Soạn bài Tôi có một ước mơ

Trước khi đọc

Câu 1. Trong lịch sử của dân tộc, có những trường hợp một văn kiện chính trị
lại trở thành một áng văn chương có sức lay động lớn. Bạn hãy kể tên một vài
tác phẩm như vậy.
Một số tác phẩm như: Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn), Tuyên ngôn Độc lập
(Hồ Chí Minh)...
Câu 2. Nhiều nhân vật lịch sử đã thể hiện niềm ước mơ về hạnh phúc cho nhân
dân, bình yên cho đất nước trong những câu thơ, câu văn hoặc những lời phát
biểu đầy tâm huyết. Bạn hãy nêu một ví dụ cụ thể để chứng minh ý kiến trên.
- “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được
hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo
mặc, ai cũng được học hành.”
(Hồ Chí Minh)
-
“Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải với trăm nơi
Để hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời”
(Từ ấy, Tố Hữu)

Đọc văn bản

Câu 1. Xác định mục đích hướng tới của tác giả ở bài diễn văn này.
Mục đích hướng tới của tác giả: Khẳng định tầm quan trọng của tự do đối với
con người.
Câu 2. Ý nghĩa của việc dẫn ra văn kiện lịch sử nổi tiếng của nước Mỹ là gì?

Website: Download.vn 1
Việc dẫn ra văn kiện lịch sử nổi tiếng của nước Mỹ nhằm làm tăng thêm tính
thuyết phục cho văn bản.
Câu 3. Qua cách diễn đạt và đưa bằng chứng, tác giả đã thể hiện thái độ và tình
cảm của mình như thế nào?
Tác giả đã thể hiện sự phẫn nộ trước sự phân biệt chủng tộc, cũng như đồng
cảm với những người da đen.
Câu 4. Biện pháp tu từ nào được tác giả sử dụng nhằm tác động mạnh đến
người đọc, người nghe?
Biện pháp tu từ điệp ngữ, từ “tôi mơ” được nhắc lại ba lần.
Câu 5. Bạn có ấn tượng cảm xúc gì về đoạn kết?
Đoạn kết thể hiện niềm vui sướng, hạnh phúc của tác giả.

Sau khi đọc

Câu 1. Vấn đề trọng tâm được đề cập ở văn bản Tôi có một ước mơ là gì?
Vấn đề trọng tâm được đề cập ở văn bản Tôi có một ước mơ là khẳng định
quyền bình đẳng của người da đen và kêu gọi đấu tranh giành lại bình đẳng, tự
do cho họ.
Câu 2. Chỉ ra các luận điểm được tác giả triển khai trong văn bản.
 Lí do của bài diễn văn
 Khẳng định quyền bình đẳng, tự do cho người da đen
 Quan điểm đấu tranh để giành lại bình đẳng, tự do cho người da đen
 Mơ ước của tác giả
 Tiếng hát của niềm vui, chiến thắng
Câu 3. Phân tích cách tác giả dùng lí lẽ và bằng chứng để trình bày quan điểm
của mình.
Tác giả đã sử dụng những lí lẽ và bằng chứng rõ ràng, thuyết phục để trình bày
quan điểm của mình:
- Mở đầu đưa ra bản Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ để làm cơ sở cho quyền tự
do, bình đẳng của người da đen.

Website: Download.vn 2
- Sau đó, tác giả lần lượt chứng minh qua những lí lẽ, dẫn chứng:
Lí lẽ: Nhưng một trăm năm sau người da đen vẫn chưa được tự do; Bằng chứng:
Người da đen vẫn bị thít chặt trong gông cùm của luật cách ly và xiềng xích của
óc kì thị, sống trong một hoang đảo nghèo đói giữa đại dương bao la của sự
phồn thịnh vật chất, sống mòn trong những góc khuất của xã hội Mỹ, thấy mình
chỉ là kẻ lưu vong ngay trên quê hương mình…
Lí lẽ: Thời cơ giải phóng tự do đã đến, kêu gọi chính quyền từ hai phía đấu
tranh vì tự do và bình đẳng; Bằng chứng: Nhắc nhở nước Mỹ về tính cấp bách
của thời khắc Ngay Bây Giờ, lúc chân thật hóa lời hứa dân chủ, giải thoát khỏi
bóng đêm và cái thung lũng hoang tàn của sự phân biệt chủng tộc…
Lí lẽ: Niềm tin nước Mỹ luôn tạo cơ hội bình đẳng cho mọi người; Bằng chứng:
Không hài lòng khi người da đen còn là nạn nhân…
Lí lẽ: Ước mơ về cuộc sống bình đẳng; Bằng chứng: “con cháu của những
người nô lệ…”, “bang Mit-xi-xi-pi ngột ngạt bởi cái nóng của sự bất công và
đàn áp cũng sẽ biến thành ốc đảo của tự do và công lí”, “bốn đứa con nhỏ của
mình được sống trong một quốc gia, nơi chúng không bị đánh giá bởi màu da
mà bởi phẩm cách của chúng”.
- Kết thúc là lời hát mừng chiến thắng giành được tự do, bình đẳng như một lời
tổng kết lại tác phẩm.
Câu 4. Trong đoạn kết của văn bản, tác giả đã bộc lộ ước mơ gì? Hình ảnh “tự
do ngân vang từ những đỉnh đồi, [...] ngọn núi” thể hiện như thế nào về ý tưởng
và cảm xúc của tác giả?
Câu 5. Hãy chỉ ra và phân tích hiệu quá của các biện pháp tu từ (điệp ngữ, ẩn
dụ,...) đã được tác giả sử dụng.
Câu 6. Nhận xét về thái độ, tình cảm của tác giá đối với nước Mỹ qua văn bản.
Câu 7. Theo bạn, quan điểm và ước mơ của tác giả được thế hiện trong văn bản
đến nay còn có ý nghĩa không? Hãy lí giải ý kiến của bạn.
Câu 8. Từ bài diễn văn Tôi có một ước mơ, bạn rút ra được bài học gì trong
việc tạo lập một văn bản nghị luận giàu sức thuyết phục?

Website: Download.vn 3
 Kết nối đọc - viết
Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày điều bạn thấy tâm đắc khi đọc văn
bản Tôi có một ước mơ.

Website: Download.vn 4