Cùng con học nói

Một số bé khó khăn khi phát âm, dù đã lên 2 tuổi. Cha mẹ cần sớm

tìm nguyên nhân của hiện tượng này.

Thử trả lời những câu hỏi sau:

- Bé có bị khó hiểu yêu cầu và chỉ dẫn đơn giản nếu không dùng cử

chỉ không? Lên 2 tuổi, bé có thể hiểu được nghĩa của nhiều từ và nhiều

mệnh lệnh đơn giản. Bé hiểu được nhiều từ dù bé chưa nói được những từ

đó.

- Bé có phản ửng với âm thanh trong môi trường không?

Nếu đáp án của hai câu trên là “Có” thì có thể bé chỉ bị chậm nói.

- Bé có dùng cử chỉ để bộc lộ mong muốn của mình?

- Bé có biết ngồi, biết đứng và biết đi đúng giai đoạn phát triển? Điều

này giúp bạn tự kiểm tra xem quá trình chậm nói của bé có liên quan đến

chậm những kỹ năng khác hay không.

- Cha mẹ và các thành viên khác trong gia đình có dành thời gian nói

chuyện với bé không?

 Tốt nhất, hãy đưa bé đi khám sớm để phát hiện chậm nói có nguyên

nhân từ đâu và tìm cách khắc phục. Tuy nhiên, vai trò của cha mẹ vẫn quan

trọng đối với quá trình học nói của bé.

Nói chậm

Khi nói với bé, hãy nói thật chậm, nhất là ở những từ liên kết.

Nói chuẩn

Bắt đầu bằng những từ ngắn, đơn giản nhưng phải chính xác. Danh từ

và động từ là nhóm từ thông dụng để bạn dạy bé trước tiên vì bé có thể hiểu,

nhìn, thậm chí là bắt chước người khác. Tiếp theo mới dạy bé những từ trừu

tượng.

Mở rộng không gian

Dùng những câu đơn giản về những chuyện xung quanh bé để giao

tiếp cùng con. Nếu hai mẹ con đang ngồi trên ôtô, hãy chỉ cho bé nhiều thứ

bên ngoài. Có thể hỏi: “Ngôi nhà kia to không con?’ hoặc “Xe dừng rồi vì có

đèn đỏ”. Thật hữu ích nếu cả gia đình được cùng đi xem xiếc, đi vườn bách

thú, công viên hoặc đi biển. Những địa điểm đó sẽ kích thích ngôn ngữ cho

con.
 Nhất quán

Nhất quán là nguyên tắc để dạy con ngoan, tức là cần dùng một cách

giải thích và cùng một cách ra mệnh lệnh, ngày hôm trước phải như ngày

hôm sau. Chẳng hạn, ngày nào cũng cần nhắc bé cách chào hỏi. Điều này

giúp bé hình thành thói quen tốt.

Đừng nói bằng ngôn ngữ của bé

Không dùng từ nói ngọng để trả lời một câu nói ngọng của bé. Động

viên bé nói hết ý bằng cách cố gắng dùng đúng ngôn ngữ và cấu trúc câu.

Cần cho bé thời gian, có thể là vài giây và nếu bé không thành công, mới

nên nói hộ bé.

Biết lắng nghe

Cần tập trung vào thứ bé đang cố gắng diễn đạt và cùng diễn đạt thành

lời cho bé, nếu cần. Đừng ngắt quãng khi bé đang cố nói. Hãy sữa lỗi khi bé

nói chưa chuẩn. Điều này đòi hỏi bạn phải kiên nhẫn để phát hiện những từ

bé nói chưa đúng.

Đọc to
 Nên duy trì thói quen đọc cho bé thường xuyên, từ một cuốn sách.

Hướng dẫn bé chỉ tay vào cuốn sách bé muốn nghe, ít nhất một lần trong

ngày. Có thể chonh những câu chuyện đơn giản, dễ hiểu với sự phát triển

của bé.

Nuôi dưỡng giai điệu

Cần dạy bé về âm nhạc. Bạn có thể cho bé nghe một vài bài hát mỗi

ngày, ngay cả khi bé đang vui chơi để bé thân quen với một vài giai điệu.

Động viên bé hành động tương ứng với giai điệu. Điều này giúp bé tăng

niềm vui. Có thể khuyến khích bé bắt chước hành động của mẹ trong khi hai

mẹ con cùng nghe nhạc.

Một ngôn ngữ trước

Nếu bạn thấy bé khó khăn khi học nói, đừng tham dạy bé song ngữ

ngay. Hãy để bé thành thạo với tiếng Việt trước đã. Sau đó, dạy thêm bé một

ngoại ngữ khác.

Lên kế hoạch vui chơi

Vui chơi giúp bé sáng tạo, năng động và vui vẻ. Vừa chơi, bạn sẽ

tranh thủ dạy bé học nói nhưng nên nhớ là chơi, chứ đừng ép bé.
 Trở thành cha mẹ tốt

Đảm bảo bé phát triển tốt cả thể chất và tinh thần. Giảm thiểu những

yếu tố stress trong gia đình cho bé. Bé cần có không khí thoải mái để học

nói.