54 Czytanie ze zrozumieniem

....................................................................
imię i nazwisko

.............................. ...........................

Kim jest Konrad? data klasa

Przeczytaj tekst Jana Stasicy i wykonaj podane zadania.

Kim tak naprawdę jest Konrad i dlaczego w Prologu występuje jako Więzień. Dlaczego Mickiewicz nie
wyposażył go ani w imię, ani w nazwisko? Może dlatego, że wtedy nie był jeszcze Konradem. To zapewne je-
den z filomatów skazanych w procesie Nowosilcowa, nadwrażliwy poeta, który funkcjonuje na granicy jawy
i snu, budząc się i zasypiając na przemian. Jego wizjom towarzyszą Anioł i Duchy. Przeznaczony do wielkich
zadań, jest prorokiem, głosem Boga i dlatego naznaczony zostaje także cierpieniem. Wielkość i cierpienie
zawsze idą ze sobą w parze. [...]
Widać zatem, że psychika Więźnia od zarania funkcjonowała na granicy świadomości i podświadomości,
świata i zaświatów, szczęścia i cierpienia, dobra i zła. [...] Egzystencja Więźnia konstytuuje się w jej gra-
niczności. On sam zdaje sobie z tego niejasno sprawę, stąd jego niezwykłe intuicje. [...] Graniczność – ele-
mentarne doświadczenie egzystencjalne Więźnia – otwiera możliwość syntetyzowania wielu wymiarów rze-
czywistości: świata realnych zjawisk, przestrzeni wyobraźni i, leżącego za jej granicami, marzenia. Więzień
znajduje się w takim stanie ducha, kiedy cierpienie i udręka prowadzą do jakiegoś szczególnego uniesienia,
które sprawia, że niepoznawalne jest intuicyjnie uchwytne, a to, co jest poza granicami doświadczenia, ob-
jawia się jako niezwykle silne przeczucie. Nadzmysłowy świat to domena duchów, które, jak w klasycznym
moralitecie, walczą o myśli i uczucia człowieka. Co więcej, żywią się nimi. [...]
I tak oto dochodzimy do najbardziej zdumiewającego momentu „psychomachii” Więźnia. Chodzi mia-
nowicie o dwa napisy na ścianie celi. Pierwszy: D.O.M. GUSTAVUS OBIIT M. D. CCC. XXIII CALENDIS
NOVEMBRIS. I drugi: HIC NATUS EST CONRADUS M. D. CCC. XXIII CALENDIS NOVEMBRIS.
Skąd się wziął nagle Gustaw – bohater IV części – w więziennej celi? Dlaczego umarł, skoro nie był czło-
wiekiem, ale Upiorem? Cielesny Gustaw zmarł, popełniwszy samobójstwo z powodu nieszczęśliwej miłości
do pięknej Pastereczki. Upiory zaś nie umierają.
Jan Stasica, Polifonia Wielkiej Improwizacji, dostęp z 2.08.2013:
http://artelis.pl/artykuly/44862/Polifonia-Wielkiej-Improwizacji

1 Określ relację między akapitami 1. i 2. 1 p.

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................

2 Wyjaśnij sformułowanie: „egzystencja Więźnia konstytuuje się w jej graniczności”. 1 p.

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................

3 Scharakteryzuj stan psychiczny, w którym znajduje się uwięziony Konrad. 2 p.

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................

4 Przedstaw funkcję pytań zawartych w ostatnim akapicie. 1 p.

..........................................................................................................................

..........................................................................................................................