Bùi Qùốc Việt: Chuyên Đề Iii Max - Min Của Hàm Số

NHÓM TOÁN VDC&HSG THPT MAX - MIN CỦA HÀM SỐ VD_VDC
CHUYÊN ĐỀ III
MAX - MIN CỦA HÀM SỐ
HỌC HỎI - CHIA SẺ KIẾN Thời gian: 180 phút (Không kể thời gian phát đề)
THỨC
Dạng 1 : Cho đồ thị hàm số hoặc bảng biến thiên của hàm số , cho đồ thị hàm số
hoặc bảng xét dấu của hàm . Tìm GTLN-GTNN của hàm hoặc của hàm
( là hàm theo , ví dụ: )

PHƯƠNG PHÁP
Thực hiện theo một trong hai cách
Cách 1:
Bước 1. Đặt .
BÙ I QUỐ C VIỆ T
Tìm tập giá trị của trên khoảng .
Chú ý: Có thể sử dụng khảo sát hàm số, bất đẳng thức để tìm tập giá trị của .
Bước 2. Từ bảng biến thiên hoặc đồ thị của hàm số cho ta giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của hàm
số .
Bước 3: Kết luận.
Cách 2:
Bước 1. Tính đạo hàm .
Bước 2. Tìm nghiệm .

Bước 3: Lập bảng biến thiên.
Bước 4: Kết luận về giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của hàm số .
Câu 1. (VDC&HSG mức độ 3) Cho hàm số có đạo hàm liên tục trên và đồ thị hàm số
như hình vẽ bên dưới
CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2022-2023 Trang 1

NHÓM TOÁN VDC&HSG THPT CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ VD_VDC
Biết . Giá trị nhỏ nhất của hàm số trên là
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
GVSB: Nguyễn Chơn Trung; GVPB: Hoàng Ngọc Hùng
Chọn A
Từ đồ thị hàm số . Ta có bảng biến thiên.
Ta có
mà .
Vậy giá trị nhỏ nhất của hàm số trên là .
Câu 2. (VDC&HSG mức độ 3) Cho hàm số có đạo hàm trên và có đồ thị hàm số
như hình vẽ.
Trang 2 TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA

Biết rằng , các điểm thuộc đồ thị. Giá trị nhỏ
nhất và giá trị lớn nhất của hàm số trên đoạn lần lượt là
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
GVSB: Nguyễn Chơn Trung; GVPB: Hoàng Ngọc Hùng
Chọn D
Bảng biến thiên
Ta có:
Mà
Câu 3. (VDC&HSG mức độ 3) Cho hàm số
Giá trị lớn nhất của hàm số

. Vậy
y  f x
g  x   f  x  3x  2   2022
2
trên đoạn 
 3;
1
.
có đồ thị là đường cong trong hình bên dưới.


2  bằng
 21  3
f    2022 f    2022
A.  16  . B. 2024 . C. 2025 . D.  4  .
Lời giải
Chọn C

 3  1
 x  2   3; 2 
  
  1
 x  1  3; 
  2
 2x  3  0
  1
g   x    2 x  3 . f   x 2  3 x  2   0   x 2  3 x  2  0   x  2   3; 
  2
 x 2  3 x  2  2
  1
 x  0   3; 
  2
  1
 x  3   3; 
Xét:   2 .
 1
g x  3; 2 
Bảng biến thiên của hàm số trên đoạn :
Suy ra:
max g  x   g  0   f  2   2022  2025
 1
 3; 2 
  .
y  f x
Câu 4. (VDC&HSG mức độ 3) Cho hàm số liên tục trên  và có đồ thị như hình vẽ. Giá
trị lớn nhất của hàm số


g  x   f x2  2
trên

1; 3  
đạt được tại điểm nào sau đây?
A. x  1 . B. x  0 . C. x  3 . D. x  1 .
Lời giải
Chọn D
Đặt t  x  2 , suy ra t   2 x ; t   0  x  0 .
2
Bảng biến thiên:

t  2;1 y  f t  2;1 đạt

Suy ra . Dựa vào đồ thị ta thấy giá trị lớn nhất của hàm số trên
tại t  1 . Suy ra x  2  1  x  1 .
2
Vậy giá trị lớn nhất của hàm số


g  x   f x2  2  trên  1; 3 
đạt tại x  1 .
Câu 5. (VDC&HSG mức độ 3) Cho hàm số liên tục trên và có bảng biến thiên như
sau
Tìm giá trị nhỏ nhất của hàm số .
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Chọn C
Đặt .
Để tồn tại thì phương trình có nghiệm có nhiệm
Khi đó hàm số trở thành hàm số
Ta có .
Do đó .
Câu 6. (VDC&HSG mức độ 3) Hàm số có đồ thị như hình bên. Gọi lần lượt là giá trị
nhỏ nhất và giá trị lớn nhất của hàm số trên đoạn . Giá trị của bằng

y
4
-1 O 1 2
-2 x
13
-
8
-4
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Chọn B
Xét hàm số: trên đoạn . Ta có:
BÙ I QUỐ C VIỆ T y
4
.
-1 O 1 2
-2 x
13
-
8
-4
Dựa vào đồ thị hàm số ta có:
+) ; ; .
Vậy .
.
Câu 7. (VDC&HSG mức độ 3) Cho hàm số: liên tục trên R và có bảng biến thiên như sau:

Tìm giá trị lớn nhất của hàm số trên đoạn .
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
GVSB: Nam Bui; GVPB: Hoàng Ngọc Hùng
Chọn C
Ta có .
.
Từ đó ta có bảng biến thiên
Vậy .
Câu 8. (VDC&HSG mức độ 3) Cho hàm số: có đồ thị là đường cong hình sau:
Giá trị nhỏ nhất của hàm số: trên là:
A. . B. . C. . D. .
Lời giải

Chọn D
Đặt: ,
ta có
Vậy: . Lập bảng biến thiên của hàm số trên
.
Dựa vào bảng biến thiên ta có:
Câu 9. (VDC&HSG mức độ 3) Cho hàm số . Hàm số liên tục trên tập số thực
và có đồ thị như hình vẽ bên.
y
-1 O 1 2
Biết . Giá trị nhỏ nhất của hàm số trên đoạn
là . Tính tổng .
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Chọn A
 Từ đồ thị hàm số và giả thiết ta có bảng biến thiên hàm
số trên :

 Ta có .
 Xét trên đoạn .
 Bảng biến thiên
.
Câu 10. (VDC&HSG mức độ 3) Cho hàm số , đồ thị của hàm số là đường cong
trong hình bên.
Giá trị lớn nhất của hàm số trên đoạn là
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Chọn C
Xét hàm số trên đoạn .
Đặt

Ta thấy, dựa vào đồ thị hàm số thì phương trình có 2 nghiệm phân biệt và nằm
trong
Ta có BBT:
Câu 11. (VDC&HSG mức độ 3) Cho hàm số: có đồ thị như hình vẽ.
Giá trị nhỏ nhất của hàm số: trên đoạn là:
A. . B. . C. . D. .
Lời giải

Chọn B
Ta có
Lập bảng biến thiên
Dựa vào bảng biến thiên, ta có: .
Câu 12. (VDC&HSG mức độ 4) Cho hàm số , ,

có đồ thị như hình vẽ.

Gọi là tập hợp các giá trị của sao cho hàm số đạt giá trị lớn
nhất hoặc đạt giá trị nhỏ nhất. Số phần tử của tập là
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
GVSB: Trần Minh Quang; GVPB: Lê Hoàng Khâm.
Chọn D
Đặt , .
Ta có .
Đặt , .
Ta có bảng biến thiên của hàm số .
Ta có nên từ bảng biến thiên suy ra:
hay (phương trình này có 3 nghiệm).
hay (phương trình này có 4 nghiệm).
Vậy có tất cả 7 giá trị của sao cho hàm số đạt giá trị lớn nhất hoặc đạt giá trị nhỏ nhất.
Câu 13. (VDC&HSG mức độ 4) Cho đồ thị hàm số như hình vẽ bên dưới.

Xét hàm số với và là hai tham số
thực. Gọi . Giá trị của bằng
A. . B. . C. . D.
Lời giải
Chọn C
Ta có . Dấu
bằng xảy ra khi .
. Dấu bằng xảy ra khi .
. Dấu bằng xảy ra khi .
khi .
Câu 14. (VDC&HSG mức độ 4) Cho hàm số có bảng biến thiên như sau
Tìm giá trị lớn nhất của hàm số trên đoạn .

A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Chọn C
Xét hàm số . Ta có bảng biến thiên

Khi đó hàm số là hàm chẵn nên có bảng biến thiên như sau
Xét hàm số . Ta có bảng biến thiên
Từ đó ta có bảng biến thiên của hàm số
Từ bảng biến thiên suy ra giá trị lớn nhất của hàm số trên đoạn là
tại .
Câu 15. (VDC&HSG mức độ 4) Cho hàm số có đạo hàm cấp hai trên , biết
và bảng xét dấu của như sau
Hàm số đạt giá trị nhỏ nhất tại điểm thuộc khoảng nào sau đây?
A. . B. . C. . D. .
Lời giải


Chọn B
Ta có bảng biến thiên
.
Ta có bảng biến thiên
Hàm số đạt giá trị nhỏ nhất tại điểm .
Câu 16. (VDC&HSG mức độ 4) Cho hàm số Đồ thị hàm số như hình vẽ.
Giá trị lớn nhất của hàm số trên đoạn bằng
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Chọn A
Ta có

Đồ thị hàm số cắt đồ thị hàm số tại hai điểm
Dựa vào đồ thị ta thấy Hàm số đồng biến trên và
nghịch biến trên Do đó
Mặt khác ; .
Câu 17. (VDC&HSG mức độ 4) Cho hàm liên tục trên đoạn và có bảng biến thiên như
hình vẽ bên dưới.
Có tất cả bao nhiêu giá trị thực của tham số thuộc đoạn để hàm số
có giá trị lớn nhất trên đoạn bằng ?
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
GVSB:Ngo Yen; GVPB: Lê Hoàng Khâm.
Chọn B
Cách 1:
Đặt . Vì nên suy ra .
với .
Khi đó

Do đó .
* Với .
Do đó có giá trị của .
* Với .
Do đó có giá trị của .
Vậy có giá trị của thỏa mãn yêu cầu đề bài.
Cách 2:
Vì nên .
.
Ta có

Do đó .
có giá trị của .

Với
có giá trị của .

Với
Vậy có giá trị của thỏa mãn yêu cầu đề bài.
Câu 18. (VDC&HSG mức độ 4) Cho hàm số và ( là tham
số thực). Gọi là tập hợp tất cả các giá trị của sao cho . Tổng
giá trị tất cả các phần tử của bằng
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Chọn C
Đặt Ta có .
Khi đó
Xét hàm số trên đoạn .
* Trường hợp 1: .
Từ giả thiết bài toán ta có (thỏa mãn).

Từ giả thiết bài toán ta có (thỏa mãn).
+ Nếu .
Từ giả thiết bài toán ta có (vì ).
+ Nếu .
Từ giả thiết bài toán ta có : (vì ).
Do đó .
Vậy tổng giá trị tất cả các phần tử của bằng .
Câu 19. (VDC&HSG mức độ 4) Cho hàm số . Có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên
của tham số để hàm số có giá trị nhỏ nhất không vượt quá ?
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Chọn A
Đặt , điều kiện .
Hàm số được viết lại .
Xét hàm số có ; .
Ta có .
.
* Trường hợp 1: :
Mà .

Mà .
* Trường hợp 3:
luôn đúng.
thỏa mãn.
Mà
Vậy do đó có giá trị .
Câu 20. (VDC&HSG mức độ 4) Cho hàm số bậc bốn có đồ thị như hình vẽ.
Gọi là tập hợp tất cả các giá trị nguyên của tham số
nhỏ nhất của hàm số trên đoạn

thuộc đoạn sao cho giá trị
không bé hơn 1. Khi
đó tổng các phẩn tử của bằng
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Chọn B
Dựa vào đồ thị hàm số ta thấy với .
Đặt với với .
Vì và nên .
Xét
Vì nên
+ Trường hợp 1: Xét (không thỏa mãn ).

+ Trường hợp 2: Xét (do )
sai.
Do đó không thỏa mãn.
+ Trường hợp 3: Xét
( thỏa mãn).
và nên
Mà
Vậy tổng các phẩn tử của là .
Câu 21. (VDC&HSG mức độ 4) Cho hàm số . Gọi là tập hợp tất cả các giá trị
của tham số để giá trị lớn nhất của hàm số trên đoạn
bằng . Khi đó tổng các phẩn tử của bằng
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Chọn B
Xét hàm số .
+ Trường hợp 1: .

+ Trường hợp 2: .
Vậy tổng các phẩn tử của là .
Câu 22. (VDC&HSG mức độ 4) Cho đồ thị hàm số như hình dưới đây. Gọi giá trị lớn nhất,
giá trị nhỏ nhất của hàm số trên đoạn lần lượt là
. Tính .
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
GVSB: Lê Đình Đức; GVPB: Nguyễn Loan
Chọn A
Đặt . Nhận thấy đây là hàm số đối xứng
qua trục nên việc tìm GTLN – GTNN của sẽ được thu gọn trên đoạn của hàm
Ta có:
Ta có bảng xét dấu đạo hàm của hàm số như sau:
Suy ra

Ta có: .
Câu 23. (VDC&HSG mức độ 4) Cho đồ thị hàm số như hình dưới đây. Gọi giá trị lớn nhất,
giá trị nhỏ nhất của hàm số trên đoạn lần lượt là .
Tìm giá trị của tham số để đạt giá trị lớn nhất, biết rằng .
A. B. C. D.
Lời giải
GVSB: Lê Đình Đức; GVPB:Nguyễn Loan
Chọn A
Xét hàm số .
Đặt . Lúc này ta chỉ cần xét hàm với .
Xét
Ta có bảng xét dấu đạo hàm của như sau:

Ta có:
Xét hàm số ta có:

Suy ra thì đạt giá trị lớn nhất.
Câu 24. (VDC&HSG mức độ 4) Cho bảng biến thiên của đồ thị hàm số như hình dưới đây.
Cho hàm số . Tìm để giá trị lớn nhất của
hàm số trên đạt giá trị nhỏ nhất trên .
A. B. C. D.
Lời giải
Chọn A
Ta thấy rằng, khi biến là hay thì giá trị lớn nhất và nhỏ nhất của hàm số không thay
đổi. (Bản chất của việc tăng, giảm biến đơn vị là ta dịch chuyển đồ thị hàm số đó sang trái
hay sang phải mà không ảnh hưởng tới hình dáng của đồ thị.)
Do đó ta chỉ cần thực hiện yêu cầu bài toán với hàm số .
Xét hàm số .
. (do )
Ta có bảng xét dấu đạo hàm của hàm như sau:

Ta có: .
Suy ra .
TH1: . Suy ra giá trị lớn nhất của đạt giá trị nhỏ nhất
khi .
TH1: . Suy ra giá trị lớn nhất của đạt giá
trị nhỏ nhất khi .
Câu 25
Vậy .
(VDC&HSG mức độ 4) Cho đồ thị hàm số như hình dưới đây. Cho hàm số
. Xác định số giá trị nguyên của tham số để giá trị
lớn nhất của trên không vượt quá 10.
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Chọn B1
Trên .
Xét hàm số

Ta có bảng xét dấu đạo hàm của như sau:
Ta có:
TH1: .
Theo giả thiết thì . Trường hợp này có 9 giá trị nguyên.
TH2:
Theo giả thiết thì
Vậy có 17 giá trị nguyên.
. Trường hợp này có 8 giá trị nguyên.
Câu 26. (VDC&HSG mức độ 4) Cho bảng biến thiên của đồ thị hàm số trên khoảng
như hình dưới đây. Có bao nhiêu giá nguyên của tham số để giá trị lớn nhất của
hàm số trên đoạn bằng .
A. . B. . C. . D. .
Lời giải
Chọn D

Đặt , từ đây ta thu hẹp khoảng xác định từ
thành . (Tính đối xứng của hàm )
Đặt
Do đó là hàm luôn đồng biến nên mọi giá trị chỉ cho ta một giá trị .
Ta có:
Khi đó, GTLN của hàm số trên đoạn bằng GTLN của hàm số hay
trên đoạn .
Quan sát hình vẽ, ta thấy GTLN của trên đoạn bằng
Từ yêu cầu bài toán .
Đổi biến có 3 nghiệm hay có giá trị thỏa mãn yêu cầu bài
toán.

Bùi Qùốc Việt: Chuyên Đề Iii Max - Min Của Hàm Số

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bùi Qùốc Việt: Chuyên Đề Iii Max - Min Của Hàm Số

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

NHÓM TOÁN VDC&HSG THPT MAX - MIN CỦA HÀM SỐ VD_VDC

( là hàm theo , ví dụ: )

Bước 1. Tính đạo hàm .

Bước 2. Tìm nghiệm .

như hình vẽ bên dưới

CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2022-2023 Trang 1

Biết . Giá trị nhỏ nhất của hàm số trên là

Từ đồ thị hàm số . Ta có bảng biến thiên.

Vậy giá trị nhỏ nhất của hàm số trên là .

Trang 2 TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA

Biết rằng , các điểm thuộc đồ thị. Giá trị nhỏ

Giá trị lớn nhất của hàm số

có đồ thị là đường cong trong hình bên dưới.

CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2022-2023 Trang 3

trị lớn nhất của hàm số

Bảng biến thiên:

Trang 4 TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA

t  2;1 y  f t  2;1 đạt

Vậy giá trị lớn nhất của hàm số

Để tồn tại thì phương trình có nghiệm có nhiệm

Khi đó hàm số trở thành hàm số

CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2022-2023 Trang 5

Xét hàm số: trên đoạn . Ta có:

Dựa vào đồ thị hàm số ta có:

Trang 6 TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA

Tìm giá trị lớn nhất của hàm số trên đoạn .

Giá trị nhỏ nhất của hàm số: trên là:

CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2022-2023 Trang 7

Vậy: . Lập bảng biến thiên của hàm số trên

Biết . Giá trị nhỏ nhất của hàm số trên đoạn

 Từ đồ thị hàm số và giả thiết ta có bảng biến thiên hàm

Trang 8 TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA

 Xét trên đoạn .

 Bảng biến thiên

Giá trị lớn nhất của hàm số trên đoạn là

Xét hàm số trên đoạn .

CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2022-2023 Trang 9

Trang 10 TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA

Lập bảng biến thiên

Câu 12. (VDC&HSG mức độ 4) Cho hàm số , ,

CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2022-2023 Trang 11

Ta có bảng biến thiên của hàm số .

hay (phương trình này có 3 nghiệm).

hay (phương trình này có 4 nghiệm).

Trang 12 TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA

Xét hàm số với và là hai tham số

thực. Gọi . Giá trị của bằng

. Dấu bằng xảy ra khi .

. Dấu bằng xảy ra khi .

Tìm giá trị lớn nhất của hàm số trên đoạn .

Xét hàm số . Ta có bảng biến thiên

CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2022-2023 Trang 13

Xét hàm số . Ta có bảng biến thiên

và bảng xét dấu của như sau

Trang 14 TÀI LIỆU ÔN THI THPT QUỐC GIA

GVSB: Trần Minh Quang; GVPB: Lê Hoàng Khâm.

Giá trị lớn nhất của hàm số trên đoạn bằng

CHUYÊN ĐỀ VDC&HSG 12 NĂM 2022-2023 Trang 15

Đồ thị hàm số cắt đồ thị hàm số tại hai điểm

Dựa vào đồ thị ta thấy Hàm số đồng biến trên và

nghịch biến trên Do đó

có giá trị lớn nhất trên đoạn bằng ?

Đặt . Vì nên suy ra .