10.

SINIF

YAZ TATİL KİTABI

2020 – 2021
 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TESTİ

1. Bu testte 50 soru vardýr.

1. Eser Dönem
4. Aşağıdakilerden hangisi Türklerin kullandığı alfabe-
lerden biri değildir?
I. Koşuk İslamiyet Öncesi Sözlü Dönem
A) Göktürk B) Kırgız C) Uygur
II. Uygur Metinleri İslamiyet Öncesi Yazılı Dönem
D) Arap E) Latin
III. Kutadgu Bilig Geçiş Dönemi
IV. Ashab-ı Keyf İslamiyet Sonrası Dönem
V. Orhun Kitabeleri Geçiş Dönemi

Yukarıdaki numaralanmış eserlerden hangisi karşı-

sındaki dönemle ilişkilendirilemez?

A) II B) IV C) III D) V E) I

5. Her iyi öykü, kendinden sonrakilere aşmaları gereken bir

çıta bırakır. Bu nedenle bir yazar, kendinden önce yapılan
yolculukları hesaba katmadan yola çıkmak yanlışına düş-
memelidir. Böyle yaparsa hedefine asla ulaşamaz.

Bu parçadaki altı çizili söz öbeğiyle anlatılmak istenen

aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yaşadığı çağın havasını eserlerinde yansıtamama

BAHÇEŞEHİR ANADOLU VE FEN LİSESİ

2. Geçiş Dönemi eserleri Türkçenin aşağıda verilen ev-

B) Olayları, durumları duygularına göre değerlendirme
relerinden hangisinde oluşturulmuştur?
C) Geçmişteki yazınsal birikimden yararlanmama
A) Türkiye Türkçesi D) Yaşananları değişik yönleriyle düşünmeme
B) Eski Anadolu Türkçesi E) Geleceğe kalma düşüncesi taşımama
C) Eski Türkçe
D) Kuzey Türkçesi
E) Osmanlı Türkçesi

6. Harvard Üniversitesi psikologlarından William James,

1890’da yayımlanan “Psikoloji Prensipleri” kitabında şöyle
3.Bir şeyin sanat eseri sayılabilmesi için belirli niteliklere diyordu: “Birçoğumuz otuz yaşımıza geldiğimizde karak-
I terimiz alçı gibi olur, bir daha yumuşaması mümkün değil-
(özelliklere) sahip olması gerekir. Bunlardan ikisi sanat dir.”
eserlerinin orijinal (özgün) ve tek oluşudur. Özgünlük form
II III Bu parçada, William James’in sözüyle anlatılmak iste-
(biçim) ya da muhteva (içerik) alanında olabilir. Tek nen aşağıdakilerden hangisidir?
IV V
(yalnızca) oluş daha önce başkası tarafından yapılmamış, A) Kişiliğin belli bir yaştan sonra sabitleştiği
yaratılmamış olmaktır. B) Karakterin yaş ilerledikçe değişebilir olduğu

Bu parçadaki altı sözcüklerden hangisi ayraç içindeki C) Bilinçli kararların ancak ileriki yaşlarda alınabildiği
anlamla örtüşmemektedir? D) Bir insanın gerçek karakterinin yaptığı davranışlarla
ölçüldüğü
A) I B) II C) III D) IV E) V E) Karakterin doğuştan kazanılan bir şey olduğu

7
Diðer sayfaya geçiniz.
 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

7. I. Sultan papağanları kibar duruşları, uysal davranışla-
rı, kolay bakımları ile insanların gözdesi olmuşlardır.
II. Konur papağanlarının konuşma yetenekleri düşük
olsa da diğer özellikleri ile papağanseverler tarafın-
da çokça tercih edilir.
Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşa-
ğıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) I. cümlede ifade edilen konunun bir noktasıyla benze-
şen bir durumdan söz edilmektedir.
B) I. cümlede anlatılan durumun sebep olduğu başka bir
durumdan bahsedilmektedir.
C) I. cümlede değinilen düşüncenin bilimsel olarak kanıt-
landığı gösterilmektedir.
D) I. cümlede öne sürülen görüş örneklendirilmiştir.
E) I. cümlede anlatılanlarla çelişen bir durumdan bahse-
dilmiştir.
BAHÇEŞEHİR ANADOLU VE FEN LİSESİ
10. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi birlikte verildiği tu-
tum ya da davranışla uyuşmamaktadır?
A) Herkes kaşık yapar ama sapını ortaya getiremez. –
Yetkin olma
B) İyi dost kara günde belli olur. – Vefa
C) Gül dikensiz, sefa cefasız olmaz. – Sıkıntılara katlanma
D) Eskisi olmayanın yenisi olmaz. – Tutumluluk
E) Minareyi çalan kılıfını hazırlar. – Kararlılık
11. (I) Çağlar boyunca pek çok önemli uygarlığa beşiklik et-
miş Anadolu’nun kalbindeki Çatal Höyük gibi özgür bir
yerleşimin bulunmuş olması pek çoklarına şaşırtıcı gel-
meyebilir. (II) Yine de Neolitik Çağ’da burada yaşamış
olan insanların neden Konya yöresini seçtiğini anlamak
için bölgeyi tanımak gerekiyor. (III) Höyük’ün her yanına
yayılmış yüzey buluntularının arasındaki obsidyen araç-
lar, höyüğün Neolitik Dönem’e uzanan bir kalıntı zenginliği
içerdiğini kanıtlıyor. (IV) Bir kere bölge; Konya’nın kuzey-
doğusunda, Çarşamba Çayı’nın beslediği bir düzlüğün
ortasında yer alıyor. (V) Sırf bu yönüyle bile uzun süreli

yerleşik hayat için gerçekten de uygun görünüyor.

Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün-

cenin akışını bozmaktadır?
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim açıklamasıyla
birlikte kullanılmamıştır?
A) III B) II C) IV D) I E) V
A) Şu zamana kadar elle tutulur gözle görülür bir iş yaptın
mı sen?
B) Onu yıllar sonra karşımda görünce nutkum tutuldu,
âdeta konuşamaz oldum.
12. Yazar, bu romanında II. Abdülhamit Dönemi İstanbul’u-
C) Yıllardır ortalıkta görünmedi, sırra kadem bastı. nun kenar mahallelerinden birini mekân olarak seçer. Ki-
D) Onlar kadar birbirine bağlı, samimi, sıkı fıkı insanlar tapta mahallenin sıradan insanlarından külhanbeylerine,
görmedim. Karagözcüden Abdülhamit’in zaptiye nazırına kadar tüm
tipler kendi doğal hâlleriyle tasvir edilir. Tiplerin çoğu ge-
E) Bizim dosyanın üzerinde artık durmayacakmış, dosya-
lenekleri, görenekleri ve birbiriyle kurdukları ilişkiler çer-
yı rafa kaldırmış.
çevesinde işlenir. Ayrıca romanda bir yandan Karagöz
ve orta oyununun estetik ve toplumsal değeri ile Doğu ve
Batı sanat felsefesinin nitelikleri üzerinde durulurken öte
yandan saray çevresi de ayrıntılarıyla ele alınır. Batı’nın
akla dayanan sanat anlayışı ile Doğu’nun kalbe dayanan
sanatı ve mistisizmi, roman kişileri aracılığıyla somutlaş-
tırılır. Bu değerleri temsil eden kişilerin evliliğiyle de Doğu
ile Batı birleşmiş olur.

Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

9. I. toprak kullanımı ve iklim değişikliği
II. et ve süt tüketiminin artmasının
III. üzerine hazırladıkları bir raporda
IV. Birleşmiş Milletlerce görevlendirilen uzmanlar
V. iklim değişikliğini artırdığını bildirdi
Numaralanmış sözler anlamlı ve kurallı bir cümle
oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan
üçüncü olur?
A) I B) II C) III D) IV
A) Doğu ile Batı’nın akıl ve duygu dünyalarının ortak yön-
leri işlenmiştir.
B) Geleneksel Türk tiyatrosunun toplumsal değeri, ro-
manda kendine yer bulmuştur.
C) Roman kahramanları kendi doğal hâlleriyle okuyucuya
anlatılmış, gelenek ve görenekler esere yansımıştır.
D) II. Abdülhamit Dönemi’nde yaşanan olaylar anlatılır-
ken saray çevresi de ihmal edilmemiştir.
E) İstanbul’un kenar mahallelerinden biri mekân olarak
E) V seçilmiş, sıradan insanlara da yer verilmiştir.

8
 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

13. Geleneksel Türk tiyatrosu ürünleri arasında meddah, orta
oyunu, köy seyirlik oyunları, Karagöz ve kukla yer alır.
Karagöz bir gölge oyunudur. Karagöz, deriden kesilen ve
---- olarak adlandırılan şekillerin arkadan ışık verilerek bir
perde üzerine yansıtılması temeline dayanır. Bu şekiller,
---- adı verilen kişiler tarafından, ---- diye anılan bir per-
dede oynanır.
16. (I) Seyyid içeri girdi, kayserin burnuna ot koklattı. (II) Sey-
yid oradan bunu alıp götürdü, dağda bir ağaca bağladı.
(III) Sonra burnuna badem yağı ile sirke sürdü. (IV) Aklı
yine başına gelip gözünü açtı. (V) Gördü ki bir ağaca bağlı
bir biçimde duruyor. (VI) Karşısında da bir kişi bekliyor.
(VII) Kayser gözünü açınca Seyyid bunun yüzüne bir iki
kamçı vurdu.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden Numaralanmış cümleler için aşağıdakilerin hangisi
hangileri sırasıyla getirilmelidir? söylenemez?

A) yardak – hayalî – palanga A) I ve II. cümleler, bağımlı sıralı cümledir.

B) tasvir – hayalî – Küşteri meydanı B) IV ve VII. cümleler, girişik birleşik cümledir.
C) palanga – yeni dünya – sahne C) III ve VI. cümleler, basit cümledir.
D) hayalî – yardak – paravan D) V. cümle, ki’li birleşik cümledir.
E) tasvir – hayalî – palanga E) I ve VII. cümlede, yan cümleler bulunmaktadır.

14. Dostluğumuz süresince nadide bir güzelliği paylaştık.

Durmadan birbirini yansıtan iki ayna misali birbirimizde
BAHÇEŞEHİR ANADOLU VE FEN LİSESİ

sonsuzluğu seyrettik. Çember döner, devir tamamlanır,

ayna sırlanır. Her kışın bir baharı, her baharın bir sonu
vardır. Özetle kışlar gelir, geçer. En sonunda hep bahar
olur. 17. Aşağıdakilerden hangisi Millî Edebiyat Dönemi hikâ-
yecilerimizden değildir?
Bu parçada, aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?
A) Ahmet Mithat Efendi
A) Girişik birleşik bir fiil cümlesinin
B) Halide Edip Adıvar
B) Bağımlı sıralı cümlenin
C) Ömer Seyfettin
C) Bağımsız sıralı cümlenin
D) Refik Halit Karay
D) Basit bir fiil cümlesinin
E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
E) Olumsuz bir cümlenin

15. (I) Telefon kulübesinin ardında iki katlı yaşlı bir bina var-
dır. (II) Bir bırakılmışlık duygusu taşımaktadır lodosun
eskittiği yüzünde. (III) Pencerelerine hep yağmur yağar
ve gençliğine doyamamıştır. (IV) Alt katında kimi işlemez
dükkânlar, üst katında ise küçük bir sahil lokantası vardır.
(V) Hüzünlü bir sesin, yıllardır hiç değişmeyen yemek ko- 18. Su değil mevsimin havası, akan
kularının çevreye yayıldığı bu sahil lokantasında bir gün… Duyduğun yaprağın, dalın sesidir
Suda yıldızların parıltısıdır
Numaralanmış cümleler için aşağıdakilerin hangisi
Bu karanlıkta bazı bazı çıkan
söylenemez?
Bu dizelerde yer alan altı çizili tamlamanın türce özde-
A) I. cümle; kurallı, olumlu, basit bir isim cümlesidir. şi, aşağıdakilerin hangisinde kullanılmamıştır?
B) II. cümle; devrik, olumlu, basit bir fiil cümlesidir.
C) III. cümle; bir olumlu, bir de olumsuz cümleden oluşan A) Kaybolan anahtar, un çuvalının altından çıkmıştı.
bağlı cümledir. B) Kitabın kapağını görünce gereğinden fazla duygulandı.
D) IV. cümle; kurallı, olumlu, girişik birleşik bir isim cümle- C) Soruların zorluğu onu daha da hırslandırmıştı.
sidir. D) Meyve ağaçları, derenin suyunu gölgeliyor gibiydi.
E) V. cümle, eksiltili bir cümledir. E) Çiftliğin sahibi her gün avlanmaya ormana giderdi.

9
 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "sıcak" sözcüğü, 22. Güz kuşları, göçmen kuşlar
tamlama kurmamıştır? Göğün bütün mavisini bir sabah
Alıp kaçmışlar
A) Böyle sıcak havalar bastırınca memlekete gidiyor.
B) Sıcak ülkelerin insanları birbirlerine benziyor. Bu dizlerde,

C) Orada herkes bize sıcak davranıyor.

I. Sıfat tamlaması
D) Onun sıcak tavırları tüm buzları eritiyor.
II. Arasına sözcük girmiş isim tamlaması
E) Soğuk havalarda sıcak bir çay içmek insana iyi geliyor.
III. Tamlayanı ve tamlananı yer değiştirmiş isim tamla-
ması

numaralanmış belirlemelerin hangileri vardır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

20. Eylemsiler (fiilimsiler), eyleme benzemelerine karşın ey- 23. Tahir ile Zühre kaçarken saray muhafızları tarafından
lemler gibi kip ve kişi eklerini almazlar, çekime girmezler. yakalanırlar. Padişah, bu kaçışa o kadar sinirlenmiştir ki
Tahir’i öldürtür. Bunu duyan Zühre de çılgına döner. Anne
ve babasına beddua edip:
BAHÇEŞEHİR ANADOLU VE FEN LİSESİ

Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerde altı çizili

sözcüklerden hangisi eylemsi değildir?
Hey tatarlar tatarlar
A) Kendine bir kahve söyleyip gölgeye oturdu.
Birbirine ok atarlar
B) Ece, parmak kaldırarak söz istedi.
Çarşıda et tükenmiş
C) Derslerine çalışınca başarılı oldu.
Tahir etin satarlar
D) Yaz tatili boyunca kitap okudu sürekli.
E) Ders çalışmadan başarılı olamayacağını biliyordu. diye ağlayarak Tahir’in üzerine kapanır ve hemen oracıkta
ölür. Anne ve babası da Zühre’nin bedduası üzerine yan-
maya başlar.

Tahir ile Zühre hikâyesinden alınan bu parçayla ilgili,

I. Hikâye manzum - mensur karışık yazılmıştır.

II. Konusu kahramanlıktır.
III. Olağanüstü özellikler vardır.
IV. Kahramanlar saz çalar.

ifadelerinden hangilerine ulaşılamaz?

21. Hazreti Ali, Zülfikâr’ını beline kuşanarak ve sancağı da A) I ve III B) II ve IV C) III ve IV

sağ eline alarak atına bindi ve Hayber Kalesi’ne doğru at D) I, II ve III E) II, III ve IV
sürmeye başladı.

Bu cümlede kullanılmayan eylemsinin (fiilimsi) türü

aşağıdakilerin hangisinde kullanılmıştır?

A) Hayır, sizi aldatmak aklımın ucundan bile geçmedi.

B) Ali, Peygamber’in emrini bir an önce yerine getirmek 24. Aşağıdakilerden hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
istedi.
A) Akşam ailece Alilere gideceğiz.
C) Bu atlı adam, tek başına kaleyi ele geçirme sevdasına
mı düşmüştü? B) Tuz Gölü, akşam vakitleri bir renk şölenine dönüşür.

D) Hızla kaleye gelen bu atlıyı yanındaki askerlere gös- C) Türkçe’nin en önemli özelliğini anlatacağım size.
terdi. D) 5 Ekim Çarşamba günü buraya gelmiş.
E) Hazreti Ali, sancağı eline alıp Düldül’ü hendeğe sürdü. E) Bu yazarın birçok eserini okudum.

10
 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

25. Yazarın geçmişte yazdığı bir kitaba seneler sonra dudak
bükmesi yadırganacak bir durum değildir( ) Benim gö-
zümde en çok sevdiğim kitabım olmuştur hep bir sonraki
kitabım, yani henüz yazmadığım kitap( ) En az sevdiğim
kitabıma gelince onun da cevabı belli( ) İlk yazdığım kitap( )
28. …….... türünde eser veren bir sanatçı, geçmiş zamanı
anlatır. Bu türde yazılmış bir eseri okuduğunuzda geçmi-
şe tanıklık eder, onun içinde yaşarsınız. Yakup Kadri’nin
“Zoraki Diplomat” ve Halit Ziya’nın “Kırk Yıl “ adlı eserleri
bu türün örneklerindendir.

Bu parçada ayraçlarla belirlenmiş yerlere sırasıyla Bu parçada tanıtılan düzyazı türü aşağıdakilerden
aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri hangisidir?
getirilmelidir?
A) Biyografi B) Otobiyografi
A) (.) (.) (:) (.) B) (.) (,) (;) (…) C) Anı D) Günlük
C) (,)(:) (.) (.) D) (,) (,) (:) (…)
E) Mektup
E) (.) (.) (!) (!)

26. Bir devlet memurunun oğlu olan Bihruz Bey, yarım yama-
lak bir öğrenim görmüş, yirmi üç yirmi dört yaşlarında bir
gençtir. Babası ölünce annesiyle kendisine hatırı sayılır bir
servet kalır. Yazları Çamlıca’da, kışları Süleymaniye’de 29. Bu eserde yazar, olaylardan çok, kişilerin olaylara karşı
otururlar. Bütün merakı, pek zarif arabasıyla gezinti yer- tepkisi üzerinde durmuştur. Kişilerin olaylar karşısındaki
lerinde dolaşıp kendini göstermek, herkesten daha şık ruhsal durumları, ayrıntılarıyla işlenmiştir. Eserde, aşktan
giyinmek, Türkçe cümleler arasında Fransızca sözcükler
BAHÇEŞEHİR ANADOLU VE FEN LİSESİ

başka kaygıları olmayan hazır yiyici insanların yaşamı

kullanmaktır. Çalışmakta olduğu iş yerine ara sıra uğrar. anlatılmıştır. Roman kahramanlarından Suad, Süreyya ve
Bir gün yine arabasıyla Çamlıca’da dolaşırken yepyeni bir Necip arasında sonbahar, Boğaziçi’nin doğal güzellikleri,
arabada, çok güzel bir sarışın kıza rastlar ve hemen âşık aşk ve müzik gibi konular konuşulmuştur.
olur. Bu Periveş adında bir kadındır. Bihruz Bey kıza çiçek
sunar, ertesi hafta arabasına bir mektup atar. O günden Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisi-
sonra da kızı bir daha görmez. dir?

Bu parçada sözü edilen yapıt ve yazarı aşağıdakiler-

A) Aşk-ı Memnu
den hangisidir?
B) Eylül
A) İntibah – Namık Kemal C) Mai ve Siyah
B) Zehra – Nabizâde Nazım D) Yaban
C) Sergüzeşt – Samipaşazâde Sezai E) Kırık Hayatlar
D) Araba Sevdası – Recaizâde Mahmut Ekrem
E) Eylül – Mehmet Rauf

27. Avustralya’nın Melbourne kentinde, otomobilinin içinde

ölen 71 yaşındaki adama polis tarafından ceza kesildi.
30. I. Nur Baba
Kentin Maroondah Belediyesi’nden yapılan açıklamada,
polis memurunun, aracın içindeki ölüyü fark etmeyerek II. Yeşil Gece
ceza makbuzunu ön cam sileceğinin altına sıkıştırdığı, III. Ateşten Gömlek
yaşlı adamın bir hafta önce öldüğünün belirlendiği kayde- IV. İstanbul’un İç Yüzü
dildi. Belediye Başkanı Peder Tenham, ölünün ailesinden
özür dilendiğini, polis memurunun, camların buğulanmış Bu eserlerle aşağıdaki yazarlar eşleştirildiğinde han-
olmasından dolayı yaşlı adamı görmediğini belirtti. gisi dışarıda kalır?

Bu parça, aşağıdaki düzyazı türlerinin hangisinden

A) Halide Edip Adıvar
alınmış olabilir?
B) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
A) Haber Yazısı B) Köşe yazısı C) Reşat Nuri Güntekin
C) Deneme D) Makale D) Refik Halit Karay
E) Sohbet E) Ömer Seyfettin

11
 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

31. Aşağıdaki dizelerden hangisinde bir "istiare" sanatı 34. Bir gözleri ahuya vuruldum
vardır? Ahu gibi düştüm dağa hasret
Etmekte hata mülküne hicret
A) Mehmetçik, cesaret ve kahramanlıkta aslan gibidir.
Eyvah ne beyhude yoruldum
B) Ağaçlar sonbaharda elbiselerini soyunur.
C) Bilmezdim şarkıların bu kadar güzel olduğunu. Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
D) Bir of çeksem karşıki dağlar yıkılır.
A) Sarmal uyak biçimindedir.
E) Ürkmeden su içsinler yavaşça, susun, susun!
B) Redif kullanılmıştır.
C) 1. ve 4. dizelerde tam uyak kullanılmıştır.
D) Lirik şiirden alınmıştır.
E) Benzetme yapılmıştır.

35. Ne zaman duysam sesini, görsem suretini

Mukaddes bir sevinç hissederim sinemde

32. Bir milletin bütün zekâsı, bilgisi, duyarlığı dilinde topla- Bu dizelerde görüldüğü gibi, bir ahenk meydana ge-
nır. Dil o milletin varlığıdır, savunmasıdır, başka milletler tirmek amacıyla bir dizede ya da beyitte aynı sessiz
üzerindeki etkisinin en güçlü silahıdır. Bir millet toprağını harfin tekrar edilmesine ne ad verilir?
BAHÇEŞEHİR ANADOLU VE FEN LİSESİ

kaybedebilir, dilini unutmazsa o toprağa yeniden sahip

olabilir.
A) Cinas B) Tevriye C) Seci
Yukarıdaki parçada dilin özellikle hangi yönü üzerinde D) Aliterasyon E) Hüsn-i talil
durulmaktadır?

A) Zenginliği
B) Doğallığı
C) Vazgeçilmezliği
D) Değişebilirliği 36. Kalktı göç eyledi Avşar elleri
E) Ana dilin çeşitli kollara ayrılması Ağır ağır giden eller bizimdir
Arap atlar yakın eder ırağı
Yüce dağdan aşan yollar bizimdir

Yukarıdaki şiir hangi geleneğe aittir?

A) Divan şiir geleneği

B) Serbest şiir geleneği
C) Modern şiir geleneği
D) Destan geleneği
E) Halk şiiri geleneği

33. Aşağıdakilerden hangisi bir gazelin matla beyitidir?

A) Yanlış hayal ile vatanın terk eden kişi

Ne türlü kim cefa görür ise cezasıdır
B) Yüzün hayali bile valig erdi andak kime 37. Aşağıdakilerden hangisi İslami Dönem Türk Edebi-
Bahar kelken ü kitkenni bilmedi gönlüm yatı’nın eserlerinden değildir?
C) Sanma benim işim ki gönlümün rızasıdır
A) Kutadgu Bilig
Bilgil onu ki bu feleğin iktizasıdır
B) Divan-ı Lugat’it Türk
D) Fuzuli rind-i şeydadır hemişe halka rüsvadır
Sorun kim ne sevdadır bu sevdadan usanmaz mı C) Siyenpi Destanı

E) Değildim ben sana mail sen ettin ahlımı zail D) Satuk Buğra Han Destanı
Bana tan eyleyen gafil seni görgeç seni utanmaz mı E) Atabet’ül Hakayık

12
 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

38. İstiklal Caddesi’nde ne kadar da çok fotoğrafçı varmış! 41. Aşağıdakilerden hangisi Türklere ait destan motiflerin-
Bir tanesinin önünde vitrindeki resimleri seyre daldım. Şu den biri değildir?
gelin, demin gördüğüm kadın değil mi? Şu pembe yüzlü,
saçları çift örgülü küçük çocuk, az önce sıçrayarak yanım- A) Ak sakallı ihtiyar B) Yılan
dan geçen genç kız değil mi? Belli belli! Bu fotoğrafha- C) Kurt D) Işık
nelerde mutsuzların resmi yok. Buralara sadece mesut
insanlar geliyorlar. E) Demir

Bu parçayla ilgili,

I. İç monolog (konuşma) tekniği kullanılmıştır.

II. İlahî bakış açısından yararlanılmıştır.
III. Durum hikâyesinden alınmıştır.
IV. Mekân bellidir.
42. Hikâyeyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi
yargılarından hangilerine ulaşılamaz? yanlıştır?

A) Yalnız I. B) Yalnız II.
D) II. ve IV.
C) II. ve III. A) Dünya edebiyatında İtalyan yazar Boccacio’nun öykü-
E) III. ve IV. sü bu türün ilk örneği kabul edilir.
B) Gerçekleşmiş ya da gerçekleşebilecek olayların kısa
bir şekilde anlatıldığı yazı türüdür.
C) Bizde olay hikâyesinde Ömer Seyfettin, durum
hikâyesinde Sait Faik öne çıkan isimlerdendir.
D) Ağır basan ögenin “olay” olduğu hikâyelere “Çehov
BAHÇEŞEHİR ANADOLU VE FEN LİSESİ

tarzı hikâye” denir.

E) Olay, kişiler, zaman ve mekân hikâyenin yapı unsurla-
rıdır.

39. Artık solan kırlarda yapraklarla örtüşeceğiz

Ağlayan bir göz gibi gök dökecek ruhumuza
Serin gözyaşlarını bulutlardan damla damla
Ve gönül yalnızlığıyla dolacak hüznüyle sessiz

Yukandaki dörtlüğün teması aşağıdakilerden hangisi- 43. Aşağıdakilerin hangisinde Uygurlara ait destanlar
dir? birlikte verilmiştir?

A) Korku B) Özlem C) Umutsuzluk A) Bozkurt-Ergenekon

D) Yalnızlık E) Aşk B) Türeyiş-Göç
C) Alp Er Tunga-Şu
D) Oğuz Kağan-Attila
E) Yaradılış-Edige

40. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet sonrası oluşan do- 44. Aşağıda verilen destan-ulus eşleştirmelerinden hangisi
ğal destanlardan değildir? yanlıştır?

A) Danişmendname A) Chansen de Roland-Alman

B) Battal Gazi Destanı B) Le Cid-İspanyol
C) Saltukname C) Kalevala-Fin
D) Ergenekon D) Mahabarata-Hint
E) Köroğlu E) İgor-Rus

13
 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

45. Dede Korkut Hikayeleriyle ilgili aşağıdaki yargılardan 48. I. Sözlü edebiyat ürünüdür.
hangisi yanlıştır? II. Aşk ve doğa şiiridir.
III. Kopuz eşliğinde söylenir.
A) Yazarının, Korkut Ata diye anılan bir Oğuz ozanı oldu-
ğu sanılmaktadır. IV. Hece ölçüsüyle söylenmesi milli yanıdır.
B) Tamamı sade, günümüz Türkçesine yakın bir dille ve V. Şiire büyük bir lirizm egemendir.
nazım-nesir karışık bir şekilde yazılmış Türk Edebiya-
Yukarıda özellikleri bütünüyle içeren tür aşağıdakiler-
tının en önemli yapıtlarından biridir.
den hangisidir?
C) “Kitab-ı Dede Korkut” veya “Kitab-ı Dede Korkut Alâ
Lisan-ı Tâife-i Oğuzân” adıyla da bilinir.
A) Destan B) Koşma C) Sav
D) 15. yüzyılda yazıya geçirilmiştir. D) Sagu E) Koşuk
E) Destanla öykü arasında geçiş görevi görür.

46. Ay Kağan’ın yüzü gök, ağzı ateş, gözleri elâ, saçları ve

kaşları kara perilerden daha güzel bir erkek evlâdı oldu.
BAHÇEŞEHİR ANADOLU VE FEN LİSESİ

Bu çocuk annesinden ilk sütü emdikten sonra konuştu ve

çiğ et, çorba ve şarap istedi. Kırk gün sonra büyüdü ve
yürüdü. Ayakları öküz ayağı, beli kurt beli, omuzları samur 49. I. Sözlü edebiyat ürünüdür.
omzu, göğsü ayı göğsü gibiydi. Vücudu baştan aşağı tüy- II. Hece ölçüsüyle yazılmışlardır.
lüydü. At sürüleri güder ve avlanırdı. III. Konuları benzerlik gösterir.
Yukarıdaki parça aşağıdaki destanların hangisinden IV. Her ikisi de dörtlüktür.
alınmış olabilir? V. İkisinde de dil yabancı etkilerden uzaktır.

A) Bozkurt destanı Yukarıdaki özelliklerden hangisi koşuk ve sagunun

ortak özelliği değildir?
B) Alp Er Tunga destanı
C) Türeyiş destanı A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
D) Oğuz Kağan destanı
E) Göç destanı

47. Eski Türkler yılda bir kez, belli dönemlerde ……… adını
verdikleri kutsal av törenleri düzenlerlerdi. ………. adı
verilen ziyafetlerde ve kazanılan savaşlardan sonra bütün
boyların erkekleri bir araya gelerek eğlenirdi. Bu eğlence-
lerde söylenen, genellikle aşk, doğa ve yiğitlik konularını 50. Saguyla ilgili aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi
işleyen, ……….. adı verilen çalgı eşliğinde söylenen şiirlere yanlışı vardır?
…………. adı verilir.
A) Yuğ adı verilen yas törenlerinde söylenmiştir.
Yukarıdaki boşluklara aşağıdakilerden hangisi getiri- B) Yazılı gelenek içinde oluşmuştur.
lemez?
C) Bilinen en eski sagu “ Alp Er Tunga” sagusudur.
A) Koşuk B) Şölen C) Sığır D) Hece ölçüsüyle oluşturulmuştur
D) Kopuz E) Yuğ E) Halk edebiyatında karşılığı ağıttır.

14