Sprawdzian 1.

do rozdziału „Zachwycający Kosmos”

Imię i nazwisko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Klasa . . . . . . . . . .

Instrukcja dla ucznia

Przeczytaj wiersz i wykonaj zadania od 1. do 6. Masz na to 15 minut.

Konstanty Ildefons Gałczyński

Księżyc (fragm.)

Po kręgu zakreślonym starannie toczy

się świecący mój mechanizm;
każdą linię, bryłę i płaszczyznę
trącam tym świecącym mechanizmem,
stąd cień srebrny podczas nocnych godzin, co po
świecie jak po twarzy chodzi.
Poruszone mą wielką sprężyną,
rzeczy martwe jak żywe płyną,
barwę, nazwę, kształt, wagę i wymiar
w dźwięczną płynność zmienia noc olbrzymia
i ucicha wiatr, i milknie sowa, gdy
nadchodzi pora księżycowa.
Mosty tracą kres. Smyczki się dłużą. W
miastach zjawia się pochyłych dużo
nagle ulic. Dzikie wino gore1
i się zwija, raz w es, raz we flores.
Konstanty Ildefons Gałczyński, Wiersze,
Czytelnik, Warszawa 1956, s. 532.
1
Gore – przestarz. pali się, płonie.

1. Osobą mówiącą w wierszu jest

A. cień padający nocą na ulice.
B. księżyc świecący nad miastem.
C. noc ukrywająca barwy, nazwy i kształty. D.
poeta zafascynowany blaskiem księżyca.

1
2. Podkreśl w wierszu zwrotkę, w której ujawnia się osoba mówiąca.

3. Nadaj tytuły trzem obrazom poetyckim wyodrębnionym z wiersza.

................................................................................................................... .

................................................................................................................... .

................................................................................................................... .

4. Podkreśl dwa sformułowania określające nastrój wiersza. Uzasadnij swój wybór w kilku
zdaniach.

wesoły spokojny błogi posępny radosny

przerażający tajemniczy przygnębiający

................................................................................................................... .

................................................................................................................... .

................................................................................................................... .

................................................................................................................... .

................................................................................................................... .

5. Uzupełnij tabelę. Wyjaśnij, jak rozumiesz zacytowane fragmenty wiersza.

Fragment wiersza Znaczenie

a) Po kręgu zakreślonym starannie toczy

się świecący mój mechanizm

b) każdą linię, bryłę i płaszczyznę trącam tym

świecącym mechanizmem

2
6. Uzasadnij pisownię ó, rz, ch oraz ż w poniższych wyrazach.

a) mój – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b) tworzyć – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . c)

ucicha – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . d)

dłużą – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .