i towarzyskie, praca,
kariera, biznes, podróże czy polityka. Na płytach znajduje się 225 minut nagrań
native speakerów, które zapewniają naukę oryginalnej hiszpańskiej wymowy.
W książce zawarto zapis wszystkich słów oraz zdań, a także liczne sekcje dodatko-
we. Na końcu każdej lekcji znajdują się także ciekawostki dotyczące Hiszpanii i jej
mieszkańców, zawierające mnóstwo praktycznych informacji, które przydadzą się
na pewno osobom wyjeżdżającym do Hiszpanii. Kurs zawiera także minipodręcznik
gramatyki z ćwiczeniami, który uczy najważniejszych zagadnień z zakresu hiszpań-
skiej gramatyki na poziomie średnio zaawansowanym.
Jak się uczyć?
Najlepszą metodą nauki jest równoczesne czytanie podręcznika i słuchanie

dołączonych do niego nagrań. Przede wszystkim warto uważnie słuchać słów,
zdań i dialogów, i starać się powtarzać poszczególne zwroty za hiszpańskim lek-
torem, a następnie wykonywać krótkie ćwiczenia znajdujące się na końcu lekcji.
Rozbudowana część leksykalna podręcznika rozszerza zakres słownictwa o wiele
stałych zwrotów i wyrażeń charakterystycznych dla codziennego języka Hiszpanów.
Pierwsze trzy lekcje kursu stanowią przypomnienie niezbędnego słownictwa i naj-
ważniejszych struktur wypowiedzi. Najskuteczniejszą metodą na ich opanowanie
jest uczenie się na pamięć całych zwrotów bez analizowana konstrukcji grama-
tycznych. Lekcja 1 zawiera najważniejsze zwroty grzecznościowe, powitania oraz
napisy ostrzegawcze i informacyjne. Kolejna poświęcona jest określeniom czasu
oraz najważniejszym przysłówkom czasu. Trzecia część powtórzenia pozwala
m.in. skutecznie utrwalić struktury hiszpańskich pytań, dzięki licznym przykładom
obejmującym różne zaimki pytajne. W części tej znajdują się także wzory zdań z
użyciem czasowników modalnych oraz zdań złożonych zawierających najważniejsze
hiszpańskie spójniki.
www.jezykiobce.pl
Kolejne lekcje kursu zawierają słownictwo, zdania oraz praktyczne dialogi związane
z tematem lekcji. Jest wśród nich wiele kolokacji oraz stałych wyrażeń, które są uży-
wane w codziennym języku hiszpańskim. Polecamy powtarzanie słówek, zdań oraz
dialogów za hiszpańskimi lektorami oraz uczenie się ich na pamięć. Każda lekcja
zawiera także ćwiczenie umożliwiające samodzielną weryfikację stopnia opanowa-
nia materiału. Odpowiedzi do zadań znajdują się na końcu książki.
Kurs zawiera także krótki podręcznik gramatyki. Przeznaczony jest on dla osób,
które chciałyby utrwalić swoją wiedzę z zakresu hiszpańskiej gramatyki oraz spraw-
dzić ją wykonując zawarte w nim ćwiczenia. By sprawdzić opanowanie zagadnień
gramatycznych na poziomie podstawowym, należy rozwiązać specjalnie opraco-
wany test diagnostyczny. Weryfikuje on znajomość podstawowych zagadnień na
poziomie A1-A2. Tematy poruszone w gramatyce niniejszego podręcznika obejmu-
ją m.in. formy rzeczownika i czasownika, najważniejsze hiszpańskie tryby i czasy,
liczbę rzeczownika czy przyimki i wyrażenia przyimkowe. Na końcu podręcznika
znajdują się odpowiedzi do wszystkich ćwiczeń z części gramatycznej.
„Krok dalej” może być idealną kontynuacją Audio Kursu „Hiszpański Kurs podsta-
wowy”, który polecamy wszystkim, którzy zaczynają naukę języka hiszpańskiego.
Zapraszamy i życzymy przyjemnej nauki!

TEST
Test
Wybierz właściwą odpowiedź.
1. ¿ ........ un banco por aquí? 7. No ........ lo que has dicho.

a. Está ¿ ........ explicarlo?
b. Están a. conozco ... podéis
c. Hay b. entiendo ... puedes
c. entiendo ... puede
2. Paco ........ matemático, pero
ahora ........ de camarero en 8. ¿Qué ........ en curso?
Barcelona. a. habéis haciendo
a. es ... está b. habéis hecho
b. está ... es c. están hecho
c. es ... es
9. ¿Qué ........ los alumnos?
3. Hoy ........ lunes. a. están a leer
a. está b. estan leído
b. es c. están leyendo
c. estamos
10. Ayer ........ mucho y por eso estoy
4. A María ........ los platos españoles. muy cansado.
a. se gusta a. trabajé
b. le gusta b. trabajaste
c. le gustan c. trabajó
5. - ¿A qué hora ........ ? 11. El año pasado Paco ........

- Todos los días me levanto a las 6. nombrado jefe de ventas.
a. te levantas a. fui
b. te levanta b. fue
c. os levantáis c. fuiste
6. ¿Dónde ........ ustedes? 12. El sábado pasado mi mujer y yo

a. vivís ........ en un restaurante chino.
b. vive a. comemos
c. viven b. comimos
c. comieron
www.jezykiobce.pl
13. ¿Qué os ........ el profesor? 20. Me gusta tu sombrero.

a. dije ¿Puedo probar........ ?
b. di a. la
c. dijo b. lo
c. le
14. ¿A qué hora ........ anoche?
a. te acostaste 21. ¿Qué ........ parece si nos vemos
b. acostaste mañana por la tarde?
c. te acuestas a. os
b. nos
15. Señor Pérez, ........ más despacio, c. vos
por favor.
a. habla 22. Hoy es su ........ día sin cigarrillos.
b. hablen a. primero
c. hable b. primera
c. primer
16. Mañana voy ........ comprar
un regalo para Lidia. 23. ¿ ........ cuestan estos pantalones?
a. de a. Qué
b. a b. Cómo
c. por c. Cuánto
17. Tengo que salir, son ya ........ dos 24. Los ........ son trabajadores
y media. y puntuales.
a. los a. alemanes
b. — b. alemanos
c. las c. alemanas
18. - ¿A qué se dedica tu madre? 25. Mi madre es española,

- Es ........ . pero mi padre no es ........ .
a. actores a. españoles
b. actriz b. española
c. actor c. español
19. Julio es ...... inteligente ...... Pepe.

a. más ... que
b. más ... como
c. más ... si

Gramatyka
Gramatyka
Rozdział 1 Rodzajnik
Rodzajnik nijaki
• Występuje w rzeczownikach abstrakcyjnych odprzysłówkowych:

lo bueno – dobro
lo contrario – coś przeciwnego
lo bonito – to, co ładne
• Występuje w konstrukcji lo + przymiotnik / przysłówek + que oznaczającej
„jak (bardzo)”:
No sabes lo sano que es madrugar. – Nie wiesz, jak zdrowo jest wcześnie
wstawać.
No te imaginas lo tonto que es su hermano. – Nie wyobrażasz sobie,
jak głupi jest jej brat.
• Występuje w stopniu najwyższym przysłówka:
lo mejor – najlepiej lo peor – najgorzej
• Występuje w wyrażeniach takich jak:
a lo lejos – z dala
a lo largo – wzdłuż
a lo loco – bez ładu i składu
• Zaimek lo que łączy zdanie nadrzędne ze zdaniem dopełnieniowym lub
rozwijającym:
Lo que ha dicho el profesor me parece incorrecto. – To, co powiedział
profesor, wydaje mi się niepoprawne.
No me interesa lo que piensen. – Nie interesuje mnie, co myślą.
• W wyrażeniu lo de oznacza sprawę związaną z czymś lub kimś:
Lo de Paco no es asunto mío. – Co dotyczy Paco, to nie moja sprawa.
Se enfadó por lo de la herencia. – Obraził się z powodu spadku.
Lo del otro día ya no importa. – Co się wydarzyło wcześniej, już nie jest ważne.
Lo de siempre. – To, co zawsze.
www.jezykiobce.pl
Ćwiczenie 1
Uzupełnij zdania jednym z poniższych zwrotów.
a lo largo de a lo lejos lo guapo lo bueno lo bien lo que

lo peor lo de siempre lo de (x2)
1. ………………… , si breve, dos veces bueno.

(To, co dobre, jeśli krótkie, dwa razy lepsze.)
2. ………………… acabas de decir, no me gusta en absoluto.
(To, co właśnie powiedziałeś, wcale mi się nie podoba.)
3. Se puso muy contento por ………………… la excursión.
(Bardzo ucieszył się z wycieczki.)
4. ………………… se vislumbraba un castillo.
(Z daleka widać było zamek.)
5. ………………… es que mi madre todavía no sabe nada.
(Najgorsze jest to, że moja mama jeszcze nic nie wie.)
6. No te das cuenta de ………………… que es su marido.
(Nie zdajesz sobie sprawy, jaki przystojny jest jej mąż.)
7. Es ………………… , otra vez se ha olvidado de la reunión.
(Jak zawsze, znów zapomniał o spotkaniu.)
8. No te puedo perdonar ………………… el otro día.
(Nie mogę ci wybaczyć tego, co się wtedy wydarzyło.)
9. ¿Recuerdas ………………… que lo hemos pasado en el campo?
(Pamiętasz, jak miło spędziliśmy czas na wsi?)
10. ………………… el río hay muchas cafeterías con terraza.
(Wzdłuż rzeki jest wiele kawiarni z ogródkami.)
10
Gramatyka
Rozdział 2 Rzeczownik
Liczba mnoga rzeczowników złożonych
Rzeczowniki złożone to takie, które składają się co najmniej z dwóch elementów

słowotwórczych, na przykład:
el girasol (słonecznik)
el aguardiente (wódka)
el sacacorchos (korkociąg)
la casa cuna (żłobek)
Większość z nich tworzy liczbę mnogą według tych samych zasad co rzeczowniki
proste, czyli przez dodanie końcówki -s lub -es:
el aguardiente – los aguardientes
el girasol – los girasoles
W przypadku rzeczowników złożonych z dwóch wyrazów pisanych oddzielnie

liczbę mnogą tworzymy poprzez dodanie końcówek -s lub -es do pierwszego
słowa:
la casa cuna – las casas cuna
Liczbę mnogą tworzymy również poprzez dodanie końcówek -s lub -es do obu
elementów danego słowa, jeżeli rzeczownik złożony składa się z przymiotnika
i rzeczownika, na przykład:
el gentilhombre (szlachcic) – los gentileshombres (szlachcice)
Rzeczowniki złożone zakończone na -s nie zmieniają formy w liczbie mnogiej:

el sacapuntas (temperówka) – los sacapuntas
www.jezykiobce.pl 11
Rzeczowniki posiadające tylko jedną formę
Rzeczowniki w liczbie pojedynczej
Rzeczowniki niepoliczalne lub abstrakcyjne używane są wyłącznie w liczbie

pojedynczej, np. la información (informacja / informacje), la carne (mięso),
la literatura (literatura), el tiempo (czas), el azúcar (cukier), la fruta (owoce),
la ropa (ubranie).
Me gusta mucho la fruta. – Bardzo lubię owoce.
Me encanta llevar ropa formal. – Lubię nosić eleganckie ubrania.
Rzeczowniki w liczbie mnogiej
Istnieje też grupa rzeczowników, których używa się wyłącznie w liczbie mnogiej,
np. las gafas (okulary), las esposas (kajdanki), las tijeras (nożyczki),
los pantalones (spodnie).
Paco lleva gafas. – Paco nosi okulary.
¿Dónde están las tijeras? – Gdzie są nożyczki?
Wyjątki zgodności rzeczownika z rodzajem
Należy pamiętać, że przed rzeczownikami rodzaju żeńskiego, które rozpoczynają

się akcentowaną głoską a, występuje rodzajnik właściwy dla rodzaju męskiego
un lub el, np. el agua (woda), el águila (orzeł), el alma (dusza), el arte (sztu-
ka), el hambre (głód), el hacha (siekiera).
Rzeczowniki te są rodzaju żeńskiego, dlatego też przymiotniki im towarzyszące

muszą się zgadzać z nimi w rodzaju, np. el agua fresca (świeża woda),
un hambre tremenda (wielki głód).
W liczbie mnogiej rzeczowniki te posiadają rodzajnik żeński unas / las, np.

las aguas (wody), unas aulas (sale, aule).
Także gdy rodzajnik jest oddzielony od rzeczownika, np. przymiotnikiem, używamy

rodzajnika żeńskiego una / la, np. la misma aula (ta sama aula), la última
águila (ostatni orzeł).
12
Gramatyka
Tworzenie rzeczowników od innych części mowy
W języku hiszpańskim możemy tworzyć rzeczowniki od czasowników lub przymiot-

ników, dodając do nich rodzajnik określony lub nieokreślony, na przykład:
Es un decir. – To takie powiedzenie.
La diferencia entre el amar y el querer. – Różnica pomiędzy kochaniem
a namiętnością.
El ser humano es un enigma. – Człowiek jest tajemnicą.
Es el guapo de la clase. – To klasowy piękniś.
Me gustan las morenas. – Lubię brunetki.
Nazwy geograficzne
Nazwy rzek, jezior, mórz, oceanów, zatok, szczytów górskich i wulkanów są

rodzaju męskiego, na przykład:
el Vístula – Wisła el Everest – Everest (Mount
el Mediterráneo – Morze Everest)
Śródziemne el Teide – wulkan Teide
el Atlántico – Atlantyk (Ocean los Andes – Andy
Atlantycki)
Archipelagi wysp są rodzaju żeńskiego, jak słowo isla (wyspa):

Las Baleares – Baleary
Las Canarias – Wyspy Kanaryjskie
Nie używamy rodzajnika z nazwami pojedynczych wysp, na przykład:

Este verano vamos a Tenerife. – Tego lata jedziemy na Teneryfę.
Lo hemos pasado muy bien en Cuba. – Miło spędziliśmy czas na Kubie.
Nie używamy rodzajników z nazwami miast, regionów, prowincji, krajów i konty-

nentów, jedak przed niektórymi nazwami miast i krajów występuje rodzajnik, np.
los Estados Unidos – Stany Zjednoczone
La Habana – Hawana
La Haya – Haga
Ćwiczenie 1
Uzupełnij zdania odpowiednim rodzajnikiem oraz odpowiednią formą

przymiotnika.
1. Salid de…. agua ahora mismo, está helad…. .

(Wyjdźcie natychmiast z wody, jest lodowata.)
2. Vamos a buscar ……. aula libre.
(Poszukamy wolnej sali.)
3. La cara es el espejo de…. alma.
(Twarz jest zwierciadłem duszy.)
4. Tengo ……. hambre que me muero.
(Umieram z głodu.)
5. Ha dibujado ……. alas de…. águila blanc……. .
(Narysował skrzydła białemu orłu.)
6. Mató al policía con ……. arma que había robado a su padre.
(Zabił policjanta bronią, którą wcześniej ukradł ojcu.)
7. El profesor no está, búscale en ……. otr…. aula.
(Nauczyciela nie ma, poszukaj go w innej sali.)
8. ……. hada buen…. convirtió la calabaza en un carruaje dorado.
(Dobra wróżka zmieniła dynię w pozłacaną karocę.)
Ćwiczenie 2
Utwórz liczbę mnogą podanych rzeczowników.
1. el girasol (słonecznik) los ……………………………………

2. el coche cama (wagon sypialny) los ……………………………………
3. el limpiaparabrisas (wycieraczka) los ……………………………………
4. el portaequipaje (bagażnik) los ……………………………………
5. el gentilhombre (szlachcic) los ……………………………………
6. el sacapuntas (temperówka) los ……………………………………
7. la casa cuna (żłobek) las ……………………………………
8. el sacacorchos (korkociąg) los ……………………………………
14
Gramatyka
Ćwiczenie 3
Uzupełnij odpowiednim rodzajnikiem, jeśli to konieczne.
1. ……. Alaska es un estado en ……. Estados Unidos.

(Alaska to stan w USA.)
2. ……. Mallorca es la isla más grande de ……. Baleares.
(Majorka to największa wyspa Balearów.)
3. Lima es la capital de……. Perú.
(Lima jest stolicą Peru.)
4. Me encanta esquiar en ……. Alpes.
(Uwielbiam jeździć na nartach w Alpach.)
5. ……. Báltico es un mar muy frío.
(Bałtyk jest zimnym morzem.)
6. ……. Vístula pasa por ……. Varsovia y ……. Cracovia.
(Wisła przepływa przez Warszawę i Kraków.)
7. Este año hemos visitado ……. Cuba, hemos vivido en ……. Habana.
(W tym roku odwiedziliśmy Kubę, mieszkaliśmy w Hawanie.)
8. Paco está loco. Quiere cruzar ……. Atlántico en una lancha.
(Paco oszalał. Chce przepłynąć Atlantyk łódką.)
Rozdział 3 Czasownik
Czasowniki ser, estar i haber
W języku hiszpańskim występują trzy czasowniki, które są tożsame z polskim

„być”. Są to czasowniki ser, estar oraz haber. Ostatni z nich określa tylko
znajdowanie się w przestrzeni, istnienie, a w czasie teraźniejszym używa się tylko
jednej formy dla wszystkich osób: hay.
Czasownika ser używamy:

• do określenia cech charakteru, wyglądu, pochodzenia, zawodu:
Mi tío es muy simpático. – Mój wujek jest bardzo sympatyczny.
Marta es alta y delgada. – Marta jest wysoka i szczupła.
Julio es español. – Julio jest Hiszpanem.
La mesa es redonda y de madera. – Stół jest okrągły i drewniany.
• w definicjach:
La cama es un mueble que sirve para dormir. – Łóżko to mebel, który
służy do spania.
• do określenia czasu (dni, pory roku, miesiące, godziny):

Es invierno. – Jest zima.
Es martes. – Jest wtorek.
Son las tres y media. – Jest trzecia trzydzieści.
Es de noche. – Jest noc.
• do określenia własności:
Este coche es mío. – Ten samochód jest mój.
La bufanda blanca es de mi madre. – Biały szalik należy do mojej
matki.
• do określenia ceny:
¿Cuánto es un café y una coca cola? – Ile kosztuje kawa i cola?
16
Gramatyka
• w wyrażeniu odpowiadającym „mieć miejsce, zdarzyć się, odbyć się”:

La boda es en la iglesia. – Ślub jest w kościele.
El concierto fue en la Catedral Vieja. – Koncert odbył się w Starej
Katedrze.
• w zwrotach wartościujących, np.

Es importante segregar la basura. – Jest ważne segregować śmieci.
Es bueno que hayas ayudado a tu vecina. – To dobrze, że pomogłaś
swojej sąsiadce.
Es malo que no hayas dicho la verdad. – To źle, że nie powiedziałaś
prawdy.
Es verdad que no le presté ayuda. – To prawda, że mu nie pomogłam.
Es falso que hemos hecho novillos. – To nieprawda, że poszliśmy na
wagary.
Es que no me ha dado tiempo. – Chodzi o to, że nie miałam czasu.
Es normal que no te sientas bien después de haber comido tantas
chocolatinas. – To normalne, że źle się czujesz po zjedzeniu tylu
czekoladek.
Es obvio que no se debe mentir. – To oczywiste, że nie powinno się
kłamać.
Czasownika estar używamy:

• do opisywania relacji przestrzennych:
Mi casa está lejos del centro. – Mój dom znajduje się daleko od centrum.
El libro está sobre la mesa. – Książka leży na stole.
• do wyrażenia stanów fizycznych i emocjonalnych osób lub rzeczy:

La sopa está caliente. – Zupa jest gorąca.
Julia está muy guapa hoy. – Julia wygląda dziś bardzo ładnie.
Ana estaba muy nerviosa. – Ana była bardzo zdenerwowana.
Estoy harto de ti. – Mam cię dość.
• do porównania stanu obecnego z poprzednim lub ze stanem uważanym za normę:

Paco está muy alto para su edad. – Paco jest bardzo wysoki jak na swój
wiek.
Los pisos están muy caros. – Mieszkania są bardzo drogie.
• do określenia czasowego zajęcia:

En verano Paco está de camarero en Marbella. – Latem Paco pracuje
jako kelner w Marbelli.
• z określeniami vivo i muerto:

Esperamos que alguien esté vivo. – Mamy nadzieję, że ktoś żyje.
Su abuela está muerta. – Jego babcia nie żyje.
• do określenia dat:
Hoy estamos a 28 de febrero. – Dziś jest 28 lutego.
• do określenia cen zmiennych (z przyimkiem a):

¿A cuánto están los tomates? – Po ile są pomidory?
• w zwrotach wartościujących:
Está claro que tienes que estudiar más para pasar este examen.
– To jasne, że musisz więcej się uczyć, by zdać ten egzamin.
Está bien que te mudes de la casa de tus padres. – To dobrze, że się
wyprowadzasz z domu rodziców.
Está mal que no le creas. – To źle, że mu nie wierzysz.
• w konstrukcji estar + gerundio:

Paco está durmiendo en su habitación. – Paco śpi w swoim pokoju.
Estoy peinándome. – Czeszę się.
18
Gramatyka
Czasowniki ser i estar

Czasowników ser i estar możemy używać zamiennie bez zmiany znaczenia
w zwrotach dotyczących stanu cywilnego, np.
Pedro es / está soltero. – Pedro jest kawalerem.
Marta es / está casada. – Marta jest mężatką.
Jednak w innych wyrażeniach błędne użycie ser lub estar może spowodować
całkowitą zmianę znaczenia.
ser listo być inteligentnym estar listo być gotowym
ser rico być bogatym estar rico być smacznym
ser verde być zielonym estar verde być niedojrzałym
ser negro być czarnym estar negro być zdenerwowanym
ser atento być grzecznym estar atento być skupionym, uważać
ser malo być złym estar malo być chorym, źle się czuć
ser aburrido być nudnym estar aburrido być znudzonym
Czasowniki estar i haber

Do określenia znajdowania się w przestrzeni oraz relacji przestrzennych może-
my użyć odmienionego czasownika estar lub nieodmiennej formy czasownika
haber: hay. Używamy jej, gdy informujemy tylko o istnieniu nieokreślonych
rzeczy lub osób. Forma ta występuje z rzeczownikami poprzedzonymi rodzajni-
kiem nieokreślonym, przysłówkami mucho, poco, bastante czy liczebnikami lub
z rzeczownikami bez rodzajnika:
En mi casa hay dos baños. – W moim domu są dwie łazienki.
¿Hay leche? – Jest mleko?
En mi barrio hay muchos bancos. – W mojej dzielnicy znajduje się wiele
banków.
Czasownik estar określa umiejscowienie konkretnych osób i przedmiotów,

rzeczowników poprzedzonych rodzajnikiem określonym lub zaimkiem dzierżaw-
czym:
Juan está en la oficina. – Juan jest w biurze.
Mi piso está a las afueras. – Moje mieszkanie jest na peryferiach.
La mochila está debajo de la cama. – Plecak jest pod łóżkiem.
Ćwiczenie 1
Uzupełnij zdania odpowiednią formą czasownika ser lub estar.
1. Jesús …….... estudiante, pero en vacaciones …….... de camarero.

(Jesús jest studentem, ale w wakacje pracuje jako kelner.)
2. Silvia …….... soltera, pero tiene novio.
(Silvia jest panną, ale ma narzeczonego.)
3. …….... claro que no me lo quiere decir.
(Jasne, że nie chce mi tego powiedzieć.)
4. Deberías …….... muy orgullosa de tu hijo, …….... muy listo.
(Powinnaś być dumna z twojego syna, jest bardzo inteligentny.)
5. ¿A cuánto …….... los tomates?
(Po ile są pomidory?)
6. Juanito ha crecido mucho, …….... muy alto para su edad.
(Juanito bardzo urósł, jest bardzo wysoki jak na swój wiek.)
7. La boda …….... en la iglesia.
(Ślub jest w kościele.)
8. ¡Qué rica …….... la paella!
(Jaka smaczna jest ta paella!)
9. ¿Cuánto …….... un café con leche?
(Ile kosztuje kawa z mlekiem?)
10. La película …….... muy aburrida, por eso el niño no …….... atento.
(Ten film jest nudny, dlatego chłopiec nie uważa.)
20
Gramatyka
Ćwiczenie 2
Wstaw czasownik ser, estar lub haber w odpowiednim czasie.
1. Ayer vi a Juan, …….... muy enfadado aunque normalmente ……….

tranquilo.
(Wczoraj widziałam Juana, był bardzo zdenerwowany, choć normalnie jest
spokojny.)
2. En el banquete de boda …….... muchos invitados y todos ……....
bailando.
(Na przyjęciu weselnym było wielu gości i wszyscy tańczyli.)
3. Hoy …….... a tres de agosto.
(Dziś jest trzeci sierpnia.)
4. He visto a Carmen y ha adelgazado un montón. ¡ …….... muy guapa!
(Widziałem Carmen, bardzo schudła. Świetnie wygląda!)
5. En mi barrio …….... dos cines, pero han cerrado uno y ……....
construyendo allí unas viviendas.
(W mojej dzielnicy były dwa kina, ale zamknęli jedno i budują tam
mieszkania.)
6. ¿Qué …….... en la nevera?
(Co jest w lodówce?)
7. Paca se ha enfadado conmigo y …….... negra.
(Paca obraziła się na mnie i jest wściekła.)
8. Mujer, no …….... quién te entienda.
(Kobieto, kto cię zrozumie.)
9. No …….... bien lo que hiciste ayer.
(To, co wczoraj zrobiłeś, było złe.)
10. Pienso que …….... alguien detrás de este asunto.
(Myślę, że ktoś stoi za tą sprawą.)
Strona bierna
Strona bierna w języku hiszpańskim jest tworzona na kilka sposobów: z użyciem

formy participio, której towarzyszy czasownik ser lub estar, lub poprzez użycie
zaimka se przed odmienionym czasownikiem w trzeciej osobie liczby pojedynczej
lub mnogiej.
Strona bierna z użyciem czasownika ser

W zależności od użytego czasu konstrukcja ser + participio może wyrażać czyn-
ność zakończoną lub nie, zależnie od tego, czy czasownik ser jest odmieniony
w czasie dokonanym czy niedokonanym. Podkreśla samą czynność, jej przebieg.
Nigdy nie wyraża rezultatu czynności.
La casa es pintada por mis vecinos. – Dom jest malowany przez moich
sąsiadów.
La novia será peinada por un peluquero muy famoso. – Panna młoda
będzie czesana przez znanego fryzjera.
Estos artículos fueron fabricados en España. – Te produkty zostały
zrobione w Hiszpanii.
Strona bierna z użyciem czasownika estar

W przeciwieństwie do konstrukcji z czasownikiem ser konstrukcja estar + par-
ticipio wyraża czynność zakończoną oraz jej rezultat. Tłumaczymy ją za pomocą
czasowników dokonanych.
La casa está pintada. – Dom jest / został pomalowany.
La comida está hecha. – Jedzenie jest / zostało zrobione.
Cuando llegó el peluquero la novia ya estaba maquillada.
– Kiedy przyszedł fryzjer, panna młoda miała już zrobiony makijaż.
Strona bierna z se
Formy tej używamy, gdy wykonawca czynności jest nieokreślony. Tworzymy ją przy
pomocy zaimka zwrotnego se oraz czasownika w trzeciej osobie, który dostoso-
wuje swoją liczbę do podmiotu zdania, np.
Se venden entradas. – Sprzedajemy bilety. lub Sprzedaje się bilety.
En Madrid se han abierto nuevos centros comerciales. – W Madrycie
otwarto nowe centra handlowe. (dosł. otworzyły się)
En Polonia se cena a las siete. – W Polsce kolację jada się o siódmej.
22
Gramatyka
Ćwiczenie 1
Uzupełnij zdania czasownikiem ser lub estar w odpowiednim czasie, zgodnie

z tłumaczeniem.
1. Esta iglesia .............. construida en el siglo XVI.

(Ten kościół został zbudowany w XVI wieku.)
2. Niños, el desayuno ya .............. hecho.
(Dzieci, śniadanie już jest zrobione.)
3. Paco .............. despedido la semana pasada.
(Paco został zwolniony w zeszłym tygodniu.)
4. La ventana .............. abierta de par en par.
(Okno jest otwarte na oścież.)
5. El presidente .............. elegido por el pueblo.
(Prezydent został wybrany przez naród.)
6. Estos libros .............. traducidos por Carlos Marodán Casas.
(Książki te zostały przetłumaczone przez Carlosa Marodana Casasa.)
7. La casa .............. pintada de verde.
(Dom zostanie pomalowany na zielono.)
8. El partido de ayer .............. transmitido por Antena 3.
(Wczorajszy mecz był transmitowany przez Antenę 3.)
9. La carta .............. escrita por mi tía.
(List został napisany przez moją ciotkę.)
10. La novia ya .............. maquillada y peinada.
(Panna młoda jest już pomalowana i uczesana.)
Ćwiczenie 2
Zamień na stronę bierną jak w poniższym przykładzie:

Paco ha traducido un artículo sobre el calentamiento global.
(Paco przetłumaczył artykuł o globanym ociepleniu.)
El artículo sobre el calentamiento global ha sido traducido por Paco.
1. Ayer pintaron las paredes en la cocina.

(Wczoraj pomalowali kuchnię.)
Las paredes .
2. Este vestido lo han hecho de algodón.
(Zrobili tę sukienkę z bawełny.)
Este vestido .
3. Paco escribirá los ejercicios.
(Paco napisze te ćwiczenia.)
Los ejercicios .
4. Los palacios de La Alhambra los construyeron los árabes.
(Arabowie zbudowali pałace w Alhambrze.)
Los palacios .
5. He abierto la ventana.
(Otworzyłem okno.)
La ventana .
6. El domingo prepararon una tarta de manzana.
(W niedzielę przygotowali szarlotkę.)
La tarta de manzana .
7. Paco vende su coche.
(Paco sprzedaje swój samochód.)
El coche .
24
Gramatyka
Perífrasis verbal
Perífrasis verbal (koniugacja peryfrastyczna) składa się z czasownika pełniącego

rolę czasownika modalnego oraz z czasownika właściwego. Do najczęściej
używanych perífrasis verbal możemy zaliczyć:
• estar + gerundio
Konstrukcja wyraża czynność dziejącą się w trakcie mówienia, trwającą dłuższy czas.
No me llames, estoy estudiando. – Nie dzwoń do mnie, uczę się.
Estamos viendo el telediario. ¡Cállate! – Oglądamy wiadomości.
Uspokój się!
• ir + gerundio
Konstrukcji tej używamy, gdy chcemy podkreślić trwanie i rozwój danej sytuacji
lub czynności bądź jej powtarzanie się.
Los precios de los pisos en la capital van subiendo. – Ceny mieszkań
w stolicy ciągle rosną.
El clima de nuestro planeta va cambiando. – Klimat naszej planety wciąż
się zmienia.
• ir a hacer algo
Konstrukcji tej używamy, gdy chcemy wyrazić czynność przyszłą. Należy odmie-
nić czasownik ir w czasie Presente de Indicativo (dla czynności przyszłych
względem teraźniejszości) lub w Pretérito Imperfecto (dla czynności przyszłych
względem przeszłości).
¿Vais a comportaros bien? – Będziecie się dobrze sprawować?
Ibas a decírselo y ¿por qué no lo hiciste? – Miałaś mu o tym powiedzieć,
więc dlaczego tego nie zrobiłaś?
• acabar de hacer algo

Konstrukcja ta występuje w czasie teraźniejszym Presente de Indicativo lub
przeszłym Pretérito Imperfecto. Tłumaczona jest na język polski jako „właśnie
coś zrobić”.
Acaba de regresar del trabajo. – Właśnie wrócił z pracy.
Mi vecina acababa de entrar cuando vio al ladrón saliendo por
la ventana. – Moja sąsiadka właśnie weszła, kiedy zobaczyła złodzieja
wychodzącego przez okno.
• seguir + gerundio
Konstrukcja może być tłumaczona na język polski jako „nadal coś robić”, „konty-
nuować robienie czegoś”. Występuje najczęściej bez okolicznika czasu.
Me han dicho que sigues estudiando español. – Mówili mi, że nadal
uczysz się hiszpańskiego.
Sigue trabajando así y llegarás lejos. – Pracuj tak dalej, a daleko
zajdziesz.
• llevar + gerundio
Konstrukcja podobna do ir + gerundio, kładzie jednak większy nacisk na czas
trwania danej czynności, a nie na jej początek albo koniec. Występuje z okolicz-
nikami czasu.
Llevo 20 años trabajando en la misma empresa. – Pracuję w tej samej
firmie 20 lat.
Llevan peleándose más de una hora. – Kłócą się już ponad godzinę.
• dejar hacer algo

Tłumaczona na polski jako „pozwalać komuś coś robić”.
No me dejaron entrar. – Nie pozwolili mi wejść.
Eres demasiado joven, no te dejarán hacerlo. – Jesteś za młody,
nie pozwolą ci tego zrobić.
• dejar de hacer algo

Wyraża zaprzestanie wykonywania określonej czynności, tłumaczona jako „prze-
stać coś robić” lub „porzucić jakieś zajęcie”.
El mes pasado Juan dejó de fumar. – W zeszłym miesiącu Juan rzucił
palenie.
Deja de decir bobadas. – Przestań mówić bzdury.
• volver a hacer algo

Konstrukcja ta tłumaczona jest na język polski jako „zrobić coś jeszcze raz” albo
„znowu coś zrobić”.
Nunca más volveré a hablar con mi suegra. – Nigdy więcej nie
porozmawiam z moją teściową.
Juana se ha vuelto a casar. – Juana ponownie wyszła za mąż.
26
Gramatyka
• ponerse a hacer algo

Tę konstrukcję można przetłumaczyć jako „nagle zacząć coś robić”.
Al oír la noticia Pedro se puso a saltar de alegría. – Usłyszawszy
wiadomość, Pedro zaczął skakać z radości.
Es muy sensible, se pone a llorar sin razón alguna. – Jest bardzo
wrażliwa, zaczyna płakać bez żadnego konkretnego powodu.
• tener que hacer algo

Konstrukcja tłumaczona jako „musieć coś zrobić”.
Tengo que llamar a mi jefe. – Muszę zadzwonić do szefa.
Tenemos que estudiar mucho. – Musimy się dużo uczyć.
• hay que hacer algo

Forma bezosobowa, tłumaczona jako „trzeba, należy”.
Hay que rellenar este impreso. – Trzeba wypełnić ten formularz.
Hay que comer fruta y verdura. – Należy jeść owoce i warzywa.
Ćwiczenie 1
Uzupełnij zdania podanymi poniżej wyrażeniami w odpowiednim czasie.
acabar de (x2) dejar de dejar llevar seguir (x2)

ponerse a volver a (x2)
1. - ¿Está Amparo?
(Czy jest Amparo?)
- No, ……………… de salir. Puedes esperarla, vuelve enseguida.
(Nie, właśnie wyszła. Możesz na nią poczekać, zaraz wróci.)
2. Jordi ……………… estudiando inglés más de 10 años.
(Jordi uczy się angielskiego od 10 lat.)
3. Está irritado porque la semana pasada ……………… fumar.
(Jest zdenerwowany, bo w zeszłym tygodniu rzucił palenie.)
4. Mi hermano es muy tenaz. Cuando no le sale algo, siempre
……………… intentarlo.
(Mój brat jest bardzo uparty. Gdy coś mu nie wychodzi, próbuje jeszcze raz.)
5. Patricia no ha cambiado mucho, ……………… teniendo la misma
sonrisa encantadora.
(Patricia nie zmieniła się dużo, ma cały czas ten sam uroczy uśmiech.)
6. Quería ver la película, pero llegué tarde y el acomodador no me
……………… entrar.
(Chciałem zobaczyć film, ale spóźniłem się i pracownik kina nie pozwolił
mi wejść.)
7. Cuando oyó la noticia ……………… llorar.
(Kiedy usłyszał wiadomość, zaczął płakać.)
8. Mi padre ……………… llegar del trabajo y está muy cansado.
(Mój tata właśnie wrócił z pracy i jest bardzo zmęczony.)
9. Mis abuelos aún……………… viviendo en el mismo pueblo.
(Moi dziadkowie nadal mieszkają w tym samym miasteczku.)
10. Discutieron y no ……………… dirigirse la palabra.
(Pokłócili się i już więcej ze sobą nie rozmawiali.)
28
Gramatyka
Ćwiczenie 2
Wybierz poprawną odpowiedź.
1. Para adelgazar, ……….. comer poco y hacer ejercicio.

(Aby schudnąć, trzeba mało jeść i ćwiczyć.)
a. tienes que b. hay que c. va a
2. No me molestes, ............. estudiando.
(Nie przeszkadzaj mi, uczę się.)
a. tengo que b. estoy c. voy
3. Si quieres aprobar, ............... estudiar mucho más.
(Jeśli chcesz zdać, musisz się więcej uczyć.)
a. hay que b. tiene que c. tienes que
4. Mañana .............. a hacer la limpieza.
(Jutro posprzątam w domu.)
a. voy b. estoy c. acabo
5. Los precios de las viviendas .......... cambiando.
(Ceny mieszkań zmieniają się.)
a. van b. llevan c. tienen que
6. Mis padres ................ 30 años casados.
(Moi rodzice są małżeństwem 30 lat.)
a. siguen b. van c. llevan
7. Como seguían sin entenderme, ............. a explicar el problema.
(Ponieważ nadal mnie nie rozumieli, jeszcze raz wyjaśniłem problem.)
a. volví b. acabé c. puse
8. Paco y Carmen ................ de salir juntos.
(Paco i Carmen zerwali ze sobą.)
a. dejaron b. acabaron c. se pusieron
Rozdział 4 Czasy i tryby

Tryb oznajmujący – Modo Indicativo
Poza wymienionym w podstawowej części kursu czasem teraźniejszym Presente

de Indicativo oraz czasami przeszłymi Pretérito Perfecto i Pretérito Indefinido
w języku hiszpańskim istnieje także czas przeszły niedokonany Pretérito
Imperfecto, czas zaprzeszły Pretérito Pluscuamperfecto oraz czas przyszły
niedokonany Futuro Imperfecto, które zostaną omówione w tej części kursu.
Pretérito Imperfecto de Indicativo
To czas przeszły niedokonany prosty. Z racji na swoje zastosowanie jest nazywany

czasem opisowym. Tworzymy go poprzez dodanie odpowiednich końcówek do
tematu czasownika.
trabajar beber vivir

(pracować) (pić) (żyć, mieszkać)
yo trabajaba bebía vivía
tú trabajabas bebías vivías
él / ella / usted trabajaba bebía vivía
nosotros trabajábamos bebíamos vivíamos
vosotros trabajabais bebíais vivíais
ellos / ellas / ustedes trabajaban bebían vivían
30
Gramatyka
Czasowniki nieregularnie w tym czasie to ir (iść), ser (być) oraz ver (widzieć).
Ich odmiana znajduje się poniżej.
ir ser ver
(iść) (być) (widzieć)
yo iba era veía
tú ibas eras veías
él / ella / usted iba era veía
nosotros íbamos éramos veíamos
vosotros ibais erais veíais
ellos / ellas / ustedes iban eran veían
Czas Pretérito Imperfecto jest typowym czasem przeszłym opisów i opowiadań.

Nigdy nie informuje o zakończeniu czynności. Czasu tego używamy:
• do opisów wydarzeń, osób, miejsc czy sytuacji, które miały miejsce w przeszłości:
Era una chica guapa. Tenía los ojos azules, llevaba una mini falda
negra. – To była ładna dziewczyna. Miała niebieskie oczy i miała na sobie
czarną mini.
Su piso era pequeño, no tenía ni balcón. – Jego mieszkanie było małe,
nie miało nawet balkonu.
Hacía mucho calor, casi no se podía respirar. – Było bardzo gorąco,
prawie nie można było oddychać.
• do wyrażenia czynności przeszłej powtarzającej się cyklicznie lub zwyczajowej:

Cuando era niño pasaba todos los veranos en la casa de mis abuelos.
– Kiedy byłem dzieckiem, spędzałem każde lato w domu moich dziadków.
Cuando vivía en Madrid salía todas las noches. – Kiedy mieszkałem
w Madrycie, wychodziłem co wieczór.
Siempre fumaba después de comer. – Po jedzeniu zawsze palił.
• jako tło dla innej czynności przeszłej:

Estaba viendo la tele cuando me llamaron. – Oglądałem telewizję,
kiedy do mnie zadzwonili.
Cuando entramos Paco leía un libro sentado en un sillón. – Kiedy
weszliśmy, Paco czytał książkę, siedząc w fotelu.
części podrzędnej zdania, w którym w zdaniu głównym występuje Pretérito

•w
Indefinido, zastępując czas teraźniejszy w mowie zależnej lub jako przyczyna
czynności:
Dijo que tenía mucho trabajo. – Powiedział, że ma dużo pracy.
Prometió que iba a verme. – Obiecał, że się ze mną zobaczy.
Compré este vestido porque me gustaba mucho. – Kupiłam tę sukienkę,
ponieważ mi się bardzo podobała.
• gdy mówimy o stanie lub czynności, która nie jest już aktualna i chcemy to podkreślić:
Antes me gustaba mucho jugar al ajedrez, pero ahora me aburre.
– Kiedyś bardzo lubiłem grać w szachy, teraz to mnie nudzi.
Antes era muy delgado, pero últimamente ha engordado mucho.
– Kiedyś był bardzo szczupły, ale ostatnio przytył.
Pretérito Pluscuamperfecto
Czas zaprzeszły Pretérito Pluscuamperfecto to czas złożony. Składa się

z czasownika haber odmienionego w Pretérito Imperfecto oraz nieodmiennej
formy participio czasownika głównego.
haber participio
yo había
tú habías
él / ella / usted había trabajado
bebido
nosotros habíamos vivido
vosotros habíais
ellos / ellas / ustedes habían
32
Gramatyka
Należy pamiętać, że istnieją czasowniki o nieregularnym participio, np.

abrir (otwierać) – abierto
cubrir (przykrywać) – cubierto
decir (powiedzieć) – dicho
escribir (pisać) – escrito
hacer (robić) – hecho
imprimir (drukować) – impreso
morir (umierać) – muerto
poner (kłaść) – puesto
resolver (rozwiązywać) – resuelto
romper (łamać) – roto
ver (widzieć) – visto
volver (wracać) – vuelto
Czas ten opisuje czynności i wydarzenia, które miały miejsce przed innymi
wydarzeniami przeszłymi. Wyraża zatem czynność wcześniejszą względem innej
czynności przeszłej. W mowie zależnej zastępuje inne czasy przeszłe.
Habíamos salido antes de que volvieras a casa. – Wyszliśmy, zanim
wróciłeś do domu.
Dijo que todavía no había comido. – Powiedział, że jeszcze nie jadł.
Me puse el vestido negro que me había regalado mi madre.
– Założyłam czarną sukienkę, którą dostałam w prezencie od mamy.
Ya habías nacido cuando tu abuelo se fue a Inglaterra. – Urodziłeś się,
nim dziadek wyjechał do Anglii.
Użycie czasów przeszłych – porównanie
Pretérito Perfecto i Pretérito Indefinido

Oba czasy są czasami przeszłymi, jednak nie można ich stosować zamiennie.
Czas Pretérito Perfecto ma związek z teraźniejszością, zaś Pretérito Indefinido
tego związku nie ma. Czasu Pretérito Perfecto używamy, gdy skutek czynności
przeszłej jest aktualny w momencie mówienia, ma wpływ na teraźniejszość.
Zatem użycie tych czasów determinuje okolicznik czasu występujący w zdaniu.
Pretérito Perfecto Pretérito Indefinido

hoy (dziś) ayer (wczoraj)
esta semana (w tym tygodniu) la semana pasada (w zeszłym tygodniu)
este mes (w tym miesiącu) el mes pasado (w zeszłym miesiącu)
este año (w tym roku) el año pasado (w zeszłym roku)
hace poco (przed chwilą) hace 2 años (dwa lata temu)
últimamente (ostatnio) hace mucho tiempo (dawno temu)
ya (już) anteayer (przedwczoraj)
todavía no (jeszcze nie) anoche (wczoraj w nocy)
alguna vez (kiedykolwiek) el otro día (pewnego dnia)
Pretérito Perfecto może występować w zdaniach bez okolicznika czasu oraz

z siempre (zawsze) i nunca (nigdy). Pretérito Indefinido wymaga użycia
przeszłego okolicznika czasu, np. daty. Porównajmy dwa zdania:
Paco ha viajado mucho. – Paco dużo podróżował.
En 1998 mi hermano viajó a México. – W 1998 mój brat pojechał
do Meksyku.
Pretérito Indefinido i Pretérito Imperfecto

Oba są czasami przeszłymi nie mającymi wpływu na teraźniejszość. Pretérito
Indefinido służy do wyrażania czynności dokonanej, podczas gdy Pretérito
Imperfecto nigdy nie komunikuje zakończenia czynności, skupiając się raczej
na jej przebiegu. Czasu Imperfecto używamy najczęściej do opisów oraz tła
wydarzeń wyrażonych w Indefinido.
Pretérito Indefinido
• wyraża czynności jednorazowe, dokonane:
Ayer comieron en un restaurante chino. – Wczoraj jedli w chińskiej
restauracji.
Catalina nació en 1990. – Catalina urodziła się w 1990.
• wyraża czynności lub stany przeszłe nieaktualne w momencie mówienia:

En esta casa vivieron mis abuelos. – W tym domu mieszkali moi
dziadkowie.
Empecé la carrera en 1950. – Zacząłem studia w 1950.
34
Gramatyka
• gdy występuje wyraźne określenie zakończenia czynności, jej limitu czasowego:

Anoche trabajó hasta muy tarde. – Wczoraj wieczorem pracował do
późna.
Vivió en Grecia hasta 1989. – Do 1989 mieszkał w Grecji.
Pretérito Imperfecto
• wyraża czynności powtarzające się lub zwyczajowe:
Todos los domingos comíamos fuera de casa. – W każdą niedzielę
jadaliśmy poza domem.
Los veranos íbamos a casa de mis abuelos. – W lecie jeździliśmy do
domu dziadków.
ystępuje w opisach lub jako tło innej czynności przeszłej wyrażonej w Pretérito
•w
Indefinido lub Pretérito Perfecto:
Cuando nació su primera hija, estaba de viaje de negocios.
– Kiedy urodziła się jego pierwsza córka, był w delegacji.
Cuando empecé la escuela, tenía 7 años. – Kiedy zaczęłam szkołę,
miałam 7 lat.
•u
żywamy, gdy nie zależy nam na podkreśleniu, że dany stan lub czynność jest
zakończona, a chcemy przybliżyć rozmówcy obraz z przeszłości, najczęściej
w opisach:
La casa de mis abuelos estaba cerca del río. – Dom dziadków znajdował
się w pobliżu rzeki.
Julia era la más guapa del curso. – Julia była najładniejsza na roku.
• w zdaniach kontrastujących przeszłość z teraźniejszością z antes … ahora:

Antes era mucho más abierto, pero se ha vuelto muy cerrado.
– Dawniej był dużo bardziej otwarty, ale zrobił się bardzo skryty.
Antes en mi ciudad no había grandes almacenes y ahora los hay en
cada barrio. – Dawniej w moim mieście nie było galerii handlowych, a teraz
są w każdej dzielnicy.
Futuro Imperfecto
Czas przyszły Futuro Imperfecto jest czasem prostym. Tworzymy go, dodając do
bezokolicznika odpowiednią końcówkę, jednakową dla wszystkich koniugacji:
trabajar beber vivir

(pracować) (pić) (żyć, mieszkać)
yo trabajaré beberé viviré
tú trabajarás beberás vivirás
él / ella / usted trabajará beberá vivirá
nosotros trabajaremos beberemos viviremos
vosotros trabajaréis beberéis viviréis
ellos / ellas / ustedes trabajarán beberán viviván
Istnieje grupa czasowników o nieregularnym temacie, do którego dodajemy

regularne końcówki. Są to:
caber (mieścić się) – cabr-
decir (powiedzieć) – dir-
hacer (robić) – har-
poder (móc) – podr-
poner (kłaść) – pondr-
querer (chcieć) – querr-
saber (wiedzieć) – sabr-
salir (wyjść) – saldr-
tener (mieć) – tendr-
valer (być wartym) – valdr-
venir (przychodzić) – vendr-
Czas ten wyraża:

• czynność przyszłą względem momentu mówienia:
Mañana las temperaturas bajarán. – Jutro spadnie temperatura.
La semana que viene vendrá mi hermano a visitarme. – Mój brat
odwiedzi mnie w przyszłym tygodniu.
El partido será dentro de dos semanas. – Mecz odbędzie się za dwa
tygodnie.
36
Gramatyka
• przypuszczenie lub wątpliwość odnoszącą się do teraźniejszości:

La madre de Marta tendrá unos cuarenta y cinco años. – Mama Marty
będzie miała z 45 lat.
¿Por qué Lola no ha venido? ¿Estará enferma? – Czemu Lola nie
przyszła? Czyżby była chora?
¿Estará loco? – Czyżby zwariował?
Określenia czasu charakterystyczne dla Futuro Imperfecto to m.in.

mañana (jutro)
pasado mañana (pojutrze)
la semana que viene (w przyszłym tygodniu)
el mes que viene (w przyszłym miesiącu)
el próximo año (w przyszłym roku)
dentro de dos meses (za dwa miesiące)
Ćwiczenie 1
Wstaw czasowniki odmienione w czasie Pretérito Imperfecto.
Cuando 1. …………………. (tener, yo) seis años, todas las vacaciones las
2. …………………. (pasar, yo) en el pueblo. 3. …………………. (gustar,
a mí) esas vacaciones porque en el pueblo 4. …………………. (haber)
muchas cosas interesantes que hacer. 5. …………………. (levantarse, yo)
temprano para ordeñar las vacas con mi abuelo y luego 6. ………………….
(ir, nosotros) al mercadillo para vender la leche. Al volver a casa, el abuelo
me 7. …………………. (dar) un pedazo de pan con mantequilla. Luego,
8. …………………. (jugar, yo) con otros niños del pueblo. Al atardecer
9. …………………. (volver, yo) a casa. 10. …………………. (ser) unos días
muy felices.
(Kiedy miałem sześć lat, spędzałem każde wakacje na wsi. Lubiłem te wakacje,
bo na wsi było wiele interesujących rzeczy do robienia. Wstawałem rano, żeby
z dziadkiem wydoić krowy, a potem szliśmy na targ, aby sprzedać mleko. Po
powrocie dziadek dawał mi chleba z masłem. Potem bawiłem się z innymi
dziećmi z wioski. Kiedy się ściemniało, wracałem do domu. To były bardzo
szczęśliwe dni.)
Ćwiczenie 2
Wstaw czasownik w odpowiedniej formie Pretérito Pluscuamperfecto.
1. Me preguntó por qué no ................................... (volver, yo) antes.

(Zapytał mnie, dlaczego nie przyszedłem wcześniej.)
2. Todavía no ................................... (vestirse, ella) cuando llegaron
los invitados.
(Jeszcze się nie ubrała, kiedy przyszli goście.)
3. Los alumnos dijeron que lo ................................... (escribir) solos.
(Uczniowie powiedzieli, że napisali to sami.)
4. ................................... (hacer, nosotros) los deberes antes de que
mamá volviera a casa.
(Odrobiliśmy lekcje, zanim mama wróciła do domu.)
5. Me compré el libro que me ................................... . (recomendar, tú)
(Kupiłem książkę, którą mi poleciłeś.)
6. Nos contó que la semana pasada ................................ (romperse, él)
el dedo gordo.
(Opowiedział nam, że w zeszłym tygodniu złamał duży palec.)
7. Cuando volviste a casa, los niños ya ................................... . (acostarse)
(Kiedy wróciłeś do domu, dzieci już się położyły.)
8. No sabía donde ................................... (poner, vosotros) las llaves
de coche.
(Nie wiedziała, gdzie położyliście kluczyki od samochodu.)
9. Nunca antes .......................... (ver, yo) algo parecido.
(Nigdy wcześniej nic takiego nie widziałem.)
10. Nos informó de que el problema ya .......................... . (resolverse)
(Poinformował nas, że problem został już rozwiązany.)
38
Gramatyka
Ćwiczenie 3
Wstaw czasowniki w odpowiednim czasie Pretérito Perfecto lub Pretérito

Indefinido.
1. Chopin ................................ (componer) varias Polonesas.

(Chopin skomponował wiele polonezów.)
2. Ayer ................................ (ir, yo) a un concierto de jazz.
(Wczoraj poszłam na koncert jazzowy.)
3. Esta semana María ................................ (hacer) la compra.
(W tym tygodniu María zrobiła zakupy.)
4. ¿Dónde ................................ (poner, tú) el periódico?
(Gdzie położyłeś gazetę?)
5. Estas vacaciones mi hermana y yo ................................ (estar,
nosotros) en el campo.
(W te wakacje byłyśmy z siostrą na wsi.)
6. El domingo pasado no ................................ (poder, yo) dormirme.
(W zeszłą niedzielę nie mogłam zasnąć.)
7. En 2005 ................................ (venir) mis tíos de Barcelona.
(W 2005 przyjechali moi wujkowie z Barcelony.)
8. Anteayer ellos todo el día ................................ (leer) unas revistas
y no ................................ (ir) a la piscina ni ................................
(querer) ir al cine.
(Przedwczoraj cały dzień czytali gazety i nie poszli na basen, ani nie chcieli iść
do kina.)
9. Marek todavía no ................................ (ir) a España.
(Marek nie był jeszcze w Hiszpanii.)
10. Nunca ................................ (ver, yo) algo parecido.
(Nie widziałam jeszcze czegoś podobnego.)
Ćwiczenie 4
Wstaw czasowniki w odpowiednim czasie Pretérito Imperfecto lub Pretérito

Indefinido.
1. El domingo por la tarde …………… (ir, yo) de compras, pero todas

las tiendas …………… (estar) cerradas.
(W niedzielę po południu poszedłem na zakupy, ale wszystkie sklepy były
zamknięte.)
2. - ¿Qué tal el viaje?
(Jak podróż?)
- Fatal, el lugar en que …………… (vivir, nosotros) …………… (estar)
muy lejos del centro, las habitaciones …………… (ser) muy pequeñas
y además, …………… (dar) al patio.
(Okropnie, miejsce, w którym mieszkaliśmy, było daleko od centrum, pokoje
były małe i wychodziły na patio.)
3. El otro día Manolito …………… (comerse) todos los caramelos
y …………… (ponerse) malo.
(Kiedyś Manolito zjadł wszystkie cukierki i się rozchorował.)
4. Antes Paco …………… (llevar) barba y …………… (parecer) mayor.
(Wcześniej Paco nosił brodę i wyglądał na starszego.)
5. - ¿Cuándo …………… (casarse, usted)?
(Kiedy się pan ożenił?)
- Cuando …………… (estar, yo) en quinto de carrera.
(Kiedy byłem na piątym roku studiów.)
6. Me …………… (comprar) un vestido que …………… (tener) una
mancha.
(Kupiłam sobie sukienkę, która miała plamę.)
7. Cuando …………… (salir, yo) de casa …………… (ver) a mi vecina
del quinto.
(Gdy wychodziłam z domu, zobaczyłam sąsiadkę z piątego piętra.)
8. El chalet que …………… (comprar, él) en Marbella …………… (tener)
piscina y un pequeño jardín.
(Willa, którą kupił w Marbelli, miała basen i malutki ogród.)
40
Gramatyka
9. - ¿Qué tal las vacaciones?

(Jak wakacje?)
- Muy bien, las …………… (pasar, yo) con amigos en la playa.
(Bardzo dobrze, spędziliśmy je ze znajomymi nad morzem.)
10. …………… (empezar, ellos) la carrera en 1989.
(Zaczęli studia w 1989.)
Ćwiczenie 5
Wstaw czasownik w odpowiedniej formie Futuro Imperfecto.
1. Mañana ........................ (llover) en la mayor parte de la Península

Ibérica.
(Jutro będzie padało na większości Półwyspu Iberyjskiego.)
2. El mes que viene ........................ (hacer, nosotros) una cena especial
para nuestros amigos.
(W przyszłym miesiącu wydamy specjalną kolację dla przyjaciół.)
3. ¿Cuando ........................ (salir, vosotros)?
(Kiedy wyjdziecie?)
4. Cuando vuelva a casa, ........................ (ponerse, yo) algo más cómodo.
(Kiedy wrócę do domu, założę coś wygodniejszego.)
5. El año que viene en Polonia ........................ (haber) más parados.
(W przyszłym roku w Polsce będzie więcej bezrobotnych.)
6. ¿ ........................ (querer, ella) casarse conmigo?
(Zechce za mnie wyjść?)
7. Te lo ........................ (decir, nosotros) dentro de dos semanas.
(Powiemy ci to za dwa tygodnie.)
8. Todo ........................ (ir) sobre ruedas.
(Wszystko pójdzie jak po maśle.)
9. ¿ ........................ (venir, tú) pasado mañana?
(Przyjdziesz pojutrze?)
10. Cuando salga el último invitado, ........................ (poder, nosotros)
descansar.
(Kiedy wyjdzie ostatni gość, będziemy mogli odpocząć.)
Tryb łączący – Modo Subjuntivo
Tryb ten nie ma swojego odpowiednika w języku polskim. Jest nazywany trybem
łączącym. W języku hiszpańskim występuje najczęściej w zdaniach podrzędnie
złożonych, które w języku polskim zazwyczaj rozpoczynają się spójnikiem
„żeby” lub „aby”. Za pomocą tego trybu wyrażamy także czynności mało
prawdopodobne, hipotetyczne, niemożliwe, zamierzone oraz oceny. Występuje
po czasownikach lub zwrotach wyrażających:
• chęć, wolę, życzenie:

Quiero que lo hagas ahora. – Chcę, żebyś zrobił to teraz.
Deseo que te conviertas en una rana. – Chcę, żebyś zmieniła się
w żabę.
• polecenie, prośbę, rozkaz, radę:

Te pido que me ayudes. – Proszę, żebyś mi pomógł.
Me aconsejó que lo hiciera. – Poradził mi, żebym to zrobiła.
Le he dicho que friegue los platos. – Powiedziałam mu, by pozmywał
naczynia.
• potrzebę, konieczność:
Necesito que me lo expliques. – Potrzebuję, żebyś mi to wytłumaczył.
Es necesario que cooperemos en ese proyecto. – Trzeba, byśmy
współpracowali nad tym projektem.
• uczucia: radość, złość, żal, zaskoczenie, strach, nadzieję:

Me alegro de que hayas venido. – Cieszę się, że przyszedłeś.
Me da pena que no pueda dejarte ir con ellas. – Żałuję, że nie mogę
cię z nimi puścić.
Qué pena que no nos hayan invitado. – Szkoda, że nas nie zaprosili.
Espero que te encuentres bien. – Mam nadzieję, że dobrze się czujesz.
Es triste que no hayan llegado a un acuerdo. – To smutne, że nie doszli
do porozumienia.
Es curioso que nadie haya dicho ni una palabra sobre el asunto.
– To dziwne, że nikt nic nie powiedział o sprawie.
42
Gramatyka
• ocenę, osąd:
Me parece injusto que no tengas trabajo. – Wydaje mi się niesprawiedliwe,
że nie masz pracy.
Es lógico que se haya enfadado contigo. – To logiczne, że się na ciebie
obraził.
• niepewność, hipotezę, małe prawdobodobieństwo:

Tal vez haya vuelto a casa. – Może wróciła do domu.
Es poco probable que apruebe. – To mało prawdopodobne, żeby zdał.
Es imposible que no te mencionen durante la ceremonia. – Niemożliwe,
by cię pominęli podczas uroczystości.
Dudo que prepare todos los documentos para el día siguiente.
– Wątpię, czy przygotuje wszystkie dokumenty na następny dzień.
Se sospecha que haya dejado el coche por aquí cerca. – Podejrzewa
się, że porzucił samochód gdzieś tu.
• życzenia:
Te deseo que se cumplan todos tus sueños. – Życzę ci, by spełniły się
wszystkie twoje marzenia.
¡Ojalá tengas suerte! – Obyś miał szczęście!
¡Que te mejores! – Obyś wyzdrowiał!
• w zaprzeczeniach:
No creo que sean felices. – Nie sądzę, żeby byli szczęśliwi.
No pienso que hayas hecho bien. – Nie myślę, że dobrze zrobiłeś.
No sabemos con seguridad que haya ocurrido. – Nie wiemy,
co dokładnie się zdarzyło.
Trybu Subjuntivo używamy także w zdaniach złożonych wyrażających cel

(para que, a que), warunek (a condición de que), przyzwolenia oraz
w zdaniach okolicznikowych czasu dotyczących przyszłości (cuando, en cuanto,
mientras).
Sus padres le compraron un piano para que pudiera ensayar.
– Rodzice kupili jej pianino, aby mogła ćwiczyć.
Te lo digo a condición de que no se lo digas a nadie. – Powiem ci to
pod warunkiem, że nikomu nie powiesz.
Cuando tenga 18 años, me iré a vivir con mi novio. – Kiedy będę miała
18 lat, zamieszkam z moim chłopakiem.
Tryb Subjuntivo posiada cztery czasy: Presente, Pretérito Perfecto, Imperfecto

oraz Pluscuamperfecto. Na potrzeby tego kursu zostaną omówione trzy z nich.
Presente de Subjuntivo
Czas ten tworzymy, dodając odpowiednie końcówki do tematu czasownika, czyli

tematu pierwszej osoby liczby pojedynczej Presente de Indicativo (np. habl-o,
com-o, viv-o). W związku z tym istnieje dużo form nieregularnych
(np. teng-o, pong-o, conozc-o).
Grupa I (-ar) Grupa II (-er) Grupa III (-ir)

trabajar beber vivir tener
(pracować) (pić) (żyć) (mieć)
yo trabaje beba viva tenga
tú trabajes bebas vivas tengas
él / ella /
trabaje beba viva tenga
usted
nosotros trabajemos bebamos vivamos tengamos
vosotros trabajéis bebáis viváis tengáis
ellos / ellas
trabajen beban vivan tengan
/ ustedes
44
Gramatyka
Inne czasowniki, których nieregularność wynika z nieregularności w pierwszej

osobie liczby pojedynczej, to m.in.
hacer (robić) – haga …
decir (powiedzieć) – diga …
conocer (znać) – conozca …
caer (upadać) – caiga …
poner (kłaść) – ponga ...
traer (przynosić) – traiga …
venir (przychodzić) – venga …
Ponadto czasowniki z przegłosem w Presente de Indicativo (e:ie, o:ue)

zachowują go w Presente de Subjuntivo, analogicznie do odmiany w trybie
oznajmującym.
pensar (myśleć) volver (wracać)
yo piense vuelva
tú pienses vuelvas
él / ella / usted piense vuelva
nosotros pensemos volvamos
vosotros penséis volváis
ellos / ellas / ustedes piensen vuelvan
Zaś czasowniki z przegłosem e:i w Presente de Indicativo zachwują go w całej

odmianie Presente de Subjuntivo.
pedir (prosić) corregir (poprawiać)

yo pida corrija
tú pidas corrijas
él / ella / usted pida corrija
nosotros pidamos corrijamos
vosotros pidáis corrijáis
ellos / ellas / ustedes pidan corrijan
Czasowniki całkowicie nieregularne w Presente de Subjuntivo to:

ser (być) – sea, seas, sea, seamos, seáis, sean
ir (iść) – vaya, vayas, vaya, vayamos, vayáis, vayan
saber (wiedzieć) – sepa, sepas, sepa, sepamos, sepáis, sepan
Pretérito Perfecto de Subjuntivo
Jest czasem przeszłym, złożonym z czasownika posiłkowego haber odmienionego

w Presente de Subjuntivo oraz participio czasownika głównego. (Listę
nieregularnych participio znajdziesz przy omówieniu Pretérito Pluscuamperfecto
de Indicatvo).
haber participio
yo haya
tú hayas
trabajado
él / ella / usted haya
bebido
nosotros hayamos
vivido
vosotros hayáis
ellos / ellas / ustedes hayan
Czasu Pretérito Perfecto de Subjuntivo używa się w zdaniach podrzędnie

złożonych, w których zdanie nadrzędne występuje w czasie teraźniejszym lub
przyszłym, natomiast zdanie podrzędne odnosi się do przeszłości.
No me parece bien que no le hayas dicho la verdad. – Nie podoba mi
się, że nie powiedziałeś mu prawdy.
Espero que hayamos aprobado el examen. – Mam nadzieję, że zdaliśmy
egzamin.
Es posible que haya tenido que quedarse en el trabajo. – Możliwe, że
musiał zostać w pracy.
46
Gramatyka
Imperfecto de Subjuntivo
Czas Imperfecto de Subjuntivo to czas przeszły prosty. Tworzymy go, dodając
odpowiednie dla danej koniugacji końcówki do tematu trzeciej osoby liczby
mnogiej czasu Pretérito de Indefinido (trabaj-aron, beb-ieron, viv-ieron),
stąd duża liczba czasowników nieregularnych (np. od cayeron, estuvieron,
murieron, tuvieron, vinieron). Istnieją dwie formy końcówek, których można
używać zamiennie.
Grupa I (-ar) Grupa II (-er) Grupa III (-ir)

hablar (mówić) beber (pić) vivir (żyć)
yo hablara / -ase bebiera /-iese viviera / -iese
tú hablaras /-ases bebieras /-ieses vivieras / -ieses
él / ella / hablara / -ase bebiera / -iese viviera / -iese
usted
nosotros habláramos / bebiéramos / viviéramos /
-ásemos -iésemos -iésemos
vosotros hablarais / bebierais / vivierais / -ieseis
-aseis -ieseis
ellos / ellas / hablaran /-asen bebieran / -iesen vivieran / -iesen
ustedes
Czasu Imperfecto de Subjuntivo używamy w zdaniach podrzędnie złożonych,

w których zdanie nadrzędne występuje w czasie przeszłym, a zdanie podrzędne
opisuje czynność równoczesną w stosunku do zdania nadrzędnego, w zdaniach
warunkowych II typu oraz po spójniku como si (jakby).
El profesor nos aconsejó que hiciéramos los ejercicios otra vez.
– Nauczyciel poradził nam, abyśmy zrobili ćwiczenia jeszcze raz.
Te lo dije para que lo supieras antes. – Powiedziałem ci to, żebyś to
wiedział wcześniej.
Si tuviera dinero me compraría un chalé en España. – Gdybym miał
pieniądze, kupiłbym willę w Hiszpanii.
Me mira como si nos conociéramos. – Patrzy na mnie, jakbyśmy się
znali.
Ćwiczenie 1
Wstaw czasownik w odpowiedniej formie Presente de Sunjuntivo.
1. Quiero que …………………. (saber, ustedes) que no ha sido culpa

mía.
(Chcę, żeby państwo wiedzieli, że to nie była moja wina.)
2. Tal vez mañana …………………. (venir, ellos) a cenar mis suegros.
(Być może jutro przyjdą na kolację moi teściowie.)
3. Te pido que no se lo …………………. (decir) a nadie.
(Proszę cię, żebyś nie mówił tego nikomu.)
4. Me da lástima que …………………. (tener, vosotros) que trabajar
tanto.
(Przykro mi, że musicie tyle pracować.)
5. Es posible que …………………. (ir, nosotros) a España este verano.
(Możliwe, że tego lata pojedziemy do Hiszpanii.)
6. Cuando …………………. (hacer) buen tiempo, saldremos de paseo.
(Kiedy będzie ładna pogoda, pójdziemy na spacer.)
7. Espero que te lo …………………. (pensar) otra vez.
(Mam nadzieję, że to przemyślisz jeszcze raz.)
8. Niño, que …………………. (dormir, tú) bien.
(Śpij dobrze, dziecinko.)
9. Le aconsejo que …………………. (ser, usted) más prudente la próxima
vez.
(Radzę panu następnym razem być ostrożniejszym.)
10. Te digo que …………………. (acostarse, tú) más temprano porque
mañana vamos a madrugar.
(Mówię ci, żebyś się położył wcześniej, bo jutro wstajemy wcześnie rano.)
48
Gramatyka
Ćwiczenie 2
Wstaw czasownik w Presente lub Pretérito Perfecto de Subjuntivo zgodnie

z tłumaczeniem.
1. Es una lástima que no lo ................................. . (hacer, tú)

(Szkoda, że tego nie zrobiłeś.)
2. Me pide que lo ................................. (hacer, yo) para la semana que
viene.
(Prosi mnie, żebym to zrobił na przyszły tydzień.)
3. Me parece mal que mi hijo ................................. (salir, él) en vez de
quedarse en casa.
(Nie podoba mi się, że mój syn wyszedł zamiast zostać w domu.)
4. Espero que ................................. (tener, ustedes) buen viaje.
(Mam nadzieję, że będą państwo mieli przyjemną podróż.)
5. No es que lo ................................. (escribir, él) mal. Es que no ha
escrito nada.
(Nie, żeby to napisał źle. On nic nie napisał.)
6. Nos ha dicho que le ................................. (ayudar, nosotros) mañana
con la mudanza.
(Powiedział nam, żebyśmy mu pomogli jutro w przeprowadzce.)
7. Qué pena que no ................................. (venir, vosotos). Lo hemos
pasado muy bien.
(Szkoda, że nie przyszliście. Dobrze się bawiliśmy.)
8. Te aconsejo que le ................................. (devolver, tú) todo lo que
le debes.
(Radzę ci, abyś mu oddał wszystko, co jesteś mu winien.)
9. Me alegro de que ................................. (casarse, tú) con una chica
tan amable.
(Cieszę się, że ożeniłeś się z tak miłą dziewczyną.)
10. Os deseo que ................................. (ser, vosotros) felices.
(Życzę wam, żebyście byli szczęśliwi.)
Ćwiczenie 3
Wstaw czasownik w odpowiedniej formie Imperfecto de Subjuntivo.
1. Mi madre quería que ............................ (hacer, yo) la cena.

(Moja mama chciała, żebym zrobił kolację.)
2. Si ............................ (ser, él) más rico, se compraría esta casa.
(Gdyby był bogatszy, kupiłby sobie ten dom.)
3. Os dije que ............................ (trabajar, vosotros) más.
(Powiedziałam wam, żebyście więcej pracowali.)
4. Mi jefe me pidió que le ............................ (escribir, yo) ese informe
lo antes posible.
(Szef poprosił mnie, żebym napisał ten raport jak najszybciej.)
5. Nos recomendó que ............................ (ir, nosotros) a la Costa
Brava.
(Doradziił nam, żebyśmy pojechali na Costa Brava.)
6. Me gustaría que ............................ (estar, tú) con nosotros.
(Chciałbym, żebyś był z nami.)
7. Se mudarían a España si la situación económica allá ...................... .
(mejorar)
(Przeprowadziliby się do Hiszpanii, gdyby sytuacja gospodarcza była tam
lepsza.)
8. Nos mira como si ............................ (querer, él) decirnos algo.
(Patrzy na nas, jakby chciał coś powiedzieć.)
9. ¡Quién ............................ (tener, yo) un coche como éste!
(Ależ chciałbym mieć taki samochód!)
10. Era injusto que no ............................ (saber, tú) nada del examen.
(To było niesprawiedliwe, że nic nie wiedziałeś o egzaminie.)
50
Gramatyka
Ćwiczenie 4
Wybierz prawidłową odpowiedź.
1. Si …………… , me iría contigo. Pero desgraciadamente no puedo.

(Gdybym mogła, poszłabym z tobą. Ale niestety nie mogę.)
a. pueda b. pudiera c. haya podido
2. Me alegra que …………… a mi casa, así podemos hablar
tranquilamente.
(Cieszę się, że przyszedłeś do mnie do domu, bo możemy spokojnie
porozmawiać.)
a. vienes b. hayas venido c. has venido
3. Le aconsejó que …………… toda la verdad a su mujer.
(Doradził mu, żeby powiedział żonie całą prawdę.)
a. dijera b. diga c. haya dicho
4. Me parece bien lo que …………… el alcalde.
(To, co zrobił burmistrz, wydaje mi się słuszne.)
a. haya hecho b. hace c. ha hecho
5. Cuando …………… a España, cómprame el nuevo disco de Alejandro
Sanz.
(Kiedy pojedziesz do Hiszpanii, kup mi nową płytę Alejandro Sanza.)
a. irás b. vas c. vayas
6. Todos los padres desean que sus hijos …………… felices.
(Wszyscy rodzice pragną, aby ich dzieci były szczęśliwe.)
a. sean b. hayan sido c. fueran
7. A Julia le gustaría que sus padres le …………… más libertad.
(Julia chciałaby, aby rodzice dawali jej więcej wolności.)
a. hayan dado b. dieran c. den
8. Me ha dicho que le …………… mañana.
(Powiedział mi, żebyś jutro do niego zadzwonił.)
a. llames b. llamaras c. llamas
9. Les dije que …………… antes de las seis.
(Powiedziałem im, żeby przyszli przed szóstą.)
a. vengan b. vinieran c. vinieron
10. Daniel me pidió que …………… las entradas.
(Daniel poprosił mnie, żebym kupił bilety.)
a. saque b. haya sacado c. sacara
Rozdział 5 Zaimek
Dla przypomnienia poniżej prezentujemy zestawienie zaimków osobowych
w różnych funkcjach.
Zaimek Zaimek Zaimek w funkcji dopełnienia Zaimek

w funkcji w funkcji dalszego zwrotny
podmiotu dopełnienia Forma mocna Forma słaba
bliższego
yo me mí me me
tú te ti te te
él lo / le él le / se* se
ella la /le ella le / se* se
nosotros nos nosotros nos nos
vosotros os vosotros os os
ellos los / les ellos les / se* se
ellas las ellas les / se* se
* Zaimki dopełnienia dalszego le, les nie mogą poprzedzać zaimków lo, los, la, las.
W takim przypadku (gdy występują w bezpośrednim sąsiedztwie zaimków dopełnienia
bliższego) przybierają formę se, np. Se lo quiero dar. lub Quiero dárselo. (Chcę mu
to dać.)
Forma nieakcentowana zaimka w połączeniu z czasownikiem
Zaimki dopełnienia bliższego i dalszego oraz zwrotne występują przed odmienioną

formą czasownika, natomiast łączy się je z bezokolicznikiem oraz czasownikiem
w trybie rozkazującym w formie twierdzącej.
Me dio una rosa. – Dał mi różę.
Los venden baratos. – Tanio je sprzedają.
Tienes que dármelo mañana. – Musisz mi to dać jutro.
Ponte el abrigo ahora mismo. – Natychmiast załóż płaszcz.
52
Gramatyka
W konstrukcjach estar + gerundio oraz ir a hacer algo zaimki mogą

być przyłączone na końcu czasownika głównego lub znajdować się przed
czasownikiem pomocniczym. Nie powoduje to zmiany znaczenia.
Estoy lavándome. lub Me estoy lavando. – Myję się.
Va a acostarse más temprano. lub Se va a acostar más temprano.
– Położy się wcześniej.
Jeżeli oba dopełnienia występują jednocześnie w formie zaimkowej, ich kolejność

jest ustalona: zaimek w funkcji dopełnienia dalszego występuje w zdaniu jako
pierwszy, a zaimek w funkcji dopełnienia bliższego – drugi.
Me la dejó unos días. – Pożyczył mi ją na kilka dni.
No te lo voy a decir. – Nie powiem ci tego.
Dímelo. – Powiedz mi to.
W przypadku połączenia zaimków dopełnienia dalszego w trzeciej osobie

le / les z zaimkami dopełnienia bliższego również w trzeciej osobie lo / la / los /
las, ten pierwszy przybiera formę se. Należy pamiętać o zachowaniu akcentu
w odpowiednim miejscu. Dlatego często stawia się akcent graficzny, by zachować
pierwotny akcent czasownika.
Se lo enviaron ayer a su casa. – Wczoraj mu to wysłali do domu.
Se lo he contado a mis padres. – Opowiedziałem to moim rodzicom.
Quiero dárselo a Ana mañana. – Chcę to dać jej (Annie) jutro.
Zaimkowe powtórzenie dopełnienia
W języku hiszpańskim bardzo częste jest użycie podwójnego dopełnienia

w postaci słabego zaimka (nieakcentowanego): me, te, le, lo, la, nos, os, les,
los, las oraz równocześnie jego mocnej (akcentowanej) formy: a mí, a ti, a él /
ella / usted, a nosotros, a vosotros, a ellos / ellas / ustedes, np.
A mí no me gustan rosas. Prefiero fresias. – Nie lubię róż. Wolę frezje.
Dáselo a la tía Margarita. – Daj to ciotce Margaricie. (dosł. Daj jej to
ciotce Margaricie.)
El chico me lo devolvió a mí. – Chłopak oddał to mi.
Le he dado las llaves a Paco. – Dałem Paco klucze (mu).
Częste jest też powtórzenie rzeczownika w funkcji dopełnienia zaimkiem,

co w języku polskim nie jest poprawne, np.
La fruta la como cruda. – Jem owoce surowe. (dosł. Owoce jem je surowe.)
Este ensayo lo escribió mi hermana. – Moja siostra napisała ten esej.
Los deberes los haré mañana. – Zrobię lekcje jutro.
Las manzanas las pongo en la caja. – Wkładam jabłka do skrzynki.
Lo / le w funkcji dopełnienia bliższego
Istnieją podwójne formy zaimków osobowych dopełnienia bliższego lo / le

i los / les. Używamy ich do zamiany na dopełnienie bliższe rzeczowników
męskoosobowych (poprzedzone przyimkiem a de persona – patrz rozdział
o przyimku a).
Veo a mi profesor. Lo / le veo. – Widzę mojego nauczyciela. Widzę go.
Han despedido a mi padre. Lo / le han despedido. – Zwolnili mojego
ojca. Zwolnili go.
Conozco a Juan. Lo / le conozco. – Znam Juana. Znam go.
Dowolność ta nie dotyczy dopełnienia dalszego, gdzie jedyną poprawną formą

jest forma le / les.
Le doy mi libro a Marta. – Daję książkę Marcie.
Paco le ha prestado dinero. – Paco pożyczył mu pieniądze.
Zaimek nieokreślony – formy skrócone
Zaimek nieokreślony alguno (jakiś) oraz ninguno (żaden) w rodzaju męskim

liczby pojedynczej przybierają przed rzeczownikiem krótszą formę: algún oraz
ningún. Z kolei zaimek cualquiera / cualesquiera (jakikolwiek) przybiera
formę cualquier w liczbie pojedynczej oraz cualesquier w liczbie mnogiej, np.
Ningún alumno supo responder. – Żaden uczeń nie umiał odpowiedzieć.
Lo dijo algún sinvergüenza. – Powiedział to jakiś bezwstydnik.
Cualquier día de estos te visitaré. – Któregoś dnia cię odwiedzę.
54
Gramatyka
Zaimek względny
Zaimki względne zastępują rzeczownik oraz łączą ze sobą dwa zdania: zdanie
podrzędne ze zdaniem nadrzędnym.
• que (który)
Zaimek ten może odnosić się do przedmiotów i osób. W stosunku do osób
używamy go częściej w konstrukcji bez przyimka, np.
El chico que me ayudó es mi vecino. – Chłopak, który mi pomógł,
to mój sąsiad.
Los zapatos que he comprado son muy cómodos. – Buty, które kupiłam,
są bardzo wygodne.
Es un objeto con el que cortas las ramas. – To przedmiot, którym tniesz
gałęzie.
• quien / quienes (który, kto)

Używany wyłącznie w stosunku do osób, najczęściej poprzedzony przyimkiem.
La mujer a quien acabo de saludar es mi compañera de trabajo.
– Kobieta, z którą się przywitałem, jest moją koleżanką z pracy.
Hay quien dicen que es guapa. – Są tacy, którzy mówią, że jest ładna.
• cuanto (ile; wszystko co)

Odmienny przez rodzaj i liczbę jest stosunkowo rzadko używany, na przykład:
Dame cuanto puedas. – Daj mi, ile możesz.
Coje cuantas quieras. – Weź, ile chcesz.
• cuyo / cuya / cuyos / cuyas (którego, której, których)

Charakterystyczny głównie dla języka pisanego i formalnego. Odnosi się
zarówno do osób, jak i przedmiotów, dostarcza dodatkowych informacji na temat
podmiotu zdania nadrzędnego. Formę zaimka uzgadniamy z podmiotem zdania
podrzędnego.
El hombre cuyo nombre se me ha olvidado. – Człowiek, którego imienia
zapomniałam.
El joven cuya madre trabaja en la pastelería le pidió la mano
a Catalina. – Młodzieniec, którego matka pracuje w ciastkarni, poprosił
Catalinę o rękę.
• el cual / la cual / los cuales / las cuales (który, która, którzy, które)
Używany po przyimkach dwu lub więcej sylabowych oraz po przyimku por:
La cuestión sobre la cual quería hablarte es muy delicada. – Sprawa,
o której chciałam z tobą porozmawiać, jest bardzo delikatna.
Ésta es la condición bajo la cual te dejo mi coche. – To jest warunek,
pod którym pożyczę ci samochód.
La ventana por la cual miraba estaba abierta. – Okno, przez które
patrzył, było otwarte.
• el que / la que / los que / las que (który, która, którzy, które)
Używamy go w podobnych przypadkach co quien / quienes, użycie uzależnione
jest stylistycznie.
La chica de la que te hablé es divorciada. – Dziewczyna, o której
ci mówiłem, jest rozwódką.
Los sobrinos con los que voy a España me irritan. – Siostrzeńcy,
z którymi jadę do Hiszpanii, irytują mnie.
Te enseño las fotos en las que salimos juntas. – Pokażę ci zdjęcia,
na których jesteśmy razem.
Zaimek pytajny
• ¿qué?
Jest zaimkiem nieodmiennym, tłumaczymy go jako „co? czego?”.
¿Qué quieres? – Czego chcesz?
¿Qué hicisteis ayer? – Co robiliście wczoraj?
¿Qué te gusta hacer en tu tiempo libre? – Co lubisz robić w wolnym
czasie?
¿A qué te dedicas? – Czym się zajmujesz?
• ¿cuál? ¿cuáles?
Tłumaczony jako „jaki? jaka? jakie?” lub „który? która? którzy?”.
¿Cuál es tu apellido? – Jak masz na nazwisko?
¿Cuál prefieres? ¿El rojo o el amarillo? – Który wolisz? Czerwony czy
żółty?
¿Cuáles son tus sueños? – Jakie są twoje marzenia?
56
Gramatyka
• ¿cuánto? ¿cuánta? ¿cuántos? ¿cuántas?

Odpowiada mu polski nieodmnienny zaimek pytajny „ile?”.
¿Cuánto dinero necesitas? – Ile pieniędzy potrzebujesz?
¿Cuánta gente hay? – Ile jest osób?
¿Cuántos años tienes? – Ile masz lat?
¿Cuántas hermanas tienes? – Ile masz sióstr?
• ¿quién? ¿quiénes?
Odmienny przez rodzaj, tłumaczony jako „kto?”.
¿Quién sabe cuándo vendrá Paco? – Kto wie, kiedy przyjdzie Paco?
¿Quiénes son tus compañeros? – Kim są twoi znajomi?
¿Con quién vas al cine? – Z kim idziesz do kina?
• ¿cómo?
Zaimek nieodmnienny, tłumaczony jako „jak?” lub „jaki?”. W odróżnieniu od
zaimka cuál pyta o cechę rzeczy.
¿Cómo es tu novio? – Jaki jest twój narzeczony?
¿Cómo llegar a tu casa? – Jak dojechać do twojego domu?
Zaimek wykrzyknikowy
Zaimki qué, cuánto występują także w zdaniach wykrzyknikowych:

¡Qué calor! – Ale upał!
¡Qué guapa! – Jaka ładna!
¡Qué día más bonito! – Jaki piękny dzień!
¡Cuánta gente! – Ile ludzi!
¡Cuánto dinero! – Ile pieniędzy!
Ćwiczenie 1
1. Es mejor que ……… digas tú. Es que está un poco enfadada con
nosotros.
(Lepiej, żebyś ty jej to powiedział. Na nas jest trochę obrażona.)
a. se lo b. le lo c. lo se
2. ……… dio un regalo muy bonito, pero Marta no lo aceptó.
(Dał jej piękny prezent, ale Marta go nie przyjęła.)
a. la b. lo c. le
3. Este libro es mío, devuélve……… .
(To moja książka, oddaj mi ją.)
a. melo b. lome c. mela
4. En mi casa el pollo ……… preparamos al horno, así está más rico.
(W moim domu kurczaka przygotowujemy na ruszcie, tak jest smaczniej.)
a. la b. lo c. se
5. Este abrigo es demasiado ligero. ……… pondrás dentro de unas
semanas cuando haga más calor.
(Ten płaszcz jest za lekki. Założysz go, gdy będzie cieplej.)
a. te lo b. telo c. se lo
6. La casa en la que vivimos ……… compró mi abuelo.
(Dom, w którym mieszkamy, kupił mój dziadek.)
a. lo b. le c. la
7. A ……… me gustan los hombres altos y musculosos.
(Lubię wysokich i dobrze zbudowanych mężczyzn.)
a. mí b. - c. mi
8. Esta carta tienes que llevar……… al inspector García.
(Ten list trzeba zanieść inspektorowi Garcíi.)
a. selo b. sela c. lase
9. Me gusta tu moto. ……… compro ahora mismo.
(Podoba mi się twój motor. Kupię go od ciebie natychmiast.)
a. te la b. te lo c. te le
58
Gramatyka
Ćwiczenie 2
Zastąp dopełnienie odpowiednimi zaimkami zgodnie z poniższym przykładem.

Nie zapomnij o akcencie graficznym w niektórych przykładach.
Da el libro a María. (Daj książkę Marii.) → Dáselo.
1. Mi madre está comprando un vestido para mí.

(Mama kupuje mi sukienkę.)
.
2. Tienes que devolver la película a nosotros mañana.
(Musisz oddać nam ten film jutro.)
.
3. Pon esta bufanda a tu hermana.
(Załóż szalik siostrze.)
.
4 Ha dicho la verdad a sus padres.
(Powiedział rodzicom prawdę.)
.
5 Voy a vender el coche a vosotros.
(Sprzedam wam samochód.)
.
6. Me gustan mucho tus cuadros, regala tus cuadros a mí.
(Podobają mi się twoje obrazy, podaruj mi je.)
.
7. Envía este fax al director regional.
(Wyślij ten fax dyrektorowi regionalnemu.)
.
8. Deja tus cuadernos a nosotros.
(Pożycz nam swoje zeszyty.)
.
Ćwiczenie 3
Uzupełnij pytania odpowiednim zaimkiem pytajnym.
1. ¿ …………… es su nombre y apellido?

(Jak ma pan na imię i na nazwisko?)
2. ¿ …………… es ese señor de la barba?
(Kim jest ten pan z brodą?)
3. ¿ …………… cuestan las naranjas?
(Ile kosztują pomarańcze?)
4. ¿ …………… voy a tu casa?
(Jak dojadę do twojego domu?)
5. ¿ …………… tipo de música te gusta?
(Jaki rodzaj muzyki lubisz?)
6. ¿ …………… años tiene tu hija?
(Ile lat ma twoja córka?)
7. ¿Con …………… habla tu padre?
(Z kim rozmawia twój tata?)
8. ¿ …………… significa esta palabra?
(Co znaczy to słowo?)
9. ¿ …………… prefieres? ¿Ese con crema o el otro con mermelada?
(Który wolisz? Ten z kremem czy ten z marmoladą?)
10. ¿A …………… se dedica tu novio?
(Czym zajmuje się twój narzeczony?)
60
Gramatyka
Ćwiczenie 4
1. El chico ………. madre es profesora en nuestro colegio se llama

Tomás.
(Chłopak, którego mama jest nauczycielką w naszej szkole, ma na imię
Tomás.)
a. cuyo b. cuya c. quien
2. El vestido ………. te gusta tanto, no te favorece.
(Ta sukienka, która ci się tak podoba, nie leży na tobie dobrze.)
a. que b. quien c. qué
3. Haz ………. puedas, luego te ayudaré.
(Zrób, ile możesz, potem ci pomogę.)
a. que b. cual c. cuanto
4. Se dirigió hacia la puerta por ………. acababa de salir la chica de sus
sueños.
(Skierował się ku drzwiom, przez które wyszła dziewczyna z jego marzeń.)
a. la cual b. el cual c. lo cual
5. Estos son los amigos de ………. te hablé.
(To są przyjaciele, o których ci mówiłem.)
a. los que b. el que c. cuantos
6. Es un hombre ………. méritos no podemos menospreciar.
(To jest człowiek, którego zasług nie możemy nie doceniać.)
a. cuyos b. quienes c. que
7. No hay ………. pueda entender lo que dice.
(Nikt nie rozumie tego, co on mówi.)
a. quienes b. cuales c. quien
8. María tiene una hermana ………. es más pequeña que ella.
(Maria ma siostrę, która jest młodsza od niej.)
a. quien b. cual c. que
9. Por mí, no hay ………. inconveniente, que venga con nosotros.
(Jak dla mnie, nie ma żadnej przeszkody, niech idzie z nami.)
a. ningún b. ninguno c. ninguna
10. Hará ………. cosa para que su mujer sea feliz.
(Zrobi wszystko, żeby jego żona była szczęśliwa.)
a. cualquiera b. cualquier c. cualesquier
Rozdział 6 Przyimek
i wyrażenia
przyimkowe
Przyimek a
• występuje przed dopełnieniem dalszym:

Le dio el libro a Marta. – Dał książkę Marcie.
Quiero vender la casa a mis vecinos. – Chcę sprzedać dom moim sąsiadom.
• poprzedza także dopełnienie bliższe, gdy jest ono osobowe:

Busco a un chico que trabaja en esta oficina. – Szukam chłopaka, który
pracuje w tym biurze.
Veo a mi compañero. – Widzę mojego kolegę.
• wskazuje na kierunek ruchu do jakiegoś miejsca:

Vuelvo a casa. – Wracam do domu.
Vamos a la playa. – Idziemy na plażę.
• określa godzinę, porę dnia:

Nos vemos a las seis de la tarde. – Widzimy się o szóstej po południu.
No me acuerdo de lo que hacía ayer al mediodía. – Nie pamiętam,
co robiłem wczoraj w południe.
• określa odległość:
A cincuenta metros de mi casa hay un restaurante. – Pięćdziesiąt
metrów od mojego domu jest restauracja.
La playa está a diez minutos andando del hotel. – Plaża znajduje się
dziesięć minut piechotą od hotelu.
62
Gramatyka
• oznacza kres, zakończenie jakiegoś okresu w czasie:

Tengo un descanso de tres a cuatro. – Od trzeciej do czwartej mam
przerwę.
Trabajamos como siempre de lunes a viernes. – Pracujemy jak zawsze
od poniedziałku do piątku.
• wyraża następstwo:
poco a poco – powoli
paso a paso – krok po kroku
• wyraża sposób wykonaywania czynności:

Me gusta escribir a mano. – Lubię pisać ręcznie.
Hecho a máquina. – Zrobione maszynowo.
• występuje w zdaniach rozkazujących z bezokolicznikiem:

¡A comer! – Jedzcie!
¡A escribir! – Piszcie!
• wyraża cel:
He venido a verte. – Przyszedłem cię zobaczyć.
• występuje z czasownikiem estar:

Los tomates están a 5 euros. – Pomidory są po 5 euro.
Estamos a 17 de marzo. – Dziś jest 17 marca.
Estamos a dos grados bajo cero. – Są dwa stopnie poniżej zera.
• z rzeczownikami określającymi częstotliwość:

Nado dos veces a la semana. – Pływam dwa razy w tygodniu.
Me corto el pelo una vez al mes. – Obcinam włosy raz w miesiącu.
• występuje w wyrażeniach takich jak:

a medias – w połowie
a pie – piechotą
a tientas – po omacku
a ciegas – na ślepo
Przyimek de
• wyraża kierunek, z którego odbywa się ruch:

Vuelvo del trabajo. – Wracam z pracy.
Salgo de casa. – Wychodzę z domu.
• wyraża pochodzenie:
Soy de Varsovia. – Jestem z Warszawy.
Su familia es de España. – Jego rodzina jest z Hiszpanii.
• wyraża pokrewieństwo, autorstwo, własność:

El hijo de mi hermana tiene 4 años. – Syn mojej siostry ma cztery lata.
La pintura de Dalí no me convence. – Malarstwo Daliego nie przemawia
do mnie.
• określa materiał, substancje, z których rzecz jest zrobiona:

La mesa de madera está en la cocina. – Drewniany stół stoi w kuchni.
Este pastel de chocolate está riquísimo. – To ciasto czekoladowe jest
przepyszne.
• określa początek trwania danej czynności (od):

Nuestra oficina está abierta de 8 a 7. – Nasze biuro jest otwarte
od 8 do 7.
Tengo las clases de lunes a viernes. – Od poniedziałku do piątku
mam zajęcia.
• wyraża cenę lub wartość:

He recibido una multa de cien euros. – Otrzymałem mandat
w wysokości 100 euro.
Algún día querría comprarme un chalé de cien millones de euros.
– Pewnego dnia chciałbym kupić sobie willę wartą sto milionów euro.
• określa temat, dziedzinę, o której mówimy:

Nos habla de sus problemas. – Mówi nam o swoich problemach.
64
Gramatyka
• w datach występuje przed miesiącem i rokiem:

El 12 de octubre de 1492 Colón descubrió la tierra americana.
– 12 października 1492 roku Kolumb odkrył kontynent amerykański.
El 11 de marzo de 2004 fue un día muy triste para los españoles.
– 11 marca 2004 był bardzo smutnym dniem dla Hiszpanów.
• określa porę dnia przy godzinach:

Son las siete de la mañana. – Jest siódma rano.
A las tres de la tarde tengo las clases de portugués. – O trzeciej po
południu mam zajęcia z portugalskiego.
• w jednostkach miary:
Cómprame un kilo de carne. – Kup mi kilogram mięsa.
Necesito un trozo de queso. – Potrzebuję kawałka sera.
• w porównaniach jako „od” lub „niż”:

Tiene menos de dieciocho años. – Ma mniej niż osiemnaście lat.
Esta casa tiene más de diez dormitorios. – Ten dom ma więcej
niż dziesięć sypialni.

de verdad – naprawdę
de nada – nie ma za co
de pie – na stojąco
de memoria – na pamięć
Przyimek con
• tłumaczony na polski jako „z”:

Hablo con mi madre. – Rozmawiam z moją matką.
Fui al cine con mi novio. – Poszłam z chłopakiem do kina.
• wyraża sposób wykonania czynności:

cortar con cuchillo – kroić nożem
salir con prisa – wyjść w pośpiechu

con respecto a – w związku z
con motivo de – z powodu
con prisa – szybko, w pośpiechu
Przyimek en
• wyraża lokalizację czegoś wewnątrz lub na czymś:

Te espero en el bar de la esquina. – Czekam na ciebie w barze na rogu.
La pizarra está en la pared. – Tablica wisi na ścianie.
• określa środek transportu:

Viajo en avión. – Podróżuję samolotem.
Voy en autobús. – Jadę autobusem.
•u
żywa się go przed miesiącami, latami, wiekami przy podawaniu dat oraz
przed porami roku:
En marzo todavía hace frío. – W marcu jest jeszcze zimno.
En 1975 murió Franco. – Franco zmarł w 1975.
• służy do określenia dyscypliny, w której ktoś się specjalizuje:

el doctor en Medicina – doktor nauk medycznych
el licenciado en Historia – magister historii
• używa się go przed nazwami ubrań, w które ktoś jest ubrany:

Al trabajo siempre voy en traje. – Do pracy zawsze chodzę w garniturze.
Los domingos los pasa en pijama. – Niedziele spędza w piżamie.

en voz alta – na głos
en general – ogólnie
en particular – w szczególe
en cambio – w przeciwieństwie
en silencio – po cichu
en vez de – zamiast
66
Gramatyka
Przyimki desde i hasta
• desde oznacza punkt rozpoczęcia, zaś hasta zakończenia ruchu:

Fuimos desde el hotel hasta el casco antiguo. – Poszliśmy z hotelu
na stare miasto.
• punkt wyjścia i zakończenia w czasie:

Trabajo desde las 8 hasta las 16. – Pracuję od 8 do 16.
• punkt początku i zakończenia w przestrzeni:

Desde su casa hasta el río había un campo de trigo. – Od jego domu
do rzeki rozciągało się pole pszenicy.
• przyimek hasta występuje w wyrażeniach takich jak:

¡Hasta mañana! – Do jutra!
¡Hasta luego! – Do zobaczenia!
¡Hasta pronto! – Do szybkiego! Na razie!
Przyimek sobre
• określa położenie na powierzchni lub ponad nią:

Los platos están sobre la mesa. – Talerze leżą na stole.
El sol brillaba sobre el campo. – Słońce świeciło nad polem.
• określa temat rozmowy, książki, filmu itp.

Es una película sobre la vida y obra de Goya. – To film o życiu
i twórczości Goi.
Vamos a hablar sobre el arte moderno. – Porozmawiamy o sztuce
nowoczesnej.
• wyraża wartość przybliżoną:

Llegaremos sobre las diez. – Przyjedziemy koło dziesiątej.
Pesará sobre 80 kilos. – Waży z 80 kilo.
• wyraża dominowanie nad czymś:

El castillo se elevaba sobre la ciudad. – Zamek wznosił się nad
miastem.
El ganador triunfó sobre sus contrincantes. – Zwycięzca triumfował nad
przeciwnikami.

sobre todo – przede wszystkim
sobre ruedas – jak po maśle
Przyimek sin
• odpowiada polskiemu „bez”, jest przeciwnieństwem przyimka con:

Si no quieres venir, vamos a ir sin ti. – Jeśli nie chcesz iść z nami,
pójdziemy bez ciebie.
Sin estudiar, no aprenderás. – Nie ucząc się, nie nauczysz się.

sin querer – niechcący
sin duda – bez wątpienia
sin falta – bez dwóch zdań
sin embargo – jednak
Przyimek entre
• odpowiada polskiemu „między, pomiędzy”:

La escuela estaba entre la iglesia y el parque. – Szkoła znajdowała się
pomiędzy kościołem i parkiem.
Me he sentado entre Paco y Jorge. – Usiadłem między Paco a Jorge.
• oznacza przedział czasu:

Entre hoy y mañana lo habré terminado. – Od dziś do jutra to skończę.
Entre marzo y abril terminarán las obras. – Od marca do kwietnia
remont się skończy.
68
Gramatyka
• oznacza współdziałanie:
Lo escribiremos entre tú y yo. – Napiszemy to razem, ty i ja.
Lo hicieron entre los dos. – Zrobili to we dwójkę.
Przyimek hacia
• określa kierunek, w którym odbywa się ruch. Jego polski odpowiednik to „ku,
w kierunku”:
Caminó callado hacia su habitación. – Poszedł milczący w kierunku swojego
pokoju.
Me empujaron hacia la pared. – Popchnęli mnie na ścianę.
• określa przybliżoną lokalizację w czasie i przestrzeni:

Vuelvo a España hacia junio. – Wracam do Hiszpanii koło czerwca.
Ese pueblo estará hacia el norte. – To miasteczko znajduje się gdzieś
na północy.
Przyimek para
• określa cel lub przeznaczenie:

Estas rosas son para ti. – Te róże są dla ciebie.
Trabajo para vivir, no al revés. – Pracuję, aby żyć, nie na odwrót.
Lo hago para ti. – Robię to dla ciebie.
• wyraża kierunek ruchu do określonego miejsca:

Un billete para Madrid, por favor. – Bilet do Madrytu, poproszę.
Mañana salgo para Cracovia. – Jutro jadę do Krakowa.
• określa czas, w którym ma zostać wykonana jakaś czynność:

Lo haré para pasado mañana. – Zrobię to na pojutrze.
Lo recordará para siempre. – Zapamięta to na zawsze.
• występuje w porównaniach, odpowiadając polskiemu „jak na”:

Hace mucho frío para mediados de marzo. – Jest zimno jak na połowę
marca.
Tu hijo es muy listo para su edad. – Twój syn jest bardzo inteligentny jak
na swój wiek.
• w pytaniach o cel lub skutek używamy zwrotu ¿para qué? (po co):
¿Para qué lo haces? – Po co to robisz?
¿Para qué has comprado esta máquina? – W jakim celu kupiłeś tę
maszynę?
Przyimek por
• określa przyczynę:
Lo hago por ti. – Robię to ze względu na ciebie.
No puedo escribir ni una palabra por falta de inspiración. – Nie mogę
napisać ani słowa przez brak inspiracji.
• w konstrukcjach strony biernej określa wykonawcę czynności:

La casa fue construida por mi abuelo. – Dom został zbudowany przez
mojego dziadka.
El presidente fue elegido por el pueblo. – Prezydent został wybrany
przez naród.
• określa przybliżoną lokalizację w przestrzeni:

Paco está por allí divirtiéndose. – Paco bawi się gdzieś tam.
Palencia está por Castilla y León. – Palecja znajduje się gdzieś w Kastylii.
• oznacza „wobec, dla” z czasownikami oznaczającymi uczucia:

Siento pena por tu hermano. – Żal mi twojego brata.
Siento mucha admiración por mi padre. – Podzwiam mojego ojca.
• oznacza ruch po powierzchni:

Voy por la calle. – Idę po ulicy.
Los perros corren por el parque. – Psy biegają po parku.
• z czasownikami ruchu oznacza miejsce, gdzie przebywa się krótko lub prze-
chodzi przez nie:
Cuando vengas a Mardid, pásate por mi casa. – Gdy przyjedziesz
do Madrytu, wpadnij do mnie.
Mañana tengo que pasar por la oficina. – Jutro muszę wpaść do biura.
70
Gramatyka
• określa narzędzie, sposób działania:

Lo enviaré por correo. – Wyślę to pocztą.
Llama por teléfono. – Zadzwoń przez telefon.
• określa cenę:
Lo he comprado por 50 euros. – Kupiłem to za 50 euro.
Vendemos el coche por 1000 euros. – Sprzedajemy samochód za 1000 euro.
• wyraża zastąpienie jednej rzeczy lub osoby przez drugą:

¿Puedes hacer los deberes por mí? – Możesz odrobić za mnie pracę
domową?
Cambio euros por dólares. – Wymieniam euro na dolary.
• oznacza podział:
Nos ofrecieron una botella de vino por pareja. – Poczęstowali nas
butelką wina na parę.
• określa przybliżony lub planowany okres czasu:

Terminaré de leer el libro por Navidad. – Skończę czytać książkę koło
Bożego Narodzenia.
He venido solo por un momento. – Przyszedłem tylko na moment.
• w pytaniach o przyczynę używamy zwrotu ¿por qué? (dlaczego):

¿Por qué no me hablas? – Dlaczego ze mną nie rozmawiasz?
¿Por qué tu hijo no ha aprobado el examen? – Czemu twój syn nie zdał
egzamniu?

por favor – proszę
por supuesto – z pewnością
por suerte – na szczęście
por desgracia – niestety
Ćwiczenie 1
Uzupełnij zdania przyimkiem por lub para.
1. Date prisa, ………… tu culpa vamos a llegar tarde.

(Pośpiesz się, przez ciebie się spóźnimy.)
2. Abrígate bien, aquí ………… las noches suele hacer mucho frío.
(Ubierz się ciepło, w nocy jest tutaj zimno.)
3. ………… Jordi, su mujer es la más guapa del mundo.
(Dla Jordiego jego żona jest najładniejsza na świecie.)
4. ¿Hay un banco ………… aquí cerca?
(Czy jest tu w pobliżu jakiś bank?)
5. Te lo enviaré ………… fax.
(Wyślę ci to faxem.)
6. Mario fue elegido ………… presidente de la asociación de vecinos.
(Mario został wybrany przewodniczącym rady osiedla.)
7. El coche estará listo ………… mañana.
(Samochód będzie gotowy na jutro.)
8. Organizaremos una reunión ………… informar a los accionistas sobre
la situación de la empresa.
(Zorganizujemy spotkanie, aby poinformować akcjonariuszy o sytuacji
firmy.)
9. Este regalo es ………… mi madre, lo he comprado ………… mucho
dinero.
(Ten prezent jest dla mojej mamy, kupiłem go za duże pieniądze.)
10. Este cuadro fue pintado ………… Picasso.
(Ten obraz został namalowany przez Picassa.)
11. Hace mucho frío ………… junio.
(Jest zimno jak na czerwiec.)
12. Pásate ………… mi casa mañana, tengo algo ………… ti.
(Wpadnij do mnie, mam coś dla ciebie.)
72
Gramatyka
Ćwiczenie 2
Wybierz odpowiedź zgodną z tłumaczeniem.
1. Trabaja ……… las 8 ………las 16.

(Pracuje od ósmej do szesnastej.)
a. de ... a b. desde ... hasta c. de ... hasta
2. Vuelvo ……… casa ……… metro.
(Wracam do domu metrem.)
a. a ... en b. en ... en c. a ... por
3. Lo haremos ……… todos, será más rápido.
(Zrobimy to wszyscy razem, będzie szybciej.)
a. en b. por c. entre
4. Mi padre es licenciado ……… Derecho.
(Mój ojciec jest magistrem prawa.)
a. por b. en c. a
5. Despiértate, son las diez ……… la mañana.
(Wstawaj, jest dziesiąta rano.)
a. por b. de c. en
6. Prefiero agua ……… gas, me refresca más.
(Wolę wodę gazowaną, bardziej mnie orzeźwia.)
a. con b. sin c. a
7. Nos iremos a España ……… agosto, supongo. Todavía no lo hemos
decidido.
(Pojedziemy do Hiszpanii jakoś w sierpniu, tak przypuszczam. Jeszcze tego
nie zdecydowaliśmy.)
a. hasta b. en c. hacia
8. ¡Qué frío! Estaremos ……… 0 grados centígrados.
(Ależ jest zimno, będzie z 0 stopni.)
a. a b. en c. de
9. Hoy he visto …… mi hermano y hemos comido juntos …… un chino.
(Dziś widziałam się z moim bratem i zjedliśmy razem u Chińczyka.)
a. a ... a b. – ... en c. a ... en
10. Este jersey es ……… lana, lo ha hecho mi abuela ……… mano.
(Ten sweter jest z wełny, zrobiła go ręcznie moja babcia.)
a. de ... a b. de ... en c. de ... por
Ćwiczenie 3
Uzupełnij zdania odpowiednimi wyrażeniami według tłumaczenia.
1. ………………… , hemos llegado a tiempo.

(Na szczęście zdążyliśmy.)
2. Trabaja mucho más que otros, ………………… no le suben de
categoría.
(Pracuje więcej niż inni, jednak nie awansują go.)
3. Me gusta la fruta, ………………… las fresas.
(Lubię owoce, przede wszystkim truskawki.)
4. Deberías ponerte a trabajar ………………… quejarte tanto.
(Powinieneś wziąć się do roboty zamiast tyle narzekać.)
5. Leed las respuestas ………………… .
(Przeczytajcie odpowiedzi na głos.)
6. Hacer las cosas ………………… no te conviene, luego tendrás que
hacerlo otra vez.
(Nie opłaca ci się robić rzeczy w pośpiechu, potem będziesz musił robić to
jeszcze raz.)
7. Lo siento, lo he hecho ………………… .
(Przepraszam, zrobiłem to niechcący.)
8. Mi hijo aprendió una canción ………………… .
(Mój syn nauczył się na pamięć piosenki.)
9. Vamos a sentarnos, no me gusta estar ………………… .
(Usiądźmy, nie lubię stać.)
10. ………………… que te voy a ayudar.
(Oczywiście, że ci pomogę.)
74
CD 1 Niezbędna powtórka
Lekcja 1 N
ajważniejsze zwroty
i napisy ostrzegawcze
2
Wysłuchaj słówek i zwrotów, powtarzaj za lektorem słówka hiszpańskie.
Powitania i zwroty grzecznościowe:
Dzień dobry. (rano) – Buenos días. Z przyjemnością. – Con gusto.

Dzień dobry. (po południu) – Buenas Miłego dnia! – ¡Buen día!
tardes. Miło mi cię poznać. – Encantado
Cześć! – ¡Hola! de conocerte.
Dobry wieczór! – ¡Buenas noches! Miło znów cię widzieć. – Encantado
Do widzenia! – ¡Adiós! de verte otra vez.
Dobranoc! – ¡Buenas noches! Serdecznie pozdrawiam. – Un saludo
Pa! – ¡Chao! cordial.
Dziękuję. – Gracias. Mam na imię Eduardo. – Me llamo
Dziękuję bardzo. – Muchas gracias. Eduardo.
Proszę. (odpowiedź na podziękowanie) Jestem z Polski. – Soy de Polonia.
– Toma. (tú) lub Tome. (Usted) Mieszkam w Warszawie.
Poproszę. (o coś) – Por favor. – Vivo en Varsovia.
Nie ma za co. – De nada. Jak masz na imię? – ¿Cómo te llamas?
lub No hay de qué. Gdzie mieszkasz? – ¿Dónde vives?
Przepraszam. – Perdona. (tú) Skąd jesteś? – ¿De dónde eres?
lub Perdone. (Usted) Nie mówię po hiszpańsku.
Przykro mi. – Lo siento. – No hablo español.
Na razie! Do zobaczenia wkrótce! Czy mówi pan po angielsku?
– ¡Hasta pronto! – ¿Habla inglés?
Do zobaczenia! – ¡Hasta luego! Nie rozumiem. – No entiendo.
Co słychać? – ¿Qué tal? lub No comprendo.
Jak się masz? – ¿Cómo estás? Czy możesz powtórzyć?
Dziękuję, mam się dobrze. – Gracias, – ¿Puedes repetir?
estoy muy bien. Czy mógłbyś mi pomóc?
Witam serdecznie! – Cordialmente – ¿Podrías ayudarme?
bienvenido.
Akcent
W języku hiszpańskim akcent zazwyczaj pada na przedostatnią sylabę.

Gdy dzieje się inaczej, jest on oznaczany akcentem graficznym i pełni istotną
rolę, gdyż w wielu przypadkach zmienia całkowicie znaczenie słowa. Dlatego
tak ważne jest pamiętanie o odpowiedniej pisowni:
el (rodzajnik określony, r. męski, l. pojedyncza) – él (on)
si (jeśli) – sí (tak)
se (się; forma zaimka trzeciej osoby l. pojedynczej) – sé (wiem)
solo (sam) – sólo (tylko)
tu (twój, twoja) – tú (ty)
mi (mój, moja) – mí (mnie)
te (tobie, ciebie) – té (herbata)
aun (nawet) – aún (jeszcze)
mas (ale) – más (więcej)
de (o, od, z) – dé (niech da)
3
Napisy ostrzegawcze i informacyjne:
pchać – empujar teren prywatny – terreno privado

ciągnąć – tirar wyprzedaż – rebajas
wejście – entrada do wynajęcia – se alquila
wyjście – salida pokoje do wynajęcia – se alquilan
zakaz palenia – prohibido fumar habitaciones
zakaz parkowania – prohibido na sprzedaż – se vende
aparcar wolne pokoje – habitaciones libres
Proszę nie wchodzić. – No entrar, pokoi brak – no hay habitaciones
por favor. przyloty – llegadas
zakaz wstępu – prohibido el paso odloty – salidas
zakaz fotografowania – prohibido hamulec bezpieczeństwa
hacer fotos – freno de seguridad lub freno
cisza – silencio de emergencia
uwaga na stopień – atención, wyjście na perony
escalón – salida a los andenes
wyjście ewakuacyjne – salida samoobsługa – autoservicio
de emergencia
76
obsługa klienta – atención al cliente nie karmić zwierząt – no dar

informacja – información de comer a los animales
informacja turystyczna – información wynajem samochodów – alquiler
turística de coches
policja – policía szatnia – guardarropa
szpital – hospital otwarte – abierto
uwaga – atención zamknięte – cerrado
wysokie napięcie – alta presión nie śmieć – no tirar basura
niski strop – techo bajo koc przeciwpożarowy – manta contra
prace na wysokościach – obras incendios
de altura wyjście pożarowe
kasa biletowa – taquilla – salida de incendios
wstęp wolny – paso libre łatwopalny – inflamable
toalety – aseos lub servicios telefony alarmowe – teléfonos
lub lavabos de alarma
panie – señoras szanuj zieleń – respeta lo verde
panowie – señores zakaz kąpieli – prohibido bañarse
nie dotykać – no tocar nie ma przejazdu – no hay paso
świeżo malowane – recién pintado zakaz zawracania – prohibido invertir
tylko dla osób upoważnionych la marcha
– sólo personas autorizadas ruch jednokierunkowy – circulación
Uwaga! Zły pies! – ¡Atención! de sentido único
¡Perro malo!
4
Wykrzykniki:
Uważaj! – ¡Cuidado! Uważaj, co mówisz! – ¡Cuidado con

To świetna wiadomość! lo que dices!
– ¡Qué buena información! Jak mogłeś?! – ¡¿Cómo has podido?!
To wspaniale! – ¡Fantástico! To kompletna bzdura! – ¡Es una total
Wszystkiego najlepszego z okazji tontería!
urodzin! – ¡Feliz cumpleaños! Wyluzuj! – ¡Tranquilo!
Daj spokój! – ¡Déjalo! Na zdrowie! (toast) – ¡Salud!
Daj mi spokój! – ¡Déjame en paz! Na zdrowie! (po kichnięciu) – ¡Jesús!
Zamknij się! – ¡Cállate! Powodzenia! – ¡Suerte!
Nie mów tak do mnie! Gratulacje! – ¡Felicidades!
– ¡No me hables así! Pomocy! – ¡Socorro!
Pożar! Pali się! – ¡Incendio! To straszne! – ¡Es horrible!

Złodziej! – ¡Ladrón! Wyjdź! – ¡Fuera!
Masz rację! – ¡Tienes razón! Zapnij pasy!
Nigdy więcej! – ¡Nunca más! – ¡Abróchate el cinturón!
Zaczekaj! – ¡Espera!
Sztuka pióra w Hiszpanii
Hiszpania to kraj o bogatej historii literatury i mogący się pochwalić wie-

loma sławami w tej dziedzinie. Jako pierwszy przychodzi na myśl Miguel
de Cervantes Saavedra, autor słynnego Don Kichota, powieści o tzw.
błędnym rycerzu walczącym z wiatrakami. Warto wspomnieć także o Pío
Baroja, głównym twórcy nurtu literackiego zwanego pokoleniem ’98.
Przedstawicielami XIX-wiecznego realizmu są Clarín, autor Regentki oraz
Benito Pérez Galdós (Fontanna ze złota).
Spośród współczesnych hiszpańskich pisarzy i publicystów do najpopu-
larniejszych należą: Javier Marías Franco (Wszystkie dusze, Serce tak
białe), Eduardo Mendoza (Sekret hiszpańskiej pensjonarki, Niezwykła
podróż Pomponiusza Flatusa), Juan José Millas (Porządek alfabetycz-
ny), Manuel Vázquez Montalbán (Zabiłem Kennedy’ego), Arturo
Pérez Reverte (Klub Dumas, Cmentarzysko bezimiennych statków,
Kapitan Alatriste), Gonzalo Torrente Ballester (Blaski i cienie), Carlos
Ruiz Zafón (Cień wiatru, Gra anioła, Marina), Camilo José Cela – lau-
reat literackiej nagrody Nobla z 1989 roku (Rodzina Pascuala Duarte,
Nowe przypadki Łazika z Tormesu).
Hiszpania to także kraj prężnie rozwijającego się dramatu. Najsławniejsi
dramatopisarze to Pedro Calderón de la Barca (Życie jest snem,
Wielki Teatr Świata) i Tirso de Molina, autor udramatyzowanej historii
o Don Juanie (Zwodziciel z Sewilli i kamienny gość).
Najważniejsi hiszpańscy poeci to Federico
García Lorca (Romancero cygańskie, Sonety
ciemnej miłości), Rafael Alberti (Marynarz
na lądzie, Między goździkiem a szpadą),
Antonio Machado (Samotności), Jorge
Guillén, Dámaso Alonso, Luis Cernuda
czy Pedro Salinas.
78
Lekcja 2 O
kreślenia czasu
5
Wysłuchaj uważnie zdań, powtarzaj je za lektorem.
Pieniądze i czas:
Ile to kosztuje? – ¿Cuánto cuesta?

Czy mogę zapłacić kartą? – ¿Puedo pagar con tarjeta?
Czy śniadnie wliczone jest w cenę? – ¿Está el desayuno incluido en el precio?
Nie mam drobnych. – No tengo suelto.
Która godzina? – ¿Qué hora es?
Jest druga. – Son las dos.
Jest w pół do trzeciej. – Son las dos y media.
Jest za kwadrans szósta. – Son las seis menos cuarto.
Jest dziesięć po czwartej. – Son las cuatro y diez.
Jaki jest twój numer telefonu? – ¿Cuál es tu número de teléfono?
Czy mógłby pan mi podać swój numer telefonu? – ¿Podría darme su número
de teléfono?
Mój numer to 0-807-123-456. – Mi número es el 0-807-123-456.
Kiedy się pan urodził? – ¿Cuándo nació?
Urodziłem się 12 marca 1975 roku. – Nací el 12 de marzo de 1975.
Ile masz lat? – ¿Cuántos años tienes?
Mam 31 lat. – Tengo 31 años.
Być czy nie być?
W języku hiszpańskim istnieją trzy czasowniki oznaczające „być”: ser, estar

oraz haber. Czasownika ser używamy do określania cech stałych, jak imię,
nazwisko, płeć, pochodzenie, narodowość, zawód, kolor, materiał, z którego
coś jest zrobione, a także cechy fizyczne lub charakteru.
Soy Ana García. – Jestem Ana García.
José es alto, delgado y muy inteligente. – José jest wysoki, szczupły
i bardzo inteligentny.
Czasownik estar służy do określania położenia obiektu lub osoby określonej,

znanej w przestrzeni oraz do określania cech przejściowych i nabytych.
El cine está al lado de la farmacia. – Kino jest obok apteki.
Alberto está enfermo. – Alberto jest chory.
Czasownik haber w czasie teraźniejszym jest nieodmienny, posiada tylko

jedną formę hay, wspólną dla liczby pojedynczej i mnogiej. Służy do wyra-
żania położenia osób i przedmiotów nieznanych, poprzedzonych rodzajni-
kiem nieokreślonym, zaimkiem nieokreślonym lub liczebnikiem. Czasownika
haber używamy również, gdy pytamy o ilość oraz z określeniami poco
(mało), demasiado (wystarczająco) czy mucho (dużo).
En la clase hay una silla. – W klasie jest krzesło.
En la tienda hay una dependienta. – W sklepie jest sprzedawczyni.
En la clase hay muchos estudiantes. – W klasie jest wielu uczniów.
6
Przysłówki czasu:
dzisiaj – hoy
Dziś są moje urodziny. – Hoy es mi cumpleaños.
jutro – mañana
Czy możemy się jutro spotkać? – ¿Podemos encontrarnos mañana?
wczoraj – ayer
Co pan robił wczoraj o 16? – ¿Qué hizo ayer a las 16?
w zeszłym tygodniu – la semana pasada

W zeszłym tygodniu byliśmy na koncercie. – La semana pasada estuvimos
en un concierto.
w przyszłym roku – el próximo año

Mój brat żeni się w przyszłym roku. – Mi hermano se casa el próximo año.
80
rano – por la mañana

Masz rano czas, żeby przeczytać gazetę? – ¿Tienes tiempo por la mañana para
leer el periódico?
wieczorem – por la noche

Może pójdziemy wieczorem do kina? – ¿Por qué no vamos al cine por
la noche?
po południu – por la tarde

Po południu mam lekcje hiszpańskiego. – Tengo las clases de español por
la tarde.
w nocy – por la noche

Mój sąsiad słucha w nocy muzyki klasycznej. – Mi vecino escucha por la noche
música clásica.
niedługo, wkrótce – pronto

Mam nadzieję, że niedługo znajdę nową pracę. – Espero que pronto encuentre
un trabajo nuevo.
dawno temu – hace mucho tiempo

Byłem kiedyś na nartach, ale to było dawno temu. – He esquiado alguna vez
pero fue hace mucho tiempo.
zawsze – siempre
Zawsze będę pamiętać chwile, które spędziliśmy razem. – Siempre recordaré
los momentos que hemos pasado juntos.
nigdy – nunca lub jamás

Nigdy ci nie przebaczę tego, co mi zrobiłeś! – ¡Nunca te perdonaré lo que me
has hecho!
zazwyczaj – normalmente
Kiedy jestem zmęczony, zazwyczaj biorę gorącą kąpiel, a potem idę spać.
– Cuando estoy cansado normalmente me baño con agua caliente
y luego me voy a dormir.
często – a menudo
Nie lubimy gotować, więc często chodzimy do restauracji. – No nos gusta
cocinar, así que a menudo vamos a un restaurante.
czasami – algunas veces

Czasami, kiedy mam wszystkiego dość, pakuję plecak i jadę w góry.
– Algunas veces, cuando estoy harto de todo, hago la mochila
y me voy a las montañas.
od czasu do czasu – de vez en cuando

Nie uprawiam sportu regularnie, ale od czasu do czasu chodzę popływać.
– No practico deporte de manera regular pero de vez en cuando voy
a nadar.
rzadko – pocas veces

Rzadko chodzę do teatru, wolę kino albo koncerty. – Pocas veces voy
al teatro, prefiero el cine o los conciertos.
82
Niezbędna powtórka
El gato negro i inne przesądy
Najpopularniejsze przesądy obecne w Hiszpanii są, w większości,

podobne do polskich, np. zbić lustro (romper un espejo), otworzyć
parasol w domu (abrir un paraguas en casa), znaleźć czterolistną
koniczynę (encontrar un trébol de cuatro hojas), zobaczyć czarnego
kota przecinającego drogę (ver un gato negro cruzar el camino)
czy rozsypać sól (derramar la sal).
Warto wiedzieć, że nasz „piątek trzynastego” w Hiszpanii jest wtorkiem.
Według przesądów w Hiszpanii nie wolno siadać jako trzynasta osoba
przy stole (sentarse trece a una mesa), zakładać więcej niż jeden
zegarek (llevar puesto más de un reloj) lub ubrań „na lewą stronę”
(ponerse la ropa al revés).
Język hiszpański jest bardzo bogaty w powiedzonka i przysłowia, nie

tylko odnoszące się do przesądów. Wiele z nich ma swoje polskie odpo-
wiedniki.
Amigo en la adversidad es un amigo de verdad. – Prawdziwych
przyjaciół poznaje się w biedzie.
En boca cerrada no entran moscas. – Milczenie jest złotem.
A caballo regalado no le mires el diente. – Darowanemu koniowi
nie zagląda się w zęby.
En casa del herrero cuchillo de palo. – Szewc bez butów chodzi.
A mal tiempo buena cara. – Dobra mina do złej gry.
Ojos que no ven, corazón que no siente. – Czego oczy nie widzą,
tego sercu nie żal.
Más vale pájaro en mano que ciento volando. – Lepszy wróbel
w garści niż gołąb na dachu.
Quien a hierro mata, a hierro
muere. – Kto mieczem wojuje,
od miecza ginie.
A quien madruga, Dios le ayuda.
– Kto rano wstaje, temu Pan Bóg
daje.
Lekcja 3 P
ytania, spójniki
i czasowniki modalne
7
Pytania:
co? – ¿qué?
Co to jest? – ¿Qué es esto?
Co o tym myślisz? – ¿Qué piensas de esto?
Co się stało? – ¿Qué ha pasado?
Co robisz jutro? – ¿Qué haces mañana?
Co zazwyczaj robisz w weekend? – ¿Qué haces normalmente durante
el fin de semana?
Co to za ulica? – ¿Qué calle es esta?
kto? – ¿quién?
Kto to jest? – ¿Quién es?
Kto może mi pomóc? – ¿Quién puede ayudarme?
Kto to zrobił? – ¿Quién lo ha hecho?
Kto ci pozwolił to robić? – ¿Quién te ha permitido hacerlo?
Kto jest za? – ¿Quién está a favor?
jak? – ¿cómo?
Jak się dostać do centrum? – ¿Cómo llegar al centro?
Jak to działa? – ¿Cómo funciona?
Jak się masz? – ¿Cómo estás?
gdzie? – ¿dónde?
Gdzie jest najbliższy bankomat? – ¿Dónde está el cajero automático más
próximo?
Gdzie jest najbliższa stacja metra? – ¿Dónde está la estación de metro más
próxima?
84
Gdzie jesteśmy? – ¿Dónde estamos?

Gdzie to kupiłeś? – ¿Dónde lo has comprado?
Gdzie jest Muzeum Narodowe? – ¿Dónde está el Museo Nacional?
Gdzie jest kasa biletowa? – ¿Dónde está la taquilla?
Gdzie są toalety? – ¿Dónde están los lavabos?
Gdzie mogę wymienić pieniądze? – ¿Dónde puedo cambiar dinero?
Gdzie jest przymierzalnia? – ¿Dónde está el probador?
Gdzie jedziemy? – ¿A dónde vamos?
8
Pytania o czas, ilość i przyczynę:
kiedy? – ¿cuándo?
Kiedy jest najbliższy pociąg do Kadyksu? – ¿Cuándo sale el próximo tren
a Cádiz?
Kiedy to się stało? – ¿Cuándo ha pasado?
Kiedy się spotkamy? – ¿Cuándo nos encontramos?
Kiedy możemy wyruszyć? – ¿Cuándo podemos salir?
Kiedy będziesz gotowa? – ¿Cuándo estarás lista?
Kiedy wygasa moja wiza? – ¿Cuándo caduca mi visado?
Kiedy wracasz do domu? – ¿Cuándo vuelves a casa?
Kiedy są twoje urodziny? – ¿Cuándo es tu cumpleaños?
o której godzinie? – ¿a qué hora?

O której zaczyna się film? – ¿A qué hora empieza la película?
O której odjeżdża autobus? – ¿A qué hora sale el autobús?
O której otwierają bank? – ¿A qué hora abren el banco?
ile? – ¿cuánto?
jak długo? – ¿cuánto tiempo?
Ile jest przystanków do centrum? – ¿Cuántas paradas hay hasta el centro?
Ile kosztuje wstęp? – ¿Cuánto cuesta la entrada?
Jak długo trwa podróż? – ¿Cuánto dura el viaje?
Ile mamy czasu? – ¿Cuánto tiempo tenemos?
Ile godzin dziennie pracujesz? – ¿Cuántas horas trabajas a diario?
dlaczego? – ¿por qué?

Dlaczego to zrobiłeś? – ¿Por qué lo has hecho?
Dlaczego tak drogo? – ¿Por qué tan caro?
Dlaczego się spóźniłeś? – ¿Por qué has llegado con retraso?
Dlaczego jest taki korek? – ¿Por qué hay tanto atasco?
który? która? które? jaki? jaka? jakie? – ¿qué? lub ¿cuál?

Który autobus jedzie na lotnisko? – ¿Qué autobús va al aeropuerto?
Który sweter najbardziej ci się podoba? – ¿Qué jersey te gusta más?
Który sklep jest otwarty całą dobę? – ¿Qué tienda está abierta veinticuatro
horas?
Która walizka należy do pana? – ¿Qué maleta le pertenece a usted?
Która jest godzina? – ¿Qué hora es?
Jaki jest cel pana podróży? – ¿Cuál es el destino de su viaje?
Jaki jest pana zawód? – ¿Cuál es su profesión?
Jaka jest prognoza pogody na jutro? – ¿Cuál es el pronóstico para mañana?
Jaki rozmiar pan nosi? – ¿Qué talla lleva?
Jakie języki obce znasz? – ¿Qué idiomas hablas?
Jakie jedzenie lubisz najbardziej? – ¿Qué comida te gusta más?
Łamańce językowe
Curro corre tras un carro. (Curro biegnie za wozem.)

El perro de San Roque no tiene rabo porque Ramón Ramírez
se lo ha cortado. (Pies Św. Rocha nie ma ogona, bo Ramón
Ramírez mu go obciął.)
El perro de San Roque no tiene cola porque se lo ha comido
la caracola. (Pies Św. Rocha nie ma ogona, bo zjadł mu go
ślimak.)
Tres tristes tigres comieron trigo en un trigal, un tigre, dos
tigres, tres tigres. (Trzy smutne tygrysy zjadły zboże w łanie
pszenicy, jeden tygrys, dwa tygrysy, trzy tygrysy.)
Si Pancha plancha con cuatro planchas, ¿con cuántas planchas
plancha Pancha? (Jeśli Pancha prasuje czterema żelazkami,
iloma żelazkami prasuje Pancha?)
86
El chico es muy chico y tiene un cochecito chiquito. (Chłopiec

jest bardzo mały i ma malutki samochodzik.)
Cada mañana se bañan los niños en la bañera, la niñera es de
Cataluña y sueña con su tierra. (Każdego poranka dzieci kąpią
się w wannie, niania jest z Katalonii i marzy o swojej ziemi.)
Tres pollos toman bollos en la bollería. (Trzy kurczaki jedzą słodkie
bułki w cukierni.)
Julio Jiménez es gibado, trabaja en una juguetería, vende
juguetes a los hijos de la gente de la que se fía. (Julio
Jiménez jest garbaty, pracuje w sklepie z zabawkami, sprzedaje
zabawki dzieciom ludzi, którym ufa.)
Mira, Cecilia, el cielo es azul, tan azul como tus ojos. (Spójrz,
Cecylio, niebo jest niebieskie, tak niebieskie jak twoje oczy.)
9
Spójniki:
i, oraz – y
Mam młodszego brata oraz starszą siostrę. – Tengo un hermano menor
y una hermana mayor.
ale – pero
Uwielbiam chodzić do kina i do teatru, ale nie mam zbyt dużo wolnego czasu.
– Me encanta ir al cine y al teatro pero no tengo demasiado tiempo
libre.
ponieważ – porque
Nie zaprosiłem Javiera na moje przyjęcie urodzinowe, ponieważ moja żona
go nie lubi. – No he invitado a Javier a mi fiesta de cumpleaños porque
no le cae bien a mi esposa.
który, która, które – que

To jest mój nowy płaszcz, który wczoraj kupiłem. – Es el nuevo abrigo que me
compré ayer.
lub, albo – o
Na wakacje pojedziemy do Włoch lub do Grecji. – De vacaciones vamos
a ir a Italia o a Grecia.
albo… albo – o… o
Albo mi pomożesz, albo nigdy się do ciebie nie odezwę! – ¡O me ayudas
o no te hablaré nunca más!
jeśli – si
Jeśli chcesz, pożyczę ci trochę pieniędzy. – Si quieres, te presto un poco
de dinero.
pomimo – a pesar de
Pomimo choroby Sergio zdecydował się pójść do pracy. – A pesar de su
enfermedad, Sergio ha decidido ir al trabajo.
chociaż, choć – aunque

Zjem kawałek tortu, chociaż jestem na diecie. – Voy a comer un trozo de torta
aunque estoy a dieta.
10
Czasowniki modalne:
Czy mogę zapłacić kartą? – ¿Puedo pagar con tarjeta?

Czy mogę to przymierzyć? – ¿Puedo probármelo?
Czy mógłbym rozmawiać z panem Nowakiem? – ¿Podría hablar con el señor
Nowak?
Czy mógłbym otworzyć okno? – ¿Podría abrir la ventana?
Czy mógłby mi pan to wyjaśnić? – ¿Podría explicármelo?
Czy mogłaby pani zapakować mi te czekoladki? – ¿Podría envolver estas
chocolatinas?
Czy powinienem pójść do lekarza? – ¿Debería ir al médico?
Powinieneś przyjąć tę pracę, jest bardzo ciekawa. – Deberías aceptar este
trabajo, es muy interesante.
88
Niezbędna powtórka
Powinniśmy pozwolić Carmen na wyjazd na weekend z koleżankami.

– Deberíamos permitirle a Carmen ir a pasar el fin de semana
con las amigas.
Myślę, że powinieneś ją przeprosić. – Creo que deberías perdonarla.
Czego chciałby się pan napić? – ¿Qué querría beber? lub ¿Qué le gustaría beber?
Chciałbym kiedyś pojechać do Australii. – Querría ir algún día a Australia.
lub Me gustaría ir algún día a Australia.
Chciałbyś pójść z nami do kina? – ¿Te gustaría ir con nosotros al cine?
lub ¿Querrías ir con nosotros al cine?
Chciałabyś, żebym z tobą poszedł? – ¿Te gustaría que fuera contigo?
lub ¿Querrías que fuera contigo?
Chciałbym zaprosić Maribel do kina. – Querría invitar a Maribel al cine.
lub Me gustaría invitar a Maribel al cine.
11
Czasowniki modalne w przeczeniach, pytaniach i zakazach:
Mógłbym ci pomóc, ale nie chcę. – Podría ayudarte pero no quiero.

Nie mogę ci nic powiedzieć, to tajemnica. – No puedo decirte nada,
es un secreto.
Nie mogę teraz z tobą rozmawiać, jestem zajęty. – No puedo hablar ahora
contigo, estoy ocupado.
Nie możesz z nami pójść na ten koncert, nie ma już biletów. – No puedes
ir con nosotros al concierto, ya no hay billetes.
Musisz teraz się tym zajmować? Śpieszymy się! – ¿Tienes que ocuparte ahora
de esto? ¡Tenemos prisa!
Nie musisz z nami iść, jeśli nie chcesz. – No tienes que ir con nosotros
si no quieres.
Czy muszę płacić za wstęp? – ¿Tengo que pagar por la entrada?
Musisz natychmiast zadzwonić do Eduarda. – Tienes que llamar inmediatamente
a Eduardo.
Czy naprawdę muszę napisać ten raport? – ¿De verdad tengo que escribir este
informe?
Nie wolno ci otwierać tych drzwi. – No puedes abrir esta puerta.
Nie wolno ci jeść słodyczy. – No puedes comer dulces.
Nie wolno tu parkować. – Está prohibido aparcar aquí.
Nie wolno dotykać tego guzika. – Está prohibido tocar este botón.
Język ponad podziałami
Język hiszpański należy do rodziny romańskiej języków indoeuropejskich.

Jest trzecim językiem na Ziemi pod względem użycia. Wg statystyk,
posługuje się nim 400 milionów ludzi na siedmiu kontynentach.
Na Półwyspie Iberyjskim współistnieje wiele języków i dialektów. Dwa
z nich są językami urzędowymi: portugalski w Portugalii oraz hiszpański
(kastylijski – castellano) w Hiszpanii. Poza tym, w Hiszpanii można
spotkać języki typowe dla danego regionu autonomicznego: kataloński
– catalán (w Katalonii, Walencji i na Balearach), galicyjski – gallego
(w Galicji) oraz baskijski – vasco (w Kraju Basków i Nawarze), a także
szereg dialektów, które nie posiadają statusu odrębnego języka (astu-
ryjski – asturiano, estremeński – extremeño, andaluzyjski – andaluz
i inne).
Jedną z typowych różnic fonetycznych
między dialektami jest tzw. seseo,
widoczne w dialekcie andaluzyjskim,
jak również w hiszpańskim używanym
w Ameryce Łacińskiej. Seseo polega na
wymowie c (przed samogłoską e oraz i)
i z jako s, a nie jak „sepleniące s”, jak
nakazuje standardowa odmiana kasty-
lijska. W wyrazach cine lub caza, zbitki
głosek c+i oraz z wymawiane są jak s.
Innym przejawem różnic pomiędzy dialektami jest tzw. laísmo, które
polega na zamianie zaimków osobowych le i les w funkcji dopełnienia
dalszego w zaimki la i las, np.
*A ella la duele la pierna. (Boli ją noga.) zamiast: A ella
le duele la pierna.
Użycie laísmo najbardziej rozpowszechnione jest w Madrycie oraz
w prowincji Palencia (Kastylia i León).
Z kolei leísmo to użycie zaimka le w funkcji dopełnienia bliższego
zamiast zaimków lo / la, np.
*Ana le ha visto. (Ana go widziała.) zamiast: Ana lo ha visto.
Ta różnica pomiędzy dialektami najbardziej uwidacznia się w całym
regionie Kastylia i León.
90
CD 1 lekcja 4
Lekcja 4 R
odzina, przyjaciele
i zawieranie znajomości
12
Miłość, małżeństwo:
miłość – el amor narzeczona – novia

miłość od pierwszego wejrzenia narzeczony – novio
– el amor a primera vista pobrać się, wziąć ślub – casarse
wpaść komuś w oko – caer en gracia małżeństwo – el matrimonio
bliska znajomość – la relación íntima partner, partnerka – la pareja
złamać komuś serce – destrozar zamężna – casada
el corazón de alguien żonaty – casado
szaleć na czyimś punkcie – estar loco ochrzcić – bautizar
por alguien świętować – celebrar
flirtować – ligar mieć romans – tener una relación
nierozłączni – inseparables amorosa
zakochać się (w kimś) – enamorarse zdrada (małżeńska) – la traición
(de alguien) zdradzić (kogoś) – traicionar
samotny, wolny – soltero rozwieść się – divorciarse
podrywać kogoś – ligar con alguien rozwód – el divorcio
pasować do siebie, być dla siebie wnieść pozew rozwodowy
stworzonym – congeniar – interponer la demanda
iść na randkę – ir a una cita de divorcio
całować się – besarse rozwiedziony – divorciado
wystawić kogoś – engañar a alguien separacja – la separación
umówić się – quedar con być (żyć) w separacji – estar
zerwać z kimś – romper con alguien separado
rozstać się – separarse de być w ciąży – estar encinta
kochać – querer lub amar lub estar embarazada
związek – la relación rozczarowany – desilusionado
para (ludzi) – la pareja płacić alimenty – pagar alimentos
oświadczyć się (komuś) – declararse lub pagar la manutención
zaręczyć się – prometerse con
HISZPAŃSKI Krok DALEJ
13
Rodzina:
założyć rodzinę – crear familia rozpuszczać dzieci – mimar

jedynak – el hijo único a los niños
rodzeństwo – los hermanos życie rodzinne – la vida familiar
brat przyrodni – el hermanastro kłócić się z kimś – pelearse
siostra przyrodnia – la hermanastra con alguien
macocha – la madrastra kłótnia, sprzeczka – la pelea
ojczym – el padrastro pogodzić się – reconciliarse
rodzina zastępcza – la familia adoptiva wybaczyć – perdonar
krewny – el pariente czarna owca (w rodzinie) – la oveja
najbliżsi krewni – los parientes negra
más cercanos tęsknić za kimś – echar de menos
dalecy krewni – los parientes lejanos a alguien
przodkowie – los antepasados pokolenie – la generación
wychowywać dzieci – educar konflikt pokoleń – el conflicto
a los niños de generaciones
opiekować się kimś – cuidar samotna matka – la madre soltera
de alguien
14
Przyjaźń:
przyjaźń – la amistad doradzać komuś – aconsejar a alguien

zaprzyjaźnić się – hacer amigos spędzać z kimś czas – pasar
najlepszy przyjaciel – el mejor amigo el tiempo con alguien
bratnia dusza – el alma gemela utrzymywać z kimś kontakt – estar en
przyjaciel – el amigo contacto con alguien
kumpel – el compañero powierzyć komuś sekret – confiarle
mieć wiele wspólnego – tener mucho un secreto a alguien
en común lojalny – leal
dogadywać się z kimś dobrze szczery – sincero
– llevarse bien con alguien godny zaufania – digno de confianza
polegać na kimś – confiar en alguien wierny – fiel
liczyć na kogoś – contar con alguien poświęcenie, oddanie – la devoción
ufać komuś – dar confianza a lub el sacrificio
alguien
92
CD 1 lekcja 4
podnieść kogoś na duchu, pocieszyć zaciekły wróg – el encarnizado

– animar a alguien enemigo
zawieść kogoś – decepcionar fałszywy (o osobie) – falso
Zdania wykrzyknikowe
Hiszpanie bardzo często używają zdań wykrzyknikowych. Zdania te konstru-

ujemy zaczynając od zaimka qué, quién, cuánto, po których występuje
rzeczownik lub od zaimka qué, cómo + czasownik.
¡Cuántos libros! – Ile książek!
¡Qué caro! – Jaki drogi!
¡Qué mala suerte! – Jaki pech!
¡Cómo has podido! – Jak mogłeś!
¡Qué dices! – Co ty mówisz!
Innym sposobem jest użycie zaimka qué + rzeczownik + tan + przymiotnik:

¡Qué coche tan rápido! – Jaki szybki samochód!
¡Qué libro tan interesante! – Jaka interesująca książka!
15
Cześć, podobasz mi się. Chciałbym się z tobą umówić. – Hola, me gustas.

Me gustaría quedar contigo.
Znowu wystawił mnie do wiatru! – ¡Me ha engañado otra vez!
To była miłość od pierwszego wejrzenia. – Ha sido amor a primera vista.
Verónica natychmiast wpadła mu w oko. – Verónica enseguida le ha caído
en gracia.
Pablo oświadczył się swojej dziewczynie podczas romantycznej wycieczki
do Paryża. – Pablo se declaró a su novia durante una excursión romántica
a París.
Fernando i Juana są ostatnio nierozłączni. – Fernando y Juana son inseparables
últimamente.
Przepraszam, ale chyba nie pasujemy do siebie. Zostańmy przyjaciółmi.

– Lo siento pero creo que tú y yo no congeniamos. Seamos amigos.
Państwo Muñoz rozwiedli się w zeszłym roku i teraz pan Muñoz musi płacić
żonie alimenty. – Los señores Muñoz se divorciaron el año pasado
y ahora el señor Muñoz tiene que pagar la manutención a su esposa.
Podczas sprawy rozwodowej przyznał się do romansu. – Durante la demanda
de divorcio admitió que tuvo una relación amorosa.
To mój najlepszy przyjaciel. Mogę na niego liczyć i ufam mu. – Es mi mejor
amigo. Puedo contar con él y confío en él.
Wiesz, że możesz zawsze na mnie liczyć. – Sabes que siempre puedes contar
conmigo.
Prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie. – Un amigo en la adversidad
es un amigo de verdad.
Miguel jest czarną owcą w rodzinie, ponieważ nie chciał iść na studia. – Miguel
es la oveja negra de la familia porque no ha querido estudiar.
Zawiodłem się na tobie. – Me has decepcionado.
Kiedy w końcu założysz rodzinę? – ¿Cuándo por fin crearás familia?
Ona jest samotną matką. Jej sytuacja finansowa nie jest zbyt dobra.
– Ella es una madre soltera. Su situación financiera no es muy buena.
Ciągle się sprzeczają, ale są udaną parą. – Se pelean todo el tiempo
pero son una pareja muy buena.
Jestem jedynakiem, dlatego zawsze chciałem mieć brata lub siostrę.
– Soy hijo único, por eso siempre he querido tener un hermano
o una hermana.
Kocham cię! Czy zostaniesz moją żoną? – ¡Te quiero! ¿Vas a ser mi esposa?
94
CD 1 lekcja 4
16
Wysłuchaj dialogu. Powtarzaj poszczególne wypowiedzi za lektorem.
– Hola Ramón ¿cómo estás?

Cześć Ramón, jak się masz?
– Hola Carolina. ¡Fenomenal! No te lo vas a creer pero ¡estoy
enamorado!
Cześć Carolina, wspaniale! Nie uwierzysz, ale jestem zakochany!
– ¿De verdad? ¿Quién es ella? ¿Dónde os habéis conocido?
Naprawdę? Kim ona jest? Gdzie się poznaliście?
– Se llama Inés y nos hemos conocido en el curso de karate.
Ma na imię Inés, a poznaliśmy się na kursie karate.
– ¿Cómo es?
Jaka ona jest?
– Es inteligente y tiene sentido del humor. Creo que estamos hechos
el uno para el otro.
Jest mądra i ma poczucie humoru. Myślę, że jesteśmy dla siebie stworzeni.
– Ya veo que estás loco por ella.
Właśnie widzę, że szalejesz na jej punkcie.
– Es verdad, ha sido amor a primera vista.
To prawda, to była miłość od pierwszego wejrzenia.
– Qué suerte tienes…
Ale z ciebie szczęściarz...
17
Przećwicz zwroty z tej lekcji.
1. Powiedz komuś, że ci się podoba.

2. Powiedz, że jesteś samotną matką.
3. Powiedz komuś, że jest twoim najlepszym przyjacielem.
4. Powiedz komuś, że się na nim zawiodłeś.
5. Powiedz, że jesteś jedynakiem.
6. Powiedz, że jesteś zakochany.
La mujer española – hiszpańska kobieta wczoraj i dziś
Hiszpańskie kobiety kojarzą się nam z falbaniastymi sukniami, długimi,

ciemnymi włosami i obfitymi kształtami. Dziś ten obrazek ma już niewiele
wspólnego z rzeczywistością. Tylko na południu, w gorącej Andaluzji,
można spotkać wyglądające tak kobiety, i to tylko podczas pokazów
tańca flamenco. Na co dzień większość z nich ubiera się jak wszystkie
Europejki. A co z tzw. espíritu, czyli „duchem” Hiszpanek? Jak zmienił
się on na przestrzeni ostatnich 40 lat?
Za czasów dyktatury generała Franco w Hiszpanii kobieta nie miała
wiele do powiedzenia. Kobieta niezamężna pozostawała pod opieką
ojca lub brata (nawet, jeśli był on młodszy od niej) i nie mogła wycho-
dzić sama z domu. Po ślubie opiekę nad nią przejmował mąż. Kobieta
musiała rzucić pracę (jeśli w ogóle pracowała zawodowo) i poświęcić
się życiu rodzinnemu oraz prowadzeniu domu. Często kobiety chodziły
ubrane na czarno z powodu ciągłej żałoby po zmarłych członkach rodzi-
ny. Co więcej, kobieta nie mogła podróżować sama, nie miała prawa
otworzyć własnego konta bankowego ani prowadzić samochodu, nie
mówiąc już o prawie do rozwodu. Ograniczony był również dostęp do
edukacji podstawowej, a także wyższej. Kiedy kobieta zostawała wdową,
cały jej majątek przechodził na jej synów, a jeśli ich nie miała, na rodzinę
jej męża.
Z czasem jednak wszystko zmieniało się na lepsze.
Coraz prężniej działający ruch feministyczny oraz
zmiany obyczajowe pozwoliły kobietom reali-
zować się poza domem, studiować, pracować.
Długo jednak trwało, aż kobieta zaczęła dorów-
nywać mężczyźnie w świetle prawa. Dopiero
w 1982 roku zalegalizowano rozwody. Również
w pracy kobieta była długo dyskryminowana,
otrzymując niższą płacę na takim samym sta-
nowisku jak mężczyzna. Dziś jednak hiszpańskie
kobiety zajmują wysokie stanowiska i realizują
się zarówno na polu zawodowym, jak i oso-
bistym.
96
CD 1 lekcja 5
Lekcja 5 E
dukacja
18
Szkoły:
żłobek – la guardería szkoła zawodowa – la escuela

przedszkole – el jardín de infancia de formación profesional
szkoła podstawowa – la escuela uniwersytet – la universidad
primaria politechnika – la politécnica
szkoła średnia – la escuela secundaria szkoła ekonomiczna – la escuela
gimnazjum – el gimnasio económica
liceum – el liceo szkoła państwowa – la escuela
szkoła dwujęzyczna – la escuela pública
bilingüe szkoła prywatna – la escuela privada
technikum, szkoła techniczna czesne – la cuota escolar
– la escuela de enseñanza płacić czesne – pagar la cuota
técnica escolar
W szkole:
dobre oceny – las buenas notas zadanie – el ejercicio

dostawać oceny – obtener las notas matura – el bachillerato
skończyć szkołę – terminar la escuela rozwiązywać zadania – hacer
lub graduarse los ejercicios
mieć zaległości w nauce – quedarse przedstawienie szkolne
atrás en los estudios – la representación escolar
nadrabiać zaległości – compensar zajęcia dodatkowe – las clases
el atraso en los estudios adicionales lub las clases
przestrzegać reguł – obedecer extraescolares
las normas praca domowa – los deberes
ściągać – copiar koledzy z klasy – los compañeros de
podręcznik – el manual clase
przedmiot szkolny – la asignatura dyrektor – el director
temat lekcji – el tema de la lección szkoła z internatem – la escuela
wypracowanie – la redacción con internado
średnia ocen – la nota media biblioteka – la biblioteca

obecny – presente przemoc w szkole – la violencia
nieobecny – ausente en la escuela
spóźniać się – llegar con retraso dobrze się uczyć – ser un buen
chodzić na wagary – hacer novillos estudiante
opuszczać lekcje – faltar a clase wziąć się do pracy – ponerse
usprawiedliwienie (list od rodziców) a trabajar
– la justificación absolwent – el graduado
wychowawca klasy – el tutor odrabiać pracę domową – hacer
zebranie rodziców – la reunión los deberes
de los padres korepetycje – las clases particulares
Nauczyciel:
wymagający – exigente zachęcać, motywować – animar
pobłażliwy – indulgente lub motivar
surowy – estricto pełen entuzjazmu – entusiasmado
doświadczony – con experiencia chwalić – elogiar
cierpliwy – paciente pochwała – el elogio
sprawiedliwy – justo ukarać – castigar
kara – el castigo
Uczeń, student:
ambitny – ambicioso plany na przyszłość – los planes para
zbyt ambitny – demasiado ambicioso el futuro
wzorowy uczeń – el alumno ejemplar dawać satysfakcję – proporcionar
leniwy – vago satisfacción
pilny – aplicado odnieść sukces – conseguir éxito
pracowity – trabajador ponieść porażkę – sufrir una derrota
wykształcenie – la formación mieć do czegoś talent – estar dotado
lub la educación para algo
wykształcony – educado być dobrym w czymś – ser bueno
zostać zawieszonym – estar suspendido en algo
98
CD 1 lekcja 5
19
Na uniwersytecie:
dyplom – el diploma dziekan – el decano

uzyskać dyplom – obtener el diploma kierownik katedry – el director
stopień naukowy – el título de la cátedra
wykształcenie wyższe – la educación wykładowca – el profesor lub el lector
superior uczęszczać na zajęcia – asistir
napisać pracę dyplomową – escribir a las clases
la tesis de fin de carrera zajęcia obowiązkowe – las clases
obronić pracę dyplomową – defender obligatorias
la tesis de fin de carrera wykłady – la clase
praca licencjacka – la tesis wydział uniwersytecki – la facultad
de diplomatura studiować coś (np. prawo) – estudiar
praca magisterska – la tesis badania naukowe
de licenciatura lub la tesina – las investigaciones
akademik – la residencia naukowiec – el investigador
de estudiantes zostać skreślonym z listy studentów
kampus uniwersytecki – el campus – quedar eliminado de la lista
lub la ciudad universitaria de estudiantes
studia wieczorowe – la escuela przerwać studia – interrumpir
nocturna los estudios
studia podyplomowe – los estudios urlop naukowy – las vacaciones
de posgrado de investigación
egzamin – el examen stypendium – la beca
egzamin wstępny – la selectividad stypendium zagraniczne – la beca
egzamin ustny – el examen oral en el extranjero
egzamin pisemny – el examen escrito przyznać komuś stypendium
egzamin poprawkowy – la repetición – concederle la beca a alguien
del examen list polecający, referencje – la carta
zdać egzamin – aprobar el examen de presentación
oblać egzamin – suspender el examen dostać stypendium – obtener la beca
licencjat – el diplomado praktyka – la práctica
magister – el licenciado praktykant, stażysta – el practicante
inżynier – el ingeniero staż – el período de prácticas
doktor – el doctor wymiana studencka – el intercambio
doktorat – el doctorado de estudiantes
profesor – el profesor legitymacja – el carné
Zdrobnienia i zgrubienia
Zdrobnienia i zgrubienia tworzymy przez dodanie do rzeczownika odpo-

wiedniej końcówki. Aby utworzyć zdrobnienie, do wyrazów kończących się
na samogłoskę lub spółgłoskę inną niż -n i -r dodajemy końcówki odpowied-
nie dla rodzaju:
-ito/a/os/as -illo/a/os/as
mesa  mesita, mesilla – stolik
falda  faldita, faldilla – spódniczka
Do wyrazów zakończonych na -e lub spółgłoskę -n lub -r dodajemy:

-cito/a/os/as -cillo/a/os/as
coche  cochecito, cochecillo – samochodzik
calor  calorcito, calorcillo – forma zdrobnienia od „upał”
Natomiast do wyrazów jednosylabowych lub z dyftongiem zwykle dodaje się:

- ecito/a/os/as -ecillo/a/os/as
sol  solecito, solecillo – słoneczko
W języku hiszpańskim używa się zgrubień znacznie częściej, niż w języku pol-
skim. Zgrubienia mogą być tworzone od większości rzeczowników. Najczęściej
używane końcówki to:
-ón / -ona
hombre (mężczyzna)  hombretón
mujer (kobieta)  mujerona
-azo / -aza
padre (ojciec)  padrazo
-ote / -ota 
amigo (przyjaciel)  amigote
100
CD 1 lekcja 5
20
Mój syn chodzi do przedszkola, a córka kończy w tym roku liceum. – Mi hijo
va al jardín de infancia y mi hija este año termina el liceo.
Ile wynosi czesne w państwa szkole? – ¿Cuánto vale la cuota en su escuela?
Bardzo dobrze pamiętam mojego nauczyciela biologii. Był bardzo surowy,
ale wiele nas nauczył. – Recuerdo muy bien a mi profesor de biología.
Fue muy estricto pero nos enseñó mucho.
Paco cały miesiąc chodził na wagary. – Paco hizo novillos todo el mes.
W zeszłym roku skończyłem studia na wydziale prawa. – El año pasado me
gradué en la Facultad de Derecho.
Napisałem pracę dyplomową dotyczącą prawa Unii Europejskiej.
– Escribí la tesis sobre el derecho de la Unión Europea.
Andrés chodził do szkoły z internatem, więc jest dość samodzielny. – Andrés fue
a una escuela con internado, y por eso es bastante independiente.
Byłem wczoraj nieobecny, dlatego nie odrobiłem pracy domowej. – Ayer estuve
ausente, por eso no he hecho los deberes.
Złożyłem podanie o stypendium w Dublinie. – He solicitado la beca en Dublín.
Moja średnia ocen jest zbyt niska. – Mi nota media es demasiado baja.
Przygotowałem prezentację na temat ochrony środowiska. – He preparado una
presentación sobre la preservación del medio ambiente.
Udało mi się zdać pisemny egzamin wstępny, ale niestety oblałem egzamin
ustny. – He logrado pasar la prueba de selectividad escrita pero
desgraciadamente he suspendido el examen oral.
Marco jest wykładowcą na wydziale chemii. – Marco es profesor en la facultad
de química.
Słyszałem, że jesteś dobry z matematyki. Może pomożesz mi przy tym zadaniu?
– He oído que eres bueno en matemáticas. ¿Me ayudas en este
ejercicio?
21
– Hola, Blanca. ¿Qué tal?

Cześć Blanka, co słychać?
– Bien, tengo tres exámenes esta semana, y tengo que estudiar. Y más
teniendo en cuenta que ya he suspendido uno. ¿Y cómo estás tú?
¿Qué hay de nuevo?
W porządku, mam w tym tygodniu trzy egzaminy, więc muszę dużo
się uczyć. Zwłaszcza, że już jeden oblałam. A co u ciebie? Co nowego?
– He solicitado una beca en Roma, y ahora estoy esperando la decisión
del decano.
Złożyłem podanie o stypendium w Rzymie, więc czekam teraz na decyzję
dziekana.
– ¿Roma…? Suena fenomenal.
Rzym...? Brzmi wspaniale.
– ¿Por qué no solicitas la beca también? Se necesita sólo la solicitud,
el currículum y la carta de presentación de uno de los profesores.
Może ty też złożysz podanie? Potrzebny jest tylko wniosek, życiorys i list
polecający od jednego z nauczycieli.
– ¿Y la nota media? Apuesto a que la tuya es bastante alta.
A średnia ocen? Założę się, że twoja jest dość wysoka.
– No necesariamente. Creo que lo más importante es la solicitud en la
que escribes por qué quieres obtener esta beca. Deberías escribir algo
sobre tus intereses, proyectos en los que estás trabajando y los planes
para el futuro. ¡Inténtalo!
Niekoniecznie. Myślę, że najważniejszy jest wniosek, w którym piszesz,
dlaczego chciałabyś otrzymać to stypendium. Powinnaś napisać coś
o swoich zainteresowaniach, projektach, nad którymi pracujesz i planach
na przyszłość. Spróbuj!
– ¡Tienes razón! ¡Lo intentaré! ¡Gracias!
Masz rację! Spróbuję! Dzięki!
102
CD 1 lekcja 5
22
1. Powiedz, że byłeś wczoraj nieobecny.

2. Powiedz, że twój brat chodzi do przedszkola.
3. Poproś kogoś o pomoc przy pracy domowej.
4. Powiedz, że złożyłeś podanie o stypendium.
5. Powiedz, że pan Martínez jest wymagającym nauczycielem.
Krótki przegląd historii najnowszej
Początek XX wieku to dla Hiszpanii okres biedy. Kraj niewiele znaczył na

arenie międzynarodowej. Wciąż trwające walki lewicy i prawicy przerodziły
się ostatecznie w wojnę domową (1936-39). Stroną wygraną okazała się
prawica i przewodzący jej generał Francisco Franco, który sprawował dykta-
torskie rządy w Hiszpanii przez kilkadziesiąt lat.
Po śmierci Franco w 1975 roku na tron powrócili Burbonowie – wnuk
Alfonsa XIII, Juan Carlos I. Przywrócił on monarchię i przeprowadził kraj przez
okres demokratycznych reform (okres tzw. transición). W 1978 uchwalono
nową, demokratyczną konstytucję. W 1982 Hiszpania wstąpiła do NATO,
a w 1986 została członkiem Unii Europejskiej.
W marcu 1996 odbyły się wybory parlamentarne, które przyniosły ze sobą
wiele zmian. Rządząca przez ponad 30 lat Hiszpańska Socjalistyczna Partia
Robotnicza (PSOE) przegrała z Partią Ludową (PP). Na czele rządu stanął
José María Aznar, który zapoczątkował szereg liberalnych i kapitalistycz-
nych reform. Zwycięstwo prawicy sprowokowało terrorystyczną organizację
ETA do przeprowadzenia kilkunastu zamachów bombowych w Hiszpanii.
Aznar rozpoczął negocjacje z baskijskimi separatystami, jednak rozejm nie
trwał długo i doszło do nowych zamachów. Kolejne wybory w 2000 roku
znów wygrali ludowcy. Aznar wciąż prowadził negocjacje z terrorystami,
jego rządy wzmocniły też pozycję Hiszpanii na arenie międzynarodowej.
11 marca 2004 doszło do zamachu terrorystycznego na dworcu kole-

jowym Atocha w Madrycie, w którym zginęło 191 osób, a ponad 1800
odniosło obrażenia. Aznar obarczył winą ETA, śledztwo jednak wykazało,
że za zamachem stała Al-Kaida.
Na początku XXI wieku Hiszpania stała się jednym z najbardziej liberalnych
krajów w Europie. Kolejne wybory parlamentarne wygrali socjaliści (PSOE),
obwołując szefem rządu José Luisa Rodrígueza Zapatero. Wzmocnił on
funckje socjalne państwa, zreformował szkolnictwo wyższe, zalegalizował
małżeństwa homoseksualne. Zainicjował również tzw. „politykę historyczną”,
potępiającą okres wojny domowej oraz rządów gen. Franco. Oficjalnie
w 2007 parlament (Kortezy) uchwalił ustawę o pamięci narodowej
la ley de memoria histórica.
W marcu 2006 ETA ogłosiła, że zaprze-
staje walk na rzecz dialogu. Zapatero
zainicjował rozmowy z terrorystami, co
wywołało sprzeciw społeczeństwa i falę
protestów. Rozmowy przerwał zamach
terrorystyczny 30 grudnia 2006 na lotni-
sku Barajas w Madrycie, w którym zginęły
dwie osoby.
W czerwcu 2006 Katalonia oficjalnie
ogłoszona została regionem autono-
micznym. Socjaliści wygrali kolejne
wybory parlamentarne w maju 2008,
a wybory do europarlamentu z 2009
– Partia Ludowa.
104
CD 1 lekcja 6
Lekcja 6 P
raca i kariera
23
Szukanie pracy:
zatrudniać – emplear rozmowa kwalifikacyjna

pracownik – el empleado – la entrevista
pracodawca – el empleador referencje – las referencias
ubiegać się o pracę – solicitar list polecający – la carta
un trabajo de presentación
podanie o pracę – la solicitud list motywacyjny – la carta
de trabajo de motivación
ogłoszenie o pracę – el anuncio dalsze informacje – la información
de trabajo adicional
szukać pracy – buscar trabajo ustalić zasady współpracy
znaleźć pracę – encontrar trabajo – establecer normas
rozpocząć pracę – empezar de cooperación
el trabajo warunki pracy – las condiciones
agencja pośrednictwa – la agencia de trabajo
de colocación wakat – la vacante
biuro zatrudnienia – la oficina dostępny (o stanowisku) – accesible
de empleo kandydat – el candidato
Życiorys:
życiorys – el currículum języki obce – las lenguas

dane osobowe – los datos lub los idiomas
personales wykształcenie – la formación
stan cywilny – el estado civil kursy – los cursos
adres do korespondencji szkolenia – los cursos de formación
– la dirección postal doświadczenie zawodowe
adres zamieszkania – la dirección – la experiencia profesional
del domicilio zainteresowania – los intereses
Formy grzecznościowe
Forma grzecznościowa usted (pan / pani) i ustedes (państwo / panie

/ panowie) jest stosowana, gdy zwracamy się do osób starszych i nieznanych,
a także wobec przełożonych i osób wyższych rangą. Ludzie młodzi, nawet
gdy się nie znają, zwracają się do siebie per ty (tú). Forma grzecznościowa
ma swoje odpowiednie wersje czasownikowe, które mogą służyć, m.in.
wyrażaniu przeprosin (Perdone. – Przepraszam. [pana / panią]), podawaniu
czegoś (Tome. – Proszę.), pytaniu o samopoczucie (¿Cómo está usted?
– Jak się pan / pani ma?), przy pytaniu o drogę (Sigue todo recto. – Proszę
iść prosto., Gire a la derecha. – Proszę skręcić w prawo.), a także w wielu
innych sytuacjach.
W języku hiszpańskim na Półwyspie forma grzecznościowa usted / ustedes
nie ma osobnych form czasownikowych. W hiszpańskim w Ameryce Łacińskiej
forma grzecznościowa vos posiada swoje własne formy w odmianie. Co wię-
cej, jest dużo bardziej rozpowszechniona, w niektórych krajach (np. Meksyk)
zastępuje formę ty (tú).
24
W pracy:
pracować na pełny etat – trabajar umowa zlecenie – el contrato

a tiempo completo de trabajo por encargo
pracować na pół etatu – trabajar wolny strzelec – el trabajador
a tiempo parcial freelance
pracować po godzinach – hacer iść na urlop – tomar las vacaciones
horas extra rezygnować z pracy – renunciar
pracować jako … – trabajar como … al trabajo
lub trabajar de … zostać zwolnionym – ser despedido
pracować na stanowisku – trabajar iść na emeryturę – jubilarse
en el puesto emerytura – la jubilación
prowadzić firmę – dirigir awansować (kogoś) – ascender
una empresa możliwość awansu – la posibilidad
umowa o pracę, kontrakt de ascenso
– el contrato de trabajo dostać awans – ser ascendido
zlecenie – el encargo
106
CD 1 lekcja 6
rozwój zawodowy – el desarrollo zatrudniać osoby niepełnosprawne

profesional – emplear personas
kariera – la carrera discapacitadas
zawód – la profesión pensja – el salario lub el sueldo
spółka – la sociedad premia – la prima
prezes – el presidente prowizja – la comisión
dyrektor zarządzający – el director podwyżka – el aumento
gerente nadgodziny – las horas extra
satysfakcja – la satisfacción bezrobotny – el parado
powołanie – la vocación lub el desempleado
stanowisko – el puesto zasiłek – el auxilio de paro
Zawody:
pracownik fizyczny – el obrero sprzedawca – el dependiente
pracownik umysłowy – el empleado kierowca – el conductor
księgowy – el contable sportowiec – el deportista
rzecznik prasowy – el portavoz piłkarz – el futbolista
de prensa muzyk – el músico
specjalista ds. marketingu dyrygent – el director de orquestra
– el especialista en marketing pianista – el pianista
przedstawiciel handlowy malarz – el pintor
– el representante comercial rzeźbiarz – el escultor
informatyk – el informático piekarz – el panadero
recepcjonistka – la recepcionista kucharz – el cocinero
asystentka – la asistente lekarz – el médico
sprzątaczka – la señora psycholog – el psicólogo
de la limpieza
25
W końcu znalazłem pracę, która daje mi dużo satysfakcji. – Por fin he encontrado
un trabajo que me da mucha satisfacción.
Dziś podpisałem umowę o pracę z moim nowym szefem. – Hoy he firmado
el contrato de trabajo con mi nuevo jefe.
Widziałaś to ogłoszenie? Ta oferta pracy wydaje się interesująca. – ¿Has visto
este anuncio? Esta oferta de trabajo parece interesante.
Agencja pośrednictwa pracy umówiła mnie na rozmowę kwalifikacyjną.
– La agencia de colocación de trabajo me ha citado para
una entrevista.
Paco został zwolniony, ponieważ źle wypełniał swoje obowiązki.
– Paco fue despedido porque no cumplía con sus responsabilidades.
Słyszałem, że awansowałeś i dostałeś podwyżkę. Gratulacje! – He oído que
te han ascendido y has recibido un aumento. ¡Enhorabuena!
Szefie, czy mogę wziąć dwa dni urlopu? – ¿Jefe, puedo tomarme dos días
de vacaciones?
Szef wysyła mnie jutro na szkolenie. – El jefe me envía mañana a un curso
de formación.
Przez dwa lata pracowałem w sklepie, ale teraz chcę otworzyć własny interes.
– Durante dos años trabajé en una tienda pero ahora quiero abrir
mi propio negocio.
Chcę zrezygnować z pracy, ponieważ moja pensja jest za niska.
– Quiero renunciar al trabajo porque mi sueldo es demasiado bajo.
Szukam pracy na pół etatu, ponieważ mam dwoje małych dzieci.
– Busco un empleo a tiempo parcial porque tengo dos niños pequeños.
Bez pracy nie ma kołaczy. – No hay atajo sin trabajo.
108
CD 1 lekcja 6
26
– Hola José. ¿He oído que estás buscando trabajo?

Cześć José. Słyszałam, że szukasz pracy.
– Sí, no estoy contento con mi actual puesto.
Tak, nie jestem zadowolony z mojego obecnego stanowiska.
– ¿Por qué? Pensaba que te gustaba este trabajo y tenías la oportunidad
de ser ascendido.
Dlaczego? Myślałam, że podoba ci się ta praca i że masz tam szanse
na awans.
– Sí, pero no me llevo bien con el nuevo director gerente y gano
poco.
Tak, ale nie dogaduję się z nowym dyrektorem zarządzającym i za mało
zarabiam.
– ¿Y cómo estás buscando trabajo?
A jak szukasz pracy?
– Leo los anuncios y envío el currículum a empresas, pero si no
encuentro nada interesante me voy a dirigir a una agencia de
colocación.
Czytam ogłoszenia i wysyłam CV do różnych firm, ale jeśli nie znajdę
nic ciekawego, to zgłoszę się do agencji pośrednictwa.
– Si me entero de alguna oferta interesante, te lo haré saber. ¡Suerte!
Gdybym usłyszała o jakieś ciekawej ofercie, to dam ci znać. Powodzenia!
– Gracias. Agradeceré tu ayuda.
Dzięki. Będę wdzięczny za pomoc.
27
1. Powiedz, że szukasz pracy na pół etatu.

2. Zapytaj, czy możesz wziąć dzień urlopu.
3. Powiedz, że dostałeś podwyżkę.
4. Powiedz, że chcesz otworzyć własny interes.
5. Powiedz, że dostałeś awans.
¡A estudiar a España! – Na studia do Hiszpanii!
Chcąc udać się na studia do Hiszpanii, trzeba wybrać pomiędzy uczelnią

państwową a prywatną. Największymi ośrodkami akademickimi są Madryt,
Barcelona, Walencja, Sewilla, Valladolid, Toledo, Salamanka, Saragossa
oraz wiele innych dużych miast, także na Balearach i Wyspach Kanaryjskich.
W Hiszpanii studia ułożone są w cykle: 3-letni cykl dla otrzymania tytułu
zawodowego, 2-letni cykl (na medycynie – 3-letni) kończący się otrzymaniem
tytułu będącego odpowiednikiem naszego magistra oraz 4- lub 5-letni cykl
doktorancki. Studia zorganizowane są w systemie punktów kredytowych, co
pozwala dowolnie układać sobie plan zajęć.
Aby zostać przyjętym na studia, trzeba zdać egzamin wstępny (la selectivi-
dad). Każda uczelnia sama decyduje, od ilu punktów przyjmuje kandydatów.
Polskie świadectwo jest honorowane na uczelniach hiszpańskich po uprzed-
nim przetłumaczeniu go przez tłumacza przysięgłego na język hiszpański.
Opłata rekrutacyjna, może wynosić nawet 200 euro. Wszystkie studia
w Hiszpanii są płatne, a każdy przedmiot to osobny wydatek. Rok nauki
może w sumie kosztować od 400 do 600 euro. Jeśli chodzi o mieszkanie
w akademiku, jest to jedna z najdroższych możliwości: od 300 do nawet
700 euro miesięcznie. Taniej można wynająć pokój czy mieszkanie wraz
z innymi studentami.
Zagraniczni studenci nie mogą raczej liczyć na otrzymanie stypendium.
Mogą natomiast starać się o dofinansowanie z Agencji ds. Współpracy
Międzynarodowej AECI.
Inną możliwością okresowego studiowania w Hiszpanii są europejskie pro-
gramy wymian międzynarodowych, jak np. program Socrates / Erasmus,
który pozwala spędzić od semestru do
nawet 2 lat na studiach w wybranych
miastach państw Unii Europejskiej.
Jedynym wymogiem jest odpowied-
nia średnia w toku studiów. Języka
można nauczyć się na miejscu. Co roku
w ramach tego programu do Hiszpanii
wyjeżdżają setki Polaków.
110
CD 2 lekcja 7
Lekcja 7 N
atura i ochrona
środowiska
2
Natura:
natura – la naturaleza środowisko naturalne (dla gatunku)

środowisko – el medio ambiente – el biotopo
ekologia – la ecología las tropikalny – el bosque tropical
ekologiczny – ecológico dżungla – la selva
obrońca praw zwierząt – el defensor sawanna – la sabana
de los derechos de los animales step – la estepa
roślinność – la flora rafa koralowa – el arrecife coralífero
zwierzęta – los animales wydma – la duna
gatunek – la especie rezerwat – la reserva
zagrożony gatunek – la especie park narodowy – el parque nacional
en peligro de extinción bogactwa naturalne – las riquezas
ssak – el mamífero naturales
gad – el reptil drewno – la madera
płaz – el anfibio skała – la roca
ryba – el pez kamień – la piedra
złoża – el yacimiento energia słoneczna – la energía solar

węgiel – el carbón lodowiec – el glaciar
węgiel drzewny – el carbón vegetal góra lodowa – la montaña de hielo
ropa naftowa – el petróleo lód – el hielo
gaz ziemny – el gas natural topnieć – derretirse
ruda żelaza – la mina de hierro przypływ – la marea ascendente
minerały – los minerales odpływ – la marea descendente
3
Zanieczyszczenia i katastrofy naturalne:
palący problem – el problema wyciek (z tankowca) – el derrame

candente (del buque cisterna)
zanieczyszczenie wody wyrzucać odpady (nielegalnie)
– la contaminación del agua – verter basura (de manera ilegal)
zanieczyszczenie powietrza zatruwać – contaminar
– la contaminación del aire spaliny – los gases de combustión
zanieczyszczony – contaminado smog – el smog
ścieki – las aguas residuales kwaśnie deszcze – las lluvias ácidas
odpady przemysłowe – los residuos wycinać drzewa – cortar árboles
industriales plony – la cosecha
nawóz sztuczny – el abono artificial dwutlenek węgla

pestycydy – los pesticidas – el dióxido de carbono
wycinanie lasów globalne ocieplenie
– la tala de bosques – el calentamiento global
wymieranie gatunku – la extinción warstwa ozonowa – la capa
de una especie de ozono
powódź – la inundación degradacja warstwy ozonowej
susza – la sequía – la degradación de la capa
pożar – el incendio de ozono
tsunami – el maremoto dziura ozonowa – el agujero
trzęsienie ziemi – el terremoto en la capa de ozono
lawina błotna – la avalancha katastrofa ekologiczna
de lodo – la catástrofe ecológica
huragan – el huracán wysypisko śmieci – el vertedero
tornado – el tornado de basura
klęska żywiołowa – el cataclismo katastrofalne skutki – los efectos
lub la catástrofe catastróficos
emitować gazy – emitir gases odpady przemysłowe – los residuos
zmiana klimatu – el cambio industriales
climático kłusownictwo – la caza furtiva
efekt cieplarniany kłusownik – el cazador furtivo
– el efecto invernadero
112
CD 2 lekcja 7
4
Ochrona środowiska:
sprzątać – limpiar butelki – las botellas

zbierać śmieci – recoger la basura papier – el papel
segregować śmieci – segregar plastikowe pojemniki
la basura – los contenedores de plástico
oszczędzać wodę – ahorrar agua plastikowe torby – las bolsas
chronić – proteger de plástico
pod ochroną – bajo la protección materiał (tkanina) – el tejido
ochrona środowiska – la protección nie ulegający degradacji
del medio ambiente – indegradable
zrównoważony rozwój – el desarrollo jednorazowy – de una sola vez
sostenible pojemnik, kontener – el contenedor
przetwarzanie śmieci – el tratamiento oczyszczalnia ścieków – la estación
de la basura depuradora
przyjazny dla środowiska – amistoso spalarnia śmieci – la planta
para el medio ambiente incineradora de basura
puszki – las latas surowce wtórne – la materia
szkło – el vidrio secundaria
Najważniejsze nazwy geograficzne
Warszawa – Varsovia Nowy Jork – Nueva York

Kraków – Cracovia Paryż – París
Berlin – Berlín Praga – Praga
Bruksela – Bruselas Rzym – Roma
Genewa – Ginebra Watykan – el Vaticano
Haga – La Haya Wenecja – Venecia
Londyn – Londres Wiedeń – Viena
Neapol – Nápoles
Alpy – los Alpes Ocean Spokojny – Océano

Pireneje – los Pirineos Pacífico
Sahara – Sáhara Morze Bałtyckie – Mar Báltico
Ameryka Południowa – América Morze Śródziemne – Mar
del Sur Mediterráneo
Ameryka Północna – América Morze Karaibskie – Mar Caribe
del Norte Azja – Asia
Ameryka Środkowa – América Europa – Europa
Central Afryka – África
Ocean Atlantyk – Océano Wyspy Kanaryjskie – las Islas
Atlántico Canarias
5
Marisa zachęca nas do segregacji śmieci oraz oszczędzania wody. – Marisa nos
incita a segregar la basura y ahorrar agua.
A czy ty segregujesz śmieci? – ¿Y tú segregas la basura?
Wyciek z tankowca zabił wiele ptaków i ryb. – El derrame del buque cisterna
ha matado muchas aves y peces.
Czy ten gatunek jest pod ochroną? – ¿Está esta especie protegida?
Tak, to zagrożony gatunek. – Sí, es una especie en peligro de extinción.
Duże miasta są pełne spalin i śmieci. – Las ciudades grandes están llenas
de gases de combustión y basura.
Emisja gazów prowadzi do degradacji warstwy ozonowej. – La emisión de gases
conduce a la degradación de la capa de ozono.
Na tej plantacji używamy tylko nawozów naturalnych. – En esta plantación
usamos sólo abonos naturales.
Odpady przemysłowe z tej fabryki skaziły pobliską rzekę. – Los residuos
industriales de esta fábrica han contaminado el río próximo.
Pod moim domem są trzy pojemniki – jeden na szkło, jeden na plastik i jeden
na papier. – Cerca de mi casa hay tres contenedores: uno para el vidrio,
uno para el plástico y uno para el papel.
Plastikowe torby nie ulegają degradacji. – Las bolsas de plástico
no se degradan.
Interesujesz się ekologią? – ¿Te interesa la ecología?
114
CD 2 lekcja 7
6
– Tengo que preparar una presentación sobre el medio ambiente.

Ayúdame a elegir un tema interesante.
Muszę przygotować prezentację dotyczącą ochrony środowiska. Pomóż
mi wybrać jakiś ciekawy temat.
– ¿Quizás algo sobre la tala de los bosques tropicales o el calentamiento
global?
Może coś o wycinaniu lasów tropikalnych albo o globalnym ociepleniu?
– He leído un artículo interesante sobre las materias secundarias.
Contenía muchas sugerencias sobre lo que cada uno de nosotros
puede utilizar en su vida diaria.
A ja czytałem za to ciekawy artykuł o surowcach wtórnych. Było tam wiele
przydatnych wskazówek, które każdy z nas może wykorzystać w życiu
codziennym.
– Suena interesante. Vale la pena extender incluso maneras más fáciles
de proteger el medio ambiente como, por ejemplo, la limitación
del uso de papel o embalajes de plástico.
Brzmi ciekawie. Warto popularyzować nawet te najprostsze sposoby
ochrony środowiska, jak na przykład ograniczanie zużycia papieru
lub plastikowych opakowań.
– Estoy de acuerdo. Gracias por tu ayuda.
Zgadzam się. Dzięki za pomoc.
7
1. Powiedz, że interesujesz się ekologią.

2. Zapytaj, czy ten gatunek drzew jest pod ochroną.
3. Powiedz, że używasz tylko toreb z materiału.
4. Powiedz, że miasto, w którym mieszkasz, jest pełne spalin i śmieci.
Prestige – przyczyna największej katastrofy ekologicznej

w Hiszpanii
19 listopada 2002 roku 26-letni tankowiec Prestige, który od 1999 roku

nie przechodził żadnego przeglądu, płynący pod banderą Bahamaów z Litwy
na Gibraltar, zatonął w pobliżu wybrzeża Galicji z ładunkiem 77 000 ton
ciężkiego oleju napędowego (2 miliony galonów). Tuż przed zatonięciem
statku doszło do przełamania się kadłuba i uwolnienia większości ładunku
ze zbiorników. Pomimo odholowania statku od wybrzeża, już po zatonięciu
wrak uwalniał dziennie ponad 120 ton oleju, tworząc na powierzchni tzw.
marea negra, oleistą powłokę uniemożliwiającą rozwój jakiegokolwiek
morskiego życia. Wg oficjalnych badań z tankowca wyciekło 63 000 ton
ropy.
Olej, który wydostał się z tankowca, dokonał zniszczeń w ostojach riasów
w Galicji, zniszczył także łowiska rybackie. Szkody wyrządzone przez marea
negra dosięgły wybrzeża i plaż, niszcząc życie, które się tam rozwijało
i generując tym samym ogromne koszty związane z pracami porządkowymi,
depuracją i regeneracją dotkniętych stref. Wyciek ropy dotarł do wybrzeża
Costa de la Muerte (Wybrzeże Śmierci), położonego między portem
La Coruña a przylądkiem Finisterre, znanego z wyjątkowych gatunków pta-
ków i ryb. Zniszczeniu uległ rezerwat ptactwa morskiego. Zanieczyszczenia
dosięgły także wybrzeży Francji i Portugalii.
Prestige pozbawił pracy tysiące ryba-
ków pierwszego regionu rybackiego
Unii Europejskiej. Rząd wprowadził
tzw. Plan Galicia, przeznaczając
12 milionów euro na reaktywację
gospodarczą strefy.
116
CD 2 lekcja 8
Lekcja 8 Jedzenie i restauracja

8
Posiłki:
potrawa – el plato ciepłe napoje – las bebidas calientes

przekąska – el tentempié lub la tapa zimne napoje – los refrescos
przystawka – el entremés napoje alkoholowe – las bebidas
danie główne – el plato principal alcohólicas
pierwsze danie – el primer plato próbować czegoś – probar algo
drugie danie – el segundo plato smakować (o jedzeniu) – ser sabroso
surówka, sałatka – la ensalada smakosz – el gastrónomo
deser – el postre wielbiciel słodyczy – el amante
składniki – los ingredientes de los dulces
obiad z trzech dań – la comida częstować – ofrecer
de tres platos być na diecie – estar a dieta
napoje – las bebidas
Restauracja:
napiwek – la propina dzielić się kosztami – compartir

zatrzymać resztę – quedarse los gastos
con la vuelta sala dla palących – la sala para
obsługa – el servicio fumadores
samoobsługa – el autoservicio sala dla niepalących – la sala para
zawołać kelnera – llamar no fumadores
al camarero popielniczka – el cenicero
jeść poza domem – comer fuera „szwedzki stół”, bufet – el buffet libre
polecać coś – recomendar algo restauracja – el restaurante
rachunek – la cuenta reklamacja – la reclamación
rezerwacja – la reserva przyprawy – los condimentos
specjalność restauracji lub las especias
– la especialidad del restaurante na wynos – para llevar
danie dnia – el plato del día sztućce – los cubiertos
serwetka – la servilleta domowe jedzenie – la comida casera

obrus – el mantel kuchnia regionalna – la cocina
zastawa – la vajilla regional
kieliszek – la copa
Rzeczowniki złożone
Niektóre hiszpańskie rzeczowniki to tzw. rzeczowniki złożone. Powstają

ze złożenia rzeczownika i czasownika, przymiotnika, przysłówka lub przy-
imka, które opisują, do czego służy dany przedmiot. Wyjaśnijmy to na
przykładzie:
el sacacorchos – korkociąg  saca corchos – „wyciąga korki”
el abrelatas – otwieracz do konserw  abre latas – „otwiera puszki”
el abrebotellas – otwieracz do butelek
 abre botellas – „otwiera butelki”
el paraguas – parasol  para agua – „na wodę”
el cumpleaños – urodziny  cumple años – „kończy lata”
el altavoz – głośnik  alta voz – „donośny głos”
el limpiaparabrisas – wycieraczka samochodowa
 limpia parabrisas – „wyciera przednią szybę”
el rascacielos – drapacz chmur  rasca cielos – „drapie niebo”
el cortaplumas – scyzoryk  corta plumas – „przycina pióra”
el rompecabezas – łamigłówka  rompe cabezas – „łamie głowę”
el hazmerreír – błazen  hazme reír – „każ mi się śmiać”
el sabelotodo – mądrala  sabe lo todo – „wie wszystko”
9
Przygotowanie:
smażyć – freír
przepis – la receta smażony – frito
surowy (mięso) – cruda lekko wypieczony (np. o steku) – poco
gotować – cocinar hecho
zagotować (doprowadzić do wrzenia) dobrze wypieczony – bien hecho
– hervir pieczony, opiekany – asado
gotowany – cocido dusić – estofar
grillowany, z rusztu – a la parrilla kroić – cortar
118
CD 2 lekcja 8
kroić w plasterki – cortar en trozos nadzienie – el relleno

plasterek – el trozo solić – echar sal
ścierać na tarce – rallar deska do krojenia chleba – la tabla
siekać – picar tarka – el rallador
obierać – pelar patelnia – la sartén
mleć – moler garnek – la olla
chłodzić – enfriar czajnik – la tetera
ubić pianę – batir cedzak – el colador
nadziewać – rellenar chochla – el cucharón
O jedzeniu:
tłusty – graso pyszny – rico

kwaśny – ácido przesolony – demasiado salado
słodki – dulce bez smaku – soso
ostry, pikantny – picante ciężkostrawny – pesado
łagodny – suave lekki, lekkostrawny – ligero
delikatny – delicado tuczący – engordante
gorzki – amargo kaloryczny – rico en calorías
smaczny – sabroso dietetyczny – dietético
Potrawy i napoje:
pieczeń – el asado cukierki – los bombones
szynka – el jamón guma do żucia – el chicle
kotlet – la chuleta pączek – el donut
zapiekanka – el gratín lody – los helados
gulasz – el gulash batonik – la barra
smażony ryż z warzywami – el arroz chipsy – las patatas fritas
frito con verduras orzeszki – las nueces
makaron – la pasta rodzynki – las pasas
słodycze – los dulces suszone owoce – los frutos secos
ciasto, tort – el pastel lub la torta sałatka owocowa – la ensalada
ciastko – el pastel de frutas
baranina – la carne de cordero tuńczyk – el atún

jagnięcina – la carne de cordero makrela – la caballa
wieprzowina – la carne de cerdo karp – la carpa
wołowina – la carne de vaca dorsz – el bacalao
cielęcina – la ternera pstrąg – la trucha
dziczyzna – la carne de caza sardela – el boquerón
drób – las aves de corral ślimaki – los caracoles
kurczak – el pollo owoce morza – los mariscos
indyk – el pavo krewetka – la gamba
kaczka – el pato koktajl z krewetek – el cóctel
talerz serów – el plato de quesos de gambas
udko kurczaka – el muslo de pollo ostryga – la ostra
filet – el filete kalmar – el calamar
śledź – el arenque homar – la langosta
szprot – la sardina krab – el cangrejo de mar
łosoś – el salmón ośmiornica – el pulpo
10
Proszę, poczęstuj się. Zrobiłam ciasto czekoladowe. – Toma, por favor.

He hecho el pastel de chocolate.
Bardzo chętnie. Uwielbiam słodycze! – Con mucho gusto. Me encantan
los dulces.
Sałatka owocowa to znakomita przekąska w gorące dni. – La ensalada
de frutas es un tentempié perfecto para los días calurosos.
Smakuje ci moja zapiekanka? To nowy przepis. – ¿Te gusta mi gratín?
Es una receta nueva.
Specjalność szefa naszej kuchni to pyszna pieczeń wołowa. – La especialidad
del jefe de nuestra cocina es un sabroso asado de vaca.
Często jadamy poza domem – albo w pizzerii, albo kupujemy chińskie jedzenie
na wynos. – A menudo comemos fuera: en la pizzería o compramos
comida china para llevar.
Przepraszam, ale ten gulasz jest zbyt ostry. Poproszę szklankę wody.
– Perdone, pero este gulash es demasiado picante. Un vaso de agua,
por favor.
Kelner! W mojej zupie jest mucha! – ¡Camarero! ¡En mi sopa hay una mosca!
120
CD 2 lekcja 8
Obsługa w tej nowej restauracji jest fatalna. – El servicio en este nuevo

restaurante es horrible.
Ogórek musisz pokroić w plasterki, a ser zetrzeć na tarce. – El pepino lo tienes
que cortar en trozos y el queso, rallarlo con el rallador.
O nie! Znów zapomniałem posolić zupę! – ¡No! ¡Otra vez se me ha olvidado
echar sal a la sopa!
Nie przejmuj się rachunkiem. Ja stawiam! – No te preocupes por la cuenta.
¡Invito yo!
W naszej restauracji obowiązuje ścisły zakaz palenia. – En nuestro restaurante
está estrictamente prohibido fumar.
Jestem tak głodny, że zjadłbym konia z kopytami. – Tengo tanta hambre
que me comería un árbol.
Przepraszam, gdzie jest restauracja „Santorini”? – Perdone, ¿dónde está
el restaurante “Santorini”?
Zarezerwowałem stolik na godzinę siódmą. – He reservado una mesa
para las siete.
Czy poleciłbyś tę restaurację? – ¿Recomendarías este restaurante?
11
– Perdone pero me han servido el asado frío.

Przepraszam, ale podali mi państwo zimną pieczeń.
– Lo siento mucho, señora, enseguida le traigo otra porción.
Bardzo panią przepraszam, zaraz podam drugą porcję.
– Gracias. A propósito, la sopa estaba demasiado salada y la salsa,
demasiado picante.
Dziękuję. A przy okazji, zupa była za słona, a sos jest zbyt ostry.
– Lo siento. Pasaré esta información a nuestro jefe de cocina. Entonces,
¿puedo ofrecerle algún postre rico a cargo de la empresa?
Przykro mi. Przekażę te informacje naszemu szefowi kuchni. Czy mogę
pani zaproponować zatem jakiś pyszny deser na koszt firmy?
– Con mucho gusto.
Bardzo chętnie.
– ¿Una torta de chocolate o unos helados con fruta?
Tort czekoladowy czy lody z owocami?
– Una torta y unos helados, por favor.
Poproszę i tort, i lody.
12
1. Poproś kelnera o szklankę wody.

2. Powiedz, że zupa była za słona.
3. Powiedz, że jesteś na diecie.
4. Zapytaj kogoś, czy smakuje mu twoje danie.
5. Powiedz, że zarezerwowałeś stolik na godzinę siódmą.
122
CD 2 lekcja 8
Na gorące lato: Gazpacho – hiszpański chłodnik
Składniki:
¾ kg pomidorów
2 czerwone papryki
zielony ogórek
czerwona cebula
2 ząbki czosnku
kilka listków bazylii
300 ml bulionu drobiowego
łyżka oliwy
4 łyżki octu winnego
sok z ½ cytyny
sól, pieprz
Przygotowanie:
Umyj wszystkie warzywa. Sparz i obierz pomidory, pokrój je na śred-

niej wielkości części. Obierz ogórek i pokrój na kawałki. Papryki oczyść
z pestek, pokrój. Obierz czosnek i cebulę. Zmiksuj dokładnie wszystkie
warzywa, dodaj oliwę, ocet winny i bazylię, ponownie wszystko wymieszaj.
Wlej bulion i sok z cytryny, przypraw do smaku. Następnie wstaw danie na
2-3 godziny do lodówki. Po wyjęciu dodaj kilka kostek lodu. Możesz udeko-
rować danie kawałkami ogórka, papryki oraz bazylią. Dla lepszego efektu
– podawaj gazpacho z grzankami lub groszkiem ptysiowym.
¡Que aproveche!
Lekcja 9 K
omputer, Internet
i telefon
13
Komputer i Internet:
komunikator internetowy
komputer osobisty – el ordenador – el comunicador de Internet
personal portal internetowy – el portal
laptop – el portátil de Internet
wpisać hasło – introducir blog – el blog
la contraseña zbierać dane – recoger los datos
kabel – el cable baza danych – la base de datos
procesor – el procesador archiwizować dane – archivar
karta dźwiękowa – la tarjeta los datos
de sonido przetwarzanie danych
karta graficzna – la tarjeta gráfica – el tratamiento de datos
projektor komputerowy – el proyector wykonywać operację – realizar
de ordenador una operación
dostęp do Internetu – el acceso pamięć przenośna – la memoria
a Internet portátil
sieć – la red pamięć zewnętrzna – la memoria
sieć bezprzewodowa externa
– la red inalámbrica twardy dysk – el disco duro
poczta elektroniczna – el correo serwer – el servidor
electrónico instalować – instalar
założyć konto pocztowe – instalar niezbędny – indispensable
el correo electrónico restartować – reiniciar
wysłać e-mail – enviar un e-mail formatować – formatear
dostać e-mail – recibir un e-mail usuwać – borrar lub suprimir
załącznik – el anexo kopiować – copiar
dodać plik – adjuntar un archivo wklejać – pegar
usunąć folder – borrar la carpeta wirus – el virus
serwis społecznościowy – la red social awaria – la avería
naprawiać – reparar
124
CD 2 lekcja 9
błąd – el error bezpieczne logowanie – el acceso

zawiesić się (o komputerze) seguro al sistema
– colgarse zakupy przez Internet – la compra
skrót klawiszowy – el atajo a través de Internet
de teclado program graficzny – el programa
oprogramowanie – el software gráfico
haker – el pirata informático edytor tekstu – el editor de texto
włamać się do komputera arkusz kalkulacyjny – la hoja
– entrar en el ordenador de cálculo
Falsos amigos
Falsos amigos, czyli tzw. „fałszywi przyjaciele”, to wyrażenia z danego

języka, które są podobne pod względem pisowni lub wymowy do wyrażenia
w języku rodzimym użytkownika, mają jednak zupełnie inne znaczenie.
Z tego powodu mogą powodować wiele nieporozumień w komunikacji:
la droga – narkotyk la careta – maska, maseczka
la cosa – rzecz el carné – legitymacja, dowód
ser – być el cura – ksiądz
granate – szkarłatny la casa – dom
el pan – chleb el auto – orzeczenie sądowe
afecto – sentyment débil – słaby
el ala – skrzydło el arena – piasek
el alba – świt, brzask el compás – cyrkiel
la baba – ślina, piana la duda – wątpliwość
la cal – wapno
14
Telefon:
telefon – el teléfono czekać na linii, nie rozłączać się

zadzwonić – llamar – esperar en la línea
łączyć kogoś – conectar przekazać słuchawkę – pasar
wiadomość – el mensaje el auricular
automatyczna sekretarka wybrać numer – teclear el número
– el contestador automático numer wewnętrzny – el número
poczta głosowa – el correo de voz interno
zostawić wiadomość – dejar numer bezpośredni – el número
un mensaje directo
zadzwonić później – llamar numer kierunkowy – el prefijo
más tarde rozmowa miejscowa – la llamada
dodzwonić się – llamar hasta local
obtener respuesta rozmowa międzynarodowa
oddzwonić – volver a llamar – la llamada internacional
centralka telefoniczna – la central komunikator – el comunicador

telefónica wiadomość tekstowa – el mensaje
telefonistka – la telefonista de texto lub el SMS
odebrać telefon – coger el teléfono wysyłać komuś SMSa – enviar
zajęty (numer) – comunicando un SMS a alguien
pomyłka – la equivocación wiadomość obrazkowa – el mensaje
odłożyć słuchawkę – colgar con imagen
el auricular książka telefoniczna – la guía
wisieć na telefonie – colgarse telefónica
del teléfono
126
CD 2 lekcja 9
15
Co mam zrobić, jeśli mój komputer się zawiesza? – ¿Qué puedo hacer
si mi ordenador se cuelga?
Nie mogę wysłać ci e-maila, ponieważ popsuł mi się komputer. – No puedo
enviar el e-mail porque mi ordenador se ha estropeado.
Nie wiem, jak się zalogować. Czy muszę wpisać hasło? – No sé cómo acceder
al sistema. ¿Tengo que escribir la contraseña?
Aby odczytać dane, musisz włożyć płytę do napędu. – Para leer los datos tienes
que poner el disco en el lector de CD.
Komputery są niezbędne w dzisiejszych czasach. – Los ordenadores son
indispensables hoy en día.
Po prostu rzucił słuchawką w trakcie naszej rozmowy! – ¡Simplemente tiró
el auricular durante nuestra conversación!
Proszę poczekać, zaraz pana połączę z numerem wewnętrznym. – Espere,
por favor, enseguida le conecto con el número interno.
Pana Sancheza nie ma w tej chwili w biurze. Czy chce pan zostawić wiadomość?
– El señor Sánchez no está en este momento en la oficina. ¿Quiere dejar
un recado?
Dzwonię do Pabla, ale jest ciągle zajęte. – Estoy llamando a Pablo pero está
todo el tiempo comunicando.
Jaki jest numer kierunkowy do Niemiec? – ¿Cuál es el prefijo a Alemania?
Margarita albo godzinami wisi na telefonie, albo wysyła SMSy do znajomych.
– Margarita o se cuelga horas del teléfono o envía SMS a los amigos.
Robisz czasem zakupy przez Internet? – ¿Haces la compra por Internet alguna
vez?
Nie mogę teraz rozmawiać, oddzwonię później. – No puedo hablar ahora,
voy a llamar más tarde.
Dzięki za telefon. – Gracias por la llamada.
16
– Juan, enséñame, por favor, cómo utilizar el correo electrónico.

Juan, pokaż mi proszę, jak korzysta się z poczty elektronicznej.
– Primero tienes que instalar el correo electrónico.
Musisz najpierw założyć konto pocztowe.
– Vale… ¿Qué tengo que escribir aquí?
OK... Co tutaj muszę wpisać?
– Pon aquí tu nombre de usuario y contraseña.
Tutaj podaj swój login i hasło.
– Vale, ¿y qué hago ahora?
No dobrze, a co teraz?
– Es fácil, aquí pones la dirección de e-mail de la persona
a la que escribes, aquí el texto del mensaje, después aprietas “envía”
y ya está.
To proste, tutaj wpisujesz adres e-mail osoby, do której piszesz, tutaj tekst
wiadomości, a potem już tylko klikasz „wyślij” i gotowe.
– No sabía que fuera tan fácil. ¿Puedo enviar también fotos?
Nie wiedziałam, że to takie proste. A czy mogę wysyłać też zdjęcia?
– ¡Claro! Tienes que adjuntarlas al mensaje como anexo. Ahora mismo
te enseño cómo hacerlo.
Oczywiście! Musisz dołączyć je do wiadomości jako załącznik. Zaraz
pokażę ci, jak to zrobić.
– Gracias.
Dzięki.
17
1. Powiedz, że u Pabla jest ciągle zajęty telefon.

2. Zapytaj, jaki jest numer kierunkowy do Niemiec.
3. Zapytaj, jak dodać załącznik.
4. Zapytaj rozmówcy, czy chciałby zostawić wiadomość.
5. Powiedz, że nigdy nie robisz zakupów przez Internet.
128
CD 2 lekcja 9
Krzysztof Kolumb – wielki odkrywca
Chociaż z pochodzenia był Włochem, na stałe zapisał się w historii

Hiszpanii. Był kapitanem wyprawy, która pod flagą kastylijską wyruszyła
na trzech statkach (Santa María, Niña i Pinta) w poszukiwaniu drogi
morskiej do Indii. 12 października 1492 roku, jako pierwsza wyprawa
w historii odkryć nowożytnych, dotarła do wybrzeży Ameryki, kontynentu
nieznanego jeszcze Europejczykom. Kolumba mianowano admirałem
i pierwszym namiestnikiem hiszpańskich kolonii w Ameryce Środkowej.
W latach 1492-1504 Kolumb poprowadził cztery wyprawy transatlan-
tyckie, podczas których zbadał i opisał region Morza Karaibskiego,
w tym Bahamy, Kubę, Haiti, Małe Antyle oraz Jamajkę, a także wybrzeża
Ameryki w pobliżu ujścia Orinoko. Wracając do Hiszpanii, sprowadził
pierwszych indiańskich niewolników oraz nieznane w Europie rośliny
– tytoń, kakao, ziemniaki, kukurydzę, a także perły i złote ozdoby.
Z czasem z Nowego Świata przywędrowały również konie i osły, trzcina
cukrowa, przyprawy korzenne, krzewy winorośli i wiele innych, nowych
dla Europejczyków produktów. Podczas wypraw Kolumba wybudowano
w Ameryce pierwsze europejskie osiedla oraz rozpoczęto misje chrześ-
cijańskie. Kolumb był też pierwszym, który stworzył mapy i opis regionu
Karaibów oraz jego mieszkańców.
Podróże Kolumba zapoczątkowały europejski proces kolonizacji obu
Ameryk. Były także początkiem epoki odkryć geograficznych na całej
Półkuli Zachodniej. Pociągnęły za sobą krwawy proces konkwisty i eks-
ploatacji Nowego Świata, przymusowej kolonizacji oraz chrystianizacji
tubylców, a w konsekwencji wiele nie-
odwracalnych i kontrowersyjnych zmian
politycznych, ekonomicznych, społecz-
nych, kulturalnych i przyrodniczych, jak
np. upadek barwnych cywilizacji pre-
kolumbijskich. Dlatego mówi się o tzw.
„białej” i „czarnej” legendzie Kolumba,
mając na uwadze zarówno pozytywne,
jak i negatywne aspekty jego wielkich
odkryć.
Lekcja 10 W
mieście: w banku
i na zakupach
18
Zakupy:
robić zakupy – hacer la compra składać reklamację – hacer

szaleństwo zakupów – la locura una reclamación
de comprar wadliwy (towar) – defectuoso
duży wybór – el amplio surtido obniżka, rabat – el descuento
wystawa sklepowa – el escaparate zwrot pieniędzy – la devolución
ważyć coś – pesar algo de dinero
pakować – embalar oddać produkt – devolver
obsługiwać klienta – atender un producto
al cliente rozmiar – la talla
wydawać pieniądze – gastar dinero metka – la etiqueta
płacić – pagar przymierzalnia – el probador
przepłacić – pagar demasiado przymierzać – probar
płacić gotówką – pagar en efectivo sprzedawca – el dependiente
płacić kartą – pagar con tarjeta wyprzedaż – la venta total
kosztować – costar oferta specjalna, promocja
reszta – la vuelta – la promoción
drobne – el suelto stać w kolejce – hacer la cola
reklamacja – la reclamación kasa – la caja
Sklepy:
sklep – la tienda sklep z warzywami i owocami
centrum handlowe – el centro – la tienda de frutas y verduras
comercial sklep monopolowy – la licorería
rynek, bazar – el mercado sklep papierniczy – la papelería
sklep mięsny – la carnicería sklep z narzędziami – la tienda
sklep spożywczy – la tienda de herramientas
de comestibles sklep obuwniczy – la zapatería
130
CD 2 lekcja 10
sklep RTV i AGD – la tienda sklep internetowy – la tienda

de electrodomésticos de Internet
sklep meblowy – la tienda sieć supermarketów – la red
de muebles de supermercados
market budowlany – la tienda supermarket – el supermercado
de materiales de construcción piekarnia – la panadería
sklep odzieżowy – la tienda de ropa cukiernia – la pastelería
sklep ogrodniczy – la tienda kiosk – el quiosco
de jardinería księgarnia – la librería
apteka – la farmacia
Aquí, ahí oraz allí
W języku polskim mamy zaimki wskazujące „tu” i „tam”, natomiast mieszkańcy

Półwyspu Iberyjskiego posiadają jeszcze trzeci zaimek, znajdujący się
„w połowie drogi” pomiędzy naszym „tu” i „tam”:
aquí – „tu”, blisko nas
ahí – „tam”, trochę dalej od nas
allí – „tam”, daleko od nas
¿Dónde hay una farmacia por aquí? – Gdzie tu jest apteka?

El chico del que te he hablado está sentado ahí. – Chłopak,
o którym ci mówiłem, siedzi tam.
Allí siempre hace mucho frío. – Tam zawsze jest bardzo zimno.
19
Odzież, obuwie, akcesoria:
kurtka – la chaqueta szalik – la bufanda

płaszcz – el abrigo apaszka – el pañuelo de cuello
futro – el abrigo de pieles rękawiczki – los guantes
kożuch – la zamarra pasek – el cinturón
czapka – el gorro torebka – el bolso
kapelusz – el sombrero portfel – la cartera
beret – la boina koszula – la camisa
kaptur – la capucha kamizelka – el chaleco
parasol – el paraguas bluzka damska – la blusa
żakiet – la chaquetilla tani – barato

garnitur – el traje niemodny – pasado de moda
ciasny – estrecho staromodny – anticuado
szeroki – ancho pasować – quedar bien
luźny – holgado szyty na miarę – hecho a medida
drogi – caro
frak – el frac skarpety – los calcetines

smoking – el smoking podkolanówki – los calcetines altos
spodnie – los pantalones kozaki – las botas
szorty – las bermudas mokasyny – los mocasines
dres sportowy – el chandal kapcie – las zapatillas
bluza sportowa – la sudadera klapki – las chanclas
bielizna – la ropa interior klapki „japonki” – las chancletas
pończochy – las medias kalosze – los chanclos
rajstopy – las medias szpilki (buty) – los zapatos de tacón
20
Bank:
bank – el banco przelać pieniądze na konto

oddział – la división – transferir dinero a la cuenta
konto – la cuenta pobrać pieniądze z konta – sacar
konto internetowe – la cuenta dinero de la cuenta
en Internet bankomat – el cajero automático
rachunek bieżący – la cuenta karta bankomatowa – la tarjeta
corriente de cajero automático
otworzyć rachunek – abrir la cuenta karta kredytowa – la tarjeta de crédito
dowód osobisty – el documento zablokować kartę – bloquear
nacional de identidad la tarjeta
wypełnić formularz – rellenar zgubić kartę – perder la tarjeta
el formulario wydać kartę – emitir la tarjeta
podpisać – firmar czek – el cheque
podpis – la firma książeczka czekowa – el libro
podpis elektroniczny – la firma de cheques
electrónica płacić czekiem – pagar con cheque
132
CD 2 lekcja 10
zrealizować czek – hacer un cheque kwota pieniędzy – la cantidad

wyciąg bankowy – el extracto de dinero
bancario saldo – el balance
zlecenie stałe – la orden permanente debet – el débito
opłata bankowa – la tasa bancaria
oprocentowanie – el interés prawny środek płatniczy

oprocentowanie stałe – el interés fijo – el instrumento legal de pago
oprocentowanie zmienne wymieniać pieniądze
– el interés variable – cambiar dinero
odsetki – los intereses kurs wymiany – la cotización
banknot – el billete de la moneda extranjera
moneta – la moneda kantor – la oficina de cambio
oszczędzać – ahorrar kredyt – el crédito
lokata – el depósito pożyczka – el préstamo
gotówka – el efectivo dług – la deuda
dochód – el ingreso rata miesięczna – el plazo mensual
waluta – la moneda bezpłatny – gratuito
21
W zeszłą sobotę wybraliśmy się na szaleństwo zakupów w centrum handlowym.

– El sábado pasado hicimos la locura de comprar en el centro comercial.
Czy mogłaby mi pani ładnie zapakować ten sweter? – ¿Podría envolver bonito
este jersey?
Chciałbym złożyć reklamację. Kupiłem u państwa ten odtwarzacz MP3, ale
niestety nie działa. – Quería presentar una reclamación. He comprado
aquí este reproductor MP3 pero desgraciadamente no funciona.
Proszę wypełnić ten formularz. – Rellene este formulario, por favor.
Czy mogę zwrócić towar? – ¿Puedo devolver la mercancía?
Do kiedy płatna jest ta faktura? – ¿Antes de qué día hay que pagar
la factura? lub ¿Hasta que día puedo pagar la factura?
Cena z 5-procentowym rabatem wynosi 175 euro. – El precio con el 5%
del descuento son 175 euros.
Ten garnitur naprawdę ci pasuje. Czy był szyty na miarę? – Este traje
de verdad te queda muy bien. ¿Ha sido hecho a medida?
Proszę zatrzymać resztę. – Quédese con la vuelta.
Czy ma pan jakieś drobne? – ¿Tiene suelto?
Chciałbym otworzyć konto. – Quería abrir una cuenta.
Jakie dokumenty są potrzebne? – ¿Qué documentos necesito?
Skradziono mi kartę do bankomatu. Chciałbym ją zablokować. – Me han robado
la tarjeta de cajero automático. Quería bloquearla.
Oprocentowanie tej lokaty wynosi 3,5 procent. – El interés de este depósito
es del 3,5 por ciento.
Nie mam przy sobie gotówki. Czy mogę zapłacić kartą? – No tengo efectivo.
¿Puedo pagar con tarjeta?
22
– Buenos días. Quería abrir una cuenta corriente.

Dzień dobry, chciałbym otworzyć rachunek bieżący.
– Primero rellene este formulario, por favor. Ponga sus datos personales
y el número del DNI.
Proszę najpierw wypełnić ten formularz. Wpisać dane osobowe i numer
dowodu osobistego.
– No tengo el DNI. ¿Puede ser el número de pasaporte?
Nie mam dowodu osobistego. Czy może być numer paszportu?
– Sí, por supuesto. ¿Habrá ingresos fijos en la cuenta?
Tak, oczywiście. Czy na konto będą jakieś stałe wpłaty?
– Sí, cada mes ingresarán mi sueldo.
Tak, co miesiąc będzie wpływała pensja.
– ¿Y le gustaría hacer alguna orden permanente, por ejemplo el pago
de los gastos?
A czy chciałby pan zrobić jakieś zlecenie stałe, na przykład na płacenie
rachunków?
– No, ahora no. ¿Cuánto cobran por mantener la cuenta?
Nie, na razie nie. Jaka jest opłata za prowadzenie konta?
134
CD 2 lekcja 10
– En el marco de la promoción esta cuenta es gratuita.

W ramach oferty promocyjnej to konto jest bezpłatne.
– ¿Y hay interés?
A czy jest oprocentowane?
– Sí, el interés es del 1%. ¿Desea la tarjeta de cajero automático?
Tak, oprocentowanie wynosi 1 %. Czy życzy pan sobie kartę do bankomatu?
– Por supuesto.
Oczywiście.
– Entonces le llegará por correo en el plazo de dos semanas. Su cuenta
ya está activa.
Zostanie ona zatem dostarczona pocztą w ciągu dwóch tygodni. Pana
konto już jest aktywne.
– Perfecto, muchas gracias. ¡Adiós!
Świetnie, dziękuję bardzo. Do widzenia!
23
1. Powiedz, że nie masz drobnych.

2. Powiedz, że chciałbyś otworzyć rachunek bieżący.
3. Zapytaj o oprocentowanie konta.
4. Powiedz, że chciałbyś oddać zakupiony odtwarzać MP3.
5. Zapytaj, czy możesz zapłacić kartą.
Najważniejsze hiszpańskie marki
Hiszpania to kraj, który w ostatnich dziesięcioleciach prężnie rozwija się

gospodarczo. Dowodem może być istnienie na arenie międzynarodowej
wielu hiszpańskich marek, które cieszą się zainteresowaniem i zaufaniem
rzeszy klientów. Przede wszystkim widać to w przemyśle odzieżowym.
Hiszpania jest jednym z czołowych kreatorów mody, tej „wysokiej”,
jak i tej powszedniej, dostępnej dla każdego. Spośród popularnych hisz-
pańskich marek odzieżowych do najbardziej znanych należą Mango oraz
marki działające pod patronatem hiszpańskiej firmy Inditex (Industrias
de Diseño Textil): Zara, Pull&Bear, Bershka, Stradivarius, Massimo Dutti
oraz Oysho.
Hiszpania to również uznany producent samochodów. Czołową marką
jest Seat, który swoje modele nazywa na cześć hiszpańskich miast, wysp
lub zabytków: Toledo, Córdoba, Ibiza, Alhambra, Málaga, Marbella.
Chupa-Chups to również hiszpańska marka, producent znanych na
całym świecie lizaków. Co ciekawe, logo firmy zaprojektował sam
Salvador Dalí.
Inną hiszpańską marką jest Fagor – firma zajmująca się produkcją
sprzętu AGD. Pod swoim patronatem posiada ona różne marki, m.in.
Mastercook – firmę produkującą sprzęt domowy dla Polski i rynków
wschodnich. Jej siedziba znajdu-
je się we Wrocławiu, a podwy-
konawcą odpowiedzialnym za
produkcję jest dawny Wrozamet,
który teraz firmuje swój sprzęt
marką Mastercook.
136
CD 2 lekcja 11
Lekcja 11 M
ieszkanie:
wyposażenie,
wynajem i remont
24
Wynajem:
wynajmować mieszkanie – alquilar czynsz za tydzień – el alquiler

el piso semanal
wynajmować pokój – alquilar lokator, najemca – el inquilino
la habitación współlokator – el coinquilino
ogłoszenie – el anuncio gospodarz – el dueño de la casa
wysoki standard – el estándar alto narzekać na hałas – quejarse
nieumeblowany – no amueblado del ruido
ciepła woda – el agua caliente pokój jednoosobowy – la habitación
zimna woda – el agua fría individual
klimatyzacja – el aire acondicionado dostęp po kuchni – el acceso
wyposażenie kuchni – el equipo a la cocina
de cocina pralnia – la lavandería
rachunek za prąd – el gasto zsyp – el vacíador de basuras
de electricidad domofon – el portero automático
czynsz – el alquiler ochrona – la guardia
czynsz za miesiąc – el alquiler mensual garaż – el garaje
warunki najmu – las condiciones agent nieruchomości – el agente

de alquiler inmobiliario
zaliczka – el anticipo opłata dla pośrednika – la comisión
okres wypowiedzenia – el período del intermediario
de aviso wprowadzać się – alojarse
agencja nieruchomości – la agencia wyprowadzać się – mudarse
inmobiliaria eksmitować – expulsar
Ser czy estar?
Niektóre przymiotniki zmieniają swoje znaczenie zależnie od tego, z jakim

łączą się czasownikiem: ser czy estar.
Przymiotnik Ser Estar

bueno być dobrym być zdrowym
malo być złym być chorym
verde być zielonym być niedojrzałym (owoc)
negro być czarnym być wściekłym
blanco być białym być bladym
rojo być czerwonym być zaczerwienionym
interesado być interesownym być zainteresowanym
atento być miłym być uważnym
listo być sprytnym być gotowym
cansado być męczącym być zmęczonym
25
Meble:
biurko – el escritorio kanapa rozkładana – el sofá

stół – la mesa desmontable
stolik kawowy – la mesilla de café sofa – el sofá
stolik nocny – la mesilla de noche regał na książki – el estante
krzesło – la silla para libros
fotel – el sillón komoda – la cómoda
łóżko – la cama szuflada – el cajón
łóżko piętrowe – la cama de dos pisos szafa – el armario
toaletka – el tocador
138
CD 2 lekcja 11
Remont:
remontować – hacer reformas ocieplić budynek – aislar el edificio
malować – pintar instalacja elektryczna
kłaść podłogę – poner el suelo – la instalación eléctrica
kłaść kafelki – alicatar (na ściany) instalacja wodno-kanalizacyjna
lub embaldosar (na podłogę) – la instalación de alcantarillado
kafelki – los azulejos (na ścianę) farba – la pintura
lub las baldosas (na podłogę) malarz – el pintor
tapeta – el papel pintado murarz – el albañil
glazura – el esmalte robotnik – el obrero
wstawić drzwi – colocar la puerta
26
Dom, mieszkanie:
apartament – el apartamento przestronny – espacioso

mieszkanie (w bloku) – el piso ciasny – estrecho
blok mieszkalny – el bloque de pisos balkon – el balcón
kawalerka – el piso individual taras – la terraza
dom wolnostojący – la casa pokój – la habitación
independiente kuchnia – la cocina
dom „bliźniak” – el duplex sypialnia – el dormitorio
szeregowiec – el adosado pokój dzienny – la sala de estar
willa – el chalé garderoba – el guardarropa
parter – la planta baja gabinet – el despacho
piętro – la planta biblioteczka – la librería
dom pięciopiętrowy – la casa toaleta – el aseo
de cinco plantas łazienka – el cuarto de baño
klatka schodowa – la escalera przedpokój – el vestíbulo
winda – el ascensor piwnica – el sótano
strych, poddasze – el desván
27
Szukam pokoju do wynajęcia na okres trzech miesięcy. – Busco una habitación

para alquilar durante un período de tres meses.
Czy mieszkanie jest umeblowane? – ¿El piso está amueblado?
Ile wynosi czynsz za miesiąc? – ¿Cuánto vale el alquiler de un mes?
Pralnia jest wspólna dla wszystkich lokatorów. – La lavandería es común para
todos los inquilinos.
Czy w budynku jest ochrona? – ¿Hay guardia en el edificio?
Czy chce pan jakąś zaliczkę? – ¿Quiere algún anticipo?
Czy możemy wprowadzić się od razu? – ¿Podemos alojarnos enseguida?
Musimy pomalować pokój i położyć kafelki w łazience. – Tenemos que pintar
la habitación y embaldosar el cuarto de baño.
Gdy wyremontujemy strych, zrobimy tam pokój dla naszego syna. – Cuando
hayamos hecho reformas en el desván, haremos allí una habitación
para nuestro hijo.
Często jemy śniadanie na tarasie. – A menudo desayunamos en la terraza.
Wolisz mieszkać w bloku czy w domu? – ¿Prefieres vivir en un bloque de pisos
o en una casa?
Czy ten dom jest na sprzedaż? – ¿Esta casa está en venta?
28
– Buenos días, llamo por el anuncio. Busco un piso para alquilar.

Dzień dobry, dzwonię w sprawie ogłoszenia. Szukam mieszkania
do wynajęcia.
– Buenos días. Tengo libre un piso individual con cocina en la última
planta de un bloque de 5 plantas.
Dzień dobry. Mam wolną kawalerkę z kuchnią w bloku 5-piętrowym,
na ostatnim piętrze.
– ¿El piso está amueblado?
Czy mieszkanie jest umeblowane?
140
CD 2 lekcja 11
– La cocina está totalmente equipada y en la habitación solo hay

un armario, una cama para dos personas y una mesa. El año pasado
fueron hechas reformas en el piso.
Kuchnia jest w pełni wyposażona, a w pokoju jest tylko szafa, dwuosobowe
łóżko i stół. Mieszkanie było w zeszłym roku remontowane.
– ¿Cuánto es el alquiler?
Ile wynosi czynsz?
– 150 euros por semana.
150 euro tygodniowo.
– ¿Es posible alojarse enseguida?
A czy można wprowadzić się od razu?
– Sí, sí, por supuesto.
Tak, oczywiście.
– ¿Puedo ir hoy a ver el piso?
Czy mogę przyjść dziś obejrzeć mieszkanie?
– Sí, le propongo a las 15. ¿Le parece bien?
Tak, zapraszam o 15. Odpowiada panu?
– Sí, voy a ir. Hasta la vista.
Tak, będę. Do zobaczenia.
29
1. Zapytaj, ile wynosi czynsz.

2. Zapytaj, czy mieszkanie jest umeblowane.
3. Powiedz, że chciałbyś obejrzeć mieszkanie.
Antonio Gaudí – najsłynniejszy hiszpański architekt
Urodził się w 1852 roku w Reus. W latach 1869-1878 studiował archi-

tekturę w Barcelonie. Jego pierwsze dzieła nie były zbyt oryginalne,
ale około 1890 roku zaczął wykształcać swój własny charakterystyczny
styl. Do swojej twórczości włączył elementy islamskie i średniowieczne:
polichromię, ceramikę, mozaiki, dekoracje w szkle i błyszczące kolory.
Jego formy podobne są do tych, jakie spotykamy w naturze: liście drzew,
jaskinie, chmury i gwiazdy. Wydaje się też, że w swej pracy inspirował
się baśniami.
Gaudí to architekt na stałe związany z Barceloną. Jest autorem takich
barcelońskich zabytków jak Casa Batlló, która charakteryzuje się wielo-
ma formami zaczerpniętymi z natury, Casa Milá wraz z jej falistymi ścia-
nami, Parque Güell, gdzie znajdują się m.in. kamienne filary podobne
do drzew, a także gdzie Gaudí zastosował wiele elementów mozaiki oraz
abstrakcyjne formy. Jego najsłynniejszym dziełem jest jednak katedra
Świętej Rodziny – Sagrada Familia. Poświęcił tej budowli prawie całe
swoje życie i pozostawił ją nieukończoną. Udało mu się stworzyć jedynie
fasadę i kilka wież. Jednak już w części, którą zdążył ukończyć, można
podziwiać jego oryginalny styl.
Warto dodać, że prace Gaudíego, choć w większości znajdują się
w Barcelonie, wybudowane zostały także w innych miejscach, np. pałace
w Comillas (prowincja Santander) czy Astorga y León (Kastylia i León).
Zmarł w 1926 roku, potrącony
przez tramwaj. Mimo że podziwia-
no go za odwagę i oryginalność,
a także nowatorskie rozwiązania,
o Gaudím nie mówiono do lat
50., kiedy to rozpoczęły się na
nowo prace nad ukończeniem
La Sagrada Familia (Świątynia
Pokutna Świętej Rodziny), sym-
bolu Barcelony.
142
CD 2 lekcja 12
Lekcja 12 B
iznes i wymiana
handlowa
30
Przedsiębiorstwo:
firma – la empresa spedytor – el agente de transportes

spółka – la sociedad pośrednik – el intermediario
spółka akcyjna – la sociedad branża – la rama
anónima przedsiębiorca – el empresario
spółka z o.o. – la sociedad biznesmen – el hombre de negocios
de responsabilidad limitada wspólnik – el socio
oddział, filia – la sucursal asystentka – la asistente
przedsiębiorstwo handlowe partner biznesowy – el socio
– la empresa mercantil comercial
sklep – la tienda przedstawiciel handlowy
hurtownia – el almacén – el representante comercial
firma transportowa – la casa szef produkcji – el jefe de producción
de transporte prawnik – el jurista
przewoźnik – el transportista radca prawny – el asesor jurídico
31
Wymiana handlowa:
import – la importación sprzedaż detaliczna – la venta

eksport – la exportación al por menor
sprzedaż – la venta sprzedaż hurtowa – la venta
produkcja – la producción al por mayor
transport – el transporte oferta – la oferta
logistyka – la logística cena – el precio
fabryka – la fábrica umowa handlowa – el contrato
przemysł – la industria comercial
wydobycie – la explotación podpisać umowę – firmar el contrato
zakup – la compra
koszty produkcji – el coste odprawa celna – el despacho

de producción aduanero
koszty transportu – el coste waluta – la moneda
del transporte pozwolenie – el permiso
podatek – el impuesto potwierdzenie – la confirmación
urząd skarbowy – la oficina ilość – la cantidad
de Hacienda jakość – la calidad
faktura – la factura towar – la mercancía
opłata celna – los derechos
arancelarios
odzież – la ropa fracht – la flota

tkanina – la tela partia towaru – el lote
meble – los muebles de mercancías
sprzęt komputerowy – el equipo dostawa – el suministro
informático ponosić koszty – asumir los gastos
elektronika – la electrónica udzielać rabatu – conceder
artykuły gospodarstwa domowego una rebaja
– los electrodomésticos wpłacać zaliczkę – ingresar
obuwie – el calzado el anticipo
zabawki – los juguetes wynajmować biuro – alquilar
technologia – la tecnología una oficina
kontener – el contenedor dostarczyć – suministrar
Spotkania, targi, konferencje:
biuro – la oficina targi krajowe – la feria nacional

spotkanie – el encuentro targi międzynarodowe – la feria
negocjacje – las negociaciones internacional
konferencja – la conferencia wystawca – el expositor
sala konferencyjna – la sala stoisko – el stand
de conferencias organizować targi – organizar
umówić się na spotkanie – fijar la cita la feria
negocjować – negociar wystawiać na targach – exponer
targi – la feria en la feria
144
CD 2 lekcja 12
Biernik osobowy
W języku hiszpańskim nie ma deklinacji, tzn. rzeczownik nie podlega

odmianie. Aby wyrazić odpowiedni przypadek, stosujemy przyimki. Gdy
rzeczownik oznacza osobę, w bierniku stawiamy przed nim przyimek a – jest
to tzw. biernik osobowy. Gdy rzeczownik oznacza przedmiot, nie stosujemy
tego przyimka. Opuszczenie przyimka a przed osobą w bierniku traktowane
jest jako błąd.
Veo una silla. – Widzę krzesło.
Veo a mi amiga. – Widzę moją przyjaciółkę.
Escucho la música. – Słucham muzyki.
Escucho a mi hermana. – Słucham mojej siostry.
Juan visita el museo. – Juan zwiedza muzeum.
Juan visita a sus abuelos. – Juan odwiedza swoich dziadków.
32
Jestem prywatnym przedsiębiorcą i szukam partnera biznesowego.

– Soy un empresario privado y busco un socio comercial.
Jestem zainteresowany współpracą z pana firmą. – Estoy interesado
en una colaboración con su empresa.
Prowadzę hurtownię zabawek. – Tengo un almacén de juguetes.
Pańska oferta jest interesująca. Jaka jest cena za tę partię towaru? – Su oferta es
interesante. ¿Cuál es el precio por este lote de mercancías?
Niestety, ta cena jest za wysoka. Czy jest do negocjacji? – Desgraciadamente
este precio es demasiado alto. ¿Es un precio negociable?
Jakie są koszty transportu? – ¿Cuál es el coste de transporte?
Jadę na międzynarodowe targi do Pekinu. – Voy a una feria internacional
en Pekín.
Kiedy trzeba wpłacić zaliczkę? – ¿Cuándo hay que pagar por el anticipo?
Gdzie ma być dostarczony towar? – ¿Dónde hay que suministrar la mercancía?
Proszę dostarczyć towar pod wskazany adres. – Suministren la mercancía
a la dirección indicada.
Ile miesięcznie kosztuje wynajem tego biura? – ¿Cuánto vale el alquiler
mensual de esta oficina?
Czy to biuro ma dostęp do Internetu? – ¿La oficina tiene acceso a Internet?
33
– Buenos días, estoy llamando de Polonia. Quería confirmar

mi participación en la feria en Pekín.
Dzień dobry, dzwonię z Polski. Chciałbym potwierdzić mój udział
w targach w Pekinie.
– ¿De qué empresa?
A z jakiej firmy?
– De Edmedia.
Z Edmedia.
– Su apellido, por favor.
Proszę o pana nazwisko.
– Jan Nowak.
Jan Nowak.
– Lo siento pero no tengo inscripción para este apellido.
Niestety nie mam zgłoszenia na to nazwisko.
– ¿Y qué tengo que hacer en este caso?
Co mam w takim razie zrobić?
– Rellene el formulario en nuestra página Web e ingrese el anticipo.
Proszę wypełnić formularz na naszej stornie internetowej i wpłacić zaliczkę.
– Gracias por la ayuda.
Dziękuję za pomoc.
– La confirmación se la enviaremos por e-mail.
Potwierdzenie wyślemy mailem.
– Gracias, ¡adiós!
Dziękuję, do widzenia!
– ¡Adiós!
Do widzenia!
34
1. Zapytaj, ile wynosi zaliczka.

2. Powiedz, że prowadzisz sklep z artykułami gospodarstwa domowego.
3. Zapytaj, jakie są koszty wysyłki.
4. Powiedz, że jesteś przedstawicielem handlowym.
146
CD 2 lekcja 12
Oliwkowa potęga
Do lat 60. XX wieku Hiszpania była jednym z najuboższych krajów euro-

pejskich. Z czasem napływ turystów przyniósł ze sobą rozwój inwestycji
oraz napływ kapitału zagranicznego, który pomnożył się po przystąpieniu
Hiszpanii do Unii Europejskiej.
W ciągu ostatniego pół wieku Hiszpania była najszybciej rozwijającym się
gospodarczo krajem w Europie. Dziś jest znaczącym uczestnikiem handlu
zagranicznego. Wielkie banki mają swe główne siedziby w Madrycie,
Barcelonie, Bilbao i Walencji. W gospodarce dużą rolę odgrywa obecnie
kapitał zagraniczny, głównie amerykański, brytyjski i francuski. Hiszpania
jest zaliczana do państw wysoko rozwiniętych, pod względem gospodar-
czym znajduje się w czołówce Europy, obok krajów takich jak Wielka
Brytania, Francja, Włochy. Jest też ósmą potęgą gospodarczą świata.
Najważniejszą gałęzią gospodarki jest dobrze rozwinięty przemysł:
produkcja samochodów osobowych oraz ciężarowych. Kilka wielkich
koncernów samochodowych, m.in. Volkswagen i Ford, ulokowało
w Hiszpanii swoje zakłady. Wysoko rozwinięty jest też przemysł stoczniowy
(6. miejsce w skali światowej), metalurgiczny, elektrotechniczny, włókien-
niczy oraz rolno-spożywczy. Warto dodać, że Hiszpania jest 4. na świecie
producentem wina. Na dużą skalę uprawia się też winorośl, cytrusy oraz
oliwki – Hiszpania jest 2. na świecie producentem oliwy z oliwek. Duże
znaczenie posiada też rybołówstwo, rozwijające się szczególnie w Galicji.
Rozwinięty jest także przemysł ciężki: wydobycie rudy żelaza, miedzi,
cynku i ołowiu. Należy dodać, że Hiszpania zajmuje także 1. miejsce
na świecie w wydobyciu rtęci.
Jednym z głównych filarów gospodarki
jest także turystyka, która przynosi milio-
nowe dochody. Ciepły klimat przyjazny
turystom, liczne zabytki i piękne wybrze-
ża sprawiają, że do Hiszpanii co roku
ściągają około 30 milionów turystów.
Z dochodów z turystyki sfinansowa-
no m.in. budowę dróg oraz przemysł
lokalny.
Lekcja 13 C
zas wolny:
rozrywka i sport
2
Czas wolny:
nudzić się – aburrirse fan – el fan

odpoczywać – descansar idol – el ídolo
leniuchować – holgazanear kolekcjonować znaczki – coleccionar
mieć hobby – tener un hobby sellos
czas wolny – el tiempo libre zapraszać znajomych – invitar
szachy – el ajedrez a los amigos
pianino – el piano zapisać się do klubu – inscribirse
relaksować się – relajarse en un club
relaksujący – relajante członek klubu – el miembro del club
marnować czas – malgastar dzień wolny – el día libre
el tiempo dobrze się bawić – pasarlo bien
interesować się czymś – interesarse czekać na gości
por algo – esperar a los invitados
być zafascynowanym – estar wydać przyjęcie – dar una recepción
fascinado spotkać się z przyjaciółmi
– encontrarse con los amigos
Muzyka, taniec:
iść na koncert – ir al concierto tańczyć – bailar

meloman – el melómano parkiet – la pista de baile
grać na instrumencie – tocar impreza – la fiesta
un instrumento impreza tematyczna – la fiesta
filharmonia – la filarmónica temática
opera – la ópera lekcje tańca – la clase de baile
iść na dyskotekę – ir a la discoteca instruktor tańca – el instructor
de baile
148
CD 3 lekcja 13
Wyrażenia i zwroty kolokwialne
Aby dobrze posługiwać się językiem, warto znać także wyrażenia i zwroty
kolokwialne. Przyjrzyjmy się niektórym z nich:
¿Qué tal, tío / chaval / tronco? – Jak leci, koleś / stary?

¡¿Qué dices, hombre?! – Co ty gadasz, człowieku?
Tranquila, mujer. – Spokojnie, kobieto.
¿Cómo andas? – Jak leci?
¿Cómo te va? – Cu u ciebie słychać?
No se te ve el pelo. – W ogóle cię nie widuję.
Me importa un pimiento / pepino. – W ogóle mnie to nie obchodzi.
Me aburro como una ostra. – Strasznie się nudzę.
Pablo está como una vaca. – Pablo jest gruby jak beczka.
Es un tío muy majo. – To bardzo fajny koleś.
Estoy que lo mato. – Zaraz go zabiję.
No digas tonterías. – Nie gadaj bzdur.
Me estoy muriendo del hambre. – Umieram z głodu.
Me muero por un helado. – Mam straszliwą ochotę na lody.
¡De rechupete! – Pyszności!
Vamos a salir de juerga / marcha esta noche. – Dziś wieczorem
idziemy na imprezę.
Me mola ver pelis. – Uwielbiam oglądać filmy.
3
Kino:
aktor – el actor kryminał – la película policíaca

aktorka – la actriz dramat – el drama
iść do kina – ir al cine komedia – la comedia
kino – el cine komedia romantyczna – la comedia
bilet – el billete romántica
kupować bilety – comprar billetes film dokumentalny – el documental
rezerwować bilety – reservar billetes film animowany – los dibujos
recenzja – la reseña animados
kinoman – el cinéfilo dreszczowiec – el thriller
horror – la película de horror wzruszający film – la película

reżyser – el director conmovedora
kamerzysta, operator nudny film – la película aburrida
– el camarógrafo rola – el papel
producent – el productor rola tytułowa – el papel principal
scenarzysta – el guionista premiera – el estreno
scenariusz – el guión ekran – la pantalla
znany (aktor) – conocido obsada – el reparto de papeles
gwiazda – la estrella wątek – el argumento
klapa – el fracaso
Teatr:
teatr – el teatro scenografia – la escenografía

przedstawienie, sztuka – la función występować w teatrze – actuar
szatnia – el guardarropa en el teatro
znakomite opinie / recenzje widownia – el público
– las reseñas excelentes plakat – el cartel
krytyk – el crítico bilety wyprzedane – los billetes
scena – la escena vendidos
kurtyna – el telón
4
Sport:
spędzać czas aktywnie – pasar medal – la medalla

el tiempo de manera activa medalista – el ganador de medalla
miłośnik sportu – el amante finalista – el finalista
del deporte podium – el podio
uprawiać sport – practicar deporte olimpiada – los juegos olímpicos
zapalony sportowiec – el deportista trener – el entrenador
apasionado trening – el entrenamiento
wynik – el resultado trenować (kogoś) – entrenar
wygrać – ganar zawodnik – el deportista
przegrać – perder reprezentacja narodowa
zremisować – empatar – la selección nacional
zawody – las competiciones drużyna – el equipo
mistrzostwa – el campeonato
150
CD 3 lekcja 13
pobić rekord świata – batir el récord sędzia sportowy – el árbitro

del mundo kort – la pista
ustanowić reord świata – establecer boisko – el campo
el récord del mundo
mecz – el partido ćwiczenia fizyczne – los ejercicios

mistrz – el campeón físicos
dyscyplina sportowa – la disciplina wysportowany – deportista
deportiva zdrowy styl życia – el estilo sano
rekordzista świata – el campeón de vida
del mundo zdrowa dieta – la dieta sana
sztafeta – la carrera de relevos kontuzja – la contusión
wyścig – la carrera wycieczka piesza – la excursión
klub sportowy – el club deportivo a pie
szlak turystyczny – el camino turístico
Dyscypliny sportowe:
sporty zimowe – los deportes sporty letnie – los deportes
de invierno de verano
wyciąg narciarski – el telesquí jogging – el footing
sprzęt narciarski – el equipo kolarstwo – el ciclismo
de esquí badminton – el bádminton
łyżwiarstwo – el patinaje sobre hielo tenis stołowy – el tenis de mesa
lodowisko – la pista de patinaje jazda konna – la equitación
hokej – el hockey sporty wodne – los deportes
łyżwiarstwo figurowe – el patinaje acuáticos
artístico żeglarstwo – la navegación
łyżwiarstwo szybkie – el patinaje wioślarstwo – el remo
de velocidad
5
Może wybierzemy się jutro do kina? – ¿Qué tal si vamos mañana al cine?
Gram w tenisa, jeżdżę konno lub żegluję. Jestem zapalonym fanem sportu.
– Juego al tenis, monto a caballo y navego. Soy un fan apasionado
del deporte.
Mój znajomy jest aktorem, występuje w teatrze. – Mi amigo es actor y actúa
en el teatro.
Niektórzy lubią sporty ekstremalne, a ja mam dość staromodne hobby:
kolekcjonuję znaczki. – A algunas personas les gustan los deportes
extremos pero yo tengo un hobby bastante anticuado: colecciono
sellos.
Nasza reprezentacja wygrała ostatniego seta i mamy jeszcze szansę na
medal. – Nuestra selección ha ganado el último set y todavía tenemos
la posibilidad de ganar una medalla.
Gdy byłem mały, chciałem zostać reżyserem. – Cuando era pequeño quería
ser guionista.
Mój dziadek uprawiał kiedyś zapasy, a teraz kocha szachy. – Antes mi abuelo
practicaba la lucha, pero ahora ama el ajedrez.
Jak się nazywa ten aktor, który grał główną rolę w filmie, który wczoraj
widzieliśmy? – ¿Cómo se llama ese actor que interpreta el papel principal
de la película que vimos ayer?
Jak spędzasz wolny czas? – ¿Cómo pasas tu tiempo libre?
Ten australijski pływak znów pobił rekord świata. – Este nadador australiano de
nuevo ha batido el récord del mundo.
6
– ¿Qué haces últimamente en tus ratos libres?

Co robisz ostatnio w wolnych chwilach?
– A decir verdad no tengo mucho tiempo libre pero cuando tengo
un rato normalmente me tumbo en el sofá y veo la tele.
Właściwie to nie mam zbyt dużo wolnego czasu, ale kiedy mam już
chwilę, z reguły leżę na kanapie i oglądam telewizję.
– ¡¿No practicas ningún deporte, ni vas a conciertos ni al teatro?!
Nie uprawiasz żadnego sportu, nie chodzisz na koncerty, ani do teatru?!
152
CD 2 lekcja 13
– Después de toda la semana de trabajo estoy demasiado cansado

para salir. Sólo paseo el perro dos veces al día.
Po całym tygodniu pracy jestem zbyt zmęczony, żeby gdzieś wyjść.
Wyprowadzam tylko psa na spacer dwa razy dziennie.
– ¡Ya es algo! Deberías tener algún hobby. ¿Por qué no te dejas
convencer para ir a un curso de baile o hacer footing?
A to już coś! Powinieneś mieć jakieś hobby. Może dasz się namówić
na kurs tańca albo na jogging?
– ¿Baile? ¡Ni hablar! Me gusta sólo el fútbol y el esquí.
Taniec? Nie ma mowy! Lubię tylko piłkę nożną i narciarstwo.
– ¿Pero sólo verlo en la tele? ¡Tú nunca has tenido esquís en los pies!
Ale chyba tylko oglądać w telewizji? Przecież ty nigdy nie miałeś nart
na nogach!
– De acuerdo, no soy muy deportista pero ¡soy un verdadero cinéfilo
y de las películas sé más que cualquier otra persona!
No dobra, nie jestem zbyt wysportowany, ale za to jestem prawdziwym
kinomanem i znam się na filmach jak nikt inny!
– Tienes razón. Pues, ¿qué película me recomiendas para este fin
de semana?
Masz rację. A zatem jaki film polecasz mi na weekend?
7
1. Zapytaj kogoś, czy pójdzie z tobą do kina.

2. Zapytaj kogoś, jakie ma hobby.
3. Zapytaj kogoś, co lubi robić w czasie wolnym.
4. Powiedz, że lubisz filmy dokumentalne.
5. Powiedz, że lubisz jazdę konną.
Real vs. Barça
Piłka nożna jest wielką miłością i namiętnością Hiszpanów. Cieszy się

wielkim zainteresowaniem, a liga hiszpańska reprezentuje bardzo wysoki
poziom.
Dwa najbardziej znane kluby, a jednocześnie dwaj zaciekli rywale, to
Real Madryt (czyli tzw. królewscy) oraz FC Barcelona (znana jaka Barça).
Głośne są mecze, w których ścierają się te dwie najbardziej utytułowa-
ne drużyny, a zagorzali kibice dzielą się na dwie grupy: zwolenników
Realu lub Barçy, co ma miejsce nie tylko w Hiszpanii, ale także w Polsce
i w wielu innych krajach Europy.
Real Madryt (Real Madrid Club de Fútbol) to klub, który 31 razy
zdobył mistrzostwo Hiszpanii, 9 razy Puchar Europy oraz wiele innych
trofeów, a w 2000 roku FIFA przyznała mu tytuł najlepszego klubu
XX wieku. Domowe mecze rozgrywa na swym stadionie Santiago
Barnabéu w Madrycie. Real Madryt od początku występuje w białych
strojach. W 1995 roku z tyłu na koszulkach obok numerów zawodników
pojawiły się ich nazwiska. Odtąd w każdym sezonie wprowadza się nowy
model strojów. Aktualnie trenerem Realu Madryt jest Manuel Pellegrini,
a do najbardziej znanych zawodników należą, m.in. Iker Casillas, Raúl,
Kaká i Cristiano Ronaldo.
FC Barcelona (Fútbol Club Barcelona) to klub, którego dewizą jest
Més que un club (z katalońskiego: Więcej niż klub). Drużyna ta zdobyła
19 mistrzostw Hiszpanii, 25 Pucharów Króla Hiszpanii, 3 Puchary Europy
i wiele innych trofeów. Mecze domowe rozgrywa na stadionie Camp Nou
w Barcelonie. Stroje Barçy utrzymane są w kolorystyce granatowo-bordo-
wej (koszulka w granatowo-bordowe pasy
oraz granatowe spodenki). Obecnym
trenerem klubu jest Josep Guardiola,
a najbardziej znani zawodnicy to, m.in.
Víctor Valdés, Carles Puyol, Lionel Messi
i Andrés Iniesta.
154
CD 3 lekcja 14
Lekcja 14 D
om i czynności
codzienne
8
Czynności codzienne:
wstawać wcześnie – levantarse ścielić łóżko – hacer la cama

temprano ubierać się – vestirse
przyzwyczaić się – acostumbrarse śpieszyć się – tener prisa
codzienna krzątanina – el trajín dojeżdżać do pracy – ir al trabajo
de cada día czekać na autobus – esperar
czynności codzienne – las actividades el autobús
diarias spóźnić się na autobus – perder
rutyna – la rutina el autobús
prowadzić dom – llevar la casa spóźnić się do pracy – llegar
gospodyni domowa – el ama con retraso al trabajo
de casa gotować – cocinar
uciąć sobie drzemkę – dormir przygotować obiad – preparar
la siesta la comida
czesać się – peinarse płacić rachunki – pagar los gastos
robić makijaż – maquillarse przyjmować gości – recibir
golić się – afeitarse a los invitados
myć się – lavarse plotkować z sąsiadami – cotillear
kąpać się, brać kąpiel – bañarse con los vecinos
brać prysznic – ducharse oglądać telewizję – ver la televisión
zaspać – no despertarse a tiempo oglądać wiadomości
nastawiać budzik – poner – ver el telediario
el despertador
Prace domowe:
wykonywać prace domowe – hacer prasować – planchar

las tareas domésticas żelazko – la plancha
pomagać w pracach domowych deska do prasowania – la tabla
– ayudar en las tareas domésticas de planchar
zmywać naczynia – fregar los platos prać – lavar
zmywarka – el lavavajillas pralka – la lavadora
proszek do prania – el polvo wycierać kurz – quitar el polvo

de lavar wyrzucać śmieci – tirar la basura
podlewać kwiaty – regar las flores myć okna – lavar las ventanas
sprzątać – limpiar wieszać firanki – colgar las cortinas
miotła – la escoba zmieniać pościel – cambiar la ropa
szmata – el trapo de cama
odkurzać – pasar la aspiradora zajmować się ogródkiem – cultivar
odkurzacz – la aspiradora el jardín
9
Sam zajmuję się prowadzeniem domu. – Me ocupo de llevar la casa.

Nie znoszę wcześnie wstawać, ale przyzwyczaiłem się już do tego.
– Odio levantarme temprano pero ya me he acostumbrado a eso.
Ana jest typową kurą domową – sprząta, pierze, gotuje i plotkuje z sąsiadkami.
– Ana es una ama de casa típica – limpia, lava la ropa, cocina y cotillea
con las vecinas.
Dojeżdżam do pracy pociągiem i czasem zdarza mi się spóźnić, szczególnie kiedy
zaśpię. – Voy al trabajo en tren y a veces llego con retraso, especialmente
cuando no me levanto a tiempo.
Znowu zaspałeś! – ¡Otra vez no te has levantado a tiempo!
Umiesz obsługiwać pralkę? – ¿Sabes manejar la lavadora?
156
CD 3 lekcja 14
Rano zawsze się śpieszę i dlatego najczęściej tylko biorę prysznic, a śniadanie jem
w pracy. – Por la mañana siempre tengo prisa y por eso a menudo sólo
me ducho, y desayuno ya en el trabajo.
Nie mam nic przeciwko pomaganiu w czynnościach domowych, ale nie znoszę
prasowania. – No estoy en contra de ayudar en las tareas domésticas
pero odio planchar.
Bierz miotłę i pomóż mi sprzątać! – ¡Toma la escoba y ayúdame a limpiar!
Czasowniki zwrotne
Warto wiedzieć, że niektóre hiszpańskie czasowniki zmieniają swoje

znaczenie zależnie od tego, czy występują w wersji zwrotnej czy nie. Do
takich czasowników należą m.in.
quedar (umawiać się) – quedarse (zostawać)
poner (kłaść) – ponerse (zakładać na siebie / stawać się)
fijar (ustalać) – fijarse (skupić się, skoncentrować się)
echar (nalewać) – echarse a (zacząć coś robić)
dormir (spać) – dormirse (zasnąć)
producir (wytwarzać, produkować) – producirse (wypowiadać się)
despedir (zwalniać kogoś) – despedirse (żegnać się)
llamar (dzwonić) – llamarse (nazywać się)
parecer (wydawać się) – parecerse a (być podobnym do)
llevar (nieść / zabierać) – llevarse con (dogadywać się z)
acordar (uzgodnić, postanowić) – acordarse de (pamiętać o)
10
– Jorge, ¿dicen que te ocupas de la casa porque tu esposa ha vuelto

al trabajo?
Jorge, podobno zajmujesz się domem, ponieważ twoja żona wróciła do
pracy?
– Sí, es verdad. Tengo que admitir que es un trabajo duro.
Tak, to prawda. Muszę przyznać, że to trudna praca.
– ¿Cómo te va?
Jak sobie radzisz?
– No es fácil. Lavo la ropa, cocino, acompaño a los niños a la escuela…
Nie jest łatwo. Piorę, gotuję, odprowadzam dzieci do szkoły...
– ¿Y la limpieza y la compra?
A sprzątanie i zakupy?
– No tengo tiempo en absoluto para eso. Cocinar me tiene ocupado
durante todo el día, todavía estoy aprendiendo.
Na to kompletnie nie mam czasu. Gotowanie zajmuje mi cały dzień,
dopiero się uczę.
– Te vas a acostumbrar a este trajín de cada día.
Przyzwyczaisz się do tej codziennej krzątaniny.
– Espero con impaciencia el momento de quedar con los amigos
a tomar una cerveza.
Nie mogę się doczekać, kiedy umówię się z kumplami na piwo.
11
1. Powiedz, że się śpieszysz.

2. Powiedz, że zaspałeś.
3. Powiedz, że dojeżdżasz pociągiem do pracy.
4. Powiedz, że przyzwyczaiłeś się do wstawania wcześnie rano.
158
CD 3 lekcja 14
La noche i jej uroki – o noclegach w Hiszpanii
Możliwości noclegu w Hiszpanii jest wiele. Poczynając od luksusowych

hoteli, przytulnych pensjonatów, na tanich motelach kończąc.
Jeśli mamy spory zasób gotówki, możemy skierować nasze kroki do
hotelu 5-gwiazdkowego (hotel de 5 estrellas), gdzie będziemy mogli
korzystać z basenu, sauny, siłowni, a rano posilimy się wliczonym w cenę
śniadaniem.
Jeśli natomiast nasze możliwości finansowe są skromniejsze, można
skorzystać z szerokiej oferty pensjonatów (pensiones) lub hoteli 3-, 2-
i 1-gwiazdkowych (hoteles de 3, 2, 1 estrella), które za mniej wygóro-
waną cenę zapewnią przyjemne warunki noclegowe.
Inną możliwością są noclegi w hostelach (hostales), w których cena za
nocleg oscyluje około 15 euro. Warunki są jednak bardziej spartańskie,
łazienka najczęściej znajduje się na korytarzu, a pokój zawiera tylko
niezbędne sprzęty. Jest to doskonała opcja dla tych, którzy nie mają
zamiaru spędzać wiele czasu w pokoju i potrzebują po prostu miejsca
do spania.
Warto również wspomnieć o gospodarstwach agroturystycznych (fincas
agroturísticas), które cieszą się w Hiszpanii dość dużą popularnością.
Oferują one turystom przytulne warunki, domowe, tradycyjne jadło oraz
kontakt z przyrodą.
Istnieją również specjalne stro-
ny internetowe, na których można
znaleźć osoby prywatne oferujące
nocleg w swoich domach w zamian
za obietnicę przenocowania, gdy
właściciel wybierze się do naszego
kraju. Taka wymiana pozwala na
nawiązanie ciekawych znajomości
oraz przyjrzenie się z bliska życiu
i codzienności obcokrajowców.
Lekcja 15 P
odróże – na granicy,
na wakacjach
12
Podróż:
wyjechać za granicę – ir al extranjero półka na bagaż – el estante

wyjechać na wakacje de equipaje
– ir de vacaciones lot – el vuelo
planować podróż – planear el viaje godzina odlotu – la hora de la salida
pakować bagaże – hacer las maletas startować – despegar
rezerwować bilety – reservar billetes zapiąć pasy – abrocharse el cinturón
rezerwować pokój miejsce przy oknie – la ventanilla
– reservar una habitación miejsce od strony korytarza
podróżować pociągiem – viajar – el pasillo
en tren stewardesa – la azafata
podróżować samolotem – viajar prosić o pomoc – pedir ayuda
en avión opóźniony – atrasado
potwierdzić rezerwację – confirmar odwołany – cancelado
la reserva ogłaszać (lot) – anunciar (el vuelo)
bilet ulgowy – el billete poczekalnia – la sala de espera
con descuento hala odlotów – la sala de salidas
zniżka studencka – el descuento wsiadać – subir
estudiantil wysiadać – bajar
biuro podróży – la agencia de viajes rozkład jazdy – el horario
podróż dookoła świata – el viaje tablica odlotów – la tabla de salidas
alrededor del mundo miejsce odbioru bagażu – el lugar
bagaż – el equipaje de recoger el equipaje
nadbagaż – el exceso de equipaje stać w kolejce po bilety – hacer cola
bagaż podręczny – el equipaje para los billetes
de mano pociąg bezpośredni – el tren directo
wózek na bagaż – el carro pociąg przepełniony – el tren lleno
de equipaje de gente
160
CD 3 lekcja 15
wagon sypialny – el coche cama wynająć samochód – alquilar

wagon restauracyjny – el coche el coche
restaurante opłata za jeden dzień – el pago
przechowalnia bagażu – la consigna por un día
biuro rzeczy znalezionych – la oficina ubezpieczenie – el seguro
de objetos perdidos klimatyzacja – el aire acondicionado
Liczba rzeczownika
Niektóre rzeczowniki hiszpańskie mają inne znaczenie w liczbie pojedynczej,

a inne w liczbie mnogiej:
el celo – zapał los celos – zazdrość
la plata – srebro las platas – wyroby srebrne
el hierro – żelazo los hierros – kajdany
la gracia – wdzięk las gracias – podziękowania
Istnieją również rzeczowniki, które posiadają dwa różne znaczenia w liczbie

mnogiej:
el gemelo – bliźniak los gemelos – bliźniacy / spinki
la esposa – żona las esposas – żony / kajdanki
el hijo – syn los hijos – synowie / dzieci
el padre – ojciec los padres – ojcowie / rodzice
el hermano – brat los hermanos – bracia / rodzeństwo
la letra – litera las letras – litery / literatura
el grillo – świerszcz los grillos – świerszcze / kraty
13
Biuro podróży:
katalog – el catálogo zwiedzanie – la visita

zakwaterowanie – el alojamiento wycieczka z biura podróży
hotel 4-gwiazdkowy – el hotel de – la excursión de la agencia
4 estrellas de viajes
luksusowy – lujoso cena za osobę
pełne wyżywienie – la pensión – el precio por persona
completa cena za noc – el precio por noche
wycieczka – la excursión udogodnienia – las facilidades

podróż – el viaje sezon (turystyczny) – la temporada
posiłek – la comida wszystko w cenie – todo incluido
Na granicy:
przekroczyć granicę – cruzar ważny (dokument) – válido

la frontera przedłużyć wizę – prolongar el visado
cel podróży – el destino del viaje rzeczy osobiste – los objetos personales
odprawa celna – el despacho de kontrola – el control
aduana rewizja osobista – la revisión personal
odprawa paszportowa – el control przemycać – pasar de contrabando
de pasaportes przemytnik – el contrabandista
celnik – el aduanero pobrać cło – cobrar la tasa
wiza – el visado de aduanas
wiza turystyczna – el visado turístico konsulat – el consulado
data ważności (wizy) – la fecha de ambasada – la embajada
validez
14
Na plaży:
okulary przeciwsłoneczne – las gafas udar – la insolación

de sol cień – la sombra
kąpielówki – el bañador muszla – la concha
kostium kąpielowy – el bañador bursztyn – el ámbar
robić babki z piasku – hacer wydma – la duna
montañas de arena podziwiać wschód / zachód słońca
budować zamek z piasku – construir – admirar la de sol / la puesta
el castillo de arena de sol
zbierać muszelki – recoger conchas ratownik – el socorrista
leżeć na słońcu – estar tumbado latarnia morska – el faro
al sol piaszczysta plaża – la playa arenosa
opalać się – tomar el sol przystań – el muelle
oparzenie słoneczne – la quemadura brzeg – la orilla
de sol
162
CD 3 lekcja 15
W plenerze:
kemping – la acampada kuchenka gazowa – la cocina
śpiwór – el saco de dormir de gas
karimata – la colchoneta siedzieć przy ognisku – estar sentado
namiot – la tienda de campaña a la hoguera
rozbić namiot – armar la tienda otwieracz do puszek – el abrelatas
de campaña latarka – la linterna
sprzęt do łowienia ryb – el equipo schronisko górskie – el refugio
de pescar de montaña
Na morzu:
port – el puerto sztorm – la tormenta
rejs – el crucero kąpiel wzbroniona – prohibido
statek – el barco bañarse
żaglówka – el barco de vela deska surfingowa – la tabla de surf
liniowiec – el buque de pasajeros materac – el colchón
prom – el transbordador leżak – la tumbona
koło ratunkowe – el salvavidas ręcznik – la toalla
pokład – el borde nurkowanie – el buceo
kabina – la cabina pianka – el traje de buceo
kapitan – el capitán maska do nurkowania – la máscara
żeglarz – el navegante de buceo
marynarz – el marinero płetwy – las aletas
stać na kotwicy – estar anclado fajka do nurkowania – el tubo
zawijać do portu – entrar en el puerto respirador
wypłynąć z portu – salir del puerto butla tlenowa – la botella de oxígeno
Agroturystyka:
wakacje na wsi – las vacaciones wiejski – rural
en el campo świeże powietrze – el aire fresco
agroturystyka – el turismo rural karmić zwierzęta – dar de comer
malownicza wioska – la aldea a los animales
pintoresca zbierać owoce – recoger las frutas
farma – la granja jeździć konno – montar a caballo
krowa – la vaca królik – el conejo

świnia – el cerdo sad – el huerto
koń – el caballo łąka – el prado
kura – la gallina pole – el campo
kaczka – el pato
15
Nasz lot jest opóźniony z powodu gęstej mgły. – Nuestro vuelo está atrasado
a causa de la niebla.
Nie mogę się doczekać wyjazdu na wakacje w Turcji. – Espero con impaciencia
el viaje de vacaciones a Turquía.
Jedziemy pod namiot w góry. Może wybierzesz się z nami? – Vamos a acampar
a las montañas. ¿Por qué no vienes con nosotros?
Marzę o egzotycznych wakacjach, podczas których będę tylko się opalać i pić
drinki przy basenie. – Sueño con unas vacaciones exóticas durante las que
sólo tomar el sol y tomar las bebidas cerca de la piscina.
Czy w pokoju jest klimatyzacja? – ¿En la habitación hay aire acondicionado?
W zeszłym roku zabrałam dzieci na wieś do rodziny. – El año pasado llevé a los
niños con la familia del campo.
Na kempingu niezbędne są: śpiwór, otwieracz do puszek i latarka.
– En la acampada son indispensables: un saco de dormir, un abrelatas
y una linterna.
Uwielbiam spacery po plaży przy zachodzie słońca. – Me encantan los paseos
por la playa durante la puesta del sol.
Został przeszukany na lotnisku. – Ha sido revisado en el aeropuerto.
Dzwonię, aby potwierdzić rezerwację. – Llamo para confirmar la reserva.
Czy to pana rzeczy osobiste? – ¿Son sus objetos personales?
Chciałbym przedłużyć wizę. – Quería prolongar el visado.
164
CD 3 lekcja 15
16
– Hola, ¿qué tal las vacaciones?

Cześć, jak udał się urlop?
– ¡Han sido las peores vacaciones de mi vida!
To były najgorsze wakacje w całym moim życiu!
– ¿Por qué? ¿Qué ha pasado?
Dlaczego? Co się stało?
– Primero nuestro vuelo estuvo atrasado. Después resultó que el hotel
estaba a 5 kilómetros de la playa. Además, la comida fue horrible.
Najpierw nasz lot był opóźniony. Potem okazało się, że hotel jest pięć
kilometrów od plaży. A na dodatek jedzenie było paskudne.
– Por lo menos no podéis quejaros del tiempo...
Przynajmniej na pogodę nie możecie narzekać…
– ¡¿Estás bromeando?! ¡Llovió toda la semana!
Żartujesz?! Cały tydzień padało!
– ¿No habéis tenido ni un solo día soleado?
Nie mieliście nawet jednego słonecznego dnia?
– Sí, uno. Fuimos entonces a la playa y me quemé.
Owszem, jeden. Poszliśmy wtedy na plażę i dostałam poparzenia
słonecznego.
– ¡Qué mala suerte! Pues yo prefiero quedarme en casa y no ir de
vacaciones este año…
A to pech! To ja chyba w tym roku wolę nie jechać na urlop…
17
1. Powiedz, że lot był opóźniony.

2. Powiedz, że wybierasz się na wakacje w góry.
3. Zapytaj, o której jest lot.
4. Powiedz, że uwielbiasz leżeć na plaży.
„To nie droga jest trudnością... To trudności są drogą.”
Camino de Santiago czyli Droga św. Jakuba to szlak, który przemie-

rzają pielgrzymi w drodze do katedry w Santiago de Compostela,
gdzie czci się relikwie św. Jakuba Większego Apostoła. Pielgrzymi wierzą,
że w tej katedrze tej pochowane jest ciało apostoła.
Historia drogi liczy sobie ponad tysiąc lat. Camino de Santiago jest
jednym z najważniejszych chrześcijańskich szlaków pielgrzymkowych,
obok tych do Rzymu i Jerozolimy. Oznaczona jest muszlą św. Jakuba,
która jest też symbolem pielgrzymów. Na całej swojej długości szlak jest
oznaczony żółtymi strzałkami. Innym symbolem pielgrzyma jest też kostur,
do którego często przymocowana jest tykwa, która dziś ma już znaczenie
symboliczne, ale dawniej była naczyniem na wodę.
Nie ma jednej trasy pielgrzymki. Do celu można dotrzeć wszystkimi

wyznaczonymi szlakami o różnej długości, nawet do ponad 1100 km.
Trasę można pokonać pieszo, a także konno lub na rowerze.
Droga św. Jakuba przeznaczona jest dla samotnych pielgrzymów bądź

małych grup. Przydrożne kościoły i kaplice oferują pielgrzymom darmo-
we miejsca noclegowe. Wzdłuż całej trasy znajdują się również liczne
schroniska dla pielgrzymów (refugios) prowadzone przez parafie, sto-
warzyszenia, schroniska prywatne
czy też domy, udostępniane przez
ludzi chcących przyjąć pielgrzymów.
Nocleg w schroniskach zazwyczaj
nie jest drogi, w niektórych z nich
płaci się „co łaska”, zostawia-
jąc darowiznę, czyli tzw. dona-
tivo. Pierwszeństwo noclegu mają
zawsze pielgrzymi piesi.
166
CD 3 lekcja 15
Credencial del peregrino to tzw. paszport pielgrzyma, w którym na

całej trasie zbiera się stemple (los sellos), np. w schroniskach, kawiar-
niach, sklepach, muzeach czy kościołach. Jest to dokument niezbędny
do zameldowania się w schroniskach, można również dzięki niemu
skorzystać z darmowych lub ulgowych atrakcji, np. z posiłku, wejścia
do muzeum czy na basen, czasem
dodatkowej wycieczki. Credencial
jest potrzebny również do tego, by
w Santiago de Compostela otrzymać
na jego podstawie compostelkę
– zaświadczenie o odbytej pielgrzym-
ce. Otrzymują je osoby, które prze-
szły pieszo minimum 100 km lub
przejechały na rowerze bądź konno
200 km.
Lekcja 16 Ś
rodki masowego
przekazu i reklama
18
Telewizja:
telewizor – el televisor prowadzący, speaker – el orador

telewizja – la televisión relacja na żywo – la retransmisión
pilot telewizyjny – el mando en directo
a distancia teleturniej – el concurso televisivo
odtwarzacz DVD – el reproductor serial – la serie
de DVDs telenowela – el culebrón
program telewizyjny (gazeta) program dla dzieci – el programa
– la revista de televisión para niños
program telewizyjny (audycja) film dla dorosłych – la película para
– el programa televisivo adultos
kanał telewizyjny – el canal televisivo relacja sportowa – la retransmisión
wiadomości – el telediario deportiva
skrót wiadomości – el resumen uzależniony od telewizji – adicto
de las noticias a la televisión
wiadomości sportowe – las noticias widz – el espectador
deportivas
19
Prasa:
gazeta – el periódico przeglądać gazetę – hojear

dziennik – el diario el periódico
tygodnik – la revista semanal nagłówek – la cabecera
miesięcznik – la revista mensual strona tytułowa – la primera plana
magazyn dla kobiet – la revista para brukowiec – el periodicucho
mujeres plotki – los cotilleos
czytać gazetę – leer el periódico dziennikarz – el periodista
prenumerować gazetę – suscribirse reporter – el reportero
a un periódico fotoreporter – el fotoreportero
168
CD 3 lekcja 16
reportaż – el reportaje nekrolog – la necrología

artykuł – el artículo wydawać gazetę – redactar
wywiad – la entrevista un periódico
felieton – el folletín wydawca – el editor
ogłoszenie – el anuncio wydawnictwo – la editorial
ogłoszenia drobne – los anuncios nakład – la tirada
por palabras redaktor – el redactor
Reklama:
reklama – la publicidad reklama prasowa – la publicidad

reklamować – hacer publicidad en la prensa
promować produkt – promocionar reklama telewizyjna – la publicidad
un producto en la televisión
grupa docelowa – el grupo objetivo spot reklamowy – el anuncio
badanie rynku – el estudio de publicitario
mercado gadżety reklamowe – la herramienta
billboard – la cartelera publicitaria
plakat – el cartel przerwa na reklamę – la pausa
ulotka reklamowa – folleto comercial
publicitario manipulować kimś – manipular
Tanto i tan
Tanto i tan tłumaczone są zazwyczaj jako „tyle, tak”. Tanto występuje

po czasowniku – jest wtedy nieodmienne, lub przed rzeczownikiem, z któ-
rym musi zgadzać się w rodzaju i liczbie. Forma skrócona tan pojawia się
przed przymiotnikiem lub przysłówkiem.
Ana trabaja tanto que todo el tiempo está cansada. – Ana tyle
pracuje, że ciągle jest zmęczona.
José tiene tantas camisas como su hermano. – José ma tyle koszul
ile jego brat.
Alicia es tan alta como su amiga. – Alicia jest tak wysoka jak jej
przyjaciółka.
20
Nie mamy w domu telewizora, najnowsze informacje czytamy w Internecie.

– No tenemos televisor en casa, las noticias más recientes las leemos
en Internet.
Moja babcia ogląda tylko teleturnieje i seriale. – Mi abuela ve sólo los
concursos televisivos y las series.
Partie polityczne wykorzystują media, żeby manipulować opinią publiczną.
– Los partidos políticos utilizan los medios de comunicación para
manipular a la opinión pública.
Jak najlepiej promować nasz produkt? – ¿Cómo promocionar mejor nuestro
producto?
Musimy zrobić badania rynku i określić naszą grupę docelową. – Tenemos
que hacer un estudio de mercado y definir nuestro grupo objetivo.
Jaki jest przybliżony nakład tego dziennika? – ¿Cuál es la tirada aproximada
de este diario?
Denerwują mnie ciągłe przerwy na reklamę w czasie filmów. – Me molestan
las continuas pausas comerciales durante las películas.
Kochanie, może pójdziemy dziś wieczorem do teatru? – Cariño, ¿qué tal
si vamos al teatro esta tarde?
Nie ma szans, o 20 jest transmisja meczu, a potem mój ulubiony serial
kryminalny. – Ni hablar, a las 20 es la retransmisión del partido y después
mi serie criminal favorita.
Kto zabrał pilota do telewizora? – ¿Quién se ha llevado el mando
a distancia?
170
CD 3 lekcja 16
21
– Victoria, ¿cuál es tu trabajo soñado?

Victoria, jaka jest twoja wymarzona praca?
– Desde mi niñez sueño con ser periodista o trabajar en una editorial.
Od dzieciństwa marzę, żeby być dziennikarką albo pracować
w wydawnictwie.
– ¿Querrías escribir para un periódico o trabajar en la televisión?
Chciałabyś pisać do gazety czy pracować w telewizji?
– Querría llevar una columna sobre problemas sociales.
Chciałabym prowadzić kolumnę dotyczącą problemów społecznych.
– ¿Y tienes alguna experiencia en este tipo de trabajo?
A masz jakieś doświadczenie w takiej pracy?
– Durante dos años trabajé en la redacción de un periódico local pero
fue como asistente, nunca he escrito artículos yo misma.
Przez dwa lata pracowałam w redakcji lokalnej gazety, ale byłam tylko
asystentką, nigdy nie pisałam sama artykułów.
– Tienes que enviar algunos textos tuyos, a lo mejor los publican.
¡Suerte!
Musisz wysłać parę swoich tekstów, może je opublikują. Powodzenia!
– Gracias, voy a intentarlo.
Dzięki, będę próbować.
22
1. Powiedz, że chciałbyś być dziennikarzem.

2. Zapytaj, jaki jest nakład tej gazety.
3. Zapytaj, co jest dziś wieczorem w telewizji.
4. Powiedz, że wiadomości czytasz w Internecie.
Awangarda Pedro Almodóvara
Pedro Almodóvar to jeden z najważniejszych i najbardziej znanych na

świecie reżyserów hiszpańskich. Najbardziej charakterystyczną cechą
jego kina jest awangardowy styl. Jego filmy to najczęściej melodramaty
pełne nieprawdopodobnych sytuacji, z elementami czarnego humoru,
poruszającymi odważne i istotne tematy społeczne, np. wątki homosek-
sualne. Bohaterami są często postaci z nizin społecznych (prostytutki,
kryminaliści). W swej twórczości Almodóvar przeszedł od punkowej
estetyki filmów z lat 80. (Kika) do psychologicznych komedii o kobietach
(Wszystko o mojej matce). Powszechnie uważa się, że jak nikt inny potrafi
portretować kobiety i oddawać skomplikowaną geometrię ich emocji.
Pedro Almodóvar był czołową postacią tzw. movida madrileña, okre-
su „odwilży” obyczajowej i kulturalnej po śmierci generała Franco.
Jego pierwszy pełnometrażowy film Pepi, Luci, Bom i inne dziewczyny
z dzielnicy powstał w 1980 roku. Szybko stał się przebojem i zarobił
tyle, że pozwolił Almodóvarowi na założenie własnej wytwórni filmowej
El Deseo.
Almodóvar jest zdobywcą około 90 prestiżowych nagród, m.in. Oscara
za najlepszy film zagraniczny (Wszystko o mojej matce, 2000) oraz za
scenariusz do filmu Porozmawiaj z nią (2003). Odkrył takich aktorów jak
Penélope Cruz, Antonio Banderas, Carmen Maura czy Rossy de Palma.
Sam pisze scenariusze do swoich filmów, reżyseruje je, jest ich producen-
tem, a często także gra w nich epizodyczne role.
Filmografia (najnowsza):
Przerwane objęcia (2009)
Volver (2006)
Złe wychowanie (2004)
Porozmawiaj z nią (2002)
Wszystko o mojej matce (1999)
Drżące ciało (1997)
Kwiat mego sekretu (1995)
Kika (1993)
Wysokie obcasy (1990)
172
CD 3 lekcja 17
Lekcja 17 W
ygląd zewnętrzny,
ciało i umysł
23
Wygląd:
wygląd – el aspecto muskularny – musculoso

atrakcyjny – atractivo śniada cera – la tez morena
brzydki – feo blady – pálido
pulchny – regordete opalony – bronceado
chudy – flaco zarumienić się – ponerse rojo
kościsty – huesudo piegi – las pecas
średniej budowy – de mediana piegowaty – pecoso
estatura pryszcz – el grano
pyzaty – mofletudo zmarszczki – las arrugas

zadarty nos – la nariz respingona dbać o wygląd – cuidar el aspecto
odstające uszy – las orejas zaniedbany – descuidado
despegadas być podobnym do – parecerse a
przeciętnej urody – de belleza media
Fryzjer:
fryzura – el peinado koński ogon – la cola
kręcone włosy – el pelo rizado kok – el moño
proste włosy – el pelo liso warkocz – la trenza
grzywka – el flequillo uczesać włosy – peinar el pelo
zmienić fryzurę – cambiar podciąć włosy – cortar el pelo
el peinado przetłuszczone włosy – el pelo graso
trwała – la ondulación permanente łysina – la calvicie
farbować włosy – teñir el pelo łysy – el calvo
pasemka – las mechas rudzielec – el pelirrojo
24
Ciało:
przytyć – engordar mrugnąć – guiñar

schudnąć – adelgazar gapić się – mirar con la boca abierta
kichnąć – estornudar płakać – llorar
ziewać – bostezar szlochać – sollozar
jąkać się – tartamudear oddychać – respirar
chrapać – roncar schylać się – inclinarse
krzyczeć – gritar biegać – correr
chichotać – reírse con risa spacerować – pasear
entrecortada kucnąć – ponerse en cuclillas
śmiać się – reírse usiąść „po turecku” – sentarse
mówić szeptem – hablar en voz baja a la turca lub sentarse a lo indio
założyć nogę na nogę – cruzar skinąć głową – hacer una señal

las piernas con la cabeza
wzruszyć ramionami – encogerse łaskotać – hacer cosquillas
de hombros cierpieć na coś – sufrir de algo
zemdleć – perder el conocimiento zachorować – caer enfermo
położyć się – tumbarse objaw choroby – el síntoma
przewrócić się – volcarse de una enfermedad
potknąć się – tropezar bezsenność – el insomnio
podrapać się – rascarse ranny – herido
boleć – doler rana – la herida
szczypać – pellizcar złamanie – la rotura
być zmęczonym – estar cansado skręcenie – la torcedura
wyczerpany – agotado lub el esguince
oparzenie – la quemadura
174
CD 3 lekcja 17
Popularne polskie imiona w hiszpańskim „brzmieniu”
Anna – Ana Michał – Miguel

Ewa – Eva Andrzej – Andrés
Agata – Ágata Paweł – Pablo
Małgorzata – Margarita Piotr – Pedro
Agnieszka – Inés Edward – Eduardo
Alicja – Alicia Filip – Felipe
Beata – Beata Franciszek – Francisco
Joanna, Janina – Juana Grzegorz – Gregorio
Barbara – Bárbara Henryk – Enrique
Katarzyna – Catalina Jacek – Jacinto
Karolina – Carolina Jakub – Diego, Santiago, Jaime
Aleksandra – Alejandra Jan – Juan
Dorota – Dorotea Jerzy – Jorge
Izabela – Isabel Józef – José
Krystyna – Cristina Karol – Carlos
Maria – María Krzysztof – Cristóbal
Monika – Mónica Ludwik – Luís
Róża – Rosa Łukasz – Lucas
Sylwia – Silvia Maciej – Matías
Zofia – Sofía Mikołaj – Nicolás
Zuzanna – Susana Rafał – Rafael
Ryszard – Ricardo
Wojciech – Adalberto
25
Umysł:
myśleć – pensar zastanawiać się – pensar

przewidywać – prever mieć pomysł – tener una idea
oczekiwać – esperar rozumieć – entender
mieć rację – tener razón wyjaśniać – explicar
nie mieć racji – no tener razón porównywać – comparar
zgadzać się – estar de acuerdo wyciągać wnioski – sacar
wyrażać opinię – expresar la opinión conclusiones
brać pod uwagę, rozważać wyobrażać sobie coś – imaginarse
– tomar en cuenta algo
wydawać się – parecer wierzyć – confiar
doradzać – aconsejar przypomnieć sobie – recordar
zdać sobie sprawę zapomnieć – olvidar
– darse cuenta (de) wątpić – dudar
26
Jako dziecko był pulchny i piegowaty. – De niño era mofletudo y pecoso.

Chciałabym zmienić fryzurę. Może zrobię sobie trwałą… – Quería cambiar
el peinado. ¿Por qué no me hago una ondulación permanente...?
Dlaczego mówisz szeptem? Boli cię gardło? – ¿Por qué hablas en voz baja?
¿Te duele la garganta?
Nie ma już wolnych krzeseł, musisz usiąść po turecku na podłodze. – Ya no hay
más sillas libres, tienes que sentarte a la turca en el suelo.
Była bardzo smutna. Skinęła tylko głową i rozpłakała się. – Estaba muy triste.
Sólo hizo una señal con la cabeza y se puso a llorar.
Zdałem sobie sprawę, że nie jestem zadowolony z mojej pracy. – Me he dado
cuenta de que no estoy contento con mi trabajo.
Porównałem te dwie oferty. – He comparado estas dos ofertas.
Czy pamiętasz, że jutro jest rocznica ślubu rodziców? – ¿Te acuerdas de que
mañana es el aniversario de boda de tus padres?
176
CD 3 lekcja 17
27
– ¿Te acuerdas de que mañana es el cumpleaños de María?

Pamiętasz, że jutro są urodziny Marii?
– ¡Lo he olvidado por completo! ¿Qué piensas? ¿Qué le gusta más
a María?
Kompletnie zapomniałem! Jak myślisz? Co María lubi najbardziej?
– Me parece que lo que más le gustaría sería un libro.
Wydaje mi się, że najbardziej ucieszyłaby się z książki.
– Tienes razón, es un verdadero ratón de biblioteca. ¿Por qué no
le compramos alguna guía con fotos bonitas?
Masz rację, to prawdziwy mól książkowy. Może kupimy jakiś przewodnik
z pięknymi zdjęciami?
– A María no le gusta viajar.
María nie bardzo lubi podróżować.
– ¡Tengo una idea! ¿Por qué no vamos con ella a la librería y que elija
lo que más le guste?
Mam pomysł! Może pójdzie do księgarni razem z nami i wybierze sobie
to, co najbardziej jej się spodoba?
– ¡Qué buena idea! ¡Llamémosle enseguida!
Świetny pomysł! Zadzwońmy do niej zaraz!
28
1. Powiedz, że jesteś wykończony.

2. Zapytaj kogoś, czy się z tobą zgadza.
3. Powiedz, że cierpisz na bezsenność.
4. Powiedz, że boli cię noga.
5. Powiedz, że zapomniałeś o rocznicy ślubu.
Andaluzyjscy gitanos
Los gitanos to Cyganie mieszkający w Hiszpanii. Chociaż osiedlają

się na terenie całego kraju, najwięcej Cyganów żyje na południu,
w Andaluzji, gdzie ich liczba sięga 300 000 osób, co stanowi ok. 5%
całkowitej populacji tego regionu. Są mniejszością tak głęboko zakorze-
nioną, że andaluzyjski parlament ustanowił nawet ich dzień, ogłaszając
22 listopada Dniem Cyganów w Andaluzji.
Język używany przez hiszpańskich Cyganów to tzw. caló, wariant języka
romskiego. Niektóre słowa z języka caló „zadomowiły się” na stałe
w języku kastylijskim, głównie w formach kolokwialnych, jak np. chaval
(dziecko), molar (podobać się) i inne.
Cygańska obecność szczególnie zaznacza się w andaluzyjskiej sztuce,
a dokładniej w muzyce i tańcu flamenco, wzbogacając elementy kul-
tury hiszpańskiej własnym stylem i niesamowitym kolorytem. Znaczna
liczba cantaores (śpiewacy) i bailaores (tancerze) flamenco to właśnie
Cyganie.
Warto wspomnieć o cygańskich jaskiniach w Grenadzie. Tamtejsza
cygańska dzielnica Sacromonte to miejsce biedne, pełne pobielanych
domów, ale wypełnione muzyką, tańcem, śpiewem i duchem flamenco
(czyli tzw. el duende), który, jak mówią niektórzy, żyje w cygańskich
jaskiniach. Jaskinie te są miejscem,
gdzie odbywają się tzw. zambras, czyli
cygańskie fiestas wypełnione tańcem
i śpiewem, które trwają do późnych
godzin nocnych i cieszą się ogromną
popularnością. Niektóre z jaskiń to nie
tylko miejsca zambras, ale prawdziwe
muzea i wielkie atrakcje turystyczne.
178
CD 3 lekcja 18
Lekcja 18 P
aństwo i problemy
społeczne
29
Państwo, ustrój, polityka:
republika – la república wybory parlamentarne

monarchia – la monarquía – las elecciones parlamentarias
królestwo – el reino głosować – votar
demokracja – la democracia zwolennik – el partidario
reżim – el régimen głosować „za” – votar a favor
prezydent – el presidente gosować „przeciw” – votar en contra
król – el rey urna (wyborcza) – la urna (electoral)
królowa – la reina oddać głos – dar su voto
parlament – el parlamento frekwencja – la frecuencia
wybory – las elecciones partia polityczna – el partido político
wybory prezydenckie – las elecciones koalicja – la coalición
presidenciales opozycja – la oposición
izba parlamentu – la cámara władza wykonawcza – el poder

del parlamento ejecutivo
izba wyższa – la cámara alta władza ustawodawcza – el poder
izba niższa – la cámara baja legislativo
rząd – el gobierno konstytucja – la constitución
premier – el presidente de gobierno ustawa – la ley
minister – el ministro budżet – el presupesto
władza – el poder władze lokalne – el gobierno local
rządzić – gobernar radny – el concejal
30
Społeczeństwo:
społeczeństwo – la sociedad emigracja – la emigración

obywatel – el ciudadano emigrant – el emigrante
populacja – la población imigracja – la inmigración
problemy społeczne – los problemas imigrant – el inmigrante
sociales uchodźca – el refugiado
bieda – la pobreza prosić o azyl – solicitar asilo
przeludnienie – el exceso ośrodek dla uchodźców – el centro
de población de refugiados
Problemy społeczne:
bezdomny – sin hogar zbiórka pieniędzy – la colecta

schronisko dla bezdomnych de dinero
– el refugio para personas przestępczość – la delincuencia
sin hogar przestępca – el delincuente
narkotyki – las drogas młodociany przestępca
narkoman – el drogadicto – el delincuente menor de edad
uzależniony – adicto popełnić przestępstwo – cometer
uzależnienie, nałóg – el vicio un delito
brać narkotyki – tomar drogas wykroczenie – la infracción
dostęp do narkotyków – el acceso iść do więzienia – ir a la cárcel
a las drogas zapłacić grzywnę – pagar la multa
leczenie – el tratamiento niepełnosprawny – minusválido
alkoholizm – el alcoholismo kalectwo – la mutilación
alkoholik – el alcohólico wózek inwalidzki – la silla de ruedas
pijany – borracho podjazd dla wózków – la entrada
trzeźwy – sobrio accesible
bezrobocie – el paro bariery społeczne – las barreras
zasiłek – el auxilio sociales
pomoc socjalna – la ayuda social odrzucony przez społeczeństwo
działalność charytatywna – rechazado por la sociedad
– la actividad caritativa
180
CD 3 lekcja 18
Rodzaj a znaczenie rzeczownika
W języku hiszpańskim występuje również grupa rzeczowników, które zmie-

niają znaczenie zależnie od rodzaju, np.
el cólera – cholera la cólera – gniew
el cometa – kometa la cometa – latawiec
el margen – margines la margen – brzeg
el orden – porządek la orden – rozkaz, zakaz
el guía – przewodnik (człowiek) la guía – przewodnik (książka)
el corneta – trębacz la corneta – trąbka
el policía – policjant la policía – policja
el cura – ksiądz la cura – leczenie
el radio – promień la radio – radio
el corte – krój la corte – dwór
el capital – kapitał la capital – stolica
31
Nie interesuję się polityką, jest nudna. – No me interesa la política, es aburrida.

Po raz pierwszy w historii premierem naszego państwa została kobieta.
– Por primera vez en la historia una mujer se ha convertido en jefe
de gobierno de nuestro país.
Przestępczość w naszym mieście spadła. – La delincuencia en nuestra ciudad
ha bajado.
Ricardo nie może znaleźć pracy i już od czterech miesięcy jest na zasiłku dla
bezrobotnych. – Ricardo no puede encontrar trabajo y desde ya cuatro
meses está recibiendo el auxilio de paro.
W ostatnich latach bezrobocie spadło o 2 procent. – En los últimos años el paro
bajó un 2 por ciento.
Słyszałam, że syn pana Moliny jest uzależniony od narkotyków. – He oído que
el hijo del señor Molina es adicto a las drogas.
Przeludnienie jest jednym z największych problemów w Chinach. – El exceso
de población es uno de los problemas más grandes de China.
Frekwencja w ostatnich wyborach prezydenckich była bardzo niska.
– La participación en las últimas elecciones presidenciales fue muy
baja.
Głosowałeś w ostatnich wyborach? – ¿Votaste en las últimas elecciones?

Wiem, że to twój brat, ale popełnił przestępstwo i obawiam się, że trafi do
więzienia. – Sé que es tu hermano pero ha cometido un crimen y me
temo que irá a la cárcel.
W naszym mieście jest wielu imigrantów, głównie to uchodźcy ze Wschodu.
– En nuestra ciudad hay muchos inmigrantes, sobre todo refugiados
del Este.
32
– ¿A quién votaste en las últimas elecciones?

Na kogo głosowałaś w ostatnich wyborach?
– A nadie, desde hace años no voy a votar.
Na nikogo, od lat nie chodzę na wybory.
– ¿Estás bromeando? Es tu obligación.
Żartujesz? To twój obowiązek.
– No importa quien gobierna, nunca cambia nada.
Nieważne, kto rządzi i tak się nic nie zmienia.
– Tú sabes sólo quejarte. Y yo quiero ser político. ¿Me vas a votar a mí?
Potrafisz tylko narzekać. A ja chcę zostać politykiem. Zagłosujesz
na mnie?
– La política no me interesa nada. ¡Los políticos son codiciosos y no
piensan nada en los ciudadanos!
Polityka wcale mnie nie interesuje. Politycy są chciwi i wcale nie myślą
o obywatelach!
– ¡Eres muy testaruda! ¡Pero verás, un día seré presidente!
Jesteś strasznie uparta! Ale zobaczysz, będę kiedyś prezydentem!
33
1. Powiedz, że nie interesujesz się polityką.

2. Zapytaj kogoś, na kogo głosował w ostatnich wyborach.
3. Powiedz, że w twoim mieście jest wielu imigrantów.
4. Powiedz, że bezrobocie spadło o 2 procent.
182
CD 3 lekcja 18
Los etarras i problem terroryzmu w Hiszpanii
ETA (Euskadi Ta Askatasuna – Baskonia i Wolność) to organizacja

separatystyczna walcząca o niezależność Kraju Basków. Założona zosta-
ła w 1958 roku przez działaczy Nacjonalistycznej Partii Basków (PNV),
działa głównie na terenie Hiszpanii.
ETA dzieli się na dwa nurty: umiarkowany, dążący do uzyskania autono-
mii oraz radykalny, zdecydowany na walkę o niepodległość. Już w pierw-
szym roku działalności ETA dokonała kilku zamachów, jednak bez ofiar
śmiertelnych. W 1968 roku z rąk ETA zginęła pierwsza osoba – policjant
próbujący zatrzymać samochód, którym jechał szef grupy. Parę tygodni
później dokonano pierwszego zamachu, w wyniku którego aresztowano
dowództwo ETA oraz setki Basków. Mimo tych aresztowań organizacja
przetrwała. W grudniu 1973 w zamachu bombowym zorganizowanym
przez ETA zginął premier Hiszpanii i bliski współpracownik generała
Franco, Luis Carrero Blanco. Wkrótce po tym zamachu ETA podzieliła
się na dwie organizacje: umiarkowaną, polityczno-wojskową i radykalną,
wojskową. W 1975 represje przeciw obydwu odłamom ETA przybrały
na sile. W tym samym roku jednak zmarł gen. Franco. Władzę po nim
objął Juan Carlos I i rozpoczął wprowadzanie demokratycznych reform.
W 1980 Kraj Basków otrzymał autonomię. Umiarkowany odłam ETA
ogłosił, że nie będzie więcej stosował terroru, natomiast radykałowie nie
przerwali walki. W 1987 roku miał miejsce najkrwawszy zamach: w gara-
żu centrum handlowego w Barcelonie eksplodowała bomba zabijając 22
osoby. W 1988 ETA zaproponowała rządowi hiszpańskiemu rozmowy
pokojowe, które jednak zakończyły się fiaskiem. Po kolejnych zamachach
i aresztowaniach w 1995 ETA zwróciła się do władz z Hiszpanii z propo-
zycją pokoju, która została jednak przez nie odrzucona. W tym samym
roku ETA próbowała zabić króla Juana Carlosa oraz lidera Partii Ludowej
José María Aznara. W latach 1998-99 nastąpiło kolejne zawieszenie
broni, w trakcie którego ETA wyszkoliła nowych bojowników i zebrała siły
do kolejnych walk. Celem zamachów byli głównie politycy, dziennikarze,
wojskowi, policjanci, biznesmeni, zginęło jednak także wiele postronnych
osób.
W latach 2000-2010 na przemian następowały okresy ugody i nowych,

krwawych zamachów radykalnego odłamu ETA. Pomimo licznych aresz-
towań, ale także prób zawarcia pokoju, problem terroryzmu ETA jest
wciąż aktualny w Hiszpanii. Grupa
terrorystyczna wciąż dopuszcza się
zamachów, choć większość Basków
nie popiera jej działalności. Rozmiar
problemu jest ogromny: w latach
1968-2008 z rąk ETA zginęło ponad
820 osób, w tym 340 cywilów.
ODPOWIEDZI
Odpowiedzi
Gramatyka
TEST Strona bierna

1. c, 2. a, 3. b, 4. c, 5. a, 6. c, 7. b, 8. b, Ćwiczenie 1
9. c, 10. a, 11. b, 12. b, 13. c, 14. a, 1. fue, 2. está, 3. fue, 4. está, 5. fue,
15. c, 16. b, 17. c, 18. b, 19. a, 20. b, 6. fueron, 7. será, 8. fue, 9. ha sido, fue,
21. a, 22. c, 23. c, 24. a, 25. c. 10. está.
Rodzajnik Ćwiczenie 2
Ćwiczenie 1 1. Las paredes fueron pintadas ayer.
1. Lo bueno, 2. Lo que, 3. lo de, 4. A lo 2. Este vestido está hecho de algodón.
lejos, 5. Lo peor, 6. lo guapo, 7. lo de 3. Los ejercicios serán escritos por Paco.
siempre, 8. lo del, 9. lo bien, 10. A lo 4. Los palacios fueron construidos por
largo del. árabes. 5. La ventana está abierta.
6. La tarta de manzana fue preparada
Rzeczownik el domingo. 7. El coche es vendido por Paco.
Ćwiczenie 1
1. del, helada, 2. un, 3. del, 4. un, 5. las, Perífrasis verbal
un, blanca, 6. un / el, 7. la, otra, 8. un, Ćwiczenie 1
buena. 1. acaba de, 2. lleva, 3. dejó de, 4. vuelve
a, 5. sigue, 6. dejó, 7. se puso a, 8. acaba
Ćwiczenie 2 de, 9. siguen, 10. volvieron a.
1. los girasoles, 2. los coches cama, 3. los
limpiabarabrisas, 4. los portaequipajes, Ćwiczenie 2
5. los gentileshombres, 6. los sacapuntas, 1. b, 2. b, 3. c, 4. a, 5. a, 6. c, 7. a, 8. a.
7. las casas cuna, 8. los sacacorchos.
Czasy i tryby
Ćwiczenie 3 Tryb oznajmujący
1.-, los, 2.-, las, 3. -, 4. los, 5. El, 6. El, - , Ćwiczenie 1
- 7.-, la, 8. el. 1. tenía, 2. pasaba, 3. me gustaban,
4. había, 5. me levantaba, 6. íbamos,
Czasownik 7. daba, 8. jugaba, 9. volvía, 10. eran.
Czasowniki ser, estar i haber
Ćwiczenie 1 Ćwiczenie 2
1. es, está, 2.es / está, 3. está, 4. estar, 1. había vuelto, 2. se había vestido,
es, 5. están, 6. está, 7. es, 8. está, 9. es, 3. habían escrito, 4. habíamos hecho,
10. es, está. 5. habías recomendado, 6. se había roto,
7. se habían acostado, 8. habíais puesto,
Ćwiczenie 2 9. había visto, 10. se había resuelto.
1. estaba, es, 2. había, estaban, 3. estamos,
4. Está, 5. había, están, 6. hay, 7. está,
8. hay, 9. estuvo, 10. hay.
1. compuso, 2. fui, 3. ha hecho, 1. Me lo está comprando. / Está
4. has puesto, 5. hemos estado, 6. pude, comprándomelo. 2. Tienes que
7. vinieron, 8. leyeron, fueron, quisieron, devolvérnosla. 3. Pónsela. 4. Se lo ha
9. ha ido, 10. he visto. dicho. 5. Os lo voy a vender. / Voy a
vendéroslo. 6. Regálamelas. 7. Envíaselo.
Ćwiczenie 4 8. Déjanoslos.
1. fui, estaban, 2. vivíamos, estaba, eran,
daban, 3. se comió, se puso, 4.llevaba, Ćwiczenie 3
parecía, 5. se casó, estaba, 6. compré, 1. Cuál, 2. Quién, 3. Cuánto, 4. Cómo,
tenía, 7 salía, vi, 8. Compró, tenía, 5. Qué, 6. Cuántos, 7. Con quién, 8. Qué,
9. pasé, 10. empezaron. 9. Cuál, 10. A qué.
1. lloverá, 2. haremos, 3. saldréis, 4. me 1. b, 2. a, 3. c, 4. a, 5. a, 6. a, 7. c, 8. c,
pondré, 5. habrá, 6. querrá, 7. diremos, 9. a, 10. b.
8. irá, 9. vendrás, 10. podremos.
Przyimek i wyrażenia przyimkowe
Tryb łączący Ćwiczenie 1
Ćwiczenie 1 1. por, 2. por, 3. para, 4. por, 5. por,
1. sepan, 2. vengan, 3. digas, 4. tengáis, 6. para, 7. para, 8. para, 9.para, por,
5. vayamos, 6. haga, 7. pienses, 8. duermas, 10. por, 11. para, 12. por, para.
9. sea, 10. te acuestes.
Ćwiczenie 2
Ćwiczenie 2 1. b, 2. a, 3. c, 4. b, 5. b, 6. a, 7. c, 8. a,
1. hayas hecho, 2. haga, 3. haya salido, 9. c, 10. a.
4. tengan, 5. haya escrito, 6. ayudemos,
7. hayáis venido, 8. devuelvas, 9. hayas Ćwiczenie 3
casado, 10. seáis. 1. Por suerte, 2. sin embargo, 3. sobre
todo, 4. en vez de, 5. en voz alta, 6. con
Ćwiczenie 3 prisa, 7. sin querer, 8. de memoria,
1. hiciera / hiciese, 2. fuera / fuese, 9. de pie, 10. Por supuesto / Desde luego.
3. trabajarais / trabajaseis, 4. escribiera
/ escribiese, 5. fuéramos / fuésemos,
6. estuvieras / estuvieses, 7. mejorara Lekcje
/ mejorase, 8. quisiera / quisiese, 9. tuviera
/ tuviese, 10. supieras / supiese. Lekcja 4
1. Podobasz mi się. – Me gustas.
Ćwiczenie 4 2. Jestem samotną matką. – Soy una
1. b, 2. b, 3. a, 4. a, 5. c, 6. a, 7. b, 8. a, madre soltera.
9. b, 10. c. 3. Jesteś moim najlepszym przyjacielem.
– Eres mi mejor amigo.
Zaimek 4. Zawiodłem się na tobie. – Me has
Ćwiczenie 1 decepcionado.
1. a, 2. c, 3. a, 4. b, 5. a, 6. c, 7. a, 8. b, 5. Jestem jedynakiem. – Soy hijo único.
9. a. 6. Jestem zakochany. – Estoy enamorado.
186
ODPOWIEDZI
Lekcja 5 4. Smakuje ci? – ¿Te gusta?

1. Byłem wczoraj nieobecny. – Ayer estuve 5. Zarezerwowałem stolik na godzinę
ausente. siódmą. – He reservado una mesa para
2. Mój brat chodzi do przedszkola. las siete.
– Mi hermano va al jardín de infancia.
3. Czy możesz pomóc mi zrobić pracę Lekcja 9
domową? – ¿Me puedes ayudar a hacer 1. U Pabla jest ciągle zajęty telefon. – Pablo
los deberes? está comunicando todo el tiempo.
4. Złożyłem podanie o stypendium. 2. Jaki jest numer kierunkowy do Niemiec?
– He solicitado la beca. – ¿Cuál es el prefijo a Alemania?
5. Pan Martínez jest wymagającym 3. Jak dodać załącznik? – ¿Cómo adjuntar
nauczycielem. – El señor Martínez es un un anexo?
profesor exigente. 4. Czy chciałby pan zostawić wiadomość?
– ¿Quería dejar un recado?
Lekcja 6 5. Nigdy nie robię zakupów przez Internet.
1. Szukam pracy na pół etatu. – Estoy – Nunca hago la compra por Internet.
buscando un trabajo a tiempo parcial.
2. Czy mogę wziąć dzień urlopu? – ¿Puedo Lekcja 10
tomarme un día de vacaciones? 1. Nie mam drobnych. – No tengo suelto.
3. Dostałem podwyżkę. – He recibido 2. Chciałbym otworzyć rachunek bieżący.
un aumento. – Quería abrir una cuenta corriente.
4. Chcę otworzyć własny interes. – Quiero 3. Jakie jest oprocentowanie? – ¿Cuál es
abrir mi propio negocio. el interés?
5. Dostałem awans. – He sido ascendido. 4. Chciałbym oddać ten odtwarzacz MP3.
– Quería devolver este reproductor
Lekcja 7 MP3.
1. Interesuję się ekologią. – Me interesa la 5. Czy mogę zapłacić kartą? – ¿Puedo
ecología. pagar con tarjeta?
2. Czy ten gatunek drzew jest pod
ochroną? – ¿Está protegida esta especie Lekcja 11
de árboles? 1. Ile wynosi czynsz? – ¿Cuánto
3. Używam tylko toreb z materiału. es el alquiler?
– Uso sólo bolsas de tejido. 2. Czy mieszkanie jest umeblowane?
4. Miasto, w którym mieszkam, jest pełne – ¿El piso está amueblado?
spalin i śmieci. – La ciudad en la que 3. Chciałbym obejrzeć mieszkanie.
vivo está llena de gases de combustión – Quería ver el piso.
y basura.
Lekcja 12
Lekcja 8 1. Ile wynosi zaliczka? – ¿Cuánto
1. Poproszę szklankę wody. – Un vaso de es el anticipo?
agua, por favor. 2. Prowadzę sklep z artykułami
2. Zupa była za słona. – La sopa estaba gospodarstwa domowego. – Tengo una
demasiado salada. tienda con electrodomésticos.
3. Jestem na diecie. – Estoy a dieta. 3. Jakie są koszty wysyłki? – ¿Cuál
es el coste del envío?
4. Jestem przedstawicielem handlowym. Lekcja 16

– Soy representante comercial. 1. Chciałbym być dziennikarzem. – Querría
ser periodista.
Lekcja 13 2. Jaki jest nakład tej gazety? – ¿Cuál es la
1. Może pójdziesz ze mną do kina? tirada de este periódico?
– ¿Por qué no vas al cine conmigo? 3. Co jest dziś wieczorem w telewizji?
2. Jakie masz hobby? – ¿Cuál es tu – ¿Qué hay en la televisión por la
hobby? noche?
3. Co robisz w czasie wolnym? 4. Wiadomości czytam w Internecie.
– ¿Qué haces en tu tiempo libre? – Las noticias las leo en Internet.
4. Lubię filmy dokumentalne.
– Me gustan los documentales. Lekcja 17
5. Lubię jazdę konną. 1. Jestem wykończony. – Estoy agotado.
– Me gusta la equitación. 2. Zgadzasz się ze mną? – ¿Estás de
acuerdo conmigo?
Lekcja 14 3. Cierpię na bezsenność. – Sufro de
1. Śpieszę się. – Tengo prisa. insomnio.
2. Zaspałem. – No me he despertado 4. Boli mnie noga. – Me duele la pierna.
a tiempo. 5. Zapomniałem o rocznicy ślubu.
3. Dojeżdżam do pracy pociągiem. – Viajo – Me he olvidado del aniversario de
al trabajo en tren. boda.
4. Przyzwyczaiłem się do wstawania
wcześnie rano. – Me he acostumbrado Lekcja 18
a levantarme temprano. 1. Nie interesuję się polityką. – No me
interesa la política.
Lekcja 15 2. Na kogo głosowałeś w ostatnich
1. Lot był opóźniony. – El vuelo estuvo wyborach? – ¿A quién votaste en las
atrasado. últimas elecciones?
2. Jadę na wakacje w góry. 3. W moim mieście jest wielu imigrantów.
– Voy de vacaciones a las montañas. – En mi ciudad hay muchos
3. O której jest lot? – ¿A qué hora sale el inmigrantes.
vuelo? 4. Bezrobocie spadło o 2 procent. – El paro
4. Uwielbiam leżeć na plaży. – Me encanta ha bajado un 2 por ciento.
estar tumbado en la playa.
188
TABELE KONIUGACYJNE
Tabele koniugacyjne
Czasowniki nieregularne w czasie Presente de Indicativo
ser estar dar decir haber hacer

(być) (być) (dawać) (powiedzieć) (być) (robić)
yo soy estoy doy digo he hago
tú eres estás das dices has haces
ha
es está da dice hace
él / ella / usted (imp: hay)
nosotros somos estamos damos decimos hemos hacemos
vosotros sois estáis dais decís habéis hacéis
ellos / ellas /
son están dan dicen han hacen
ustedes
ir leer oír querer poner poder

(iść) (czytać) (słyszeć) (chcieć) (kłaść) (móc)
yo voy leo oigo quiero pongo puedo
tú vas lees oyes quieres pones puedes
él / ella / usted va lee oye quiere pone puede
nosotros vamos leemos oímos queremos ponemos podemos
vosotros vais leéis oís queréis ponéis podéis
ellos / ellas / van leen oyen quieren ponen pueden
ustedes
saber salir tener traer venir ver

(wiedzieć) (wyjść) (mieć) (przynosić) (przychodzić) (widzieć)
yo sé salgo tengo traigo vengo veo
tú sabes sales tienes traes vienes ves
él / ella / usted sabe sale tiene trae viene ve
nosotros sabemos salimos tenemos traemos venimos vemos
vosotros sabéis salís tenéis traéis venís veis
ellos / ellas / saben salen tienen traen vienen ven
ustedes
Czasowniki nieregularne w czasie Pretérito Indefinido de Indicativo

yo fui estuve di dije hube hice
tú fuiste estuviste diste dijiste hubiste hiciste
él / ella / usted fue estuvo dio dijo hubo hizo
nosotros fuimos estuvimos dimos dijimos hubimos hicimos
vosotros fuisteis estuvisteis disteis dijisteis hubisteis hisisteis
ellos / ellas / fueron estuvieron dieron dijeron hubieron hicieron
ustedes

yo fui leí oí quise puse pude
tú fuiste leíste oíste quisiste pusiste pudiste
él / ella / usted fue leyó oyó quiso puso pudo
nosotros fuimos leímos oímos quisimos pusimos pudimos
vosotros fuisteis leísteis oísteis quisisteis pusisteis pudisteis
ellos / ellas / fueron leyeron oyeron quisieron pusieron pudieron
ustedes

yo supe salí tuve traje vine vi
tú supiste saliste tuviste trajiste viniste viste
él / ella / usted supo salió tuvo trajo vino vio
nosotros supimos salimos tuvimos trajimos vinimos vimos
vosotros supisteis salisteis tuvisteis trajisteis vinisteis visteis
ellos / ellas / supieron salieron tuvieron trajeron vinieron vieron
ustedes
190
TABELE KONIUGACYJNE
Czasowniki nieregularne w czasie Futuro Imperfecto de Indicativo

yo seré estaré daré diré habré haré
tú serás estarás darás dirás habrás harás
él / ella / usted será estará dará dirá habrá hará
nosotros seremos estaremos daremos diremos habremos haremos
vosotros seréis estaréis daréis diréis habréis haréis
ellos / ellas / serán estarán darán dirán habrán harán
ustedes

yo iré leeré oiré querré pondré podré
tú irás leerás oirás querrás pondrás podrás
él / ella / usted irá leerá oirá querrá pondrá podrá
nosotros iremos leeremos oiremos querremos pondremos podremos
vosotros iréis leeréis oiréis querréis pondréis podréis
ellos / ellas / irán leerán oirán querrán pondrán podrán
ustedes

yo sabré saldré tendré traeré vendré veré
tú sabrás saldrás tendrás traerás vendrás verás
él / ella / usted sabrá saldrá tendrá traerá vendrá verá
nosotros sabremos saldremos tendremos traeremos vendremos veremos
vosotros sabréis saldréis tendréis traeréis vendréis veréis
ellos / ellas / sabrán saldrán tendrán traerán vendrán verán
ustedes
Czasowniki nieregularne w czasie Presente de Subjuntivo

yo sea esté dé diga haya haga
tú seas estés des digas hayas hagas
él / ella / usted sea esté dé diga haya haga
nosotros seamos estemos demos digamos hayamos hagamos
vosotros seáis estéis deis digáis hayáis hagáis
ellos / ellas / sean estén den digan hayan hagan
ustedes

yo vaya lea oiga quiera ponga pueda
tú vayas leas oigas quieras pongas puedas
él / ella / usted vaya lea oiga quiera ponga pueda
nosotros vayamos leamos oigamos queramos pongamos podamos
vosotros vayáis leáis oigáis queráis pongáis podáis
ellos / ellas / vayan lean oigan quieran pongan puedan
ustedes

yo sepa salga tenga traiga venga vea
tú sepas salgas tengas traigas vengas veas
él / ella / usted sepa salga tenga traiga venga vea
nosotros sepamos salgamos tengamos traigamos vengamos veamos
vosotros sepáis salgáis tengáis traigáis vengáis veáis
ellos / ellas / sepan salgan tengan traigan vengan vean
ustedes
192
TABELE KONIUGACYJNE
Czasowniki nieregularne w czasie Imperfecto de Subjuntivo
ser estar dar decir

(być) (być) (dawać) (powiedzieć)
fuera / estuviera / diera / dijera /
yo fuese estuviese diese dijese
fueras / estuvieras / dieras / dijeras /
tú fueses estuvieses dieses dijeses
fuera / estuviera / diera / dijera /
él / ella / usted fuese estuviese diese dijese
fuéramos / estuviéramos / diéramos / dijéramos /
nosotros fuésemos estuviésemos diésemos dijésemos
fuerais / estuvierais / dierais / dijerais /
vosotros fueseis estuvieseis dieseis dijeseis
fueran / estuvieran / dieran / dijeran /
ellos / ellas / ustedes fuesen estuviesen diesen dijesen
haber hacer ir leer

(być) (robić) (iść) (czytać)
hubiera / hiciera / fuera / leyera /
yo
hubiese hiciese fuese leyese
hubieras / hicieras / fueras / leyeras /
tú
hubieses hicieses fueses leyeses
hubiera / hiciera / fuera / leyera /
él / ella / usted
hubiese hiciese fuese leyese
hubiéramos / hiciéramos / fuéramos / leyéramos /
nosotros
hubiéseis hiciésemos fuésemos leyésemos
hubierais / hicierais / fuerais / leyerais /
vosotros
hubieseis hicieseis fueseis leyeseis
hubieran / hicieran / fueran / leyeran /
ellos / ellas / ustedes
hubiesen hiciesen fuesen leyesen
oír querer poner poder

(słyszeć) (chcieć) (kłaść) (móc)
oyera / quisiera / pusiera / pudiera /
yo
oyese quisiese pusiese pudiese
oyeras / quisieras / pusieras / pudieras /
tú
oyeses quisieses pusieses pudieses
oyera / quisiera / pusiera / pudiera /
él / ella / usted
oyese quisiese pusiese pudieses
oyéramos / quisiéramos / pusiéramos / pudiéramos /
nosotros
oyésemos quisiésemos pusiésemos pudiésemos
oyerais / quisierais / pusierais / pudierais /
vosotros
oyeseis quisieseis pusieseis pudieseis
ellos / ellas / oyeran / quisieran / pusieran / pudieran /
ustedes oyesen quisiesen pusiesen pudiesen
saber salir tener

(wiedzieć) (wyjść) (mieć)
yo supiera / supiese saliera / saliese tuviera / tuviese
tú supieras / supieses salieras / salieses tuvieras / tuvieses
él / ella / usted supiera / supiese saliera / saliese tuviera / tuviese
nosotros supiéramos / saliéramos / tuviéramos /
supiésemos saliéseis tuviésemos
vosotros supierais / supieseis salierais / salieseis tuvierais / tuvieseis
ellos / ellas / supieran / supiesen salieran / saliesen tuvieran / tuviesen
ustedes
traer venir ver

(przynosić) (przychodzić) (widzieć)
yo trajera / trajese viniera / viniese viera / viese
tú trajeras / trajeses vinieras / vinieses vieras / vieses
él / ella / usted trajera / trajese viniera / viniese viera / viese
nosotros trajéramos / viniéramos / viéramos /
trajésemos viniésemos viésemos
vosotros trajerais / trajeseis vinierais / vinieseis vierais / vieseis
ellos / ellas / trajeran / trajesen vinieran / viniesen vieran / viesen
ustedes
194

96 Hiszpanski Krok Dalej

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

96 Hiszpanski Krok Dalej

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Hiszpański

Lektorzy: Manuel de la Cruz, Itziar Lanas Rodríguez, Miłogost Reczek

© Copyright Edgard 2010

„Hiszpański Krok dalej” to kurs przeznaczony dla osób znających podstawy

Jak się uczyć?

Najlepszą metodą nauki jest równoczesne czytanie podręcznika i słuchanie

Zapraszamy i życzymy przyjemnej nauki!

1. ¿ ........ un banco por aquí? 7. No ........ lo que has dicho.

5. - ¿A qué hora ........ ? 11. El año pasado Paco ........

6. ¿Dónde ........ ustedes? 12. El sábado pasado mi mujer y yo

13. ¿Qué os ........ el profesor? 20. Me gusta tu sombrero.

18. - ¿A qué se dedica tu madre? 25. Mi madre es española,

19. Julio es ...... inteligente ...... Pepe.

• Występuje w rzeczownikach abstrakcyjnych odprzysłówkowych:

a lo largo de a lo lejos lo guapo lo bueno lo bien lo que

1. ………………… , si breve, dos veces bueno.

Rzeczowniki złożone to takie, które składają się co najmniej z dwóch elementów

W przypadku rzeczowników złożonych z dwóch wyrazów pisanych oddzielnie

Rzeczowniki złożone zakończone na -s nie zmieniają formy w liczbie mnogiej:

Rzeczowniki posiadające tylko jedną formę

Rzeczowniki w liczbie pojedynczej

Rzeczowniki niepoliczalne lub abstrakcyjne używane są wyłącznie w liczbie

Rzeczowniki w liczbie mnogiej

Wyjątki zgodności rzeczownika z rodzajem

Należy pamiętać, że przed rzeczownikami rodzaju żeńskiego, które rozpoczynają

Rzeczowniki te są rodzaju żeńskiego, dlatego też przymiotniki im towarzyszące

W liczbie mnogiej rzeczowniki te posiadają rodzajnik żeński unas / las, np.

Także gdy rodzajnik jest oddzielony od rzeczownika, np. przymiotnikiem, używamy

Tworzenie rzeczowników od innych części mowy

W języku hiszpańskim możemy tworzyć rzeczowniki od czasowników lub przymiot-

Nazwy rzek, jezior, mórz, oceanów, zatok, szczytów górskich i wulkanów są

Archipelagi wysp są rodzaju żeńskiego, jak słowo isla (wyspa):

Nie używamy rodzajnika z nazwami pojedynczych wysp, na przykład:

Nie używamy rodzajników z nazwami miast, regionów, prowincji, krajów i konty-

Uzupełnij zdania odpowiednim rodzajnikiem oraz odpowiednią formą

1. Salid de…. agua ahora mismo, está helad…. .

1. el girasol (słonecznik) los ……………………………………

Uzupełnij odpowiednim rodzajnikiem, jeśli to konieczne.

1. ……. Alaska es un estado en ……. Estados Unidos.

W języku hiszpańskim występują trzy czasowniki, które są tożsame z polskim

Czasownika ser używamy:

• do określenia czasu (dni, pory roku, miesiące, godziny):

• w wyrażeniu odpowiadającym „mieć miejsce, zdarzyć się, odbyć się”:

• w zwrotach wartościujących, np.

Czasownika estar używamy:

• do wyrażenia stanów fizycznych i emocjonalnych osób lub rzeczy:

• do porównania stanu obecnego z poprzednim lub ze stanem uważanym za normę:

• do określenia czasowego zajęcia:

• z określeniami vivo i muerto:

• do określenia cen zmiennych (z przyimkiem a):

• w konstrukcji estar + gerundio:

Czasowniki ser i estar

Czasowniki estar i haber

Czasownik estar określa umiejscowienie konkretnych osób i przedmiotów,

Uzupełnij zdania odpowiednią formą czasownika ser lub estar.

1. Jesús …….... estudiante, pero en vacaciones …….... de camarero.

Wstaw czasownik ser, estar lub haber w odpowiednim czasie.

1. Ayer vi a Juan, …….... muy enfadado aunque normalmente ……….

Strona bierna w języku hiszpańskim jest tworzona na kilka sposobów: z użyciem

Strona bierna z użyciem czasownika ser

Strona bierna z użyciem czasownika estar

Uzupełnij zdania czasownikiem ser lub estar w odpowiednim czasie, zgodnie

1. Esta iglesia .............. construida en el siglo XVI.

części podrzędnej zdania, w którym w zdaniu głównym występuje Pretérito

• gdy występuje wyraźne określenie zakończenia czynności, jej limitu czasowego: