ELEKTRİĞİN BULUNUŞU VE ŞEHİR ELEKTRİĞİNİN

GELİŞİMİNİN TARİHİ
Asil Kerem COŞKUN
Ayberk BUYANTEMUR
Ceren GÜLSEVER
Ferhat KIZILSOY

ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ

SEYREK/İZMİR
SUNUM TARİHİ 24.10.2023
1.1 ELEKTRİĞİN TANIMLANMASI VE ELEKTRİKLİ ŞEHİRLERİN OLUŞUMU
1
Elektrik, elektrik yüklerinin akışına dayanan bir dizi fiziksel olaya verilen isimdir. Elektrikte,
elektrik yükleri diğerleri ile de etkileşime giren Elektromanyetik alanlar yaratır. Elektrik, pek
çok fiziksel durumdan dolayı var olabilir. Elektriğin fiziksel durumları; elektrik yükü, elektrik
alan, elektrik potansiyeli, elektrik akımı ve alternatif akım gibi örneklerle çoğaltılabilir.
Elektrik gücü, elektrik devresi tarafından transfer edilen elektrik enerjisinin miktarıdır. Elektrik
gücünün bulunuşu mekanik güç ve insan gücünün kullanımının azalmasına, sanayide üretimin
hızlanmasına ve evlerde elektronik cihazların kullanımıyla insanlara iş kolaylığı sağlar.
Buna bağlı olarak elektrik gücü, şehirlerin yaşam kalitesini artırırken çevre dostu ve
sürdürülebilir bir geleceğe yönelik dönüşümü teşvik eden önemli bir faktördür. Elektrik
gücünün keşfi, elektrikli şehirlerin ortaya çıkmasına ve gelişmesine neden olmuştur.

1.2 ELEKTRİKLİ ŞEHİRLERİN GELİŞİMİ

2
Elektrikli şehirler, sürdürülebilirlik, enerji verimliliği ve çevresel bilinç temelinde gelişen bir
kavramdır. Elektrikli şehirlerin gelişim aşamaları genellikle şu şekilde özetlenebilir:
Altyapı Geliştirme: Elektrikli şehirler, elektrikli taşıma için şarj istasyonları, akıllı enerji
dağıtım sistemleri ve enerji depolama tesisleri gibi altyapıyı geliştirmelidir. Bu, elektrikli
araçların şehirde kullanımını kolaylaştırır.
Elektrikli Ulaşım Teşvikleri: Şehirler elektrikli araçların kullanımını teşvik etmek için politika
ve teşvikler geliştirmelidir. Bu teşvikler arasında vergi avantajları, şarj altyapısının genişlemesi
ve düşük emisyonlu araçlar için özel şeritler gibi uygulamalar bulunabilir.
Akıllı Şebekeler: Elektrikli şehirlerde akıllı enerji şebekeleri kullanılmalıdır. Bu, enerji
tüketimini izlemeyi, yönetmeyi ve optimize etmeyi sağlar. Akıllı şebekeler, enerji verimliliğini
artırır.
Sürdürülebilirlik ve Yeşil Alanlar: Elektrikli şehirlerde yeşil alanlar, bisiklet yolları ve yürüyüş
alanları gibi sürdürülebilirlik unsurları da önemlidir. Bu, şehir sakinlerine çevre dostu ulaşım
seçenekleri sunar.
İzleme ve Değerlendirme: Elektrikli şehirler, sürdürülebilirlik hedeflerini izlemeli ve sürekli
olarak değerlendirmelidir. Veriler, politika ve altyapı geliştirmelerine rehberlik etmelidir.
Elektrikli şehirlerin gelişimi karmaşık bir süreçtir ve uzun vadeli bir çaba gerektirir. Bu
aşamalar, sürdürülebilir, enerji verimli ve çevre dostu bir geleceğe doğru
ilerlemeyi amaçlamaktadır.

1.3 ELEKTRİKLİ ŞEHİRLERİN OLUŞTURDUĞU SOSYAL İMKANLAR

1
1990'dan 2020'ye Akıllı Şehir Çalışmalarının Bibliyometrik Analizi

2
tr.wikipedia.org/wiki/Elektrik#Elektrik_Gücü
3
Dünya çapında geçerli olan akıllı şehir uygulaması çerçevesinde enerji, iletişim, atık su, acil
durum, güvenlik, ulaşım, sağlık, barınma, eğitim-öğretim, rekreasyon, şehir planlama,
ekonomi, finans ve sosyal hizmetler; akıllı şehir bileşenleri olarak kabul edilir. 4Akıllı bir şehrin
hedefi; akıllı teknolojiler ve veri analizi kullanarak vatandaşları için yaşam kalitesini
iyileştirirken, şehir işlevlerini optimize etmek ve ekonomik büyümeyi artırmaktır.
Sonuç olarak elektrikli şehirler geçmişteki şehirlere göre günlük hayatı kolaylaştırırken aynı
zamanda yeni iş alanları da oluşturmaktadır. Bunlar;
Elektrikli Araç Üretimi ve Bakımı: Elektrikli araçlar, geleneksel içten yanmalı motorlu araçlara
göre farklı bir üretim ve bakım ihtiyacı doğurur. Bu, elektrikli araç üretimi, batarya üretimi ve
bakım hizmetleri için yeni iş fırsatları sunar.
Şarj Altyapısı: Elektrikli şehirler, şarj istasyonlarının yaygınlaştırılmasını gerektirir. Şarj
istasyonlarının tasarımı, inşaatı, işletimi ve bakımı için iş fırsatları ortaya çıkar.
Enerji Depolama: Elektrikli şehirler, enerji depolama sistemlerine ihtiyaç duyar. Bu, batarya
depolama tesisleri ve enerji yönetimi çözümleri için yeni iş alanları açar.
Akıllı Şebekeler: Akıllı enerji şebekeleri, enerji verimliliğini artırmak ve enerji tüketimini
optimize etmek için kullanılır. Bu sistemlerin tasarımı, kurulumu ve yönetimi için uzmanlar
gereklidir.
Yeşil İnşaat ve Çevre Tasarımı: Elektrikli şehirlerde sürdürülebilir inşaat ve çevre tasarımı
önemlidir. Bu, yeşil binaların tasarımı ve inşası için iş fırsatları sunar.
Veri Analitiği ve IoT: Elektrikli şehirlerde büyük miktarda veri toplanır. Bu verilerin analizi ve
akıllı şehir uygulamalarının geliştirilmesi için veri analitiği uzmanları ve IoT (Nesnelerin
İnterneti) uzmanlarına ihtiyaç vardır.
Eğitim ve Danışmanlık: Elektrikli şehirlerin sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarına yardımcı
olmak için eğitim, danışmanlık ve bilinçlendirme hizmetleri sunan işletmeler ortaya çıkabilir.

1.4 ELEKTRİKLİ ŞEHİRLERE ÖRNEKLER

Geleneksel şehirler dünya çapında genel bir kentsel dönüşüm geçirerek elektrikli şehirlere
dönüşmüş ve zamanla dünya çapında bir yenilik yarışı başlamıştır. Bu elektrikli şehirlerin
bazılarının dönüşüm süreci aşağıdaki gibidir;
5
Barselona, 1,6 milyon nüfusa sahip olan Katalonya yönetiminin başkentidir. Barselona akıllı
şehri, kendi kendine yetebilen bir şehir olma vizyonundadır. Kentin akıllı şehir yolculuğu, 1980
yılında iki belediye binası arasına fiber optik hattın çekilmesiyle başlamış ve daha sonra 1992
yılında şehirde yapılan Yaz Olimpiyatları ile kentin alt yapı çalışmaları yenilenerek kentin
turizm alanında uzmanlaşmasını ve kentin dijital bilgi kenti olarak markalaşmasını sağlamıştır.
Şehirlerde bilgi yönetimini gerçekleştirebilmek için e-belediye, otomasyon kayıt sistemi, şehir

3
Turkiyenin ilk akilli entegre sehir projesi hangi ilimizde baslamistir.
4
Nesnelerin interneti ve gelecegin sehirleri akilli sehirler hayatimizda neleri degistirecek
5
KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi (KMUSEKAD)
alan ağları, fiber optik kablolama, hava kirliliği ölçüm sistemleri, tematik veri tabanı, tarihi
dijital kültürel sunucular, şehir güzergâhı adres veri sistemi ve benzeri uygulamalar akıllı şehir
bileşenlerine hizmet ederek akıllı şehir kurulumu için zemin hazırlamıştır. Barselona da akıllı
kent yönetim ofisi ve kent konseyi bulunmaktadır. Barselona bugüne kadar IDC tarafından
birçok önemli ödüle layık görülmüştür. Barselona’nın en büyük akıllı şehir projesi
22@bölgesi’dir. 22@ Smart Central Park Bölgesi, Poblenou semtinde bulunan eski bir sanayi
sitesidir ve işlevi yetersiz olan sanayi sitesini tekrar canlandırmak amacıyla oluşturulmuştur.
Bölge binalarında merkezi ısıtma ve merkezi soğutma sistemi aynı zamanda fiber optik
kablolama sistemi bulunmaktadır. Bölgenin gelişimine katkı sağlayan 22@ bölgesi üniversite
öğrenci ve araştırmacılarına, şehri iklim değişikliği ve karbon ayak izine karşı korumayı
üstlenen gönüllülere, belediye çalışanlarına, teknoloji firmalarına, yatırımcı ve girişimci ruhu
olan tüm bireylere ev sahipliği yaparak bölgeyi kalkındırmada oldukça başarılı olmuştur.

Kopenhag-Danimarka
6
Kopenhag, Avrupa’nın en dinamik şehirlerinden biridir ve Danimarka’nın başkentidir. 1,1
milyon nüfusu olan şehir 1947 yılında kapsamlı bir şehir planı olan Beş Parmak Planını
hazırlamıştır. Beş Parmak Planı, şehir içi büyümeyi ve ulaşım rotalarını hizmet çevresinde
yoğunlaştıran kısa ve verimli seyahat mesafesi sağlayan aynı zamanda yeşil alanı koruyan akıllı
bir Kentsel büyüme stratejisidir. Şehrin araçları elektrik ve hidrojen ile çalışmaktadır. Elektrikli
araçları şarj etmek için halka açık 5 binin üzerinde şarj istasyonu vatandaşların hizmetine
sunulmuştur. Kopenhag’ın akıllı şehir uygulamalarından bir diğeri, entegre merkezi ısıtma
sistemidir. Sistem geri dönüşümü mümkün olmayan atıkların, mevcut teknolojiler ve temiz
yakma tesislerinde yakılması esnasında üretilen elektrik enerjisinin yanı sıra ısıtılan suyun
şehir merkezi ısıtma sistemine aktarılması üzerine kurulmuştur. Enerji üretiminde
yenilenebilir enerji kaynaklarını tercih eden Kopenhag açık deniz rüzgâr çiftliği bakımından da
oldukça zengindir. EcoGrid, FlexPower, iPower, PowerLab gibi projeler akıllı şebekelere örnek
teşkil etmektedir. Yine kentsel enerji altyapı projesi Energy Nordhavn, türünün ilk şehir
laboratuvarıdır.
1.5 ÖZET
Elektrikli şehirler günlük hayatı kolaylaştırırken aynı zamanda insan gücüne duyulan ihtiyacı
da gidermiştir. Geçmişte insanların kas gücüne dayalı faaliyetleri; elektrikli şehirlerin ortaya
çıkması ve günden güne gelişmesiyle yerini robotlara, motorlu taşıtlara bırakmıştır. Bu sayede
her geçen gün yeni iş alanları ortaya çıkarken, zamandan tasarrufu ve verimi de arttırmıştır.

Referanslar
[1]

6
KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi (KMUSEKAD)
Arş. gör. Musab Talha AKPINAR, D. d. (2020). 1990'dan 2020'ye Akıllı Şehir Çalışmalarının
Bibliyometrik Analizi. İstanbul: Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi.
[2]KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi (KMUSEKAD) Geliş/Received: 12.05.2020

KMU Journal of Social and Economic Research Kabul/Accepted: 10.06.2020

Yıl/Year: 2020, 22 (38): 82-100

[3]tr.wikipedia.org/Elektrik_Gücü

[4] https://www.bilgilendinburada.com/2023/03/turkiyenin-ilk-akilli-entegre-sehir-projesi-hangi-ilimizde-
baslamistir.html

[5] https://evrimagaci.org/nesnelerin-interneti-ve-gelecegin-sehirleri-akilli-sehirler-hayatimizda-neleri-
degistirecek-9024