Tổng quan về mụn trứng cá – Triệu chứng,

nguyên nhân và cách điều trị

 Mụn trứng cá là gì?

 Các nguyên nhân và yếu tố chính gây nên mụn trứng cá
 Điều trị các triệu chứng trên da mụn


Mụn trứng cá
Mụn trứng cá thường xuất hiện ở da nhờn, kèm theo đó là nổi mụn comedones (đầu đen hoặc
trắng) ở vùng mặt và thông thường còn có thể xuất hiện ở cổ, vai, ngực và lưng. Trong các
trường hợp bị mụn vừa và nặng, da trở nên ửng đỏ với sự phát triển của các nốt sần gây viêm
nhiễm và mụn mủ. Mụn có thể khiến tâm lí căng thẳng, khó chịu kéo dài đồng thời có thể dẫn
đến vết thâm (PIH) hoặc để lại sẹo.

 Có 4 yếu tố chính góp phần vào sự hình thành của mụn trứng cá:
 01. Sự tăng tiết bã nhờn
 Hiện tượng này xảy ra khi bã nhờn được sản xuất quá nhiều. Về mặt sinh lý, tuyến bã
nhờn tiết ra một chất dầu gọi là bã nhờn nhằm bôi trơn tóc và da.

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự sản xuất bã nhờn như hóc-môn, khí hậu, việc dùng
thuốc và các yếu tố di truyền.

Quá trình tiết bã nhờn bị xáo trộn có thể gây nên chứng Viêm da Tiết bã, một loại viêm
phổ biến khiến da bị bong tróc, đóng vảy trắng hoặc vàng ở các khu vực da nhờn như ở
đầu hoặc bên trong tai.

02. Sự tăng sừng
Sự tăng sừng là hiện tượng lớp sừng (lớp ngoài cùng của biểu bì) phía ngoài da dày lên. Những lớp tế bào
chết bị sừng hóa bất thường khiến các ống dẫn của tuyến bã nhờn bị bịt kín, làm nhiễu loạn hoặc gián
đoạn quá trình tiết bã nhờn.

Việc da sản xuất quá nhiều bã nhờn (sự tăng tiết bã nhờn) kết hợp với việc tích tụ các lớp tế bào chết (sự
tăng sừng) xảy ra ở nang lông dẫn đến sự bít tắt lỗ chân lông. Hiện tượng này khiến các vách nang phình
lên, dẫn đến sự hình thành mụn đầu trắng, hoặc mụn đầu đen nếu phần bít tắt ấy ở gần bề mặt da.

03. Quá trình thâm nhập của vi sinh vật

Một số vi khuẩn thông thường sống trên da một cách vô hại (propionibacteria) có thể phát triển mạnh và
thâm nhập các nang bị bịt kín, dẫn đến sự hình thành các nốt sần, mụn mủ, mụn bọc hoặc mụn nang .
4. Sự viêm nhiễm
Hậu quả của những hiện tượng trên khiến da ửng đỏ và viêm nhiễm. Trong một vài trường hợp, các vách
nang vỡ ra ở giai đoạn cuối của quá trình viêm nhiễm. Chất béo, axit béo, tế bào sừng (đã chết), vi khuẩn
và các mảnh tế bào được giải phóng, tạo thành các vết viêm nhiễm rộng và sâu ở

NGUYÊN NHÂN VÀ YẾU TỐ gây nên mụn trứng cá

Các nguyên nhân và yếu tố chính gây nên mụn trứng cá

Hóc-môn đóng vai trò quan trọng dẫn đến sự hình thành mụn trứng cá ở thanh thiếu niên (mặc dù mụn
trứng cá có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi). Sự gia tăng một loại nội tiết có tên gọi Androgens ở cả nam và
nữ trong độ tuổi dậy thì khiến bã nhờn được sản xuất nhiều hơn mức cần thiết.

Thêm vào đó, các tuyến bã nhờn trở nên nhạy cảm hơn cũng là một nhân tố liên quan đến đến sự phát
triển của mụn trứng cá.

Phần lớn mụn trứng cá biến mất một cách tự nhiên sau tuổi dậy thì. Tuy nhiên vẫn cần phải có các biện
pháp chữa trị hiệu quả để ngăn ngừa việc hình thành sẹo về sau.

Do tuyến bã nhờn đặc biệt nhạy cảm với hóc-môn, mụn trứng cá ở độ tuổi trưởng thành vẫn có thể xuất
hiện ở phụ nữ bị mắc các bệnh liên quan đến hóc-môn như hội chứng đa nang buồng trứng. Ngoài ra, thần
kinh căng thẳng cũng có thể là nguyên nhân gây mụn trứng cá ở phụ nữ trưởng thành.

Vi khuẩn. Ở những người có da bị mụn, sự sản xuất bã nhờn dư thừa tạo một môi trường lý tưởng cho các
vi khuẩn mụn trứng cá thường được xem là vô hại (Propionibacterium acnes) sinh sôi nảy nở. Điều này
gây nên tình trạng viêm nhiễm và sự hình thành của các đốm đỏ hoặc có thể chứa mủ.

Nhiều người cho rằng những người bị mụn trứng cá thường có lối sống không sạch sẽ nhưng thực tế
không phải vậy. Ngược lại, thực chất việc vệ sinh quá mức với những sản phẩm có tính tẩy rửa mạnh còn
dễ khiến da bị kích ứng.
Gen cũng được cho là có ảnh hưởng đến sự phát triển của mụn trứng cá ở mỗi người. Chính vì vậy, nếu
cả cha và mẹ đều bị mụn trứng cá, tỷ lệ con cái của họ mắc phải cũng sẽ cao hơn.

Tương tự, nếu cha mẹ có mụn trứng cá ở độ tuổi trưởng thành, con cái của họ cũng có nhiều khả năng gặp
điều tương tự.
Thuốc. Một số loại thuốc như steroid hoặc lithium (một loại thuốc an thần) được xác định có liên quan
đến sự hình thành mụn trứng cá ở một số người.

Các yếu tố khác gây mụn trứng cá

Mặc dù không phải là nguyên nhân gây nên mụn trứng cá, một số yếu tố sau đây có khả năng
khiến các triệu chứng trở nên trầm trọng hơn:
 Một chế độ dinh dưỡng quá nhiều cacbon hydrat (quá nhiều đường và bột)
 Dùng quá nhiều sữa bò và các sản phẩm từ sữa (ngoại trừ pho mát)
 Hút thuốc lá
 Trang điểm khiến lỗ chân lông bị bít tắc.

9 nguyên nhân gây mụn trên mặt và cách

điều trị
Da có lỗ chân lông to

Da có lỗ chân lông to có thể làm tăng nguy cơ gây mụn trên mặt. Nguyên nhân là do lỗ chân lông
có thể tích tụ bụi bẩn, dầu thừa nhưng lại khó làm sạch hơn những vùng da láng mịn nếu chỉ sử
dụng sữa rửa mặt thông thường. Điều này tạo môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển gây
mụn, đặc biệt là mụn đầu đen.

Tuyến dầu và bã nhờn hoạt động mạnh mẽ

Ở một số người có tuyến dầu và bã nhờn hoạt động mạnh mẽ do cơ địa hoặc do da thiếu độ ẩm
cũng rất dễ bị mụn nếu không chăm sóc đúng cách. Da có quá nhiều bã nhờn rất dễ gây bít tắc lỗ
chân lông, tạo môi trường hoàn hảo cho bụi bẩn và vi khuẩn sinh sôi gây ra mụn.
Do các vi khuẩn gây mụn Propionibacterium hay P.Acnes

Propionibacterium hay P.Acnes là một loại vi khuẩn kỵ khí nằm sâu bên trong nang lông và lỗ
chân lông. Trong điều kiện thông thường, những vi khuẩn này sẽ không thể tấn công da gây
mụn. Tuy nhiên, trong môi trường nhiều bụi bẩn và thiếu oxy, loại vi khuẩn này sẽ phát triển rất
nhanh, tấn công tuyến bã nhờn gây nên các phản ứng viêm, sưng, từ đó hình thành mụn trứng cá.

Tế bào chết tích tụ trên da là nguyên nhân gây mụn

Một trong những nguyên nhân gây mụn khá phổ biến là do nhiều người không tẩy tế bào chết
định kỳ. Điều này khiến các lớp da chết tích tụ trên bề mặt, gây bít tắc lỗ chân lông, mất cân
bằng độ ẩm và nhiều vấn đề khác. Về lâu dài, điều này sẽ phá vỡ hàng rào bảo vệ da, khiến da bị
mụn tấn công.
Sử dụng các loại mỹ phẩm không phù hợp

Không ít trường hợp sử dụng mỹ phẩm không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có chứa các thành
phần gây hại cho da khiến mụn phát triển ồ ạt, mất kiểm soát. Điều này đặc biệt dễ thấy khi bạn
sử dụng các loại kem dưỡng da có chứa corticoid, làm trắng da cấp tốc nhưng lại gây bào mòn
da, làm mất hàng rào bảo vệ tự nhiên. Kết quả là da trở nên rất yếu và xuất hiện mụn nghiêm
trọng.

Thay đổi nội tiết tố

Thay đổi nội tiết tố trong quá trình dậy thì, mang thai hoặc trong chu kỳ kinh nguyệt có thể khiến
tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ, làm da bị nhờn rít, bít tắc gây ra mụn.

Yếu tố di truyền cũng là nguyên nhân gây mụn

Di truyền cũng là một trong những nguyên nhân gây mụn khá phổ biến. Thông thường, nếu trong
gia đình bạn có những người có làn da nhạy cảm, dễ sinh mụn thì khả năng cao bạn cũng sẽ gặp
vấn đề này.

Tác dụng phụ của một số loại thuốc uống

Một số loại thuốc uống như thuốc tránh thai, thuốc kháng sinh, kháng viêm,… có thể làm tăng
sinh bã nhờn, gây ra mụn. Tuy nhiên, tình trạng này có hết khi bạn ngưng sử dụng thuốc.

Các thói quen xấu có thể là nguyên nhân gây nên mụn

Ngoài những nguyên nhân gây mụn được đề cập ở trên, có khá nhiều trường hợp bị nổi mụn là
do các thói quen sinh hoạt hằng ngày. Có thể kể đến như chế độ ăn uống không lành mạnh,
thường xuyên nặn mụn, tẩy da chết quá mức hoặc căng thẳng kéo dài... Những yếu tố này dù tác
động từ bên ngoài hay bên trong vẫn khiến làn da chịu những tác động nhất định, dễ bị tấn công
bởi vi khuẩn và dễ sinh mụn hơn.
Cách điều trị mụn trên mặt theo khoa học
Nếu tìm hiểu, bạn sẽ thấy có rất nhiều hướng dẫn trị mụn khác nhau. Tuy nhiên, điều bạn cần
quan tâm là làm thế nào để lựa chọn được phương pháp phù hợp, hiệu quả, ngăn được tình trạng
mụn quay trở lại. Dưới đây là một vài gợi ý dành cho bạn:

Sử dụng các loại thuốc bôi không kê đơn (OTC)

Sử dụng các loại thuốc bôi ngoài da không kê đơn như Resorcinol, Benzoyl Peroxide, Retinoids,
Axit Salicylic… là cách hiệu quả để làm giảm nhanh chóng các triệu chứng mụn, đặc biệt là tình
trạng sưng, viêm. Bạn chỉ cần bôi thuốc đúng thời gian và liều lượng theo hướng dẫn của dược
sĩ, kết hợp sử dụng sữa rửa mặt chuyên dùng cho da mụn để làm sạch da, ngăn mụn phát triển.

Sử dụng thuốc kháng sinh

Với một số trường hợp mụn viêm, sưng đỏ, bạn có thể sử dụng thuốc kháng sinh theo chỉ dẫn
của bác sĩ da liễu để ngăn mụn phát triển. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc kháng sinh trong thời
gian dài có thể gây ra tình trạng kháng thuốc, ảnh hưởng đến sức khỏe. Nếu sau khoảng 2 tháng
tình trạng mụn không thuyên giảm, bạn nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều chỉnh
thuốc.
Áp dụng các liệu pháp công nghệ cao
 Hiện nay có rất nhiều liệu pháp trị mụn công nghệ cao mang lại hiệu quả nhanh chóng, có khả
năng điều trị những trường hợp mụn nghiêm trọng. Có thể kể đến các công nghệ như Nano Skin,
Laser, IPL, Peel da, Oxy Led hoặc Blue Light,… Tuy nhiên, những phương pháp này khá tốn
kém và cần thực hiện nhiều lần để loại bỏ mụn và tái tạo da. Do đó, bạn cần cân nhắc và tìm hiểu
kỹ trước khi thực hiện.

Cách phòng tránh mụn hiệu quả mà bạn nên biết

Ngay cả khi bạn lựa chọn phương pháp tiên tiến nhất để trị mụn thì mụn vẫn hoàn toàn có thể
quay lại nếu không chăm sóc da đúng cách. Để phòng tránh mụn, bạn nên chú ý những vấn đề
sau:
 Chăm sóc da đầy đủ và phù hợp: Mỗi loại da đòi hỏi cách chăm sóc khác nhau. Do đó, bạn cần
xác định đúng loại da, lựa chọn sản phẩm dưỡng da phù hợp với cơ địa. Bên cạnh đó, đừng quên
chú ý các bước làm sạch, dưỡng ẩm và sử dụng kem chống nắng thường xuyên. Một làn da khỏe
mạnh, đủ ẩm sẽ giúp bạn ngăn chặn hiệu quả nguy cơ gây mụn do các tác nhân từ bên ngoài.

 Rèn luyện lối sống lành mạnh, khoa học: Ngủ đủ giấc, tập thể dục đều đặn và xây dựng chế độ
ăn uống khoa học không chỉ giúp bạn có một sức khỏe tốt mà còn làm tiền đề cho một làn da
khỏe mạnh. Các nguyên nhân gây mụn như thay đổi nội tiết tố, stress… sẽ khó có cơ hội tác
động tiêu cực đến làn da.

 Vệ sinh chăn gối thường xuyên: Bụi bẩn và vi khuẩn từ chăn gối cũng là một trong những
nguyên nhân phổ biến gây mụn. Chính vì vậy, bạn nên chú ý vệ sinh và thay vỏ chăn gối thường
xuyên để bảo vệ da.

Xác định đúng nguyên nhân gây mụn và chọn cách trị mụn phù hợp sẽ giúp bạn nhanh chóng lấy
lại làn da mịn màng như mong đợi. Ngoài ra, bạn đừng quên chú ý chăm sóc da đúng cách với
các sản phẩm dịu nhẹ để ngăn mụn quay trở lại.