ARALIN 1[kontemporaryong isyu]

KONTEMPORARYO

-ito ang mga pangyayaring nagaganap sa nakalipas na dekada na nakaapekto sa

kasalukuyang henerasyon.

ISYU

-ito ay nangangahulugang mga paksa,tema o suliraning nakaapekto sa lipunan.Ito ay

napag usapan,batayan sa debate at may malaking epekto sa pamumuhay ng tao sa
lipunan.

CONTEMPORARIOUS/CONTEMPOS

-CON-together/pinagsama

TEMPOS-time/oras

[PINAGSAMANG ORAS]

APAT NA URI NG KONTEMPORARYONG ISYU

-EKONOMIYA

-LIPUNAN

-KAPALIGIRAN

-KALUSUGAN

APAT NA ELEMENTO NG BANSA

-TAO

-TERITORYO

-GOBYERNO/PAMAHALAAN

-SOBERANYA/KALAYAAN

Kalayaan ng pagboto[suffrage]

Article 5
ARALIN 2 [ANG TAO SA GITNA NG KALAMIDAD]

KALAMIDAD

-ito ay itinuturing ng mmga pangyayaring nagdudulot ng malaking pinsala sa

kapaligiran,ari-arian,kalusugan at buhayng mga tao sa lipunan

MGA NARARANASANG KALAMIDAD SA ATING BANSA

BAGYO[ Vicente Malano PhD]

-19-13 na mga bagyo ang dumaraan sa ating bansa

-Kadalasang nagaganap ito mula Mayo-Oktubre

EL NINO PHENOMENON

-ito ay isang kakaibang panahon na bunga ng pag-init ng Karagatang Pasipiko.

Ang mga bansang apektado nito ay nakararanas ng matinding tagtuyot na nagiging

sanhi ng problemang pangkabuhayan.

LA NINA PHENOMENON

-ito naman ay matagal na pag-ulan na nagiging sanhi ng pagbaha.

LANDSLIDE

-Maaari itong naganap kung malakas o tuloy-tuloy ang pag ulan sa matataas na
lugar,pagputok o paglindol.

-Maari itong resulta ng quarrying o pagmimina.

PAGPUTOK NG BULKAN

-Halos 200 ang mga bulkan na matatagouan sa Pilipinas. 24 na aktibo na bulkan ang
may malaking pinsala kapag ito ay pumutok.

MGA HINDI AKTIBONG BULKAN

 MOUNT DAAN
 MOUNT GINISALAGAN
 MOUNT TRES MARIAS
 MOUNT IBOK-IBOK
 MOUNT BADJAO
 MOUNT KARLING
LINDOL

-Pagyanig ng kalupaan

-May mga lindol na yumayanig sa bansa taon-taon. Nakakapagdulot ito ng matinding

pinsala tulad na lamang sa lindol ba naganap sa Bohol 2013.

 JULY 16,1990
 KILLER EARTHQUAKE
 7.8 MAGNITUDE
 1621 ANG NAMAMATAY
 Isa na roon ang Baguio/Dagupan

RICHTER SCALE

-ito ay ginagamit bilang batayan ng pagsukat ng lakas ng lindol.

FLASH FLOOD

-malakas na pagbuhos ng ulan dala ng bagyo.

STORM SURGE

-Abnormal na pagtaas ng tubig dagat na may kaugnayan sa low pressure weather

system.Kalaunan na hangin na tumutulak sa tubig dagaat patungong dalampasigan.

BUHAWI

-Isang mapanira,mapanganib,at umiikot na kalumna ng hangin na dumarapo o

sumasayad sa kalatagan ng kalupaan.

TSUNAMI

-Serye ng malaking alon na dala ng mga pagyanig sa lupa.Umaabot sa taas ng 100

talampakan katumbas ng 10 palapag na gusali.

HEAT WAVE

-Isang mahabang panahon na nagtataglay ng matinding init o mataas na temperature.

MGA AHENSIYA NG PAMAHALAAN

1. KAGAWARAN NG KAGALINGANG PANLIPUNAN AT

PAGPAPAUNLAD[KKPP]/DEPARTMENT OF SOCIAL WELFARE AND
DEVELOPMENT [DSWD]

SEC. REX GATCHALIAN

2. KAGAWARAN NG INTERYUR AT PAMAHALAANG

LOKAL[KIPL]/DEPARTMENT OF INTERIOR AND LOCAL GOVERNMENT

SEC. BENJAMIN ‘BENHUR’ ABALOS JR.

3. PANGASIWAAN SA PAGPAPAUNLAD NG KALAKHANG

MAYNILA[PPKM]/METROPOLITAN MANILA DEVELOPMENT AUTHORITY

ATTY. ROMANDO S. ARTES

4. KAGAWARAN NG EDUKASYON[KeD]/ DEPARTMENT OF EDUCATION

SEC.SARA ZIMMERMAN DUTERTE-CARPIO

5. KAGAWARAN NG KALUSUGAN[KNKL]/DEPARTMENT OF HEALTH

SEC. TEODORO HERBOSA

6. KAGAWARAN NG PAGAWAING BANSA AT

LANSANGAN[KPBL]/DEPARTMENT OF PUBLIC WORKS AND HIGHWAYS

SEC. MANUEL BONOAN

7. KAGAWARAN NG TANGGULANG PAMBANSA[KTP]/DEPARTMENT OF

NATIONAL DEFENSE

SEC. GILBERTO TEODORO

8. KAGAWARAN NG KAPALIGIRAN AT LIKAS NA

KAYAMANAN[KKLK]/DEPARTMENT OF ENVIRONMENT AND NATURAL
RESOURCES

SEC. MA. ANTONIA ‘TONI’ YULO-LOYZAGA

9. PANGASIWAAN NG PALINGKURANG ATMOSPERIKO,HEOPISIKAL AT

ASTRONOMIKAL NG BANSA/PHILIPPINE ATMOSPHERIC GEOPHYSICAL
AND ASTRONOMICAL SERVICES ADMINISTRATION

SEC. VICENTE MALANO Ph.D

 BLACK-unknown
 BLUE-progress
 WHITE-truth and enlightenment

4 CIRCLES
 EXCELLENCE
 RELEVANCE
 COOPERATION
 COST EFFECTIVENESS

 PINATUPAD ANG PAGASA TAONG 1865

6 BRANCHES OF PAGASA
 WEATHER
 FLOOD FORECASTING
 CLIMATOLOGY ANG AGROMETEOROLOGY
 SPACE SCIENCE
 ASTRONOMICAL AND GEOPHYSICAL
 NATIONAL DISASTER REDUCTION

10. NATIONAL DISASTER RISK REDUCTION AND MANAGEMENT COUNCIL

SEC. ARIEL NEPOMUCENO

GEOHAZARD MAPPING

-ito ay ginawa upang matukoy ang mga lugar na madaling tamaan ng sakuna o
kalamidad.

GEOHAZARD MAP NG QUEZON CITY

-Ang mapang ito ay mula sa tanggapan ng Pambansang Tanggapan para sa pagtugon

ng sakuna o National Disaster Risk Reduction and Management Council

UNISDR-UNITED NATIONS INTERNATIONAL STRATEGY FOR DISASTER

REDUCTION

DRR-DISASTER RISK REDUCTION

NDRRMC

-Itinatag ito ng bansa upang mamuno sa paghahanda at pagtugon sa mga kalamidad

na mararanas ng bansa.

RA 10639-THE FREE MOBILE DISASTER ALERT ACT

PSWS-Public Storm Warning Signal

TD-Tropical Depression

TS-Tropical Storm

STS-Severe Tropical Storm

TY-Typhoon

STY-Super Typhoon

ARALIN 3 [PAGBABAGO NG KLIMA]

KLIMA

-Ito ang kabuuang kalagayan ng panahon na tumatagal sa isang bansa.

CLIMATE CHANGE

-ito ang pagbabago sa klima o panahon na nagdudulot ng pagbabago sa lakas at haba

ng ulan at dala ng pag ulan.

2 SANHI NG CLIMATE CHANGE

- SOLAR VARIABILITY [NATURAL CLIMATE VARIABILITY]

- HUMAN VARIABILITY [INDIRECT]

UNFCCC-UNITED NATIONS FRAMEWORK CONVENTION ON CLIMATE CHANGE

CLIMATOLOGISTS

-ito ang tawag sa mga siyentipikong na nag aaral ng klima.

GREENHOUSE GASES

-ito ang tawag sa mga gas na nakapagpapainit sa daigdig tulad ng carbon dioxide,
methane, nitrous oxide,hydroflurocarbons at iba pa.

INDUSTRIAL REVOLUTION

-Nagkaroon ng mga makabagong makinarya at mga pagawaan.

-1712, nag umpisa ang paggamit ng coal at steam engine.

-JAMES WATT

WATER VAPOR

-pinakamarami sa ating atmospera na dahilan ng pagkakaroon ng ulap,presipitasyon na

nagdadala ng ulan,at nagkokontrol ng lubhang pag-init ng atmospera.

CARBON MONOXIDE[CO] AT CARBON DIOXIDE[CO2]

-Mula ito sa mga natural na proseso tulad ng paghinga ng mga tao at hayop at
pagsabog ng mga bulkan.

CHLOROFLUOROCARBONS[CFCs]

-ito ang kemikal na nakakasira ng ozone layer n gating mundo.

METHANE

-Mula ito sa natural na proseso sa kapaligiran tulad ng mga nabubulok na bagay tulad
ng mga basura,dumi ng hayop, at dayami ng palay.

NITROUS OXIDE

-Nabubuo ito sa pamamagitan na paggamit ng mga komersiyal at organikong

pataba,pagsunog ng biomass kombustisyon ng fossil fuel,at paggawa ng nitric acid.

IPCC-INTERGOVERNMENTAL PANEL ON CLIMATE CHANGE

HUMAN DISPLACEMENT-ito ay ang paglisan ng tao.

AGENDA 21

-Plano ng mga nagkakaisang bansa[UNITED NATIONS] ukol sa pagtamo ng likas

kayang pag-unlad[sustainable development]
  RIO EARTH SUMMIT
 HUNYO 3-14, 1992
 RIO DE JANEIRO BRAZIL

UNCED-UNITED NATIONS CONFERENCE ENVIRONMENT AND DEVELOPMENT

KYOTO PROTOCOL

-isang mahalagang hakbang patungo sa isang pandaigdigang rehimen upang

mabawasan ang mga emissions ng greenhouse gas na himpapawid.

BATAS REPUBLIKA

R.A 9147

 WILDLIFE RESOURCES CONSERVATION AND PROTECTION ACT

PRESEDENTIAL DECREE NO 1067

 WATER CODE OF THE PHILIPPINES

R.A 9003

 ECOLOGICAL SOLID WASTE MANAGEMENT ACT OF 2000

R.A 8749

 PHILIPPINE CLEAN AIR ACT

R.A 6969

 TOXIC SUBSTANCES AND HAZARDOUS AND NUCLEAR WASTER

CONTROL ACT 1990

R.A 8371

 INDIGENOUS PEOPLES’ RIGHT ACT OF 22 OCT 1997

R.A 8550 AS AMENDED BY 10654

 PHILIPPINE FISHERIES CODE

R.A 7942

 MINING ACT OF 1995

R.A 7076

 PEOPLE SMALL SCALE MINING LAW OF 1991

R.A 7586

 NATIONAL INNTEGRATED PROTECTION AREAS SYSTEM ACT OF 1992

R.A 7638

 DEPARTMENT OF ENERGY 1992

R.A 9729

 CLIMATE CHANGE