KONU ANLATIM SIRASINA GÖRE DÜZENLENMİŞ TARAFINDAN YAPILAN KURUM SINAVLARI

QR
TA
RAY
ICI

ARŞİVİDİR
34 6 80 00
0850 RAL
BA
RK
OD

İNFORMAL
TA

SANT KARA KUTU

R
ÇÖZÜMLER
A

AL

İZ * DİJİT

İÇİ
N QR KOD
SİN
U
OKU İLİR
TAB
DİJİTAL ÇÖZÜMLER DİJİTAL ÇÖZÜMLER

ÖSYM
KPSS Ö z e tli
SORU Konu
ümlü
BANKALARI
KPSS l Ç ö z
YAPRAK Dijita
ası
TESTLER

B a n k
Soru

KPSS
KONU ANLATIM
KİTAPLARI
KPSS
DENEMELERİ
Tek Kitap

Matematiğin
‘‘İLKÖĞRETİMDEN ZİRVEYE’’

Türkiye’nin
Her Yerinde KPSS
Yayındayız. FASİKÜLLERİ

KPSS

Kara Kutusu
CEP
KİTAPLARI

Tek Kitap
Mağaza Stok

ÖSYM Yeni Nesil Çıkmış Soru Bankası

BA
SON SK
İ NESİL *

I*
‘DA ACAK SOR
TU ÇIK

GÜNCEL
AR KARAKU

UL
AR İNFORM
UL

ÇIK AL‘
MIŞ SOR DE
EN

www.informalyayinlari.com www.karakutuyayin.com
* ÖS Y
informalyayinlari@gmail.com karakutuyayin@gmail.com
YM
 ÖN SÖZ

İlköğretimden Zirveye

Sevgili Öğretmenler, Değerli Öğrenciler,

Bildiğiniz gibi ülkemizde çeşitli alanlarda sınavlar yapılmakta bu sınavların sonuçları da çoğu zaman geleceğimizi şekillendirmektedir. İşte bu hazırlık
sürecinde ciddi hazırlanmış dokümanlara ihtiyaç duyulmaktadır.
Kara Kutu Kitapları olarak en büyük farkımız 48 farklı kurumun tüm sorularını derledik… Bununla da yetinmedik tüm soruları sınav sınav dizme veya
yıl yıl dizme kolaylığına kaçmadık. Siz değerli adaylarımızın konuyu en iyi şekilde kavraması için konu anlatım sırasına göre soru bankası oluşturduk.
Üstüne birde soruların ayrıntılı bir şekilde birkaç farklı çözümünü yaptık. Birçok kaynak arasında elinizdeki bu kaynak siz değerli öğrencilerimizin kısa
sürede birçok konuyu gerçek sınav sorularıyla pekiştirmesi amacıyla derlenmiş ve size gerçek tekrar yaptırarak başarıya ulaşmanızı hedeflemiştir.

Bu kitap hazırlanırken;
● Tüm konuların başına kısa notlar, uyarılar, ikazlar, hatırlatmalar koyduk. Konu anlatımını hazırlanırken gereksiz ayrıntıdan ve bilgi
kirliliğinden kaçındık.
● Tüm soruları konu sırasına göre dizdik.
● Benzer ve aynı soruları alt alta getirdik.
● ÖSYM’nin mantığını kavratmaya çalıştık.
● Soruları hazırlarken kolaydan zora doğru sıraladık.
● Tüm soruları çözümledik.
● Güncelliğini yitirmiş, müfredattan çıkartılmış sorulara ve konulara yer vermedik.
● Soruların hangi sınavlarda çıktığı altlarına yazıldı.
● Soruların hangi yıllarda çıktığı belirtildi.
● Soruları İnformal sistemde (kendi kendine öğrenme sistemi) dizdik. Yani çözemediğiniz bir sorunun cevabını bir sonraki sorunun içinde
olacak şekilde dizdik.
Böylece öğrencilerimizin konuyu sıkılmadan, zevkli bir şekilde öğrenmesine gayret ettik.
Bu kitap, yorucu, ciddi, yoğun ve uzun bir çalışmanın ürünüdür. Sonuçta şöyle bir şeyle karşılaştık. ÖSYM bir sınavda sorduğu soruyu aynen alıyor
farklı sınavlarda ve farklı yıllarda soruyor. Hatta bazılarını fotokopi gibi aynısını soruyor. Bundan da anlaşılıyor ki önümüzdeki sizin gireceğiniz sınav-
da da Matematiğin Kara Kutusu kitabından çıkma ihtimali vardır.
Matematiğin Kara Kutusundan çalışan öğrenciler, gerçek sınav sorularıyla konuyu en iyi şekilde öğrendiklerini, ÖSYM’NİN MANTIĞINI KAVRADIKLA-
RINI, soruları çözdükçe yapabilmenin heyecanı ve sevinciyle Matematiğe daha fazla çalıştıklarını ve başarılarının farkına vardıklarını belirtmişlerdir.
Matematiğin Kara Kutusunun tüm aday ve öğretmenlerimize hayırlı olması, mutlu ve başarılı bir hayata adım atmanızda yardımcı olması temennisiy-
le, fotokopiye yönelmeyip kul hakkına girmeyen ve emeğe saygı gösteren öğrencilerimize ve öğretmen adaylarımıza başarılar dileriz.
İsmail KAYNARCA
İNFORMAL YAYINLARI KURUCUSU

Hazırlamış
www.informalyayinlari.com olduğumuz bu kaynak
www.karakutuyayin.com
2022'ye kadar 18 sınavda
Çıkmış (TYT, AYT, MSÜS, KPSS
ONLİNE SATIŞ Lisans, KPSS Ön Lisans, KPSS
ÖRNEK KİTAP TALEBİ Ortaöğretim (Lise), ÖSS LES,
ALES, DGS, YGS, LYS, PMYO,
ALS, İç Denetçiliği, JANA, YÇS,
YÖS) sorulardan
oluşmaktadır.
 MATEMATİĞİN KARA KUTUSU
Çıkacak Sorularla İlgili UYARI: Değerli Kara Kutu kullanıcıları kitapta ÖSYM tarzında değil bizzat ÖSYM arşividir.
yer alan son 3 yılda sorulmuş soruların bulunduğu sayfalara dikkat edelim.
Sorular üzerinde sadece yazım ve noktalama
Muhtemelen gelecek soru tipleri o şekilde olacaktır. Son yıla ait soruların
düzeltmesi yapılmıştır.
bulunduğu sayfaları sınava yakın bir daha çözmenizde fayda vardır.
Tüm sorular detaylı çözümlenmiştir.
Güncel müfredata göre, gerçek sınav sorularıyla hazırlanmıştır. ÖSYM sorularını gören uzman kadro tarafından
hazırlanmıştır.

İrfan YILDIZ, Şahika ARAYAN

Hilmi BALKAYA, Salih ÇELİK, Emre AKAR İsmail KAYNARCA

Yayına Hazırlayan Kurucu – Yayın Sahibi

İmran KAYNARCA Sevil GÖK

İmtiyaz Sahibi Genel Yayın Koordinatörü

Mustafa KUŞ
Sevil GÖK ve İnformal Yayınları Yayın Ekibi

Editör – Redaktör Kapak Grafik Tasarım

İnformal Yayınları
Halil İbrahim DEMİR, Cem GÖRKEM
Dizgi Grafik Ekibi
Sultan YALINKILIÇLI (Şablon Tasarım)
ve İnformal Yayınları Yayın Ekibi

Dizgi & Mizanpaj

İçerik Grafik Tasarım

Ayrıntı Basım Yayın ve Matbaacılık

İnformal Yayınları
Ankara/ 49599

Basımevi
Yayınevi
Basım Yeri / Sertifika

Toplu Sipariş
33679 Hattı
0543 614 01 88

Sertifika No İnformal Yayınları ÖSYM’ye telif ödeyerek

soruların bire bir orijinalini kullanmaktadır.

TÜRKİYE Bu kitabın her türlü yayım hakkı

ANA DAĞITIM İmran KAYNARCA ve
İsmail KAYNARCA – İNFORMAL
YAYINLARI’na aittir.
www.kafkasdagitim.com Bu kitabın baskısından 5846 ve 2936 Fikir ve Sanat Eserleri

(0850) 885 15 26 Yasası Hükümleri gereğince ve 6279 sayılı Çoğaltılmış Fikir

ve Sanat Eserlerini Derleme Kanunu ve 2919 sayılı TBMM
(0551) 440 99 99 Genel Sekreterliği Teşkilat Kanunu gereğince kaynak gös-
terilerek bile olsa alıntı yapılamaz. Herhangi bir şekilde
(0546) 440 05 26 çoğaltılamaz, depolanamaz, genel ağ ve diğer elektronik
ortamlarda yayımlanamaz.
(0535) 103 89 50 BU KİTAP T.C. KÜLTÜR BAKANLIĞI
(0222) 220 36 87 BANDROLÜYLE SATILMAKTADIR.

informalyayinlari@gmail.com
karakutuyayin@gmail.com
(0539) 775 48 50
Yayınevi Kurumsal İletişim www.informalyayinlari.com
www.karakutuyayin.com
Yeni Satış Sitemiz
www.karakutuyayin.com (0850) 346 80 00
Hizmetinizdedir.
KARA KUTU YAYIN • İNFORMAL YAYINLARI
1. Bölüm • TEMEL KAVRAMLAR ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ........................ 18

• SAYI BASAMAKLARI ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ....................... 33

• BÖLME BÖLÜNEBİLME ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ.................... 43

• ASAL ÇARP. AYIR. & EBOK - EKOK ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU

2. Bölüm
TESTLERİ.................................................................................................... 49
-
• RASYONEL SAYILAR ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ...................... 53

• ONDALIK SAYILAR ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ.......................... 61

• SIRALAMA ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ........................................ 65

3. Bölüm • BASİT EŞİTSİZLİKLER ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ..................... 69

• MUTLAK DEĞER ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ............................. 73

• ÜSLÜ SAYILAR ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ.................................. 79

4. Bölüm • KÖKLÜ SAYILAR ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ.............................. 89

5. Bölüm • ÇARPANLARA AYIRMA ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ................... 99

3 Matematiğin Kara Kutusu

 • ORAN - ORANTI ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ...................................... 107
6. Bölüm • DENKLEM ÇÖZME ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ................................. 115

• SAYI PROBLEMLERİ ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ............................. 127

7. Bölüm - SORU TESTLERİ.................... 153

• YENİ TARZ PROBLEMLER ÖZET VE ÇIKMIŞ

• KESİR PROBLEMLERİR ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ......................... 165

• YAŞ PROBLEMLERİ ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ................................ 171

• İŞÇİ PROBLEMLERİ ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ............................... 175

8. Bölüm • HIZ PROBLEMLERİ ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ................................ 177

• YÜZDE PROBLEMLERİ ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ.......................... 185

• KARIŞIM PROBLEMLERİ ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ....................... 197

• MANTIK ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ..................................................................... 201

• KÜMELER ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ................................................. 203

• FONKSİYONLAR ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ...................................... 215

9. Bölüm • VERİ İSTATİSTİK ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ....................................... 225

• PERMÜTASYON ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ...................................... 239

• KOMBİNASYON ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ....................................... 247

• OLASILIK ÖZET VE ÇIKMIŞ SORU TESTLERİ.................................................. 251

Matematiğin Kara Kutusu 4

 04:28 04:28

KARA KUTU YAYINLARI

KODU TARAT

KARA KUTU YAYINLARI KAMERANIZI YA DA

SİTESİ İÇİN ADIMLARI QR KODU OKUTACAK
UYGULAYINIZ. UYGULAMAYI AÇINIZ.

04:28 04:28

TARANIYOR...

QR KODU TARATINIZ. YUKARIDA VERİLEN QR KODU

TELEFONUNUZUN KAMERASI
İLE OKUTUNUZ.

UYARI
YUKARIDAKİ QR KODU OKUTARAK www.karakutuyayin.com SİTESİNDEKİ DETAYLI ÇÖZÜMLERİ GÖREBİLİRSİNİZ.

5
 04:28 04:28

İNFORMAL YAYINLARI

KODU TARAT

İNFORMAL YAYINLARI KAMERANIZI YA DA

SİTESİ İÇİN ADIMLARI QR KODU OKUTACAK
UYGULAYINIZ. UYGULAMAYI AÇINIZ.

04:28 04:28

TAR AN I YO R . . .

QR KODU TARATINIZ. YUKARIDA VERİLEN QR KODU

TELEFONUNUZUN KAMERASI
İLE OKUTUNUZ.

UYARI
YUKARIDAKİ QR KODU OKUTARAK www.informalyayinlari.com SİTESİNDEKİ DETAYLI ÇÖZÜMLERİ GÖREBİLİRSİNİZ.

6
 GARANTİ SÖZLEŞMESİ
 Kitabımızı bitirdiğinizde size fayda sağlamadığını düşünüyorsanız ve bu bizden kaynaklanmışsa kitabı temin ettiğiniz ilk 30 gün
içinde talebiniz doğrultusunda kitabın ücretini iade edebiliriz (İade garantili kitap).
KULLANICIYA NOT

 Kitabımızın fotokopi çekilerek (orijinal kitap dışında her türlü hakkımız gasp edilerek) kullanılmasına izin vermiyoruz. Sadece bir
sınav için ciddi bir telif ücreti ödüyoruz.

 Kullandığımız yıl ve sınavları ve bunların kitap haline gelmesini hesap ederseniz büyük bir ekonomik yatırım yapıyoruz. Bundan
dolayı yayın ekibi olarak fotokopi çeken, çektirenlere veya PDF paylaşanlara / indirip kullananlara hakkımızı helal etmiyoruz.
Emeğe saygı istiyoruz.

 Kara Kutu kitaplarının PDF'sini paylaşmayınız. Tespit ettiklerimiz hakkında dava açıyoruz. Birkaç yıl sürecek davayı kazanamasak
bile fotokopi çekenler hukuki olarak ciddi anlamda yorulacaklardır. Bundan dolayı PDF'mizi paylaşmayınız fotokopi çektirmeyiniz.

 Gerçekten ekonomik durumunuz bu kitabı alabilecek kadar iyi değilse kitaba gücünüz yettiği kadar ödeyiniz o şekilde yollayalım.
Bu yazıları fotokopiden okuyorsanız fotokopiyi aldığınız yere iade edip durumu bize bildiriniz, size ücretsiz yollayalım. Fotokopi
çeken yere de kitabın orijinalini satarak helal ve hukuki yoldan daha çok kazanç elde etmesi için yardımcı olalım. Bizimle 0539 775
48 50 numaralı hat ile iletişime geçebilirsiniz. Sizi vicdanınızla baş başa bırakıyoruz.

GERİ BİLDİRİM

 Kitabımızda en küçük bir hata dahi tespit ederseniz lütfen bize bildiriniz. Hata tespit edenleri ödüllendirmekteyiz.

 Kitaplarımızı belirli periyotlarla güncelliyoruz. Yeni çıkacak baskımız için fikir ve önerilerinizi bekliyoruz. Eleştirileriniz ve geri bildi-
rimleriniz yolumuzu aydınlatan ışıktır. Önerileriniz varsa lütfen 0539 775 48 50 numaralı iletişim hattına WhatsApp'tan bildirirseniz
çok memnun oluruz.

 Başarılar hakka girmeden mücadele edenlerin olsun. Birlikte başaralım…

Kısa bir muhabbet.

Merhabalar.
Değerli İnformal Yayınları kullanıcısı

 Ulusal bir yayınevi olarak ülkemiz eğitimine katkıda bulunmak için gece gündüz çalışıyoruz. İşimiz sadece ticaret değil. Ülkemizde-
ki ihtiyaç sahibi öğrencilere her yıl binlerce ücretsiz kitap yolluyoruz. 12 yıllık yayıncılık hayatımızdan bugüne kadar geri dönüşüme
bir adet bile kitap yollamadık.

 Doğusundan batısına, kuzeyinden güneyine ülkemizin her tarafında kitaba ihtiyacı olan birçok öğrenci var. Birçok öğrenci bizlere
ulaşıyor. Bazısı ailesinden gizli sınava hazırlanmaya çalışıyor ama ekonomik gücü yok. Bazısının ailesi işsiz kalmış eğitim destek-
leri yok. Bazısının ailesi duyarsız olduğundan dolayı kitaba para vermeyi gereksiz görüyor veya çocuğuna yeterli kitap almıyor.

 Bugüne kadar bizden ücretsiz kitap isteyen öğrencilerin %95 oranında taleplerine cevap verdik ve ücretsiz kitap gönderdik. Ta-
leplerin bazısında eski müfredat bile olsa lütfen gönderin… Yırtılmış, yıpranmış bile olsa lütfen gönderin… Çözülmüş olsa bile
gönderin silip tekrar çözerim gibi istekte bulunanlar oluyor.

 Yani rafınızda çözmeyi düşünmediğiniz veya yarım bıraktığınız kitaplar bazı öğrencilerimizin hayalidir. Siz de bu konuda bize
destek vermek istiyorsanız eski veya kullanmadığınız kitaplarınızı adresinize kargo yönlendirerek ücretsiz vermeyi düşündüğünüz
kitapları aldırıp ihtiyaç sahiplerine direkt ulaştırabiliriz. Göndermek istediğiniz kitapları bizim adresimize göndermeyiniz. Yayın
merkezine doğrudan gönderilen kitapları kabul etmiyoruz. Biz sadece aracıyız. İhtiyaç sahibinin onayını alarak iki tarafın iletişim
kurmasını sağlıyoruz. Bunu yaparken de kimsenin onurunu, gururunu rencide etmemek için ciddi gayret sarf ediyoruz Bugüne
kadar aracı olduğumuz veya doğrudan bizim gönderdiğimiz kitapların reklamını her hangi bir platformda yapmadık yapmayı da
düşünmüyoruz.

 Başlatmış olduğumuz böyle bir projeye siz de destek vermeyi düşünürseniz 0539 775 48 50 nolu hattımız ile iletişime geçebilirsiniz.

 Orijinal kitap alarak ücretsiz kitap dağıtmamıza olanak sağlayan kullanıcılarımıza çok teşekkür ederiz.

Başarı hakka girmeden mücadele edenlerin olsun.

İnformal Yayınları & Kara Kutu Yayınları Yönetim Kurulu

7
 KİTABI ÇÖZENLERİN YORUMLARI
Matematik temelim fazla iyi değil. Bunu biliyorum
ama çözme aşamasında sorun yaşıyordum. Mate-
matiğin Kara Kutusu sayesinde sayesinde hem çok
çeşitli sorularla karşılaştım hem de pratiğim gelişti. Matematik
sorularını çözerken soruya artık ön yargılı yaklaşmıyor bu soruyu
yapabilirim diyorum. Sorulardan korkarken sorularla baş etmenin
yollarını öğrendim. Daha önce 5 - 6 yaparken şimdi 23 - 25 ara-
sı net yapabiliyorum. Bu Kara Kutular sayesinde matematik
korkumu yendim. Emeği geçenlere teşekkür ediyorum.
İNFORMAL
YAYINLARI
Cem Can GÜDÜMEN
YKS ÖĞRENCİSİ
Ön yargılarla baktığım bazı konulardan, çıkan soru-
ların kolay olduğunu görünce kendime olan güvenim
geldi ve net sayımda ciddi artış yaşadım. Şimdilerde
diğer sınavlarda çıkan soruların benzerlerinin TYT'de çıktığını
görünce sınavda başarılı olmanın şifresini çıkmış soruları çöz-
mek olduğunu söyleyebilirim.
İNFORMAL
YAYINLARI
H. KILIÇ
YKS Haz. Öğrencisi
Matematik dersinde yaptığım en iyi net 13'tü ve
ben 17 yaşında idim. Şimdi 37 yaşındayım ve 6 ay
gibi kısa sürede bu Kara Kutu kitapları sayesin-
de ALES gibi zamana karşı yarışılan bir sınavda zoru başar-
dım ve 40 nete ulaştım. Bu Kara Kutu Kitapları sizin matematik
ile ilgili sınavlara bakış açınızı değiştirecek ve kısa sürede kendi-
nizi yetiştireceksiniz. Tüm ALES ve diğer sınavlara hazırlanan-
lara şiddetle tavsiye ediyorum.
İNFORMAL
YAYINLARI
B. KULEOGLU
ALES Öğrencisi
Yorumlarınızı informalyayinlari@gmail.com adresine yollayınız burada yayınlayalım.
Çıkmış soruları çözmemiz bize soruların zorluk dere-
cesini görmemizi sağladı. Çoğu yayınevinin hazırla-
mış olduğu kitaplar ya çok zor ya da çok kolay oluyor
bu nedenle sınavları yanlış yorumluyoruz. Matematiğin Kara
Kutusu çıkmış sorulardan oluştuğu için benim başarımda
çok katkı sağladı. DGS'de soruların %92'sini yaptım ve şuan
Türkiye 180.si oldum. Kara Kutu Kitaplarındaki soruların çok
benzerlerinin çıkması bu başarımda ciddi manada etkili oldu.
İNFORMAL
YAYINLARI
Ö. E. KARAKAŞ
DGS Türkiye 180.si
Biliyorum ki matematik benim için hayatımın her ev-
resinde değişik sınavlar şeklinde karşıma çıkacak.
Henüz üniversite adayı olmama rağmen hem diğer
sınavlar adına fikir sahibi oldum hem de çıkmış soruların aynı
eksende dönüp durduğunu fark ettim. Bu Kara Kutu Kitapları
aslında sınav sorularının çok zor olmadığını bana gösterdi. YKS
sınavında bu Kara Kutu Kitaplarında çıkan soruların benzerlerini
görmek bende müthiş bir motivasyon sağladı. Kısa sürede bir çok
soru çözdüğümü söyleyebilirim.
İNFORMAL
YAYINLARI
O. GÜNER
YKS Hazırlık Öğrencisi
Farklı soru kaynakları araştırmaktansa, çıkmış so-
rulardan oluşan Kara Kutu kitaplarını çözmemiz so-
rulara karşı bakışımızı ve soruların niteliği ağırlıklı
olarak nerelerden çıktığını ve bizim nerelere daha ağırlık verme-
miz gerektiğini göstermektedir. Deneme sınavlarında yorum
yapamadığım birçok sorunun tekniğini ve çeşitliliğini bu
Kara Kutularla pekiştirdim. Başarımda bu Kara Kutu kitapla-
rının katkısının çok olduğunu düşünüyorum.
İNFORMAL
YAYINLARI
Sevgi TANAŞ
KPSS Öğrencisi
 İKİZ VE BENZER SORULAR

ALES
0 < a ve 0 < b tam sayıları için, a ve b pozitif birer tam sayı olmak üzere,
2001

2007
LES

3a + 5b = 300 3a + 5b = 300
ise, b'nin alabileceği en büyük değeri kaçtır? eşitliğini sağlayan en büyük b değeri kaçtır?
A) 49 B) 53 C) 55 D) 57 E) 61 A) 57 B) 55 C) 53 D) 51 E) 49

a, b, c pozitif tam sayılar, c asal sayı ve, a, b, c pozitif tam sayılar, c asal sayı ve,
a+1 c a+1 c
c = b+2 c = b+2
olduğuna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangi- olduğuna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangisi
si doğrudur? doğrudur?

ALES
2004

2007
ÖSS

A) a < b < c B) b < a < c C) b < c < a A) a < b < c B) b < a < c C) b < c < a
D) c < a < b E) c < b < a D) c < a < b E) c < b < a
2000

2007
LES

LES
Üç basamaklı 8KL sayısı, iki basamaklı KL sayısı- Üç basamaklı 8AB sayısı, iki basamaklı AB sayı-
nın 33 katı ise, K + L toplamı kaçtır? sının 33 katı olduğuna göre, A + B toplamı kaçtır?
A) 5 B) 7 C) 9 D) 11 E) 13 A) 3 B) 5 C) 6 D) 7 E) 9

A, B, C birer rakam, AB iki basamaklı bir sayı ve A, B, C birer rakam, AB iki basamaklı bir sayı ve
AB – (A + B + C) = 47 AB – (A + B + C) = 47
olduğuna göre, A kaçtır? olduğuna göre, A kaçtır?
PMYO
2004

2007
ÖSS

A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
 KPSS MATEMATİK
SON 4 YILA AİT KONU DAĞILIMI

2018 KPSS 2019 KPSS 2020 KPSS 2021 KPSS

Temel Kavramlar 2 3 3 3
Basamak Kavramı 1 0 0 1
Bölme Bölünebilme 1 1 0 0
Ebob-Ekok 2 0 1 0
Rasyonel Sayılar 2 2 1 2
Basit Eşitsizlikler 1 1 1 1
Mutlak Değer 1 1 2 1
Üslü Sayılar 2 1 3 2
Köklü Sayılar 1 1 1 1
Çarpanlara Ayırma 1 0 1 0
Oran Orantı 0 2 0 1
Denklem Çözme 1 0 0 1
Sayı Problemleri 1 1 2 2
Yeni Tarz Problemler 0 0 2 3
Kesir Problemleri 0 1 0 0
Yaş Problemleri 0 0 0 1
Hız Problemleri 1 1 0 1
İşçi Problemleri 0 0 0 0
Yüzde Problemleri 1 1 2 1
Karışım Problemleri 0 0 0 0
Kümeler 1 1 1 1
Mantık 0 0 0 0
Fonksiyon 1 1 1 1
Veri İstatistik 2 3 1 2
Permütasyon Kombinasyon 0 0 0 0
Olasılık 1 1 1 0
Modüler Aritmetik 0 0 0 0
İşlem 1 1 0 0
 U İNFORMAL YAYINLARI KARA KUTU YAYINLARI İNFORMAL YAYINLARI KARA KUTU YAYINLA

KARA KUTU KITAPLARINDA KULLANILAN SINAVLAR

INFORMAL KARA KUT

RI
1. TYT (Temel Yeterlilik Testi)

İNFORMAL YAYINLARI
2. AYT (Alan Yeterlilik Testi)
3. YSK (Yüksek Seçim Kurulu Sınavı)

İNFORMAL YAYINLARI
4. KPSS (Lisans)
5. KPSS (Ön Lisans)
6. KPSS (Ortaöğretim-Lise)
7. KPSS (A Grubu)

KARA KUTU YAYINLARI

8. LES (Lisansüstü Eğitim Sınavı)
9. ALES (Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı)
KARA KUTU YAYINLARI

10. DGS (Dikey Geçiş Sınavı)

11. EMSS (Engelli Memur Seçme Sınavı)
12. ÖMSS (Özürlü Kamu Personeli Seçme Sınavı)
13. E-KPSS (Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı)
14. YGS (Yükseköğretime Giriş Sınavı)

İNFORMAL YAYINLARI
15. LYS (Lisans Yerleştirme Sınavı)
16. ÖSS (Öğrenci Seçme Sınavı)
İNFORMAL YAYINLARI

17. ÖYS (Öğrenci Yerleştirme Sınavı)

18. ÜSS (Üniversite Seçme Sınavı)
19. ALS (Askeri Lise Sınavları)
20. MSÜS (Milli Savunma Üniversitesi Sınavı)

KARA KUTU YAYINLARI

21. Adli Yargı Sınavları
22. İdari Yargı Sınavları
KARA KUTU YAYINLARI

23. Hâkimlik Sınavları

24. Kaymakamlık Sınavları
25. PMYO (Polis Meslek Yüksek Okulları Sınavı)
26. ÜGYS (Üniversitelerde Görevde Yükselme Sınavı)
27. TCZB (T.C. Ziraat Bankası Sınavı)

İNFORMAL YAYINLARI
28. İcra Sınavları
İNFORMAL YAYINLARI

29. İç Denetçiliği Sınavları

30. Kamu Yönetimi Sınavları
31. Müfettişlik Sınavları
32. Sayıştay Sınavları
33. JANA (Jandarma Astsubaylık Sınavları)
KARA KUTU YAYINLARI

34. JANU (Jandarma Uzmanlık Sınavları)

35. JOK (Jandarma Okulları Komutanlığı Sınavları)
KARA KUTU YAYINLARI

36. JAMYO (Jandarma Meslek Yüksek Okulu Sınavları)

37. KBYS (Kariyer Belirleme ve Yükseltme Sınavı)
38. KİK (Kamu İktisadi Kuruluşları Sınavı)
39. MB Uzman Yard. (Merkez Bankası Uzman Yardımcılığı Sınavı)
İNFORMAL YAYINLARI

40. MHUY (Mali Hizmetler Uzman Yardımcılığı Sınavı)

41. TODAİE (Türkiye Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Sınavı)
İNFORMAL YAYINLARI

42. YÇS (Yurtdışında Çalışanların Çocukları İçin Yükseköğretime Giriş Sınavı)

43. YÖS (Yurtdışı Öğrenci Sınavı)
44. MTS - MUHTAM (Mühendislik Tamamlama Sınavı)
45. STS (Yurt Dışı Yükseköğretim Diplomaları Denkliği İçin Seviye Tespit Sınavı)
46. AÖF (Açık Öğretim Fakültesi Sınavları)
KARA KUTU YAY

47. ÖABT (Öğretmenlik Alan Bilgisi Testi)

INLARI

48. MEB GYS (MEB Görevde Yükselme Sınavı)

KARA KUTU YAY İNFORMAL YAYINLARI KARA KUTU YAYINLARI İNFORMAL YAYINLARI INLARI
 TEMEL KAVRAMLAR

KARA KUTU KİTAPLARI

• r : ilk terim
SAYI KÜMELERI
n : son terim
• Z+ = N+ = Sayma sayıları = { 1, 2, 3, ... }
x : artış miktarı
• N = Doğal sayılar = { 0, 1, 2, 3, ... }
(n + r) (n - r + x)
r + (r + x) + (r + 2x) + ... + n =
• Z = Tam sayılar = { ..., –3, –2, –1, 0, 1, 2, 3 ... } 2x
a n-r+x
• Terim sayısı = x
• Q = Rasyonel sayılar = { b | a, b birer tam sayı ve
b≠0} n+r
• Ortanca terim =
ı 2
• Q = İrrasyonel sayılar = Rasyonel olmayan sayılar-
• n terim sayısı olmak üzere,
dır.
n (n + 1)
• R= Reel sayılar = Rasyonel sayılar kümesiyle irras 1 + 2 + 3 + ... + n =
2
yonel sayılar kümesinin birleşimi olan kümeye denir.
2 + 4 + 6 + ... + 2n = n (n + 1)
1 + 3 + 5 + ...+ (2n –1) = n2 dir.

SAYI ÇEŞİTLERI
ASAL SAYILAR
KARA KUTU YAYIN

• Çift sayılar = { ..., –4, –2, 0, 2, 4, ...}

1 ve kendisinden başka herhangi bir pozitif tam sayıya
• Tek sayılar = { ..., –3, –1, 1, 3, ...} bölünemeyen 1 den büyük doğal sayılar asaldır.

• Tam sayılar = { ..., –3, –2, –1, 0, 1, 2, 3, ...} Asal sayılar : 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, ...

• T: Tek sayıyı Ç: Çift sayıyı göstersin. 2'den başka çift asal sayı yoktur.

T± T = Ç, T± Ç = T DZÇ=Ç 1 asal sayı değildir.

İNFORMAL YAYINLARI

2 ile 3 asalı aralarındaki farkın 1 olduğu tek asal sayı çift-

T . T = T, T . Ç = Ç Ç.Ç=Ç leridir.

n n
n ϵ Z+ için T = T, Ç =Ç
ARALARINDA SAYI ÇEŞİTLERI
• Sıfırdan büyük sayılara pozitif sayılar, sıfırdan küçük
sayılara da negatif sayılar denir. Sayma sayılarının aralarında asal olabilmesi için verilen
sayıların hepsini birden bölen 1'den başka sayma sayısı
• Aynı işaretli iki sayının çarpımı (ya da bölümü) po-
olmaması gerekir.
zitiftir.
x ile y ve a ile b aralarında asal olmak üzere,
• Farklı işaretli iki sayının çarpımı (ya da bölümü) ne-
gatiftir. x a
y = b ise x = a ve y = b'dir.
• Negatif bir sayının tek kuvvetleri negatif, çift kuvvet-
leri ise pozitiftir.

FAKTÖRIYEL KAVRAMI

1'den n'ye kadar olan doğal sayıların çarpımına n sayısı-

ARDIŞIK SAYILAR nın faktöriyeli (n!) denir.
• 0! = 1
• n bir tam sayı olmak üzere,
1! = 1
• Ardışık tam sayılar; n, n+1, n+2, ...
2! = 1 . 2 = 2
• Ardışık çift tam sayılar; 2n, 2n+2, 2n+4, ...
3! = 1 . 2 . 3 = 6
• Ardışık tek tam sayılar; 2n –1, 2n+1, 2n+3, ...
4! = 1 . 2 . 3 . 4 = 4 . 3! = 24
• 5'in katı olan ardışık tam sayılar; 5n, 5n+5, 5n+10, ...
şeklinde gösterilir. 5! = 1 . 2 . 3 . 4 . 5 = 5 . 4! = 120
• n! = n . (n – 1)!

Matematiğin Kara Kutusu 18

TEMEL KAVRAMLAR
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–1
1. – 7 – 3(–5) – 4 5.
+ a b c
işleminin sonucu kaçtır?
A) –26 B) –18 C) –12 D) 4 E) 10 a a∙b
(2013–DGS)
b 7

c 4∙a

a, b ve c birbirinden farklı tam sayılar olmak üzere

yukarıdaki toplama tablosuna göre, a + b + c toplamı
kaçtır?
A) 14 B) 15 C) 16 D) 17 E) 18
(2019–MSÜS)

2. a ve b; 6 ile tam bölünemeyen doğal sayılar olmak üzere,

6. a, b, c sıfırdan farklı gerçek sayılar ve
a . b = 144
a.b=b
eşitliği veriliyor.
KARA KUTU YAYIN

b.c=a
Buna göre, a + b toplamı kaçtır?
olduğuna göre, a + b toplamının c türünden eşiti aşa-
A) 21 B) 24 C) 25 D) 26 E) 30 ğıdakilerden hangisidir?
(2020-SAYIŞTAY) c c-1 c+1
A) c - 1 B) c C) c
c c-1
D) c + 1 E) +
c 1
(2010–ALES)
İNFORMAL YAYINLARI

3. 4 4
+ 7. a, b, c ve d gerçek sayılar ve c≠0 olmak üzere,
4 4
Yukarıdaki kutuların içine, –4, –1, 2 ve 8, her kutuya a=b.c
farklı bir sayı gelecek şekilde yerleştirildiğinde olu-
a + c = c .d
şan işlemin sonucu aşağıdakilerden hangisi olamaz?
olduğuna göre, d aşağıdakilerden hangisine eşittir?
A) –10 B) –4 C) –1 D) 2 E) 8
(2020-TYT) A) b + 1 B) c + 1 C) b + c
b c
D) 1 + c E) 1 + b
(2011–ALES)

4. a, b, c pozitif tam sayılar ve

8. a ve b gerçel sayılar olmak üzere,
a.b=8
a + 2b = 32
b . c = 12 b-a 1
=
a 2
olduğuna göre, a + b + c toplamının değeri en az kaç
olduğuna göre, a + b toplamı kaçtır?
olabilir?
A) 20 B) 22 C) 24 D) 26 E) 28
A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 14
(2016–KPSS)
(2011–ALS)

19 Matematiğin Kara Kutusu

TEMEL KAVRAMLAR
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–1
9. a, b ve c pozitif gerçel sayıları için 13. x ve y iki basamaklı doğal sayılar olmak üzere,
a+c c x – y = 65
=
b+2 b
eşitliğini sağlayan kaç tane x sayısı vardır?
a
=c
b A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40
(2013–YGS)
eşitlikleri veriliyor.
Buna göre, b kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 6 D) 2 E) 3
(2017–LYS1)

10. a, b ve c pozitif gerçel sayılar olmak üzere,

14. a ve b pozitif tam sayılar ve
a ∙ b + a ∙ c = 45
7a + 9b = 336
a 4
= olduğuna göre, b'nin alabileceği en büyük değer kaçtır?
b+c 5
KARA KUTU YAYIN

olduğuna göre, a + b + c toplamı kaçtır? A) 24 B) 28 C) 30 D) 33 E) 35

9 27 (2011–JANU)
A) 9 B) 18 C) 27 D) E)
2 2
(2017–YGS)
İNFORMAL YAYINLARI

15. x ve y pozitif tam sayılar olmak üzere,

7x – 8y = 1
11. 0 < a ve 0 < b tam sayıları için,
olduğuna göre, x + y toplamı en az kaçtır?
3a + 5b = 300
A) 10 B) 13 C) 15 D) 17 E) 21
ise, b'nin alabileceği en büyük değer kaçtır?
(2011–JANA)
A) 49 B) 53 C) 55 D) 57 E) 61

(2001–LES)

16. a, b, c ve k gerçel sayıları için

a∙k<0
b∙k>0
12. a ve b pozitif birer tam sayı olmak üzere,
c∙k<0
3a + 5b = 300
eşitliğini sağlayan en büyük b değer kaçtır? a∙b+c=0
A) 57 B) 55 C) 53 D) 51 E) 49 olduğuna göre; a, b ve c sayılarının işaretleri sırasıyla
aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) +, –, + B) +, –, – C) +, +, –
D) –, +, – E) –, +, +
(2007–ALES)
(2013–ALES)

1-D 2-C 3-D 4-A 5-B 6-C 7-A 8-A 9-A 10-E 11-D 12-A 13-B 14-E 15-B 16-A

Matematiğin Kara Kutusu 20

TEMEL KAVRAMLAR
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–2
1. a, b ve c gerçel sayıları için 5. a, b ve c tam sayılar olmak üzere,
a∙b<0 ✔ a–b
a+c=0 ✔ b–c
ifadeleri ardışık tam sayılardır.
b+c<0
Buna göre,
olduğuna göre , a, b ve c'nin işaretleri sırasıyla aşağı-
dakilerden hangisidir? I. a . b
II. a . c
A) –, –, + B) –, +, – C) –, +, +
III. b . c
D) +, –, – E) +, +, –
ifadelerinden hangileri her zaman çift sayıya eşittir?
(2013–ALES)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
(2021–MSÜS)

2. a, b ve c gerçel sayıları için

a2 ∙ b < 0
a–b<0
6. a, b, c ve d pozitif tam sayılar olmak üzere; a . (b + c) ifa-
a∙b∙c<0 desi bir tek sayıya, a . (b + d) ifadesi bir çift sayıya eşittir.
KARA KUTU YAYIN

olduğuna göre, a, b ve c'nin ,işaretleri sırasıyla aşağı- Buna göre,

dakilerden hangisidir?
I. b . (c + d)
A) –, –, – B) –, –, + C) –, +, + II. c . (d + a)
D) +, –, + E) +, +, – III. d . (a + b)
(2013–DGS) ifadelerinden hangileri her zaman bir çift sayıya eşittir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
İNFORMAL YAYINLARI

D) I ve II E) II ve III
(2021-KPSS)

3. x ve y gerçel sayıları için 3x – y = 2 olduğuna göre,

I. y pozitif ise x pozitiftir.
II. y tam sayı ise x tam sayıdır.
7. a – b, b ve a + b küçükten büyüğe doğru sıralanmış ardı-
III. x tam sayı ise y tam sayıdır. şık üç tam sayıdır.
ifadelerinden hangileri her zaman doğrudur?
Buna göre, a ∙ b çarpımı kaçtır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
D) I ve II E) I ve III
(2014–DGS)
(2017–TYT)

4. a, b ve c pozitif tam sayıları

3a + b = 6c – 5 8. m ve n doğal sayılar olmak üzere, m . n, m . (n + 1) ve
n . (m + 1) sayıları küçükten büyüğe doğru sıralanmış ar-
eşitliğini sağlamaktadır.
dışık çift sayılardır.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi her zaman bir çift
Buna göre, bu ardışık üç çift sayının toplamı kaçtır?
sayıdır?
A) 24 B) 28 C) 30 D) 32 E) 36
A) a + b B) a + c C) b + c
(2020-DGS)
D) a ∙ b E) a ∙ c
(2014–KPSS)

21 Matematiğin Kara Kutusu

TEMEL KAVRAMLAR
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–3
9. x, y ve z birer tam sayı olmak üzere, 12. Bir apartmanın ardışık numaralı her iki katı arasında eşit
sayıda merdiven basamağı bulunmaktadır. Bu apartma-
● x ∙ y çarpımının çift sayı
nın farklı katlarında oturan Arif, Berk ve Can’ın oturdukları
● x + z toplamının tek sayı katlarla ilgili aşağıdakiler bilinmektedir.
● y + z toplamının tek sayı
● Arif’in oturduğu kat ile Berk’in oturduğu kat arasındaki
olduğu biliniyor.
toplam basamak sayısı tektir.
Buna göre, ● Berk’in oturduğu kat ile Can’ın oturduğu kat arasındaki
toplam basamak sayısı çifttir.
I. x tek sayıdır.
Buna göre Arif, Berk ve Can’ın oturdukları katların nu-
II. y çift sayıdır.
maraları aşağıdakilerden hangisi olabilir?
III. z tek sayıdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur? Arif Berk Can
A) 3 4 5
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III B) 4 6 3
(2016–YGS) C) 5 7 6
D) 6 3 4
E) 8 5 7

(2021 – TYT)
10. x, y ve z pozitif tam sayılar olmak üzere x . y + z ifadesinin
KARA KUTU YAYIN

bir tek sayıya, x + y . z ifadesinin bir çift sayıya eşit olduğu

biliniyor.
Buna göre,
13. a, b ve c birer doğal sayı olmak üzere,
I. xy + zy
II. x . z + y ● (b – a) ∙ c ifadesinin çift sayı,
III. x + y + z ● (b – a) ∙ (c – a) ifadesinin tek sayı
ifadelerinden hangileri birer tek sayıya eşittir? olduğu biliniyor.
İNFORMAL YAYINLARI

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II Buna göre,

D) I ve III E) II ve III I. a + b + c
(2020-MSÜS)
II. a ∙ b ∙ c
III. (a + c) ∙ b
ifadelerinden hangileri çift sayıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
11. Bir müzede sadece girişlerin yapıldığı ve başlangıçta Şe- (2019–DGS)
kil 1'deki gibi duran bir turnike, müzeye her bir kişi girdi-
ğinde çeyrek tur dönmektedir. Bu müzeye; önce a kişi,
sonra her birinde b kişi bulunan c tane grup girdiğinde
turnike Şekil 2'deki gibi durmaktadır .

14. a, b ve c birer doğal sayı olmak üzere,

● (b – a) ∙ c ifadesinin çift sayı,
● (b – a) ∙ (c – a) ifadesinin tek sayı
Şekil 1 Şekil 2 olduğu biliniyor.
Buna göre,
Buna göre,
I. a + b + c
I. a + b. c tek sayıdır .
II. a ∙ b ∙ c
II. a + b + c tek sayıdır.
III. (a + c) ∙ b
III. a.b.c çift sayıdır.
ifadelerinden hangileri çift sayıdır?
ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III
D) I ve III E) I, II ve III (2019–DGS)
(2019–MSÜS)

1- 2- 3- 1-A 4- 2-B 5- 3-E6- 4-E7- 5-A

8- 6-B
9- 7-B
10- 11-
8-B 12-
9-D 13-
10-D 14-
11-D 15-
12-E 16-13-DSD14-D

Matematiğin Kara Kutusu 24

TEMEL KAVRAMLAR
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–7
1. I. –2 2 4. A ve B birer doğal sayı olmak üzere,
II. 2 –2 9 = (6 + A) 9 3 = (6 . B) 9 3
III. –2 –2
eşitliklerinde üçgenlerden birinin yerine çıkarma (–), di-
ifadelerindeki boş kutuların içine toplama (+), çıkar- ğerinin yerine ise bölme (÷) sembollerinden biri yazılıyor.
ma (–) ve çarpma (x) sembolleri hangi sırayla yerleş-
tirilirse üç işlemin sonucu da aynı sayıya eşit olur? Buna göre, A + B toplamı kaçtır?
A) 20 B) 21 C) 22 D) 23 E) 24
I II III
(2021–MSÜS)
A) + x –
B) – + x
C) – x +
D) x + –
E) x – +

(2018–TYT)

KARA KUTU YAYIN

2. Aşağıdaki kutuların içine 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8 sayıları,

her kutuya farklı bir sayı gelecek şekilde yerleştirildiğinde 5. Aşağıdaki çemberlerin içine birer tam sayı, karelerin içi-
tüm eşitlikler sağlanmaktadır. ne ise toplama (+) ya da çarpma (x) işlemlerinden biri
yazılıyor. Karenin içindeki işlem o karenin üstündeki iki
4 çemberin içindeki sayılara uygulanıp elde edilen sonuç
o karenin altındaki çembere yazılara aşağıdaki diyagram
İNFORMAL YAYINLARI

4 oluşturuluyor.

4 –2 4 K

A
L x
Buna göre, A sayısı kaçtır?
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11
(2019–TYT) –8 12

3. A, B ve C birer doğal sayı olmak üzere; aşağıdaki kutula- Buna göre; K, L ve M harflerinin yerine yazılacak sayı
rın içine toplama (+), çıkarma (–), çarpma (X) ve bölme (:) ve işlemler aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
işlemleri, her kutuya farklı bir işlem gelecek şekilde yer-
leştirildiğinde tüm eşitlikler sağlanmaktadır. K L M
1543 = A A) –3 x +
B4B = A B) –3 + x
A4C = B42 C) 3 x x
Buna göre, A + B + C toplamı kaçtır?
D) 3 x +
A) 16 B) 19 C) 21 D) 24 E) 27 E) 3 + +
(2020-MSÜS) (2017–TYT)

31 Matematiğin Kara Kutusu

TEMEL KAVRAMLAR
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–7
6. Aşağıda verilen her bir çemberin içine kendisine bir doğru 9. Bir doğal sayının rakamları toplamı ile rakamları çarpımı
parçasıyla bağlı olan karelerin içindeki sayıların çarpımı, birbirine eşitse, o doğal sayıya işlemsel sabit sayı denir.
her bir karenin içine ise kendisine bir doğru parçasıyla
Beş basamaklı 11AB5 doğal sayısı ile üç basamaklı ABC
bağlı olan çemberlerin içindeki sayıların toplamı yazıla-
doğal sayısı birer işlemsel sabit sayıdır.
caktır.
Buna göre, C kaçtır?
8 a A) 1 B) 3 C) 5 D) 7 E) 9
(2021-KPSS)

Buna göre, a + b toplamı kaçtır?

A) 4 B) 2 C) 1 D) –1 E) –2
(2021–MSÜS)
KARA KUTU YAYIN

7. n kenarlı düzgün çokgenin içine yazılan bir a doğal sayı-

sıyla oluşturulan sembol ile n ∙ an sayısı gösterilmektedir.
Örneğin, 2 sembolü ile 3 ∙ 23 = 24 sayısı gösterilmek-
İNFORMAL YAYINLARI

tedir.
Buna göre,
1 ∙ 3
çarpımının değerini gösteren sembol aşağıdakilerden
hangisidir?
A) 3 B) 3 C) 3
D) 4 E) 4
(2018–TYT)

8. Birbirinden farklı n ve m pozitif tam sayıları için

● 3 ∙ n sayısı bir tam sayının karesidir.
● 2 ∙ (n – m) sayısı bir tam sayının küpüdür.
Buna göre, n + m toplamının en küçük değeri kaçtır?
A) 8 B) 10 C) 12 D) 14 E) 15
(2017–DGS)

1- 2- 3- 4- 5- 6- 1-C7- 2-E8- 3-B 9- 4-D 10- 5-D 11-6-D 12-7-B 13-8-B 14-
9-B 15- 16- SD

Matematiğin Kara Kutusu 32

 SAYI BASAMAKLARI

KARA KUTU KİTAPLARI

● Bir doğal sayıyı oluşturan rakamlardan her birine ba- 3. Emel, bir doğal sayı seçip birinci adımda bu sayıyı oluş-
samak, bulundukları yerdeki değerine basamak değeri turan rakamları toplayarak bir sayı elde etmektedir. Elde
ve bu doğal sayının tanımlandığı sayı sistemine de ettiği bu sayı bir basamaklı ise işlemi bitirmekte, değilse
sayı tabanı (düzeni) denir. sonraki her bir adımda bir önceki adımda elde ettiği sa-
abc üç basamaklı bir sayı olsun. yının rakamlarını toplayarak bir basamaklı bir sayı elde
edene kadar bu işlemi devam ettirmektedir.
a b c
Örneğin; 543 sayısı için 1. adımda 12 sayısını, 2. adımda
100 = 1'ler basamağı ise 3 sayısını elde ederek 2. adım sonunda işlemi bitiriyor.
101 = 10'lar basamağı Buna göre, Emel'in seçebileceği iki basamaklı kaç
2
10 = 100'ler basamağı
farklı doğal sayı için bu işlem 2. adım sonunda biter?

abc = 100 ∙ a + 1 ∙ 10 ∙ b + 1 ∙ c A) 45 B) 50 C) 55 D) 60 E) 65
(2020-DGS)
● a, b, c birer rakam olmak üzere,
✔ ab = 10 ∙ a + b
✔ aa = 10 ∙ a + a = 11 ∙ a
✔ abc = 100 ∙ a + 10 ∙ b + c
✔ aaa = 100 ∙ a + 10 ∙ a + a = 111 ∙ a
4. Aşağıdaki rakamlardan hangisi, üç basamaklı bir asal
KARA KUTU YAYIN

PRATİK BİLGİ sayının birler basamağında yer almaz?

A) 1 B) 3 C) 5 D) 7 E) 9
● a, b, c birer rakam olmak üzere,
(2012 - DGS)
✔ abc = 100 ∙ a + 10 ∙ b + c
= 100 ∙ a + bc
= 10 ∙ ab + c
İNFORMAL YAYINLARI

PRATİK BİLGİ

● a, b, c birer rakam olmak üzere,

✔ ab + ba = 11 (a + b)
✔ ab – ba = 9 (a – b) 5. 3, 4, 5, 6, 7 ve 8 rakamlarının tümü kullanılarak iki basa-
maklı 3 doğal sayı oluşturuluyor.
✔ abc + bca + cab = 111 (a + b + c)
Oluşturulan sayıların çarpımı bir tek sayıya eşit oldu-
ğuna göre, bu üç sayının toplamı kaçtır?
A) 175 B) 180 C) 185 D) 190 E) 195
(2020-ALES)

TEST - 1

1. 220 ile 440 arasındaki tam sayılardan kaç tanesinin

birler basamağında 3 rakamı bulunur?
A) 18 B) 19 C) 20 D) 21 E) 22
6. Ali, üç basamaklı rakamlarının ikisi aynı diğeri ise 7 olan
(2011–DGS) bir doğal sayı seçiyor. Bu sayının rakamlarının yerlerini
değiştirerek bir sayı elde ediyor ve elde ettiği bu sayının
seçtiği sayıdan 27 fazla olduğunu görüyor.
Buna göre, Ali'nin seçtiği sayının rakamları çarpımı
kaçtır?
2. Rakamları toplamı 21 olan dört basamaklı tam sayı-
ların en büyüğü ile en küçüğü arasındaki fark kaçtır? A) 63 B) 112 C) 128 D) 175 E) 196
(2015 - KPSS)
A) 8432 B) 8541 C) 8631
D) 8742 E) 8831
(2011–DGS)

33 Matematiğin Kara Kutusu

SAYI BASAMAKLARI
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–2
5. İki basamaklı AB doğal sayısı, iki basamaklı BA doğal sa-
yısından rakamlarının toplamı kadar fazladır.
Buna göre AB sayısının rakamları çarpımı kaçtır?
1. Üç basamaklı 8KL sayısı, iki basamaklı KL sayısının
33 katı ise, K + L toplamı kaçtır? A) 14 B) 16 C) 18 D) 20 E) 22
(2017 - YGS)
A) 5 B) 7 C) 9 D) 11 E) 13
(2000–LES)

6. Üç basamaklı ABC doğal sayısı, iki basamaklı BC doğal

sayısının 26 katıdır.

2. Üç basamaklı 8AB sayısı, iki basamaklı AB sayısının Buna göre, bu koşulu sağlayan en büyük ABC doğal
33 katı olduğuna göre, A + B toplamı kaçtır? sayısının rakamları toplamı kaçtır?

A) 3 B) 5 C) 6 D) 7 E) 9 A) 15 B) 18 C) 20 D) 21 E) 24
(2017 - KPSS)
(2007–LES)
KARA KUTU YAYIN
İNFORMAL YAYINLARI

3. Üç basamaklı 8AB ve 4AB sayılarının toplamı 1246 7. İki basamaklı AB doğal sayısı rakamları toplamının 5 ka-
olduğuna göre, A + B toplamı kaçtır? tına, üç basamaklı CAB doğal sayısı ise rakamları topla-
mının 43 katına eşittir.
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
Buna göre, A +B + C toplamı kaçtır?
(2011–ALES)
A) 12 B) 15 C) 16 D) 18 E) 21
(2021-KPSS)

8. Üç basamaklı ABC ve DEF doğal sayılarının rakamları

4. Üç basamaklı 3AA doğal sayısı ile iki basamaklı 2A doğal arasında
sayısının toplamı, A rakamının 52 katına eşittir.
D–A=2
Buna göre, A kaçtır?
B–E=3
A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4
C–F=4
(2020-ALES)
bağıntıları bulunmaktadır.
Buna göre, DEF – ABC farkı kaçtır?
A) 134 B) 142 C) 146 D) 154 E) 166
(2012 - DGS)

35 Matematiğin Kara Kutusu

SAYI BASAMAKLARI
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–2
13. Üç basamaklı 2AA sayısı ile iki basamaklı 1A sayısının
toplamı, A sayısının 82 katına eşittir.
9. A, B, C birer rakam, AB iki basamaklı bir sayı ve Buna göre, A kaçtır?
AB – (A + B + C) = 47 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
(2012 - DGS)
olduğuna göre, A kaçtır?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

(2004 - ÖSS)
14. İki basamaklı AB doğal sayısı; iki basamaklı CB doğal
sayısından 80 fazla, iki basamaklı AC doğal sayısından
ise 2 fazladır.
10. A, B, C birer rakam, AB iki basamaklı bir sayı ve Buna göre, A + B + C toplamı kaçtır?
AB – (A + B + C) = 47 A) 10 B) 11 C) 12 D) 13 E) 14
(2020-SAYIŞTAY)
olduğuna göre, A kaçtır?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
KARA KUTU YAYIN

(2007 - PMYO)

15. Dört basamaklı ABAB doğal sayısı, rakamları toplamının

303 katına eşittir.
Buna göre, A kaçtır?
İNFORMAL YAYINLARI

A) 1 B) 3 C) 5 D) 7 E) 9
(2014 - EKPSS)

11. AB iki basamaklı bir doğal sayı olmak üzere

AB + 2 · A + 2 · B = 78
eşitliğini sağlayan en küçük AB sayısının rakamları
16. Rakamları arasında
toplamı kaçtır?
A=B+2
A) 7 B) 9 C) 10 D) 11 E) 13
(2013 - ALES) C=A+B
ilişkisi olan kaç tane üç basamaklı ABC doğal sayısı
vardır?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
(2013 - DGS)

12. A, B ve C tam sayıları için,

1<A<B<C<7 17. A ve B sıfırdan farklı birer rakam olmak üzere,
eşitsizlikleri veriliyor. A=2·B
Buna göre, A ile C aralarında asal olacak biçimde kaç koşulunu sağlayan A1B biçimindeki tüm üç basamak-
tane üç basamaklı ABC doğal sayısı yazılabilir? lı doğal sayıların toplamı kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 1940 B) 1960 C) 2000
(2012 - DGS) D) 2030 E) 2050
(2012 - DGS)

1- 1-B
2- 2-D
3- 3-A
4- 4-A
5- 5-D
6- 7-6-B 8-7-B 9- 8-E 10- 9-B 11- 10-B12- 11-D
13- 12-C
14- 13-B
15- 14-D
16- 15-C
SD 16-B 17-E

Matematiğin Kara Kutusu 36

SAYI BASAMAKLARI
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–5
1. n doğal bir sayı olmak üzere, 5. ABC üç basamaklı ve AC iki basamaklı doğal sayılar ol-
mak üzere,
10n –2
ABC = 11 · AC
sayısının rakamları toplamı 44'tür.
eşitliğini sağlayan üç basamaklı ABC sayılarına ayrışık
Buna göre, n kaçtır?
sayı denir.
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
Örneğin; 132 = 11 · 12
(2018 - ALES)
olduğundan 132 bir ayrışık sayıdır.
ABA bir ayrışık sayı olduğuna göre, A rakamının ala-
bileceği farklı değerlerin toplamı kaçtır?
A) 3 B) 6 C) 10 D) 15 E) 21
2. n bir doğal sayı olmak üzere, (2018 - KPSS)
10n - 22
3
doğal sayısının rakamları toplamı 44’tür.
Buna göre, n kaçtır?
A) 13 B) 14 C) 15 D) 16 E) 17
(2021 – TYT)

6. AAA üç basamaklı bir doğal sayı ve n bir pozitif tam

KARA KUTU YAYIN

sayı olmak üzere,

1 + 2 + 3 + . . . + n = AAA
eşitliğini sağlayan n sayısının rakamları toplamı kaçtır?
A) 5 B) 7 C) 9 D) 11 E) 13
(2019–KPSS)
3. Defne soldaki hesap makinesinde 29 sayısı ile iki basa-
İNFORMAL YAYINLARI

maklı bir doğal sayıyı topluyor.

7 8 9 1 2 3
4 5 6 4 5 6
1 2 3 7 8 9
+ 0 = + 0 =

Defne'nin kardeşi Burcu ise rakamları bilmediği için abla-

sının bastığı tuşlarla aynı konumdaki tuşlara aynı sırada 7. Furkan, beşer yıl arayla boyunu duvarın hizasında ölçü-
sağdaki hesap makinesinde basıyor. yor ve duvara şekildeki gibi işaretleyip santimetre cinsin-
den üç basamaklı doğal sayılar olarak yazıyor.
Burcu'nun elde ettiği sonuç 95 olduğuna göre,
Defne'nin elde ettiği sonuç kaçtır? 1CA
A) 100 B) 103 C) 105 D) 107 E) 110 40
(2018 - TYT) 1BA
36
1AB

4. İki basamaklı AB doğal sayısından; rakamlarının toplamı Furkan’ın boyunun ilk beş yıl 36 cm, ikinci beş yıl 40 cm
çıkarıldığında 36 sayısı, rakamlarının çarpımı çıkarıldı- uzadığı biliniyor.
ğında ise 37 sayısı elde ediliyor.
A, B ve C sıfırdan farklı rakamlar olduğuna göre,
Buna göre, A – B farkı kaçtır? A+B+C toplamı kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 15 B) 14 C) 13 D) 11 E) 10
(2021–MSÜS)
(2020-TYT)

1-B 2-B 3-D 4-C 5-C 6-C 7-A

41 Matematiğin Kara Kutusu

RASYONEL SAYILAR
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST– 4
1. 4. Beyza; mutfak tartısıyla bir su bardağını önce boş bir şe-
kilde, ardından tamamen suyla dolu ve son olarak da için-
de bir miktar suyla tartıyor. Aşağıda bu tartma işlemlerinin
gram türünden sonuçları gösterilmiştir.

Eş parçalara ayrılmış olan yukarıdaki şekilde, boyalı

parçaların alanları toplamının şeklin toplam alanına
oranı kaçtır? 280 400 355
1 1 1 1 1
A) B) C) D) E) Buna göre, son tartma işleminde bardağın kaçta kaçı
3 4 6 8 12
doludur?
(2017–TYT) 1 2 3 4 5
A) B) C) D) E)
2 3 5 7 8
(2021 – TYT)

2. Aşağıdaki 16 eş parçadan oluşan şekilde, mavi renge bo- 5. Aslı, doğum günü pastasını aşağıdaki gibi dört eş dilime
yalı parçaların sayısının tüm parçaların sayısına oranı ile ayırmıştır.
bir kesir ifade ediliyor.
KARA KUTU YAYIN

Sonra, bu pastanın bir dilimini Burcu, Cem ve Deniz ara-

sında eşit miktarda paylaştırmıştır.
Buna göre, bu pastadan Cem'in payına düşen mikta-
İNFORMAL YAYINLARI

Bu kesrin kareköküne eşit olan kesri ifade etmek için rın pastanın tamamına oranı kaçtır?
boyalı olmayan parçalardan kaç tanesi daha mavi 1 1 1 1 1
A) B) C) D) E)
renge boyanmalıdır? 4 6 9 12 16
(2018–TYT)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
(2019–TYT)

6. 24 eş parçadan oluşan her bir parçasının ağırlığı birbirine

eşit olan bir çikolata kalıbının görünümü Şekil 1'de veril-
miştir. Bahadır, bu çikolata kalıbının bir kısmını koparıp
yediğinde kalan kısmın görünümü Şekil 2'de verilmiştir.

3. Aşağıda, dört eş dilime ayrılmış 400 gram ağırlığındaki

küçük pizza ve altı eş dilime ayrılmış 600 gram ağırlığın-
daki büyük pizza gösterilmiştir.

Şekil I

400 gram 600 gram

Ali ve Özge bu iki pizzayı eşit olarak paylaşacaktır.

Ali küçük pizzanın tamamını aldığına göre, büyük piz- Şekil II
zanın kaçta kaçını almıştır?
1 1 1 1 1 Buna göre, çikolatanın kalan ksımının ağırlığının ilk
A) B) C) D) E) ağırlığına oranı aşağıdakilerden hangisi olaiblir?
2 3 4 5 6
(2018–MSÜ) 7 7 5 5 3
A) B) C) D) E)
2 8 8 6 4
(2020-MSÜS)

59 Matematiğin Kara Kutusu

RASYONEL SAYILAR
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST– 4
7. Bir radyonun eşit aralıklara bölünmüş radyo frekansı 9. Emel, içtiği su miktarını hesaplayabilmek için şekilde ve-
ayarlama göstergesindeki gri ibre, ayarlanan radyonun rilen su şişesinin dik dairesel silindir biçimindeki 2 litrelik
frekansını göstermektedir. kısmını önce 4 eşit parçaya, sonra da her bir parçayı 5
eşit parçaya bölerek ölçeklendirmiştir. Emel, içinde 2 litre
su bulunan şişesindeki suyun bir kısmını içtikten sonra
şişede oluşan görünüm aşağıda verilmiştir.

Buna göre, şekildeki radyonun gri ibresinin gösterdi-

ği radyo frekansı aşağıdakilerden hangisidir?
A) 94,2 B) 94,8 C) 95,2
Buna göre, Emel bu şişeden kaç litre su içmiştir?
D) 95,4 E) 95,6 1 3 2 3 4
(2020-TYT)
A) 4 B) 4 C) 5 D) 5 E) 5

(2019–TYT)
KARA KUTU YAYIN
İNFORMAL YAYINLARI

8. Bir markette seçtiği ürünleri satın almak için kasaya giden 10. Her iki tarafında da 0,8 cm mesafe olan 10 cm'lik bir cet-
bir müşterinin tüm ürünlerinin adet ve birim fiyat bilgileri- velin altına, her iki tarafında da 0,2 cm mesafe olan 6
nin kasiyerin ekranındaki görünümü aşağıdaki gibidir: cm'lik özdeş iki cetvel, aralarında boşluk bırakılmadan uç
uca birleştirilerek şekildeki gibi soldan hizalanmıştır.
Ürün B�r�m F�yatı (TL) Adet
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
�kolata 0,99 5
Süt 1,10 1
Ekmek 1,25 3 0 1 2 3 4 5 6 0 6
Buna göre, 10 cm'lik cetvelin sağ kenarı 6 cm'lik cet-
Bu ürünler için kasiyere 10 TL veren bir müşterinin velin hangi noktasıyla hizalanmıştır?
kasiyerden alacağı para üstü kaç TL’dir? A) 4 B) 4,5 C) 4,8 D) 5 E) 5,2
A) 0,2 B) 0,4 C) 0,8 D) 1 E) 1,2
(2018–TYT)
(2021 – TYT)

1-B 2-C 3-E 4-E 5-D 6-E 7-C 8-A 9-E 10-D

Matematiğin Kara Kutusu 60

VERI İSTATISTIK
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–2
6. Fahrenhe�t Cels�us Sıcaklık ölçü birimleri olan 8. Aşağıdaki tabloda, beş şubesi olan bir dersin dört şube-
(°F) (°C) Fahrenheit (°F) ve Celsius sindeki öğrenci sayıları verilmiştir.
232 100 (°C) arasındaki dönüşüm-
ler Şubeler A B C D E
9
F = $ C + 32 Öğrenci yaşı 27 32 29 30
5
kullanılarak hesaplan- Şubelerdeki ortalama öğrenci sayısı 29 olduğuna
maktadır. göre, E şubesindeki öğrenci sayısı kaçtır?
A) 25 B) 26 C) 27 D) 28 E) 30
(2011–DGS)

32 0

9 VE 10. SORULARI AŞAĞIDAKİ

BİLGİLERE GÖRE CEVAPLAYINIZ.
Cem, okula gittikleri beş gün boyunca her gün aynı saatte
sınıfın sıcaklığını Celsius olarak ölçüp bu beş günün orta-
Ahmet Bey, bahçesinin bir kısmına yalnızca badem diğer
lama sıcaklığını Celsius türünden bulması için görevlen-
kısmına ise yalnızca ceviz ağacı dikecek biçimde bahçe-
dirilmiştir. Bu ölçme işlemi için o anki havanın sıcaklığını
sini alanca 1. grafikteki oranlarda iki bölgeye ayırmıştır.
hem Fahrenheit hem de Celsius türünden gösteren şekil-
Bahçesine diktiği badem ve ceviz ağaçlarının sayıca da-
KARA KUTU YAYIN

deki termometre kullanılmıştır.

ğılımı 2. grafikte verilmiştir.
Cem bu beş günün birinde okula gitmemiş, o günün ölçü-
münü sınıf arkadaşı Deniz yapmıştır. Ancak Deniz, o günün
sıcaklığı için C değeri yerine yanlışlıkla F değerini listeye Badem Badem
kaydetmiştir. Cem, listedeki değerlere göre bu beş günün 240° 210°
ortalama sıcaklığını 33,8 °C olarak hesaplamıştır.
120° 150°
Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma Ceviz Ceviz
İNFORMAL YAYINLARI

Sıcaklık
23 27 25 20 26
(°C) 1. Grafik 2. Grafik
Deniz’in ölçüm yaptığı günün sıcaklık değeri Celsius’a Bir bölgedeki ağaç sayısının, o bölgenin alanına oranı
çevrildikten sonra bu beş günlük ölçümün listedeki "sıklık oranı" olarak tanımlanıyor.
değerleri yukarıdaki gibi olduğuna göre, Cem hangi
gün okula gitmemiştir?
A) Pazartesi B) Salı C) Çarşamba
9. Ceviz ağaçlarının bulunduğu bölgenin sıklık oranı 10
D) Perşembe E) Cuma
olduğuna göre, badem ağaçlarının bulunduğu bölge-
(2021 – TYT) nin sıklık oranı kaçtır?
A) 4 B) 6 C) 7 D) 10 E) 11
(2019-ALES)

7. Aşağıdaki tabloda, bir futbol takımındaki oyuncuların yaş-

lara göre dağılımı verilmiştir.

Oyuncu sayısı 2 3 4 4 5 10. Ahmet Bey, badem ağaçlarının bulunduğu bölgeye 18

Öğrenci yaşı 21 24 25 26 30 badem ağacı daha dikince, iki bölgenin sıklık oranları eşit
oluyor.
Bu takımdaki oyuncuların yaş ortalaması kaçtır?
Buna göre, son durumda bahçedeki toplam ağaç sa-
A) 24 B) 25 C) 26 D) 27 E) 28 yısı kaçtır?
(2011–JANU) A) 60 B) 75 C) 84 D) 90 E) 96
(2019-ALES)

1-B 2-B 3-B 4-D 5-A 6-D 7-C 8-C 9-C 10-D

Matematiğin Kara Kutusu 228

VERI İSTATISTIK
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–3
1. Aşağıdaki daire grafikte, bir fındıklı kurabiyenin yapımın- 4. Bir markette bir dondurma markasına ait çikolatalı, mey-
da kullanılan malzemelerin toplam ağırlığının malzeme veli ve sade olmak üzere üç çeşit dondurma satılmak-
çeşidine göre dağılımı gösterilmiştir. tadır. Aşağıda, belirli bir haftanın başında bu markette
bulunan bu üç çeşit dondurmanın sayılarıyla ilgili bilgiler
Şeker
sütun grafiğinde, belirlenen bu haftanın sonunda market-
te kalan bu üç çeşit dondurmanın sayıca dağılımı ise dai-
100°
re grafiğinde gösterilmiştir.
Un 120° 40° Süt
70° Dondurma sayısı
(adet)
Yağ
Fındık 300
ç�kolatalı
250
Bir tepsi kurabiye yapımında kullanılan yağ ve şeker mik-
tarı toplam 340 gramdır. 200
120°
meyvel�
Buna göre, bir tepsi kurabiye yapımında kaç gram fın- sade
dık kullanılmıştır? Dondurma
çeş�d�
A) 30 B) 34 C) 40 D) 51 E) 60

l�
l

de
ta

ve
la

sa
ey
ko

m
(2012–DGS)

ç�
Belirlenen haftanın sonunda kalan bu üç çeşit dondurma-
nın toplam sayısının, bu hafta boyunca satılan bu üç çeşit
2
2. VE 3. SORULARI AŞAĞIDAKİ dondurmanın toplam sayısına oranı 3 'tür.
KARA KUTU YAYIN

BİLGİLERE GÖRE CEVAPLAYINIZ. Buna göre, bu hafta boyunca çikolatalı dondurma çe-
Bir pastanede üretilen kurabiye, simit ve poğaça ürün- şidinden kaç adet satılmıştır?
lerinin birim satış fiyatları 1. grafikte verilmiştir. Belirli bir A) 45 B) 50 C) 60 D) 75 E) 80
günde bu pastanede üretilen bu üç ürünün başlangıçtaki
(2021-KPSS)
üretim sayılarının dağılımı 2. grafikte verilmiştir.
Birim satış fiyatı (TL)
1,5
İNFORMAL YAYINLARI

1,25

1
simit
kurabiye 5. Bir hava durumu programında, pazar günü için beş farklı
Ürünler 80° 160° şehirde beklenen en düşük ve en yüksek hava sıcaklıkları
ye

derece türünden aşağıdaki sütun grafiğinde gösterilmiştir.

it

ça

poğaça
m
bi

ğa
si
ra

120°
po
ku

Beklenen sıcaklıklar (°C)

1. Grafik 2. Grafik
12
Başlangıçta üretilen bu ürünlerin tamamının satışından 11
184 TL gelir elde edilmiştir. 10
9
8
7
6
5
4
2. Buna göre, başlangıçta üretilen poğaça sayısı kaçtır? 3
2
A) 40 B) 48 C) 50 D) 56 E) 60 1
(2019-KPSS) Şeh�rler
A B C D E

Beklenen en düşük sıcaklık (°C)

Beklenen en yüksek sıcaklık (°C)

3. Bu gün içinde, belirli sayıda daha simit üretildikten son- Pazar günü bu beş şehirde saat 12.00'de ölçülen hava
ra tüm simitlerin satışından elde edilen gelir, başlangıçta sıcaklık değerlerinin birbirine eşit olduğu ve her bir şehir
üretilen kurabiye ve poğaçaların satışından elde edilen için ölçülen bu sıcaklık değerlerinin o şehirde beklenen
gelirin toplamına eşittir. sıcaklık değer aralığının içinde olduğu görülmüştür.

Buna göre, başlangıçta üretilen simitlerin sayısının Buna göre, ölçülen hava sıcaklığı kaç derecedir?
sonradan üretilen simitlerin sayısına oranı kaçtır? A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
10 11
A) 1 B) 2 C) 3 D) E) (2020-DGS)
3 5
(2019-KPSS)

229 Matematiğin Kara Kutusu

VERI İSTATISTIK
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–3
6. Pazar günü saat 14.00'te bu beş şehirde ölçülen hava 8. 4 yıl sonra; her birinin yaşının, üçüncü yaşları toplamına
sıcaklıkları derece türünden aşağıdaki sütun grafiğinde oranlarının dağılımı aşağıdaki dairesel grafikte verilmiştir.
gösterilmiştir.
Ölçülen sıcaklık (°C)

x 144°
11 120°

y Buna göre, yaşı en küçük olan kişinin bugünkü yaşı

kaçtır?

3 A) 3 B) 6 C) 9 D) 12 E) 15
(2021–ALES)
Şeh�rler
A B C D E

Her bir şehir için ölçülen bu sıcaklık değerlerinden yalnız-

ca 3 tanesinin o şehirde beklenen sıcaklık değer aralığı-
nın içinde olduğu görülmüştür.
x, y ve z sıcaklık değerleri derece türünden birer tam
KARA KUTU YAYIN

sayı olduğuna göre, z kaçtır?

A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
(2020-DGS)
9. Üçünün bugünkü yaşları toplamı 36'dır.
Buna göre 12 yıl sonra; her birinin yaşının, üçünün
yaşları toplamına oranlarının dağılımını gösteren dai-
resel grafik aşağıdakilerden hangisidir?
İNFORMAL YAYINLARI

7, 8 VE 9. SORULARI AŞAĞIDAKİ
BİLGİLERE GÖRE CEVAPLAYINIZ. A) B)
Üç arkadaşın her birinin bugünkü yaşının, üçünün bugün-
kü yaşlar toplamına oranlarının dağılımı aşağıdaki daire-
110°
sel grafikte verilmiştir.
130° 150°

C) D)
120°

100° 105°

120° 120°

E)

7. Yaşı en büyük olan kişi dışındaki iki kişinin bugünkü

yaşları toplamı 35 olduğuna göre, yaşı en büyük olan 110°
kişinin bugünkü yaşı kaçtır?
120°
A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35
(2021–ALES)

(2021–ALES)

1- 2- 3- 4- 1-E 5- 2-B 6- 3-D 7- 4-D 8- 5-B 9- 6-E10- 7-C11- 8-D

12- 9-D
13- 14- 15- 16-

Matematiğin Kara Kutusu 230

VERI İSTATISTIK
KARA KUTU
KİTAPLARI
1. Her dersten bir ara sınav ve bir final sınavının uygulandığı
bir okulda, bir öğrencinin dersteki başarı puanı hesapla-
nırken o dersin ara sınavından aldığı notun % 40'ı ile final
sınavından aldığı notun % 60'ı toplanmaktadır. Başarı pu-
anı 40 veya üzeri olan bir öğrenci o dersten başarılı, 40'ın
altında olan bir öğrenci ise başarısız sayılmaktadır.
Aşağıdaki tabloda, aynı dersi alan üç öğrencinin her biri
tam sayı olan ara sınav ve final sınavı notlarından bazıları
verilmiştir.
Ara Sınav Final Sınavı
TEST–4
3. Bir veri grubundaki sayılar küçükten büyüğe doğru sıra-
landığında gruptaki terim sayısı tek ise ortadaki sayıya,
çift ise ortadaki iki sayının aritmetik ortalamasına o veri
grubunun medyanı (ortanca) denir.
9 kişilik bir voleybol takımının oyuncularının yaşları ve
boyları, ilk bileşen yaşlarını ikinci bileşen ise boylarını
göstermek üzere boylarına göre sıralı veri grubu
(18; 1,76), (17; 1,79), (18; 1,82), (19; 1,84), (20; 1,84),
(21; 1,88), (17; 1,90), (20; 1,92), (19; 1,96) olarak

Aysu 20 verilmiştir.
Didem 90 50 Bu 9 kişilik takımdan bir oyuncu ayrılmış ancak kalan
Ebru 60 oyuncuların hem yaşlarının hem de boylarının medyanı
değişmemiştir.
Didem'in başarı puanı Ebru'nun başarı puanına eşit
olduğuna göre, Ebru'nun ara sınav notu kaçtır? Buna göre, bu takımdan ayrılan oyuncunun yaşı ve
boyu aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak veril-
A) 60 B) 65 C) 70 D) 75 E) 80 miştir?
(2019-DGS)
A) (17; 1,79) B) (17; 1,90) C) (19; 1,84)
D) (19; 1,96) E) (21; 1,88)
(2021 – TYT)
KARA KUTU YAYIN
İNFORMAL YAYINLARI

2. Bir veri grubundaki sayılar küçükten büyüğe doğru sıra-

landığında veri sayısı tek ise ortadaki sayıya, veri sayısı 4. Tüm değerlerin eşit sayıda tekrar etmediği bir veri gru-
çift ise ortadaki iki sayının aritmetik ortalamasına o veri bundaki en çok tekrar eden her bir değer, bu veri grubu-
grubunun medyanı (ortanca), veri grubunda en çok tekrar nun tepe değeri (mod) olmaktadır.
eden sayıya ise o veri grubunun modu (tepe değer) denir.
Tam sayılardan oluşan
Tam sayılardan oluşan ve küçükten büyüğe doğru sıra-
lanmış. 1, 3, 4, 4, 3, 2, 4, 3

6, x, 10, y, 14, z, 23 veri grubundan iki sayı siliniyor. Kalan sayılardan oluşan
yeni veri grubunun yalnızca bir tepe değeri olduğu ve bu
veri grubunda sadece iki değer birbirine eşittir. tepe değerinin, yeni verilerin aritmetik ortalamasına eşit
olduğu görülüyor.
Bu veri grubunun mod, medyan ve aritmetik ortalama
değerleri birbirine eşit olduğuna göre, z değeri kaçtır? Buna göre, silinen bu iki sayının çarpımı kaçtır?
A) 22 B) 21 C) 18 D) 16 E) 15 A) 4 B) 6 C) 8 D) 9 E) 12
(2018-TYT) (2021–MSÜS)

231 Matematiğin Kara Kutusu

VERI İSTATISTIK
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–4
5. Bir veri grubundaki sayılar küçükten büyüğe doğru sıra- 7. Belirli sayıda A, B ve C marka topların bulunduğu bir spor
landığında gruptaki terim sayısı tek ise ortadaki sayıya, salonunda aynı marka olan her bir top eşit ağırlıktadır. Bu
çift ise ortadaki iki sayının aritmetik ortalamasına o veri topların sayıca dağılımı 1. grafikte, toplam ağırlıklarının
grubunun medyanı (ortanca) denir. dağılımı ise 2. grafikte gösterilmiştir.
Bir voleybol takımında oyuncuların boylarının aritmetik
ortalaması 176 cm'dir. Takımın en uzun oyuncusu olan A
Aslı 183 cm, en kısa oyuncusu olan Başak ise 167 bo- 120° A
yundadır.
Aslı ve Başak takımdan ayrıldıktan sonra takımdaki
oyuncuların boylarının aritmetik ortalama ve medyan B C
değerlerindeki değişim aşağıdakilerin hangisinde B C
doğru verilmiştir?

Aritmetik Ortalama Medyan 1. grafik 2. grafik

A) Azalır Azalır A. B, ve C marka topların her birinin ağırlığı sırasıyla
KA KB ve KC olduğuna göre, aşağıdaki sıralamalardan
B) Artar Artar
hangisi doğrudur?
C) Azalır Değişmez
A) KA< KB< KC B) KA< KC< KB
D) Artar Değişmez
C) KB< KA< KC D) KB< KC< KA
E) Değişmez Azalır E) KC< KB< KA
KARA KUTU YAYIN

(2019-MSÜS) (2018-TYT)
İNFORMAL YAYINLARI

6. Tüm değerlerin eşit sayıda tekrar etmediği bir veri gru-

bundaki en çok tekrar eden her bir değer, bu veri grubu-
nun tepe değeri (mod) olmaktadır.
48 öğrencinin bulunduğu bir sınıftaki öğrencilerin tamamı
matematik sınavına girmiş ve bu öğrencilerin tamamının
bu sınavdan aldıkları puanlara göre sayıca dağılımı aşa-
ğıdaki sütun grafiğinde verilmiştir.
Öğrenci
Sayısı
8. Bir yatak firması A, B ve C olmak üzere üç tür yatak üre-
terek satmakta ve sattığı bu yatakların bir kısmı müşteri-
ler tarafından firmaya iade edilmektedir. Bir ay boyunca
firmanın bu yataklara ait satış miktarının sayıca dağılımı
Şekil 1’deki daire grafiğinde, satılan bu yatakların iade
yüzdeleri ise Şekil 2’deki sütun grafiğinde gösterilmiştir.
İade yüzdesi (%)
B 14
A 12

120° 7
C Yatak
A B C türü
Puan
65 70 75 80 85 Şekil 1 Şekil 2
Bu sınavdan alınan puanların oluşturduğu veri grubunun Bu ay boyunca A türü yataklardan 600 tane satılmış ve
tepe değerleri bulunmuş ve puanları bu değerler olan bu ay boyunca satılan B türü yataklardan 168 tanesi iade
toplam öğrenci sayısının 32 olduğu görülmüştür. Ayrıca, edilmiştir.
bu sınıfta bu sınavdan 70’ten yüksek puan alan öğrenci
sayısı 38 olarak hesaplanmıştır. Buna göre, bu ay boyunca satılan A ve C türü yatak-
lardan toplam kaç tanesi iade edilmiştir?
Buna göre, bu sınıfta bu sınavdan 65 puan alan öğ-
renci sayısı kaçtır? A) 90 B) 105 C) 120 D) 135 E) 150
(2019-TYT)
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
(2019-TYT)

1-D 2-A 3-B 4-C 5-D 6-C 7-E 8-E

Matematiğin Kara Kutusu 232

VERI İSTATISTIK
KARA KUTU
KİTAPLARI
TEST–5
1. Bir haber bülteninde; siyaset, spor, finans ve hava duru- 3. Ceyda, her gün eşit sayıda adım atarak bir hafta boyunca
mu ile ilgili haberlere yer verilmektedir. Aşağıda, bu haber belirli sayıda adım atmayı planlamıştır. Bu hafta boyunca
türlerinin haber bültenindeki süreleriyle ilgili bazı bilgiler Ceyda’nın günlük attığı adım sayısının planladığı adım
sütun grafiğinde, haber bülteninin toplam süresinin haber sayısından farkını gösteren grafik aşağıda verilmiştir.
türlerine göre dağılımı ise daire grafiğinde gösterilmiştir.
Adım sayısı farkı
Dak�ka
75
S�yaset

Cumartesi
50

Cuma

Pazar
Pazartesi
180°

15 Hava
Spor 0 Gün
F�nans

Perşembe
5
Haber

Çarşamba
Salı
türü
r

et
ns

o
a

Sp

as
av

na

y
H

F�

S�

–100
Buna göre, bu haber bülteninde siyaset haberleri fi-
nans haberlerinden kaç dakika fazla yer alır? –140
A) 12 B) 15 C) 18 D) 20 E) 21
(2020-DGS) Örneğin; Ceyda planladığı günlük adım sayısından pa-
zartesi günü 50 adım fazla, salı günü ise 100 adım az
KARA KUTU YAYIN

atmıştır.
Ceyda cuma günü perşembe gününden 165 adım fazla,
cumartesi gününden ise 10 adım az atmış ve 7 gün so-
nunda attığı toplam adım sayısı başlangıçta planladığı
adım sayısına eşit olmuştur.
Buna göre, Ceyda cuma günü planladığı günlük adım
İNFORMAL YAYINLARI

sayısından kaç adım fazla atmıştır?

2. Bir markette satılan üç çeşit meyvenin kilogram alış fiyat- A) 85 B) 90 C) 95 D) 100 E) 105
ları ve bu meyvelerin satışından elde edilen kâr oranları (2020-TYT)
tabloda, satılan bu meyvelerin ağırlıklarının kilogram cin-
sinden türlerine göre dağılımı ise dairesel grafikte göste-
rilmiştir.

Alış fiyatı (kg) Kâr oranı

Armut 5 TL % 12
Elma 4 TL % 15 4, 5 VE 6. SORULARI AŞAĞIDAKİ
Portakal 3 TL % 20 BİLGİLERE GÖRE CEVAPLAYINIZ.

Aynı diyetisyene giden altı kişiye belirli aralıklarla yapılan

Elma iki ölçümden elde edilen veriler aşağıdaki tabloda göste-
Armut 120° rilmiştir.
80°
Portakal Ağırlık (kg)
Boy (m)
1. ölçüm 2. ölçüm
Bu meyvelerin tamamının satışından 270 TL kâr elde Ali 65 70 1,70
edildiğine göre, toplam kaç kilogram portakal satıl-
mıştır? Berk 62 68 1,70
Can 62 60 1,90
A) 160 B) 180 C) 200 D) 220 E) 240
Deniz 71 63 1,65
(2019-DGS)
Emre 70 58 1,85
Faruk 64 70 1,72

233 Matematiğin Kara Kutusu

VERI İSTATISTIK
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–5
Boy 5. Bu altı kişiden kaçı 1. ölçümden elde edilen değerlere
(m) göre normal kilolu olarak değerlendirilir?
Düşük Normal Fazla A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
kilolu kilolu kilolu
1,90 (2020-ALES)
1,85
1,80
1,75
1,70

Obez
1,65
1,60
1,55
1,50
1,45
42 52 63 Ağırlık 6. Yapılan iki ölçüm sonucunda ağırlık grubu değişen iki
40 50 60 70 80 90 100 110 (kg) kişi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ali – Can B) Berk – Deniz
2. ölçüm (kg)
C) Can – Faruk D) Deniz – Emre
E) Emre – Faruk
(2020-ALES)
KARA KUTU YAYIN
İNFORMAL YAYINLARI

7. Bir fabrikada 2016 yılında üretilen toplam 1800 adet A, B

ve C model aracın üretim miktarlarının dağılımı aşağıdaki
1. ölçüm (kg) dairesel grafikte gösterilmiştir.

Diyetisyenin, boy uzunlukları ile ölçümlerden elde edilen

ağırlık verilerini kullanarak bu altı kişinin düşük kilolu,
normal kilolu, fazla kilolu ve obez olmak üzere dört farklı
ağırlık grubundan hangisine dahil olduğunu belirlerken
kullandığı grafik aşağıda gösterilmiştir.
Yukarıdaki 1. ölçüm – 2. ölçüm grafiğinde verilen beş nok-
ta, bu altı kişiden beşinin 1. ve 2. ölçümlerdeki ağırlıkları- 2016 yılında üretilen bu üç model araçtan toplam 800
na göre oluşan noktaları göstermektedir. adet satılmıştır. Her bir araç modeli için 2016 yılında satı-
lan araç sayısının, o yıl üretilen aynı model araç sayısına
oranı yüzde olarak aşağıdaki sütun grafiğinde verilmiştir.

4. Buna göre, bu grafikte ölçümleri verilmeyen kişi aşa-

ğıdakilerden hangisidir?
A) Ali B) Berk C) Can
D) Deniz E) Emre
(2020-ALES) Buna göre, C model aracın satış yüzdesi kaçtır?
A) 54 B) 57 C) 60 D) 63 E) 66
(2017-YGS)

1-D 2-C 3-B 4-D 5-D 6-D 7-B

Matematiğin Kara Kutusu 234

VERI İSTATISTIK
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–6
3. Tuna'nın A, B ve C adlarında sırasıyla 90, 120 ve 150
2. VE 3. SORULARI AŞAĞIDAKİ
sayfa olan üç kitabı vardır. Bu üç kitabı farklı günlerde
BİLGİLERE GÖRE CEVAPLAYINIZ.
okumaya başlayan Tuna, her bir kitabı okumaya başladı-
ğı günden bitirdiği güne kadar her gün o kitaptan 30 sayfa
Bir elektronik mağazasında 2018 yılında satılan cep tele-
okuyarak bitirmiştir.
fonu, tablet ve bilgisayar sayısının 2017 yılına göre artış
yüzdeleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Toplam sayfa sayısı
90
Cep Telefonu Tablet Bilgisayar
Artış yüzdesi %35 %15 %25
60
2017 yılında bu mağazada satılan cep telefonu
30
Tablet
60° Gün
Cep 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Telefonu ° r
120saya Yukarıdaki grafikte Tuna'nın bu kitapları okumaya baş-
l g i
Bi ladığı ilk günden itibaren her gün okuduğu toplam sayfa
sayısı verilmiştir.
Buna göre, Tuna'nın 1. gün ve 7. gün okuduğu kitap-
lar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
KARA KUTU YAYIN

1. gün 7. gün
A) A C
B) B A
C) B C
1. Bu mağazada 2017 yılında satılan cep telefonu sayısı D) C B
6000 olduğuna göre, 2018 yılında satılan tablet sayısı E) C A
kaçtır?
İNFORMAL YAYINLARI

A) 2000 B) 2300 C) 2600 (2020-MSÜS)

D) 3000 E) 3300
(2019-DGS)

2. Bu mağazada 2018 yılında satılan bilgisayar sayısı

2017 yılında satılan bilgisayar sayısından 1200 adet
fazla olduğuna gör 2017 yılında satılan tablet sayısı
kaçtır?
A) 2000 B) 2100 C) 2200
D) 2300 E) 2400
(2019-DGS)

235 Matematiğin Kara Kutusu

VERI İSTATISTIK
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–6
4. Bir topluluktaki bulunan 20 kişinin bugünkü yaşlarının yer 5. Bir veri grubundaki en büyük sayı ile en küçük sayı ara-
aldığı yaş aralıkları ve bu aralıklarda bulunan kişi sayıları sındaki farka o veri grubunun açıklığı denir.
aşağıdaki grafikte verilmiştir. Kadrosu 20 oyuncudan oluşan bir takımın oyuncularının
formaları 1'den 20'ye kadar farklı tam sayılarla numa-
yaş aralığı
ralandırılmıştır. Bu takımın forma numaraları 1'den 11'e
31 – 40 kadar olan 11 oyuncusu bir oyuna başlamıştır. Oyunun
belirli bir anında bu takımın bir oyuncusu oyundan çıkmış
ve yerine kadrodaki başka bir oyuncu oyuna girmiştir. Bu
21 – 30
durumda, bu takımın oyundaki oyuncularının forma nu-
maralarının oluşturduğu veri grubunun aritmetik ortala-
11 – 20 ması 1 artarken, açıklığı 4 artmıştır.
kişi sayısı Buna göre, bu takımın oyundan çıkan ve oyuna giren
5 6 9 oyuncularının forma numaları toplamı kaçtır?
Buna göre, topluluktaki bu 20 kişinin 5 yıl sonraki yaş A) 17 B) 18 C) 19 D) 20 E) 21
aralığı-kişi sayısı grafiği
(2020-MSÜS)
I. yaş aralığı

41 – 50
31 – 40
21 – 30
11 – 20
KARA KUTU YAYIN

kişi sayısı
4 6

II. yaş aralığı

41 – 50
6. x1, x2, x3,... xn şeklinde n elemandan oluşan veri grubu
31 – 40
için bu veri grubundaki sayıların toplamının veri sayısına
İNFORMAL YAYINLARI

21 – 30 bölümüne aritmetik ortalama ^ x h denir ve

11 – 20 x + x2 + x3 + ... + xn
X= 1 n
kişi sayısı eşitliği ile gösterilir.
5 10
Bu veri grubunun standart sapması (S) ise
_ x1 - X i + _ x2 - X i + _ x3 - X i + ... + ^xn - X h2
2 2 2
III. yaş aralığı s=
n-1
41 – 50 Bir firmanın sunduğu yeni bir çikolata çeşidini, belirli bir
31 – 40 haftanın hafta içi günlerinde satın alan kişi sayıları aşağı-
daki tabloda verilmiştir.
21 – 30
11 – 20 Günler Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma
Kişi 6 8 10 12 14
kişi sayısı
2 3 7 8 sayısı
grafiklerden hangileri olabilir? Buna göre, bu kişi sayılarından oluşan veri grubunun
standart sapması kaçtır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III A) 2 B) 5 C) 10 D) 4 E) 5
(2019-KPSS) (2017-TYT)

1-B 2-E 3-E 4-D 5-C 6-C

Matematiğin Kara Kutusu 236

VERI İSTATISTIK
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–7
1. Aslı üç günlük bayram boyunca gelen misafirlerine şeker
ikram etmiştir. Bayramın birinci günü 30, ikinci günü 25 ve
üçüncü günü 20 misafir gelmiş ve her biri birer şeker al-
mıştır. Başlangıçta şekerliğinde 100 şekeri bulunan Aslı,
bayram boyunca şekerliğine yeni şeker eklememiştir.
Buna göre; bayramın birinci, ikinci ve üçüncü günü
sonunda şekerlikte kalan şeker sayısı aşağıdaki sü-
tun grafiklerinin hangisinde doğru olarak gösterilmiş-
tir?

A) B) C)

D) E)

KARA KUTU YAYIN

(2018 - TYT)
İNFORMAL YAYINLARI

2. Bir sinema salonunda gösterimi yapılan bir filmin üç sean-

sının her birinde tam ve öğrenci biletlerinin dağılımı aşa-
ğıdaki sütun grafiğinde verilmiştir.

Satılan b�let sayıları

100

70

40

Seanslar
1. seans 2. seans 3. seans

Satılan tam b�let sayısı

Satılan öğrenc� b�let� sayısı

Bu üç seans sonunda satılan toplam tam bilet sayısı, top-

lam öğrenci bileti sayısından 40 fazladır.
Buna göre, 3. seansta satılan tam bilet sayısı kaçtır?
A) 140 B) 145 C) 150 D) 155 E) 160
(2021–MSÜS)

1-A 2-A

237 Matematiğin Kara Kutusu

PERMÜTASYON
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–1
6. 11! - 10! - 9! 10. Bir anaokulunda; mavi renkli küplerden oluşan dört ba-
9! + 8! + 7 ! samaklı bir oyuncağın en üst basamağında bulunan bir
işleminin sonucu kaçtır? çocuk, şekilde gösterilen gri renkli minderlerden herhangi
birine ulaşmak istemektedir.
A) 72 B) 77 C) 80 D) 84 E) 88
(2013–DGS)

^4!h2 + ^3!h2
7.
^4!h2 - ^3!h2

işleminin sonucu kaçtır?

19 17 13
A) B) C)
15 15 15
19 13
D) E)
12 12
(2013–KPSS)
KARA KUTU YAYIN

Bu çocuk ilk üç adımda, bulunduğu küple ortak ayrıta sa-

hip olan, bir basamak aşağıdaki küplerden herhangi bi-
8. n bir pozitif tamsayı olmak üzere
rine, son adımda ise bulunduğu küple ortak ayrıta sahip
( n + 1) ! 6
= olan minderlerden herhangi birine zıplayacaktır.
( n + 1) ! + n ! + ( n - 1 ) ! 7
eşitliğini sağlayan n sayısı kaçtır? Buna göre, bu çocuk minderlere kaç farklı yoldan ula-
şabilir?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
A) 8 B) 12 C) 16 D) 18 E) 20
İNFORMAL YAYINLARI

(2013–ALES)
(2018–TYT)

9. Bir kedi, şekildeki düzeneğin sol alt köşesinde bulunan

girişten girip her yol ayrımında yalnızca ok yönündeki 11. Ayşe, her biri 250 gram olan altı farklı paket satın alıyor.
yolları takip ederek ve geçtiği yoldan bir daha geçmeden Bu altı paketi, her biri en fazla 1’er kilogram ağırlık taşıya-
düzeneğin sağ üst köşesinde bulunan çıkıştan çıkacaktır. bilen biri siyah diğeri beyaz renkte olan iki fileye koymak
istiyor.
Çıkış
Buna göre, Ayşe, aldığı paketleri bu filelere kaç farklı
şekilde koyabilir?
A) 40 B) 45 C) 50 D) 55 E) 60
(2019-ALES)

12. Bir hava yolu şirketine ait bir uçağın sabah ve akşam
gerçekleştireceği birer uçuş için iş tecrübeleri birbi-
rinden farklı toplam 8 kabin çalışanı bulunmaktadır.
Bu çalışanlardan her biri yalnızca bir ekipte yer alacak
ve bu çalışanlar arasından en tecrübeli üç çalışan aynı
ekipte olmayacak şekilde dörder kişilik iki uçuş ekibi oluş-
G�r�ş turulacaktır.
Buna göre, sabah ve akşam uçuş ekipleri kaç farklı
Bu kedi, peynirin bulunduğu yoldan geçecek biçimde
şekilde oluşturulabilir?
çıkışa kaç farklı şekilde ulaşabilir?
A) 48 B) 54 C) 56 D) 60 E) 64
A) 8 B) 9 C) 10 D) 12 E) 15
(2019–TYT)
(2020-DGS

1-E 2-A 3-E 4-D 5-A 6-E 7-B 8-B 9-B 10-C 11-C 12-D

Matematiğin Kara Kutusu 240

PERMÜTASYON
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–2
1. Bir şirketin; A ofisinde 3 mimar ve 2 grafiker olmak üzere 3. Pelin; bir kafeteryaya ait, yalnızca sıcak içecekler kısmı
5 kişi, B ofisinde ise 3 mimar ve 4 grafiker olmak üzere yırtılmış olan aşağıdaki menüyü evinde buluyor.
7 kişi çalışmaktadır. Bu şirkette, A ofisinde çalışan 2 kişi
B ofisine ve B ofisinde çalışan 2 kişi A ofisine aynı anda
geçecek biçimde bir yer değişimi yapılacaktır. Bu değişim
sonucunda A ofisinde 4 mimar ve 1 grafiker olacaktır.
Buna göre, bu değişim kaç farklı şekilde yapılabilir?
A) 24 B) 27 C) 30 D) 33 E) 36
(2020-MSÜS)

KARA KUTU YAYIN

Pelin bu kafeteryayı arayıp “bir çeşit gözleme ve bir çeşit

soğuk içecek” veya “bir çeşit poğaça ve bir çeşit sıcak içe-
cek” siparişi vermek istiyor. Kafeterya çalışanı bu siparişi
22 farklı şekilde verebileceğini söylüyor.
Buna göre, bu kafeteryada kaç farklı sıcak içecek çe-
şidi vardır?
İNFORMAL YAYINLARI

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
(2017–YGS)

2.

4. Bir mağazadaki şapka, gömlek ve pantolon modellerine

ait renk seçenekleri aşağıdaki katalogda gösterilmiştir.

Birim küplerden oluşan aşağıdaki açık mavi, gri ve koyu

mavi renkli üç yapboz parçası şekilde bulunan masanın
üzerindeki 3x3 boyutlarında birim karelerin oluşturduğu
zemine, zeminin tamamını kaplayacak biçimde yerleşti-
rilecektir.

Ali, bu katalogdan her biri farklı renkte olacak biçimde bir

şapka, bir gömlek ve bir pantolon seçecektir.
Buna göre, bu yerleştirme işlemi kaç farklı şekilde
yapılabilir? Buna göre, Ali bu seçimi kaç farklı şekilde yapabilir?

A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12 A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
(2019–MSÜS) (2017–TYT)

241 Matematiğin Kara Kutusu

PERMÜTASYON
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–2
5. Anne, baba, iki kız ve bir erkek çocuktan oluşan bir 10. 1, 2, 3 ve 4 rakamları kullanılarak oluşturulan rakam-
aile, biri 3 kişilik diğeri 2 kişilik bir oturma grubuna kız ları birbirinden farklı üç basamaklı doğal sayıların kaç
çocuklar yan yana olmak üzere kaç değişik şekilde tanesi 300’den küçüktür?
oturabilir?
A) 12 B) 16 C) 20 D) 24 E) 32
A) 18 B) 20 C) 24 D) 30 E) 36 (2012–DGS)
(2011–KPSS)

6. 2 evli çift ile 2 bekârdan oluşan 6 kişilik arkadaş grubu bir

11 VE 12. SORULARI AŞAĞIDAKI BILGILERE
kanepeye aşağıdaki koşullara uygun olarak oturacaktır.
GÖRE BIRBIRINDEN BAĞIMSIZ OLARAK
● Çiftlerin her biri eşleriyle yan yana olacaktır. CEVAPLAYINIZ.
● Bekârlar yan yana olmayacaktır.
Bu kişiler kanepeye kaç farklı biçimde oturabilir? 1, 2, 4, 5 ve 9 rakamları kullanılarak rakamları birbirinden
A) 30 B) 36 C) 40 D) 42 E) 48 farklı üç basamaklı ABC doğal sayıları oluşturuluyor.
(2013–ALES)
KARA KUTU YAYIN

11. Bu sayılardan kaç tanesi 5’e tam bölünür?

7. Beyaz topların 2, 4 ve 6; kırmızı topların ise 1, 3, 5 ve 7
A) 9 B) 10 C) 12 D) 15 E) 16
ile numaralandırıldığı bir torbadan toplamları asal olacak
İNFORMAL YAYINLARI

şekilde iki farklı renkte top seçiliyor. (2013–DGS)

Bu seçim kaç farklı biçimde yapılabilir?

A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
(2016–KPSS)

12. Bu sayılardan kaç tanesinin rakamları toplamı 12’den

8. 0, 1, 2, 3 ve 4 rakamlarını kullanarak dört basamaklı küçüktür?
kaç tane tek sayı oluşturulabilir?
A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24
A) 200 B) 250 C) 256 D) 320 E) 360 (2013–DGS)
(2011–JANA)

9. A = {1, 2, 3, 4, 5}
13. Arda, Burak, Cem ve Deniz dört kişilik bir bankta otur-
kümesinin elemanları kullanılarak rakamları birbirinden maktadır. Cem, Deniz’in hemen sağında Burak ise bankın
farklı 3 basamaklı doğal sayılar yazılıyor. uçlarından birinde oturmaktadır.

Buna göre, bu sayılardan kaç tanesi 3 ile tam bölü- Buna göre, Arda, Burak, Cem ve Deniz bu banka kaç
nür? farklı şekilde oturabilir?

A) 12 B) 18 C) 24 D) 30 E) 36 A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 4
(2016–KPSS) (2011–JANU)

1-C 2-C 3-E 4-C 5-E 6-E 7-D 8-A 9-C 10-A 11-C 12-E 13-E

Matematiğin Kara Kutusu 242

PERMÜTASYON
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–3
1. Ali, Burak, Cem, Deniz ve Emre beş kişilik bir banka aşa- 4. Bir iş yerinde işe yeni başlayan 4 kişi, boş ve birbirinden
ğıdaki kurallara göre oturacaktır. farklı 3 ofise, her ofiste en az bir kişi olacak biçimde da-
ğıtılacaktır.
● Ali ve Burak yan yana oturacaktır.
● Bankın kenarlarının birinde Cem, diğerindeyse Deniz Bu dağıtma işlemi kaç farklı şekilde yapılabilir?
olacaktır. A) 12 B) 18 C) 20 D) 30 E) 36
Buna göre, bu beş kişi banka kaç farklı şekilde otu- (2018–SAYIŞTAY)
rabilir?
A) 4 B) 6 C) 8 D) 9 E) 10
(2011–DGS)

2. Bir davete katılan Ayça, Büşra, Ceyda, Deniz, Erdem ve 5 VE 6. SORULARI AŞAĞIDAKI
Furkan isimli altı arkadaş için etrafında 6 sandalye bulu- BILGILERE GÖRE CEVAPLAYINIZ.
nan şekilde gösterilen üzeri desenli bir masa ayrılmıştır.
Dik koordinat düzleminde bir robota (0,0) noktasından
(6,4) noktasına gitmesi için 6 tane x ve 4 tane y harfinden
oluşan komutlar veriliyor. x harfi robotun 1 birim sağa, y
harfi ise 1 birim yukarıya gitmesini ifade etmektedir. Ro-
bot, hareketini komutlarda verilen x ve y’lerin sırasına uy-
KARA KUTU YAYIN

gun olarak yapmaktadır.

Örneğin, xxyyxxxxyy komutu verildiğinde robot şekildeki
gibi hareket etmektedir.
y (6,4)
y
Araları bozuk olan Ayça ve Büşra, bu masadaki yan yana x x x x y
olan sandalyelere de karşı karşıya olan sandalyelere de
İNFORMAL YAYINLARI

y
oturmak istememektedirler. x x y
x
Buna göre, bu altı arkadaş masa etrafındaki bu san- O
dalyelere kaç farklı şekilde oturabilirler?
A) 432 B) 384 C) 360 D) 288 E) 240
(2019-AYT)

5. Robota yyxxyyxxxx komutu verildiğinde robot aşağı-

daki noktaların hangisinden geçmez?
A) (0, 2) B) (1, 2) C) (2, 3)
3. Yedi kapısı bulunan bir evin planı aşağıda gösterilmiştir.
D) (3, 3) E) (4, 4)
(2011–ALES)

Giriş kapısından giren bir kişi kalan tüm kapılardan 6. Robota bu şekilde kaç değişik komut verilebilir?
birer kez geçerse en son nerede bulunur? A) 210 B) 10! C)
10!
6! $ 4!
A) Oturma odasında B) Çalışma odasında D) 6!·4! E) 24·6!
C) Yatak odasında D) Mutfakta (2011–ALES)
E) Salonda
(2020-ALES)

243 Matematiğin Kara Kutusu

PERMÜTASYON
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–3

7 VE 8. SORULARI AŞAĞIDAKI 10, 11 VE 12. SORULARI AŞAĞIDAKI

BILGILERE GÖRE CEVAPLAYINIZ. BILGILERE GÖRE CEVAPLAYINIZ.

1 ve 2 rakamları istenildiği kadar kullanılarak beş basa-

maklı doğal sayılar yazılıyor.
Örnekler: 11122, 21212, 22112, 22222
Yukarıda verilen yan yana altı hücreye 1’den 6’ya kadar
olan rakamlar her bir hücrede farklı bir rakam olacak
şekilde yerleştirilecektir. Bu hücreler sadece mavi, açık
mavi, koyu mavi ve gri renklerin tamamı kullanılarak:
● yan yana olan hücreler farklı renkte olacak şekilde,
● bir hücredeki sayı diğer bir hücredeki sayıyı tam bö-
lüyorsa bu iki hücre farklı renkte olacak şekilde boya-
nacaktır.
7. Bu şekilde kaç tane beş basamaklı sayı yazılabilir? Örnek:
2 1 5 4 6 3
A) 16 B) 18 C) 24 D) 30 E) 32
(2011–DGS)

1 2 3 4 5 6
KARA KUTU YAYIN

10. Sayılar hücrelere yukarıdaki gibi yerleştirildiğine

göre boyama kaç farklı şekilde yapılabilir?
İNFORMAL YAYINLARI

A) 36 B) 42 C) 48 D) 54 E) 60
(2019–DGS)

8. İçinde iki tane 1, üç tane 2 olan kaç tane beş basa-

maklı sayı yazılabilir?
A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 16
(2011–DGS)
11. İlk hücredeki sayı 2 olmak üzere, hücreler

şeklinde boyandığına göre, sayılar kaç farklı şekilde

yerleştirilebilir?
A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24
(2019–DGS)
9. Bir doğal sayıda kullanılan her rakam kendi sayı değeri
kadar tekrar ediyorsa bu sayıya “âlim sayı” denir.
Örneğin; 41444 ve 312323 sayıları âlim sayılardır.
Buna göre, altı basamaklı kaç farklı âlim sayı vardır? 12. Sayılar yerleştirildikten sonra hücrelerin bir kısmı
A) 82 B) 80 C) 78 D) 76 E) 74
(2017–KPSS) 6 1 A ? 3 B

şeklinde olduğuna göre ? ile belirtilen hücredeki sayı

ve hücrenin rengi aşağıdakilerden hangisidir?
A) 2 – Mavi B) 2 – Gri C) 5 – Mavi
D) 5 – Gri E) 4 – Mavi
(2019–DGS)

1-C 2-B 3-B 4-E 5-D 6-C 7-E 8-C 9-A 10-C 11-A 12-A

Matematiğin Kara Kutusu 244

OLASILIK
KARA KUTU
KİTAPLARI TEST–3
1. Anıl, sadece bir yüzünde harf yazılı olan Şekil 1’deki 3.
küpleri Şekil 2’deki düzenekte yerlerine tam yerleştirerek
adını yazmak istiyor. 1 2 3
N L
4 5 6
A I
7 8 9

Şekil 1 Şekil 2
Anıl adını yazarken küpteki harf yazılı yüzleri üste gele- Kerem, dolabının şifresini oluşturmak için şekildeki tuşları
cek şekilde doğru sırayla fakat harflerin nasıl duracakları- kullanarak her biri farklı satırda ve farklı sütunda olacak
nı karıştırdığı için yerlerine rastgele yerleştiriyor. biçimde 3 sayıyı rastgele seçiyor.

Örnek: Buna göre, Kerem’in seçtiği sayıların tamamının tek

A
N sayı olma olasılığı kaçtır?
I

1 1 2
A) B) C)
2 5 3 4 9
D) E)
9 27
(2020-TYT)
Buna göre, Anıl’ın bu küpleri kullanarak adını doğru
yazma olasılığı kaçtır?

1 1 1 1 1 4. Bir internet sitesine giriş yapabilmek için kullanıcıların

A) 4 B) 8 C) 16 D) 32 E) 64
KARA KUTU YAYIN

aşağıdaki 9 birim kareye ayrılmış fotoğrafın içinden ara-

(2019–MSÜS) baya ait parçaların bulunduğu tüm birim kareleri seçerek
onayla butonunu tıklaması gerekmektedir.

Araba
�çeren tüm kareler� seç�n�z.
İNFORMAL YAYINLARI

2. Şekilde verilen düzgün dörtyüzlünün 6 ayrıtından rastgele

3 tanesi boyanıyor.

Onayla
Bu siteye girmek isteyen Eda, bu fotoğraftan rastgele dört
farklı birim kareyi seçip onayla butonunu tıklamıştır.
Buna göre, Eda’nın bu siteye giriş yapabilme olasılığı
kaçtır?
1 1 1
A) B) C)
15 36 56
Buna göre, boyalı üç ayrıtın da aynı yüzde olma ola- 1 1
sılığı kaçtır? D) E)
84 126
1 1 1 1 1 (2021 – TYT)
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

(2016–LYS)
5. 1’den 8’e kadar rakamlar ile numaralandırılmış toplam 8
topun bulunduğu bir torbadan rastgele iki top çekiliyor.
Buna göre, çekilen toplar üzerindeki rakamlardan bü-
yük olanın küçük olana oranının bir tam sayıya eşit
olma olasılığı kaçtır?

1 2 3 3 5
A) 2 B) 3 C) 4 D) 7 E) 14

(2017–DGS)

255 Matematiğin Kara Kutusu

 1
Karakutu Yayınları
Bir İnformal Yayınları
Kuruluşudur. 7
2 8
Baskı
Nesil

Yeni

Müfredat
Sistem

3 9
İnformal Yayınları
İNFORMAL ÇÖZÜMLER KARA KUTU Karakutu Yayınları
AL İnstagram Hediye Çekilişleri
İZ * DİJİT

İÇİ

İNFORMAL ÇÖZÜMLER KARA KUTU

N QR KOD

AL

İZ * DİJİT

İÇİ
N QR KOD
SİN

U
OKU İLİR

4
DİJİTAL ÇÖZÜMLER TAB DİJİTAL ÇÖZÜMLER

10
Grup Katılım Taleplerinizi

SİN
U
0539 775 48 50
OKU İLİR
DİJİTAL ÇÖZÜMLER TAB DİJİTAL ÇÖZÜMLER

WhatsApp ve Telegram
Numaramıza Bildirebilirsiniz.

5 11
Telegram linkine buradan hps://t.me/informalyayin
ulaşabilir alanınızla ilgili gruba katılım talebinde bulunabilirsiniz. Türkiye Geneli Kurumsal
Telefonunuzla direk bağlanmak için
Yukarıdaki barkodu okutabilirsiniz.
Deneme Sınavları İçin
Telegram linkine buradan hps://t.me/informalyayin
t.me/informalyayin Bulunduğunuz Yerdeki İlgili ulaşabilir alanınızla ilgili gruba katılım talebinde bulunabilirsiniz.

Kurumlara Başvurunuz. Telefonunuzla direk bağlanmak için

Yukarıdaki barkodu okutabilirsiniz.
‘DA ACAK SOR
t.me/informalyayin TU ÇIK

AR KARAKU

UL
‘DA ACAK SOR

AR İNFORM
TU ÇIK
AR KARAKU

UL
AR İNFORM

100’den Fazla Yazar

UL
6
ÇIK AL‘
MIŞ SOR DE

12
UL

Kadromuz 20’den Fazla

ÇIK AL‘
MIŞ SOR

Kitaplarımızın
DE

Koordinatör, Editör, Redaktör,

Dijital Çözümleri İçin
Grafiker ve Dizgi Kadromuzun
Katkılarıyla Hazırlandı. Web Sitemizi Ziyaret Ediniz.

www.informalyayinlari.com www.karakutuyayin.com www.informalyayinlari.com www.karakutuyayin.com

informalyayin@gmail.com karakutuyayin@gmail.com informalyayin@gmail.com karakutuyayin@gmail.com
 1
Karakutu Yayınları
Bir İnformal Yayınları
Kuruluşudur. 7
2 8
Baskı
Nesil

Yeni

Müfredat
Sistem

3 9
İnformal Yayınları
İNFORMAL ÇÖZÜMLER KARA KUTU Karakutu Yayınları
AL İnstagram Hediye Çekilişleri
İZ * DİJİT

İÇİ

İNFORMAL ÇÖZÜMLER KARA KUTU

N QR KOD

AL

İZ * DİJİT

İÇİ
N QR KOD
SİN

U
OKU İLİR

4
DİJİTAL ÇÖZÜMLER TAB DİJİTAL ÇÖZÜMLER

10
Grup Katılım Taleplerinizi

SİN
U
0539 775 48 50
OKU İLİR
DİJİTAL ÇÖZÜMLER TAB DİJİTAL ÇÖZÜMLER

WhatsApp ve Telegram
Numaramıza Bildirebilirsiniz.

5 11
Telegram linkine buradan hps://t.me/informalyayin
ulaşabilir alanınızla ilgili gruba katılım talebinde bulunabilirsiniz. Türkiye Geneli Kurumsal
Telefonunuzla direk bağlanmak için
Yukarıdaki barkodu okutabilirsiniz.
Deneme Sınavları İçin
Telegram linkine buradan hps://t.me/informalyayin
t.me/informalyayin Bulunduğunuz Yerdeki İlgili ulaşabilir alanınızla ilgili gruba katılım talebinde bulunabilirsiniz.

Kurumlara Başvurunuz. Telefonunuzla direk bağlanmak için

Yukarıdaki barkodu okutabilirsiniz.
‘DA ACAK SOR
t.me/informalyayin TU ÇIK

AR KARAKU

UL
‘DA ACAK SOR

AR İNFORM
TU ÇIK
AR KARAKU

UL
AR İNFORM

100’den Fazla Yazar

UL
6
ÇIK AL‘
MIŞ SOR DE

12
UL

Kadromuz 20’den Fazla

ÇIK AL‘
MIŞ SOR

Kitaplarımızın
DE

Koordinatör, Editör, Redaktör,

Dijital Çözümleri İçin
Grafiker ve Dizgi Kadromuzun
Katkılarıyla Hazırlandı. Web Sitemizi Ziyaret Ediniz.

www.informalyayinlari.com www.karakutuyayin.com www.informalyayinlari.com www.karakutuyayin.com

informalyayin@gmail.com karakutuyayin@gmail.com informalyayin@gmail.com karakutuyayin@gmail.com
 KONU ANLATIM SIRASINA GÖRE DÜZENLENMİŞ TARAFINDAN YAPILAN KURUM SINAVLARI
QR
TA
RAY
ICI

ARŞİVİDİR
34 6 80 00
0850 RAL
BA
RK
OD

İNFORMAL
TA

SANT KARA KUTU

R
ÇÖZÜMLER
A

AL

İZ * DİJİT

İÇİ
N QR KOD
SİN
U
OKU İLİR
TAB
DİJİTAL ÇÖZÜMLER DİJİTAL ÇÖZÜMLER

ÖSYM
KPSS Ö z e tli
SORU Konu
ümlü
BANKALARI
KPSS l Ç ö z
YAPRAK Dijita
ası
TESTLER

B a n k
Soru

KPSS
KONU ANLATIM
KİTAPLARI
KPSS
DENEMELERİ
Tek Kitap

Matematiğin
‘‘İLKÖĞRETİMDEN ZİRVEYE’’

Türkiye’nin
Her Yerinde KPSS
Yayındayız. FASİKÜLLERİ

KPSS

Kara Kutusu
CEP
KİTAPLARI

Tek Kitap
Mağaza Stok

ÖSYM Yeni Nesil Çıkmış Soru Bankası

BA
SON SK
İ NESİL *

I*
‘DA ACAK SOR
TU ÇIK

GÜNCEL
AR KARAKU

UL
AR İNFORM
UL

ÇIK AL‘
MIŞ SOR DE
EN

www.informalyayinlari.com www.karakutuyayin.com
* ÖS Y
informalyayinlari@gmail.com karakutuyayin@gmail.com
YM