Karta pracy – paliwa kopalne i ich przetwarzanie punkty: …………………… ocena: ……………..

Imię i nazwisko: ……………………………………………………………………………………………………………………………………….

1. Podkreśl poprawne uzupełnienia zdań. (2 pkt.)
A. Głównym składnikiem gazu ziemnego jest metan / etan / propan.
B. Ropa naftowa jest mieszaniną jednorodną / niejednorodną węglowodorów.
C. W trakcie destylacji frakcjonowanej ropy naftowej najpierw skraplają się składniki o najwyższej /
najniższej temperaturze wrzenia.
D. Węgiel kamienny poddaje się procesowi destylacji frakcjonowanej / suchej destylacji.
2. W reakcji niecałkowitego spalania składników gazu ziemnego (np. w wadliwie działającym piecyku
gazowym), może powstawać toksyczny gaz, który jest bezbarwny i bezwonny. Napisz i uzgodnij równania
reakcji chemicznych spalania etanu i propanu, wiedząc, że w tych reakcjach powstaje toksyczny gaz. (2
pkt.)
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
3. Wyjaśnij, dlaczego płonącej benzyny nie należy gasić wodą. (2 pkt.)
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
4. Dopisz pojęcie do każdego z poniższych opisów. (2,5 pkt.)
I. Miara odporności benzyny na spalanie stukowe. _________________
II. Przekształcanie węglowodorów o łańcuchach prostych w węglowodory o łańcuchach rozgałęzionych.
__________________
III. Rozkład alkanów o długich łańcuchach węglowych na węglowodory o krótszych łańcuchach.
___________
IV. Mieszanina węglowodorów zawierających od 5 do 12 atomów węgla w cząsteczce. _______________
V. Ogrzewanie w wysokiej temperaturze bez dostępu do powietrza. _____________
5. Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli zdanie jest
fałszywe. (2,5 pkt.)

L.p. Zdanie P F
Destylacja frankcjonowana wykorzystuje różnice w temperaturze wrzenia
1.
składników ropy naftowej.
2. Benzyna o LO = 95 zawiera 95% oktanu.
3. Gaz ziemny jest zaliczany do niewyczerpywalnych źródeł energii.
Emisja tlenków azotu do atmosfery jest wynikiem spalania paliw ciekłych w
4.
pojazdach mechanicznych.
Smog klasyczny powstaje w wyniku reakcji chemicznych zachodzących między
5.
tlenkami azotu a węglowodorami.

6. W jaki sposób zwiększa się produkcję benzyny z ropy naftowej? (2 pkt.)

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
7. Przyporządkuj podane wzory węglowodorów do następujących frakcji destylacji ropy naftowej:
benzyna, nafta, oleje napędowe, gazy rafineryjne. (2 pkt.)

Wzór produktu
L.p. Nazwa frakcji
destylacji
1. C7H14
2. C 3H 8
3. C17H36
4. C6H14
5. C14H30

8. Wyjaśnij, co oznacza stwierdzenie, że liczba oktanowa benzyny wynosi LO = 98. (3 pkt.)

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
9. Kaloryczność węgla (inaczej wartość opałowa) jest to ilość energii, którą można uzyskać ze spalania
odpowiedniej odmiany węgla. Im wyższa jest zawartość węgla w odpowiedniej odmianie, tym wyższa jest
jego wartość opałowa.
Uszereguj poniższe odmiany węgla zgodnie z malejącą wartością opałową. (2 pkt.)
węgiel kamienny, torf, antracyt, węgiel brunatny
__________________, __________________, __________________, __________________
10. Wymień 4 główne produkty pirolizy węgla brunatnego, a następnie dopasuj do nich wymienione
poniżej przykłady zastosowań. (2 pkt.)
produkcja karbidu, produkcja nawozów sztucznych, gaz opałowy, produkcja barwników, produkcja gazu
syntezowego
- ………………………………………………………. zastosowanie: …………………………………………………………………………..
- ………………………………………………………. zastosowanie:
……………………………………………………………………………
- ………………………………………………………. zastosowanie:
……………………………………………………………………………
- ………………………………………………………. zastosowanie:
……………………………………………………………………………
11. Jak nazywa się proces przedstawiony schematycznie za pomocą poniższego równania? Krótko opisz,
na czym polega ten proces. (2 pkt.)