BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN KINH DOANH


TIỂU LUẬN
ỨNG DỤNG CỦA DATA SCIENCE TRONG
BỆNH VIỆN TỪ DŨ

MÔN: KHOA HỌC DỮ LIỆU

Giảng viên hướng dẫn : Tiến sĩ Nguyễn An Tế

Nhóm sinh viên 3 : Nguyễn Thị Thúy Hạnh – 31191026761
Chu Bảo Hân – 31191024377
Nguyễn Ngọc Hân – 31191025982
Bửu Tôn Nữ Thanh Hương - 31171023221
Lớp học phần : 21D1INF50905910 – Sáng thứ năm
Khóa /Hệ : K45, Đại học chính quy

Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 3 năm 2021

 MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN.................................................................................................................. 3
CHƯƠNG I: Tổng quan về Data Science ....................................................................... 4
1. Data Sience là gì?.................................................................................................. 4
2. Vai trò, tính ứng dụng của Data Science trong thời kì công nghệ ...................... 4
CHƯƠNG II: Ứng dụng của Data Science đối với bệnh viện Từ Dũ ............................ 4
1. Phân tích hình ảnh y khoa (Medical Image Analysis) .......................................... 5
2. Ứng dụng Data Science vào nghiên cứu di truyền học
(Genomic Data Science).......................................................................................... 6
3. Tạo một phần mềm bệnh viện Từ Dũ ................................................................... 6
4. Lưu trữ thông tin bệnh nhân vào hệ thống .......................................................... 6
5. Giữ tế bào gốc của máu cuống thai ....................................................................... 7
6. Kết nối hệ thống máy thở của bệnh nhân, nhịp tim của em bé
với trung tâm bệnh viện, đầu tư robot, máy đưa thuốc ....................................... 8
7. Triển khai trong mô hình tiếp nhận bệnh nhân và thanh toán viện phí ............. 9
8. Chuẩn hóa mã chẩn đoán, mã quy trình can thiệp,
chữ viết tắt, ký hiệu, định nghĩa dùng trong bệnh viện........................................ 9
9. Điều chế thuốc, phát hiện dấu hiệu ban đầu của bệnh dịch................................. 9
10. Ứng dụng trong hệ thống quản trị bệnh viện ..................................................... 10
CHƯƠNG III: Thảo luận ............................................................................................... 10
CHƯƠNG IV: Kết luận .................................................................................................. 11

2
 LỜI CẢM ƠN

Chúng em xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến Thầy Nguyễn An Tế đã tận tình hướng dẫn chúng em trong
suốt quá trình học. Đây chắc chắn sẽ là những kiến thức quý báu, là hành trang để chúng em có thể vững bước
sau này. Bộ môn Khoa học dữ liệu là môn học thú vị, vô cùng bổ ích và có tính thực tế cao. Đảm bảo cung cấp
đủ kiến thức gắn liền với nhu cầu thực tiễn của sinh viên.
Do chưa có nhiều kinh nghiệm làm đề tài cũng như những hạn chế về kiến thức, trong bài tiểu luận chắc
chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được sự nhận xét, ý kiến đóng góp, phê bình từ phía
Thầy để bài tiểu luận được hoàn thiện hơn.
Kính chúc Thầy sức khỏe, hạnh phúc, thành công trên con đường sự nghiệp giảng dạy.

3
 Chương I: Tổng quan về Data Science

1. Data Sience là gì?

Data Science được định nghĩa là tất cả những gì về thu thập, khai thác và phân tích dữ liệu để tìm ra
insight giá trị. Sau đó trực quan hóa các Insight cho các bên liên quan, để chuyển hóa Insight thành hành động.
Đây chính là lĩnh vực đa ngành dùng các cách, quy trình khoa học để rút ra insight từ dữ liệu.

2. Vai trò, tính ứng dụng của Data Science trong thời kì công nghệ
Các công ty phụ thuộc vào nền tảng dữ liệu để cấu trúc, phát triển và cải tiến doanh nghiệp. Các Data
Scientist làm việc với các con số, phân tích một khối lượng lớn Data để xuất ra những Insight ý nghĩa. Những
insight này rất hữu ích khi phân tích công ty và các hoạt động của công ty trên thị trường từ đó đưa ra các quyết
định đúng đắn.
Thống kê chỉ ra số lượng vai trò của các Data Scientist đã tăng trưởng 650% kể từ năm 2012. Khoảng
11,5 triệu việc làm liên quan đến chức danh này sẽ được tạo ra đến năm 2026 (theo U.S. Bureau of Labor
Statistics). Bên cạnh đó công việc của các Data Scientist được xếp hạng top các công việc nổi bật trên LinkedIn.
Cũng như các ngành công nghiệp thương mại khác, ngành chăm sóc sức khỏe cũng ứng dụng Data
Science. Nơi mà công nghệ đang có nhu cầu rất lớn để nhận dạng các khối u siêu nhỏ ngay từ giai đoạn đầu.
Bệnh viện Từ Dũ là một bệnh viện phụ sản ở Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Với gần 100 năm làm
việc và phát triển, Bệnh viện Từ Dũ là nơi ra đời của rất nhiều thế hệ em bé sinh ra tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Tuy nhiên, vẫn có một số khó khăn mà bệnh viện cần giải quyết:
- Ô nhiễm môi trường ( rác thải nhau thai )
- Bệnh dịch bất ngờ
- Thiếu nhân lực
- Lỗ hổng trong hệ thống quản trị bệnh viện
- Nhu cầu của bệnh nhân ngày càng cao
Chính vì vậy, bệnh viện Từ Dũ đã ứng dụng Data Sience vào các lĩnh vực như Chăm sóc sức khỏe bệnh
nhân và Quản trị bệnh viện.

Chương II: Ứng dụng của Data Science đối với bệnh viện Từ Dũ
Từ khi có ứng dụng của Data Science, ngành y tế và chăm sóc sức khỏe cũng có những bước nhảy vọt
quan trọng. 10 nhóm lĩnh vực đã áp dụng thành công những ứng dụng của Data Science có thể kể đến như Phân
tích hình ảnh y khoa, gen và bộ gen, điều chế thuốc, phân tích và chẩn đoán, ứng dụng phần mềm sức khỏe hay
trợ lý sức khỏe tâm lý…

4
 1. Phân tích hình ảnh y khoa (Medical Image Analysis)
Lúc trước bác sĩ phải chuẩn đoán bệnh dựa trên phán đoán của bản thân.
Sử dụng công nghệ máy tính và phân tích dữ liệu tìm ra những khác thường trong hình ảnh siêu âm, nội
soi tử cung để chẩn đoán bệnh, dị tật bẩm sinh 1 cách chính xác.
Việc sử dụng kĩ thuật phân tích hình ảnh y khoa giúp giảm thiểu rủi ro chẩn đoán, là một công cụ tham
khảo sát đáng cho y bác sĩ.
Đây là một sự kết hợp giữa các loại hình công nghệ khác nhau. Kỹ thuật siêu âm màu 4D, Siêu âm
Doppler màu, Kỹ thuật nội soi, Máy chụp mạch số hoá xóa nền, máy chụp cộng hưởng từ, .. Từ kết quả của các
công nghệ trên máy tính sẽ phân tích các khả năng và đưa ra những chẩn đoán tham khảo cho y bác sĩ một cách
khoa học và chính xác.

Siêu âm Doppler màu

Máy chụp cộng hưởng từ

5
 2. Ứng dụng Data Science vào nghiên cứu di truyền học (Genomic Data Science)
Áp dụng kĩ thuật phân tích thống kê để đưa ra kết quả về gen, cho phép các nhà nghiên cứu sinh học và
di truyền học để hiểu về ảnh hưởng của cấu trúc gen.
Data Science có thể giúp các nhà khoa học phân loại được những bệnh do gen bẩm sinh; cách mà các
gen phản ứng với những loại thuốc. Nguồn dữ liệu dồi dào của ngành là môi trường để Data Science phát triển,
sản sinh ra những Big Data như MapReduce.
Các đề tài nghiên cứu ứng dụng gồm có: sử dụng tế bào gốc tạo máu tự thân điều trị nhồi máu cơ tim,
bệnh giác mạc, các tổn thương cơ xương khớp, ung thư buồng trứng, ung thư vú, và biệt hóa tế bào gốc sinh
tinh thành tinh trùng để điều trị vô sinh ở nam giới…
Các tế bào gốc lấy từ tế bào của một bộ phận nào đó trong cơ thể người. Chẳng hạn như tế bào gốc từ
màng ối, tế bào gốc từ máu cuống rốn…
Cơ chế của ứng dụng khoa học này là lưu trữ các mẫu tế bào gốc song song phân tích tế bào gốc thành
các hệ gen từ đó thử nghiệm và điều trị thay thế cho các bệnh nhân.

3. Tạo một phần mềm bệnh viện Từ Dũ

Bệnh nhân ở vùng xa, vùng quê có thể đăng kí lịch khám online. Cũng như xem xét những đánh giá
chính xác về từng bác sĩ thạc sĩ,…

4. Lưu trữ thông tin bệnh nhân vào hệ thống

Khi bệnh nhân đến khám thông tin, giấy tờ chụp xquang xét nghiệm của họ sẽ được lưu giữ vào hệ
thống. Và khi tới hẹn tái khám hệ thống sẽ gửi tin nhắn đến số điện thoại của bệnh nhân nhắc nhở bệnh nhân đi
tái khám.
6
 Đặc biệt đối với bệnh viện Từ Dũ thì những xét nghiệm ban đầu của thai kì cũng như xét nghiệm đầu
đời của em bé sẽ được lưu trữ trên hệ thống một cách an toàn và sau này nếu đứa bé lớn lên mắc bệnh có thể
xem lại những giữ liệu gốc đó và chọn ra hướng chữa trị tốt nhất.
Lưu trữ thông tin của từng đợt khám định kì phát hiện bệnh ung thư sớm cho bệnh nhân cũng như phát
đồ điều trị thích hợp với mỗi bệnh nhân.

5. Giữ tế bào gốc của máu cuống thai

Phương pháp điều trị mới sử dụng tế bào gốc, máu cuống rốn sẽ được thu thập, xử lý, kiểm tra chất
lượng và lưu trữ lại. Mục đích của việc lưu trữ tế bào gốc là phục vụ cho điều trị cho chính người sở hữu dây
rốn đó hoặc các thành viên khác trong gia đình khi có vấn đề về sức khỏe.
Tế bào gốc của máu cuống thai là phao cứu sinh để điều trị nhiều bệnh dựa trên khả năng biến đổi độc
nhất vô nhị của tế bào gốc máu cuống rốn thành các loại tế bào máu. Chúng có thể sản sinh ra các tế bào máu
như:
Tế bào hồng cầu mang oxy tới toàn bộ các tế bào khác.
Tế bào bạch cầu có chức năng miễn dịch.
Tế bào tiểu cầu giúp đông máu khi bị thương.
Điều trị được những bệnh lý sau:
Ung thư máu, bạch cầu cấp dòng lympho, bạch cầu cấp dòng tủy, bạch cầu mãn tính dòng tủy, hội
chứng loạn sinh tủy, suy giảm miễn dịch kết hợp trầm trọng, thiếu máu Fanconi, suy tủy nặng, lymphoma Non-
Hodgkin, bệnh Thalassemia, suy tủy dòng hồng cầu, thiếu máu hồng cầu liềm.

7
 6. Kết nối hệ thống máy thở của bệnh nhân, nhịp tim của em bé với trung tâm bệnh viện, đầu tư
robot, máy đưa thuốc
Khi bệnh nhân nằm trong phòng chờ sinh hoặc phòng hồi sức, nếu nhịp tim tăng cao, gặp vấn đề gì thì
hệ thống bệnh viện sẽ phát hiện ra và đến xử lý kịp thời, tránh tình trạng thai nhi chết ngạt, bệnh nhân tiền sản
giật chết.

Có thể trả lời bệnh nhân tự động, chẩn đoán sơ bộ với những điều kiện đặc biệt để biết được trường hợp
nào cần được ưu tiên, nguy hiểm cần thăm khám trước tiên.
Thay vì cần tốn nhân lực (y tá) phát thuốc hằng ngày cho bệnh nhân trong phòng hồi sức thì ta có thể sử
dụng robot.
Chăm sóc bồng bế bệnh nhân, trò chuyện, chia sẻ cùng bệnh nhân.

8
 7. Triển khai trong mô hình tiếp nhận bệnh nhân và thanh toán viện phí
Bệnh viện Từ Dũ sẽ liên kết với ngân hàng thuộc sự quản lý của nhà nước phục vụ công tác tiếp nhận
bệnh, khai thác thông tin, phát hành thẻ khám chữa bệnh và thanh toán viện phí. Giúp giảm tải người dân chờ
thăm khám chữa bệnh tại những khu điều trị ngoại trú. Thẻ khám chữa bệnh – thanh toán viện phí được phát
hành tại Bệnh viện Từ Dũ còn có ưu điểm dùng để rút tiền trong tài khoản cá nhân của chủ thẻ từ đơn vị phát
hành thẻ, ngoài phần mã vạch thể hiện hồ sơ bệnh án và thông tin cá nhân người bệnh.

8. Chuẩn hóa mã chẩn đoán, mã quy trình can thiệp, chữ viết tắt, ký hiệu, định nghĩa dùng trong
bệnh viện
Việc chuẩn hóa thuật ngữ, định nghĩa, từ vựng và danh pháp giúp đảm bảo sự tương thích dữ liệu và
thông tin trong nội bộ bệnh viện và với các bệnh viện khác. Ngoài ra, chuẩn hóa giúp ngăn ngừa việc hiểu sai
thông tin và các sai sót có thể xảy ra. Việc thống nhất mã chẩn đoán và mã quy trình can thiệp tạo điều kiện cho
việc tổng hợp và phân tích dữ liệu. Sử dụng chữ viết tắt tiềm ẩn nhiều vấn đề và đôi lúc rất nguy hiểm, nhất là
khi kê đơn thuốc. Ngoài ra, dùng chung một chữ viết tắt cho nhiều thuật ngữ y khoa khác nhau khiến cho người
đọc hiểu sai ý của người viết và dẫn đến sai sót y khoa. Chữ viết tắt và ký hiệu cũng được chuẩn hóa và có một
danh sách các chữ viết tắt và kí hiệu không được sử dụng. Mọi sự chuẩn hóa phải phù hợp với các tiêu chuẩn
địa phương và quốc gia đã được công nhận.

9. Điều chế thuốc, phát hiện dấu hiệu ban đầu của bệnh dịch
Bên cạnh đó phân tích dữ liệu có thể được sử dụng để dự đoán sự bùng phát của bệnh tật, xác định chính
xác nguồn gốc của chúng và các khu vực có thể chúng có thể lây lan, cứu sống hàng ngàn người cùng một lúc,
điều chế thuốc dựa vào tiêu lượng người dùng. Bác sĩ sẽ nhập liệu vào máy móc sẽ tính toán phác đồ điều trị
phù hợp cho bệnh nhân.

9
 Điều chế thuốc là khâu quan trọng nhất nhì trong lĩnh vực y khoa. Chính vì thế, sự góp mặt của Data
Science vào công cuộc điều chế ra những dược liệu, loại thuốc mới là điều vô cùng cần thiết vì đây là một lĩnh
vực cực kỳ nhạy cảm và phức tạp.
Data Science có thể giúp con người đơn giản hóa quy trình điều chế và cung cấp được nguồn tư liệu về
dược học, từ đó mang đến tỷ lệ thành công cao hơn cho quy trình điều chế thuốc mới.
Với Machine Learning, chúng ta có thể phân tích những tổ hợp phức tạp hơn của thuốc hay tác dụng của
thuốc lên gen để dự đoán kết quả phản ứng trong thực tiễn áp dụng.
Với sự tiến bộ vượt bậc trong chẩn đoán bệnh nhờ vào Data Science, ngành y tế – chăm sóc sức khỏe
còn kết hợp với các Data Scientist để dự đoán chiều hướng bệnh trạng phát triển dựa trên tư liệu của bệnh nhân.
Những người như bác sĩ, đội ngũ y tế có thể căn cứ theo dữ liệu này, cùng với Data Scientist xâu chuỗi
chúng với nhau để tạo thành một nguồn thông tin hữu ích và giá trị cho công tác khám chữa bệnh.

10. Ứng dụng trong hệ thống quản trị bệnh viện

Áp dụng trong quá trình tái cấu trúc lại hệ thống bệnh viện:
- Nâng cao năng lực lâm sàng của y, bác sĩ thông qua việc thu thập những đánh giá của bệnh nhân. Sử
dụng các bài test để xác định trình độ thực tế của từng y, bác sĩ. Sau đó, đưa vào các khóa đào tạo phù hợp.
- Quy trình khám, chữa bệnh được định sẵn, phân luồng bệnh nhân theo các hình thức khác nhau như
có/không có bảo hiểm y tế…
- Phân chia thời gian làm việc của các nhân viên y tế để giải quyết vấn đề thiếu hụt hay dư thừa nguồn
lực.

Chương III: Thảo luận

Một thách thức mà hầu hết các bệnh viện phải đối mặt là đối phó với áp lực chi phí trong việc điều trị
nhiều bệnh nhân mà vẫn đảm bảo chất lượng tốt. Ngày nay việc sử dụng dữ liệu từ các máy và dụng cụ đã tăng
mạnh để tối ưu hóa và theo dõi điều trị, lưu lượng bệnh nhân cũng như việc sử dụng thiết bị trong bệnh viện.
Từ các khâu như tiếp nhận thông tin bệnh nhân, đến chuẩn đoán hình ảnh, khám chữa bệnh ngày nay
đều có sự góp mặt và góp công của Dât Science. Xử lý và chuẩn đoán qua X-ray, MRI, CT-scans giờ đây dễ
dàng và còn “thông minh” hơn. Còn ở lĩnh vực di truyền học thì MapReduce cũng có thể xem là một nền tảng
hỗ trợ đắc lực cho việc dự báo các gen. Không thể không nhắc đến là những ứng dụng của Data Science trong
việc điều chế thuốc dựa vào tư liệu người dùng v.v … Công tác chuẩn đoán bệnh cũng trở nên khoa học và
chính xác hơn khi ứng dụng Data Science vào máy móc y khoa. Hoặc cũng có thể bác sĩ sẽ nhờ đến một số
công cụ để tính toán phác đồ điều trị phù hợp cho bệnh nhân. Hiện nay cũng đã có nhiều phần mềm và ứng
dụng trợ lý sức khỏe được xây dựng trên nền tảng ứng dụng của Data Science vào đời sống.

10
 Chương IV : Kết luận
Data sience đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống, đặc biệt trong lĩnh vực y khoa nói chung
và bệnh viện Từ Dũ nói riêng.
Nhờ những ứng dụng trên mà cuộc sống con người được cải thiện nhiều hơn, sức khỏe được đảm bảo
hơn, tiết kiệm nguồn nhân lực cho đất nước.

THE END

11