Professional Documents
Culture Documents
ლექცია 01
ლექცია 01
რაოდენობრივი აზროვნება
კურსის შინაარსი
• ლოგიკის ელემენტებს;
• რაოდენობრვი მონაცემების დამუშავების მეთოდებს;
• ალბათობის თეორიის საფუძვლებს;
• თამაშთა თეორიის საფუძვლებს;
• კონფლიქტურ სიტუაციაში რისკების შეფასებისა და გადაწყვეტილებათა
მიღების სტრატეგიის საფუძვლებს.
ლექცია 1
სიმრავლის განმარტება და თვისებები
სიმრავლე არის განსხვავებული ობიექტების გარკვეული წესით შედგენილი კრებული,
ერთობლიობა. ობიექტებს, რომელთაგანაც სიმრავლე შედგება, სიმრავლის ელემენტები
ეწოდებათ.
მაგალითად, სიმრავლეები {1, 2, 3}, {2, 1, 3}, {2, 3, 1} ერთსა და იმავე სიმრავლეს
წარმოადგენს.
ქვესიმრავლე
მაგალითად
თუ A = {1, 3, 5, 8}, ხოლო B = {5, 3, 7}, მაშინ ამ სიმრავლეების თანაკვეთა იქნება
A ∩ B = {3, 5}
რადგან ელემენტები 3 და 5 ეკუთვნის როგორც A, ასევე B სიმრავლეს.
მაგალითად
თუ A = {1, 3, 5, 8}, ხოლო B = {5, 3, 7}, მაშინ ამ სიმრავლეების გაერთიანება იქნება
A∪B = {1, 3, 5, 7, 8}.
გაერთიანებულ სიმრავლეში შევიდა ყველა ელემენტი A სიმრავლიდან და დაემატა B-ს
ყველა ის ელემენტი, რომელიც არ ეკუთვნის A-ს.
მაგალითად
თუ A={1, 3, 5, 8}, ხოლო B={5, 3, 7}, მაშინ ამ სიმრავლეების სხვაობა იქნება
A\ B={1, 8}.
დააკვირდით, რომ A\ B არ არის იგივე, რაც B\ A. მართლაც, B\ A={7}. მივიღეთ ორი
სხვადასხვა სიმრავლე.
მაგალითად
ბ) D∩G,
გ) D\G,
დ) G\D;
ა) (C∩B)\A
ბ) (A∩B)\C
გ) (A\B)∪C
დ) (C\B)∩A
ე) (C\A)∪B
სავარჯიშოები
4. დახაზეთ ვენის დიაგრამები და ჩაწერეთ მოცემული ელემენტები დიაგრამაზე
შესაბამის არეებში.
ა) U = {a, b, c, d, e, f, g}, A = {b, d, f, g}, B = {a, b, d, e, g};
ბ) U = {5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13}, A = {5, 8, 10, 11}, B = {5, 6, 7, 9, 10};
U
A B
სავარჯიშოები
5. ვენის დიაგრამების მიხედვით ჩაწერეთ გაფერადებული არისთვის გამოსახულება A, B,
C, სიმრავლეების თანაკვეთის, გაერთიანების, სხვაობის სიმბოლოების გამოყენებით.
(A∩B) \ C (B∪C) \ A
სავარჯიშოები
6. ჯგუფში 32 სტუდენტია. მათგან ყველა სწავლობს ცეკვას ან ხატვას (ან ორივეს).
ცეკვას სწავლობს 18 სტუდენტი, ორივეს - 5. რამდენი სტუდენტი ეუფლება ხატვას?
8. ჯგუფში 30 მოსწავლეა. მათგან 18-ს აქვს წითელი ფანქარი, 13-ს კი ლურჯი ფანქარი.
5 მოსწავლეს ფანქარი არ აქვს. რამდენ მოსწავლეს აქვს როგორც ლურჯი, ისევე
წითელი ფერის ფანქარი?
რაიმონდ სმულიანის ამოცანა
ვაჭარმა იყიდა ნივთი $7-ად და გაყიდა $8-ად. შემდეგ იყიდა იგივე ნივთი $9-ად და
გაყიდა $10-ად. რა მოგება ნახა ვაჭარმა?
პასუხი: 2$
კუნძული რაი-ავა
კუნძულ რაი-ავაზე ცხოვრობენ მხოლოდ რაინდები და ავაზაკები.
პასუხი
A-ის და R-ის წინადადებები ურთიერთსაპირისპიროა. ამიტომ ორივე ან რაინდი,
ან ავაზაკი გამორიცხულია. თუ A ავაზაკია, მაშინ R რაინდია და ეს
ეწინააღმდეგება R-ის ნათქვამს (რომ A არ არის ავაზაკი). თუ A რაინდია, მაშინ R
ავაზაკია (რაინდი სიმართლეს ამბობს) და R-ის ნათქვამი გამოდის მართლაც
მცდარი (ავაზაკია და ამბობს არ ვარო). ე.ი. A რაინდია, R ავაზაკია.
ლოგიკის საფუძვლები
ლოგიკური
გამონათქვამი
ჭეშმარიტი მცდარი
ჭეშმარიტი და მცდარი გამონათქვამები
• „და“
• „ან“
• „ან მხოლოდ“
• „თუ..., მაშინ...“
მაგალითად,
მაგალითად,
რომელიმე ერთი პირობა მაინც რომ დაირღვეს, ასეთი პირი მენეჯერად არ უნდა
დაინიშნოს (ამ კონკრეტულ მოცემულობაში).
„და“ კავშირი
A B A და B
ჭ ჭ ჭ
ჭ მ მ
მ ჭ მ
მ მ მ
გ) ირბინა 3 კმ, შემდეგ აუზში იცურავა 45 წთ, დაისვენა და 15:00 შეუდგა ვარჯიშს.
პასუხი: გ)
„ან“ კავშირი
მაგალითად,
A B A ან B
ჭ ჭ ჭ
ჭ მ ჭ
მ ჭ ჭ
მ მ მ
„ან“ კავშირი
კარადის უჯრაში დევს ერთ-ერთი ნივთი: მაისური ან ქუდი. ეს ნივთი ერთი ფერისაა.
ბავშვები ცდილობენ, გამოიცნონ, რა ნივთი დევს უჯრაში და რა ფერისაა ის. ისინი
თავიანთ ვარაუდებს გამოთქვამენ:
ანო: უჯრაში დევს მაისური; უჯრაში დევს თეთრი ნივთი.
ვანო: უჯრაში დევს წითელი ნივთი; უჯრაში დევს მაისური.
ლია: უჯრაში დევს ქუდი; უჯრაში დევს ლურჯი ნივთი.
უჯრის გაღების შემდეგ აღმოჩნდა, რომ თითოეულის მიერ გამოთქმული ორი ვარაუდიდან
მხოლოდ ერთია ჭეშმარიტი. რა დევს უჯრაში და რა ფერისაა ის?
პასუხი: დ)
„ან“ კავშირი
დავუშვათ, რომ ჭეშმარიტია წინადადება:
პასუხი: ბ)
„ან მხოლოდ“ კავშირი
ან მხოლოდ A,
A B
ან მხოლოდ B
ჭ ჭ მ
ჭ მ ჭ
მ ჭ ჭ
მ მ მ
ხანდახან „ან მხოლოდ“ კავშირის ნაცვლად იყენებენ „ან“ კავშირს ორჯერ და ურთავენ
სიტყვას „ერთ-ერთი“
პასუხი: დ)
სავარჯიშოები
ცნობილია, რომ უკანონო ჩანაწერების ფლობა სისხლის სამართლის კოდექსით
დასჯადია. რომელი გამომდინარეობს ამ დებულებიდან?
უკანონო
ჩანაწერების ფლობა
ქმედება
დასჯადი არ არის
პასუხი: ე)
ჩანაწერის ფლობა
სავარჯიშოები
მძარცველებმა მსხვერპლს უთხრეს: ან ფული, ან სული.
რა შემთხვევაში დაარღვიეს მძარცველებმა ამ სიტყვებში გამოთქმული მუქარა?
I. წაართვეს ფული და არ მოკლეს
II. წაართვეს ფული და მოკლეს
III. ვერ წაართვეს ფული და მოკლეს
IV. ვერ წაართვეს ფული, მაგრამ არც მოკლეს.
წაართვეს მოკლეს
ფული
პასუხი: II და IV
სავარჯიშოები
ფიჭვნარის სამ მხარეს - აღმოსავლეთით, ჩრდილოეთით და სამხრეთით - სამი სახლი
დგას. სახლები ერთმანეთისგან იმით განსხვავდება, რომ ერთი წითელი კრამიტითაა
გადახურული, ერთს თეთრი აივანი აქვს, ხოლო ერთს - მაღალი ფანჯრები.
ამასთან, ცნობილია:
თუ აღმოსავლეთით წითელკრამიტიანი სახლი დგას, მაშინ სამხრეთით მაღალფანჯრებიანი სახლია.
თუ მაღალფანჯრებიანი სახლი სამხრეთითაა, მაშინ თეთრაივნიანი სახლი არ არის ჩრდილოეთით.
თეთრაივნიანი სახლი ჩრდილოეთით არის.
პასუხი: თიკო
სავარჯიშოები
მოითხოვებოდა, რომ აპლიკანტს აუცილებლად უნდა ცოდნოდა ინგლისური ან
ესპანური ან ორივე ერთად. აპლიკანტი სამსახურში აიყვანეს რომელი შემთხვევაა
გამორიცხული?
ა) აპლიკანტმა ინგლისურის გარდა სხვა უცხო ენა არ იცის.
ბ) აპლიკანტმა მარტო ინგლისური და ესპანური იცის.
გ) აპლიკანტმა ინგლისური არ იცის.
დ) იმ უცხო ენებში, რომლებიც აპლიკანტმა იცის, ინგლისური და ესპანური არ შედის.
პასუხი: დ)
სავარჯიშოები
ცნობილია, რომ იადონი ან დაფრინავს, ან გალობს. რომელია შესაძლებელი?
პასუხი: გ)
ლექცია 1
სიმრავლეები
1. 𝐵\𝐴
2.
𝐵∩𝐴 𝐴\𝐵
𝐴∪𝐵 𝐵\𝐴
3. 𝐴\𝐵
1.
𝐵∩𝐴 𝐴\𝐵
𝐴∪𝐵 𝐵\𝐴
2.
𝐵∩𝐴 𝐴\𝐵
𝐴∪𝐵 𝐵\𝐴
3.
(C B) \ A
ლექცია 1
4. 𝐷 = {1, 4, 6, 13, 16} 𝐺 = {2, 4, 6, 10, 12, 14} 𝐷∩𝐺
∅
8.
9.
( A \ B) C
10.
(C \ B) A
11.
(C \ A) B
12.
13.
ლექცია 1
14.
15.
16.
17.
18.
19.
ლექცია 1
ლოგიკა
24.
ცუდად ვიყავი და სასწრაფო დახმარება მყავდა გამოძახებული.
25.
.
ლექცია 1
26.
27.
28.
მე გავტეხე
მე არ გამიტეხია
დათუნას არ გაუტეხია
33.
თუ პიანისტი შეასრულებს ბახის ფუგას, მაშინ ის არ შეასრულებს მოცარტის სონატას.
თუ პიანისტი შეასრულებს ბახის ფუგას, მაშინ ის შეასრულებს მოცარტის სონატასაც.