ius III (łac. Pius III, właśc. Francesco Todeschini-Piccolomini; ur.

29
maja[1] 1439 w Sarteano, zm. 18 października 1503 w Rzymie)
– włoski duchowny rzymskokatolicki, papież w okresie od 22 września 1503 do 18
października 1503[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 29 maja 1439 w Sarteano koło Sienny jako syn Giovanniego Todeschiniego i
Laodinici Piccolomini, siostry papieża Piusa II (Enea Silvio de Piccolomini)[1][3]. Wuj
kierował jego edukacją, zezwolił na używanie swojego nazwiska i herbu rodowego[1].
Studiował prawo w Perugii; po obronie doktoratu z prawa kanonicznego, 6 lutego 1460
roku, został mianowany arcybiskupem Sieny, choć nie miał święceń kapłańskich[2][3].
Kilka tygodni później, 5 marca 1460, wyniósł go do godności kardynała diakona z
kościołem tytularnym Sant'Eustachio[1][3]. W kwietniu 1460 został wysłany jako legat
do Marchii Ankońskiej[2]. W latach 1462-1503 był archidiakonem Brabancji[1]. Kiedy Pius
II wyruszył na krucjatę w 1464 (ostatecznie nie doszła do skutku, gdyż papież zmarł w
Ankonie 14 sierpnia 1464), mianował go gubernatorem Państwa Kościelnego[2].
W 1471 roku służył jako legat papieża Pawła II w Niemczech. W sierpniu 1471
został protodiakonem Kolegium kardynałów i z racji pełnienia tej funkcji koronował
papieży Innocentego VIII w 1484 i Aleksandra VI w 1492[1].
W 1497, jako jedyny kardynał, zgłosił sprzeciw wobec planów papieża Aleksandra VI,
dotyczących przekazania części Państwa Kościelnego Juanowi Borgii[2]. Był
administratorem apostolskim diecezji Fermo (dwukrotnie: 1485-94 i 1496 aż do wyboru
na papieża) i Pienza e Montalcino (1495-98) oraz opatem komendatoryjnym wielu
klasztorów benedyktyńskich, cysterskich i kamedulskich. W latach 1488-89 służył jako
legat w Perugii. Sprawując tę funkcję przywrócił porządek w mieście oraz uregulował
konflikt między miastami Foligno i Spello. Za pontyfikatu Aleksandra działał w kurii
jako kardynał-protektor Anglii, był też członkiem komisji ds. reformy Kościoła (1497) i ds.
finansowania krucjaty (1501), ale żadna z tych komisji nie odegrała ostatecznie większej
roli.
Na konklawe po śmierci Aleksandra VI został wybrany na papieża (22 września 1503) –
dzięki poparciu Cezara Borgii (syna poprzedniego papieża), jako kandydat neutralny
wobec głównych faworytów; Włocha – Giuliano della Rovere i Francuza – Georges
d’Amboise. Zły stan zdrowia nowego papieża pozwalał przypuszczać, że nie będzie to
długi pontyfikat[2].
Piccolomini przyjął święcenia kapłańskie i biskupie, przybrał imię Pius III na cześć wuja i
został koronowany 8 października 1503[2]. Schorowany papież przypłacił długą
ceremonię koronacyjną dalszym pogorszeniem stanu zdrowia; zmarł 18 października, po
trwającym zaledwie 26 dni pontyfikacie[2]. Deklarował się jako wróg symonii i wyrażał
chęć reformy Kościoła[2]. Współcześni historycy uważają, że jego intencją było zwołanie
soboru i przeprowadzenie reform[2].
Na zamówienie papieża Piusa III pracę nad dekoracją Biblioteki Sieneńskiej
rozpoczął Pinturicchio[1], a wkrótce również Rafael Santi.

Zobacz też