Professional Documents
Culture Documents
GIMNAZJALNY
Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW
HUMANISTYCZNYCH
A B C D A B C D
6. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeżeli się
pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź.
A B C D
Tekst I
Zadanie 1. (0-1)
Według Arystotelesa mamy świadomość upływającego czasu, ponieważ
A. ruch jest wieczny.
B. uświadamiamy sobie zmienność zdarzeń.
C. odczucie czasu ma związek ze światem wartości.
D. wszystko jest zmienne.
Zadanie 2. (0-1)
Heraklit i Arystoteles byli filozofami
A. rzymskimi.
B. greckimi.
C. babilońskimi.
D. egipskimi.
Zadanie 3. (0-1)
Na podstawie Tekstu I można stwierdzić, że carpe diem oznacza
A. każdą chwilę przeżyj świadomie i pożytecznie.
B. ważne są tylko chwile przyjemnie spędzone.
C. bierz z życia tylko to, co radosne i przyjemne.
D. żyj tak, żebyś nie żałował straconych okazji.
Zadanie 4. (0-1)
Z Tekstu I wynika, że do końca wieków średnich precyzyjny pomiar czasu nie był konieczny,
gdyż rytm życia był wyznaczany przez
A. dzień powszedni wypełniony zwyczajnymi czynnościami.
B. ważne zdarzenia, jak śmierć czy narodziny.
C. rytm pór roku i okresy czasu świętego.
D. modlitwy i nabożeństwa.
Zadanie 5. (0-1)
Na podstawie Tekstu I można stwierdzić, że potrzeba dokładnego mierzenia czasu pojawiła się
A. na przełomie XIV i XV wieku.
B. w drugiej połowie XX i początkach XXI wieku.
C. w XIX i w pierwszej połowie XX wieku.
D. pod koniec XV i w pierwszej połowie XVI wieku.
Zadanie 6. (0-1)
Epoka industrialna, o której wspomina autor Tekstu I, to
A. system społeczno-gospodarczy oparty na prywatnej własności i wolnej konkurencji.
B. czasy przewagi przemysłu nad innymi gałęziami gospodarki narodowej.
C. czasy ustroju opartego na własności ziemi i poddaństwie chłopów.
D. proces wyrażający się w rozwoju miast i wzroście ich liczby.
Zadanie 7. (0-1)
O istotnych w epoce industrialnej wartościach informuje cytat
A. Mechanizacji towarzyszy silna synchronizacja maszyn i ludzi.
B. Zauważalną jednostką czasu staje się już nie godzina, lecz minuta.
C. Życie zurbanizowanych (...) społeczeństw biegnie w podobnym rytmie.
D. Wydajność i efektywność – pojęcia zawierające czas (...) – stają się bożyszczami.
Tekst II
Czasomierz, którego opis czytam (patek Philippe, kaliber 89), jest zegarkiem kieszon-
kowym, zabezpieczonym podwójną kopertą z osiemnastokaratowego złota i wyposażonym
w 33 funkcje. Przedstawiający go periodyk nie podaje ceny – jak sądzę, z powodu szczupłości
miejsca (choć przecież wystarczyłoby zapisać ją w miliardach, opuszczając parę zer). (...)
Mógłbym – trzymać go na stole.
Mijałyby godziny, a ja znałbym przez cały czas dzień miesiąca i tygodnia, miesiąc, rok,
dekadę i wiek, poza tym rok cyklu przestępnego, minutę i sekundę według czasu urzędowe-
go, godzinę, minutę i sekundę w innej wybranej strefie czasowej, a także temperaturę, czas
gwiezdny, fazy księżyca, porę wschodu i zachodu słońca, zrównania dnia z nocą, położenie
Słońca w zodiaku, nie mówiąc już o tym, że mógłbym poczuć rozkoszny dreszczyk, smak
nieskończoności, wpatrując się w kompletną i ruchomą mapę nieba albo unieruchamiając
i przesuwając rozmaite tarcze i wskazówki chronometru, decydując dzięki wbudowanemu
w zegarek budzikowi, kiedy zatrzymać się na chwilę. Byłbym zapomniał. Mógłbym także zobaczyć,
która godzina. Ale niby po co?
(...) Mając taki zegarek, nie musisz już przejmować się czasem zewnętrznym, gdyż
z konieczności kontrolowałeś go przez całe życie, ten zaś czas, o którym snuje swą opowieść
zegarek, przeobraża się z nieruchomego wizerunku wieczności w wieczność urzeczywistnioną,
a zatem staje się tylko bajkową złudą, wytworzoną przez to magiczne zwierciadło. (…)
Jest rzeczą oczywistą, że te urządzenia nie mają bynajmniej mówić, która godzina.
Obfitość funkcji i ich eleganckie rozplanowanie na licznych i symetrycznie umieszczonych
tarczach sprawia, że kiedy człowiek chce dowiedzieć się, iż mamy trzecią dwadzieścia, wtorek,
24 maja, musi długo śledzić wzrokiem ruch licznych wskazówek i zapisywać w notesie poja-
wiające się kolejno rezultaty. (…)
Grozi nam, że wszystkie te zegarki, podobnie jak cały dzisiejszy przemysł informatycz-
ny, mnożąc informacje, nie będą dostarczały już żadnej. Istnieje jeszcze inny opis urządzeń
informatycznych: nie podają żadnych danych poza tymi, które odnoszą się do ich wewnętrz-
nego funkcjonowania. Arcydziełem są niektóre zegarki dla pań, wyposażone w niewidoczne
wskazówki, marmurkowe cyferblaty bez zaznaczonych godzin i minut, zaprojektowane tak,
żebyśmy potrafili w najlepszym razie stwierdzić, że jest właśnie chyba przedwczoraj, jakaś
godzina między południem a północą. Tak więc (sugeruje pośrednio projektant) dama,
dla której przeznaczony jest taki zegarek, nie ma wyjścia, musi patrzeć na urządzenie głoszące
własną chwałę.
U. Eco, Jak nie wiedzieć, która godzina, [w]: Zapiski na pudełku zapałek, Poznań 1993, s. 96-99.
Zadanie 8. (0-1)
Tekst U. Eco to przykład stylu
A. publicystycznego.
B. poetyckiego.
C. potocznego.
D. popularnonaukowego.
Zadanie 9. (0-1)
Autor tekstu Jak nie wiedzieć... przede wszystkim
A. poważnie traktuje pradawną potrzebę odmierzania czasu.
B. jest zafascynowany możliwościami współczesnej techniki.
C. ironicznie komentuje stopień komplikacji współczesnej techniki.
D. wyśmiewa snobistyczne pragnienie posiadania nowoczesnych przedmiotów.
Tekst III
Salvador Dali (1904-1989), Uporczywość pamięci, Benedikt Taschen Verlag, 1992, s.67.
Tekst IV
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
Brudnopis
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................
...........................................................................................