Chương 3 Ha Tang CNTT

Chương 03: HẠ TẦNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
Chương 03
Hạ tầng công nghệ thông tin là gì ?
Khái niệm hạ tầng CNTT: Hạ tầng CNTT là tất cả các thiết bị
vật lý và phần mềm cài đặt trên các thiết bị đó để vận hành
3
tổ chức
7 thành phần chính của hạ tầng CNTT :
HẠ TẦNG 1. Phần cứng 5. Truyền thông & mạng
CÔNG NGHỆ THÔNG TIN 2. Hệ điều hành 6. Internet
3. Phần mềm ứng dụng 7. Hệ thống tích hợp dịch
4. Phần mềm quản lý dữ liệu vụ
& thiết bị lưu trữ dữ liệu
Nguyễn Văn Quang Nguyễn Văn Quang
Chương 03: HẠ TẦNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN Chương 03: HẠ TẦNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
Mối quan hệ giữa DN, hạ tầng CNTT & năng lực kinh doanh Mối quan hệ giữa DN, hạ tầng CNTT & năng lực kinh doanh
o Hạ tầng CNTT của DN bị chi phối bởi: Chiến lược kinh doanh của
DN; Chiến lược CNTT của DN; Hiện trạng CNTT của DN & xã hội
Ví dụ: chiến lược tăng sự hài lòng của KH => KH có thể nhập đơn hàng
qua phần mềm trên internet => DN phải đầu tư phần mềm, tốc độ mạng
internet, máy tính, …
o Hạ tầng CNTT của DN ảnh hưởng đến khả năng cung cấp dịch vụ cho
KH, NCC & các hoạt động của DN
Ví dụ: DN áp dụng các chương trình trên nền internet giúp vận hành quy
trình mua, bán thuận lợi, nhanh chóng, chính xác hơn => KH, NCC hài
lòng hơn, hoạt động của DN tốt hơn
1
7 thành phần chính của hạ tầng CNTT - phần cứng Hình ảnh phần cứng
Phần cứng
o Máy trạm / khách (Client): máy bàn, máy xách tay, điện
thoại thông minh, máy tính bảng
o Máy chủ (Server)
+ Máy chủ truyền thống / dạng tháp (Tower Server)
+ Máy chủ phiến (Blade Server): mỏng, nhẹ, dạng module
+ Máy chủ lớn (Mainframe)
o Bộ vi xử lí
o ...
Nguyễn Văn Quang
Hình ảnh phần cứng Hình ảnh phần cứng
2
3
Hình ảnh phần cứng - bản mạch chính (mainboard) Hình ảnh phần cứng - bản mạch chính (mainboard)
4
Hình ảnh phần cứng Hình ảnh phần cứng - dây cáp mạng
Hình ảnh phần cứng - Switch Xu hướng của phần cứng
o Các thiết bị thông minh: điện thoại, đồng hồ, nhà, xe,
taxi bay, tàu điện ngầm, ...
o BYOD (Bring Your Own Device): nhân viên sử dụng
các thiết bị cá nhân tại nơi làm việc
o Ảo hóa (Virtualization): Cho phép một nguồn tài
nguyên vật lý hoạt động như nhiều nguồn tài nguyên.
Ví dụ: 1 máy chủ vật lý chạy nhiều hệ điều hành cùng một
lúc => tạo ra nhiều máy chủ.
Nguyễn Văn Quang
5
Xu hướng của phần cứng Điện toán đám mây (Cloud computing) là gì ?
o Điện toán đám mây (Cloud computing): là việc phân

phối các tài nguyên CNTT theo nhu cầu qua Internet.
o Điện toán xanh: máy tính & các thiết bị có mức tiêu
thụ năng lượng rất thấp nhờ đó không làm tổn hại đến
môi trường
o Điện toán lượng tử (Quantum Computing): tăng tốc
độ xử lý dựa trên cơ học lượng tử
Điện toán đám mây - Cloud computing Điện toán đám mây - Cloud computing
Các dịch vụ cơ bản của điện toán đám mây Các dịch vụ cơ bản của điện toán đám mây
o Dịch vụ về Hạ tầng (Infrastructure as a Service - Iaas) o Dịch vụ về Nền tảng (Platform as a Service - Paas)
- Mức thứ 1 (mức cơ bản nhất - mức vật lý) - Mức thứ 2 (mức giữa)
- Bao gồm dịch vụ về: mạng, máy chủ ảo & nơi lưu trữ - Bao gồm dịch vụ về: ngôn ngữ lập trình & các công cụ
dữ liệu để viết và triển khai các ứng dụng trên “đám mây”
- Ví dụ nhà cung cấp dịch vụ: Viettel IDC - Ví dụ nhà cung cấp dịch vụ: Elastic Computer Cloud
6
Điện toán đám mây - Cloud computing Điện toán đám mây - Cloud computing
Các dịch vụ cơ bản của điện toán đám mây Lợi ích & hạn chế của điện toán đám mây
o Dịch vụ về Phần mềm (Software as a Service - Saas) o Lợi ích

- Mức thứ 3 (mức cao nhất) - Được dịch vụ theo yêu cầu
- Bao gồm dịch vụ về: phần mềm, các ứng dụng có thể - Tiết kiệm chi phí
được dùng bởi người dùng cuối - Tiện lợi, tốc độ xử lý nhanh
- Ví dụ nhà cung cấp dịch vụ: MISA, Fast, ... - An toàn, bảo mật cao, đảm bảo công việc được liên tục
o Hạn chế
- Phải kết nối internet
- Quyền riêng tư
Thành phần của hạ tầng CNTT - Hệ điều hành Xu hướng của phần mềm
Hệ điều hành o Mã nguồn mở
o Hệ điều hành cho máy trạm - Sử dụng ngôn ngữ lập trình miễn phí
- Windows (for client) - Mã nguồn bộ công cụ (hàm, thủ tục, …) miễn phí & người
- Android, iOS (sử dụng kỹ thuật cảm ứng đa điểm - sử dụng có thể tải (từ internet), sửa đổi theo yêu cầu của
Multitouch) mình
o Hệ điều hành cho máy chủ Ví dụ: phần mềm Linux, OpenOffice
o Trên nền Web
- Unix hoặc Linux
Ví dụ: app xây dựng với ngôn ngữ lập trình Java, .NET
- Windows (for server)
o Trên điện thoại thông minh
7
Xu hướng của phần mềm Thành phần của hạ tầng CNTT - PM quản lý DL & thiết bị lưu DL
o Gia công phần mềm & dịch vụ đám mây Phần mềm quản lý dữ liệu & thiết bị lưu trữ dữ liệu
Phần mềm từ bên ngoài có 3 nguồn gốc: o Phần mềm quản lý dữ liệu quan hệ (hệ quản trị cơ sở
- Đóng gói: mua phần mềm đơn vị bên ngoài đã thiết kế, dữ liệu quan hệ - xem ND ở slide sau): DB2(IBM),
viết phần mềm hoàn chỉnh. Oracle (Sun), SQLite, MySQL, SQL Server
- Thuê ngoài viết (gia công phần mềm): đơn vị bên ngoài (Microsoft), ...
viết dựa trên thiết kế của mình hoặc theo yêu cầu của
mình. o Thiết bị lưu trữ dữ liệu: đĩa cứng, đĩa mềm, USB, ...
- Thuê trên “đám mây”: đơn vị thuê phần mềm từ nhà
cung cấp dịch vụ trên “đám mây” (xem Saas)
Thành phần của hạ tầng CNTT - phần mềm Mashup Thành phần của hạ tầng CNTT - phần mềm Mashup
o Khái niệm: là công cụ lấy dữ liệu, giao diện có sẵn từ o Công cụ tạo mashup
nhiều nguồn khác nhau trên web nhằm tạo ra một dịch vụ - Microsoft Popfly: miễn phí, dành cho giới không
tích hợp đơn nhất và hoàn toàn mới chuyên nghiệp
Ví dụ: - Mash Maker
- “Trộn” dữ liệu bản đồ trong Googlemap với dữ liệu tình
- Google Mashup Editor (GME)
trạng giao thông ở HCM để tạo ra bản đồ các điểm tắc
o Ví dụ ứng dụng Mashup
nghẽn xe và hướng dẫn đường đi tối ưu trong thời điểm đó
- Zillow.com: trang thông tin giao dịch bất động sản tại
- Tạo website mới chia sẻ ảnh và video của riêng mình khi
Mỹ
kết hợp hai dịch vụ YouTube và Flickr
8
Thành phần của hạ tầng CNTT - Truyền thông & mạng Thành phần của hạ tầng CNTT - Internet
Truyền thông & mạng Internet
o Truyền thông: cáp, thiết bị truyền thông, ... o Phần cứng: card mạng, cáp, ...
o Hệ điều hành mạng: Windows Server, Linux, Unix o Phần mềm: Web sites
(xem ND chương 3 - phần mềm) o Các loại mạng: intranet, extranet, internet (xem nội
o Mạng viễn thông di động thế hệ 1G/2G/3G/4G/5G dung chương 2)
(Generation). Mạng 1G dùng công nghệ analog, từ 2G o Công cụ phát triển Web: Visual studio and .NET, ...
dùng công nghệ digital.
Quản lý dữ liệu trong môi trường tệp truyền thống
Các khái niệm
o Thực thể (Entity)

o Đặc điểm / thuộc tính (Attribute)
CƠ SỞ DỮ LIỆU & o Trường (Field), tên trường (Field name)
QUẢN TRỊ THÔNG TIN o Kiểu dữ liệu (Data type)

o Mẫu tin / Bản ghi (Record) / Bộ (Tuple) / hàng (Row)
o Bảng (Table)
o Cơ sở dữ liệu (CSDL - Database)
9
Quản lý dữ liệu trong môi trường tệp truyền thống Cơ sở dữ liệu
Các khái niệm Toàn vẹn dữ liệu là gì ?
Toàn vẹn dữ liệu (Data Integrity) là cách xây dựng CSDL để

dữ liệu chứa trong CSDL này phải chính xác và đáng tin cậy.
Phương pháp đảm bảo tính toàn vẹn dữ liệu:
- Đúng kiểu dữ liệu
- Thiết lập NOT NULL
- Thiết lập giá trị mặc nhiên (default)
- Thiết lập ràng buộc (Constraints) cho giá trị các trường để
đảm bảo giá trị lưu vào phải chính xác
Cơ sở dữ liệu Quản lý dữ liệu trong môi trường tệp truyền thống
Phương pháp đảm bảo tính toàn vẹn dữ liệu Vấn đề gặp phải của dữ liệu giữa các bộ phận khác nhau ?
Minh họa về thiết lập ràng buộc (Constraints):

- Khóa chính (PK - không lưu giá trị NULL)
- Duy nhất (Unique - lưu được giá trị NULL)
- Khóa ngoại (FK): giá trị chỉ được lưu sau khi đã tồn tại ở
khóa chính
- Kiểm tra (Check): giá trị chỉ được lưu sau khi giá trị đã
thỏa mãn điều kiện kiểm tra
10
Quản lý dữ liệu trong môi trường tệp truyền thống Quản lý dữ liệu trong môi trường tệp truyền thống
Các vấn đề gặp phải của dữ liệu giữa các bộ phận khác nhau ? Các vấn đề gặp phải của dữ liệu giữa các bộ phận khác nhau ?
o Trùng lặp dữ liệu: dữ liệu lặp lại trong dữ liệu của các o Dữ liệu không thống nhất: cùng 1 đặc điểm nhưng có
HTTT / bộ phận khác nhau giá trị khác nhau trong dữ liệu được lưu trữ tại các
Ví dụ: HTTT / bộ phận khác nhau trong tổ chức
+ Dữ liệu về “nhân viên” được lưu trữ ở: HTTT Nhân Sự, Ví dụ:
HTTT Kế toán, HTTT Bán hàng + Tên của “thành phẩm” có thể có nội dung khác nhau ở:
+ Dữ liệu về “thành phẩm” / “hàng hóa” được lưu trữ ở: HTTT Kế toán & HTTT Sản xuất
HTTT Kế toán, HTTT sản xuất, HTTT Bán hàng + Địa chỉ hoặc tên “Khách hàng” có thể có nội dung khác
nhau ở: HTTT Kế toán & HTTT Bán hàng
Quản lý dữ liệu trong môi trường tệp truyền thống Năng lực của Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS)
Các vấn đề gặp phải của dữ liệu giữa các bộ phận khác nhau ?
o Cơ sở dữ liệu (database): (xem nội dung chương 1)
o Phụ thuộc vào chương trình: khi thay đổi chương
o Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DataBase Management
trình đòi hỏi phải thay đổi dữ liệu System): là phần mềm giúp tạo, quản lý cơ sở dữ liệu và
o Thiếu linh hoạt trong việc tạo ra các báo cáo đặc biệt cung cấp các cơ chế để thực hiện các thao tác trên cơ sở dữ
o Bảo mật dữ liệu kém liệu
o Thiếu chia sẻ dữ liệu - Giải quyết được những vấn đề gặp phải trong cơ sở dữ liệu
truyền thống
- Đóng vai trò trung gian giữa chương trình ứng dụng & dữ
liệu vật lý
11
Năng lực của Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS) Năng lực của Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS)
Ví dụ Hệ quản trị cơ sở dữ liệu kiểu quan hệ (Relational DBMS)
o Dữ liệu được lưu trong bảng 2 chiều

o Mỗi bảng lưu dữ liệu của một thực thể (với nhiều đặc điểm)
o Bảng (table):
- Các mẫu tin (Rows) / Bộ (Tuples)
- Các trường (Fields)
- Khóa chính (Primary Key - PK)
- Khóa ngoại (Foreign Key - FK)
- Các kiểu mối quan hệ giữa 2 bảng (1 - 1; 1 - n; n - m)
Năng lực của Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS) Tên các hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ
4 thao tác trên dữ liệu của Hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ
o Thêm (ADD) o Thay đổi/sửa (Change)

o Foxpro
o Xóa (Delete) o Truy vấn (retrieve)
o Microsoft Access
o SQLite
o MySQL (Structured Query Language)
o Microsoft SQL
o Oracle
12
Công cụ cải thiện hiệu quả kinh doanh & ra quyết định Công cụ cải thiện hiệu quả kinh doanh & ra quyết định
o Dữ liệu lớn (Big data): Lợi ích việc phân tích Big data :
- Lượng dữ liệu cần xử lý khổng lồ đã thu nhận được để - Giảm chi phí
phục vụ ra quyết định / dự báo - Giảm thời gian
- Bao gồm cả dữ liệu có cấu trúc và phi cấu trúc - Quyết định chính xác
- Có nhiều dữ liệu bất thường - Tối ưu hóa sản phẩm / dịch vụ
=> cần phương pháp xử lý đặc biệt (PP Khai phá dữ liệu -
data mining)
Nguồn dữ liệu của Big data: Internet, Web, hình ảnh, video, ..
Đơn vị đo lường lưu trữ trong máy tính
Geopbyte
(GeB)
Brontobyte (BB)
Yottabyte (YB)
Zettabyte (ZB)
Exabyte (EB)
MẠNG &
Petabyte (PB) CÔNG NGHỆ INTERNET
Terabyte (TB)
Gigabyte (GB)
Megabyte (MB)
1024 Kilobyte (KB)
8 Byte
Bit
13
Tín hiệu & các loại mạng dùng trong tổ chức Tín hiệu & các loại mạng dùng trong tổ chức
o Tín hiệu: Dữ liệu truyền dưới dạng “số” (digital) hoặc “tương - Mạng đô thị (MANs - Metropolitan Area Networks): các
tự” (analog) mạng LAN kết nối nhau trong phạm vi lớn hơn mạng CAN
o Modem: thiết bị chuyển đổi tín hiệu “số” thành “tương tự” hoặc Ví dụ: 1 thành phố
ngược lại (hình minh họa)
- Mạng diện rộng (WANs - Wide Area Networks): các mạng
o Các loại mạng:
LAN, MAN kết nối nhau trong phạm vi 1 quốc gia, châu
- Mạng cục bộ (LANs - Local Area Networks): các máy tính kết
lục.
nối nhau trong phạm vi 1 tòa nhà
- Mạng Internet: các mạng LAN kết nối toàn cầu
- CANs (Campus / Corporate Area Networks): các mạng LAN
=> Không gian loại mạng nào lớn nhất, nhỏ nhất ?
kết nối nhau trong phạm vi 1 nhỏ.
Ví dụ: giữa các tòa nhà của 1 trường học
Các giao thức (quy tắc) phổ biến được sử dụng trên mạng Các giao thức (quy tắc) phổ biến được sử dụng trên mạng
Khái niệm: Giao thức mạng là những tiêu chuẩn, chính sách, Các giao thức phổ biến:
quy trình và định dạng xác định giao tiếp giữa các thiết bị 5. Telnet (kết nối không bảo mật), SSH (kết nối có bảo mật)
mạng với nhau (PC, router, điện thoại thông minh, …). 6. SMTP (Simple Mail Transfer Protocol): gởi email
Các giao thức phổ biến: 7. POP 3: nhận email
1. IP (Internet Protocol)
2. TCP (Transmission Control Protocol)
3. FTP (File Transfer Protocol)
4. HTTP (HyperText Transfer Protocol)
14
Các dịch vụ cơ bản trên Internet
1. Thư điện tử - Email

2. Trò chuyện & nhắn tin (Chatting & Messaging)
3. Diễn đàn tin tức (Newsgroup)
4. Truy cập từ xa (Telnet) BẢO MẬT
Ví dụ: ứng dụng Teamviewer, Ultraviewer HỆ THỐNG THÔNG TIN
5. Truyền tệp
6. WWW (World Wide Web): cung cấp thông tin qua
văn bản siêu liên kết
Các lỗ hổng của hệ thống Các lỗ hổng của hệ thống
o Truy cập bởi các máy khác qua hệ thống mạng

o Các vấn đề với phần cứng: sự cố, lỗi cấu hình, sử dụng
không đúng cách, tội phạm, ...
o Các vấn đề với phần mềm: lỗi cài đặt, lỗi chương trình, các
thay đổi trái phép, ...
o Thiên tai
o Sử dụng máy tính/mạng ngoài kiểm soát của doanh nghiệp
o Mất các thiết bị
15
Công cụ & công nghệ đảm bảo an toàn thông tin Công cụ & công nghệ đảm bảo an toàn thông tin
o Phần mềm quản lý nhận diện o Tường lửa (FireWall)

- Xác thực người dùng, bảo vệ & kiểm soát truy cập - Kết hợp phần cứng & phần mềm giúp ngăn chặn người
- Tự động theo dõi dấu vết người sử dụng dùng trái phép truy cập mạng riêng
o Xác thực o Hệ thống phát hiện xâm nhập
- Mật mã - Màn hình hiện các điểm nóng trên hệ thống mạng của
- Mã xác thực ngẫu nhiên công ty để phát hiện và ngăn chặn những kẻ xâm nhập
- Thẻ thông minh - Xem xét các sự kiện như chúng đang xảy ra để tìm
- Xác thực sinh trắc học: vân tay, võng mạc mắt, Face ID ...
hiểu các cuộc tấn công
Chương 03: HẠ TẦNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

Công cụ & công nghệ đảm bảo an toàn thông tin
o Phần mềm chống virus & chống gián điệp

- Kiểm tra sự hiện diện của các phần mềm độc hại & loại bỏ
chúng
- Liên tục cập nhật phần mềm chống virus & gián điệp
Nguyễn Văn Quang
16

Chương 3 Ha Tang CNTT

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chương 3 Ha Tang CNTT

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Chương 03: HẠ TẦNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

Nguyễn Văn Quang Nguyễn Văn Quang

Nguyễn Văn Quang

o Điện toán đám mây (Cloud computing): là việc phân

Nguyễn Văn Quang Nguyễn Văn Quang

Nguyễn Văn Quang Nguyễn Văn Quang

o Dịch vụ về Phần mềm (Software as a Service - Saas) o Lợi ích

Nguyễn Văn Quang Nguyễn Văn Quang

o Thực thể (Entity)

CƠ SỞ DỮ LIỆU & o Trường (Field), tên trường (Field name)

QUẢN TRỊ THÔNG TIN o Kiểu dữ liệu (Data type)

Nguyễn Văn Quang Nguyễn Văn Quang

Toàn vẹn dữ liệu (Data Integrity) là cách xây dựng CSDL để

Minh họa về thiết lập ràng buộc (Constraints):

Nguyễn Văn Quang Nguyễn Văn Quang

o Dữ liệu được lưu trong bảng 2 chiều

Nguyễn Văn Quang Nguyễn Văn Quang

o Thêm (ADD) o Thay đổi/sửa (Change)

Nguyễn Văn Quang Nguyễn Văn Quang

Nguyễn Văn Quang Nguyễn Văn Quang

Nguyễn Văn Quang Nguyễn Văn Quang

1. Thư điện tử - Email

o Truy cập bởi các máy khác qua hệ thống mạng

Nguyễn Văn Quang Nguyễn Văn Quang

o Phần mềm quản lý nhận diện o Tường lửa (FireWall)

Chương 03: HẠ TẦNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

o Phần mềm chống virus & chống gián điệp

Nguyễn Văn Quang

You might also like