‫حسین آتش‌‌پرور‪ :‬تکامل داستان امروز – نشریه ادبی مفید‬

‫حسین آتش پرور‪ ،‬پوستر‪ :‬ساعد‬

‫نخستین شماره نشریه ادبی «مفید» یکم بهمن ‪ ۱۳۶۵‬منتشر شد و انتشار آن تا ‪ ۲۵‬مرداد ‪۱۳۶۷‬‬
‫ادامه یافت‪ .‬حمید پوراسماعیلی صاحب امتیاز و مدیر این نشریه ادبی بود و شهروز جویانی‪،‬‬
‫روزنامه‌نگار فقید هم از دست اندرکاران آن‪ .‬مسئولیت صفحات ادبی مفید با هوشنگ گلشیری بود‪.‬‬

‫مفید در ادامه طبیعی «جنگ اصفهان» بود و هرچند که انتشار آن بعد از دو سال متوقف شد‪ ،‬اما در‬
‫شش شماره نخست ماهنامه کارنامه‪ ،‬تا زمانی که گلشیری زنده بود‪ ،‬نشانه‌هایی از تداوم آن را‬
‫می‌توان سراغ گرفت‪.‬‬

‫حسین آتش‌پرور در پژوهش «تکامل داستان امروز» خالصه‌ای از رویکرد ادبی «مفید» را به دست داده‬
‫است‪ .‬با توجه به درگذشت شهروز جویانی و اهمیت او در روزنامه‌نگاری فرهنگی‪ ،‬نمایه ادبی مفید را‬
‫می‌بینید‪.‬‬

‫از اهمیت مجله ی مفید‪ ،‬همین که سه داستان به نام های‪:‬‬

‫‪ -۱‬گردش های عصر‪ -‬رضا فرخفال (مفید ‪ -۲‬خرداد ‪)1366‬‬

‫‪ -۲‬از میان شیشه از میان مه – علی خدایی( مفید ‪ -۳‬تیر ‪)1366‬‬

 ‫‪ -۳‬سایه ای از سایه های غار‪ -‬شهریار مندنی پور ( مفید ‪ -۵‬شهریور ‪)۱۳۶۶‬‬

‫برای کتابخانه ی سوم داستان از آن انتخاب شده است‪.‬‬

‫مجله ی مفید که در ‪ ۱۱‬شماره با ‪ ۵۷۰‬صفحه بین سال های ‪ ۱۳۶۷-۱۳۶۵‬منتشر گردیده‪ ،‬با چاپ ‪۱۰‬‬
‫داستان کوتاه و یک طرح‪ ،‬از ‪ ۱۱‬داستان نویس توانست خود را به عنوان یک نشریه ی ادبی پیشرو در‬
‫جامعه مطرح کند‪.‬‬

‫با توجه به تمام ویژگی های ارزشمند این نشریه‪ ،‬تنها ‪ ۵/۴۳‬صفحه از ‪ ۵۷۰‬صفحه ی خود را به‬
‫داستان کوتاه فارسی اختصاص می دهد‪.‬‬

‫داستان ها(آن هایی که تاریخ نشر دارند) بین سال های‪ ۶۶ -۱۳۶۴‬در بحرانی ترین سال های‬
‫اجتماعی ما خلق شده اند‪.‬‬

‫مفید از آن نشریاتی است که داستان و ادبیات داستانی برایش در درجه ی اول قرار دارد‪ .‬مثل دیگر‬
‫نشریات نیست که صفحه های خود را – بدون مسولیت در برابر داستان و اهمیت ندادن به آن‪ -،‬تنها با‬
‫هر مطلبی به نام داستان پرکنند‪.‬‬

‫این مهم انجام نمی شد‪ ،‬مگر به همت هوشنگ گلشیری‪ .‬اگر چه از او به طور رسمی بعنوان‬
‫گردانندگان مجله نام برده نمی شود‪ ،‬اما نوع ادبیات ‪ ،‬دقت ‪ ،‬همچنین شکل وشمایل و محتوای آن‬
‫نشان می دهد که زیر نظر این نویسنده ی هوشمند اداره می شود‪.‬‬

‫از ویژگی های مهم مفید در عمرکوتاه خود‪ ،‬این که‪:‬‬

‫‪ -۱‬داستان ها دارای تنوع در فرم‪،‬شکل‪ ،‬زبان‪ ،‬تصویر‪ ،‬ساخت؛ در نتیجه تکنیک و ساختار تازه و متفاوت‬
‫در آن ها دیده می شود‪.‬برای اولین بار می بینیم که مجله ای در ایران تکنیک برایش ارزشمند است و‬
‫به نوآوری های داستانی اهمیت می دهد‪.‬‬

‫‪ -۲‬تمام صفحه های داستان مفید در اختیار داستان نویسان جوان و خالقی است که داستان و جامعه‬
‫را می شناسند و با داستان به عنوان هنر مستقل روبرو می شوند‪ .‬و به صورتی کاملن تخصصی آن را‬
‫ادامه می دهند‪.‬طوری که بعد ها همگی از داستان نویسان مطرح و اثر گذار نسل خود و بعد می‬
‫شوند‪/‬‬

‫‪ -۳‬نویسندگان داستان های مفید ضمن آن که تکنیک برای شان با اهمیت است‪،‬به محتوا هم توجه‬
‫دارند‪.‬‬
‫‪ -۴‬داستان ها بیشتر از طرح مسایل کلی و عمومی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬بیرونی‪ ،‬موضوع زدگی‪ ،‬رخداد محوری‪،‬‬
‫شرح حال نویسی‪،‬حدیث نفس‪ ،‬و شعار دور و به سمت مسایل شخصی‪ ،‬فردی‪ ،‬و درونی می روند‪.‬‬

‫‪ -۵‬از نظر ساخت‪ ،‬داستان ها‪ ،‬از ساختی ساده و خطی عبور و به ساختاری حلقوی و پیچیده می‬
‫می رسند‬

‫‪ -۶‬بیشتر به سمت فرم و تکنیک می روند‬

‫‪ -۷‬بطور کلی تعهد داستانی دارند‪.‬‬

‫با توجه به بررسی های کلی و عمومی‪ ،‬مفید نقطه عطف تکامل داستان نویسی تخصصی در زمان‬
‫خود‪ ،‬و کاری فراموش نشدنی در داستان نویسی معاصر است‪.‬‬