Professional Documents
Culture Documents
İLAVE SU TANKI
YAPIM İŞİ
1000 m³ Su Tankı Şartnamesi
NİSAN 2023
A-DİZAYN ŞARTLARI
Depolanacak ürün: Su
Tank çalışma basıncı: Atmosferik
Çalışma Sıcaklığı min °C / max °C: -40 °C / 60 °C
Tank Çapı: 14.000 mm
Tank yüksekliği (mm): 6.500 mm
Üst çatı açısı: 13 °
Sac malzemesi: S235JR
Taban sacı malzeme kalınlıkları: 8 mm
Çatı Sacı malzeme kalınlıkları: 6 mm
1. Donam malzeme kalınlıkları: 12 mm
2. Donam malzeme kalınlıkları: 10 mm
3-4. Donam malzeme kalınlıkları: 8 mm
Çevre ringi NPU160: 900 kg
Çatı taşıyıcı çelikleri NPİ160: 5200 kg
Çevre korkuluğu dikme 22x22mm kare: 500 kg
Korkuluk, plakalar, bayraklar vs.: 2000 kg
Tank takribi toplam ağırlık: 45.000 kg. dır (proje aşamasında (+ -) değişebilir)
B-TANK İMALATI
1. TABAN SACI MONTAJI
Şekil 1 Şekil 2
1.1 Tesisin kuzeyi (Plant North) tank temeli üzerine markalanır ve İŞVEREN yetkililerinden
onay alınır.
1.2 Tankın ana eksenleri ve taban sacları Şekil 1’deki gibi tank temeli üzerine markalanır.
Markalama işleri için sprey boya veya marka kalemi kullanılabilir.
1.3 Tank merkezine nivo kurulup donam saclarının oturacağı beton kaidenin kot kontrolleri
yapılır. Bozuk olan yerler tespit edilip kot farklılıkları şim ile giderilir. Kullanılacak şimler
boyalı olmalıdır. Bu bölgelerdeki şimleme lokal olarak max. 25 mm’yi geçmemelidir.
Gerekirse beton zemin tamir ettirilir.
1.4 Sahaya yüzey temizliği yapılmış ve 50-60 mikron kalınlığında çinko esaslı astar ile
boyanmış olarak gelen taban saclarının tank temeline bakan dış yüzeyleri, kaynatılacak
kısımlar korunarak, 200 mikron kalınlığında mastik esaslı epoksi boya ile boyanır. Montaja
geçmeden boya kurumuş olmalıdır.
1.5 Taban sacları marka çizgileri referans alınarak Şekil 2’de gösterildiği gibi radyüslü
kısımların montajı en son yapılacak şekilde merkezden dışarı doğru monte edilir.
1.6 Taban saclarının montajı yapılırken zeminin bozulmamasına dikkat edilmelidir. Saclar sac
kaldırma ve taşıma klepe sistemleri ile hareket ettirilmelidir.
1.7 Tabandan çıkan boşaltma (drain) nozulunun monte edileceği taban sacı ilgili nozulun
takviye plakası ve temel betonu içerisinden geçen borusu kaynatıldıktan ve gereken testler
yapıldıktan sonra yerine konulur. Bu nozulun montajı ve kaynağı için özel dikkat sarf
edilmelidir.
Şekil 3
1.8 Taban saclarının kısa kaynaklarının reglajları yapılır ve puntalanır. Kaynak çekmesi
olmaması için takviye plakalar kullanılmalıdır (Bkz. Şekil 3).
1.9 Taban saclarının uzun kaynakları kısa kaynakları tamamlanıncaya kadar kaynatılmaz, kaba
reglajı yapılıp bırakılır.
Şekil 4
1.10 Taban saclarının kısa kaynakları Şekil 4’ de görüldüğü gibi merkezden dışa doğru yapılır.
Kaynağa başlamadan önce punta kaynakları temizlenir.
Şekil 5
1.11 Kısa kaynaklar tamamlandıktan sonra uzun kaynaklar sırası ile reglajı yapılıp kaynatılır.
Kaynaklar tank merkezinden dışa doğru yapılır (Bkz. Şekil 5). Kaynak çekmelerini ve sacın
deformasyonunu önlemek için gerekirse uzun çelik profil kullanılarak takviye sağlanır.
Kaynak pasolarının uzun tutulması gereklidir.
1.12 Tankın tabanı ile en alt gövde donamının birleşim yeri kaynağı en az ilk üç donamın
montajından sonra yapılabilir.
1.13 Tabandaki kaynak işlemleri devam ederken veya tamamlandıktan sonra tüm taban kaynaklarının
vakum testi ve Manyetik Parçacık Testi veya Likit Penetrant Testi yapılır.
2.1 Tankın gövde saclarının dışına göre çizilen çap çizgisi üzerine 750 mm aralıklarla ‘‘stoper’’
ler puntalanır. Birinci donamın ilk sacı ilgili projeye göre markalanır ve sac vinç yardımıyla
yerine oturtulur. Yerine oturtulan sac, tankın içinden kama ile dışarıdaki stoperlere bastırılır.
Çevre çizgisine gelinceye kadar sac hareket ettirilir. Bu işlem sacın uzunluğu boyunca
yapılır. Sac vinçten sökülmeden önce sacın uzunluğuna bağlı olarak içeriden payandalar ile
desteklenir. Sac dik vaziyette monte edilmelidir. Birinci sac marka çizgisinden kaçmaması
için kaynak ile sabitlenir. İkinci sac birinci sacın yanına yerleştirilir. Kilitler ile iki sac
birbirine kenetlenir. Kaynak ağzı aralığı kabaca olması gereken ölçüde bırakılır ve kilit-
kama sistemi ile sacın kaynak ağzı aralığı bozulmaması için kilitlenir. Diğer sacların
montajı da bu şekilde yapılır ve birinci donam saclarının montajı bu şekilde tamamlanmış
olur.
2.2 Tankın merkezine nivo kurulur. Birinci donam sacının kotu nivo ile kontrol edilir. Düşük
olan yerler taban sacının altı şim konulması suretiyle istenilen seviyeye getirilir. Bu işlem
birinci donamın tamamında yapılır. Şimlerin küçük olması tercih edilmemelidir. İki şim
arası 750- 1000 mm olması yeterlidir. Tankın donamları yükseldikçe ağırlığın artmasından
dolayı şimlere gelecek noktasal yük donam sacının deformasyona uğramasına sebep
olacağından şimlerin boyu uzun olmalıdır.
Şekil 6
2.3 Seviyelerin ayarlanması ve payandalar ile sacların dikliği sağlandıktan sonra dik
kaynakların reglajına başlanır. Dik kaynakların reglajı yapıldıktan sonra puntalanır. Donam
sacı iç tarafına ‘’göğüs mastarı’’ (Bkz. Şekil 6) kaynatılır. Dik kaynakların kaynak sırasında
kırılmasını önlemek için bu mastarlar geçici olarak tutturulur.
Şekil 7
2.5 Dik kaynakların ilk önce kaba reglajı yapılır. Sonrasında ince reglaja geçilir ve sac
puntalanır. Kaynak ağzı boşluğu mesafesi şim ile ayarlandıktan sonra sac üst ucundan
puntalanır. İkinci punta sacın alt ucuna yapılır. Bundan sonraki punta sırası Şekil 7 ‘de
gösterildiği gibi yapılır. İnce saclar için 1 elektrod miktarı kadar punta yeterli olup kalın
saclarda daha fazla punta atılır.
3.1 Donam sacı kaynakları ‘’ geri adım ‘’ metodu ile yapılır. Kaynağa başlamadan önce punta
kaynaklar temizlenmeli, kaynak yeri temiz olmalı ve ilgili WPS’de belirtilen derecede
tavlanmalıdır. Kaynakta kullanılacak elektrotlar fırınlanmış olmalı ve termos içerisinde
muhafaza edilmelidir.
3.2 İlk önce yan kaynak ile dik kaynağın birleştiği ‘’T’’ birleşim yerinin kaynağı yapılır.
Elektrotun başlangıç ve bitiş yeri ‘’T’’ birleşim yerine denk gelmemelidir. ‘’T’’ birleşim
yerinin sağ ve sol tarafına 250-300 mm yan kaynak yapılmalıdır. Yan kaynak tamamen
yapılmayıp dolguda bırakılır. ‘’T’’ birleşim yerinin kaynakları bittikten sonra dik
kaynaklara geçilir.
Şekil 8
3.3 Kaynağa ilk olarak sacın üst tarafından yaklaşık 50-60 cm aşağı mesafeden başlanıp sacın
üst tarafına kadar devam edilir. Çapak temizliği yapıldıktan sonra kaynak yapılacak yer
tavlanır ve ikinci sıra dolgu kaynağı yapılır. Son paso kaynağı (kapak) yapılmaz.
3.4 Son kaynak edilen kısmın yine 50-60 cm aşağısından yukarıya doğru kaynak yapmaya (kök
ve dolgu) devam edilir (Bkz. Şekil 8). Donamın tüm eni boyunca aynı işleme devam edilir.
Bu şekilde dik kaynak tamamlanır ve kaynağın çapak temizliği yapılır. Son paso (kapak)
kaynağı sacın en alt bölümünden başlar ve kesintisiz olarak yukarıya doğru devam eder. Bu
şekilde kaynak bitmiş olur ve temizliği yapılır.
4. DONAM SACI YATAY (ÇEVRESEL) KAYNAK REGLAJI
4.1 Tankın yatay kaynakları en erken dik kaynakların dolgu kaynaklarının bitmesinde sonra
kontrollü olarak başlayabilir. Dolgu kaynakların bitmesiyle kaynak çekmelerinin %75-80
arasında gerçekleşmiş olacaktır. Dik kaynaklarda hiç kaynak yapılmadan yan reglaj yapılır
ise diklerdeki kaynak çekmeleri sacların deformasyona uğramasına ve kaynak bölgelerinde
çökmelere neden olacaktır.
4.2 Yatay kaynak reglajına başlamadan önce çevrenin tamamının kaba reglajı yapılmalıdır.
Çevre kaynağı reglajı ve Şekil 9‘daki sıraya göre puntalanması tamamlandıktan sonra
donamın çap kontrolü, terazi kontrolü ve ölçü kontrolü yapılır, bilahare kaynağa geçilir.
Şekil 9
5. DONAM SACI YATAY (ÇEVRESEL) KAYNAĞI
5.1 Silindirik tankların yatay kaynaklarının yapımında çevrede en az 4 kaynakçının aynı anda
çalışması tercih edilen bir uygulamadır. Kaynakçılar eşit aralıklarla dizilir ve birbirlerini
takip ederler. Genellikle saat istikameti yönünde ilerlenir (Bkz. Şekil 10). Kaynağa
başlamadan önce punta kaynakları temizlenir.
5.2 Kaynak çekmelerini en aza indirgemek için yatay kaynak pasoları uzun tutulur. Kaynak yeri
temizlenir ve tavlanır. İlk olarak kök paso kaynağı yapılır. Kök paso kaynağı uzun tutulur. Kök
kaynağı bittikten sonra tekrar başa dönülür ve dolgu+dolgu şeklinde devam edilir. Dolgu kaynakları
bittikten sonra son paso kaynağı yapılır. Bu şekilde yatay kaynak tamamlanır. İçte ve dışta aynı
kaynak metodu uygulanır.
5.4 Benzer şekilde diğer donamların montajı ve kaynağı yapılır. Tank yükseldikçe sert
rüzgarlara karşı dışarıdan çelik halatlarla bağlanır.
0°
90°
270°
180°
Şekil 10
6.1 Son donamın montajı tamamlandıktan sonra en üst 2 donamda bulunan rüzgâr kirişleri ve
tepe köşebenti montajı yapılır ve kaynatılır.
6.4 Tankın çatısının montajı için tank merkezine geçici direk montajı yapılır ve halatlarla
sabitlenir. Çatının tepe noktasını oluşturan ring direk üzerine monte edilip sabitlenir.
6.5 Çatı çeliklerinden bir segment monte edilir. İkinci segment birinci segmentin karşısında
monte edilir. Bu şekilde çatı montajı tamamlanır ve kaynakları bitirilir.
6.6 Çatı montajı çalışmaları devam ederken spiral merdiven ve korkuluk montajı yapılır.
6.7 Çatı montajı ve kaynaklarının bitiminde merkez direk ve tank üzerindeki geçici iskele sistemi
sökülüp alınır.
7. KONTROLLER
7.1 Tankın iç ve dış yüzeylerine kaynaklanan tüm yardımcı montaj malzemeleri sökülür ve
gövde hizasında taşlanır. İstenen minimum et kalınlığından düşük olan yerler kaynak dolgu
ile doldurulur. Çekiç ve balyoz ile sökme işlemi kesinlikle yapılmamalıdır. Bu bölgelerin
%100 manyetik parçacık veya likit Penetrant kontrolü ve ultrasonik kalınlık ölçme cihazı ile
kalınlık kontrolü yapılır.
7.2 Tank taban sacı kaynakları, taban sacı birinci donam sacı birleşim yeri kaynağı ve donam
sacları iç yüzeyindeki 11400 mm yüksekliğine kadar tüm kaynaklar %100 manyetik
parçacık veya likit Penetrant testi ile kontrol edilir.
8. HİDROSTATİK TEST
8.2 Tank içi temizlenir (tufal, kaynak cüruf ve sıçramaları, yağ çöp ve tüm yabancı maddeler).
8.3 Tanka ait gövde ve çatı üzerindeki nozullar kör flanş ile kapatılır. Tankın çatısındaki büyük
nozullardan biri açık bırakılır.
8.4 Tankın yüksek noktasındaki bir nozula kalibre edilmiş 2 adet manometre bağlanır (Bkz.
Şekil 11).
8.5 Tankın dışındaki uygun bir nozuldan çatıya kadar şeffaf bir hortum bağlanır. Hortum üzerine
madde 8.7’deki dolum yükseklikleri işaretlenir. Bu markalama sistemi tank üzerine de
yapılabilir (Bkz. Şekil 12).
8.6 Ölçümler tankın çevresine eşit aralıklarla bölünmüş 10 noktada annular ile gövde sacının
birleşim noktaından Nivo ile yapılır. Ölçüm yapılırken, Nivo ile tank arasındaki mesafe, en
az tank çapının 1 ½ ‘si (45,84 m) kadar olmalıdır. Nivonun ayarı bozulmadan tank dışındaki
sabit bir noktaya ‘‘+’’ çizgisi markalanır (Bkz. Şekil 13).
8.12 Çevredeki ölçümlerde fark 13mm/10 m’yi veya uniform olarak 50 mm’yi geçerse dolum
durdurulur ve değerlendirme yapması için İŞVERENE haber verilir.
8.13 Tank su ile doldurulduktan sonra gövde ve ankrajlar göz ile kontrol edilir ve ankrajlar
basınç uygulanmadan önce sıkılır.
8.14 Çatıda açık kalan son nozul kör flanş ile kapatılır. Test suyu ile tavan arasına 62.5
mbar(g)’a gelinceye kadar hava basılır. Bu basınçta 15 dakika beklenir ve daha sonra 50
mbar(g) değerine düşürülür ve tank sızdırmazlığı kontrol edilir. Bu basınçta su seviyesi
üzerindeki tüm kaynak bağlantıları sabun köpüğü ile kontrol edilir. Bu işlem mümkün olan
en kısa zamanda yapılmalıdır.
8.15 Manometre başında bir gözlemci mutlaka test bitinceye kadar bekler ve basıncın
yükselmesi durumunda tahliye vanasını açarak havayı tahliye edip, basıncın yükselmesini
önler.
8.16 Çatının kaynaklarının kontrolü bitince hava tahliye edilir ve basınç sıfırlanır. Akabinde
çatının üzerindeki tüm nozulların kör flanşları sökülür ve tank üzerinde bırakılmayarak
yere indirilir.
8.17 Tankın içindeki su, tahliye vanasının açılması ile boşaltılır, tank içi varsa pisliklerden
temizlenir ve son ölçümler yapılarak test tamamlanır. Su boşaltma hızının tankı vakuma
sokmamasına dikkat edilir.
8.18 Test suyu boşaltıldıktan sonra ankrajların sıkılığı kontrol edilir. Ankrajların son bir kez
kontrolü için tanka 50 mbar(g) hava basılır.
Şekil 13
9.1 Gövde ve Tavan: Sac kenarlarındaki 5 cm’lik kısım hariç sahaya kumlanmış ve astar boyası
(50µ DFT çinkoca zengin epoksi) atılmış olarak gönderilecektir. Hasarlanmış bölgeler ile
boyanmamış yüzeylere SA 2 ½ kalitede kumlama yapılmalıdır. Boyanmayan yerlerin
astarlanması ve boya tamirlerinin yapılmasından sonra 1 x 150µ DFT epoksi ara kat ve 1 x
50µ poliüretan son kat (Ral ……..) boya uygulanacaktır. Boya airless tabanca veya rulo
ile tatbik edilecektir.
9.2 Taban: sac kenarlarındaki 5 cm’lik kısım hariç sahaya kumlanmış ve çinko esaslı astar boyası
(50-60µ DFT) atılmış olarak gönderilecek, sahada montaj öncesi kaynak yerleri hariç
200µ DFT mastik esaslı epoksi uygulanacaktır.
10.1.1. Montajcılar çalışma sırasında emniyet kemeri takmalı ve iplerini en yakın yere
bağlamalıdırlar.
10.1.7. Donam montajlarında yarım donam bırakılmamalıdır. Paydostan önce donamın montajı
bitmeli ve conta bağlanmış olmalıdır.
10.1.8. Donam sacları uygun yerlerden çelik halatlar ile bağlanmalı, özellikle çalışmanın olmadığı
zamanlarda tank çevrede en az dört yerden çelik halat ile bağlı kalmalıdır.
10.1.9. Tank sahasında işi bitmiş malzemeler dağınık durmamalı, toplu olarak uygun bir yere
istiflenmelidir.
10.2.1. Kaynakçılar; özel iş elbisesi, kaynakçı başlığı, gözlük, eldiven ve kolluk kullanmalıdır.
10.2.3. Elektrik ark kaynakçıları, kaynağa başlamadan önce kaynak makinelerinin akımını
ayarlamalıdır.
10.2.11. Kaynak arabaları alt bölümü kapalı olmalı, arabalara merdiven ile çıkılmamalıdır.
10.2.12. Akşam paydoslarında kaynak arabaları rüzgârda hareket etmemeleri için tanka bağlanmalıdır.
10.2.13. Termosların fişleri çekili olacak, kullanılmayan elektrotlar fırına iade edilmelidir
10.3.2. Taşlama işlemi başlamadan önce taşlama taşı ve bağlantıları kontrol edilmelidir.
10.4.3 İskele platform üzerinde çalışan kişiler kendilerini emniyet kemeri ile uygun yere
bağlamalıdır.