LËNDA: Matematika për klasën e VI-të

Tema: GJEOMETRI Numri i orëve: 40 Koha e realizimit:

Përgaditi: Ramiz Iljazi, ShFK “ Besa” Reçicë e Vogël, Tetovë

Adaptoi:

Rezultatet nga mësimi

Nxënësi/nxënësja do të aftësohet të:
1. zgjidh probleme nga konteksti i përditshëm duke përdorur nocionet segment dhe kënd;
2. përdor nocionet vija rrethore, rrethi, pozita reciproke e rrethit me pikë, drejtëz dhe vijën rrethore, në kontekstin e përditshëm;
3. zgjidh problemet e trekëndëshit duke përdorur termet: orthoqendra, qendra, vija rrethore e brendashkruar dhe i rrethuar dhe shuma
e këndeve në trekëndësh;
4. përshkruan dhe vizaton rrjete të formave 3D (prizëm, piramidë dhe cilindër);
5. përdor një ndryshim të pozicionit të një shumëkëndëshi me simetri boshti, translacioni ose rrotullimi për me 90◦ rreth njërit prej kulmeve
të tij në një kontekst të përditshëm.

Ndjekja e përparimit
-përgjigje me gojë për pyetjet e bëra nga mësimdhënësi ose shokët e klasës;
▪ performancë praktike (për shembull: grupimi i formave 2D sipas karakteristikave të ndryshme, zgjidhja e problemeve matematikore nga
konteksti i përditshëm, lojë digjitale);
▪ prodhime (modele, për shembull: prodhimi i një prizmi, piramide, cilindri);

1
 Përmbajtja II. 41. 1. Drejtëza. Gjysëmdrejtëza. Segmenti
Konceptet Standardet për vlersim
Drejtëza, gjysëmdrejtëza, segmenti ● defionon drejtëzën
● definon gjysëmdrejtëzën..
● Cakton dhe krahason gjatësinë e segmentit
Përmbajtja II. 42. 2. Mbledhja dhe zbritja grafike e segmenteve
Konceptet Standardet për vlersim
Segmenti, mbledhja dhe zbritja grafike ● Mbledh dhe zbret segmente (grafikisht dhe aritmetikisht).
dhe aritmetike e segmeneteve
Përmbajtja II. 43. 3. Drejtëzat reciprokisht normale dhe paralele
Konceptet Standardet për vlersim
Drejtëza, drejtëza paralele, drejtëza ● Vizaton drejtëza paralele me veglat gjeomterike
normale
Përmbajtja II. 44. 4. Largesa prej pikës deri në drejtëz
Konceptet Standardet për vlersim
drejtëza,largesa prej pikës deri në drejtëz ● Gjen largesën pfrej pikës deri te drejtëta.
Përmbajtja II. 45. 5. Simetralja (përgjysmorja) e segmentit
Konceptet Standardet për vlersim
segment, simetrale e segmentit ● Definon dhe vizaton simetralen e segmentit[

Përmbajtja II. 46. 6. Ushtrime: Drejtëza. Gjysëmdrejtëza. Segmenti. Simetralja e segmentit

Konceptet Standardet për vlersim
segment, simetrale e segmentit ● Definon drejtëzën
● Definon gjysëmdrejtëzën
● Vizaton segment
● Vizaton drejtëza paralele dhe normale
● Definon dhe vizaton simetralen e segmentit.
Përmbajtja II. 47. 7. Këndi- elementet e këndit
Konceptet Standardet për vlersim
Këndi, vizaton kënd, shënon kënd, lexon ● Lexon, shënon dhe emërton elementet e këndit.
këndin.

2
Përmbajtja II. 48. 8. Këndet fqinje, të kundërta dhe kryqëzore.
Konceptet Standardet për vlersim
Këndet fqinje, këndet e ● Njeh dhe dallon këndet fqinje, të kundërta dhe kryqëzorë.
kundërta, këndet kryqëzore
Përmbajtja II. 49. 9. Matja e këndeve
Konceptet Standardet për vlersim
Mat kënd, vizaton kënd me ● Vizaton kënd të barabart me këndin e dhënë.
madhësinë e dhnënë ● Vlerëson madhësinë e këndit dhe me ndihmën e këndëmatësit e vërteton
Përmbajtja II. 50. 10. Ushtrime: Këndet fqinje, të kundërta dhe kryqëzore. Matja e këndeve
Konceptet Standardet për vlersim
Mat kënd, vizaton kënd me ● Njeh dhe dallon këndet fqinje, të kundërta dhe kryqëzorë.
madhësinë e dhnënë ● Vizaton kënd të barabart me këndin e dhënë.
● Vlerëson madhësinë e këndit dhe me ndihmën e këndëmatësit e vërteton
Përmbajtja II. 51. 11. Këndet komplementare dhe suplementare
Konceptet Standardet për vlersim
Këndet komplementare, këndet ● Shpjegon se cilat kënde jan komplementare dhe cilat suplementare.
suplementare
Përmbajtja II. 52. 12. Simetralja (përgjysmorja) e këndit
Konceptet Standardet për vlersim
Simetralja e këndit ● Definon dhe vizaton simetralen e këndit

Përmbajtja II. 53. 13. Ushtrime: Këndet komplementare dhe suplementare. Simetralja (përgjysmorja) e këndit
Konceptet Standardet për vlersim
Këndet komplementare, këndet ● Shpjegon se cilat kënde jan komplementare dhe cilat suplementare.
suplementare ● Definon dhe vizaton simetralen e këndit
Përmbajtja II. 54. 14. Vija rrethore. Rrethi
Konceptet Standardet për vlersim
Vija rrethore, qendra e vijës rrethore, ● I shpjegon konceptet: vijë rrethore dhe qendër e vijës rrethore, rreth, rreze, diametër.
rrethi, rrezja, diametri, kordë ● Njeh dhe vizaton rrezen, kordën dhe diametrin e vijës rrethore.

3
Përmbajtja II. 55. 15. Pozita reciproke e pikës dhe vijës rrethore. Pozita reciproke e drejtëzës dhe vijës rrethore.
Konceptet Standardet për vlersim
Vija rrethore, qendra e vijës rrethore, ● Njeh dhe vizaton pozotën e pikës me vijën rrethore,
rrethi, rrezja, diametri, kordë ● Njeh dhe vizaton pozitën e drejtëzës me vijën rrethore

Përmbajtja II. 56. 16. Pozita reciproke e dy vijave rrethore

Konceptet Standardet për vlersim
Vija rrethore, qendra e vijës rrethore, ● Njeh dhe vizaton pozitën reciproke të dy vijave rrethore.
rrethi, rrezja, diametri, kordë

II. 57. 17. Ushtrime: Vija rrethore. Rrethi. Pozita reciproke e pikës dhe vijës rrethore. Pozita reciproke e
Përmbajtja
drejtëzës dhe vijës rrethore. Pozita reciproke e dy vijave rrethore
Konceptet Standardet për vlersim
кружница, центар на кружница, ● I shpjegon konceptet: vijë rrethore dhe qendër e vijës rrethore, rreth, rreze, diametër.
круг, радиус, дијаметар, тетива ● Njeh dhe vizaton rrezen, kordën dhe diametrin e vijës rrethore.
● Vizaton rrethe me rreze dhe diameter të dhënë.
● Njeh dhe vizaton pozitën reciproke të dy vijave rrethore.
Përmbajtja II. 58. 18. Shumëkëndëshat. Llojet e shumëkëndëshave
Konceptet Standardet për vlersim
shumëkëndëshat., llojet e ● Ndan dhe i rradhit shumëkëndëshat sipas brinjëve, kulmeve dhe këndeve.
shumëkëndëshave

Përmbajtja II. 59. 19. Diagonalja e shumëkëndëshit

Konceptet Standardet për vlersim
Shumëkëndëshi, numri I diagonaleve në ● Njehson numrin e diagonaleve të shumëkëndëshave.
shumëkëndësh

4
 Përmbajtja II. 60. 20. Ushtrime. Diagonalet e shumëkëndëshit
Konceptet Standardet për vlersim
Shumëkëndëshi, numri I diagonaleve në ● Ndan dhe i rradhit shumëkëndëshat sipas brinjëve, kulmeve dhe këndeve.
shumëkëndësh ● Njehson numrin e diagonaleve të shumëkëndëshave.

Përmbajtja II. 61. 21. Lartësia e trekëndëshit. Ortoqendra

Konceptet Standardet për vlersim
Lartësia e trekëndëshit, ortoqendra, ● I shpejgon konceptet lartësi e trekëndëshit dhe ortoqendrën e trekëndëshit.

Përmbajtja II. 62. 22. Vija e rëndimit të trekëndëshit. Pika e rëndimit

Konceptet Standardet për vlersim
Lartësi e trekëndëshit, ortoqendër, ● I shpejgon konceptet lartësi e trekëndëshit dhe ortoqendrën e trekëndëshit,ortoqendër, vijët rëndimit,
vijë e rëndimit, pikë e rëndimit simetrale e këndit dhe simterale e brinjës së trekëndëshit.
Përmbajtja II. 63. 23. Ushtrime: Lartësia e trekëndëshit. Ortoqendra. Vija e rëndimit të trekëndëshit. Pika e rëndimit
Konceptet Standardet për vlersim
Lartësi e trekëndëshit, ortoqendër, ● I shpejgon konceptet lartësi e trekëndëshit dhe ortoqendrën e trekëndëshit,ortoqendër, vijët rëndimit,
vijë e rëndimit, pikë e rëndimit simetrale e këndit dhe simterale e brinjës së trekëndëshit.

Përmbajtja II. 64. 24. Vija rethore e brendashkruar në trekëndësh

Konceptet Standardet për vlersim
Vija rrethore e brendashkruar. ● Cakton qendrën e vijës rrethore të brendashkruar në trekëndësh.
● Brendashkruan vijën rrethore në trekëndëshin e dhënë.
Përmbajtja II. 65. 25. Vija rrethore e jashtashkruar në trekëndësh
Konceptet Standardet për vlersim
Vija rrethore e jashtashkruar. ● Cakton qendrën e vijës rrethore të jashtashkruar në trekëndësh.
● Jashtashkruan vijën rrethore në trekëndëshin e dhënë.
Përmbajtja II. 66. 26. Ushtrime. Vja rrethore e brendashkruar dhe jashtashkruar në trekëndësh
Konceptet Standardet për vlersim
Vija rrethore e brendashkruar. ● Cakton qendrën e vijës rrethore të brendashkruar dhe jashtashkruar në trekëndësh.
Vija rrethore e jashtashkruar ● Brendashkruan dhe jashtashkruan vijën rrethore në trekëndëshin e dhënë.

5
6
 Përmbajtja II. 67. 27. Raporti i brinjëve dhe këndeve në trekëndësh
Konceptet Standardet për vlersim
Brinjë, kënde, trekëndësh ● Zgjedh detyra të thjeshta tek të cilat shfrytëzohet raporti mes këndeve dhe brinjëve të trekëdnsëshitт.
● Zgjedh përfundime të ndryshme për madhësinë e këndeve dhe gjatësinë e brinjëve te
trekëndëshat e ndryshëm duke shfrytëzuar raprtoin mes brinjlve dhe këndeve të trekëndëshit.
Përmbajtja II. 68. 28. Shuma e këndeve në trekëndësh
Konceptet Standardet për vlersim
Kënd, shuma e këndeve në trekëndësh ● Kontrollon se a është shuma e këndeve në trekëndësh 1800 dhe e shfrytëzon për zgjidhjen e detyrave.
● Cakton madhësinë e këndeve të brendëshme dhe të jashtme të trekëndëshit .
Përmbajtja II. 69. 29.Ushtrime: Shuma e këndeve në trekëndësh
Konceptet Standardet për vlersim
Kënd, shuma e këndeve në trekëndësh ● Kontrollon se a është shuma e këndeve në trekëndësh 1800 dhe e shfrytëzon për zgjidhjen e detyrave.
● Cakton madhësinë e këndeve të brendëshme dhe të jashtme të trekëndëshit .
Përmbajtja II. 70. 30. Lidhshmëria nëdrmjet formave 2D dhe 3D
Konceptet Standardet për vlersim
2D format. ● Vizaton dhe përshkruan format 2D dhe 3D
● I emërton dhe i përshkruan format 2D që janë pjesë përbërse e formave 3.
Përmbajtja II. 71. 31. Rrjeta e prizmit dhe piramidës
Konceptet Standardet për vlersim
Prizma , piramida. ● Vizaton dhe përshkruan forma 3D- prizmin,
● Vizaton dhe përshkruan forma 3D- piramidën,
● Ndërton forma 3D nga rrjetet e dhëna.
Përmbajtja II. 72. 32. Rrjeta e cilndrit
Konceptet Standardet për vlersim
cilndri. ● Vizaton dhe përshkruan forma 3D- cilndrin,
● Ndërton forma 3D nga rrjetet e dhëna.

7
Përmbajtja II. 73. 33. Sistemi kënddrejt koordinativ
Konceptet Standardet për vlersim
Pika, koordinata, sistemi koordinativ, ● Lexon dhe i vendos koordinatat e pikës në të gjitha kuadrantet e sistemit koordinativ.
kuadrante.
Përmbajtja II. 74. 34. Simetrija boshtore në lidhje me boshtet koordinative
Konceptet Standardet për vlersim
Pozita, drejtimi dhe lëvizje (qendra e ● Cakton pozitën e shumëkëndhsit gjatë simetrisë boshtore , zhvkednosjes paralele (translacionit) ose
rotacionit, këndi i rotacionit, origjinali, rrotacionit për kënd 900 rreth njërës brinjë në sistemin koordinativ.
pasqyra)
Përmbajtja II. 75. 35. Simetrija boshtore në lidhje me drejtëzat paralele me boshtet koordinative
Konceptet Standardet për vlersim
Pozita, drejtimi dhe lëvizje (qendra e ● Cakton pozitën e shumëkëndhsit gjatë simetrisë boshtore , zhvkednosjes paralele (translacionit) ose
rotacionit, këndi i rotacionit, origjinali, rrotacionit për kënd 900 rreth njërës brinjë në sistemin koordinativ.
pasqyra)
Përmbajtja II. 76. 36. Zhvendosja paralele (translacioni)
Konceptet Standardet për vlersim
Pozita, drejtimi dhe lëvizje (qendra e ● Cakton pozitën e shumëkëndhsit gjatë simetrisë boshtore , zhvkednosjes paralele (translacionit) ose
rotacionit, këndi i rotacionit, origjinali, rrotacionit për kënd 900 rreth njërës brinjë në sistemin koordinativ.
pasqyra)
Përmbajtja II. 77. 37. Rotacioni
Konceptet Standardet për vlersim
Pozita, drejtimi dhe lëvizje (qendra e ● Cakton pozitën e shumëkëndhsit gjatë simetrisë boshtore , zhvkednosjes paralele (translacionit) ose
rotacionit, këndi i rotacionit, origjinali, rrotacionit për kënd 900 rreth njërës brinjë në sistemin koordinativ.
pasqyra)
Përmbajtja II. 78. 38. Përgaditje për provimin kontrollues me shkrim
Konceptet Standardet për vlersim

8
Drejtëza, segmenti, mbledhja ● defionon drejtëzën ● definon gjysëmdrejtëzën.. ● Vizaton kënd të barabart ●
dhe zbritja grafike e  Cakton dhe krahason me këndin e dhënë.
segmenteve, drejtëzat gjatësinë e segmentit ● Vlerëson madhësinë e
paralele, drejtëzat normale,  Mbledh dhe zbret këndit dhe me ndihmën e
largesa prej pikës deri në segmente (grafikisht këndëmatësit e vërteton
drejtëz. Simetralja e dhe aritmetikisht).
segmentit, simetralja e këndit,  Vizaton drejtëza
vizatimi i këndit, këndet paralele me veglat
fqinje, këndet përegjegjëse, gjeomterike
këndet kryqëzore, këndet  Gjen largesën pfrej
komplementrae dhe pikës deri te drejtëta
suplementare, simetralja e ● Definon drejtëzën
këndit, rrethi, qendra e rrethit , ● Definon gjysëmdrejtëzën
rrezja, diametric, korda, ● Vizaton segment
shumëkëndësh, llojet e ● Vizaton drejtëza paralele
shumëkëndëshave, numri I dhe normale
diagonaleve të shumëkëndëshit, ● Definon dhe vizaton
lartësia e trekëndëshit, simetralen e segmentit.
ortoqendra, vija rrethore e ● I shpejgon konceptet lartësi
brendashkruar, vija rrethore e e trekëndëshit dhe
jashtashkruar, prizma, ortoqendrën e
piramida, cilindri. Pika, trekëndëshit,ortoqendër,
koordinata, kuadranti,sistemi vijët rëndimit, simetrale e
koordinativ. Pozita, drejtimi këndit dhe simterale e
dhe lëvizja (qendra e brinjës së trekëndëshit.
rotacionit, këndi i rotacionit, ● Zgjedh detyra të thjeshta
origjinali, pasqyra) tek të cilat shfrytëzohet
raporti mes këndeve dhe
brinjëve të trekëdnsëshitт.
● Zgjedh përfundime të
ndryshme për madhësinë e
këndeve dhe gjatësinë e
brinjëve te trekëndëshat e
ndryshëm duke shfrytëzuar
raprtoin mes brinjlve dhe
këndeve të trekëndëshit.
● Kontrollon se a është
shuma e këndeve në
trekëndësh 1800 dhe e
9
 shfrytëzon për zgjidhjen e
detyrave.
● Cakton madhësinë e
këndeve të brendëshme
dhe të jashtme të
trekëndëshit .
● Vizaton dhe përshkruan
forma 3D- prizmin,
● Vizaton dhe përshkruan
forma 3D- piramidën,
● Vizaton dhe përshkruan
forma 3D- cilndrin,
● Ndërton forma 3D nga
rrjetet e dhëna.
● Cakton pozitën e
shumëkëndhsit gjatë
simetrisë boshtore ,
zhvkednosjes paralele
(translacionit) ose
rrotacionit për kënd 900
rreth njërës brinjë në
sistemin koordinativ.
● Lexon dhe i vendos
koordinatat e pikës në të
gjitha kuadrantet e sistemit
koordinativ.

10
 Përmbajtja II.79. 39. Provimi i dytë kontrollues me shkrim
Konceptet
Drejtëza, segmenti, mbledhja dhe
zbritja grafike e segmenteve, drejtëzat
paralele, drejtëzat normale, largesa
prej pikës deri në drejtëz. Simetralja e
segmentit, simetralja e këndit, vizatimi i
këndit, këndet fqinje, këndet
përegjegjëse, këndet kryqëzore, këndet
komplementrae dhe suplementare,
simetralja e këndit, rrethi, qendra e rrethit ,
rrezja, diametric, korda, shumëkëndësh,
llojet e shumëkëndëshave, numri I
diagonaleve të shumëkëndëshit, lartësia e
trekëndëshit, ortoqendra, vija rrethore
e brendashkruar, vija rrethore e
jashtashkruar, prizma, piramida,
cilindri. Pika, koordinata,
kuadranti,sistemi koordinativ. Pozita,
drejtimi dhe lëvizja (qendra e rotacionit,
këndi i rotacionit, origjinali, pasqyra)
Standardet për vlersim
● defionon drejtëzën ● definon gjysëmdrejtëzën..
 Cakton dhe krahason gjatësinë e segmentit
 Mbledh dhe zbret segmente (grafikisht dhe aritmetikisht).
 Vizaton drejtëza paralele me veglat gjeomterike
 Gjen largesën pfrej pikës deri te drejtëta
● Definon drejtëzën
● Definon gjysëmdrejtëzën
● Vizaton segment
● Vizaton drejtëza paralele dhe normale
● Definon dhe vizaton simetralen e segmentit.
● I shpejgon konceptet lartësi e trekëndëshit dhe ortoqendrën e
trekëndëshit,ortoqendër, vijët rëndimit, simetrale e këndit dhe
simterale e brinjës së trekëndëshit.
● Zgjedh detyra të thjeshta tek të cilat shfrytëzohet raporti mes
këndeve dhe brinjëve të trekëdnsëshitт.
● Zgjedh përfundime të ndryshme për madhësinë e këndeve dhe
gjatësinë e brinjëve te trekëndëshat e ndryshëm duke shfrytëzuar
raprtoin mes brinjlve dhe këndeve të trekëndëshit.
● Kontrollon se a është shuma e këndeve në trekëndësh 1800 dhe e
shfrytëzon për zgjidhjen e detyrave.
● Cakton madhësinë e këndeve të brendëshme dhe të jashtme të
trekëndëshit .
● Vizaton dhe përshkruan forma 3D- prizmin,
● Vizaton dhe përshkruan forma 3D- piramidën,
● Vizaton dhe përshkruan forma 3D- cilndrin,
● Ndërton forma 3D nga rrjetet e dhëna.
● Cakton pozitën e shumëkëndhsit gjatë simetrisë boshtore ,
zhvkednosjes paralele (translacionit) ose rrotacionit për kënd 900
rreth njërës brinjë në sistemin koordinativ.
● Lexon dhe i vendos koordinatat e pikës në të gjitha kuadrantet e
sistemit koordinativ.
11
 Përmbajtja II.80. 40. Analiza e provimit të dytë kontrollues me shkrim
Konceptet
Drejtëza, segmenti, mbledhja dhe
zbritja grafike e segmenteve, drejtëzat
paralele, drejtëzat normale, largesa
prej pikës deri në drejtëz. Simetralja e
segmentit, simetralja e këndit, vizatimi i
këndit, këndet fqinje, këndet
përegjegjëse, këndet kryqëzore, këndet
komplementrae dhe suplementare,
simetralja e këndit, rrethi, qendra e rrethit ,
rrezja, diametric, korda, shumëkëndësh,
llojet e shumëkëndëshave, numri I
diagonaleve të shumëkëndëshit, lartësia e
trekëndëshit, ortoqendra, vija rrethore
e brendashkruar, vija rrethore e
jashtashkruar, prizma, piramida,
cilindri. Pika, koordinata,
kuadranti,sistemi koordinativ. Pozita,
drejtimi dhe lëvizja (qendra e rotacionit,
këndi i rotacionit, origjinali, pasqyra)
Standardet për vlersim
● defionon drejtëzën ● definon gjysëmdrejtëzën..
 Cakton dhe krahason gjatësinë e segmentit
 Mbledh dhe zbret segmente (grafikisht dhe aritmetikisht).
 Vizaton drejtëza paralele me veglat gjeomterike
 Gjen largesën pfrej pikës deri te drejtëta
● Definon drejtëzën
● Definon gjysëmdrejtëzën
● Vizaton segment
● Vizaton drejtëza paralele dhe normale
● Definon dhe vizaton simetralen e segmentit.
● I shpejgon konceptet lartësi e trekëndëshit dhe ortoqendrën e
trekëndëshit,ortoqendër, vijët rëndimit, simetrale e këndit dhe
simterale e brinjës së trekëndëshit.
● Zgjedh detyra të thjeshta tek të cilat shfrytëzohet raporti mes
këndeve dhe brinjëve të trekëdnsëshitт.
● Zgjedh përfundime të ndryshme për madhësinë e këndeve dhe
gjatësinë e brinjëve te trekëndëshat e ndryshëm duke shfrytëzuar
raprtoin mes brinjlve dhe këndeve të trekëndëshit.
● Kontrollon se a është shuma e këndeve në trekëndësh 1800 dhe e
shfrytëzon për zgjidhjen e detyrave.
● Cakton madhësinë e këndeve të brendëshme dhe të jashtme të
trekëndëshit .
● Vizaton dhe përshkruan forma 3D- prizmin,
● Vizaton dhe përshkruan forma 3D- piramidën,
● Vizaton dhe përshkruan forma 3D- cilndrin,
● Ndërton forma 3D nga rrjetet e dhëna.
● Cakton pozitën e shumëkëndhsit gjatë simetrisë boshtore ,
zhvkednosjes paralele (translacionit) ose rrotacionit për kënd 900
rreth njërës brinjë në sistemin koordinativ.
● Lexon dhe i vendos koordinatat e pikës në të
gjitha kuadrantet e sistemit koordinativ.
12
13