European Society of

MusculoSkeletal Radiology

Kas-İskelet Ultrasonografisi
Uygulama Rehberi

I. Omuz

Çeviri Editörleri
Demirhan Dıraçoğlu
Mahir Topaloğlu

Bölüm Çevirisi
Başak Şeker Ekizceli
 Omuz

1
Farklı ülke ve enstitülerde omuz ultrasonografisi için hasta pozisyonlamasında değişiklikler
olsa da hastayı dönen bir sandalye üzerinde muayene etmeyi öneriyoruz. Bu pozisyon,
hekimin probla omuzun anterior, lateral ve posterior bölgelerine, basitçe hastadan sandalye
üzerinde dönmesini isteyerek ulaşmasına izin vermektedir.

2 Biseps tendonunun uzun başı

Kolu hafif internal rotasyonda (kontralateral dize doğru yönlenmiş) dirsek 90° fleksiyonda
avuç içi yukarı bakacak şekilde yerleştiriniz. Büyük ve küçük tüberkül arasındaki biseps
tendonunun uzun başını bularak başlayınız.

GT
S ubS
LT

Bisepsi incelerken kısa ve uzun eksen planlarını kullanınız.

Probu bisepsin intraartiküler ilerleyişini görüntüleyebilmek için yukarıya doğru, myotendinöz
kavşağa (pektoralis majör tendon seviyesi) ulaşmak için ise aşağıya doğru kaydırınız.

S ubS S upraS

SH LH
H
Şekil Açıklaması: SubS, subskapularis tendon; SupraS, supraspinatus tendon; Ok, biseps tendonunun uzun
başı; LT, tüberkulum minus; GT, tüberkulum majus; SH, biseps kısa baş; LH, biseps uzun başı; H, humerus şaftı;
Ok-ucu, pektoralis major tendonu

1
 Omuz

3 Subskapularis tendonu

Subskapularis tendonu ve küçük tüberkül üzerindeki insersiyosunu görüntülemek için

dirseği iliak krest üzerinde fikse ederek kolu eksternal rotasyona getiriniz (Dirseğin lateral
göğüs duvarında kalkmasını ve abdüksiyonunu nötralize etmek için el hafif supinasyona
getirilir).

Del

Co S ubS

LT

Bu tendon kol sarkıkken pasif eksternal ve internal rotasyon sırasında uzun (transvers plan)
ve kısa (sagital plan) eksenlerinde değerlendirilmelidir.

S ubS

LT LT

Şekil Açıklaması: Ok, biseps tendonunun uzun başı; kesikli çizgi, subskapular tendonun insersiyosu; Co,
korakoid; Del, deltoid kas; LT, tüberkülum minus; SubS, subskapularis tendon; boş ok-uçları, subskapularis
kasının tendon fasikülleri; beyaz ok-uçları, tendon fasikülleri ile interpoze olan kas dokusu.

2
 Omuz

4 Anteromedial yapılar ve korakoakromial ligament

Probu transvers planda mediale doğru hareket ettirerek, korakoid prosese, korakoakromial
ligamente (probun medial kenarı korakoid proses üzerinde ve lateral köşesi akromion
üzerinde yukarıya ve laterale doğru kaydırılır), bitişik tendonu ve subakromial subdeltoid
bursanın anteriorunu kontrol edin. Sonrasında, subskapular reses ve subkorakoid bursayı
efüzyon için kontrol ediniz. Eksternal ve internal rotasyon anteromedial impingement’ı
göstermek için yararlı olabilir (korakoid proses ve küçük tüberkül arasındaki mesafenin
internal rotasyonda ölçümü).

Co Acr
S ubS
C oB r S upraS
HH

Şekil Açıklaması: Acr, akromion; Boş oklar, bisepsin kısa başı; Beyaz ok-uçları, korakoakromial ligament; Co,
korakoid; CoBr, korakobrakialis; HH, humerus başı; SubS, subskapularis tendonu; SupraS, supraspinatus

5 Supraspinatus tendonu: pozisyonlama (1)

Hastanın kolunu, avuç içi iliak

kanatın superiorunda, dirsek
fleksiyonda arkada yerleştiriniz.
Supraspinatus tendonu uzun ve
kısa eksen boyunca incelenmelidir.

3
 Omuz

5 Supraspinatus tendonu

Supraspinatusu görüntüleyebilmek
ve uygun prob oryantasyonu elde
etmek için bisepsin intraartiküler
parçası işaret noktası olarak
kullanılır. Aslında, bu tendonlar
birbirlerine paralel olarak seyrederler
ve biseps belirgin fibriler paterni
nedeniyle kolayca tanınabilir. Prob
bisepsin en uzun hali görülene kadar
döndürülmelidir. Sonrasında probu
supraspinatus üzerinde yukarıya ve
posterior yöne doğru oryantasyonu
değiştirmeden kaydırınız.
Sonuç görüntü supraspinatustur.
Supraspinatus ve deltoid arasında,
normal subakromial-subdeltoid bursa
ince hipoekoik bir bant gibi görünür.

Del Del
Acr
S upraS S upraS
* GT

Tendonu kaplayan alan üzerinde anizotropiyi engellemek için prob hafifçe tilt yapılmalıdır.
Subakromial-subdeltoid bursanın lateral cebini büyük tüberkülün lateral köşesi boyunca
incelemeyi unutmayınız. Kısa eksende supraspinatus incelenirken, normal kaf, bisepin
tendon işaret noktasından 2 cm gerisi ile aynı kalınlıkta olmalıdır: bu noktadan geriye
gidildiğinde görülen tendon infraspinatustur.

Şekil Açıklaması: Acr, akromion; yıldız, miyotendinöz kavşak; Del, deltoid kası; GT, tüberkulum majus; boş
ok-ucu, ariküler kartilaj; eğri ok, anizotropiye bağlı hipoekoik artefakt; düz ok, biseps tendonunun uzun başı;
SupraS, supraspinatus tendon; beyaz ok ucu, subakromial subdeltoid bursa.

4
 Omuz

6 Supraspinatus tendonu: pozisyonlama (2)

Elin dorsumunu karşı arka cebin üzerine yerletiriniz (Zorlu internal rotasyon, stres manevrası).
Dirsek ve lateral göğüs duvarı arasında herhangi bir boşluk olmamalıdır.
Bu pozisyonun kullanılması ile supraspinatus daha anterior hale gelir ve prob supraspinatus
ile aynı eksende olması için vertikal olarak oryente edilmelidir. 5. bölümde anlatılana göre
tendon liflerinin daha gergin olduğunu akılda bulundurunuz. Bu durum yırtık boyutunun daha
fazla hesaplanmasına sebep olabilir. Aşırı internal rotasyon nedeniyle, biseps tendonunun
uzun başının bu pozisyonda görüntülenmesi zor olabilir.

Nötral İnternal Rotasyon

7 Subakromial sıkışma testi

Subakromial (antero-superior) sıkışmanın dinamik değerlendirmesi probun koronal planda

medial kenarının akromionun lateral kenarına yerleştirilmesi ile yapılabilir. Hasta kolunu
internal rotasyondayken abdüksiyona getirir. Bu manevra ile supraspinatus ve bursa
korakoakromial arkın derinine geçerken görünebilir.

Acr

GT

Acr

GT Şekil Açıklaması: Acr, akromion; Acr,

akromion; GT, tüberkülum majus; oklar,
supraspinatus tendonu

5
 Omuz

8 İnfraspinatus ve teres minor tendonu

Probu, glenohumeral eklemin posterioruna, kol 2.bölümde anlatıldığı pozisyonda olacak

şekilde (el karşı omuz üzerinde olacak şekilde) yerleştiriniz ve posterior fossa oluşumlarının
görüntü alanına girmesi için derinliği arttırınız. Spina skapulayı; sagittal planda supraspinöz
fossa (prob yukarı kaydırıldığında) ve infraspinöz fossanın (prob aşağıya doğru
kaydırıldığında) ayrımında işaret noktası olarak kullanınız.

1
2

Şekil Açıklaması: a, supraspinatus; ok, spina skapula; b, infraspinatus; c, teres

minör; kesikli çizgi, spina skapula; 1, supraspinöz fossa; 2, infraspinöz fossa; boş
ok-ucu, deltoid; beyaz ok-ucu, trapezius.

Deltoidin derininde infraspinöz fossayı dolduran infraspinatus ve teres minorü ayrı ayrı
değerlendiriniz. Bu kaslar tarandıktan sonra probu sagital planda tüberkulum majusa doğru
kaydırın. İki tendonu ait oldukları kaslardan çıkarak ayrı birer yapı olarak değerlendiriniz.

Del
* Del
* InfraS
Tm
GT

Şekil Açıklaması: yıldız, spina skapula; kesikli çizgi, spina skapula; Del, deltoid; GT, tüberkulum majus; InfraS,
infraspinatus kası; Tm, teres minör kası; boş ok, teres minör tendonu; beyaz oklar, infraspinatus tendonu.

6
 Omuz

9 Posterior yapılar ve posterior glenohumeral eklem boşluğu

Bu tendonları; probu glenohumeral eklemin posterioruna yerleştirerek, uzun eksenlerde

(transvers planda) kolun internal ve eksternal rotasyonunda (2.bölümdeki poziyonla aynı)
ayrı ayrı değerlendiriniz.

HH HH

Posterior labrum- kapsül kompleksine

bakınız ve eklemin posterior boşluğunu
efüzyon için tarayınız. Posterior labrumdaki
ince yapılar net bir şekilde görülebilir. InfraS
Spinoglenoid çentiği görüntülemek için
transvers planda labruma medial olacak
şekilde probu hareket ettiriniz. Çoğunlukla
bu alanı gözden kaçırmamak için derinliği HH
arttırmak gereklidir. Bu alandan orjin alan
paralabral kistler de aranmalıdır. *
Şekil Açıklaması: yıldız, spinoglenoid çentik; eğri ok, kemik glenoid; HH, humeral baş; InfraS, infraspinatus; boş
ok, teres minör tendonu; beyaz ok; infraspinatus tendonu; beyaz ok uçları, posterior labrum.

10 Akromioklavikular eklem

Akromioklaviklar eklemi incelemek

için, probu koronal planda omzun
üzerine yerleştiriniz. Os akromiale
varlığını değerlendirmek için probu
anterior ve posteriora kaydırınız. Prob
akromioklavikular eklemin posterioruna
kaydırılarak, supraspinatus kasının
Cl * Acr
durumunu değerlendirmek mümkündür.

Şekil Açıklaması: Acr, akromion; ok uçları,

superior akromiokalvikular ligament; yıldız,
akromioklavikular eklem aralığı; Cl, klavikula.

7
 European Society of
MusculoSkeletal Radiology

Kas-İskelet Ultrasonografisi
Uygulama Rehberi

II. Dirsek

Çeviri Editörleri
Demirhan Dıraçoğlu
Mahir Topaloğlu

Bölüm Çevirisi
Enes Efe İş
 Dirsek

Not
Aşağıda tarif edilen sistematik değerlendirme tekniği sadece teoriktir. Pratikte, dirsek eklemi
değerlendirilirken klinik bulgular doğrultusunda çoğunlukla eklemin tek bir bölümü (önü,
arkası, laterali veya mediali) değerlendirilir.

ANTERİOR DİRSEK
Dirsek ekleminin ön bölümünün değerlendirilmesi
için hasta hekimin karşısına dirsek eklemi masada
ekstansiyonda olacak şekilde oturtulur. Hastadan
dirseğini uzatması ve ön kolunu supinasyona
getirmesi istenir. Hastanın gövdesinin incelenecek
tarafa doğru hafif eğilmesi tam supinasyonu ön
kompartmanın değerlendirilmesini kolaylaştırır.
Tam dirsek ekstansiyonunun sağlanması için
eklemin altına bir yastık yerleştirilebilir.
Transvers görüntüler ilk olarak probun humerus
gövdesine dik olarak troklea-ulnar eklemin
yaklaşık 5 cm üstü ve altı arasında hareketiyle
elde edilir. Suprakondiler bölgenin kranial US
görüntüleri bisepsin yüzeyel ve brakialis kasının
derin kısımlarını ortaya çıkarır. Bu kasların hemen
medialinde onlara brakial arter ve median sinir
eşlik eder: sinir arterin medialinde yer alır.
Şekil Açıklaması: a, brakial arter; ok: median sinir; ok uçları:
distal biseps tendonu; yıldız: humeral trokleanın eklem kıkırdağı;
Br: brakialis kası; Pr, pronator kas

Distal biseps tendonu: teknik

Distal biseps tendonu, radial tuberositas üzerinde tendon

insersiyosunu görüntüye sokabilmek amacıyla hastanın
ön kolu maksimal supinasyonda tutularak değerlendirilir.
Yüzeyden derine doğru oblik seyri nedeniyle bu tendonun
parçaları, eğer prob bu kısımlara paralel yerleştirilmezse,
hipoekoik artefaktlar şeklinde görülebilir. Bu sebeple
probun distal yarısı hastanın cildine doğru nazikçe
bastırılarak US dalgaları ile distal biseps tendonu
arasında paralellik sağlanmalıdır, böylelikle tendonun
fibriler paterni yeterince görülebilir.
 Dirsek

Distal biseps tendonu

Distal biseps tendonu en iyi uzun ekseni boyunca değerlendirilir. Distal parçanın kısa ekseni
boyunca yapılacak değerlendirmeler, prob oryantasyonundaki minik değişikliklerin neden
olacağı dramatik tendon ekojenitesi varyasyonlarına bağlı olarak daha az kullanışlıdır ve bu
ekojenite varyasyonları tendon ve bitişiğindeki arterin
ayrılmasında kafa karışıklığı yaratır.

Şekil Açıklaması: oklar, distal biseps tendonu; yıldız, koronoid fossa ve anterior yağ yastığı; Br, brakialis kası; HC,
humeral kapitellum; RH, radius başı; s, supinator kas

Brakialisin kısa tendon parçasını uzun ekseni boyunca koronoid prosesteki insersiyosuna
kadar takip edin.

Anterior eklem boşluğu

Medial sagittal planlar, humerus ön

yüzünün anterior yağ yastığı tarafından
doldurulan bir konkavitesi olan koronoid
fossayı incelemek için kullanılırlar.
Normalde, yağ yastığı ile humerus arasında
az bir miktarda sıvı görülebilir. Transvers
incelemede; anterior distal humeral epifiz,
ince bir eklem kıkırdağı tabakası ile örtülü
hiperekoik dalgalı bir çizgi şeklinde seçilir:
lateral 1/3’ lük kısmı humeral kapitelluma
(yuvarlak) tekabül ederken medial 2/3’
lük kısım humeral troklea (V- şeklinde)
ile ilişkilidir. Sagittal planlarda radius başı
kare şeklinde bir görünüm sergiler; eklem
yüzü kıkırdakla çevrilidir.

Şekil Açıklaması: ok, brakialis tendonu; ok uçları, anterior koronoid

boşluk; yıldız, distal humeral epifizin eklem kıkırdağı; Br, brakialis
kası; eğri ok, anterior yağ yastığı; HC, humeral kapitellum; HTr,
humeral troklea
 Dirsek

Radial ve posterior interosseöz sinirler

Dirseğin anterolateraline doğru ilerlerken; brakioradialis ve brakialis

kasları arasında seyreden radial sinir ana gövdesini süperfisyel duysal
ve posterior interosseöz sinir olarak ayrılacağı bifurkasyonuna kadar
kısa ekseni boyunca takip edin. Takip eden bu iki siniri kısa eksenlerinde
büyük bir dikkatle izlemeye devam edin. Posterior interosseöz sinir,
kısa eksen planları kullanılarak; supinator kasları delip geçerken ve
bu kasın yüzeyel ve derin parçaları arasında kalan Fröhse kemerine
girerken gösterilmelidir. Posterior interosseöz sinirin değerlendirilmesi,
ön kol pronasyon ve supinasyonu yapılırken probun supinator kas
üzerinde transvers planda gezdirilmesiyle kolaylaştırılır.

Şekil Açıklaması: Ok, posterior interosseöz sinir; Ok ucu, radial sinirin kutanöz duysal dalı;
Br, brakialis kası; BrRad, brakioradialis kası; eğri ok, radial sinir ana gövdesi; RH, Radius
başı; RN, Radius boynu; s1, supinator kasın süperfisyel başı; s2, supinator kasın derin başı.

LATERAL DİRSEK: common ekstansör tendon

Dirseğin lateral bölümü dirsek
ekstansiyonda, baş parmak-
lar yukarıya bakacak ve avuç
içleri karşılıklı gelecek şekilde
veya dirsek fleksiyondayken
incelenir. Probun kranial kena-
rı lateral epikondil üzerine yer-
leştirilir ve koronal planlar (lon-
gitudinal) kullanılarak common
ekstansör tendon uzun ekseni
boyunca görüntülenir.
Kısa eksen görüntüleri tendon insersiyosunda
elde edilmelidir. Normal şartlarda, lateral ulnar
kollateral ligament benzer fibriler eko özelliği ne-
deniyle üstünü örtmekte olan ekstansör tendon-
dan ayırt edilemez.

Şekil Açıklaması: Ok ucu, lateral ulnar kollateral ligament; eğri ok, lateral sinovyal katlantı; LE, lateral epikondil; RH,
radius başı; düz oklar, ortak ekstansör tendon
 Dirsek

Radiokapitellar eklem
Radiokapitellar eklemin lateral kısmının yüzeye yakın bölümünü dolduran lateral sinovyal
katlantıyı inceleyin. Önkolun pasif pronasyonu ve supinasyonu sırasında yapılacak
dinamik görüntüleme radius başının değerlendirilmesine ve olası okült fraktürlerin ekarte
edilmesine yardımcı olur. Bu manevra esnasında anüler ligamenti de inceleyin. Anüler
boşluk sadece sıvı tarafından şişirildiğinde
radius boynunda görünür hale gelir.

Şekil Açıklaması: Ok ucu, posterior interosseöz sinir; yıldız, lateral sinovyal katlantı; eğik ok, common ekstansör
tendon; LE, lateral epikondil; RH, radius başı; düz ok, anüler ligament.

MEDİAL DİRSEK: ortak fleksör tendon ve medial kollateral ligament

Dirseğin medial bölümünün değerlendirilmesi için hastadan ipsilateral tarafa doğru eğilmesi
ve dirseği ekstansiyonda veya hafif fleksiyonda, önkolu tam eksternal rotasyonda olacak
şekilde kolunu masanın üzerinde pozisyonlaması istenir. Probun kranial kenarının medial
epikondil (epitroklear alan) üzerine yerleştirilmesi koronal planlarda common fleksör
tendonunun uzun eksenini ortaya çıkartır. Bu tendon, common ekstansör tendona göre
daha kısa ve daha geniştir. Bu tendonun altında medial kollateral ligamentin anterior liflerini
inceleyin.

Şekil Açıklaması: Ok uçları, common fleksör tendon orjini; oklar, medial kollateral ligament
anterior demeti; ME, medial epikondil

Bu ligamentin daha iyi görüntülen-

mesi için hasta sırt üstü yatar pozis-
yondayken omuz abduksiyona ve
eksternal rotasyona, dirsek 90° flek-
siyona getirilmelidir. Valgus stresi
esnasında yapılacak dinamik görün-
tülemeler ligamentin devamlılığını
korumuş; ancak gevşek gözüktüğü
parsiyel yırtıklarda faydalı olabilir.
 Dirsek

POSTERİOR DİRSEK: triseps tendonu

Dirsek ekleminin posterior kısmının incelenmesi için eklem 90° fleksiyona getirilir ve avuç
içi masa ile temas halindedir. Olekranonun tepesinde triseps kası ve tendonu uzun ve kısa
eksenleri boyunca değerlendirilir. Triseps tendonunun en distal parçası entezitin ekarte
edilmesi için oldukça dikkatli incelenmelidir.

Şekil Açıklaması: Ok uçları, posterior olekranon

boşluğu; Oklar, triceps tendonu; yıldız, posterior yağ
yastığı; TR, triseps kası

Trisepsin derininde, olekranon fossası ve posterior olekranon boşluğu kısa ve uzun eksen
görüntülemelerinde değerlendirilir. Eklemin 45° fleksiyonda değerlendirilmesi intraartiküler
sıvının anterior sinovyal boşluktan olekranon boşluğuna ilerlemesine neden olur ve böylelikle
küçük effüzyonların ayırt edilmesi kolaylaşır. Hastanın görüntüleme esnasında yapacağı
nazik öne arkaya sallama hareketi dirsek eklemine ait eklem sıvısının olekranon boşluğuna
ilerlemesine katkıda bulunur. Yüzeyel olekranon bursası değerlendirilirken prob ile aşırı
basınç uygulanması bursal effüzyonun dağılmasına neden olacağı için dikkatli olunmalıdır.

Kübital tünel ve ulnar sinir

Kübital tünelin değerlendirilmesi için eklem tam internal rotasyona

ve ekstansiyona getirilir (olekranon hekimin tam karşısında kalacak
şekilde). Ulnar sinir kolun distalinden önkol distaline kadar kısa
ekseni (uzun eksen görüntüleri daha az kullanışlıdır) boyunca takip
edilir. Epikondiler oluk ve kübital tünelden geçerken sinirin şeklindeki
değişikliklere dikkat ediniz.

Şekil Açıklaması: Ok, ulnar sinir; yıldız, triseps tendonu; ME, medial epikondil; O, olekranon prosesi; boş ok-ucu,
fleksör karpi ulnaris kasının ulnar başı; beyaz ok-ucu, fleksör karpi ulnaris kasının humeral başı; 1, kübital tünel
retinakulumu (Osborne ligamenti); 2, arkuat ligament; 3, fleksör karpi ulnaris kası
 Dirsek

Ulnar sinir instabilitesi

Kübital tünelin dinamik görüntülemesi için hasta oturtulur ve dirsek sert bir yastık üzerine
yerleştirilir veya en hasta sırt üstü yatarken kol abduksiyona getirilir ve masadan dışarı
doğru uzatılır. Ulnar sinir ve trisepsin medial başının medial epikondile göre pozisyonu,
dirsek fleksiyondayken transvers planda probun bir kenarı olekranonda diğer kenarı medial
epikondil üzerinde olacak şekilde değerlendirilir. Bu manevra sırasında prob ile cilt üzerine
yüksek basınç uygulamasından kaçınılmalıdır; çünkü yüksek basınç sinirin tünelden anterior
dislokasyonunu engelleyebilir.

Şekil Açıklaması: Ulnar sinir instabilitesi. Ok, ulnar sinir; yıldız, common fleksör tendon; ME, medial epikondil;
mht, triceps kasının medial başı; O, olekranon prosesi. Fleksiyon sırasında ulnar sinir kübital tünelden çıkar.
Ulnar sinir instabilitesi Osborne retinakulumunun yokluğu ile ilişkilidir.
 European Society of
MusculoSkeletal Radiology

Kas-İskelet Ultrasonografisi
Uygulama Rehberi

III. El Bileği

Çeviri Editörleri
Demirhan Dıraçoğlu
Mahir Topaloğlu

Bölüm Çevirisi
Enes Efe İş
 El Bileği

Not
El bileğinin standart US değerlendirmesi dorsal taraf ile başlar ve palmar taraf ile devam
eder. Spesifik klinik prezentasyonlar doğrultusunda US görüntüleri el bileğinin farklı
pozisyonlarında (fleksiyon ve ekstansiyon, radial ve ulnar deviasyon, pronasyon ve
supinasyon) hasta hekimin karşısında oturacak şekilde elde edilir.

EL BİLEĞİNİN DORSALİ: ekstansör tendon kompartmanları

Ekstensör tendonların doğru şekilde ayırt edilebilmesi için probu el bileğinin dorsal kısmına
transvers planda yerleştirin. Genel olarak, herhangi bir tendon tespit edilir ve distalde
insersiyona kadar kısa eksen boyunca takip edilir. Ekstansör tendonların uzun eksen US
görüntüleri daha az kullanışlıdır; tendon bütünlüğünü değerlendirmeye ve tendonların
dinamik hareketlerini incelemeye yardımcı olur. Ekstansör tendonların dinamik incelemesi
elin parmakların kolay hareket etmesini sağlamak üzere kenarlardan sarkacak şekilde bir jel
tüpünün üzerine yerleştirilmesiyle gerçekleştirilebilir.

Şekil Açıklaması: APL, abductor

pollicis longus; EPB, extensor
pollicis brevis; ECRL, extensor carpi
radialis longus; EPCB, extensor
carpi radialis brevis; EPL, extensor
pollicis longus; EIP, extensor indicis
proprius; EDC, extensor digitorum
communis; EDQ, extensor digiti
quinti proprius; ECU, extensor carpi
ulnaris

birinci kompartman

Hastanın bileği yarı supinasyon yarı pronasyonda olacak şekilde, prob radial stiloid çıkıntının
lateraline yerleştirilir ve ekstansör tendonlara ait 1. kompartman değerlendirilir – abductor
pollicis longus (ventralde) ve extensor pollicis brevis (dorsalde). Retinakulumu inceleyin ve
kompartmanı 2 farklı bölgeye ayıran olası bir vertikal septumu ayırt edin. Olası aksesuar
tendonları görmek için abductor
pollicis longusu skafoid
üzerinden distale doğru
takip edin.

Şekil Açıklaması: APL, abductor pollicis

longus; ok uçları, retinakulum; EPB,
extensor pollicis brevis
 El Bileği

radial arter ve radial sinir

Derine ilerleyen radial arteri ve birinci kompartmanın üst kısmında yer alan radial sinir
duysal dalını görüntüleyin. Proksimalden distale doğru ilerlerken radial sinir ve dallarının bu
tendonlar üzerinden dorsalden ventrale doğru geçtiğine dikkat edin.

Şekil Açıklaması: A, radial arter; APL, abductor pollicis longus tendonu; ok, radial sinir; yıldız, abductor
pollicis longusa ait tendinöz slipler; EPB, extensor pollicis brevis tendonu; v, sefalik ven

ikinci kompartman

Avuç içi muayene masasına temas edecek şekilde; probu transvers

planda mediale doğru kaydırın ve ikinci kompartmanı ayırt edin – extensor
carpi radialis longus ve extensor carpi radialis brevis. İlk kompartmana
ulaşırken önkol distalinde (interseksiyon) bu tendonlara yüzeysel olarak
geçen abduktor polisis longus ve ekstansör polisis brevis kaslarını
göstermek için probu kranial olarak bu tendonlar üzerinde gezdiriniz.

Şekil Açıklaması: ECRL, extensor

carpi radialis longus tendonu; ECRB,
extensor carpi radialis brevis tendonu;
oklar, ikinci kompartman tendonlarının
yüzeyinden geçen abductor longus
ve extensor pollicis brevis kaslarının
kesiti; I, birinci kompartman; II, ikinci
kompartman
 El Bileği

üçüncü kompartman

İkinci (lateralde) ve üçüncü (medialde)

kompartmanı ayırmak için radius dorsalinde
kemik yer belirteci olarak Lister tüberkülünü
bulun.
Şekil Açıklaması: ECRB, extensor carpi radialis brevis
tendonu; Lt, Lister tüberkülü; EPL, extensor pollicis
longus tendonu; IV, ekstansör tendonlara ait dördüncü
kompartman

Ekstansör polisis longus tendonu Lister tüberkülünün medial yanında tespit edildikten sonra,
insersiyona kadar kısa eksenli incelemelerle takip edilmelidir. Bu tendonun extensor carpi
radialis brevis ve extensor carpi radialis longus tendonlarını çaprazlamasına dikkat ediniz.

Şekil Açıklaması: oklar, extensor pollicis longus tendonu; ECRB, extensor carpi radialis brevis
tendonu; ECRL, extensor carpi radialis longus tendonu

dördüncü ve beşinci kompartman

Dördüncü – extensor digitorum communis ve extensor indicis proprius – ve beşinci – ex-

tensor digiti minimi- kompartmanları incelemek için probu el bileğinin middorsal bölgesine
yerleştirin. Parmak fleksiyonu ve ekstansiyonu esnasında yapılacak dinamik görüntüleme
dördüncü kompartmanın tendonlarını ayırt etmede yardımcı olabilir. Dinamik inceleme ex-
tensor digiti miniminin de tespit edilmesinde kullanışlıdır.

Şekil Açıklaması: ok ucu, ekstansör tendonlara ait beşinci kompartman (extensor digiti quinti proprius); oklar, ekstansör tendonlara
ait dördüncü kompartman (extensor digitorum communis, extensor indicis proprius); yıldız, ulna başına ait eklem kıkırdağı; EPL,
extensor pollicis longus; ECRB, extensor carpi radialis brevis tendonu; ECRL, extensor carpi radialis longus tendonu
 El Bileği

skafolunat ligament

Probu Lister tüberkülü seviyesinden itibaren transvers planda distale doğru ilerletin ve
skafolunat ligamentin dorsal parçasını görüntüleyin. Bileğin ulnar deviasyonu bu ligamentin
bütünlüğünü değerlendirmede yararlı olabilir.

Şekil Açıklaması: ok, skafolunat ligamentin

dorsal parçası; yıldız, dorsal karpal
ligamentler; ECRB, extensor carpi radialis
brevis tendonu; IV, ekstansör tendonlara
ait dördüncü kompartman; V, ekstansör
tendonlara ait beşinci kompartman

altıncı kompartman

Altıncı kompartmanı – extensor carpi ulnaris - incelemek için el bileğini hafif radial deviasyona
getirin. Bu tendonu kısa ve uzun ekseninde görüntüleyin.

Şekil Açıklaması:
oklar, extensor carpi
ulnaris tendonu;
yıldız, ulnanın stiloid
çıkıntısı

Ulnanın stiloid çıkıntısı ve stiloid ile radius arasındaki, triangular fibrokartilaj kompleksi
tarafından doldurulan boşluğu inceleyin: bu yapı transvers ve oblik koronal görüntülemelerde
kısmen değerlendirilebilir.

distal radioulnar eklem

Probu transvers planda, kapsülün gerilme kompliyansının daha yüksek olduğu eklem çizgi-
sinin proksimalindeki bir seviyeye yerleştirerek distal radioulnar eklemi inceleyin.

Şekil Açıklaması:
oklar, distal radioulnar
aralığın pozisyonu;
ok ucu, distal radioulnar
eklem çizgisi;
Uhead, ulnanın başı;
Uneck, ulnanın boynu;
IV, dördüncü
kompartman;
V, beşinci kompartman
 El Bileği

radiokarpal ve midkarpal eklemler

Karpal kemiklerin hiperekoik özelliklerine

dayanarak radiokarpal ve midkarpal
eklemlere ait sinovyal boşlukları uzun
eksen planlarında lokalize edin.
Efüzyon ve sinovyal kalınlaşma açısından
değerlendirin.

Şekil Açıklaması: ok ucu, karpometakarpal

eklemlere ait dorsal aralık; yıldız,
ekstansör tendonlara ait IV. kompartman;
siyah oklar, midtarsal ekleme ait dorsal
aralık; beyaz oklar, radiokarpal ekleme ait
dorsal aralık; Rad, radius; Lun, lunatum;
Cap, capitatum; Met, metakarpal kemikler

EL BİLEĞİNİN VENTRALİ: proksimal karpal tünel

El bileğinin volar yüzüne geçildiğinde; hasta el bileğinin dorsalini muayene masasına

temas edecek şekilde yerleştirir. Probu aksiyal planda palmar katlantı üzerine yerleştirerek
proksimal karpal tünele ait kemik yer işaretlerini araştırın – skafoid tüberkül (radial tarafta)
ve pisiform (ulnar tarafta). Bu yapılar bulunduktan sonra, prob oryantasyonu uygun şekilde
ayarlanmalıdır (bir kenar skafoid üzerinde, diğeri pisiform kemikte). Probun ileri geri tilti
tünel içerisindeki yumuşak dokuların tanımlanmasına yardımcı olabilir. Fleksör retinakulumu
ve dokuz uzun fleksör tendonun her birini (dördü flexor digitorum superficialise, dördü
flexor digitorum profundusa ve biri radialde flexor pollicis longusa ait) kontrol ediniz. İlgili
parmağın pasif fleksiyonu ve ekstansiyonu sırasında yapılacak dinamik görüntüleme bu
tendonların devamlılığının değerlendirilmesine yardımcı olabilir. Kaslara ait anomaliler ve
fleksör tenosinovit gibi anormal bulguları tespit edebilmek için karpal tünel içeriğini dikkatlice
değerlendirin.

Şekil Açıklaması: a, ulnar arter; ok uçları, flexor retinakulum; d, flexor digitorum profundus tendonları; fcr,
flexor carpi radialis tendonu; fpl, flexor pollicis longus tendonu; s, flexor digitorum superficialis tendonları;
boş ok, ulnar sinir; beyaz oklar, median sinir

Karpal tünelin radial tarafında, skafoid kemiğe ait hiperekoik korteksi örten flexor carpi
radialis tendonunu inceleyin.
 El Bileği

distal karpal tünel

Distal karpal tünele ait iki kemik yer işareti – trapezium tüberkülü (radial tarafta) ve os
hamatuma ait çengel (ulnar tarafta) - ayırt edebilmek için probu 8. Bölümde belirtilen
pozisyondan itibaren transvers planda distale doğru ilerletin. Fleksör tendonların ve median
sinirin derine doğru oblik seyirleri sebebiyle, bu yapıların daha iyi görüntülenebilmeleri
için prob oryantasyonunda hafif değişiklikler yapılmalı veya el bileği hafif fleksiyona
getirilmelidir.

Şekil Açıklaması: a, ulnar arter; yıldız, hamat çengel; eğri ok, ulnar sinirin derin motor dalı; d, flexor digitorum
profundus tendonları; fpl, flexor pollicis longus tendonu; s, flexor digitorum superficialis tendonları; yıldız,
trapezium tüberkülü; boş ok uçları, fleksör retinakulum; boş eğri ok, ulnar sinirin süperfisyel duyusal dalı;
beyaz ok ucu, flexor carpi radialis tendonu; beyaz oklar, median sinir

Prob 11 ve 12. bölümde anlatılan şekilde pozisyonlandıktan sonra probla median siniri
yukarı ve aşağı doğru tarayın. Median sinir distal radiustan (retinakulumun proksimal ucuna
kranial olarak) başlayarak avuç içine (retinakulumun distal ucunun ilerisine) kadar sistematik
bir şekilde kısa eksen boyunca değerlendirilmelidir. Anatomik varyantlar (bifid sinir, önkolun
persistan eden median arteri) ve karpal tünel seviyesinde sinir kesit alanındaki değişiklikler
açısından dikkatli olunmalıdır.

Guyon tüneli ve ulnar sinir

Guyon tünelini incelemek için probu transvers planda mediale kaydırın. Pisiformu bir yer
belirleyici olarak kullanınız. Ulnar arteri (radial tarafta) ve ulnar siniri (ulnar tarafta) kontrol
edin. Bu sinirin iki divizyonel dalını – yüzeyel duyusal dal ve derin motor dal (bu dal hamat
çengelin yanında ilerler) – görüntülemek için siniri kısa ekseni boyunca takip edin.

Şekil Açıklaması:
a, ulnar arter; yıldız,
hamat çengel, eğri ok,
ulnar sinirin derin motor
dalı; boş ok uçları,
flexor retinakulum;
boş düz ok, ulnar sinirin
süperfisyel duyusal dalı;
beyaz ok ucu, flexor
brevis kemeri; beyaz
ok, ulnar sinirin ana
gövdesi
 European Society of
MusculoSkeletal Radiology

Kas-İskelet Ultrasonografisi
Uygulama Rehberi

IV. Kalça

Çeviri Editörleri
Demirhan Dıraçoğlu
Mahir Topaloğlu

Bölüm Çevirisi
Mert Zure
 Kalça

Not
Aşağıda açıklanan sistematik tarama tekniği, kalça muayenesinin, klinik bulgulara dayanarak,
sadece eklemin bir kadranına odaklandığı düşünüldüğünde, yalnızca teoriktir.

ANTERİOR KALÇA: anterior eklem aralığı ve iliopsoas tendonu

Hasta sırtüstü yatırıldığında, probu femur boynu üzerinde oblik longitüdinel düzlemde
yerleştirin ve femur başını bir yer işareti olarak kullanarak anterior sinovyal boşluğu
inceleyin. Obez hastalarda, düşük frekanslı problar incelemeye yardımcı olabilir. Ön
boşluğun üstünde acetabulumun fibrokartilajinöz anterior glenoid labrumu, homojen
hiperekoik üçgen yapı (dizdeki menisküs ile aynı görünüş) olarak tespit edilir. Labrumun
hemen üstünde görülebilen iliofemoral bağa bakınız.

Şekil Açıklaması:
A, acetabulum;
Ok-ucu,
anterosuperior labrum;
Oklar, anterior eklem
boşluğu; Yıldız, eklem
efüzyonuyla distandü
anterior boşluk;
FH, femur başı;
FN, femur boynu

Eklem boşluğu ve femur başının üzerinde iliopsoas kası, femoral nörovasküler demetin
lateralinde tanımlanır. İliopsoas tendonu, kas gövdesinin posterior ve medial bölgesindeki
derin eksantrik bir pozisyonda bulunur ve iliopektinal eminensin üzerinde uzanır. İliopsoas
bursası, tendon ve kalça ekleminin anterior kapsülü arasında bulunur: normal hallerde
kollabedir ve US ile tespit edilemez.
Şekil Açıklaması:
A, acetabulum; Oklar,
iliopsoas tendonu;
Yıldız, acetabular
labrum; IP, iliopsoas
kası; FH, femur başı
 Kalça

tensor fasya lata ve sartorius

Probu, SIAS (spina iliaca anterior superior) üzerine aksiyel düzlemde yerleştirin. Sartorius
(medial) ve tensör fasya lata’nın (lateral) kısa tendonları sagital planlarda görülür. Kas
karınlarının üzerinden probun aşağı kaydırılmasıyla, sartorius medialde, rektus femoris
kası üzerinde, uyluğun medialine doğru yönelirken görülür. Tensor fasya lata ise, vastus
lateralisin üstünde, fasya lata’nın ön sınırına bağlanmak üzere, laterale ve kaudale ilerlerken
görülür.

Şekil Açıklaması: Ok başları ve 1, tensör fasya lata kası;

AIIS, spina iliaca anterior inferior; ASIS, spina iliaca
anterior superior; Yıldız, büyük trokanter; Eğri ok, lateral
femoral kutanöz sinir; Gm, gluteus medius kası; 3, rectus
femoris kası; 4 iliopsoas kası; 5, pectineus kası; Boş oklar
ve 2, sartorius kası; Beyaz ok, tensor fasya lata insersiosu;
Vl, vastus lateralis kası

İnguinal ligamentin SIAS’a tutunduğu yerin

hemen medialinde, lateral femoral kutanöz
sinire bakınız. Probu aksiyel düzlemde
yukarı doğru kaydırarak, iliak kanadın iç
kısmında uzanan iliacus ve psoas kaslarının
abdominal kısmını görüntüleyiniz.

femoral nörovasküler demet

İliopsoas kası ve tendonunun
medialinde, femoral sinire (lateral),
femoral artere ve femoral vene
(medial) bakınız. Femoral ven,
arterden daha büyüktür ve prob ile
bastırılarak küçültülebilir. Büyümüş
lenf nodları olup olmadığını kontrol
ediniz. Daha mediale gidildiğinde
ise pectineus kası pubis üzerinde
görülecektir.
Şekil Açıklaması: A, femoral arter; Ok, femoral
sinir; im, Iliacus kası; pm, pectineus kası;
V, femoral ven
 Kalça

rectus femoris

Direkt rektus femoris

tendonunu incelemek için
probu SIAI (spina iliaca
anterior inferior)’un üzerine
yerleştirin. Longitudinal planda,
direkt ve indirekt tendonların
birleşiminde tendon liflerinin
oryantasyonuna bağlı oluşan
ve direkt tendonun altında
görülen posterior akustik
gölgelenmeye dikkat edin.

Şekil Açıklaması: AIIS, spina iliaca anterior inferior; Ok başları, rectus

femoris kasının direkt tendonu; Oklar, rectus femoris kasının indirekt
tendonu

Probu aşağı doğru çevirirsek, transvers düzlemde rektus femorisin tendonuyla, tendonun
lateralinden gelen kas liflerinin birleştiği miyotendinöz bileşke gösterilebilir. Daha distalde,
kas göbeği tensör fasya lata ve sartorius kasları arasında giderek genişler.

Şekil Açıklaması: AIIS, spina iliaca anterior inferior;

Oklar, rectus femoris kasının direkt tendonu; Eğri
ok, santral aponevroz; IPs, iliopsoas kası; Sa,
sartorius kası; Tfl, tensor fasya lata kası; Vint, vastus
intermedius kası; Boş ok başları, rectus femoris
kasının proksimal miyotendinöz bileşkesi; Beyaz ok
başları, rectus femoris kası

Proksimal rektus femoris kasında, santral aponevroz indirekt

tendonun distal devamlılığı iken, yüzeyel aponevroz direkt
tendondan kaynaklanır

Şekil Açıklaması: AIIS, spina iliaca anterior inferior; 1, direkt tendon;

2, endirekt tendon; 3, yansıyan tendon; 4, santral aponevroz; RF, rectus
femoris kası
 Kalça

MEDİAL KALÇA: adduktörler

Medial kalça muayenesi için, uyluğa abduksiyon ve eksternal rotasyon, dizlere ise fleksiyon
pozisyonu verilir. Uzun eksenli düzlemleri kullanarak iliopsoas tendonunun küçük trokantere
yapışmasını inceleyin. Probu adduktör kompartmanın üzerine yerleştirdiğimizde aksiyel
düzlemde üç kas katmanı tanımlanır: en üstte, adductor longus (lateralde) ve gracilis
(medialde), ortada adductor brevis ve derinde adductor magnus. Adductor insersiyonunu
görüntülemek için, bu kasları uzun eksende pubise kadar tarayınız. Adductor longus
tendonunun insersiyonu, üçgen hipoekoik şekli ile görülecektir.

Şekil Açıklaması: ok başları, adductor longus tendonu; Eğri ok, adduktör

longus insersiyonu; 1, adductor longus kası; 2 adductor brevis kası; 3,
adduktör magnus kası; G, gracilis kası; P, pubis; Pt, pectineus kası

Pubis üzerindeki transvers bir düzlemden, probu laterale kaydırın ve transversus abdominis
ve obliquus internus kaslarının konjuan tendonunu oblik-longitüdinal eksende görüntüleyin.
Daha medialde, simfiz pubisin ön yüzü görülebilir.

LATERAL KALÇA: abduktörler

Kalça ekleminin lateral kısmının ultrasonografik muaye-
nesi hastanın karşı kalçası üzerine yatmasını istemek
suretiyle muayene edilecek kalçaya oblik lateral veya
tam lateral pozisyon verilerek yapılır. Büyük trokanterin
kranialinden alınan transvers ve longitudinal US planla-
rında, gluteus medius (yüzeyel) ve gluteus minimus (de-
rin) kasları görülmektedir. Bu kasları tanımak için ten-
sor fasya lata bir yer işareti olarak kullanılabilir: probu
tensor fasya lata kasından posteriora doğru kaydırırken,
her iki kasın anterior sınırı ortaya çıkar. Alternatif olarak,
gluteus maksimusun ön kısmı boyunca posterior US gö-
rüntüleri elde edebilirsiniz: probun bu kasın anterioruna
doğru hareket ettirilmesiyle, gluteus medius’un posterior
sınırı ortaya çıkar. Fasya lata ise gluteus medius kasının
ve büyük trokanterin lateralinde görülür.
Şekil Açıklaması: Yıldız, büyük trokanter; 1, gluteus minimus tendonu;
2, gluteus medius (anterior tendon); 3, gluteus medius (posterior
tendon); GMi, gluteus minimus kası; GMa, gluteus maksimus kası;
GMe, gluteus medius kası
 Kalça

gluteus minimus, gluteus medius ve fasya lata

Büyük trokantere ulaşmak için probu yukarıdan aşağıya doğru hareket ettirirken, gluteus
minimus tendonu kasın derin kısmından çıkan ve büyük trokanterin ön fasetine yapışan
yapı olarak görülür.

Şekil Açıklaması:
Yıldız, gluteus maximus
kası; Eğri ok, gluteus
minimus tendonu; Gmin,
gluteus minimus kası;
GT, büyük trokanter;
Boş ok, gluteus medius
tendonu; Beyaz ok,
gluteus minimus
tendonu; Ok başları,
fasya lata

Büyük trokanterin lateral faseti üzerinde elde edilen

uzun eksenli ve kısa eksenli US görüntüleri gluteus
medius tendonunu eğrilmiş fibriler bir bant olarak
gösterir. Probu posteriora kaydırdığımızda, gluteus
maksimus kasının anterior kısmı gluteus medius
tendonunun arka kısmını örterken görülür. Koronal
planlarda ise, kranialden kaudale doğru, önce gluteus
medius kası ve daha sonra gluteus medius tendonu ve
büyük trokanterin üstünde yüzeyel bir hiperekoik bant
olan fasya lata görülür.

Az miktarda sıvı içermesi nedeniyle, büyük trokanter çevresindeki bursa normal şartlar
altında US ile görülmez.

POSTERİOR KALÇA: hamstring grubu

Kalça ekleminin posterior kısmının ultrasonografik
muayenesi için, hasta yüzüstü yatar ve ayaklarını yataktan
sarkıtır. Kalın kalçalarda veya obez hastalarda daha
iyi görüntüleme için düşük US frekansları gerekebilir.
Gluteus maximus kası ilk olarak uzun ve kısa eksenine
göre transvers ve koronal-oblik düzlemler vasıtasıyla
değerlendirilir.
Şekil Açıklaması:
Yıldız, tuber
ischiadicum;
Gmax, gluteus
maximus kası; SM,
semimembranozus
kası; ST,
semitendinosus kası;
LHB, biseps femoris
kasının uzun başı
 Kalça

hamstring grubu ve siyatik sinir

İskiokrural kasların (semimembranosus, semitendinosus, biceps femoris’in uzun başı)

proksimal orijinini saptamada posterior aksiyel planlar en faydalısıdır. Tuber ischiadicum
temel yer işaretidir: bir kere tespit edildiğinde, iskiokrural tendonların üst kısmının çıkıntının
lateraline yapıştığı görülür. Bu seviyede, semimembranosus tendonu ve semitendinosus
ile biseps femorisin uzun başının konjuan tendonu birbirinden ayırt edilemez. Bunların
hemen lateralinde, siyatik sinir, piriformis kasının altında oluşan fasiküler eko-yapı
nedeniyle düzlenmiş bir yapı olarak görülür.

Şekil Açıklaması: Yıldız, Tuber ischiadicum; Oklar, biseps femoris uzun başı ile
semitendinosus’un konjuan tendonlarının orijini

Aksiyel düzlemde probu aşağıya doğru kaydırmak suretiyle semitendinosus ve

biseps femorisin konjuan tendonu, daha yüzeysel ve lateral pozisyonda olması ile
semimembranosus tendonundan ayırt edilebilir. Konjuan tendon semitendinosus (medial)
ve biseps (lateral) kaslarını, kasların karın kısımlarından ayıran sagital bir hiperekoik
görüntü olarak tespit edilir. Semimembranosus kası konjuan tendonun medial tarafına
bağlı büyük bir aponevroza sahiptir: kasın karını de işte bu aponevrozun medial ucundan
kaynaklanır.

Şekil Açıklaması: Büyük boş ok, siyatik sinir; Dar boş ok, semitendinosus ve biseps femorisin konjuan tendonu; 1,
biseps kasının uzun başı; 2, semitendinosus kası; 3, adductor magnus kası; Beyaz ok, semimembranosus tendonu;
Ok başları, semimembranosus aponevrozu; Eğri ok, semimembranosus kasının karnı
 European Society of
MusculoSkeletal Radiology

Kas-İskelet Ultrasonografisi
Uygulama Rehberi

V. Diz

Çeviri Editörleri
Demirhan Dıraçoğlu
Mahir Topaloğlu

Bölüm Çevirisi
Başak Şeker Ekizceli
 Diz

Not
Aşağıda anlatılan sistematik tarama sadece teoriktir. Çoğunlukla diz muayenesinin klinik
bulgularına göre bir bölüme odaklanıldığı akılda bulundurulmalıdır.

ÖN DİZ: kuadriseps tendonu

Dizin anterioru hasta supin pozisyonda yatarken incelenir. Popliteal fossanın altında bir yastık
konularak elde edilen yaklaşık 20-30° diz fleksiyonu ekstansör mekanizmanın gerilmesine
neden olur ve böylece patellar ve kuapriseps tendonunun tam ekstansiyonda oluşturacağı
konkaviteye bağlı anizotropi oluşmaz.

Sagittal US görüntüleri, probun distal ucu orta hatta kuadriseps tendonunu

gösterecek şekilde patella üzerine konulduğunda elde edilir. Kısa ve
uzun eksen planlarında, kuadriseps femorisin üç tendonunun distalde
birleşmesiyle oluşan çok tabakalı görüntüyü gözlemleyiniz. Tam kat (3
tabaka) ve parsiyel kat (1-2 tabaka) yırtıklarının ayrımını yapabilmek için
her tendonun komponentlerinin ayrımını yapmak önemlidir.

Aksiyel planda probun kranial

olarak kaydırılmasıyla, kuadriseps
femorisin miyotendinöz bileşkesi
değerlendirilebilir.
Vastus kaslarına göre rektus
femoris daha proksimal seviyede
yer alır.

Şekil Açıklaması: Oklar, kuadriseps

tendonu; 1, yüzeyel tabaka (rektus
femoris); 2, orta tabaka (vastus lateralis
ve vastus medialis); 3, derin tabaka
(vastus intermedius); F, femur; P, patella;
Vlat, vastus lateralis kası; Vmed, vastus
medialis kası; Vint, vastus intermedius
kası
 Diz

Suprapatellar ve parapatellar eklem boşlukları

Suprapatellar yağ yastığı, kuadriseps tendonunun distal 1/3’ünün derininde, patellanın
hemen kranialinde yer alır. Femurun hemen üzerinde prefemoral yağ yastığı bulunur.
Suprapatellar sinovyal aralık, kuadriseps tendonunun ve suprapatellar yağ yastığının
derininde ve prefemoral yağ yastığının yüzeyinde bulunmaktadır. Normalde ince hipoekoik
“S” şeklinde bir boşluk olarak görüntülenir.
Kuadrisepsin izometik kontraksiyonu ve
parapatellar boşluğun diğer elle sıkıştırılması
sırasındaki dinamik değerlendirme küçük
boyutlu efüzyonların saptanmasında yararlı
olabilir.
Gerekli olduğunda prob ile yapılan
kompresyon efüzyon ve sinovial
kalınlaşmanın ayrımında yararlı olabilir.
Şekil Açıklaması: oklar, kuadriseps tendonu;
yıldızlar, suprapatellar sinovial aralık; 1,
suprapatellar yağ yastığı; 2, prefemoral yağ
yastığı; F, femur; P, patella

Görüntüleme kuadrisepsin medial ve

lateral taraflarını da kapsamalıdır çünkü
az miktardaki sinovial sıvı suprapatellar
aralıktadır ve parapatellar boşluğa birikme
eğilimindedir. (hastanın supin poziyonuna
bağlı olarak)

Şekil Açıklaması: ok-uçları, lateral parapatellar

reses; oklar, medial patellar retinakulum;
F, femur; P, patella.

Femoral troklea

“V” şeklindeki femoral

troklea ve onu çevreleyen
artiküler kartilaj diz tam
fleksiyonda iken aksiyal
planda incelenir. Bu
pozisyonda kuadriseps
tendonu femoral troklea
tarafından öne itilir ve
üzerinde eğimli doğrultu Şekil Açıklaması: oklar, trokleanın artiküler kartilajı;
halini alır. qt, kuadriseps tendon
 Diz

Patellar retinakulum ve ratellar medial artiküler faset

Medial ve lateral retinakulum patellanın her iki tarafında

aksiyal planda incelenir: Alttaki eklem kapsülünden
ayırt edilemeyen iki tababakalı yapılar olarak görülürler.
Patellanın medial artiküler faseti US ile değerlendirilmek
istendiğinde diz ekstansiyondayken prob tilt yapılır ve içe
doğru itilir. Lateral faset US ile görüntülenemez.

Şekil Açıklaması: Ok-uçları,

medial patellar retinakulum;
yıldızlar, patellanın medial
fasetinin artiküler kartilajı;
P, patella

Patella ve proksimal patellar tendonun alt ucunun üzerinde yer alan prepatellar bursayı
kontrol edin. Normal koşullarda bursa US ile görüntülenemez. Bu bursanın üzerinde prob
ile aşırı basınç uygulamasından kaçınılmalıdır. Bu sıkıştırma sonucu US alanında sıvı
görüntüsü kaybolabilir. Daha fazla jel kullanmak prob ile bu bursa üzerinde uygulanacak
aşırı basıncı engelleyebilir.

Patellar tendon

Hasta 1. bölümde tanımlandığı şekilde pozisyonlandıktan sonra, patellar

tendonu kranial orjininden distal insersiyosuna kadar uzun ve kısa eksende
inceleyiniz. Patellanın alt kısmı V şeklinde olduğu için, tendon sadece apekse
insersiyo yapmaz, kemiğin inferolateral ve inferomedial bölümlerinde de yer
alır. Proksimal patellar tendon kısa aks US ile de değerlendirilmelidir çünkü
tendinopati orta hattın dışında da görülebilir.

Şekil Açıklaması: ok-uçları, patellar tendon; ok, derin infrapatellar

bursa; Hfp, Hoffa yağ yastığı; P, patella

Patellar tendonun derininde, intrakapsüler Hoffa yağ yastığı ve distal patellar tendon
ve tibial epifizin anterioru arasındaki derin infrapatellar bursa incelenmelidir. Bursanın
hafif distansiyonu küçük triangular hipoekoik alan olarak görülür ve normal olarak
değerlendirilmelidir. Normal koşullarda yüzeyel infrapatellar bursa görüntülenemez.
 Diz

MEDİAL DİZ: medial kollateral ligament ve pes anserin tendonları

Medial dizi görüntüleyebilmek için diz 20-30° fleksiyonda iken hastanın bacağı eksternal
rotasyona getirilir. Medial kollateral ligamentin uzun ekseni boyunca probu oblik olarak
yerleştiriniz. Ligamentin tamamı incelerken dikkatli olunmalıdır. Dinamik tarama sırasında
valgus stresinin uygulanması bütünlüğün incelenmesini iyileştirir. Medial menisküs tabanının
hemen üzerindeki yumuşak dokuları kontrol ediniz.

Medial kollateral ligamenti distal olarak takip edin ve

sonrasında probu pes anserin kompleksinin tendonlarını
(sartorius, grasilis, semitendinosus) görmek için uzun
eksenlerinde döndürün. Bu tendonlar biribirlerine
çok yakındır ve tibia üzerindeki insersiyonlarında
birbirlerinden ayrılamaz (küçük konkav alan).

Şekil Açıklaması: Boş ok, medial kollateral ligament; yıldız, medial menisküs, boş ok-uçları, medial kollateral ligamentin
yüzeysel parçası; beyaz ok-uçları, meniskofemoral ligament; beyaz oklar, pes anserin kompleksinin insersiyosu.

LATERAL DİZ: İliotibial bant

Lateral dizi görüntüleyebilmek için dizin 20-30° fleksiyonu devam ederken bacak internal
rotasyona getirilir. İliotibial bantı uzun ekseni boyunca Gerdy tüberkülüne ulaşana kadar
kontrol ediniz. Eğer probun oryantasyonunun doğruluğundan şüpheye düşerseniz iliotibial
bantın dizin anterior ile lateral orta üçte biri arasında olduğunu ve uyluğun majör ekseninde
uzandığını akılda bulundurunuz. Lateral menisküs tabanının hemen üzerindeki yumuşak
dokuyu kontrol ediniz; meniskal bir kistten şüpheleniliyorsa, daha iyi bir görüntüleme için,
diz tam fleksiyondayken kistin eklem aralığının dışına fıtıklaşması sağlanabilir.

Şekil Açıklaması: ok-uçları, iliotibial bant; yıldız, Gerdy tüberkülü;

lfc, lateral femoral kondil.
 Diz

Lateral kollalteral ligament

Diz ekstansiyonda iken, probun alt ucunu peroneal başa yerleştirin ve sonrasında üst
ucunu lateral kollateral ligament belirene kadar anterior yönde döndürün. Lateral kollateral
ligamentin proksimal kısmının derininde, popliteal tendon kemik oluğu içersinde görülebilir.
Transvers US planı, lateral kollateral ligament ve posterior biseps femoris tendonu arasındaki
komşuluğu görüntülemede yardımcı olabilir.

Şekil Açıklaması: Ok, popliteal

tendon; ok başları, lateral
kollateral ligament; yıldız, lateral
menisküs; F, fibula başı

Superior tibiofibular eklemi fibular başın anteriorunda, aksiyal ve koronal planda efüzyon ve
paraartiküler ganlion açısından kontrol ediniz.

POSTERİOR DİZ: medial tendonlar

Dizin posteriorunu değerlendirmek için

hastadan diz ekstansiyonda olacak
şekilde pron pozisyonda yatması
istenir. Dizin posteromedialinin
transvers planda taranmasında
medialden laterale doğru sartorius
(bu seviyede kas lifleri), gracilis
ve semimembranosus tendonları
arkasında yer alan semitendinosus
incelenir.

Şekil Açıklaması:
Yıldızlar, medial femoral
kondilin artiküler kartilajı,
siyah ok-ucu,
semitendinozus tendonu;
eğri ok, safen sinir;
mfc, medial femoral kondil;
MHG, gastrokinemiusun
medial başı;
Sa, sartorius; boş ok-ucu,
gracilis tendonu; boş ok,
gastrokinemiusun medial
başı
 Diz

Semimembranosus-gastrokinemius bursası

Semimembranosus-gastrokinemius bursasını aksiyel planda, lateralde gastrokinemius

medial başı ve medialde semimembranozus tendonu olacak şekilde ve sagittal planda
medial femoral kondilin posteriorundaki kıkırdağı inceleyerek kontrol ediniz.

Şekil Açıklaması: a, popliteal arter; yıldız, gastrokinemiusun

medial başı tendonu; eğri ok, tibial sinir; mfc, medial femoral kondil;
MHG, gastrokinemiusun medial başı; yıldız, semimembranozus
tendonu; Sa, sartorius; ST, semitendinozus tendonu; düz ok,
semimembranozus-gastrokinemius bursası; v, popliteal ven

Popliteal nörovasküler demet ve interkondilar fossa

Popliteal fossada, oblik sagital planda uzanan popliteal arter (derin), popliteal ven (orta) ve
tibial siniri (yüzeyel) görüntüleyebilmek için probu popliteal nörovasküler demet üzerinde
yukarı ve aşağı kaydırınız. Hasta pron pozisyondayken, popliteal ven kollabe olma
eğilimindendir: Muayene masasından bacağın hafif elave edilmesi (diz fleksiyondayken)
popliteal venin dolmasını ve belirlenmesini kolaylaştırır.

Şekil Açıklaması: a, popliteal arter; eğri ok, tibial sinir; F, femur; LHG,
gastrokinemiusun lateral başı; MHG, gastrokinemiusun medial başı;
T, tibia; düz ok; posterior çapraz baş; v, popliteal ven

Daha derinde interkondiler fossada, probun proksimal ucunu hafifçe medial femoral kondil
yönüne döndürerek ve oblik sagital plan kullanarak arka çapraz bağın orta distal parçasını
uzun ekseni boyunca değerlendiriniz. Eğer ön çapraz bağ yırtığından şüpheleniliyorsa,
interkondiler fossanın lateral bölümünü hematom için kontrol ediniz (indirekt bulgu).
 Diz

Posterolateral köşe ve biseps femoris

Dizin posterolateral bölümüne gelindiğinde, biseps femoris kası ve tendonunu uzun ve kısa
aksını değerlendiriniz. Proksimal görüntülerde, biseps femorisin iki başının miyotendinöz
kavşağı dikkatle değerlendirilmelidilir; çünkü bu bölge spor yaralanmalarının sık görüldüğü
bir bölgedir. Biseps femoris tendonu orjininden fibular başa kadar takip edilebilir. Küçük
sesamiod (fabella) gastrokinemiusun lateral başının tendonunda nadiren görülebilir.

Lateral femoral kondil posteriorunun kıkırdağını sagittal planı kullanarak kontrol ediniz.

Şekil Açıklaması: Boş ok, fabella; ok-oçları, biseps femoris tendonu; yıldızlar, lateral femoral
kondilin kartilajı; bfm, biseps femoris kası; M, lateral mensiküs; fh, fibular baş; lfc, lateral femoral
kondil.

Peronal sinir

10.bölümde anlatılan pozisyondayken, peroneal sinirin siyatik sinirden aldığı orjini bulmak
için tibial sinirin üzerinde probu yukarı doğru kaydırınız. Fibula başına ve boynuna ulaşmak
için lateral popliteal boşlukta peroneal siniri kısa aksı boyunca takip ediniz. Peroneal sinir
biseps femorisin posteriorunda yer alır. Peroneus longus kasının yapışma yerinin derininde
olan ve fibulayı saran peronel sinirin divizyonel dalları (yüzeyel ve derin) da not edilmelidir.

Şekil Açıklaması: ok, peroneal sinir; ok-ucu, tibial sinir; yıldızlar, lateral femoral
kondilin artiküler kıkırdağı; bf, biseps femoris kası; fh, fibula başı; fn, fibula boynu; lhg,
gastrokinemiusun lateral başı; lfc, lateral femoral kondil; pl, peronous longus kası
 European Society of
MusculoSkeletal Radiology

Kas-İskelet Ultrasonografisi
Uygulama Rehberi

VI. Ayak Bileği

Çeviri Editörleri
Demirhan Dıraçoğlu
Mahir Topaloğlu

Bölüm Çevirisi
Mert Zure
 Ayak Bileği

Not
Aşağıda açıklanan sistematik tarama tekniği, ayak bileği muayenesinin klinik bulgulara
dayanması ve eklemin yalnızca bir (veya birkaç) yönüne odaklanması göz önüne alındığında,
yalnızca teoriktir.

ANTERİOR AYAK BİLEĞİ: ekstansör tendonlar

Hasta muayene yatağına diz 45° fleksiyonda ve ayak tabanının plantar
yüzeyi tamamen masayla temas halinde olacak şekilde yatırılır.
Alternatif olarak, hasta sırtüstü yatar ve ayağını, muayene eden
kişinin manipüle etmesine izin verecek şekilde yataktan sarkıtır. Probu
aksiyel düzlemde yerleştirin ve tibialis anterior, ekstansör hallucis
longus ve ekstansör digitorum longus’u incelemek için ayak bileği sırtı
üstünde yukarı ve aşağıya doğru ilerleyin. Bu tendonlar, miyotendinöz
kavşaktan itibaren boylu boyunca incelenmelidir. Tibialis anterior
arterine ve komşu derin peroneal sinire bakın.

Superior ekstansör retinakulumu ve distal ve medialde uzanan tibialis anterior tendonunun

insersiyonunu inceleyin. Tibialis anterior tendonunu takip ederek ilk küneiform kemiğe
insersiyonuna bakın.
Şekil Açıklaması: a, anterior
tibial arter; edl, ekstansör
digitorum longus tendonu;
ehl, ekstensör hallucis
longus tendonu; ta, tibialis
anterior tendonu; boş oklar,
distal tibialis anterior tendon;
v, anterior tibial ven; boş ok-
uçları, superior ekstansör
retinakulum; beyaz ok başı,
derin peroneal sinir
 Ayak Bileği

ayak bileğinin anterior eklem boşluğu

Probu, tibiotalar eklemin an-

terior boşluğunu incelemek
üzere, longitüdinal düzlem-
de ayak bileğinin sırtının
ortasına yerleştirin. Bu boş-
luktaki sıvıyı uzaklaştırmak
için aşırı plantar fleksiyon
kullanılabilir. Talar kubbenin
%60-70’i prob mediale ve
laterale hareket ettirilerek Şekil Açıklaması: yıldızlar, ön yağ yastığı; oklar, tibiotalar eklemin anterior
kolayca değerlendirilebilir. boşluğu; T, tibia; TD, talar kubbe; TH, talus başı

anterior talofibular ligament

Lateral ligamentleri germek için ayak 1. bölümde açıklanan konuma ek olarak hafif inversi-
yona alınır. Medial malleol altına konan küçük bir yastık, prob ile ayak bileğinin lateral kısmı
arasındaki temasın iyileşmesine yardımcı olacaktır. Anterior talofibular ligamentin görüntü-
sünü en iyi şekilde almak için, probun posterior ucu lateral malleolün hemen üst kısmına,
muayene yatağına paralel olarak yerleştirilir.

Şekil Açıklaması: LM, lateral malleol;

boş ok başları, anterior talofibular ligament

Tam bir yırtık ile parsiyel bir yırtığı ayırt

etmek zor olduğunda, hastayı, ayağı
muayene masasından sarkacak şekil-
de yüzüstü yatırın, ayağı plantar flek-
siyonda ve inversiyonda iken anteriora
doğru çekerek sonografik ön çekmece
testi uygulayın. Tam yırtık varlığında,
talusun öne kayması ligamanın yırtık
uçları arasındaki boşluğu açacaktır.

Şekil Açıklaması: Anterior talofibular ligament yırtığı olan hastada

ön çekmece testi. Yıldız, ligaman yırtık uçları; ok, talar kayma; 1,
talar yer işareti; 2, fibular yer işareti
 Ayak Bileği

anterior tibiofibular ligament

3. bölümde açıklanan konumdaki gibi, probun arka ucunu yine lateral malleolün üzerinde
tutun, ek olarak probun ön ucunu hafifçe yukarı alarak anterior tibiofibular ligamenti
görüntüleyin. Prob, anterior talofibular ligament ile anterior tibiofibular ligament arasında
yer alan talar kıkırdağın bir parçasının üstünden geçecektir.

Şekil Açıklaması: Ok başları, anterior tibiofibular ligament;

LM, lateral malleol

kalkaneofibular ligaman

Ayak bileği medial kısmının üstüne yatırılmış pozisyonda, probun üst

ucu lateral malleolün hemen altına, alt ucu ise topuğa doğru hafifçe
posteriora yerleştirilir, ayak bileği dorsifleksiyona alınır ve oblik koronal
bir planda kalkaneofibular ligaman görüntülenir.

Şekil Açıklaması: Ok başları, kalkaneofibular ligament; LM, lateral malleolus; pb, peroneus brevis tendonu;
pl, peroneus longus tendonu
 Ayak Bileği

dorsal midtarsal ligamentler

Resimdeki midtarsal ligamentle-

re bakınız: dorsal talonaviküler
ligament, dorsal kalkaneokuboid
ligament ve kalkaneo-kuboido-na-
viküler ligament (kalkaneusun an-
terolateral tüberkülünün
avülsiyonu)
Şekil Açıklaması: Ok başları, dorsal
talonavikular ligament; NAV, naviküler kemik

LATERAL AYAK BİLEĞİ: peroneal tendonlar

Lateral malleolün arkasında, probu peroneal tendonların üzerine yerleştirerek kısa eksende
bu tendonları inceleyin (uzun eksenli düzlemler sınırlı görüntü verir). Çünkü bu tendonlar
malleol çevresinde bulunurlar, probu eğip US dalgalarını tendonlara dik tutmayı unutmayın
ve böylece tarama sırasında anizotropiden kaçının. Bu tendonları yaklaşık 5 cm yukarıya ve
sonrasında aşağı inframalleolar bölgeye kadar takip etmeye devam edin.

Kalkaneusun peroneal tüberkülünün seviyesinde bu tendonları görün ve peroneus longus

tendonunu os peroneuma kadar takip edin. 5. metatarsalın tabanına kadar peroneus brevis
tendonunu izleyin. Sonra da superior ve inferior peroneal retinakulum’a bakın.
Şekil Açıklaması: ok başları, peroneus brevis
tendonu; eğri oklar, superior ekstansör
retinakulum; LM, lateral malleolus; pbm,
peroneus brevis kası; boş ok, peroneal
tüberkül; beyaz ok, peroneus longus tendonu

Peroneallerin intermitan subluksasyonundan klinik olarak

şüphelenildiğinde, probu lateral malleol seviyesinde
transvers düzleme yerleştirin, istirahatte ve daha sonra
da dirençli dorsifleksiyon ve eversiyon sırasında taramayı
gerçekleştirin. Superior retinakulumun subluksasyonunu
veya distansiyonunu görmek için eversiyona karşı direnç
muayene edenin serbest eliyle oluşturulabilir.
 Ayak Bileği

MEDİAL AYAK BİLEĞİ: tibialis posterior ve fleksör digitorum longus tendonları

Medial ayak bileği muayenesi için hasta, ayağın plantar yüzeyi

içe bükülü, “kurbağa bacağı” pozisyonunda oturur. Alternatif
olarak, hasta sırtüstü pozisyonda, ayak da hafifçe laterale dönük
şekilde yatabilir. Lateral malleol altına konan küçük bir yastık,
medial ayak bileği derisi ile prob arasındaki temasın iyileşmesine
yardımcı olacaktır. Tendonların muayenesi önce yapılır.

Medial malleolün arkasında probu

tibialis posterior ve fleksör digitorum
longus tendonlarının kısa ekseni
üzerine yerleştirin. Miyotendinöz
kavşaktan insersiyonuna kadar
tibialis posterior tendonunu takip edin.
Bu tendonun insersiyonunu uzun
eksende tararken aksesuar naviküler
kemiğin varlığını kontrol edin.

Şekil Açıklaması: a, tibialis posterior arteri; MM, medial malleol; v, posterior tibial venler; boş ok uçları, fleksör
digitorum longus tendonu; beyaz ok uçları, fleksör retinakulum; beyaz oklar, tibialis posterior tendonu

tarsal tünel ve tibial sinir

Fleksör digitorum longus tendonunu sustentakulum tali’ye ulaşmak üzere takip edin.
Fleksör retinakuluma, posterior tibial damarlara ve tibial sinire dallarıyla (medial ve lateral
plantar sinirler) birlikte bakın. Damarların açık olup olmadığının değerlendirilmesinde
kompresyon yardımcı olabilir.

Şekil Açıklaması: AbdH, abductor hallucis kası; eğri

ok, tibial sinir; fhl, fleksör hallucis longus tendonu; ST,
sustentakulum tali; düz oklar, fleksör digitorum longus
tendonu; boş ok başı, posterior tibial arter; beyaz ok
uçları, posterior tibial venler
 Ayak Bileği

fleksör hallucis longus tendonu (kısa eksen)

Aynı pozisyonda, fleksör hallucis longus’u
görüntülemek için daha posteriora bakınız.
Kullanılacak kemik yer işaretleri lateral ve medial
talar tüberküllerdir. Tendonlar bu iki tüberkül
arasında uzanır. Bu tendonu değerlendirmek
için ayak başparmağının pasif fleksiyon-
ekstansiyonunu kullanın, tendon posterior talus
üzerinde hareket ederken görülecektir. Bu
tendonu kısa eksenli düzlemde sustentaculum
tali’nin altından geçerken ve fleksör digitorum
longus’u çaprazlarken takip edin.
Şekil Açıklaması: yıldız, medial tüberkül; beş köşeli yıldız, lateral
tüberkül; oklar, fleksör hallucis longus tendonu; ok başları, retinakulum

deltoid ligament

Deltoid ligamanın posterior kısmı, ayak bileğine

dorsifleksiyon yaptırılırken koronal planda incelenir.
Probun üst ucu medial malleolun hemen altında
tutulurken, alttaki kenar biraz arkaya (tibiotalar),
üst uca paralel veya biraz öne (tibiokalkanear)
döndürülür. Ligamanın ön kısmı (tibionaviküler) en
iyi nötr bir pozisyonda görülür. Sustentakulum tali
ve naviküler kemik arasında spring ligament (lateral
kalkaneonaviküler ligament) görüntülenir.

Şekil Açıklaması: Deltoid ligament komponentleri. 1, tibiotalar ligament;

2, tibiokalkanear ligament; 3, tibionaviküler ligament

Şekil Açıklaması: oklar, posterior tibial tendon; MM, medial malleol; boş
ok uçları, tibiotalar ligament; beyaz ok uçları, tibiokalkanear ligament; Calc,
kalkaneus
 Ayak Bileği

fleksör hallucis longus tendonu (uzun eksen) ve posterior eklem boşluğu

Hasta yüzüstü yatırılır ve ayağı bacağa dik tutmak için parmaklar

muayene masasına dayandırılır. Prob, tibiotalar ve subtalar eklemlerin
arka boşluklarını ve fleksör hallucis longus’un proksimal kısmını uzun
ekseninde incelemek üzere oblik sagital düzlemde aşil tendonunun
hemen medialinde konumlandırılmıştır. Eklemlerin arka boşluklarındaki
sıvı bu pozisyonda anteriora hareket edebilir.

Şekil Açıklaması: yıldız, posterior yağ

yastığı; ok başı, fleksör hallucis longus
kası; eğri ok, posterior ayak bileği eklem
boşluğu; düz oklar, fleksör hallucis longus
tendonu; PM, posterior tibial malleol

aşil tendonu

Hasta yüzüstü pozisyonda ayağı masadan sarkacak şekilde

yatırılır. Öncelikle inspeksiyon ile her iki tarafı kıyaslayarak tam kat
yırtığı düşündüren farklılıkları görebilirsiniz. Ardından prob ile, aşil
tendonunu, miyotendinöz kavşağından kalkaneusa insersiyonuna
kadar transvers ve longitüdinal planlarda inceleyin. Aşil tendonunu
kısa eksenli düzlemlerde tararken, peritendinöz zarfı değerlendirmek
için probu her iki tarafa doğru eğin. Aşil tendonunun kalınlığını
sadece transvers düzlemde iken ölçün. Aşil tendonu, kalkaneusa
insersiyonun kadar takip edilmelidir. Retroaşil ve retrokalkanear
bursaları kontrol edin.

Şekil Açıklaması: ok uçları, Aşil tendonu; yıldız, anizotropi;

fhl, fleksör hallucis longus kası

Plantaris tendonuna bakınız. Tam kat aşil tendonu yırtığı durumunda, plantaris tendonu
aşilin intakt liflerini taklit edebilir. Pasif dorsal ve plantar fleksiyon sırasında dinamik
görüntüleme tam yırtık ile kısmi yırtığı ayırt etmeye yardımcı olur.
 Ayak Bileği

plantar fasya

Aynı konumda, probu plan-

tar fasya’nın kalkanear
insersiyonunu incelemek
üzere, ayağın plantar yüzü
üzerine yerleştirin. Bu böl-
geyi görüntülemek için orta
hattın hemen medialinden
geçen uzun eksen taramala-
rı kullanılır. Fasya kalınlığını,
kalkanear tüberoziteden ay-
rıldığı noktada ölçün. Kalın
plantar tabanın ışın emilimini
önlemek için parlaklık arttırı- Şekil Açıklaması: ok başları, plantar fasya; Fdb, fleksör digitorum brevis kası
labilir.