Starożytny Rzym - sprawdzian wiadomości kl.

1at (on-line)

1. Uporządkuj w kolejności chronologicznej wydarzenia z dziejów starożytnego Rzymu,

wpisując odpowiednie litery do kratek.

A. Przyjęcie Prawa XII tablic D. Upadek Cesarstwa Rzymskiego

B. Zawarcie II triumwiratu E. Obalenie władzy królewskiej
C. Podział Cesarstwa na wschodnie i F. Założenie Rzymu
zachodnie G. Wojny punickie

F E A G B C D
2. Wyjaśnij:

Kim byli plebejusze? - W starożytnym Rzymie warstwa społeczeństwa, która

początkowo nie posiadała pełni praw obywatelskich. W wyniku walki z patrycjuszami
uzyskali na początku III w.p.n.e dostęp do urzędów i inne uprawnienia.

Jaki był status prawny niewolników w Rzymie? Niewolnik mógł być kupowany,
sprzedawany, wymieniany, a za jego zabicie nie było kar prawnych.

Niewolnicy w Rzymie nie mieli żadnych praw

3. Podaj bogów rzymskich opiekujących się poniższymi dziedzinami.
a) Bóg wojny – Mars
b) Bogini miłości – Wenus
c) Bóg mórz – Neptun
d) Bogini ogniska domowego - Hestia
4. Czym zajmowali się wymienieni urzędnicy w Republice rzymskiej?
a) Konsulowie- Pełnili funkcję za granicą, w urzędzie konsularnym.
b) Kwestorzy - Pełnili funkcję śledczego sędziego i publicznego oskarżyciela w karnych
sprawach, później pełnili administrowanie skarbem publicznym.
c) Cenzorzy- Pełnili funkcję wyższego urzędnika.
5. Uzupełnij tabelę:

Kryzys Republiki rzymskiej

Dojście Juliusz Cezara do władzy
1. W którym roku zawarto I triumwirat?
60 r. p.n.e
2. Z jakimi politykami Juliusz Cezar
utworzył I triumwirat?
Gnejusz Pompejusz, Marek Krassus
Dojście Oktawiana Augusta do
władzy
I. W którym roku zawarto II triumwirat?
43 r. p.n.e
II. Z jakimi politykami Oktawian utworzył
II triumwirat?
Marek Antoniusz ,Marek Lepidus

3. Jaką krainę podbił Juliusz Cezar po
objęciu konsulatu w 59 r. p.n.e.?
Galię
4. Jaki tytuł nosił Juliusz Cezar po
zdobyciu władzy w Rzymie?
imperator
III. Z kim Oktawian August walczył w
bitwie pod Akcjum w 31 r. p.n.e.?
Z Markiem Antoniuszem i Kleopatrą
IV. Jakie są dwa określenia na nowy
ustrój wprowadzony przez Oktawiana
Augusta?
Patrycjat, cesarstwo
6. Wyjaśnij pojęcia:
a) Latyfundium - Posiadłość ziemska należąca do organizacji lub jednej osoby, która
stanowiła podstawę materialnej potęgi i znaczenia politycznego właściciela.
b) PAX Romana - Istniejący pokój wewnątrz i na zewnątrz imperium Rzymskiego.
c) Triumf - Największe wyróżnienie, które dostawał wódz za swoje zwycięstwa na polu
walki.
d) Wielka wędrówka ludów - Liczne przemieszczenia się ludności uwzględniające
duże części społeczeństwa.
7. Rozstrzygnij, czy podane zdania są fałszywe, czy prawdziwe. Wstaw literę P-prawda
lub F-fałsz w odpowiednim wierszu.

1 Początki rzymskiego prawa sięgają V w. p.n.e. P

2 Rozstrzyganiem sporów sądowych w Republice zajmowali się P
kwestorzy.
3 W II w. n.e. decydujący wpływ na obowiązujące prawo uzyskali F
pretorzy.

8. Uzupełnij tabelę:

Imperium Rzymskie
Granice Imperium Rzymskiego Romanizacja
1. Jak nazywał się system umocnień I. Jaki język był dominującym w
powstający na granicach Imperium? Imperium Rzymskim?
Limes Łacina

2. Nad jakimi rzekami w Europie II. Który cesarz nadał w 212 r.

Rzymianie budowali umocnienia obywatelstwo wszystkim mieszkańcom
graniczne? prowincji rzymskich?
Ren i Dunaj Cesarz Karakalli
3. Jaki obszar podbił w Europie cesarz III. Jak nazywa się proces rozwoju i
Trajan? powstawania nowych miast?
Północną i zachodnią Mezopotamię Urbanizacja
4. Kiedy powstał i co to był wał IV. Jak nazywała się prowincja
Hadriana? położona między rzekami Ren i Łaba?
Wał Hadriana - mur, który odgradzał Recja
cesarstwo Rzymskie od ataków plemion
barbarzyńskich. Zbudowano go w latach
121-129 r.
9. Podaj kto, kogo zwyciężył w wymienionych bitwach
a) Bitwa pod Kannami – Zwycięstwo Kartaginy
b) Bitwa pod Akcjum- Zwyciężył Oktawian August
c) Bitwa pod Adrianopolem- Zwycięstwo Gotów
10. Dokończ zdania. Wybierz właściwe odpowiedzi spośród podanych.
Innowacją pozwalającą Rzymianom wznosić monumentalne budowle było
wykorzystywanie betonu i ostrego łuku.
a) Dobrze dopasowanych bloków kamiennych
b) Wypalanej cegły
c) Ostrego łuku
d) betonu
11. Dokończ zdania. Wybierz właściwe odpowiedzi spośród podanych.
Akwedukty to budowle, które służyły do zaopatrywania miasta w wodę.
 a) Urządzania walk gladiatorów
b) Zaopatrywania miasta w wodę
c) Upamiętniania wojennych zwycięstw
d) Umacniania granic imperium
12. Wyjaśnij, jaką rolę w dziejach cesarstwa odegrali wymienieni cesarze
a) Konstantyn Wielki - Zakończył politykę prześladowań chrześcijan i w 313r.n.e.
wydał edykt mediolański, informując swobodę wyznawania chrześcijaństwa.
b) Teodozjusz Wielki - Autor dekretów, które uczyniły chrześcijaństwo nicejskie
religią państwową Imperium Romanum.
13. Uzupełnij tabelę:

Upadek Cesarstwa Rzymskiego

Próby reform w cesarstwie Barbarzyńcy

1. Który cesarz rzymski ustanowił I. Jaki lud swoim przybyciem do europy
tetrarchię? przyczynił się do wędrówki ludów?
Hunów
Dioklecjan
2. Ilu władców mogło równocześnie II. Jakie germańskie plemię utworzyło
rządzić cesarstwem przy obowiązywaniu własne państwo w Afryce Północnej?
systemu tetrarchii? Wandalowie
Czterech

3. Jaki nowy ustrój Imperium
Rzymskiego zastąpił pryncypat?
Dominat
4. Jakie miasto stało się stolicą
Cesarstwa wschodnio rzymskiego?
Konstantynopol
III. W jakiej bitwie siły Attyli zostały
pokonane przez wojska rzymskiego
wodza Aecjusza?
W bitwie na polach
IV. W którym roku doszło do upadku
Cesarstwa zachodnio rzymskiego?
476 r. n.e.

14. Dopasuj autora do tytułu dzieła

I.

II. Juliusz Cezar - „O wojnie III. Tacyt - „Dzieje”

galijskiej” IV. Wergiliusz - „Eneida”

15. Dopisz wydarzenia z dziejów starożytnego Rzymu do podanych dat:

a) 44 r. p.n.e. – Śmierć Juliusza Gajusza Cezara
b) 313 r. – Edykt mediolański
c) 395 r. – Podział cesarstwa na wschodnie i zachodnie
16. Wyjaśnij, dlaczego doszło do upadku Cesarstwa Rzymskiego (dłuższa wypowiedź).
W III w. Imperium Rzymskie znalazło się w kryzysie. Na pewien czas cesarz
Dioklecjan powstrzymał trudności w państwie, przeprowadzając szereg reform.
Wprowadził również system tetrarchii, czyli współrządów czterech cesarzy, z których
każdy odpowiadał za inny obszar imperium. W IV w. najazdy plemion barbarzyńskich
zapoczątkowały wielką wędrówkę ludów. Wandalowie spustoszyli Galię i Hiszpanię, a
potem osiedlili się w północnej Afryce. Z Azji Środkowej do Europy przywędrowali
Hunowie, którzy atakowali północne prowincje cesarstwa. Ataki barbarzyńców
doprowadziły w 395 r.n.e. do podziału na cesarstwo zachodniorzymskie, ze stolicą w
 Rawennie i wschodniorzymskie ze stolicą w Konstantynopolu. W 476 r.n.e germański
wódz Odoaker zdobył Rzym i zdetronizował ostatniego cesarza Romulusa Augusta.

17. Opisz, na czym polegała reforma agrarna braci Grakchów w starożytnym Rzymie.

Reforma agralna Tyberiusza Grakcha

Tyberiusz chciał zreformować stosunki społeczne w Rzymie. Nie mamy

żadnych źródeł, które wskazywałyby na jego motywy. Jako członek potężnego
pospolitego rodu mógł liczyć na wielką karierę w Rzymie. Podczas licznych
podróży i wojen, w które był zaangażowany, miał okazję przyjrzeć się sytuacji
społeczno-gospodarczej kraju, co niewątpliwie skłoniło go do wymyślenia
wyjścia z kryzysu. Tyberiusz Grakchus chciał przywrócić mieszczańską klasę
chłopską, która stanowi siłę narodową

Reforma Gajusza Grakcha

Potwierdził prawo agarne Tyberiusza i obalił wszystkie przepisy Senatu, które

stały na drodze tej reformy. Kierował renowacją istniejących dróg we Włoszech
oraz oznakowaniem nowych sieci drogowych. Ponadto wspierał zakładanie
kolonii. Gajusz Grakchus zajmował się także zaopatrzeniem Rzymu,
dystrybucją żywności wśród najbiedniejszych mieszkańców miasta oraz
odpowiedzialnością gubernatorów za to, co robili we własnej prowincji. Zamiar
nadania obywatelstwa rzymskiego Włochom oznaczał początek końca kariery
Gajusza.