ONG ADARNA

IB

José de la Cruz

BSED ENG 3 - A

Submitted By: Submitted To:

CONDA, JOSHUA IVAN L. MRS. NOCILLADO, RUTH
ROARING, ADELEN
SALBANA, JENELYN
 Talambuhay ni José de la Cruz

Si Jose dela Cruz (Ho·sé de·lá Kruz) o Huseng Sisiw ay isang bantog na
makata at mandudulang Tagalog noong ika-19 na siglo. Dahil sa kaniyang
kabantugan, may kuwentong nagpaturo sa kaniyang tumula si Francisco
Balagtas bago ito naging bantog na makata.
Isinilang siyá noong 21 Disyembre 1746 sa Tondo, Maynila kina Simeon
dela Cruz, isang cabeza de barangay, at kay Maria Naval. Sa edad na 8,
sinasabing bihasa na siyá sa pagsasalitâ sa Español. Kalaunan ay sumulat
siyá sa wikang Latin. Naging kritiko at sensor siyá ng komedyang Tagalog
na ipinapalabas sa Teatro de Tondo. Naging kaibigan niya ang mga taga-
simbahan dahil sa kaniya ipinasusulat at ipinawawasto ang kanilang
sermon at dahil gagap niya ang Bibliya.
Kilalá siyá bilang “Huseng Sisiw.” Ayon kay Hermenegildo Cruz, palayaw
niya iyon dahil susulat lámang siyá ng tula kapalit ng sisiw. Ayon naman
kay Jose Ma. Rivera, ang palayaw niya ay gáling sa kaniyang hilig kumain
ng sisiw. Sinasabing káya niyang tumula at bumuo ng dula nang
impromptu. Kumalat sa karatig lalawigan ang kaniyang katanyagan. Ang
mga nagnanais na maging makata at manunulat noon ay lumalapit sa
kaniya upang humingi ng payo at matuto ng sining ng pagtula. Isa diumano
sa mga ito ay ang naging bantog na si Francisco Balagtas.

Ilan sa mga isinulat niyang tulang liriko ay “Awa sa Pag-ibig,” “Singsing

ng Pag-ibig,” “Sayang na Sayang,” at “Oh…! Kaawa-awang Buhay Ko.”
Ang ilan naman sa mga isinulat niyang tulang pasalaysay ay ang mga awit
at ko- rido na Clarita, Adela at Florante, Flora at Clavela, Doce Pares de
Francia, Rodrigo de Villas, at ang popular na Historia Famoso de Bernardo
Carpio. Sumulat din siya ng komedya tulad ng La guerra civil de Granada,
Hernandez at Galisandra, Reina encantada o casamiento de fuerza, Los
dos virreyes o la copa de oro, Principe Baldovino, Conde Rodrigo de Villas,
El amor y la envidia, Don Gonzalo de Cordova, Jason at Medea, at Los
traidores de la patria. May ulat na namatay siyá noong 12 Marso 1829.
(KLL)
IBONG ADARNA

Kabuuang Buod
Nagkaroon ng malalang
sakit ang hari ng
Berbanya na si Don
Fernando dahil sa isang
masamang panaginip.
Nakita niya sa kaniyang
panaginip na pinaslang
ng dalawang buhong
ang bunso niyang anak
na si Don Pedro

at pagkatapos ay
inihulog ito sa
balon. Ayon sa
isang medikong
paham, tanging ang
awit lamang ng
Ibong Adarna ang
makakapagpagaling
ng karamdaman ng
hari.
 Inutusan ng hari ang
panganay na anak na
si Don Pedro
magtungo sa bundok
Tabor at hanapin ang
puno ng Piedras
Platas dahil dito
dumadapo ang Ibong
Adarna.

Nabigo itong mahuli ang Ibong Adarna

dahil naging bato ito nang mapatakan ng
dumi ng ibon. Sunod na inutusan ng hari si
Don Diego ngunit nabigo rin ito. Natulad
lamang siya sa sinapit ng panganay na
kapatid.
Huling inutusan ni Haring Fernando ang
paborito niyang anak na si Don Juan.

Sa kaniyang paglalakbay ay tinulungan siya

ng isang matandang ermitanyo kaya nailigtas
niya ang kaniyang mga kapatid na naging
bato.
 Nang pabalik na
sa Berbanya ay
pinagtaksilan
nina Don Pedro
at Don Diego si
Don Juan.

Binugbog nila ito at iniwang nakahandusay

sa daan habang sila ay umuwi sa kaharian
dala ang ibong Adarna.

Muling tinulungan ng ermitanyo

si Don Juan kaya ito nakabalik sa
Berbanya.
Nagalit si Don
Fernando nang
malaman ang
pagtataksil nina
Don Pedro at
Don Diego.
Napatawad
naman ito ng
hari dahil
inihingi ito ng
tawad ni Don
Juan.

Dahil sa anking ganda

ay nawili ang hari sa
ibon. Sa takot na
mawala ang ibon ay
inutusan niya ang
tatlong anak na
magbantay.
Nakatulog si Don Juan
habang nag babantay
sa ibon at
pinakawalan ng
dalawang magkapatid
ang Ibong Adarna.
 Dahil sa takot na
baka maparusahan
ng ama ay tumakas
ito at naglakbay
hanggang sa
makarating sa
Armenya upang
doon manirahan.

Doon ay
sinundan naman
siya ng kaniyang
mga kapatid.
Maya natuklasan
sila doon na
mahiwagang
balon.
Lahat sila ay nagtangkang bumaba ngunit si Don
Juan lang ang nakapagpatuloy hanggang sa
pinakailalim na bahagi.

Nang maabot ang

kailalimang bahagi ay
natuklasan niya ang
isang lugar na
malaparaiso sa
ganda.
Nakilala niya doon sina Donya Juana at
Prinsesa Leonora. Natalo niya ang mga
tagapag-bantay ng mga prinsesa katulad
ng higante at serpyente na may pitong ulo.
Inilabas niya ang mga ito sa balon ngunit
biglang naalala ni Prinsesa Leonora

ang na-iwang
singsing. Muling
bumalik si Don
Juan sa balon
upang kuhanin
ang singsing.
Nang makarating
sa baba ng balon
ay pinutol ni Don
Pedro ang lubid.
 Inutusan ni Prinsesa
Leonora ang kaniyang
alagang lobo upang
iligtas si Don Juan.
Nang makaligtas at
gumaling ang kanyang
mga sugat ay muling
nagkita si Don Juan at
ang Ibong Adarna. Inutusan ng ibon na
pumunta ang prinsipe sa Reyno delos
Cristales.

Ginabayan siya ng mga

ermitanyo at inihatid
siya ng isang olikornyo
papunta sa reyno.
Inabot siya ng isang
buwan sa paglalakbay

bago tuluyang makarating sa banyo na

paliguan ni Maria Blanca, isa sa mga prinsesa
ng Reyno delos Cristales na anak ng tusong
hari na si Salermo.
 Doon ay humarap siya sa iba't-ibang
pagsubok ni Haring Salermo upang
payagan na mapunta sakanya ang anak
na si Maria Blanca.

Sa huling
pagkakataon
ay naisahan
ng hari si
Don Juan.
Nalaman ni Maria Blanca ang plano ng
ama kaya tumakas siya kasama si Don
Juan. Dahil sa galit ay isinumpa ni
Haring Salermo na makakalimot si Don
Juan at pagtataksilan si Maria Blanca.
Nang makabalik sa kaharian ng Berbanya
ay nakalimot nga si Don Juan at inibig si
Prinsesa Leonora.

Hindi ito matanggap ni Prinsesa Maria Blanca

kung kaya't nagpanggap siya bilang
emperatris na panauhin sa kasal nina Don
Juan at Prinsesa Leonora.
Gumawa ito ng paraan upang ipaalala
sa prinsipe ang mga pagsubok na
napagdaan at pag-iibigan nilang
dalawa ngunit nanatiling tapat si Don
Juan kay Prinsesa Leonora.
 Paglaon ay
muling bumalik
ang alaala ni Don
Juan at humingi
ng tawad.
Nangako ito na
hindi na muli
magtataksil.

Ipinamana kay Don Diego

at Prinsesa Leonora ang
kaharian ng Berbanya
samantalang si Don Juan
at Maria Blanca naman
ang namuno sa Reyno
delosCristales.
 IBONG ADARNA
Ang mga Tauhan
Ibong Adarna - isang ibon na
nagtataglay ng mahiwagang
kapangyarihan na
nakapagpapagaling ng anumang
karamdaman sa sandaling
umawit at marinig ang tinig nito.

Don Fernando - hari sa kaharian

ng Berbanya na nagkaroon ng
malubhang karamdaman.

Donya Valeriana - asawa

ng hari na si Don Fernando
at ina nina Don Pedro, Don
Diego at Don Juan.
Don Diego - ikalawang
anak nina Don
Fernando at Donya
Valeriana.

Don Pedro - panganay na

anak nina Don Fernando
at Donya Valeriana.
 IBONG ADARNA
Ang mga Tauhan

Don Juan - bunsong anak

nina Don Fernando at Donya
Veleriana na may mabuting
kalooban.

Ermitanyo - siya ang nagsabi

na ang tanging
makapagpapagaling sa hari ay
ang pitong awit ng Ibong
Adarna.

Prinsesa Juana - magandang

prinsesa na nakita ni Don Juan
sa ibaba ng balon na kalaunan
ay ikinasal kay Don Diego.

Prinsesa Leonora - magandang

prinsesa na nakita ni Don Juan
sa ibaba ng balon at umibig ito
sa kanya.
 IBONG ADARNA
Ang mga Tauhan

Serpente- ang ahas na may

pitong ulo na nagbabantay
kina prinsesa Juana at
prinsesa Leonora sa ibaba ng
balon.

Higante - kasama ng serpente

na nagbabantay sa dalawang
prinsesa sa ilalim ng balon.

Lobo - ang alaga ni prinsesa

Leonora na inutusan niya
upang tulungan si Juan ng
mahulog ito sa ilalim ng
balon.

Donya Maria/ Maria Blanca-

anak ni Haring Salermo na may
taglay na kapangyarihan. Siya ay
napangasawa ni Don Juan.
 IBONG ADARNA
Ang mga Tauhan
Ermitanyo na may edad na
500 - ang ermetanyong
nagpapunta kay Don Juan sa
ikapitong bundok upang
hanapin ang isang ermitanyo
na may edad na 800.

Haring Salermo - hari ng

kaharian ng Delos Cristal.
Ama ni Donya Maria ang
nagbigay ng mga mahigpit na
pagsubok kay Don Juan.

Negrito at Negrita - ang

inilabas ni Donya Maria at
ginamit upang bumalik ang
ala-ala ni Juan.