SERVİKAL DİSK HERNİSİ

VE REHABİLİTASYONU
 DİSK HERNİSİ NEDİR ?
Disk hernisi , intervertebral diskin
nuc. pulposusunun anulus fibrozisi
aşarak lateral , posterior veya
posterolaterale doğru yer değiştirmesi
sonucu , sinirsel dokulara bası
yapması ile ortaya çıkan klinik
tablodur.
DSK HERNİASYONU TİPLERİ
BULGİNG : Disk dejenerasyonu sonucu
anulusun bombeleşmesi. Herniasyonun
başlangıç aşaması olarak düşünülebilir.
PROLAPSUS: Anulus birkaç tabakada
yırtık ,PLL sağlam
 EKSTRÜZYON : anulusun tüm tabakaları
ve PLL yırtık
SEKESTRASYON : Ekstrüde materyal
diskten koparak spinal kanal içinde
serbest haldedir.
SEMPTOM VE BULGULAR
Ağrı
Ani , sinsi başlangıç
Travma
Hareket kısıtlılığı
Parestezi
Kas güçsüzlüğü
Baş ağrısı , baş dönmesi
Yalancı angina : C6 ve C7 lezyonunda prekordium ve
scapular bölgede ağrı
RİSK GRUPLARI
1- Yaşla birlikte görülme sıklığı artar.
2- Sigara içenlerde risk daha yüksektir.
3- Dejeneratif (yıpranmış) diski olanlar.
4-.Boyunda ağır, ani ve ters hareket (Araç içi trafik kazası
sonrası başın ani olarak öne arkaya hareketi sonrası)
5- Masa başı görevler. Özellikle baş öne eğik olarak uzun
süre çalışılan meslekler (örneğin sekreterler, bankacılar,
sınava hazırlanan öğrenciler)
6- Geçirilmiş boyun travması, spor yaralanmaları.
7- Osteoporoz
 TANI
ANAMNEZ (Başlangıç şekli ve süresi , travma hikayesi vb.)
FİZİK MUAYENE ( inspeksiyon, palpasyon, özel
testler,nörolojik değerlendirme )
GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ (direkt grafi , BT, MRG,
Myelografi ,EMG)
 C4-5 C5-6 C6-7 C7-T1
Görülme oranı %2 %55 %35 %8
Etkilenen kök C5 C6 C7 C8
Motor Kol abd. Ön kol flex. Ön kol ext. El intrensek
kuvvetsizlik

Duyu Omuz , kol lat. Kol, ön kolun Kol , ön kol, 2- Kol, ön kolun
bozukluğu radiali,1.parmak 3.parmaklar ulnar kısmı, 4-
5. parmaklar

Refleks biceps brachioradialis triceps -

azalması
C5 kolun laterali,
C6 önkolun laterali, baş
parmak, işaret parmağı ve
orta parmak,
C7 orta parmak,
C8 yüzük parmağı, küçük
parmak, önkolun mediali
T1 kolun mediali.
Refleksler :
Biceps refleksi :işaret parmağı kasın tendonuna
yerleştilir ve refleks çekiciyle parmağın üzerine
vurulur. Olması gereken hareket biceps kasının
kasılması ve ön kolun vücuda doğru çekilerek
yaklaşmasıdır. Refleksin alınamaması halinde C5-C6 (
boyun sinirlerinde )kısmında yada bunun üstündeki
alanlarda problem ( lezyon, kesi … ) olduğunu gösterir.
Triceps refleksi : Kol 90 açı yapıp kolun üst kısmı
omuzla paralel hale getirilir. Dirseğin hemen
üzerindeki bir noktaya vurulur. 900 olan kol ve önkol
arasındaki açının büyümesi gerekmektedir. Başka bir
deyişle ön kol vücuttan uzaklaşacak şekilde hareket
eder. Refleksin alınamaması halinde C6-C7 ( boyun
sinirlerinde )kısmında yada bunun üstündeki
alanlarda problem ( lezyon, kesi … ) olduğunu gösterir.
Brachioradialis refleksi : dirsek flex.u yapılır. Çekiç
bileğin proximaline, radial tarafa doğru vurulur.
Refleksin alınamaması halinde C6-C8 ( boyun
sinirlerinde )kısmında yada bunun üstündeki
alanlarda problem ( lezyon, kesi … ) olduğunu gösterir.
 Özel Testler
Kompresyon Testi
Distraksiyon Testi
Valsavra Manevrası
Spurling Testi
L Hermitte Testi
 Kompresyon Testi
• Bir iskemlede oturan hastanın
başı tepe noktasından iki elle
aşağı doğru bastırılır. Kola
yayılan ağrı olması veya
mevcut ağrının artması testin
pozitif olduğun gösterir.

• Bu test nöral forameni

daraltarak spinal sinir üzerine
bası yapan durumlarda
pozitiftir.
 Distraksiyon Testi
• Testi yapan kişi bir eliyle
hastanın çenesini diğer eliyle
oksipital kemiği kavrayarak
boyna traksiyon uygular.
• Nöral foramen darlığına
bağlıysa,ağrı ve parestetik
yakınmalar azalır.
• Aynı zamanda faset eklem
kapsülü üzerindeki basınç ve
kas spazmı da azalacağı için
boyun ve kol ağrısı hafifler.
 Valsavra Manevrası
• Hasta derin nefes alır, nefesini tutar ve
ıkınır. İntratekal basıncın
artmasıyla,hastanın ağrısının artması testin
pozitif olduğunu gösterir.

• Spinal kordda basıncın artışı,disk,tümör ve

osteofit gibi yer kaplayan lezyonlarda ortaya
çıkar.
 Spurling Testi
• Hastanın başı hafif lateral
fleksiyon ve rotasyona getirilir.
Aşağı doğru hafif bir kuvvet 1dk
uygulanır. Keskin, zonklayıcı bir
ağrı oluşması; aynı tarafta ağrı
olması o tarafta servikal spraini,
karşı tarafta ağrı olması ise kas
straini olduğunu gösterir.

• Bu sırada boyundan üst

ekstremiteye yayılan ağrının
ortaya çıkması radiküler
sıkışmayı gösterir.
 L Hermitte Test
• Hastanın başı pasif olarak
fleksiyona getirildiğinde
vücutta omurgadan aşağı
yayılan elektriklenme hissi
ortaya çıkar.

• Kraniocervical birleşme
anomalileri,spinal multipli
sklerozlu hastalarda
pozitifir.
 FTR
Sıcak uygulama,
elektroterapi,
ultrason,
masaj,
traksiyon,
Servikal collar (ağrılı dönemde)
manupilatif tedavi
SERVİKAL BÖLGE EGZERSİZLERİ
1. Kuvvetlendirme egzersizleri
2. Mobilite egzersizleri
3. Postür egzersizleri
4. Stabilizasyon egzersizleri
5. Propriyoseptif egzersizler
Erken dönemde servikal bölgeye yönelik
egzersizlerden önce solunum egzersizleri hem
relaksasyon sağlar hem de skalen kasların kullanımını
azaltarak etkili olabilir. Skalen kasların kasılması
servikal vertebralarda yüklenmeye yol açan kompresif
güçleri arttırır. Diyafragmatik solunumun hastaya
öğretilmesi optimal solunum paterni sağlar, servikal
vertebralara binen yükleri azaltır.
Kuvvetlendirme egzersizleri
Servikal bolge ağrılarında en sık izometrik egzersizler
kuvvetlendirme amacıyla tercih edilir.
Therabant ile
egzersizler
Mobilite Egzersizleri
Stabilizasyon Egzersizleri
Eklemleri korumaya yönelik olarak servikal
stabilizasyon egzersizleri verilerek eklemlere binen
stresleri de azaltmak gerekir.
Bu egzersizler submaksimal izometrik
kontraksiyonlarla önce nötral pozisyonda başlanır.
Burada öncelikle sırtüstü yatar pozisyonda egzersizlere
başlanır. Hastanın ağrıları azaldıkça egzersize oturur
pozisyonda devam edilir.
Propriyoseptif egzersizler
Baş ve göz hareketlerinin kombine edildiği
egzersizlerde okulomotor ve vestibulookuler
reflekslere ait yollar kullanılarak servikal
propriyosepsiyonu düzelttikleri düşünülmektedir.
TEŞEKKÜRLER

FATMA GÜL AYDOĞDU