You are on page 1of 230

*rÇ&D uAsmusr;f

rmwd u m
ed ' gef ;
ckepfaeY Ak'¨0ifbk&m;½Sdcdk;ESifh qkawmif;trsKd;rsKd;
owå|me bk&m;½Sdckd;
a';'&Jarwåmpm
pkdifjyif ao&nfao&uf arwåmpm
'Dy&if; ao&nfao&uf arwåmpm
xDarwåmpm
EGm;arwåmpm
rD; yGJa rwåm pm
qkawmif;jynfh arwåmpm
ywåjrm; arwåmpm
oD[awm bk&m;ausmufpm
omoemavQmuf ESpfrsdK;
omoemavQmuf wpfrsKd;
oHa0* aw;xyf
Mo0g'aw;xyf (1)
Mo0g'aw;xyf (2)
Mo0g' aw;xyf (3)
tEkomoeD aw;xyf
Mo0g'aw;xyf
yd#uwftpG,fcsKd; aw;xyf
{uydk'f vuFm
qdkydrfhrn§m qHk;rpm
y#dpöorkyÜg'fvuFm
oH a 0*av;csKd ; BuD ;
av;csKd ; BuD ; tajz
oHa0*av;csKd;BuD; (OD;ausmfat;)
¤if; av;csKd;BuD;tajz
oHa0* vuFm-½Spfydk'f
usrf ; NyD ; ed * k H ;
tbd,mpuESifh Oa,smZeuxm
cE¨m tm,we "mwf opöm vuFmusrf;
½lyu©E¨m
ed y æ E é ½ k y f - 18-yg;
tedyæEé½kyf-10-yg;
a0'emu©E¨m ESifh onmu©E¨m
ocFg&u©E¨m
0dnmPu©E¨m
cE¨m ig;yg;
tm,wecef;
"mwfcef;
opömcef;

*rÇD&uAsmusrf; ESifh cE¨m tm,we "mwf opöm


vuFmusrf; rmwd u m NyD ; \/
--------ºÄ--------
ZtpodYk
ed'gef;
]]rmwG H p k w ð twd u ú a EÅ m ? rmwk xn&oH yd 0 }}
oif o nf aovG e f N yD ; aemuf t zd k Y
trd E d k Y u k d rpk d Y c sif E S i f h

trd E d k Y r pd k Y e J Y rmwGpH w
k ð twduaú EÅm? rmwkxn&oHy0d - [laom
ygVdtvmukjd refrmbmomjyefqykd gaomf ]]oifonf
aovGef Ny;D aemuftbdüYk trdE&Ykd nfudk raomufpyYdk gESi}hf } [kqv kd &dk m
t"dyÜg,f tus,frSmrl oifonf þb0oHo&müom usifvnf
ygap? aemufb0oHo&m qufvufí rusifvnfygapESifh? þ
b0oHo&mrSmyif aemifoHo&mü usifvnfapaMumif; t0dZÆm
paom w&m;taygif;ukd aumif;aumif;BuD;&Sif;vif;í tvif;
ÓPfayguf atmiftm;xkwfvdkufyg[k qdkvdkayaMumif;/
þpum;awmft& trdE&Ykd nfukd pk&Yd orQonf oHo
rxif r jrif
&mü usiv f nf&onfomjzpf&m --- oku Yd siv
f nf&
jcif;ç trdEdkY&nfukd pkdY&jcif;wdkYrSmvnf; pifppf oHo&m\ tjypfudk
rjrifEikd jf cif;ç trdE&Ykd nfp&Ydk jcif;wdüYk qufE,
G af om oHo&mh'u
k w© u
Ykd kd
rxifEdkifjcif;wdkYaMumifhyifjzpfayaMumif;/
xdo
k rYkd jrifEikd çf rxif Edik jf cif;\ t
tarSmifcGif;tvif;ÓPf
aMumif;&if;rSmum; t0dZÆmwnf;
[laom trdkufwdkufBuD;zkH;vTrf; aerIaMumifhomjzpfay&m ----trd
ZtpodYk
Ed&Yk nfudk rpd&Yk awmhbYkd oHo&mü rusiv f nf&awmhbrYkd mS xdk t0dZmÆ
arSmifrdkufBuD;ukd wdkufcGJjzdKcGif;bdkYç wdkufcGJjzdKcGif;í tvif;ÓPf
a&mif&bdkYom ta&;BuD;vSygonf/
okdYjzpfygí r[mwr arSmifvS trdkufzsufwdkufbdkY
yk H E S d y f x k w f a 0
&m tvif ; a&mif " mwf r [monf b ,f E S p f j zm
b,fESpfyg;ç trdkufum; b,fESpfykHç t"dyÜg,ftpkHpkHukd tukeftpif
xifxif&Sm;&Sm; jywfom;vSpGm ñTefjyygaom v,fwDq&mawmf
bk & m;BuD ;\ tvif;usrf; þpmudk oHo&mü usifvnfjcif;rS
&yfpJvdkolç trdEdkYqufvuf rpdkYvdkolwdkYtusdK;iSm -
b'´ E Å a uvmo
uvmo-e0r e0r y"me em,uq&mawm
em,uq&mawmf
BuD;rSL;aom OD ; Ak d v f a rmif (omoe"Z od & D y 0& "r® m p&d , )
OD;armifarmifOD; ( B.AtNird ;f pm; ausmif;tkyf ) wku Yd wnf;jzwf
okwfoif jyifqifvsuf t&SifeE´daoe OD;pD;aom rkH&GmNrdKU r[m
v,fwDwkduf v,fwDa&mifjcnfuGefysLwm sLwmtzGUJ rS tu©&myk'&f if;
rcRw, f iG ;f ap&atmif þ tvif;usrf;ukd pmpDjyKvyk u f m xkwaf 0
jzefcY st
d yfygownf;/

v,fwDt½Sifauvmo
e0r y"me em,u q&mawmf
r[mv,fwDwdkuf
rk½H mG NrKd U/
----------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 1

*rÇ&D uAsmusr;f
earm wó b*0awm t&[awm
or®morÁK'¨ó
zGm;awmfrlaomaeY paom ckepfaeYwdkYtm;&nfpl;í
csD;usL; zGJUqdktyfaom
ckepfaeY Ak'¨0ifbk&m;½Sdcdk;ESifh qkawmif;trsKd;rsKd;
Mumoyaw;aeY y#d o aE¨ , l
1/ oH k ; vl U ½S i f y if ? uRef Y x d y f w if / /aomif ; cG i f p Mu0Vm?
ewfjA[®mwdkY? nDnm½Hk;pk? awmif;yefrIaMumifh &wke*dk?
½Tef;½Tef;pdkonf? 0gqdkvjynfh? <uufrif;aeY0,f? csrf;ajrU
MunfjzL? oaE¨,lonf/ /ewfvlNidrf;bdkY udef;ygudk/ /
aomMumaeY zG m ;jrif
2/ oaE¨,lcg? q,fvMumaomf? r[mouú&mZf? ajcmuf
qJh½SpfBuHK? uqkefvjynfh? aomMumaeY0,f? csrf;ajrUpHkpD?
vkredÁ üD ? r[Dvu
dI q
f ?l zGm;awmfro
l nf/ / ewfval tmifNrKd U
vrf;ygudk/ /
wevF m aeY awmxG u f
3/ zGm;jrifajrmufaomf? qJhajcmufESpf½G,f? ysKdEke,fü? oHk;oG,f
a½Teef;? odrf;jref;NyD;vpf? qJhoHk;ESpfvQif? bkef;opfvQHvl?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 2
pHawmfrlí? ½G,frlEkNzdK;? ESpfqJhudk;0,f? av;rsKd;edrdwf?
ewfjy[dwfaMumifh? a½TpdwfjiifNidK? oHa0ydku? 0gqdkvjynfh?
usm;rif;aeY0,f? csrf;ajrU&*Hk? awm&yfvIHonf/ /
pHkNrdKifyif&dyf crf;rSmudk/ /
Ak ' ¨ [ l ; aeY bk & m;jzpf
4/ awm&yf N rd K if a y:? ajcmuf E S p f a ysmf í ? cgawmf w zH k ?
yGifhcsdefBuHKu? uqkefvjynfh? qifrif;aeY0,f? ajrUy&ar?
yv’ i f a bG x uf ? a½T a nmif a wmf B uD ; ? Ad w mef x D ; ES i f h ?
rNiD;MunfjzL? aeawmfrlvsuf? &efjrLcyif;? trdkufoif;udk?
t½Si;f y,fazsmuf? tvif;aygufu? xGe;f awmufbek ;f awmf?
aomif;vHk; ausmfonf/ / oHk;abmfvlwdkY jirf;ygudk/ /
paeaeY "r® p Muma[m
5/ bk&m;jzpfcg? rd*'god?Yk pMuma½TbmG ;? jzefcY so
D mG ;í? ig;yg;0*¾?D
pHt
k nDEiS ?hf r[Dwaomif;? wduk t
f aygif;rS? canmif;uyfvm?
ewfjA[®mtm;? 0gqdv k jynf?h paeaeY0,f? a<uUa<uUvQw H uf?
"r®pufudk? rdefY>rwf axGjym;? a[mazmfMum;onf/ /
w&m;ewfpnf ½Grf;w,fudk/ /
t*F g aeY y&d e d A Á m ef p H
6/ w&m;ewf p nf ? aqmf ½ G r f ; vnf u ? oH k ; rnf b H k o d k u f ?
wpfaomif; wdkuf0,f? uRwfxdkufo ol? ewfvljA[®m?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 3
owå0gudk? acrmaomifodkY? azmiful;wkdYjzifh? aqmifydkYNyD;cg?
0g-av;qJhig;? oufum;½Spfq,f? pHkjynfh<u,fu? &mav;
qJh½Spf? ouú&mZf0,f? e,f rv’mwdkif;? pHEdIif;r,kwf?
ukodEém½Hk? tifMuif;pHkü? uqkefvjynfh? t*FgaeY0,f?
csrf ; ajrUed A Á L ? pH a wmf r l o nf / /0S e f ; ql a omif ; vH k ;
ausmfw,fudk/ /
we*F a EG a eY awaZm"mwf a vmif
7/ edAÁLpHNyD? ½IrtDom;? od*Ða½TavSmf? tavmif;awmfudk?
xdka&mfuqkef? vqkwfMuHKí? *VKefaeY0,f? cdk;aiGU raESm?
"mwfawaZmvQif? ½SifapmÓPfpuf? "d|mef csufjzifh?
vQHwufaumfa&mf? rD;ylaZmfonf/ / arG awmf½Spfpdwf
<uif;w,fudk/ /
qk a wmif ;
á xdkckepfaeY? omcsrf;ajrUudk? aqGUaqGUMunfjzL?
tm½Hk,lvsuf? oHk;vlwdkYewf? jrwfxuf jrwfom;?
ud,
k af wmfzsm;ud?k oH;k yg;rGepf mG ? 0E´emESi?hf o'¨gNzKd ;NzKd ;?
uRef½dScdk;onf/ /aumif;usKd;cyfodrf; <u,f
apaom0f/
á tqH;k b0? wkid jf yefuvnf;? ynmht&m? bd"r®mESi?hf
aMunmausmfMum;? vltrsm;udk? w&m;pnfBuD;?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 4
NcdrfhNcdrfhwD;í? rD;qJhwpfwef? Nidrf;&mrSefonf/ /
edAÁmefatmifNrdKU a&mufapaom0f/
á oHk;vlUxGwfxm;? jrwfw&m;ESifh? ½Spfyg;oHCm?
&wemudk? o'¨g½dkusKd;? vufpHkrdk;í? ½Sdcdk;yg&? þ
yknaMumifh? 'd|rsufjrif? b0wGifvnf;? uif;pif
tEÅ&m,f? aumif;usKd;<u,fvsuf? q,fjzmtnD?
yg&rDESifh? q,fvDykn? jrwf "r®vnf;? edpö½TifNzdK;?
aeYpOfw;kd onf/ /oufZ0kd ;f Mumjrifh ½Snaf paom0f/
á b0wpfzef? jzpfwHkjyefvnf;? av;weftyg,f?
½SpfoG,f&yfjypf? uif;wHkvpfí? ½SifcspfjrwfpGm?
omoemvQif? a&mif0gxdef0if;? vif;&mwrl?
vl a umif ; ewf a umif ; ? b0aumif ; ü? nT w f
anmif;oaE¨? wd[dwfaeí? aqGv,f rsKd;v,f?
wefc;kd <u,fonf/ / v, ES,f xGe;f wifh ygapaom0f/
á todtvdr®m? ÓPfynmESifh? o'¨goDv? okw
jynfhNzdK;? *kPfwefcdk;vnf;? trsKd; av;abmf?
owif;ausmfvsuf? olawmfwdkYxHk;? usifhoHk;w&m;?
trSm;rvdkuf? p½dkufpifjzL? tvSLa&puf? vufESifh
ruGm? ½Spjf zmOyko?f r,kwBf uKd ;pm;? av;yg;jA[®p&kd ?f
½Te;f ½Te;f pdo
k nf/ /ukov kd u
f ,kd v
f ;kH xHak paom0f/
á ywåjrm;yv’if? uHhaumfyif0,f? ig;tif rm&fppf?
atmifyGJvSpfí? acwfZmwdvHk;? odrfhodrfh csKH;vsuf?
a½Tbkef;pdkufxl? yGifhawmfrlom;? oHk;vlUocif?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 5
rd a w;½S i f u d k ? rsuf j rif z l ; í? txl ; Munf n d K ?
bkef;&dyfcdkonf/ /r*f-zdkvf-edAÁmef a&mufap
aom0f/ /
trQa0
á oHk;vlUxGwfxm;? jrwfw&m;ESifh? ½Spfyg;oHCm?
t&d,mtm;? &wemrdk;? ½GmoGef;NzdK;odkY? udk;yg;
ajcmufp?kH ud;k &yf*P k u
f ?kd tm*kcH s;D usL;? EIwv f QmjrL;í?
MunfE;l qGq?G ½Scd ;kd &onf?h yknukov kd ?f tzduYk v
kd Qi?f
arG;rdcifEiS ?hf zcif q&m? Ówumu? owå0gtrsm;?
ewfwdkY tm;vnf;? &jim;ygap? rQay;a0onf/ /
aumif;axGom"k ac:apaom0f/ /
ck e pf a eY Ak ' ¨ 0 if b k & m;½S d c d k ; ES i f h qk a wmif ; rsm;NyD ; \/
-------Ä-------
owå|me bk&m;½Sdckd;
yv’ u F owå m [ pH a eawmf r l y k H
1/ bkef;a&mifxGef;xdef? apmrkedef/ / ynda`E´? acR&mrSefbd?
aAm"d MuiSef;? a½Tanmifeef;0,f? xl;qef;thHavmuf?
ajrrSaygufom;? a&mifawmufrm&fESif? a½Tyv’ifxuf?
oAÁnKw? ÓPfukd&NyD;? owåm[&uf? zGJUacGvsufyif?
Nidrfoufwifhw,f? okH;prÜ,fonf/ /bkef;<u,f vufOD;
bG,fayukd/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 6
ted r d o owå m [ pH a eawmf r l y k H
2/ ESpfBudrfajrmufx? owåm[wGif? rm&y,fvSef? yv’ifysHrS?
{oefw½l ?l &yfawmfrv
l su?f MunfjzL Nird ;f csr;f ? yv’ief ef;uk?d
ajzmifhwrf;pu©K? pdrf;pdrf;½Ivsuf? okH;vlU½Sifyif? aysmfpH
½Tifonf/ /MunfvifnGwfEl; bG,fayukd/
puF r owå m [ pH a eawmf r l y k H
3/ okH;Budrfajrmufx? owåm[wGif? aAm"dyifrS? ajrmuf
cGifOwå&m? pBuøomü? vl;vmwkHYacguf? <ucsDavQmufí?
bkef;awmufbk&m;? aysmfpHpm;onf/ / w&m; qifjcif
vsufayukd/
&wemC& owå m [ pH a eawmf r l y k H
4/ av;Budrfajrmufx? owåm[wGif? aAm"dyifESifh? yv’if
xGef;awmuf? taemufajrmuf0,f? tHhavmufbG,f&m?
&wem &dyfNidrf? pHa½Ttdrfü? BudrfBudrfbefcg? bd"r®mukd?
r[mÓP? om*&jzifh? Ak'¨½Sifyif? okH;qifjcifonf/ /
a&mif½Sifajcmufjzm nD;vkdYukd/
tZygv owå [ pH a eawmf r l y k H
5/ ig;Budrfajrmufx? owåm[wGif? aAm"dyifrS? a½SUcGif jyKAÁm?
&yf'dom0,f? BuD;pGmjrifhacgif? qdwfausmif;anmifü?
bk e f ; acgif y &ar? prÜ m ,f a eonf / / ½k d a ojrwf E k d ;
bG,fayukd/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 7
rk Í ö v d E ´ owå m [ pH a eawmf r l ykH
6/ ajcmufBudrfajrmufx? owåm[wGif? yv’ifa½Tanmif?
ta½SUawmifü? jra&mifvkdvkd? a&ndKjynfhvQrf;? Mumyef;
nG w f ½ k H ? yef ; rsKd ; pk H o nf ? rk O ö v d E ´ m ? tk d i f o mjzef Y u sif ; ?
usnf;yif&if;0,f? oeif;vlYaqG? prÜ,faeaomf? rkd;av
xefjyif;? oGe;f csjcif;aMumif?h a>rrif;&ef[ef?Y yg;ysO;f jzefv Y su?f
csD;tHhwefckd;? aqmif;umrkd;onf/ / a½S;½kd; orÇmawmf
aMumifu h /dk
&mZm,we owå m [ pH a eawmf r l y k H
7/ / cgowår? owåm[wGif? aAm"dyifrS? awmifjyifvufsm?
ajrrsuEf mS 0,f? &mZm,we? rnf&ac:wGi?f vif;vGe;f yifü?
oAÁnKzsm;? aysmpf pH m;onf/ / Bu;D rm;ÓPfawmf bGiv
hf u
Ydk /dk
á xkdckepfyg;? t&yfrsm;ukd? a½SUoGm;o'¨g? MunfndKpGmvQif?
0E´emrme? *g&0jzifh? OD;csnGwfusdK;? uRef½Sdckd;onf/
aumif;usKd;cyfodrf; jynfhapaom0f/ /
owå | me bk & m;½S d c k d ; NyD ; NyD /
---------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 8
a';'&Jarwåmpm
1260-jynfESpf? waygif;vtwGif;
a';'&JNrdKU NrdKUtkyfrif;- OD;bbGm;u oD[dkVfuRef;odkY
bk&m;zl;&ef<uawmfrlyg[k avQmufxm;aomaMumifh
r<uEdkifao;aMumif;ESifh jyefMum;aom
arwåmpm

rHk½GmNrdKU? v,fwDawmausmif;q&m rSmMum; trdefY½Sdvdkuf


onf 'g,um a';'&JNrdKUtkyf...../
tEkwå&? b0yg&*l? ul;vdkolwdkY? tqltql? t,l tod?
oabmÓPf rdMuonfrSm-
á Bwdpvkyf? 0#fork'f0,f? wikwfrJrJ? w0Jvnfvnf?
½SnfBuD; ½Snfí? twnfrus? b0b0? tp rqHk;?
trsm;xH k ; ? tEI e f ; rysuf ? aorif ; vuf ü ? <uuf
udkaMumifyg;? tpdrf; 0g;odkY? wdrf;yg;pNrJ? rpJckck?
aorIwif;vif;? wpfpif;pif;? oif;csKid ;f &mcsi;f xyfcNhJ y/D
á oaE¨ a qG U aqG U ? uyf o nf h a eY r S ? a½G U a½G U a½G U a½G U ?
wajrUajrUvQif? aeYawG&ufawG? toufa<u vsuf?
raerem;? aocsdefa&mufatmif? tavsmufoGm;?
pm;rI0wfr?I wpfcck ?k twkty? t<utjrL;? arharhr;l í?
t½l;avhEiS ?hf aoaeY qdu k zf ?Ykd tNrKd urf acR? tvdu
k af e?
taotqHk;? tacswHk;? t½IH;wufwuf pifcJhNyD/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 9
á vl v l e wf e wf ? t&yf & yf v nf ; ? xyf x yf p aw?
ywfywfarT? vyfavr½S?d tBuKd ut f BuKd u?f tm½Ho k u
kd ?f
vdkufpm;bdí? avmuDh&o? [lorQ? wpfpr<uif;?
cH p H j cif ; jzif h ? wsif ; wsif ; tuk e f ? vd k u f c J h w H k v nf ; ?
txHkvl;vJ? txl;pGJí? toJaoGUajcmuf? pdwfAGuf
aygufvsuf ]]aomufav aomufav? iwfrajyonf?
a&ief q m;usif ; ? EG m ;wpf o if ; od k Y } } tvif ; a0;í?
tarQ;&pfywf? tnpfxyf? tiwfe,fBuD; ½SnfcJhNyD/
"r®wmwrf;? þonfhvrf;udk? pcef;pDpOf? aMumifaMumif
BuD;jrifMuí? ocFg&0wf? aorIiwfrI? tMuyfrIrS? wpfpk wnf;
vGwf&efzdkY? tuRwfawmf½Sdrf;aq;? a'oem Nidrf;a&;udk? ay;Edkif
olwpfyg;? oAÁnKb&k m;ud?k vSvo S m;qG,?f rvTww
f ef; wG,rf nf[?k
tus,ftus,f? rNidrf;zG,fawGudk? odrf;z,f a½SmifuGif;? OD;wdk
acgif;jywf? tawmif;wwf? wpfZmwfoGif;í? twif;r,kwf?
bk&m;½SmtvkyfESifhom? pkwfpkwf jywfjywf? iwfiwfawaw? ao0Hh
½S i f 0 H h ? OD ; rwGefY? pGefYEdkifa yatmif? tajcwpf yg;? taexm;?
trsm;udk,fpD BuHMuonf/
odkYpOfwpfck? BuHayrIvnf;? tEktuif;? tjyif;txef?
ykxkZÆefwJh? wpfzefwpfvSJU? tBuHiJhí? t½GJUtrJh? rwJhrajzmifh?
tarSmifhtrSm;? taxmifhawG rsm;cJhí? bk&m;ocif? ½SdpOftcdkuf?
rBuHKBudKufbJ? trdkufoefoef? rxdkufwef? ½Spfwef&yfjypf? b0
npfüom? topftopf? tjrpfwG,fvsuf? tEG,f½Snfvsm;?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 10
toGm;aESmifha&mifh? c&D;axmifhí? oaumifhom;pk-
á ,ckrsufjrif? vl½Sifowå0g? aorif;pmwdkYrSm? omoem
ouf? ukefvkvsufrS ]]Muufuef;qeftdk;? 0ufodk;
ywåjrm;}}? qdk½dk;rsm;ESifh? tvm;wlrQ? vlUb0? ckrS
pGyfrdMuavonf/
bk&m;tcdkuf? vlUtcdkufESifh? qdkufwdkufawmfwef? BuHKcJ
[efrSm? ,lZemav;jyef? vsm;eHjrifhrI? oJyHkpk0,f? wpfck wpfck?
oJEktrIH? &maxmifESpfrS? ypfcJhwHkvnf;? oJyHkom jyKef;? ESpfrqHk;?
tEIef;½SnfMum? wpfurÇm? xdkurÇmaygif;? axmifaomif;uka#?
wGuaf &r&? teEÅvQi?f oknarSmifBu;D ? ajrmwHNk y;D rS? toD;wpfacwf?
vQyfwpfvSpfrQ-
á ½S i f c spf o moem? wpf c gwpf c g? ay:wH k v mvnf ; ?
omoemESpfaygif;? axmifaomif;üwGif? wpfBudrf
wGirf Q? vlpifb0? BuKH cpJ /G ur®oum? BuKH jyef ygvnf;?
wPSmbD;vl;? tarSmifhyl;í? t½l;wpfydkif;? t½dkif;
wpfjcrf;? tESr;f xuf0uf? &r®uf &wuf? truftarm?
apmrdapm&m? tomiifqGJ? tcifNrJí? tpGJ rjyKwf?
½IyfNrJ½Iyf? twkyf tcsnf? rNyDrjywf? MuyfNrJ Muyfojzifh?
tjrwf w &m;? a[mwH k j im;vnf ; ? bk & m;tBud K uf ?
rvdkufombJ? ]]bmaMumifh b,fhaMumifh? tr,fh
aMumifh[k}}? taESmifh ta&mifh? taxmifhqifajc?
toacFsESifh? aeomxdkifom? wpfcgcg? o'¨gorQ?
'ge,oDv? vufp zGm;zGm;-
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 11
á aemufbk&m;rS? trsm;igwdkY? ygMupdkY[k? ]]aemufzdkY,
aemufz?Ykd aemufvrYkd qH;k }}? trsm;xH;k vQi?f tEIe;f ra½GU?
t½I;H avhjzif?h aeYyyk ,f vyky?f b0ykyv
f su?f jrKyNf raJ rsmNr?J
wvJvJ? ruGJckwdkif vmMuonf/
Mur® m awmf j im;? aemuf b k & m;ES i f h ? tvm;oif h u m?
tcGifhomvnf;? wPSmocif? t½Sifwif;vif;? olUvufwGif;u?
tcif;zufNydKif? rxGufEdkifí? a½TUNrJa½TUvsuf? a½SUodkYtvm;?
aemifbk&m;[k? bk&m;rqHk;? aemufrqHk;vQif? wvHk;axG;axG;?
t½SnfaoG;í? ta&;rjyK? trIrpkduf? vlUp½dkuf? trdkuftarm?
tvdkufarsm? aygavm,ckwdkif ½SdMuonf/
odkYpOfnpfpkyf? twGif;½Iyfí? r[kwfajymol? raem qlonf?
avmuljrm;ajrmif? bk&m;a½SmifwdkYudk? ig;axmifwGif;rS? uGif;
r&atmif? usi;f yvdu k Nf y;D ? wpfpu
kd q
f ;D ? ydu
k Bf u;D ig;weY?f tueft
Y uef?Y
jzefcY gcHo?Ykd orEÅ"mwf? oH;k vlUewfonf? rkuy© gXfa½Tpm? a'oemESi?hf
r[maAm"d? t&d,m"mwf? ½kyf½Sifewf? tjrwfav;yg;? udk,fawmf
pm;wdu Yk ?kd ig;axmiftESp?f r*fvrf;vSpí f ? acwfy&ar? edAmÁ efwcH g;?
[if;vif;om xm;cJhay? raZÑ0rf;vdIif qdkufcJhNyD/
½kyf½Sifawmfjrwf? yd#uwfrSm? t&yftrsm;? tESHUjym; vsuf?
bk&m;udpö? rqdwf&atmif? edpöaqmif? tajymif£'d¨ vif;ayNyD/
a½Tudk,fawmfppf? arGawmfESpfrSm? wacwfwajr? oD[dkVf
ajyü? taeusaMumif;? taygif;rsm;pGm? usrf;wumu? rdefYrSm
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 12
ajzmifhpif;? tarSmifhuif;? tvif;O'gef; wGifayonf/
yGifhawmfrl&m? aAm"drSmvnf;? &mZN*dKvfpD&ifpk? O½ka0V?
aoe½GmBuD;? teD;wpfcdk? ajrA[dkü? a½Tudk,fzGm;buf? xif½Sm;
vsuf[k? usrf;xGufvlawGU? rlra½GU? ,aeYwkdifyif ½Sdavonf/
jrefrmwvdik ;f ? ESpw
f ikd ;f ESpaf jy? þbufajrü? apwD trsK;d rsK;d ?
ykxdk;tqlql? ½Sdygrlvnf;? tpltpOf? &mZ0ifwdkY? twiftpm;?
½kV§Drsm;í? t<um;tydk? tqdky&d,m,f? o½kyfjc,f? [kwfzG,fuHki?
r,Hk&bd? r[kwfpvd? [kwfpvdESifh? trdzrf;vsuf? trSef;twef;?
w&rf;qq? wzGzGESifh? b0wpfouf? qHk;& csufvnf;? r½Suf
pawmif;? ½SufzG,faumif;? taMumif;½SdrJh? todcsJUí? zGJUEGJUMunfjzL?
arQmf&efrlum;? t,lrdpäm? t0dZÆmESifh? wPSmarSmifbrf;? aMumif
awmifuef;í? prf;w0g;0g;? trSm;rSm;vQif? w&m;oD;oD;? i&JrD;udk?
qnf;qnf;yl;yl;? tpGJusL;vsuf? wl;wl;cspfcspf? pkef;pkef;epfwkdY?
tnpftaw? tjypfawGudk? aeYa½Spkaqmif;? vltaygif;? wpf
aomif;ajrjyif tjynfhyif/
NrdKifcGifawmvHk;? ½Gufa&mfwkef;0,f? avykef;okwfokwf?
aqmfa0SU vIyfu? jzKwfjzKwf½SJ½SJ? wzGJzGJvQif? tNrJpaw? rpJauR?
ajr0,fpok ?Ykd ZrÁLUwaMum? rdpmä awmvnf;? a&m*gZ&m? ESpjf zmava0SU?
wajrUajrU? nOfYaeYrpJ? wzGJzGJ? i&JjynfrSm pkMuonf/
odkYpOfcgrS? igwdkYtrsm;? trsKd;om;0,f? bk&m;½Sifyif?
jrwfocifu? tjrifxufoef? b0*fvQ?H rsurf eS o
f rI? ÓPf pu©Ku?kd
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 13
aphikESHUjym;? ay;ayjim;í? BuD;rm;arSmifvHk;? bHkoHk;q,fhwpf?
acwfteEÅ? rusef&atmif? "r®tm;vHk;? zGm;zGm; usKH;vsuf?
tEIef;Z,m;? tqHk;xm;aomf? ig;yg;cE¨m? ig;jzm*wd? Xdwd0dÓP?
owå0goudk;? trsKd;av;oif;? t&if; ESpfoG,f? tEG,foHk;ck?
tpkav;jzm? jcif;&m0Do? þrQ"gwfaygif;? taMumif;ypö,?
zv0dyguf? qHwpf½GufrQ? oufoufr<uif;? tukefvif;í? wsif;
wsif;vTifhpif? jrifBuD;jrif? cspf½Sifaus;Zl; r[kwfvm;/
þonf h p u© K ? tjrif r I E S i f h ? ,ck b 0? Bud r f B ud K uf & u?
b0oHk;wef? tEIef;oefí? bkef;uHtcGifh? wpfqifhwpfqifh? &ifh
xuf&ifh? tjrifhtjrwf? urf;qHk;cyfvsuf? "mwforÇm[kef? tajcpHk?
a½TbHkrudk#f? vdkcgqdkufzdkY? tNrdKufvuf½Sd? ygwHkbd? rkedaus;Zl;
r[kwv f m;/
igwdkYwpfpk? þpu©Kudk? &rItcsuf? xdkYtwGufESifh? tquf
½SnfMum? oHo&mü? cE¨mtpk? udk,fwpfckudk? tPkjrLa&;? raESmifh
aES;bJ? aoG;½Sif'D;'D;? yGufyGufpD;vnf;? rNiD;rwGefY? toufpGefY?
t"GefYoacsF? ½SnfcJhay? wGufacswdkYbdkY r[kwfvm;/
trdkufxlajym? rdpämawm0,f? ½Sifapmrsufpd? wdkYü½Sdí?
tod½Sif;½Sif;? tn§duif;vsuf? tvif;teEÅ? cHpHMu? trsm;h pu©K?
oAÁnKum;? tpkoD[dkVf? ajrA[dkü? a½Tudk,frked? twk½Sd[k?
odMuom;ESifh? tm;yg;oefoef? oGm;bdkY&ef? tBuHrjzpf? tcHnpfí?
tjrpfwG,fwG,f? yifv,fNydwåm? rndwfomodkY? pdwfrSmMuyfwJ?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 14
"mwfr&JbJ? toJayG½Iyf? taeukyfvsuf? ajccsKyfaESmifzGJU? avSmif
ouJhodkY? tiJhtwdef;? csJUrNidrf;? tNydef;wdkYjyif ½Sdrvm;/
tcsKdUvlum;? oGm;bdkYta&;? BuHrnfa0;pG? tav;wrl?
oG m ;rnf o l u d k ? rjzLrk e f ; xm;? ES v H k ; cg;vsuf ? w&m;awmf o H ?
tay:&HEiS ?hf tBupH u G b
f ?d tcsuNf iad tmif? 0uúvo d w
k ?f usr;f xkwf
pum;? toHMum;jzif?h ]]w&m;onfvkd vm&if;yg bZmoGm;bdYk ½Srd vJ}}/
]]bk&m;w&m;? þESpfyg;wGif? w&m;jrif? cspf½Sifudkvnf;?
awGUownf;? w&m;rjrif? bk&m;0if? cspf½SifrawGU? a,mif a0ha0h}}
[líqdkuGuf? onfwpfcsuf/
á e acg tmeE´ {wå m 0wm wxm*awm
ouúawm0g a[mwd *½kuawm0g rmed-awm0g
ylZad wm0g typdawm0g/ a,m acg tmeE´ bduK© 0g
bdu©KeD0g Oygoaum 0g Oyodum0g "r®mEk"r®
y#dyÜaEém a[mwd omrdpdyÜ#dyaEém tEk"r®pm&D/
aom wxm-*wH ouú a &mwd *½H k u a&mwd
rmaewd ylaZwd typd,wd? y&rm, ylZm,/
a[mjyygVd? vm½Spd um;? toHMum;ESi?hf ]]w&m;tusi?hf [kwf
ojzifhom? vdk&if;yg? bZmoGm;bdkY ½SdrvJ}}/
oDvodum© ? bm0em[k? "r®mEk"r®? bk&mh;tBuKd u?f "r®modu k ?f
udk,füvuf½Sd? usifhaqmifbdu? rkedaus;Zl;? todEl;? txl;cH,l?
ylaZmfo?l oH;k vlajcjzm;? OD;qHxm;vsu?f bk&m; bk&m;? wzGm;zGm;ESi?hf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 15
rem;rae? ylaZmfayvnf;? av;axGoDv? 0da0uudk? t&pGJNid?
rcJrdu? rkedudkrl? ylaZmfol[k? vlwGif wpfa,muf? rajymavmuf?
taxmufqdkuGuf? onfwpf csuf/
á tAsm0wm wkarS tmeE´ a,m wxm-*wó
o&D&ylZm,? £" wkarS tmeE´ o'aw¬ Ca#x?
o'aw¬ tEk,kÍöx? o'aw¬ tyÜrwåm tmwmyd
aem y[d w wå m 0d [ &x? oEÅ m eE´ cwå d ,
y@d w myd ? *[ywd y @d w myd ? wxm*aw
tbdyÜoEém? aw wxm*w o&D&ylZH u&dóEÅd/
rdefY½SdAsm'dwf? tvm&dyfESifh-
á ]]odu©moHk;yg; tusifhtm;om? &[ef;rSm? ylZm'ge?
vlUudpö}}/ odu©myGg;rI? tm;rjyKbJ? vlrIoufouf?
ylaZmfzufí? 0dwuf½yI pf mG ? tvky½f mS ? tcgaeYjzKe;f ?
tarhwHk;[k? vHk;vHk; qdkuGufonfwpfcsuf/
á ]]EIwof u
G ?f vQmoGu?f ememusuí f ? pmxGuf tvd?k
olwpfx;l ? OD;atmifq?kd olUud,k rf ul m;? tjzLruGuf
x,fv;kH euf}}/
usrf;xGufygVd? tvm½Sdvnf;? rdrdtqif? olU tqifESifh?
tjrifavmu? trsm;trI? tEkt&ifh? tqifhqifhudk? tcGifh
ajrmfwwf? tawmowfí? t&yfXme? umv p½du k ?f trsm; BuKd uEf iS ?hf
tvku d t
f avsm? wdik ;f íajymrS? oabmyg&m? o'¨gwd;k yGg;? tusK;d rsm;?
bk&m;aomfrS? tavsmf wdkif;xGm? tEIdif;pmvsuf? owå0gtrsm;?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 16
tpm;pm;bd?Yk w&m;tusi?hf tqifq
h if?h toifzh efí a[mayonf/
a[maMumif;a'oem? ygVdrSmum;-
á tm*rdóEÅd acg tmeE´ o'¨g bdu©L bdu©Keda,m
Oygoum Oygoduma,m?
1/ £" wxm*awm Zmawmwdyd?
2/ £" wxm*awm tEk w å & H or® m oarÁ m "ð
tbdorÁKa'¨gwd?
3/ £" wxm*awe tEkwå&H "r®puúH y0wådwEÅdyd?
4/ £" wxm*awm tEkyg'daoom, edAÁme "gwk,m
y&deAd LÁ awmwdy/d
þygVdudk rodMuí? wpfckawGUESifh? [lí[kwfpdwf? EIwf
rqdwf? vdyfvdyfvJvJ? o'¨grGJ? jymvSJzGwfausm? ZGwf tajymESifh?
oGwfazma,mif0g;? aMumifawmifrSm;? trsm;vlwGif ½SdMuonf/
þygVd\? od&efxif½Sm;? "dyÜg,foGm;um;-
1/ zGm;awmfrlvwf? jynfawmfjrwfESihf?
2/ ig;&yfrm&fatmif? tacgifabGcsm? aZ,sm tjyif?
yv’ifaAm"d?
3/ rd*'g,? "r®pMum? a[m&mtrSef?
4/ rv’mjynfwdkif;? oif;csKdif;apwD?
av;vDtjym;? þ&yfrsm;um;? bk&m;ighudk,f? ½Sd ovdkvQif?
xdkxdk&yfXmef? EdkifiHwaus;? eD;a0;a'o? ½SdaeMuí? bk&mh*kPfxl;?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 17
ighaus;Zl;? El;El;eyfeyf? odwwfo,ol? ½Siv
f l trsm;? oGm;Mua&mufMu?
ylaZmfMuom;? xif½Sm;twdwf? aomif;vHk;jidwf rqdwfpnf&pf
ayvdrfhrnf þonfygVd? ygXft½SdESifh?
á y&d,wf? y#dywf? tjrwfESpfql? vuf½Sd oltm;?
ylZm0dwuf? &efrmefzufvnf;? vuf½tdS ae rysuaf y/
á "r®ESpfyg;? raqmiftm;ol? trsm;rlum;? ylZm 'ge?
tvkyfrQvQif tjrwfyif/
odkYpOftrI? tusOf;vkrS ]]olUtwGufESifh? i0ufusrf;pl;}}
vGwfayOD;í? txl;udk,fü? tusKd;qdkufvsuf? tNrdKufw&m;?
ESpfyg;wnfwGif? ax&ft½SifwdkY? tpOftquf? ,ckxufyif?
touf r n§ m ? tuG u f ½ S m í? ousmrsKd ; jrwf ? owd k ; ewf \ ?
½dk;"mwfvQH0g? pHorÇmESifh? cE¨mtouf? yPÖmqufzdkY? wzuf'Dy?
oD[VodkY? csD<uonf a½S;eJESifh? a';'&JNrdKUtkyfu? tm;xkwfí
yihaf yonfrmS ? umva'o? XmetcGi?hf tqifq h ifu
h ?kd tcsithf pm;?
w&m;orÜZOf? trsm;,SOí f ? tjrifukd ½IMuaomf? ,ckaqmif;aESmif;?
waygif;&moD? tcgcsDu? 0g,Drkefwdkif;? t[kefNydKif;í? vdIif;Av0g?
awmif½Sdjzmvsuf? urÇmysufES,f? oGuf oGufv,f? cufbG,ftcGifh
qdkufawmhrnf/
avrI-a&rI? tpkpkvnf;? &wkeD;pyf? c&D;Muyfí? r&yfrem;?
tavQmufoGm;? ukvm;ajcusif? c&D;ESifodkY? toGif vGifhvGifh? Asmyg
oifhvsuf? tcGifhraus? pdwfrajybJ? wajr'Dy? oD[VrS? jrefrmh
&yfXmef? awmAdrmefodkY? jyef&&ef tvm;ESifh? trsm;u avQmuf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 18
aomaMumifh? rxGufajrmufEdkif½SdaMumif;rsm;udk rSmMum;trdefY½Sd
vdkufonf wumawmf NrdKUtkyf/
a';'&J a rwå m pmNyD ; \/
--------Ä-------
pkdifjyif ao&nfao&uf arwåmpm
1248-ckESpfwGif
pdkifjyif½Gm ausmif;'um olBuD; OD;qdkif;odkY
a&;om;qkH;rawmfrlaom
arwåmpm
avS u l ; rk H ½ G m t&n0goD v,f w D q &m Mo0g'aygif ;
ckygaemifyg oHo&mü ESpfjzmvkH;aumif;apzdkY vrf;aMumif; pif;pif;
r½Iwfrcs [kwforQ xkwfjyum vif;vdkufrnf pOf;pm;íemyg
ausmif;rwdkuf ausmif;'um pkdifjyif½GmolBuD; OD;qdkif;--/
]]t½dik ;f wGif ao&ufç tcufwiG f yd#uwfç tjrwf wGief Ad mÁ efç
tjrefwGifodaE¨m}} acgif;aumufí a[m½kd;wGif pum;rsKd;wpfcGef;
xGuf&aom aot&uf i&JrD;awGudk BuD;vsufESifhti,fvkyfí
r[kwfonfhumv t"r®acwf twGif;ayrdkY rjiif;omrz,fom
pdwu
f yif rygaomfvnf; rdpmä wdYk p½du
k t
f m;udk vdu
k pf m;umZGww f ;kd í
½GmusKd;udk ½Gufaqmif&onf[k igq&mh ESpfbufem; qwfqwfBuD;
Mum;&vQif vm;vm;[Jhav onfvlYajyES,faum taxGw&m
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 19
raeomatmif ayGAsmyg½Iyf t,kww
f rl r[kwaf wG xlvS csnahf emf
vlwGifvlwwf vlorwf[k vljrwfwpfa,muf ajympavmuf
ygvsuf racgufr&uf onfumvrGJ oif; rdkufrJvSí tvGJodkY
oufa&muf ½Sm&acsonf/
taxmufrwef tEG,t f ½d;k ab;ESib hf ;kd u trsK;d rSeo
f nfh
tzdk;wef ausmif;'um vlorm olawmfpifrsm;ukd eifzsufonf
omy[k umvudk pdwfqkd;í ñ§Kd;oHESifh q&mrJrd\/
0rf;xJtBuH rñ§dEIdif;bk ½Sdwdkif;jyefvdkufrnf ,reftcg
pkdifjyif½GmodkY q&mwpfaxmuf av;ig;&ufMum udpöwmESifh
vmpOfacgufu aomufrIç pm;rIç upm;rIrsm;udk b,fol [kra½G;
wdwYk u
kd w
f u Ykd ef wdt
Yk &mrfEiS hf qufqo H t
l aygif;udk aumif;aumif;Bu;D
Mo0g'ay;rnf [ k ta&;wpf c k tBuH B uD ; jyKNyD ; rS tEk t &if h
trIuckd sijhf yefaomf aMomf- wdaYk usmif;'um e*d&k if;u rzsi;f bl;ygyJEiS hf
ckcgrSavsmufvsm; vlUpm* azguf jym;í arSmufrmS ;onfh tcsuu f kd
t½SufBuD;wrifcGJovdk vlxJwGif rawmfwwfay[k y&dowfryg
ESpfudk,faumif; awGUumrS om,macsmarm tqdk;taumif;
usK;d taMumif; aumif;aumif;Bu;D a[m&vQif acsmayrnf{uef[k
tBuHESifh acsmif;ygonfudk ESpfudk,faumif;oufouf rawGUonfh
twGufaMumifh vufvGwfpm;pm; tEdkifomxm;cJh& vm;vm;rS
pdwfrajy aeESifhOD;olYuvm; vdr®mÓPfteifhom;ESifh rSm;½Smonfh
ta&;udk ta0;upmarQmí a[mvQifvnf; jzpfrnf[k vlY
oepftwGi;f udk od&if;ESit hf m;ud;k í tñ§Kd ;ESihf vmcJah yonf/ ,ckcgrS
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 20
q&mvnf;tm; vlBuKv H rf;BuKH pcef;BuKEH iS hf qkcH u
kd jf im;aomaMumifh
w&m;usrf;*ef [kwfwdkif;udk jyef vdkufrnf-
ok&mygeH bdua© 0 tmao0dwH edao0dwH ed&, oH0wåeu d /H
bdu©a0=cspfom;&[ef;wdkY? ok&mygeH=ao&nf ao&uf
aomufpm;jcif;trIonf? tmao0dwH=Budrfzefrsm;pGm rSD0Jonf
½Sdaomf? edao0dwH=ra½SmifMuOfyJ tNrJrDS0Jonf½Sdaomf? ed&,
oH0wåeduH=aoonf\ tjcm;rJhi&Jü jzpfapwwf\/
ygVdawmft& t"dyÜg,ftusrSm ]]vlYAmvuvnf; wuf
wufru kd çf ckumvuvnf; oufoufqu kd çf "mwfcu kd Ef iS hf ewfBuKud }f }
qdkufxdkufonfhtcg oHo&maps;aMumif;ayguf arSmufvdkarSmuf
rSm;vdrk mS ; ighvrf;ESiihf goGm;rnf[k w&m;udk vk;H vk;H ypfí acwfumv
p½dkufwGif;rSm trdkufoif;zufygvsuf 0goemwpfck aoaomuf
onft h rIrmS tukov kd u
f H wpfyg;wdx
Yk uf tm;Bu;D onfu h pd aö Mumifh
yg,fav;0cE¨mwGif atmufqkH;½Gm rD;i&JodkY ZGwfqGJícsonf[k
jrwfbk&m;ha'oem t"dyÜg,fvmacsonf/
[d&DMowåyÜ orÜEém? okuú"r®m orm[dwm/
oaEÅm oyÜK&dom avmau? a'0"r®mwd 0kpöa&/ /
a'0"r®Zmwfvm þ*gxmudk ausmif;'umzwfayí
qwf q wf B uD ; igwd k Y e m; i,f i ,f u Mum;zl ; ayonf ? BuD ; rm;
onfhaus;Zl; ckxufwdkif El;ao;\/ xl;jrwfonfh þ*gxmudk
eufjrefrmaqmif&ef q&muwbef tusOf;tm; jyefvdkufrnf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 21
avmau=avmuü? [d&MD owåyo Ü rÜEmé =[d&D MowåyÜ w&m;
ESpfyg;ESifhjynfhpkHayukefxaom? okuú"r®m=jzLpifaom
tusifhoDv ½Sdayukefxaom? orm[d-wm=wnfMunf
aom orm"d ½ S d a yuk e f x aom? oaEÅ m =csD ; rG r f ; xd k u f
ayukefxaom? oyÜK&dom=olawmfaumif;wdkYudk? a'0
"r®mwd=a'0"r® w&m; ESpfyg;ESifh jynfhpkHaomolwdkYay[lí?
0kpöa&=a[m awmfrltyfayukef\/
a'0"rfpum; q&mwdiYk ,fcgu ausmif;'um a[m bl;onfh
w&m;xl;ESpfyg;udk vltrsm;rSwf&ef t"dyÜg,f jyefvdkufrnf-
a'0"rf[o l nfrmS [d&D MowåyÜ onfEpS o
f ,
G f "r®EiS hf jynfph rHk v
S pl ifppf
c½koif; yGwfopf aiGusLESpfykvJoGif qGwfqGwfBuD;jzLpifonfh
yÍö * F o D v ud k ouf r uçcif w G , f avmu"rf ½ S p f o G , f a Mumif h
tvG,fESifhra½GU½Sm;? þuJhodkY a,musfm;udk ewfw&m;a'0"rf
vlUtoGif oefaomaMumifh ewfXmefa&mufvlayudk jrwfpdaEŽSif
apmwdYk a[mMuonftrSef a'0"rfpifppf rjynfph jkH zpfacsu vlpifppf
rac:jim; wd&pämef uR-J EGm;ESihf tvm;wl rduk rf o
J nfh vlUi&JvUl Nyw d må
rdpämaumif pif;pif; tyg,fwGif; e&ufacsmufrSm txufatmuf
jyefvSefí tzefzefarmNyD;vQif-
á yÍöowH ,au©m=bDvl;tjzpf tzefig;&m/
á yÍöowH aomaPm=acG;½l;tjzpftzef ig;&m/
á yÍöowH okua&m=0uf½l;tjzpf tzefig;&m/
á yÍöowH rEkaóm=vl½l;tjzpf tzefig;&m/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 22
á {vrka*g=vl½kyfray: vlapmfreH vl[efr& vlp
wdwHk; vlwdkif;rkef;p&m vl,kwfrm tjzpfrSmrlum;?
toacFsa,sm=ra&wGufEdkif[k-
aoaomufolUjzpfyHkudk oepfukefjzwfydkif;í onf twdkif;
vmacsonf/
wo® m =xd k Y a Mumif h ? wG H y d = oif a usmif ; 'um pd k i f j yif ½ G m
olBu;D rSmvnf; trsK;d rSeo f nfh tzd;k wefjzpfygvsuf uHpw k f ÓPf,w k f
bmr[kwfonfh vlEkyfvlrGJ vlUqefcGJ vlUbvcsm vl&mra&muf
vlUabmufaomufwYkd aomufMupm;Mu arSmufrmS ;Muí t"r®npfwD
tvZÆD tusifhqdk;rsm;udk trsKd;ESifhcsifhcsdef *kPfod&fESifhcsifhEG,f
t½G,fESifhcsifhpm; w&m;ESifh csifhajr§mfí NyDNyDom;ravsmf rawmf
onfhtrIrsm;udk pOf;pm;BuD;jzpfbdí y0wådy#doef ]]todÓPf
t<u,fom;ESifh tyg,fvm; rcHygvifh}} a'0"rfESpfyg; ausmif;
'umw&m;ygbJ trsm;udv k nf;½Suyf g oHo&mudv k nf;aMumufaemf
odkYrSom awmfEdkifrnf/
aMomf-ynm½Sd rSefygbdvsuf owdwck r½SdrIaMumifh olU
tajcES i f h taeES p f y g; ,if ; w&m;ud k tpOf ; pm;vG w f u if ; í
,Gif;rSm;jcif; em&½Smacsonf[k q&mu oabm&í raemZ
ausmufjrwfu,f a&mufwwf&m nGefnpfü uRHepfcg rae
aumif;NyD[k taMumif;udk ajr§mfac:í awmfavsmf½Hk owday;
vdkufonf toda&; raESmif;apESifh ausmif;'um/
pd k i f j yif ao&nf a o&uf arwå m pmNyD ; \/
--------Ä---------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 23
'Dy&if; ao&nfao&uf arwåmpm
1249-ckESpfwGif
'Dy&if;NrdKUe,f½Sd 'g,umwdkYu avQmufxm;csuft&
a&;om;qHk;rawmfrltyfaom
ao&nfao&uf arwåmpm wpfrsKd;
oHCdE´m"dywd wkr½Sdonfh rkedyk*F0 tm'dpöAE¨K oAÁnK
tjzmjzm **Fg0gvk EIid ;f wky,
kH l orÁK'¨ tqlqw
l o Ykd nf? pifjzLyGiv
hf ef;
av;opöm cdkifyef;udk qGwfvSrf;awmfrlNyD;cg r[myx xm0&jirf;
enf;vrf;wlrQ yÍö*iF g; vlUw&m;ud?k cg;0wfrñ§Kd ; ykq;kd toGif qif,if
NcHKapawmfrl&m odu©mtjym; 0wfw&m;wGif ig;yg;aomol&mudk
MuL;vGeuf m aomuf pm;rI\ ajcmufcak omtjypfukd ½Sicf spaf *gwr
avmu xGwx f m; jrwfb&k m;onf wyg;aomumv om0w¬jd ynfr
0,f od*Fgv aoa|;om;tm;-
á q acg ar *[ywd y k w å tm'D e 0g ok & m-
ar&,rZÆyrm'|memEka,ma*? oE´|d ud m "eZmeD
uv[yÜ0¹keD a&m*geH tm,weH
tudwådoÍÆeeD aumydeH ed'HoeD ynm, 'kAÁvD
u&PD/
[lí >rufcsDa[mMum;awmfrlavonf/ xdkygVd okwåef\
jrefrmjyef tw¬um;-
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 24
*[ywdyw k =å od*gF v[k emrxif½mS ; aoa|;om;? ok&mar&
,rZÆ yrm'|mem Eka,ma*=ao&nfao&ufudk aomufvsuf
rl;arhatmif nOfhaeYpOfquf rysufvdkufpm;rIü? tm'De0g=tjypf
ab;wdkYonf? £ar acg q=þajcmufyg;wdkYomwnf;? uwar
q=tb,fajcmufyg;wdkYenf;[lrlum;?
1/ oE´|d ud m"eZmeD=rsuaf rSmufxifpmG Opömpnf;pdrf ysuf
pD;wwfjcif; wpfyg;/
2/ uv[yÜ0¹keD=cdkuf&efjzpfyGg; tcsif;rsm;wwfjcif;
wpfyg;/
3/ a&m*geHtm,weH=a&m*gtrsKd;rsKd; yGg;wdk;us a&muf
wwfjcif;wpfyg;/
4/ tudwådoÍÆeeD=*kPfod&fuif;cJh owif;rJhí t½GJU
wapmif; olraumif; ajymqdkwwfjcif;wpfyg;/
5/ aumydeHed'HoeD=ykqdk;t0wf ,Gif;cRwfuif;uGm ½Suf
p&mudk azmfjywwfjcif;wpfyg;/
6/ ynm,'kAÁvDu&PD=ynmao;Ekyf tvdr®m ao;
Ekyfatmif jyKvkyfwwfjcif; wpfyg;/
£ar q=þajcmufyg;wdkYwnf;/
xdkokwåefygVdudk t"dyÜg,fn§dvdkufaomf odavr,kwf
rkcsrSefpGm ol&mig;0 ar&,ig;axG xef;a&csOfcg; aeYnraoG
arhavsmhapayvSatmif aomufpm;u-
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 25
1/ udk,fhpD;yGm; udk,fhOpömwdkYonf rsufarSmufrSm EGrf;ñd§K;
xyfqifhum rzGHUNzdK;bJ? tusKd;rJhukefqHk;vsuf ysufjyKef;
onfwpfjcm;?
2/ w&m;ES i f h r zuf pum;qd k ; xG u f N yD ; vQif wzuf o m;
remvdkatmif ajymqdkrd twefwefaMumifh cdkuf&efBuD;
jzpfyGm;í tcsif;rsm;wwfonfwpfck?
3/ pm;aomuf r I t a&;0,f owd a 0;uif ; uG m í ynm
jzifrh csiEhf iId ;f pm;jcifwikd ;f aomufpm;í emzsm;jcif; Asm"dEiS hf
wdkif;roda&m*gudk NidKjiifpGm cHpm;&jcif; wpfjcm;?
4/ rnfo\ l owdo Yk m;onf w&m;üruyf rsK;d Zmwf udrk ñ§m
&yf½GmudkriJh[k csKd;zJhaom owif;ESifh ausmfaZmjcif;
aysmufuG,fí uJh&JUzG,fjzpfwwfonfwpfjzm?
5/ ok & mwef c d k ; jzif h yk q d k ; ud k , f 0 wf ,G i f ; cRwf u if ; uG m
t*FgBu;D i,f rwifw h ,fwEYdk iS hf yGv J ,frmS ½l;aom aMumifh
olwxl; jrif&jyefvnf; udk,fhyHk[ef rwifhw,f rsufESm
vTJz,fMuí rbG,f&mvHk;vHk;? udk,fhb0 udk,fjzKef;vsuf
oufqHk;usKd;enf; ½Suftdk;BuD;uGJ&onfwpfXme?
6/ aomuf0rl;a0 ol&m,pfu wacwå aoaom aMumifh
ÓPfaywHk;wm arS;ynmESifh aypmrwwf rrSwfowd
'd|d rdpäm Nydwåmorkwf vl,kwfvle vlUAmvjzpf&onf
wpfcef;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 26
þajcmuf&yfenf;vrf;udk pnf;urf;owf Oya'jzifh?
jrwfpad EÅ a½Ttmvkyrf S rdex
Yf w
k í
f a[mawmfrcl ahJ yonf/ xdrk w
S jzm
]]r*Fvm}} orkwf jrwfaomokwf\ zGifhxkwfaom t|uxmwGif-
á ]]rZÆyg,D tw¬H eZmemwd? "r®H eZmemwd? rmwmydwk
tEÅ & m,H u a&mwd ? Ak ' ¨ y apö u Ak ' ¨ wxm*w
om0umeH yd tEÅ&m,Hua&mwd? 'da|0"ar® *&[H
orÜ&ma, 'k*¾wð ty&m y&d,m a, Or®m'Íö
ygykPmwd/
[lí Ak'¨rwnL o,rÇLtvdkus zGifhjyawmfrlav onf}}
þ ygVdtw¬ edó, jrefrmjyefrSm-
rZÆyg,D=ao&nfao&uf aomufaomolonf? tw¬H=
tusKd;udk? eZmemwd=rodEdkif? "r®H=taMumif; w&m;udk? eZmemwd=
rodEdkif? rmwmrdwk tEÅ&m,H=rdcif-bcifwdkY\ ab;tEÅ&m,fukd?
ua&mwd=&ufpufpmG jyK0\ YH ? Ak'¨ yapöuAk'¨ wxm*wom0umeH=
bk&m; yapöuAk'g¨ &[EÅm om0uwk\ Yd ? tEÅ&m,Hy=d ab;tEÅ&m,f
ukvd nf;? ua&mwd=&ufpufpmG jyK0\ YH ? 'da|0"ar®=rsuaf rSmufb0ü?
*&[H=uJY&JUbG,fokdY? ygykPmwd=a&muf\? orÜ&ma,=pkawao
vGefaomtcgü? 'k*¾wð=tyg,fav;yg;odkY? ygykPmwd=a&muf\?
ty&m y&d,ma,=aemifoHo&m b0tqufqufü? Or®m'Íö=
½l;oGyfjcif;okdYvnf;? ygykPmwd=a&muf\/
t|uxmzGifhcsuf\ t"dyÜg,fteuftvkdrSm ol&mukd
vk d u f p m;u rS e f r S m ;aMumif ; usKd ; aumif ; qk d ; rod brd E S p f y g;
bk&m;yapöum &[EÅmwkdYtm; o'¨gjzifY rqnf;uyfbJ uRwf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 27
qwfMurf;wrf; aot&uf brf;aomaMumifh? rcsrf;ombG,f
tEÅ&m,fab;b,ukd? jyKwwfonf {uEÅ ckavmuü uJY&JUbG,f
aojyefcg0,f tyg,fvm; us,frsm;aom oHo&mwGif ocFsmESifh
oacsF oef;uka#rrSwf ½l;oGyfrnfrrSm;[k ESvkH;xm; pifjzLpGmESifY
pJG,lum owdxm;&rnf/
0w¬ K oG m ;ed y gwf r S m vl e wf w k d Y q &m jrwf b k & m; vuf
xufcgwGif om*w rax&f&Sifonf ajrwGifikyfvsKd;? rkd; tmum,H
ysHvkdysH oufvkdouf rmefcufonfhe*g;udk acszsm; jzifhESdrfcsKd;í
wefcdk;jzifhqHk;r&m 'umwdkYo'¨gí MunfndKpGm vSL'gef;aom
ao&ufMurf;ol&mudk bkOf;ay;um taomuf MuL;aomaMumifh
aemuf r l ; arh a csmuf c sm; a½S ; rl & m azguf j ym;vsuf bk & m;½S i f
rsuaf rSmuf0,f w&m;pOf ysuaf jymufí ½l;jcif;odYk a&mufavonf
wpfaMumif;? a½S;rl&m azguf jym;vsuf bk&m;½SifrsufarSmuf0,f
w&m;pOf ysufajymufí ½l;jcif;odkY a&mufavonfwpfaMumif;/
¤if;jyifwpfjcm; wm0wðbHkzsm;0,f odMum;a[mif; rvdr®m
onf aool&mcspaf omaMumif?h odMum;opf ck£E´mwdu Yk ? pkErSd u
f m
ajcudk udik í
f tpk;d ydik f ypfcgcsaomaMumifh ar½k& a[|m ocGwef ef;
&dyfomwGif tol&m jzpfMuaMumif;/
¤if;jyifwpf0 om0w¬jd ynfe*&wGif rnfemr xGe;f xdef aom
emxydPf aoa|;wlonf rdbarGcH,lí wvlvl ½Iranmif;
aoa|; xD;aqmif;NyD;rS raumif;aom ao&ufudk? aeYpOfquf
oHk;avu ysufjyKef;cg Opömukefojzifh *kPfr&Sd od&frwuf tdk;em;
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 28
wdk xrif;cGufESifh r&SufEdkif avQmufoGm;í awmif;pm;&zl;onf
wpfwef/
wpf z ef x d k r S "r® " Zed y gwf Zmwf y gVd u srf ; vm ½S i f
om&dykwå&m\ tavmif;onf r*Fvmarmif;wD;í &dyfxD;jzL?
wvQyfvQyfESifh bk&ifjrwfjyKav&m aopmudkpHkruf aomuf
MuL;onhftwGufaMumifh toufESifhxyfwl cspfcifawmf rlvSaom
om;onf;tl &ifaoG;udk raxG;Edkifrcspftm; owfn§pfí pm;NyD;rS
watmifhem; trl;ajyaomf om;oufa0 ykvJcdkifaMumifh rajzEdkif
AsmygyGm;vsuf rif;rw&m; aoi,faoí aemifwçaxGydwfzHk;
cE¨mawmfwHk;awmifrS? rqHk;Edkif rD;rubJ BuD;'ku©awGUzl;aMumif;/
¤if;jyifwpfjzm aumov&mZmonf nOfhtcg ovGef
anmif ü waMumif a Mumif E d k ; Mum;pOf i&J o m;av;aumif w d k Y
qdkwrf;a,mifjrnfMuaom 'kç oç eç aomç toHudk apmbkef;
vQHMum;avu aMumuftm;awmfvGefrif; rpufEdkifrdk;vif;rS?
nmESif;ol ra[rSefESifh aZw0efausmif;jrwfodkY qnf;uyf &ef
vduk o
f mG ;í jrwfb&k m;½Siaf wmfx0H ,f taMumif;cH azmfjyvsuf 'kç
oç ESifh eç aomudk a[mqdk&ef avQmufav&m jrwfbk&m;
pdaEÅ,smonf a½S;tcg vufxuf? aot&uf vdkufpm;aom
aoa|;om; av;OD;onf ,pfr;l wdik ;f raumif;usií hf aoonfEiS hf
tyg,fvm; aMu;eDtdk; orm;wdkY? yltm;ESifh a,mif,rf;vsuf
qdkwrf;um >rufxkwfaom pum;yk'fav;ck[k oAÁnK rdefYawmfrl
onfwpfaMumif;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 29
¤if;jyifwpf&yf 0domcgrde;f rjrwftm; odrw
S b
f Ykd a[mMum;&m
aool&m yxr a[r0EÅmNrdKif0rSm ol&mESifh 0½kPwdkYonf
aqmiftpysKd;vmí rsm;jynf½Gmysufzl;aMumif;/
¤if;rSjyefYyGm; oaumifhom;&aohwGufaMumifh rkqdk; ysuf
0½kPvnf; rsu½f aS om &mZrmefaMumifh aoab;'Pf xdz;l aMumif;/
¤if;rSwpfvD wdkif;auwkrwD[k awmifiljynfXmewGif
awZawmfveG Bf u;D aom rif;wyifa½Tx;D onf ysupf ;D &eftaMumif;
raumif;rIa&m,Suf rdwfqdk;ESifh aESmbufí aot&ufoHk;av&m
oHvsifpm; aemf&xmu azmfjyum qkH;rvnf; rl;&pf0 tcufysH
aMumifh vufrcH em;rus tBurd f Burd rf sm;vSaomf ½dik ;f jyonft
h wGuf
NrdKUa½Teef; ysufrnfaMumifh zGm;bufawmf oHvsifpm;onf a½T"m;
ESifhokwfoifí wyifac: a½TxD;rSm ysufjcif;BuD; ysufjyKef;í
aoqHk;&onf wpfcsuf/
t0NrKd U eef;ueufwiG f tmPmpuf vQn H ;D aom rif;Bu;D pGm
ajr;ausmf rif;acgif\om;awmf rif;&Jac: ausmfpGmonf ol&mESifh
aysmaf omaMumifh wyfrawmf &Jatmif avSEiS hf &HacRa½G cspD &kH m jynfNrKd U
atmufa&mufum yef;ausmf acsmif; &yfomwGif rif;&mZm "d&mZfonf
&efvSpfaom qif ajymifESifh tefaxmifumcsDwuf ppfESpfbuf
tqdkifwGif ESpfrif;NydKiftm;pdkuf pD;csif;xdk;wdkufMu&m t&ufBudKuf
ausmfpGmonf aook&m,pfrl;í vSHpl;umqHk;&aMumif;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 30
aygif;qdNk y;D t&yf&yf Zmwfeyd gwf&mZ0if xH;k yHjk yif tjzmjzm
½Sad vonfw h u
G wf maMumifh aool&m oH;k pm;u w&m;odrYk ,SOu f yf
trdkufÓPf ydkwwfí tjrwfESifha0;&onf aomufMuL;olwoif;
ykvif; BudKufvlUAmv\ jzpfaeMu "avhrSm ½Sdoa½GUOpöm pkygaomf
vnf; zwfrwif td;k ayguf wGiaf &avmif;odYk qif;&JaMumif;pif;pif;
rGJjymus ajymif wvif;ESifh zGwfrif;BuD;jymxdkifaomf Opömydkifbmr½Sd
rdwfaqG aumif;ew¬d az:Muif&mtdrfolrdu rcsdatmifBudrfqJ
tdrfxJ wGifxyfrem; t&yfMum;[pfatmf vlapmfrSvnf; reHbd
"mwfrod olBuD;acgif;u awmif;vdkufonfh rif;rIaiG NrDa<u;
awGAvbGm vmvdu k o
f nfh tacs;awmif; ray;vQif axmif;rnf[k
½GJUapmif;vsuf xyfxyfNidK; aiGnGefYwdk;rsm;vnf; xrf;ydk;awGq,f
qyGm; ]]0efaqmifonfEh mG ;vm; nGef aysmif; üwGm;}} ouJo h Ykd cg;csUJ &ifyG
qifrvS jriforQ raumif; BuHKí aygif;qHkaom a0'em zsm;emu
ESdyfpuf pdwfvufu rom aq;ukp&mvnf; aiGr½Sd a&m*gBuD;
bdaomcg tifrwd tifrwef aZmig;csuf tjyefwGif udk;uG,f&ef
½Smr& i&J aumifedrdwfjyí tedpö t&uftdk;rSm aojcif;qdk;
ao&av ownf;/
aovQifaojcif; ,rrif;i,fom; tyg,fbHk ykvdyfrsm;u
cg;BudK;ESifh em;BudK; oHwHusifxdk;NyD;vQif "m;rkd;um wvufvuf
vSHwHjzifh½dkufESufí aot&uf oaumifhom;udk oHjym;BuD;0if;0if;
oHyla&tdk;wGif;odkY qif;[Jh[kypfcs rqif; bJaeuvQif {&BudrfvHk;
vSHr cRef;awmif; cuf&if; aumif;jzifh aMumif;rwefrIef;avonf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 31
rqHk;Edkif tbefbef oHEIwfoD; w0if;0if; usD; Vif;w woif;u
twif;0if xd;k qG aMumuf p&mh acG;bDv;l tpG,Bf u;D iSuaf jymzl;ESihf
jyL;wl;wl; aMumif Mum;Mum; udkufcJí 0g;jyefaomf ajy;tm;vnf;
bmr½Sd oif"kef;puf rdjyefvQif rcsdEdkifwjzef;jzef; Oau©mif;rS
aoG;yef;í wpcef; 'kua© wGU i&Jr;D taiGUaMumifh waqGUaqGUwcHck kH
wwkefwkef w[dkuf[dkuf oHyla& usKdufusKdufrSm qif;vdkufcsnf
wufvdkufcsnf jrifhMum½Snf ESpfaygif; vGefrif;pGm ½Snfanmif;í
uHaumif;aMumifh vGwfjyefvnf; Mur®muH a½S;t[kef tusKd; ay;
ruk e f í Nyd w å m bH k Xme0,f oD o Íö e0a,mZeH Zd 0 S Í ö
owåa,mZe,mZeH usrf;*eft½Sd Nydwåm½kyf ZmwdESifh jzpf&csnfh zefwcg
udk;,lZemOD;acgif; awmifapmif;BuD;wrQ vQmxkwfu ckepf,lZem
udk,fxnfrSmESpfqJhig; ,lZemBuD;rm;í tNrD;jzm; tp OD;acgif;
oduYk savatmif tNryJ ifr;D avmifvsuf Nyw d må aumif ajymufusm;rSm
aomufpm;&ef ½Smr& 'ku©awG teEÅESifh ykeykeH tBudrfBudrfcHNyD;rS
uHMur®mavsmuf Nydwåmu vGwfajrmufvnf; aemufaemufu
aot&uftusK;d ay; qufjyefí ½Supf &mtxl;xl; acG;½l;ESi0hf uf½;l
zefig;&m ½l;Ny;D aomf vl½;l vnf;zefig;&m vljzpfygvnf;oH;k rus vltç
vlEkH vl t*FgrpkaH om b0rSm teEÅoacFsa,sm ra&Edik f aygonf[k
bk&m;a[ma'oem xiftvif;vmacsonf/
odkYygaomfrl tcsKdUvlu tyl<uí aMumrrsKd;rsuf anmif;
nmwufvQif ao&ufwusKu d f aomufrsKv
d u
kd u
f NyKd uNf yKd uf usavQm
a&m*gawGarsmaomaMumifh aq;oabm 0g;oabm trSwf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 32
twefi,f oHk;vwfrl usrf;*efwwf 0denf;a½Smif tusKd;ay;
r½Sdaygif[k oDvaMumifqifacsESifh taxGaxG ajymMum;vnf;
jrwfw&m; a'oemwGif a&m*g\jzpfaMumif; [k enf;vrf;a[mif;
t½So d m;rdYk owdxm;qdwq
f w
d af e ÓPfwrsK;d rayGEiS hf vGeaYf vav
arSmufrSm;aom aomufpm;rI p½dkufqdk;udk wdkufcsKd;umESdrfeif;í
uGif;EdkiforQa½SmifaoG teHYrS rcHavbJ pdwfoHa00d&wDjzifh
reoDajzmifhpif;atmif ESvHk;oGif;xm;MuapvdkaMumif;rsm;ESifh
ao&nfao&ufw&m; a[mMum; vdkufayonf 'g,umtaygif;
olawmfaumif;wdkY---/
1255-ck E S p f w G i f ? 'D y &if ; e,f ½ S d 'g,umwd k Y t m;
a&;om;qk H ; rawmf r l t yf a om
ao&nf a o&uf arwå m pmNyD ; \/
--------Ä--------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 33
xDarwåmpm
1250-jynfhESpftwGif;
rkH&GmNrdKUü xDyGJrSpí tavmif;tpm; tm;BuD;vSojzifh
avSolBuDF; OD;xGef;om avQmufxm;csuft&
xdkupm;yGJrsm;udk uG,faysmufap&ef
a&;om;qkH;rawmfrltyfaom
arwåmpm
xd,EÅd 0demoH *päEÅd {awemwd xD/
{awe=þupm;rIjzifh? 0demoH=OpömukefqHk; ysufjyKef;
EG r f ; yg;jcif ; od k Y ? xd , EÅ d *pä E d Å = a&muf w wf M uuk e f \ / £wd
wo®m=xdkodkYjyKef;wD; ysufpD;jcif; edrdwfaMumifh? xD=xDrnf\/
þ0d N *d K [f p um; t"d y Ü g ,f t oG m ;ud k trsm;wd k Y e m&ef
&dSoavmuf jyefvdkufrnf wdkif;EdkifiHtvHk; xD;pnfygtqkH; o'´g
vSefysufjyKef; oGufoGuf v,frIef;NyD;vsif vrf;qHk;wdkif tNyD;
wpfjynfvHk; trdkufoD; awGudk ajrBuD;yg atmufapmif; tyg,fodkY
arSmufavmif;rnf[k taygufaumif;csuf&Smí rufwPSmarSmif
vdiI ;f 'vufcsm a'gifpikd ;f atmif rIid ;f wdu k cf g waqGUaqGU oa0csmarTU
Edkifaom trGJaq;urf;ukef i&Jab; vrf;qkHatmif r,kHvQif
rvTwfbJ ZGwfcJí xdk;prf;awmh wu,fwrf;wufwufacsm
&do
S rQOpöm arsmonfjh yif arm½Hk ESiq hf ;kH rowf t½l;wGiNf AKH ;qwfatmif
rIef;wwfonf pif;pif;[k xiftvif; aMunmmvsuf a&mufav
&m&yf cyif;udk ajymifwvif; tukefavsmf rZdÑrwdkif;wazmfu
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 34
0dkif;ausmfí xGufcJhaom xDobufjrefrmrD; i&Jrif; avmifwdkuf
Bu;D wJh tNy;D wdik rf w S x
f m; olEiS rhf sm; nm;&vQif aoa|;vm; ol<u,f
vm; xifrSm;tp aoG;ajrmufatmif qGNyD;rS wpfpcsif;csLrQm;
twefavmufoGm;vQifyif pm;rod tdyfrod aZm&wufrIdif;rdí
owdvGwf trIdifwGif cGifvHk;ydkif 0Srf;avmufu pifvHk;,dkif
*Rr;f axmufatmif wGe;f arSmufcg c0gcs a&G;ydeyf ed f ruse&f atmif
&SdorQtjzL xDa<u;awGtyl toufyifh t½SL0,f qlrwwfESvHk;
om;r,m; trkef;wGif wtkef;tkef; w<uuf<uuf vlMum;rnf
&SiMf um;rnf NyND yo D m; r&Suf wusuu f suf &efpnf pdwMf unfciG rhf &
'gerI oDvrI twkEiS t hf a,mif tEdik o f m[efaqmif trsm;ESihf aygif
ajr§mifí ta,mifom jyK&onf ukodkvfpdwfxdkolrSm jrL avmuf
rQr0ifbJ &dS&if;pGJ w&m;vnf; a0;ajcmufyg;vGifhpifí idkcsifvQif
t&,fjzpfatmif atmifhn§pfcg&GJU½kef; rJhNyHK;om NyHK;&onf ESvkH;u
rat; ukeforQ½HI;aMu;aMumifh raqG;[ef ryl[ef vlpGrf;ESifhBuH
vdkufvQif eufjzefES,f obufES,f b@mpm; w,frvdk &Sufaq;
cs,fpum;ajymif oa&om aqmif&onf aemifbdkY a&; ckbdkYa&;
om;r,m;auR;rIESifh awG;rdwdkif; ESvkH;aemuf odkYuavmuf
'kuw © iG ;f odYk ZGwef if;um csEidk af om xD"m;jy arSmifBu;D wdu
k zf suo
f nfh
avmifwdkufrD;udk &D;&m;rQr&dS xiftvif;od&atmif? ygVdawmf
xkwv f u kd rf nf/
£wdå"kawåm ok&m"kawåm? tu©"kawåmp a,m ea&m/
v'¨H v'¨H 0demaowd? wH y&mb0awm rkcH/ /
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 35
oef;acgif,t H cg oH;k vlUbjrwfpmG udk ewfvmí tar; wGif
raxG;atmifajzMum;aom xDw&m;a'oem ,if; *gxmteufum;-
a,mea&m=tMuifolonf? £wdå"kawåm=aysmfaysmf yg;yg;
rde;f rrsm;ESihf vduk pf m;vGeMf uL; tusix hf ;l \? ok&m "kawåm=aomufpm;
,pfrl; ao&ufMuL;\? tu©"kawåm=a<uç zJç xD½l; upm;MuL;\/
aomea&m=xdo k o l nf? v'¨H v'¨=H &&orQaom Opömpku?kd 0demaowd=
aeYjrifnaysmuf rjzKe;f avmufbJ azsmufzsujf zKe;f wD;í ypfwwf\?
wH=xdkrdef;r ao&nf a<uxDavmif;pm; MuL;rIrsm;onf? y&mb0
awm=qHk;½IH;ysufpD;jcif;\? rkcH=taMumif;aywnf;/
a'oemt& t"dyÜg,ftusrSm rdef;rMuL; ao&nf BudKuf
xDvdkufolwpfoif; oHk;OD;om;tzsif;onf aeYrvif; nOfhrvif;
trdkufcif;yifv,f tbdZÑmjyifus,fESifh rq,fom ruyfom
igbk&m; jrwfpGmrS Mocsum vTwf&aom rcRwfEdkif yvay
oHo&mhwapä i&Jrif;rdwfaqG rm&fewf ES,fwpfawGrSm taocuf
t½Sicf uf a½S;ukov kd rf sK;d qufaMumifh wd;k wuf onf"h e vufxufygG ;
tarG& w&m;ESi½hf MdS uaom "r®, d ypön;f rsm;udk odyo f nf;atmifroH;k
vdyfvnf;atmif jzKef; NyD;vQif tqdyfwHk;yrm {&mrtbdZÑmESifh
oufcE¨m arG;rIukd a½S;½Ionfh taeaMumif]h ]aovQiv f nf; tyg,f
abmif? ½Siv f Qif vnf; oDvaMumif}} aemifuv kd nf; p½du
k rf JG b0wdik ;f
vduk pf í
JG trdu k cf wJ ef;vrf; oHo&mpcef;0,f tyef;ES,½f n S ½f n
S Ef iS hf
tvDvDarm&atmif arsmMurnfh vlpk[k oAÁnKa'oem t"dyÜg,f
vmacsonf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 36
yg&rDorÇm jznfhNyD;olrSefvSí wpfqHrQrvdk ypädr yk*¾dKvf[k
qdk&NyD;a,musfm; Am&mPaoa|;om;aomfrS? xdkoHk;yg;tavhtrGJ
vufO;D pGmpG½J í
dS r*fEiS v
hf zJG v
kd Ef iS u
hf mG uka#aygif;Opöm av;q,fv;kH
jzL;cgvsuf ,mpumzk e f ; awmif ; ouf a rG ; aMumif ; tjyKwG i f
oAÁnKjrifawmfrlí/
tp&dwGm jA[®p&d,H? tv'¨g a,mAÁae "eH/
ZdPÖaumÍöm0 psm,EÅd? cDPrapä0 yv’av/ /
a'oem"r®ukd jrwfnv D t
S meef tm;xkwjf yefum a[mMum;
awmfrlavownf;/ /
teuf u m;?
(teuf m;?) a,mAÁ a e=tm;tif u s,f í t½G , f
aumif;wkef;tcgü? jA[®p&d,H=olawmfusifh0wf w&m;jrwfudk?
tp&dwGm=rusifh rdvdkufavbJ? "eÍö=Opömtiftm; udk,fh pD;yGg;u
aomfvnf;? "ar®e=w&m;ojzif?h tv'¨g=&atmifr½Sm vdu k rf ad vbJ?
Amvm=arm[ajym xlrdkufaomolwdkYonf? cDPrapä=ig;ukefaom?
yv’av=½GUH nGet f ikd Af u
G xf üJ ? ZdPÖ aumÍöm0=tiftm;,Gi;f ,dk BuKd ;Mum
tdkBuD;uJhodkY? psm,EÅd= ESvHk;ylaqG; wa&;a&;jzifh rat;atmif
pdk;&drfMu&ukef\/
þa'oem t"dyÜg,ftvmudk ynmESifhcsifhpmí bk&m;
½Sifhomoem xGef;vif;onfhtcgudk vlrSmvnf; vlUtvdkuf
½SifrSmvnf; ½Sifhtvdkuf bk&m;½Sif rBudKufaom 'kp½dkufq,fyg;
,kwrf monfw h &m;udk vufvw G of m; a½SmifuiG ;f í ESv;kH oGi;f jzLjzL
olawmfrsKd;NyDNyD aZmo'¨g rGef&nfvsuf MunfMunfBuD;touf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 37
arG;&ygrnfudk aemufa&;udk raxmuf ESvHk;aoG;AGufaygufatmif
aemufcsifwdkif; aemufMuí a&mufwwf&mra½G; toufarG;
oyGwftl olawmfaumif; pdrf;qwf tkyfreyfiSufaysmvdk-
]]raemu uvdrfcsKH tajymu 0wdefbHk
,HkavmufatmifzGJUEGJUukefarSmufatmifÓPfcsJUí
t½GJUESifhtuJqpf txJnpftay:ajymif
rawGUrS tEdkifa½Smif olawmfa,mifwzufvS
yg;pyfajymu ysm;oum "mwfoabmu cg;wrm
rjyKomvQif i&JaMumuf jyKomvQif tvJarSmuf}}
oHo&mrSm aps;aMumif;ayguf tyg,fab; a½G;rQ raMumuf
ckrsufarSmuf'd|udkom edAÁmefavmufpdwfcsí tedpöoabmrsKd;rSm
ajym½dk;rdkY ajymMuonf raemu arsmufavayG owdESifhoHa0rSm
[efoa& vkyaf qmifvsuf t[kwf a,mifxifrmS ;atmif cifAsm;wdYk
uReaf wmfwYkd ao&rnfrcsKUd NyD aemuftzdyYk gMuatmif 'gersK;d oDvrsK;d
bm0emrsK;d rsm;udk BuKd ;pm;rS awmfwefrnf[k tay:,H waomaom
awGUolEiS hf vdu k af vsmatmif tajymrSm aemufrus a&mif;0,fa&;
udpö ypön;f a&;uscv hJ Qif tedpçö 'ku© tewå NrKd iNf rKd iEf iS hf udik v
f u
kd cf snhf
Adkif;Adkif;vJ-
]]qDxJrSma&aEG; aq;xJrSm½Gufcsyf
AsyfxJrSm rk&if;qef a&eHrSm a&pGuf
vufzufrSma&ul b,fukefrsKd;r[lNyD
wlomwlyavap npfenf;awG udk,fpDESifh}}
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 38
yvDÓPfavmb 0pDuHapm&udk raemZywåjrm;uJhodkY
tm;ud;k zG,t f wwf tvdrm® aumif;xifrw S í
f *kPjf 'Af [dwf awGEiS hf
pdwftaejrifhMuonf r&PolUpufuGif;0,f rIvuf iif;{&mESifh
raeomMuyf wnf;vsuf vQyfpnf;a&mif wjyufpmrQ roufom
½Sdonfudk owdyifr&bJ wPSmhuRef igol&J ay[k vlxJrSmazmfí
jyonfhES,f Amvuif; waxmifaxmif olUypönf; taMumifESifh
acgifqdkonfh qkawmif;udk aumif;aumif;BuD; usufxm;í
bk&m;½Siahf ½SUawmf0,f watmfatmf ½GwMf uonf oH;k vlUxGwt f armf
a½T½kyfyGg; udk,fawmfvnf; rawmfbl;eifwdkYrI eifhvSLbG,f0w¬KrSm
rkom;u b,hfavmufyg t0gu b,fhavmufuJ tpOf;vJu
b,hfavmuf0if rpifonfh 0w¬Krsm;udk igbk&m; rcHxdkuf[k
vSefvdkufawmf rrlbJ rolawmfp½dkuf xGef;um;onfh tcdkufayudk
tvdkufom aumif;ao;onf[k ,Ofaus;onfhESvHk;ESifh NyKH;íom
aeawmf rlavonf/
qdck NhJ y;D o½kyf avmu\t½Iyu
f kd [kwof avmuf jrifygvsuf
oCFmawmf trsm;rSmvnf; bk&m;½Sihf &dyt f uJukd pdwxf u J csiahf jrmfí
oifhavsmfatmif oHk;awmfrlMu&ayonf tmZD0iJhn§m a&mif;cspOf
tcgu Avcsm vl;vJaom ypön;f rG0J w¬KuH roef½Y ;kd rSeaf omfvnf;
tvSLcHjrwfayu tvwf avmuf tusKd;xl; ay;bl;aomouf
aovnf; xGufay\ Zdk;Zif; a&mif;0,fpOft&if;u pOf;vJjcif;r
a&mzuf avmif;pm;rI raESm&ufbJ oufoufom; ESv;kH aumif;ESihf
a&mif;0,f oltrsm;udk ewfoMd um;OD;cdu
k f tylaZmfcx H ukd af Mumif;rSm/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 39
"ar®e 'g&H aygaoEdÅ? aw erómrd rmwvd/
a'oem½Sdayonf/
rmwvd=rmwvdewfom;? a,=tMuifow l oYkd nf? "ar®e=
w&m;ojzif&h aom Opömjzif?h 'g&H=om;r,m;ud?k aygaoEÅ=d auR;arG;
Muuke\
f ? aw=xdok w
l u
Ykd ?kd t[H=ig odMum;onf? erómrd=½Scd ;kd ay
ownf;/
qef;ayGrI ya,m* 0doravmbaMumifh abm*awG
rsm;<u,fí bk&m;w,fausmif;aqmuf Muufoa& *kPfa&muf
vsuf wpf&mavmuf touf½Snf vlvkyfum aeonfxuf "ar®e
oare tmZD0jzLjzLESihf vlMunfnKd - ewfMunfnKd toufyifwakd omf
vnf ; xd k o l o mtjrwf [ k oH k ; vl U ewf o,rÇ L rd e f Y c G e f ; awmf
MuLaomaMumifh vlrpd mä oufouf ESv;kH aoG; teufawGukd wkzufí
tm;usvQif rSm;&rnf wEÅd[k ÓPf½SdvQif owdxm;&efzdkY xDw&m;
a[mvdkufayonf 'g,um avSolBuD;---/
xD a rwå m pmNyD ; \/
------Ä-------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 40

EGm;arwåmpm
1247-ck? t*Fvdyfrif; 0ifpwGif
rHk½GmNrdKU-vlBuD;-vlaumif;taygif;wdkY awmif;yefcsuft&
a&;om;awmfrltyfaom
arwåmpm
pufav;pHv k iG o
f m r*Fvmordu k f tvHNk rKd Uatmuf wdu
k 0f ,f
od k u f N rd K uf o nf h X me rH k ½ G m Nrd K Ua'o[k ygu#aMunm aom
½Gmra[&yfBuD;u ewfwD;onfhpnfrk½dk;uJhodkY ½Snf tusKd;jzpfyGg;&ef
w&m;&if;okwåefudk xkwfjyefum vif;vdkufrnf em;oGif;í
axmifMuyg/
acwf u mv,ck jzpf v m&trI r S m b,f o l U ud k u d k ; pm;
b,folUudk NidK;xm;rnf ½dk;rSm;vdkYroifh pOf;pm;bdkY tcGifhrSm
csdefoifhcgrIef;rnf[k wpfwdkif;vHk;Mur®m 0dyguf&if;ygaom aMumifh
omuDE, G o
f ed ;f ajcmufaomif; aqGawmfrsm; taygif;wdYk olraumif;
rd p ä m ÓPf 0d # #Lab;&ef a Mumif h *Rrf ; jyef a tmif ysuf j ym;&m
jrwfbk&m;bkef;vIdifvnf; udk,fawmfwdkifrm;rm; oHk;Budrfwdkif<u
oGm;í wm;aomfvnf;r& rçaomfvnf; rwwfom ewfç odMum;ç
jA[®mwdkY aetm;onfh wGufwm[k qdkp&mr½SdNyD/
0d##Lbk&if om0wåjd ynf½h iS v
f nf; omuD0if wpfjynfv;kH udk
zsurf eI ;f onfh uHopfaMumifh ppf&rJ ufAv kd yf gESihf jrpf**Fga&pcef;wGif
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 41
y&rf;ywmysujf ym;í ig;vdyw f t
Ydk pm jzpfz;l onfu
h sr;f vm a'oem
txGufESifh csdefpufum ,l&vQif ]]ysufolrSmjzpfvrf; zsufolrSm
epfrGef;bdkY}} pcef;vrf;qdkuf avonf/
xdkufouf&if;w&m; ckjzpfykHtvm;udk bk&m;a[m usrf;
xGufESifh tcsufus n§dvdkufaomf-
1/ bm&H 0[wd a,m ,ó?
edAaE¨m tw¬aom o'g/
rmwmydwmp bmwmp?
Ówdrdwåmp wó aom/ /
2/ a, wm'dao EkurÜEÅd?
uwnL uwa0'daem/
0¹kEÅd ,oabma*[d?
okuúyau©0 pEd´rm/ /
3/ a,p aw emEkurÜEÅd?
oHrkVSm rdwå'kAÇdaem/
[m,EÅd ,oabma*[d?
umVyau©0 pE´drm/ /
þygVdy' t"dygÜ ,fusonfrmS rdbESiq hf &m Ówum wpfpk
aus;Zl;jyKp;D yGg;zuf ajcmufO;D om;teuf0,f wpfouf ESiw hf pfu,
kd f
rysubf ;l tvdEk iS hf jA[®p&kd w
f &m; vufruGm xm;Edik rf S pD;yGg;a[mif;
rysuf pD;yGg;opf wdk;wufí csrf;omouf ½Snf&monf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 42
ajcmuf O D ; om;xd k o l u d k rMunf j zLroem; tav;rJ h
ayghpm;vQif pD;yGg;opfrwdk; pD;yGg;a[mif;ñ§dK;onfhjyif ab;rsKd;
pHkaomuESifh arm&rnfwu,f[k t"dyÜg,ftjy teufoGm;
usacsonf/
jrefrmhe,fwpf½dk; tuREkfyfwdkYvlrsKd;rSm a½S;t½dk;jA[®pdk&f
urÇmapmifh w&m;ud,k f ,Gi;f ,do
k nft
h rI onftcsuf wpfck ESiyhf if
,ckvkdjzpfa&; wpfwdkif;vHk; acwfab;udk ESpfra0; qufvufum
awGUMuvsufaeygonf rdwfo[m ysHUysL; qdkcJhonfhajcmufOD;wGif
txl;yifuGufjcm;í w&m;ysufem onfrSm urÇmESifhtrQ jrefrmwdkY
a'oonf Z*FvNyDNyD EGm;-uRJudk tm;rSDvsuf bdk;-ab;-bD-tpOf
oufarG;rIwGifonfudk rsufjrif yifjzpfygonf/
odoYk epfaMumif;&if; odMuvsut f cif;ygudk oem;jcif; uGm
a0;onfh i&JacG;tpm vl'ó k ND ywd må wdYk rm&frpd mä ,SOyf ;l í aus;Zl;jyK
pD;yGg;zuf jrefrmEG,ftquf urÇmu zufcJhí touf\oP²mef
rdwf&if;ppf rSefvSaom wd&pämef uRJ-EGm;udk om;r,m;arG;rIESifh
u½kPmruyfbJ owfjzwfí a&mif;olrSm vrf;ESpfaMumif;r½Sd
t0Dpdatmuf½GmrSm urÇmudk &ufwGufí axmifhwouf oGm;
awmhrnf/
w&m;udk,fxifvif;rdkY pOf;pm;cGifhrvdkNyD 0,fMuol wpfcdk
udkom w&m;udk,f xifvif;atmif owif;pm urf;vdkufygonf/
usrf;0dbif; |uxm wdkuf½dkufBuD;tvmrSm ygPmwdygw jyKvkyf
onfhXme0,f-
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 43
- um,uH½Sif wpfcef;
- csD;rGrf;ol wpfa,muf
- 0rf;ajrmufol wpfzuf
- oHk;OD;om;teuf tusKd;qufrwlMu
- um,uH½SifAmvrSm ed&, wmvrf;
- csD;rGrf;ol Nydwåma&muf
- 0rf;ajrmufoltaerSm wd&pämefjzpfap[k
a0yHu
k stNy;D qH;k jzwfcsuof if;oD;wGif ypön;f ½Sif 0,fvpl rk mS
cs;D rGr;f rI wpfpw d yf g 0rf;omrIwpfo, G x
f u
G f ESpyf g;pHk a&m,Suaf omf
vufonfxuf tjypfBuD;rnf[k ,lrSD;&ef usaomfvnf; um,uH
t½SifESifh wlvQifyifreJNyD aemufqGJu vdkuf&aMumif;rSm wpfck
aumif;twGuf 0rf;omonfh tcsuEf iS yhf if qufqufBu;D yg&rnf[k
|uxm½So d nfyif/
,kwådESifhpOf;pm;vQif a&mif;orm; 0,form; ESpfOD;om;
oabmwl-
- 0,folu rlv
- a&mif;olrSm blw
- 0,folaygrS a&mif;ol½Tif
- a&mif;ol½TifrS wGifwGifowf
- eabxyf vGef;aygif;wif
onf t wd k i f ; jrif M uvsuf ZG w f i if o nf h w PS m aMumif h
[if;vsmonf qdkvsifyif cdkNydKonfhtwdkif;-
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 44
- 0dkif;Muonf <uuf<uufql
- olr& igr&
- aiGpudk wjyifjyif
- csdefcGifudk wcgcg
- eufjzefvnf; vmygaemf
- oHbufvnf; arQmfygrnf
- ac:vdkufol tcsKdU
- vufwdkYí rSmolrSm
- [if;vsmonf vmcJ[k
- pdwfxJu wç olw
odkYjzpfíaeMuvsuf yg;pyfuy&d,m,f ]]a&mif;vmvdkY
0,fygonf b,ftjypfr½Sdaygif}}[k a&mifvdkYrsm; r[ESifh 0rf;xJu
oabmudk rajymbJ ukefpifatmif jrif&if;pGJ jzpfMuonf/
ypönf;½Sif 0,folwdkY ulyHhonfhtvm; ay;vdkufonfh
'*Fg;vnf; EGm;½SmíoGif;olESifh pD;yGg;wlvkyfzuf aiGjrifonfh
twGufaMumifh oGufoGufvnf twGifcdk; vSnf;awmifol w½dk;rSm
EGm;rsK;d rsm; jywfrwwf om;r,m; tiwfwiG f rwfwwfridI f BurH &í
"m;jyodYk 0ifo0l if odjYk zpftif rlvrSm 0,fou
l tajc&if; [kwrf [kwf
rjiif;ESifh xiftvif;'d| rsufjrifyif jzpfMuonf/
onf&owPSmrGJ oltwifh&Jwdkif;udk tuJu roef
ZGwfvSJí cHMuvQif yg,fav;wef'ku©rSm jrKyfMurnfpif;pif;
onfwPSm uif;vQifyif wpfawmvif;trdkuf onfavmb
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 45
p½dkufudk tNrdKufoD; tvm;tvdkufBuD; rSm;MuvQif yg,fav;yg;
,rç bHkwGif tdrfaxmifpHk aq;awmfxdk; ½dk;trsKd; pm&if;rSef
a½Twu kd af wmf vufcEH iS hf rjyefwrf; t[kwf urÇmESiphf mcsKyí
f pk;H pk;H Bu;D
jrKyfMurnf r[kwfbl; rxifESifh r,HkvQif udk,fawGUrS qdkoa½GU
ru[k vSvSBuD;odvdrfhrnf/
Zmwfedygwf oufaoudk ½SmazGum xkwfqdkvQif ydktrdk
rsm;rnfaMumifh w&m;om;oufouf pum;oGm;nufnufESifh em;ç
rsufpd rcdkomatmif vdk&mwGifajzmifhvdkufonf/
a&mif h w uf o nf h a vmb raemuH a Zm<uí a*grH o
[if;vsmudk Nred ½f u S pf mG pm;&rS qDtom;zGUH NzKd ; ÓPfynm wk;d onf[k
ESv;Hk qd;k pum;wwf uyfvQio f muyf&rnf okwef yd gwfusr;f *efwiG f
emzsm;&ef taMumif;[k xkH;a[mif;ukd awGU&onf/
tavh q k d ; 0oD Ó Of ? onf w PS m ol i if í ? vl t &S i f
ikwfwkwfESifh? Nydwåm½kyf Zmwfay:í? watmfatmf ae&aMumif;?
¤if ; jyif t yg,f u s? Zmwf 0 w¬ K om"urS m ? ausmif ; wumh
ausmif;wkdif;wGif? ukd;aMumif;a&; q,faMumif;a&;? pmwkduf csif;
,SufaxG;í? rauG;om rqefYom? aygrsm;vSygawmhonf/
onfwPSm p½kdufudk? tvdkvdkuf rSm;MuvQif? EGm;owf
wkdYoGm;&m? aemufawmfu vdkufygNyD;vQif? EGm;½kyfoGif txl;ESifh?
wbl;bl; wbJbJ? rpJatmif wGefjrnfí? ESpft&Snf armMurnf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 46
okdYoabmwEÅd trSefukd odMuí yuwdt½dk; [if;oD;rsKd;
[if;½Gurf sK;d aumif;Ek;d &m ½SmBuí H qDtwef qm;txkud f rGr;f rHz,
G f
tvkdufESifh okdufNrdKufatmifpD&ifí olawmfpiftEIef; pdwfowfí
ok;H ygvQif tqk;H wkid f Nred ½f u
S f ab;a&m*g rzuf qDtom; yGg;wufí
toufvnf; ½Snfyg onf/
oEÅK|DtcsufrSm puú0gufiSufrif; tavmif;awmf aus;
oif;wkdY cif;cJhonfhpHxkH;ESifh vkH;vHk;BuD;rxyfjim;aomfvnf; wwf
tm;orQ NcdK;NcHvQifyif tusdK;wef ay;ygonf/
aus;olawmf xkH;a[mif;ukd aumif;aumif;BuD; tm;jyK í
onf0w¦K tom;xl;ukd rpm;bl;{uef[k "d|mefí NyND yD onftwkid ;f
nDygvQif yg&rD q,fjzmvnf; tvG,fom&rI tukefvkH;pkygonf/
,ckcg acwftwGi;f rSm EGm;om;[if; uRo J m;[if; toefyY if
vGwfuif;atmif ½Sif;½Sif;BuD;pifajymif uREkfyfwkdY a½Smifygonf
aemifvm&eftzkYd Mum;orQ [½kUd &,f uREyfk w
f Ydk xyfwl oabmxm;
jzLMuyg/
vlwkdUvkd wDwDwmwm rajymwwf½SmMuvkdY ikwfwkwfom
rjyefvSef jyKorQcH&onf Xmefu½dkPf;jywfom; EIwfvsmrsm;
wwftm;vQif EGm;wdkYuqdk&ef cGifh½SdonftrSefrSm jrefrm ESifhukvm;
ESpfjynfaxmif wdkif;om;wdkY jzpfyGg;onfh wGufwmonf igwdkYrSm
aowåK tukefvHk; pkacsonf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 47
- olwdkYab; olwdkYbdk; olwdkYEG,fwpf½dk;
- wpfrsKd;vHk; wpfaqGvHk; olwdkYwdkifrqHk;?
- wdkYwawG ycHk;rSm rD;[kef;[kef; x rwwf?
- wdkYvHkYv wdkYpGrf;tef wdkYtyef;cHEdkifvdkY?
- qefpyg; ajymif;ESrf; Al; c&rf; yJ trsKd;
- ajrjyifvHk; armufNzdK;atmif wdk;wufonfh b@mESifh?
- vdk&mwdkif;jynfhpHk ukHvHkMutoD;oD;?
- ausmif;BuD;aqmuf bk&m;w,f? wpfwdkif;vHk; <u,f
onfrSm?
b,fou l t&if;[k pOf;pm;zG,rf ½Sd xiftvif; odyg vsuf
owdyifray: aus;Zl;udkrarQmf? pdwftacsmf wdrf;yg; rdwfrawmf
pdrf;um;vsuf-
- wdkYtom; wdkYtoJ? wdkYtqD ½TJ½TJudk?
- xrif;yGJtv,f? teifhom; w,fNyD;vQif?
- &,fumESifh NyHK;um? t&om cHpm;í?
- vifr,m;wawG? NrHKUMuonfh taerSm?
- NrdefEdkifayh olwdkYudk,f? rsKd&ufayh olUcHwGif;?
- wdkYvkyfonfh xrif;udk? wdkY[if;vsm tom;ESifh?
- pm;Muonfh jzpfeJudk? wdkYtoJ emvdkufuJh?
urÇmOD;pwif xufum&D ,cifu acs-orifawmom;
trsm;wdkY xHk;pH wd&pämefp½dkuf wdkYbmom wpfodkuf tvdkuf
rsm;aecJhMuvQif? raorD pyfMum;? tdyfcsiftdyf pm;csifpm;?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 48
oGm;csifoGm; vmcsifvm? tyHkBuD; csrf;omrnf/
- ,ckrSm vm;vm;? t"r® vlom;ESifh?
- pD;yGg;wl csrf;omzuf? cdkrdonfhtwGufaMumifh?
- wufwufBuD; tukefrSm;?
- ig;yg;arSmuf ajcmufyg;arSmuf?
- rSm;oavmufrajymom?
- oufcE¨m ½SdpOfvnf;? rcsdatmifappm;?
- wdkYudk,faumifhtom;udk? [if;wpfyg;owfí vkyf?
- b,foif;u [kwaf o;wke;f ? ,kwrf monfh tjzpfvm;?
- onfhavmufawmif ½dkif;jim;onfh? vlom;wdkY vufxJ
wGif?
- zGJç ajymif; ½dk; jruf a&? oHk;pm;í ae&onfxuf?
- awmusm;awG yg;pyfrmS ? acgif;jywfí ao&jcif; onf?
- vGeftrif; jrwfao;\/
a½S;txufum&D? ya0PDtajcu? a&vdkufBuD; arSmuf
rSm;í? wdkYaemufom; wpfpkrSm-
- vlhYbDvl;tpm? [if;vsmzdkY tNyD;?
- Al;oD;ESifh BuHKvdkBuHK? z½HkESihf jim;vdkjim;?
- ocGm;ESifh wGJvdkwGJ? csKdweJ csOfwaxG?
- wdkYjzpfyHk taeES,f?
- aovQiv f nf; vufwavm? ½Sipf Ofvnf; zwf zwfarm?
- ta[m'ku© b,ftcgwGifrS?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 49
- oufom&m r&atmif? wdkYMur®mjyKeJudk?
- toJxd emvdkufygbd?
- Ówumwpfoif; rdwfaqG&if;wdkY-[k?
- EGm;csif;csif; qdkMu&ef cGifh½SdonftrSefyif/
oem;&ef wmvrf;? ½SdorQ pcef;udk? qHk;urf;a&muf
arQmfac:í? rolawmfp½dkuf? xGef;um;onfhtcdkufudk tvdkuf oifh
ta½Smifaumif;EdkifrS? aemifaESmif;udk csrf;omí? ewf½GmrSm
twlawGUMu&atmif? tavhaumif;½Sif;½Sif;? aZmo'¨g pif;pif;ESifh?
owif ; pm yg;vd k u f y gonf Mum;Mum;orQ rd w f a qG t aygif ;
olawmfaumif; ynm½SdwkdY---/

EG m ;arwå m pmNyD ; \/
þEG m ;arwå m pmud k tBud r f B ud r f ½ d k u f E S d y f í xuf a tmuf ES p f j zm
jrefrmEdkifiHawmfü urf;vSrf;jzefYjzL;apawmfrl&m rsm;pGmaom olawmf aumif;
taygif;wdkYonf EGm;om; uRJom;rsm;udk rpm;bJ a½SmifMunf Muukefonf
tcsKd U aom yk * ¾ d K vf r sm;uvnf ; þEG m ;arwå m pmud k t&usuf aqmif í
wpfqifha[majymMu&m rsm;pGmaom olawmfaumif; taygif; wdkYonf EGm;om;-
uRJom;rsm;udk rpm;bJ a½SmifMunfMuavonf/
---------------------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 50

rD;yGJarwåmpm
1252-ckESpfwGif
v,fwDwkdufBuD;twGif;ü r[maAm"dyifpdkufysdK;í
trsdK;rsdK;aom rD;yGJrsm;ukd jyKvkyf&ef EId;aqmfaom
arwåmpm
v,fwDawmausmif;q&m rdefYrSmñTefMum;í rD;yGJ w&m;
a[mvkdufonf? 'g,um taygif;wkdY---/
ok;H avmu "dywd? wkr½d?S rkend zD mG ;? tEk½'k g¨ rif;om; onf?
bk&m;vuf½;Hk ? bke;f aewpfq?l orÇmawmfjzLvSí? vlausm-f ½Siaf usm?f
tarmftarmuf? wpfrkd;atmufwGif? wpfa,mufrqef? ÓPf
'dApÁ uf? {w'*fAsm'dw?f trdeaYf wmf a&Twq H yd Ef iS ?Yf puf&yd af wmf&if;?
wefckd;awmfvif;rIukd? t&if;rlv? tptOD;? yuwl;uyif? uHxl;
ÓPfx;l ? tBux H ;l í? trSL;tcsKyf? jzpfzkdY&ef tvkyfukd? t[kwfMuD;
½G,frSef;vsuf? wu,fwrf; jyKcJYonfrSm/
- y'krkwå&? bk&mYarG"mwf? apwDjrwf0,f? o[ó 'DyH?
tvQHajymifnD;? wpfaxmifrD;ESifY? rD;½SL; ya'om?
axGvmrD;yef;? odef;oef;&H0ef;? xdefxdef ½Tef;atmif?
n§dxGef;zGJUEGJU? ylaZmfcJhonfvnf; wpfXme/
- xdrk pS í? b0b0? qE´toD;? rD;0goem? tpOfyg vsu?f
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 51
- urÇmb'´? tjrwfusvnf;? uóybk&m;? apwD
tm;uk?d trsm;ool? rD;tvSL? rwlEidI ;f wef? tvdiI ;f Mu;D
BuHjyD;vQif? wpfzefxyfzGJU? ylaZmfcJhonf wpfokduf/
trdkufuif;aysmuf? tvif;a&muf? 0if;awmufxdef0g?
t&Sdefjzm? t*FgpkHvS? þyknESifhyJ? o[ótud©? vufvufnd
rsufpdwpfaxmif? tjrifaqmif? tacgifpkd;jim;? wefcdk;<um; onfh?
rd;k odMum; tjzpfEiS o
hf m? tEÅ& þacwfwiG ?f topf topf cHppH m;í?
bk&m;\nDawmf? tausmf{w'*f? 'dAÁ pufAsm'dwf? vTmwHqdyfESifh?
nm&dyfawmf&if;? azmfwpfoif; 0,f? owif;toD;? xlaxmifjyD;í?
ax&fMu;D r[m? Ek½'k g¨ [k? aMunmwefc;dk ? jzef;jzef;usK;d ? ajrrk;d odro
Yf rd Yf
xif&mS ;onf/
okdYt&mukd? ynmrsufpd? tcsufodojzifh? t&darawå-,s?
avmuxGwfxm;? ryGifhrDtMum;0,f? odMum;[lu? rnfolrQrqkdif?
c½kdifodrf;BuKH;? igwkdYykdifvkH;vkH;[k? tqkH; pGefpdwfpGJ? arawå,s
ocifhyGJrSmvnf;? a&TcGufqGJ {w'*f? ÓPftjrif xufjrufí?
'dAÁpuft&mxl;? olwpfyg; rOD;&atmif? txl;xl;BuHomonf?
acwftcg umvwGi?f jrwfb&k mh o&D"mwf? apwDawmft&yf&yfu?dk
avsmuf y wf p G m cif ; usif ; í? oD w if ; uRwf o r,? y'D y yl Z m?
r*FvmtyGg;0,f? ysm; za,mif;? ausmufza,mif;? wpfwidk af umif;
ESpw
f idk pf ? pGr;f orQrsm;pGm? ryg&? rod&? r&SMd u&atmif? 0D&,
d txl;?
apmapmu wiful;í? tESL;pm urf;vSrf;vdkufayonf? 'g,um
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 52
taygif;wdkY---/
rD ; yG J a rwå m pm NyD ; \/
«þrD;yGJarwåmpmudka&;om;í? urf;vSrf;a0iSawmfrl&m o'¨gw&m;
txl;xufMuí? udk,fpDudk,fiS vSL'gef;ylaZmfMu&m? v,fwDwdkufBuD; twGif;0,f
todef;ruaomrD;wdkYudk xGef;nd§í? BuD;pGmaom rD;yGJBuD;udk jyKvkyfusif;y
awmfrlavonf/»
-----------Ä---------
qkawmif;jynfh arwåmpm
1254-ckESpftwGif;
rHk&GmNrdKUwGif NydKysufvsuf½Sdaom yGJawmf&
qkawmif;jynfhbk&m;BuD;udk
jyifqifap&ef a&;om;awmfrlaom arwåmpm
r[m twkv? orÁK'¨[k? avmurSeful? o,rÇLtppf?
w&m;rif;jzpfawmfrlaom? oHk;avmuxG#fxm; oAÁnK jrwfpGm
bk&m;onf-
1/ udk,fawmfwdkifcRwfrSom? uRwftHhaom Ak'¨ a0ae,s
vnf; wpfrsKd;?
2/ om0uwdcYk Rwv f Qiyf if? uRwt
f aHh om om0u a0ae,s
vnf;wpfrsKd;?
yg&rD rjynfMh uí? þb0 uRwyf w
JG iG ?f wpfcgxJ rygrIaMumif?h
"mwkapwD? "r®apwD? O'´dóapwD? y&dabm*apwD?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 53
þapwDav;yg;ud?k wnfxm;rI? ud;k uG,rf ?I yg&rDaygif;pkí?
vlUb0 ewfb0? twef avmuf arsm&rS? uRwfMurnfh-
"mwka0ae,svnf; wpfrsdK;?
a0ae,sowå0g? þokH;jzm tpkwGif? "mwka0ae,s
wd\Yk tusKd ;iSg-
1/ 0denf; okwåef tbd"r®mwnf;[laom "r®apwD awmf?
2/ oGm;awmf pG,fawmf tHawmf qHawmf n§yf½kd;awmf
oif;uspfawmfwdkYESifhwuG ½Spfp½GwfrQavmuf aom
"mwkapwDawmf?
3/ ½kyfyGg;qif;wkwnf;[laom O'´dóapwDawmf?
4/ ud k , f a wmf j rwf o k H ; aqmif a wmf r l o nf h a½T a nmif
aAm"d E S i f h w uG oyd w f a wmf ouF e f ; awmf p aom
y&dabm* apwDawmf?
þapwDawmf av;yg;ukd udk,fawmfpm; udk,fawmfyGg;
udk,fawmfESifh rjcm;bJ ESpfig;axmiftwGif;0,f xifvif;pGm
wnf a pí/ a0ae,stm;ao;? owå 0 g tEk a v;awG u d k ?
wajz;ajz;&ifhrm? wtdtdyg vmí? igudk,fawmf pHjref;onfh?
edAÁLeef;qdkufa&mufatmif? pcef;axmuf ul;wdkYcH? tqifhqifh
twefwef? tcJom; pDrNH y;D rS? jynfeAd mÁ ef armf&yfo?Ykd ud,k f awmfjrwf
0ifawmfrlESifhayownf;/
y&dedAÁmef? 0ifpHcsKyfqkH;awmfrlonfhaemuf? omoemESpf?
ouú&mZf ESpf&mausmfwGif? orÇmawmfqlvIdufvsuf? ZrÁLwdkuf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 54
wpfaomif;? xD;wpf&m anmif;&aom? rif;taygif;wdkYocif?
taomubk&ifonf? okH;vlU&SifjrwfpGm\ cE¨mawmfarG "mwfudk?
oajy&yfaomif;til? jzefjY zL;awmfral yí? ZrÁL'dyf wpfuRe;f vk;H 0,f?
oHk;vlUxG#ft½dk;? "mwfarGawmf jynfhNzdK;vsuf? ykxdk;aygif; toacsF?
apwDaygif;teEÅ? jzpfxGef;um vmMuojzifh? þ*grajrtxl;?
NrdKUrkH&GmavSul;wGif? vufOD;pGm wnfa[mif;? ESpft&Snf Mum
anmif;aom? qkawmif;jynfh apwDBuD;onf? {&m0wD 0J,m?
okemy&ef? wrÜ'Dy? uarÁmZESifh? &mrnordkuf? þav;wdkuf
tay:wGif? tausmftarmf? ta[mf0w? wef;ckd;awmfBuD;vSí?
&yfa'otrsm;u? wwftm;orQ vSLzG,Ef iS ?hf ESppf Ofyifqu kd af &muf
vmMuonf/
avSu;l ESirhf &kH mG ? ESp*f grajr0,f? aeaysmo
f t
l rsm;? onf&yfol
onf&yfom;wdkYrSmvnf;? bk&m;ESifhbkHtoD;? ESpf t&SnfrSD;&aom?
yGJawmfBuD;tcg? b,f&moD r[l? bk&m;zl; vmolwdkY? ajymxlonfh
tcdkuf0,f? bkef;acgifESifh b0BudKuf? odef;xDrSm wdkufouJhodkY?
xdkufonfh tm;avsmfpGm? a&mif;0,frI vrf;wmESifh? csrf;om
onfhtcGifhrSm? bk&m;&Sifh bkef;wefckd; ypöu©tusKd;yif/
rd;k aomufx t½kPjf rifvQi?f qGr;f oifyw k af &csr;f ? naeqD
wpfcef;rSm? yef;aygufayguf qDr;D ? xD;wHceG f Mum,yfEiS ?hf wpf&mvH;k
wpfaxmifvHk;? wtHk;tHk; wuRufuRuf? aeYpOfwdkif; rysufatmif?
0wfwufonfhudpö? ukodkvfxl; jzpfMuonfrSm? aemufb0 pHpm;zdkY?
bk&m;½Sifh orÇmbkef;aMumifh? wpf½GmvkH;MunfMu&ayonf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 55
e,ftwGi;f ½Sd oCFm? ax&fr[mtrsm;wkrYd mS vnf;? bk&m;½Sihf
bke;f aMumif?h ESppf Ofwidk ;f xm0&? pma&;wH qGr;f csí? uyÜ,
d y&du&© m?
oD;rsdK;pkHa0qmonfh? ya'omrJaygufu? aX;avmufatmiftusdK;?
bk&m;½Sifh bkef;wefckd;ukd? trsdK;rsdK; cHpm;Mu&ayonf/
a&vrf;ESiu hf ek ;f vrf;? ½Sprf suEf mS t0ef;u? pcef;pOf vmcJí h ?
ESpfwkdifuGm? okH;wkdifuGm? qkdufa&mufonfhae&mu? ½GmpOfukd
arQmw f rf;vsu?f a&mf&rf;um armhvu dk v f Qi?f a½Tbek ;f awmh w&xnf?
rk;d ckvyf wdrq f rD mS ? od*v Ð QH a&mif vTwv f su?f a½Tawmifx#G f 0ifoh vd?k
pGiphf iG Bhf u;D jrif&vQi?f yifyef;awG jy,faysmufvsu?f b,fuavmuf
aZmopfí? apm½Sicf spf tm½Hrk mS ? o'¨g[kepf nfpnfEiS ?hf MunfMunfBu;D
vmMu&ayonf/
odpYk Ofou
D ;kH ? ajymrqH;k Edik o
f nf?h wpfNrKd UvH;k r*Fvm? wpf½mG vH;k
usufoa&? wpfajyvHk; rudk#frSm? cdkuftcgor,? rdk;aESmif;odkY
tuswGif? t"r®apGoGefaom? arC0efrdk;ewfaMumifh? ½dk;awmf
"mwfra[oD? udef;0yf&m apwDonf? auo&D aysmfrSwfonfh?
a½SUawmif&yfXmeDo?Ykd ,m,DawmfacRnw G ?f a½TawmifBu;D a<uvGwf
okdY? ajrwrGwf odef;&yf0,f? udef;0yfawmfrl&½Smavownf;/
0dyÜwådw&m;wJh? bk&m;udkrn§m? iguJhodkYowå0gudk? bZm
aMumifh rIavmufuJh[k? aMumufvefYzG,fh taMumif;udk? aumif;
aumif;BuD; oabmrdMuí? bHkavmuDh 0#fe,frS? uRwfvG,f&ef
tcif;udkom? wpfpif;wnf; BuHxdkufvSawmhonf/ 0dyÜwådrmefcí?
teEÅusufoa&? NydKysufíaeonfudk? aeYta½S iifaoG;vsuf?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 56
jyifqifa&;trIudk? *½kyifrxm;? udk,fhavmb udk,fhpD;yGg;udkom?
aerem;ta&;,lMuonf/ / o,rÇL½Sifapmvnf;? avmu"rf
bHk"avhESifh? BuHKawGUonfh twGufrSm? 0dygufawmf rukefao;í?
a½S;jyK&if; twdkif; ESifhom? qdkif;vifhawmfrl&onfrSm? vrsm;pGm
vGefavNyD/
½Gmtm;ESifhtrI0ef? rwefívGefonf[k? qdk&efvnf;r½Sd?
þvlpk trsm;udk? pOf;pm;íMunfhvdkufvQif? jrwfrkedaus;Zl;udk?
MunfE;l onfh o'¨gu? vGew f &mtm;aysmíh ? avmbaZm wefc;kd u?
rdk;avmufBuD; armufrmvsuf? aMumufp&maeNyDrdkY? apwDawmf
rxonf[k? olwpfyg; aus;½Gmu? awG;p&m qdkp&m? xdkESpf½Gm
&yfolonf? pmjzLESifh a&mMuí? a*gwr ra[oD\? apwDawmf
ysufjym;onfudk? oufoufom; jyefrMunfh? rsufESmrS rvSnfhbJ?
aeEdik Mf uavbdonf[?k xdavmufatmif zGUJ EGUJ í? uJ&h UJ &efwpfjcm;/
jrifMum;ol xdkxdkwdkY? qdkzG,f &efrsm;onfudk? ÓPfoGm;ESifharQmf½Ií?
udk,fhtrI udk,fh0efwmuJhodkY? o'¨g[kef&J&J? jzpfoavmufcJMurS?
w½SdefxJ xajrmufí? tHhavmuf atmif½SdMurnf/
vkZÆwd yvkZÆwDwd avmaum/
a,m "r® orla[m=tMuifw&m;taygif;onf? vkZÆwd
yvkZw
Æ =d z½dzk &J NyKd uw
JG wf\? £wdwo®m=xdaYk Mumif?h aom "r®orl
a[m=xdkw&m;taygif;onf? avmaum=avmu rnf\/
þ0d N *d K [f o abmoG m ;ES i f h ? þvl r sm;tjzpf u d k ? "mwf
oepfxifvif;atmif? pOf;pm;um t½IeJMuí? trIvGJ vrf;rSm;
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 57
ESifhom? tvum;aeYarmvsuf? arharsmum aeMuonf/
tmoEér&P? aocgeD;umvwGif-
Ä 'geuvnf; rajymif?
oDvuvnf; taMumif?
bm0emuvnf; ta,mifaqmif?
cyfacsmifacsmifrw
S wf rJ?h awmfatmifomaecJí h ? aoawmhrhJ
tcdkuf? aZmig;weftqdkufESifh? t½IdufodkY xdumrS? usdwdaMumif
awmif? em;a&mif yufum;? a>rrdzm;uJhodkY? oGm;&rJh a½SUb0?
awGU&rJhtcif;awGESifh? yufyif;yg qHkrdrS? owdBuD; &Muí-
Ä 'geudkjyefí ½Iaomfvnf;? jyKzl;onfh'geu? umvESifh
cyfa&ma&m? avmuESihf cyfzuf zuf? axG;,Suv f ;l vJ?
tpifMu,feJcJhí? pdwfxJrSm rMunfvm/
Ä oDvudk½Smjyefaomf? avmu"rf ckacwfu? vlUtjzpf
MuyfvSí? wwforQ 0pDuH? teifhom; zefEdkifrS?
awmfwef½Hk ½SdMuonf/
"r® d u usD ; yvD ; uJ h o d k Y ? wD w D w mwm? c&mqef ; jym;?
twefBuD;rsm;EdkifrS? pm;&efzdkY0wf&efzdkY? wpfcsKdUay; wpfcsKdUurf;?
vlwef;aphum? tEdkifom½SdMuí? odvsufESifhrSdwf&aom? twdwf&
acwfayrdkY? jzpforQ udk,fEIwfu? jAKyftwd aygvSí? raemu
rMunfom-
Ä bm0emqdo k nfrmS ? jrnf½;kd rdYk jrnfMuonf? orx raem
0dyóem aZmrsm;ESifh? yaum#d tocFsm? wpfoufvHk;
pifuGm\? xifp&m a0;avpG/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 58
bk&m;*kPf w&m;*kPf oHCmawmfh*kPfrsm;udk? tm½HkcH
atmufarh[k? waxhaxhqdkygaomfvnf;? e*dk&if; yuwd? avh
usufjcif;r½Sdí? rdatmifyif rxifav/ / a0yg\trQ?
wzGzGqdkaomfvnf;? xdkol\ "mwfe&wfudk? wwftMuyf odNyD;rdkY?
em;nD;½Hok m½S½d mS onf/ ud;k uG,&f mr&? rsm;onfxuf rsm;vSatmif?
tm;uscgzefw;D í? tdrBf u;D ESiw hf ckaeaom? OpömawGcyif;? om;r,m;
wpfoif;wdkYudk? NidwG,fjcif;jyKrdu? ,ckyif tyg,ftdk;odkY? uRrf;xdk;
BuD;oGm;onf[k? w&m;awmf½SdaomaMumifh? uGufrdonfhudpöudk?
xdwf&rnfwpfck/ /avmuDrI0dwufESifh? aeY&ufawG ukefjim;í?
w&m;udk ravh? rodívnf; raMumufvS? aemuf<u<u a,mif
a&mvsuf? ajymifacsmacsm aeMuonf? vlwawGtm;vHk;udk
rkef;vsufESifh rjyKom? tnd§K;ESifhvmNyD;vQif? onfwpfcgavSmifrdí?
awmifzd onfhtvm;? ESvHk;om; tonf;awGrSm? avmifrD;awGus
ouJhodkY? aomurD;w½Sdef;½Sdef;ESifh? rdef;armum ae&½Smawmhonf/
rdef;armumtaewGif/ / wmedó woð® ora,
taZÑmw¬&EEÅd? [laom a'oemygVdESifhtnD? a½S;urÇm a½S;b0?
a½S;a½S;aom umvu? t"r®trIEIduf? b0wdkif; jyKvdkufaom?
'kp½dkuf toacsFwdkYonf? xifap&ef jrifap&ef? twefwef teJeJ?
½Spjf ynf axmifi&Jvnf;? wuwJ[if;vif;? b,fr<uif; Nyw d må e,f?
ol&um,f wd&pämef? edrwd af wG aqmfzefvsu?f awmfveS cf iG rhf ay;bJ?
ta&;ukef xifvmMuownf;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 59
i&J½Gmwpfoif;wGif? i&Jrif;vlpkuvnf;? xdkolUtdrf 0if;NcH?
twGif;jyif 0ef;&Hí? vSHwHudk,fpD-"m;udk,fpD? csnfv[Jh wkyfv[Jh?
qGJra,mifiifra,mif? taumifawG vefYcref;? onfpcef;
tqdkufwGif? aMumufvdkufonf jzpfeJrSm? tltoJ qwfqwfwHk?
odkYjzpfyHk oabmrSefudk? raemÓPf,lqí? vSL'ge[lonfrSm?
vSLMupOftcguyif? o'¨gaZm vQr;f vQr;f awmufí? 0rf;ajrmufjcif;
Bu;D MurS? aocgeD; tcsuaf umif;wGi?f atmufarhí MunfEikd o f nf/
rMunfvQifxdk'ge? xdktcgcPrSm? bmrQyifru,fEdkif?
u,fEdkif&ef trIrSm-
Ä 0w¬ K vnf ; zG , f & m? o'¨ g vnf ; pif j zL? tvS L cH
vnf;jrifjh rwf? onft*Fg oH;k &yfEiS ?hf xH;k orwf nDnmrS?
Munf v mrnf h t aMumif ; ? tvS L cH taygif ; wG i f ?
qkawmif;jynhfjrwfbk&m;xuf? tm;udk;&efr½SdNyD[k?
todÓPf0ifpm;vsu?f xif½mS ;atmif jyKMurS? ud, k t
hf rI
Aef;vSí? ,r rif; vlrsm;udk trIrxm;bJ ckcHEdkifrnf/
ud,
k t
hf rI Aef;rvSvQi?f ,rrif; vlpuk ? jrLEkavmuf rxif?
ZGwfw½Gwf qGJiifí? i&Jjyif ukef;bufü? ½Hk;wufcg ar;ppfaom?
,r&mZfrif;xHodkY? tjrefyif ydkYaqmifMu avonf/
,rrif; oljrwfu? ig;&yfaom ppfcsufjzifh? vTwfuGuf udk
½Smygaomfvnf;? owå0g Amv? vljzpfpOf b0u? "r®*kPf r[kwf?
"e*kPf tpkwfESifhom? vlvkyfcgvmcJhí? yrm'trI ayGawGuom?
½Iavav xlxyfvsuf? oljrwfwdkY tavhrsKd;udk? awGUEdk;Edk; jyefcg
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 60
Munfhaomfvnf;? rdrdBuD; rxifvmí? ig;cgwdkif ppfar;vQif-
Ä baEÅ=t½Sif,rrif;BuD;? yrma'g=uREkfyfarhavsmh
a,mifawmif? cyfacsmifacsmifaecJhrdonf? tóH=
jzpfygay\/
[líom qdkEdkif½Smawmhonf/ xdktcgumvü ,rrif;
ru,fomí? rsufESmudk vTJvdkuf&avownf;/
,rrif; rsufESmvTJvQifyi?f i&Jxdef; taygif;u? <uufi,f
avmif; wpfaumifu?kd aMumifwpfaxmif vkov?kd trItm;avsmpf mG ?
pD&if&m i&JxJodkY? ZGwfqGJí oGm;jyD;vQi?f ig;yg;aom AE¨e? oHk;
q,fhESpfyg;aom ur®u&PwdkYudk? jyKMuavukefonf/
odkYjzpfyHk aMumif;tjcif;aMumifh? ,rrif;rsufESm vTJ&aom?
vlxJwGif ryg&atmif? yrm' trItoGrf;awGudk? pcef;&Snf
rvdkufMubJ? xdkuforQ y&duHESifhom? todÓPf odrf;ydkuf? udef;
qdu
k &f efta&;ud?k ajrmfawG;um tjrifO;D vsu?f wifu;l um Buv H ifrh ?S
t&Hoifh ay:EdkifMurnf/
ud, k t
Yf rI Aef;vSvQi?f ,rrif; vlpu k ?kd jrLEkavmuf olrjzKe?f
arYavsmí h ukepf ifcg? tyg;odYk vmjy;D vQi?f wpf&mvk;H wpfaxmifv;Hk ?
w½k;H ½k;H tkaH omfvnf;? bko H ;kH ½Gm XmewGi?f yrmP wkr&S?d a&Tbek ;f awmf
MuD;bdaom? qkawmif;jynfh jrwfbk&m;udk? trsm;wdkY nDnmí?
'g,um cHolxJwGif? igvJbJ wpfOD;[k? pdwful;ESifh wif;vkdufvQif
cPcsif; aysmufukefí? ajcmufbkHaAG &yfjcm;u? ewf&xm;
qla&ajcmuf? cPcsif; a&muf&onf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 61
ajrmufvGef;onf rxifESifh? oD[dkVfwGif wkr&Sd? apwD BuD;
'g,um? r[m'k| *grPd? xdkrif;udk MunfhMuawmh/ / "dywdr[m?
xkrd if;jrwf &mZmonf? aocgeD; umvü? ,rrif; vlawG? 0kid ;f tkí H
aeonfu?dk apwDBu;D wnfrEI iS ?hf tpkpk t&yf&yf? pm&if;ukd zwfcgrS?
ewf&u©dKof i&Jxdef;? cPcsif; aysmufNidrf;í? ewfodaE¨m trsm;?
wpfaxmif ujim;aom? ewf&xm; ajcmufql? ajcmuf½GmodkY
,lrnf[k? a½TcsLoH wodrfYodrfY? ewfpnfapmif; wndrfhndrfhESifh?
csrd v hf aS tmif vmMuí? tmumoaAGirl mS ? aeajcmufql vif;ouJo h ?Ykd
rif;BuD;udkjy&mwGif? ewf½Gmu &xm;? qdkufaMumif;udk ajym
Mum;vnf;? trsm;ur,HkMuonfESifh? xHkvSonfhyef; wpfoG,fudk?
olUvuf0,f oHk;oyfí? b,fewfjynfomvdkY aumif;rnf[k?
taMumif;udk ar;av&m? arawå,s avmif;vsm? pHjref;awmf
rlygonfh? wkodwm aumif;aMumif;udk? rwfaygif;u wif½Hk;í?
yef;uH;k udk ajrm§ ufcsv
D Qi?f wkow
d m &xm;onf? xHyg;odYk nGwv f mí?
pGwfvdkufonfhtcgwGif? &xm;rSm rjrif&? odkYrjrif jzpfuvnf;?
tmumo vGifwD;wGif? yef;uHk;BuD; wGJ&½GJU? avcyfwdkif; wEGJUEGJUESifh?
woGJUoGJU aeonfrsm;udk? vltm;vHk; jrifMurS? pdwfcsum ,HkMunf
Edik Mf uownf;/
xdkrif;jrwf &mZmrl? wkodwm &xm;ü? xif½Sm;pGm Oyywf?
pGJoaE¨ ,luyfí ewfjynfodkYygav\/ / vusfm&H qkrsm;udk?
ckvm;vm; ra,mifMuESifh? xdkrif;acgif &mZmonf? vusfm&H
tavmif;ay[k? q,faMumif;a&; r[m0ifü? pmtxif ½Sad yonf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 62
apwD B uD ; wnf c gü? xd k & mZm rif ; w&m;onf ? wpf
a,muftm; r0ifMuESifh? ighukodkvf toD;? b,folESifh rESD;bl;?
wpfudk,fwnf; cHpHrnf[k? tBuHESifhtm;xkwfí? tkXfwpfcsyf
xHk;wpfcJ? oJwpfqkyf r0if&atmif? jyifyu tapmifhxm;owJh/
wdkif;jynfol wdkif;jynfom;? o'¨gol trsm;uvnf;? rif;w&m;
jyKcsufudk? roufom½SdMuí? oHk;avmu bk&if? jynfedAÁmef t0if?
½dk;awmf"mwf a½Tpifudk? a&ajrU½Sif rif;zdkYom? xm;cJh&if; r[kwfacs?
rxnfh& rae[k? apwDawmf BuD;tMuyfwdkYESifh? t&yf&yf yl;aygif;
vsuf? wpfaomif;wef? wpfodef;wef? BuHzefí xnfh0ifMuowJh/
apwDawmf wnfpOfvnf;? udk,fhtdrfwGif; trI½Iyf awGudk?
odrf;jzKwfcg vTwfxm;í? bk&m;ESifh pyfvsOf;onfh? usOf;aqmif&ef
[lorQudk? olr& igr&? olUxufig tm;usvsuf? udk,fhum,
&if;ESD;í? rsm;rsm;BuD; ygavatmif? a0,sm0pö trIrsKd;udk? onfydk;
½GufaqmifMuowJh/
apwDawmfh 'g,um? rif;'k| r[mvnf;? vkyf aqmif&m
udp?ö jyKvyk o
f l [lorQwu Ykd ?kd ulvcD twif;ay;? r,lvQif rif;ab;[k?
Burd ;f 0g;a&; a&mzuf? acsmufNcrd ;f onfh twGuaf Mumif?h ud,
k vf uf½dS
,lxm;aom? ulvDc aiGrsm;udk? wpfjcm;rSm rjzKef;? bk&m;rSm
oHk;rnf[k? vHk;vHk;BuD;ygavatmif? ÓPf½Smí xnfhMuowJh/
xdkr[mapwD? rNyD;rD umvwGif? aoorQ vltaygif;
wdkYonf? *wdaumif; &Muí? q-umr ewf½Gmü? xif½Sm;pGm
jzpfMuavukefownf;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 63
odkYvmonfh usrf;txGufudk? tcsufus em;pdkufí? tm;
wdkufBuD; jyKMurS? jrwfrked apwDonf? ar'eD urÁvm? ajrr[D
pH&mrS? jrefrMum psmef<uí? ebEÅ rd;k ,H0,f? NzKd ;vQaHh 0 a&mifn;D vsu?f
a½TawmifMuD; <um;ovdk? rm;rm;BuD; zl;arQmf wJhMu&rnf/
ud,k t
hf ouf ud, k 0hf nd mOfonf? wnforQ tpOfwiG v f nf;?
Munf½TifrI rqHk;? jrifrdwdkif; NyHK;&í? xHk;O'gef; xly0if? odkufordkif;
wrlwGifojzifh? om;tpOf ajr;tquf? omoem awmf wpfouf?
orÇmawmf wdk;wufvsuf? rdk;txuf wdrf,Hu? xdeftvQH a½Tbkef;
jzifh? wpfajrvHk; owå0gwdkY? ylZmp w&m;? r*Fvm yGg;rsm;atmif?
tm;usí cJMuapvdkonf 'g,umtaygif;wdkY/
qk a wmif ; jynf h arwå m pm NyD ; \/
«þarwåmpmudk a&;om;a0iSawmfrl&m o'¨gw&m;rsm;pGm xufoef
MuonfESifh qkawmif;jynfhapwDawmfBuD;udk topfjyifqifMuavonf/ xdkapwD
awmfBuD;onf rHk½GmNrdKUe,fwGif yGJawmf&jzpfí tvGefxif½Sm; ausmfapmawmf
rlonf»/

-------Ä--------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 64
ywåjrm; arwåmpm
1255-ck E S p f twG i f ;
rk d ; uk w f N rd K U? ywå j rm;aoa|; OD ; rS w f o d k Y a y;aom
arwå m pm
rkH½GmNrdKU? om"kZeygom'dum&mrrnfaom v,fwD awm
ausmif;wkdufae oHCmawmf av;usdyfausmfwdkYESifh ¤if;wkduf
q&mawmf arwåm&yfcHtyfonf/
ZrÁLywfukef;? ajrtvkH;wGif? pHEIef;rzuf? 0if;xdefvuf?
trsuf&wem? eDvmrsKd;rSef? tzkd;wef ywåjrm;? jzpfyGg; ay:xGef;&m?
r[muarÁmZ? wkdif;rsm;tcsKyf? rkd;ukwfNrKdUZmwd? rPdaoa|;BuD;
wpfOD;[k? txl;yGifYvif;? owif;BuD;pGm? wpfwkdif;vkH; omayaom?
'g,umarmifrw S -f --/
'la&oaEÅm yumaoEÅd?
[dr0aEÅm0 yAÁawm/
rdefYa[m "r®puf? a&Tusrf;xGuft&? 'geyg&rD? pm*DtrI?
tvSL tpGe?Yf 0H0h pHh m;pm;? &ufa&mol trsm;wGi?f bk&m;a[m usr;f vm?
&mZ0iftwdwf? t&dyfu vGefjyD;? a[m½kd;MuD;rsm;ukd? em;nD;zG,frI?
vTwx f m;jyKí? ,ckaemufjzpf? 0w¬Kopf? xkwaf qmifcg? ,yfaxmif
,yfv?JS a[majymyGw J iG ?f tvSL&J twGuEf iS ?hf oufaocH xkwzf rYdk mS ?
rkd;ukwfom; armifrSwf[k? wkdif;av;&yf q,frsufESm? vTrf;rkd;í
vmayaom? 'g,um owif;uk?d em;wGi;f rSm jynfEh u S ?f Mum;&onfh
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 65
twGufaMumifh? tcsufaumif; ay:jyD[k? oHCmawmftrsm;wkdY?
tm;wuf jcif;jzpfMuí? 'g,umhxH? wref MoZmukd? trSmpm
vufrSwfESifh? arwåm&yf apvTwfvdkufayonf/
taMumif;rSm? tavmif;pnfo?l wnfawmfro l nf[?k t,l
a0g[m? ausmuf p moH y d k i f ; ? tvd I i f ; wMuD ; ? woH w nf ;
xGufvif;aom? 'Dy&if;jrdKUr\? &yfjyKAÁ'dom? a&SUrsufESm jrdKUOD;0,f?
yuwl;tp? t0jrdKUeef;½kd;? rif;&mZm ESpfusdyfudk;wGif? rkd;ñ§if;quf
yOör? 'kwd, rif;acgif? Zr®L'dyf vif;ajymifonfh? a&Tbkef;a&mif
zGifhvSpf? oif;uspf&Sif ig;qJhig;? om;awmfcspf Oy&m? jrwfa&T*l
'g,um? oajynm yGifhvif;onfh? tdrf a&S Urif ; uk od k vf [k ?
O'[dkxif&Sm;? a&Todrfawmfjrwfbk&m;onf? ukvm;rif;0ifp?
or,tckduf? 0dyÜwåd tqkdufwGif? odkufvdkuf oltaygif;wkdY?
axmif;axmif;acs wl;azmf&m? Xmyem ausmufwkdufESifh? "mwf
awmfokduf ay:vmí? a&mifajcmufjzm xdefvif;? a&Ttqif;
aiGtqif;? rif;pHrSDykvJ? &J&J&ifhrkav;yef;? trSef;tm;qla&rSm?
tuka#ru? tcsiu hf qdk &dk vQi?f oydwrf Qe;D eD;? Bu;D -i,f-vwf ok;H pm;?
jrwf&iS af wmf ½kyyf gG ;rSm? ig;&mceft Y u,f? oku Yd avmuf Bu;D us,í f ?
tH h M ozG , f xk d u f v S a om? "mwf a wmf o k d u f ay:vmonf u k d ?
acwf u mv twG i f ; ? 0d y Ü w å d p uf e if ; í? ysuf , G i f ; onf h t rI ?
xdkufoavmuf jyKEkdifaom? vlYbkef;½Sdef tarmf? 'g,um ray:bJ?
orÇm awmfrSdefEGrf;í? ausmufwdkufcef; iltauGUwGif? vlawGUyif
rcHbJ? qdwfNidrfpGmpHaeawmfrl&avonf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 66
ud k ; uG , f & if ; 'g,um? Oy&mZf & mZmvnf ; ? xuf e wf
½Gmblrdu? owdawmfr&? omoemh'g,um? wpfuRef;pH aqGr[m
vnf;? a½TorÇmvifah ES;? ZmwmawmfarS;cdu k rf ?Ykd ta&;awmfr,ltm;?
oAÁnKbk&m;? jynfedAÁmef tvm;wGif? rdk;odMum;£E´mvnf;?
omoemudpöudk? pdwfcsawmfrlyg[k? y#dnmcHaMumif;ESifh? usrf;
a[mif;u xGufygvsuf? oufoufrJh aeonfudk? pdwfaMubdkYr½Sd?
jrwfrkedarG½Sifonf? a½Tyv’if aZ,smü? awZmawmfzGifhvSpf?
a½Tudk,fawmf wpfzefjzpfcgrS? a'0&mZfodMum;? aeEdkifonfhjzpf
vm;udk? Z,m;yHkvTmoí? jrwfbk&mh a½SUawmfjyif0,f? udk,fyifESifh
twif;? rn§mwef; jiif;&efzdkY? tcif;omvdkawmhonf/
jrwfa½Tudk,f t&[HrSm? avmu"rf bHk"avhESifh? BuKH
awGUawmfrlrIudk? r½I0hH rjrifaumif;? rBuHKawmif; BuHK&onfh?
umvysuf o nf a cwf a Mumif h ? apm&S i f c spf usuf o a&? EG r f ;
e,fíaeonfu?kd pdwrf ajy&wuf? warQmaf rQm?f wruf rufEiS o hf m?
,aeYxufwdkifa&mufatmif? apmifha&Smufí aeMu&ayonf/
taomu"r®mvdk? bkef;orÇm&dSolrS? o&D&"mwf arGrSefudk?
tylaZmfcHxdkufonf[k? tBuHESifhapmifhpm;? ESpfawGomrsm;awmh
onf/
ud k ; pm;&if ; tajcu? MumavavNid r f q d w f í ? t&d y f
awmfaxmihfaomaMumifh? "mwfawmfapmifh ax&fwpfpkwdkY? ,ckrS
tBuHopfMuonfrSm? rjzpfbl;igh&SifwdkY? txifESifh aeYarsmu?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 67
jrwf&SifapmorÇm[kef? aemufusíukefawmhonf/
þvlUbHkckacwfwGif? vlUtjzpfysHUysL;? yg&rDpdkufpl;í?
uHxl;onfh a,musfm;udk? jrwfbk&m;"mwfarG? 'g,umcHaprS?
jrwfpdaEÅcgrvifh? orÇmawmfyGifhawmhrnf[k axmufjcifh cgarQmf
anmif;í? owif;aumif;emMu&m? 'g,um armifrSwfonf?
orÜwdåtusKd;? uHukodkvfwefcdk;aMumifh? olYvufn§dK; nTefjy&m?
oJajrxk yxAsmaomfrS? &wem twdjzpfí? rPdppf ywåjrm;udk?
pyg;vdkoHk;EIdifonf[k? tm;vHk;wdkY waomaom? pyfrdwdkif; ajymMu
onf/
&ufa&myHk vSLrIrmS vnf;? ckavmu rsujf rifwiG ?f buf,OS cf g
pHwzJG ?Ykd teJi,f rDo
S o?l wvlrQr&S?d jrwfb&k m;rke?d ckE,
S rf sm;&Scd v
hJ Qi?f
rPdao|du? ywåjrm; aoa|;? armifrSwf\ tusdK;ay;udk? a&S;
twdwf b,fodkY? aemifzdkYrSm b,hfES,f[k? tus,ftyGg;? ed'gef;
awmfxm;jyDvQif? w&m;ork|mef? t[kwfÓPfjzifh?wpfokwåef
xGufavmufayjyD/
abm*o'¨g? ESpfjzmpG,fpHk? wu,f vkHayojzifh? 'kv’b
ckacwfwGif? vlUtjzpfvGefayaom rdk;ukwfae armifrSwf\?
t&yf&yfowif;udk? woif;oif; Mum;&ojzifh? bk&m;&Sifh arGawmf
"mwf? armifrif;udk tyf&vQif? uyf0dyÜwf vGefajrmufí? xGuf
oavmuf tcif;? tzdk;wef wdkufwGif;0,f? owif;awmf topf?
orÜwdå jzpfrnf[k? tBuHopf raemESifh? MoZmqdkoludk? oabmwl
apqifhí? armifrifhxH vTwfvdkuf&ayonf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 68
&cJonftcsuf? þuJhodkY ZmwfuGufudk? umv ysufu,f
ayí? ighxH0,f a&mufayonf[k? 0rf;ajrmufum tm;wuf?
o'¨gaZm xufxufESifh? ckrsufarSmuf twGif;wGif? armifrif;yif
"r®maomu? a'0geHyD,ESifh? rif;'k|*grPD armifrif;jyif r&SdjyD?
aZmyDwd &Tif&Tif? apwemMunfvifvsuf? a&ajrU&Sif rif;wdkYom?
xduk wf ef&if; tvkyu f ?kd a&S;ykaAÁ yuwl? umvysuf ulayí? igvdv k l
tcGifh&ayonf[k? tm;uscg &TifjrL;í? avSul;NrdKU tay:wGif?
ordik ;f awmf xif&mS ;? yGaJ wmf& bk&m;? NyKd ysuof nft
h vm;ud?k trsm;wdYk
pkaqmif;í? tkyfzdk aygif; wpf&mausmf? xyfrHrnfh tay:wGif?
"mwfawmfwu kd f vkycf if;rSm? armifrif;ESihf avsmo
f nf[?k oHCmawmf
trsm;wdkY? oabmxm; nDMuonf/
jrwfb&k m; omoem? ESpif g;axmif tMumwGi?f 0ZD&m oe?
yv’iaf AGXmeü? ½So d rQtm;vH;k ? "mwfarGuek f pk½;kH í? oH;k vlUxGwt
f ppf?
a½Tu, kd af wmf jzpfNy;D vQi?f acwfZmwd aomif; vH;k ud?k a½Tbek ;f a&mif
usif;y? udk,fawmfwdkif tvif;jyojzifh? aomif;avmu AdkvfvlwdkY?
odrfhodrfhql waomaom? ½SdvufpHk MoqJwGif? rD;awaZmvQHx?
jynfedAÁmef r<urSD? acwfumv tysuf? 0dyÜwåd onfpufESifh?
0dygufawmf uHaiGU? 'ku©awmf awGUcdkufwGif? csrf;ajrU&m tcif;udk?
armifrif;rS rBuHvQif? teEÅoAÁnK? "mwfarGawmftpkrSm? uHwpfck
jzpf&½Smacs awmhrnf/
odjYk zpfygí? b*0g oH;k vlU\? "mwfarGawmftpkrmS ? jrwf"mwk
y&deAd mÁ ef? rpHrt DS wGi;f ? 0dyw
Ü v
då w
G u
f if;í? armif rif;\ vufx0J ,f?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 69
tNrt J wnf ude;f arGUí? csr;f ajrUpGm pHaeawmfryl gapvdak Mumif;ud?k
owif;aumif;tvTmESi?hf arwåm&yf apvTwv f ukd af yonf? rd;k ukwf
NrdKUae? 'g,um armifrSwf---/
ywå j rm; arwå m pmNyD ; \/
«þarwåmpmudk q&mawmfb&k m;Bu;D \wynfh pdik jf yif½mG om; armifMoZm
qdkoludkapvTwfí rdk;ukwfNrdKU bk&m;'g,umOD;rSwfxHodkY ay;ykdYawmfrlaponf/ /
armifMoZmonf q&mawmfb&k m;trdeEYf iS hf oGm;a&mufí bk&m;'g,um OD;rSwt f m;
aumif;rGefjywfom;pGm zwfMum;íjy&m? apwem o'¨gxufoefojzifh aiG
wpfaxmifhig;&m tvSL0ifvdkufonf/ /¤if;jyif xkdtopfjyifaom apwDBuD;NyD;vQif
xD;wifygrnf[lívnf; tmrcHvdkufonf/ /wpfzefarmifMoZmudkvnf; aiGwpf&m
ESifh0wfpkHwpfpkH qkcsvdkufavonf/»
--------Ä--------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 70
oD[awm bk&m;ausmufpm
rdk;ukwfNrdKU? bk&m;wum-OD;rSwf awmif;yefcsuft&
1265-ck? 0gqkdvtwGif;
a&;om;awmfrlaom ausmufpm
earm wó b*0awm t&[awm
or®morÁK'¨ó
(1) O',m ,ó {uó?
o'¨r®&Hod Zmvdaem/
yAkZÑðok ZerÁKZm?
Zmwdacawå r[moa&/
(2) 0E´mrd wH r[m ol&H?
r[marm[ warmEk'H?
oÍÆmwH aom ['a, r,SH?
warm cE¨H yEl'wH/
(tmoDo ESpf*gxm)
(1) o'¨r&® o H d Zmvdaem="r®uE© m¨ a'oemaygif; ½Spaf omif;
av;axmif w&m;a&mifwnf;[laom a&mifjcnf uGe&f ufuv kd nf;
jzefYMuufvif;ajymif aqmifawmfrlayxaom? {uó=0Dpdb0*f
e,ftcsuw f iG f NyKd izf ufrjyL wpfqw
l nf;om jzpfawmfral yxaom?
,ó r[mol&ó=tMuifoAÁnKjrwfpGmbk&m;wnf;[laom
aerif;BuD;\? O',m=oAÁnKwÓPfawmfwnf;[laom ,k*Ed¨K&f
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 71
awmif pGef;rS ay:xGef;xGufjyL O'nfawmfrljcif;wnf;[laom
taMumif;aMumifh? Zmwdacawå r[moa&=av;uRef; wpfjrifhrdk&f
xdkxdkrsm;pGm pMu0Vmaygif; wdkufwpfaomif; wnf;[laom Zmwd
acwf pMu0Vm y'kr®mMumtdkifBuD;ü? ZerÁKZm=yg&rDjrifh orÇm&ifhí
tcGifhqHkBudKuf uRwfxdkufool ewfvljA[®m owå0gwnf;[laom
Mumtaygif;wdkYonf? yAkZÑðok=opömav;qifh zGm;zGm;pGifhvsuf
yGifhMuavukefNyD/
(2) r[marm[ warmEk'H=pMu0Vmaygif; wpfaomif;
wduk af e Adv
k af jcrsm;pGm owå0gwd\
Yk oEÅmef0,f w&HrpJ tNrzJ ;kH ydwf
t0dZÆmwnf;[laom BuD;pGmaom trdkufarSmif BuD;udkvnf;
w&m;a'oem ÓPfa&mif0gjzifh aumif;pGmy,fazsmuf tvif;
a&muf a wmf r l x aom? wH r [mol & H = xd k o AÁ n Kjrwf p G m bk & m;
wnf;[laom aerif;Bu;D ud?k t[H=tuREykf o f nf? 0E´mrd=o'¨gNzKd ;NzKd ;
OD;nGwfusdK;vsuf½Sdcdk;yg\? aom r[mola&m=xdkoAÁnK jrwfpGm
bk&m;wnf;[laom aerif;BuD;onf? r,SH=tuREkfyf\? ['a,=
pdwfESvHk;ü? oÍÆmwH=b0rsm;pGm urÇmbmu ruGmxufMuyf
txyfxyfvQif ude;f 0yfjzpfygG ;um yg½Sí
d aeaom? warmcE¨=H t0dZmÆ
wH;k arSmiftvH;k ud?k yEl'wH-yEl'wk=þonfah usmufpm a&;pyfcgü
a0;pGmy,f½Sm;awmfrlygapownf;/
(1) e&oDa[m e&moabm?
ZdeoD[ 0dZrÇaem/
orkEé'd r[mem'H?
wdblrdau r[m0ae/ /
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 72
(2) "mwked"meH ,H apwsH?
wó emx auo&daem/
wó oD[awmemró
erw¬K oAÁ'g rr / /
(oD[awm apwDawmf ½Sdcdk;ESpf*gxm)
(1) e&moabm=vlewfjA[®m owå0gtaygif;wdkYxuf
qwuf oacsFBuD;jrwfawmfrlayxaom? a,m e&oDa[m=
pMu0Vmaygif; wpfaomif;wdkufol ewfvljA[®m owå0g wnf;[l
aom om;taygif;wdkY\t½Sif tMuifjrwfpGmbk&m; wnf;[laom
auo&&mZmjcaoFhrif;BuD;onf? ZdeoD[ 0dZrÇaem=cyfodrf;ukef
aom bk&m;ocif t½SifjcaoFhrif; BuD;wdkY\ uGefYjrL;wifhw,f
prÜ,fjcif;wnf;[laom tuka#ru rsm;jrwfvSaom wefcdk;½Sdef0g
jym#D[mtxl; uGefYjrL;wifhw,f prÜ,fjcif;ESifh jynfhpkHawmfrlonf
jzpfí? wdblrdau r[m0ae=bHkoHk;yg; wnf;[laom a[r0EÅm
r[m*Edkif NrdKif&*HkaMum awmBuD;oHk;axmiftwGif;ü? r[mem'H=
twkr& Bu;D jrwfvo S nfh "r®a'oemoHwnf;[laom jcaoFrh if;\
[de;f jcif; toHu?kd orkE'é =d av;qJih g;0g tMumESpaf ygif; aumif;pGm
ausmfNcdrf; [def;awmfrlNyD/
(2) wó emxauo&daem=xdkjrwfpGmbk&m; wnf;
[laom oD[&mZm r[mjcaoFrh if;Bu;D \? "mwke"d meH= o&d&"mwf
arGawmfjrwf\ ude;f 0yfwnfxm;&mjzpfayaom? ,H apws=H tMuif
oD[awm apwDawmfjrwfonf? tw¬d=½Sd\? wó oD[awm
emró=xdkokemy&ef wrÜ'DyuarÁmZESifh &mrnwGif av;cGifwdkif;
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 73
vH;k rd;k odcYk sKe;f atmif a½Tbek ;f awmufy ausmaf pmvSaom oD[awm
apwDawmfjrwftm;? oAÁ'g= omoemig;axmif qHk;atmifaphajrU
nOf h a eY r pJ tNrJ e d p ö umvcyf o d r f ; ü? rr=tuREk f y f \ ?
earm=½Sdcdk;jcif;onf? tw¬K= jzpfygapownf;/
b'´ u yf r nf o m? þurÇ m rS ? jyef u mwG u f a &? oacsF
av;ude;f ? wpfoed ;f aph&m? om&rPfurÇmü? igwdbYk &k m; tavmif;
awmfoljrwfonf? aomif;ZrÁL&yf ESHUpyfaMunm? yGifhvif;omaom?
&r®m0wD? &mZXmeD? a½TjynfawmfBu;D twGi;f ? owif;xGe;f y? xif½mS ;
vSaom? jA[®P r[momvtrsKd;ü jzpfawmfrlí? okar"m[k?
onmtarmf? trnfawmfjzifh? xifay:ausmfapmawmfrlavo
wnf;/
Ä ,if;onft h cg? okar"m\? ESpjf zmrdb? aovGef Muí?
"eOpöm? &wema½TaiG? pnf;pdraf wGu?kd jrifacsvwfaomf?
tBuHay:onfum;- pD;yGg; vrf; rnfonf? Opö m "e
pD;yGg;vrf;? oyÜK&do pD;yGg;vrf;[lí ESpfvrf;½Sd\?
Ä r&ao;aomypön;f Opöm? XmeEÅ&wdu Yk ?kd &atmif jyKvyk f
tm;xkwfjcif;? &½SdNyD;aom ypönf;Opöm? XmeEÅ&wdkYudk?
odr;f ydu
k cf pH m;? yGg;rsm;wd;k wuf atmif? jyKvyk t
f m;xkwf
jcif;onf? Opöm"epD;yGg; vrf;rnf\/
Ä r&½Sad o;aom? tqifq h ifh jrifjh rwfaom? oDv trsK;d rsK;d ?
orm"d t rsKd ; rsKd ; ? ynmtrsKd ; rsKd ; wd k Y u d k ? &½S d a tmif
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 74
raerem;? tm;xkwfjcif;? &½SdNyD;aom oDv orm"d
ynmwdkYudk? wpfaeYwpfjcm; pnfum; yGg;rsm;atmif?
tm;xkwjf cif;onf? oyÜK&od "r® pD;yGg;vrf;rnf\/ /
Ä Opöm"e pD;yGg;vrf;onf? oHo&mü pHkvrf;arsm vrf;
jzpf\?
Ä oyÜK&do pD;yGg;vrf;onf oHo&mrS qefwuf vrf;
jzpf\/
wpf vrf;udkvGwfrS wpfvrf;udkvd k uf Ed k if \ oH o&mrS
qefwufvrf;rnfonf vlUbHkvlUb0üom ½Sdacs\/ wpfyg;aom
bHkb0wdkYü r½Sdacs/ vlUbHkvlUb0 rnfonf? tvGefBuKH BudKufcJ\/
b0wpfodef; wpfoef;wGif? wpfBudrfwpfcgrQ &cJvS\/ vlUb0udk
&aomem&DrSpí? wpfem&DudkrQ udavom "r® avmupD;yGg;ESifh
ukeaf pjcif;iSm rxdu k af cs/ rdarG zarG uka#½Spq
f ,frQaom? þa½TaiG
&wem OpömpD;yGg;awGudk ighOpöm[k wG,fwmrdonf½Sdaomf wG,f
wmrdonfh em&DrSpí pHkvrf;arsm vrf;odkY yg&acsawmhrnf/ /
igonfrwG,fwmrSD tjrefraES; pGefYíajy;rS ta&;vSacsrnf[k
BuHpnfawmfrlNyD;vQif &r®m0wD jynfoljynfom;wdkYudk zdwfMum;
aMumfjimí pGeBYf uaJ v\/ ckepf&ufpeG BYf uí J rukeEf ikd ½f jdS yefaomf oDv
orm"d ynmrIrsKd;r[kwfyJ pGefYBuJrI 'geukodkvftwGufESifh aeY&uf
em&DawG arsmíuke&f onfukd rcHEikd ½f jdS yefí? ckEpS &f uf ajrmufaom
aeYü tukeyf pfpeG NYf y;D vQif "r®u
d awmifoYkd xGuaf wmfrí l &aoh&[ef;
jyKawmfrlojzifh? ckESpf&uftwGif; psmeftbdnmOf ormywfwdkYudk
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 75
jzpfapí aumif;uifajrrd;k ysv
H sK;d oGm;vmum? csr;f ompGm aeawmf
rlpOf 'DyuF&m jrwfpGmbk&m;udk zl;jrif&í ed,wAsm'dwf wHqdyf
atmifyef;udk qifjref;awmfrl&avownf;/
om&r@urÇm xdt k cgrSpí av;oacsEF iS hf urÇm wpfoed ;f
twGif;ü ESpfusdyfoHk;qlaom ½Sifawmfjrwfbk&m; wdkYtxH cH,ltyf
aom ed,wAsm'dwf ½Sdawmfrlojzifh tqHk;b0 ypdärodkY usa&muf
awmfrl&mwGif &mZN*dKvfpD&ifpk O½ka0V aoeed*Hk; ½GmBuD;teD;
wpf&moHawmif tjrihfaqmifonfh a½Tanmif&dyfom ty&mZdw
a½Tyv’ifxuf? t*Fgav;yg; ESifhjynfhpHkaom 0D&d,awmfjrwfudk
Muyfrwfaqmufwnfí csrf;ajrUpGm aeawmfrlpOf/
aer0ifrSD rm&fppfonfudk atmifjrifawmfrl\? oef;acgif
,Hü 'dAÁpu©KÓPfudk&awmfrl\? rdk;aomuf,Hü cyfodrf;aom
bk&m;&Siw f \ Ykd "r®wm t*FgwpfqEhJ pS yf g; ESijhf ynfph aHk om y#dpo
ö rkygÜ 'fukd
okH;oyfawmfrlí aomif;wkduf pMu0Vm r[myx0D r[D0okH
odrohf rd w
hf vHk Qif tukevf yI &f mS ; vlo;Hk yg;ü bk&m;tjzpfoYkd a&mufawmf
rlownf;/
bk&m;jzpfNyD; bkef;rD;awmufxdef tpdaEÅ,s teEÅpkH
aus;Zl;*kPfjzihf bkHb0*fqkduf qlvdkufNcdrfhtkH; aomif;wdkufvkH;udk?
0dkufcsKH;jynfhNzdK; tNrdKufrkd;BuD; &GmapNyD;í jynfBuD; edAÁmefpHawmfrl
ownf;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 76
edAÁmefpHawmf? rloa&mfwnfh? a½Tudk,fawmfjrwf? ½kd;awmf
"mwfudk? vlewftrsm;? ukodkvfyGg;í? okH;yg;csrf;om? &bdkYiSg[k?
ocsFmwGufa&? tuka#rQ? rujzmpdwf? ZrÁL'dyf0,f? t"d|mefBuD;?
toD;oD;ESifh? bkef;rD;awmuf&pfapownf;/
y&deAd mÁ ef? pHNy;D wkv
H pf? tESpEf pS &f mausm?f &Sv d wf aomfwnf?h
xkad &mftcg? oD&"d r®maomurif;Bu;D ? bke;f rD;aev? xGe;f yvwfaomf?
"mwf a rG a wmf w d k Y u d k ? aomif ; armf Z rÁ L ? jzef Y j zL;awmf r l o jzif h
tql a &aygif ; ? &S p f a omif ; av;axmif ? wnf a xmif a pNyD ; ?
apwDawmfrsm;? bk&m;wefc;kd Bu;D ? toD;oD;wdw Yk iG ?f wdik ;f Bu;D av;&yf?
pdk;uGyfydkifeif;? rif; tqufquf? rysufpOfvm? udk;uG,f&m[k?
&mZ0iftcef;cef;? O'gef;tqdkif;qdkif;? ordkif;tjzmjzm? ausmufpm
trsdK;rsdK;? r½kd;rwdef? wefcdk;rrSdef? *kPfod&fxif&Sm;? þoD[awm
bk&m;onf? wpfyg;t0if jzpfayownf;/
od&d"r®maomu yxrwnf&if; ,dk,Gif;ysufjym; ½Sdjyef&m
ayguúH&mZm r[mpnfolrif;BuD;onf o&u©ef½kyfyGg; pum;ukd;ykdif;
rSjzpfaom eHYomESpfapwDrsm;ukd xnfhoGif;xyfrH wpfzefjyifqif
awmfrlonf/
¤if;aemuf &wemyl& t0jynfBuD;rS twkvoD&d r[m
&mZdE´ma'0D bGJUwHqdyfcH awmifnmpHrdzk&m;BuD;onf apwDjrwf
ukv d nf; xyfrjH yifqifonf ausmufpmarmfueG ;f xk;d rSwí
f 0wåuH
rkd;ajrrsm;ukdvnf; vSL'gef;onf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 77
¤if;aemuftr&yl& NrdKUwnfeef;wnf bkd;awmfrif; w&m;
BuD;onf awmifawmfwpfjyifvkH;ukd ausmuftkwfwkdYjzifh pDrHcif;
usif;awmfrlonf? apwDawmfukdvnf; ausmuftkwfwkdYjzifY xyfrH
jyifawmfrlonf? e0&wfpDjc,faom a½TxD;ukdvnf; wifvSLawmf
rlonf/
¤if;aemufrEÅav;&wemykH yXrNrdKUwnfeef;wnf yÍör
o*Fg,emwif crnf;awmf ewfjynfpH rif;w&m;BuD;onf apwD
awmfjrwf\a½SU bkHckESpfqifY½Sdaom tm½kHcHjymom'fukd aqmufvkyf
awmfríl jrefrmouú&mZf 1234-ck? wykw Yd JG vqkwf 14-&ufaeYwiG f
a&pufoGef;cs vSL'gef;awmfrlonf/
okeE´mbd"Z r[m&mZm"d&mZ*k½k wHqyd ef mrH ½Sad wmf rlaom
rtlq&mawmfMuD; arwåm&yfcHcsufESifh apwDawmfjrwf ywfvnf
0ef;usif ukvav;wm ig;&mtwGif; e,fav;&yf owfrSwfykdif;
jcm;vsuf? aus;iSufom;ig; wd&pämefowå0g taygif;wkdYtm;vnf;
tb,'geç Zd0dw'ge ay;vSLawmfrlonf/
þokv Yd Qiw
f nf?h &mZ0if r[m0if? rif;pOf rif;quf? rysuf
pOfvm? awZmwefckd;? rnSdK;rwdrf? *kPfod&fxGef;y? a½Tbkef;awmf
BuD ; vS a om? þoD [ awm apwD a wmf j rwf o nf ? ,ck t cg?
Ak'b¨ mom? omoemjyKrif;wkYd yçvyfcu kd Bf uKH onfEiS ?hf *kPo
f &d w
f efc;kd ?
nSdK;&eftcGifh? qdkufvifhav&m? omoemawmfjrwfudk? apmifhMuyf
MunfY½I? aMumifhMujyKMuayukefaom? or®ma'0 ewfrif;wdkYonf?
tcif;jrifajrmf? EId;aqmfwdkufwGef;? jynGef;ulnDMuonfhtvm;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 78
bk & m;omoemawmf j rwf ü ? tvG e f o uf 0 if ,H k M unf
jcif;½Sdojzifh? ESpfpOfxm0&? wpfaxmifukef ESpfaxmifukef? wpf
odef;ukef ESpfodef;ukef? Ak'¨jrwfpGm omoemü? &wem a½TaiGwdkYudk
pGefYBuJí? ysufNyKd ,dk,Gif;aom? bk&m;*lausmif;? wefaqmif;
jymom'fwu Ykd ?kd xyfrjH yifqifjcif;? topf topfaom bk&m;*lausmif;?
wefaqmif;jymom'fwdkYudk? wnfaxmif aqmufvkyfjcif;wdkYjzifh?
uk o d k v f a &puf ? vuf E S i f h r uG m ? abm*o'¨ g ? ES p f j zmpG , f p k H ?
avmufvHkyGg;wdk;? yifv,fcsOf;atmif? owif;*kPfNzdK;ayaom?
rd;k ukwNf rKd Uae bk&m;'g,um OD;rSw?f bk&m;tr r,fNidrf;? om;Bu;D
armif b d k ; Mu,
Mu,f? om;vwf armif b d k ; oG , f? ¤if;ti,f armif
bd k ; EG ,f? om;i,f armifbdk;NrdKU oD®;i,f rtd rfwdkYonf? o'¨g[kef
Av0? xufoefMuojzif?h a0g[m&aumZm? jrefrmouú&mZf 1275-
ckEpS wf iG ?f topfwpfzef? xyfrMH u&m? apwDawmfjrwfukd ? bdeyfawmf
a&Ttwd rGef;rHonf? tm½kHcH vdkPfrkcfudkvnf;? zvfrSeftwd
rGe;f rHjc,fv, S o f nf? tm½kcH H wefaqmif; jymom'f twGi;f rSmvnf;?
ausmuf t*FawwdjYk zif?h ajyjypf acsmarmpGm? orHwvif; pDcif;onf/
omoemawmfxrf;? &[ef;oCFmawmfjrwfwdkY? udef;0yf
rSDwif; oDwif;oHk;awmfrlMu&ef? apwDawmfjrwf t&H ausmif;uef
wd k u f w mud k v nf ; ? wnf a xmif a qmuf v k y f í ? y&d , wå d " &?
vZÆDayov? odu©mumr jzpfawmfrlukefaom? oHCmawmfwdkYudk?
yifhzdwfwifvSLí? jzLpifvSpGmaom? apwem tpkjzifh? pwkypö,
'g,umcHayonf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 79
þodkYvQifwnfh? av;cGifwdkif;vHk;? rkd;odkYcsKef;í? a½Tbkef;
awmfBuD;vSaom? oD[awm apwDawmfjrwftm;? ig;Budrf ajrmuf?
xyfrHjyKpk NyD;pD;½Sdav&m? yw¬emqkawmif;um;/
r,H = rd k ; uk w f N rd K Uae? aqG Ó wpf o if ; ? oD w if ; r,k w f ?
tuREfkyfwdkYonf? £rdem ykane=þoD[awm ½Sifyifjrwftm;
ig;Burd af jrmuf? axmufyhH xyfrjH yKpk vSL'gef;&aom aumif;rIaMumif?h
£rH apwd,=H þoD[awm ½Siyf ifb&k m;onf? pD&umvH=omoem
awmf ig;axmif a usmf a tmif ? 0d a ZÆ m wwk = wd k i f ; BuD ; av;ay:
[dk;[dk;ausmfvQif bkef;awmfawmufxGef;ygapownf;? toknH=
xGufol0ifol ylaZmfolESifhvSLol 'gef;ol ½Sifvltaygif; aomif;
aomif;qlnH w&Hrqdwf wdkif;vHk;ndwfonf? a[mwk=jzpfygap
ownf;? £rH apwd,H=þoD[awm ½Sifyifbk&m;udk? ylaZEÅm=
½Scd ;kd ylaZmf zl;ajrm§ f vSL'gef;Muukeaf om vl½iS tf aygif;? olawmfaumif;
wdkYonf? edAÇ,m=tEÅ&m,fcyfodrf; ab;cyfodrf;wdkYrS uif;Nidrf;Mu
uk e f o nf ? a[mEÅ K =jzpf M uygapuk e f o wnf ; / orÜ w d å a ,m=
awmifhworQ BuD;jrwfvSaom avmuDavmukwå&m csrf;om
cyfodrf;wdkYudk? vbEÅK=awmif;wdkif;jynfh0 &Muygapukefownf;/
a'a0g=rd;k rif;onf? orH=nDnw G pf mG ? 0ówk=ESppf Of rjywf
ajzmifhrwfaMunm ½Gmygapownf;? &mZmaem=wkdif;½Sifjynf½Sif
bk & if x D ; aqmif ; rif ; taygif ; wd k Y o nf ? "ar® e =w&m;ojzif h ?
&|H=wdkif;EdkifiHol Adkvfvltaygif;udk? &u©EÅK= apmifha½SmufMuygap
ukeof wnf;? a'0g=omoem apmifeh wf taygif;wdo Yk nf? omoeH=
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 80
omoemawmfu?kd &u©EKÅ =MuyfMuyf wJw?J tNraJ pmifah ½SmufMuygap
ukefownf;? bdu©L=omoemawmfxrf;? &[ef;awmf oHCmawmf
taygif;wdkYonf? omoeH=y&d,wådomoem y#dywådomoem
y#da0" omoem[laom? omoemawmfjrwfoHk;yg;udk? "ma&EÅK=
udk,fpdwfESpfjzm om,m csrf;ajrU wpfaeYwpfjcm; wdk;yGg;avatmif
aqmifawmfrlEdkifMuygapukefownf;/
r,Hy=d tuREyfk w
f o
Ykd nfvnf;? £rdemykane=þ oD[awm
½Sifyiftm; ig;Budrfajrmuf rGef;rHjyKjyif&aom þaumif;rIaMumifh?
£roð® ba0=þb0ü? ,m0ZD0H= touf½SnforQ umvywfvHk;?
omoeH=omoemawmf jrwfudk? pwl[d ypöa,[d=ypönf;av;yg;
wdkYjzifh? tEk*¾aPS-,smr=aeYpOfvpOf ESpfpOfrpJ tNrJcsD;ajr§muf
axmufyHhvSL'gef; EdkifMu&ygvdkukef\/
ba0-ba0=b0tqufqufüvnf;? taomu &mZm
0d , =oD & d " r® m aomu rif ; MuD ; uJ h o d k Y ? omoe[d w H = omoem
awmfjrwf tusKd;pD;yGg;udk? ua&,smr=ypö,"r®m ESpfjzmaom
tEk*¾[w&m;wdkYjzifh wpfaeYwpfjcm; pnfyifxGef;um;atmif
½GufaqmifjyKpkEdkif&ygvdkukef\/
ypämumav=omoemy aemufumvüvnf;? oyÜK&d-
ao=tvHk;pHkaom bk&m;tavmif; yapöuAk'¨g tavmif; t&d,m
om0utavmif; &aoholawmfaumif; &[ef; olawmfaumif;
vlolawmfaumif; ½Sifolawmfaumif; taygif;wdkYudk? pwl[d
ypöa,[d=ypönf;av;yg;wdkYjzifh? tEk*¾aPS,smr=vdkvdkorQ r&r½Sd
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 81
Munfbdo'¨g apwemjzifh aumif;pGmcsD; ajr§muf&ygvdkukef\?
arawå,sumav=t½Sifarawå,sbk&m; vloHk;yg;0,f xif½Sm;yGifh
awmf r l a omtcgü? omoeH = omoemawmf j rwf u d k ? pwl [ d
ypöa,[d=ypön;f av;yg;wdjYk zif?h tEk*P ¾ w dS mG =temxydPaf oa|;
Bu;D om;orD;wdEYk iS hf ZeD; armifEw
HS pfpu
k ohJ Ykd cs;D ajrm§ uf axmufyjhH cif;
udjk yKí? AkaZÑ,smr=opömav;yg; w&m;odjrif uRww f ef;0ifMu&yg
vdu
k ek \f /
£rH yknbm*H=þaumif;rI þukodkvf\tzdkYudk? rmwm
yDwkeÍö=rdcif-zcifwdkYtm;vnf;aumif;? ÓwumeÍö= aqGrsKd;
taygif;wdkYtm;vnf;aumif;? tmp&d,meÍö=q&m oljrwfwdkYtm;
vnf;aumif;? &mZmeÍö=wdkif;aygif jynfaygif tkyfpdk;acgif;aqmif
tacgifaoXfeif; jynfh½Sifrif;wdkYtm;vnf;aumif;? a'0wmeÍö=
avmuygvewf omoemapmifh ewftaygif;wdt Yk m;vnf;aumif;?
,r&mZmeÍö = i&J o Xf e if ; ,rrif ; wd k Y t m;vnf ; aumif ; ? oAÁ
owåmeÍö=oH;k qJwh pfbkH tvH;k pHük usiv
f nfuek af om owå0gtaygif;
wdkYtm;vnf;aumif;? bmaZr=trQay;a0ygukef\? oAÁowåm=
cyfodrf;ukefaom owå0gtaygif;wdkYonf? edpöokcdaem=tNrJvQif
udk,fpdwfESpfjzm csrf;omjcif;ESifh jynfhpHkMuukefonfjzpfí? o'¨r®
*½kaem=olawmfaumif;w&m;udk toufru av;jrwfMuukeo f nf?
a[mEÅK=jzpfMuygapukefownf;/
oHyikd ;f vuFm
atmifyGJ r*Fvm? ed'gef;omydrfh? ajcmufjzmbkef;yGifh? b0*f
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 82
jrifhatmif? zGifhawmfrlNyD;? vlUqDrD;vQif? jynfBuD;edAÁL? pHawmfrlu?
ql q l " mwf a ygif ; ? taomif ; aomif ; ud k ? rif ; aumif ; "r® m ?
aomu&mvQif ? pk v ’ m oD w d ? o[ód w nf h ? apwD r sm;pG m ?
wnfxm;&mwGif? tygt0if wpfqlyif[k? vl½Sifaomaom?
ckwdkifajymom;? oD[awmac:? ykxdk;awmfudk? rif;ausmf&mZdef?
e&mod[fwdkY? tBudrfav;vD? jyifqifNyDwnfh? yÍörDBuHK? ,ckwkHrl?
jrefbkHXme? uarÇmZtcsKyf? rkd;ukwfZmwd? rPdaoa|;? owif;
arT;vsuf? vSLay;'ge? oDvjzLpGm? 'g,umOD;rSwf? arwåm"mwfjzifY?
cspfjrwf&ifESD;? ZeD;r,fNidrf;? apmifYxdef;,k,? ykwå"Dwm? aygif;
uvsmwkdY? aumif;pGmMunfvif? apwD,if0,f? jyKjyifwvif;?
orHcif;\? vkP d w f iG ;f rkcyf s?H tm½kcH w
H iG ?f pDrq
H ef;Mu,f? zvfreS jf c,fí?
oyÜ g ,f v S x G # f ? apwD j rwf u k d ? a&T " mwf v QH 0 g? rG e f ; rH u mvQif ?
aomPÖmtwd? xdefapbd\? &&Sdukokdvf? tzkdYukdrl? xkdxkdpuú0g?
bkHrsm;pGmü? owåmeEÅ? &SdorQvkH;? odrf;BuKH;ykdufcsKH? a0iSwkHonf/ /
a&TbkHoD0 vufaqmifwnf;/
oD [ awmbk & m; ausmuf p m oH y k d i f ; NyD ; \/
--------Ä--------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 83
omoemavQmuf ESpfrsdK;
rkH&GmNrdKU? r[mv,fwDwkdufBuD;twGif;
nOfhtcg oHCmawmfrsm; 0wfwuftNyD;wGif
owdoHa0* &Mu&eftaeESifh
tNrJavQmufqkd&ef a&;om;awmfrlonf
owå0gtrsm;? aomif;wkdufom;wkdY\? ywåjrm;o&zl?
jzpfawmfral om? oAÁnK &Siaf pmonf? ok;H avmu tcsu?f oHo&m
*,ufrS? rxGufEkdifepfarsmí? warmarmaeMuaom? a0ae,s
txk ? owå 0 gtEk a wG u k d ? u½k P mAv0? oem;awmf r l v S í ?
trwtNrdKuf? a&TvufawmfqkdufjyD;ukd? odrf;ykdufawmfrrlyJ?
yg&*lxEJ ;DS ? o,rÇL 0ScJ s;D vsu?f yGtJ oD;D igcHrnf[?k tBuaH wmf {&mESi?hf
a&TAsm'dwf Zifyef;udk? qifjref;awmfrlNyD;í? toacsFUtoacsF?
av;Burd w f ikd f vGeaf pvsu?f ode;f uayÜtjynf?h b'´uyftvnfw h iG ?f
jznfNh y;D onfh yg&rDaMumif?h omuDE, G f aenTe0Yf ,f? aqGt"GeYf qufr;DS
vsuf? r*fc&D;acR vSpfonfh? oajyacwf aAGil? yv’ifaMumh
a&Gwrl0,f? aewpfql a&mifawmufodkY? ajymifajrmuf awmfrlNyD;rS?
aum@n tp? okb'´tqkH;? uRufxdkufol tm;vkH;udk? w&m;AHk;
vTwBf uí J ? uRwyf BJG u;D cHNy;D aemuf? c&D;axmuf wpfpcef;? jynfeAd LÁ
tjref;wGi?f yef;rOÆLvQmndwí f ? Asm'dwaf wmf ocJo h nf? o'¨ro ® ;kH jzm?
omoemESpfaygif;um;? ig;axmifjzpfygonfbk&m;? xdkomoem
ig;axmifteuf? vGefcJhNyD;aom? twdwfomoemawmf jrwf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 84
onfum;(---------)ESpf? jzpfygonfbk&m;/ a0ae,s tusdK;udk?
onfydk;&Gufaqmifcg aemifvmvwåHUaom tem*wf omoem
onfum; (-------) jzpfygonfb&k m;/ ,cka0g[m? aumZmwGupf pf?
ouú&mZf um; (--------)ckESpf? Owk*drSEÅ waygif;vjynfhausmf (--
---) &uf (-------)aeY jzpfyg onfbk&m;/
,if;odkYvQif? omoemESpft<uif;? tm;enf;onf jzpf
jcif;udk? opfvif;pGm arQmf½Ivsuf? ckoEÅmef ckb0vdk? [ef&
onft h csuu f ?kd qufvuf&efta&; arQmaf vav a0;aom aMumif?h
awbkr®d 0#fEG,frS? uRwfvG,f&eftrIudk? ,ckrS &J&J? vGwfvGwfBuD;
rcJyJ? usdcRJcRJ a,mifawmifawmif? tonf;awmf aMumifMuvQif?
aemifwç awGayG½yI ?f udavom ikww f w
k Ef iS ?hf jrKyNf rjJ rKyf arsmNraJ rsm?
0#fyifv,f wpfaMumrSm? wazgazg aeMu&awmhrnf/
odkYjzpfygí? onfcE¨m onftouf? onfudk,faumif
twGufESifh? oufomcGifhrcdk? y&d,m,f rydkbJ? ax&fyk*¾dKvf
olawmfaumif;wdkY? rla[mif;udk pH,lvsuf? o,rÇLoufESif;?
onfocifh vufwiG ;f rS? xGujf iif;um aoGzb
D ?Ykd ayGyvD ÓPf pkwEf iS ?hf
[efvyk af wmf rrlMuyJ? wpfjzLxJ wpfajzmifx
h ?J olUxufig cJrnf[?k
&J&JBuD; BuHMuí? [ef&onfhtcsuf? onfb0wpfouf? þcE¨m
twGufudk? rsufwpfyiftav;rQ? ta&;awmf r,lMubJ? oAÁnK
bk&m;\? bufawmfom;vHk;vHk;? rjzpfvQiftqHk;[k? pdwfwHk;wHk;
csNyD;vQif? ocFg&tppf? þcE¨mtjzpfudk? oepfukef vSefavSmvsuf?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 85
ÓPfoabm e,fcsUJ í? ½G,cf &hJ if;wpfc?k bufawmfygtrIu?kd ckb0
aemuf b0? vG,fulpGm&pdrfh[k? vSvSBuD;wifpm;? pGrf;oavmuf
BudK;pm;í? tm;wdkufBuD; cJawmfrlMuygrnfhtaMumif;udk? azgh
za,mif;wlavsmf? vufq,fyGifh xlarmfvsuf? ylaZmfum avQmuf
0efyY gonfb&k m;/
«þomoemavQmufudk?omraPwdkYu nOfhpOf 0wfwuftNyD;wdkif;
avQmufMu&onf/»

omoemavQmuf wpf r sd K ;NyD ; \/


--------Ä--------
omoemavQmuf wpfrsKd;
vlrif;wumwdkY\ OuúXf? ewfrif;wumwdkY\ acgif zsm;?
odMum;wumwdkY\ &mZm? jA[®mwumwdkY\ rudk#f? aomif;
wdu
k &f yfi?l a0ae,sAv kd v
f 0l ,f? wpfqw l nf; ay:xGe;f í? ae0ef;Bu;D
ozG,f? jzpfawmfrlaom jrwfpGmbk&m;ocifonf? qif;&Jcyfodrf;
vGwNf ird ;f csr;f om? eef;nmtb,? oD0 jynfBu;D ? 0ifcgeD;tcgwGi?f
ruGmxufMuyf? ud, k af wmfjrwfEiS ?hf aemuf xyfvufiif;? rygvQi;f bJ?
<uif;avorQ? a0ae,s wdkYudk? trwoDa0? NrdKUatmifajrodkY?
rsufajcraysmuf? pcef;axmufvsuf? aemufwajz;ajz;? vdkuf
vmcGifhay;ojzifh? ,Ofaus;rdefYMuL? xm;awmfrlcJhaom omoem
awmfjrwfonfum;? ig;axmif jzpfygonfbk&m;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 86
xdkig;axmifteufwGif? vGefcJhNyD;aom twdwf omoem
awmfjrwfonfum; (---------)ESpf jzpfygonfbk&m;/ owå0g
wd k Y \ tusKd ; ud k ? onf y d k ; ½G u f a qmif c g aemif v mvwå H U aom
tem*wf o moemawmf j rwf o nf u m; (-------) ES p f jzpf y g
onfbk&m;/ ,cka0g[m? aumZmwGufppf? a&mufqJjzpfaom
ouú&mZfum; (----------)ckESpf? Owk*drSEÅ waygif;vjynfhausmf (-
-------)&u?f (---------) aeY jzpfygonfbk&m;/
þodv Yk Qiwf nf?h avmuvH;k "dywd? wkr½So d nh?f rkexd #G f xm;?
oAÁnKjrwfbk&m;aomfrS? 0#fw&m;ocFg& olUe,fwGif; usaom
aMumifh tedpövufeufESifh? wpfcsufwnf; cGif;aomaMumifh?
qkH;yg;jcif;y&dedAÁmef? pHvGefawmfrl&acsao; onfrsm;udk? owd
a&SUoGm;? oHa0*t&if;xm;Ny;D vQi?f rw&m; t"r®? qd;k oGr;f vSaom?
r&PonfEidk if rH ?S tjrefvw G xf u
G Mf u&atmif? jrwfb&k m;omoem?
a&mif0gxGef;vif;onfh tcgwGif;rsm;rSm? pm;jcif;tdyfrI? ypönf;pkí?
A[kur®? armC0gpm? Am[D&tavhtusufrsm;ESifh? aeY&ufawG
arsmyg;onfudk oabmrxm;? pdwfaysmfyg;í? w&m;rS vGwfuif;
aom? &[ef;zsif; &[ef;,kwf? &[ef;pkwf &[ef;Ekyf? &[ef;wk
&[ef;a,mif? &[ef;aMumiftaersm;ESifh? aoatmifyifvkH;vkH;?
wpfb0 rqk;H Mu&atmif? ESv;kH oGi;f ud, k pf ,
D OS í
f ? aeYnOfph Ofrjywf?
wpfy[dk&f rvyf&atmif? y&d,wfvufudkif xm;NyD;vQif? av;yg;
aom jrwfov D udk oufru cifrifvsu?f ud, k phf rG ;f tif ud,
k v hf v
k ?’
udk,fho'´g qE´udk? jrjrBuD;xufapí? ous0Ho okH;avmu
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 87
bk&ifhom;? a,musfm;aumif;NyDNyD? aZm0oDoefoef? ÓPfoabm
pif;pif;? ESvkH;oGif;jzLjzLESifh? vlMunfndK ewfMunfndK? yk*¾KdvfrGef
yk*¾Kdvfjrwf? yk*¾Kdvfwwf wpfOD;[k? xl;avmufatmifausmfMum;í?
0#fokH;yg; oHo&mrS? wpfcgwnf;xNyD;vQif? trwqdwfNidrf? 0dok'¨d
pHtdrfodkY? wpf&Sdefwnf; uyfMu&atmif? xl;jrwfonfhtcgwGif?
tyÜrm' orPudpö ESpfom&trIudkom? wpfckaumif;udk;pm;í?
wdk;yGg;atmif tm;xkwfawmfrlMuygbk&m;/
omoemavQmuf wpf r sd K ;NyD ; \/
--------Ä-------
wynfharmifMoZmudk qdkqkH;raom
oHa0* aw;xyf
á ig;tm½Hk biftpk? cifrIESifhaeYukef?
eif,ck arhyHkvkd? awGUrBuHK pcef;?
yg,fav;0 aomubHkrSm? arsm&½Hk ½Sdawmhcref;/
á atmuf0Dpd aomif;tilrSm? acgif;rjyL pwef;?
ESpft½Snf epfrnf vrf;udkv? eifarQmfprf; eifhudk,f?
a'oem xiftvif;&,fESifh? eiftzsif; ydkxufomydk/
á onfavmb p½dkuftdkudk? rvdkufvkd a½SmifypfvdkY?
aemiftopf wu,fjyifvQif? aumif;bdkYtpOf?
Ä cGifhomcdkufurSrvkdufcsifvQif?
trdkufeifhjyif ½Sdao;avvdrfhvm;/
Ä cGifhomqJurS rcJcsifvQif?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 88

tvGJeifhjyif ½Sdao;avvdrfhvm;/
Ä cGifhomwkef;urS r½kef;csifvQif?
t½IH;eifhjyif ½Sdao;avvdrfhvm;/
Zmwfawmfüvmaom
vufyefNrdKifiSufESifh ½Sm;awmiSuf
Oyrmwifí
rwlwefaomolrsm;udk rwkyxdkufaMumif;ESifh
armifMoZm-tm; qHk;raom
Mo0g'aw;xyf
á rwlwef wkzufu? rItcsuf rSm;&ef?
vufyefjrdKihf XmepHi,f? tm*rmef ydwfzHk;?
&Sm;awmiSuf *EdkifpHudk? rjydKifwef oif;jydKifvdkY½IH;/
á ckavmu vl½Sif? rltpOf vufokH;?
ivufyef iSufxkH;? woufvkH; pGJrSD?
q&mudk tcGmapm? igwaum aumMu&rnf/
á rdaom zaom em;rvnfonf?
tom;t&nf olu MuD;vdkY?
tdk;oD; tdrfoD; w*kPfwod&f?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 89

cGJwJh&rS jrdef? udk,fhyrmP EIdif;rcsdefw,f?


teuftwdrf axmufxm;jyDblUav;/ /
-------Ä--------
toufarG;0rf;ausmif;
t½G,faESmif;aomtcg wdkifatmifyif
pD;yGg;½Sm tvkyfESifh? aeYykyf&ufarsmcHaeonfudk owd&ap&ef
armifMoZm-tm; qHk;raom Mo0g'aw;xyf
á ypönf;½Sm tvkyfESifh? aeYykyfvdkY &uf[kef?
epfarsmvdkY toufukefw,f?
wGufyHkjzifh raumif;? ckvdkESifh oHomaAGrSm?
cE¨mawG rsm;cJhpawmif;/
á oufarG;rI pcef;ydkatmif? 0rf;udkom eifausmif;?
av;q,fausmf t½G,faESmif;cgrS?
ol<u,favmif; vkyfcsif?
rdk;ukefNyD xGefrcscsifESifh? ½GHp&mh rSm;bdkYjzpftif/
á EGm;tdkBuD; tarmhoifovdk?
ravQmhvQif b0qHk;½Smawmh?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 90
tpwHk; eifhtqif? vGJbdkYomjyif?
w&m;odkY rouf0ifvQif? tcufeif BuHKawGUbdkYav;/
---------Ä----------
uGrf;NcHukef;jrdKUae
wynfh-OD;ol&dE´tm;? a&;om;qkH;rtyfaom
Mo0g' aw;xyf
á rsufjrifrSm ÓPfwGJvdkY? teJeJ½Iyg?
i&JESifh vlU½GmrSm? cktcg rjcm;?
rD;oHk;&yf Aavmifql? taumifyl oif;wkdYjzpfvm;/
á pdwf&wuf tnpfxl? tjypfrlaxGjym;?
wawGawG aovdkYoGm; &ifv? wzGm;zGm; atmufrSm?
,re,f bHktEIef;? tukefvHk;pkMurnfom/
á odkYuavmuf vlUjirf;[mudk? ½Iprf;yg nDvS&JU?
rSDorQ ÓPfukefajrmfaemf? a&mvdkYrawmf?
tvdkvdkufvdkY tidkufacsmfvQif?
w[dkufa[mfa[mf nDarm½Smvdrfhav;/
-------Ä-------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 91
1264-ck? tvHkNrdKUtaemufbuf a½TawmifOD;awmifwGif
oDwif;oHk; aeawmfrlpOf
wynfhy@dw-tm;
a&;om;qHk;rawmfrltyfaom
tEkomoeD aw;xyf
á yg&rD orÇm½Sdygbd? wpfomud bkef;a0?
pmr&DU xHk;taevdk? oHk;raoG oDv?
y&d,wf pHra[rSm? ÓPfua0 csD;avmufoly/
á pdwåESifh ynm? omoem rSefvS?
bm0em ÓPftprSmawmh? teEÅ a0;y,f?
orÜZOf qdkcGifhrsm;rSmawmh? csKdESifhvm; ar;rJholuG,f/
á vu©P jrifEIef;us,fonf? ,mOfoHk;oG,f ae&mus
udkjzifh? ay,smv ememoluef? a½G;rQrBuH?
]]yd#uwf1uav; ÓPfrSmom}}?
ta&;oefoef olpGJ½Smxifhav;/ /
rSwfcsuf/ / ]]uAsmrI uav;ÓPfrSmom}} [k q&mawmfbk&m;BuD;
a&;cJh&if;jzpfonf? odkYaomf *rÇD&uAsmusrf;udk yxrqkH; BuD;Muyf½dkufESdyfaom
v,f w D y @d w q&mOD ; armif B uD ; u ]]yd # uwf u av; ÓPf r S m om}} [l í
jyifqif½dkufEdSyfcJhjcif;jzpfonf/ /
«þum; v,fwDOD;0PÖdw ]]v,fwDOD;vSwif}} \ rdefYMum;csufaywnf;/»
----------Ä----------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 92
1264-ckESpf? a½TawmifOD;awm&yfwGif
oDwif;oH;k aeawmfrpl Oftcg
tvHkNrdKUae tbd"r®mq&m OD;xGef;OD;ESifh OD;xGef;vSwdkYonf
pmayta[mtajymukdom tm;usí ur®|mef;bm0em
0dyóemtvkyfudk tm;rxkwfMuonfhtwGufESifh
a&;om;qHk;rawmfrltyfaom
Mo0g'aw;xyf
á xGef;OD;ESifh xGef;vS? vGrf;p&mh ESpfvl?
usrf;"r® tqlqlrSm? olrwl ÓPfoGm;?
a[majymrI axGtvm? ya'om EIwfvQmuyg;/
á tvkyfESifh t[kwfw,fvQif? qkwfjy,fjy,fvlpm;?
wu,fqkd a½Smiform;? ajymif<um;<um; [efykd?
a[majymÓPf pmta&;rSmawmh?
vQmuav; oGufMu oudk/
á odvsufom;ESifh trSm;cdk? pum;xdkxdk ,r,fzGJUvdkU?
b,f w J h n mwJ h a,mif a ,mif a ygif a ygif ? ajymMu
[efaqmif? epfNrJepfzdkY tvGwfa½SmifvQif? tuRwf
[dkaemif uGmvrf;½Smvdrfhav;/ /
----------Ä---------
edAÁdE´aw;xyfrsm;
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 93
á t0dZÆm ydwfumqdkY? rdpämjrdKU jyifjyif?
£|mvdkY cifrifvQif? vGihfpifrnf rvGJ?
t½Gwfpk tykyfaumifudk?
t[kwfa,mif rSm;bdkYzefeJ/
á tokb ½kyfwapäi,f? r[kwfav udk,fxJ?
tykyfa& pdkw½JT[mrdkY? ,dkrpJ olUrSm?
aoG; onf;ajc jynf ovdyfawGu?
wnfrqdwf vQr;f jynfo h nfom/
á odkYuavmuf &GHp&mygudk? vGefwPSm rufpGJvdkY?
puf0JrSm wayay? rGef;epfMuyav?
wPSmzrf;wJh tuef;awGrSm?
tyef;rajy [dkufarm½SmMuav;/
Ä wPSmyl;wJh t½l;awGrSm?
trl;rajy rdkufarm½SmMuav;/
Ä wPSmvdkufwJh trdkufawGrSm?
t[dkufrajy yifyef;½SmMuav;/
------Ä-----
á udk,fcE¨m aumif½kyfu? a[mifykyfykyf eHn§D?
udk;'Gg& >yefe'DrSm? ½GHpvDygbJ?
þum, ½kyft½Sifudk? t[kwfyif rSwfMurpJ/
á okomefESifh wpjyifrSm? olaooGif rvGJ?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 94
acR; rsufa& ESyfcRJu? jywfrpJ pD;,dk?
tdkif;tem Elt½TJi,fESifh?
wlwlbJ rSwfMuudk,fhudk,f/
á rsm;wpk vlAdkvfrSm? t[kwfvdk xifpGJvdkY?
puf0JoHo&m? rGef;epfMu½Sm?
urf;wpfzufacrmudk? a&mufEdkifygNyD bl;uGJUav;/
-------Ä---------
á ESpfryg AvmoHk;? tumjzKef; pifpif?
romwHk; jyifjyif? xifjrifbG,f rSefpG?
tewå þ½kyfaumifi,f?
n§Dykyfa[mif qdk;npfwefvS/
á ajcmuf0w¬K tom;qdkifrSm? trsm;ydkifcdkMu?
emrf0dnmPf xdkrQu? tdkZ&mh jzpfyHk? axmifhig;&m
npftaMu;awGu? &pftajr§; vTrf;tkyfvdkYNcHK/
á pdk;r& w&m;pHkudk? Z,m;yHk wifzGJUvdkY?
jrifwJhatmif rwG,fwm? cJoifhvSyg?
½Sifaorif;u twif;vmvQif?
rjiif;om yg&acs vdrfhav;/
-------Ä-------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 95
rkH½GmjrdKUteD; qm;xkH;½Gmae
wynfharmifa&mifeD-odkY a&;ay;aom
yd#uwftpG,fcsKd; aw;xyf
á wpfykdif;aMumif usufpm&½kHESifh?
cufygvS oabmÓPf?
xufrme tajymoefw,f?
a'gormef xlyGg;?
apm'u wkzufvmvQif?
olUxufig jiif;wJhvlpm;/
á bk&m;a[mjrwf"r®cefukd?
wwfav[efa,mif0g;?
y&rwfjyef taMumiform;awGwkdY?
axmifvTm;MuolUxufig?
todÓPf wpfxGmavmufu,fESifh?
n§mraxmuf a[mwwfvSyg/
á y&dowf axmrematmif?
apm'emÓPftaumufawGESifh?
ueftaMumuf twif;ra½Smif?
jiif;MuvlUabmif?
yd#uwf tpG,faxmifvQif?
tyg,fabmif qif;&vdrfhav;/
--------Ä--------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 96
1253-ckESpftwGif;? tbd"r®mw&m;t&mwdkYü
txl;xl;taxGaxG BuHpnfí ajyma[mjiif;cHkMuonfESifh
q&mawmfbk&m;\ wynfhjzpfol
tbd"r®mq&mBuD; OD;awmuf-tm; a&;om;qHk;rawmfrlaom
{uydk'f vuFm
1/ qdkydrfh[kwf&m? aphaphemavmh? o'´gç y&rwf? rEl;eyfyJ?
vlwwf wpfql? igaum[lí? t,laxGqef;? r&J vGef;ESifh?
usrf;wJh*efwJh? r½GJUpom? av;jrwfygrS? ynmwdk;yGg;?
tusKd ; rsm;vd r f h ? av;yg;yif v ,f ? euf 0 S r f ; us,f u d k ?
,kefi,fao;auG;? ravmufav;rl? ao ab; raESmif;?
NrJpawmif;wnfh? cgaumif;or,? e0rwJh? b0tcdkuf?
rBudKufpom? BudKufcJhygvnf;? or®mr0if? rdpäm,SOfu?
vlwGifvHk;vHk;? tjzpf½IH;\/ xHk;a[mif;wEÅD? usrf;tnDESifh?
*rÇD&"mwf? y&rwfudk? twwf awG;awm? ra[majymESifh/
/ oabmouH? rdrdÓPfESifh? rwefr&m? eufeJpGmudk? t&m
rod? r&dyrf b
d ?J [kwv f Ed ;kd Ed;k qifuef;wd;k od?Yk BuKd ;BuKd ;yrf;yrf;?
tBuHqef;rl? A&rf;A'g? pdwfonmjzifh? xif&mxifrd?
rSm;acgifxdí? 'd|d'Djrpf? pHk;pHk;epfonf/ / vljzpfþwGif
qH;k ownf;/
y&rwf o rm; qH k ; rpmNyD ; \/
--------Ä--------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 97
qdkydrfhrn§m qHk;rpm
2/ qdkydrfhrn§m? aphaphemavmh? **FgoJrQ? yGifhukef Muom;?
bk&m;omoem? acwftcg0,f? vlU½Gm ewfEIduf? eifBuHK
BudKufvnf;? trdkufracR? tvdkufaeí? tajcrBuD;?
tcsnf;ESD;vQif? ,D;wD;a,mifawmif? ckwdkifatmifwnfh/
á oef;acgifvuG,f? awmtkyfv,fü? ½Spfe,fywfuHk;?
tjynfzh ;kH onf? rd;k vH;k wdrw
f u
kd ?f vQyrf BuKd uo f m;? trdu k f
tjym;? tifav;yg;xuf? eifum;&maxmif? ruarSmif\/
á vlUabmifvlU½Gm? omoemü? Mur®mawmfí? ,ck awGU
vnf;? tavhrvG?J trsm;eJvQi?f rdu k Nf rEJ iS Ef iS ?f rdu
k pf ½Ti\
f ?
rsufjrifavmu? þb0um;? 'ku©pif;pif;? csrf;om
uif;\/ /
á aorif;tpm? eifhcE¨mudk? wPSmbDvl;? tarSmifh yl;í?
t½l;jyifjyif? eifhudk,fxif\/ /
á eifESifhrqdkif? eifydkifr[kwf? eifh½kyfeifhemrf? eifh oEÅmefudk?
eifhÓPf rpl;? tay:jzL;í? rl;rl;arharh? trsm;avhjzifh?
aeY&uftyHk? vGefcJh wHkNyD? tm½Hk0w¬K? rD;pmpkudk? rIrI&&?
eiftm;usvnf;? "m;jyaorif;? olUwyfeif;u? rjiif;
qefom? eifhcE¨monf? jymyHktNyD;? jzpfvkeD;NyD/
á ,D ; wD ; ,m;wm;? aoíoG m ;vnf ; ? w&m;r<u,f ?
txkyfi,fvsuf? tyg,fpcef;? oGm;NrJvrf;ü? wyef;
[dkuf[dkuf? w½dIufiifiif? wjiifNidKNidK? qif;&Jydkvsuf?
xd k x d k b 0? teEÅ v Qif ? tprqH k ; ? trsm; xH k ; wnf h ?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 98
tEI e f ; rysuf ? atmuf e &uf 0 ,f ? wouf E G , f E G , f ?
tjrpfwG,fodkY? tyg,fxdkxdk? O'[dkonf/ eifvdkvlrdkuf
oGm;vrf;wnf;/ /
qd k y d r f h r n§ m qH k ; rpmNyD ; \/
-------------Ä------------
y#dpöorkyÜg'fvuFm
rHk½GmNrdKU? v,fwDawm&ausmif;q&mawmf
r[maAm"do<Ykd u&m
rEÅav;NrdKUawmfrS 1257-ck? wydkYwGJvjynfhausmf 3-&uf
&efukefxGuf rD;&xm;ay:wGif pDpOfa&;om;aom
y#dpöorkyÜg'f tusOf;vuFm-13-yk'f
t0d Z Æ m ypö , m ocF g &m
aAm"d&wem? ,mOfpMumjzifh? opömav;&yf? av;uRef;
ywfom;? ewf0o d 'k ?¨d wkr&dtS m;? Bw'd gG &? &SOd ;D cvsu/f / b0ok;H yg;?
[kef;[kef; oGm;onf? &xm;oHo&m? ,mOfpMum\? jcif;&mxkyÜwf?
orkygÜ 'fu?dk twwfo&d ef? ed'gef;jyefyrd /hf / trSef av;csu?f oabm
eufudk? zHk;0SufuG,fum? t0dZÆm[k? r[mwr? arSmifBuD;usvsuf/
/ b0NrKoH udk ?f &Sed &f edS t
f u
dk o
f m;? trSKd urf ;D pm? þcE¨muk?d wG,wf morI?
taMumif;jyKí? tukov? "r®npfq;dk ? tjypfrsKd ;uk?d BuKd ;BuKd ;yrf;yrf;?
aeYpOf xrf;onf? yg,fvrf;ADZ? tyknESifh/ /b0aemifcg? oHo&m
0,f? vlY½Gmewfjirf;? pnf;pdrfoGrf;ukd? csrf;omtwd? txifNidvsuf?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 99
*wd aemif u k d ? aumif ; apvk d í ? uk o k d v f t ½k d ; ? trsKd ; rsKd ; uk d ?
BuKd ;BuKd ;pm;pm;? jyKwjHk im;u? q,fyg;ykn/ / tmaeÍÆ[?k b0ES;D &if;?
yGg;wkHvQif;onf/ /0#fcif;0#fEG,f ½Snfownf;/ /
ocF g &ypö , m 0d n mPH
0#fcif;0#fEG,f? ½SnfaMumif; ½G,fom;? q,fjzmykn?
tyknESifY? b0ESD;&if;? yGg;wkH vsif;aomf? av;oif;yg,f&Gm?
tjzmjzmvQi?f jA[®mvlewf? bko H ;Hk &yfEu
dI ?f "mwfy"me? jy|mef;vSom;?
'Gg&ocif? ajcmuf0dnmOf[k? t&Sif"mwfrif;? ay:wkHvsif;í?
uk,d wf iG ;f uk,
d jf yif? xGuf 0ifwcH g;? tifajcmufyg;EIud ?f trsm;½kyef mrf?
twefwefvQif? 0ef;&HNzdK;NzdK;? trsdL;rsdL;ukd? tkyfpkd;aqmif&Guf?
vQrf;vQrf;wufvQif? xufjrufawZm? olU&Sdef0gaMumifh? igigolol?
vl b J e wf b J ? txif v G J v suf ? i&J t yg,f ? toG , f o G , f v Qif ?
0#fE,G &f nS v f sm;? wrm;rm;onf/ /ajcmufyg;0dnmOf pGr;f &nfwnf;/
/
0d n mPypö , m emr½l y H
ajcmufyg;0dnmOf? pGrf;&nftif aMumifY? rD;wGif½Sdef0g? xuf
MuyfygokdY? ruGmwluG? jzpfay: Muom;? zó a0'em? apwemESifY?
onm0dwuf? a&mifpkH,Sufonf? trsufaMumif0,f? BudK;pkHjc,fokdY?
toG,ftoG,f? tEG,fEG,fvQif? qef;Mu,fpGmvS? emrf um,ESifY?
blw[lay? ajrç a&ç avçrD;? "mwfMuD;av;wef? trmcHvsuf?
t&H½kyfao;? ESpfq,Yf av;wnfh? aygif;axG;rQnD? t|0Do?
½kyfum,[k/ /emr½ly? "r®tjym;? þESpfyg;vnf;? xif½Sm;pkHpGm?
ay:wkHvmí? emem um,? teEÅvQif? ½ly½kyf[ef? oP²meftrl?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 100
Zmwfrwlonf? vlt&yf&yf? ewftaxGaxG? a&rsdL; ukef;rsdL;?
aumif;qk;d ,kwn
f ?YH tuefu
Y efv
Y Qi?f jcm;oefaY yg,,f? aomaom
<u,fonf/ /ESpfoG,femrf½kyf pGrf;&nfwnf;/ /
emr½l y ypö , m oVm,weH
xif½mS ;apYp?Hk tykyH v
Hk Qi?f wnf wkH emrf½yk ?f ud, k o
f rkwo f m;?
txkyftx,f? BuD;i,fum,? ay:jyef uvnf;/ /'Gg&wGifrnf?
zdwzf wd v
f nfonf? tMunf ajcmufrsLd ;? uk, d vf ;Hk NzKd ;vsu?f t½k;d pDpOf/
/tjrif pu©K/ /Mum;rI aomw/ /CmeteH/ /vQuf&ef Zd0Sg/ /
um,m awGUxd/ /todraem? ra&mr,Suf? wvufvufvQif?
trsufpdef&nf? vJYvJYMunfodkY? ajcmufrnftm½kH? tvkH;pkHvnf;?
yko
H P²mef&yd ?f edrw
d t
f oGi?f tukex f ifí/ /þ&Siþ f vl? þrlaev?
½lyoP²mef? toH trsKd ;? tck;d vIid yf sUH ? &eHY xkx
d ?dk tcsKd tcsO?f þvQif
tyl? þrl tat;? tawG;tod? jynfYpkHbdí? ig\ þukd,f?
igrif;ysdK[k? tqkdtxif? tjrifarSmufrSm;? pdwfae <um;zkdY?
wHcg;ajcmufoif;? ukd,fvkH;vif;onf/ /ajcmufoif; "mwfrSef
pGr;f &nfwnf;/ /
oVm,weypö , m zaóm
"mwfrSeftMunf? ajcmufrsdK; wnfu? ajcmufrnftm½kH?
tvkH;pkHvnf;? ykHoP²mef&dyf? edrdwftoGif? ukd,fvkH; xifí?
0d n mOf a jcmuf q if Y ? zG m ;zG m ;yG i f h u ? EI d i f ; oif h w l r Q? yrmjyrl ?
odMumh;puf&Sdef? vufvufxdefom;? 0&ZdefoGm;? &Gyf&Gyf0g;okdY?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 101
ajcmufyg;zó? jzef;jzef; xí?&oajcmufrnf? tm½kH&nfukd?
Bud w f e nf a omtm;? awG Y x d j im;u? þum;£|? ted | ES i f Y ?
þrQraumif;? þrQaumif;[k? taMumif;aoG;aqmf? ta&;
ay:vsu?f ajcmufazmftm½k?H &o*kPu f ?dk tukeaf y: xGu?f ½Te;f ½Te;f
wufí? rufzG,frkef;zG,f? tEIef;jc,fonf/ /ajcmuf oG,fzó
pGr;f &nfwnf;/
zóypö , m a0'em
zóajcmufrnf? olUpGrf;&nfjzifY? Budwfenfaomtm;?
puf&Sdef0g;u? ajcmufyg;tm½kH? ajrUajrUwkHvsuf? ajcmufpkH&o?
ted|ESifY? £|[lonf? t&nf'D;'D;? ,kdxGuf pD;aomf? "mwfoD;
ajcmufjzm? a0'em[k? axGvmtxl;? xGufay:jrL;í? ajcmufOD;
½Te;f pnf? tm½k&H nfu?dk rnfrnf&&? cHpMH urS? okbokbm? omçromESi?hf
axGvm rsm;awmif;? aumif;raumif;vnf;? axmif;axmif;ai:ai:?
odxifay:í? aumif;aomfpw d 0f rf;? zdwzf w
d v
f Qr;f vQi?f ½Tiv
f ef;ESv;Hk ?
pGihfpGifYNyKH;\? rkef;zG,fawGUu? ajcmufaoGUEGrf;nSKd;? ESvkH;qkd;í?
tckd;vlvl? yGufyGufqlrQ? ylylyifyif? r&Tifrvef;? pdwfukefcef;\?
csrf;omokc? wpfckrQü? avmutxk? tukefpk\/ / ykyk &G&G?
jriforQvnf;? okcbkcYd sn;f ? vkv YH onf;\? t&nf;oljrwf? y&rwfu?dk
csev f yS x
f m;í? trsm;avmu? &So d rQum;? 'kuy© gG ;rI? rsm;pGmjyKonf/
/okca0'em pGrf;&nfwnf;/ /
a0'emypö , m wPS m
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 102
okca0'em? pGrf;&nfjzmí? &om Nrdef&Tef;? tpdrfYrTrf;u?
oGef;oGef; ql<u? xkdokcü? yd,[lom;? tcspf yGg;í? ajcmufyg;
a0'em? Nrd e f ½ S u f p G m uk d ? vG , f u mraES ; ? vk d w k d i f ; ay;onf ?
aoa|;&wem? yrmtvm;? Muifr,m;ESifh? 0wfpm; a½TaiG?
v,fajrvkycf if;? xrif;abmZOf? obifyv JG rf;? tqef; qef;wnf?h
yef;rsKd;eHYom? tjzmjzmvQif? ½lyg&r®P? ponftyHk? yÍöm½HkESifh?
ajcmufpHkzó? pu©Kpom;? 'Gg&ajcmufrnf? tMunf tvif;?
udk,fwGif;"mwfEk? tpkpkvQif? A[kab'g? rsm;jym; pGmonf?
"r®m&r®P? umr0w¬K? tpktyHk? ajcmuftm½Hkü? cHkwrifrif?
cif w rsm;rsm;? aeY p Of y G g ;í? w&m;tcsuf ? oabm euf u d k ?
tdyfrufwGifrQ? rjrifMubJ? umraxmifwGif;? cE¨m uif;onf/
/ajcmufoif;wPSm pGrf;&nfwnf;/ /
wPS m ypö , m Oyg'geOyg'geH
wPSmajcmufrnf? t&if;wnf vsuf? t½Snfrsm;vsm;?
tpOfyGg;u? av;yg;trSef? Oyg'gefvnf;? cE¨m um,? tZÑwåESifh?
umrtm½Hk? tvHk;pHkü? tukefESD;&if;? tpGJjyif;\? toif;yGg;rsm;?
om;r,m;u? ponfjzmjzm? rqH;k &mom;? umr0w¬K? pGv J rf;jyKonf?
umrkyg'gef/ /wzefxdkYjyif? rdpämÓOfjzifh? tjrif,Gif;azmuf? t,l
arSmufonf? ajcmufqEhJ pS yf g;? jym;onf'|d /d /wpdxrkd ?S a*goDvud?k
0#frS xkwfwwf? pGJxifrSwfonf? oDvAÁwkyg'gef/ /cE¨mig;yg;?
w&m;tpk? "mwftEkudk? udk,f[kpGJuyf? tNrJrSwfonf? twå0g'k
yg'gef/ /txeftjyif;? tpGJwif;í? 0#fcif;0#fEG,f? 0#fyifv,frS?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 103
vGwzf ,
G rf tm;? wrm;rm;onf/ / av;yg;Oyg'gef pGr;f &nfwnf;/
Oyg'geypö , m ba0g
pGrf;&nfjyif;xef? Oyg'gefjzifh? cE¨m "r®? udk,fum,ü?
twå t pG J ? NrJ B uD ; NrJ í ? &J & J & uf & uf ? ud k , f h t wG u f aMumif h ?
ouf o wf c d k ; rI ? ponf j yKvsuf ? tuk o v? ur® q,f w ef ?
tjypf v QH \ / / wzef a emuf a ES m if ; ? igvQif aumif ; pd r f h ?
taMumif;&nfa&mf? t½Snfajrmfvsuf? olawmf "avh? &aoh&[ef;?
vSL'gef;a0iS? yÍö*EF iS ?hf t|t*Ð? 'o*Ðwnf?h av;vDjA[®m?h 0d[m&psmef?
q,fwef uodkPf;? tvIdif;rsm;pGm? bm0em[k? q,fjzmykn?
ukovudk? vHkYvBudK;pm;? aumif;rI yGg;\/ /ESpfyg;ukodkvf?
tukodkvf[k? xdkxdkb0? jzpforQü? ADZjynfhNzdK;? trsKd;rsKd;aMumifh?
tusKd;w&m;? t½SnfyGg;onf/ / ESpfyg;b0 pGrf;&nfwnf;/ /
b0ypö , m ZmwZmwd
b0pGrf;a&? uHESpfaxGaMumifh? oaAÁ owåm? owå0gwdkY?
jzpf&mb0? qH;k jyef uvQi?f {upwk? ig;ckcE¨m? uHcs &mü? "r®wmppf?
opfwvJvJ? teJeJvQif? jzpfNrJZmwd? oaE¨Nidí? BwdbHkjyif? e,f
wpfcGifü? tpOfjynfhyGg;? tpm;pm;vQif? rm;rm;rwfrwf? Zmwf
trsKd;rsKd;? wefcdk;xifwdrf? *kPfod&f edrfhçjrifh? tusifhqdk;aumif;?
taygif; rsm;pGm? owå0g[k? ememum,? jzpfjyefMuonf/ /av;0
Zmwd pGrf;&nfwnf;/
Zmwd y pö , m Z&mr&PH
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 104
oaE¨Zmwd? wzefNií d ? Bwbd o kH ?l tqlqv
l Qi?f vlvel wfewf?
t&yf &yfwnf?h rwfrwfrm;rm;? jzpfjyef jim;aomf? oH;k yg;t½G,?f pç
v,fç tqHk;? ½SdNrJxHk;jzifh? tEIef;pOfpD? oaE¨csDu? em&DpOfoifh?
tqifhqifhvQif? &ifhNrJa&mfNrJ? woJ oJwnfh? rpJaeYn? w½G½GvQif?
cPoEÅwd? t*¾dZ&m? ESpfjzmavmifrD;? ½Sdef½SdefnD;í? tBuD;ti,f?
t½G , f j cm;em;? tpm;pm;vQif ? toG m ;wG i f w G i f ? rpJ E S i f \ ?
av;tifaorI? wpfckckvnf;? A[ktEÅ&m,f? toG,foG,fESifh?
ES;D EG,½f ;kH pnf;? wpfv;kH wnf;vQi?f Bu;D Bu;D i,fi,f? t½G,f raxmuf?
aocsdefa&mufu? csKyfaysmufcE¨m? rjiif;omonf/ / Z&m r&P
pGrf;&nfwnf;/ /
aomu y&da'0? 'ku© a'greók yg,mom orÇ0EÅd
oaE¨Zmwd? cE¨m½Sdu? Ówd abm*? ponf oif;yif;?
auGuGif;jcif; ESifh? ruif;pom? BuHKBudKufvmaomf? ylqmaomu?
,lçwç idka<u;? oufarG; 0efxrf;? ylcsrf;'ku©? ted|aMumifh? pdwfu
rMunf? rqnfiif½u Id ?f tvIu
d t
f vS?J qif;&Jig;yg;? tusO;f tm;wnf?h
us,fyGg;teEÅ?awGUBuHK&onf/ /rlvZmwd tEIef;wnf;/
{0arwó au0vó
'k u © u © E ¨ ó ork ' a,m a[mwd
0#foHo&m? ½Snfrif;pGm ü? oligu p? jzpforQ um;?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 105
owår[kw?f "mwfreS x f wk af omf? emrf ½kyEf pS o
f if;? tjrifvif;avmh?
t&if;t0dZÆm? xdkrSjzmí? Z&m r&P? tqHk;usonf? "r®tjym;?
q,hfESpfyg;udk? þum;vlyif? þvQifewfyJ? txifvGJvsuf?
w0Jvnfvnf? 0#fE, G pf nf\? ½Snaf vorQ? teEÅum;? okc[lonf?
jrLrQruGuf? tquf qufvQif? oufouf'ku©? "mwfrSef&onf/
/b0þudk,f jzpfxHk;wnf;/ /
y#d p ö o rk y Ü g 'f tusOf ; vuF m NyD ; \/
-------Ä------

1256-ckESpftwGif; uif;0efrif;BuD;xHay;ydkYaom
oHa0*av;csKd;BuD;
1/ rdu
k rf vif;Edik v
f ?Ykd NrKd ucf if;nmqDrmS ? cgawmfrDS oD ra0hEikd b
f ?k
'DauGUwGif aeYukefarsmjyef&? tawm b,frowfEdkifwJh?
&[wfaAG/ /
2/ ig;&yfu,fpHknD? 'kv’bDi,f? BuHKrSDckacwf? jrefcif;ZrÁL?
rSefuif; i,fxl? vlUxufvljzpfygvsuf? tESpfu,f rEG,f?
tumawmrSm? Asmarmus,fvdkY? tu,f a,mifa,mif?
tjrifrajzmifh? tÓOfaxmifh? arSmifhxufarSmif? oef;acgif
vrduk ?f rd;k wdraf jr;§ wJ?h rD;aoG; wdu
k rf mS ? tvdu
k u
f ,f bmom?
tjrifraiGU? txifa½GUESifhom? tavh½Smvsuf? tcgem&D?
a½GUa½GUi,fcsD? wdxDqef;qkwf? &wktpOf? vkvki,fESif?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 106
twGifcsKyfvdkY? okwfokwfu,f &ufa&? Z&mvufrSm?
toufom a<uawmhw,f? taoowf vufr½GHudk?
toufcGef yPÖmoGif;&efzdkY? xrif;tpmpHkESifh? cE¨m½Hk
NrHKjywD;qDu? tNiD;ajzum apmifh½SmMu? pdk;aESmifhoacsF/
3/ odkYygrlvJ? ylEG,faqG;EG,f? ta&;us,fawGudk? at; zG,f
xifrSwf? tprjrif b0vsOf? tpOfiwf[mrdkY? rowfu,f
tmom? tm½H"k r® jymyHrk rG mS ? &o½Smvsu?f igwvlvl yrmrl?
½GmolwdkY0uf? tpmrsm;xl? tom;vl? qlavav cufyg
vsuf? &r®ufu,frmef0if? olUtoif;rSm? olrif;bJ xif
vdkufvdkY? ½TifEdkifrQ 0ufoP²mefvdk? tcsufrSef ay:rvif;
apbdkY? azmfoif;a½G? rdwfoif ,Sufonfhjyif? cifrufbG,f
t&HpykH ? rmefw*kP?f [efyEkH iS zhf ;kH ½SmMu? ½I;H yav? xH;k ajrjympk
rdwfawGrdkY/
4/ igwpfvHk;e,f? tEIef;i,fus,f? oHk;oG,fNrHKodkuf? bHk
wvIdufrSm? wkef½dkufu,fqlnH? jrLrcsef-ylvQH awmufnD;?
tNrJpaw rpJacR? taorD;wJh? tNyD;i,f ukefpif? bHkwcGif
udk? twGifavmifNrdKuf? tajymifwdkufvdkY? trdkufu,f
0#fEG,f? tjzpfrpJ? opfopfvJ? oJoJ<u,fvnf;? tu,fr
avmuf? oluom armufawmh? aemufaemufurÇm?
zefzefvmvJ? tpmolYwGif? wpfckom 0ifMu&? ocFw
½kyfemrfi,f? t[kwfÓPf rwifpD;Edkif&? onfrD;wm
b,fwpfudef;rSmrS? Nidrf; yghr,fvdkY/ /
---------Ä--------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 107
av;csKd;BuD;tajz
1/ / ]]rdkufrvif;}} qdkonfum; ...opömav;wef trSef
av;csufudk oufoufrjrifatmif zHk;ydwfaom t0dZÆmav;yg;
onf ½ S d \ / xd k t 0d Z Æ m av;yg;ud k trd k u f q d k a yonf / trS e f
av;csuu f okd ad om opömÓPfav;yg;udk r&í? xdt k 0dZmÆ av;yg;
xif½Sm;½Sdaeonfukd rdkufrvif;qdkonf/ /
trS e f a v;csuf [ l o nf u m;-
1/ cE¨mig;yg; ½kyfçemrfw&m;onf 'ku©rsKd; trSefjzpf
onfwpfcsu/f
2/ avmbonf'u k r© sK;d aphom trSejf zpfonf wpfcsu/f
3/ edAÁmefonfom Nidrf;&mtrSefjzpfonfwpfcsuf/
4/ or®m'd|d tp½Sdaom r*¾if½Spfyg;onf edAÁmefvrf;
aMumif; rSefonfwpfcsuf/
þum;-trSefav;csufwnf;/
Ä þtrSefav;csufudk zHk;vTrf;aom t0dZÆmvnf;
av;yg;½So d nf/
Ä zGifhvSpfaom 0dZÆmvnf;av;yg;½Sdonf/
]]Nrd K uf c if ; nm}} qdkonfum;-edAÁmefonf aoab;rS
uif;vGw&f m jzpfítNrKd urf nf\/ xdt k NrKd uo
f nfyif ocFg&"r®wEYkd iS ?hf
ra&mr,S u f wuG u f w uG i f ; jzpf í tNrd K uf c if ; rnf \ /
xdktNrdKufcif;onfyif oHo&ma&vsOfrS qefwuf &mjzpfí
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 108
cif;nmrnf\/
]]cgawmf r ond r S D o D r a0h } }}qdkonfum;- edAÁmefqdkuf
aMumif; vrf;aumif;vrf;jrwf y#dywfudk rusifhEdkifqdkvdkonf/
]]'DauGU}} qdkonfum;- oHo&m0JMoCudk qdkvdkonf/
]]&[wfaAG}} qdo k nfum;- udavo0#fç ur®0#fç 0dygu0#fç
þ0#foHk;yg; vnfíaeaom oHo&mpuf 0Jtcsuf [kqdkvdkonf/
/ t0dZÆm tp½Sdaom udavom½Sdí 'gepaom uHjzpfonf/
'gepaom uHjzpfí vlUb0paom 0dygufjzpf &onf/ vlUb0paom
0dyguf½Sdjyefí t0dZÆmpaom udavom ½Sdjyef&onf/ udavom
½Sjd yefvQif uHjzpfvmNr?J uH½jdS yefvQif 0dygufjzpfvmNr?J 0dyguf½jdS yefvQif
ud a vomjzpf v mNrJ ? þod k Y tqH k ; rowf csm;&[wf u J h o d k Y
wywfvnfvnf aeMu&onfudk &[wf aAGqdkvdkonf/
yXryd k ' f N yD ; \/
-----------------
2/ / ]]'kv’bD}} t& 'kvb
’ w&m;ig;yg; ajym½d;k qd½k ;kd xif½mS ;Ny/D
]]tES p f r EG , f ? tumawmrS m ? Asmarmus,f } }
qd k o nf u m;-avmua&; avmurI ? rif ; a&; rif ; rI r sm;onf
omoema&; omoemrI oDv orm"d ynmrI r[kwaf om aMumifh
tESpfESifh raESmaom tumawm oufoufjzpf\/ 0efY½Sifawmf
uif ; 0ef r if ; BuD ; onf xd k t umawm0,f touf t½G , f
BuD ; &if h o nf h w d k i f a tmif tcsnf ; ES D ; aom Asmyg'? arm[?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 109
O'¨pöawGESifhom ESpfumv us,fyGg;í vmcJhonf qdkvdkonf/
]]tu,f a ,mif a ,mif } } qd k o nf u m;-tES p f r yg
tumxD;xD; tcsnf;ESD;aom udpöawGudkyif tu,fpifppf tESpf
om&rIawGa,mifa,mif pdwfa&mudk,fyg rJrJoJoJ tm;xkwf
onfqvkd okd nf/
]]tjrif r ajzmif h ? tÓOf a xmif h } }}[lonfum;-cE¨mig;yg;
½kyfemrf w&m;onf -
Ä rdrdudk,fydkifr[kwf[kjrifvQif tajzmifh?
Ä rdrdudk,fydkif [kwfonf[kjrifvQif rajzmifh?
Ä rd r d q d k i f y d k i f a om Opö m r[k w f [ k j rif v Qif
tajzmifh?
Ä rdrdqdkifydkifaom Opöm[kjrifvQif rajzmifh?
Ä tajzmifhrSm ,xmblwÓPfwnf;/
Ä rajzmifhrSm ouúm,'d|dwnf;/
tjrifrajzmifhonfudk jrif&atmifrvdkufpm;yJ rajzmifh
bufüom vdkufpm;pGJNrJumaejcif;aMumifh? a½S;a½S;ü ½SdcJh bl;aom
0d0¥yg&rD ÓPf0oDa[mif;wdkYvnf;? yGifhcGifhr&ç ay:cGifhr&ç
½THUpdkzHk;íxm;aom rD;usD;uJhodkY rSdefarS; ikwfjr§Kyfíom ae&ukef
awmhonf/ xdkodkYaeonfudk tjrifrajzmifh tÓOfaxmifhqdkonf/
]]arS m if h x uf a rS m if } } qdkonfum;- i,f½G,fpOfü yvd
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 110
aAm" enf;yg;ao;onfESifh bk&m;oH-w&m;oHudk Mum;cJhvQif?
o'¨gw&m; Munfum-Munfum wufvmonf/ BuD;aomtcg
pnf;pdrfOpöm tajctae BuD;vQifBuD;vdkuf i,fvQif i,fvdkuf
yvdaAm" us,f0ef;ívmonf/ bk&m;oH-w&m;oHonfvnf;
txyfxyftcgcg Mum;zef-emzefrsm;vSí a[mif;íukef onfESifh
bk&m;oH-w&m;oHukd Mum;em&aomfvnf; o'¨g ajymifajymif rvmNy?D
trsm;½dak oatmifjyK&aom [efro
I m ½Sad wmhonf? Bu;D avBu;D av
o'¨gtpG,f wH;k avav? o'¨g ta&mifarS;avavjzpf\/ xdak Mumifh
arSmifhxufarSmif qdkonf/
]]rD;aoG;wdkuf}} [lonfum;? avmupD;yGg; om; r,m;rI
awGonf? arSmifhxufarSmifwdkYomjzpfaom? rD;aoG; OrifBuD;awG
omjzpfonf/
]]tvdkufu,fbmom tjrifraiGU? txifa½GU ESifhom?
tavh ½ S m }} qd k o nf u m;-BuD ; ívmaomtcg avmuD p D ; yG g ;
om;r,m;rIawG wnf;[laom rD;aoG;Orif wGi;f Bu;D ü tusO;f tusyf
avSmifrdNyD;jzpfí ig\a½S;uH yg&rDum;- þrQom[k rdrdudk,fudk
tqH;k csum bmomtvdu k f jzpfxukd o
f rQaom o'¨grGrJ EJG iS o
hf m &Hcg
tedpö? &Hcg 'ku©? &Hcg tewå? &Hcg bk&m;*kPf? &Hcg w&m;*kPf? &Hcg
oHCmh*P k ?f a,mifrI ,rf;rI twkty &aohpw d af jzom jzpf&awmh
onf/ tMunftvif tjriftawGUqdkí aiGU½HkrQ aiGUbl;onfr½Sd?
pdwxf if &m&mESio hf m 0goem bm*Djzpf½rkH Q tavhtvm jyKawmhonf
qdv
k okd nf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 111
]]tcgem&D}} ponfcsDaom r&Pówdtcef;ü zGm;jrifp
tcgwGif tESpfwpf&mae&rnfh owå0g\ touf onf ESpfaygif;
wpf&mjynfh ½Snfao;\/ Owkaygif;oHk;&mç &wkaygif; ajcmuf&mç
yu©aygif; ESpaf xmifah v;&mç &ufaygif; oH;k aomif; ajcmufaxmifç
em&Daygif; wpfoef;ud;k ode;f ajcmufaomif;jynfh ½Snaf o;\/ rD;&xm;
oGm;&m vrf;teD;½Sd opfyifawmcsKHwdkYonf csmcsm-csmcsmvnfí
ae&pfouJhodkY tqHk;jzpfaom aoaeYao&uf aoem&DodkYtqdkuf
twGif ESií f oGm;aom tm,kocFg&\ oGm;&mvrf;pOfü em&DtpOfç
aeY&uftpOfç yu©tpOfç rmotpOfç &wktpOfç OwktpOfç
ES p f t pOf w d k Y o nf v nf ; csmcsm-csmcsmvnf í ae&pf u k e f \ /
vGew f ikd ;f vGewf ikd ;f toufwo
Ykd nf tydik ;f tydik ;f jywfí ae&pf uke\f /
onfudk&nfí ]]tcgem&D a½G U a½G U i,f c sD ? wd x D qef ; qk w f ?
&wk t pOf ? vk v k i ,f E S i f ? twG i f c sKyf v d k Y ? ok w f o k w f u ,f
&ufa&? Z&mvufrSm toufom a<uawmhw,f}} [kqdkonf/
]]taoowf vuf r ½G H } } qdkonfum;- olowf ao
rif;aywnf;? terw*¾oHo&mESifhwpfck pMu0VmteEÅwGif
bHo
k ;kH yg;twGi;f ü usiv f nfMuaom owå0gcE¨mpkonf xdak orif;
\tpm xrif;-[if;vsm prJpkomjzpf\/ xdkYaMumifh aorif;tcGef
odrf;ydkufvmvQif rdrdtoufcE¨mudk qlqlNzdK; NzdK;ESifh t&Hoifh
tcefo Y ifh qufoiG ;f yg&jcif;tusK;d iSg tdr,
f m 0if;Nc[
H al om cE¨m½Hk
cE¨mNrKH tdycf if;yv’if ckwif anmifapmif;[laom jywD;wdüYk avSmif
oGi;f í tpma&pm 0pGm auR;arG;um aeMu&onf/ onfu&kd nfí
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 112
]]taoowf vufr½GHudk? toufcGef yPÖmoGif;&efzdkY? xrif;
tpmpH k E S i f h ? cE¨ m ½H k NrH K jywD ; qD u ? tNiD ; ajzum apmif h ½ S m Mu?
pd k ; aES m if h o acsF } } [kqdkonf/
«þpum;ü ]]jywD;}} qdo k nfum;- tdy&f mwdu k cf ef;udq
k o
kd nf/ tdy&f myv’if
ck w if a nmif a pmif ; ud k v nf ; ]]jywD ; }}}}[l í a&;Mu\? a½S ; a0g[m&wnf ; /
,ckumvüum;- jywif;[lí ac:Mu\/»

]]tNiD ; ajzum apmif h ½ S m Mu}} [l o nf r S m - aorif ;


ra&mufvmrDtwGif;rSm udavompdk;rif;wdkY\ uHa<u;ulvD
tvkyEf iS ahf e&onfjzpfjyefí udavomtpd;k &Bu;D wdYk rNi;D aiGUatmif
aumif ; Ed k ; &m&m tm½H k 0 w¬ K ES i f h jyKpk v k y f a uR;í ajzazsmf u m
apmifhpm;Mu&onf/ aorif;\trIrSm touf cE¨mrndK;rEGrf;½Sd
aevQifyif tcGifhukefyg\? udavom rif;rIrSm taumif;xuf
taumif ; vd k u f p m;rI j zpf a csí tcG i f h a Muuk e f o nf [ l í r½S d ?
tE¨ykxkZÆefwdkYrSm þtrIBuD;ESpfrIESifhom b0 b0vmcJhMu&onf?
udk,fhpD;yGg;[lí r½SdNyD? uvsmPykxkZÆefwdkYrSm udavomrif;rIudk
tvGwfa½Smifí aorif;rIudkvnf; tcGifhukefumrQ aqmif½Gufí
rdrdpD;yGg;rIudk twGifcJMuayonf? rdrdpD;yGg;rI[lonfum; aorif;
vufrS vGwfxnfh&ef trIaywnf;/
'k w d , yd k ' f N yD ; \/
--------
3/ / ]]ylEG,faqG;EG,f ta&;us,f}} qdkonfum;- avmuD
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 113
rIç pD;yGg;rIç om;r,m;rIudk rqkdxm;vifhOD;? aemuf aemufb0wkdYü
cHpHzdkY b0orÜwåd? abm*orÜwdårsm;ukd tmompJGvrf;í jyKMuaom
'gerIç oDvrIrsm;onfvnf; ylEG,faqG;EG,f ta&;us,fyifwnf;/
Ä xkd'gerIç oDvrIrsm;onf udavom tpD; tyGg;om
jzpfacsí ylEG,frnf\?
Ä aomu'ku©wkdY\ tpD;tyGg;jzpfí aqG;EG,f rnf\/
Ä 0d y wd å \ taqmuf t OD ; jzpf a om orÜ w d å trsKd ;
rsKd;wkdYukd tqifhqifhay;wwfonfjzpfí oHo&m
ta&;us,f rnf\/ /
Ä wpfenf;/ vkdcsifrIç jzpfcsifrIç [laom ork',opöm
onf ylEG,frnf\?
Ä &rIç jzpfrI [laom 'kuo © pömonf aqG;EG,f rnf\/
Ä þopö m ES p f y g;onf oH o &myif u k d , f & if ; jzpf í
ta&;us,frnf\/ /
Ä wpfenf;/ t0dZmÆ ç wPSmç Oyg'gef[al om udavom
0#ftpkonf ylEG,frnf\/
Ä xkdudavom0#f&Sdí jzpfyGg;&aom okp½kduf q,fyg;
'kp½kduf q,fyg;[laom ur®0#fonf ta&;us,f
rnf\/
Ä xkdxkdur®0#faMumifh jzpfay:&aomvlUtjzpfç ewf
tjzpf[laom 0dygu0#fonf aqG;ajrU ysufjyKef;zdkY
omjzpfcJhí aqG;EG,frnf\/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 114
Ä wpfenf;/ twåabmü tusKH;0ifaom pu©K[laom
tjrif"mwfpkonf udavomwdkY\ tpD;tyGg;om
jzpfí ylEG,frnf\/
Ä Z&mrD; r&PrD;wd\Yk avmif&mtppfjzpfí aqG;EG,f
rnf\/
Ä avmuDe,fukd tus,cf sUJ orm;jzpfaom wPSmyyÍö
w&m;ç rmeyyÍöw&m;ç 'd|dyyÍö w&m; oHk;yg;wdkY
todkuf ttHkomjzpfí ta&;us,f rnf\/
Ä twåabmü tusK;H 0ifaom aomw[laom tMum;
"mwftpk? Cme[laom teH"mwftpk? Zd0Sg[laom
t&om,l"mwftpk? um,[laom tawGUtxd
tod,l"mwftpk? re[laom tBuHtzef "mwftpk
onf udavomwdkY\ tpD;tyGg;omjzpfí ylEG,f
rnf\/
Ä Z&mrD; r&PrD;wdkY\ avmifpmomjzpfí aqG;EG,f
rnf\/
Ä avmuDrI avmuDe,fudk tus,fcsJUorm; jzpfaom
wPSmç rmeç 'd|d[laom yyÍöw&m; oHk;yg;wdkY\
todkufttkHomjzpfí ta&;us,f rnf\/
]]tprjrif? b0vsOf}}}[lonfum;- terw*¾b0 tquf
qufudk qdkvdkonf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 115
]]tpOfiwf}} qdok nfum;- vdck sio
f nf? &csio
f nf? jzpfcsif
onf? Mum;csifonfpaom wPSm tmomrajy rNidrf; orQonf
pMumrE¨mwfrif;ç odMum;rif;ç ewfrif;yifjzpfaomfvnf;? iwfrGwf
jcif;'ku© tNrJESdyfpufaom NydwåmESifh tvm;wl tpOfxm0&
tiwfrsK;d omwnf;/
]]rowfu,ftmom}}
mom}}qdo k nfum;- xdt k pOfiwf tNriJ wf
xm0&iwfjzpfaom ½lywPSm? o'´wPSm? *E¨ wPSm? &owPSm?
azm|AÁwPSm? "r®wPSm[laom wPSm ajcmufyg;onf tmom
rnf\/ xdktmomudk rjzwfEdkif rowfEdkif qdkvdkonf/
]]jymyHkrGrSm? &o½Sm}} qdkonfum;- vlUcE¨m vlUabm*?
ewfcE¨m ewfabm*? jA[®mhcE¨m jA[®mhabm* [lorQonf? wpfqJh
wpfyg;aom rD;wk\ Yd ? rjywfrpJ tNraJ vmif&mjzpfí jymykjH ympkjzpf\?
tESpfom&[lí tPkjrLrQ r&Sdjcif;aMumifh? trGt&Gvnf;rnf\/
t½l;onf &GmwHcg;0wGif &GmolwkdY xm0&pGefYypf xm;aom
trIdufykHBuD;ukdawGYav&m olESpfouf&mrsm;udk &SmazGaumuf
,lav\? xkt d rdu
I yf BHk u;D rSyif? rsm;pGmaom taumif;trGef cHpm;zG,f
pHpm;zG,frsm;ukd awGY&Sdodrf;,l ouJhodkY? xkdtwl vlewfjA[®m pnf;
pdrfcsrf;om[laom t&d,mwkdY pGefYypftyfaom trIdufjymykH&GwkdYü
taumif;trGef cHpm;zG,fpHpm;zG,f &orQudk &SmazGvdkufpm;í
aeMuonf [lvkdonf/
&Gm0ufOyrmü xdk0ufonf tpma&pmaygrsm;í wpfaeY
wpfjcm; tom;tqD xlxyfyGg;wdk;í qljzdK;avav 0ufxkd;orm;
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 116
NrKd Uol&mG olwYdk rsuaf pmif;xd;k avavomjzpf\? okaYd omfvnf; eufjzef
eHeufpmrD aps;½ko H x Ydk u
G í
f pm;yGcJ Hk wuf&rnfukd rod&mS ? ,aeYxuf
wdkifyif rdrdEkdif&m twlae 0uftoif;rSm wpfrif;wpfpdk; pdwf0ifí
aysmf&GifEkdifao;onf/
xdt
Yk wl ypön;f Opöm toif;tyif;rsm;aom olwYkd onfvnf;
orÜwdårsm;avav aorif;\tpmjzpf&ef taMumif; 0dywdårsuf
apmif; oefavavomjzpf\? odaYk omf vnf; tESpw f pf&mrjynfrh D
eufjzefoHbuf wpf&uf&ufwGif eHeufpmrD npmrD okomefaps;
½HMk u;D odx
Yk u
G í f oif;csKid ;f ajrykH pm;yGcJ Hk wuf&rnfukd rjrifMuukeí
f
,aeYwdkifyif rdrdEkdif&m toif;rSm wpfrif;wpfpdk; pdwf0ifí aysmf
½TifEkdifMuukefonf/
aysmf½TifEdkifaom taMumif;rSmvnf; jrefrmppfolBuD;
unifyifbufu}} csdefxm; aom
AE¨Kvonf t*FvdyfppfAkdvfwdkY ]]unif
AH;k vufeufukd rodouJo h ?Ykd aorif;csed x
f m;aom 0dywåd vufeufukd
rjrifí aysmf½TifEdkifMuonf?
rSwfcsuf/ / þae&mwGif tcsdKUpmrlwdkYwGif ]]wnifbufu}} [k rSm;,Gif;
pG m yg½S d a eayonf / xd k r S q if h y G g ;í ]]wnif ( oH v sif ) buf u }} [k
rSm;jyefMuonf/
xdkacwftcg xdkppfyGJwGif t*FvdyfwdkY ypfcwfaom tajrmuf
vufeuf AkH;vufeufonf wnif-ac:oHvsifrS "EkjzLNrdKUodkY a&mufEdkif
ra&mufEdkif pOf;pm;zG,f½Sdayonf/
owif;pmq&m OD;odef;armif\ ]]jrefrmol&Jaumif; ppfolBuD;
r[mAE¨Kv}} pmtkyf ESm-87-wGif-
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 117
t*F v d y f w d k Y \ a&wyf r sm;onf qef w uf í omaygif ; qd y f ü
vnf ; aumif ; ? wpf z uf u rf ; ½S d a½T u nif y if ewf p if t &yf ü
vnf;aumif;? wyfpGJNyD; jzpfMuav\/
[k q d k c J h & um; trS e f p if p pf r S m "Ek j zLNrd K U\ wpf z uf u rf ;
a½Tunifyif ewfpift&yfu csdef½G,fxm;aom tajrmuf vufeuf
AkH;vufeufudk qdkvkdonf rSwfyg/ odkYjzpfí ]]unifyif t&yfu}}
odkYr[kwf ]]a½Tunifyift&yfu}} odkYr[kwf ]]a½T unifyif ewfpif
t&yfu}} [k qdkrSom trSefjzpfonf[k rSwfygav/ /

rjrifaMumif;rSmvnf;-taygif;tazmf toif;tyif; wdu Yk


xdv k ufeuf csed ½f ,
G cf suu
f kd rjrifEikd af tmif zk;H Edik u
f ek o
f nf? cifz, G f
rufzG,f 0w¬Ktm½kH wdkufwm-tdrf,m-0if;NcHpk vnf;zkH;Edkifonf?
um;wdik üf csní f ta0;rS ypfowfrnf ½G,o f nfukd rjrif0í hH rjrifbJ
ao&jcif;onfom aumif;onf[k rsufESmudk vHkpGmzkH;ouJhodkY
toD;toD; rdrdudk csdef½G,fíaeaom 0dywåd vufeufudk rjrif0Hhí
rjrifbJ trSwfrJhao&jcif;onfom aumif;\[k tBuHjyKí vkHpGm
zk;H onfh enf;tm;jzif?h owdoaH 0* 0ifciG rhf &atmif raorD twGi;f
rdwfo,m, umr0w¬Ktm½kHpkukd pkaqmif; qnf;yl; jyD;vQif? xkd
tm½kHpkjzifh rdrdpdwfukd vkHpGmzkH;vTrf;Muonf? tzkH;vkHvSívnf;
aemufaemuftcgrsm;pGm ao&eftrIwif; vif;Mu;D ukd Ni;D aiGUEkid rf nf
a0;pG/ ,ckb0 ao&rnfurdk Qvnf; aMumufjcif;w&m; ryGg;MubJ
trsm;"r®wmay[k tajz w&m;ESifhyif ajyjidrf;EkdifMuavonf/
tMuifrQavmuf aemufaemifao&&ef? tcGiphf u
k dk ,ckao&
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 118
rnfESifhtwl raMumufEkdifao;? xkdrQavmuf umvywfvkH;
oHo&mrS rxEkid af o;? vkpH mG zk;H vTr;f rIudk rvGwEf idk af o;orQvnf;-
aMumufjcif; roefEkdifao;? aMumufjcif;roefvQifvnf;? xGuf
ajrmuf&efukd vGwfvGwfuRwfuRwf rBuHao;? þteufukd&nfí
]]igwvl v l ? yrmrl ? (v) rmef w *k P f ? [ef y k H E S i f h zk H ; ½S m Mu}}
qkod nf/
]]tcsufrSef}}}[lonfum;-aoNr"J r®wmrI ysuNf rJ
þpum;ü]]tcsuf
"r®wmrIwnf;/
]]rd w f o if , S u f } } qkdonfum;- Ówdrdwåo*F[wkdYESifh
a&m,Sufonfukd qkdvkdonf/
]]t&HpkH}} qkdonfum;- v,f,mç O,smOfç NcH0if;ç tdrf,mç
Opömç abm*ukd qkdonf/
]]rmefw*kPf}} qkdonfum;- rmeftrsKd;rsKd;vnf; zkH;rIyif?
*kPftrsKd;rsKd; usufoa& trsKd;rsKd;wkdYvnf; zkH;rIwkdYyif jzpfukef\
qkvd o
dk nf/
]][ef y k H } } qkdonfum;- vlUtv,f? ½Siftv,fü? t
wifhtw,f zG,f&mrI jyKykH rlykH tvkH;pkHonfvnf; zkH;rIyif jzpf\--
qkvd o
dk nf? wefc;dk ½Sad om ewfwrYdk mS raorD 7-&ufuyif aoedrw d f
5-yg; xif½mS ;ay:onf? xkt d cg vGepf mG aMumufvefY ylyefuek o
f nf?
xdt
k cg wpfyg;aomewfwu Ydk xked wfom;ukad c:í eE´0efO,smOf\
usufoa&zkH;í taMumuftyl aysmufav\? ewfjA[®mwkdYü
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 119
zkH;rIomí tm;BuD;onf/
]]½I H ; yav}} qkdonfum;- terw*¾oHo&mESifhwpfck
zkH;rIukdom tm;pkdufí vmcJhMuonf? zkH;rIonf ukokdvfw&m;ü
arh a vsmh z d k Y o m jzpf o nf ? uk o d k v f w &m;ü arh a vsmh í om
vmcJMh uojzif?h ,aeYxufxd aojcif;rSuif;vGwaf tmif Bu0H aHh om
pdwrf ½Sbd ?J zk;H NrzJ ;Hk Muonf? zk;H rIEiS hf uke&f aom ESp-f v-&uf touf
t&G,fpkonf wGufajcwkH;aom t½IH;oufoufom jzpfonf[k
qkv d o
dk nf/
]]xk H ; ajr jympk r d w f } } qkdonfum;-umrwpfqJhwpfbkH
om;wk\ Yd uk, d cf E¨m? ½lywpfqahJ jcmufbo Hk m;wk\
Yd uk, d cf E¨mwko
Yd nf
tnufusw d v f Qi&f aom xk;H ajrcJrsK;d awGom jzpfuek \
f ? txl;um;-
ur®ZajrrIefYvGefuJaom ewfcE¨m jA[®mcE¨mpkonf tvGefodrf
arGUaom ,rf;ajrcJpkrsKd;wnf;? ukd,fapmifh"mwfrD;vnf; tvGef
xufonf? pkwdpdwfusí pdwåZajr tm[m&ZajrukefqkH;vQif
rD;awmufBuD; uG,faysmufouJhokdY tukefcsKyfaysmufavonf?
tavmif;aumif aumuf,zl rYdk &jy?D xkaYd Mumifh Oyywf ewfjA[®mwk\ Yd
aojcif;onf use½f adS omolwYdk pdwaf MuvufaMu½Sad tmif jyKpck iG rhf Q
r&aom aojcif;jzpfcJhí tpdrf;ao aojcif;rsKd;[k qkdcGifh ½Sdonf?
vlpaom owå0gwkdY\ ukd,fxnfjzpfaom xkH;ajr tpkrSmrlum;-
ur®Zajr ukefqkH;íaoonfhaemufç cs&m oif;csdKif;ajr oif;csdKif;
jymwdkYü Zmwfwlaygif;&av\? oif;csKdif;ajr oif;csKdif;jymwkdYESifh
jzpftwl ysut f wl rdwof [m, jzpfMuav\/ xkaYd Mumifh ,ckiw k f
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 120
wkwf½SdMuaom ukd,fxnftxk "mwfajrpkukd ]]xkH;ajrjympkrdwf}}
qkdayonf/
wwd , yk d i f ; jyD ; \/
-------Ä--------
(4) ]]igwpf v k H ; e,f } } qkdonfum;- ig-[laom
tu©&mwpfvkH;\ usifvnf&me,f qkdvkdonf? xdkigtu©&m onf
um; ork',opöm wPSmrSxu G v f maom wPSm\ wHceG af ywnf;?
rD;rSxGufaom rD;cdk;udk rD;\wHcGef qdkouJhodkY wnf;/
Ä umrwpfqJhwpfbHkwGif;½Sd cE¨mpkonf umr wPSm
zefqif;tkyfpkd;aom cE¨mpkaywnf;/
Ä ½lywpfqahJ jcmufbw kH iG ;f ½Sd cE¨pu
k kd ½lywPSm zefqif;
tkyfpdk;rIaywnf;/
Ä t½lyav;bH½k dS cE¨mpkukd t½lywPSm zefqif; tkypf ;kd rI
aywnf;/
tkypf ;kd aMumif;udv k nf; rcHcsiw f wfaom olwpfa,mufukd
ajcESiw
hf íYkd prf;? ighukd ajcESiw hf &Ykd moavm[k wd&Yk mwdik ;f u igtu©&m
ay:vwåH? rif;pkd;&mZmwdkYrSm rdrdwdkY tkyfpdk;&m EdkifiHtwGif;0,f?
b,fae&mudrk qdk Edik if jH cm; rif;wpfyg;wdu Yk xdyg;vmjim;tH?h &mZrmef
igtu©&may:vwåHU? xdkYaMumifh oHk;qJhwpfbHkudk igwpfvHk;e,f
qdkayonf/
]]oH k ; oG , f N rH K od k u f } } qdkonfum;- umrbHkwpfoG,f?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 121
½lybHkwpfoG,f? t½lybHkwpfoG,faywnf;/
]]jrLrcsef } } qdkonfum;- jzpfzuf ysufzuf pMu0Vm
uka#wpfodef;udk tpkpkxm;í½I/ / wnfqJurÇmrS a½S;terw*¾
twdwfurÇmpkwGif wpfckckaomurÇmü pMu0Vm uka#wpfodef;
½Sdaom a&ç ajrç awmçawmifpaom t0dnmPu cE¨mcJpkESifh
vlaumif ewfaumif EGm;aumif uRJaumif qifaumif jrif;aumif
paom o0dnmPu cE¨mcJpo k nf ,ckjrLrQ r½SNd y?D þurÇmwGiv
f nf;
þtEÅ&uyfwiG v f nf; tm,kuyf[al om toufwrf;csi;f ydik ;f í½I?
toufwrf;wGiv f nf; wpf&mwrf;jzpfvQif a½SUwpf&m aemufwpf&m
ydkif;í½I? a½SUa½SUwpf&mwGif tppGm½Sdaeaom cE¨mpkonf aemuf
aemuf wpf&mwdkYü jrLrQt<uif;tusefr½SdNyD/
]]tNrJ p aw? rpJ a cW}} qdkonfum;- b,ft&yfrsufESm
udkrqdk b,ftcsdefrSmrqdk vufn§dK;xdk;vdkufvQif xdk;&mwdkif;
xd;k &mwdik ;f rSmyif vufnKd§ ;wJ&h m t&yfrsuEf mS aoqJowå0g teEÅ-
teEÅ xdk;rdonfcsnf; rnf\/
]]tajymifwdkuf}} qdkonfum;- ]]jrLrcsefü}} qdkcJhNyD;aom
twdkif;qdkav/
]]trIdufu,f 0#fEG,f}} qdkonfum;- &m*rD;? a'gorD;?
arm[rD;? ZmwdrD;? Z&mrD;? r&PrD;? aomurD;? y&da'0rD;? 'ku©rD;?
a'greórD;? Oyg,morD;[laom wpfqJhwpfyg;aom rD;wdkY\
avmifpmavmifoif; jruf xif; trIdufawGom jzpfacsí oHk;qJh
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 122
wpfbHkwGif ouf½SdoufrJh tvHk;pHk tukefudk trIdufpk trdIufcJawG
qdkayownf;/
touf½Sdjzpfaom trIdufpkudk udavomwpfpk? uH wpfpk?
0dygufwpfpk? oHk;pkcGJ-
Ä t0dZÆm? wPSm? Oyg'gef þoHk;yg;onf udavom
pkwnf;/
Ä ocFg& ur®b0 þESpfyg;onf uHpkwnf;/
Ä 0dnmPf? emrf-½kyf? oVm,we? zó? a0'em
þig;yg;onf 0dygufpkwnf;/
t0dZmÆ ? wPSm? Oyg'gef½v dS QS if ocFg&? ur®b0 [kqt dk yfaom
okp½kduf 'kpö½kduf jzpfay:NrJ? okp½kduf 'kpö½kduf uHrI½SdvQif b0opf
ac:&aom 0dyguftpk {uefjzpfay:Nr?J 0dyguftpkjzpfjyefí vlaumif
ewfaumifjzpfjyefvQif xkdvlaumif ewfaumifukd tpGJjyKí
udavom tpkjzpfay:NrJ? ig-ig[lí¤if;? igY[m-igY[m[lí¤if;?
igYtwå igYtwå[lí¤if;? igrif; igykPÖm; igaoa|; igol<u,f
[lí¤if;? igewf igodMum; igjA[®m ig£w¬d igyk&do[lí¤if;?
þokdYponfjzifh pGJvrf;aom udavomwkdYonf AmvykxkZÆefwdkYrSm
{uefjzpfay:NrJ qkdvkdonf/ udavom ½SdjyefvQifvnf; uHtpk
{uefjzpfyGg;NrJ? uHtpkjzpfyGg;í xif½Sm; ½SdjyefvQifvnf; b0opf
cE¨mopf[laom 0dygufaumif {uefjzpf ay:NrJ? 0dygufaumif
ay:jyefvQifvnf;? om,mpGJvrf;aom udavomtpk {uEÅjzpf
ay:vmNr?J þokt Yd rSeaf v;csuuf dk tykid of ad om ,xmblwÓPfudk
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 123
r&orSsumvywfvkH; r&yfrwnf [l;[l;vnfíaeaomaMumifh
tpkBuD;oHk;yg;udk 0#fEG,fqdkonf/
]]tjzpfrpJ? topfvJ oJoJ<u,f}} [lonfum;- tao
rD;u jrLrQrusefatmif twGifavmifí vdkufjim;aomfvnf;?
pMu0VmteEÅESifh tjynfhtjynfhyif rpJrjywf topftopf jzpf
ay:ajymif;vJí pMu0Vmtm;vHk; tkef;tkef; oJoJ tNrJpnfyif
jynfh<u,fonfom jzpf\[lvdkonf/
]]tu,fravmuf? oluomarmufawmh}} qdo k nf um;-
xdkuJhodkY pMu0VmteEÅvHk;jynfhatmif topftopf rpJatmifjzpf
yGg;íaeaomfvnf;? ocFg&wdkYu ydkíoGm; Edkifonfr½Sd? taorD;
uom ydak rmufvsu½f adS wmhonf [lv?kd jzpforQaom ocFg&wdrYk nf
onf ysufjcif;vQif tqHk;½SdMuukef\? ysufjcif;udkvGefí tNrJwnf
aeEdkifaom ocFg&w&m;[lí wpfpHkwpfckrQr½Sd/
]]aemuf a emuf u rÇ m ? zef z ef v mvJ ? tpmol U wG i f ?
wpfckom 0ifMu&}} qdkonfum;- aemufaemufurÇmopf urÇm
opfqufí pMu0VmteEÅEiS hf tjynfjh zpfvmaom ocFg&"r®wo Ykd nf
r&PrD;\ tpD;tyGg;omjzpfukefí olUvufwGif;ü rD;pmxif;rIduf
tjzpfESifhom wpfckrusef wpfvHk;wpfpkwnf; 0ifMu&ukef\
qdv
k o
kd nf/
]]t[k w f Ó Pf rwif p D ; Ed k i f & }} qd k o nf u m;- wpf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 124
a,mufaom jynfh½Sifrif;onf twkr½SdvSyaom rif;orD; a,mif
aqmifíaeaom bDvl;rudk awmifnmwifav\? xdkrif;onf
bDvl;r\ aMumufzG,fqdk;½Gm;aom Zmwd ½kyfoGifudk jrifEdkifaom
'dAÁpu©Kewfaq;udk r&ao;orQ umvywfvHk; xdkbDvl;r\
ewforD;toGif xifjrifatmif zefqif;í rm,my&d,m,fjzifh
jyKorQaom twifpD;wdkYudk cH&av\? 'dAÁpu©K ewfaq;udk&í
rsufpdüuGif;í MunfhaomtcgrS Zmwd½kyfoGifudk [kwfwdkif;jrif
&ojzifh csnfaESmif ½dkufcwf taoowfí xdkrif;u wifpD;Edkif
av\/
xdkYtwl þowå0gtaygif;wdkYonf ,xmblw ÓPfudk
r&Muao;orQ umvywf v H k ; ocF w emrf - ½k y f w &m;wd k Y \
twifp;D udk cHaeMu&uke\ f / wifp;D yHu
k m;- yk*Kd¾ vf owå0g a,musmf ;
rdef;r r[kwfMuukefaom ½kyf-emrfw&m;wdkYonf ykxkZÆef owå0g
wdkYtm; yk*¾dKvf owå0g a,musfm; rdef;rxif atmifjy\? yk*¾dKvf
xifatmifjy\? yk*¾dKvfxifMu&\? owå0g xifMu&\? a,musfm;
rdef;rxifMu&\? yk*¾dKvf owå0g a,musfm; rdef;r tvSt,Of
xifjrifpvJG rf;Muí cspMf u cifMuuke\ f ? csprf I cifro
I nf oHo&mü
rm&frif; i&Jrif; BuD;wdkY\ oHBudK; oHvGefaywnf;? xdkoHBudK;
oHvGefwdkYjzifh toJESvHk;wdkYü twif;tMuyf csnfwkyfrdvsuf
½Sad eMuukef aom tE¨yx k Zk eÆ f owå0gwdoYk nf rm&frif; i&Jrif;wd\
Yk
vufrS rvGwfEdkifMuukefNyD? þum;- ocFw½kyfemrfwdkY\ wifpD;
csuw f nf;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 125
tMuiftcgü ocFw½kyf-emrfwdkY\ ZmwdtoGifudk xifjrif
Edkifaom ,xmblwÓPfudk&\? xdktcgrSpí uvsmPykxkZÆef
plVaomwmyeftjzpfodkY a&mufMuukefí ½kyfemrfw&m;wkdY\
wifpD;csufrS vGwfpjyK\? ½kyf-emrfw&m;wdkYudk rdrdwdkYu tedpö[lí
wifp;D Edik Mf uuke\ f / 'ku[
© í
l ? tewå[í l ? yk*Kd¾ vrf [kw[f í l ? owå0g
r[kwf[lí? a,musfm; rdef;r r[kwf[lí? olr[kwf[lí? ig
r[kwf[lí? wifpD; EdkifMuukef\? t[kwftrSef tjrifoefaom
,xmblwÓPfjzifh emrf-½kyfw&m;wdkYudk tjypfa'go ab;b,
wdkYESifh ½IwfcszdpD;Edkifukef\/
þum;- uvsmPykxkZÆef plVaomwmyefwdkYu ½kyf emrf
w&m;wdkYudk wifpD;yHkwnf;/ /þuJhodkY ,xmblw ac:aom
t[kwfÓPfjzifh ocFw ½kyf-emrfwdkYudk rwifpD;Edkif&? rzdpD;Edkif&
qdv k okd nf/ /
]]onf r D ; wm b,f w pf u d e f ; rS m rS Nid r f ; yr,f v d k Y } }
qdkonfum;- bHkwpfcGifudk twGifavmifNrdKuf tajymifwdkuf íae
aom taorD;ESifhwuG wpfq,fhwpfyg;aomrD;wdkY\ wm0efrS
vGwNf ird ;f cGiu
hf kd b,fwpfued ;f rSm &ygtHeh nf; qdv k okd nf? ]wpfudef;}
qdkonfum;- wpfqlwpfqlaom jrwfpGmbk&m;\ jzpfyGifhawmfrl&m
omoemuRwfudef;BuD;udk omoem uRwfyGJBuD;udkqdkonf/
av;csKd ; BuD ; tajzNyD ; \/
------------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 126
1249-ckESpf? twGif; rHk½GmNrdKU w½kyfwef;&yf
ausmif;wumBuD; OD;ausmfat;-tm; a&;ay;awmfrltyfaom-
oHa0*av;csKd;BuD;
1/ jzpfrqH;k Edik b
f k acwfo;kH aESmifaAGrmS a,mifayay arSmifrw d hJ
taumifBuD;ES,f/
2/ trS m ;i,f j yif j yif toG m ;i,f w G i f ÓOf r oef ; aiG U ?
pcef;jzifah wGUNyb D ;l ?h wa0hvnfvnf? yg,fi&JrmS x,fvo J m
pnfawmh ½Snfygbd 0#fEG,f&,f? uRwf vG,f&ef roDao;
a&mhxifh? &DarS;arSmif rdkufawmif xkawGu? vif;rIrjc,f/
3/ xH*k Edik if ,f pHNk rKd i½f u G pf yd f vlroef;wJh *leef;&dyrf mS pdww
f jzLjzL
edrdwf,lvdkY edAÁLy&arh tjrefawGU&atmif? psmefavhum
raeprf ; av&? npf n rf ; wJ h onf 0 oD u d k rMunf N yD
Mumavrkef;vSaygh? qHk;rjrif oHk;cGifbHkxku us,foESifh/
4/ onf½kyfu,f onfemrf onfoEÅmefESifh onf[eftrl
onft,lvJ rjzLao;vdk jrLaMu;bJ ydkvGef;vdkY wpfudk,f
aumif;wef wpfapmif;aemfBuHvdkuf& aemufqHaxG;,Suf
a&;ES,fcufygbd? roufomav axmifwpfrsKd;[mrdkY
aESmifBudK;ayGvGef;vdkY acygbd jzpfyHkudk pepfukefrSefoabm
&,fESifh ajymbdkYroifh/ /
av;csKd;BuD;tajz
1/ ]]jzpf r qH k ; Ed k i f b l U ? acwf o H k ; aES m if a AG r S m -
a,mifayayarSmifrdwJh? taumifBuD;ES,f}} [laom yxrydk'fü
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 127
jzpf r qH k ; Ed k i f b l U qd k o nf r S m-½kyf-emrf cE¨mwdkY pyfqufíjzpfae
aom oHo&mBuD;wpfcGifü trsdK;rdsK;ZmwfawG vJí teJeJtzHkzHk
jzpfíaeaomfvnf; rqHk;Ekdif[lí qdkvdkonf/
xd k p um;rS e f \ ? ,ck & d S & d S o rQaom ol o l i gig owå 0 g
[lorQwdkYonf b,furÇmupí b,fawmhqHk;vdrfhrnf[k rodEdkif
Muukef? jzpfívmcJhNyD;aom cE¨mtpOfawGonfvnf; teEÅ
tyÜar,s rqHk;Edkifatmif rsm;vSavNyD? aemiftem*wftwGuf
b,frQavmufrsm;vdrfhrnf? b,fvdk ZmwfawGxGufí jy&vdrfhOD;
rnf[lí tqHk;tqr&dS? rod rxifEdkifMuukef? b,hfaMumifhjzpfí
rqHk;Edkifoenf;qdkvQif owå0gwdkYonf ,xmblwÓPfjzifh
rSefaomtwdkif; opömw&m;udk rodEdkifMuukef/
Ä 'ku©\teufç tcsufav;yg; w&m;rSefudk rodEdkif
Muuke/f
Ä ork ' ,\teuf ç tcsuf a v;yg; w&m;rS e f u d k
rodEikd Mf uuke/f
Ä eda&m"\ teufç tcsufav;yg; w&m;rSefudk
rodEikd Mf uuke/f
Ä r*¾\teufç tcsufav;yg; w&m;rSefudk rodEdkif
Muuke/f
xdkUaMumifh tjzpfrqHk;EkdifbJ? vHk;v,fvdkufí aeMu
ukeo
f nf/
t"dyÜg,f wpfenf;tm;jzifh y#dpöorkyÜg'fw&m; tcsufudk
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 128
rodrjrifjcif;aMumifh ,HkrSm;jcif;taxGaxG jzpfNyD;vQif oHo&m
0#fbHkBuD; wpfcGif0,f cE¨mtpOfqufvufí tjzpf rqHk;EdkifbJ
tjrpfrjywfEdkifbJ &dSMuukefonf? y#dpöorkyÜg'f w&m;awmfonf
oHo&mpufBu;D \rlvtjrpf yifu, kd f w&m;Bu;D aywnf;/ xdw
k &m;
BuD;jzpfyHkudk rodrjrifvQif oHo&mpuf ayG½Iwfí 0#fZmwf rjyKwf
Edik b
f &J o
Sd nf/
Oyrmtm;jzifh oabFmpuf rD;&xm;puf ,uúef;puf
a&eHqDpuf tp&dSaom puf½kHwdkYü qifxm;aompufwdkYudk em;
rvnf v Qif b,f a e&mu jzKwf í b,f a e&muwyf & rnf ?
b,fcvkwfudkudkifvQif b,fpufvnfí b,fpuf&yfonf[k
rodaom vlNyed ;f wpfa,mufukd pufarmif;cdik ;f aomf¤if;? puf&yfcikd ;f
aomf¤if;? pufwdkYudkjzKwfí zsufxm;vdkuf&ef apcdkif;aomf¤if;?
wpfpHkwpf&mrQ em;rvnfbJ puf½HkxJrSm pufoGm;0g;rdí ao&
rnfom jzpfouJo h ?Ykd y#dpo
ö rkygÜ 'f puf &[wfjzpfyu
kH kd tjrpfEiS w
hf uG
em;rvnfygvQif b,fcgrS oHo&mpufudk rjzwfEdkif? y#dpöorkyÜg'f
pufoGm; 12-&yfwdkY\ &Gwf&Gwf0g;rIudkomcH&í? qif;&Jjcif;udk
BuHKawGU&rnfom jzpf\/
puftrsKd;rsKd;twwfynmudk em;vnfaom tif*sif eD,m
q&mBuD;udk rD;&xm;pufç rD;oabFmpufç puf½kHBuD; wdkYüxm;aom
pufwkdYudkarmif;ESif&ef apcdkif;aomf¤if;? pufwdkY udkjzKwfzsuf&ef
apcdik ;f aomf¤if;? wpfpwkH pf&mrS 0efav; yifyef;jcif;r&Sb d J ½kww
f &uf
Ny;D pD;atmif &Guaf qmifEikd o
f uJo
Y ?Ykd y#dpo
ö rkygÜ 'f puf&[wf\ jzpfyuHk kd
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 129
t&if;rlvESifYwuG aumif;pGmodjrifvQif xdky#dpöorkyÜg'f puf
&[wf B uD ; ud k zsuf j cif ; iS m pG r f ; Ed k i f a vonf / /xd k Y a Mumif h
y#dpöorkyÜg'fw&m;udk rxifrjrifEkdifbJ oHo&mpufxJü ZmwfvJí
tjzpfrqkH;[k qdkavonf/
]]acwf o H k ; aES m if a AG r S m }} qdkonfum;- Zmwdacwfç
tmPmacwfç 0do,acwf[kqdktyfaom acwfokH;&yfudk aESmif
aAGMuD;[lí qdkvdkonf? aESmifaAGqdkonfrSm owå0gudk rajy;
rxG u f E k d i f a tmif csnf a ES m if í xm;onh f axmif M uD ; awG E S i f h
wlonf[kqdkvdkonf/ /wpfenf;tm;jzifh umrbHkç ½lybHk
t½lybkH[kqdktyfaom bHkoHk;yg;udk acwfoHk;yg;qdkvdkonf/ /
acwfqdkaom pum;rSm acwå-[laom ygVdbmomrS jzpfaom
pum;jzpfonf? rsdK;aphwdkY\ pdkufysKd;&mv,fudk acwf[líqdkonf?
xdYktwl owå0gtrsKd;rsKd;wdkY\ jzpfyGg;&m avmuMuD;udk acwf[lí
qdkonf/ /xdkpum;rSef\? jzpf jzpforQ owå0g[lorQwdkYonf
xdak cwfo;kH yg;\ jyifbufrmS xGuí f rjzpfEidk Mf uuke?f acwfo;Hk yg;udk
rvGefEdkifMuukef? tu,fí acwfoHk;yg;udk vGefajrmufEdkifvQif
avmuBuD;rS xGufí avmukwå&mbufodkYul;NyD;vQif edAÁmefodkY
a&mufMu avukefonf/
]]a,mif a yayarS m if r d w J h taumif M uD ; ES , f } } qd k
onfum;-jyqdktyfNyD;aom acwfBuD;oHk;yg;twGif;ü a,mif wD;
a,mifeç aywD;aywç ea0e0gESihf awmifreS ;f rod ajrmuf rSe;f rod
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 130
arSmiftwdusaeaom wGif;xJrSmrdíaeaom owå0g aumifBuD;
qdkvdkonf/ / a,mifayayqdkaom pum;onf yrm'w&m;jzifh
arharhavsmah vsmah erIukd qdo
k nf/ arSmifqo
kd nfum;-t0dZmÆ arSmif
wdkufBuD;udk qdkvdkonf? qdkvdk&if;t"dyÜg,frSm yrm'w&m;jzifh
a,mifayay ykwfoifarharhí arm[wdkufrSm avSmifrdaom
trdkufaumif owå0gBuD; qdkvdkonf/ /a,mifayayEdkifaom
yrm'w&m;onf tyÜrm'w&m;ESifh qefYusifbuf jzpf\/
tyÜrma'g trwH y'H? yrma'g rpöKaemy'H/
«"r® y 'ygVd a wmf »
tyÜ r ma'g=rarh r avsmh j cif ; onf ? trwH y 'H = tNrd K uf
edAÁmef\taMumif;wnf;? yrma'g=a,mifayay arhavsmhrIonf?
rpöKaemy'H=aojcif;\taMumif; olaoavmif;wnf;/ /
Oyrmtm;jzifh rD;ab; usm;ab;? qif½dkif;ab;? "m;jy
ab;rsm;ESifh awGUBuHKaeqJtcg ykwfoifndKuJhodkYarhí a,mif
ayayaeaomolonf rD;ab;ponfEiS ahf wGUí ao&rnf omjzpf\/
xdkYtwl oHo&mab;BuD; aeYpOfzdpD;í aeygvsuf ykwfoifvdk
acgif;ndrí
hf wtdrt hf rd ahf rharm a,mifayEdik af omolonf aorif;
\vufwGif;u rxGufrvGwf&bJ tNrJtaoaumif tavmif;
aumifBuD;jzpfíae\/
jyqdt
k yfcNhJ y;D aomtwdik ;f rD;ab;ponfwEYkd iS hf awGUBuKH vQif
a,mifayay arhíraebJ jzwfjzwfvwfvwf oGuf oGuv f ufvuf
owd x m;í a½S m if ½ S m ;vQif ab;tEÅ & m,f w d k Y r S vG w f u if ; í
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 131
csr;f omjcif;udk &Edik o
f uJo
h Ykd xdt
Yk wl oHo&m ab;Bu;D zdp;D ESyd pf ufru
I kd
awG ; awmajrmf j rif o jzif h a,mif a yayraebJ rarh r avsmh
rayghrwef jrefjrefokwfokwf tm;tifxkwfBudK;pm;aomolonf
aorif;rjrifEdkifaom EdkifiHawmfodkYa&mufí csrf;omtrsKd;rsKd;udk
tNidrf;cHpm;&av\/ /þum;-a,mifayayaerIESifhpyfí
qdkaompum;wnf;/
arSmif"mwfac:aom arm[BuD;onf tvif;"mwf jzpf
aom tarm[ESifh qefYusifzufjzpf\? ynm\&efoljzpfonf/ /
arSmifwumwdkYwGif t0dZÆmarSmifonf tBuD;qHk;jzpfonf? ,ck
avmuü½Sdaom oef;acgifvuG,f arSmifBuD; rsm;rSm "mwfrD;
tvif;udk xGef;vdkufvQif vif;Edkifao;\? t0dZÆmarSmifudk "mwfrD;
aygif; axmifaomif;jzifh xGe;f nda§ omfvnf; tvif;a&mifray:Edik ?f
xdkYaMumifh acwfoHk;yg; wnf;[laom avmu"mwf wdkufabmif
XmeBuD;onf arm[wnf;[laom rdkufjcif;jzifh twif;rdkufí
aeonf rnf\/
y#doaE¨wnfaeonfupí uef;vmaom oluef; onf
wpfpw kH pfcak om0w¬Kurkd Q rjrifEikd o
f uJoh ?Ykd t0dZmÆ arSmifrí
d aeaom
owå0grsm;onfvnf; w&m;rSefudk wpf&HwpfcgrQ rjrifEdkifMu
avukef/ / ]]rsuf rsufpduef; wapä raMumu
raMumuf}} qdak om pum;yHu k ohJ Ykd
w&m;rSeu f kd rodEikd v
f Qif oHo&mab;udk rjrifvQif aMumufpw d rf ½Sd
raMumufvQif twif;jyKcsif&mudk jyKEdkif\/ xdkodkYarm[arSmif
wdu
k zf pd ;D í ynmrsupf u d ef;Muukeaf omaMumifo h mvQif rsupf u d ef;
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 132
wapäraMumufouJo h Ykd b,fwpfpw kH pf&mudrk Q raMumufbJ 'kp½du
k f
'k&mZD0wduYk kd tm;r&bJ jyKEikd Mf uukeof nf/ / þum;- arSmifrí d
aeyHkudk qdkaompum;&yfwnf;/
yxryd k ' f tajzNyD ; \/
---------Ä--------
2/ ]]trS m ;i,f j yif j yif ? toG m ;i,f w G i f ? ÓOf
roef ; aiG U ? pcef ; jzif h awG U Ek d i f b l U }} qdkonfum;- jyqdktyfNyD;
aom oH o &m0#f B uD ; xJ ü w0J v nf v nf usif v nf o G m ;vm
ae&rIonf jrwfpGmbk&m;\ w&m;awmftvdktm;jzifh b,fcgrS
rSefonf[lír½Sd wpfrSm;xJrSm;í aeMuonfomjzpf\/ /
oHo&mBuD;qdkonfum;-]]rS ]]rS m ;aomowå 0 g [l o rQwd k Y \ usif
vnf & m bH k B uD ; jzpf \ }} oHo&morm; qdkvQif trSm;aumif
awGjzpf\? jA[®mBu;D jzpfíaeaomfvnf; trSerf [kwf trSm;aumif
BuD;omjzpf\/ rlvZmwf&if;uyifvQif ]]t0d Z Æ m ES i f h wPS m
avmb-a'G r l v }}}}wd k Y j zif h xl a xmif í vm&onf ? rS e f a om
avmukw&å mw&m;rsm;ESihf xlaxmifí vm&aom oHo&mZmwfBu;D
r[kwf? npfpkwfEGrf;e,f rzG,f&maom t0dZÆmwPSmwdkYjzifh
xlaxmifí vm&aom ZmwfrSm;BuD;onf b,fawmhaumif;Ekdif
vdrrhf nf [lí ajrmfvifzh , G f r½S?d jzpfrd vd½Yk adS omaMumifo
h m oHo&m
ZmwfBuD;rSm aumif;onf okc½Sdonf csrf;omonf[lí pdwfajy
vufajyajymqdk rSwfxifMu&onf/ /þae&mü oHo&mZmwf
wnfví JG rlvuwJu rSm;yHu k kd O'g[½kPf 0w¬Kwpfck xkwjf yOD;tH/h
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 133
yÍöro*Fg,emwif bk&ifrif;wke;f rif;w&m;Bu;D vufxuf
Zmwf½kyfao; obifonfwdkYudk tkyfcsKyf&aom- obif0efBuD;
OD;aomf qdo k o
l nf Zmwfx;kd yH-k ZmwfomG ;yHrk sm;ü tvGeef nf;aumif;
vS\? pma&;vuFma&;rsm;vnf; aumif;vS\? eef;awmfüom
tNrJuçjy&\? uçjywdkif;vnf; bk&ifrif;jrwfESifh rdzk&m;acgifBuD;
paom eef;ol-eef;om;wdkY BudKufESpfoufMuavatmif r*Fvm
½Sad om Zmwfrsm;udo k m ujy&\/ / bk&ifrif;jrwf rESpo f ufaom
ZmwfomG ; Zmwfvmrsm;udk jyrdaomf¤if;? yGOJ ;D xGupf tcgu uçjyaom
t½kyf\ cRwf,Gif;pGmjzpfí r*Fvmr½SdcJhaomf¤if;? bk&ifrif;jrwf
ES p f o uf a wmf r rl í &mZ0wf j ypf ' Pf r sm;ud k ay;wwf a om
tavh½Sd\/
wpf&Ha&mtcg rif;nD rif;om;tpHkESifh bk&ifrif;jrwf
Munfh½Iawmfrlaom rif;yGJobifBuD;wGif Zmwfjy&m yxryGJOD;
xGufvmaom ewfuawmf½kyfonf BudK;rcdkifojzifh acgif;jywfí
usav\? yGJOD;xGufwGif t½kyfacgif;jywfí usrIonfvnf; eef;
wGif;ü uçjyaom pifawmfBuD;rsm;rSm tr*FvmBuD;wpfck jzpf\/
/ t½kyaf cgif; jywfusomG ;onfukd bk&ifrif;jrwf jrifawmfral vvQif
pdwEf v
S ;kH roufombJ &mZ0wfjypf'Pfay;&ef BupH nfawmfral v\/
ewfuawmf½kyf acgif;jywfusonfudk Zmwfom;wpfpk wdkY
awGUodavvQif &mZ0wfjypf'Pfjzpfrnfudk tvefYwMum; tm;
BuD;pGm aMumufvefYwkefvIyfMuojzifh obif0efOD;aomf txHodkY
uyfNyD;vQif taMumif;rsKd;pHkudk ajymMum;Muukef\/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 134
xdt
k cg obif0efO;D aomfonf ½kww
f &uf ÓPfay: Ny;D vQif
ewfuawmf acgif;jywfukd jyefírqufapbJ &mZ0wf rIjypfrv S nf;
vGwfuif;atmif tdrfhwvdrfhpkef;rZmwfudk ½kwfw&uf xdk;av\/
ewfuawmf½kyfonf ewfuawmf pum;udk rajymbJ tdrfhwvdrfh
pkef;rpum;udk ajymqdkav\/ tdrfhwvdrfh pkef;rsKd;onfum;-
acgif;jywfaomtwwfudk wwfaom pkef;rrsKd;aywnf;/
yxryGJOD;upí eHeufvif;onfwdkifatmif obif0ef
OD;aomfvnf; '@m&Djzpfaom tdrfhwvdrfYpkef;Zmwfudk nwGif;csif;
uçjy&if; a&;NyD;vQif acsmarmpGm uçjyap\/ / rdrdwdkY uçjy&ef
&nfrSef;xm;aom- &mr-tDaemif ZmwfoGm;udk rjy&bJ yxr
vufO;D rSm;avonfu tpGjJ yKí tdrw hf vdrpYf ek ;f ZmwfrmS ;Bu;D udo
k m
twGirf wdS í
f uçjy&avonf/ / bk&ifrif;jrwfonfvnf; olUZmwf
aMumif;tm;avsmpf mG acgif;jywfaomaMumifh &mZ0wfjypfrrI ay;bJ
ZmwfjyyHk xl;qef;ayonf[k qkvmbfrsm;udkom ay;awmfrl&av
onf/
þtdrfhwvdrfYpkef;rZmwfaMumif; ZmwfoGm;uJhodkY oHo&m
Zmwform;wdkYonfvnf; rlvyxr&if;uyif t0dZÆmESifh wPSm
xlaxmiftyfaom ZmwfrSm;BuD;udk pçrdMuukefaom aMumifh rdrdwdkY
Zmwfudk rSefonf[lí¤if;ç rrSefonf [lí¤if;ç rpDppfEdkifMuukefbJ
teJeJZmwfrSm;awGudk xGufíaeMuukefonf/ / oHo&m
ZmwfcGifBuD; wpfckvHk;ü txnfcH trmcHjyKvkyfíaeMuukefaom
½kyfcE¨m-emrfcE¨mwdkYonfvnf; rSefonf [lír½Sd trSm;w&m;
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 135
wdo
Yk mjzpfuek \
f / trSm;awGukd ighu,
kd if gh[m ighOpömjyKMuukeaf om
oH o &mZmwf o rm; owå 0 grsm;wd k Y o nf v nf ; trS m ;awG o m
jzpfMuuke\f /
edAÁmefw&m;udk r&orQwGif b,fumvrS rSefonf [lí
r½SMd uavuke/f / ,ck&½Sad om 'kuZ© mwf trSm;Zmwf Bu;D udo k rd ;f í
cE¨m0efNidrf;rSomvQif ZmwfrSefodkYa&mufEkdifMuukefonf? xdkodkY
Zmwfodrf;rIudkyif edAÁmef[lí qdk&avonf/ / jyqdktyfNyD;aom
twdkif; trSm;jyifjyifBuD;ESifhomvQif wGifwGifBuD; oHo&mpcef;ü
yifyef;aomfvnf; yifyef;rSef; rodbJ wpfoGm;xJoGm; aeMuukef
onf/ xdkodkYoGm;avorQ oHo&mc&D;wGifavorQumvywfvHk;
rdrdwdkY tm;udk;avmuf aom csrf;ompcef;BuD;ESifh b,fawmhrS
rawGUbl;Muukef? xdkYaMumifh rSefrSefuefuefjzpfaom opömÓPf
tcsuu f kd vQywf pfjyufavmufrQ odjrifaomtm;jzifh rBuKBH uKd ub f ;l
Muukef? xdkYaMumifh ]]trS m ;i,f j yif j yif toG m ;i,f w G i f ? ÓOf
roef ; aiG U ? pcef ; jzif h awG U NyD b l ; h } } [líqdkonf/
]]ÓOf } } qdkonfum;- 0dnmPudk 0dnmOfqdkbdouJhodkY
ÓPudk ÓOf[kqdkonf- odjrifrIudkqdkvdkonf/ / xdkodjrifrI
onfum;- opömav;csuf oabmeufwdkYü uGufuGufuGif; uGif;
xifvif;rIaywnf;? xdkxifvif;pGm odjrifrIudk oHo&m trSm;
e,fBuD;ü wpf&HwpfcgrQ rawGU rBuHKpbl;Muukef? Ak'¨KyÜg' 'kv’b
acwfaumif; pcef;aumif;BuD;ESifh rawGUrBuHKpbl;MubJ pcef;awG
azmufvGJ azmufjyefjzpfíaeonf[k qdkvdkonf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 136
xdpk um;rSe\
f ? Ak'K¨ ygÜ ' 'kvb
’ acwfBu;D pcef;axmufBu;D ESihf
awGUBuHKrSomvQif opömav;yg;wdkYü aygufa&mufaom ÓPfudk
&EdkifMuukefonf? Ak'¨KyÜg'acwfaumif;ESifh rBuHK BudKufMuygvQif
opömav;yg;ü todÓPf aygufcGifhudk r&Edkif Muukef? xdkAk'¨KyÜg'
acwfaumif;BuD;udkvnf; vGefpGmBuHKBudKuf EdkifcJonf? xdkAk'¨KyÜg'udk
'kv’bBuD;wpfck qdk&onf/ Ak'¨KyÜg'pcef;ESifh wpfvGJxJvGJíom
vmMuukefaomaMumifhomvQif ,ckwdkifatmif trSm;aumif
awGjzpfí epfNrJepf-arsmNrJarsm oHo&mwpfaMumrSm waygavm
avmBuD; aeMuukefonf/
Ak'¨KyÜg' pcef;BuD;awGESifh vGJvmyHkudk Oyrmjzifh jyqdkOD;tHh/
{&m0wD txufjrpfnmjzpfaom Aef;armfNrKd UrS ukepf nf trsK;d rsK;d udk
wifaqmifí &efukefodkYa&mif;cs&ef ydef;aum avSBuD;wpfpif;ESifh
ukeof nfzsi;f wpfa,mufonf pHí k vm owwf? xdu k ek o
f nfonf
a&rIüvnf; em;rvnf? avSyJhrIç avScwfrIç xdk;0g;xdk;rIrsm;üvnf;
em;rvnf a&pD; a&qefç a&0Jç a&wdrçf pnf;wdrçf aomifpç oJyu G çf
0JarSmf rsm;udkvnf; rodbJ½Sd\/ xdkukefonf a,musfm;onf
em;rvnfaom avSom;wdkYudk iSg;&rf;í Aef;armfNrdKUrS pHkvm\/
vrf;pOfwpfavsmufrmS ½Sad om uomNrKd Uç a½TuNl rKd Uç ausmuf
ajrmif;NrdKUç rEÅav;NrdKUponfrsm;odkYvnf; 0ifa&mufí a&mif;cs
oifhaomukefudk a&mif;csNyD;vQif 0,f,loifhaom ukefrsm;udk
0,f,l&ef tBuH½Sd\/ / rdrdqdkuf&yfvdkaom NrdKUem;odkYeD;uyfojzifh
qdkuf&yfrnfjyK&m a&rIüem;rvnf avSyJhrIüvnf; em;rvnf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 137
aomaMumifh tvdk½SdaomNrdKUü rqdkufEdkifbJ vGJacsmfí pHk&jyef\/
/ tcsKdU NrdKUem;odkU a&muf&m 0JawGç aomifawGç a&pD;ç a&arSmfawG
rsm;vSojzifh rqdu k f uyfEikd b
f J vGí
J pH&k jyef\/ tcsKUd NrKd U½Gmrsm;odv
Yk nf;
nOfh tcga&mufí arSmifrdkufojzifh a&mufrSef;rodbJ vTJí arsm
jyef\/
rEÅav;NrKd UBu;D rSm rqdu k u
f yfEikd b
f J vGo
J mG ;jyefojzifh atmuf
ü½Sad om jrif;NcçH yckuLú ç anmifO;D ç pavç a&eHacsmif;ç rif;bl;paom
NrKd UBu;D rsm;odYk 0ifa&mufqu kd u
f yfrnf BuyH g aomfvnf; ,cifuenf;
twdkif;yif trsKd;rsKd;aom vGJacsmfrI awGESifhBuKHí rqdkufuyfEdkifbJ
vGJNrJvGJípHk&jyef\/
[oFmwNrdKU\atmufodkY usa&mufaomumv acsmif;
aygufawGvnf; taxGaxGtvGefrsm;jym;onfu wpfaMumif;ç
oabFmBu;D i,fEiS hf wkeuf if;wd\
Yk toGm;tvm tvGerf sm;jym;½Iyaf yG
onfu wpfaMumif;ç tnmu avSolBuD;jzpfí a&wufa&us
em;rvnfonfu wpfaMumif;ç þtaMumif;rsm;aMumifh xdkavS
olBu;D ukeo f nfa,musmf ;onf rdr&d nf½,
G &f if;twdik ;f &efuek Nf rKd UodYk
ra&mufbJ 'Da&tus yifv,f0odkY arsmygí vdIif;avrdNyD;vQif
ysufpD;jcif;BuD;odkYom a&muf&avawmh\/
þavSolBuD;yHkuJhodkY oligutp ½Sd½SdorQ ykyk½G½G owå0g
teEÅwdkYonf tprxifaom oHo&ma&aMum tjyif0,f tpOf
rjywfarsmygívmMu&m Ak'¨KyÜg'pcef; aumif;BuD;awGESifh vGJacsmf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 138
wdrf;yg;íom vmMuukef\/ ,ckwdkifatmif pcef;aumif;udk
rawGU&ukefao;/
vGJacsmfí vmMuyHkum;-
Ä ]]&Hcg&Hzef}} jrwfpmG bk&m;wpfql yGiahf wmfrl aepOf
tyg,fav;yg;rSm t[dwfyk*¾dKvfjzpfí vGJacsmfMu
&onf?
Ä ]]&Hcg&Hzef}} rdpäm'd|dvlrsKd;jzpfí bk&m;udk jypfrSm;
vsuf vGJacsmfMu&onf?
Ä ]]&Hcg&Hzef}} emrfr½Sdaom tonowf jA[®mBuD;
jzpfí vGJacsmfMu&onf?
Ä ]]&Hcg&Hzef}} ½ky-f r½Sad om t½lyjA[®mBu;D jzpfívGJ
acsmfMu&onf?
Ä ]]&H c g&H z ef } } ZrÁL'DyguRef;ESifha0;aom pMu0Vm
wpfyg;rSmjzpfí vGJacsmfMu&onf?
Ä ]]&H c g&H z ef } }}a'0'wfç pdÍörmPç rm*@DwdkYuJhodkY
bk&m;\ &efolBuD;awGjzpfí vGJacsmf Mu&onf/
Ä ]]&H c g&H z ef } } jrwfpGmbk&m;ESifhawGUBuHKí ESD;ESD;
&if;&if; jzpf&ygaomfvnf; arharhavsmah vsmh aerd
jcif; umr*kPfaemufodkY vdkufpm;tm;BuD;rdjcif;
rsm;aMumifh vGJacsmf&jyefonf/
«aumovrif;BuD; ponfudk axmufav/»

þod k Y p onf j zif h trsKd ; rsKd ; aom vG J a csmf r I a wG E S i f h o m


ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 139
awGUBuHKvm&onfhtwGufaMumifh **Fg0gVK oJpkru yGifhawmfrlMu
ukefaom bk&m;½SifwdkY\ omoemawmfpcef;aumif;BuD;rsm;ESifh
rBuHKBudKuf&bJ tuRwfw&m; r&vdkufbJ vGJEdkifatmifvGJí
vmMuukeo f nf/
,cktcg Ak'¨bmomwdkif;vdkyif ajr§mfvifhtm;udk;csuf
ud,k pf ED iS hf qkawmif;wwfMuonfrmS rMumrDS yGiahf wmfrl vwHUå aom
t&darawå,s bk&m;vufxufawmfwGif vufOD;pGmzl;awGU&í
edAÁmef&vdkaMumif;ESifh ukodkvfjyKwdkif;yif qkawmif;wwfMuukef\?
EIwjf zifqh ak wmif;csuf twdik ;f ajrmufrajrmuf pOf;pm;qifjcif&efrmS
vGeaf vNy;D aom teEÅtoacFs,s bk&m;awGuykd if a&SmifEidk af tmif
vufvGwf a&Smif&Sm;Muí vlpGrf;aumif;MuD;awG vkyfcJhMubl;onfh
tcsufESifhawG;vQif t&darawå,s bk&m;udk,fawmf wpfqlrSm
rlvufOD;zl;awGU&í tuRwfw&m;&&eftcsufonf oufouf
cJ,Of;vSaom tcsuBf u;D wpfck jzpfacsonf? tu,fí qkawmif;
Muaomolwdkif;yif ]]qkawmif;csuf}} jynfhpkHMuyg rlum; olUxufig
a&S;OD;pGm zl;vdkaomol rsm;onfhtwGuf t&darwå,sbk&m; udk,f
awmf M uD ; onf y if a½S ; OD ; pG m tzl ; cH a wmf r l & ef awmf a wmf y if
cufcJawmfrl&Smvdrfhrnf/
pifppfv&kd if;rSmrlum; ,ckvufawGUjzpfíaeaom omoem
awmfBuD; txift½Sm;½Sdaeygvsuf pcef;axmuf wpfqifha½GUí
aemufbk&m;udk arQmfvifh&efrvdk? ,ckjrwfpGmbk&m;a[mMum;awmf
rlaom a'oemawmf wpfavsmufrSmvnf; t&[wåzdkvfodkY
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 140
aygufa&mufatmifvkyfenf;udkifenf; trsKd;rsKd;wdkYonf txif
t½Sm;yif ½Sdukef\? enf;vrf;rpHkí tm;rxkwfcsifbl;[lí qifajc
wufzG,fr½Sd? ysif;&daomtwGuf umr*kPfaxmifxJrS rxGufEdkif
onfhtwGufESifh qifajcuefvQifom uefbdkY½Sdonf/
olawmfaumif;wdkY\ w&m;awmfxGef;um;&mjzpfaom
Ak'K¨ ygÜ '-o'¨r® pcef;aumif;Bu;D udk vGaJ csmcf v
hJ Qif aemifxu
kd o
hJ aYkd om
pcef;aumif; acwfaumif;ESifh rawGUEdkifbJ qif;&JBuD;pGm pdk;&drf&
wwfaMumif;ESifh {uedygwfZmwfawmfwGif ao&d0Zmwfudkvnf;
a[mMum;awmfrlonf/
ao&d 0 Zmwf \ t"d y Ü g ,f t usOf ; rS m / / a½S ; tcg
jrwfpmG bk&m; tavmif;onf ½Gu
J ek o
f nfBu;D jzpfawmfr\ l / a'0'wf
tavmif;onfvnf; bk&m;tavmif;ESifhtwlwl ½GJukefonfyif
jzpf\? trnfrmS ao&d0rnf\/ t&d|NrKd UwGif vSnv hf nfí ½GaJ &mif;
Mu&m pnf;pdrfysufpD;í qif;&JpGmaom rkqdk;r ajr;tzGm;tdrfodkY
a'0'wftavmif; ½GJukefonf a,musfm;onf a½S;OD;pGma&muf
av\/
xdrk qk ;kd r ajr;tzGm;tdrw f iG f tbd;k wpfoed ;f xdu
k w
f efaom
a½Tzvm;Bu;D wpfv;kH ½S\ d ? xdak ½Tzvm;rSm- tnpftaMu; jrLwifíae
ojzifh a½Tzvm;rSef;rodbJ aMu;zvm;[k rkqdk;r ajr;tzGm;
xifrSwfrSm;½SmMu\/ rkqdk;r\ajr;onf ½GJukef onfvma&muf&m
a&mif;vmaom½GJrsm;udk 0wfqifvdkojzifh tzGm;udk0,fay;&ef
twefwefyq l m\/ tzGm;uvnf; qif;&Jví S 0,fp&maiGr½So d jzifh
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 141
r0,fEdkifaMumif;udk acsmharmh umajymqdk\/ / odkY&mwGif ajr;i,f
onf rqifjcifEdkifaom t½G,fjzpfí twif;ylqm\/ / xdktcg
tzGm;onf ½GJ 0,fp&maiGr½Sd tdrrf mS ½Sad eaom aMu;zvm;tdEk iS ½hf u
JG kd
vJ vS,ftHh[k BuHNyD;vQif a½Tzvm;BuD;udk tdrfxJuxkwfvm\/
a'0'wftavmif;ujrifvQif ukeo f nfvyl g;jzpfí a½Tzvm;
Bu;D rSe;f od\/ / rkq;kd rBu;D u þzvm;ESihf ½Gw
J pfu;kH udk vJv, S yf g[k
awmif;awmif;yefyefqdkvQif aumufuspfaom a'0'wftavmif;
½Gu
J ek o
f nfonf cifAsm;\ aMu;zvm;tdBk u;D ESihf ½Gw J pfu;kH ray;Edik [f k
ajrrSmypfcsí aps;udik [ f ef jyKvyk u
f mae\? xdak ½Tzvm;Bu;D udv k nf;
ESv;kH wGi;f u vIu
d í
f yif vdck siaf om avmbaZmonf tvH;k wufí
ae\? od&Yk mwGif rwef&nf-wef&nfEiS hf tvum;vdv k o kd m&atmif
tBuHqdk;jzifh BuHae\/
rkq;kd rMu;D onf &Gw
J pfu;kH rS r&vQif r0wfqifavmufojzifh
rvJjcifvQifaeygawmh[k tm;avQmhí r0,fbJ aeav\/ /
a'0'wftavmif;onf ,ckwpfacguf r0,faomfvnf; aemuf
wpfacguf vSnfhívmu &GJuav;wpfvHk; ESpfvHk;avmufay;vQif
0,fvdrfhrnf[k twGif;Budwf BuHjyD;rS ukefonfwdkY\ [efudkvkyfí
xdktdrfrS cGgqkwfcJhav\/
xdktcg bk&m;tavmif; &GJukefonfvnf; tdrfpOftwkdif;
vnfía&mif;vm&m ,cifrkqkd;rBuD;tdrfokdY a&mufvm\/
rkqkd;r ajr;tzGm;wkdYvnf; yXrvmaom &GJukefonfESifh
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 142
aps;rwJhojzifh 'kwd,vmaom tavmif;awmf &GJukefonfukd
ac:jyD;vQif ,cifu a½Tzvm;BuD;ukdjyí &GJwpfukH;ESifhvJvS,fyg[k
awmif;awmif;yefyef qkdjyef&m tavmif;awmfonf a½Tzvm;rSef;
odojzifh pdwfaepdwfxm;aumif;ol jzpfí þokdYqkd\/
tkd----rdcif þzvm;onf tzkd;rsm;pGm xkdufwefaom
a½Tzvm;jzpfygonf? &GJwpfukH;ukd rqkdxm;bd uREkfyfrSm yg½Sdaom
&GaJ wGudk tukeaf y;aomfvnf; cifAsm;\ a½Tzvm; zk;d avmuf r½Syd g?
tvk½d o dS avmufom,lygawmh-[k rSeaf omtwkid ;f zGiahf jymav\/
rkq;dk r tr,fBu;D vnf; &Gt
J awmfrsm;rsm;&vQiyf if 0rf;omvSojzifh
tvkd½SdorQ &GJrsm;ESifhygvmaom tojymig;&mwkdYukd ,ljyD;vQif
a½Tzvm;ukd bk&m;tavmif;tm; ay;vkdufav\/
a'0'wftavmif;onf tawmfoGm;rdvQif tjcm; aom
&GJukefonfrsm;ESifh aps;wJhoGm;rnfukd pkd;&drfaomaMumifh ,cif
rkqkd;rBuD; tdrfokdY jyefvm\/ / cifAsm;tvkd½Sdaomtwkdif;
a&mif;ygawmhrnf ,cifu zvm;ukdom xkwfcJhygawmh? cifAsm;
ajr;i,fuav;ukd oem;onfhtwGufESifh oufouftemcHí
vJ&awmhrnf[k ajymqkd&m rkqkd;rBuD;u-
tkd----tarmif &GJukefonf tarmifu aps;ukdifvSojzifh
rvJv,
S af omaMumifh ,ckwifuyif &Gu J ek o f nf wpfa,mufvmí
zvm;ESihf &G-J vJvu
dk Nf y?D tarBu;D wkYd tvk&d o
dS avmuf &GuJ ;Hk awGru
tojymig;&mawmif &vku d yf g\? tarmif ]]aemufusNy}D } oGm;ygav
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 143
awmh-[kqkdí tdrfu armif;ESifvkduf\/
xkdtcgrS a'0'wftavmif;onf aemifwBuD;pGm&í
rSm;jcif;BuD; rSm;avpG? yXrigESifh aps;wJhavmufvsufom;ESifh
oaumifhom; &GJukefonf wpfa,muftwGufaMumifh igr&bJ
a½Tzvm;vmbfBuD; vGJavNyD[k vGefpGmylaqG;jcif;BuD;jzpf&\?
bk&m;tavmif; &GJukefonfukdvnf; BuD;pGm&efñkd;xm;av\/
xkdtcgupívmcJhaom &efñkd;onf tEdÅrb0du bk&m;jzpfonf
wkdifatmif b0wkdif;vkdufygí bk&m;ESifh&efolBuD; jzpfav\/
aemufq;Hk rSm &Gu
J ek o
f nfb0u vufponf a'0'wfrmS owåKusí
oHCmhab'u uHBuD;xkdufjyD;vQif ,cktcg t0Dpdi&JrSm BuD;us,f
epfempGm cH&av\/
þZmwfü a'0'wftavmif; ao&d0rnfaom &GJukef
onfonf a½Tzvm;wnf;[laom vmbfrSvGJí qif;&JpGm pkd;&drf
ylaqG;&avbdouJhokdY omoemawmfacwfcg o'¨r®a'oem
pcef;aumif;BuD;ESifhawGUygvsuf ukefonfzsif;uJhokdY [efvkyfí
vGJacsmfygvQif MumjrifhpGmyifyef;vsuf oHo&m pcef;0,f wyef;
[kduf[kduf ae&rnftaMumif;ESifh atmufüygaom *gxmukd
a[mawmfrl\/
£" ap eH 0d&ma"wd?
o'¨r®ó ed,mrwH/
pd&H wGH tEkwayÜówd?
ao&d0g,H0 0gPdaZÆm/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 144
£"=þomoemawmfwGif;ü? o'¨r®ó=olawmf aumif;
w&m;\? £'H ed,mrwH=þed,mr"mwf jrwfaom pcef;aumif;
BuD ; uk d ? ap 0d & ma"wd = tu,f í cRwf a csmf a p onf j zpf t H h ?
{0H=þokdYcRwfacsmf aponf&Sdaomf? wGH=oifonf? pd&H=MumjrifhpGm?
tEkwayÜówd=wtkHaEG;aEG; ylaqG;&av vwåHU? aum0d,=
tb,fol ylaqG;ykHuJhodkYenf;[lrlum;? ao&da0g=ao&d0trnf
&Sdaom? t,H0gPdaZm £0=þ a'0'wftavmif; ukefonf
a,musfm; vliEGm;uJhokdYaywnf;/
þokdY {uedygwfZmwfawmfü a[mazmfenf;ay;awmf
rlcJhonfukd axmufxm;í a'0'wftavmif; ao&d0 a,musfm;
uJhokdY rjzpfap&ef ,ckvuf&Sd BuKHawGUíaeaom omoemawmf
wGif;rSm pcef;aumif;ukd&&Sd&ef BuKd;pm;oifhayonf/
omoemawmfü pcef;aumif; qko d nfum;- yxr r*fpcef;?
'kwd,r*fpcef;? wwd,r*fpcef;? pwkw¬r*fpcef;tm;jzifh pcef;
axmuf av;csuf&Sdayonf/ / xkdpcef;axmuf av;ckvkH;ukd&
&Sdatmif BuKd;pm;Ekdifygrlum; txl;ajymMum; csD;rGrf;zG,frvkdNyD?
tvGex f uftvGef trGejf rwfq;Hk jzpfayonf/ / xko d Ydk rpGr;f Ekid yf grl
atmufxpfqkH; taetm;jzifh yxrpcef; aomwmywdår*fvrf;
avmufrQ aygufa&mufatmif BuKd ;pm;oifMh uayonf/ aomwmywdå
r*favmuf aygufa&mufatmif BudK;pm;vkdufvQif aemifwpfzef
bk&m; wpfyg;ukd ajr§mfvifhtm;ukd;zG,fr&Sd? bk&m;awGryGifhbJ okn
urÇmBuD;awG jzpfíaeaomfvnf; bmwpfckrQ ylp&mr&SdawmhNyD?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 145
0domcg temxydPftp&Sdaom yk*¾dKvfrsm;onfvnf; yxrr*f
pcef;jzifhomvQif oHo&mü Nidrf;&mpcef;ukd &SmrSD;Muavukefonf/
yxrr*fukd &&SdvQif b,fjA[®mpnf;pdrf b,fpMu0aw;
rif;Bu;D \ pnf;pdrrf sm;ESihf EIid ;f ,SOpf &mr&Sb
d J twdyPDwç twdte*¢
tzkd;rsm;pGm xkdufwefvSayonf/ /
xkdYaMumifh "r®y'ygVdawmfü-
yxAsm {u &aZÆe?
o*¾ó *raee 0g/
oAÁavmum"dyapöe?
aomwmywdå zvH 0&H/
[lí a[mawmfrl\ / /
teuf u m; m;--yxAsm=ajrtjyifü? {u&aZÆe={u&mZf
rif;Bu;D \ pnf;pdrxf uf¤if;? o*¾ó *rae 0g=ewfjynf jA[®mjynfoYkd
vm;&avonfxuf¤if;? oAÁavmum "dyapöe=tvkH;pkHaom
avmu"mwf pMu0VmurÇm teEŽ½dS dS orQawGukd ydik Ef idk t
f pd;k &jcif;
xuf ¤ if ; ? aomwmywå d z vH = aomwmywå d r *f \ tusd K ;onf ?
0&H=jrwfvpS mG \/
ouúm,'d|dwef;vef;ESifh pcef;aumif;rawGUorQwGif
{u&mZf rif;Bu;D ç rE¨mwfrif;Bu;D jzpfaomf¤if;? ewfjynf jA[®mjynfü
ewfrif;BuD;ç jA[®mrif;BuD;jzpfaomf¤if;? pdwfcs&onf r[kwfao;
tyg,fab;wef;vef;&Sad o;onf? xdaYk Mumifh tyg,fab;twGuEf iS hf
oufoufpdk;&drf aMumufvefYzG,f r&Sdaom yxrr*fudk xGwfjrwf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 146
onf[í l qd&k avonf/ / þum; ]]trSm;i,fjyifjyif? toGm;
i,fwGif? ÓOfroef;aiGU pcef;jzifh awGUNyDblY} qdkaom0gus\
t"dyÜg,faywnf;/
]]wa0hvnfvnf? yg,fi&JrSm? x,fvJom pnfawmh}}
qdkonfum;- oHo&mtjyifrSm trSm;oufouftm;jzifh usif
vnfMuukefaom owå0gwdkYonf rsm;aomtm;jzifh tyg,fbkHwdkYü
om toGiftjyif txnfoP²mef trsKd;rsKd;vJNyD;vQif w0J0Jvnf
vnfjzpfí ae&onf[k qdkvdkonf/
xdkpum;-rSef\? owå0gwdkY\ pdwf"mwfonf raumif;
rIüomvQif arGUavsmfjcif;½Sd\? ukodkvfaumif;rIü arGUavsmfap&ef
vG e f p G m cJ , Of ; vS \ ? raumif ; rI ü arG U avsmf o nf [ k qd k a om
pum;onf tjcm;r[kwf raumif;rIudkjyKcsifonf? raumif;rIudk
jyKae&vQif ysif;&djcif;r½Sd tvGefaysmfyg;onf? raumif;rIjyK&ef
tcsufukdom acsmif;íaeonf[lí qdkvdkonf? raumif;rIawGudk
jyKvQifvnf; tyg,fbHk b0rsm;udk oGm;&efrcJ,Of;bJ vGefpGmyif
vG,fulawmhonf jzpf\? tyg,f bHkü jzpf&rnfqdkvQif 0efrav;
vsifvsifjrefjref jzpfEdkif\? tyg,fbHkqDodkYom rsufESmrlíae\/
xdkYaMumifh owå0gwdkYonf tyg,fav;yg;üomvQif tjzpf
rsm;Muukefonf? tyg,fbHkodkYom a0hvnfa0hvnfESifh OD;acgif;
pdkufvsufaeMuukefonf? tyg,fbHkü owå0gwdkY tjzpfrsm;yHkwdkYudk
½IvQif xif½Sm;pGmay:aygufívmvdrfhrnf? þurÇmavmuBuD;
wpf0ef;vHk;ü vlowå0gawGudk vlaumifpm&if;aumuf,lvQif
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 147
rnfa½GUrnfrQ[í l a&wGuEf ikd \
f ? wd&pämefaumifawGukd pm&if;,lí
r&Edik ?f a&wGuf &ef*Pef; ravmufEikd ?f urÇmBu;D wpf0ef;vH;k ü½Sad om
vlrsm;onf yk½GufqdwfwGif;BuD;wpfckrSm½Sdaom yk½Gufqdwfowå0g?
jcawmifydkYwpfckrSm½Sdaom jcowå0gawGavmufrQ ½Sdrnfr[kwf?
yk½Gufqdwfowå0g? jcowå0gwdkYuJhodkY wpfpkwpftHkvQif teEÅ
rsm;jym;vSaom owå0grsKd;awGonf vGefpGmyif aygrsm;Mu ukef\/
a&owå0gwdkYwGif ig;oavmufac:aom ig;rwpfaumif
\ 0rf;AdkufxJrSm½Sdaom OawmifhBuD;wpfckrSmyif b,fa½GUb,frQ
owå0grsKd;aphawGrsm;onf[k ra&wGufEdkifatmifyif ½Sdukef\?
xdkuJhodkY Oaomig;rsKd;awG a&owå0grsKd; awGonfvnf; trsm;yif
½SMd uuke\ f /
jycJ h a om owå 0 grsm;onf wd & pä m ef o wå 0 gtwG u f
t>rufrQom jzpfonf? vlwdkY\ rsufpdjzifhrawGU rjrifEdkifaom
i&Jowå0g Nyw d må owå0g tol&um,fowå0gwdo Yk nfvnf; teEÅ
tyÜar,syif ½SdMuukefonf? xdkYaMumifh tyg,fav;bHküom
owå0gwdkY tjzpfrsm;aMumif;udk xif½Sm;pGm odEdkifonf/ /þ
t"dyÜg,fESifh axmufpmvQif tyg,fav;bHkBuD;wdkYonf owå0gwdkY
tNrJae&m tdrfBuD;ESifhwl\? tyg,fav;yg;rS tjcm;aombHkrsm;
onfum;- acwåcP oGm;&if;vm&if; wnf;&ef aqmufxm;aom
wnf;tdrEf iS whf \l /
xdkYaMumifh "r®y' t|uxmü-
yrwå ó p emr pwå m a&m tyg,m ou
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 148
a*[o'dom/
[líqdo
k nf/
yrwåó p emr=arhavsmhaom owå0gtm;? pwåma&m
tyg,m=tyg,fav;bHkwdkYonf? oua*[o'dom=rdrdwdkY tNrJ
aexdkifaom tdrfydkifwdkufydkifBuD;awGESifh wlukef\/
tyg,fbw kH o
Ykd nfrrd w
d t
Ykd rd yf ikd f wdu
k yf ikd Bf u;D awGEiS hf wlaom
aMumifhomvQif uHtm;avsmfpGm txufbHkodkY tvnftywf
oGm;Muukefaom owå0gwdkYonf awmfawmfMumvQif rdrdae&if;
tdrfydkif wdkufydkifjzpfaom tyg,fbHkodkYom jyefvmMuukef\/
tyg,fi&JrSm txnfvJí usifvnfae&yHkum;- &Hcg&Hzef
tajcav;acsmif; owå0gjzpf&onf? &Hcg&Hzef tajcESpfacsmif;
owå0gjzpf&onf? &Hcg&Hzef tajcr½Sdaom owå0gjzpf&onf?
&Hcg&Hzef tajcrsm;vSpGmaom owå0g jzpf&onf? &Hcg&Hzef
tarG;tawmif½Sdaom owå0gjzpf&onf? &Hcg&Hzef OD;csKdygaom
owå0gjzpf&onf? &Hcg&Hzef OD;csKrd ygaom owå0gjzpf&onf? &Hcg&Hzef
tvGefBuD;aom udk,fum,ESifh jzpf&onf? &Hcg&Hzef ao;i,fvS
pGmaom udk,fum,ESifh jzpf vm&onf? þodkYponfjzifh trsKd;rsKd;
yHkoP²mef ajymif;vJNyD;vQif teJeJtzHkzHkjzpfí ae&acsonf/
]]½Snfygbd 0#fEG,fi,f? uRwfvG,f&ef roDao;a&mh
xif h ? &nf a rS ; arS m if rd k u f a wmif x k a wG u ? vif ; rI rjc,f } }
qdok nfum;- jyqdck NhJ y;D aomtwdik ;f oHo&m ZmwfrmS ;Bu;D wpfciG 0f ,f
tpOf½Snfvsm;pGm qufvufíaeaom 0#fcif; 0#fEG,f 0#fyif
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 149
v,fBuD;xJrS uRwfvGwf&ef oDoDuav;rQ rxifao;bJ? oHo&m
wdk;í ½Snfvsm;ap&ef t0dZÆmwnf;[laom arSmifwdkufBuD;awGu
omvQif tqifhqifhxlxyfí zdpD;jyefonf? txktx,f BuD;us,f
vSpGmaom awmifBuD; awGumqD;bdouJhodkY 0dyóemÓPf ynm
tvif;udk [efw Y m; umqD;Muukeo f nf? xdo k Ykd t0dZmÆ awmifxBk u;D
awG umqD;[efYwm;rIaMumifh pwkopöÓPf ray:aygufEdkifbJ
wrdkufxJ rdkufíomae\[k qdkvdkonf/
'k w d , yd k ' f t ajzNyD ; \/
3/ / ]]xH k * Ed k i f i ,f ? pH k N rd K if ½ G u f p d y f ? vl r oef ; wJ h ?
*l e ef ; &d y f r S m ? pd w f w jzLjzL? ed r d w f , l v d k Y ? ed A Á L y&arh ? tjref
awGU&atmif? psmefavhum raeprf;av&}} qdak om pum;onf
oHo&m0#fEG,fBuD;rS xGufajrmufvdkí awmcdk&ef tBuH½Sdaom
edu©rZÑmo,jzifhqdkaom pum;jzpfonf/ / NrdKU½Gmed*Hk;rsm;onf
umr*kPfxlajymaom t&yfXmersm;jzpfí 0da0uudk &Edkif&ef
vGefpGmcJ,Of;pGm\? 0da0uudk r&Edkifaom Xmeü &yfwnfí psmefç
r*fç zdv k f w&m;rsm;udk tm;xkwaf omfvnf; &Edik &f ef cJ,Of;acsonf?
xdkaMumifh NrdKU½Gmed*Hk;rsm;onf olawmfaumif;wdkY\ eufeJaom
w&m;awmfBu;D rsm;udk tm;xkw&f ef Xmersm;r[kw/f / xdpk um;rSe\ f ?
vlwaYkd ysmaf eMu&mjzpfaom NrKd U½Gm ed*;kH rsm;onf umr*kPf w&m;ESihf
umrwPSmrsm;udk BuD;yGg;atmif arG;jrL&m NrHKBuD;awG csLHBuD;
awGrnf\? tdr&f maxmifrI om;arG;rI vufxyfr*Fvm jyKrrI sm;onf
vlr½Sdaom awmxJrSm rjzpfEdkif? NrdKUwGif;½GmwGif;rSmom jzpfMu
ukeo f nf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 150
xdkrSwpfyg; NrdKU½Gmed*Hk;rsm;onf udavomwnf; [laom
"m;jyolcdk;BuD;wdkY\ wdkufcdkuf&mXmersm;jzpf\/ ½lyg½Hktp½Sdaom
Am[d&m,wew&m;wkdY\ aomif;Murf;&m Xmevnf;jzpf\? xdk
pum;rSe\ f ? rde;f rjzpfaom owå0gwdo Yk nf rdrw d \
Ykd ud,
k rf mS ½Sad om
½lyg½Hpk aom umr*kPif g;yg;wdu Yk kd trTr;f wifEikd o
f rQ woo jyKjyifí
Aef;wifNyD;vQif a,musfm;jzpfaom owå0gwdkY\ pdwfESvHk;udk
ysufjyKef;vkrwwf ESdyfpuf wdkufzsufMuukef\? a,musfm;owå0g
wdkYonfvnf; rdrdwdkY\ udk,frSm½Sdaom ½lyg½Hkpaom umr*kPf
ig;yg;wdkYudk trTrf;wifEdkiforQ woojyKjyifí Aef;wifNyD;vQif
rdef;rjzpfaom owå0gwdkY\pdwfudk ESdyfpufwdkufzsufMuukef\/
rde;f rudk tm½Hjk yKí a,musmf ;oP²mefrmS ½Sad om udavomwdo Yk nf
vnf; vGepf mG aomif;Murf; x<uMuuke\ f ? a,musmf ;udk tm½Hjk yKí
rde;f r wdoYk P²mefrmS ½Sad om udavomwdo Yk nfvnf; vGepf mG aomif;
Murf; x<uMuukef\? xdkodkYtcsif;csif; tylwdkufvsuf udavom
rD;Nr§dKufaom trIrsm;onf vlr½Sdaom awm awmifrsm;ESifh rqdkif?
NrdKU½Gmed*Hk;rsm;ESifhom qdkifacsonf? xdkYaMumifh xdkuJhodkYaom trIrsKd;
awGudk *gr®"r®=½Gmol NrdKUolwdkY\ tusifhw&m;[lí jrwfpGmbk&m;
a[mawmfrlonf/
[Daem *gar®m aygxkZÆedaum?
te&da,m tew¬oH[dawm/
[Daem=,kwaf omw&m;? *gar®m=NrKd U½Gmaeol vlw\
Ykd w&m;?
aygxkZÆedaum=ykxkZefwdkYom usifh0Hhaomw&m;? te&da,m=
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 151
t&d,myk*¾dKvfwdkYESifh rqdkifaomw&m;? tew¬ oH[dawm=tusKd;
rJhBuD;ESifhpyfqdkifaomw&m;/
wpfenf;/ t"dygÜ ,ftm;jzifh NrKd U½Gmed*;kH rsm;onf udavom
wnf;[laom uyfqdk;BuD;wdkY\ uyfwdkuf&m t&yfaywnf;/ /
,ck avmuü yvdyfuyfa&m*g? 0rf;uyfa&m*g? ausmufBuD;
uyfa&m*grsm;onf NrKd UwGi;f ½GmwGi;f odYk twif;0ifí wdu k Mf uukev f Qif
wpf½mG vH;k wpfNrKd UvH;k qlqn l nH H ido k H atmfow
H jYkd zifh tvefw Y Mum;
jzpfuek \
f ? td;k tdrrf sm;udyk if pGeyYf pfí ajy;Mu&uke\ f ? vlorl ½Sad om
awmxJ awmifxJrSm uyfwdkufonf uyfa&m*g usa&mufonf
[lír½Sd? xdkYaMumifh NrdKU½Gmed*Hk;rsm;onf uyfwdkuf&mXmeBuD;
awGjzpf\/ / þa&m*g uyfwdkufouJhodkY udavomwnf;[laom
uyfBuD;wdkYonfvnf; NrdKUwGif;½GmwGif;rSm twif;wdkufMuukef\/
avmbç a'goç arm[[kqdktyfaom udavom uyfBuD;
oHk;yg;wdkYonf NrdKU½Gm ed*Hk;awGudk wjzKef;jzKef; wdkufíomaeukef\?
xdu k ad vom uyfBu;D oH;k yg;wd\ Yk wduk cf u
kd rf aI Mumifh ud,k t f rlt&m
txl;xl;azmufjyefjcif;? EIwftrlt&m txl;xl;azmufjyefjcif;
wdo
Yk nf wpfNrKd UvH;k wpf½mG vH;k tke;f tke;f uRuu f Ruf ay:xGujf zpfygG ;
Muukef\/ xdkodkY udavom"m;jyab;xdcdkufí udavom uyf
wdu k af om NrKd UwGi;f ½GmwGi;f rSm oHo&mrS uRwv f w
G af Mumif; w&m;
aumif;rsm;udk tm;xkw&f ef tcGiu hf kd tvGew f &m &Edik cf aJ vonf/
awm-awmif t&yfwdkYrSmrlum; NrdKUwGif; ½GmwGif;rSm uJhodkY
umr*kPrf sm;vnf; om,mavmufz, G rf ½Sd qdwNf ird rf I 0da0u w&m;
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 152
udv
k nf; &Edik o
f nf? 0da0uud&k aomXmeüomvQif olawmfaumif;
w&m; tvkyfwdkYudk aumif;rGef wGifus,fpGm vkyfEdkifonfhtwGuf
aMumifh bk&m;tavmif;awmfBuD;rsm; taygif;wdkYonf wdkif;BuD;
jynfBuD;awGudk pGefYí awmxGufawmfrlMuukefonf/ / awm-
awmifodkYxGufí uodkPf;psmefudk yGg;rsm;rI[kqdktyfaom orx
vrf;? ½kyf-emrfudk ½IqifjcifrI [kqdktyfaom 0dyóemvrf;rsm;udk
vdkufpm;í tm;xkwfaepOf bm0emtm½Hk xifjrifvmaomtcg
a,m*Dyk*¾dKvf\ pdwfESvHk;onf 0da0uZ yDwdjzifhjynfhí vGefpGmESpf
oufjcif; jzpfvmonf/
xdok Ykd awmawmift&yfü bm0emtvkyu f kd vkyí
f &½Sad om
0da0uZ yDwdonf NrdKUwGif;½GmwGif;rSmjzpfaom umr yDwdxuf
tqaygif;rsm;pGm omvGeí f aumif;jrwfavonf/ ewfjynfajcmuf
xyfrSm½Sdaom umrokc umr&wdwdkYxufyif omvGefavonf/
xdkodkY awmawmifwGif;rSmrS &tyfaom 0da0uZ yDwd\
t&om½SdaMumif;udk odjrifawmfrlMuukefaom olawmfaumif;
oljrwfavmif;wdo Yk nfum; ,kwn
f ahH om umrcsr;f omudk pGecYf gG awmf
rlEdkifMuukefonf/
þt"dyÜg,fudk&nfí ]]xH k * Ed k i f i ,f pH k N rd K if ½ G u f p d y f } }
tp½Sdaom pum;udk qdkvdkonf/ / ¤if;0gus\ yd@w¬ qdkvdk&if;
t"dyÜg,frSm igonf yef;rsKd;pHkwdkYjzifh wxHkxHkBudKif vdIifvsuf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 153
trsKd;rsKd;aom opfyifwdkYjzifh t½Gufpdyfpdyf ae&dyf aeajymuf
aea&mifjcnf rausmufaom vlolreD; awmNrdKifBuD;twGif;rSm
oefY½Sif;pifMu,f arGUavsmfzG,faumif;aom *lvkdPfrsm;odkYuyfí
jzLajzmifah om pdwaf umif;pdwMf unfwu Ykd kd arG;jrLNy;D vQif orxedrw d f
0dyóem edrw d rf sm;udk tm½Hjk yKvsuf edAmÁ efcsr;f omESihf jrefpmG eD;&av
atmif 0oDajrmufaom psmef csr;f omjzifh aysmyf g;pGm raeprf;ygav&
psmefcsrf;omjzifh aysmfyg;um aeprf;csifygbdonf[lí qdkvdkonf/
]]npf n rf ; wJ h 0oD u d k ? rMunf N yD Mumavrk e f ; vS a ygh ?
qHk;rjrif oHk;cGifbHkxku us,foESifh}} qdkaom 0gus\ t"dyÜg,f
rSm jyqdck NhJ y;D aomtwdik ;f umr*kPaf ygaom NrKd U½Gm ed*;kH wdt
Yk wGi;f rS
t½Si;f rxGuf roGm;Edik b f J ,ckavmufwikd af tmifyif w&pfywfywf
txyfwvJvJ umr*kP0f J wGi;f rSmyif rcGEJ idk f rcGgEdik f aysmyf g;Ekid af om
0oD0goem p½du k o
f nf npfnrf;aom 0oDp½du k rf nf\? þ0oDq;kd
0oDnpfBuD;udkvnf; awG;rdwdkif;rkef;vS\? awG;rdwdkif; pdwf rMunf
romBu;D omjzpf&\/ / xd0k oDq;kd 0oDnpfBu;D twGuf aMumifyh if
vQif oHo&mvnf; tprwHk;Edkif? umrç ½lyç t½ly [kqdktyfaom
bHkoHk;yg;uvnf; pnf;urf;uvem; rowfEdkifatmif us,fíom
aewkef;yif ½Sdao;onf[lí qdkvdkonf/
0oD-qdkaompum;onf tavh0goem txHkygaom
p½dkufrsm;udk qdkonf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 154
p½dkuftjym;onfum;-
1/ &m*p½dkuf?
2/ a'gop½dkuf?
3/ arm[p½dkuf?
4/ 0dwufp½dkuf?
5/ o'¨gp½dkuf?
6/ Ak'd¨p½dkuf?
tm;jzifh ajcmufyg;½Sdonf/ /
Ä þajcmufyg;aom p½dkufwdkYwGif-&m*p½dkuf? a'go
p½dkuf? arm[p½dkufrsm;udk npfnrf;aom p½dkuf
[lí¤if;ç 0oDqdk; 0goemqdk; BuD;awG[lí¤if;
qdk&onf? xdk0oD0goem p½dkufqdk;BuD; awG½Sdae
onfhtwGufaMumifh ypöKyÜefb0rSm&½Sdaom umr
*kPfrsm;udk pGefYí awmrxGufEdkifbJ½SdMuukefonf?
awm-awmifodkY xGufjcif;wnf;[laom edu©r
yg&rDukd rjznfrh qnf;yl;vQiv
f nf; oHo&mrS xGuf
ajrmuf&ef vGefpGmcJ,Of;Muukefonf/ xdkY aMumifh
jyqdktyfNyD;aomtwdkif; p½dkufqdk; 0oD 0goem
qdk;BuD;awGudk Mumavav awG;rdwdkif; rkef;p&m
aumif;onf[kqdkonf/ /
Ä o'¨gp½dkuf ynmp½dkuf ESpfyg;onfum;- aumif;
jrwfaom p½dkuf0oDrsm;aywnf;/ o'¨g½Sdaom
olonf bk&m;ü NrJNrJpGJpGJ ouf0if ,HkMunf\?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 155
w&m;awmfüvnf; xdkYtwl ouf0if,HkMunf\?
oHCmawmfüvnf; ouf0if,HkMunf\? bk&m;
tp½Sdaom olawmf oljrwfwdkY ESpfouftyfaom
oDvrsm;udkvnf; ½dkaopGm jznfhqnf;yl;av\/
Ä ynmp½d k u f ½ S d a omol o nf u r® ó uwm or® m
'd|dÓPf tjrifrSpí r*fÓPfodkYwdkifatmif ynm
ESiq
hf ikd &f mXme [lorQwrYkd mS ususee aygufa&muf
odjrifEdkif\? oHo&m0#frS xGufajrmufNyD;vQif
edAÁmefodkYqdkufa&mufEkdif\/
xdakY Mumifph ½du
k af jcmufyg;wdw
Yk iG f o'¨gp½du
k Ef iS hf ynm p½du
k f
ESpfyg;onf rkef;p&maumif;aom p½dkuf0oDrsm; r[kwf? owå0gwdkY
cspfcifESpfouftyfaom p½dkufaumif; 0oD0goem aumif;[lí
qdkxdkufacsonf? þp½dkuf ESpfyg;ESifh jynfhpHkaom oljzpfygrS
jyqdtk yfNy;D aomtwdik ;f awmawmifoYkd xGuNf y;D vQif orx0dyóem
bm0emtpHkudk tm;xkwfí 0da0uZyDwdjzifh aysmfarGUEdkifonf/
0da0uZyDwjd zifh aysmaf rGUEdik yf grS umr*kPüf om,m zG,[
f k
rSwfxifrIrsm;udk y,f½Sm;í psmef r*f zdkvf w&m;rsm;udk tm;
xkwfjcif;\ tusKd;xl;rsm;udk xifjrifEdkifonf/ / p½dkufaumif;
0oD0goemaumif;rsm;udk rdrdwdkYoEÅmefrSm BuD;yGg;atmif tNrJ
arG;jrLygrlum;? b,favmufyif ½Snfvsm;vSpGmaom oHo&m
BuD;yifjzpfap? xdkoHo&m½SnfBuD;udk rMumcif ½kwfw&ufwdkatmif
jzwfawmufEdkifonf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 156
]]qH k ; rjrif ? oH k ; cG i f b H k x k u us,f o ES ifh}} [lí pyfqdk
csufrSm 0oDqdk; 0goemqdk;½Sdaom olrsm;twGufom &nf½G,fí
xdkolwdkY oHa0*pdwfjzifh xdwfvefYMuap&ef qdkcsuf jzpfonf/ /
0oDaumif; 0goemaumif; p½dkufaumif; ÓOfaumif;½Sdaom
olwdkYrSmrlum; vsifjrefpGmyif ½Snfa0;vSpGmaom oHo&mBuD;udk
jzwfawmufEdkifMuukefonf/
þae&mü oHo&mudk vG,u f pl mG ESihf jzwfawmufEikd f aMumif;
0oDaumif; 0goemaumif; "mwfaumif; p½du k f aumif;qdok nfrmS
y"med,*Fw&m;ig;yg;udkvnf; qdktyf\/
y"med,*Fw&m; ig;yg;um;-
1/ o'¨g-,HkMunfrI?
2/ tyÜgAm"wm- tema&m*g uif;½Sif;rI?
3/ to|wm-raumuf ruspf ajzmifhpif;rI?
4/ tm&'¨0D&d,wm-BudK;BudK;yrf;yrf; tm;xkwfrI?
5/ O',w¬*grdeDynm-jzpfrIysufrIodkY qdkuf atmif
jrifEdkifaom todÓPf/
Ä ,HkMunfusef;rm? ajzmifhpif;pGmESifh? Oóm[rI?
ynm½Ionf? ig;ck y"med,*Fwnf;/
«aqmifyk'fvuFm»

þig;yg;aom y"med,*Fw&m;wdkYwGif-
1/ &wemoH;k yg;ürqkwrf epf MunfnKd ,MkH unfru
I kd o'¨g
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 157
qdo k nf/
2/ ur® | mef ; bm0emud k tm;xk w f p Of tvk y f v pf
[if;jcif; r&S&d atmif txl;use;f rmjcif; pm; aomuf
rsKdoHk;orQwdkYudk tnDtnGwf csufjyKwf edkifaom
ygpuawaZmESihf jynhpf rkH u I kd tyÜgAm-"wm qdok nf/
3/ rdrüd tjypf&v dS Qif tjypftm;avsmpf mG ruG,f raxmifh
ajzmifch suaf y;í xifpmG ajymrIukd to|wmqdo k nf/
4/ y"me tvkyEf iS Bhf uKvH Qif taoG;tom; ukecf ef; yap
toufaoyap raygufa&muforQ rae [k pwk&*F
0D&, d jzifh xufoefpmG BuKd ;pm; tm;xkwrf uI kd tm&'¨
0D&d,wm [lí qdkonf/
5/ q&mua[mjyvQif a[mjyaomtwdkif; ÓPfpl;í
½kyfemrf"r®ocFg&wdkY\ OyÜg'ç b*Fç c,ç 0,odkYwdkif
atmif xdxdcdkufcdkufjrifEdkifaom wd[dwfÓPfudk
O',w¬*grdeyD nmqko d nf/
þw&m;ig;yg;udk y"metvky[ f q
k t
kd yfaom orx pcef;
0dyóemvrf;wdkYü BudK;yrf;jyKvkyfaom a,m*Dyk*¾dKvf\ jynfYpHk&ef
t*Fgjzpfí y"med,*Fqdkonf/ /
þy"med , *F w&m;ig;yg;wd k Y o nf u m;- þomoem
awmfBu;D twGi;f 0,f jrwfpmG bk&m;\ vd&k if;y"me tvkyf Mu;D rsm;udk
vkyfEkdif&ef oufaocH vufrSwfMuD;awGjzpfukef\/ / ,ck
acwfumvü tpdk;&rif;BuD;wdkY\ tvkyfBuD; tudkifBuD; rsm;udk
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 158
vkyfudkifvdkaom olwdkYonf rdrd\ ynmwwfajrmufaMumif;ç
½kd;om;aMumif;ç usef;rmaMumif;ç trsKd;aumif;aMumif;paom
vufrw S rf sm;udk wifjy&uke\
f / þoufaocH vufrw S Bf u;D awGuo
YJ Ykd
jrwfpGmbk&m;\ omoemawmfbuf qdkif&m tvkyfBuD;rsm;udk
vkyfvdkvQif o'¨gaumif;aMumif;ç usef;rmaMumif;ç ½dk;om;aMumif;ç
0D&d,aumif;aMumif;ç ynm&SdaMumif; vufrSwfrsm;ESifY jynfYpHkMu
&onf/
þ0oDaumif; ig;yg;ESifhjynfhpHkygvQif rdrdwdkYtvdk&Sdaom
twdkif; omoemawmfESifYqdkifaom &mxl;XmeEÅ&BuD;rsm;udk
&EdkifMuukefonf? omoemawmfESifhqdkifaom &mxl; XmeEÅ&
qdkonfum;- yxrpsmef&mxl;rSpí t&[wåzdkvfwdkifatmif
tqifhqifh XmeBuD;rsm;aywnf;/ / tpdk;& trIxrf;tvkyfudk
aumif;pGmvkyfudkifaomolwdkYonf aemiftcg tvkyfrvkyf&bJ
yifpiftNidrf;pm;&bdouJhodkY t&[wåzdkvfwdkifatmif omoem
awmf\ tvkyfBuD;rsm;udk vkyfudkifaom yk*¾dKvfwdkYonfvnf;
wpfpHkwpf&m ocFg&'ku© avmud, udpöt00 awGudk rvkyf&bJ
edAÁmefcsrf;omjzifh yifpiftNidrf;pm; &awmfrlMuavukefonf?
edAmÁ efwnf;[laom yifpiftNird ;f pm;rI okcBu;D udk oEÅo
d ck qdo
k nf?
tNidrf;pm; okcBuD;qdkvdkonf? terw*¾ oHo&mwpfjyifvHk;0,f
b,ftcgrS ocFg&'ku© wnf;[laom udpövkyfief;awGESifh cP
acwårQ rtm;aom olwdkYonf oEÅdokcudk&vQif oufoufNidrf;
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 159
csrf;í ocFg&vkyf ief;r½SdbJ yuwdcsrf;omMuavukefonf/
wwd , yd k ' f tajzNyD ; \/
-------------------
4/ ]]onf ½ k y f u ,f onf e mrf ? onf o P² m ef E S i f h ?
onf[eftrl? onft,lvJ? rjzLao;vdk? jrL aMu;bJ ydkvGef;
vd k Y } } [laomtydk'fü t"dyÜg,fajzmifhcsufum;/ ,ck½Sdíaeaom
½kyw f &m;pkç emrfw&m;pkç txnfj'Af oP²mefpçk [efyeftrl t&mpk
rSw, f al om t,lprk sm;onf jzLpifaomw&m;pk r[kw?f udavom
w&m;rSuif;í oef½Y iS ;f pifMu,faom w&m;pk r[kwaf cs? udavom
jrLwdjYk zifh trsK;d rsK;d vdr;f usv
H suf EGr;f npf,w
k rf maom w&m;wdoYk m
jzpfacsonf[k qdkvdkonf/
þae&mü atmufüygaom w&m;ig;rsKd;wdkY\ tnpf
taMu; xlyHkudk od½HkajymqdkOD;tHh/
1/ ½kyf
2/ emrf
3/ oP²mef
4/ [efyeftjyKtrl
5/ t,l0g'
þig;yg;wdw Yk iG -f
1/ ]]½kyfw&m;}}
&m;}}qdkonfum;- txnfcH trmcH jzpf
aom r[mbkwf ½ky"f mwfBu;D av;yg;ESihf Oyg'g½kyf ESpq
f ,hf av;yg;/
þ 28-yg;udk ½kyf[l íqdkonf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 160
þw&m;wdkYudkomvQif owå0gwdkYu udk,faumifBuD; [lí
pG J v rf ; Muuk e f o nf / / touf r ½S d a om t0d n mPu
0w¬KawGudkvnf; wdkufBuD;ç tdrfBuD;ç oabFmBuD;ç rD;&xm;BuD;ç
awmBuD;ç awmifBuD;ç opfyifBuD; ponfjzifh pGJvrf;íom aeMu
ukefonf? txnfudk,ftaetm;jzifh pGJvrf;xifjriforQonf
½kyfay:üusaeaom pGJvrf;rIrsm;aywnf;/
owå0gwd\ Yk txiftjrifonfum;- rlvw&m; ud, k &f if;odYk
rqdkufbJ tvHk;tcJjzpfíaeaom edrdwf oP²mefawGudkom
jrifíaeonf? tay:,Hudkom jrifíaeonf/ / pifppfrSm
avmuBu;D wpfcv k ;kH ü tpdik t
f cJ vH;k vH;k avsmif; avsmif; jriforQ
awGU&orQpkonf ½kyfw&m;wdkYomwnf;/ xdk½kyfw&m;wkdYonf
jzLpifaom w&m;avm? tnpftaMu; aygrsm;aom w&m;avm
[lí pDppfvQif jzLpifaomw&m; tzGJUwGif ryg0if? tnpftaMu;
wdjYk zifh vdr;f usaH om w&m;tzGUJ odo Yk m yg0ifavonf/ yg0ifyu kH m;-
xdk½kyfw&m;wdkYonf npfEGrf;ayusH apwwfaom tmo0e,fç
udavome,fç Oyg'gefe,frS xGufajrmufEdkifaom w&m;awG
r[kwu f ek /f tmo0e,fwiG ;f udavome,fwiG ;f Oyg'gefe,fwiG ;f
rSm tusOf;cH&aeaom w&m;wdkYomwnf;/
Ä a,musmf ;wnf;[laom ½kyaf umif txnf ud, k Bf u;D
onf rdef;rrSm½Sdaom tmoa0gw&m; udavom
w&m; Oyg'gefw&m;wdkYjzifh vdrf;usHvsufom way
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 161
ayae\?
Ä rd e f ; rwnf ; [l a om ½k y f a umif B uD ; onf v nf ;
a,musfm;rSm½Sdaom tmoa0gw&m; udavom
w&m; Oyg'gefw&m;wdjYk zifh vdr;f usv
H suf wayayom
ae\/
t0dnmPujzpfaom wdkufwm tdrf&m v,fajr ,majr
a½TaiGb@m &wempdefausmufpaom ½kyfvHk; ½kyfcJwdkYonfvnf;
0dnmPf½adS om a,musmf ;owå0g rde;f r owå0gwd\ Yk tmoa0gw&m;
udavomw&m; Oyg'gefw&m; wdkYjzifh vdrf;usHvsuf wayayom
aeukef\/
xdkodkY tmoa0gpaomw&m; t&dt½GJwdkYjzifh pdk½TJ npfayí
aeaom ½kyfw&m;pkudk ighudk,f igh[m ighOpöm[lí pGJvrf;om,m
wG,fwmcifrifaom owå0g[lorQwdkYudk oefYjyefYpifMu,faom
olw[Ykd í
l rqdx k u
kd ?f tnpftaMu; xlajym ½G½H mS zG,af ygaomolwYkd
[líomvQif qdkxdkufacsonf/
þum;-½kywf &m;pk\ jrLtnpftaMu; xlxyfaygrsm; yHu
k kd
qdkaom pum;&yfaywnf;/
2/ ]]emrfw&m;}} qdkonfum;- pdwfwpfck,kwf udk;
q,fEiS hf apwoduaf 'GynmowdaYk ywnf;? xdpk w
d f apwoduf wdu
Yk kd
taygif;tm;jzifh emru©E¨m[lí qdkonf? tpdwftpdwf tm;jzifh
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 162
a0'emu©E¨m? onmu©E¨m? ocFg&u©E¨m? 0dnmPu©E¨m [lí
cE¨mav;yg;½So
d nf/
xdkemrfw&m;pkudk owå0gwdkYu touf[lí rSwfxif
pG J v rf ; Muuk e f o nf ? xd k e mrf w &m;½S d r I t wG u f a Mumif h owå 0 g
[lorQwo Ykd nf trsK;d rsK;d aom tm;tifu&kd ukeo f nf? to®rd meBu;D
wpfvHk;ESifh w[kef;[kef; rmef,pfEdkifMuukefonf? igodonf?
igBuo H nf? igcHpm;onf? ig0rf;ajrmufonf? igpdwq f ;kd onf paom
tm;jzifh rsm;vSpGmaom pGJvrf;rIwdkYonf tpOfrjywf ay:ayguf
vmMuukeo f nf/ / emrfw&m;\ trlt&mBu, d mwdu Yk kd owå0gwd\
Yk
trlt&mjyKvkyfí txiftrSwfvGJMuukef\/
xdkemrfw&m;wdkYwGif avmukwå&mw&m;rsm;rlum;? pifppf
tm;jzifh tnpftaMu;uif;í jzLpifMuukef\? <uif; aomw&m;
wdkYonfrlum;-ocFg&e,fwGif; awbkr®u 0#fwGif;rS vGwfxGuf
Edik af om w&m;awG r[kwaf omaMumifh tnpftaMu; w&m;wdyYk if
rnfukef\/ pdwfç apwodufwdkYwGif aombP apwodufrsm;ESifh
ukodkvfpdwfrsm;rlum;? tjcm;aomw&m;wkdYESifh axmufpmvQif
awmfawmfoefY½Sif;jzLpif aomw&m;wdkY jzpfukef\? xdkw&m;wdkYudk
arG;jrLvQif rdro
d EÅmefü jzLpifaomw&m;rsm;\ jzpfygG ;cGiu hf &kd uke\
f /
xdkw&m;rsm;udk t&if;cHNyD;vQif r*fÓPf zdkvfÓPfudk wufEdkif
aygufa&muf Edik Mf uuke\ f / qdt
k yfNy;D aom w&m;pkukd jzLpif aumif;
jrwfaom w&m;[kq&kd aomfvnf; tvGen f pfErG ;f vSaom tukov kd f
w&m;rsm;udk axmufíom qdk&onf? pifppfrSmrlum;- awbkr®u
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 163
0#f'ku©e,fwGif;rS rvGwfxGufEdkifaomaMumifh 0#fqif;&J\ tnpf
taMu;wdyYk if rnfuek \
f ? tvH;k pHak om 0#fqif;&Jw&m;wdYk uif;jywfí
tocFw"mwf tppfjzpfaom edAmÁ efw&m;udo k mvQif razmufrjyef
trSefjzLpifaom w&m;[lí qdk&onf/
þum;-emrfw&m;pk\ jrLtnpftaMu; xlxyf aygrsm;
yHkaywnf;/
qdktyfNyD;aom ½kyf-emrf-ESpfyg;wdkY\ jrLtnpftaMu;
xlxyfyHkudk aygif;í jyqdkOD;rnf/ / avmu"mwf pMu0Vm
urÇmteEÅ oHo&mteEÅawGudk owåKcsí MunfhvdkufvQif ½kyf-
emrfw&m; ESpyf g;rQom½So d nf? xdrk w
S pfyg; b,fw&m; wpfcrk Q rkcsr½S?d
xdwk &m;ESpyf g; pkaygif;íjzpfaeaom taumif txnfpu k kd owå0g
aumif[k qd&k onf? &Hcg&Hzef tonowfbükH emrfr½Sad om owå0gç
&Hcg&Hzef t½lyav;bHkü ½kyfr½Sdaom owå0grsm;vnf; ½Sdao;\/
emrf0dnmPfrygbJ ork'´&m awm awmifponfjzpfí
aeaom w&m;pkonfum;- ½kyfvHk; ½kyfcJawGomwnf;? xdk½kyf-
emrfEpS yf g;wd\
Yk trsK;d rsK;d jzpfaerIuo
kd m oHo&mBu;D [lí qd&k onf?
xdrk w
S pfyg; oHo&m [lír½S?d oHo&mBu;D jzpfí aeaom ½kyu f vmyf
emrfuvmyfpkudk rSefaomopöm a'oemjzifh pdppfvQif 'ku©opömü
yg0ifí pifppf qif;&JBu;D awG jzpfaomaMumifh okcrzuf oufouf
'ku©wHk; 'ku©cJBuD;awG [lí qdk&\? ]]'ku©rSefvQifvnf; aumif;
onf[lí rqdkEdkif}} qdk;0g;aom w&m;[líom qdk&onf? qdk;0g;
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 164
½krH Qom r[kwaf o;? tnpftaMu;wdjYk zifh aq;avsmí
f r&Edik af tmif
xlxJ npfayíaejyef\? tnpftaMu;wdkYjzifh npfayvdrf;usH
½HkrQom ruao;? owå0gvkyfíaeaom taumifBuD;awGudk
,kefxifaMumifxifatmif trsKd;rsKd;vdrfvnf vSnfhjzm;wwfaom
rsufvSnfhorm;BuD; ESpfa,mufvnf; jzpf\/
xdkpum;rSefpG? ½kyfemrf w&m;ESpfyg;pka0;í £w¬dabm
jy|mef;aom taumifBuD;udk rdef;r r[kwfbJ rdef;r[lí xifMu&
onf? a,musfm;jzpfaomol\pdwfudk rdef;r pifppf cspfcifp&m
aumif;atmif vdrfvnfvSnfhjzm;Edkifonf? a,musfm;jzpfaom
oluvnf; {uefpifppf rde;f ryif[k txifarSmufrmS ;vsuf tm;us
yg;us wG,fwmvdkufpm;rIudk jyKvkyf&avonf/
xdkrSwpfyg; ½kyfemrf ESpfyg;pka0;í ykrÇm0jy|mef;aom
taumifBu;D udk a,musmf ;r[kwb f J a,musmf ;[lí xifMu&onf?
rdef;rjzpfaom ol\pdwfudk a,musfm;pifppf cspfp&m cifp&m
pHrk ufp&m[k vdrvf nfvn S jfh zm;Edik o
f nf? rde;f r jzpfaomoluvnf;
{uefpifppf a,musfm;yif[k tm;us-yg;us wG,fwmvdkufpm;rIudk
jyK&avonf/ qdktyfNyD;aom twdkif; 'ku©pifppf tnpftaMu;
xlajymí vdrv f nfjcif; oabm½Sad om ½kyw f &m; emrfw&m;awGukd
aumif;onf[k om,m wG,fwmvQifrlum;- 'ku©awGudk odrf;ydkuf
onf rnf\? tnpf taMu;wdu Yk kd rdrq
d o
D ,
kdY al qmifí vdr;f uso
H nf
rnf\? þ tjypfawGudk jrifí 'ku©ra&muf&avatmif tnpf
taMu; rvdrf;usH&avatmif tvdrf;rcH&avatmif ½kyfç emrfç
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 165
w&m;ESpyf g;wd\
Yk tjzpfoepfukd wpf-ESpt f efus ½IqifjcifMuí ½kyçf
emrfw&m;ESpfyg;wdkYudk rkef;EdkifMuukef&m\/
3/ ]]oP² m ef w &m;}}
&m;}}\ jrLtnpftaMu; xlxyf
yHkum;/ / yHkyef;trsKd;rsKd;udk oP²mefqdkonf? emrfw&m;wdkYü
oP²mefudkr&tyf? ½kyfw&m;wdkYüomvQif oP²mefudk&tyf onf/
/ orl[ynwfrS wpfqifh oP²meynwfjzpfvmonf/ /½kyw f &m;
wdkYonf uvmyftqufquftm;jzifh uka#odef;oef;ru ra&
rwGufEkdifatmif aygif;í jzpfaerIudkpGJí orl[ynwfjzpfvm
&onf/ / xdkorl[ynwf½SdvQif oP²meynwf ay:vm&\/
ouf½Sd oufrJhjzpfaom ½kyfvHk; ½kyfcJawGü av;axmifhç ½Spfaxmifhç
tajrm§ ifçh tvH;k çtjym;ç tcsKid çhf tarmufçtaumufçtauGU paom
yHkyef;rsm;udk oP²mefqdkonf? vSonf? ,Ofonf? ½IpcsifbG,f
½Sdonf[k ajymqdkaom t&mrsm;onfvnf; oP²meynwfudkpGJí
jzpf aom pum;rsm;aywnf;/ /
xdkpum;udk xif½Sm;aptHh/ ]]o0dnmPu}} owå0g wdkYü
£w¬od P²me=rde;f roP²mef? yk&o d oP²me=a,musmf ; oP²mef[í l
½Sdonf/ £w¬doP²mefqdkonfum;=ajcç vufç t*Fgç em;ç ESmacgif;
rSpí rsufESmyHkyef; udk,faeudk,f[ef yHkyef;rsm;onf a,musfm;ESifh
rwlbJ rl,lEGJUvsaom tjcif;t&mjzifh jzpfaeonfudk rdef;r
oP²mefqo kd nf/ xdtkY wl ajc vuft*Fg em;ESmacgif;rSpí rde;f rESihf
rwlbJ zGHUzGHU xGm;xGm; om;om;em;em; a,musfm;½kyfNyDoaom
tjcif;t&mtm;jzifh jzpfaeonfudk a,musfm;oP²mefqdkonf/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 166
oP²mefw&m;\udavom jrLtnpftaMu; xlxyfyu kH m;-
Ä rdef;r yHkyef;wnf;[laom oP²mefw&m;onf
a,musfm;wdkY\ pdwfESvHk;udk jzLpifpGm ukodkvf
pdwfjzpfavatmif tcGifhray;bJ npfaMu; aom
udavomjzpf&efudkom twif;aqmfEdk; vsuf½Sd\/
Ä a,musfm;yHkyef;wnf;[laom oP²mef w&m;
onfvnf; rdef;rrsm;\ pdwfESvHk;udk jzLpifpGmaom
ukodkvfpdwf jzpfavatmif tcGifhray;bJ tnpf
taMu;udkom jzpfap\/
Ä "mwfp½dkuftm;jzifh a,musfm;wdkY\ pdwfonf
rdef;roP²mefudkBudKuf\? rdef;roP²mef wnf;
[laom tm½HkxJü arGUavsmf\/
Ä rdef;rwdkY\pdwfonfvnf; a,musfm;wdkY\ yHkyef;
oP²mefukd BuKd u\f ? a,musmf ;yHyk ef; oP²mefwnf;
[laom tm½HkxJü arGUavsmf\/
xdkoP²mef w&m;twGufaMumifh a,musfm;rdef;rwdkYrSm
tjyif;txef tpGJoefaom Oyg'gefw&m; jzpf&ukef\?
Ä ybm0wD\ yHkyef;oP²mefonf ukorif;BuD; \
pdwf"mwfrSm pGJí tNrJOyg'gef wG,faom aMumifh
eef;pnf;pdrfudk pGefYvTwfNyD;vQif ybm0wD\ ae
jynfoYkd vdu
k &f \? r½SuEf ikd f raMumufEikd b
f J rif;ESihf
ravsmaf om td;k vkyf zsm,uf yGaJ wmfquf trIrsm;
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 167
udk jyK&\/
Ä Or®m'EÅD\½kyfoGif yHkyef;oP²mefonf ]]od0d &mZf
rif;Bu;D \ pdwt f MunfrmS }} xdcu
kd f "mwfy½kH u
kd o
f vdk
jzpfaomaMumifh eef;awmfay:wGif wvdrfvdrf
wvGev Yf eG EYf iS hf a,mif,rf;vsuf ½l;ESr;f awmfr&l \/
]]t0dnmPu 0w¬KwdkYü½Sdaom oP²mef}}}onf vnf;
udavom tnpftaMu;udk xlxyfapEkdif\? ,ck avmuü 0wf
qifMuaomt&mwGif em;awmif; em;uyfwdkY\ yHkyef; oP²mef
qef;Mu,fyHkç vufaumuf vufpGyf vnfuyf qHxdk;wdkY\ yHkyef;
oP²mef qef;Mu,fyHk rsm;udkMunfhvQif odom\/ vSy,Ofaus;pGm
wpfrsKd;qef;í vkyfvmaom em;awmif; vufaumuf ponfukd
jrifvQif cifrifom,m\ xdkyHkyef;udk vdkcsifjyef\? rdrdwGif½Sd&if;
jzpfaom vufpGyf vufaumuf rsm;udkyif yHkoP²mef raumif;bl;
xifí wpfrsKd;jyifum vkyf&jyef\/ tydkp&dwfukefcH&\/ þodkYp
onfjzifh yko
H P²mef trsK;d rsK;d wdu
Yk kd ouf½o
dS ufrhJ ÓPf½w
dS ikd ;f Munf½h I
qifjcifav/
jytyfNyD;aom oP²mefpkum; avmbudavom jzpfrI
ESiphf yfíom qdok nf? a'goudavomjzpfaom oP²mefrsm; vnf;
½Sdao;\? raumif;aom yHkoP²mefrsm; aMumufzG,f aumif;aom
yHkoP²mefrsm;aywnf;/ xdkqdk;0g; ,kwfrmaom oP²mefudk
awGUjrifMuukefvQif wpf&Hwpfcgrkef;\? wpf&Hwpfcg pdwfqdk;\?
wpf&Hwpfcg aMumuf\? wpf&Hwpfcg uJh&JUjypfwifwwf\/ þ
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 168
oP²mefw&m;jzifh oHo&m orm;vkyfíae&orQ umvywfvHk;
udavom trdkufawmrS rxGufEdkifbJ wpfnpfEGrf;xJ npfEGrf;í
aezdkYpcef;om½Sdonf[k qdkvdk&if; jzpfonf/
]]oH o &morm;taeES i f h ae&orQ umv ywf v H k ;
vnf ; }} xdkorl[ynwf oP²meynwfudk rvGefajrmufEdkif ukef?
xdkoP²mefwdkYjzifhomvQif iga,musfm;jzpfonf? igrdef;r jzpfonf?
þolighom;jzpfonf? ighorD;jzpfonf[í l ig wpfvvl El iS hf wpfqq
l l
wpfnHnH aeMuukefonf/ / þum; oP²mefESifhpyfíqdkaom
pum;&yfwnf;/
4/ ]]onf[eftrl}}}taMumif;udkqdkthH/ / owå0g
wdkY\ tjyKtrl Bud,mpkudk [eftrlqdkonf/ ,ck&½Sdaeaom
[eftrlrsm;onf rsm;aomtm;jzifh jzLpifoefY½Sif;onfr[kwf?
tnpftaMu; xlxyfvsuo f m ½So
d nf[k qdv
k o
kd nf/ / [eftrl
rsm;\ tnpftaMu; xlxyfyHkum;-,ck½Sdaeaom ykxkZÆefowå0g
[lorQwdkY\ pdwfoabmudk MunfjzL oefY½Sif;aom trltusifhu
rsm;ygoavm? rjzL rajzmifh uG,faxmifh wpfrsKd; wdwfwdwfcdk;usifh
vdak om trltusiq hf ;dk u rsm;ygoavm[k qifjcifvQif rjzLrajzmifh
aom oabmawGuom xrf;yd;k q,fq ruatmif rsm;vdrrhf nf[k
odMuvdrrhf nf/
owå0gwpfa,mufwpfa,mufü um,uHç 0pDuçH raemuH
oHk;rsKd; ydkif;jcm;í MunfhavOD;? þuHoHk;yg;udkyif [eftrl[k qdk&
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 169
onf/ / ajc-vuf t*Fgpaom udk,ftrl t&mvIyf½Sm;avorQ
um,uHpkonf tukodkvfjzpf&efrsm;ygoavm? ukodkvfjzpf&ef
rsm;ygoavm[k qifjcifvQif tukodkvfjzpf&efom rsm;vdrfhrnf[k
{uefoMd uvdrrhf nf/
xdkpum;rSefpG/ ½Sd½SdorQaom owå0gtaygif;wkdYonf
aeYr;D rtm;-nOfrh ;D rtm;&atmif um,uHrrI sm;udk jyKvyk f Muuke\ f ?
jyKjyKorQudk pm&if;csvdkufvQif rdrdwdkYudk,fwdkif pm;aomufzdkY
twGufaomf¤if;ç rdrd\ om;r,m;rsm; pm; aomufzdkYtwGufaomf
¤if; jzpfonf? b,fvykd if aeYpOf jyKvyk yf gaomfvnf; udpö rNy;D rqH;k
Edkif rtm;rvyfEdkifyJom ½SdMuukef\? aoaomtcgwdkifatmifyif
rdrwd tYkd vkyv
f ufp rowfEidk bf J tvkywf ef;vef;ESihf aoMu&uke\ f ?
wpfoufvHk; jyKvkyfavorQ um,uHtrlt&mpkonf aovQif
bmwpfpHk wpfckrQ tusKd;r½Sdavukef? 0dwduúrapwemESifh jyKvQif
tukodkvfur®yx ajrmufí tyg,fi&JodkYyif a&mufapEdkifao;
onf/
rdrdtwGuf om;r,m;twGufESifh jyKvkyf&rnfqdkvQif ,ck
rtm;ao;ygbl;? ,ckrvkyfwJhEdkifao;ygbl;[lí qifajc uefí
jiif;y,fjcif; r½SMd uukeb
f J ½Tiv
f ef;0rf;ajrmufpmG jyKvyk f Ekid Mf uukef
onf/ / &Hcg&Hzef bk&m;udpö w&m;udpöESifh jyKvkyfaqmif½Guf&ef
udpöay: aygufvmvQif tm;wufoa&m raqmif½GufcsifMuukef
bmvkyfp&m udpö½Sdao;onf? b,fodkY oGm;&eftrI½Sdao;onf?
acgif;ylonf? ausmylonf? &ifatmifhonf? 0rf;emonf paom
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 170
tm;jzifh qifajcrsm;í a½SmifvTJ wwfMuukef\/
xdkYaMumifh,ck½SdaeMuaom [eftrlrsm;onfvnf; jrL
tnpftaMu; xlxyfaygrsm;onf[í l qdok nf/ jrLtnpf taMu;
xlxyfaom trI½IyfawGudk jyKvkyfygaomfvnf; ao onf\
tjcm;rJhü wpfpHkwpf&mrQ rdrdrSmtm;udk;p&m r&acs/ ]]igarG;onfh
arsmuf ighudkajcmuf}}}qdkaom pum;yHkuJhodkY udk,fwdkifjyKcJhaom
trIrsm;onf rdrdudk,fwdkif jyefíESdyfpufjyefonf/
0pDuH\ tnpftaMu;xlajymyHkudkqdkthH/ / aeYnOfh r[l
ololigig ajymqdkorQaom pum;wdkYonf vGefpGmrsm;\? xdkodkY
EIwfjzifh ajymqdktyfaom pum;wdkYwGif tukodkvfESifh ,SOfaom
pum;u rsm;ygoavm? ukodkvfESifhpyf,SOfaom pum;u rsm;yg
oavm[k qifjcifvQif ukov kd Ef iS hf rpyfrqdik af om tavPawm
pum;wdkYomvQif rsm;ukefvdrfhrnf? rdrdtjypfudk b,ftcgrSajym
avhr½Syd J olwpfyg;wd\
Yk tjypfpum;udk ajymMum;&rnfqv kd Qif ½IUH rJí
h
ar;aighí ar;xdk;í vufwcgcg ajcwvIyfvIyf jyKvkyfí ajym
wwfMuukef\? xdkodkY toHk;rusaom pum;av pum;vGifh
pum;vdrfwdkYudk ajymqdk&vQif tvGefw&m EIwfwufMuukef\?
tvGefw&m EIwfvQm oGufoGufvufvuf ½SdMuukef\/
Ä t,kww f rmpum;rsm;udk ajymqdak om olrsm; onf
aemifwpfrvGefb0ü rdrdwdkY 0pDuHonf rdrdwdkYudk
pDrHí cHwGif;ykyfjcif;? EIwfcrf;yJhjcif;? jrifraumif;
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 171
atmif oGm;acgjcif; oGm;usKd; vG,fjcif;? oGm;r
vSjcif;? pum;xpftçjcif;? pum;rNyDojcif;? EIwf
qGUH jcif;? tjyif;txef a[mufjcif;? yg;pyfrS tjrK§ yf
xGufjcif; paom raumif;usdK;wdkYudk &&SdcHpm;&
uke\ f /
Ä tnpftaMu;xlxyfaompum;onf roefY&Sif;
aom tusdK;ay;\/
Ä tusd K ;&S d a ompum;ç w&m;ES i f h pyf q d k i f a om
pum;rsm;udk ajym&vQif oefY&Sif;pifMu,faom
tusKd;rsm;ukd ay;\/ /
rdru
d ç wwfprG ;f Ekid v
f Qif yg;pyfut
dk ok;H csí olwpfyg; wktYd m;
w&m;ESiphf yfaom pum;ukad jymqk&d rnf? ,Ofaus; atmifq;Hk r&rnf?
&wemok;H yg;ü Munfñí dk vmatmif a[majym&rnf/ / tu,fí
rdru
d rpGr;f Ekid v
f Qif ra[m wwfvQif olwpfyg;wk\ Yd a[majymaom
w&m;pum;rsm;ukd aumif;rGef ½kdaopGm vkdufemí aumif;csD;ay;
&rnf? om"kac:&rnf/ /rdrdu a[majym&aomtusKd;ukd rqkd
xm;ESiOhf ;D olwpfyg;wk\ Yd w&m;pum;ukd Mum;&í 0rf;ajrmuf0rf;om
om"kac:& aomaMumifh cHwiG ;f rS Mumñked YH oif;ysUH BuKd iv f idI o
f nf[k
usrf;*efü qkd\/
]]raemuH\ tnpftaMu;xlajymykH}}}ukdqkdtHh/ raemuH
\ tnpftaMu; qkdonfum;-tbdZÑmç Asmyg'ç rdpäm'd|d rsm;
aywnf;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 172
Ä olwpfyg;wd\ Yk pD;yGg;Opömukd igh[mjzpfvQif aumif;
avpGmh[k raumif;ojzifh BuHpnfrIukd tbdZÑm
qko
d nf/
Ä rdrEd iS hf roifrh wifah omol NiKd ;ol&efbuf jzpfaom
olrsm;ukd aoygap ysufpD;ygap[k raumif;aom
tm;jzifh BuHpnfrIukd Asmyg' qkdonf/
Ä Ak'¨bmomrSwpfyg; t,lvGJrIukd rdpäm'd|d qkdonf/
a½S;ukov
dk u
f aH umif;í csr;f csr;f omom Bu;D Bu;D us,f us,f
cHpm;pHpm;&aom olrsm;ukdjrifvQif r½IpdrhfyJ &Sdwwf Muukef\?
þpnf;pdrf Opömonf igh[mjzpfygrlum;-aumif; avpG[k tBuq H ;dk
jzifh BupH nfwwfuek \ f ? vSyaomol jrifvQiv f nf; pdwrf oufrom
½Sdwwf\? aumif;aumif;rGefrGef 0wfqifívmonfukd awGUjrif
vQifvnf; pdwfroufrom ½Sdwwf\? wpfenf;enf;jzifh ysufpD;
atmif wwfpGrf;EkdifvQif BuHí zsufqD;csif\? aumif;pm;aomol
BuD;yGg;aomolwkdYESifh pyfvsOf;vmvQif aumif;pGm rajymqkdcsifyJ
½Sdwwf\? uJh&JUwwf\? Opömpnf;pdrf ysufpD;oGm;onf[k Mum;od&
vQif 0rf;omcsifwwf\? þokdYjzpfrIrsm;onf tbdZÑm\ tckd;
tuif;wkdY aywnf;/
Ä tbdZÑmtckd;tuif;udk rowfEdkifvQif jzpfav&m
b0ü csrf;omjcif;rS uif;wwf\? qif;&Jwwf\?
rdrpd nf;pdru
f dk olwpfyg;wkYd zsuqf ;D vG,\
f ? rD;'Pfç
a&'Pfç rif;'Pf oifí h ysupf ;D wwf\? tqif;ukd
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 173
tbdZÑm jzpfvQif jzpfav&mb0wkdYü tqif;rvS
wwf? t½kyfqkd;wwf\? t*FgcsKdUwJhwwf\? arG;
pOfu vSyaomfvnf; BuD;aomtcg rsuf aphysuf
jcif;? ajcusKd;jcif;? vufaumufjcif;? ESmacgif;
ydjym;jcif;? Elema&m*gukd &jcif;rsm; jzpfwwf\/
Ä tbdZÑmw&m;ukd y,fEkdifrS csrf;ompGm oH o&mü
vS v S y y tusKd ; ay;onf ? tbd Z Ñm w&m;uk d
y,f½Sm;&ef rk'dwmw&m;rsm;ukd yGg;rsm;&onf?
rk'dwmqkdonfum;- olwpfyg;wkdY\ pnf;pdrf csrf;
omukd jrif&-Mum;&vQif 0rf;ajrmufjcif; tm;&jcif;
ESpfouf&Tifvef;jcif;rsm;aywnf;/
,xmv'¨ orÜwådawm rm0d*päEÅK}} qkdaom
arwåmykdYü ]],xmv'¨
pum;onf rk'w d myGg;&efjzpf\? rk'wd mykYd qkvd o
dk nf/ / ½S½d o
dS rQaom
owå0gtaygif;wko Yd nf rdrw
d \
Ydk vuf½jdS zpfaom pnf;pdrcf sr;f omwkrYd S
rqkwfyJ tNrJwnfMuygapukefownf;? vuf½Sdpnf;pdrfwkdYonf
ckdifNrJpGm wnfwHhygapownf;[k pdwfü jzpfrIonf rk'dwmykdY
onfrnf\/
Ä olwpfyg; pnf;pdrfcsrf;omukd jrifvQif 0rf;om \?
om"kac:\? rk'wd mw&m;&Sad om olonf aemifjzpf
av&m b0wkdif;csrf;om\? NrJaom pnf;pdrfcsrf;
om&Sd\? &efolrsKd; ig;yg;ESifh uif;\? t½kyftqif;
vS\/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 174
þum;- rk'dwmESifhpyfí qkdaompum;&yfwnf;/
Asmyg'qkdonfum;- olwpfyg;wkdY\ touf 0dnmPfukd
xdckdufí ysufpD;atmifBuHrIwnf;? aoapvkdrIwnf;? rdrdESifh
&efzufjzpfaomolukd aoapcsifwwf\? aoonf[k Mum;vQif
0rf;om\? aoygap[k qkawmif;\-
Ä xkdAsmyg' tukokdvf&Sdaomolonf jzpfav &m&m
oHo&mb0ü toufwkd\? ab; tEÅ&m,frsm;\?
rdrdtay:ü rkef;olrsm;\? &efNi§Kd;xm;cH&\/
Ä xkdAsmyg'w&m;ukd y,f&Sm;EkdifrS oHo&mü touf
&Snfjcif;? tEÅ&m,fuif;jcif;? uyfa&m*gESifh rawGY
rBuKHjcif;? tusKd;ukd ay;\/
Ä Asmyg'w&m;ukd y,f&Sm;&ef arwåmw&m;ukd yGg;
rsm;&monf?
arwå m yG g ;rsm;rI qk d o nf u m;-
tvk H ; pk H a omowå 0 gwk d Y o nf & ef u if ; Muygap? aMumif h
Mupkd;&drfrI uif;Muygap? qif;&JrIuif;Muygap? csrf;csrf;omom
twåabmukd aqmif&GufEkdifMuygap? 'ku©rS vGwfMuygap[lí
pdwfxm; aumif;jrwfrIaywnf;/
þum;- Asmyg'ESifhpyfíqkdaom pum;&yfwnf;/
Ä rdpäm'd|d raemuHqkdonfum;=jrwfpGmbk&m; tvkd
awmf t,lrw S pfyg; tjcm;aom t,l 0g'bmom
trsKd;rsKd; arSmufarSmufrSm;rSm; rw&m;aom t,l
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 175
wkdYukd qkdonf/
xkdrdpäm'd|d raemuHqkdonfum;- tukokdvfuH wum
wkdYxuf eufeJ&ifhoD;pGm\? tnpftaMu; xlxyfaygrsm;pGm\?
rdpäm'd|dwkdYukd ur®óuwm or®m'd|d tp&Sdaom ÓPfynm
wkdYjzifhomvQif &Sif;uGmpifMu,fatmif wwfEkdifonf/ /þqkd
]]onf[eftrl}}}qkad omyk'\
tyfNy;D aom pum;&yfum;-]]onf f t"dygÜ ,f
azmfjycsufaywnf;/
t"dyÜg,fwpfenf;tm;jzifh ]]onf[eftrl}} qkdonf um;
,cktcg ololigig jyKvkyfMuaom ukokdvfESifh qkdif&m[lorQonf
a,bk,stm;jzifh [efyefvkyfí jyKvkyfaom trIrsm;om jzpfacs
onf? wu,fpifppftm;jzifh pdwfa&m ukd,fyg jyKvkyfaom trl
t&mrsm; r[kw[ f q
k v dk nf? tdrfeD;csif; ½kdaoatmif 0wfwuf
dk o
qkdaom pum;ykHuJhokdY vl½kdaoatmif &Sif½dkaoatmif vlcsD;rGrf;
atmif ½Sicf s;D rGr;f atmifjyK vkyaf om [efrsm;om jzpfacsonf/ /
Zmwf a wmf ü vmaom usm;wpf a umif \ [ef v k y f í Oyk o f
apmifhykHuJhokdYwnf;/
,cktcg rsm;aomtm;jzifh olo-l igig jyKvyk Mf uaom 'geç
oDvç bm0empaom tvkyfrsm;onf [eftrIom rsm; wwf\?
wuJhoabm½kd; oufouf½Sm;yg;\/
Ä 'gejyKvkyfaomtcgüvnf; olwpfyg;wkdY csD;rGrf;
atmif? *kPf½Sdatmif jyKonfvnf; ½Sdwwf\?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 176
rvGJomíjyKonfvnf; ½Sdwwf\? þ'gersKd;ukd
[ef'ge rsKd;ac:onf?
Ä oDv aqmufwnfaom tcgüvnf; vl ½kdao
atmif vlcsD;rGrf;atmif aqmufwnf onfvnf;
½Sd\? vjynfhvuG,f ½Spf&ufoDwif;aeY BuKHvQif
tjcm;vlrsm;wkdY tkwfatmf aomif;wif;xGufí
OykofapmifhMuaomaMumifh a,mifíapmifhonf
vnf; ½Sw d wf\? xko d v
D rsK;d ukd [efov D ac:onf?
oDv a,mif [lí¤if;? oDvaMumif [lí¤if; ac:
ao;onf/
Ä bm0emyGg;rsm;aomtcgüvnf; xko d o
l nf tvGef
w&m;ukd tm;xkwfay\? ]]ur® | mef ; bm0em
rsm;ESifh arGUavsmfay\}} [lí ausmfapmowif;
ukdvkdívnf; jyKvkyfwwf\? olrsm; bm0eyGg;ae
onfukd jrifzl;ojzifY £a`E´&pGm [efyefaumif;
aumif;ESifY xkdifNyD;vQif ur®|mef;bm0em pD;jzef;
[efvnf; jyKwwf\? rdrpd w d u f jzifh b,foaYdk vvGiYf
onf[k rqkdEkdif? þokdYyGg;rsm;aom bm0em
rsm;onf [efbm0emrnf\? þ t"dyÜg,fpkukd
,lí ]]onf[eftrl}} [líqkdonf/ /þum;-
t"dygÜ ,fwpfrsK;d wnf;/
5/ ]]onf t ,l } } [l a om pum;&yf ü ouú m ,
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 177
'd|dt,lukd þae&mü vkdtyfonf? xkdpum;rSef\? Ak'¨bmom
rSeforQaom yk*¾Kdvfwkdif;rSmyif ew¬du'd|dç ta[wku'd|d paom
'd|dqkd; 'd|dMurf;BuD;awGtwGuf pkd;&drfp&m r½Sd? xkd'd|dMurf;BuD;wkdYrS
pifMu,faomaMumifo h mvQif Ak'b
¨ mom jzpfEikd o
f nf? ajcmufq,fh
ESpfyg;aom 'd|drsm;onfvnf; ususee Ak'¨bmomjzpfaomolrSm
r½SEd ikd ?f ouúm,'d|od nfomvQif aomwmywård *foYdk ra&mufao;
orQaom olawGrSm twif;yl;0ifpGJuyfíaeonf? ouúm,'d|dukd
'd|d [lorQwkdY\ rlvADZ[lí qkdEkdif\?
xkdpum;rSef\/ ouúm,'d|d ½SdaeonfhtwGufaMumifh
oHo&m Zmwfrodrf;EdkifyJ ½SnfMumí aeMu&ukefonf? oHo&m
½SnfMumí ZmwftrsKd;rsKd; jzpfae&rIaMumifh tarSmuftrSm;
awGEiS ahf wGUBuKH í 'd|t
d rsK;d rsK;d qd;k qd;k 0g;0g;Bu;D awG jzpfMu&ukeo
f nf?
aMumufrufzG,faumif;aom 'ku©rSm tyg,fab;'ku©BuD; jzpf&
onf? xdktyg,f'ku©udkvnf; ouúm,'d|d&Sdaom olwdkYomvQif
cH&ukefonf? ouúm,'d|d uif;NyD;aom aomwmyefyk*¾dKvfwdkYrSm
oHo&mZmwf rjywfao;aomfvnf; tyg,fi&JodkY usEdkifawmh
onfr[kwf? vYl½Gmewf&yf aumif;jrwfaom ok*wdbHkwdkYüom
usifvnf jzpfyGg;&avawmhonf/
ouúm,'d|dwif;vif;½dSaeygrlum;- jA[®mBuD;yifjzpfí
aeygaomfvnf; tcGio hf ifah omtcg wd&pämefvnf; jzpf& vdrrhf nf?
i&JodkYvnf; us&vdrfhrnf? Nydwåm tol&um,f rsm;vnf; jzpf&vdrfh
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 178
rnf? xdkrSwpfyg; ouúm,'d|d½Sdaom owå0gonf ememow¬m&
Oav’ m ueab;BuD ; ES i f h awG U BuH K &wwf \ ? ud k ; uG , f & mbk & m;
tNrJr½SdEdkifbJ q&mtrsKd;rsKd; bk&m;trsKd;rsKd;wdkY\ rsufESmudk armfí
MunfhaerI? bk&m;qdkvQif rSm;rSm;,Gif;,Gif; twif;qnf;uyfrIudk
ememow¬m& Oav’mue ab;qdkonf/
Ä ]]ouú m ,'d | d u d k r y,f E d k i f a o;vQif } } ,ck
b0rSm a*gwr jrwfpGmbk&m;\ wynfhjzpfí
aeaomf v nf ; aemuf b 0od k Y usa&muf v Qif
c&pf,mefbmomjzpfí xm0&bk&m;udk MunfnKd \?
xm0&bk&m;\ wynfjh zpfjyef\? r[mrufbmom
udk0ifí cdk'gt½Sif\ wynfhjzpfjyef\/
Ä b0wpfcx k rJ mS yifaomfvnf; a½SUESpu f Ak'¨ bmom
jzpfí aemufESpfrSm c&pf,mefbmom jzpfjyef\?
xdkaemufESpfrSm r[mrufbmom jzpfjyef\?
þodkY bmomtrsKd;rsKd; ]bk & m;trsKd ; rsKd ; } ajymif;aerI
o'¨gw&m; rNrJrIudk ememow¬m& Oav’mueab; qdkonf/
q&mtrsKd ; rsKd ; bk & m;trsKd ; rsKd ; wd k Y \ rsuf E S m ud k v nf ;
warQmfarQmf armfíMunfhwwfukefaom o'¨gvIyf½Sm; ouúm,
'd|o
d rm;wduYk kd ykxZk Ofac:onf/ jrwfpmG bk&m;vufxufawmf tcg
aemufawmfuygaom okeu©wå&[ef;udk axmufí od&m\?
xdk&[ef;onf bk&m;rSef w&m;rSefESifh awGUBuHKí twkr½Sdbkef;
ajcmufyg;ESijhf ynfph akH wmfral om jrwfpmG bk&m;\ tyg;awmfou Ykd yfí
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 179
tvkyftauR;jzpfygaomfvnf;-
Ä jymvl;íusifhaom 'd|dç
Ä rD;vIHí yÍömwytusifhudkusifhaom 'd|dç
Ä EGm;uJhodkY usifhaom a*g0wdu'd|dç
Ä acG;uJhodkYusifhaom ukuúK&0wdu'd|dç
Ä t0wf r0wfyJusifhaom tapvu'd|d
wdkYudkjrifvQif jrwfpGmbk&m; udk,fawmfjrwfBuD;xufyif
MunfndKí xdkrdpäm'd|dyk*¾dKvfawGudkrS bk&m;tppf xifjrifavonf?
aemuftcg jrwfpGmbk&m;xHrS cGgxGufí 'd|dbufodkY ajy;0ifav
onf/
ouúm,'d|d uif;½Sif;NyD;aom yk*¾dKvfwdkYonfum;- &wem
oH;k yg;wdüYk ouf0ifpNJG raJ om o'¨gw&m;jzifh MunfnKd \? o'¨gw&m;
rvIyrf ½Sm;Edik Nf y?D bk&m;rajymif;awmhNy?D jrwfpmG bk&m;udk bk&m;r[kwçf
w&m;awmfjrwfudk w&m;awmfr[kwfç oHCmawmfjrwfudk oHCm
awmfr[kwfqdkvQif owfí ypfrnf ajymaomfvnf; taocHvdrfh
rnf? bk&m;r[kwçf w&m;r[kwçf oHCm r[kw[ f íl rajymawmhNy/D
þodkYjyqdktyfNyD;aom 'ku©trsKd;rsKd;wdkYudk jzpfyGg;apEdkifaom
ouúm,'d|dw&m; qdk;BuD;udk y,fowfESdrfcsKd;EdkifrSomvQif csrf;om
okcudk&Edkifrnf/ xdkouúm,'d|dudk y,fowf&ef tcgumvonf
vnf; vGefpGmenf;yg;vS\? jrwfpGmbk&m;yGifhawmfrlaom acwf
tcgüom þouúm,'d|dudk y,fowfEdkifonf? jrwfpGmbk&m;wdkY
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 180
ryGifh ray:vmvQif wpfpHkwpf&m tarGtprQ ouúm,'d|dudk y,f
owf&ef enf;vrf;r&MuukefbJ ouúm,'d|de,fxJ wGifom puf
uGif;rdí aeMuukefonf/
ouúm,'d|d qdkonfvnf;-
Ä ]]cE¨mig;yg;ü}} igig[k pGJvrf;rIaywnf;? xdk pGJvrf;rI
trSm;BuD;udk 0dyóemw&m;jzifhomvQif y,fowf
Edik o
f nf? 0dyóem vu©Pma&; oH;k csuof nf ouúm,
'd|dudkowf&ef vufeufBuD;wdkYaywnf;/
,cktcg Ak'¨bmom omoemawmfpufwGif;ü BuHK BudKuf
Muaom olawmfaumif;taygif;wdo Yk nf ouúm,'d|u d kd y,fowfcsK;d
zsuf&eftcgaumif;BuD;udk vSvS&½SdaeMuukef\? ]]ouú m ,'d | d
Nzd K zsuf a Mumif ; vuf e uf a umif ; BuD ; }}wd k Y u d k v nf ; &½S d a e
onfrnf\/ &efolwumwdkYudk wdkufzsuf&ef vufeuf jynfhpHkaom
cHwyfBuD;udk tNyD;&½Sdaeaom ppfAdkvfcsKyf BuD;rsm;ESifhwl\/
xdkuJhodkY t&awmfvSaom b0udk&cJvSonf/ /þodkY
tcsdefumvaumif;ESifhawGUBuHK vufeuftiftm; jynfhpHkaom
tcgwGif;rSmrS ouúm,'d|dudk rNzdKzsufEdkifyJ vGJacsmfíoGm;jyef vQif
oHo&mü trSm;Bu;D rSm;aom olEiS w hf \
l / / terw*¾ oHo&mb0
tqufqufwdkYü ouúm,'d|dudk y,fowfrI udpörSwpfyg; tjcm;
udpöBuD;rsm;udk BuD;rm;pGmxlaxmifí vkyfudkifzl;MuvSukefNyD?
vljY ynfavmuü tBu;D qH;k aom pMu0aw;rif;Bu;D tvkyu f v
kd nf;
vkyfzl;MuukefNyD/ / ewfjynfavmuü odMum;rif;BuD;tvkyf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 181
ewfrif;Bu;D rsm; tvkyu
f dk vnf; vkyzf ;l MuukeNf y/D jA[®mjynfavmuü
ykxkZOf jA[®mrif;BuD; tvkyfudkvnf; vkyfudkifzl;MuukefNyD/
xdkodkYavmuDtvkyfBuD;awGudk vkyfudkifzl;aomfvnf;
avmukw&å mESiq hf ikd af om ouúm,'d|yd ,fowfrI tvkyBf u;D rsm;udk
vkyfudkifzl;Murnf r[kwfukef/ / ,ckvdk umvaumif; acwf
aumif; 0dyóem vufeufaumif;Bu;D awGrsm;ESiv hf nf; vSvaS wGU
zl;cJhMurnfr[kwfukef? xdkYaMumifh ,ckacwftcg vGefpGmtcGifh
oifv h aS omaMumifh oHo&mwpfciG rf mS usiv f nforQ b0wdik ;f vkyf
udkifae MuNrJjzpfaom avmuDtrI wm0ef rsm;udk rvkyfrudkifMu
ukeb f J ouúm,'d|yd ,fowf&ef tvkyaf umif;Bu;D udo k m tylwjyif;
twif;vkyfudkifzdkY aumif;ay onf/
þodkYaompum;tpOfjzifh ]]onf ½ k y f u ,f ç onf e mrf ?
onfoP²mefESifhç onf[eftrl? onft,lvJ? rjzL ao;vdk?
jrLaMu;awG yd k v G e f ; vd k Y } } [l a om0gus\ tzG i f h pum;&yf
tNy;D owfownf;/
wpf u d k , f a umif ; wef ? wpf a pmif ; aemf B uH v d k u f & ?
aemuf q H a xG ; ,S u f ? ta&;ES , f c uf y gb gbd [l a om0gusü
t"dyÜg,fvkd&if;um; jyqdktyfNyD;aomtwdkif; rdrdcE¨mudk,fü
&&Sdíaeaom½kyfawGç emrfawGç oP²mef yHkyef;awGç [eftrl
t&mawGç t,l0g' ouúm,'d|dawGonfum;-jzLpifajzmifh rwf
jrwfaomw&m;pk r[kwfavukef? xdkYaMumifh xdkw&m; wdkYESifh
rquf r qH wpf u d k , f a umif ; BuH z d k Y o m oif h a csonf ? xd k o d k Y
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 182
wpfudk,faumif; oufoufa&SmifxGuf&ef wpfapmif; BuHvdkuf
jyefaomfvnf; aemufqHwiifiif? aemufqH waxG;,Suf,Suf
&SdjyefaomaMumifh wpfudk,faumif; BuHpnfí xGufzdkY&eftcsuf
onfvnf; tvGefyifcufcJvSonf [lí qdkvdk&if;jzpfonf/
wpfudk,faumif;BuHí a&SmifxGufrnf BuHygaomfvnf;
aemufqHwif;onfhyrmjzpfíaeaom w&m;pkum; tjcm; r[kwf?
vljzpfvQif vYltavsmuf vlYumr*kPfrsm;aywnf;? &[ef;jzpfvsif
&[ef;tavsmuf &[ef;umr*kPf rsm;aywnf;? &[ef;umr*kPf
qk d o nf u m;-ausmif ; xk d i f y k * d ¾ K vf j zpf v Qif rd r d a e&mwd k u f w m
MuD;ESifhwuGaom ausmif;t&dyf tm0goMuD;onfvnf; &[ef;
umr*kPfyif rnf\? xYkdjyif rdrdESifhpyfET,f &if;ESD;Muukefaom
Oygoum 'g,um a,musfm;? Oygodum 'g,dumrdef;rrsm;
onfvnf; &[ef;\ umr*kPyf ifrnf\? xdjYk yif rdryd cYkd s oifMum;í
xm;tyfaom pmoifwynfrh sm; onfvnf; &[ef;\ umr*kPyf if
rnf\? tu,fí t&nuif "lwif aqmufwnfí awmxGuf&ef
BuHpnfaomtcg xGufcgeD;qJqJwGif ausmif;oHa,mZOfu qGJ?
rdrdESifhpyfaomwynfh-'g,um pmoify&dowfwnf;[laom
oHa,mZOfawGu qGJESifh rxGufjzpfEdkifyJ aemufqH wiifiif
aemufqHwaxG; ,Suf,SufESifhom ae&avonf/
vljzpfvQif rdrd\ om;r,m; tkd;-tdrfaxmifrsm;onf
tBuD;tus,fqkH;aom ]]umr*k P f a xmif } } oHa,mZOf aESmif
BudK;BuD;rnf\/ xdkYjyif aqGrsdK;&if;csmwdkYonfvnf; oHa,mZOf
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 183
yifjzpf\? xdkYjyifaqGrsKd; rawmfaom rdwfaqGrsm;onfvnf;
oHa,mZOfyifrnf\? rdrdvuf&Sdjzpfaom v,f,mç rdk;ajrç a&Tç aiGç
b@mç &wemç pdefausmufrsm;onf¤if;ç arG;jrLíxm;tyfaom
qifç jrif;ç uRJç EGm;paom tm½Hkrsm;onf¤if;? umr*kPfBudK;
oHa,mZOfBudK;awGyif rnf\/ xkdrSwpfyg; tdrfaxmifrI y&dabm*
rsm;onf¤if;? rdrd\&mxl; tvkyftudkifrsm;onf¤if;? umr*kPf
axmif oHa,mZOf aESmifBudK;awGrnf\? tu,fí oHa0*ÓPf
xuf o ef v mojzif h wpf u d k , f a umif ; BuH í xG u f r nf j yK&m
qdtk yfNy;D aom umr*kPaf ESmifBuKd ;wdu
Yk twif;ç tMuyf wkyaf ESmif
Muukef\? rsufpduwkyf em;uwkyf ponfjzifh wpfudk,fvHk;
rusefatmif xef;yl;pnf;wkyfaESmifMuukef\/
xdkpum;rSef\? oHa0*ÓPfjzifh xGufrnf½Sd&m qJqJ wGif
om;orD;i,fuav;wdkY\ rsufESmonf a½SUwJhwJhrSm uodkPf;uJhodkY
zG m ;ueJ a y:vm\? r,m;\rsuf E S m onf zG m ;ueJ a y:vm\?
xdkom;rsufESm r,m;rsufESmwdkYu rxGufygESifh[lí rlrl&m&m
rqdkaomfvnf; qdkaomtoGifjzpfukef\/ xdktcg xGufawmh
rnfBuHaom q&mBuD;onf ysm,D;ysm ,mESifh tHhtm;oifhí ausmh
uGif;rdaom orifuJhodkY r½kef; rxGufEdkif½Sdav\/
oHa,mZOftm½Hkç umr*kPfaESmifBudK;wdkYonf trSwfrJh
omrnaeaomtcg rdrdudk,fü zGJUaESmifrSef;udk aumif;aumif;
rodomapukef? w&m;oabmuav;rsm; ouf0ifí oHa0*
pdwf,SOfvmaomaMumifh awmxGufawmhrnf[k BuHpnfaom
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 184
tcgodkYusvQif twif;wkyfaESmif vmMuukefonf? pOf;pm;í
MunfMh uuke/f
Ä ]]Ekao;aom tjcm;olrsm;udk rqdkxm; ESifhOD;}}
tEÅrd b0dujzpfí bk&m;jzpf&vwåUH aom b0rSmyif
tavmif;awmfod'¨w¬ukrm& rif;om;onf edrdwf
BuD;av;yg;udkjrifí oHa0* BuD;pGm&ojzifh awm
xG u f a wmh r nf h qJ q J B uD ; rS m yif ,aomf " &m\
rsuEf mS ESihf om;awmf &m[kvm\ rsuEf mS udk zGm;ueJ
jrifvm xifvmojzifh aemufqw H iifiif jzpfNy;D vQif
atmifí h rS raeEdik ½f mS aomaMumifh nOfo h ef;acgiftcg
udk,fawmfwpfyg;wnf; ,aomf"&m\ taqmif
awmfoYkd ul;awmfro l nf/ tcef;ayguf0uaeNy;D vQif
,aomf"&mESifh &m[kvmudk ½Iawmfrl&m Munfh½I&½kH
rQESifh tm;r&EdkifaomaMumifh om;awmf &m[kvm
udyk if ,liif yduk zf ufí erf;½Iyaf wmfrrl nf[k BupH nf
awmfrl rdavao;onf? aemufrStwif; pdwfudkcsKyf
wD;NyD;vQif qkwfcGgawmfrlcJh&½Smavownf;/
ykxkZef omrefjzpfaom ololigig owå0g tpm;rsKd;
wdu
Yk rkd u
l m;-txl;ajymqdzk ,
G f r½Sad cs? tEÅrd b0du bk&m;tavmif;
awmfBuD;yif umrtm½HktwGufaMumifh awmxGufawmfrlcgeD;wGif
aemufqHwiifiif jzpfawmfrl&½Smao;onf? wpfudk,faumif;wef
wpfapmif;BuHí xGufajrmufrnf½Sd&m aemufqHwiifiifaeí
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 185
txGucf ufonf[k qdak omfvnf; yk*Kd¾ vw
f ikd ;f udk qdo
k nfr[kwaf y?
a,bk,senf;tm;jzifh tjzpfrsm;onfudkom qdk&onf/
xdkYaMumifh tcsKdUaom yk*¾dKvfrsm;onf aemufqHwif;
jcif;r½Sb
d J vG,v f , G Bf u;D xGuaf jrmufEikd Mf uukeo f nfvnf; ½Sad o;\/
/Zmwf edygwfawmfrsm;üvnf; wdkif;jynf pnf;pdrfESifhwuG pGefYypfí
riJu
h uG f wpfu, kd af umif; xGuaf jrmufMuyHw k oYkd nfvnf; tvGeyf if
rsm;uke\ f /
þpum;&yfum;- ]]wpf u d k , f a umif ; wef ? wpf a pmif ;
aemf BuHvdkuf&? aemufqHaxG;,Suf? ta&;ES,f cufygbd}}/
[laom pum;0gus\ t"dyÜg,faywnf;/
]]roufomav? axmifwpfrsKd;[mrdkY? aESmifBudK; awG
ayGvGef;v vdkY? acygbd jzpfyHkudk? oepfukef rSef oabm&,fESifh
ajymzdkYroifh}} [laom0gusü t"dyÜg,f tajzmifhum;- jyqdktyfNyD;
aomtwdkif; wpfudk,faumif; xGufoGm;rnfBuHygaomfvnf;
aemufqw H wif;wif; jzpfaeonft h wGuaf Mumifh pdwv
f ufrsm;vnf;
oufomcsrf;ajrUjcif; r½Sdacs? þumr*kPfwdkY\ NydK;>yrf;½Iyf
axG;&mjzpfaom vl\ tjzpfonfvnf; axmifBu;D wpfrsK;d yifrnf\?
xdkvl\ axmifwnf;[laom umr*kPfaxmifBuD;xJü aESmifBudK;
wdkYonf tayGayG t½Iyf½Iyfjzpfí rxGufEdkifatmif csnfaESmifMu
ukef\? þodkYaom umr*kPfaxmif vl\abmifrSm aESmifBudK;awG
trsK;d rsK;d csnw f yk rf u
I ckd v
H suf ae&jcif;onfvnf; ,kwn f hH odrif ,f
vsuo f m½Sad cs\/ uHacaomtjzpf uHq;kd Mur®mqd;k tusK;d ay;aom
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 186
tjzpfESifhom ae&onfrnf\/ þodkYMur®mqdk; ESdyfpufojzifh
t½Iyf½IyftayGayG aESmifBudK;awG tv,fwGif tusOf;tusyf
cHae&yH\
k tjzpfoepfrsm;udk tpGr;f ukef xkwaf zmfí ajymqd&k efyif
roifhawmhNyD[lí qdkvdkonf/
þpum;&yf ü axmif w pf r sKd ; qd k o nf u m;- td r f & m
axmifaom vlUabmifwdkYudk qdkvdkonf? xdkpum;rSef\? tdrf&m
axmifaom vl\abmifonf aESmiftrd w f iG ;f 0,f oHajc usO;f cyfí
avSmiftyfaom tusOf;om;awGESifh wl\? aexkdif &ykH usyfwnf;
usOf;ajrmif;vSaomaMumifh axmifwpfrsKd;yifrnf\/
taetxkdif usyfwnf;usOf;ajrmif;ykHum;-vljzpfaom
olwrYdk mS aeYpOfrjywf pm;aomuf&ef tm[m& y&da,oe wm0efudk
½SmrSD;jcif;jzifhvnf; usOf;usyfukefonf? xkdYjyif EkdifiHukdtpkd;&aom
rif;wkdY\ tmPmatmufrSm aeMu&ukefaomaMumifh rif;ESifhpyf
qdkifaom wm0efrsm;ukd ajyukefatmif aqmif½Guf&rI &mZ0wfrI
jypfrsm;ukd a0;EdkiforQ a0;atmif a½Smif½Sm;rItm;jzifhvnf;
usyfwnf;usOf;ajrmif; Muukefonf? rdrdwdkYrSm½Sdaom ypönf;b@m
&wema½TaiG qefa&pyg;ponfrsm;udk wpfyg;aom &efolwdkYESifh
rqufqH &avatmif aeYpOfapmifah ½Smuf&rI wm0eftm;jzifv h nf;
usyw f nf;usO;f ajrmif;Muukeof nf? rdr\
d om;r,m; om; orD;wdu Yk kd
xrif;0pGm ½SmBuHíauR;arG;&rI t0wftpm; taetxdkif tdk;tdrf
xlaxmif&rI vlcsi;f wlatmif aqmif½u G &f rItm;jzifvh nf; usyw f nf;
usOf;ajrmif;Muukefonf? aqGrsKd;Ówum o*F[wpfpkwdkY\ omrI
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 187
emrIpaom udpörsm;udk ajyukefatmif ulnDvdkufyg aqmif½GufrI
tm;jzifhvnf; usyfwnf;usOf;ajrmif;Muukefonf/
txl;tm;jzifh tdrf&maxmifaomvlwdkYonf rdrd0rf;pm
twGuf om;r,m;auR;rItwGuEf iS hf tukov kd b
f ufoo kdY m wdr;f vJí
oGm;wwfjcif;aMumifh xdkxdktukodkvf 'kp½dkufwdkYESifh vTwfatmif
a½SmifrI ta&;tm;jzifhvnf; rsm;pGmyif usyfwnf;usOf;ajrmif;&
ukef\? tukodkvftzdkYrS a½SmifMuOfí vlwdkYESifhpyfqdkifaom
yknud&d,mrsm;udk jzpfyGg;atmif jyKpkBudK;pm;Mu&eftcsufvnf;
cufcJpGm usOf;ajrmif; usyfwnf;Mujyefukef\/
tcufq;kH um;- tvGew f &m ½Iyaf xG;usO;f ajrmif;vS pGmaom
vlaY bmif vlUb0 "eOpöm &wema½TaiG v,f,m rd;k ajr qefa&pyg;
ponfrsm;udk vGwfvGwfpGefYy,f cGga½Smifí omoemhabmifrSm
&[ef;jyKusifh&ef tcsuftm;jzifh tcuftcJBuD; usOf;ajrmif;usyf
wnf;Muukef\/ /þodkY usyfwnf; usOf;ajrmif;rIaMumifh
vlUabmifudk axmifwpfrsKd;[lí qdk&avonf? omr,m; ,laom
tcgrSpí xdo k u
l kd tdraf xmifusonf[k qd&k avonf? t"dygÜ ,frmS
tdrw f nf;[laom axmifBu;D xJrmS usí tusO;f om; taetm;jzifh
ae&onf[lí qdkvdkonf/
þodkY usyfwnf;rIudk&nfí-
]]orÁ m a"g C&m0gaom &Zyaxm}}
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 188
[lí jrwfpGmbk&m; a[mMum;awmfrlonf/
bd u © a 0=&[ef ; wd k Y ? C&m0gaom=td r f & maxmif a om
vlUabmif vlUb0ü tdrfaxmifusumae&rIonf? orÁma"m=
tvGefw&m usOf;ajrmif;vSpGm\? &Zyaxm=udavomwnf;
[l a om zH k j rLtnpf t aMu;wd k Y \ Nyd K ;>yrf ; xl a jym ud a vom
awmvrf;c&D;rnf\/
]]aESmifBudK;awG ayGvGef;vdkY}} qdkaompum;ü aESmifBudK;
qdkonfum;-owå0gwdkY\ pdwfESvHk;udk r½kef; rxGufEdkifatmif
csnaf ESmifzUJG pdu
k í
f xm;tyfaomtm½Hrk sm;udk aESmifBuKd ;awGqo
kd nf/
Ä okweå ef nf;tm;jzifh om;tm½Hçk orD;tm½kçH v,f,m
rdk;ajr a½TaiG&wem wnf;[laom tm½Hkç tdk;tdrf
wnf;[laom tm½kçH aqGrsK;d Ówumwnf;[laom
tm½Hkrsm;onf A[d'¨ aESmifBudK;awGrnf\/
Ä tbd"r®menf;tm;jzifh ½lyg½Hçk o'´g½Hçk *E¨m½Hçk &om½Hçk
azm|AÁm½Hkrsm;onf A[d'¨aESmifBudK; awGrnf\/
Ä xdkom;orD;paom tm½HkwdkYü om,m Niduyf
íaeaom Oyg'gefw&m; udavomw&m;rsm;onf
twGif;tZÑwåoEÅmefrSm½Sdaom aESmifBudK;awG
rnf\/
]]Bud K ;csif ; xm;vQif Bud K ;csif ; Nid } } qdkaompum;t&
tyü½Sdaom tm½HkaESmifBudK;awGESifh twGif;ü½Sdaom udavom
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 189
aESmifBuKd ;awG Niw d ,
G Mf uaomtcg ajz½Si;f í r&Edik af tmif ½Iyaf xG;
Muukef\? ½kef;xGufí r&Edkifatmif cdkifNrJpGm csnfaESmifMuukef\/
/ ]]rpG r f ; &if ; uvJ ½S d ? uef p G e f ; cif ; uvJ Nid ? ewf w d k u f u vJ
½S d ? "mwf c d k u f u vJ rd } } qdkaom pum;yHkrsm;t& owå0gwdkY\
tZÑwo å EÅmeftwGi;f rSm ½Iyaf xG;pGm csnaf ESmifwwfaom aESmifBuKd ;
awGonf A[d'¨ü½Sdaom umr*kPfaESmifBudK;ESifh aygif;zufrdaom
tcg cdkifNrJpGm tcsif;csif; zGJUaESmifMuavukefonf/
o*gxm0*¾oH,kwf ygVdawmfü-
taEÅm Z#m A[dZ#m?
Z#m, Z#dwm yZm/
[lí a[mawmfrlcsuf½Sd\/ /
teuf u m; m;/ /yZm=owå0grsm;taygif;wdkYonf?
taEÅmZ#m=twGif;ü½Sdaom aESmifBudK;t½Iyf w&m;wdkYjzifhvnf;
rsm;pGm½IyfaxG;Muukef\? A[dZ#m=tyü&Sdaom aESmifBudK; t½Iyf
w&m;wdkYjzifhvnf; rsm;pGm½IyfaxG;Muukef\? Z#m,=twGif;ty
t½IyftaxG;w&m; ESpfyg;aMumifh? Z#dwm=ajz½Sif;í r&Edkifatmif
wvdrfvdrfwaxG;axG; csnfaESmif ½IyfaxG;Muukef\/
Mucwf0g;½Hkonf tcuftvufwdkYjzifh ajz½Sif;í r&
Edik af tmif ayGvrd ½f yI af xG;ouJo
h Ykd xdt
Yk wl owå0gtrsm; Mucwf0g;½Hk
wdkYonfvnf; twGif;ü½Sdaom udavomBudK;axG; A[d'¨ty
oEÅmefü&Sdaom umr*kPfBudK;axG;wdkYjzifh waxG;axG;wvHk;vHk;
½IyfaxG;vsufom ½SdMuukef\/ avmukwå&mzufodkY roufr0if
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 190
ao;orQ ajz½Sif;ír&Edkifukef[lí qdkvdkonf/ /xdkodkY½IyfaxG;pGm
csnfaESmiftyfaom aESmifBudK;wdkY\ rvIyfr,SufEdkifatmif csnf
aESmifraI Mumifh rvGwf rxGuEf ikd b
f J w0Jvnfvnf aeMu&ukeo f nf/
þodkYtwGif;ty aESmifBudK;wdkYjzifh rvIyfr½Sm;Ekdifatmif
wkyaf ESmifjcif;udk cH&onft
h wGuaf Mumifh ½Suzf ,G &f mjzpfíaeaom
rdrdtjzpfoepfudk tukeftpif xkwfazmfí rajym0Hhatmif ½Sdav
awmhownf;/
oH a 0*av;csKd ; BuD ; tajzNyD ; \/
--------Ä--------
oH a 0* vuF m -½S p f y d k ' f
1/ Eke,f½kyfqif;? ysdKrspfjcif;um;? tdkrif;aemufqkH;½Sdacs\/
2/ Opömqifjrif;? aygrsm;jcif;um;? ,dk,Gif;aemufqkH;½Sdacs\/
3/ 0dnmPfwif;vif;? ouf½Sifjcif;um;? aorif;aemufqkH;
½Sdacs\/
4/ cspfcifaygif;oif;? qufqHjcif;um;? auGuGif;aemufqkH;
½Sdacs\/
5/ wuf<um;<u<u? jrifhorQum;? avQmusaemufqkH; ½Sdacs\/
6/ ckHrifc,? cspforQum;? aomuaemufqkH;½Sdacs\/
7/ yGJv,fjyify? csD;rGrf;Muvnf;? ½IwfcsaemufqkH;½Sdacs\/
8/ Munfom½Tifjy? csrf;omvSvnf;? 'ku©aemufqkH;½Sdacs\/
oH a 0* vuF m -½S p f y d k ' f N yD ; \/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 191
---------Ä----------
usrf ; NyD ; ed * k H ;
at;MunfoHcsdK? ed*kH;qdkydrfh? jrifhrdk&far½k? uwñkwnfh? A[k
yum;? aus;Zl;rsm;om;? xGwfzsm;rGefpGm? uRefYq&m\? vuFmeJeuf?
tcsucf suw f ?Ykd aysmufysuw
f rd af um? uG,v f rd ahf vm[k? raem'G[
d ?
pdk;aMumifhMujzifh? t&pkaqmif;? vuFm aygif;udk? usdK;aMumif;pkHpGm?
vufawGU½Smvsu?f uAsm*rÇ?D onmcsND y;D ? em&PD0,f? pdejf rjc,fo?Ykd
"dyÜg,fa½SUaemuf? auGU raumufvQif? oifhavsmufwefatmif?
ukH;zGJUaESmif½Sifh? jrm;ajrmifaxGaxG? vlAdkvfajcwdkY? rsufajzod&D?
usr;f *rÇuD ?kd xdk þtp? tqk;H usatmif? r0Edik jf im;? ½Iaomtm;jzif?h
wdk;yGg; onm? &pdrfhiSgvQif? aumif;pGmpk½kH;? yef;ES,fukH;onf/ /
½TifNyKH;yefqifMu&maom0f/
*rÇ D & uAsmusrf ; NyD ; \/
----------Ä-----------
tbd , mpuES i f h Oa,smZeuxm
ykxkZÆaemwd {w¬-
'ka0 ykxkZÆem 0kwåm?
Aka'¨em 'dpöAE¨Kem/
taE¨m ykxkZÆaem {aum?
uvsmaPaum ykxkZÆaem/ /
- ww¬ ,ó cE¨mç "mwkç tm,wem'Dok O*¾[ç y&dypk mä ç
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 192
o0eç "m&Pç ypöa0u©Pmed ew¬?d t,H tE¨yx
k Zk aÆ em/
- ,ó wmed tw¬d? aom uvsmPykxkZÆaem/
«'D C ed u m,f ok w f o D v u© e f t|uxm? jA[® Z mvok w f t zG i f h ?
y#dorÇd'gr*f t|uxm? ocFg½kayu©m ÓPeda'´otzGifh? ZdemvuFm& #Dum»

teufum;/ / ykxkZÆaemwd{w¬=ykxkZÆaem[laom
þyk'fü? taE¨m=t0dZÆmtm;jzifh ÓPftjrifuef;aom? ykxkZÆaem=
ykxkZOfyk*¾dKvfonf? {aum=wpfa,muf? uvsmaPm=okwr,
ÓPf&o dS jzifh aumif;aomtusihf &Sad om? ykxZk aÆ em=ykxZk Ofy*k Kd¾ vf
onf? {aum=wpfa,muf? £wd=þodkY? tm'dpöAE¨Kem=aerif;\
taqGjzpfawmfral om? Aka'¨e=jrwfpmG bk&m;onf? ykxZk eÆ m=ykxZk Of
yk*Kd¾ vw
f u Ykd ?kd 'ka0= ESpaf ,mufw[
Ykd í
l ? 0kwmå =a[mawmfrt
l yfuek \
f /
[d-0dw¬ma&rd=csJUíqdkOD;tHh? ww¬=xkdESpfa,mufaom
ykxkZOf yk*¾dKvfwdkYwGif? ,ó=tMuifykxkZOfyk*¾Kdvftm;? cE¨m "mwk
tm,wem'Do=k cE¨mç"mwfçtm,weçopömçy#dpo ö rkygÜ 'fç owdy|mef
ponfwdkYü? O*¾[ y&dykpäm o0e "m&P-ypöa0u©Pmed=oifjcif;
ar;jref;jcif; emjcif; rSwfaqmifjcif; qifjcifjcif;wdkYonf? ew¬d-
eoEÅ=d r&du
S ek ?f t,H=þykxZk Of yk*Kd¾ vo
f nf? tE¨yx
k Zk aÆ em=t0dZmÆ
tm;jzifh ÓPftjrif uef;aom tE¨ykxkZOfrnf\/
,ó=tMuifyk*¾dKvftm;? wmed=xdkcE¨mç"mwk tm,we
opöm ponfwdkYü oifjcif; ar;jref;jcif; emjcif; rSwfaqmifjcif;
qifjcifjcif;wdo
Yk nf? tw¬-d oEÅ=d &du
S ek \
f ? aom=xdyk x
k Zk Ofy*k Kd¾ vo
f nf?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 193
uvsmPykxZk aÆ em=aumif;aom y#dygwftusi&hf adS om uvsmP
ykxkZOf yk*¾dKvfrnf\/
þodkY t|uxm#DumwdkYü vm½SdonfESifhtnD 'g,um+
'g,dumrtaygif;wdkYonf uvsmPykxkZOf yk*¾dKvftjzpfodkY
a&mufEdkif&ef cE¨mç"mwfçtm,weçopömrsm;udk EIwfzsm;½G½G
usufrSwf&atmif vuFma&;om; oem;csD;jr§ifh awmfrlygrnfh
taMumif;ESihf aus;Zl;½Siv
f ,fwq D &mawmf bk&m;Bu;D xH rEÅav;NrKd U
Ak'b
¨ mom omoemjyKtoif;Bu;D Ouú| NypD 'D ifç jrefrmorm;awmfwYkd
aq;wdkufydkif½Sifç r[mrkedbk&m; b@mawmfxdef;vlBuD;ç trIxrf;
aumif; a½TwHqdyf& yifpiftNidrf;pm; ynmtkyfOD;ausmf&efu
avQmufxm; awmif;yefonft h wdik ;f 1273-ckEpS ?f waygif;vtwGi;f
rEÅav;NrKd U taemufjyif a½Twpfacsmif;teD;½Sd O,smOfpaH usmif;wGif
oDwif;oHk; aeawmfrlpOftcg a&;om; csD;jr§ifhawmfrltyfaom þ
cE¨m tm,we "mwf opömvuFmusrf;udk BudK;yrf; wukwf
tm;xkwfoifMum; usifhBuHMuapukefownf;/ /
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 194
aus;Zl;½Sif v,fwDq&mawmfbk&m;BuD;
\
cE¨m tm,we "mwf opöm vuFmusrf;
earm wó b*0awm t&[awm
or®morÁK'ó
¨ /
½l y u© E ¨ m
1/ &l y u© E ¨ m ? a0'emES i f h ? onmç ocF g &? 0d n mP[k ?
tpk i g;wef ? ig;&yf c ef w nf ; / /azmuf j yef a xG j ym;?
jzpfwwfjim;í? pum;yHkao? ½kyfac:ay\/
ajr"mwfç a&"mwf? rD;ç av"mwf [k? av;&yf
bkwfBuD;? yGg;pD;teuf? pufç aom? Cm? ZD? um ig;vDrl?
tMunf½ly? yom'wnf;/
½l y ço'´ ç *E¨ ç &om? azm|AÁ m [k ? ig;jzmtm½H k ?
ESpfpHkbm0? [',ESifh? ZD0ç MoZm? q,fh&SpfrSmrl? av;jzm
a[wk? aMumif;pwkaMumif?h jzpfraI ygavm? oabmoD;oD;?
udk,fpDNyD;í? ½kyfBuD;½ly? edyæEéwnfh/
xdrk S wpfyg;? uvmyfjcm;rQ? tmumoESi?hf um,ç
0pD? ESpvf u D , kd Ef w
I ?f vIyrf I &Sm;rI? ESpcf k 0dnwf? &lyóv[k?
rk'kç ur®n? 0dum&ac:? ½kyf 3-azmfum;? ayghyg;El;nhH?
Murf;cHhrl&m? wpfjzmxdkrS? Oyp,? tp yGg;wdk;? t½dk;jynfhrSD?
wnfpOfoEÅwd? &ifhbdZ&m? ysufrSm tedpö? þav;0rl?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 195
vu©P½kyf? ac:orkwf\/
½kyfaygif;q,fwef? tedyæefwnfh? edyæef q,fh&Spf?
aygif;wHkvpfu? &SpfckpGef;u,f? ½kyfESpfq,fonf ...
tus,f ½lyu©E¨mwnf;/
ed y æ E é ½ k y f - 18-yg;
Ä vGefpGm yGg;pD;wwfaomaMumifh r[mbkwfac: onf/
ajr"mwf? a&"mwf? rD;"mwf? av"mwf? r[mbkwf
av;yg;/
Ä pu©K? aomw? Cme? Zd0Sg? um, ? yom'½kyf ig;yg;/
Ä ½lyg½Hk? o'´g½Hk? *E¨m½Hk? &om½Hk? azm|AÁm½Hk? tm½Hk a*gp&
½kyif g;yg;/
«þig;yg;wGif azm|AÁm½Hkqdkonfum;-ajr"mwf? rD;"mwf? av"mwf?
þr[mbkwf oHk;yg;udkyif qdkonf/»

Ä £w¬dbm0½kyf? ykrÇm0½kyf? bm0½kyf 2-yg;/


Ä [', 0w¬K½kyf wpfyg;/
Ä ZD0dw½kyf wpfyg;/
Ä MoZm[laom tm[m&½kyf wpfyg;/
aygif; edyæEé½kyf wpfq,fh&Spfyg;/

ted y æ E é ½ k y f - 10-yg;
Ä tmumo"mwf wpfyg;/
Ä um,0dnwf½kyf? 0pD0dnwf½kyf? 0dnwf½kyf ESpfyg;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 196
Ä ½lyó vwkwm½ky?f ½lyó rk'w k m½ky?f ½lyó ur®nwm
½kyf? 0dum&½kyf oHk;yg;/
Ä Oyp,½ky?f oEÅw½d yk ?f Z&wm½ky?f tedpwö m½ky?f vu©P½kyf
av;yg;/ aygif; tedyæEé½kyf q,fyg;/
«edyæEé½kyf wpfq,fh&Spfyg;ESifhaygif;aomf ½lyu©E¨mtus,f ESpfq,fh&Spfyg;
jzpf\/»

2/ pufç aomç Cmç ZD? um tMunfESifh? ESpfvD bm0? [',


u? ZD0 tm,k? ½kyf 9-ckrSm? ur®Zmwnfh/
Ä ESpfjzm 0dnwf? pdwfjzpf rSwfavm/
Ä o'´wck? pdwfOwkjzpf/
Ä wvpf 0dum? ½kyfoHk;jzmrl? MoZm Owk? pdwfjzifh
½Iavmh/
Ä av;ck blw? 0PÖç *E¨? &oç MoZm? tmumo"mwf?
9-&yf½yk af ygif;? taMumif; av;yg;? jzpfwwfjim;\/
Ä av;yg;vu©P? tvGwfus&Sifh/
Ä r[mblw? 0PÖç *E¨? &oç MoZm? ½kyf&Spf jzmum;?
ruGmruG?J tNrw J u
l ?G jzpfysurf Qonf? t|uvmyf?
ac:ynwf\/
Ä uvmyf ½kyfcJ? &SpfckxJwGif? ZD0 ,SOfu? ZD0dwe0?
ac:qdk&\/
Ä e0 xdrk mS ? pufç aomç CmESi?hf ZDç umç yOö? bm02-
ck? 0w¬K [',? avmif;jyefuvQif? 'o uvmyf?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 197
&Spf&yf yGg;wdk;? uvmyf udk;rSm? ur®Zmwnf;/
Ä &Spjf zm rlv? t|uwGi?f o'´ w&yf? 0dnwf ESpjf zm?
0dum&oHk;? zGJUpnf;½Hk;u? pdwåZ uvmyf? &Spfpnf;
rSwfavm/
Ä uvmyfrlv? t|uESifh? o'´e0? 0dum&aw;?
uvmyf av;rl? Owk,lavm/
Ä rlv t|? 0dum&yGg;? ESpfpnf;tm;rSm? tm[m&Z?
uvmywnf;? aygif;xESpfq,f? oHk;pnf;u,f
onf...tus,f½kyfpk ½kyfcJ wnf;/
Ä r[mbkwf av;yg;? 0PÖ? *E¨? &o? MoZm? þ½kyf
&Spfcktaygif;onf ruGmruGJ tpOfNrJaom ½kyfcJ
&Sppf jk zpfí t|uvmyf rnf\/ taMumif; av;yg;
ESifh qufqHaom rlv uvmyf&if;wnf;/
Ä ur® Z uvmyf 9-pnf ; um; - ¤if; rlv t|
uvmyf w G i f ZD 0 d w ½k y f u d k x nf h í ZD 0 d w e0u
uvmyfwpfpnf;&\? ¤if;e0u uvmyfwiG f pu©K?
aomw ponfwdkYudk wpfckpDxnfhí pu©K'ou
uvmyf? aomw'ou uvmyf? Cme 'ou
uvmyf? Zd0gS 'ouuvmyf? um, 'ouuvmyf?
£w¬d bm0'ouuvmyf? ykrÇm0'ou uvmyf?
[',0w¬K'ou uvmyf[lí 'ou&Spfpnf;
&\/ aygif; ur®Zuvmyf udk;pnf; jzpf\/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 198
Ä pd w å Z uvmyf & S p f p nf ; um;- rlv av;pnf;?
tyGg; av;pnf;/
rl v av;pnf ; um;
um;- t|uvmyf wpf p nf ; ?
¤if;wGif o'´xnfhío'´e0uuvmyf wpf pnf;?
um,0dnwfxnfhí um,0dnwf e0u uvmyf
wpfpnf;? o'´EiS hf 0pD0n d wf xnfí h o'´0pD0n
d wf
'ou uvmyf wpfpnf;/
Ä tyGg;av;pnf;um; um;-rlvav;pnf;wGif 0dum&½kyf
3-ckpDavmif;í {um'ou uvmyf wpfpnf;?
'Gg'ou uvmyf ESpfpnf;? aw&ou uvmyf
wpfpnf;/ aygif; tyGg; av;pnf;/
Ä OwkZuvmyfav;pnf;um; um;- rlv ESppf nf;? tyGg;
ESppf nf;/
rl v ES p f p nf ; um;-
um;-t|uvmyf wpfpnf;? o'´
e0u uvmyfwpfpnf;/
Ä tyGg; ESpfpnf;um; um;-rlvESpfpnf;wGif 0dum&½kyf
3-ckpD avmif;í {u'ou uvmyfwpfpnf;?
'Gg'ou uvmyf wpfpnf;/
Ä tm[m&Zuvmyf E S p f p nf ; um; um;- rl v t|
uvmyf wpfpnf;? {um'ou 0dum& tyGg;
wpfpnf;?
uvmyfaygif; 23-pnf;/ owå0gwdkY\ udk,foEÅmefrSm
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 199
xdkuvmyf 23-pnf;vkH;udk xdkufonfhtm;avsmfpGm &xdkuf\/
toufr½SdMuaom t0dnmPu0w¬KwdkYrSm OwkZ t|uvmyf
wpf p nf ; ? Owk Z o'´ e 0u uvmyf w pf p nf ; ? þOwk Z rl v
ESpfpnf;udkom &xdkuf\/
½l y u© E ¨ m tus,f NyD ; \/
--------Ä--------
a0'emu© E ¨ m ES i f h onmu© E ¨ m
3/ cHpm;ç pHpm;? pum;ESpfaxG? w&m;aerSm? a0'em "mwf?
cE¨mrSwaf vm/
Ä ok;H &yf a0cG?J qif;&J'u k ?© okccsr;f om? Oayu©m[l? vspv f sL
cHpm;? rxif&Sm;wnf;/
Ä ig;yg;tvd?k wykq H akd omf? ud,k pf w
d Ef pS jf zm? csr;f om qif;&J?
vspfvsL cGJavm/
Ä weJ xdjYk yif? tjrifç tMum;? teHtm;ESi?hf pm;vsuçf awGUxd?
BuHod 6-jzm? csrf;om qif;&J? vspfvsLcGJjcm;? q,fh&Spfyg;
wnf;/
Ä okH;yg; umv? yGg;x wkHao;? ighq,fhav;wnf;?
Ä wa&;oEÅmef? ESpfyGg;jyefu? wpf&mh&Spfyif? tus,f
jrifavm/
Ä xdkYjyifonm? cE¨mrSmum;? vdr®mwwfod? ac:Mu bd&Sifh/
/vl\abmifrSm? vlwumeJ? vdr®mNrJrl? rSwfpGJjzmjzm?
þonmyif ? ewf r S m ewf a vsmuf ? vd r ® m ajrmuf \ /
atmuftyg,fum;? uRJç EGm;ç jrif;ç qif? jrifjriforQ?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 200
teEÅvnf;? bm0bm0? odwwfMu\/ /avmutvk;H ?
ajr§mfrqkH;vQif? tokH;wGifpGm? tvdr®m[k? tcsmtcsKyf?
ac: orkwf\/ /rkqdk; wHig? olYt&mü? vdr®muRrf;usif?
onmyifwnf;? odkYpOfenf;jy? odukefMuavm/
Ä ½lyonm? ponfjzmom;? onmtjym;? tusO;f tm;jzif?h
ajcmufyg;vm&Sd? yGg;jyefbdrl? ajrodç a&od? aeçvçodu?
ponfo, G o
f ,G ?f rqk;H zG,o
f nf ..tus,o f nmu©Em¨
wnf;/
Ä cHpm;rI? pHpm;rIonf a0'emu©E¨m rnf\/
Ä xd k a 0'emu© E ¨ m onf - ok c a0'em? 'k u © a 0'em?
Oayu©ma0'em [lí 3-yg; &Sd\/
Ä udk,f\csrf;omjcif;? pdwf\csrf;omjcif;? udk,f\
qif;&Jjcif;? pdwf\qif;&Jjcif;? vspfvsL½ljcif; [lí
£NEd´,ab'tm;jzifh ig;yg;&Sd\/
Ä rsufpdtawGYü cHpm;jcif;? em;tawGUü cHpm;jcif;?
ESmacgif;tawGUü cHpm;jcif;? vQmtawGYü cHpm;jcif;?
ud,k t f awGUücHpm;jcif;? pdwrf aem tawGUü cHpm;jcif;
[lí 'Gg&zótjym; tm;jzifh 6-yg; &Sd\/
Ä xdk 6-yg;wdkYwGif pu©KtawGYü cHpm;jcif;rSm tjrif
csr;f omjcif;? tjrif rcsr;f omjcif;? vspv
f sL½Ijcif; [lí
3-yg; jym;jyef\/
xdkenf;twl em;tawGYücHpm;jcif; ponfwdkYrSmvnf; 3-
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 201
yg; 3-yg;pD jym;jyef&um; a0'emu©Em¨ tjym; wpfq,f&h pS yf g; jzpf\/
Ä a&S;üvnf; cHpm;cJhvSNyD? aemufüvnf; cHpm; vwåHU?
,ckvnf; cHpm;wke;f cHpm;qJ[al om umv 3-yg;ESihf
ajrmufyGg;aomf a0'emu©E¨m tjym; 54-jzpf\/
Ä olcpH m;rI 54-yg; ? igcHpm;rI 54-yg; [lí yk*K¾ v
d of EÅmef
2-yg;ESifh ajr§mufyGg;aomf a0'emu©E¨mtjym; 108-
yg; jzpf\/
a0'emu© E ¨ m tus,f NyD ; \/
----------
Ä onmqd k o nf u m;-avmuüwwf o d v d r ® m jcif ; ?
odMum;vdrm® jcif;? uRr;f usiv f rd m® jcif;udk qdo
k wnf;/
xd k u Rrf ; usif v d r ® m jcif ; [l a om tvd r ® m rsKd ; onf
ukodkvft&m tukodkvft&m ESpfyg;üyifqdk\/
rkqdk;tvkyfrsKd;rSm rkqdk;onf uRrf;usif vdr®m\/
wHigtvkyfrsKd;rSm wHigonf uRrf;usifvdr®m\/
vlowfrIrSm olowf a,musfm;onf uRrf;usif
vdr®m\/ aMumiftrIrSmaMumif? usm;trIrSm usm;?
usD;trIrSm usD;onf uRrf;usifvdr®m\ ponfjzifh
onmu©E¨me,f BuD;us,fykHudkvnf;aumif;? owå0g
\ ta&;t&mwG i f onmu© E ¨ m tvd r ® m onf
tcsmtcsKyfBuD; jzpfaeykHudkvnf;aumif; tukef
ajr§mfjrifMuav/
Ä ½lyonm? o'´onm? *E¨onm? &oonm? azm|AÁ
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 202
onm? "r®onm [lí tm½kHtm;jzifh 6-yg; jym;\/
onmu© E ¨ m tus,f NyD ; \/
-----------------
ocF g &u© E ¨ m
4/ um,ç 0pD? raemNyo D nf? ok;H vD ur®? ocFg&rl? "r®xif&mS ;?
ig;q,fjym;\/
Ä awGUjim; zó? aqmfw apwem? {u*¾grl? wnfMunf
[l\? oufrZl 0D ?d reodum;? ESv;Hk xm;wnf?h ig;yg;"r®?
pdww f ikd ;f &\/
Ä wuú BuHjcif;? zGJU&pfjcif;rSm? 0dpm&rSwf? qkH;jzwf
"darmu©? 0D&d,ESifh? qE´ç yDwd? xif&Sm;bd\/
Ä rodrvif;? rxdk;xGif;csuf? arm[eufwnfh? &Sufç
aMumufr&S?d t[d&u d ? aemwåyrÜ nf/ rwnfMunfu?
O'´prö ?I þav;ckum;? tukov kd wf iG ?f pdww
f ikd ;f ,SO\
f ?
vdkcsifavmb? rmeaxmifvTm;? jrifrSm; 'd|d? Murf;bd
a'go? rapä& 0efw?kd remvdk £óm? wpfjzm ukuKú p?ö
aemifw ylyif? r&Tirf Munf? xdik ;f rIid ;f onfrmS ? ESprf nf
xdç rd'f? pdwfxJ'Gd[? ESpfcG aebd? 0dpdudpäm/
Ä o'´gMunfavh? rarhowd? &Sufç aMumufbdrSm? [d&D
Mowåyf? ruyf rNid? rMurf;bdESifh? tod w&m;? [dwf
ok H ; yg;[l ? vspf v sLaevwf ? wMwrZö s wå w m?
ESpfjzmyó'¨d? Nidrf;bdudk,fçpdwf? aygh&dyf v[k? rk'k
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 203
El;nHh? Murf;cHh ur®Of? uRrf;usif yg*kOf? ajzmifhwkH OZk/
Ä EIwf'kç um'k? MuOfrIokH;jzm? 0gpmç ur®EÅ? tmZD0ESifh/
Ä owåtrsm;? oem;orI? 0rf;ajrmufrI[k? u½kç rk'd?
ig;q,f&Sd\? okp&dw? 'kpö&dw? 'geç oDvç bm0em?
ponf j zmom;? a0g[moG , f o G , f ? rqk H ; bG , f
onf...tus,f ocFg&mu©E¨mwnf;/
Ä ocFg&u©Em¨ onf tusO;f tm;jzifh ud, k t
f rI? EIwt
f rI?
pdwtf rIwu Ykd kd jyKjyifjcif;aywnf;/ w&m;ud, k f o½kyf
tus,ftm;jzifh 50-&Sd\/
Ä zó? apwem? {u*¾wm? ZD0dw? reodum&-[lí
oAÁpdwåom"m&P ig;yg;/
Ä 0dwuf? 0dpm&? t"darmu©? 0D&d,? yDwd? qE´-[lí
yudP;f -6-yg;/
Ä arm[? t[d&du? taemwåyÜ? O'¨pö? avmb? 'd|d?
rme? a'go? £óm? rpä&d,? ukuúKpö? xde? rd'¨?
0dpdudpäm- [lí tukodkvf apwoduf 14-yg;/
Ä o'´g? owd? [d&D? MowåyÜ? tavmb? ta'go?
tarm[? wMwrZösww å m? um,yó'd?¨ pdwyå ó'd?¨
um,v[kwm? pdwåv[kwm? um,rk'kwm? pdwå
rk'kwm? um, ur®nwm? pdwåur®nwm? um,
yg*knwm? pdwåyg*knwm? um,kZkuwm? pdwåK
Zkuwm [lí aombPapwoduf 20/
Ä or®m0gpm? or®mur®EÅ? or®mtmZD0[lí 0d&wd
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 204
apwodufokH;yg;/
Ä u½kPm? rk'dwm-[lí tyÜrnm apwoduf ESpfyg;/
þum; w&m;udk,ftjym; 50-wnf;/ okp½kduf q,fyg;?
'kp½ku
d q
f ,fyg;? 'geçoDvçbm0empaom ykn ud&, d m0w¬Kq,fyg;?
yg&rDq,fyg; ponfwdkYonfvnf; ocFg&u©E¨mwdkYaywnf;/
ocF g &u© E ¨ m tus,f NyD ; \/
-------Ä-------
0d n mPu© E ¨ m
5/ tm½kH,lbd? todoabm? pdwfraemudk? 0dnmPf qdk\/
Ä xdk0dnmPfum;? jrifç Mum;ç eHç vsuf? xdç od csuf[k?
6-ck tusOf;? tus,fcif;u? umrç ½ly? t½lyESifh?
avmuOwå&m? pdwfav;jzm wnf;/
Ä umrac:a&;? ig;q,fhav;ck? aomç O,SOf 'dGuf?
'd|d,SOfç r,SOf? oif&Sdç r&Sd? 'dGpwk&Spf? avm rljzpf\/
ESpf a'g rlv? y#dC,SOf? oif&Sdç r&Sd? armrl'dGrSm? 0dpdç
O'¨pf? O,SOfvpfonf? q,fhESpf tukodkvf/
Ä xdjk yif t[dw?f pdwf q,f&h pS cf ?k pu©Kç aomw? Cmeç
Zd0Sg? um,0dnmPf? orÜ#dpäD? ESpfckpDwnfh? oEÅD&P?
oH;k ck&\? aygif;wpfq,fih g;? 0dygufjim;&Si?hf ig;yg;'Gg&m?
raem'Gg[k? tm0ZÆe;f 'd?G [odwyk gÜ 'f? oH;k &yf ud&, d m?
q,f&h pS jf zmwnf/h
Ä umr0p&? ukovpk? aomç OESpfwef? ÓPf ,SOfç
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 205
r,SOf? oif&Sdç r&Sd? &Spfyg; odavm? 0dyguf r[m?
ud&d,mvnf;? xdkenf;&SpfpD? oHk;vD aygif;axG;? 24-
wnf;/ a&S;wpfq,fhESpf? wpfq,fh&SpfESifh? aygif;
vpfwHku? tus,f&onf.umr ig;q,fhav;vQif
wnf;/
6/ psmefpdwf ½ly? q,fhig;rQwnfh? yxrpsmef? 'kwd,psmef?
wwd,psmef? pwkw¬psmef? yÍörpsmef? ig;weftjym;?
psmefig;yg;ESi?hf ,SOjf im;tvd?k ukov
kd pf wd if g;? 0dyguf ig;ESi?hf
ig;yg;ud&,d m? q,fih g;jzmum;? jA[®m½ly? psmefpw d &f wnf;/
Ä tmumomeÍöm,wepsmef? 0dnmPÍöm,we psmef?
tmudÍn ö m,wepsmef? ae0onm emonm,we
psmef? av;weftjym;? psmef av;yg;ESi?hf ,SOjf im;tvd?k
ukodkvfpdwfav;? 0dygufav;ESifh? av;yg;ud&d,m?
q,fhESpfjzmum;? jA[®mt½ly? psmefpdwf&wnf;/
Ä aomwmywå d r *¾ ? ou'g*grd r *¾ ? tem*grd r *¾ ?
t&[wår*¾? t|*Øu? r*¾tjym;? r*fav;yg;ESifh?
,SOfjim;tvdk? ukodkvfpdwfav;? zdkvfpdwfav;[k?
½Spfckavmukwf? tusOf;csKyf\/
Ä avmuk w f t us,f ? av;q,f t &? o½k y f j yrl ?
yxrpsmefaomwmywåd r*fpw d w f pfyg;? 'kw, d psmef
aomwmywåd r*fpdwfwpfyg;? wwd,psmef aomwm
ywåd r*fpdwfwpfyg;? pwkw¬psmef aomwmywåd
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 206
r*fpdwfwpfyg;? yÍörpsmef aomwmywådr*fpdwf
wpfyg;[lí aomwmywåd r*fpdwftjym; ig;yg;?
þenf;tm;jzifh? ½Spfyg; tukef? psmefyGg;wHku? av;
q,f&\? wpf&mhESpfq,f? wpfyg;u,fonf...
tus,f 0dnmPu©E¨mwnf;/
Ä þvuFm2-yd'k w f iG yf xrvuFmü ]jrif} qko d nf um;
pu©K0dnmPf pdwfwnf;? ]Mum;} ]Mum;}-aomw0dnmPf
pdw?f ]eH}-Cme0dnmPfpw d ?f ]vQuf}- Zd0gS 0dnmPfpwd ?f
]xd }-um,0dnmPfpdwf? ]od }-qdkonfum; raem
0dnmPfpw d /f
Ä tus,fenf;ü ]aomç aomç O,SOf 'dGuf} qdk onfum;-
aomreóa0'emES i f h , S O f a om pd w f w pf y g;?
Oayu© m a0'emES i f h , S O f a om pd w f w pf y g;[l í
avmbrlpdwf 2-yg;jzpf\/
]'d | d , S O f ç r,S O f } qdkonfum;- xdkESpfyg;wdkYwGif
wpfyg;yg;onf 'd|dESifh,SOfonfwpfyg;? 'd|dESifh
r,SOo f nf wpfyg;[lí avmbrlpw d af v;yg; jzpf\/
]oif ½ S d ç r½S d } qd k o nf u m;- xd k a v;yg;wd k Y w G i f
wpfyg;yg;onfocFg&½Sdonfwpfyg;? ocFg&r½Sdonf
wpfyg;[lí avmbrlpdwf½Spfyg; jzpf\/ ocFg&
qdkonfum; wdkufwGef;rIudk qdkownf;/
Ä a'gorlpdwf 2-yg;um;-a'greóa0'em? a'go
y#dCwdEYk iS hf tNr, J OS íf ocFg&½So
d nf wpfyg;- ocFg&
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 207
r½Sdonf wpfyg;/
Ä arm[rlpdwf 2-yg;um;-Oayu©ma0'em tNrJ ½Sdí
0dpdudpämESifh ,SOfonfwpfyg;? O'¨pöESifh,SOfonf
wpfyg;? aygif; tukodkvfpdwf 12-yg; jzpf\/
Ä t[dwfpdwf 18-yg;ü ]pu©K? aomw? Cme? Zd0Sg?
um,0dnmPf} qdkonfum;-pu©K 0dnmPfwpfyg;?
aomw0d n mPf w pf y g;? Cme0d n mPf w pf y g;?
Zd0Sg0dnmPfwpfyg;? um, 0dnmPf wpfyg;/
Ä ]orÜ # d p D ä } um;-orÜ#dpädKef;udkqdkonf/
Ä ]ESpfckpD}qdo k nfum;- tukov0dyguf pu©K 0dnmPf
wpfyg;? ukov0dyguf pu©K0n d mPf wpfyg;ponfjzifh
2-ckpD,lav/
Ä ]oEÅ D & P oH k ; ck } qdkonfum;- tukov0dyguf
Oayu©moEÅ&D Ppdww f pfyg;? ukov0dyguf Oayu©m
oEÅD&Ppdwfwpfyg;? ukov0dyguf aomreó
oEÅD&Ppdwfwpfyg;? t[dwf0dygufpdwf 15-yg;/
Ä ]]5-yg;'Gg&m? raem'Gg[k? tm0ZÆef; 'Gd} qdkonf
um;-yÍö'Gg&m0ZÆef; pdwfwpfyg;? raem'Gg&m0ZÆef;
pdwfwpfyg; qdkvdkonf/
Ä [odwyk gÜ 'fpw d o
f nf bk&m;&[EÅmrsm; NyKH ; pdww
f nf;/
t[dwfBud,mpdwf 3-yg;/ «aygif; t[dwfpdwf 18-
yg;»
Ä umrm0p&ukodkvfpdwf ½Spfyg;um;-aomreó
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 208
ESifh,SOfaom ukodkvfpdwfwpfyg;? Oayu©mESifh ,SOf
aom ukov kd pf w
d w
f pfyg;? xdk 2-yg;onf ÓPfEiS ,
hf OS çf
r,SOf tm;jzifh 2-yg; 2-yg;pD jym;jyef\/
xdk 4-yg;onf ocFg& ½Sçd r½St d m;jzifh 2-yg;2-yg; pD jym;jyef\/
umrukov
kd pf w
d ½f pS yf g;jzpf\/ r[mukov kd pf w
d f ½Spyf g;vnf;ac:\/
Ä «r[m0dygufpdwf ½Spfyg;? r[mBud,mpdwf½Spfyg;?
xdkenf;wl»/ umraombPpdwf 24-yg; jzpf\/
Ä tukodkvfpdwf 12-yg;? t[dwfpdwf 18-yg;? umr
aombPpdw2f 4-yg;? aygif; umrpdwf 54-yg;jzpf\/
Ä ½ly0p&psmefpdwf 15-yg;? t½lyg0p&psmefpdwf 12-
yg;? avmukwå&mtusOf; r*fpdwf 4-yg;? zdkvfpdwf4-
yg;? avmukwå&mtus,f r*fpdwf 20? zdkvfpdwf20?
pdwf0dnmPftjym; 121-yg;/
0d n mPu© E ¨ m tus,f N yD ; \/
-----------------
cE¨ m ig;yg;
7/ oAÁ p d w å o m"m&P? oAÁ m uk o v pd w å o m"m&P?
oAÁaombP pdwåom"m&P? qufqH,SOfbuf? teuf
om"m&P? xdkoHk;0wGif-
Ä arm[ponf? ap av;rnfrmS ? oAÁm ukov? trnf
&\/
Ä tarm[MuOf ? q,f h u d k ; vQif r l ? rS w f , l o AÁ ?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 209
aombP wnf;/
Ä oAÁ p d w å ? yud P f ; qud k ? tnormef ; ? ac:½d k ;
wrf;wnf;/
Ä ormef;tn? aw&oESi?hf tukov? "r®q,fh av;?
aygif;axG;wHjk yef? ESpqf ,fch eG u
f m;? 0dnmPfq,fEh pS ?f
tuknpfü? jzpfysufwluG? ,SOfukefMu\/
Ä qE´MuOfvpf? tOf q,fhESpfrl? q,fh½Spft[dwf?
0dnmPfpdwfrSm? jzpfonfomwnf;/
Ä wpf j zmtn? aw&oES i f h ? aombPtjym;?
ESpfq,fhig;um;? <uif;jim; umr? aombPESifh?
½ly½lyg? avmukwfrSmvQif? tukef,SOf\/
Ä xdwk iG af xGvm? ,xm&[? o*F[rSm? usr;f ü vmNy;D ?
Ä yg,f½Gmav;&yf? vlewfckepf? q,fhwpfXme? bHk
umrESi?hf ½lyjA[®m? q,fih g;½Gmü? cE¨mig;0? tpH&k \/
Ä t½lyjA[®m? av;bHkrSmrl? cE¨mav;tif?
Ä tonowf? bHkwpf&yfrSm? ½kyfcE¨may/
Ä ajrç a&ç awmç awmif? bHkaqmifjymom'f? p&yf
ausmif;tdrf? BudK;Budrf opf0g;? 0wfpm;wefqm?
&wema½TaiG? aoNyD;tavmif;? oufrJhaygif; rSm?
½kycf E¨mwnf;/
Ä yrm a&jr§Kyf? ½kyfESifh,SOfzuf? a&yGuf a0'em? onm
wHvQyf? w&yfocFg&? iSufaysmus\/ "r®0dnmOf?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 210
rsufvSnfh ,SOfonf...ig;tif ESpfrJh cE¨mwnf;/
Ä om"m&Po'´ gonf twlwuGjzpfzuf ysufzuf
,SOzf ufwzJG uf qufqMH ujcif; teuf udak [monf/
«oAÁpdwåom"m&Pwpfyg;? oAÁmukovpdwåom"m&Pwpfyg;? oAÁ
aombPpdwåom"m&Pwpfyg;[lí om"m&Ptjym; oHk;yg;½Sd\/»

Ä zó? apwem? {u*¾wm? ZD0w d ? reodum& [laom


ocFg&u©Em¨ w&m;ig;yg;? a0'emwpfyg;? onmwpfyg;?
þ apwodufw&m; 7-yg;onf pdwftvHk;pHkwdkYESifh
qufqHaomaMumifh oAÁpdwå om"m&Prnf\/
«pdwftusOf; 89-ck? tus,f 121-ckwdkYwGif b,fpdwfrSmrqdk
xdk 7-yg;tNrJyg½Sd\/»
Ä xdcdkuf½Se½Sdí ajcz0g;tjyifü usifemjcif;jzpf&m
XmerSm um,0dnmPfpdwf jzpfay:aomtcg xdk
apwoduf 7-yg; yg½Sd\/ cE¨mav;yg;&\/ usifem
&mXme½Sd ½lyu©E¨mESifh aygif;onf½Sdaomf usifemqJ
tcgü ajcz0g;tjyifrSm cE¨mig;yg; ½Sdae\/ usifem
jcif; aysmufuif;aomtcgü emrfcE¨m-4-yg;csKyq f ;kH \/
½lyu©Em¨ omuse\ f /
Ä rsufvHk;tdrfwGif;rSm jrifrI jzpfay:qJtcgü vnf;
rsuv f ;kH rSm cE¨mig;yg;½Sad e\/ em;wGi;f ESmacgif;wGi;f
vQmtjyifwdkYüvnf; xdkYtwlwnf;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 211
Ä arm[? t[d&u d ? taemwåy?Ü O'¨p?ö þav;yg;onf
tukodkvfpdwf 12-ckvHk;rSm tNrJygaomaMumifh
oAÁmukov pdwåom"m&P rnf \/
Ä tarm[ud k M uOf í o'¨ g tp pd w å K Zk u wm
tqHk;½Sdaom apwoduf 19-yg;wdkYonf umr
aombPpdwf 24-yg;? ½lypdwf15-yg;? t½ly pdwf
12-yg;? avmukwå&mpdwf tusOf; ½Spfyg;? tus,f
av;q,fwdkYESifh tukef,SOfaomaMumifh oAÁaom
bP pdwåom"m&P rnfukef\/
Ä oAÁpdwåom"m&P apwoduf 7-yg;ESifh yudPf;
apwoduf6-yg;? þ 13-yg;udk tnormef;apw
odufac:\/ xkdtnormef; apwoduf 13-yg;?
tukokdvfapwoduf 14-yg;? þ 27-yg;wdkYonf
tukodkvfpdwf 12-yg; wdkYü xdkufonftm;avsmfpGm
,SOMf uuke\ f /
Ä qE´MuOfaom tnormef; 12-yg;wkdYonf t[dwf
pdwf 18-yg;wdkYü xdkufonftm;avsmfpGm ,SOfMu
uke\ f /
Ä tnormef; 13-yg;? aombPapwoduf 25-yg;?
þ 38-yg;wdkYonf tvHk;pHkaom aombPpdwf
tusOf; 59-yg;? tus,f91-yg;wdkYü xdkufonftm;
avsmfpGm ,SOfMuukef\/
Ä xk d w G i f axG v m? ,xm&[? o*F [} qkdonf
]xk
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 212
um;-tukokdvfpdwf 12-yg;wkdYü apwoduf27-
yg;&onf qkad omfvnf; xk2d 7-yg;wkw Yd iG f tcsKUd aom
apwod u f o nf tcsKd U aom tuk o k d v f p d w f ü
,SOMf uuke\ f /
Ä 0dpdudpämapwodufonf 0dpdudpämorÜ,kwfpdwf
wpfcküom ,SOf\/
Ä a'go? £óm? rpä&d,? ukuúKpö? þav;ckwkdYonf
a'gorlpdwf2-ckwkdYüom ,SOfukef\/
Ä 'd|dapwodufonf avmbrl 'd|dorÜ,kwfpdwf 4-
cküom ,SOf\/
Ä rmeapwodufonf avmbrl 'd|d0dyÜ,kwfpdwf 4-
cküom ,SOf\/
Ä xde rd'¨ apwoduf 2-yg;onf oocFg&dupdwf
ig;cküom ,SOf\/
Ä avmbapwodufonf avmbrlpdwf 8-cküom
,SO\ f /
Ä qE´MuOfaom tnormef; 12-ckonf t[dwf pdwf
18-ckwdkYü,SOfonf qdkaomfvnf; xdk 12-wdkYwGif
yDwdapwodufonf aomreó oEÅD&Ppdwf?
[odwkyÜg'f pdwfwdkYüom ,SOf\/
Ä 0dwuf? 0dpm&? t"darmu©wo Ykd nf a'GyÍö0n d mPf 10-
wdüYk r,SOu f ek ?f <uif;aom t[dwpf w d f 8-ckwüYkd om
,SOu f ek \
f /
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 213
Ä tnormef; 13-ck? aombPapwoduf 25-ck? þ
38-ckwo Ykd nf aombPpdwf tusO;f 59-ck? tus,f
91-ckwüYkd ,SOo f nf qdjk im;aomfvnf; xdk 38-ckww
Ykd iG f
0dwufonf umraombPpdwfESifh yxrpsmefpdwf
wdüYk om&\/
Ä 0dpm&onf umraombPpdwfESifh yxr psmefpdwf?
'kw, d psmefpw d w f üYkd om&\/
Ä yDwdonf umraomreópdwfESifh yxrpsmef pdwf?
'kwd,psmefpdwf? wwd,psmefpdwfwdkYüom &\/
Ä tarm[ apwodufonf umraombP ÓP
orÜ,kwfpdwf12-ckESifh? ½ly? t½ly? avmukwå&m
pdww f üYkd om&\/
Ä 0d&wDoHk;ckonf r[mukodkvfpdwf 8-ckESifh avm-
ukw&å mpdww f üYkd om&\/
Ä tyÜrnm 2-ckonf r[mukov dk f r[mBu,
d mwkEYd iS hf
½lyg0p& yxrpsmef? 'kwd,psmef? wwd,psmef?
pwkwp¬ smefpw d w f üYkd om&\/
þodYk tp½So d nfjzifh axGaxGvmvm ,xm&[ a0zef&ef
orÜa,m*enf;? o*F[enf; trsm;½Sdonfudk tbd"r®musrf;*ef
rsm;rSm vm½Sdwdkif;rSwf,lMuav qdkvdkonf/
Ä 31-bHkwGif tonowfbHkrSm ½lyu©E¨mwpfyg; om
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 214
&\/
Ä t½lyav;bHkwdkYrSm ½lyu©E¨mudkr&? emru©E¨m 4-yg;
udo
k m&\/
Ä <uif;aom 26-bHw k rYkd mS cE¨mig;yg;vH;k ud&k \/ oufrhJ
0w¬KrsKd;wdkYrSm OwkZ½kyf cE¨mwpfyg; om&\/
cE¨ m ig;yg;wd k Y w G i f -
Ä ½lycE¨monf a&jr§KyfESifh wl\/
Ä a0'emu©E¨monf a&yGufESifh wl\/
Ä onmu©E¨monf wHvQyfESifh wl\/
«vif;vQyfvnf; ac:\/»
Ä ocFg&u©E¨monf iSufaysmwHk;ESifh wl\/
Ä 0dnmPu©E¨monf rsufvSnfhESifh wl\/
cE¨ m ig;yg;tcef ; NyD ; \/
------ Ä ------
tm,wecef ;
8/ axG a xG v mvm? rsm;wumwd k Y ? wnf & mpk & m? ouf
a&muf&mudk? tm,we? ac:qdkMu\/
Ä Xmeç u&P? ponfteuf? trsm;xGuf\/
Ä pu© K ç aomwç Cmeç Zd 0 S g ? um,ç raem?
oabmw&m;? þ 6-yg;rl ? ud k , f w G i f ; [l b d ?
tZÑwådu? trnf&\/
Ä ½lyç o'´g? *E¨mç &o? azm|AÁESifh? "r®[lonf? þ
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 215
6-rnfum;? Am[D&m,we? trnf&\/
Ä rerSmrl? 6-jzm0dnmOf? "r®wGifrl? tpOfygvpf?
a½SUq,fhwpfrS? useforQwnf;/ tm'dwå okwf?
azmfjyxkwfrl-
]]pu©K bdu©a0 tm'dwåH? aue tm'dwåH? &m**¾dem tm'dwåH?
a'go*¾ed m tm'dw?Hå arm[*¾ed m tm'dw?Hå Zmwd,m Z&m, r&aPe
aomuy&da'0 'ku© a'greókyg,mao[d tm'dwåEÅd 0'grd?
aomwHtm'dwåH? CmeH tm'dwåH? Zd0Sg tm'dwåm? uma,m
tm'dawåm? raem tm'dawåm? ½lyg tm'dwåm? o'´g tm'dwåm? *E¨m
tm'dwåm? &om tm'dwåm? azm|AÁm tm'dwåm? "r®m tm'dwåm?
aue tm'dwåm? &m**¾dem tm'dwåm? a'go*¾dem tm'dwåm?
arm[*¾dem tm'dwåm? Zmwd,m Z&m, r&aPe aomu y&da'0
'ku© a'greókyg,mao[d tm'dwåmwd 0'grd}}/
ygVd a wmf v S p f ? rD ; q,f h w pf u k d ? q,f h E S p f tm,we?
ajr§mufyGg;url? w&mhokH;q,f? ESpfyg;u,fom;? tus,f rD;aygif;?
yGg;wkHa½Smif;onf...axmif;axmif; awmufavmif rpJwnf;/
Ä ]tm,we} qk d o nf u m; vl t rsm;wk d Y ouf
a&muf&m avSqdyfBuD;? oabmFqdyfBuD;? aps; ½kHBuD;?
Zmwf ½ k H B uD ; rsm;uJ h o k d Y wpf a ,muf a om ol \
uk,
d cf E¨mrSm qkid &f mqkid &f m tm½kw H &m;? tm½k[
H al om
w&m;wk\ Yd wnf&m pka0;&m oufa&muf&mjzpfaom
teufudk qko d nf/ xkt d m,weo'´gonf wnf&m=
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 216
Xmeteuf? taMumif;=um&Pteuf ponfjzifh
rsm;aom teuf½Sd\/
Ä pu© m ,we? aomwm,we? Cmem,we?
Zd 0 S g ,we? um,m,we? rem,we[l í
tZÑwdåum,we 6-yg;? owå0gwkdY\oEÅmefüom
&aumif;aomaMumifh tZÑwåduac: onf/
Ä ½lyg,we? o'´g,we? *E¨m,we? &om ,we?
azm|AÁm,we? "r®m,we[lí Am[d&m,we 6-
yg;/ tZÑwu då m,wewkrYd S tyjzpfaomMumifh Am[d&
ac:onf/
Ä pu©Kyom'½kyf ponfonf pu©m,we ponf
rnf\/ ½lyu©E¨m tus,frSm vm½SdcJhNyD/
Ä 0dnmPu©E¨mBuD;ukd rem,we qkdonf/
Ä a0'emu©E¨m? onmu©E¨m? ocFg&u©E¨mpkESifh tmayg
"mwfwpfck? bm0&yf 2-ck? [', 0w¬K½kyfwpfck?
ZD0wd ½kyf wpfc?k tm[m&½kyf wpfc?k tmumo"mwf
wpfck? 0dnwf½kyf 2-ck? 0dum&½kyf 3-ck? vu©P½kyf
4-ck [laom okckr½kyf 16-ck? tocFw r[m
edAÁmefBuD;? þw&m;pkukd "r®m,we qkdonf/
Ä &m*rD;? a'gorD;? arm[rD;? Zmwdr;D ? Z&mrD;? r&PrD;?
aomurD ; ? y&d a '0rD ; ? 'k u © r D ; ? a'greórD ; ?
Oyg,morD;? þum;-rD; 11-yg;wnf;/ avmuD
tm,we 12-yg;wkdYwGif wpfyg;wpfyg;rSm rD; 11-
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 217
yg; 11-yg;pD awmufavmifvsu½f \ dS / wpfyg;wpfyg;rS
rD; 11-yg;pD xGufEkdif\/ tm'dwåokwf ygVdawmfBuD;
twkdif; rSwfav/
tm,wecef ; NyD ; \/
------Ä-------
"mwf c ef ;
9/ owå0g tvkd? yk*d¾KvftBudKuf? rvkdufrpm;? riJhjim;bJ?
aMumif;tm;avsmfpGm? olUjcif;&mESifh? olYobm0? olYudpöukd?
aqmifMuorI? taMumif;jyKí? "mwf[k onm? tpOfvm\/
- rem,we? wpfckrQukd? owå0dnmP"mwf? a0zef
vwfu? "mwf\tcsuf? q,fh½SpfxGuf\/
- pu©K0dnmPf"mwf? aomw0dnmPf"mwf? Cme
0dnmPf"mwf? Zd0Sg0dnmPf"mwf? um,0dnmPf
"mwf? raem"mwf? raem0dnmPf"mwf? ckEpS &f yfwiG ?f
yOÆ0ZÆef? orÜ#dpfa'G;? aygif;a&; okH;&yf? raem"mwf
wnfh? <uif;vwfoabm? raem0dnmPf? ckepfq,f
ajcmuf? &wkHajrmuf\/
- tavsmufbm0? jyif"mwfusí? owåZD0? twå
r[kw?f ½ky"f mwf emrf"mwf? aygif;pyf yl;wG?J tcJtpk?
0w¬K BuD;i,f? tx,ftvdyf? edrdwfoEÅmef? [ef
yefvkH;pkH? uif;qdwfwkHí-
]]pu©KOö y#dpö ½layp OyÜZÆwd pu©K0dnmPH? wdPÖH o*Fwd
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 218
zaóm? zóypö,m a0'em? a0'emypö,m wPSm? wPSm
ypö,mOyg'geH? Oyg'geypö,m ba0g? b0ypö,m Zmwd? Zmwdypö,m
Z&m r&P aomu y&da'0 'ku© a'greók yg,mom orÇ0EÅd?
{0 ar wó au0vó 'ku©u©E¨ó orka,ma[mwd/
aomwOö y#dpö oa'´p OyÜZÆwd aomw 0dnmPH(v)
CmeOö y#dpö *aE¨p OyÜZwÆ d Cme 0dnmPH/ (v) Zd0OS ö y#dpö &aop
OyÜZÆwd Zd0Sg0dnmPH? (v) um,Oö y#dpö azm|aAÁ p OyZÆwd
um,0dnmPH?(v) reOö y#dpö "ar® p OyÜZÆwd raem0dnmPH?
wdPHÖ o*Fwd zaóm (v) {0 ar wó au0vó 'kuu © E© ó
¨
ork'a,m a[mwd}} /
ygVdtxGuf? "mwfaqmifcsufudk? eufeuf e,fe,f?
od&efjc,fonf...tus,f "mwkuxmwnf;/
Ä tm,we-12-yg;wd k Y w G i f rem,wewpf y g;ud k
"mwftm;jzifh a0zefaomf 0dnmP"mwf-7-yg;
yGg;onf jzpfí "mwf-18-yg;jzpf\/
pu©K"mwf? aomw"mwf? Cme"mwf? Zd0Sg"mwf?
um,"mwf? ½ly"mwf? o'´"mwf? *E¨"mwf? &o"mwf/
azm|AÁ"mwf? pu©K0dnmP"mwf? aomw0dnmP
"mwf ? Cme0d n mP"mwf ? Zd 0 S g 0d n mP"mwf ?
um,0dnmP"mwf? raem"mwf? raem0dnmP"mwf?
"r®"mwfwnf;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 219
xd-k 18-yg;wdw Yk iG -f
Ä raem"mw
raem"mwfqdkonfum;- yOö'Gg&m0ZÆef;pdwfESifh
orÜ # d p ö K ef ; a'G ; ? þ-3-yg;ud k ac:ownf ; /
<uif;aom raem0dnmPfpdwf-76-yg;udk raem
0dnmP"mw mP"mwf qdkonf/
Ä yk*Kd¾ vrf [kwf owå0gr[kwf twår[kwf ZD0r[kwf
yk*¾dKvfowå0g\ tvdkodkYvnf;rvdkuf toD;oD;
ol Y t jcif ; t&mES i f h ol Y o bm0 ol Y u d p ö u d k o m
½GufaqmifMuaomaMumifh "mwfrnf\/
Ä ajr"mwf o nf cuf r maom tjcif ; t&mES i f h
wpfyg;aom½kyf"mwfwdkY\ wnf&mrSD&mudpöudkom
½GufaqmifaomaMumifh "mwfrnf\/
Ä a&"mwfonf zGpYJ nf;aom tjcif;t&mESihf wpfyg;
aom ½kyf"mwfwdkY\ aygif;pkaxG;cJjcif; udpöudkom
½GufaqmifaomaMumifh "mwfrnf\/
þodkY ponfjzifh jyqdkzG,f us,f0ef;\/ ]]pu© ]pu©KOö y#dpö
½l a yp OyÜ Z Æ wd pu© K 0d n mP mPH}}tp½Sdonfjzifh a[mawmfrlaom
ygVdawmf\twGuf teufoabmvnf; "mwfwdkY\ aqmifrI
yifwnf;/
"mwf c ef ; NyD ; \/
-------Ä--------
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 220
opö m cef ;
10/ / t"G e f Y ½ S n f p G m ? b,f r QMumvnf ; ? wpf c gwpf z ef ?
razmufjyefyJ? tpOftNrJudk? opömqdk\/
- xd k o pö m um;? av;awG j ym;\? av;yg;o½k y f ?
trSefxkwfaomf? 'ku©opöm? ork',opöm? eda&m"
opöm? r*¾opöm-
- cE¨mig;vD? bkHavmuDukd? 'ku©qkdavm?
- xkd'ku©aygif;? yGg;aMumif;trI? avmbpkrSm? ork',
trnf&\?
- avmbcyif;? t<uif;r½Sd? csKyfNidrf;bdonfh? oEÅd
oabm? tpOf acsmukd? eda&m"[l?
- ½SpfqloD;oD;? r*¾ifBuD;ukd? r*¾qkd\?
xkdr*¾ifrSm-
1/ or®m'd|d=aumif;jrwfaom tjrifudkom jrifjcif;
wpfyg;?
2/ or® m ouF a yÜ g = aumif ; jrwf a omtBuH u k d o m
BuHjcif; wpfyg;?
3/ or®m0gpm=aumif;jrwfaom pum;ukdom ajym
qkdjcif; wpfyg;?
4/ or®mur®aEÅm=aumif;jrwfaom trIukdom jyK
vkyfjcif; wpfyg;?
5/ or®mtmZDa0g=aumif;jrwfaom toufarG;rIjzifh
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 221
om toufarG;jcif; wpfyg;?
6/ or®m0g,marm=aumif;jrwfaom tvkyfukdom
tm;xkwfjcif; wpfyg;?
7/ or®mowd=aumif;jrwfaom w&m;wkdYü rarh
ravsmhjcif; wpfyg;?
8/ or®morm"d=aumif;jrwfaom tm½HkwdkYü pdwf\
wnfMunfjcif;wpfyg;?
þ½Spfyg;wGif? azmufjym;r½Sd? ajzmifhrSefbdrS? t&d, opöm?
ac:xdkufpGm\/
opömteuf? 4-csufpDwnfh? q,fhajcmuf½Sd\-
1/ yDVea|m=tusOf;tMuyf ESdyfpufwwfaom 'ku©
oabm?
2/ ocF w a|m=tNrJ r jywf jyKjyif t yf a om 'k u ©
oabm?
3/ oEÅmya|m=aMumifhMupdkufa&;? vGef½IyfaxG; í?
at;cGifh r&? ylyef&aom 'ku©oabm?
4/ 0dy&dPmra|m=edpöjrifh½Snf? twnfrNrJ? azmufvJ
azmufjyefjzpfwwfaom 'ku©oabm?
1/ tm,l[ea|m='ku©0w¬K 'ku©rIwdkYudkom tNrJpk
aqmif; wwfaom ork',oabm?
2/ ed'gea|m-'ku©vufp rjywf&atmif tNrJ aqmif
ESif; wwfaom ork',oabm?
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 222
3/ oHa,m*a|m='ku©pufrS rxGuf&atmif tNrJzGJU
aESmif;wwfaom ork',oabm?
4/ yvdaAm"a|m='ku©pufrS rxGuf&atmif aESmifh
,Sufwwfaom ork',oabm?
1/ ed ó &Pa|m='k u © p uf r S xG u f a jrmuf uRwf
vGwfjcif;[laom eda&m"oabm?
2/ y0da0ua|m=awbkr®u 'ku©toif; aESmifh,Suf
jcif;rS qdwfuif;jcif;[laom eda&m" oabm?
3/ tocFwa|m=ocFg&'ku©cyif;rS uif;vGwfjcif;
[laom eda&m"oabm?
4/ trwa|m=tzefzef aoaMuysufqHk;jcif;rS uif;
vGwfjcif;[laom eda&m"oabm?
1/ ed,smea|m='ku©bufrS qefwufxGufajrmuf
aMumif;[laom r*¾oabm?
2/ a[wka|m=avmukw&å m *kPu f suof a& taygif;
wdYk aumif;pGmwnf&m\ tjzpf[al om r*¾oabm?
3/ 'óea|m=opömav;tif edAmÁ efciG u f kd tjrifayguf
a&mufjcif; [laom r*¾oabm?
4/ tm"dyaw,sa|m=wPSm\ uReftjzpfrS pifppf
vGwfNyD; BuD;jrwfjcif;[laom r*¾ oabm?
- opömav;csuf teufoabm? a[m&ef oG,o f ,
G f
rqHk;zG,fonf ..tus,fopö uxmwnf;/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 223
Ä opö m }}qdkonfum;...b0urÇm toacsF Mum
]opö
aomfvnf; wpfcgwpf&HrQ razmufrjyef rSefuef
aom oabmudk qdkonf/
Ä cE¨ m ig;yg;onf yD V e|ç ocF w |ç oEÅ m y|ç
0dy&dPmr| [laom rNidrf;csrf;rItcsuf teuf
av;yg;wdkYESifh tNrJ,SOfonfjzpfí terw*¾
oHo&mwGif b,ftcgrSmrS 'ku©[laom ynwf
tcsuf ysufuGufjcif; r½SdbJ tpOfNrJavaom
aMumifh 'ku©opöm rnf\/
Ä wPSmonf tm,l[e|çed'ge|ç oHa,m*|ç
yvdaAm"|[laom 'ku©yGg;rsm;aMumif; tcsuf
teufav;yg;wdkYESifh tNrJjynfhpkHonfjzpfí te
rw*¾oHo&mwGif b,ftcgrSmrS 'ku©ork',
[l a om ynwf t csuf ysuf u G u f j cif ; r½S d b J
tpOfNrJavaomaMumifh ork ' ,opö mrnf\/
Ä edAÁmefonf edó&P|ç y0da0u|ç tocF w|ç
trw|[laom 'kuc© yford ;f Nird ;f &ef tcsuf teuf
4-yg;wdkYESifh tNrJjynfhpHkonfjzpfí terw*¾
oHo&mwGif b,ftcgrSmrS 'ku©eda&m"[laom
ynwftcsuf ysufuGufjcif;r½SdbJ tpOfNrJav
aomaMumifh eda&m" opöm rnf\/
ZtpodYk *rÇD&uAsmusrf; 224
Ä r*¾i½f pS yf g;onf ed,sme|ç a[wG|ç 'óe|ç tm"d
yaw,s|[laom edAÁmefa&mufaMumif; vrf;
aumif; vrf;rSeftcsuf teuf4-yg;wdkYESifh jynfhpHk
avjcif;aMumifh terw*¾ oHo&mwGif b,f
tcgrSmrS r*¾[al om ynwftcsuf ysuu f u
G jf cif;
r½SdbJ tpOfNrJavaomaMumifh r*¾ o pö mrnf\/
Ä vlcsrf;om ewfcsrf;om jA[®mcsrf;omrsm; onf
tpOfNrJonf r[kwf? ysufpD;jcif;tqHk; ½Sdaeaom
aMumif h azmuf v J a zmuf j yef jzpf wwf a om
csrf;omrsdK;jzpfacsí okcopöm r[kwf? 'ku©opöm
omjzpf \ / xd k c srf ; omrsm;ud k ay;wwf a om
ukodkvfuHpkonfvnf; 'ku©opömukd jzpfapwwf
aomuHrsKd; jzpfacsí 'ku©opömrsKd;om jzpf\/
yDVe| tp½Sdaom opömteuf 16-csufwdkY\ tus,fudk
opöw¬'DyeeD}}rSm ,lMuav/
odvdkrIum; igwdkYpD&ifaom ]]opö
opö m tus,f N yD ; \/
cE¨m tm,we "mwf opöm vuFmusrf;
þwGif NyD;NyD/
ÄÄÄÄÄÄÄÄÄ

You might also like