haomar, maihlaa idna AaiNa saayabar KvaIsa

- saMQyaa gaaoKlao
gaolaI kahI vaYa- maihlaa idnaacyaa inaima%ta iSavaayahI, maihlaa sabalaIkrNaacaa ivaYaya cacao-t yaot
Aaho. kaOTuMibak ihMsaoiva$Qdcaa va is~yaaMcyaa kamaacyaa izkaNaI haoNaa-yaa laOMigak SaaoYaNaaiva$Qdcaa
kayada, maihlaa AarxaNaacaa mau_a, s~IBaRNah%yao iva$Qdcao AaMdaolana yaamauLo s~I-h@kaMcyaa saImaa
ivastRt kolyaa gaolyaa.16 iDsaoMbar 2012 raojaI inaBa-yaavar Jaalaolyaa balaa%karanaMtr doSaBar is~yaaMcyaa
saurixattocaa P`aSna eorNaIvar Aalaa.samaUh balaa%kar, iQaMD kaZNao, KUna, nagna ica~Nao maaobaa[-la
va$na psarvaNao, A^saID hllao, Aa%mah%yaosa Baaga paDNaarI Ab`aUnauksaanaI, ASaa SaairrIk ihMsaocyaa
GaTnaa saat%yaanao GaDlyaanao, is~yaaMcaI Asaurixatta AQaaoroiKt JaalaI. prMtU AayauYyaacyaa badlalaolyaa
sva$panausaar hyaa Asaurixattocyaa kxaahI navyaa baajaanao vaaZt gaolyaa.[-MTrnaoT, fosabauk, Twitter
ASaI vaobaAvakaSaacaI navaI dalanao yaa saMdBaa-t ivacaarat GaotlaI Paaihjaot.

jagaBaratIla 37% is~yaa tr 41% pu$Ya [-MTrnaoTcaa vaapr krtat. Baartat maa~ 150 laaK
[-MTrnaoT vaaprNaa-yaaMpOkI f@t 60 laaK is~yaa Aahot.p~vyavahar, KrodI, maaihtI-naaokrI-
jaaoDIdar imaLvaNao ASaasaazI is~yaaMkDUna P`aamau#yaanao [-MTrnaoTcaa vaapr haot Asalaa trI ‘ivacaaraMcao
Aadana P`adana’ yaasaazIsauQda yaa maaQyamaakD %yaa vaLlyaa Aahot. vya@t haoNyaasaazI hI vyaasapIzo
s~Ipu$Ya daoGaaMnaahI saarKIca KulaI AsalaI trI toqaohI is~yaaMvar jaast P`amaaNaat ihMsak hllao
kolao jaatat hI vastuisqatI Aaho.

eKado ]darmatvadI mat, ivaSaoYat: rajakIya vaa Qaaima-k baabatIt maaMDlao kI tIva` itrskardSaI-
P`aitik`yaa lagaoca idlyaa jaatat. duranvayaanao mauislamaaMcaa Aadr krNaaro, maaodI vaa Baajap ivaraoQaI,
s~Ivaad vaa Qama-inarpoxatocaa purskar krNaaro, sanaatnaI P`avaR%tIMcaa inaYaoQa krNaaro mat idlao gaolao
kI %yaavar gailacC BaaYaot Qama@yaa doNaM sau$ haotM.ASaa hate mails P`acaMD saM#yaonao AaiNa
pQdtSaIrpNao pazvalyaa jaatat kI %yaalaa ‚hllaa‛ca mhNaavaM laagatM.yaa hllaoKaoraMnaa [-MTrnaoT
trolls mhNatat. ASaI puraogaamaI matM baayakaMkDUna vya@t JaalaI tr, ho KvaIsa qaoT yaaonaIkoMid`t
hllao krtat. laOMigak iSavyaa ATLca! balaa%kar k$, ivavas~ k$, ijavaMt jaaLU, jaIBa CaTU
ASaa ihMsak Qama@yaaMcaI rolacaola Asato.matM vya@t krNaa-yaa klaakar, laoiKka va maaQyamaxao~atIla
P`aisaQd is~yaa hI %yaaMcaI h@kacaI laxya! CNN IBNcyaa saagairka GaaoYa ASaa hllyaaMnaa ‚social
media version of gang rape” AsaM mhNatat.NDTVcyaa barKa d%t yaalaa ‚on-line fascism”
mhNatat.

saunaMda qa$r p`krNaamauLo twittercaa p`Baava P`akYaa-nao jaaNavalaa. %yaavaoLI mauislama Asalaolyaa maohor
trarlaa idvasaat 50hjaar hate twitters Aalyaa.Baartat 25 laaK twitter vaaprNaa-yaaMpOkI
ekcatuqaa-MSa baayaka Aahot.Twitter maaQyamaavarhI kDvyaa ivacaaraMcao Asalaolao vaca-sva icaMtajanak
Aaho. tIsa vaYaI-ya maInaa kMDasvaamaInao ‘maI hOd`abaadmaQao eka samaarMBaat Aaho.itqao gaaomaasaacao jaovaNa
Aaho.’ Asao tweet krtaca daona tasaat 800 itrskardSaI- p`itik`yaaMcaa BaiDmaar Jaalaa.caonna[-tIla
gaaiyaka icanmayaI iEapdacaa daona vaYa- CL Jaalaa; karNa itnao tamaIL kaoLyaaMcyaa EaIlaMkotIla
CLaivaraoQaIo baajaU GaotlaI naahI.JaI samaUhacyaa hrInaI klaamaUrnaI The Hindus pustk BaartatUna
kaZUna GaoNyaacyaa inaNa-yaaiva$Qd tweet kolyaavar ‚tuJyaa Aa[-vaiDlaaMcyaa laOMigak saMbaMQaaMivaYayaI AapNa
baaolaUyaa‛ ASaa ASlaaGya hllyaaMnaa JaolalaM.ikrNa manarala yaa s~IvaadI laoiKkonao blaa^ga maQaUna
baalalaOMigak SaaoYaNaaivaYayaI ilahIlao tr ‘BaartIya saMskRtI B`aYT krt Aahosa’, ‘Qamak Asaola tr maI

1
samaaor Aalaao kI paya fakva’ [.ilaihlao gaolao.gaMmat ASaI kI *yaa saMskRtIcyaa rKvaaladaraMnaa
AsaBya, Avaa-cca BaaYaa vaaprNao AsaMskRt vaaTt naahI.

yaalaa baayakaMcaa P`aitsaad ksaa Asaavaa? ‘gaPp basaa’,‘kaoNaI ivacaarlaya tumacaM mat’,‘kaya garja evaZI
matP`adSa-naacaI?’ AsaM eOkU AalMa ka? balaa%kar haotao naa maga tuJaI vat-NaUk sauQaar! ‘Garabaahorca
pDU naka’ Asaa tailabaanaI ftvaa inaGat naahI yaatca Qanyata maanaa! ihMsaa%mak P`aitik`yaa
bahUsaM#yaonao yaoNao Sa@ya haoto to [-MTrnaoTcyaa caohrahIna sva$pamauLo! ByaaD hllao caZvatanaa
anonymity japlaI jaato.ivarMgauLyaacaa, laxya KocaUna GaoNyaacaa maaga- mhNaUna; t%vaP`aNaalaInao BaaravaUna
vaa BaDkvalao jaa}na; kahIMnaa pgaaravar naomalao Asalyaanao ho KvaIsa kayama kaya-rt Asatat.’baa[-
kDo baGaNyaacaI savaMga,, AnaadracaI vaR%tI’ ha *yaaMcyaatIla saamaa[-k Qaagaa! baa[-laa vaoSyaa vaa Aa[-cyaa
$pat baGaNyaacyaa ivakRtInao (Madonna-Whore Syndrome)ga`asalaolao Asatat. KrI [-cCa Asato
tI, baa[-caI samaajaat baaolaNyaacaI laayakI naahI AaiNa itcaI caul*yaajavaLcaI jaagaa daKvaUna doNyaacaI!
tulaa A@kla naahI - Asalyaasa svat:kDo zova; tulaa kaya kLtM? ASaa caprakI maart, s~Ilaa
lahanapNaapasaUnaca inaNa-yaP`aik`yaopasaUna dUr zovalao jaato. baa[-caI baaolatI baMd krNyaacyaa
pu$YaIvaR%tIcaa savaa-t juanaa ilaKIt puravaa mhNajao haomarcao mahakavya ‚AaoiDsaI‛.yauQdavar gaolaolyaa
nava-yaacaI 20 vaYa- vaaT baGaNaarI ponaolaaop, itlaa vaSa krNyaasaazI gaaNao mhNaNaa-yaalaa gaaNao
qaaMbavaNyaacao AadoSa doto. %yaacyaa inaYaoQaaqa- itcaa maulagaa ‚Aa[- tU mahalaat jaa}na ivaNakama kr‛
Asaa AadoSa dotao.

ASaI pu$YaI mauskTdabaI GaraMmaQaoca $javalaI jaato; baayaka to AP`a%yaxapNao/]GaDpNao Aa%masaat

krtat. tSaIca maaGaar saayabar hllyaaMvaoLIhI GaotlaI jaato.P`a%yau%tr krNao vaoLKa} va dmaCak
krNaaro Asato; hllaoKaoraMnaa tai%vak P`aitvaadathI gamya nasato.yaa karNaaMsaazI baayaka svat:caI
KatI baMd krtat; ibanamah%vaacyaa gaaoYTIMvar ilahU laagatat. Kr tr Information Technology
Act 2000cyaa klama 66A nausaar hllaoKaoraMiva$Qd tk`ar naaoMdvalaI jaa} Sakto.icanmayaI va
kaoMDasvaamaI yaaMnaI, yaa klamaaAaQaaro %yaaMcyaa hllaoKaoraMnaa tu$Mgaat pazvalao Aaho.kaya_yaamaQao KrI
gaaoma Aaho tI ‘itrskardSaI- BaaYya’ yaacyaa vyaa#yaomaQao! vaNa-, vaMSa, rMga, laOMigakkla yaaMiva$Qdcao
hate speech gaunha zrto; pNa baa[-varIla Saaibdk ihMsaa gaunha maanalaI jaat naahI.

ASaa hllyaaMiva$Qd ]paya p`%yaok s~IkDo Aaho.jaaopya-Mt pu$Yaalaa vaosaNa GaalaNaacaa va vaosa
zrvaNyaacaa h@k AapNa dotao, taopya-Mt AaplaI kxaa pu$Yaca zrvaola. saayabarsposa bahUsaM#yaonao
baayakaMnaI vyaaplaI paihjao; baGyaacaI BaUimaka saaoDUna saMGaTItpNao laZa idlaa paihjao.kamaUnao
mhTlyaaP`amaaNao rebellion itself is an affirmation of values. PaonaoolaaopnaI jar maulaalaa ‘malaa gaPp
krNyaacaa AiQakar tulaa naahI’ AsaM saunaavalaM AsatM tr kaL saaokavalaa nasata. pNa AaoiDsaI
ilaihNaa-yaa haomarlaa to ksao saucaavao? tao pDlaa Aadtsao majabaUr pu$Ya!

qaaoD@yaat kaya tr Aaplyaalaaca saMgaNakavar mahakavya ilahayalaa Gaotlao paihjao… ikmaana AaoDIsaIcao
puna-ilaKaNa kolao paihjao… to [-MTrnaoTva$na sava-dUr psarvalao paihjao… %yaaivaraoQaI KvaIsaaMcaa
bahUsaM#yaocyaa jaaoravar saamanaa kolaa paihjao.

haomar, yaa maihlaaidnaI maI ‚send” baTNa dabaUna maaJao ivacaar tuJyaapya-Mt paohaocavat Aaho.