Naam Klas Nr.

Vak Nederlands Datum

Leerkracht SAN Score

Onderzoekscompetenties: een goede onderzoeksvraag opstellen

1. Inleiding
We werken deze les met de podcasts van de Universiteit van Vlaanderen. De
Universiteit van Vlaanderen maakt ‘wetenschap voor iedereen toegankelijk’.
Via video’s en podcasts proberen onderzoekers een bepaalde vraag voor de
luisteraar te beantwoorden. De sprekers zijn voornamelijk professoren van
Vlaamse universiteiten.

2. Bekijk de vragen van enkele afleveringen van de Universiteit van Vlaanderen.

1
 a. Welk van de onderwerpen spreekt je het meeste aan? Waarom?

b. Zou je voor een podcast kiezen van een specifieke universiteit? Waarom net die universiteit?

c. Zou je zelf onderzoek willen doen naar één van de onderwerpen? Welk onderwerp? Waarom
wel/niet?

3. Luisteropdracht – kies 1 van de podcasts uit en beluister/bekijk met oortjes op je computer. Je

gaat hiervoor naar https://www.universiteitvanvlaanderen.be/ en je selecteert in het menu
rechtsboven ‘podcasts’. Vervolgens tik je in de zoekbalk je onderwerp naar keuze (uit de lijst
hierboven). Lees eerst de vragen hieronder en beluister dan de podcast.

a. Weet je al iets over het onderwerp?

b. Waarover denk je dat de podcast zal gaan? Wat zijn je verwachtingen?

c. Noteer hier drie feiten uit de podcast die je interessant vindt en zou willen vertellen aan een
klasgenoot of kennis.

 .

 .

 .

2
4. Beantwoord onderstaande vragen. Gebruik hiervoor de theorie uit de groene kader. LET OP! Deze
groene kader is leerstof. Je werkt individueel. Klaar? Dan mag je antwoorden vergelijken met je buur.
Bespreek nadien de antwoorden klassikaal.

a. Hoe beginnen de meeste onderzoeksvragen?

b. Om welk soort vraag gaat het hier telkens? Voeg de nummers van de vragen toe.
 een beschrijvende vraag:
 een vergelijkende onderzoeksvraag:
 een verklarende onderzoeksvraag:
 een evaluerende onderzoeksvraag:
 een voorspellende vraag:
 een probleemoplossende vraag:

c. Vind je dit goede onderzoeksvragen? Waarom (niet)?

3
5. Bekijk het groene kader i.v.m. het afbakenen van een onderzoeksvraag. Geef telkens aan hoe
deze vragen verder worden geconcretiseerd. Je werkt in duo voor deze opdracht. LET OP! De
groene kader is leerstof. Bespreek nadien de antwoorden klassikaal.

6. Maak de opdrachten bij deze onderzoeksvraag individueel. Bespreek nadien de antwoorden

klassikaal.

a. Concretiseer de onderzoeksvraag door …

 de onderzochte periode te beperken:

 een ruimtelijke begrenzing:

4
  een afbakening van de groep:

 een deelprobleem:

 een specifieke invalshoek:

b. Concretiseer de onderzoeksvraag door twee manieren van afbakening te combineren.

 tijd en ruimte:

 groep en ruimte:

 groep en tijd:

c. Combineer drie manieren van afbakening en concretiseer de oorspronkelijke vraag.

7. Lees de introductie bij een aflevering van de podcast van de Universiteit van Vlaanderen. Maak deze
opdracht per twee. Bespreek nadien de antwoorden klassikaal.

a. Maak op basis van de vraag Waarom stinken mensen? zes nieuwe onderzoeksvragen. Baken
de vragen voldoende af.
 Beschrijvende onderzoeksvraag:

5
  Vergelijkende onderzoeksvraag:

 Verklarende onderzoeksvraag:

 Evaluerende onderzoeksvraag:

 Voorspellende onderzoeksvraag:

 Probleemoplossende onderzoeksvraag:

b. Hoe beoordeel je de betrouwbaarheid van deze podcast op basis van de

introductie? Motiveer je antwoord.

c. Aan welke normen moeten podcasts, teksten en videoreportages volgens jou voldoen om
betrouwbaar te zijn?

Eindopdracht
Stel zelf een goede onderzoeksvraag op over een onderwerp dat met taal te maken heeft. Zorg voor een
voldoende afgebakende onderzoeksvraag. Noteer ook om welk soort vraag het gaat en met welke
medeleerlingen je deze vraag hebt opgesteld.

Onderzoeksvraag:

Soort vraag:
Groepsleden: