‫‪http://www.arianafghanistan.

com‬‬

‫‪2022/06/20‬‬ ‫عبدالباری جهانی‬

‫هندوان او سیکهان په افغانستان کي‬

‫په افغانستان کي هندوان‪ ،‬د احمدشاه بابا له زمانې څخه ډېر پخوا‪ ،‬ان تر پنځو سوو کالو مخکي‪ ،‬د دې هیواد په مختلفو‬
‫سیمو‪ ،‬په تېره بیا کندهار‪ ،‬ننګرهار‪ ،‬پکتیا‪ ،‬اوروزګان او نورو سیمو کي اوسېدلي دي‪ .‬د خوست او اوروزګان د والیتونو‬
‫هندوانو خو داسي پښتو ویله چي د محل له اوسېدونکو سره یې هیڅ توپیر نه کېدی‪ .‬سیکهان هم له څه باندي دوو سوو‬
‫کلونو راهیسی د افغانستان په بېلو بېلو سیمو‪ ،‬په تېره بیا کابل او ننګرهار کي هستوګنه لري او زیاتره په تجارت‪ ،‬صرافی‬
‫او بزازي لګیا وي‪.‬‬

‫تاند ویبپاڼه د یکشنبې د ورځي په ګڼه کي لیکي چي د ‪ 1۹۷0‬په لسیزه کي‪ ،‬په هیواد کي‪ ،‬د سیکهانو شمېر یو لک تنو ته‬
‫رسېدی خو په تېر کال کي یې شمېر ‪ 2۴0‬تنه او اوس یې شمېر ‪ 1۴0‬تنو ته رسیږي‪ .‬د هندوانو شمېر تر پنځو سوو زرو‬
‫زیات وو؛ چي اوس به یې زر تنه هم نه وي پاته‪ .‬دا مظلوم قومونه زموږ افغانانو له السه‪ ،‬چي اولس او حکومتونه دواړه‬
‫برخه پکښي لري‪ ،‬له وطنه تېښتي ته مجبور سوي دي‪.‬‬

‫له دې دواړو مظلومو قومونو‪ ،‬په تېره بیا هندوانو سره‪ ،‬د اعلیحضرت امان هللا خان له سلطنت څخه مخکي‪ ،‬د حکومتونو‬
‫او رعیتو له خوا‪ ،‬دومره ظالمانه سلوک سوی دی چي سړی یې وحشیانه بلالی سي‪ .‬ما په دې باره کي مستند مضامین‬
‫لیکلي دي؛ چي که ضرورت سي بیا به یې خپاره کړو‪.‬‬

‫د دې ظالمانه سلوک او وحشیانه ظلمونو علت کشکي یوازي مذهبی تعصب او اسالمی جذبه وای؛ نو سړي به خپل اولس‬
‫او حکومتونو ته یو څه براأت وکړی وای‪ .‬برعکس‪ ،‬دا مظلومان له دې کبله زورېدلي او له هیواده تېښتي ته مجبور کړه‬
‫سوي دي چي یو خو تر ټولو نورو قومونو کمزوري او بېدفاع دي او له بلي خوا تر نورو افغانانو شته من‪ ،‬د جایدادونو‪،‬‬
‫ډکو دوکانونو‪ ،‬ښایستو کورونو او ښو پیسو څښتنان دي‪.‬‬

‫د هندو او سیکه مظلومانو سراومال‪ ،‬د ‪ 1۹۹2‬کال څخه وروسته‪ ،‬هغه وخت له جدي ګواښ سره مخامخ سو چي د‬
‫حکومت‪ ،‬یا بهتره ده ووایو د بې حکومتۍ او چور او تاالن‪ ،‬چاري د مجاهدین کرام السته ولوېدې‪ .‬دې وضعیت تر اوسه‬
‫پوري دوام کړی دی‪ .‬هرکله او په هر ځای کي چي سیکهان او هندوان‪ ،‬سر اومال ته د خطر له وجهی‪ ،‬له هیواده تېښتي‬
‫ته مجبور سوي دي نو مسلمانانو‪ ،‬په تېره بیا مجاهدو قوماندانانو او مقتدرینو یې کورونه‪ ،‬جایدادونه‪ ،‬درمسالونه او‬
‫ګوردوارې غصب کړي او د دې مظلومانو حق یې په هر صورت ځانونو ته حالل بللی دی‪ .‬څرنګه چي په دې وروستیو‬
‫شلو کلنو کي‪ ،‬د ډیموکراسی!!!! له برکته‪ ،‬حکومتونو هم د قوماندانو او زورواکانو له وېري‪ ،‬هیڅ نه سوای کوالی نو‬
‫هغوی هم په خالص الس د دې مظلومانو وهلو او جایدادونو غصبولو ته دوام ورکړی دی‪.‬‬

‫کلونه کیږي چي پر هندوانو او سیکهانو باندي حملې رواني دي او تقریبا ً ټول یې له وطنه څخه کوچېدلو ته مجبور کړي‬
‫دي‪ .‬څوک یې پر داعش‪ ،‬څوک یې پر عام مذهبی تعصب‪ ،‬څوک یې د پاکستان پر پالیسی او تحریکاتو تاوانوي‪ .‬بهانه‬
‫چي هر څه وي هغه به وي خو خلکو ته هم ډیموکراسي!!!! او هم د طالبانو اوسنی نظام مستقیم مسوولیت لري‪ .‬اسالمی‬
‫اِمارت‪ ،‬د تېر شل کلن نظام یا بې نظمۍ په څېر‪ ،‬د هندوانو او سیکهانو له حقوقو څخه هیڅ دفاع نه ده کړې او په کابل‬

‫صفحه ‪ 1‬از ‪3‬‬

‫لطفا ً مقاالت خود را به این آدرس ارسال بدارید | مهرباني وکړئ خپلې مقالې دې آدرس ته ولیږئ‪info@arianafghanistan.com :‬‬
‫کي د سیکهانو پر ګوردوارو باندي د وروستیو حملو څخه ښکاري چي هغوی هم د دغو مظلومانو د ساتلو لپاره هیڅ‬
‫پالن نه لري او یا نه غواړي چي ویې لري‪.‬‬

‫د ډاکټري انارکلي وروستی وینا به‪ ،‬چي په تور‪ ،‬سره او زرغون لباس کي یې کړې وه‪ ،‬ډیرو کسانو اورېدلې وي‪ .‬زه‬
‫تعجب کوم چي دا سیکهان او هندوان‪ ،‬له دې دومره ظلمونو‪ ،‬وحشتونو او بې انصافیو لیدلو سره سره‪ ،‬د دې هیواد پر‬
‫کوم ځای مین دي چي ال هم ورپسي ژاړي او ال هم ځانونه افغانان بولي‪ .‬زه ګومان کوم چي حیران باید نه سو بلکه د‬
‫افغانستان ټول اتباع باید‪ ،‬د افغانانو په حیث‪ ،‬د شرم او خجالت احساس وکړو‪.‬‬

‫زه په ‪ 2011‬کال کي‪ ،‬د افغانانو په بلنه‪ ،‬اوکراین او ماسکو ته تللی وم‪ .‬د ماسکو سیکهانو او هندوانو د یوه عصري‬
‫هوټل یو بشپړ صالون نیولی او موږ څه باندي څلوېښتو تنو افغانانو ته یې مېلمستیا کړې وه‪ .‬ماسکو هغه وخت د نړۍ تر‬
‫ټولو قېمتي ښار وو‪ .‬سړی‪ ،‬د دوی په شمول‪ ،‬د دې څه باندي سل کسیزي مېلمستیا د لګښت تصور کوالی سي‪ .‬لګښت‬
‫خو په هر صورت؛ خو کله چي ما خپل شعرونه او بیا د بهګت کبیر منظومي ترجمې ډیکلمه کولې د سیکهانو په ږیرو‬
‫کي اوښکي بهېدلې‪ .‬د دوی لیدلو زما پر احساساتو دومره غلبه وکړه چي یوه شېبه مي آواز بند سو‪ .‬د لر او بر ویب سایټ‬
‫مسوول عبدهللا احسان خپل یوه ملګري ته په ډېر تعجب وویل چي دا سیکهان او هندوان خو په خپلو منځونو کي هم په‬
‫پښتو خبري کوي! دیا سینګه‪ ،‬چي ځان پښتون بولي یو له هغو سیکه شاعرانو څخه دی چي ډېر پښتانه شاعران په پښتو‬
‫شعر کي سیالي نه سي ورسره کوالی‪.‬‬

‫پنځه شپږ کلونه مخکي‪ ،‬په یوه واده کي‪ ،‬د ډوډۍ پر یوه مېز باندي‪ ،‬له یوه ځوان هندو سره ناست وم چي په ډېره روانه‬
‫پښتو یې خبري کولې‪ .‬ده راته وویل چي افغانستان یې نه دی په یاد؛ ځکه چي پالر یې په ډېر ماشومتوب کي هندوستان‬
‫ته بېولی او مکتب یې هم هلته لوستی او بیا وروسته امریکا ته راغلی دی‪ .‬ما پوښتنه ورڅخه وکړه چي دا پښتو دي‬
‫چېرته زده کړې ده‪ .‬په ډېر تعجب یې راته وویل چي « خپله ژبه خو به څوک نه هېروي» !!!! دغه ګړی چي دا کرښي‬
‫لیکم اوښکي مي نه ټینګیږي‪.‬‬

‫د همدغه ځوان هندو پالر په کندهار کي په اللو مشهور وو‪ .‬د عمر وروستۍ شپې یې دلته په ویرجینیا کي تیري کړې‪.‬‬
‫خپل مشر ز وی کپور ته یې وصیت کړی وو چي که زه هر وخت مړ سوم او زه دي سوځلم نو په لرګیو کي به یو دوه‬
‫لرګیه د کندهار وي‪.‬‬

‫ډاکټر ریګناټ یا راګو نات‪ ،‬چي اوس زما په څېر بوډا او رنځور دی‪ ،‬او اوس هم په کندهار کي ژوند کوي‪ ،‬او د خلقیانو‬
‫له نظام څخه یې بیا تر اوسه پوري ټولي سړې او تودې لیدلي او ګاللي دي او له وطن څخه نه دی مهاجر سوی؛ د وطن‬
‫پالني داسي سمبول دی چي زه یې د نامه له یادولو سره‪ ،‬د یوه افغان په حیث‪ ،‬د شرم او خجالت او د ده له وطن پالني‬
‫سره د حسادت احساس کوم‪ .‬که له دې مظلومانو سره د افغانانو د ظلم او وحشت علت مذهبی تعصب او اسالمي جذبه‬
‫وای نو سړي به څه نه ویالی خو کله چي یې علت د هغوی کمزوري او تر څنګ یې د هغوی د شته منیو‪ ،‬جایدادونو او‬
‫درمسالونو او ګوردوارو غصبول او ترالسه کول وي سړی‪ ،‬د افغان په حیث‪ ،‬د شرم او خجالت احساس کوي‪.‬‬

‫اعلیحضرت امان هللا خان به د افغانستان لپاره ډې ر نور ګټور کارونه هم کړي وي خو له هغو څخه یو یې د هندوانو او‬
‫سیکهانو سره د عامو مسلمانانو او حکومت د سلوک بهترول وه‪ .‬هغه‪ ،‬د ‪ 1۹2۴‬کال د لویی جرګې په ترڅ کي‪ ،‬یوه دینی‬
‫عالم ته‪ ،‬چي په منوریت او ترقي پسندی هم مشهور وو او د هندوانو څخه یې د ورکړل سویو حقوقو د بیرته اخیستلو‬
‫پېشنهاد وکړ‪ ،‬په ډېره تونده لهجه جواب ورکړ او وې ویل چي « که موږ له هغوی څخه ورکړل سوي امتیازات بیرته‬
‫واخلو دا موږ ته هیڅ ګټه نه لري او برعکس ښایي په هندوستان کي د هندوانو او مسلمانانو موجود اتفاق او همدردی ته‬
‫تاوان ورسوي‪ .‬اعلیحضرت امان هللا خان وویل چي موږ نه سو کوالی پر هندوانو باندي د ټیکې وهل په زور تحمیل‬
‫کړو او یا یې د جامو ټاکلی رنګ ورته تعین کړو بلکه یوازي به د دیني علماوو د مراعت په خاطر هغوی ته ووایو چي‬
‫سپیني بګړۍ دي نه تړي‪ .‬اعلیحضرت وویل چي هندوانو د نورو افغانانو په څېر د خپلي خاوري د ناموس او شرافت‬
‫څخه دفاع کړې ده او د نورو افغانانو په څیر دوی هم له وطن سره مینه ثابته کړې ده او د انګرېزانو سره په غزا کي‬

‫صفحه ‪ 2‬از ‪3‬‬

‫لطفا ً مقاالت خود را به این آدرس ارسال بدارید | مهرباني وکړئ خپلې مقالې دې آدرس ته ولیږئ‪info@arianafghanistan.com :‬‬
‫زموږ سره اوږه پر اوږه درېدلي دي او حتی د افغانستان تر نورو اتباعو یې ال هم په دې الره کي یو ګام اضافه پورته‬
‫کړی دی او اضافه بار ته یې اوږه ورکړې ده‪» .‬‬

‫له بده مرغه چي موږ افغانان‪ ،‬لکه څرنګه چي په هر څه کي شاته روان یو‪ ،‬هندوانو او سیکهانو ته د حقوقو د ورکولو‬
‫او له هغوی سره د انساني سلوک کولو او همدردی څرګندولو پر ځای له هغوی سره دښمني کوو او هغه هم یوازي او‬
‫یوازي له دې امله چي هغوی تر موږ کمزو ری‪ ،‬تر ټولو وړوکی مذهبی اقلیت او د جایدادونو او شته منیو څښتنان دي‪.‬‬
‫سړی نه پوهیږي چي افغانان ال په کوم غیرت افغاني افتخار کوي‪.‬‬

‫برای مطالب دیگر عبدالباری جهانی روی عکس کلیک کنید‬

‫صفحه ‪ 3‬از ‪3‬‬

‫لطفا ً مقاالت خود را به این آدرس ارسال بدارید | مهرباني وکړئ خپلې مقالې دې آدرس ته ولیږئ‪info@arianafghanistan.com :‬‬