testaankoop.

be/gezond | #172 december 2022/januari 2023

TERUGBETALING RIZIV
Schimmige praktijken
Afgiftekantoor: Brussel X P 801333
€ 16,60 | Tweemaandelijks

MISLEIDENDE RECLAME

Verpakkingen
kunnen liegen
170 december 2022/januari 2023
08
Inhoud

Hoofdredacteur Frank Demets

Eindredactie Pascal Laureyn, Philippe Tomberg
Werkten mee aan dit nummer Ralph Clinckers,

23
Helena Coupette, Véronique Demierbe, Chloé
De Smet, Katleen Dillen, Sophie Fluyt, Birgit
Janssen, Sigrid Lauryssen, Nina Leek, Ann
Lievens, Gwendolyn Maertens, Jeroen Plessers,
Katrien Renders, Sebastian Stevering, Martine
Van Hecke, Daisy Van Lissum, Cécile Vrayenne,
Gitte Wolput
Lay-outcoördinatrice Ranja Spaens
Art specialist Daniel Garrido y Altamirano
Technical specialist publications Stéphane
Marfoutine
Fotoredactie Patrick Guillou
Lay-out Dario Buono, Jonathan Cereghetti,
Flor Cobo, Jean-Philippe Goossens, Philippe
Jacquery, Doriane Kaket, Youn Le Goff, Marijke
Neckebroeck, Daniel Oeyen, Brigitte Rivière
Verantwoordelijke uitgever Dominique
Henneton
04 START/FOCUS
NIEUWS: glutenvrij • verkoudheid
HOE ONS TE BEREIKEN • coronavaccin • vitamine D HELP-
DESK: voetpleisters • blaasontste-
king • goedkoper naar een specialist.

08 FOUTE
Hollandstraat 13, 1060 Brussel
Rekening: BE70 4300 7383 0125 VERPAKKINGEN
van de Verbruikersunie Test Aankoop Op voedingsmiddelen staan te vaak

20
Telefonisch
02 542 32 00 bestellingen en abonnementen
misleidende of zelfs bedrieglijke
02 542 32 32 voor advies, hulp en vragen beweringen. KOORTSBLAZEN
Ondanks mooie beloftes raak je er

11
02 542 33 94 voor onze gezondheidslijn
DUURZAME met speciale middeltjes niet van af.
Per e-mail: SUPERMARKTEN
We onderzochten hoe supermarkten
23
contact via onze site www.testaankoop.be   TEST  
hun klanten helpen om duurzamer KOFFIECAPSULES
Bijdragen Test Gezond (6 nummers per jaar) boodschappen te doen. We hebben 19 verschillende cafeïne-
1 jaar: € 66
vrije koffiecapsules getest.

14
Domiciliëring: € 5,50/maand
ONDERZOEK:

26
Losse nummers worden verkocht tegen de prijs
vermeld op de cover. BELANGENCONFLICTEN
Er wordt een schimmig spel IN JE BROODDOOS
Niet voor commercieel gebruik gespeeld met de terugbetalingen Hoe je een gezonde en evenwich-
Elke weergave, aanhaling of gebruik met reclamedoel- van het RIZIV. tige lunch bereidt voor onderweg.
einden van onze artikels en van de gedeponeerde term

18 28
“Beste Koop” is verboden, tenzij met uitdrukkelijke toe-
stemming. De gezondheidsinformatie in dit tijdschrift is HOSPITALISATIE-   TEST  
gebaseerd op recent wetenschappelijk onderzoek. In VERZEKERING THERMOMETERS
de medische wereld kan absolute zekerheid evenwel
nooit worden gegarandeerd. Voor persoonlijk advies Haal je die premies er wel uit als je Een betrouwbaar exemplaar moet
raadpleeg je het best een arts. kerngezond bent? maar enkele euro’s kosten.

2 • Testaankoop gezond 172

 Wonderwinkel
14 Mijn boodschappen doe ik altijd in een ware
mirakelsupermarkt. Die vind je niet in Lourdes of
Santiago de Compostella, maar wel in Sint-Joost-
ten-Node. Naast de kerk natuurlijk. Een korte
rondleiding.
Pascal Laureyn
We beginnen aan het tweede rek, de derde plank,
eindredactie ongeveer in het midden. Daar geschiedt het eerste

31
wonder: geparfumeerd water vol vitamientjes voor
ons immuunsysteem. Op plank zes van rek vier
stoten we op het volgende mirakel: sap van echte
druiven, goed voor het hart én de concentratie. Rek
na rek worden wonderen verricht. Frisdranken,
koekjes en ontbijtgranen voor lagere cholesterol,
plattere buiken en een soepelere darmen. Met een
volle kar koop je hier het eeuwige leven.

Te mooi om waar te zijn? Het antwoord lees ik op

het gezicht van mijn bio-buurvrouw wanneer ze in
de lift misprijzend in mijn boodschappentas gluurt.
“Waarom koop jij dát?” Ik weet onmiddellijk wat
ze bedoelt. Ik heb me opnieuw laten vangen door
veelbelovende nonsens op verpakkingen. (Ik raad
iedereen aan om vaker een lift te nemen, het is
een inspiratiebron voor nieuwe ideeën en de beste
metafoor voor voortschrijdend inzicht.)
LAAT JE NIET
Mijn koelkast is dus een gifkast. Er gebeurt
VANGEN DOOR niets illegaals, de voedingssector is streng

34 NONSENS OP
VERPAKKINGEN
gereglementeerd. Toch, de dozen met lachende
zonnetjes en wuivende graanvelden die me een
100 % natuurlijke gezondheid beloven, bevatten
maar voor een minuscuul % natuur en zitten soms
vol smaakversterkers, emulgatoren, stabilisatoren,
antiklontermiddelen, antioxidanten … Het

31   TEST  
BAKVORMEN
Sommige siliconen bakvormen kun-
zijn de ingrediënten van een koopbare maar
illusoire droom, zoals de lotto. Daar gaan mijn
zuurverdiende maaltijdcheques.
nen tijdens het bakken chemische
stoffen afgeven. Niettemin, ik was gewaarschuwd voor

34
misleidende verpakkingen dankzij mijn collega-
STOPPEN
voedingsexperten. Mijn collega's herken
MET ROKEN
je onmiddellijk in de supermarkt: ze staan
Blijf proberen! Met elke poging stijgt
bijvoorbeeld op potjes yoghurt te turen, op zoek
de kans dat het je wél lukt.
naar het exacte aantal lactobacillus acidophilus,

36   TEST  
om bedrog te ontmaskeren. Nuttig werk, zonder
MASCARA twijfel. Maar morgen koop ik weer échte Italiaanse
Let goed op. In drie exemplaren von- olijfolie van eerste persing, extra vierge en bio,
den we schadelijke stoffen terug. met olijven van superieure kwaliteit, goed voor de
bloedsomloop en de economie. Wie weet zijn de

39 UITGELEZEN
Maak jij ook goede voornemens?
wonderen de winkel nog niet uit.

Testaankoop gezond 172 • 3

 NIEUWS
HELPDESK
In de wereld van Testaankoop gezond Tekst: Sophie Fluyt

G LU T E N V R I J E T E N

Meestal niet
nodig
Glutenvrij eten is heel populair.
Dat zou namelijk gezonder zijn.
Nochtans is daar geen enkel
wetenschappelijk bewijs voor.

Enkel om medische reden

Een glutenvrij dieet is alleen
echt nodig bij de naar schatting
1 % van de bevolking die aan
coeliakie lijdt. Mensen met deze
ziekte moeten gluten volledig
uit hun leven bannen om hun
darmen gezond te houden.
Ook mensen die allergisch zijn
voor gluten, moeten ze mijden.
Anders kunnen zij last krijgen van
ademhalingsproblemen.

Streng dieet
Een volledig glutenvrij dieet
is heel streng. Gluten zijn
immers alomtegenwoordig in
onze voeding. Om tekorten aan
voedingsstoffen zoals vezels of
vitamine B te voorkomen, is
opvolging door een arts of een
diëtist noodzakelijk.
V E R KO U D H E I D
Het verschil met griep
De typische winterkwaaltjes zijn
weer in het land. Hoe weet je of
je griep hebt of slechts een banale
verkoudheid?
Specifieke klachten
Een verkoudheid wordt vaak
verward met griep. Griep wordt
echter veroorzaakt door een ander
virus (het influenza- in plaats van
het rhino- of coronavirus). De
symptomen zijn ook verschillend.
Een loopneus of verstopte neus,
keel- en oorpijn zijn typisch
voor een verkoudheid. Griep
gaat eerder gepaard met hoge
koorts, felle hoofdpijn, spier-
en gewrichtspijn, een slap
gevoel, een sterke vermoeidheid
en soms ook vervelende
spijsverteringsproblemen.
Sommige van deze symptomen
kunnen echter ook wijzen op
COVID-19. Bij twijfel kan een
coronatest uitsluitsel geven.
Uitzieken
Het enige dat ze alle drie gemeen
hebben, is dat ze niet te genezen
zijn met medicatie. Hoogstens
kun je daarmee de klachten
verlichten. Thuis uitzieken is dus
de boodschap.
Tegen griep en corona bestaan er
weliswaar vaccins, al zijn die niet
100 % doeltreffend. Ze beschermen
je trouwens helemaal niet tegen
een verkoudheid.

4 • Testaankoop gezond 172

 C O R O N AVAC C I N

Wel of geen Juist of fout

herfstbooster?
Elke volwassene die minstens drie maanden
’S WINTERS HEB JE BAAT
geleden een laatste coronaprik kreeg, kan een BIJ EXTRA VITAMINE D
afspraak voor de herfstbooster maken bij zijn
vaccinatiecentrum, huisarts of apotheek. Die is Niet waar, behalve in specifieke gevallen.
sterk aanbevolen voor de meest kwetsbaren, zoals Vitamine D is nodig voor stevige botten
65-plussers en mensen met een verminderde en tanden en helpt onze weerstand
immuniteit. Voor alle anderen is de vaccinatie en spierfunctie in stand te
vrijblijvend. houden. De belangrijkste
bron is onze huid. Daar
Aangepaste vaccins wordt cholesterol
De herfstbooster gebeurt met een bivalent mRNA onder invloed van
vaccin, dat de pijlen richt op twee coronavarianten zonlicht omgezet
tegelijk. Zowel BioNTech/Pfizer als Moderna in vitamine D.
hebben hun oorspronkelijke vaccins aangepast, Daarom is het
omdat de recentere omikronvariant sterk belangrijk dat
veranderd was tegenover het oorspronkelijke virus. we voldoende
Daardoor kon het virus gedeeltelijk ontsnappen zonlicht krijgen.
aan onze opgebouwde bescherming door Het volstaat
vaccinatie en natuurlijke infectie. echter om je
handen en je
Persoonlijke keuze gezicht 15 tot 30
Twijfel je of de boosterprik voor jou nut heeft? minuten per dag aan
Stel jezelf dan een aantal vragen. Wat is je risico het zonlicht bloot te
op ernstige symptomen, ziekenhuisopname of stellen.
overlijden? Kom je regelmatig in contact met

mensen die een verhoogd risico hebben op ernstige
symptomen? Hoe erg zou je het vinden om de
komende maanden toch besmet of ziek te worden?
En hoe erg vind je de mogelijke bijwerkingen van
een extra prik?
UITZONDERINGEN
Bij een gebrek aan zonlicht kunnen we ook
vitamine D uit onze voeding halen. Ze komt
voor in vette dierlijke voedingsmiddelen zoals
vette vis, kazen, lever, eieren en in mindere
mate in melk. Als je normaal eet en regelma-
tig buitenkomt, hoef je je dus geen zorgen te
maken.

Slechts een minderheid riskeert een vitamine

D-tekort: zwangere vrouwen en vrouwen die
borstvoeding geven, baby’s en jonge kinde-
ren, personen met een sterke pigmentatie en
ouderen. Enkel voor hen zijn vitamine D-sup-
plementen zinvol.

Te veel vitamine D kan trouwens leiden tot

misselijkheid, braken, diarree, hoofdpijn
en vermoeidheid. Neem dus geen vita-
mine-D-supplementen op eigen houtje, maar
bespreek dit met je arts.

Testaankoop gezond 172 • 5

Helpdesk Vraag het aan onze experts

Tekst: Katleen Dillen Als er een probleem is, zijn we

er voor u

Stel uw vragen over

www.testaankoop.be/contact

of bel ons op
02 542 33 94

D E TOX E N M E T VO E T P L E I S T E R S
BLAASONTSTEKING

Ik zag reclame voor

voetpleisters die zouden helpen Ik heb vaak last van
om je lichaam te ontgiften blaasontstekingen. Ik zag
tijdens je slaap. Klopt dat? reclame voor Urilys-Forte.
Helpt dit echt?
Siegfried, 67 jaar
Anne, 52 jaar

door een reactie tussen je zweet De reclame beweert dat Urilys-

Niet wetenschappelijk
bewezen
Er bestaan ‘detox’ voetpleisters van
verschillende merken (vb. Ecolife,
Lucovitaal, Weightworld). Volgens
de verdelers zouden dergelijke
pleisters helpen om toxische
stoffen, waaronder zware metalen,
te verwijderen uit je lichaam. Je
kleeft de witte pleisters ‘s avonds
op je voetzolen en ‘s morgens
zijn ze zichtbaar donkerder grijs
of zwart. Die verkleuring geldt
op sociale media als ‘bewijs’ dat
toxische stoffen verwijderd werden
uit je lichaam via je voetzolen.
Jammer genoeg zijn er geen
betrouwbare wetenschappelijke
studies voor deze beweringen.
De verkleuring is te verklaren
en bepaalde ingrediënten in de
voetpleisters, waaronder azijn. Ze
treedt dus ook op als je simpelweg
wat gedistilleerd water op de
voetpleister druppelt of de pleister
in waterdamp houdt.
Zweten is trouwens niet de
belangrijkste manier waarop ons
lichaam toxische stoffen kwijt
geraakt: die rol is weggelegd
voor de lever, nieren en het
spijsverteringsstelsel. Om deze
natuurlijke manier van ‘detoxen’
te stimuleren is het belangrijk om
genoeg water te drinken, gezond te
eten en voldoende te slapen.
Kan het kwaad om de voetpleisters
te gebruiken? Voor je lichaam
waarschijnlijk niet, tenzij
je allergisch bent voor één
van de ingrediënten. Voor je
portemonnee echter wel: je betaalt
immers voor iets wat totaal
niet werkt. Bovendien zullen de
pleisters ‘s morgens niet alleen
verkleurd zijn, maar ook fel
stinken.
Forte helpt om de symptomen
van een blaasontsteking te
verminderen en herhaalde
blaasontstekingen te voorkomen.
Dit dankzij D-mannose,
dat de aanhechting van de
ziekteverwekkende bacteriën aan
de blaaswand zou afremmen.
Er is echter geen overtuigend
bewijs dat middelen met
D-mannose beter zouden werken
dan antibiotica of een placebo bij
het behandelen of voorkomen van
blaasonstekingen. Er werden wel
enkele klinische studies gedaan,
maar van onvoldoende kwaliteit.
Bij een blaasontsteking is het
trouwens niet altijd nodig om
medicatie te nemen. Bij niet-
zwangere vrouwen die verder
gezond zijn, verbeteren de
klachten vaak vanzelf. Veel
drinken, tijdelijke seksuele
onthouding en zaaddodende
middelen vermijden kan helpen
om blaasontstekingen te
voorkomen.

6 • Testaankoop gezond 172

 G O E D KO P E R N A A R S P E C I A L I S T

Vroeger betaalde het ziekenfonds je meer

remgeld terug na een bezoek aan een
specialist als je een verwijsformulier had van
je huisarts. Geldt dit nog steeds nu sommige
specialisten de derdebetalersregeling
toepassen?

Karel, 41 jaar

Om goedkoper een specialist raadpleging bij een dermatoloog,

Verder hebben wij onze twijfels
bij het statuut van Urilys-Forte,
nl. dat van medisch hulpmiddel.
Dit statuut laat toe om een
product sneller op de markt
brengen omdat het niet moet
voldoen aan de veel strengere
wetgeving. Voor Femannose
N − een medisch hulpmiddel
dat eveneens 2 g D-mannose
bevat − oordeelde het Federaal
Geneesmiddelenagentschap
eind 2019 dat dit beantwoordt
aan het statuut van
geneesmiddel en als dusdanig
geëvalueerd zou moeten
worden. Dat is echter nog niet
gebeurd. Wij vroegen hen
hoe dit komt en vroegen een
evaluatie van het statuut van
Urilys-Forte. Bij het ter perse
gaan hadden we echter nog
geen antwoord ontvangen.
te consulteren zijn er twee
voorwaarden: 1) je moet een
globaal medisch dossier hebben
en 2) je huisarts moet een
medische verwijsbrief schrijven
én een verwijsformulier invullen.
Per soort specialist heb je dan
eenmaal per kalenderjaar recht
op één goedkopere raadpleging,
vb. jaarlijks één goedkopere
één goedkopere raadpleging bij
een kinderarts, enz.
Als de specialist de
derdebetalersregeling niet toepast,
geef je de medische verwijsbrief
aan je specialist en betaal je het
‘normale’ bedrag. Je krijgt dan
een getuigschrift van verstrekte
hulp. Als je dit samen met het
ingevulde verwijsformulier aan
het ziekenfonds bezorgt, krijg je
een groter deel van je remgeld (€ 5
voor gewoon verzekerden;
€ 2 voor personen met verhoogde
tegemoetkoming) terugbetaald.
Als de specialist de
derdebetalersregeling wel
toepast, geef je naast de
medische verwijsbrief ook het
ingevulde verwijsformulier
aan de specialist. Je betaalt
vervolgens minder remgeld aan
de specialist. De specialist zorgt
ervoor dat (de info van) het
ingevulde verwijsformulier en het
getuigschrift verstrekte hulp bij
het ziekenfonds terecht komt, dat
vervolgens de rest van het bedrag
vereffent met de specialist. Ontdek
nog meer tips om te besparen:
www.testaankoop.be/
besparenopzorg

Testaankoop gezond 172 • 7


Op voedingsmiddelen staan maar
al te vaak misleidende of zelfs
bedrieglijke beweringen. Daarom
geven we enkele voorbeelden en
tips om je niet te laten vangen.
Véronique Demierbe en Sophie Fluyt
8 • Testaankoop gezond 172
Misleidende reclame
Laat je niet
inpakken
G
eef toe, jij bent er ook
al ingetuind. Want
wie heeft zich nog
nooit laten verleiden
door koekjes die "vezelrijk" of
"suikerarm " zijn? Daarmee
kunnen we immers ons geweten
sussen. Als je toch niet aan koekjes
kunt weerstaan, kun je maar beter
de gezondste kiezen, nietwaar?
Dit soort claims is natuurlijk
bedoeld om je over de streep
te trekken. Ze doen je dan ook
geloven dat het product in kwestie
beter is dan andere. Fabrikanten
gebruiken ze terecht en onterecht,
omdat ze weten dat ze soms
werken.
Misleidende boodschappen
Het probleem is dat sommige
claims misleidend of
 5 trucjes van fabrikanten
Deze producten zijn niet echt gezond of zelfs ronduit ongezond. Ze moeten dus met mate worden
geconsumeerd. Afgaande op hun voedingsclaims zou je echter denken dat ze goed voor je zijn en
beter dan vergelijkbare producten. En dat klopt niet altijd.

"Met vitamine C" "Fuels a healthy gut"

Dat staat op de lolly’s Chupa Chups Met die Engelse claim en de
mini. Op de verpakking afbeelding van een maag in een
staat de volgende gezondheids- hartje belooft Kellogg’s All-Bran
claim: "vitamine C draagt bij Fruit’n Fibre je een gezonde
tot de normale werking van het darmwerking. Zowel de tekening als
immuunsysteem". de claim zijn echter verboden.
Het klopt dat deze lolly’s een beetje De FOD Volksgezondheid is het
vitamine C bevatten. Maar om aan met ons eens. Wij hebben ook een
zijn dagelijkse behoefte te voldoen, klacht ingediend bij het FAVV.
zou een 7-jarig kind er al 14 moeten
eten. Een beetje te veel van het
goede.

"Met volkorentarwe" en
"rijk aan graan"
Dat staat te lezen op dit pak koekjes. In het Nederlands
is het correct vermeld, maar in het Frans is er wel een
probleem. Terwijl je zou denken dat het veel meer zou
zijn, is slechts een derde van de granen volkorentarwe.
Bovendien zou dit product een slechte Nutri-Score D
krijgen. Wij hebben een klacht overgemaakt aan het
FAVV voor de Franstalige verpakking.

"Multivitamin" "Vitamines",
"rijk aan vezels",
Capri Sun Sirop multivitamin
grenadine lijkt een veel beter
"volkorengranen"
alternatief voor de gewone
Door die claims lijken deze
grenadine die men vaak aan
graanrepen een supergezond
kinderen geeft. De vitamines B3,
tussendoortje. Maar dat zijn ze
B5, B6, B1, B8, die op het flesje
niet. Gelukkig kun je dat ook zelf
prijken, zijn echter al in grote
afleiden uit de Nutri-Score D op de
mate aanwezig in onze voeding.
verpakking.
Producten die verrijkt zijn met
deze vitamines, bieden dus geen De koekjes zijn inderdaad rijk
meerwaarde. aan vezels, maar bevatten te veel
suikers en slechte vetten.
Een glas van 200 ml bevat trouwens
16 g suikers (bijna 3 klontjes Het heeft geen zin dat producten
van 6 g), dus evenveel als een verrijkt zijn met vitamines B, want
gewoon glas grenadine. Dit is puur die zijn al in grote mate aanwezig in
boerenbedrog. onze voeding. Trap daar dus niet in.

Testaankoop gezond 172 • 9

 INTERVIEW
"Alleen claims op
gezonde producten"
Véronique Demierbe
Voedingsexperte
Hoe kunnen fabrikanten
ons zo om de tuin leiden?
Volgens ons zijn de regels te soe-
pel. Fabrikanten profiteren daar-
van en kunnen zonder probleem
allerlei claims aanbrengen op
ongezonde producten. In feite
is dat een vorm van "health-
washing". Daarom zou de wet
moeten veranderen.
Wat zou de overheid
moeten doen?
Wij vragen al sinds 2009 om
voedingsprofielen in te voeren
in de EU. Aan de hand daarvan
zou men kunnen bepalen welke
producten echt recht hebben op
voedings- en gezondheidsclaims:
alleen producten die gezond zijn.
Hoe zit het daarmee?
Inmiddels wachten wij daar al
13 jaar op. Naar verwachting zal
de Europese Commissie vóór
eind 2022 een wetsvoorstel
over deze profielen indienen.
Vervolgens moet dat worden
goedgekeurd. Pas daarna moeten
10 • Testaankoop gezond 172
de fabrikanten hun verpakkingen
aanpassen. Dat kan nog enkele
jaren duren.
Wij vrezen echter dat deze pro-
fielen niet streng genoeg zijn.
Bovendien spelen ze geen rol
bij vermeldingen zoals "rijk aan
fruit", "rijk aan melk" of "rijk aan
volkorengranen". Die worden
namelijk niet beschouwd als voe-
dingsclaims, omdat het om voe-
dingsmiddelen gaat en niet om
voedingsstoffen. Daarom zouden
wij willen dat het percentage van
deze ingrediënten op de voorkant
van de verpakking wordt vermeld.
Hoe voorkom je dat je
erin trapt ?
Ga niet af op de claims op de ver-
pakking, maar kijk naar de Nutri-
Score. Het is immers heel gemak-
kelijk voor een fabrikant om op
de verpakking uit te pakken met
een "gezond" ingrediënt (vezels,
fruit, melk, granen ...). Dat maakt
het echter nog geen gezond pro-
duct. Een lange ingrediëntenlijst
is bovendien een slecht teken.
Die geeft namelijk aan dat het om
ultrabewerkte voeding gaat. Houd
ten slotte de voedingsdriehoek
voor ogen: zo weet je welke voe-
dingsmiddelen je beter meer of
minder eet voor een evenwichtig
voedingspatroon.
www.testaankoop.be/
voedingsclaims
zelfs onwettig zijn. Al
jarenlang schuimen onze
voedingsdeskundigen dus
regelmatig de supermarkten af op
zoek naar misleidende producten.
Wanneer de fabrikant duidelijk de
wet overtreedt, melden zij dit aan
de bevoegde autoriteiten. Soms
resulteert dat in een aanpassing van
de verpakking. Een goede reden om
de aandacht op dit thema warm te
blijven houden.
Ongezonde producten onder
de loep
Deze keer spitsten we ons toe
op ultrabewerkte producten met
Nutri-Score D of E. Die waren
helemaal niet moeilijk te vinden
(zie de voorbeelden hiernaast op
pagina 16).
Dat producten zoals snoep en
koekjes uitpakken met claims
waardoor ze gezond lijken, vinden
wij onaanvaardbaar. Helaas werkt
het. Nochtans mogen fabrikanten
niet om het even wat op de
verpakking zetten. Volgens de wet
zijn claims die onjuist, misleidend
of dubbelzinnig zijn, namelijk
verboden.
Ze moeten gebaseerd zijn op
erkend wetenschappelijk bewijs
en mogen niet aanzetten tot
overmatige consumptie van een
voedingsmiddel. Zo mag de claim
"vezelrijk" enkel worden gebruikt
als het product minstens 6 g vezels
per 100 g of minstens 3 g vezels per
100 kcal bevat.
Op het randje van het
wettelijke
Uit ons onderzoek blijkt dat
sommige fabrikanten de regels aan
hun laars lappen of gebruikmaken
van de achterpoortjes in de wet.
Zo hebben wij onder meer lolly’s
gevonden met vitamine C.
Wie gelooft dat die gezonder zijn
voor kinderen, zou zich beter
moeten informeren.
 Gezond en milieuvriendelijk winkelen

Supermarkt kan
nog duurzamer
Het grootschalige onderzoek Superlijst heeft onderzocht hoe supermarkten in België hun
klanten helpen om duurzamer boodschappen te doen. Supermarkten Lidl en Delhaize zijn
koplopers, maar er is nog veel werk aan de winkel.
Nina Leek en Gwendolyn Maertens

W
at wij eten heeft de vijf grootste supermarkten
een grote invloed van België onderzocht: Delhaize,
op de planeet. Colruyt, Carrefour, Aldi en Lidl.
Als consument Wat doen zij om ons duurzaam
kun je daarom proberen boodschappen te laten doen? Nog
milieuvriendelijke voedingskeuzes lang niet genoeg, blijkt uit het
te maken, maar supermarkten onderzoek.
bepalen grotendeels wat er in de
schappen ligt en hoe makkelijk Meer plantaardige eiwitten
het is om deze duurzame keuzes Al je eiwitten uit vis en vlees
te maken. Een groot aandeel van halen, is eigenlijk niet echt meer
onze ecologische voetafdruk ligt van deze tijd. De impact van
daarom bij de supermarkt. de vis- en vleesindustrie op het
Het onderzoeksproject Superlijst klimaat is namelijk enorm. Je
is het eerste meerjarige Europese kunt zelf kiezen om dierlijke
onderzoek naar hoe supermarkten producten te vervangen voor
hun klanten helpen om gezond, plantaardige eiwitten, maar wat
duurzaam, diervriendelijk en doen supermarkten om deze
eerlijk te winkelen. De eerste “eiwittransitie” te stimuleren? Uit
Superlijst in België focust het onderzoek van Superlijst
zich op het thema milieu, blijkt dat retailers het
met drie subthema´s: meer belang hiervan inzien, maar
plantaardige eiwitconsumptie, missen zij nog duidelijke
duurzame landbouw (waaronder doelstellingen om de verkoop
ontbossing) en het tegengaan van van plantaardige eiwitten te
voedselverspilling. Daarbij werden vergroten. Zo bevatten veel

Testaankoop gezond 172 • 11

 Hoe goed scoren supermarkten op duurzaamheid?
Lidl 14,6 %
Delhaize 12,4 %
Colruyt 11,3 %
Aldi 11%
Carrefour 10 %

Plantaardig eten Duurzame landbouw Voedselverspilling

Ben je benieuwd naar alle resultaten? Op de website superlijst.be vind je het complete rapport.

Wat vindt de consument?

Ben je voorstander van de volgende maatregelen

om de supermarkt milieuvriendelijker te maken?

Top 6
Initiatieven tegen
voedselverspilling 88,5 %

Wie moet volgens jou meer moeite doen om

milieuvriendelijk winkelen gemakkelijker te maken?
Milieuvriendelijke voeding
promoten 55,7 %
1. Voedingsproducenten
2. De federale of regionale overheid
Kleinere porties
bewerkt vlees aanbieden 50,5 %
3. De Europese overheid

48,7 %
4. Supermarkten Info geven over milieu-impact
van voeding (bv. Eco-Score)
5. Ikzelf
6. De boeren Meer kant-en-klare
maaltijden aanbieden met
plantaardige eiwitbron
16,3 %

12 • Testaankoop gezond 172

 kant-en-klaar maaltijden, zoals
pizza, soepen of pastagerechten,
nog voornamelijk dierlijke eiwitten.
Maar liefst 2 van de 3 onderzochte
maaltijden bevatten vis of vlees en
slechts 4 % van die producten was
volledig plantaardig. Delhaize is
hier koploper, en heeft een redelijk
breed aanbod van vegetarische en
veganistisch bereide maaltijden. Bij
de Aldi is het vrijwel onmogelijk
om vegetarische of veganistische
maaltijden te vinden. Zelfs hun
groentesoepen bevatten dierlijke
eiwitten zoals kippenvet of -vlees.
Vlees kan nog steeds onderdeel
uitmaken van een gezond en
duurzaam dieet, mits dit niet te
vaak wordt gegeten en in kleine
porties. We zien echter dat 3 op 4
voorverpakte vleesproducten, zoals
burgers, worst en schnitzels, in
extra grote porties verkocht worden
(meer dan 100 gram). Daarnaast
bleek 70 % van de promoties
in folders over eiwitproducten
vis of vlees als hoofdingrediënt
te hebben. Slechts een klein
percentage van deze producten
waren volledig plantaardig (7 %).
Zeker in vergelijking met ons
buurland Nederland is dit een zeer
laag percentage, waar 17 % van
die promoties bleek te gaan over
plantaardige producten.
Duurzame landbouw
Supermarkten zijn momenteel erg
onduidelijk in hun rapportering
over de herkomst, transport
en kweek van hun groente,
fruit, eieren, zuivel, vlees en
vis. Transparantie hierover is
belangrijk, omdat het meer inzicht
kan bieden in hoe we samen
een duurzamer voedselsysteem
kunnen bereiken. Wanneer een
supermarkt de herkomst van een
voedingsmiddel vermeldt, gaat
dit bijna altijd om een Belgisch
product, bv. vlees van Belgische
koeien. Dit zegt alleen niets over
hoe duurzaam het productieproces
is. Lidl is een uitzondering, en
benoemt in hun rapportering wel
de herkomst van fruit en groente
wanneer het uit een ander land
komt.
Een supermarkt kan ook zijn
verantwoordelijkheid nemen
door duurzame alternatieven
aan te bieden. Naast ´gewone´
melk, is dan bv. ook biologische
melk te koop. Delhaize biedt in
elk onderzocht producttype ook
een duurzame optie aan. Bij Aldi
en Lidl vind je in de helft van de
gevallen geen enkel duurzaam
alternatief in de schappen. Lidl is
overigens de enige supermarkt die
exclusief duurzame zwarte thee
verkoopt. Een kleine overwinning,
dus.
Het is ook van belang dat we naar
een voedselsysteem toegaan waar
supermarkten louter duurzame
soja, palmolie en cacao verkopen,
waarbij er geen bossen sneuvelen.
Zo wordt soja veelal gebruikt
als veevoer voor de productie
van vlees, kaas en melk. Het
verbouwen van soja gaat vaak ten
koste van bossen en belangrijke
ecosystemen. Ondanks dat de
supermarkten nog grote stappen
dienen te nemen in de strijd
tegen ontbossing, zijn er kleine
lichtpuntjes. Zo hebben de meeste
supermarkten doelstellingen om
in de toekomst meer duurzame
sojaboeren te ondersteunen. Maar
ook de gezamenlijke afspraak
van supermarkten om zich aan te
sluiten bij het Beyond Chocolate
programma, en vanaf 2025 alleen
gecertificeerde chocola in België te
verkopen, is een stap in de goede
richting.
Voedselverspilling tegengaan
Een studie uit 2015 in Vlaanderen
toonde aan dat de jaarlijkse
Vlaamse voedselverspilling
rond de 907 000 ton lag. 36 %
daarvan kwam bij de agrarische
sector vandaan, 25 % bij de
voedselindustrie en 23 % bij
privéhuishoudens. Supermarkten
beginnen stilletjes aan meer
bewustwording te krijgen over
voedselverlies (voedsel dat verloren
gaat vóór het de detailhandelaar
of consument bereikt) en
voedselverspilling (al het voedsel
dat de consumenten thuis
SLECHTS 4 % VAN
DE KANT-EN-KLARE
MAALTIJDEN IS 100 %
PLANTAARDIG
verspillen). Een supermarkt heeft
dan misschien weinig te zeggen
over wat jij thuis met je eten doet,
maar ze hebben wél invloed op het
winkelgedrag van consumenten,
wat dan weer invloed kan hebben
op hoeveel eten men verspilt. Tot
dusver blijven de initiatieven van
supermarkten minimaal.
De perfecte supermarkt
Ondanks dat Delhaize en Lidl
het hoogste op het scorebord
eindigen, wil dat niet zeggen dat
zij nu een prijs voor duurzaamheid
ontvangen. Zo scoort Lidl goed
op duurzame landbouw, maar
alleen in vergelijking met de andere
onderzochte detailhandelaren
in België. Als we écht duurzaam
boodschappen willen doen, scoren
eigenlijk al deze supermarkten
ondermaats en moet je zelf als
consument heel bewust winkelen.
Voorlopig bestaat een perfect
duurzame supermarkt alleen nog
in theorie, maar de eerste stap die
supermarkten kunnen zetten, is van
elkaar leren.
Testaankoop gezond 172 • 13
 Belangenconflicten in farma
Schimmig spel
met belastinggeld
Jaarlijks vloeien er miljarden euro’s
via de ziekteverzekering naar
farmaceutische firma’s. Jouw
belastinggeld. Wij stelden vast dat
de commissieleden die over die
terugbetaling stemmen niet zelden
belangen hebben bij die firma’s.
Iets waar het RIZIV te weinig oog
voor heeft.
Birgit Janssen en Martine Van Hecke
14 • Testaankoop gezond 172
E
en arts die aandelen heeft
bij een farmabedrijf X of
een prof die al jarenlang
advies geeft aan firma Y.
Mogen zij voor jou mee bepalen
of de geneesmiddelen van deze
bedrijven met jouw belastinggeld
worden terugbetaald? Voor ons
alleszins niet. De kans bestaat
immers dat zo'n persoon,
vaak onbewust, persoonlijke
belangen laat meespelen en voor
beslissingen waar zoveel geld mee
gemoeid is, moet dat ten allen tijde
worden vermeden. De aandacht
voor deze problematiek is niet
nieuw. 10 jaar geleden formuleerde
de Hoge Gezondheidsraad (HGR)
reeds verschillende aanbevelingen
om zo'n beïnvloeding te
voorkomen. Binnen de commissie
terugbetaling geneesmiddelen,
kortweg CTG, tracht het RIZIV dit
te doen - of althans de schijn ervan
te vermijden - door alle leden hun
persoonlijke belangen op papier
te laten zetten. Maar de evaluatie
en de concrete gevolgen daarvan
blijken verre van tegemoet te
komen aan het advies van de HGR.
Budget is beperkt
Marie-Laurence Lambert werkte
tot voor kort voor het RIZIV.

Samen met een team van collega-
experten stond ze in voor de
dossiers die als basis dienen voor
de vergaderingen. "Ik verdiepte mij
in de wetenschappelijke studies
over geneesmiddelen die op het
programma stonden. Ik maakte
een wetenschappelijk rapport
zodat de commissie een overzicht
had van de meerwaarde van het
geneesmiddel, maar ook van de
kosten ervan. Die meerwaarde
is dikwijls erg onzeker omdat de
gegevens die firma’s aanleveren
voor nieuwe geneesmiddelen
geregeld geen conclusies toelaten
of patiënten er veel bij te winnen
hebben. Dat komt onder meer
omdat de studies daar simpelweg
niet lang genoeg voor lopen. En
toch worden er wel hoge prijzen
voor gevraagd. Op basis van onze
rapporten overlegt en stemt de
CTG dan over een advies om
het geneesmiddel al dan niet
terug te betalen. Maar door die
onzekerheden is dat dus heel vaak
OBJECTIVITEIT KOMT MOGELIJK IN HET GEDRANG
Hoe ver zijn de commissieleden verstrengeld met de farmaceutische firma's? Niet gering, zo blijkt uit hun
belangenverklaringen. Die tonen aan welke relaties de leden hebben met farmabedrijven
5 commissieleden
meldden
46 keer
een belangenconflict
over 31 verschillende
geneesmiddelen.
Deze cijfers gaan over 2020. Dat was het meest recente jaar waarvoor we alle documenten hebben verkregen.
©
geen zwart-witverhaal en blijft er Fo
t
meer ruimte voor subjectiviteit
o:
Ba
en dus ook voor eventuele
rt D
persoonlijke belangen." Het advies
ew
ae
van de CTG gaat na de vergadering
le
naar de minister van Sociale
Zaken. Die heeft de eindbeslissing,
maar volgt meestal het oordeel van
de commissie. Net daarom mag
de invloed van deze commissie
niet worden onderschat. Al
meerdere jaren geven we tientallen
miljoenen euro's meer uit dan
gepland aan geneesmiddelen
waarvan we niet eens zeker Dr. Marie-Laurence Lambert
weten of ze wel een wezenlijke Voormalig experte geneesmiddelen
gezondheidswinst opleveren. Dat bij het RIZIV
maakt dat er minder overblijft
voor andere sectoren waar het
eveneens erg welkom zou zijn.
23 leden stemmen totaal hebben 23 leden stemrecht
In de CTG zetelen zowel (naast 17 plaatsvervangers).
vertegenwoordigers van "Vooraleer de CTG stemt over
universiteiten en ziekenfondsen het al dan niet terugbetalen van
als van de beroepsorganisaties een geneesmiddel, is er eerst een
van artsen en apothekers. In discussie. En daar zijn ook
en of er dus een potentieel risico tot beïnvloeding is.
9 van de 40 vier keer 6 leden ontvingen
€ 38 776
verklaarde een lid zich te
stemgerechtigde leden zullen onthouden van de van farmaceutische
(23 effectieven en 17 stemming, omwille van een
firma’s voor diensten en
plaatsvervangers) die een belangenconflict, maar stemde
consultancy.
vergadering bijwoonden hij uiteindelijk toch mee.
dienden hun jaarlijkse
belangenverklaring niet
in. Bij zes andere was 23 keer Het bedrag varieerde tussen
deze niet volledig. stemden drie leden die aandelen
€ 3 590 en € 10 608
hadden bij de firma van het per persoon.
geneesmiddel in kwestie mee.
Testaankoop gezond 172 • 15
 RIZIV versus commissieleden
Hoewel het RIZIV aangeeft een duidelijk beleid te hanteren inzake belangenconflicten, blijkt dat in de praktijk
mank te lopen. Wij spraken met verschillende leden en klopten ook aan bij het RIZIV voor tekst en uitleg. Na
meerdere pogingen kregen we uiteindelijk ook van hen antwoord, al was dat op verschillende punten erg vaag.

Mag je aandelen hebben?

Ons standpunt:
Leden van de CTG mogen geen aandelen bezitten van farmaceutische bedrijven die producten
commercialiseren in ons land of op zijn minst niet meestemmen in die dossiers. Fondsen die
bijvoorbeeld in een pensioenfonds zitten waarover je geen inspraak hebt, vormen geen probleem.

Dit zegt het RIZIV

Ondanks dat we hen de vraag voorlegden, spreekt het RIZIV geen duidelijke taal over hun beleid
omtrent aandelen, wat ons sterk doet vermoeden dat dit volledig ontbreekt.

Dit zeggen sommige leden

“Wanneer je aandelen hebt van een firma, dan stem je niet mee in die dossiers. Dat is evident. Maar
sinds vijf jaar mogen we simpelweg geen aandelen meer hebben van farmaceutische firma’s.”*
“Ik heb aandelen met een jaarlijks dividend van zo’n 150 euro (n.v.d.r.: dit is naar schatting ongeveer
2 000 à 3 000 euro aan aandelen). Ik denk niet dat dat belangrijk genoeg is om me overal van te gaan
onthouden.”
*n.v.d.r. deze persoon bezat volgens zijn belangenverklaringen in 2020 echter wel aandelen van een
farmaceutische firma en stemde eveneens mee over geneesmiddelen van deze firma.

Mag je frequent samenwerken met eenzelfde firma?

Ons standpunt:
Iemand die meerdere opeenvolgende jaren advies levert aan dezelfde firma heeft een sterker
belangenconflict dan iemand die slechts af en toe met een bedrijf samenwerkt. Wij vinden dat zo’n
mensen geen lid mogen zijn van de CTG of minstens uitgesloten moeten worden van stemming over
alle dossiers van die firma. Enkele leden bevinden zich in die situatie.

Dit zegt het RIZIV

Het huishoudelijk reglement bepaalt dat personen die blijvend consulentschap doen voor een
farmaceutisch bedrijf niet in de CTG mogen zetelen. De vraag is natuurlijk wat “blijvend” betekent.
Bij navraag blijkt het RIZIV dat alleen echt problematisch vindt als je een structureel contract hebt.

Dit zeggen sommige leden

“Er is geen definitie. En als er geen definitie is, dan laat je het over aan diegene die het leest, en
diegene die het leest zal het dan gebruiken zoals het hem uitkomt.”
“Ik werk al 20 of 30 jaar op vraag voor dezelfde firma als consultant, maar het gaat niet om een
vast contract. Maar het is waar, het kan verdacht lijken, de belastingen hebben me er ook al over
aangesproken, dat het uiteindelijk om een soort van vast loon gaat.”

16 • Testaankoop gezond 172

 enkele vertegenwoordigers
bij van farmaceutische
firma's. Al hebben die leden
geen stemrecht, toch is hun
aanwezigheid betwistbaar. Zij
willen immers maar één ding, een
terugbetaling verkrijgen. Zonder
is de afzetmarkt erg klein. Een
objectieve blik kun je dat dus
niet noemen." Die aanwezigheid
kan ook intimiderend zijn.
Meerdere vertegenwoordigers van
universiteiten werken bijvoorbeeld
mee aan klinische studies die
gefinancierd worden door
farmaceutische firma's. Je moet al
sterk in je schoenen staan om je
negatieve mening uit te spreken
over een geneesmiddel van die
firma met vertegenwoordigers van
de sector aan tafel.
Gebrek aan transparantie
Maar hoe ver zijn de leden mét
stemrecht eigenlijk verstrengeld
met de farmaceutische firma's?
We gingen op zoek naar de
belangenverklaringen. Jaarlijks
moeten alle leden zo'n overzicht
invullen. Het gaat dan onder meer
over studies die ze mee hebben
begeleid, adviezen die ze hebben
gegeven of aandelen die ze hebben
van de firma's. In aanloop van
iedere vergadering moeten ze ook
een ad-hocverklaring indienen.
Die verklaringen zouden een
heldere kijk moeten geven op
welke relaties de leden hebben met
firma's en of er dus een potentieel
risico tot beïnvloeding is. Het
Geneesmiddelenagentschap en de
Hoge Gezondheidsraad publiceren
de belangenverklaringen van hun
experten en commissieleden, iets
wat bij het RIZIV niet gebeurt.
Onduidelijke gevolgen
Via de wet openbaarheid
van bestuur vroegen we alle
belangenverklaringen en verslagen
op van 2020. Dit was het meest
HET JAARLIJKS AANGEVEN VAN
BELANGEN LIJKT EEN FORMALITEIT
WAAR VERDER NIETS MEE GEBEURT
recente jaar waarvoor we alle
documenten konden verkrijgen.
Wat opviel was dat verschillende
verklaringen volledig ontbraken
of onvolledig waren. Andere
verklaringen bleken dan weer
niet te stroken met de gegevens
die wij terugvonden in het
transparantieregister, de database
waarin farmaceutische firma's
hun financiering van o.a. artsen
moeten registreren. Daaruit bleek
dat één van de commissieleden
bijvoorbeeld van drie firma's
vergoedingen gekregen had
voor consultancy en diensten
die niet vermeld stonden in
zijn belangenverklaring. Maar
ook wanneer de belangen wel
gemeld worden, is het niet
duidelijk welke gevolgen dit
heeft. Is elke medewerking aan
een klinische studie die wordt
betaald door een farmaceutische
firma problematisch? En hoe
lang wordt die samenwerking
dan als een belangenconflict
beschouwd? Alleen als die nog
lopende is? Of ook wanneer die
één of meerdere jaren geleden is?
En hoe zit het met aandelen? Is
ieder aandeel een probleem, of
zijn ze dat nooit, of alleen als het
over een bepaald bedrag gaat?
In theorie zou het zogenaamde
Bureau van de Commissie in
alle verklaringen moeten nagaan
of een bepaald belang te zwaar
doorweegt waardoor het lid, in
functie van het type conflict,
beter wordt uitgesloten van de
stemming en eventueel van de
discussie van dat geneesmiddel of
zelfs voor alle dossiers van die firma.
Uit de gesprekken die we hadden met
verschillende leden van de commissie
blijkt dat het RIZIV dat oordeel in
de praktijk meestal doorschuift naar
de leden zelf. Het werd ook duidelijk
dat zij het begrip belangenconflict
niet allemaal op dezelfde manier
invullen. Dat maakt het ontbreken
van duidelijke criteria met concrete
gevolgen des te problematischer.
Andere gezondheidsorganen zijn
zich wel bewust van het belang van
zo'n evaluatiekader. Zo hanteert het
Europees Geneesmiddelenagentschap
al meerdere jaren duidelijke criteria
en de Hoge Gezondheidsraad
vermeldt de noodzaak van zo'n kader
in haar advies.
Beleid van RIZIV loopt mank
Door het oordeel bij de leden zelf te
leggen, worden deze plots rechter
en partij tegelijk. En daarbij komt
nog dat wanneer ze beslissen zich
te onthouden van de stemming, ze
wel bij de discussies blijven. "Ik heb
meermaals meegemaakt dat iemand
zei: 'Ik heb belangen gemeld en zal
dus niet meestemmen, maar ik wil
nog even dit zeggen', waarna hij
toch argumenten uit de kast haalde
om het aan te prijzen." Er is dus
meer transparantie nodig, zowel
over de verklaringen als over de
wetenschappelijke dossiers. Maar
er is ook nood aan meer controle
en evaluatie van belangenconflicten
én er moet een einde komen aan de
aanwezigheid van de firma's. Het zijn
enkele van de cruciale elementen
opdat er objectief kan worden
omgesprongen met jouw geld.
Testaankoop gezond 172 • 17
Foto: Hendrik De Schrijver

Loes, mama van Arnaud

“Heeft mijn gezonde man

een hospitalisatie-
verzekering nodig?”
Een hospitalisatieverzekering dekt de torenhoge ziekenhuiskosten
wanneer je opgenomen wordt. Haal je die premies er wel uit als je
kerngezond bent? In sommige gevallen wel.
Birgit Janssen en Ann Fasseel

E
ven geleden kregen we
van Loes een pertinente
vraag. Na het stoppen van
de collectieve polis via
de werkgever van haar man was
ze op zoek naar een individuele
hospitalisatieverzekering voor haar
gezin. "Voor mij zou ik sowieso
een polis afsluiten. We overwegen
op termijn een tweede kindje,
dus dan lijkt het mij een goede
keuze om er al voor te zorgen
dat ik goed gedekt ben voor de
kosten van de bevalling. Bij de
meeste verzekeraars kan ik voor
een paar euro extra mijn zoontje
in diezelfde polis verzekeren. Dus
daar twijfel ik ook niet echt over.
Maar voor mijn man stel ik me wel
de vraag. Sommige offertes gaan
Alles over je
tot 600 à 700 euro op jaarbasis
hospitalisatie-
voor hem alleen. Loont dat wel
verzekering
de moeite?" Onze experte, Ann
Fasseel, zette zich even rond de HOSPITALISATIEVERZEKERING
tafel met Loes en verduidelijkte Zit jij nog met vragen? Surf dan naar
de zaken aan de hand van een www.testaankoop.be/hospitalisatie. Je
echte ziekenhuisfactuur van een vindt er het antwoord van onze experte op tal
Franstalige collega. van praktische vragen.

18 • Testaankoop gezond 172

 “DE ZIEKTEVERZEKERING BETAALT
SLECHTS EEN FRACTIE VAN HET TOTAALBEDRAG”

Ann Fasseel
experte hospitalisatie-
verzekering

Ziekteverzekering dekt
niet alles
“De verplichte ziekteverzekering komt net
zoals bij dokters- en tandartsbezoeken
ook voor een stukje tussen wanneer je in
het ziekenhuis belandt. Maar wees je er
goed van bewust dat dat maar een fractie
van het totale bedrag is. In ons voorbeeld
hier werd € 3 463,57 terugbetaald ( )
door de ziekteverzekering, maar een even
hoog bedrag bleef over. Heb je geen
hospitalisatieverzekering en beland je man
toch eens in het ziekenhuis, dan is dat stuk
volledig voor eigen rekening.”

Nuttiger bij
eenpersoonskamer
“Wanneer je man bij een opname voor
een eenpersoonskamer zou kiezen, dan
kunnen er ereloon- en kamersupplementen
worden aangerekend. En dat gaat soms
over torenhoge bedragen. Kijken we ONZE RAAD: WACHT NIET TE LANG
even naar deze factuur, dan zien we dat
“Kies je ervoor om voorlopig nog geen
van de € 3 376,59 ( ) die er overbleef hospitalisatieverzekering af te sluiten voor je man, dan
voor de patiënt, er maar liefst € 3 339,52 loont het toch de moeite om de evolutie van de premies
( ) supplementen zijn. Een bedrag al eens te bekijken. Die worden berekend op basis van
dat je niet hebt wanneer je voor een je instapleeftijd. Als je dus wacht tot aan zijn pensioen,
meerpersoonskamer zou kiezen. In dat zal de premie een pak hoger liggen dan wanneer je
geval kun je zeker overwegen om, zolang hij bijvoorbeeld op zijn 50e al instapt.”
jong en gezond is, een polis voor hem nog
even achterwege te laten.”

Testaankoop gezond 172 • 19


Koortsblazen
Sluimerend virus
Op zich zijn koortsblaasjes vrij
onschuldig, maar wel vervelend.
Ondanks mooie beloftes raak je er
met speciale middeltjes niet
makkelijker van af.
Ralph Clinckers en Daisy Van Lissum
20 • Testaankoop gezond 172
Hoe ontstaat een koortsblaas?
Na besmetting
met herpes
Herpes simplex type 1 is
het virus dat koortsblazen
veroorzaakt
Kan gebeuren via: (in)direct contact met het vocht uit de koortsblaas
of speeksel van een besmet persoon
Zoenen en
seksueel contact
Lippen-
balsem
T
intelingen, jeuk, een
brandend gevoel, pijn ...
Wie wel eens last heeft
van een koortslip, herkent
de waarschuwingen en weet dat er
binnen de 24 uur een vervelende
koortsblaas zal opduiken.
Producten zoals Compeed en
Zovirax willen je doen geloven
dat als je op dat moment ingrijpt,
je het tij nog kunt keren, maar
daar is weinig van aan. Zelfs
als je ultrasnel reageert, valt er
nauwelijks een halve dag te winnen
op het genezingsproces. En die
65 %
van de mensen in België
is drager van dit virus,
maar niet iedereen
krijgt daadwerkelijk
koortsblazen
Bestek
of glas
Tanden- Handdoek
borstel of zakdoek
koortsblaas, die hou je toch niet
tegen.
Geen reden tot schaamte
Een koortslip zorgt niet alleen
voor ongemak, maar vaak ook
voor schaamte. Nochtans is
daar geen reden voor: twee op
de drie mensen zijn drager van
het herpesvirus. De meeste
mensen krijgen weliswaar nooit
symptomen.
Eens besmet, verschuilt het virus
(voluit herpes simplex virus type 1,
of kortweg HSV-1) zich levenslang
 Uitbraak
Virus sluimert in
onze zenuwknopen
en kan (altijd op
dezelfde plek)
terugkeren
Mogelijke stimulansen
Zonlicht
Koorts
in onze zenuwknopen, waar het
maanden of jaren kan sluimeren.
In de meeste gevallen merk je
helemaal niets van die eerste
besmetting, tot er een tijd later een
koortsblaas opduikt.
Hoe vaak het virus de kop
opsteekt, hangt af van persoon
tot persoon. De ene heeft er
nooit last van, de andere een
paar keer per jaar, en de echte
pechvogels voortdurend. Wél
keren de koortsblazen altijd
terug op dezelfde plek: daar waar
de oorspronkelijke besmetting
plaatsvond.
Triggers zoals zonlicht, koorts,
stress, menstruatie, het gebruik
van corticosteroïden, letsel of
verminderde weerstand kunnen
een opstoot uitlokken.
Hoewel er in de volksmond
vaak wordt gesproken over een
koortslip, kunnen koortsblazen
Plaats
Niet enkel op
lippen, maar
ook in het
gezicht, op de
handen, op de
billen en rond
de genitaliën
Menstruatie Stress
Letsel op plaats Verminderde
van besmetting weerstand
evenzeer voorkomen in het
gezicht, op de handen, de vingers
en de billen, en rond de genitaliën
(niet te verwarren met type 2, de
seksueel overdraagbare variant).
Let op, in de buurt van de ogen is
herpes wél gevaarlijk. Het virus
kan een pijnlijke oogontsteking
veroorzaken en je oog
beschadigen. In dat geval moet
je zo snel mogelijk naar een arts.
Raak je koortslip dus niet aan en
wrijf zeker niet in je ogen nadien,
je kunt het herpesvirus immers via
je handen overdragen.
Herkenbaar patroon
Doorgaans zijn er geen speciale
onderzoeken nodig om herpes vast
te stellen: het uitzicht is genoeg.
Een koortsblaas is immers erg
herkenbaar: rood en goed afgelijnd
met kleine blaasjes. Het vocht in
die blaasjes is zeer besmettelijk.
Verloop
ALARMSIGNALEN
Vóór zichtbare symptomen:
pijn, jeuk, tintelend of
brandend gevoel
BLAASJES
Blaasjes ontstaan, 24-48 uur
daarna is persoon op zijn
besmettelijkst
AC T I E V E FA S E
Blaasjes vormen zich en
barsten open, dit noemt men
de actieve fase
MINDER BESMETTELIJK
Blaasjes drogen uit
en verdwijnen vanzelf
na 5 à 8 dagen
In geval van twijfel kan een arts
een viruskweek doen van dat vocht
om andere huidaandoeningen
zoals gordelroos of eczeem,
bacteriële of schimmelinfecties
uit te sluiten. Een bloedonderzoek
biedt weinig soelaas, omdat niet
alle besmette personen antistoffen
vertonen.
Ook het verloop van een
koortsblaas is typisch: de
huiduitslag verschijnt, de blaasjes
barsten na enkele dagen open en
drogen uit tot een korstje, waarna
het wondje geneest.
Mensen met een vermindere
weerstand, zoals hiv- of
kankerpatiënten, kunnen echter
uitgebreide letsels krijgen. Bij wie
een gezond immuniteitssysteem
heeft, verdwijnt de infectie na
één à twee weken vanzelf, zonder
littekens of andere blijvende
gevolgen.
Testaankoop gezond 172 • 21
 HOOGSTENS
EEN HALVE DAG
TE WINNEN
In de apotheek en de
drogisterij zijn allerlei
medische hulpmiddelen
verkrijgbaar tegen
koortsblazen: Compeed
Koortsblaasjes, Herpatch
Serum, Urgo Filmogel
Koortslip ... Ze beweren je
sneller te verlossen van
je koortsblaas, de pijn te
verlichten of zelfs om de
blaas minder besmettelijk
te maken door er een
barrière over te leggen.
Mooie beloftes, maar
er is geen overtuigend
wetenschappelijk bewijs
voor, en deze producten zijn
vaak duur. In studies doen
ze het niet beter (of sneller)
dan aciclovir in crèmevorm.
Het bekende Zovirax is
overigens niet meer dan
een duurdere merkversie
van deze zalf, die overigens
weinig meerwaarde biedt.
22 • Testaankoop gezond 172
Soms toch medicatie nodig
Eens besmet, kun je van het
herpesvirus helaas niet genezen.
Je kunt je er evenmin tegen
beschermen; er zijn geen vaccins.
Omdat koortsblazen doorgaans
mild en van korte duur zijn,
moeten ze bij gezonde personen
niet per se worden behandeld. Heb
je er toch veel last van, dan kun
je bij de apotheker een zalf halen,
bv. aciclovir, die je elke twee à vier
uur aanbrengt. Het is belangrijk
om dat te doen zodra je tintelingen
of een branderig gevoel krijgt,
maar verwacht geen wonderen:
de koortsblaas zal hoogstens 12 à
24 uur sneller genezen.
Voor personen met een
verminderde weerstand of bij vaak
terugkerende infecties kan een arts
antivirale medicatie voorschrijven.
Die bestaat in pilvorm, of, in
ernstige gevallen, als injecties.
Aciclovir moet je vijf keer per dag
innemen, valacivlovir slechts twee
keer. Combinatiepreparaten met
corticosteroïden zijn te vermijden.
Zij kunnen de infectie juist
verergeren.
In het geval van een uitbraak duurt
de behandeling vijf dagen; bij
een ernstige opstoot zeven à tien
dagen. Wie last heeft van frequente
opstoten, kan ook een langere
periode preventief medicatie
nemen. In andere situaties is het
effect van deze medicatie beperkt
en dus niet aangewezen.
Vermijd dat je anderen
besmet
Wat kun je dan wél doen tegen
die ongewenste bezoeker op je
lip? Niet zoveel, behalve geduldig
je tijd uitzitten tot de koortsblaas
spontaan geneest. In de tussentijd
blijf je er maar beter zoveel
mogelijk af. Het virus verspreidt
zich immers via het vocht in de
blaasjes, en is zeer besmettelijk,
ZOLANG DE
BLAASJES NIET
DROOG ZIJN, IS
HERPES ZÉÉR
BESMETTELIJK
zowel voor jezelf als voor anderen.
Het is dan ook absoluut af te raden
om eraan te pulken, krabben of
de blaasjes open te prikken. Niet
alleen geef je het virus zo vrij spel,
je riskeert ook een secundaire
infectie als er bacteriën in het
wondje komen.
Hou de koortsblaas dus schoon, en
was je handen telkens je de blaasjes
hebt aangeraakt. Zodra de blaasjes
opgedroogd zijn en er een korstje
op komt, ben je veel minder
besmettelijk. Gebruik geen alcohol
of tandpasta op een koortsblaas, ze
zal er niet sneller door uitdrogen.
Vermijd in de tussentijd knuffelen,
zoenen en seksueel contact. Deel
ook geen handdoeken, zakdoeken,
tandenborstels, glazen, bestek,
lippenstift of lippenbalsem.
Zeker met kleine kinderen is extra
voorzichtigheid geboden. Vooral
baby’s onder de vier maanden,
wiens afweersysteem nog niet op
punt staat, zijn extra kwetsbaar.
Als een baby besmet raakt met het
herpesvirus zonder dat hij of zij
antistoffen heeft, kan dit ernstige
gevolgen hebben, zoals een
hersenvliesontsteking. De meeste
baby's krijgen gelukkig tijdens de
zwangerschap al antistoffen van de
moeder via de placenta. Zij lopen
minder kans om zwaar ziek te
worden.
 Cafeïnevrije koffie

Kies de beste
deca capsule
De ene heeft een leuk kleurtje, de andere een mooie verpakking ... Maar hoe kies je de beste
koffiecapsule? Het enige wat er echt toe doet, is hoe de koffie smaakt. We hebben 19
verschillende cafeïnevrije koffiecapsules getest en we onthullen hier de winnaars.
Chloé De Smet

W
e zijn met steeds
meer die elke
ochtend een
capsule in ons
koffiezetapparaat plaatsen.
Wat ons een boost geeft om
de dag goed te beginnen. Maar
sommige mensen gebruiken
om verschillende redenen liever
een cafeïnevrije koffiecapsule.
Bijvoorbeeld om hun
cafeïnegebruik te verminderen of
gewoon omdat ze aan deze soort
koffie de voorkeur geven. Maar
wat is de beste capsule qua smaak,
samenstelling en natuurlijk de
prijs?
Samen met een groot panel
van koffiedrinkers hebben we
vergelijkende tests voor deze
soorten capsules uitgevoerd.
Onder de espresso’s en de lungo’s
hebben we twee producten
verkozen tot Beste van de Test.
Goed nieuws: de Beste van de Test
zijn ook Beste Kopen.
Een milde, intense of licht
zurige koffie?
Koffie is in de eerste plaats een
kwestie van smaak. En dat kan
per persoon sterk verschillen.
Ben je thuis of op kantoor
meer fan van milde, intense of
licht zurige koffie? Tijdens de
smaaktests beoordeelde het
consumentenpanel de koffies
volgens verschillende kenmerken.
We delen hier onze tips gebaseerd
op hun meningen.

Testaankoop gezond 172 • 23

Geef je de voorkeur aan een
intense, sterk gebrande en
eerder bittere koffie? Dan raden
we Starbucks koffie aan. Als je
daarentegen meer van milde
espresso's houdt, is “Charles
Liégeois” of “Java” iets voor jou.
Hou je van een evenwichtige,
maar eerder evenwichtige, maar
licht zurige smaak? Ga dan voor
“Nescafé farmers origin”.
Wat zijn de voordelen van
cafeïnevrije koffie?
De eerste (en meest voor de hand
liggende) troef van cafeïnevrije
koffie is dat hij veel minder cafeïne
bevat. Elk lichaam reageert
anders op cafeïne, maar het is
bewezen dat een hoge inname van
cafeïne schadelijk kan zijn voor
je gezondheid. Een ander groot
voordeel van cafeïnevrije koffie is
dat je beter slaapt, terwijl gewone
koffie de slaap kan verstoren.
Gevoelige mensen die snel angst
ontwikkelen, kiezen ook beter voor
cafeïnevrije koffie.
Schakel je over op cafeïnevrije
koffie om extreem veel meer te
kunnen drinken dan bij gewone
koffie? Dan blijven de effecten
op je gezondheid dezelfde als bij
gewone koffie.
Bovendien behoudt cafeïnevrije
koffie veel voordelen die
vergelijkbaar zijn met die van
gewone koffie. Lees ons online
dossier over cafeïne voor meer
informatie.
Cafeïnevrije koffiecapsules
zonder oplosmiddel?
Als je dit artikel leest, maak je
ongetwijfeld deel uit van de familie
van cafeïnevrije koffiedrinkers
of denk je erover na om erbij
te horen. Maar is cafeïnevrije
koffie echt gezonder dan gewone
koffie? En bevat hij nog steeds
oplosmiddel? Cafeïnevrije koffie
heeft een slechte reputatie, deels
24 • Testaankoop gezond 172
72 - Topkwaliteit
PLANTEUR DES
TROPIQUES
(INTERMARCHÉ)
Espresso Decaffeinato
€ 3,99
ONZE MENING: Deze espres-
so heeft de hoogste podi-
umplaats gekregen dankzij
zijn evenwichtige smaak en
zijn rijk aroma. Ook de lage
prijs maakt het aantrekke-
lijk. Het is tegelijk Beste Koop
en Beste van de Test.
76- Topkwaliteit
JUMBO Lungo
Decaffeinato
€ 5,99
ONZE MENING: Sterk aroma
maa r eve nw ic htig va n
smaak. Daarom is het onze
kampioen van de lungo’s.
Voordelen van deze cap-
sule? De aroma’s, de prijs
(€ 0,13 per capsule) en de
beperkte hoeveelheid ver-
pakkingsmateriaal.
vanwege de oplosmiddelen die
bij het cafeïnevrij maken worden
gebruikt. Daarom onderzochten
we tijdens onze labtests de
hoeveelheid dichloormethaan
(oplosmiddel) in cafeïnevrije
koffiecapsules.
Bij geen enkele koffie uit onze test
vonden we die stof. Maak je dus
geen zorgen, je kunt dagelijks een
redelijke hoeveelheid cafeïnevrije
koffie blijven drinken. We horen
vaak dat je je koffieverbruik moet
beperken, maar waarom? Omdat
er bij het brandingsproces twee
mogelijke schadelijke stoffen
vrijkomen, namelijk furaan en
acrylamide.
Welke dosis cafeïne mag ik
per dag niet overschrijden?
Zelfs als je voor cafeïnevrije koffie
kiest, overschrijd je beter niet een
bepaalde dagelijkse dosis cafeïne.
De Hoge Gezondheidsraad
beveelt aan om per dag niet
meer dan 5,7 mg cafeïne per kilo
lichaamsgewicht te consumeren.
Voor iemand die 70 kg weegt,
is dat 400 mg per dag, wat
overeenkomt met ongeveer 6
kopjes gewone koffie per dag. Een
blootstelling aan cafeïne bij 5,7
mg/kg/dag toont geen verband
met bijwerkingen.
Als je deze dosis overschrijdt, loop
je echter risico op cardiovasculaire
effecten, gedragsveranderingen,
en een verhoogd risico op kanker
of verminderde mannelijke
vruchtbaarheid. Zwangere
vrouwen drinken sowieso beter
niet meer dan twee kopjes koffie
per dag.
We hopen dat onze tips en de
voorstelling van onze bekroonde
producten je zullen helpen bij
je keuze voor (goedkope) deca
koffie die bij je past. Onthoud dit
bij je volgende aankoop, en weet:
de beste koffie is eerst en vooral
diegene die je lekker vindt.
De beste deca capsules voor espresso en lungo
PRIJS (€) BESCHRIJVING TESTRESULTATEN

Aanbevolen maat van de tas

Cafeïne per capsule (mg)
Prijs ver verpakking (€)

Capsule in aluminium

EINDSCORE OP 100
Prijs per capsule (€)

Dichloromethaan
17 geteste criteria Aantal capsules

Vochtigheid
Etikettering

Acrylamide
Prijzen van oktober 2022

Furaan

Smaak
Budget van de test: € 26 103
ESPRESSO
PLANTEUR DES TROPIQUES
(INTERMARCHÉ) Espresso 3,99 0,18 22 3 *E B B C C A B 72
Decaffeinato
NESPRESSO Arpeggio
4,50 0,45 10 2 G *R *E B B C C A B 71
Decaffeinato
LAVAZZA Espresso Maestro DEK 3,50 0,35 10 3 G *E C B C C A B 71
JAVA Deca 3,75 0,38 10 4 G n.v.t. B A C C A B 70
ILLY Decaffeinato Espresso 4,68 0,47 10 4 G *R *E B A C C A B 70
DELHAIZE Deca Espresso 4,19 0,21 20 3 G *E B A C C A C 68
BIOCO Bio Arabica Deca 3,95 0,40 10 5 n.v.t. B C B C A B 68
CHARLES LIÉGEOIS Discret Deca 3,85 0,39 10 4 G n.v.t. B A C B A C 68
NESPRESSO
4,50 0,45 10 4 G *E B B C C A C 67
Volluto Decaffeinato
NESCAFE FARMERS ORIGIN
3,69 0,37 10 2 G *E A B C C A C 66
Colombia Espresso Decaffeinato
L'OR Espresso Decaffeinato 3,57 0,36 10 4 G ** C B C C A C 64
STARBUCKS Decaf Espresso Roast 4,04 0,40 10 3 G *R *E B A C C A D 56
LUNGO
JUMBO Lungo Decaffeinato 5,99 0,15 40 3 G *L A B C C A B 76
BELLAROM (LIDL) Modena decaf
2,69 0,13 20 4 G *L B B C C A B 74
lungo
DOUWE EGBERTS
4,59 0,23 20 4 G *L B A C C A B 73
LUNGO DECAFE
GRAIND'OR (COLRUYT)
2,71 0,14 20 3 G *L B A C C A C 69
DECA LUNGO
PERLA HUISBLENDS (ALBERT
4,99 0,25 20 4 G *L C A C C A C 67
HEIJN) Lungo Decaf
DELHAIZE Deca Lungo 4,19 0,21 20 4 G *L B A C C A C 66
CARREFOUR EXTRA Deca 3,99 0,20 20 2 G *L B B C C A D 57

De beste resultaten van de test De beste prijs-kwaliteitverhouding *E: Espresso (40 ml) - *R: Ristretto (25 ml) - *L: Lungo (110 ml)
Topkwaliteit Goede kwaliteit Gemiddelde kwaliteit A zeer goed B goed C gemiddeld D zwak E slecht - n.v.t. : niet van toepassing
De koffie van Aldi onderging wijzigingen tijdens onze test. We moesten het daarom uit onze steekproef verwijderen.

Testaankoop gezond 172 • 25

Een evenwichtige lunch
Maak jouw lunchbox
gezonder
Inspiratie nodig voor je
lunchpauzes? Ontdek hoe je een
gezonde en evenwichtige lunch
bereidt voor onderweg.
Cécile Vrayenne en Helena Coupette
26 • Testaankoop gezond 172
O
f je nu luncht op
kantoor of onderweg
picknickt tijdens je
weekenduitstapje, door
jezelf van een lunch te voorzien
in plaats van op restaurant te
gaan, bespaar je niet alleen op je
vrijetijdsbudget, maar weet je ook
zeker wat je eet en voldoe je aan
je voedingsbehoeften. Als je gaat
wandelen of enkele belangrijke
vergaderingen na elkaar bijwoont,
moet je ervoor zorgen dat je
voldoende energie binnenkrijgt
zodat je geen “suikerdip” krijgt.
De perfecte lunchbox
We hebben een online
platform gemaakt dat gewijd
is aan gezonde lunchboxen
en lunches. Je kunt het via
www.testaankoop.be/foodswap
bekijken. Onze voedingsexperts
leggen, met foto's, uit hoe je
met kleine veranderingen een
lunchbox opnieuw evenwichtig
kunt maken om zo op vlak van
voedingswaarde een volledig
correcte maaltijd te krijgen.
Liever plakjes biologische kipfilet
dan industriële hamworst tussen
je boterhammen, zelfgemaakte
kipsalade met mayonaise in plaats
van die kant-en-klaar te kopen,
kies volkorenbrood in plaats van
briochebroodjes, en vergeet niet
om een mooie portie groenten
toe te voegen (kerstomaatjes,
wortel- of komkommerstengels,
mandarijnpartjes) zijn maar
enkele tips die heel eenvoudig
en gezond zijn. En natuurlijk
gelden onze tips niet alleen voor
kinderen: ze helpen jou ook om
de perfecte lunchbox voor jouw
lunches en andere uitstapjes te
maken.
Enkele goede gewoonten om
over te nemen
Plantaardige alternatieven zijn
ook goede opties voor een
gezonde en smakelijke lunch. Je
kunt bijvoorbeeld kiezen voor
spreads van groenten, noten of
peulvruchten voor je broodjes
en die met gegrilde groenten
afwerken. Ruil je vetrijke harde
kaas in voor mozzarella, ricotta
of zelfs verse geitenkaas of
magere smeerkaas. Onbewerkt
gevogelte en vis (gekookte
visfilet, sardientjes enz.) kunnen
een gezonde keuze zijn voor de
lunch, zolang er 's avonds niet
opnieuw vlees op het menu staat.
Beperk je vleesconsumptie tot
één keer per dag. Heb je al vlees
op je boterham gelegd? Eet dan
's avonds vegetarisch. De sleutel
3 GOEDE REFLEXEN
KIES VOOR
VOLKORENBROOD
Je kiest beter voor volkorenbrood
of iets soortgelijks, want volkoren-
granen zijn een grote aanwinst voor
je gezondheid. Ze bevatten vitami-
nen, mineralen, essentiële vetzuren
en andere voedingsstoffen.
VERMIJD FIJNKOST
Je vermijdt beter fijnkost zoals
salami of ham; bewerkt vlees is min-
der gezond. Kies liever voor gevo-
gelte of vis.
KIES VOOR
EEN GEZONDE SNACK
Groenten, noten, fruit en zuivelpro-
ducten zijn echte vitaminebommen.
tot een evenwichtige voeding?
Voldoende variatie stoppen in je
maaltijden.
Tot slot zou je brooddoos niet
compleet zijn zonder een vleugje
zoetigheid. Kies dus verse,
seizoensgebonden stukken fruit.
Bewaar je lunch goed
Twijfel je om je lunch voor
een hele dag mee te nemen
omdat je bang bent om de
koudeketen te verbreken? Je
kunt voorkomen dat je lunch
bederft en dat je risico loopt
op voedselvergiftiging. Vermijd
delicaat beleg zoals préparé of
garnalen. Ga in plaats daarvan
voor smeerkaas of plakjes kaas.
Plaats ze 's ochtends vóór je
vertrekt in de broodtrommel,
dan is het brood tegen lunchtijd
ontdooid zonder dat de kaas tijd
heeft gehad om te zweten.
MEER WETEN
De rubriek “gezonde voeding”
op onze website gewijd aan
gezondheid (www.testaan-
koop.be/gezond) staat vol
met dossiers over het voe-
dingsevenwicht, de voedsel-
piramide, de Nutri-Score en
de verschillende voedings-
elementen zoals vetten, sui-
kers, eiwitten, of zelfs ultra-
bewerkte voedingsmiddelen,
granen, enz. Aarzel niet om
die te raadplegen als je twijfelt
of een vraag hebt over je voe-
ding. Met onze verschillende
koopwijzers (yoghurt, mue-
sli’s, pizza’s, garnalen, pasta
enz.) maak je ook de beste
keuzes op vlak van voeding,
gebaseerd op onze labtesten.
Testaankoop gezond 172 • 27
Gewoon is D
e kans is groot dat er ook
Preheader in jouw medicijnkastje
standaard een

Title Article
koortsthermometer ligt

ook goed
Intro
Author
Hoewel een voorhoofd-
thermometer
Source
handig is bij
kleine kindjes, blijft een
gewone thermometer toch
het best. Een betrouwbaar
exemplaar moet maar
enkele euro’s kosten.
Daisy Van Lissum en Jeroen Plessers
waar je te pas en te onpas naar
grijpt. Onze lichaamstemperatuur
kan immers een handige bron
van informatie zijn over onze
gezondheidstoestand. Om die
betrouwbaar te meten, hoef je
niet per se het duurste model te
hebben, integendeel. Voorhoofd-
en oorthermometers zijn vaak
minder accuraat en een pak
duurder. Bespaar jezelf kopzorgen
en geld door meteen voor een
goede thermometer zonder snufjes
te kiezen. De Beste uit onze Test
kost nauwelijks € 5,50.

28 • Testaankoop gezond 172

Koorts wordt vaak overschat
Wanneer we precies spreken van
koorts, verschilt van persoon tot
persoon. Iedereen heeft immers
een andere basistemperatuur. Als
je die niet kent, weet je niet of
je temperatuur verhoogd is. Een
normale lichaamstemperatuur
schommelt gemiddeld rond de
37 graden, maar kan variëren
van 35,3 tot 37,7 graden, en is
's ochtends lager dan 's avonds.
Voor de gemakkelijkheid spreken
we doorgaans van koorts vanaf
38 graden.
Koorts op zich is géén ziekte,
maar een symptoom. Meer
nog, het is een belangrijk
verdedigingsmechanisme
uit de trukendoos van ons
immuunsysteem. Door de
lichaamstemperatuur op te drijven,
probeert het virussen en andere
ziekmakers tegen te werken.
Probeer koorts daarom niet altijd
plat te drukken met medicatie, je
negeert daarmee een belangrijk
signaal van je lichaam zonder
dat je de onderliggende oorzaak
aanpakt. Meestal verdwijnt koorts
weer vanzelf met voldoende rust.
Pas als koorts langer aanhoudt of
andere verontrustende symptomen
met zich meebrengt, wordt het tijd
om je zorgen te maken.
Onmisbaar in jonge gezinnen
Als volwassene heb je eigenlijk niet
per se een thermometer nodig,
zeker niet als je daardoor bij de
minste verhoging meteen naar
de koortsremmers zou grijpen.
Hoge koorts gaat bovendien
gepaard met andere symptomen
zoals vermoeidheid, pijn in de
ledematen en rillingen; die voel je
ook zonder thermometer.
Wie (kleine) kindjes in huis heeft,
kan daarentegen echt niet zonder.
Koorts komt immers het vaakst
voor bij jonge kinderen: gemiddeld
heeft een kind van 18 maanden al
acht episodes doorgemaakt. Over
het algemeen geldt hetzelfde als bij
volwassenen, namelijk dat andere
symptomen eigenlijk belangrijker
zijn dan de verhoogde

83 - Topkwaliteit 80 - Topkwaliteit 83 - Topkwaliteit 68 - Goede kwaliteit

HEMA Digitale BIOSYNEX Flexibele MEDISANA DR. SENST Infrarood

thermometer
11.97.2020
€ 5,50
Meet betrouwbaar de tem-
peratuur in 17,5 seconden
(iets langer dan de beloofde
10 seconden) en is met zijn
enkele knop eenvoudig in
gebruik. Geen poespas en
waar voor je geld.
thermometer snel
DT-K111B
€ 3,72
Vrij betrouwbare meting in
14 seconden voor een spot-
prijs. Eenvoudig te bedienen
en met flexibele punt, maar
handleiding laat te wensen
over (moeilijk leesbaar) en
hij heeft geen koortsalarm.
Multifunctional
thermometer TM 750
Connect (76145)
€ 69,90
Meet betrouwbaar en zeer
snel (1,1 sec.) via zowel voor-
hoofd als oor. Ondanks zijn
hoge prijs niet geschikt voor
gebruik bij kinderen jonger
dan zes maanden.
voorhoofd
thermometer DET-306
€ 12,99
Redelijk betrouwbaar en
zeer snel (1,7 sec.), maar niet
valb es tendig . Na onze
valtest bleek de sensor-
behuizing kapot en gaf hij
niet meer de juiste tempe-
ratuur aan.

Testaankoop gezond 172 • 29

 GA METEEN NAAR DE DOKTER BIJ
Kleine kinderen Oudere kinderen en volwassenen

Jonger dan Tussen 3 maanden • 40° koorts of hoger • langer dan drie dagen
3 maanden: en 3 jaar: • koorts in combina- een temperatuur van
temperatuur • langer dan drie tie met stijve nek, 38°
(rectaal) van 38° dagen tempe- ernstige buikpijn of • koorts na een
of hoger ratuur (rectaal) hoofdpijn, braken, medische ingreep, val
van 38° of hoger, diarree, huiduit- of verblijf in de tropen
zeker als het kind slag of verminderd • koorts die na twee
ziek of lusteloos bewustzijn dagen terugkeert
is, of niet meer
drinkt
• temperatuur (rec-
taal) van 39° of
hoger, zelfs zon-
der alarmerende
symptomen

lichaamstemperatuur op zich. dat ze eigenlijk ook een "gewone" infraroodexemplaren, en de prijzen

Bij zuigelingen tot drie maanden is
een temperatuur van 38° of hoger
echter altijd een alarmsignaal,
zelfs als het baby'tje zich normaal
gedraagt. Koorts kan bij hen
wijzen op een ernstige aandoening
die meteen behandeld moet
worden.
Altijd dubbelchecken
Heel wat ouders kiezen voor een
infraroodthermometer: die meet de
temperatuur ter hoogte van het
voorhoofd of, voor grotere
kinderen, in het oor. Dat gaat
immers supersnel, zonder al te veel
tegenstribbelingen.
Wat ze echter vaak niet weten, is
thermometer nodig hebben.
Infraroodthermometers meten
over het algemeen minder precies.
Om zeker te zijn, verifieer je
koorts altijd nog eens met een
gewone thermometer in de mond
of, voor kleinere kinderen, in de
poep. Metingen onder de oksel
zijn minder accuraat.
In plaats van dubbel werk te doen,
kies je liever meteen voor een
gewone (digitale) thermometer.
Die zijn goedkoper, nauwkeuriger,
betrouwbaarder en kunnen tegen
een stootje, zo blijkt uit onze test.
Niet verrassend zijn de resultaten
van de gewone thermometers
gemiddeld beter dan die van de
aanzienlijk lager. Bijna allemaal
zijn ze van topkwaliteit, en dat
meestal voor nog geen € 10. Je
moet enkel iets langer wachten op
resultaat.
Onze testgebruikers verkozen
dan weer de handigheid van de
infraroodthermometers. Helaas
troffen we in dit gamma wél
zwakkere toestellen aan, en dat
voor prijzen tot wel € 100. Wil je er
toch per se zo eentje, dan vergelijk
je dus liever eerst.
www.testaankoop.be/
vergelijkthermometers

30 • Testaankoop gezond 172

Siliconen bakvormen

Niet voor elke dag

S
Sommige siliconen bakvormen kunnen tijdens het bakken iliconen bakvormen
zijn erg in trek. De vele
chemische stoffen afgeven. Die komen dan in het gebak
verkrijgbare vormen en
terecht. Aangezien ze mogelijk schadelijk kunnen zijn, kleuren maakt ze geliefd
gebruik je dit soort bakvormen dus beter niet te vaak. bij jong en oud. Bovendien is het
soepele materiaal gemakkelijk af
Sophie Fluyt en Katrien Renders te wassen en op te bergen. Wij
wilden echter uitzoeken of ze niet
schadelijk zijn voor de gezondheid.

Testaankoop gezond 172 • 31


HOE MOET JE ZE GEBRUIKEN?
Dat is niet altijd even duidelijk bij dit soort
bakvormen. Dit is wat de fabrikanten aanraden:
• De aanbevolen maximumtem-
peratuur voor het gebruik van
deze bakvormen varieert van
200 tot 260°C, afhankelijk van
het model. Lees dit na in de
instructies.
• Bepaalde siliconen vormen
zijn bedoeld om pralines of
chocolaatjes te maken en
mogen niet in de oven.
• Sommige modellen zijn
geschikt voor de microgolfo-
ven (maar niet op grill of crisp).
• Plaats de bakvorm niet op een
directe warmtebron (bv. een
vuur, de kookplaat enz.).
• Zet de oven niet op de grills-
tand en plaats de bakvorm niet
te dicht bij de ovenwanden.
32 • Testaankoop gezond 172
• Sommige fabrikanten raden
aan om de bakvorm voor elk
gebruik in te vetten, andere
enkel de eerste keer of hele-
maal niet. Aangezien vetstof
de migratie van stoffen van
bakvorm naar voeding in de
hand werkt, raden wij dit niet
aan.
• Gebruik geen mes of scherp
keukengerei.
• De bakvormen mogen in de
vaatwasser (maar sommige
fabrikanten raden glansspoel-
middel af).
• Als je ze met de hand afwast,
gebruik dan geen agressieve
producten en geen schuurs-
pons.
25 bakvormen getest
Voor deze test hebben onze
experts dus 25 bakvormen gekocht
in de winkel en via populaire
webshops (Amazon, AliExpress,
Wish.com ...). Aan de hand van
een zogeheten migratietest gingen
we na of er chemische stoffen
van de bakvorm naar de voeding
overgaan. Resultaat: we vonden
inderdaad verschillende chemische
stoffen terug. Daarom raden we
aan om dit soort bakvormen
slechts af en toe te gebruiken en
niet dagelijks, vooral wanneer de
bereidingen bestemd zijn voor
kinderen.
Gezondheidseffect onbekend
In kleine hoeveelheden vormen de
stoffen die we hebben aangetroffen
wellicht geen groot gevaar voor de
gezondheid. Maar bij veelvuldig
gebruik van deze bakvormen
neem je natuurlijk ook meer van
die stoffen in. En dat kan wel een
risico inhouden voor kinderen
vanwege hun lagere gewicht.
Het probleem is dat niet bekend
is welke effecten deze stoffen
precies op het lichaam kunnen
hebben. Er is dus meer onderzoek
nodig naar de giftigheid van deze
materialen om zeker te zijn dat de
bakvormen niet schadelijkheid zijn
voor de gezondheid. Er bestaat ook
geen geharmoniseerde wetgeving
omtrent dit soort siliconen
producten. Als het niet duidelijk is,
primeert het voorzorgsprincipe.
Het kan veiliger
Het probleem van de migratie
van stoffen is trouwens voor een
groot deel op te lossen door de
fabrikanten. Uit onze test blijkt
immers dat het wel degelijk
mogelijk is om veiligere siliconen
bakvormen te produceren, zoals
de 4 producten die wij aanbevelen.
Niet alle fabrikanten doen echter
de moeite om hun producten te

De 4 veiligste bakvormen
van onze test
Deze kun je gerust gebruiken
TÅRTBAK (Ikea)
MODEL: Bakvorm, diamant-
vorm/silicone, 250 ml
PRIJS: € 4,99
MIN. T°: niet vermeld
MAX. T: 225°C
TEFAL
MODEL: BW Proflex - 8 bak-
vormen in silicone
PRIJS: € 19,99
MIN. T°: -40 °C
MAX. T: 250°C
controleren vooraleer ze de fabriek
verlaten.
Zo behaalden 10 van de geteste
bakvormen slechte resultaten. Elf
andere lieten eveneens te wensen
over. Rechts bovenaan zie je om
welke merken het gaat.
GETESTE
PRODUCTEN
De geteste bakvormen van
deze merken voldeden niet
aan ten minste een van onze
criteria:
• Aliexpress,
• Amazon Basic,
• Carrefour Home,
• De Buyer,
• Dr Butlerial,
• Dr. Oetker,
• Flying Tiger,
• Geeke,
• Ionegg (Amazon),
SILIKOMART
• La Cucina (Action),
MODEL: Sf119 Cylinders • Lekue,
• Liewood,
PRIJS: € 11,31 • Lily Cook,
MIN. T°: -60°C • Patisse,
MAX. T: 230°C • Pavoni,
• Scrapcooking,
• Shein,
• Super Kitchen (Amazon),
• Tescowma,
• Tupperware,
• Wish.com.
De modellen waar het om
gaat, vind je op www.testaan-
koop.be/bakvorm
MASTRAD
MODEL: F41474 - Bakvorm 4
Mini Kougloff
PRIJS: € 24
MIN. T°: -40°C webshop of goedkope winkel en
MAX. T: 220°C vermijd producten van buiten
de EU. Controleer of het glas-
vorksymbool erop staat, want
dat geeft aan dat het product in
contact mag komen met voeding.
Lees aandachtig de instructies en
maak de bakvorm goed schoon
voor het eerste gebruik. Vul
hem daarna met een mengeling
Neem je voorzorgen van water, bloem en olie en zet
Als je een siliconen bakvorm hem een uurtje in de oven op
wilt aanschaffen en gebruiken 220°C. Gooi de inhoud daarna
zonder risico, houd dan een weg. Zo ben je al een deel van de
aantal maatregelen in het migrerende stoffen kwijt. Neem tot
achterhoofd. Koop hem niet slot het zekere voor het onzekere
voor een prikje in eender welke en vermijd dagelijks gebruik.
Testaankoop gezond 172 • 33
 Stoppen met roken

Deze keer
lukt het je
wél!
Tal van rokers willen stoppen met roken. Logisch, want dit is één van de beste
dingen die je als roker kunt doen voor je gezondheid. Eenvoudig is het echter
niet. Blijf proberen! Met elke poging stijgt de kans dat het je uiteindelijk wél lukt.
Gitte Wolput

M
eer dan 70 % van de
rokers wil stoppen
met roken. Maar er
is een verschil tussen
dromen en actie ondernemen.
Ben jij een roker? “Ik heb het al
zo vaak geprobeerd, het lukt me
toch niet”, denk je misschien. Geef
het niet op. Weet dat de meeste
mensen meerdere pogingen nodig
hebben voor ze definitief stoppen.
Zelfs dertig pogingen voor het
uiteindelijk lukt, is niet abnormaal.
Met elke poging leer je bij en stijgt
de kans dat het uiteindelijk wél
lukt.
Bepaal je strategie
Verhoog je slaagkans door op
voorhand een actieplan op te
stellen. Beantwoord daarbij de
volgende vragen:
1) Wanneer ga je stoppen met
roken? Kies een stopdatum in de
niet al te verre toekomst. Binnen
twee weken bijvoorbeeld.
2) Ga je abrupt stoppen of
geleidelijk aan minderen?
Sommige studies suggereren dat
de eerste optie beter is. Ander
onderzoek spreekt dat tegen. Doe
dus vooral waar jij je goed bij voelt.
3) Waar en wanneer steek je
gewoonlijk een sigaret op? Voor
het ontbijt? Na het eten? Bij de
koffie? Als je je verveelt? Als je
gestrest bent? In gezelschap? Als je
zin hebt in iets lekkers? Dát zijn de
situaties waarin je het moeilijk zal
krijgen, omdat ze sterk gelinkt zijn
met roken. Lijst ze op om beter
zicht te krijgen op je rookgedrag.
4) Wat kun je doen om te
voorkomen dat je in moeilijke
situaties naar een sigaret grijpt?
Denk hier op voorhand over na.
Een kopje thee drinken in plaats
van te roken? Fysieke oefeningen
doen of iemand opbellen? Bepaal
op voorhand je strategie.
Als je lichamelijk afhankelijk bent
van nicotine (doe de test op www.
testaankoop.be/rookverslaving),
zal je te kampen krijgen met
ontwenningsverschijnselen. We
moeten het je allicht niet vertellen
dat die het je zeer moeilijk
kunnen maken om vol te houden.
Anticipeer hierop en denk bij wijze
van voorbereiding na over of en
welke rookstopmiddelen je wil
gebruiken.
Rookstopmiddelen
Nicotinevervangers zijn producten
met nicotine die bewezen nuttig

34 • Testaankoop gezond 172

 Wat kosten deze hulpmiddelen?
Ter vergelijking: 1 pakje sigaretten roken per dag kost bijna +/- € 3 000 per jaar.
Informeer bij je ziekenfonds of je in aanmerking komt voor een tegemoetkoming
voor nicotinevervangers.

Nicotinepleisters Nicotine Nicotine spray Het E-sigaretten

kauwgom geneesmiddel
of tabletten Bupropion
(Zyban)

+/- € 3 per stuk +/- € 0,30 +/- € 0,20 bijna € 40 gemiddeld tussen de
(dagelijks 1 volstaat) per stuk (8 tot 12 stuks per verstuiving voor een doos van 100 € 765 en € 1485
volstaan per dag) (1 à 2 voor elke achter- tabletten (goed voor per jaar (als je een pakje
wegegelaten sigaret) een kuur van 7 weken) sigaretten per dag rookt)
(bron: Vapebel)

zijn om te stoppen met roken.
Ze vervangen de nicotine die je
anders via een sigaret inhaleert.
Nicotinevervangers zijn minder
verslavend dan sigaretten en
verkrijgbaar in verschillende
doses, wat afbouwen mogelijk
maakt. Het is de bedoeling dat
je er na enkele maanden mee
stopt, maar sommige mensen
blijven ze jaren gebruiken. Is dat
niet ongezond? Het is alleszins
veel beter dan terug te beginnen
roken. In tegenstelling tot wat
sommige mensen denken is het
niet de nicotine die sigaretten zo
ongezond maken, maar wel de
teer. Met kauwgom, tabletten,
spray of een inhaler kun je jezelf
op een moeilijk moment snel
een dosis nicotine toedienen,
waardoor de drang om te roken
afneemt. Een nicotinepleister geeft
continu een beetje nicotine af, wat
ontwenningsverschijnsel en de
hele dag door doet afnemen. Deze
geneesmiddelen kun je zonder
voorschrift kopen bij de apotheker.
Een alternatief voor deze klassieke
nicotinevervangers is de e-sigaret.
Daar kun nicotine mee inhaleren.
Ook dat kan helpen om te stoppen
met roken. Maar er is wel een en
ander waar je rekening mee moet
houden. Meer daarover op www.
testaankoop.be/e-sigaretten.
Andere hulpmiddelen om te
stoppen met roken zijn Varenicline
(Champix) en Bupropion (Zyban).
Dit zijn medicijnen waar je
wél een voorschrift voor nodig
hebt. Varenicline lijkt het meest
doeltreffend, maar werd in 2021
voor onbepaalde tijd uit de handel
gehaald nadat men er potentieel
kankerverwekkende stoffen
(nitrosamines) in aantrof. Te
bespreken met je arts, want er zijn
mogelijke nevenwerkingen.
Laat je coachen
Tot slot, aarzel niet om de hulp in
te schakelen van een tabakoloog.
Psychologische begeleiding is
ook belangrijk. Ook dat doet de
kans op succes aanzienlijk stijgen.
Bij Tabakstop is telefonische
begeleiding volledig gratis. Bij
andere erkende tabakologen
betaal je dankzij een financiële
tussenkomst door de overheid
voor vier uur individuele
begeleiding maximaal € 120. En
voor groepsbegeleiding is dat € 16.
Meer informatie op www.
testaankoop.be/tabakologen.

Testaankoop gezond 172 • 35

 23 waterafwasbare mascara’s getest

Niet altijd
even veilig
Een nieuwe mascara
nodig? Let dan goed op.
In drie exemplaren
vonden we schadelijke
stoffen terug.

70 - Topkwaliteit

MAX & MORE (Action)

€ 1,39 / 11 ml

ONS ADVIES: Heeft een ge-

makkelijke borstel en geeft
mooi volume, lengte en krul
aan je wimpers. Blijft goed
zitten. Bevat één geurstof
die een allergie kan veroor-
zaken. Viel erg in de smaak
bij de experte, de gebruikers
waren matig enthousiast.

36 • Testaankoop gezond 172

M VEEL
ascara is al jaar en dag
één van de populairste
make-upproducten.
Zeker met de
eindejaarsperiode in aantocht
gaan ze als zoete broodjes over
de toonbank. Sommige blijken
echter stoffen te bevatten die je
huid kunnen irriteren of zelfs
kankerverwekkend zijn. Gelukkig
zijn er veilige alternatieven die
doen wat ze moeten doen én ook
meevallen qua prijs.
Is mascara schadelijk?
"Bij twee mascara's vonden
we te veel formaldehyde
terug, een stof die sinds 2009
verboden is in cosmetica,"
legt onze gezondheidsexperte
75 - Topkwaliteit
YVES SAINT LAURENT
Lash clash
€ 34,5 / 9 ml
O N S A DV I E S : D u u r d e r
exemplaar dat erg in de
smaak viel, zowel bij onze
expert als bij de gebruikers.
Zeer goede fixatie. Bevat
geen parfum of geurstoffen.
Er blijft wel bijna 20 % pro-
duct achter in de tube.
Ann Lievens uit. "Deze stof is
kankerverwekkend en kan ook
huidirritatie veroorzaken. Er zijn WEGGESMETEN
echter bewaarmiddelen die bij
gebruik formaldehyde kunnen
GELD
vrijgeven. Maar zelfs dan moet dat Voor het Europees Ecolabel
op het etiket staan, wat niet het zou er maximaal 8 % product
geval was. Ook raadt het comité verloren mogen gaan, maar
voor consumentenveiligheid aan daar komt zelfs de mascara
dat het gehalte niet hoger dan met het minste verlies uit de
10 deeltjes op een miljoen (ppm) test zelfs nog niet in de buurt.
is. In die van Chanel vonden we
echter 12 ppm terug en in die MEESTE VERLIES
van Zao zelfs 28 deeltjes op een
miljoen. Bij de mascara van Max Eye Care Mascara
Volumateur (black)
Factor vonden we dan weer te
hoge waarden aan nikkel, wat
problemen kan geven voor wie
€ 24,52
er allergisch aan is. Gelukkig
vonden we geen andere zware
metalen terug. Acht bleken wel
een parfum of een geurstof te
bevatten, wat ook een allergische 62,7 %
van de mascara
reactie in de hand kan werken. blijft achter in de
Reageer je snel allergisch, vermijd verpakking
dan de mascara's van Max & More,
Kiko, Yves Rocher, Lacura, Max =
Factor, L'Oreal, Dr. Hauschka en € 15,38
Givenchy." die je wel betaalt,
maar niet kan
gebruiken
Werken alle mascara’s goed?
"Absoluut niet. Een mascara
gebruik je om je wimpers langer
MINSTE VERLIES
en donkerder te maken. Door
dat te doen, lijkt je oogwit Dr. Hauschka
helderder, waardoor je een mooi Volume Mascara
€ 20,21
contrast krijgt," vertelt Ann.
"Drie mascara's stelden bij onze
analyses door een experte zwaar
teleur wat die basisprestaties
betreft. Ze gebruikte de mascara's
hiervoor op dag 1 en ook na 15,1 %
30 dagen. Verder werden er van de mascara
verschillende foto's gemaakt die blijft achter in de
vervolgens werden geëvalueerd. verpakking
Bij de mascara's van Primark, =
Lacura (Aldi) en Dr. Hauschka
bleek het volume soms zo beperkt € 3,05
die je wel betaalt,
dat het amper opviel dat er maar niet kan
een mascara was aangebracht. gebruiken
Bovendien gaven ze ook geregeld
vlekken boven of onder de
Testaankoop gezond 172 • 37

AAN DE SLAG
Verwijder voor het slapen
Ga nooit slapen met mascara.
Restanten kunnen tijdens je
slaap in je oog terecht komen
en zo het bindvlies irriteren en
zelfs infecteren. Mascara maakt
je wimpers ook hard, waardoor
ze sneller kunnen breken tijdens
het woelen. Verwijder de mas-
cara daarom met een doekje met
make-upremover. Doe dit zacht-
jes, zodat je je huid niet irriteert.
Niet langer dan vermeld
In vloeibare mascara kunnen er
snel bacteriën, schimmels of gis-
ten ontstaan. Bewaar je mascara
daarom niet langer dan aange-
geven op de verpakking, vaak is
dat zes maanden. Heeft je mas-
cara eerder al een vreemd geur-
tje, gooi hem dan weg. Hoe lan-
ger je hem gebruikt, hoe meer
lucht er in komt en hoe sneller hij
trouwens ook uitdroogt.
Deel je tube niet
Houd je mascara enkel voor
eigen gebruik. Bij het aanbren-
gen van een mascara, komen er
altijd microben van de huid in
de mascara terecht. En micro-
38 • Testaankoop gezond 172
ben van iemand anders kunnen
tot irritaties of infecties bij jou lei-
den.
Opgelet met lenzen
Wie contactlenzen draagt, brengt
best altijd eerst zijn contactlen-
zen aan en pas dan de mascara.
Zo zie je niet alleen beter hoe je
de mascara moet aanbrengen,
maar vermijd je ook dat er vuil-
tjes onder je lens komen te zit-
ten. Bij het reinigen doe je dan
weer liever eerst de lens uit en
pas dan de mascara eraf.
Kies niet altijd voor
bescherming tegen water
Bij mascara heb je twee soorten:
waterafwasbare en waterproof
mascara. Die eerste beschermt
tot op zekere hoogte tegen
water, maar zal bij wenen, zwem-
men, enz. toch vegen afgeven.
Met de waterproof variant kun je
wel gerust gaan zwemmen, maar
denk er wel om dat deze flink
wat moeilijker te verwijderen zijn.
En al dat wrijven kan huidirritatie
in de hand werken. Gebruik best
een olieachtige make-up remo-
ver voor deze soort.
ogen. Bij cosmeticaproducten
is er echter ook een subjectief
luik. Hoe gemakkelijk ze aan te
brengen en te verwijderen zijn, of
de mascara's voldoende volume
aanbrengen en de wimpers niet
te hard samenkleven verschilt
deels van persoon tot persoon.
Daarom lieten we iedere mascara
ook gebruiken door 30 vrouwen.
Zo'n paneltest geeft een goede
kijk op hoe de producten door
echte consumenten worden
geapprecieerd. Zij waren iets
minder streng in hun oordeel
dan onze experte, maar ook hier
zagen we dat enkele, soms dure,
mascara's, steken lieten vallen.
Bijvoorbeeld die van Yves Rocher,
Dr. Hauschka en Givenchy."
Hoeveel kost goede mascara?
"Mascara is geen goedkoop
product, zeker omdat er bij alle
tubes flink wat product verloren
gaat dat je niet uit de tube krijgt"
geeft Ann Lievens aan. "Voor meer
dan de helft van de producten uit
onze test betaal je meer dan € 20.
En daar zitten er een aantal bij die
uitstekend scoorden, maar ook een
aantal die zowel door onze experte
als door de gebruikers niet erg
werden geapprecieerd. Anderzijds
is het wel zo dat de meeste écht
goedkope mascara's - we spreken
dan van tubes van minder dan
€ 10 - niet wisten te overtuigen.
Eén uitzondering is onze
Beste Koop. Die behaalde een
uitstekende score bij onze experte
en kost slechts € 1,39, wat 25
keer goedkoper is dan onze Beste
van de Test. Onze gebruikers
waren iets gematigder in hun
enthousiasme, maar wisten het
gemak om hem aan te brengen en
te verwijderen wel te waarderen."
www.testaankoop.be/
vergelijkmascara
Uitgelezen
Een vooruitblik van onze redacteurs
Sophie Fluyt
Redactrice
MAAK JIJ OOK GOEDE VOORNEMENS?
Het is december, de maand om goede voornemens te maken voor 2023.
Voor mij was dat altijd het perfecte
moment om mijn goede gewoonten
opnieuw op te frissen: gezond eten,
goed slapen, voldoende bewegen, voor
mezelf zorgen ... Het gaf me veel vol-
doening om ze op papier neer te schrij-
ven. Deze goede voornemens lang vol-
houden was echter een ander verhaal.
Om mezelf een duwtje in de rug te
geven, probeerde ik daarom mobiele
apps uit: eentje om mijn 5 wekelijkse
sporttrainingen bij te houden, een
andere om mijn inname van calorieën
te berekenen, nog een andere om
TA M P O N S
20 producten onder de loep
Een tampon moet discreet, comfortabel
en absorberend zijn. Maar niet alle pro-
ducten in de handel voldoen hieraan.
En dat is nog niet alles. Je moet ook
rekening houden met aspecten zoals
de aanwezigheid van ongewenste sub-
stanties.
Onze experts hebben
maar liefst 20 ver-
schillende tam-
pons in het
lab geanaly-
seerd. Zo kun
jij gemakke-
lijk de juiste
keuze maken.
Lees de resul-
taten in ons vol-
gende nummer.
elke dag te mediteren, en niet te ver- een app.
geten een slimme weegschaal om mijn
gewicht in de gaten te houden. Maar ik In plaats daarvan blijf ik elke week actief
hield dit telkens maar een tijdje vol. Het door te improviseren: een kleine yoga-
kostte mij te veel moeite. sessie tijdens de lunch, joggen in het
bos, een dansfeestje met mijn 3-jarige
Na mijn dertigste heb ik geleerd om zoon. Ik doe wat ik op dat moment leuk
meer naar mezelf te luisteren en richt vind. Ook op vlak van voeding probeer
ik mij vooral op wat me echt een goed ik gezonde keuzes te maken (dankzij
gevoel geeft. Ik ben moeder van twee de Nutri-Score) zonder mezelf iets te
kinderen. Tijd is dus een zeer kostbaar ontzeggen. Mijn weegschaal verzamelt
goed geworden. Sinds een paar jaar tel stof onder het badkamerkastje en dat
ik geen calorieën meer, plan ik geen 5 is veel beter zo. Dat is het mooie aan
sportsessies per week meer in en track ouder worden, je leert jezelf kennen en
ik mijn sportprestaties al zeker niet via je vindt een beter evenwicht.
V I TA M I N E S U P P L E M E N T E N
Noodzakelijk?
Als de winter eraan komt, vragen ouders zich
vaak af of ze hun kinderen extra vitamines moe-
ten geven. Begrijpelijk als de ziektekiemen
blijven toeslaan. Maar supplementen zijn zel-
den nodig. Ontdek in ons dossier wat kinderen
echt nodig hebben.
www.testaankoop.be/voedingssupplementenkinderen
GENEESMIDDELEN
Raadpleeg onze database
Als we geneesmiddelen innemen, zijn we ons niet altijd bewust van
de bijwerkingen die ze kunnen veroorzaken. Beperk je daarom tot
diegene die je echt nodig hebt. In onze geneesmiddelendatabase
kun je nagaan of ze veilig zijn. Je vindt er ook hun prijs, mogelijke
goedkopere varianten en de bijsluiter.
www.testaankoop.be/databankgeneesmiddelen
Testaankoop gezond 172 • 39
Welke hospitalisatie-
verzekering past bij jou?

Een ziekenhuisopname kan je een forse

rekening opleveren. Ontdek met welke
individuele polis jij het best af bent.
Vergelijk nu op www.testaankoop.be/
vergelijkhospitalisatieverzekering