2.

Rozprawka typu „za i przeciw"

Rozprawka typu „za i przeciw" to forma wypowiedzi pisemnej, w której zadaniem piszącego jest przed-
stawienie jakiegoś zagadnienia w kontekście argumentów pozytywnych i negatywnych, które się z nim wiążą.
Chodzi więc zawsze o napisanie zrównoważonego wywodu, który podaje zarówno argumentację za, jak i
przeciw pewnej koncepcji, sugestii lub propozycji, albo rozważa wady i zalety danego urządzenia, jakiejś
sytuacji czy pewnego sposobu działania.

Zwróć uwagę, że w tego typu wypracowaniach rozwinięcie w wyważony sposób

porusza zarówno dobre, jak i złe strony danego zagadnienia, a opinia piszącego
może być wyrażona dopiero w podsumowaniu.
Prosty schemat takich tekstów nie powinien sprawić nikomu problemów.
Ważne jest, by pamiętać o przedstawieniu niebanalnych i odpowiednio uzasa-
dnionych argumentów „za" i „przeciw".
Językiem właściwym dla tej formy wypowiedzi jest język formalny - dobrze jest
używać dłuższych zdań, odpowiednio połączonych spójnikami, należy zaś
bezwzględnie unikać potocznych wyrażeń idiomatycznych i zwrotów kolok-
wialnych.
Przykład 1.
Przeczytaj poniższy tekst rozprawki „za i przeciw". Oznacz klamrami jego
poszczególne części (wstęp, argumenty „za", argumenty „przeciw", zakończenie).
Zastanów się, jak brzmi temat rozprawki, i dokończ odpowiednio instrukcję do
zadania:
Napisz rozprawkę na temat:

Ocena kryterialna

1. Treść
Wypowiedź jest zgodna z tematem, zawiera celne argumenty „za" (akapit 2) i
„przeciw" (akapit 3) oraz podsumowanie, które wskazuje, że w opinii autora zalety
telefonów komórkowych przewyższają ich wady.

2. Kompozycja
Tekst jest spójny i harmonijny, zawiera wstęp, rozwinięcie i zakończenie (z zachowa-
niem odpowiednich proporcji), które są właściwie wyróżnione, mieści się dokładnie
w podanym limicie słów*.

3. Jakość języka
A. bogactwo językowe - słownictwo, frazeologia, struktury składniowe wskazują na
dość zaawansowany poziom językowy piszącego, a styl jest adekwatny do formy
wypowiedzi.
B. poprawność językowa-tekst jest w pełni poprawny.

TREŚĆ KOMPOZYCJA BOGACTWO POPRAWNOŚĆ RAZEM

JĘZYKOWE JĘZYKOWA

5pkt. 4pkt. 5pkt. 4pkt. 18pkt.

 Przykład 2.
Przeczytaj tekst rozprawki typu „za i przeciw". Jakie widzisz podobieństwa i jakie
różnice w stosunku do wypracowania z przykładu nr 1? W tekście podkreślono
błędy ortograficzne. Czy potrafisz znaleźć i poprawić pozostałe błędy w tym
wypracowaniu?

Komentarz
Wypracowanie obok zostało
napisane na ten sam temat, co
praca w przykładzie nr 1: „Telefon
komórkowy - nasz przyjaciel czy
wróg?" Autor wykorzystuje te
same argumenty, przedstawia
prawie taką samą treść, ale jego
rozprawka nie dorównuje ani
kompozycją, ani jakością języka
poprzedniemu wypracowaniu.

Język

Pisząc rozprawkę warto używać wyrażeń, dzięki którym będziesz mógł lepiej
zorganizować swoją wypowiedź. Aby wzmocnić jakieś stwierdzenie możesz
użyć np.
-In fact,
-Actually,
-As a matter of fact,
- Indeed,
 Ocena kryterialna

Spróbujmy ocenić to wypracowanie według podanych kryteriów:

1. Treść
Autor formułuje wypowiedź zgodną z tematem, podaje szereg dobrych argumentów
„za" i „przeciw" i podsumowuje temat, wypowiadając swoją pozytywną opinię na
temat telefonów komórkowych na końcu wypracowania.

2. Kompozycja
Tekst jest logiczny, ale tylko częściowo spójny i harmonijny (w niektórych zdaniach
brak odpowiednich spójników czy wyrazów nadających tekstowi spójność, np.
między pierwszym a drugim zdaniem można by wstawić In fact, a w zdaniu But
there are obviously disadvantages na końcu można by wstawić too), graficznie
wyodrębniono tylko niektóre części pracy* (de facto tylko wstęp).

3. Jakość języka
A. bogactwo językowe - słownictwo, frazeologia, struktury składniowe oraz styl
wskazują na stosunkowo niski poziom językowy piszącego: w tekście są liczne
powtórzenia, brak urozmaiconych struktur składniowych, a użyte słownictwo należy
zakwalifikować jako typowe dla poziomu podstawowego,

B. poprawność językowa - tekst nie jest w pełni poprawny: są w nim liczne błędy
gramatyczne i leksykalne, choć nie zakłócają one komunikacji.

Jest Powinno być

it is they are
such phone such a phone
phone card a phone card
you mustn't look you needn't look lub you do not have
to look
to call help to call for help lub lepiej to call
an ambulance
information about the address or information about some address or
some others other details
or even be cancer or even cancer
or they give you another job or give you another task
some people will have trouble some people might find it difficult to
without a mobile phone function without a mobile phone

Praca zawiera też niezbyt liczne błędy ortograficzne (podkreślone w tekście) oraz
sporadyczne błędy interpunkcyjne* (w przykładowym wypracowaniu wyrażenie for
example powinno być oddzielone przecinkami od sąsiadujących wyrazów).

TREŚĆ KOMPOZYCJA BOGACTWO POPRAWNOŚĆ RAZEM

JĘZYKOWE JĘZYKOWA

5pkt. 2pkt. 1 pkt 3 pkt. 11 pkt.


Komentarz
W odniesieniu do treści, naj-
istotniejszą kwestią przy pisaniu
rozprawek typu „za i przeciw" jest
wymyślenie adekwatnych argu-
mentów, bo to na nich spoczywa
cały ciężar tekstu.
Techniki pomocne przy pisaniu rozprawki
Pisanie rozprawki musi poprzedzić przygotowanie, polegające na wypisaniu
argumentów, których omówienie będzie stanowić rozwinięcie tekstu. Wstęp i
zakończenie nie są już tak trudne, chociaż dobrze jest na etapie planowania
wypowiedzi mieć jakiś pomysł na rozpoczęcie tekstu i mieć na uwadze jego
logiczne podsumowanie. W przypadku trudności, można zastosować jedną z
technik omówionych poniżej.
Wstęp
Wstęp polega na postawieniu problemu, stworzeniu kontekstu dla wyważonej
argumentacji. Techniki, które mogą pomóc przy pisaniu wstępu w rozprawkach to:
• postawienie na początku pytania retorycznego, które stanowi wstęp do
rozważań na dany temat. Np. wypracowanie o telefonach komórkowych
można by rozpocząć od pytania: Can you imagine that 10 years ago mobile
phones were owned only by the rich and prosperous?
• sformułowanie ogólnego sądu, który wprowadzi odbiorcę w sedno zaga-
dnienia. Takie rozwiązanie zastosował autor przytoczonego powyżej wypra-
cowania.
• odwołanie się do jakiegoś zjawiska czy faktu, który jest powszechnie znany
lub uznany i wprowadza czytelnika w określoną tematykę, np. Mobile phones
have become a commonplace and it may be difficult for some to think about
the world without them. Most people seem not to realise that cellphones may
be a real blessing but also a true curse.
• zacytowanie myśli czy powiedzenia odpowiedniego do tematu rozprawki,
np. Decades ago someone said that the wheel had first liberated and then
enslaved man. It seems that a similar thing can be repeated nowadays about
the mobile phone.
Rozwinięcie
Rozwinięcie tematu polega na logicznym przedstawieniu odpowiednio uzasad-
nionych argumentów „pro" i „kontra". Niezwykle ważne jest, aby zestawić zalety i
wady zanim przystąpisz do pisania. Trudno podać dobrą receptę na zebranie
sensownych argumentów „za" i „przeciw". W pisaniu rozwinięcia mogą Ci pomóc
następujące wskazówki:
• zapisz (w formie skrótowych notatek) argumenty, na których oprzesz swój
wywód; najlepiej zrób to w języku angielskim;
• zanotuj jak najwięcej argumentów, a potem wybierz te, które w Twoim odczuciu
są najbardziej przekonujące,
• jeśli brak Ci pomysłów, zastanów się, jakie wady i zalety czegoś dostrzegliby
Twoi rodzice, Twój chłopak/Twoja dziewczyna, nie lubiani przez Ciebie
sąsiedzi, a może nauczyciel angielskiego. Innymi słowy, spójrz na zagadnienie z
różnych punktów widzenia.
Zakończenie
Zakończenie wypracowania oznacza zajęcie stanowiska wobec omawianego
tematu. Autor może jednoznacznie opowiedzieć się za jakąś opinią lub przeciw
niej, może też w podsumowaniu przyjąć neutralny punkt widzenia, podkreślając,
że istnieje równie dużo argumentów „za", jak i „przeciw".
 Przydatne zwroty, wyrażenia i spójniki
wymienianie argumentów w rozwinięciu: Komentarz
• In the first place,
Treść jest w pisaniu sprawą zasad-
• To start with, niczą, ale nie można jej skutecznie
• To begin with, przekazać bez odpowiednich środ-
• Firstly, ków językowych.
• Secondly,
• Thirdly,
• Finally,
•In addition (to this),
• Furthermore,
• Moreover,
• Besides,
prezentacja argumentów „za":
• The main/first/most important advantage of...,
• One/Another/An additional advantage of...,
• One point of view in favour of...,
• It is often suggested/believed/argued that...,
• Some/Many people suggest/feel/argue that...,
• Some/Many people are in favour of/are convinced that...,

prezentacja argumentów „przeciw":

• The main/most important disadvantage/drawback of...,
• One/Another/An additional disadvantage of...,
• One point/argument against...,
• Some/Many people are against...,

przytaczanie przykładów, przyczyn lub skutków:

• for example/instance,
•such as,
• like,
• in particular,
• therefore,
• for this reason,
• because,
•as,
• since,
•as a result,

wprowadzanie kontrastu, podkreślanie rozbieżności:

• On the other hand,
• However,
• Nevertheless,
• Nonetheless,
•Although,
• Even though,
• Despite/In spite of (the fact that),

podsumowywanie:
• In conclusion,
• To conclude/sum up, •All
in all,
• All things considered,
• Taking all this into account/consideration.
 Przykład 3.
nałóżmy, że temat egzaminacyjny brzmi:
napisz rozprawkę na temat: „Praca nauczyciela- blaski i cienie".
A. Zastanów się i zapisz poniżej co najmniej cztery wady i zalety pracy nauczyciela
Następnie przeczytaj tekst wypracowania napisany przez licealistkę i sprawdź
czy argumenty, których używa ona w swoim wypracowaniu, są zbieżne z
Twoimi.

Wskazówki
Oczywiście pisząc tekst o
objętości 200-250 słów, nie
będziesz mój zawrzeć w nim
zbyt wielu argumentów. Trzy „za"
i trzy „przeciw wydaje się być
maksymalną liczbę ale dobrze na
etapie planowani wypisać ich
nieco więcej, a potem wykreślić
te, które wydają się najmniej
ważne, aktualne, frapujące czy
przekonujące.

Komentarz
Czy autorka ujęła w swojej pracy
któryś z Twoich argumentów? Nie
martw się, jeśli okazało się, że
macie różne pomysły na napisanie
tego wypracowania. Jest bardzo
dużo argumentów, które są ade-
kwatne do tematu. Na następnej
stronie zamieszczamy kilka wymie-
nianych najczęściej; pomijamy te,
które wystąpiły w przytoczonym
obok wypracowaniu. Czy możesz
dodać coś do tej listy?
 FOR Wskazówki
• working with young people you yourself feel younger Nie zawsze jest łatwo w stosunkowo
• taking part in shaping young minds can bring satisfaction krótkim czasie i gdy jest się zestreso-
• teachers are fairly independent in what they do wanym wymyślić sporo argumentów
• creativity and new, interesting ideas can be used „za" i „przeciw". Na pewno trening
• sometimes close bonds can be developed between the nie jest tu bez znaczenia. Aby wyrobić
teacher and the student(s) (even friendship) w sobie umiejętność szybkiego ze-
brania myśli i kojarzenia właściwych
argumentów z różnymi tematami,
postaraj się trzy, cztery razy w tygo-
dniu usiąść na 15 minut, wymyślić
sobie jakiś temat i zapisać propozycje,
które mogłyby posłużyć do napisania
rozprawki. Dobrze jest wymieniać się
pomysłami tematów rozprawek z
koleżankami i kolegami z klasy;
sporo też można skorzystać, porów-
nując własne argumenty z wymyślo-
nymi przez inne osoby. Pamiętaj jed-
AGAINST nak, że takie wprawki mają najwię-
kszą wartość, jeśli zapisujesz swoje
• stressful and sometimes frustrating (when students are myśli po angielsku, nawet jeśli zda-
uninterested or refuse to cooperate rzy Ci się zrobić jakiś błąd.
• a lot of responsibility on teacher's shoulders
• difficult problems (drugs, pathological families) must often be
dealt with
• administrative duties are not pleasant
• it can become routine and be boring with time
• cooperation with some parents can be very difficult

B. Przeczytaj jeszcze raz rozprawkę na temat: „Praca nauczyciela - blaski

i cienie" i podkreśl w tekście wszystkie zwroty, wyrażenia i spójniki, dzięki
którym wypowiedź jest spójna i uporządkowana. Następnie spróbuj ocenić
pracę według podanych wcześniej kryteriów (por. str.162-164). Zastanów
się dwie minuty i przyznaj punkty w każdej kategorii, a następnie sprawdź w
kluczu, jaka jest proponowana przez nas ocena tego wypracowania.

TREŚĆ KOMPOZYCJA BOGACTWO POPRAWNOŚĆ RAZEM

JĘZYKOWE JĘZYKOWA

pkt pkt pkt pkt pkt

 Przykład 4.
Poprzednie wypracowanie zostało napisane przez bardzo dobrą uczennicę.
Przeanalizuj teraz inny tekst, tym razem napisany przez nieco słabszego ucznia.
Podkreśl w tekście błędy językowe oraz błędy dotyczące układu treści i kompo-
zycji (w razie wątpliwości, możesz posłużyć się słownikiem). Użyj ponownie
podanej wcześniej skali i oceń poniższe wypracowanie.
Napisz rozprawkę na temat: „Rower miejskim środkiem transportu - wady i zalety".

Komentarz
Wypowiedź zawiera błędy
językowe. Wskazane błędy
i poprawne formy znajdują
się na stronie obok.

Wypracowanie na wskazany te-

mat, spełniające wymogi co do
treści i formy tekstu, w którym
znajdą się mniejsze czy większe
błędy językowe (pod warunkiem,
że nie zakłócają one przekazu) i tak
ma szansę być dobrze ocenione.
Zgodnie z kryteriami oceny wypra-
cowań, drobne i sporadyczne błędy
gramatyczne czy leksykalne, które
nie zakłócają komunikacji, nie
powodują odjęcia punktów za
poprawność językową.

Wskazówka
Zwróć uwagę na pisownię wyra-
zów, pamiętając zwłaszcza o tych,
które sprawiają Ci trudność. Wia-
domo, na przykład, że notorycznie
źle piszemy wyrazy takie, jak
because, really czy caught.

TREŚĆ KOMPOZYCJA BOGACTWO POPRAWNOŚĆ RAZEM

JĘZYKOWE JĘZYKOWA

pkt pkt pkt pkt pkt

A oto to samo wypracowanie, napisane po tym, jak nauczyciel wskazał uczniowi
błędne formy językowe oraz niepoprawne sformułowania i wytłumaczył, jak
można je poprawić. Jeśli chcesz, sam popraw usterki w tekście zamieszczonym
na poprzedniej stronie, a potem porównaj swoje poprawki z nową wersją.
Upewnij się, czy właściwie poprawiłeś wszystkie błędy ortograficzne.
 Przykład 5.
A teraz przeczytaj inną pracę napisaną na ten sam temat.
Napisz rozprawkę na temat: „Rower miejskim środkiem lokomocji - wady i zalety"

Komentarz
Wypracowanie obok zostało napi
sane dość staranną angielszczyzna
1
. 4lf\tp.za. mata , Ni&itftt;/ fj>iszfl.9'.iu
zrozumiał dobrze tematu. Może
nie przeczytał go starannie, może
zasugerował się podobnym tema-
tem o przyjemnościach i próbie
mach posiadacza roweru, na któPj
niedawno się wypowiadał. Oczywi-
ście aż tak „opaczne" zinterpreto
wanie tematu zdarza się niezmier-
nie rzadko i chociaż w zasadzie
możliwe, jest nader mało prawdo-
podobne.

Musisz pamiętać, że praca, która

nie jest na temat, nie podlega
ocenie egzaminatorów.
 Porady dotyczące pisania rozprawek typu „za i przeciw"

Skoro arkana pisania rozprawek typu „za i przeciw" są Ci już dobrze znane, czas
przystąpić do dzieła. Przed pisaniem przygotuj sobie zegarek, wyłącz telefon, żeby
nikt Ci nie przeszkadzał i posługując się wyłącznie zawartością własnej głowy, Komentarz
napisz wypracowanie. Proponujemy, żebyś na początku, zanim nabierzesz wprawy
w pisaniu rozprawek, przyjął następujący styl pracy:
Potraktuj wskazówki obok jak
rady życzliwej duszy, a nie
> przed samym przystąpieniem do ćwiczenia możesz przeglądnąć jeszcze raz żelazny plan, od którego nie
zamieszczone w tym rozdziale wskazówki i przypomnieć sobie przydatne przy może być odstępstw. Każdy ma
pisaniu rozprawek zwroty, swój własny styl pracy i nauki; nie
> przeczytaj uważnie temat wypracowania, można w takich sytuacjach ślepo
podporządkowywać się narzu-
> zanotuj wszystkie argumenty „za" i „przeciw", które przychodzą Ci do głowy,
conym wzorcom. Podane rady
> zakreśl te, które uważasz za najbardziej przekonujące, sprawdzą się w wypadku wielu
> wypisz inne kluczowe słowa czy zwroty, które wiążą się z tematem rozprawki i osób, ale może się zdarzyć, że
mogą przydać się przy pisaniu, w Twoim przypadku nie będą
zbyt skuteczne. Ważne jest, abyś
> wypisz sobie (z pamięci!) spójniki i wyrażenia, które używane są do prezentacji umiał krytycznie przyjrzeć się
argumentów „za" i „przeciw", podsumowania itp., temu, co pomaga i co przeszka-
y kontroluj czas- etap przygotowawczy nie może zabrać ci więcej niż 7-10 minut, dza Ci w pisaniu, w wyniku czego
sam wypracujesz sobie swój
> zastanów się nad tym, jak rozpoczniesz wypracowanie i napisz wstęp, indywidualny zestaw wska-
> posługując się uprzednio napisanym planem i przydatnymi wyrażeniami, zówek. Niemawtym niezłego.
napisz część rozwinięcia dotyczącą pozytywów (pamiętaj o formalnym stylu!),
> przejdź do negatywnych aspektów (nie zapomnij o odpowiednim stylu!),
napisz konkluzję,
> policz szybko wyrazy (dobrze jest wiedzieć, ile miejsca zajmuje 200-250 słów,
abyś mógł szybko oceniać wizualnie objętość pracy),
> przeczytaj tekst, popraw błędy, które zauważysz,
Komentarz
> zapisz czas - pisanie oraz poprawa błędów nie powinna ci zająć więcej niż 40
minut, jeśli ftie mieścisz się w czasie, jest to wskazówka, że musisz na to Nie można zapomnieć o nie-
zwrócić baczną uwagę, zwykle ważnej roli nauczyciela
w procesie kształtowania spra-
> odłóż kartkę na bok, na 5 minut oderwij myśli od tego co napisałeś - spójrz za
wności pisania. Nic nie zastąpi
okno, zamknij oczy, weź parę głębszych wdechów lub wykonaj inną
uwag nauczyciela języka obce-
odprężającą czynność,
go, który świetnie orientuje się,
> jeszcze raz weź długopis do ręki i przeczytaj tekst, tym razem zwracając jak oceniane są prace egzamina-
szczególną uwagę na błędy, które są Twoją ewidentną bolączką (może cyjne i ma w tej dziedzinie odpo-
nauczyciel często podkreśla je w Twoich pracach albo sam masz świadomość, wiednią wiedzę i doświadcze-
że pewne błędy popełniasz stale). Zwróć uwagę na kolejność elementów w nie. Przy dużym obciążeniu naj-
zdaniach (podmiot, orzeczenie, określenia), czasy gramatyczne (poprawne rozmaitszymi obowiązkami, nie
formy czasowników), odpowiednie wyróżnienie akapitów (czy zostawiłeś każdy nauczyciel będzie w sta-
właściwe wcięcia), pisownię wyrazów, które sprawiają Ci trudność (każdy ma nie, mimo najlepszych chęci i og-
jakieś problemy z ortografią - np. wiemy, że notorycznie źle piszemy wyrazy romnego zaangażowania, spra-
takie jak because, really, caught), wdzić wszystkie zadania wszy-
> teraz odłóż wypracowanie i poczekaj, aż będzie Ci je mógł ocenić nauczyciel lub stkich uczniów. Dobrze więc
kolega/koleżanka, a jeśli to nie będzie możliwe, za dwa, trzy dni (koniecznie nauczyć się samooceny, gdyż
odczekaj!) przeczytaj ponownie to, co napisałeś, i staraj się ocenić według dzięki temu masz szansę poznać
znanych Ci kryteriów. lepiej swe słabsze i mocne stro-
ny. W ten sposób rozwijasz rów-
nież swoje umiejętności języko-
we i stajesz się samodzielny.
 Zadania
Wskazówki
Zadanie 1.(18 pkt.)
Proponujemy, abyś pierwsze cztery Napisz rozprawkę na temat: „Internet dobrym sposobem na zawieranie nowych
rozprawki napisał/napisała wyko- znajomości - argumenty za i przeciw". Wypowiedź powinna zawierać od 200 do
rzystując wybrane argumenty „za" 250 słów i spełniać wszystkie wymogi typowe dla formy wskazanej w poleceniu.
i „przeciw" spośród tych, które zo-
stały podane. W kluczu znajdziesz
mini plany do pozostałych tema-
tów oraz przykładowe teksty wy-
pracowań do wszystkich zadań.
Nie traktuj ich jako modelowych
wypowiedzi. Ucieszysz się zape-
wne z informacji, że we współczes-
nej dydaktyce pisania unika się
terminu „tekst modelowy". Są ku
temu przynajmniej dwa ważne
powody. Po pierwsze, model koja-
rzy się wielu z nas z czymś niedości-
głym, idealnym, prawie poza Zadanie 2. (18 pkt.)
zasięgiem zwykłego śmiertelnika, Napisz rozprawkę na temat: „Reality shows - droga do sławy czy psychologiczna
a przecież dobre czy nawet bardzo pułapka?" Wypowiedź powinna zawierać od 200 do 250 słów i spełniać wszystkie
dobre teksty piszą zwykli ludzie i to wymogi typowe dla formy wskazanej w poleceniu.
nie tylko native speakerzy, ale
również uczący się danego języka
jako obcego. Po drugie, uznanie
jakiegoś tekstu za model oznacza,
że jest jakiś jeden wzorzec (prawie
jak słynny wzorzec metra w Sevres
pod Paryżem) i koniec. Oczywiście
nie jeden, lecz wiele tekstów,
czasem dość różnych, może w za-
dowalający sposób spełnić kryteria
bardzo dobrej wypowiedzi pise-
mnej, stąd nie ma jednego modelu.

Zadanie 3. (18 pkt.)

Napisz rozprawkę na temat: „Bycie jedynakiem - błogosławieństwo czy
przekleństwo?" Wypowiedź powinna zawierać od 200 do 250 słów i spełniać
wszystkie wymogi typowe dla formy wskazanej w poleceniu.
Zadanie 4.(18 pkt.)
Napisz rozprawkę na temat: „Praca - przekleństwo czy błogosławieństwo czło-
wieka?" Wypowiedź powinna zawierać od 200 do 250 słów i spełniać wszystkie
wymogi typowe dla formy wskazanej w poleceniu.

Zadanie 5. (18 pkt.)

Napisz rozprawkę na temat: „Komputer jako maszyna edukacyjna- zalety i wady".
Wypowiedź powinna zawierać od 200 do 250 słów i spełniać wszystkie wymogi
typowe dla formy wskazanej w poleceniu.

Zadanie 6. (18 pkt.)

Napisz rozprawkę, w której przedstawisz dobre i złe strony zorganizowanych form
wypoczynku. Wypowiedź powinna zawierać od 200 do 250 słów i spełniać wszystkie
wymogi typowe dla formy wskazanej w poleceniu.

Zadanie 7. (18 pkt.)

Napisz rozprawkę na temat złych i dobrych stron wprowadzenia całkowitego zakazu
palenia w miejscach publicznych. Wypowiedź powinna zawierać od 200 do 250 słów
i spełniać wszystkie wymogi typowe dla formy wskazanej w poleceniu.

Zadanie 8. (18 pkt.)

Napisz rozprawkę o wadach i zaletach bycia indywidualistą. Wypowiedź powinna
zawierać od 200 do 250 słów i spełniać wszystkie wymogi typowe dla formy wskaza
nej w poleceniu,