Professional Documents
Culture Documents
Vi theå:
Quan saùt tieâu baûn vôùi vaät kính (VK) 4, noát tophi goàm caùc ñaùm tinh theå uraùt to nhoû khoâng
ñeàu, maàu xaùm- tím nhaït, ñöôïc bao quanh bôûi moâ sôïi coù thaám nhaäp caùc teá baøo vieâm maõn tính
(hình 2).
Vôùi VK 10 vaø VK 40, ta thaáy ñaùm uraùt ñöôïc vieàn bôûi caùc ñaïi thöïc baøo vaø ñaïi baøo aên dò
vaät. Ñaïi thöïc baøo coù hình ña dieän, nhieàu baøo töông, nhaân baàu duïc naèm leäch qua 1 beân. Ñaïi baøo
aên dò vaät coù kích thöôùc raát lôùn, chöùa nhieàu nhaân hình baàu duïc, raûi ñeàu trong baøo töông. Giöõa caùc
ñaùm uraùt laø moâ sôïi taêng sinh, goàm caùc nguyeân baøo sôïi laø nhöõng teá baøo hình thoi coù nhaân hình
baàu duïc hoaëc hình thoi vaø ít baøo töông; phaân boá giöõa caùc sôïi collagen maàu hoàng (hình 3).
Tìm caùc tieåu tónh maïch trong moâ sôïi ñeå thaáy caùc limphoâ baøo thaám nhaäp töø trong loøng
maïch vaøo moâ xung quanh (hình 4).
2
Hình 2: 1- Caùc ñaùm tinh theå uraùt laéng ñoïng ngoaïi baøo; 2- Moâ sôïi coù thaám nhaäp teá
baøo vieâm maõn tính.
Hình 3: 1- Ñaùm tinh theå uraùt; 2- Ñaïi thöïc baøo; 3-. Ñaïi baøo aên dò vaät; 4- Nguyeân baøo sôïi;
5- Sôïi collagen; 6- Tieåu tónh maïch.
3
Hình 4: 1- Uraùt; 2- Ñaïi baøo aên dò vaät; 3 -Nguyeân baøo sôïi ; 4- Sôïi collagen;
5- Tieåu tónh maïch; 6- Limphoâ baøo.
4
Ñaïi theå:
Moät haïch nhieãm carbon ôû roán phoåi coù maàu ñen nhö haéc ín (hình 1).
Hình 1: Haïch nhieãm carbon ôû roán phoåi xeû ñoâi cho thaáy maët caét maàu ñen nhö haéc ín.
Vi theå:
Vôùi VK 4, quan saùt caùc thaønh phaàn caáu taïo moâ hoïc bình thöôøng cuûa haïch nhö voû bao
sôïi, vaùch ngaên sôïi vaøo vuøng voû, vuøng voû vôùi caùc nang limphoâ thöù caáp, vuøng caän voû, vuøng tuûy,
caùc xoang baïch huyeát döôùi voû, xoang quanh nang vaø xoang tuûy (hình 2).
5
Hình 2: 1- Voû bao sôïi; 2- Xoang döôùi voû; 3- Xoang quanh nang; 4- Nang limphoâ thöù caáp.
Vôùi VK 10, quan saùt trong xoang döôùi voû vaø xoang quang nang thaáy coù chöùa raát nhieàu
ñaïi thöïc baøo öù ñoïng carbon (hình 3) .
Hình 3: 1. Voû bao sôïi; 2. Caùc ñaïi thöïc baøo öù ñoïng carbon.
6
Quan saùt vôùi VK 40, ñaïi thöïc baøo öù ñoïng carbon laø nhöõng teá baøo lôùn, nhaân hình baàu duïc
hoaëc hình khía loõm nhö quaû thaän, naèm leänh beân, baøo töông nhieàu maàu hoàng nhaït, coù chöùa caùc
haït buïi than nhoû maàu naâu ñen (hình 4).
Hình 4: 1. Ñaïi thöïc baøo öù ñoïng caùc haït buïi than trong baøo töông; 2. Limphoâ baøo
7
Hình 1: A- CTC ôû treû gaùi chöa coù vuøng loä tuyeán; B- Söï hình thaønh vuøng loä tuyeán laøm ñöôøng tieáp
hôïp gai-truï bò ñaåy xa khoûi loã ngoaøi CTC; C- Hoaït ñoäng chuyeån saûn gai keát cuïc ñaõ taùi taïo ra 1
ñöôøng tieáp hôïp gai-truï môùi (ñöôøng chaám chaám maàu xanh) tieán gaàn ñeán loã ngoaøi CTC.
8
Ñaïi theå:
Vuøng loä tuyeán coå trong CTC coù maàu ñoû töôi, chöùa nhöõng vuøng chuyeån saûn gai maàu
hoàng lôït töông töï bieåu moâ coå ngoaøi CTC (Hình 1 C).
Vi theå:
1. Bieåu moâ truï ñôn cuûa vuøng loä tuyeán coå trong CTC.
2. Bieåu moâ chuyeån saûn gai.
Löu yù: Hoïc vieân caàn oân laïi caáu taïo moâ hoïc cuûa coå töû cung.
Quan saùt tieâu baûn vôùi VK 4 vaø VK 10, bieåu moâ truï ñôn bình thöôøng cuûa coå trong CTC ôû
vuøng loä tuyeán laø 1 lôùp teá baøo hình truï coù nhaân leäch veà cöïc ñaùy, baøo töông cöïc ñænh chöùa ñaày
chaát nhaày; bieåu moâ naøy gaáp neáp saâu xuoáng döôùi moâ ñeäm taïo ra caùc tuyeán coå trong CTC; giöõa
lôùp teá baøo truï vaø maøng ñaùy coù caùc teá baøo döï tröõ phaân boá raûi raùc (hình 2).
Vôùi VK 40, quan saùt doïc theo lôùp bieåu moâ truï ñôn beà maët, ta thaáy hieän töôïng chuyeån saûn
gai baét ñaàu vôùi söï taêng saûn caùc teá baøo döï tröõ, taïo thaønh 1 lôùp teá baøo lieân tuïc (töông öùng vôùi lôùp
ñaùy cuûa bieåu moâ laùt taàng) naèm beân döôùi lôùp teá baøo truï ñôn, hình thaønh 1 bieåu moâ chuyeån saûn
goàm 2 lôùp teá baøo (hình 3).
Caùc teá baøo cuûa lôùp ñaùy laïi tieáp tuïc taêng saûn, taïo thaønh caùc lôùp môùi töông öùng vôùi caùc lôùp
trung gian cuûa bieåu moâ laùt taàng, hình thaønh 1 bieåu moâ chuyeån saûn goàm nhieàu lôùp teá baøo gai (teá
baøo ña dieän, baøo töông nhieàu vaø aùi toan); lôùp teá baøo truï ñôn bò ñaåy leân treân cuøng. Khi caùc teá baøo
truï naøy bong troùc, seõ ñeå laïi moät bieåu moâ laùt taàng gioáng bieåu moâ coå ngoaøi CTC; quaù trình chuyeån
saûn gai töø bieåu moâ truï ñôn tieát nhaày thaønh bieåu moâ laùt taàng ñaõ hoaøn taát (hình 4).
Hình 2: 1- Lôùp teá baøo truï ñôn tieát nhaày; 2- Teá baøo döï tröõ naèm raûi raùc; 3- Moâ ñeäm.
9
Hình 3: 1- Teá baøo döï tröõ taêng saûn thaønh 1 lôùp lieân tuïc; 2- Tuyeán coå trong CTC.
Hình 4: 1- Teá baøo truï ñôn bò ñaåy leân beà maët; 2- Teá baøo truï ñôn ñaõ bong troùc;
3- Caùc lôùp teá baøo gai; 4- Maøng ñaùy; 5- Moâ ñeäm.
10
TOÅN THÖÔNG TRONG BIEÅU MOÂ GAI GRAD CAO COÅ TÖÛ CUNG
Toån thöông trong bieåu moâ gai grad cao coå töû cung (HSIL) laø thuaät ngöõ ñöôïc Toå chöùc Y teá
theá giôùi söû duïng töø 2014, thay cho taân sinh trong bieåu moâ coå töû cung möùc ñoä 2 vaø 3 (CIN 2 vaø
CIN 3), töùc laø nghòch saûn vöøa, naëng vaø carcinoâm taïi choã. HSIL laø toån thöông tieàn ung coù nguy
cô cao chuyeån thaønh carcinoâm teá baøo teá baøo gai xaâm nhaäp. HSIL thöôøng xuaát phaùt taïi vuøng
chuyeån daïng do hoaït ñoäng taêng saûn vaø chuyeån saûn taïi ñaây khieán teá baøo bieåu moâù deã bò taùc ñoäng
bôûi caùc taùc nhaân sinh u (HPV ñöôïc xem laø nhaân toá chính). Nghòch saûn laø tình traïng roái loaïn taêng
sinh teá baøo, bieåu thò bôûi söï roái loaïn ñònh höôùng saép xeáp cuûa caùc teá baøo, thay ñoåi kích thöôùc -
hình daïng cuûa teá baøo vaø nhaân, baát thöôøng veà vò trí cuûa phaân baøo. Ñoái vôùi bieåu moâ laùt taàng, tuøy
theo caùc bieán ñoåi noùi treân coøn giôùi haïn ôû 1/3 döôùi,1/3 giöõa hoaëc ñaõ leân tôùi 1/3 treân cuûa chieàu daøy
bieåu moâ, phaân bieät ra 3 möùc ñoä nghòch saûn: nheï, vöøa vaø naëng; khi toaøn boä chieàu daøy bieåu moâ keå
caû lôùp beà maët cuõng bò bieán ñoåi thì toån thöông ñöôïc goïi laø carcinoâm taïi choã. Trong tieâu baûn naøy,
HSIL chæ coù nghòch saûn naëng vaø carcinoâm taïi choã xeáp xen keõ vôùi nhau, khoâng coù nghòch saûn
vöøa.
Ñaïi theå: Hình aûnh ñaïi theå cuûa HSIL coù theå cuõng gioáng nhö moät coå töû cung bò loä tuyeán
chuyeån saûn gai thoâng thöôøng neân deã bò boû soùt; caàn tieán haønh taàm soaùt ñònh kyø baèng pheát moûng
teá baøo hoïc Papanicolaou ñeå phaùt hieän sôùm (hình 1).
Hình 1: Hình aûnh coå töû cung chöùa HSIL/CIN 3 khoâng khaùc vieâm loä tuyeán chuyeån saûn gai.
Vi theå:
Löu yù: hoïc vieân caàn oân laïi caáu taïo moâ hoïc bieåu moâ laùt taàng cuûa coå ngoaøi CTC.
11
Quan saùt tieâu baûn vôùi VK 4, bieåu moâ laùt taàng coå ngoaøi CTC goàm lôùp ñaùy, caùc lôùp trung
gian vaø lôùp teá baøo beà maët. Vuøng bieåu moâ nghòch saûn baét maàu ñaäm hôn do hoaït ñoäng taêng sinh
teá baøo maïnh, maät ñoä teá baøo cao. Giöõa 2 vuøng bieåu moâ laø moâ ñeäm sôïi cuûa CTC, thaám nhaäp caùc
teá baøo vieâm maõn tính (hình 2).
Hình 2: 1- Bieåu moâ laùt taàng bình thöôøng coå ngoaøi CTC; 2- Toån thöông HSIL/CIN 3;
3- moâ ñeäm sôïi CTC thaám nhaäp teá baøo vieâm maõn tính.
Vôùi VK 40, bieåu moâ laùt taàng bình thöôøng coå ngoaøi coù ñònh höôùng saép xeáp cuûa caùc lôùp teá
baøo trung gian song song vôùi maøng ñaùy; lôùp teá baøo beà maët coù nhaân deït (hình 3).
Hình 3: Bieåu moâ taàng bình thöôøng coå ngoaøi CTC. 1- Lôùp teá baøo beà maët coù nhaân deït;
2- Caùc lôùp trung gian xeáp song song vôùi maøng ñaùy; 3- Moâ ñeäm
12
HSIL vuøng nghòch saûn naëng cho thaáy coù söï roái loaïn ñònh höôùng saép xeáp cuûa caùc lôùp teá
baøo vôùi lôùp trung gian xeáp thaúng goùc vôùi maøng ñaùy. Teá baøo coù hình daïng vaø kích thöôùc thay ñoåi,
nhaân taêng saéc meùo moù, phaân baøo taêng vaø xuaát hieän ôû caû 1/3 treân cuûa bieåu moâ; tuy nhieân lôùp teá
baøo beà maët vaãn coù nhaân deït gioáng bieåu moâ laùt taàng bình thöôøng. (hình 4).
Hình 4: HSIL vuøng nghòch saûn naëng, hình aûnh nghòch saûn leân tôùi 1/3 treân cuûa bieåu moâ
nhöng lôùp teá baøo beà maët vaãn coù nhaân deït nhö bieåu moâ laùt taàng bình thöôøng (muõi teân).
ÔÛ vuøng HSIL vuøng carcinoâm taïi choã, hình aûnh nghòch saûn chieám toaøn boä beà daøy bieåu
moâ; nhaân cuûa lôùp teá baøo beà maët cuõng taêng saéc, meùo moù; khoâng coøn deït nhö ôû nghòch saûn naëng
(hình 5).
Hình 5: HSIL chöùa carcinoâm taïi choã, nhaân lôùp teá baøo beà maët cuõng meùo moù, taêng saéc (muõi teân).
Ta thaáy trong toån thöông HSIL treân tieâu baûn naøy, vuøng nghòch saûn naëng vaø carcinoâm taïi
choã naèm xen keõ noái tieáp; vì vaäy ñöôïc ñieàu trò nhö nhau, caét boû ngay baèng voøng ñieän hoaëc khoeùt
choùp coå töû cung.
13
Hình 1: 1- Maïch maùu sung huyeát noåi roõ döôùi thanh maïc; 2- Giaû maïc ñoùng treân beà maët.
Vi theå:
3 ñaëc ñieåm moâ hoïc chính cuûa vieâm caáp laø sung huyeát ñoäng, phuø vieâm vaø thaám nhaäp teá
baøo maø chuû yeáu laø caùc baïch caàu ña nhaân trung tính.
Quan saùt baèng maét traàn, tieâu baûn goàm 3 laùt caét: 1 laùt caét ngang nhoû, 1 laùt caét ngang lôùn vaø 1
laùt caét doïc qua ñaàu muùt ruoät thöøa (hình 2).
-
14
Hình 2: Tieâu baûn vieâm ruoät thöøa. 1- Laùt caét ngang nhoû;
2- Laùt caét ngang lôùn; 3- Laùt caét doïc.
Vôùi VK4, quan saùt laùt caét ngang nhoû, caáu taïo thaønh ruoät thöøa goàm 4 lôùp: lôùp nieâm maïc
vôùi caùc tuyeán Lieberkühn, lôùp döôùi nieâm maïc, lôùp cô trôn vaø lôùp thanh maïc; trong moâ ñeäm cuûa
lôùp nieâm maïc vaø lôùp döôùi nieâm maïc, coù caùc nang limphoâ. Maët ngoaøi thanh maïc coù 1 lôùp dòch
xuaát tô huyeát (hình 3).
Hình 3: 1- Nang limphoâ trong lôùp döôùi nieâm maïc; 2- Dòch xuaát tô huyeát.
Chuyeån sang VK 10 vaø VK 40 quan saùt laùt caét ngang lôùn vaø laùt caét doïc ñeå thaáy:
1. Hieän töôïng sung huyeát ñoäng: thaáy roõ ôû 1/2 ngoaøi cuûa thaønh ruoät thöøa, caùc tieåu tónh
maïch giaõn roäng, chöùa ñaày hoàng caàu (hình 4).