Professional Documents
Culture Documents
MATEMATIKA
Për klasën e tretë të arsimit fillor
3
PËRMBAJTJA
Udhërrëfyes.......................................................................................................................................................... 8
Hyrje......................................................................................................................................................................10
Planifikimi vjetor...............................................................................................................................................21
Plani dymujor: shtator—tetor......................................................................................................................22
Plani dymujor: nëntor—dhjetor.................................................................................................................31
Plani tremujor: janar—shkurt—mars........................................................................................................38
Plani tremujor: prill—maj—qershor.........................................................................................................46
Mësimi 1: Numërimi dhe leximi..................................................................................................................54
Mësimi 2: Krahasimi dhe renditja e numrave.........................................................................................56
Mësimi 3: Krahasimi dhe renditja e numrave (ushtrime)...................................................................58
Mësimi 4: Mbledhja e numrave...................................................................................................................60
Mësimi 5: Mbledhja e numrave deri në 100 (ushtrime)......................................................................62
Mësimi 6: Zbritja e numrave.........................................................................................................................64
Mësimi 7: Lidhja ndërmjet mbledhjes dhe zbritjes..............................................................................66
Mësimi 8: Mbledhja dhe zbritja (ushtrime).............................................................................................68
Mësimi 9: Shumëzimi i numrave.................................................................................................................70
Mësimi 10: Vetitë e shumëzimit..................................................................................................................72
Mësimi 11: Shumëzimi i shumës dhe i ndryshimit – vetia distributive.........................................74
Mësimi 12: Shumëzimi i numrave..............................................................................................................76
Mësimi 13: Shumëzimi i numrave..............................................................................................................78
Mësim 14: Pjesëtimi.........................................................................................................................................80
Mësimi 15: Lidhja në mes të shumëzimit dhe pjesëtimit..................................................................82
Mësimi 16: Lidhja në mes të shumëzimit dhe pjesëtimit (ushtrime).............................................84
Mësimi 17: Lidhja në mes të shumëzimit dhe pjesëtimit (ushtrime).............................................86
Mësimi 18: Modele figurash.........................................................................................................................88
Mësimi 19: Vargje numrash...........................................................................................................................90
Mësimi 20: Modelet (ushtrime)..................................................................................................................92
Mësimi 21: Modeli kubik dhe plani............................................................................................................94
Mësimi 22: Bashkësitë dhe elementet......................................................................................................96
Mësimi 23: Paraqitja e bashkësive me kllapa.........................................................................................98
Mësimi 24: Nënbashkësia........................................................................................................................... 100
Mësimi 25: Elementet e përbashkëta të dy bshkësive - prerja...................................................... 102
Mësimi 26: Relacionet.................................................................................................................................. 104
Mësimi 27: Prerja, relacionet (ushtrime)................................................................................................ 106
Mësimi 28: Drejtëza, gjysmëdrejtëza dhe segmenti......................................................................... 108
Mësimi 29: Drejtëzat prerëse..................................................................................................................... 110
Mësimi 30: Drejtëzat normale................................................................................................................... 112
Mësimi 31: Drejtëzat paralele.................................................................................................................... 114
Mësimi 32: Ushtrime..................................................................................................................................... 116
Mësimi 33: Këndi dhe llojet e këndeve.................................................................................................. 118
Mësimi 34: Këndi dhe llojet e këndeve (ushtrime)............................................................................ 120
Mësimi 35 Qindëshet e mijëshes së parë............................................................................................. 122
Mësimi 36: Krahasimi i qindësheve......................................................................................................... 124
Mësimi 37: Krahasimi i qindësheve - ushtrime................................................................................... 126
Mësimi 38: Mbledhja dhe zbritja me qindëshe.................................................................................. 128
Mësimi 39: Shkrimi dhe leximi i numrave deri në 1000................................................................... 130
Mësimi 40: Shkrimi dhe leximi i numrave deri në 1000................................................................... 132
Mësimi 41: Shkrimi dhe leximi i numrave deri në 1000 – ushtrime............................................ 134
Mësimi 42: Paraqitja e numrave treshifrorë në formë të zgjeruar............................................... 136
Mësimi 43: Mbledhja dhe zbritja me qindëshe.................................................................................. 138
Mësimi 44: Mbledhja dhe zbritja me qindëshe - ushtrime............................................................. 140
Mësimi 45: Euro.............................................................................................................................................. 142
Mësimi 46 Euro – ushtrime........................................................................................................................ 144
Mësimi 47: Mbledhja dhe zbritja me qindëshe.................................................................................. 146
Mësimi 48: Zbritja e numrit njëshifror nga një numër treshifror................................................. 148
Mësimi 49: Mbledhja e numrave treshifrorë me dhjetëshe të plota........................................... 150
Mësimi 50: Zbritja e dhjetësheve të plota nga një numër treshifror..........................................152
Mësimi 51: Zbritja e dhjetësheve të plota nga një numër treshifror – ushtrime.................... 154
Mësimi 52: Mbledhja e numrave treshifrorë me një numër dyshifror........................................ 156
Mësimi 53: Zbritja e numrit dyshifror nga numri treshifror.......................................................... 158
Mësimi 54: Zbritja e numrit dyshifror nga numri treshifror - ushtrime...................................... 160
Mësimi 55: Mbledhja e numrave treshifrorë........................................................................................ 162
Mësimi 56: Zbritja e numrave treshifrorë............................................................................................. 164
Mësimi 57: Mbledhja dhe zbritja e numrave treshifrorë - ushtrime............................................ 166
Mësimi 58 Zbritja e numrave treshifrorë.............................................................................................. 168
Mësimi 59: Varësia e ndryshimit nga i zbritshmi dhe zbritësi....................................................... 170
Mësimi 60: Pandryshueshmëria e shumës dhe e ndryshimit........................................................ 172
Mësimi 61: Mbledhja e numrave treshifrorë me një numër dyshifror........................................ 174
Mësimi 62: Pozita e objekteve në rrjetin koordinativ....................................................................... 176
Mësimi 63: Koordinatat e pikave............................................................................................................. 178
Mësimi 64: Figurat simetrike ndaj një drejtëze të dhënë................................................................ 180
Mësimi 65: Zhvendosja e figurave........................................................................................................... 182
Mësimi 66: Zhvendosja e figurave - Ushtrime..................................................................................... 184
Mësimi 67: Metri dhe centimetri.............................................................................................................. 186
Mësimi 68: Decimetri................................................................................................................................... 188
Mësimi 69: Milimetri..................................................................................................................................... 190
Mësimi 70: Milimetri - Ushtrime............................................................................................................... 192
Mësimi 71: Kilometri..................................................................................................................................... 194
Mësimi 72: Kilometri..................................................................................................................................... 196
Mësimi 73: Mbledhja e numrave treshifrorë pa kalim...................................................................... 198
Mësimi 74: Mbledhja e numrave treshifrorë pa kalim - Ushtrime................................................ 200
Mësimi 75: Mbledhja e numrave treshifrorë në shtylla me një kalim......................................... 202
Mësimi 76: Mbledhja e numrave treshifrorë në shtylla me një kalim - Ushtrime................... 204
Mësimi 77: Mbledhja e numrave treshifrorë në shtylla me një kalim - Ushtrime................... 206
Mësimi 78: Mbledhja e numrave treshifrorë me dy kalime............................................................ 208
Mësimi 79: Mbledhja e numrave treshifrorë me dy kalime – Ushtrime..................................... 210
Mësimi 80: Zbritja e numrave treshifrorë pa prishje të dhjetëshes............................................. 212
Mësimi 81: Zbritja e numrave treshifrorë pa prishje të dhjetëshes - Ushtrime....................... 214
Mësimi 82: Zbritja e numrave treshifrorë me prishje të dhjetëshes........................................... 216
Mësimi 83: Zbritja e numrave treshifrorë me prishje të dhjetëshes - Ushtrime..................... 218
Mësimi 84: Zbritja e numrave treshifrorë me prishje të qindëshes............................................. 220
Mësimi 85: Zbritja e numrave treshifrorë me prishje të qindëshes - Ushtrime....................... 222
Mësimi 86: Zbritja e numrave treshifrorë me prishje të dhjetëshes dhe qindëshes............. 224
Mësimi 87: Zbritja e numrave treshifrorë me prishje të dhjetëshes dhe qindëshes - Ushtrime
............................................................................................................................................................................ 226
Mësimi 88: Zbritja e numrave treshifrorë me prishje të dhjetëshes dhe qindëshes - Ushtrime
............................................................................................................................................................................. 228
Mësimi 89: Shumëzimi i numrave me 10 dhe 100............................................................................. 230
Mësimi 90: Pjesëtimi i shumëfishave të numrit 10 me numrin 10............................................... 232
Mësimi 91: Pjesëtimi i shumëfishave të numrit 10 me numrin 10 - Ushtrime......................... 234
Mësimi 92: Shumëzimi i numrave me dhjetëshe dhe qindëshe të plota.................................. 236
Mësimi 93: Pjesëtimi i shumëfishave të numrit 10 me dhjetëshe të plota............................... 238
Mësimi 94: Pjesëtimi i shumëfishave të numrit 10 me dhjetëshe të plota............................... 240
Mësimi 95: Vetitë e shumëzimit të numrave....................................................................................... 242
Mësimi 96: Vetitë e shumëzimit të numrave....................................................................................... 244
Mësimi 97: Vetitë e shumëzimit të numrave....................................................................................... 246
Mësimi 98: Vetitë e shumëzimit të numrave....................................................................................... 248
Mësimi 99: Vetitë e shumëzimit të numrave....................................................................................... 250
Mësimi 100: Vetitë e shumëzimit të numrave..................................................................................... 252
Mësimi 101: Kilogrami dhe dekagrami.................................................................................................. 254
Mësimi 102: Kilogrami dhe dekagrami.................................................................................................. 256
Mësimi 103: Grami........................................................................................................................................ 258
Mësimi 104: Grami........................................................................................................................................ 260
Mësimi 105: Tonelata................................................................................................................................... 262
Mësimi 106: Tonelata................................................................................................................................... 264
Mësimi 107: Shumëzimi i numrave dyshifrorë me një numër njëshifror.................................. 266
Mësimi 108: Shumëzimi i numrave dyshifrorë me një numër njëshifror me një kalim....... 268
Mësimi 109: Shumëzimi i numrit dyshifror me një numër njëshifror me dy kalime............. 270
Mësimi 110: Shumëzimi i numrit dyshifror me një numër njëshifror me dy kalime............. 272
Mësimi 111: Shumëzimi i numrit treshifror pa kalim....................................................................... 274
Mësimi 112: Shumëzimi i numrit treshifror me një kalim............................................................... 276
Mësimi 113: Shumëzimi i numrit treshifror me dy kalime.............................................................. 278
Mësimi 114: Shumëzimi i numrit treshifror me dy kalime.............................................................. 280
Mësimi 115: Shumëzimi i numrit treshifror me dy kalime.............................................................. 282
Mësimi 116: Shumëzimi i numrit treshifror me dy kalime.............................................................. 284
Mësimi 117: Matja e kohës......................................................................................................................... 286
Mësimi 118: Matja e kohës......................................................................................................................... 288
Mësimi 119: Njësitë matëse të kohës..................................................................................................... 290
Mësimi 120: Njësitë matëse të kohës..................................................................................................... 292
Mësimi 121: Matja e kohës - ushtrime................................................................................................... 294
Mësimi 122: Pjesëtimi i numrave dyshifrorë me numër njëshifror.............................................. 296
Mësimi 123: Pjesëtimi i numrave dyshifror me numër njëshifror - vazhdim........................... 298
Mësimi 124: Pjesëtimi i numrave dyshifrorë me numër njëshifror - ushtrime........................ 300
Mësimi 125: Pjesëtimi i numrave treshifrorë me një numër njëshifror...................................... 302
Mësimi 126: Pjesëtimi i numrave treshifrorë me një numër njëshifror...................................... 304
Mësimi 127: Pjesëtimi i numrave treshifrorë me një numër njëshifror - vazhdim................. 306
Mësimi 128: Pjesëtimi i numrave treshifrorë me një numër njëshifror - vazhdim................. 308
Mësimi 129: Pjesëtimi i numrave treshifrorë me një numër njëshifror - vazhdim................. 310
Mësimi 130: Pjesëtimi me mbetje........................................................................................................... 312
Mësimi 131: Pjesëtimi me mbetje - vazhdim...................................................................................... 314
Mësimi 132: Pjesëtimi me mbetje - ushtrime...................................................................................... 316
Mësimi 133: Shprehjet me dy veprime.................................................................................................. 318
Mësimi 134: Shprehjet me dy veprime - ushtrime............................................................................ 320
Mësimi 135: Shprehjet shkronjore.......................................................................................................... 322
Mësimi 136: Barazimet (barazimet me mbledhje dhe zbritje)...................................................... 324
Mësimi 137: Barazimet (barazimet me shumëzim)........................................................................... 326
Mësimi 138: Barazimet (barazimet me pjesëtim).............................................................................. 328
Mësimi 139: Zgjidhje e barazimeve me mbledhje............................................................................ 330
Mësimi 140: Zgjidhja e barazimeve me zbritje................................................................................... 332
Mësimi 141: Zgjidhja e barazimeve me shumëzim dhe pjesëtim............................................... 334
Mësimi 142: Zgjidhja e barazimeve me mbledhje, zbritje, shumëzim dhe pjesëtim........... 336
Mësimi 143: Jobarazimet............................................................................................................................ 338
Mësimi 144: Grumbullimi dhe leximi i të dhënave........................................................................... 340
Mësimi 145: Grumbullimi dhe leximi i të dhënave - vazhdim....................................................... 342
Mësimi 146: Paraqitja e të dhënave........................................................................................................ 344
Mësimi 147: Paraqitja e të dhënave - vazhdim................................................................................... 346
Mësimi 148: Paraqitja dhe analiza e të dhënave - ushtrim............................................................. 348
Mësimi 149: Probabiliteti – njohuri fillestare....................................................................................... 350
Mësimi 150: Eksperimenti dhe rezultatet e pritshme (ngjarjet)................................................... 352
Mësimi 151: Eksperimenti dhe rezultatet e pritshme (ngjarjet)................................................... 354
Mësimi 152: Thyesat si pjesë të barabarta të një njësie................................................................... 356
Mësimi 153: Thyesat ekuivalente (të barabarta)................................................................................ 358
Mësimi 154: Thyesat ekuivalente (të barabarta) - ushtrime........................................................... 360
Mësimi 155: Caktimi i pjesës së një tërësie.......................................................................................... 362
Mësimi 156: Caktimi i pjesës së një tërësie.......................................................................................... 364
Mësimi 157: Caktimi i pjesës së një tërësie.......................................................................................... 366
Mësimi 158: Krahasimi i thyesave............................................................................................................ 368
Mësimi 159: Krahasimi i thyesave - ushtrime...................................................................................... 370
Mësimi 160: Mbledhja e thyesave me emërues të njëjtë................................................................ 372
Mësimi 161: Zbritja e thyesave me emërues të njëjtë...................................................................... 374
Mësimi 162: Zbritja e thyesave me emërues të njëjtë...................................................................... 376
Mësimi 163: Mbledhja dhe zbritja e thyesave me emërues të njëjtë - ushtrime.................... 378
Mësimi 164: Sipërfaqja dhe perimetri.................................................................................................... 380
Mësimi 165: Centimetri katror.................................................................................................................. 382
Mësimi 166: Centimetri katror - ushtrime............................................................................................. 384
Mësimi 167: Metri katror............................................................................................................................. 386
Mësimi 168: Perimetri.................................................................................................................................. 388
Mësimi 169: Sipërfaqja e drejtkëndëshit.............................................................................................. 390
Mësimi 170: Sipërfaqja e drejtkëndëshit - ushtrime......................................................................... 392
Mësimi 171: Trupat me qoshe................................................................................................................... 394
Mësimi 172: Trupat me qoshe - ushtrime............................................................................................. 396
Mësimi 173: Sipërfaqja e drejtkëndëshit.............................................................................................. 398
UDHËRRËFYES
për konceptimin e mësimeve model
Faqja në të majtë
Paraqitja e faqes së librit të
Këto janë të dhëna identifikuese, nxënësit, ndihmon mësuesin/en
të cilat orientojnë për mësimin. gjatë përgatitjes duke ia bërë më të
lehtë atë.
Faqja në të djathtë
Rezultatet e të nxënit të temës: Janë hartuar mbi bazën e koncepteve të përgjithshme të cilat janë pika refer-
Për mësuesin/en
uese në përzgjedhjen e përmbajtjeve mësimore për lëndën dhe rezultateve të të nxënit për këtë temë. Në
këtë rast mund të merren nga tabela e krahasimit të planeve dhe të programeve ekzistuese me Kurrikulën
Bërthamë, por edhe mund të hartohen vetë, mund të jenë një, dy, a më shumë rezultate. Një rezultat i të nx-
ënit të lëndës mësimore mund të shërbejë për një apo më shumë njësi mësimore, kjo varet nga përshkrimi i
rezultatit të të nxënit dhe nga elementet përbërëse të tij.
8
Kontributi në rezultatet për kompetencat kryesore të shkallës: Zhvillimi i kompetencave, përkatësisht në
rezultatet e tyre, bëhet përmes fushës kurrikulare e cila kontribuon në arritjen e rezultateve të kompetencave.
Të gjitha kompetencat kryesore të kurrikulës zbërthehen në rezultate të të nxënit. Ato janë pjesë e Kurrikulës
Bërthamë dhe parashihen të përvetësohen nga nxënësit, me rastin e përfundimit të shkallës së kurrikulës.
Kontributi në rezultatet e fushës së kurrikulës: Shprehin kërkesat thelbësore të arritjes në fushën kurri-
kulare, drejt zotërimit të kompetencave kryesore, në përfundim të shkallës. Ato përshkruajnë atë se çfarë
duhet të dijë, të besojë, të vlerësojë dhe të jetë i aftë për të bërë nxënësi në fund të shkallës a nivelit dhe shpre-
hin një varg domenesh, duke përfshirë: njohuritë, shkathtësitë, qëndrimet dhe vlerat. Vendosen rezultatet e të
nxënit të fushës kurrikulare, vetëm ato që reflektohen në temën mësimore.
Rezultatet e të nxënit: Rezultatet specifike të të nxënit janë ato mbi të cilat ndërtohet ora e mësimit, të cilat
përbëjnë detajimin e rezultateve të të nxënit të temës të cilat janë në koherencë me ato të fushës së kurrikulës.
Kriteret e vlerësimit/suksesit: Janë zbërthim i rezultateve të të nxënit sipas niveleve të arritjes dhe sigurojnë
vlerësim të drejtë për shkallën e zotërimit. Përcaktohen me nxënësit në klasë.
Metodologjia dhe veprimtaritë me nxënës-Hapat e zhvillimit të mësimit: Mësimi zhvillohet përmes hapave,
duke nxitur të menduarit logjik e kritik te nxënësit, duke pasur parasysh fazat e zhvillimit sipas Piazhesë.
Çfarë simbolizon modeli me tri pamje të ndryshme të ciklit të jetës së bimës së grurit në tri fazat e mësimit?
Mbillet një farë. Pasi është bërë puna themelore e fillimit, mësuesi/ja, vazhdon dhe fara e grurit lëshon rrënjë
dhe bima rritet. Kalliri i grurit është pjekur dhe përmban fara për shumë bimë të tjera; po kështu, edhe mësimi
mund të çojë në shumë veprimtari të tjera. Cikli i jetës së grurit, nga fara në tokë, në bimë, e prapë në farë,
sugjeron, gjithashtu, ciklin e vazhdueshëm të shkollimit, përmes mbështetjes në njohuritë ekzistuese, për të
ecur më tej përpara.
Kjo është faza e parë e strukturës për zhvillimin e të menduarit dhe të të nxënit; kryhen veprimtari të ndryshme
njohëse, nxënësi është i përfshirë gjallërisht në rikujtimin e asaj çka di rreth temës së mësimit, bën lidhjen e
njohurive të reja me ato që dihen. Nxënësit ndërtojnë njohuritë, konceptet, kuptimin e ri mbi dukuritë e cak-
tuara nga bazat e njohurive të mëparshme.
9
HYRJE
Konceptimi dhe ndërtimi i librit për mësuesin/en
MATEMATIKA 3
Fusha e matematikës ka si qëllim të pajisë nxënësit me modelet e të menduarit matematik, me idetë bazë
për strukturat matematikore, si dhe t’u zhvillojë atyre aftësitë për llogaritje dhe zgjidhje të problemeve në
jetën e përditshme. Matematika promovon përvetësimin themelor të koncepteve matematike, përforcim
dhe zhvillim, në identifikimin e simboleve, kryerjen e veprimeve themelore, matje me instrumente jo-
standarde dhe standarde, formën e figurave dhe trupave gjeometrikë, grumbullimin e të dhënave, lexi-
min dhe paraqitjen e grafikëve të thjeshtë, si dhe vendosjen e një baze të njohjes dhe qëndrimeve pozitive
ndaj matematikës.
Udhëzime metodologjike
Përzgjedhja e metodave është kompetencë e mësimdhënësit të fushës. Ajo bëhet në përshtatje me nevojat
dhe kërkesat e nxënësve, me natyrën e përmbajtjes tematike mësimore dhe të rezultateve të kompeten-
cave për shkallën e parë kurrikulare, me bazën didaktike dhe me nivelin e formimit të nxënësve, duke
i dhënë secilit mundësinë të shfaqë dhe të zhvillojë maksimumin e potencialit që zotëron brenda vetes.
Mësimdhënësi është i lirë të përdorë metoda mësimore bashkëkohore ndërvepruese dhe gjithëpërf-
shirëse, teknika e forma të shumëllojta të punës dhe një kompleks të tërë procedurash. Këto metoda
duhet të jenë në funksion të nxitjes së mendimit të pavarur, kritik e krijues. Metodat dhe teknikat e
punës me nxënës lipset të jenë të kombinuara dhe të shumëllojta, në funksion të arritjes së rezultateve
të të nxënit dhe të zbatimit në jetën e përditshme.
Libri që keni në duar është hartuar për t’ju pajisur me metodologjinë ndërvepruese në ndërtimin e di-
jeve dhe formimin e shkathtësive. Ai trajton temat mësimore në përputhje me “Kurrikulën Bërthamë
për klasën përgatitore dhe arsimin fillor të Kosovës” (2016) si edhe të gjitha dokumentet dhe udhëzimet
administrative në fuqi ku është mbështetur metodologjia me të gjitha elementet përbërëse, duke filluar
me kontributin në kompetencat kryesore dhe rezultatet e të nxënit të fushës, rezultatet specifike të të
nxënit të njësisë mësimore, mjetet e punës, ecurinë metodologjike të orës së mësimit e deri te vlerësimi
Për mësuesin/en
i nxënësve. Një nga risitë e këtij libri është se përmban edhe një rubrikë: Reflektim për rrjedhën e orës
mësimore.
Qëllimi i kësaj rubrike është që t’ju ndihmojë të mbani shënime për punën tuaj në klasë, arritjet, por edhe
në rastet kur nuk mund t'i arrini ato, dhe më pas të reflektoni kur të bëni përsëritje, të kontrolloni dijet
dhe të bëni vlerësimin e nxënësve, por edhe kur të zhvilloni mësimin një vit apo disa vjet më pas.
10
Në aspektin metodologjik të hartimit të modeleve orientuese për çdo orë mësimi, është bërë kujdes i
veçantë në harmonizimin e të gjitha veprimtarive. Marrëdhëniet midis rezultateve të të nxënit - pro-
cedurave të mësimdhënies dhe të nxënit - vlerësimit, përbëjnë atë që në metodologjinë e sotme quhet
‘trekëndëshi magjik’. Trekëndëshi paraqet marrëdhënien koherente midis rezultateve të të nxënit, ve-
primtaritë e mësimdhënies/të nxënit dhe vlerësimin. Këta tre komponentë janë në koherencë me njëri-
tjetrin, me qëllim që nxënësit të inkurajohen për të mësuar, të jenë pjesëmarrës aktivë në ndërtimin e
dijes dhe të shkathtësive.
Rezultatet e
të nxënit
Veprimtaritë e
mësimdhënies Vlerësimi
Burimi: Nga Metodologji e mësimdhënies, (faqe 102), B. Musai, 2014. Botuar në Tiranë: CDE
11
.
.
Burimi: Nga Psikologji edukimi, (faqe 47), A. Woolfolk, 2011. Botuar në Tiranë: CDE
Për mësuesin/en
12
Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës 2
1.
Lexon me zë drejt një tekst letrar apo joletrar, të palexuar më parë.
2. Shkruan një tekst deri në një faqe (500 fjalë) e më shumë për një temë të caktuar.
3. Dëgjon në mënyrë aktive prezantimin e tjetrit dhe merr pjesë në diskutim, duke u paraqitur me të paktën
dy ndërhyrje: pyetje, komente apo sqarime për temën e dhënë.
4. Shpreh qëndrimin për ngjarjen apo për performancën dhe emocionet e veta që i ka përjetuar gjatë shikimit
të një filmi, të një dokumentari të përshtatshëm për moshën e vet, gjatë leximit të një libri, një interpretimi muz-
ikor, një ekspozite, një recitimi apo dramatizimi, në njërën nga format shprehëse, si: me të folur, me shkrim, me
vizatim, me mimikë, me lëvizje etj.
5. Merr pjesë në organizimin e një shfaqjeje artistike në harmoni me moshën e vet, duke përdorur forma të
ndryshme të të shprehurit.
6.
Identifikon personazhet kryesore të një tregimi, drame, filmi, kënge apo ndonjë ngjarjeje nga jeta, bën dallimin e
tyre duke bërë një listë me vetitë që i pëlqejnë dhe që nuk i pëlqejnë tek ata, diskuton rreth tyre, performon rolin
e njërit prej personazheve në bashkëveprim me moshatarë.
7. Shpreh në formë verbale dhe të shkruar, fjali të thjeshta në gjuhë të huaj dhe përkthen në gjuhë amtare fjali të tjera
të thjeshta që i dëgjon nga mjetet auditive, audiovizuale apo nga mësimdhënësi në gjuhë të huaj të dhëna si detyrë.
8. Prezanton një temë të caktuar para të tjerëve në kohëzgjatje deri në 10 minuta duke përdorur TIK-un apo te-
knologji tjetër, u përgjigjet pyetjeve të bëra nga të tjerët si dhe bën pyetje gjatë dhe pas prezantimit, për të vazh-
duar më tej me kërkimin e informatave të tjera.
1. Identifikon veçoritë e përbashkëta dhe dalluese ndërmjet objekteve, qenieve të gjalla, dukurive apo ngjarjeve, të
dhëna në detyrë; i paraqet ato para të tjerëve përmes njërës nga format shprehëse.
2. Identifikon çështjet e njëjta, dalluese ose kryesore të një teme apo ngjarjeje të njëjtë, por të nxjerra nga dy a më
shumë burime të ndryshme të informacionit (tekst mësimor, gazetë, internet, burime njerëzore apo burime të
tjera).
3. Paraqet për diskutim argumentet për pajtueshmërinë ose kundërshtimin për një mendim e qëndrim të shprehur
apo sjellje të manifestuar nga një apo më shumë persona (në klasë/shkollë apo jashtë saj).
4. Zgjidh problemin dhe detyrën e dhënë nga gjuha, aritmetika, gjeometria, shkenca e natyrës, shoqëria ose fusha
të tjera dhe jep një shembull e më shumë nga jeta e përditshme kur një qasje e tillë mund të përdoret në situata
të ngjashme.
5. Ndërton tekste, objekte, animacione apo gjëra të tjetra në bazë të imagjinatës duke përdorur me kujdes
udhëzimet dhe elementet apo materialet e dhëna.
6. Përshkruan dukurinë e caktuar (natyrore, shoqërore-historike) në njërën nga format shprehëse, duke veçuar
ndryshimet që ndodhin apo kanë ndodhur në mjedisin që e rrethon e që janë rrjedhojë e kësaj dukurie.
7. Paraqet dhe arsyeton me argumente mënyrën e zgjidhjes së një problemi/detyre të caktuar të fushave të ndryshme
(matematikore, gjuhësore, të shkencave të natyrës, shoqërore, të arteve, shëndetësore etj.) në kohëzgjatje prej 6-10
minuta.
8. Dallon lëndët, trupat, objektet, dukuritë natyrore apo shoqërore të dhëna në detyrë sipas karakteristikave (për-
Për mësuesin/en
bërjes, vetive, shndërrimeve apo pozitave në kohë e hapësirë) dhe bashkëveprimit të tyre.
13
III. Kompetenca e të nxënit – Nxënës i suksesshëm
1. Parashtron pyetje që nxisin debat për temën/problemin e dhënë dhe u jep përgjigje pyetjeve të bëra nga të tjerët
përmes njërës nga format e shprehjes.
2.
Shfrytëzon burime të ndryshme të informacionit me rastin e përgatitjes së një teme të caktuar.
3. Identifikon dhe krahason informatat e njohura me ato të panjohura për një temë, çështje apo ngjarje të caktuar,
duke përdorur teknika të ndryshme (p.sh., duke i shënjuar me shenja të ndryshme).
4. Ndjek udhëzimet e dhëna në libër apo në burime të tjera për të realizuar një veprim, aktivitet apo detyrë
konkrete që kërkohet prej tij/saj.
5.
Krahason përparimin e vet me përvojën paraprake gjatë kryerjes së një detyre apo një aktiviteti të caktuar.
6. Përdor dosjen personale si mjet për identifikimin e përparësive dhe mangësive të veta në fusha të caktuara dhe
bën një plan për mënyrën e korrigjimeve të nevojshme.
7. Identifikon cilësitë e veta që i posedon dhe cilësitë e nevojshme që duhet t’i zhvillojë për të nxënë një detyrë apo
aktivitetet të caktuar dhe për të bashkëpunuar me të tjerët.
8. Menaxhon sjelljet e veta, materialet/mjetet dhe kohën që ka në dispozicion gjatë kryerjes së një detyre/aktiviteti
individual apo të përbashkët në klasë/shkollë apo jashtë saj.
9. Përdor dhe zbaton në mënyrë efektive informatën/njohurinë për zgjidhjen e një problemi/detyre të caktuar
përmes shfrytëzimit të TIK-ut apo teknologjisë tjetër, prezanton përvojën e vet para të tjerëve për 6-10 minuta.
IV. Kompetenca për jetë, për punë dhe për mjedis – Kontribues produktiv
1. Përgatit një autobiografi në të cilën prezanton veten me të dhënat personale dhe me prirjet për fusha të caktuara
duke i gjetur të përbashkëtat me profesionet e dëshiruara.
2. Përgatit një plan pune për një javë dhe specifikon aktivitetet më me prioritet duke arsyetuar përzgjedhjen e tyre.
3. Përgatit një projekt të vogël duke veçuar aktivitetet kryesore për një çështje që e preokupojnë atë, shkollën apo
lagjen dhe përcakton elementet e tjera që e bëjnë më të zbatueshëm, si: kohën, vendin, materialet, mjetet e nevo-
jshme për bërjen/kryerjen e tyre etj.
4. Diskuton në grup për gjendjen e mjedisit që e rrethon, të incizuar më parë (si: vëzhgim, fotografim etj.) dhe bën
një listë në bashkëpunim me anëtarët e grupit për aktivitetet e mundshme për mbikëqyrjen dhe përmirësimin e
gjendjes.
5. Debaton me moshatarë për mënyrën e sjelljes së nxënësve në klasë-laborator, në shkollë dhe në mjedise të tjera
apo për një grup të caktuar njerëzish për një situatë të caktuar duke mbrojtur idetë e veta me shembuj konkretë.
6. Identifikon ushqimet më të shpeshta, materialet e tjera shpenzuese të familjes apo harxhimet vetjake dhe llogarit
shpenzimet për një javë, të dhënat e gjetura i paraqet në formë tabelare/grafike apo në një formë tjetër.
7. Lexon etiketën, udhëzuesin e produkteve të ndryshme (rrobave, ushqimit, barnave apo të teknikës) dhe jep sqa-
rim për prejardhjen, përmbajtjen, përdorimin, mënyrën e mirëmbajtjes apo për rreziqet në rast mospërdorimi
të drejtë-adekuat.
8. Paraqet në formë tabelare, grafike, të vizatimit apo në një formë tjetër, aktivitetet e kujdesit që i bën ndonjë qe-
nieje të gjallë, të cilat i mundësojnë zhvillimin, rritjen apo ruajtjen e shëndetit të tij/saj.
Për mësuesin/en
14
V. Kompetenca personale – Individ i shëndoshë
1. Prezanton para të tjerëve mënyrën e zbatimit të rregullave themelore të higjienës personale (fizike, të veshm-
bathjes, të gjësendeve personale) dhe të higjienës së mjedisit, ku jeton dhe vepron, përmes formave të ndryshme
të shprehjes.
2. Merr pjesë në aktivitete fizike-lojëra lëvizore dhe në lojëra sportive, bën përpjekje për arritjen e standardeve të
përcaktuara, luan drejt, menaxhon emocionet e veta dhe prezanton para të tjerëve gjendjen fizike dhe shpirtërore
pas realizimit të një aktiviteti fizik apo loje sportive.
3. Përgatit një listë (me njërën nga format e shprehjes, shkrim, vizatim etj.) me ushqime të cilat i konsumon familja
duke i renditur ato sipas kalorisë dhe më pas i klasifikon në ushqime të shëndetshme dhe më pak të shëndetshme.
4. Lexon të dhënat në paketim të ushqimit dhe diskuton në grup për këto të dhëna (vlerat ushqyese, afatet e
prodhimit etj.).
5. Identifikon përparësitë dhe mangësitë e personalitetit të vet dhe jep mendime për mënyrën e përmirësimit, në
forma të ndryshme shprehëse.
6. Propozon alternativa për zgjidhjen konstruktive të një konflikti ndërpersonal, duke i analizuar paraprakisht me
kujdes rrethanat që kanë shkaktuar konfliktin, ndan përvojat, mendimet dhe ndjenjat e veta me anëtarët e grupit.
7. Dallon dhe përshkruan rolet e personave dhe shërbimeve të nevojshme për kërkimin e ndihmës në situata të
caktuara të rrezikut të shëndetit të vet, fizik dhe mendor.
8. Bashkëpunon në mënyrë aktive me të gjithë moshatarët (pavarësisht prejardhjes së tyre, aftësive dhe nevojave të
veçanta) për arritjen e një qëllimi të përbashkët (projekti/aktiviteti në bazë klase/shkolle apo jashtë saj).
9. Përkujdeset për mjedis të shëndoshë në rrethanat në të cilat realizon një aktivitet të caktuar duke i krijuar vetes
dhe pjesëmarrësve të tjerë kushte të përshtatshme të punës (ajrosje, shfrytëzim të dritës, shfrytëzim maksimal të
hapësirës, mbajtje të pastërtisë, mbajtje të rregullt të sendeve që e rrethojnë etj.).
1. Paraqet në forma të ndryshme të drejtat dhe përgjegjësitë e pjesëtarëve të familjes së vet dhe i diskuton ato me
të tjerët, më pas i krahason me të drejtat dhe përgjegjësitë e nxënësve, mësuesve dhe stafit menaxhues në shkollë
apo me pjesëtarët e ndonjë institucioni.
2. Shpreh, dëgjon dhe respekton mendimin e secilit anëtar dhe bashkërisht vendos për mënyrat e përfundimit të
një aktiviteti të përbashkët.
3. Propozon vlera shoqërore, që janë të rëndësishme të kultivohen në klasë, në shkollë apo në familje (si p.sh.,
besimi i ndërsjellë, toleranca, solidariteti, respekti-mirësjellja etj.) dhe me shembull konkret përshkruan ndonjë
situatë ku gjen shprehje ndonjëra nga ato.
4. Manifeston veprime që shprehin mirësjellje në situata të ndryshme dhe me shembull konkret tregon përdorimin
e tyre në klasë/shkollë, në familje e në komunitet.
5. Propozon dhe ndan mendimin me shokët/shoqet e klasës për procedurën e zgjedhjes së anëtarëve të grupeve të
aktiviteteve të ndryshme me karakter mësimor, të këshillave në klasë apo në shkollë, përbërjen dhe rolin e tyre.
6. Merr pjesë në hartimin e rregullave të lojës, në klasë, në shkollë (p.sh., si propozues rregullash, menaxhues i
propozimeve nga të tjerët etj.) dhe argumenton rëndësinë e respektimit të ndonjërës rregull të propozuar në
forma të ndryshme të shprehjes, duke parashikuar pasojat e moszbatimit të saj.
7. Identifikon dy e me shumë organizime shoqërore dhe përshkruan (në formë të shkruar apo në ndonjë formë
tjetër) mënyrat/mundësitë se si njerëzit e ndryshëm me përvoja të ndryshme mund të organizojnë diçka të për-
bashkët.
8. Prezanton në mënyrë kronologjike ndryshimet e familjes dhe të rrethit në aspekte të ndryshme (si: objektet e
Për mësuesin/en
9. Paraqet me shembuj konkretë sjelljet që duhen manifestuar në rast rreziku nga fatkeqësitë natyrore apo të kri-
juara nga njeriu, si: zjarri, vërshimi, tërmeti, komunikimi me njerëz të panjohur etj.
15
REZULTATET E TË NXËNIT TË FUSHËS SË MATEMATIKËS Shkalla 2
NJOHURITË, TË KUPTUARIT DHE SHKATHTËSITË që zhvillohen te nxënësi/ja përmes përvo-
I.
jave mësimore që ndërlidhen me:
1. Zgjidhjen e problemeve;
4. Lidhjet matematike;
5. Përfaqësimin matematik;
1. Zgjidhja e problemeve:
Zgjidhja e problemeve është një proces që zhvillon njohuritë e nxënësve në matematikë përmes detyrave ku rezul-
tati dhe procedura e zgjidhjes nuk është e njohur më parë. Nxënësi ndërton njohuri, përshkruan dhe zgjidh situata
problemore që krijohen brenda matematikës dhe në kontekste nga fushat e tjera si dhe nga përvojat e përbashkëta
të jetës së përditshme. Nxënësit i mundësohet që të zbatojë dhe të përshtatë një shumëllojshmëri të strategjive për
të zgjidhur problemet.
Nxënësi/ja:
1. Identifikon kërkesat e problemeve të thjeshta.
2. Përdor mjete dhe metoda themelore për arritje të rezultateve gjatë matjeve të objekteve në klasë dhe në jetën e
përditshme.
5. Bën vrojtime dhe hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shprehive matematike.
Arsyetimi është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësve në matematikë përmes konjukturave matematike,
nxjerrjes së konkluzioneve logjike, hipotezës dhe të të menduarit të tyre kritik, justifikimit të ideve, analizimit të
provave dhe ndërtimit të argumenteve. Nxënësve u mundësohet përdorimi për arsyetimin, argumentimin dhe
vërtetimin si aspekte themelore të matematikës.
Nxënësi/ja:
1. Nxjerr rregullat, arsyeton konceptet dhe modelet e thjeshta matematikore, për të hapur rrugën për koncepte të
reja;
2. Zhvillon dhe zbaton shprehi të arsyetimit, si: klasifikimi, dallimi i marrëdhënieve, përdorimi empirik i kundër-
shembullit;
16
3. Komunikimi në/përmes matematikë/s
Komunikimi matematik është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për t`i shprehur idetë matematike me
rrjedhje logjike, që i justifikon ato në audiencë dhe në shoqëri përmes të folurit dhe të shkruarit për atë që e bëjnë
me simbole, terma, grafikë, modele dhe shprehje matematikore.
Nxënësve u mundësohet përdorimi i komunikimit nëpërmjet shenjave, të folurit, të lexuarit, të shkruarit, diskuti-
mit, të dëgjuarit dhe të pyeturit për të organizuar dhe qartësuar të menduarin matematik.
Nxënësi/ja:
1. Përdor gjuhën natyrore dhe simbolet matematikore për të organizuar faktet, konceptet, idetë dhe veprimet
themelore në matematikë; për të diskutuar me bashkëmoshatarët për rezultatet dhe sfidat e punës së tij;
2. Përforcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, të përshtatshme për matematikën duke parashtruar, pranu-
ar dhe përgjigjur pyetjeve;
4. Komunikon të menduarin e tij matematik (nëpërmjet të lexuarit, të shkruarit, diskutimit, të dëgjuarit, të pyetu-
rit) duke përdorur: gjuhën e përditshme, fjalorin fillestar matematik, paraqitje të ndryshme;
6. Krijon paraqitje të koncepteve matematike me mjete konkrete, vizatime, numra, simbole, tabela, diagrame;
4. Lidhjet në matematikë
Lidhja matematike është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për t`i lidhur idetë dhe njohuritë matematike,
brenda fushës së matematikës dhe jashtë saj. Nxënësve u mundësohet për të njohur dhe për të përdorur lidhjet e
ideve matematikore, për të kuptuar se si idetë matematikore ndërtohen njëra mbi tjetrën dhe për të prodhuar një
tërësi koherente, si dhe zbatimi i matematikës në kontekste brenda dhe jashtë fushës së matematikës.
Nxënësi/ja:
1. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në
shtatëshifrorë, të formave 2D dhe objekteve 3D;
2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e
tjera, sportet etj.;
5. Përfaqësimet matematike
Përfaqësimi matematik është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për të përfaqësuar objektet matematikore
dhe veprimet, duke përfshirë numra, forma dhe marrëdhëniet. Përfaqëson dhe analizon situata dhe struktura
matematikore. Nxënësve u mundësohet për të krijuar dhe për të përdorur përfaqësitë për të organizuar, regjistruar
dhe komunikuar idetë matematikore, zgjidhur, përkthyer dhe zbatuar përfaqësimet që kanë të bëjnë me zgjidhje
problemash matematikore, përdorur përfaqësimet për modele dhe interpretime të fenomeneve sociale, natyrore
dhe matematikore.
Nxënësi/ja:
1. Identifikon rregullat themelore për njehsimet me numra; kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e
Për mësuesin/en
17
6. Modelimi matematik
Modelimi matematik është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për të kuptuar format, modelet në kontekste
të ndryshme, marrëdhëniet dhe funksionet, paraqitjen dhe analizimin e strukturave matematikore. Nxënësve u
mundësohet për të krijuar dhe për të përdorur modele të ndryshme, për të paraqitur modelet dhe rolin e tyre në
kontekst, për të përdorur modelet për të përfaqësuar dhe për të kuptuar marrëdhëniet sasiore, interpretuar me
modele fenomenet sociale, natyrore dhe matematikore.
Nxënësi/ja:
1. Përshkruan dhe krijon modele duke përdorur veprimet themelore matematikore në situata të përditshme (p.sh.,
ekonomisë familjare, statistika elementare për jetë etj.), që lidhen me numrat deri në gjashtëshifrorë, format 2D
dhe objektet 3D;
3. Kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e problemeve nga matematika dhe jeta e përditshme.
Të menduarit matematik është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për të parashtruar pyetje dhe pritjet nga
përgjigjet e mundshme. Nxënësve u mundësohet për t'u ndërgjegjësuar për mënyrën, formën, qasjen dhe për llojet
e pyetjeve që e karakterizojnë matematikën si dhe llojet e përgjigjeve të pritshme.
Nxënësi/ja:
1. Demonstron të menduar të pavarur dhe shprehi pune; forcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, rele-
vante për matematikën, duke parashtruar, duke pranuar dhe duke iu përgjigjur pyetjeve.
Përdorimi i teknologjisë është një proces që zhvillon njohuritë dhe aftësitë e nxënësve për të përmbushur rezulta-
tet e të nxënit të fushës së matematikës dhe ta bëjë të suksesshëm edhe përtej shkollës. Nxënësve u mundësohet
për të përdorur teknologjinë si mjet për të zgjidhur apo verifikuar zgjidhjet si dhe për të mbledhur, komunikuar e
zbuluar informacione.
Nxënësi/ja:
1. Interesimi për matematikën - nëse ata e shohin atë si të dobishme në jetën reale;
2. Gatishmëria për t'u angazhuar në matematikë ka të bëjë me qëndrimet emocionale dhe besimin personal që e
shpie nxënësin drejt përfitimit.
Për mësuesin/en
18
II. VLERAT DHE QËNDRIMET që zhvillohen
Qëndrimet e individit, bindjet dhe emocionet luajnë një rol të rëndësishëm në interesimin e tij, përgjigjen ndaj
matematikës dhe përdorimin e saj në jetën e tij. Qëndrimet e nxënësve ndaj matematikës i vendosin ata drejt
angazhimit produktiv të tyre në matematikë, si:
1. Interesimi për matematikën - nëse ata e shohin atë si të dobishme në jetën reale.
2. Gatishmëria për t'u angazhuar në matematikë ka të bëjë me qëndrimet emocionale dhe besimin personal që e
shpie nxënësin drejt përfitimit.
a. Kurioziteti;
g. Organizimi i të menduarit;
l. Kritikat konstruktive;
m. Pavarësia në mendime;
t. Vullneti;
u. Toleranca;
19
III. AFTËSITË DHE SHKATHTËSITË që zhvillohen:
1. Identifikim;
2. Përshkrim;
3. Zbatim;
4. Njehsim;
5. Matje;
6. Vlerësim;
7. Skicim;
8. Krijim modelesh;
Numrat, algjebra dhe funksioni, forma, hapësira, matja dhe gjeometria, përpunimi i shënimeve dhe probabiliteti;
5. Hapësira – objektet gjeometrike dhe trupat e rregullt gjeometrikë (kubi, kuboidi, piramida, prizmi dhe sfera);
7. Të dhënat (elemente themelore të statistikës) grumbullim të shënimeve, mostra, prova, mesi aritmetik.
Për mësuesin/en
20
Planifikimi vjetor i temave mësimore për fushën e kurrikulës: Matematikë Klasa III
Rezultatet e
kurrikulare
kompetencave
GJYSMËVJETORI I GJYSMËVJETORI II
(Rezultatet e të
nxënit për
shtator—tetor nëntor—dhjetor janar—shkurt—mars prill—maj—qershor shkallë)
Kompetenca për
jetë, për punë dhe
për mjedis IV.1,
IV.2, Iv.3, IV.4,
IV.5, IV.6, IV.7.
Matematikë
Kompetenca
personale V.1, V.2,
V.3, V.4, V.5, V.6,
V.7, V.8
Kompetenca qytet-
areVI.1,VI.2,VI.
3,VI.4,VI.5,VI.6,
VI.7,VI.8
Për mësuesin/en
21
PLANI DYMUJOR: SHTATOR—TETOR
Lënda mësimore: Matematikë
Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës që synohet të arrihen përmes shtjellimit
të temës/temave: I. Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit – Komunikues efektiv
1. Lexon me zë drejt një tekst letrar apo joletrar, të palexuar më parë.
2. Shkruan një tekst deri në një faqe (500 fjalë) e më shumë për një temë të caktuar.
3. Dëgjon në mënyrë aktive prezantimin e tjetrit dhe merr pjesë në diskutim, duke u paraqitur me të paktën dy
ndërhyrje; pyetje, komente apo sqarime për temën e dhënë.
4. Shpreh qëndrimin për ngjarjen apo për performancën dhe emocionet e veta që i ka përjetuar gjatë shikimit të
një filmi, të një dokumentari të përshtatshëm për moshën e vet, gjatë leximit të një libri, një interpretimi muz-
ikor, një ekspozite, një recitimi apo dramatizimi, në njërën nga format shprehëse, si: me të folur, me
shkrim, me vizatim, me mimikë, me lëvizje etj.
5. Merr pjesë në organizimin e një shfaqjeje artistike në harmoni me moshën e vet, duke përdorur forma të
ndryshme të të shprehurit.
6. Identifikon personazhet kryesore të një tregimi, drame, filmi, kënge apo ndonjë ngjarjeje nga jeta, bën dallimin
e tyre duke bërë një listë me vetitë që i pëlqejnë dhe që nuk i pëlqejnë tek ata, diskuton rreth tyre, performon
rolin e njërit prej personazheve në bashkëveprim me moshatarë.
7. Shpreh, në formë verbale dhe të shkruar, fjali të thjeshta në gjuhë të huaj dhe përkthen në gjuhë amtare fjali të
tjera të thjeshta që i dëgjon nga mjetet auditive, audiovizuale apo nga mësimdhënësi në gjuhë të huaj të dhëna
si detyrë.
8. Prezanton një temë të caktuar para të tjerëve në kohëzgjatje deri në 10 minuta duke përdorur TIK-un apo
teknologji tjetër, u përgjigjet pyetjeve të bëra nga të tjerët si dhe bën pyetje gjatë dhe pas prezantimit, për të
vazhduar më tej me kërkimin e informatave të tjera.
1. Identifikon veçoritë e përbashkëta dhe dalluese ndërmjet objekteve, qenieve të gjalla, dukurive apo ngjarjeve, të
dhëna në detyrë; i paraqet ato para të tjerëve përmes njërës nga format shprehëse.
2. Identifikon çështjet e njëjta, dalluese ose kryesore të një teme apo ngjarjeje të njëjtë, por të nxjerra nga dy a më shumë
burime të ndryshme të informacionit (tekst mësimor, gazetë, internet, burime njerëzore apo burime të tjera).
3. Paraqet për diskutim argumentet për pajtueshmërinë ose kundërshtimin për një mendim e qëndrim të shpre-
hur apo sjellje të manifestuar nga një apo më shumë persona (në klasë/shkollë apo jashtë saj).
4. Zgjidh problemin dhe detyrën e dhënë nga gjuha, aritmetika, gjeometria, shkenca e natyrës, shoqëria ose fusha
të tjera dhe jep një shembull e më shumë nga jeta e përditshme kur një qasje e tillë mund të përdoret në situata
të ngjashme.
5. Ndërton tekste, objekte, animacione apo gjëra të tjetra në bazë të imagjinatës duke përdorur me kujdes ud-
hëzimet dhe elementet apo materialet e dhëna.
6. Përshkruan dukurinë e caktuar (natyrore, shoqërore - historike) në njërën nga format shprehëse, duke veçuar
ndryshimet që ndodhin apo kanë ndodhur në mjedisin që e rrethon e që janë rrjedhojë e kësaj dukurie.
Për mësuesin/en
7. Paraqet dhe arsyeton me argumente mënyrën e zgjidhjes së një problemi/detyre të caktuar të fushave të
ndryshme (matematikore, gjuhësore, të shkencave të natyrës, shoqërore, të arteve, shëndetësore... etj.) në
kohëzgjatje prej 6-10 minutash.
8. Dallon lëndët, trupat, objektet, dukuritë natyrore apo shoqërore të dhëna në detyrë sipas karakteristikave
(përbërjes, vetive, shndërrimeve apo pozitave në kohë e hapësirë dhe bashkëveprimit) të tyre.
22
III. Kompetenca e të nxënit – Nxënës i suksesshëm
1. Parashtron pyetje që nxisin debat për temën/problemin e dhënë dhe u jep përgjigje pyetjeve të bëra nga të
tjerët përmes njërës nga format e shprehjes.
3. Identifikon dhe krahason informatat e njohura me ato të panjohura për një temë, çështje apo ngjarje të caktu-
ar duke përdorur teknika të ndryshme (p.sh., duke i shënjuar me shenja të ndryshme).
4. Ndjek udhëzimet e dhëna në libër apo në burime të tjera për të realizuar një veprim, aktivitet apo detyrë
konkrete që kërkohet prej tij/saj.
5. Krahason përparimin e vet me përvojën paraprake gjatë kryerjes së një detyre apo një aktiviteti të caktuar.
6. Përdor dosjen personale si mjet për identifikimin e përparësive dhe mangësive të veta në fusha të caktuara
dhe bën një plan për mënyrën e korrigjimeve të nevojshme.
7. Identifikon cilësitë e veta që i posedon dhe cilësitë e nevojshme që duhet t’i zhvillojë për të nxënë një detyrë
apo aktivitetet të caktuar dhe për të bashkëpunuar me të tjerët.
8. Menaxhon sjelljet e veta, materialet/mjetet dhe kohën që ka në dispozicion gjatë kryerjes së një detyre/ aktivi-
teti individual apo të përbashkët në klasë/shkollë apo jashtë saj.
9. Përdor dhe zbaton në mënyrë efektive informatën/njohurinë për zgjidhjen e një problemi/detyre të caktuar
përmes shfrytëzimit të TIK-ut apo teknologjisë tjetër, prezanton përvojën e vet para të tjerëve për 6-10 minuta.
IV. Kompetenca për jetë, për punë dhe për mjedis – Kontribues produktiv
1. Përgatit një autobiografi në të cilën prezanton veten me të dhënat personale dhe me prirjet për fusha të caktuara
duke i gjetur të përbashkëtat me profesionet e dëshiruara.
2. Përgatit një plan pune për një javë dhe specifikon aktivitetet më me prioritet duke arsyetuar përzgjedhjen e tyre.
3. Përgatit një projekt të vogël duke veçuar aktivitetet kryesore për një çështje që e preokupojnë atë, shkollën apo
lagjen dhe përcakton elementet e tjera që e bëjnë më të zbatueshëm, si: kohën, vendin, materialet, mjetet e
nevojshme për bërjen/kryerjen e tyre etj.
4. Diskuton në grup për gjendjen e mjedisit që e rrethon, të incizuar më parë (si: vëzhgim, fotografim etj.) dhe bën
një listë në bashkëpunim me anëtarët e grupit për aktivitetet e mundshme për mbikëqyrjen dhe përmirësimin
e gjendjes.
5. Debaton me moshatarë për mënyrën e sjelljes së nxënësve në klasë-laborator, në shkollë dhe në mjedise të tjera
apo për një grup të caktuar njerëzish për një situatë të caktuar duke mbrojtur idetë e veta me shembuj konkretë.
6. Identifikon ushqimet më të shpeshta, materialet e tjera shpenzuese të familjes apo harxhimet vetjake dhe llo-
garit shpenzimet për një javë, të dhënat e gjetura i paraqet në formë tabelare/grafike apo në një formë tjetër.
7. Lexon etiketën, udhëzuesin e produkteve të ndryshme (rrobave, ushqimit, barnave apo të teknikës) dhe jep sqa-
rim për prejardhjen, përmbajtjen, përdorimin, mënyrën e mirëmbajtjes apo për rreziqet në rast mospërdorimi
të drejtë-adekuat.
8. Paraqet në formë tabelare, grafike, të vizatimit apo në një formë tjetër, aktivitetet e kujdesit që i bën ndonjë
qenieje të gjallë, të cilat i mundësojnë zhvillimin, rritjen apo ruajtjen e shëndetit të tij/saj.
Për mësuesin/en
23
V. Kompetenca personale – Individ i shëndoshë
1. Prezanton para të tjerëve mënyrën e zbatimit të rregullave themelore të higjienës personale (fizike, të veshm-
bathjes, të gjësendeve personale) dhe të higjienës së mjedisit, ku jeton dhe vepron, përmes formave të ndryshme
të shprehjes.
2. Merr pjesë në aktivitete fizike-lojëra lëvizore dhe në lojëra sportive, bën përpjekje për arritjen e standardeve të
përcaktuara, luan fer, menaxhon emocionet e veta dhe prezanton para të tjerëve gjendjen fizike dhe shpirtërore
pas realizimit të një aktiviteti fizik apo loje sportive.
3. Përgatit një listë (me njërën nga format e shprehjes, shkrim, vizatim etj.) me ushqime të cilat i konsumon
familja duke i renditur ato sipas kalorisë dhe më pas i klasifikon në ushqime të shëndetshme dhe më pak të
shëndetshme.
4. Lexon të dhënat në paketim të ushqimit dhe diskuton në grup për këto të dhëna (vlerat ushqyese, afatet e
prodhimit etj.).
5. Identifikon: përparësitë dhe mangësitë e personalitetit të vet dhe jep mendime për mënyrën e përmirësimit,
në forma të ndryshme shprehëse. me kujdes rrethanat që kanë shkaktuar konfliktin, ndan përvojat, mendimet
dhe ndjenjat e veta me anëtarët e grupit.
7. Dallon dhe përshkruan rolet e personave dhe shërbimeve të nevojshme për kërkimin e ndihmës në situata të
caktuara të rrezikut të shëndetit të vet, fizik dhe mendor.
8. Bashkëpunon në mënyrë aktive me të gjithë moshatarët (pavarësisht prejardhjes së tyre, aftësive dhe nevojave të
veçanta) për arritjen e një qëllimi të përbashkët (projekti/aktiviteti në bazë klase/shkolle apo jashtë saj).
9. Përkujdeset për mjedis të shëndoshë në rrethanat në të cilat realizon një aktivitet të caktuar duke i krijuar vetes
dhe pjesëmarrësve të tjerë kushte të përshtatshme të punës (ajrosje, shfrytëzim të dritës, shfrytëzim maksimal
të hapësirës, mbajtje të pastërtisë, mbajtja e rregullt e sendeve që e rrethojnë etj.).
1. Paraqet në forma të ndryshme të drejtat dhe përgjegjësitë e pjesëtarëve të familjes së vet dhe i diskuton ato me
të tjerët, më pas i krahason me të drejtat dhe përgjegjësitë e nxënësve, mësuesve dhe stafit menaxhues në shkollë
apo me pjesëtarët e ndonjë institucioni.
2. Shpreh, dëgjon dhe respekton mendimin e secilit anëtar dhe bashkërisht vendos për mënyrat e përfundimit të
një aktiviteti të përbashkët.
3. Propozon vlera shoqërore, që janë të rëndësishme të kultivohen në klasë, në shkollë apo në familje (si p.sh.
besimi i ndërsjellë, toleranca, solidariteti, respekti-mirësjellja etj.) dhe me shembull konkret përshkruan ndonjë
situatë ku gjen shprehje ndonjëra nga ato.
3. Manifeston veprime që shprehin mirësjellje në situata të ndryshme dhe me shembull konkret tregon përdorim-
in e tyre në klasë/shkollë, në familje e në komunitet.
4. Propozon dhe ndan mendimin me shokët/shoqet e klasës për procedurën e zgjedhjes së anëtarëve të grupeve të
aktiviteteve të ndryshme me karakter mësimor, të këshillave në klasë apo në shkollë, përbërjen dhe rolin e tyre.
5. Merr pjesë në hartimin e rregullave të lojës, në klasë, në shkollë (p.sh., si propozues rregullash, menaxhues i
propozimeve nga të tjerët etj.) dhe argumenton rëndësinë e respektimit të ndonjërës rregull të propozuar në
forma të ndryshme të shprehjes, duke parashikuar pasojat e moszbatimit të saj.
6. Identifikon dy e me shumë organizime shoqërore dhe përshkruan (në formë të shkruar apo në ndonjë formë
tjetër) mënyrat/mundësitë se si njerëzit e ndryshëm me përvoja të ndryshme mund të organizojnë diçka të
përbashkët.
7. Prezanton në mënyrë kronologjike ndryshimet e familjes dhe të rrethit në aspekte të ndryshme (si: objektet e
banimit, festat, veshjet, ushqimet-mënyra e të ushqyerit, menaxhimi i ekonomisë familjare, të drejtat, përgjeg-
Për mësuesin/en
jësitë dhe vendimmarrja në familje etj.) ose disa nga personalitetet dhe ngjarjet kryesore të popullit të vet, duke
e dalluar të tashmen nga e kaluara.
8. Paraqet me shembuj konkretë sjelljet që duhet manifestuar në rast rreziku nga fatkeqësitë natyrore apo
të krijuara nga njeriu, si: zjarri, vërshimi, tërmeti, komunikimi me njerëz të panjohur etj.
24
Rezultatet e të nxënit të fushës kurrikulare të shkallës që synohet të arrihen përmes shtjellimit të
temës/temave:
1. Zgjidhja e problemeve: Zgjidhja e problemeve është një proces që zhvillon njohuritë e nxënësve në matematikë
përmes detyrave ku rezultati dhe procedura e zgjidhjes nuk është e njohur më parë. Nxënësi ndërton njohuri,
përshkruan dhe zgjidhë situata problemore që krijohen brenda matematikës dhe në kontekste nga fushat e tjera
si dhe nga përvojat e përbashkëta të jetës së përditshme. Nxënësit i mundësohet që të zbatojë dhe të përshtatë një
shumëllojshmëri të strategjive për të zgjidhur problemet.
1. Përshkruan kërkesat e problemeve të thjeshta; 2. Përdor mjete dhe metoda të thjeshta për matjen e formave
2d (d-dimensionale) dhe objekteve 3d; 3. Kryen veprimet themelore matematikore me numrat deri në shtatë
shifrorë dhe kupton numrat e plotë negativë dhe thyesat. 4. Zhvillon, përzgjedh dhe zbaton strategjitë e zgjidhjes
së problemave; 5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e shprehive
matematike.
2. Arsyetimet dhe vërtetimet matematike: Arsyetimi është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësve në matematikë
përmes konjukturave matematike, nxjerrje e konkluzioneve logjike, hipoteza dhe të menduarit të tyre kritik, jus-
tifkim idesh, analizim të provave dhe ndërtim argumentesh. Nxënësve iu mundësohet përdorimi për arsyetimin,
argumentimin dhe vërtetimin si aspekte themelore të matematikes.
1. Nxjerr rregullat, arsyeton konceptet dhe modelet e thjeshta matematikore, për të hapur rrugën për koncepte
të reja; 2. Zhvillon dhe zbaton shprehi të arsyetimit si klasifkimi, dallimi i marrëdhënieve, përdorimi empirik i
kundërshembullit; 3. Hamendëson dhe gjykon hamendësime; 4. Argumenton dhe mbron argumentin
3. Komunikimi në/përmes matematikë/s Komunikimi matematik është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit
për t`i shprehur idetë matematike me rrjedhje logjike që i justifkon ato në audiencë dhe në shoqëri përmes të
folurit dhe shkruarit për atë që e bëjnë me simbole, terme, grafke, modeleve dhe shprehje matematikore. Nxë-
nësve iu mundësohet përdorimi i komunikimit nëpërmjet shenjave, të folurit të lexuarit.
1. Përdor gjuhën natyrore dhe simbolet matematikore për të organizuar faktet, konceptet, idetë dhe veprimet
themelore në matematikë; për të diskutuar me bashkëmoshatarët për rezultatet dhe sfdat e punës së tij; 2. Për-
forcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, të përshtatshme për matematikën duke parashtruar, pranuar
dhe përgjigjur pyetjeve. 3. Përdor algoritmin e veprimeve me numra për të bërë njehsime me mend. 4. Komu-
nikon të menduarin e tij matematik (nëpërmjet të lexuarit, të shkruarit, diskutimit, të dëgjuarit, të pyeturit) duke
përdorur: gjuhën e përditshme, fjalorin fllestar matematik, paraqitje të ndryshme; 5. Komunikon të menduarin e
tij matematik, duke përdorur simbole matematike; 6. Krijon paraqitje të koncepteve matematike me mjete konk-
rete, vizatime numra, simbole, tabela, diagrame; 7. lidh konceptet mes tyre dhe i zbaton në zgjidhje problemash.
4. Lidhjet në matematikë lidhja matematike është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për t`i lidhë idetë dhe
njohuritë matematike, brenda fushës së matematikës dhe jashtë saj. Nxënësve iu mundësohet për të njohur dhe
të përdorur lidhjet e ideve matematikore, për të kuptuar se si idetë matematikore ndërtohen njëra mbi tjetrën
dhe për të prodhuar një tërësi koherente si dhe zbatimi i matematikës në kontekste brenda dhe jashtë fushës së
matematikës.
1. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në
shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d. 2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata
ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e tjera, sportet etj; 3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e proce-
durave matematikore.
5. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në
shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d. 2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata
ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e tjera, sportet etj; 3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e proce-
durave matematikore.
1. Identifkon rregullat themelore për njehsimet me numra; kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e prob-
lemeve nga matematika dhe nga jeta e përditshm.
6. Modelimi matematik Modelimi matematike është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për të kuptuar for-
mat, modelet në kontekste të ndryshme, marrëdhëniet dhe funksionet, paraqitjen dhe analizimin e strukturave
matematikore. Nxënësve iu mundësohet për të krijuar dhe të përdorur modelet të ndryshme, paraqit modelet
dhe roli i tyre në kontekst, përdor modelet për të përfaqësuar dhe për të kuptuar marrëdhëniet sasiore, interpre-
Për mësuesin/en
1. Modelimi matematik Modelimi matematike është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për të kuptuar for-
mat, modelet në kontekste të ndryshme, marrëdhëniet dhe funksionet, paraqitjen dhe analizimin e strukturave
matematikore. Nxënësve iu mundësohet për të krijuar dhe të përdorur modelet të ndryshme, paraqit modelet
dhe roli i tyre në kontekst, përdor modelet për të përfaqësuar dhe për të kuptuar marrëdhëniet sasiore, interpre-
tuar me modele fenomenet, sociale natyrore dhe matematikore.
25
Rezultatet e të nxënit të fushës kurrikulare të shkallës që synohet të arrihen përmes shtjellimit të
temës/temave:
7. Strukturimi i të menduarit matematik Të menduarit matematik është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit
për të parashtruar pyetje dhe pritjet nga përgjigjet e mundshme. Nxënësve iu mundësohet për të ndërgjegjësuar
për mënyrën, formën, qasjen dhe për llojet e pyetjeve që e karakterizojnë matematikën si dhe llojet e përgjigjeve
të pritshme.
1. Demonstron të menduar të pavarur dhe shprehi pune; forcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, rele-
vante për matematikën duke parashtruar, duke pranuar dhe duke iu përgjigjur pyetjeve.
8. Përdorimi i TIK-ut në/për matematikë Përdorimi i teknologjisë është një proces që zhvillon njohuritë dhe
aftësitë e nxënësve për të përmbush rigoroz rezultatet e të nxënit të fushës së matematikës dhe ta bëjë të suk-
sesshëm edhe përtej shkollës. Nxënësve iu mundësohet për të përdorë teknologjinë si mjet për të zgjidhur apo
verifkuar zgjidhjet si dhe për të mbledhur, komunikuar e zbuluar informacione.
1. Verifkon rezultatin e problemeve matematikore duke përdorur kalkulatorin për të provuar saktësinë; 2. Përdor
kalkulatorin për gjetjen e rezultateve kur ka të bëjë me numra të mëdhenj
Për mësuesin/en
26
Ndërlidhja me
lëndë të tjera
Temat Rezultatet e të nxënit për tema Njësitë Metodologjia e mësimore,
Burimet
mësimore mësimore mësimore mësimdhënies me çështjet
ndërkurri
e vlerësimit
Metodologjia
(orë mësimore)
Koha mësimore
kulare dhe sit-
uatat jetësore
Numrat - Lexon dhe shkruan numrat natyrorë 1. Numërimi dhe leximi. 43 Mësimdhënia dhe të Vlerësim i “Matematikë
natyrorë deri në 1000 dhe përcakton vlerën e 2. Krahasimi dhe renditja e numrave nxënët me fëmi- vazhdueshëm 3a”
çdo shifre. 3. Krahasimi dhe renditja e numrave jët në qendër dhe https://emes-
Modelet - Njehson shumën dhe ndryshimin e (Ushtrime) gjithëpërf- shirja Vlerësim imi.rks-gov.
numrave natyrorë deri në 1000 dhe. 4. Mbledhja e numrave përmbledhës net/shq/
Bashkësitë - Kryen shumëzimin e numrave 5. Mbledhja e numrave deri ne 100, Mësimdhënia dhe të (Vendos
dhe relacio- njëshifrorë me numra njëshifrorë dhe ushtrime nxënët e bazuar në instrumentet)
net dyshifrorë 6. Vlerësim- ushtrime kontrolluese rrit- jen e kompe-
- Njehson herësin ndërmjet numrave 7. Zbritja e numrave. tencave
Figurat dyshifrorë dhe treshifrorë me numra 8. Lidhja ndërmjet mbledhjes dhe
gjeometrike njëshifrorë zbritjes. Mësimdhënia dhe të
- Identifikon qindëshet dhe dhjetëshet e 9. Mbledhja dhe zbritja.-Ushtrime nxënët e integruar
mijëshes së parë 10. Shumëzimi i numrave
- Tregon paraardhësin, pasardhësin e 11. Vetit e shumëzimit Mësimdhënia dhe të
numrave deri në 1000 si dhe krahason 12. Vlerësim- ushtrime kontrolluese nxënët e diferencuar
ata numra. 13. Shumëzimi i shumës dhe i ndry-
- Argumenton lidhjen ndërmjet shimit – vetia distributive
mbledhjes, zbritjes, shumëzimit dhe 14. Shumëzimi i numrave
pjesëtimit të numravederi në 1000; 15. Shumëzimi i numrave – ushtrimi
- Përdor vetinë komutative dhe 16. Pjesëtimi
asociative për gjetjen e shumës, 17. Lidhja në mes të shumëzimit dhe
ndryshimit, prodhimit dhe herësit të pjesëtimit
numrave. 18. Vlerësim- ushtrime kontrolluese
- Zbaton varshmërinë e shumës nga 19. Lidhja në mes shumëzimit dhe
mbledhorët dhe pandryshueshmërinë pjesëtimit ( Ushtrime)
e shumës; 20. Lidhja në mes shumëzimit dhe
- Zbaton varshmërinë e ndryshimit pjesëtimit ( Ushtrime)
nga i zbritshmi, zbritësi dhe 21. Modele figurash.
pandryshueshmërinë e ndryshimit; 22. Vargje numrash.
- Analizon varshmërinë e prodhimit nga 23. Modelet – Ushtrime.
faktorët; 24. Vlerësim- ushtrime kontrolluese
27
Për mësuesin/en
28
Për mësuesin/en
29
Për mësuesin/en
30
Për mësuesin/en
Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës që synohet të arrihen përmes shtjellimit
të temës/temave: I. Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit – Komunikues efektiv
1. Lexon me zë drejt një tekst letrar apo joletrar, të palexuar më parë.
2. Shkruan një tekst deri në një faqe (500 fjalë) e më shumë për një temë të caktuar.
3. Dëgjon në mënyrë aktive prezantimin e tjetrit dhe merr pjesë në diskutim, duke u paraqitur me të paktën dy
ndërhyrje; pyetje, komente apo sqarime për temën e dhënë.
4. Shpreh qëndrimin për ngjarjen apo për performancën dhe emocionet e veta që i ka përjetuar gjatë shikimit të
një filmi, të një dokumentari të përshtatshëm për moshën e vet, gjatë leximit të një libri, një interpretimi muz-
ikor, një ekspozite, një recitimi apo dramatizimi, në njërën nga format shprehëse, si: me të folur, me
shkrim, me vizatim, me mimikë, me lëvizje etj.
5. Merr pjesë në organizimin e një shfaqjeje artistike në harmoni me moshën e vet, duke përdorur forma të
ndryshme të të shprehurit.
6. Identifikon personazhet kryesore të një tregimi, drame, filmi, kënge apo ndonjë ngjarjeje nga jeta, bën dallim-
in e tyre duke bërë një listë me vetitë që i pëlqejnë dhe që nuk i pëlqejnë tek ata, diskuton rreth tyre, perfor-
mon rolin e njërit prej personazheve në bashkëveprim me moshatarë.
7. Shpreh, në formë verbale dhe të shkruar, fjali të thjeshta në gjuhë të huaj dhe përkthen në gjuhë amtare fjali të
tjera të thjeshta që i dëgjon nga mjetet auditive, audiovizuale apo nga mësimdhënësi në gjuhë të huaj të dhëna
si detyrë.
8. Prezanton një temë të caktuar para të tjerëve në kohëzgjatje deri në 10 minuta duke përdorur TIK-un apo
teknologji tjetër, u përgjigjet pyetjeve të bëra nga të tjerët si dhe bën pyetje gjatë dhe pas prezantimit, për të
vazhduar më tej me kërkimin e informatave të tjera.
1. Identifikon veçoritë e përbashkëta dhe dalluese ndërmjet objekteve, qenieve të gjalla, dukurive apo ngjarjeve,
të dhëna në detyrë; i paraqet ato para të tjerëve përmes njërës nga format shprehëse.
2. Identifikon çështjet e njëjta, dalluese ose kryesore të një teme apo ngjarjeje të njëjtë, por të nxjerra nga dy
a më shumë burime të ndryshme të informacionit (tekst mësimor, gazetë, internet, burime njerëzore apo
burime të tjera).
3. Paraqet për diskutim argumentet për pajtueshmërinë ose kundërshtimin për një mendim e qëndrim të shpre-
hur apo sjellje të manifestuar nga një apo më shumë persona (në klasë/shkollë apo jashtë saj).
4. Zgjidh problemin dhe detyrën e dhënë nga gjuha, aritmetika, gjeometria, shkenca e natyrës, shoqëria ose
fusha të tjera dhe jep një shembull e më shumë nga jeta e përditshme kur një qasje e tillë mund të përdoret në
situata të ngjashme.
5. Ndërton tekste, objekte, animacione apo gjëra të tjetra në bazë të imagjinatës duke përdorur me kujdes ud-
hëzimet dhe elementet apo materialet e dhëna.
Përshkruan dukurinë e caktuar (natyrore, shoqërore - historike) në njërën nga format shprehëse, duke veçuar
Për mësuesin/en
6.
ndryshimet që ndodhin apo kanë ndodhur në mjedisin që e rrethon e që janë rrjedhojë e kësaj dukurie.
7. Paraqet dhe arsyeton me argumente mënyrën e zgjidhjes së një problemi/detyre të caktuar të fushave të
ndryshme (matematikore, gjuhësore, të shkencave të natyrës, shoqërore, të arteve, shëndetësore... etj.) në
kohëzgjatje prej 6-10 minutash.
8. Dallon lëndët, trupat, objektet, dukuritë natyrore apo shoqërore të dhëna në detyrë sipas karakteristikave
(përbërjes, vetive, shndërrimeve apo pozitave në kohë e hapësirë dhe bashkëveprimit) të tyre.
31
III. Kompetenca e të nxënit – Nxënës i suksesshëm
1. Parashtron pyetje që nxisin debat për temën/problemin e dhënë dhe u jep përgjigje pyetjeve të bëra nga të tjerët
përmes njërës nga format e shprehjes.
3. Identifikon dhe krahason informatat e njohura me ato të panjohura për një temë, çështje apo ngjarje të caktuar
duke përdorur teknika të ndryshme (p.sh., duke i shënjuar me shenja të ndryshme).
4. Ndjek udhëzimet e dhëna në libër apo në burime të tjera për të realizuar një veprim, aktivitet apo detyrë konk-
rete që kërkohet prej tij/saj.
5. Krahason përparimin e vet me përvojën paraprake gjatë kryerjes së një detyre apo një aktiviteti të caktuar.
6. Përdor dosjen personale si mjet për identifikimin e përparësive dhe mangësive të veta në fusha të caktuara dhe
bën një plan për mënyrën e korrigjimeve të nevojshme.
7. Identifikon cilësitë e veta që i posedon dhe cilësitë e nevojshme që duhet t’i zhvillojë për të nxënë një detyrë apo
aktivitetet të caktuar dhe për të bashkëpunuar me të tjerët.
8. Menaxhon sjelljet e veta, materialet/mjetet dhe kohën që ka në dispozicion gjatë kryerjes së një detyre/ aktiviteti
individual apo të përbashkët në klasë/shkollë apo jashtë saj.
9. Përdor dhe zbaton në mënyrë efektive informatën/njohurinë për zgjidhjen e një problemi/detyre të caktuar
përmes shfrytëzimit të TIK-ut apo teknologjisë tjetër, prezanton përvojën e vet para të tjerëve për 6-10 minuta.
IV. Kompetenca për jetë, për punë dhe për mjedis – Kontribues produktiv
1. Përgatit një autobiografi në të cilën prezanton veten me të dhënat personale dhe me prirjet për fusha të caktu-
ara duke i gjetur të përbashkëtat me profesionet e dëshiruara.
2. Përgatit një plan pune për një javë dhe specifikon aktivitetet më me prioritet duke arsyetuar përzgjedhjen e
tyre.
3. Përgatit një projekt të vogël duke veçuar aktivitetet kryesore për një çështje që e preokupojnë atë, shkollën apo
lagjen dhe përcakton elementet e tjera që e bëjnë më të zbatueshëm, si: kohën, vendin, materialet, mjetet e
nevojshme për bërjen/kryerjen e tyre etj.
4. Diskuton në grup për gjendjen e mjedisit që e rrethon, të incizuar më parë (si: vëzhgim, fotografim etj.) dhe
bën një listë në bashkëpunim me anëtarët e grupit për aktivitetet e mundshme për mbikëqyrjen dhe përmirë-
simin e gjendjes.
5. Debaton me moshatarë për mënyrën e sjelljes së nxënësve në klasë-laborator, në shkollë dhe në mjedise të
tjera apo për një grup të caktuar njerëzish për një situatë të caktuar duke mbrojtur idetë e veta me shembuj
konkretë.
6. Identifikon ushqimet më të shpeshta, materialet e tjera shpenzuese të familjes apo harxhimet vetjake dhe llog-
arit shpenzimet për një javë, të dhënat e gjetura i paraqet në formë tabelare/grafike apo në një formë tjetër.
7. Lexon etiketën, udhëzuesin e produkteve të ndryshme (rrobave, ushqimit, barnave apo të teknikës) dhe jep
sqarim për prejardhjen, përmbajtjen, përdorimin, mënyrën e mirëmbajtjes apo për rreziqet në rast mospër-
dorimi të drejtë-adekuat.
8. Paraqet në formë tabelare, grafike, të vizatimit apo në një formë tjetër, aktivitetet e kujdesit që i bën ndonjë
qenieje të gjallë, të cilat i mundësojnë zhvillimin, rritjen apo ruajtjen e shëndetit të tij/saj.
Për mësuesin/en
32
V. Kompetenca personale – Individ i shëndoshë
1. Prezanton para të tjerëve mënyrën e zbatimit të rregullave themelore të higjienës personale (fizike, të veshm-
bathjes, të gjësendeve personale) dhe të higjienës së mjedisit, ku jeton dhe vepron, përmes formave të ndryshme
të shprehjes.
2. Merr pjesë në aktivitete fizike-lojëra lëvizore dhe në lojëra sportive, bën përpjekje për arritjen e standardeve të
përcaktuara, luan fer, menaxhon emocionet e veta dhe prezanton para të tjerëve gjendjen fizike dhe shpirtërore
pas realizimit të një aktiviteti fizik apo loje sportive.
3. Përgatit një listë (me njërën nga format e shprehjes, shkrim, vizatim etj.) me ushqime të cilat i konsumon
familja duke i renditur ato sipas kalorisë dhe më pas i klasifikon në ushqime të shëndetshme dhe më pak të
shëndetshme.
4. Lexon të dhënat në paketim të ushqimit dhe diskuton në grup për këto të dhëna (vlerat ushqyese, afatet e
prodhimit etj.).
5. Identifikon: përparësitë dhe mangësitë e personalitetit të vet dhe jep mendime për mënyrën e përmirësimit,
në forma të ndryshme shprehëse. me kujdes rrethanat që kanë shkaktuar konfliktin, ndan përvojat, mendimet
dhe ndjenjat e veta me anëtarët e grupit.
7. Dallon dhe përshkruan rolet e personave dhe shërbimeve të nevojshme për kërkimin e ndihmës në situata të
caktuara të rrezikut të shëndetit të vet, fizik dhe mendor.
8. Bashkëpunon në mënyrë aktive me të gjithë moshatarët (pavarësisht prejardhjes së tyre, aftësive dhe nevojave të
veçanta) për arritjen e një qëllimi të përbashkët (projekti/aktiviteti në bazë klase/shkolle apo jashtë saj).
9. Përkujdeset për mjedis të shëndoshë në rrethanat në të cilat realizon një aktivitet të caktuar duke i krijuar vetes
dhe pjesëmarrësve të tjerë kushte të përshtatshme të punës (ajrosje, shfrytëzim të dritës, shfrytëzim maksimal
të hapësirës, mbajtje të pastërtisë, mbajtja e rregullt e sendeve që e rrethojnë etj.).
1. Paraqet në forma të ndryshme të drejtat dhe përgjegjësitë e pjesëtarëve të familjes së vet dhe i diskuton ato me
të tjerët, më pas i krahason me të drejtat dhe përgjegjësitë e nxënësve, mësuesve dhe stafit menaxhues në shkollë
apo me pjesëtarët e ndonjë institucioni.
2. Shpreh, dëgjon dhe respekton mendimin e secilit anëtar dhe bashkërisht vendos për mënyrat e përfundimit të
një aktiviteti të përbashkët.
3. Propozon vlera shoqërore, që janë të rëndësishme të kultivohen në klasë, në shkollë apo në familje (si p.sh.
besimi i ndërsjellë, toleranca, solidariteti, respekti-mirësjellja etj.) dhe me shembull konkret përshkruan ndonjë
situatë ku gjen shprehje ndonjëra nga ato.
3. Manifeston veprime që shprehin mirësjellje në situata të ndryshme dhe me shembull konkret tregon përdorim-
in e tyre në klasë/shkollë, në familje e në komunitet.
4. Propozon dhe ndan mendimin me shokët/shoqet e klasës për procedurën e zgjedhjes së anëtarëve të grupeve të
aktiviteteve të ndryshme me karakter mësimor, të këshillave në klasë apo në shkollë, përbërjen dhe rolin e tyre.
5. Merr pjesë në hartimin e rregullave të lojës, në klasë, në shkollë (p.sh., si propozues rregullash, menaxhues i
propozimeve nga të tjerët etj.) dhe argumenton rëndësinë e respektimit të ndonjërës rregull të propozuar në
forma të ndryshme të shprehjes, duke parashikuar pasojat e moszbatimit të saj.
6. Identifikon dy e me shumë organizime shoqërore dhe përshkruan (në formë të shkruar apo në ndonjë formë
tjetër) mënyrat/mundësitë se si njerëzit e ndryshëm me përvoja të ndryshme mund të organizojnë diçka të
përbashkët.
7. Prezanton në mënyrë kronologjike ndryshimet e familjes dhe të rrethit në aspekte të ndryshme (si: objektet e
banimit, festat, veshjet, ushqimet-mënyra e të ushqyerit, menaxhimi i ekonomisë familjare, të drejtat, përgjeg-
jësitë dhe vendimmarrja në familje etj.) ose disa nga personalitetet dhe ngjarjet kryesore të popullit të vet, duke
Për mësuesin/en
8. Paraqet me shembuj konkretë sjelljet që duhet manifestuar në rast rreziku nga fatkeqësitë natyrore apo
të krijuara nga njeriu, si: zjarri, vërshimi, tërmeti, komunikimi me njerëz të panjohur etj.
33
Rezultatet e të nxënit të fushës kurrikulare të shkallës që synohet të arrihen përmes shtjellimit të
temës/temave:
1. Zgjidhja e problemeve: Zgjidhja e problemeve është një proces që zhvillon njohuritë e nxënësve në matematikë
përmes detyrave ku rezultati dhe procedura e zgjidhjes nuk është e njohur më parë. Nxënësi ndërton njohuri,
përshkruan dhe zgjidhë situata problemore që krijohen brenda matematikës dhe në kontekste nga fushat e tjera
si dhe nga përvojat e përbashkëta të jetës së përditshme. Nxënësit i mundësohet që të zbatojë dhe të përshtatë
një shumëllojshmëri të strategjive për të zgjidhur problemet.
1. Përshkruan kërkesat e problemeve të thjeshta; 2. Përdor mjete dhe metoda të thjeshta për matjen e formave
2d (d-dimensionale) dhe objekteve 3d; 3. Kryen veprimet themelore matematikore me numrat deri në shtatë
shifrorë dhe kupton numrat e plotë negativë dhe thyesat. 4. Zhvillon, përzgjedh dhe zbaton strategjitë e zg-
jidhjes së problemave; 5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e
shprehive matematike.
2. Arsyetimet dhe vërtetimet matematike: Arsyetimi është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësve në matem-
atikë përmes konjukturave matematike, nxjerrje e konkluzioneve logjike, hipoteza dhe të menduarit të tyre
kritik, justifkim idesh, analizim të provave dhe ndërtim argumentesh. Nxënësve iu mundësohet përdorimi për
arsyetimin, argumentimin dhe vërtetimin si aspekte themelore të matematikes.
1. Nxjerr rregullat, arsyeton konceptet dhe modelet e thjeshta matematikore, për të hapur rrugën për koncepte
të reja; 2. Zhvillon dhe zbaton shprehi të arsyetimit si klasifkimi, dallimi i marrëdhënieve, përdorimi empirik i
kundërshembullit; 3. Hamendëson dhe gjykon hamendësime; 4. Argumenton dhe mbron argumentin
3. Komunikimi në/përmes matematikë/s Komunikimi matematik është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit
për t`i shprehur idetë matematike me rrjedhje logjike që i justifkon ato në audiencë dhe në shoqëri përmes të
folurit dhe shkruarit për atë që e bëjnë me simbole, terme, grafke, modeleve dhe shprehje matematikore. Nx-
ënësve iu mundësohet përdorimi i komunikimit nëpërmjet shenjave, të folurit të lexuarit.
1. Përdor gjuhën natyrore dhe simbolet matematikore për të organizuar faktet, konceptet, idetë dhe veprimet
themelore në matematikë; për të diskutuar me bashkëmoshatarët për rezultatet dhe sfdat e punës së tij; 2. Për-
forcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, të përshtatshme për matematikën duke parashtruar, pranuar
dhe përgjigjur pyetjeve. 3. Përdor algoritmin e veprimeve me numra për të bërë njehsime me mend. 4. Komu-
nikon të menduarin e tij matematik (nëpërmjet të lexuarit, të shkruarit, diskutimit, të dëgjuarit, të pyeturit)
duke përdorur: gjuhën e përditshme, fjalorin fllestar matematik, paraqitje të ndryshme; 5. Komunikon të men-
duarin e tij matematik, duke përdorur simbole matematike; 6. Krijon paraqitje të koncepteve matematike me
mjete konkrete, vizatime numra, simbole, tabela, diagrame; 7. lidh konceptet mes tyre dhe i zbaton në zgjidhje
problemash.
4. Lidhjet në matematikë lidhja matematike është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për t`i lidhë idetë dhe
njohuritë matematike, brenda fushës së matematikës dhe jashtë saj. Nxënësve iu mundësohet për të njohur dhe
të përdorur lidhjet e ideve matematikore, për të kuptuar se si idetë matematikore ndërtohen njëra mbi tjetrën
dhe për të prodhuar një tërësi koherente si dhe zbatimi i matematikës në kontekste brenda dhe jashtë fushës së
matematikës.
1. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në
shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d. 2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata
ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e tjera, sportet etj; 3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e pro-
cedurave matematikore.
5. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në
shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d. 2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata
ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e tjera, sportet etj; 3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e pro-
cedurave matematikore.
1. Identifkon rregullat themelore për njehsimet me numra; kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e
problemeve nga matematika dhe nga jeta e përditshm.
6. Modelimi matematik Modelimi matematike është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për të kuptuar for-
mat, modelet në kontekste të ndryshme, marrëdhëniet dhe funksionet, paraqitjen dhe analizimin e strukturave
matematikore. Nxënësve iu mundësohet për të krijuar dhe të përdorur modelet të ndryshme, paraqit modelet
Për mësuesin/en
dhe roli i tyre në kontekst, përdor modelet për të përfaqësuar dhe për të kuptuar marrëdhëniet sasiore, inter-
pretuar me modele fenomenet, sociale natyrore dhe matematikore.
1. Modelimi matematik Modelimi matematike është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për të kuptuar for-
mat, modelet në kontekste të ndryshme, marrëdhëniet dhe funksionet, paraqitjen dhe analizimin e strukturave
matematikore. Nxënësve iu mundësohet për të krijuar dhe të përdorur modelet të ndryshme, paraqit modelet
dhe roli i tyre në kontekst, përdor modelet për të përfaqësuar dhe për të kuptuar marrëdhëniet sasiore, inter-
pretuar me modele fenomenet, sociale natyrore dhe matematikore.
34
Rezultatet e të nxënit të fushës kurrikulare të shkallës që synohet të arrihen përmes shtjellimit të
temës/temave:
7. Strukturimi i të menduarit matematik Të menduarit matematik është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit
për të parashtruar pyetje dhe pritjet nga përgjigjet e mundshme. Nxënësve iu mundësohet për të ndërgjeg-
jësuar për mënyrën, formën, qasjen dhe për llojet e pyetjeve që e karakterizojnë matematikën si dhe llojet e
përgjigjeve të pritshme.
1. Demonstron të menduar të pavarur dhe shprehi pune; forcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, rele-
vante për matematikën duke parashtruar, duke pranuar dhe duke iu përgjigjur pyetjeve.
8. Përdorimi i TIK-ut në/për matematikë Përdorimi i teknologjisë është një proces që zhvillon njohuritë dhe
aftësitë e nxënësve për të përmbush rigoroz rezultatet e të nxënit të fushës së matematikës dhe ta bëjë të suk-
sesshëm edhe përtej shkollës. Nxënësve iu mundësohet për të përdorë teknologjinë si mjet për të zgjidhur apo
verifkuar zgjidhjet si dhe për të mbledhur, komunikuar e zbuluar informacione.
1. Verifkon rezultatin e problemeve matematikore duke përdorur kalkulatorin për të provuar saktësinë; 2. Për-
dor kalkulatorin për gjetjen e rezultateve kur ka të bëjë me numra të mëdhenj.
Për mësuesin/en
35
36
Për mësuesin/en
Ndërlidhja me
lëndë të tjera
mësimore,
Temat Rezultatet e të nxënit Njësitë Metodologjia e me çështjet
Burimet
mësimore për tema mësimore mësimore mësimdhënies ndërkurri-
kulare dhe
e vlerësimit
Metodologjia
(orë mësimore)
Koha mësimore
situatat
jetësore
Numrat - Lexon dhe shkruan num- 43. Krahasimi i qindësheve-ushtrime 40 Mësimdhënia dhe Vlerësim i Gjuhë shqipe “Matematika 3A
natyrorë rat natyrorë deri në 1000 44. Mbledhja dhe zbritja me qindëshe të nxënët me fëmijët vazhdueshëm https://emesimi.
dhe përcakton vlerën 45. Shkrimi dhe leximi i numrave deri në 1000. në qendër dhe Matematikë rks-gov.net/shq/
e çdo shifre. Njehson 46. Shkrimi dhe leximi i numrave deri në 1000. gjithëpërf- shirja Vlerësim
Ekuacionet shumën dhe ndryshimin 47. Vlerësim- ushtrime kontrolluese përmbledhës Njeriu dhe natyra
dhe in- e numrave natyrorë deri 48. Shkrimi dhe leximi i numrave deri në 1000.- Mësimdhënia dhe të (Vendos in-
ekuacionet në 1000. Ushtrime. nxënët e bazuar në strumentet) Shkathtësi për jetë
lineare me - Identifikon qindëshet 49. Paraqitja e numrave treshifrorë në formë të rrit- jen e kompe-
një të panjo- dhe dhjetëshet e mijëshes zgjeruar tencave Edukatë figurative
hur së parë Argumenton lidh- 50. Mbledhja dhe zbritja me qindëshe
jen ndërmjet mbledhjes, 51. Mbledhja dhe zbritja me qindëshe ushtrime Mësimdhënia dhe të Çështjet ndërkur-
zbritjes, shumëzimit dhe 52. Euro. nxënët e integruar rikulare:
Figurat pjesëtimit të numrave; 53. Euro- Ushtrime. Edukimi për
gjeometrike - Zbaton varshmërinë e 54. Mbledhja dhe zbritja me qindëshe Mësimdhënia dhe të qytetari
shumës nga mbledhorët 55. Vlerësim- ushtrime kontrolluese nxënët e diferencuar demokratike
dhe pandryshueshmërinë 56. Zbritja e numrit njëshifror nga një numër
e shumës; treshifror Arsimi për zhvil-
- Zbaton varshmërinë e 57. Mbledhja e numrave treshifrorë me dhjetëshe të lim
ndryshimit nga i zbritsh- plota.Zbritja e dhjetsheve të plota nga një numër të qëndrueshëm
mi, zbritësi treshifror
- Figurat gjeometrike 58. Zbritja e dhjetësheve të plota nga një numër
- Përcakton pozitën e ob- treshifror (Ushtrime)
jekteve Zgjidh detyra të 59. Mbledhja e numrave treshifrorë me një numër
ndryshme problemore dyshifror.
lidhur me orientimin 60. Zbritja e numrit dyshifror nga numri treshifror
- Paraqet pikat në rrjetin 61. Zbritja e numrit dyshifror nga numri treshifror
koordinativ; – Ushtrime
- Shënon koordinatat e pi- 62. Mbledhja e numrave treshifrorë
kave të dhëna në rrjetin 63. Zbritja e numrave treshifrorë.
koordinativ. 64. Vlerësim- ushtrime kontrolluese
65. Mbledhja dhe zbritja e numrave treshifrorë -
Ushtrime.
66. Zbritja e numrave treshifror
67. Varësia e ndryshimit nga i zbritshmi dhe zbritësi
68. Pandryshueshmëria e shumës dhe e ndryshimit
69. Mbledhja e numrave treshifrorë me një numër
dyshifrorë.
70. Pozita e objekteve në rrjetin kordinativ
71. Kordinatat e pikave
72. Figurat simetrike ndaj një drejtëze të dhënë.
73. Zhvendosja e figurave
74. Zhvendosja e figurave-Ushtrime
75. Metri dhe centimetri
76. Decimetri
77. Milimetri
78. Milimetri – Ushtrime
79. Kilometri
80. Kilometri – ushtrime
81. Test përmbledhës 1
37
Për mësuesin/en
PLANI DYMUJOR: JANAR—SHKURT—MARS
Lënda mësimore: Matematikë
Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës që synohet të arrihen përmes shtjellimit
të temës/temave: I. Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit – Komunikues efektiv
1. Lexon me zë drejt një tekst letrar apo joletrar, të palexuar më parë.
2. Shkruan një tekst deri në një faqe (500 fjalë) e më shumë për një temë të caktuar.
3. Dëgjon në mënyrë aktive prezantimin e tjetrit dhe merr pjesë në diskutim, duke u paraqitur me të paktën dy
ndërhyrje; pyetje, komente apo sqarime për temën e dhënë.
4. Shpreh qëndrimin për ngjarjen apo për performancën dhe emocionet e veta që i ka përjetuar gjatë shikimit të
një filmi, të një dokumentari të përshtatshëm për moshën e vet, gjatë leximit të një libri, një interpretimi muz-
ikor, një ekspozite, një recitimi apo dramatizimi, në njërën nga format shprehëse, si: me të folur, me
shkrim, me vizatim, me mimikë, me lëvizje etj.
5. Merr pjesë në organizimin e një shfaqjeje artistike në harmoni me moshën e vet, duke përdorur forma të
ndryshme të të shprehurit.
6. Identifikon personazhet kryesore të një tregimi, drame, filmi, kënge apo ndonjë ngjarjeje nga jeta, bën dallim-
in e tyre duke bërë një listë me vetitë që i pëlqejnë dhe që nuk i pëlqejnë tek ata, diskuton rreth tyre, perfor-
mon rolin e njërit prej personazheve në bashkëveprim me moshatarë.
7. Shpreh, në formë verbale dhe të shkruar, fjali të thjeshta në gjuhë të huaj dhe përkthen në gjuhë amtare fjali të
tjera të thjeshta që i dëgjon nga mjetet auditive, audiovizuale apo nga mësimdhënësi në gjuhë të huaj të dhëna
si detyrë.
8. Prezanton një temë të caktuar para të tjerëve në kohëzgjatje deri në 10 minuta duke përdorur TIK-un apo
teknologji tjetër, u përgjigjet pyetjeve të bëra nga të tjerët si dhe bën pyetje gjatë dhe pas prezantimit, për të
vazhduar më tej me kërkimin e informatave të tjera.
Për mësuesin/en
38
II. Kompetenca e të menduarit – Mendimtar kreativ
1. Identifikon veçoritë e përbashkëta dhe dalluese ndërmjet objekteve, qenieve të gjalla, dukurive apo ngjarjeve,
të dhëna në detyrë; i paraqet ato para të tjerëve përmes njërës nga format shprehëse.
2. Identifikon çështjet e njëjta, dalluese ose kryesore të një teme apo ngjarjeje të njëjtë, por të nxjerra nga dy
a më shumë burime të ndryshme të informacionit (tekst mësimor, gazetë, internet, burime njerëzore apo
burime të tjera).
3. Paraqet për diskutim argumentet për pajtueshmërinë ose kundërshtimin për një mendim e qëndrim të shpre-
hur apo sjellje të manifestuar nga një apo më shumë persona (në klasë/shkollë apo jashtë saj).
4. Zgjidh problemin dhe detyrën e dhënë nga gjuha, aritmetika, gjeometria, shkenca e natyrës, shoqëria ose
fusha të tjera dhe jep një shembull e më shumë nga jeta e përditshme kur një qasje e tillë mund të përdoret në
situata të ngjashme.
5. Ndërton tekste, objekte, animacione apo gjëra të tjetra në bazë të imagjinatës duke përdorur me kujdes ud-
hëzimet dhe elementet apo materialet e dhëna.
6. Përshkruan dukurinë e caktuar (natyrore, shoqërore - historike) në njërën nga format shprehëse, duke veçuar
ndryshimet që ndodhin apo kanë ndodhur në mjedisin që e rrethon e që janë rrjedhojë e kësaj dukurie.
7. Paraqet dhe arsyeton me argumente mënyrën e zgjidhjes së një problemi/detyre të caktuar të fushave të
ndryshme (matematikore, gjuhësore, të shkencave të natyrës, shoqërore, të arteve, shëndetësore... etj.) në
kohëzgjatje prej 6-10 minutash.
8. Dallon lëndët, trupat, objektet, dukuritë natyrore apo shoqërore të dhëna në detyrë sipas karakteristikave
(përbërjes, vetive, shndërrimeve apo pozitave në kohë e hapësirë dhe bashkëveprimit) të tyre.
1. Parashtron pyetje që nxisin debat për temën/problemin e dhënë dhe u jep përgjigje pyetjeve të bëra nga të tjerët
përmes njërës nga format e shprehjes.
3. Identifikon dhe krahason informatat e njohura me ato të panjohura për një temë, çështje apo ngjarje të caktuar
duke përdorur teknika të ndryshme (p.sh., duke i shënjuar me shenja të ndryshme).
4. Ndjek udhëzimet e dhëna në libër apo në burime të tjera për të realizuar një veprim, aktivitet apo detyrë konk-
rete që kërkohet prej tij/saj.
5. Krahason përparimin e vet me përvojën paraprake gjatë kryerjes së një detyre apo një aktiviteti të caktuar.
6. Përdor dosjen personale si mjet për identifikimin e përparësive dhe mangësive të veta në fusha të caktuara dhe
bën një plan për mënyrën e korrigjimeve të nevojshme.
7. Identifikon cilësitë e veta që i posedon dhe cilësitë e nevojshme që duhet t’i zhvillojë për të nxënë një detyrë apo
aktivitetet të caktuar dhe për të bashkëpunuar me të tjerët.
8. Menaxhon sjelljet e veta, materialet/mjetet dhe kohën që ka në dispozicion gjatë kryerjes së një detyre/ aktiviteti
individual apo të përbashkët në klasë/shkollë apo jashtë saj.
9. Përdor dhe zbaton në mënyrë efektive informatën/njohurinë për zgjidhjen e një problemi/detyre të caktuar
përmes shfrytëzimit të TIK-ut apo teknologjisë tjetër, prezanton përvojën e vet para të tjerëve për 6-10 minuta.
Për mësuesin/en
39
IV. Kompetenca për jetë, për punë dhe për mjedis – Kontribues produktiv
1. Përgatit një autobiografi në të cilën prezanton veten me të dhënat personale dhe me prirjet për fusha të caktu-
ara duke i gjetur të përbashkëtat me profesionet e dëshiruara.
2. Përgatit një plan pune për një javë dhe specifikon aktivitetet më me prioritet duke arsyetuar përzgjedhjen e
tyre.
3. Përgatit një projekt të vogël duke veçuar aktivitetet kryesore për një çështje që e preokupojnë atë, shkollën apo
lagjen dhe përcakton elementet e tjera që e bëjnë më të zbatueshëm, si: kohën, vendin, materialet, mjetet e
nevojshme për bërjen/kryerjen e tyre etj.
4. Diskuton në grup për gjendjen e mjedisit që e rrethon, të incizuar më parë (si: vëzhgim, fotografim etj.) dhe
bën një listë në bashkëpunim me anëtarët e grupit për aktivitetet e mundshme për mbikëqyrjen dhe përmirë-
simin e gjendjes.
5. Debaton me moshatarë për mënyrën e sjelljes së nxënësve në klasë-laborator, në shkollë dhe në mjedise të
tjera apo për një grup të caktuar njerëzish për një situatë të caktuar duke mbrojtur idetë e veta me shembuj
konkretë.
6. Identifikon ushqimet më të shpeshta, materialet e tjera shpenzuese të familjes apo harxhimet vetjake dhe llog-
arit shpenzimet për një javë, të dhënat e gjetura i paraqet në formë tabelare/grafike apo në një formë tjetër.
7. Lexon etiketën, udhëzuesin e produkteve të ndryshme (rrobave, ushqimit, barnave apo të teknikës) dhe jep
sqarim për prejardhjen, përmbajtjen, përdorimin, mënyrën e mirëmbajtjes apo për rreziqet në rast mospër-
dorimi të drejtë-adekuat.
8. Paraqet në formë tabelare, grafike, të vizatimit apo në një formë tjetër, aktivitetet e kujdesit që i bën ndonjë
qenieje të gjallë, të cilat i mundësojnë zhvillimin, rritjen apo ruajtjen e shëndetit të tij/saj.
1. Prezanton para të tjerëve mënyrën e zbatimit të rregullave themelore të higjienës personale (fizike, të veshm-
bathjes, të gjësendeve personale) dhe të higjienës së mjedisit, ku jeton dhe vepron, përmes formave të ndryshme
të shprehjes.
2. Merr pjesë në aktivitete fizike-lojëra lëvizore dhe në lojëra sportive, bën përpjekje për arritjen e standardeve të
përcaktuara, luan fer, menaxhon emocionet e veta dhe prezanton para të tjerëve gjendjen fizike dhe shpirtërore
pas realizimit të një aktiviteti fizik apo loje sportive.
3. Përgatit një listë (me njërën nga format e shprehjes, shkrim, vizatim etj.) me ushqime të cilat i konsumon
familja duke i renditur ato sipas kalorisë dhe më pas i klasifikon në ushqime të shëndetshme dhe më pak të
shëndetshme.
4. Lexon të dhënat në paketim të ushqimit dhe diskuton në grup për këto të dhëna (vlerat ushqyese, afatet e
prodhimit etj.).
5. Identifikon: përparësitë dhe mangësitë e personalitetit të vet dhe jep mendime për mënyrën e përmirësimit,
në forma të ndryshme shprehëse. me kujdes rrethanat që kanë shkaktuar konfliktin, ndan përvojat, mendimet
dhe ndjenjat e veta me anëtarët e grupit.
7. Dallon dhe përshkruan rolet e personave dhe shërbimeve të nevojshme për kërkimin e ndihmës në situata të
caktuara të rrezikut të shëndetit të vet, fizik dhe mendor.
8. Bashkëpunon në mënyrë aktive me të gjithë moshatarët (pavarësisht prejardhjes së tyre, aftësive dhe nevojave të
veçanta) për arritjen e një qëllimi të përbashkët (projekti/aktiviteti në bazë klase/shkolle apo jashtë saj).
9. Përkujdeset për mjedis të shëndoshë në rrethanat në të cilat realizon një aktivitet të caktuar duke i krijuar vetes
dhe pjesëmarrësve të tjerë kushte të përshtatshme të punës (ajrosje, shfrytëzim të dritës, shfrytëzim maksimal
të hapësirës, mbajtje të pastërtisë, mbajtja e rregullt e sendeve që e rrethojnë etj.).
Për mësuesin/en
40
VI. Kompetenca qytetare – Qytetar i përgjegjshëm
1. Paraqet në forma të ndryshme të drejtat dhe përgjegjësitë e pjesëtarëve të familjes së vet dhe i diskuton ato me
të tjerët, më pas i krahason me të drejtat dhe përgjegjësitë e nxënësve, mësuesve dhe stafit menaxhues në shkollë
apo me pjesëtarët e ndonjë institucioni.
2. Shpreh, dëgjon dhe respekton mendimin e secilit anëtar dhe bashkërisht vendos për mënyrat e përfundimit të
një aktiviteti të përbashkët.
3. Propozon vlera shoqërore, që janë të rëndësishme të kultivohen në klasë, në shkollë apo në familje (si p.sh.
besimi i ndërsjellë, toleranca, solidariteti, respekti-mirësjellja etj.) dhe me shembull konkret përshkruan ndonjë
situatë ku gjen shprehje ndonjëra nga ato.
3. Manifeston veprime që shprehin mirësjellje në situata të ndryshme dhe me shembull konkret tregon përdorim-
in e tyre në klasë/shkollë, në familje e në komunitet.
4. Propozon dhe ndan mendimin me shokët/shoqet e klasës për procedurën e zgjedhjes së anëtarëve të grupeve të
aktiviteteve të ndryshme me karakter mësimor, të këshillave në klasë apo në shkollë, përbërjen dhe rolin e tyre.
5. Merr pjesë në hartimin e rregullave të lojës, në klasë, në shkollë (p.sh., si propozues rregullash, menaxhues i
propozimeve nga të tjerët etj.) dhe argumenton rëndësinë e respektimit të ndonjërës rregull të propozuar në
forma të ndryshme të shprehjes, duke parashikuar pasojat e moszbatimit të saj.
6. Identifikon dy e me shumë organizime shoqërore dhe përshkruan (në formë të shkruar apo në ndonjë formë
tjetër) mënyrat/mundësitë se si njerëzit e ndryshëm me përvoja të ndryshme mund të organizojnë diçka të
përbashkët.
7. Prezanton në mënyrë kronologjike ndryshimet e familjes dhe të rrethit në aspekte të ndryshme (si: objektet e
banimit, festat, veshjet, ushqimet-mënyra e të ushqyerit, menaxhimi i ekonomisë familjare, të drejtat, përgjeg-
jësitë dhe vendimmarrja në familje etj.) ose disa nga personalitetet dhe ngjarjet kryesore të popullit të vet, duke
e dalluar të tashmen nga e kaluara.
8. Paraqet me shembuj konkretë sjelljet që duhet manifestuar në rast rreziku nga fatkeqësitë natyrore apo
të krijuara nga njeriu, si: zjarri, vërshimi, tërmeti, komunikimi me njerëz të panjohur etj.
1. Përshkruan kërkesat e problemeve të thjeshta; 2. Përdor mjete dhe metoda të thjeshta për matjen e formave
2d (d-dimensionale) dhe objekteve 3d; 3. Kryen veprimet themelore matematikore me numrat deri në shtatë
shifrorë dhe kupton numrat e plotë negativë dhe thyesat. 4. Zhvillon, përzgjedh dhe zbaton strategjitë e zg-
jidhjes së problemave; 5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e
shprehive matematike.
2. Arsyetimet dhe vërtetimet matematike: Arsyetimi është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësve në matem-
atikë përmes konjukturave matematike, nxjerrje e konkluzioneve logjike, hipoteza dhe të menduarit të tyre
kritik, justifkim idesh, analizim të provave dhe ndërtim argumentesh. Nxënësve iu mundësohet përdorimi për
arsyetimin, argumentimin dhe vërtetimin si aspekte themelore të matematikes.
1. Nxjerr rregullat, arsyeton konceptet dhe modelet e thjeshta matematikore, për të hapur rrugën për koncepte
të reja; 2. Zhvillon dhe zbaton shprehi të arsyetimit si klasifkimi, dallimi i marrëdhënieve, përdorimi empirik i
kundërshembullit; 3. Hamendëson dhe gjykon hamendësime; 4. Argumenton dhe mbron argumentin
3. Komunikimi në/përmes matematikë/s Komunikimi matematik është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit
Për mësuesin/en
për t`i shprehur idetë matematike me rrjedhje logjike që i justifkon ato në audiencë dhe në shoqëri përmes të
folurit dhe shkruarit për atë që e bëjnë me simbole, terme, grafke, modeleve dhe shprehje matematikore. Nx-
ënësve iu mundësohet përdorimi i komunikimit nëpërmjet shenjave, të folurit të lexuarit.
41
Rezultatet e të nxënit të fushës kurrikulare të shkallës që synohet të arrihen përmes shtjellimit të
temës/temave:
1. Përdor gjuhën natyrore dhe simbolet matematikore për të organizuar faktet, konceptet, idetë dhe veprimet
themelore në matematikë; për të diskutuar me bashkëmoshatarët për rezultatet dhe sfdat e punës së tij; 2. Për-
forcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, të përshtatshme për matematikën duke parashtruar, pranuar
dhe përgjigjur pyetjeve. 3. Përdor algoritmin e veprimeve me numra për të bërë njehsime me mend. 4. Komu-
nikon të menduarin e tij matematik (nëpërmjet të lexuarit, të shkruarit, diskutimit, të dëgjuarit, të pyeturit)
duke përdorur: gjuhën e përditshme, fjalorin fllestar matematik, paraqitje të ndryshme; 5. Komunikon të men-
duarin e tij matematik, duke përdorur simbole matematike; 6. Krijon paraqitje të koncepteve matematike me
mjete konkrete, vizatime numra, simbole, tabela, diagrame; 7. lidh konceptet mes tyre dhe i zbaton në zgjidhje
problemash.
4. Lidhjet në matematikë lidhja matematike është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për t`i lidhë idetë dhe
njohuritë matematike, brenda fushës së matematikës dhe jashtë saj. Nxënësve iu mundësohet për të njohur dhe
të përdorur lidhjet e ideve matematikore, për të kuptuar se si idetë matematikore ndërtohen njëra mbi tjetrën
dhe për të prodhuar një tërësi koherente si dhe zbatimi i matematikës në kontekste brenda dhe jashtë fushës së
matematikës.
1. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në
shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d. 2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata
ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e tjera, sportet etj; 3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e pro-
cedurave matematikore.
5. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në
shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d. 2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata
ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e tjera, sportet etj; 3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e pro-
cedurave matematikore.
1. Identifkon rregullat themelore për njehsimet me numra; kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e
problemeve nga matematika dhe nga jeta e përditshm.
6. Modelimi matematik Modelimi matematike është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për të kuptuar for-
mat, modelet në kontekste të ndryshme, marrëdhëniet dhe funksionet, paraqitjen dhe analizimin e strukturave
matematikore. Nxënësve iu mundësohet për të krijuar dhe të përdorur modelet të ndryshme, paraqit modelet
dhe roli i tyre në kontekst, përdor modelet për të përfaqësuar dhe për të kuptuar marrëdhëniet sasiore, inter-
pretuar me modele fenomenet, sociale natyrore dhe matematikore.
1. Modelimi matematik Modelimi matematike është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për të kuptuar for-
mat, modelet në kontekste të ndryshme, marrëdhëniet dhe funksionet, paraqitjen dhe analizimin e strukturave
matematikore. Nxënësve iu mundësohet për të krijuar dhe të përdorur modelet të ndryshme, paraqit modelet
dhe roli i tyre në kontekst, përdor modelet për të përfaqësuar dhe për të kuptuar marrëdhëniet sasiore, inter-
pretuar me modele fenomenet, sociale natyrore dhe matematikore.
7. Strukturimi i të menduarit matematik Të menduarit matematik është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit
për të parashtruar pyetje dhe pritjet nga përgjigjet e mundshme. Nxënësve iu mundësohet për të ndërgjegjësuar
për mënyrën, formën, qasjen dhe për llojet e pyetjeve që e karakterizojnë matematikën si dhe llojet e përgjigjeve
të pritshme.
1. Demonstron të menduar të pavarur dhe shprehi pune; forcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, rele-
vante për matematikën duke parashtruar, duke pranuar dhe duke iu përgjigjur pyetjeve.
8. Përdorimi i TIK-ut në/për matematikë Përdorimi i teknologjisë është një proces që zhvillon njohuritë dhe
aftësitë e nxënësve për të përmbush rigoroz rezultatet e të nxënit të fushës së matematikës dhe ta bëjë të suk-
sesshëm edhe përtej shkollës. Nxënësve iu mundësohet për të përdorë teknologjinë si mjet për të zgjidhur apo
verifkuar zgjidhjet si dhe për të mbledhur, komunikuar e zbuluar informacione.
1. Verifkon rezultatin e problemeve matematikore duke përdorur kalkulatorin për të provuar saktësinë; 2. Përdor
kalkulatorin për gjetjen e rezultateve kur ka të bëjë me numra të mëdhenj.
Për mësuesin/en
42
Ndërlidhja me
lëndë të tjera
mësimore,
Temat Rezultatet e të nxënit për tema Njësitë Metodologjia e me çështjet
Burimet
mësimore mësimore mësimore mësimdhënies ndërkurri-
kulare dhe
e vlerësimit
Metodologjia
(orë mësimore)
Koha mësimore
me situatat
jetësore
Ekuacionet - Ekuacionet dhe inekuacionet 66. Mbledhja e numrave treshifrorë 57 Mësimdhënia dhe të Vlerësim i vazh- Gjuhë amtare “MATEM-
dhe inekua- - Identifikon në shprehje të panjohurën pa kalim nxënët me fëmijët në dueshëm (shqipe) ATIKA 3B
cionet dhe e gjen atë; 67. Mbledhja e numrave treshifrorë qendër dhe gjithëpërf-
- Gjen zgjidhjen apo bashkësinë e zgjidh- pa kalim-ushtrime shirja Vlerësim përm- Edukatë figurative
Numrat jeve (lidhur me mbledhjen, zbritjen, 68. Mbledhja e numrave treshifrorë bledhës https://emes-
natyrorë shumzimin dhe pjesëtimin) për ekuacio- me kalim Mësimdhënia dhe të (Vendos instru- Shkathtësi për jetë imi.rks-gov.
net apo inekuacionet e dhëna (numrat 69. Mbledhja e numrave treshifrore nxënët e bazuar në mentet) net/shq/
Njësitë deri në 1000); ne shtylla me nje kalim ( Ush- rrit- jen e kompeten- Çështjet ndërku-
matëse - Zgjidh problema me fjalë nga jeta e për- trime) cave rrikulare – Arsimi
ditshme duke përdorur ekuacionet dhe 70. Mbledhja e numrave treshifrore për zhvillim të
Numrat inekuacionet. ne shtylla me nje kalim ( Ush- Mësimdhënia dhe të qëndrueshëm
natyrorë - Zbaton algoritmet për zgjidhjen e prob- trime) nxënët e integruar
lemave të dhëna 71. Mbledhja e numrave treshifrore
Njësitë - Numrat natyrorë me dy kalime, Mësimdhënia dhe të
matëse - Lexon dhe shkruan numrat natyrorë 72. Mbledhja e numrave treshifrore nxënët e diferencuar
deri në 1000 dhe përcakton vlerën e çdo me dy kalime ( Ushtrime),
Numrat shifre. 73. Zbritja e numrave treshifrorë pa
natyrorë - Njehson shumën dhe ndryshimin e prishje të dhjetëshes,
numrave natyrorë deri në 1000 dhe. 74. 92. Zbritja e numrave
- Kryen shumëzimin e numrave një- treshifrore pa prishje te dhjetes
shifrorë me numra njëshifrorë dhe (Ushtrime)
dyshifrorë 75. Zbritja e numrave treshifrore me
- Njehson herësin ndërmjet numrave prishje te dhjeteshes,
dyshifrorë dhe treshifrorë me numra 76. Zbritja e numrave treshifrore me
njëshifrorë kalim te dhjeteshes (Ushtrime),
- Identifikon qindëshet dhe dhjetëshet e 77. Zbritja e numrave treshifrorë me
mijëshes së parë prishje të qindëshes,
- Tregon paraardhësin, pasardhësin e 78. Zbritja e numrave treshifrore me
numrave deri në 1000 si dhe krahason prishje te qindeshes (Ushtrime),
ata numra. 79. Zbritja e numrave treshifrore
me prishje te dhjeteshes dhe te
qindeshes
43
Për mësuesin/en
44
Për mësuesin/en
45
Për mësuesin/en
PLANI DYMUJOR: PRILL—MAJ—QERSHOR
Lënda mësimore: Matematikë
Rezultatet e të nxënit për kompetencat kryesore të shkallës që synohet të arrihen përmes shtjellimit
të temës/temave: I. Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit – Komunikues efektiv
1. Lexon me zë drejt një tekst letrar apo joletrar, të palexuar më parë.
2. Shkruan një tekst deri në një faqe (500 fjalë) e më shumë për një temë të caktuar.
3. Dëgjon në mënyrë aktive prezantimin e tjetrit dhe merr pjesë në diskutim, duke u paraqitur me të paktën dy
ndërhyrje; pyetje, komente apo sqarime për temën e dhënë.
4. Shpreh qëndrimin për ngjarjen apo për performancën dhe emocionet e veta që i ka përjetuar gjatë shikimit të
një filmi, të një dokumentari të përshtatshëm për moshën e vet, gjatë leximit të një libri, një interpretimi muz-
ikor, një ekspozite, një recitimi apo dramatizimi, në njërën nga format shprehëse, si: me të folur, me
shkrim, me vizatim, me mimikë, me lëvizje etj.
5. Merr pjesë në organizimin e një shfaqjeje artistike në harmoni me moshën e vet, duke përdorur forma të
ndryshme të të shprehurit.
6. Identifikon personazhet kryesore të një tregimi, drame, filmi, kënge apo ndonjë ngjarjeje nga jeta, bën dallim-
in e tyre duke bërë një listë me vetitë që i pëlqejnë dhe që nuk i pëlqejnë tek ata, diskuton rreth tyre, perfor-
mon rolin e njërit prej personazheve në bashkëveprim me moshatarë.
7. Shpreh, në formë verbale dhe të shkruar, fjali të thjeshta në gjuhë të huaj dhe përkthen në gjuhë amtare fjali të
tjera të thjeshta që i dëgjon nga mjetet auditive, audiovizuale apo nga mësimdhënësi në gjuhë të huaj të dhëna
si detyrë.
8. Prezanton një temë të caktuar para të tjerëve në kohëzgjatje deri në 10 minuta duke përdorur TIK-un apo
teknologji tjetër, u përgjigjet pyetjeve të bëra nga të tjerët si dhe bën pyetje gjatë dhe pas prezantimit, për të
vazhduar më tej me kërkimin e informatave të tjera.
Për mësuesin/en
46
II. Kompetenca e të menduarit – Mendimtar kreativ
1. Identifikon veçoritë e përbashkëta dhe dalluese ndërmjet objekteve, qenieve të gjalla, dukurive apo ngjarjeve,
të dhëna në detyrë; i paraqet ato para të tjerëve përmes njërës nga format shprehëse.
2. Identifikon çështjet e njëjta, dalluese ose kryesore të një teme apo ngjarjeje të njëjtë, por të nxjerra nga dy
a më shumë burime të ndryshme të informacionit (tekst mësimor, gazetë, internet, burime njerëzore apo
burime të tjera).
3. Paraqet për diskutim argumentet për pajtueshmërinë ose kundërshtimin për një mendim e qëndrim të shpre-
hur apo sjellje të manifestuar nga një apo më shumë persona (në klasë/shkollë apo jashtë saj).
4. Zgjidh problemin dhe detyrën e dhënë nga gjuha, aritmetika, gjeometria, shkenca e natyrës, shoqëria ose
fusha të tjera dhe jep një shembull e më shumë nga jeta e përditshme kur një qasje e tillë mund të përdoret në
situata të ngjashme.
5. Ndërton tekste, objekte, animacione apo gjëra të tjetra në bazë të imagjinatës duke përdorur me kujdes ud-
hëzimet dhe elementet apo materialet e dhëna.
6. Përshkruan dukurinë e caktuar (natyrore, shoqërore - historike) në njërën nga format shprehëse, duke veçuar
ndryshimet që ndodhin apo kanë ndodhur në mjedisin që e rrethon e që janë rrjedhojë e kësaj dukurie.
7. Paraqet dhe arsyeton me argumente mënyrën e zgjidhjes së një problemi/detyre të caktuar të fushave të
ndryshme (matematikore, gjuhësore, të shkencave të natyrës, shoqërore, të arteve, shëndetësore... etj.) në
kohëzgjatje prej 6-10 minutash.
8. Dallon lëndët, trupat, objektet, dukuritë natyrore apo shoqërore të dhëna në detyrë sipas karakteristikave
(përbërjes, vetive, shndërrimeve apo pozitave në kohë e hapësirë dhe bashkëveprimit) të tyre.
1. Parashtron pyetje që nxisin debat për temën/problemin e dhënë dhe u jep përgjigje pyetjeve të bëra nga të tjerët
përmes njërës nga format e shprehjes.
3. Identifikon dhe krahason informatat e njohura me ato të panjohura për një temë, çështje apo ngjarje të caktuar
duke përdorur teknika të ndryshme (p.sh., duke i shënjuar me shenja të ndryshme).
4. Ndjek udhëzimet e dhëna në libër apo në burime të tjera për të realizuar një veprim, aktivitet apo detyrë konk-
rete që kërkohet prej tij/saj.
5. Krahason përparimin e vet me përvojën paraprake gjatë kryerjes së një detyre apo një aktiviteti të caktuar.
6. Përdor dosjen personale si mjet për identifikimin e përparësive dhe mangësive të veta në fusha të caktuara dhe
bën një plan për mënyrën e korrigjimeve të nevojshme.
7. Identifikon cilësitë e veta që i posedon dhe cilësitë e nevojshme që duhet t’i zhvillojë për të nxënë një detyrë apo
aktivitetet të caktuar dhe për të bashkëpunuar me të tjerët.
8. Menaxhon sjelljet e veta, materialet/mjetet dhe kohën që ka në dispozicion gjatë kryerjes së një detyre/ aktiviteti
individual apo të përbashkët në klasë/shkollë apo jashtë saj.
9. Përdor dhe zbaton në mënyrë efektive informatën/njohurinë për zgjidhjen e një problemi/detyre të caktuar
përmes shfrytëzimit të TIK-ut apo teknologjisë tjetër, prezanton përvojën e vet para të tjerëve për 6-10 minuta.
Për mësuesin/en
47
IV. Kompetenca për jetë, për punë dhe për mjedis – Kontribues produktiv
1. Përgatit një autobiografi në të cilën prezanton veten me të dhënat personale dhe me prirjet për fusha të caktu-
ara duke i gjetur të përbashkëtat me profesionet e dëshiruara.
2. Përgatit një plan pune për një javë dhe specifikon aktivitetet më me prioritet duke arsyetuar përzgjedhjen e
tyre.
3. Përgatit një projekt të vogël duke veçuar aktivitetet kryesore për një çështje që e preokupojnë atë, shkollën apo
lagjen dhe përcakton elementet e tjera që e bëjnë më të zbatueshëm, si: kohën, vendin, materialet, mjetet e
nevojshme për bërjen/kryerjen e tyre etj.
4. Diskuton në grup për gjendjen e mjedisit që e rrethon, të incizuar më parë (si: vëzhgim, fotografim etj.) dhe
bën një listë në bashkëpunim me anëtarët e grupit për aktivitetet e mundshme për mbikëqyrjen dhe përmirë-
simin e gjendjes.
5. Debaton me moshatarë për mënyrën e sjelljes së nxënësve në klasë-laborator, në shkollë dhe në mjedise të
tjera apo për një grup të caktuar njerëzish për një situatë të caktuar duke mbrojtur idetë e veta me shembuj
konkretë.
6. Identifikon ushqimet më të shpeshta, materialet e tjera shpenzuese të familjes apo harxhimet vetjake dhe llog-
arit shpenzimet për një javë, të dhënat e gjetura i paraqet në formë tabelare/grafike apo në një formë tjetër.
7. Lexon etiketën, udhëzuesin e produkteve të ndryshme (rrobave, ushqimit, barnave apo të teknikës) dhe jep
sqarim për prejardhjen, përmbajtjen, përdorimin, mënyrën e mirëmbajtjes apo për rreziqet në rast mospër-
dorimi të drejtë-adekuat.
8. Paraqet në formë tabelare, grafike, të vizatimit apo në një formë tjetër, aktivitetet e kujdesit që i bën ndonjë
qenieje të gjallë, të cilat i mundësojnë zhvillimin, rritjen apo ruajtjen e shëndetit të tij/saj.
1. Prezanton para të tjerëve mënyrën e zbatimit të rregullave themelore të higjienës personale (fizike, të veshm-
bathjes, të gjësendeve personale) dhe të higjienës së mjedisit, ku jeton dhe vepron, përmes formave të ndryshme
të shprehjes.
2. Merr pjesë në aktivitete fizike-lojëra lëvizore dhe në lojëra sportive, bën përpjekje për arritjen e standardeve të
përcaktuara, luan fer, menaxhon emocionet e veta dhe prezanton para të tjerëve gjendjen fizike dhe shpirtërore
pas realizimit të një aktiviteti fizik apo loje sportive.
3. Përgatit një listë (me njërën nga format e shprehjes, shkrim, vizatim etj.) me ushqime të cilat i konsumon
familja duke i renditur ato sipas kalorisë dhe më pas i klasifikon në ushqime të shëndetshme dhe më pak të
shëndetshme.
4. Lexon të dhënat në paketim të ushqimit dhe diskuton në grup për këto të dhëna (vlerat ushqyese, afatet e
prodhimit etj.).
5. Identifikon: përparësitë dhe mangësitë e personalitetit të vet dhe jep mendime për mënyrën e përmirësimit,
në forma të ndryshme shprehëse. me kujdes rrethanat që kanë shkaktuar konfliktin, ndan përvojat, mendimet
dhe ndjenjat e veta me anëtarët e grupit.
7. Dallon dhe përshkruan rolet e personave dhe shërbimeve të nevojshme për kërkimin e ndihmës në situata të
caktuara të rrezikut të shëndetit të vet, fizik dhe mendor.
8. Bashkëpunon në mënyrë aktive me të gjithë moshatarët (pavarësisht prejardhjes së tyre, aftësive dhe nevojave të
veçanta) për arritjen e një qëllimi të përbashkët (projekti/aktiviteti në bazë klase/shkolle apo jashtë saj).
9. Përkujdeset për mjedis të shëndoshë në rrethanat në të cilat realizon një aktivitet të caktuar duke i krijuar vetes
dhe pjesëmarrësve të tjerë kushte të përshtatshme të punës (ajrosje, shfrytëzim të dritës, shfrytëzim maksimal
të hapësirës, mbajtje të pastërtisë, mbajtja e rregullt e sendeve që e rrethojnë etj.).
Për mësuesin/en
48
VI. Kompetenca qytetare – Qytetar i përgjegjshëm
1. Paraqet në forma të ndryshme të drejtat dhe përgjegjësitë e pjesëtarëve të familjes së vet dhe i diskuton ato me
të tjerët, më pas i krahason me të drejtat dhe përgjegjësitë e nxënësve, mësuesve dhe stafit menaxhues në shkollë
apo me pjesëtarët e ndonjë institucioni.
2. Shpreh, dëgjon dhe respekton mendimin e secilit anëtar dhe bashkërisht vendos për mënyrat e përfundimit të
një aktiviteti të përbashkët.
3. Propozon vlera shoqërore, që janë të rëndësishme të kultivohen në klasë, në shkollë apo në familje (si p.sh.
besimi i ndërsjellë, toleranca, solidariteti, respekti-mirësjellja etj.) dhe me shembull konkret përshkruan ndonjë
situatë ku gjen shprehje ndonjëra nga ato.
3. Manifeston veprime që shprehin mirësjellje në situata të ndryshme dhe me shembull konkret tregon përdorim-
in e tyre në klasë/shkollë, në familje e në komunitet.
4. Propozon dhe ndan mendimin me shokët/shoqet e klasës për procedurën e zgjedhjes së anëtarëve të grupeve të
aktiviteteve të ndryshme me karakter mësimor, të këshillave në klasë apo në shkollë, përbërjen dhe rolin e tyre.
5. Merr pjesë në hartimin e rregullave të lojës, në klasë, në shkollë (p.sh., si propozues rregullash, menaxhues i
propozimeve nga të tjerët etj.) dhe argumenton rëndësinë e respektimit të ndonjërës rregull të propozuar në
forma të ndryshme të shprehjes, duke parashikuar pasojat e moszbatimit të saj.
6. Identifikon dy e me shumë organizime shoqërore dhe përshkruan (në formë të shkruar apo në ndonjë formë
tjetër) mënyrat/mundësitë se si njerëzit e ndryshëm me përvoja të ndryshme mund të organizojnë diçka të
përbashkët.
7. Prezanton në mënyrë kronologjike ndryshimet e familjes dhe të rrethit në aspekte të ndryshme (si: objektet e
banimit, festat, veshjet, ushqimet-mënyra e të ushqyerit, menaxhimi i ekonomisë familjare, të drejtat, përgjeg-
jësitë dhe vendimmarrja në familje etj.) ose disa nga personalitetet dhe ngjarjet kryesore të popullit të vet, duke
e dalluar të tashmen nga e kaluara.
8. Paraqet me shembuj konkretë sjelljet që duhet manifestuar në rast rreziku nga fatkeqësitë natyrore apo
të krijuara nga njeriu, si: zjarri, vërshimi, tërmeti, komunikimi me njerëz të panjohur etj.
1. Përshkruan kërkesat e problemeve të thjeshta; 2. Përdor mjete dhe metoda të thjeshta për matjen e formave
2d (d-dimensionale) dhe objekteve 3d; 3. Kryen veprimet themelore matematikore me numrat deri në shtatë
shifrorë dhe kupton numrat e plotë negativë dhe thyesat. 4. Zhvillon, përzgjedh dhe zbaton strategjitë e zg-
jidhjes së problemave; 5. Bën vrojtime, hetime, që ndihmojnë në të kuptuarit e njohurive dhe zotërimin e
shprehive matematike.
2. Arsyetimet dhe vërtetimet matematike: Arsyetimi është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësve në matem-
atikë përmes konjukturave matematike, nxjerrje e konkluzioneve logjike, hipoteza dhe të menduarit të tyre
kritik, justifkim idesh, analizim të provave dhe ndërtim argumentesh. Nxënësve iu mundësohet përdorimi për
arsyetimin, argumentimin dhe vërtetimin si aspekte themelore të matematikes.
1. Nxjerr rregullat, arsyeton konceptet dhe modelet e thjeshta matematikore, për të hapur rrugën për koncepte
të reja; 2. Zhvillon dhe zbaton shprehi të arsyetimit si klasifkimi, dallimi i marrëdhënieve, përdorimi empirik i
kundërshembullit; 3. Hamendëson dhe gjykon hamendësime; 4. Argumenton dhe mbron argumentin
3. Komunikimi në/përmes matematikë/s Komunikimi matematik është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit
Për mësuesin/en
për t`i shprehur idetë matematike me rrjedhje logjike që i justifkon ato në audiencë dhe në shoqëri përmes të
folurit dhe shkruarit për atë që e bëjnë me simbole, terme, grafke, modeleve dhe shprehje matematikore. Nx-
ënësve iu mundësohet përdorimi i komunikimit nëpërmjet shenjave, të folurit të lexuarit.
49
Rezultatet e të nxënit të fushës kurrikulare të shkallës që synohet të arrihen përmes shtjellimit të
temës/temave:
1. Përdor gjuhën natyrore dhe simbolet matematikore për të organizuar faktet, konceptet, idetë dhe veprimet
themelore në matematikë; për të diskutuar me bashkëmoshatarët për rezultatet dhe sfdat e punës së tij; 2. Për-
forcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, të përshtatshme për matematikën duke parashtruar, pranuar
dhe përgjigjur pyetjeve. 3. Përdor algoritmin e veprimeve me numra për të bërë njehsime me mend. 4. Komu-
nikon të menduarin e tij matematik (nëpërmjet të lexuarit, të shkruarit, diskutimit, të dëgjuarit, të pyeturit)
duke përdorur: gjuhën e përditshme, fjalorin fllestar matematik, paraqitje të ndryshme; 5. Komunikon të men-
duarin e tij matematik, duke përdorur simbole matematike; 6. Krijon paraqitje të koncepteve matematike me
mjete konkrete, vizatime numra, simbole, tabela, diagrame; 7. lidh konceptet mes tyre dhe i zbaton në zgjidhje
problemash.
4. Lidhjet në matematikë lidhja matematike është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për t`i lidhë idetë dhe
njohuritë matematike, brenda fushës së matematikës dhe jashtë saj. Nxënësve iu mundësohet për të njohur dhe
të përdorur lidhjet e ideve matematikore, për të kuptuar se si idetë matematikore ndërtohen njëra mbi tjetrën
dhe për të prodhuar një tërësi koherente si dhe zbatimi i matematikës në kontekste brenda dhe jashtë fushës së
matematikës.
1. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në
shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d. 2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata
ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e tjera, sportet etj; 3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e pro-
cedurave matematikore.
5. Bën lidhje mes njohurive paraprake dhe të reja për ndërtimin e koncepteve të reja në lidhje me numrat deri në
shtatëshifrorë, të formave 2d dhe objekteve 3d. 2. Bën lidhje të njohurive dhe shprehive matematike me situata
ose dukuri të marra nga jeta e përditshme, lëndët e tjera, sportet etj; 3. Bën lidhje ndërmjet koncepteve e pro-
cedurave matematikore.
1. Identifkon rregullat themelore për njehsimet me numra; kupton përdorimin e ndryshoreve për zgjidhjen e
problemeve nga matematika dhe nga jeta e përditshm.
6. Modelimi matematik Modelimi matematike është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për të kuptuar for-
mat, modelet në kontekste të ndryshme, marrëdhëniet dhe funksionet, paraqitjen dhe analizimin e strukturave
matematikore. Nxënësve iu mundësohet për të krijuar dhe të përdorur modelet të ndryshme, paraqit modelet
dhe roli i tyre në kontekst, përdor modelet për të përfaqësuar dhe për të kuptuar marrëdhëniet sasiore, inter-
pretuar me modele fenomenet, sociale natyrore dhe matematikore.
1. Modelimi matematik Modelimi matematike është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit për të kuptuar for-
mat, modelet në kontekste të ndryshme, marrëdhëniet dhe funksionet, paraqitjen dhe analizimin e strukturave
matematikore. Nxënësve iu mundësohet për të krijuar dhe të përdorur modelet të ndryshme, paraqit modelet
dhe roli i tyre në kontekst, përdor modelet për të përfaqësuar dhe për të kuptuar marrëdhëniet sasiore, inter-
pretuar me modele fenomenet, sociale natyrore dhe matematikore.
7. Strukturimi i të menduarit matematik Të menduarit matematik është një proces që zhvillon aftësitë e nxënësit
për të parashtruar pyetje dhe pritjet nga përgjigjet e mundshme. Nxënësve iu mundësohet për të ndërgjegjësuar
për mënyrën, formën, qasjen dhe për llojet e pyetjeve që e karakterizojnë matematikën si dhe llojet e përgjigjeve
të pritshme.
1. Demonstron të menduar të pavarur dhe shprehi pune; forcon strukturat mendore të ndërtuara më parë, rele-
vante për matematikën duke parashtruar, duke pranuar dhe duke iu përgjigjur pyetjeve.
8. Përdorimi i TIK-ut në/për matematikë Përdorimi i teknologjisë është një proces që zhvillon njohuritë dhe
aftësitë e nxënësve për të përmbush rigoroz rezultatet e të nxënit të fushës së matematikës dhe ta bëjë të suk-
sesshëm edhe përtej shkollës. Nxënësve iu mundësohet për të përdorë teknologjinë si mjet për të zgjidhur apo
verifkuar zgjidhjet si dhe për të mbledhur, komunikuar e zbuluar informacione.
1. Verifkon rezultatin e problemeve matematikore duke përdorur kalkulatorin për të provuar saktësinë; 2. Përdor
kalkulatorin për gjetjen e rezultateve kur ka të bëjë me numra të mëdhenj.
Për mësuesin/en
50
Ndërlidhja
me lëndë
të tjera
Metodolo-
mësimore,
Temat Rezultatet e të nxënit për tema Njësitë gjia e
me çështje Burimet
mësimore mësimore mësimore mësim-
ndërkurri-
dhënies
e vlerësimit
Metodologjia
kulare dhe
(orë mësimore)
Koha mësimore
situatat
jetësore
Ekuacionet - Ekuacionet dhe inekuacionet 122. Pjesëtimi me mbetje 44 Mësimdhënia Vlerësim i “Matemati-
dhe inekua- - Identifikon në shprehje të panjohurën 123. Pjesëtimi me mbetje -vazhdim dhe të nxënët vazhdueshëm ka 3B”
cionet dhe e gjen atë; 124. Pjesëtimi me mbetje – ushtrime me fëmijët në
- Gjen zgjidhjen apo bashkësinë e zg- 125. Shprehjet me dy veprime qendër dhe Vlerësim
Numrat jidhjeve (lidhur me mbledhjen, zbrit- 126. Shprehjet me dy veprime – ushtrime gjithëpërf- përmbledhës https://
natyrorë jen, shumzimin dhe pjesëtimin) për 127. Shprehjet shkronjore shirja (Vendos in- emesimi.
ekuacionet apo inekuacionet e dhëna 128. Barazimet (barazimet me mbledhje dhe strumentet) rks-gov.net/
Njësitë (numrat deri në 1000); zbritje) Mësimdhënia shq/
matëse - Zgjidh problema me fjalë nga jeta e 129. Barazimet (barazimet me shumëzim) dhe të nxënët e
përditshme duke përdorur ekuacionet 130. Barazimet (barazimet me pjestim) bazuar në rrit-
Numrat dhe inekuacionet. 131. Zgjidhja e barzimeve me mbledhje jen e kompeten-
natyrorë - Zbaton algoritmet për zgjidhjen e 132. Zgjidhja e barazimeve me zbritje cave
problemave të dhëna 133. 152. Zgjidhja e barzimeve me shumëzim dhe
- Numrat natyrorë pjestim Mësimdhënia
Njësitë - Lexon dhe shkruan numrat natyrorë 134. Zgjidhja e barzimeve me mbledhje, zbtritje, dhe të nxënët e
matëse deri në 1000 dhe përcakton vlerën e shumëzim dhe pjestim integruar
çdo shifre. 135. Jobarazimet
Numrat - Njehson shumën dhe ndryshimin e 136. Grumbullimi dhe leximi i të dhënave Mësimdhënia
natyrorë numrave natyrorë deri në 1000 dhe. 137. Grumbullimi dhe leximi i të dhënave-vazh- dhe të nxënët e
- Kryen shumëzimin e numrave një- dim diferencuar
shifrorë me numra njëshifrorë dhe 138. Paraqitja e të dhënave
dyshifrorë 139. Paraqitja e të dhënave -vazhdim
- Njehson herësin ndërmjet numrave 140. Paraqitja dhe analiza e të dhënave -ushtrime
dyshifrorë dhe treshifrorë me numra 141. Probabiliteti- Njohuri fillestare
njëshifrorë 142. Eksperimenti dhe rezultatet e pritshme(ngja-
- Identifikon qindëshet dhe dhjetëshet e rjet)
mijëshes së parë 143. Eksperimenti dhe rezultatet e pritshme(ngja-
- Tregon paraardhësin, pasardhësin e rjet) -ushtrime
numrave deri në 1000 si dhe krahason 144. Thyesat si pjesë të barabarta të një tërësie
ata numra.
51
Për mësuesin/en
52
Për mësuesin/en
53
Për mësuesin/en
Mësimi 1 NUMRAT DERI NË 100
NUMËRIMI DHE LEXIMI
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Në fushën e qindëshes, disa numra janë mbuluar me figura. Duke numëruar,
zbulojmë numrat e fshehur.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
1
20
Fusha kurrikulare: Matematikë
Lënda: Matematikë
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
Tema: Numrat natyrorë
ASPEKTE SPECIFIKE TË
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 23 68 65
35
35 35 35
Mësojmë
53 57 99 92
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, etiketa, shufra,
kube.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Mendo/puno në dyshe/thuaja grupit.
nxënësi i dytë e formon numrin me shufra e kube kurse i pari e shkruan me fjalë dhë shifra. Disa dyshe
i prezantojnë numrat në forma të ndryshme para klasës.
Nxënësit udhëzohen të plotësojnë detyrën 1 në tekst, ku duke numëruar do të zbulojnë numrin e fshehur
me figurë. Librat shkëmbehen me shokun\shoqen e bankës për t’u kontrolluar e më pas komentohen
numrat e fshehur para klasës.
54
Ndërtimi i njohurive:
cilët
6 Jani kërcen nëpër fushat me numra. Ai fillon nga numri 37 dhe kërcen nëpër fusha Përpunimi i përmbajtjes
sipas shigjetave.
Shqyrtim i përbashkët
3 4 2 7 5
S
31 2 4 7 4 3
3 1 3 1 7 Nxënësve udhëzohen ta analizojnë detyrën 2
T
Duke i përcjellë kërcimet sipas
duke ju ndihmuar me pyetjet;
shigjetave, gjejmë se Jani ka
shkelur numrat:
Çfarë paraqet numri 87? (paraardhësin e numrit
U
V
88). Po numri 89? (pasardhësin e numrit 88).
X Çfarë keni për të shkruar në kutizat boshe?
100 Nxënësit plotësojnë të pavarur shembujt të
Y
Z shtyllës së parë
7 Kërkojmë nga një nxënës tjetër ta zgjidhë një detyrë të ngjashme.
P.sh., duke filluar nga numri 63.
Mësojmë
8
tabelat në detyrën 5. Pas plotësimit përgjigjen në
1. 35 , 38 , 41 , , , , , , , , , , . pyetjet: Çfarë kanë të përbashkët këto 2 tabela?
të
2. 87 , 83 , 79 , , , , , , , , , , . (numra 9
dyshifrorë). Ku është dallimi?
Mësojmë
e nëntë 3. 31 , 36 , 37 , 42 , , , , , , , , , 67 .
4. 0 , 1 , 1 , 2 , 3 , 5 ,
shtatë , , , , , , .
Përforcimi:
11 Konsolidimi i të nxënit
Cili është ai numër?
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për lexim dhe shkrim e numrave deri në 1000 si dhe për plotësim e vargjeve
numerike sipas rregullës së gjetur.
Detyrë:
Punohen dy shembujt e mbetur të detyrave 2 dhe 3; detyra 4, 7 dhe vargjet 3 dhe 4 të detyrës 8 të tekstit.
Për mësuesin/en
55
Mësimi 2
KRAHASIMI DHE RENDITJA E NUMRAVE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Krahasojmë numrat. 1 Orien
2. Sh
dh
Fusha kurrikulare: Matematikë 3. Sh
Lënda: Matematikë nj
1
Kontributi në rezultatet e fushës së 34 82 2 32
15
57
58
73
43
12 7 45 75
21 19 28
kurrikulës: 1.1; 4.5;
31
ASPEKTE SPECIFIKE TË
4 Numrat e dhënë i renditim nga më i madhi deri te më i vogli. 4 Plotë
10
66
90
0
10
1
14
69
44 41
0
0
96
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Së bashku me nxënës rikujto krahasimin e numrave njëshifrorë, duke marrë së paku disa shembuj. Nga
shembujt e krahasimit të numrave njëshifrorë, potecojmë që krahasimi tek numrat dy shifrorë ka një
karakteristik ndryshe gjatë krahasimit më të lehtë.
Tek krahasimi i numrave dyshifrorë sqarojmë se më lehtë është krahasimi së pari i shifrës së dhjetësheve
Për mësuesin/en
tek numri I dhënë e nëse këto shifra janë të barabarta atëherë krahasojmë shifrën e njësheve se cila nga
to është e më e madhe apo e barabart.
Fillojmë me zgjidhjen e shembullit 1 fq. 12 së bashku me nxënës.
56
KRAHASIMI DHE RENDITJA E NUMRAVE Ndërtimi i njohurive:
1 Krahasojmë numrat. Përpunimi i përmbajtjes:
1 Orientohemi në fushën e qindëshes.
34 82 2 32
15
57 nxënësit
1
e klasës.
58
73
43
12 7 45 75
21 19 28
35 35
80 73
31 81 55
Përforcimi:
43
Konsolidimi i të nxënit
4 Numrat e dhënë i renditim nga më i madhi deri te më i vogli. 4 Plotësojmë boshtin numerik sipas modelit.
90
0
Ushtrojmë
14
69
41 44
0
0 10 20 30 40 50 60 90 100
96
Mësojmë
dyshifrorë
16 të ndryshëm.
23 34 47Nxënësit62
në 88
grupë së
91
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3a fq 14 dt. 6 dhe 9
57
Mësimi 3
KRAHASIMI DHE RENDITJA E NUMRAVE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Krahasojmë numrat. 1 Orientohemi në fushën e qindëshes.
Shkalla
32 >e25
kurrikulës:342 = 34Klasa: III 28 < 31
4. Shkruajmë të gjithë numrat me shifrën e
dhjetësheve 7.
Tema: Numrat natyrorë 5. Shkruajmë të gjithë numrat me shifrën e
njësheve 5.
2 Ngjyros numrat që janë më të vegjël se 66, në rastin e parë, dhe më të mëdhenj
Kontributi
34 në12 rezultatet82 e2fushës
32 së 15
57
1
58
73
43
7 45 75
21 19 28
kurrikulës: 1.1; 4.5; 35 35
80 73
31 81 55
43
ASPEKTE SPECIFIKE TË
4 Plotësojmë boshtin numerik sipas modelit.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
4 Numrat e dhënë i renditim nga më i madhi deri te më i vogli.
54
99 4 11
40
10
66
90
0
10
Ushtrojmë
14
69
44 41
0
16 34 47 88 91
numrave (Ushtrime) 23 62
12 13
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Së bashku me nxënës zgjidhim shembullin e 1 në faqe 13, nga nxënësit kërkohet që zgjidhje nën 1
tek ky shembull realizohet në libër duke plotësuar me numra sipas radhës horizontalisht në fushat e
ngjyrosura me ngjyrë të verdhë. Pjesën e zgjidhjeve nga nën 2 të këtij shembulli realizojmë ne tabelë së
Për mësuesin/en
bashku me nxënës si formë e bashkësive, duke u baqzuar në numrat e dal gjatë plotësimit të fushave me
ngjyrë të verdhë:
2. A={44, 45, 46, 47}; 3. A={46, 56, 66}; 4. A={73, 74, 77, 78}; 5. A={45, 55, 65}
58
VEPRIMET ME NUMRA DERI NË 100
Ndërtimi i njohurive:
MBLEDHJA E NUMRAVE
5 Plotësojmë. 1 Përpunimi i përmbajtjes:
Përdorim boshtin numerik për të njehsuar shumën:
2 Dh 3 Nj Dh Nj 19 25 + 7 = +5
+2
6 Dh 4 Nj Dh Nj 96
tridhjetë e tre
Shqyrtojmë së bashku me nxënës shembullin e
8 Dh 9 Nj Dh Nj 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34
5 Dh 1 Nj Dh Nj nëntëdhjetë e tetë 2, 3 dhe 4, duke plotësuar shembullin në libër
individualisht secili nxënës dhe mësimdhënësja
mbledhori mbledhori
8 Dh 7 Nj 87 tetëdhjetë e shtatë Dh Nj shtatëdhjetë e katër i parë i dytë shuma
i vogli tek më i madhe dhe në disa raste çift nga njëra pjesa
< 54 > 72 tërësia
më i vogli deri tek më i madhi.
pjesë tjetër
67 37 56 74 47 21 25 + 7 = 32
22 33 87 77 32 93 25 + 7 = 32 Ne mbledhim kur duam t’i
43 54 + 20 = 56 63 + 20 = 56
74 + 3 =
Përforcimi: 83 + 5 =
Konsolidimi i të nxënit
9 Të shkruajmë të gjithë numrat dyshifrorë, shuma e shifrave të të cilëve është 7. I renditim
pastaj këta numra nga më i vogli deri te më i madhi. 4 Njehsojmë në shtylla.
Numrat e kërkuar janë: Vazhdojmë më zgjidhjen e shembullit 5 në fq. 14,
Pa kalim
të dhjetëshes.
së pari
Dh
sqarojmë
Nj
iden e zgjidhjen në tabelë nga
4 2 3 5 8 2 2 3 3 8
mësimdhënësi
+ dhe pastaj
+
5 4 kërkojmë
+
nga
+
4 5nxënësit
+
Ushtrojmë
Mësojmë
në çiftë
6 të7 realizojnë zgjidhjen e pjesës së mbetur
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
59
Mësimi 4
VEPRIMET ME NUMRA DERI NË 100
MBLEDHJA E NUMRAVE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
5 Plotësojmë. 1 Përdorim boshtin numerik për të njehsuar shumën:
2PLANIT
Dh 3 Nj TË ORËS MËSIMORE
Dh Nj 19 25 + 7 = +5
+2
6 Dh 4 Nj Dh Nj 96
8 Dh 9 Nj Dh Nj tridhjetë e tre 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34
Fusha
5 Dh 1 Njkurrikulare: Matematikë Dh Nj nëntëdhjetë e tetë
mbledhori mbledhori
Lënda: Matematikë
8 Dh 7 Nj 87 tetëdhjetë e shtatë Dh Nj shtatëdhjetë e katër i parë i dytë shuma
Tema:
Një interpretim:
dytë, më tëNumrat natyrorë
6 Ngjyros numrat të cilët janë, në rastin e parë, më të vegjël se 54, kurse, në rastin e
mëdhenj se 72. njëra pjesë pjesa tjetër tërësia
njëra pjesa
< 54 > 72 tërësia
Rezultatet e37të nxënit të temës:
pjesë tjetër
67 56 74 47 21 25 + 7 = 32
Zgjidh problema
22 33 87
të thjeshta bazuar
77 32
në93modelet 25 + 7 = 32 Ne mbledhim kur duam t’i
e paraqitura
98 48 47 86 81 0
bashkojmë pjesët në një tërësi.
Kontributi
8 nëtekrezultatet
Të shkruajmë numrat e fushës
që ndodhen ndërmjet së 60.
numrave 41 dhe 50 60 70 80 90 50 60 70 80 90
kurrikulës:431.1,4,5; 2.4. 54 + 20 = 56 63 + 20 = 56
74 + 3 = 83 + 5 =
ASPEKTE SPECIFIKE TË
9 Të shkruajmë të gjithë numrat dyshifrorë, shuma e shifrave të të cilëve është 7. I renditim
pastaj këta numra nga më i vogli deri te më i madhi. 4 Njehsojmë në shtylla.
Mësojmë
6 7
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: kartat e shifrave, teksti i nxënësit,
formuese me kafshë, bosht numerik, lego, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Vizatohet boshti numerik në tabelë, ashtu që numrat në atë bosht të përshtaten me detyrat që duhet të
zgjidhen, sic prezentohet në detyrën 1 në faqen 15.
Për mësuesin/en
Pra, nëse fillojmë me identifikimin e numrit 25 në boshtin numerik, dhe se atij numri duhet t’i shtojmë
numrin 7, mund të presim nga nxënësit që të japin përgjigjet e tyre në lidhje me atë se deri ku duhet të
shkojë ky numër në boshtin e lartcekur
60
Ndërtimi i njohurive:
5 Njehsojmë në shtylla. 1 Përpunimi i përmbajtjes:
Me kalim të
dhjetëshes.
Shqyrtim i përbashkët
66
Dh Nj
4 9 3 8 6 4 4 6 6 9
+
2
1
7 +
5 4
+
2 7
+
4 5
+
2 6 Pjesën kryesore të orës e fillojmë me detyrën
16 45
7 6 2 në të+3 njëjtën 42 46faqe duke e vizatuar boshtin
numerik me +4 shkumsa me ngjyra. Ju sqarohet
27 + 36 = 25 + 34 = 41 + 49 = e shumës.
56 56
28 + = + = + =
50 60 70 80 90 50 60 70 80 90
Rregulla: Kalohet
56 + 28 =te56 detyra
+ 20 + 8 = 3 ku kërkohet 56 + 28nga
= 56 +nxënësit
8 + 20 = të
mbledhin pa kalim të dhjetëshes në shtyllë, e më
7 Njehsojmë dhe plotësojmë. pas te detyra 4 fillohet me sqarimin e mbledhjes
3 Njehsojmë shumën:
në shtyllë.
17 + 35 = 36 + 35 = 48 + 28 =
Për 15të+ plotësuar
27 =
rubrikat e zbrazëta te 26
63 + 28 =
detyra
+ 36 =
5
duhet të zbulojnë rregullën. Në tabelë i marrim
24
12 8 3
15 9 5 7 3 22 disa shembuj të ngjajshëm me njehsimin e
shumës duke zbatuar rregullën dhe pasi nxënësit
4 Plotësojmë trekëndëshat magjikë.
Ushtrojmë
9 + = 35 13 + = 60 7 + = 18 50 99
Mësojmë
+ = 42 20 + = 42 + = 18 18
Përforcimi:
15 21 37 26 15
Konsolidimi i të nxënit
16
Veprimtari e drejtuar 17
Në anën e djathtë, së pari mbushet rubrika e zbrazët në rreshtin e fundit, ku kemi të dhënë mbledhorin e
parë, që është 7, kemi shumën 24, ndërsa mungon mbledhori i dytë. Nga këtu del se 24 – 7 = 17, prandaj
numrin 17 e vendosim në rubrikën e zbrazët. Të gjitha rubrikat tjera plotësohen njëjtë si në rastin e parë.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për mbledhjen e numrave me kalim të dhjetës, zbulimin e rregullave për gjetjen e
shumës dhe argumentimin e mbledhjes në boshtin numerik.
Detyrë:
Punohet detyra 7, faqe 16 në libër.
Për mësuesin/en
61
Mësimi 5
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
5 Njehsojmë në shtylla. 1
2 Përdorim boshtin numerik dhe njehsojmë shumën. Shkruajmë ashtu si kemi vizatuar.
25 + 36 = 25 + 36 = 41 + 29 =
Rezultatet
26 + 36 = e të nxënit
25 + të
35 temës:
= 41 + 39 =
56 + 28 =
Zgjidh
27 + problema
36 = të 25
thjeshta
+ 34 = bazuar në modelet
41 + 49 = 56 56
+ =
e paraqitura
28 + = + =
50 60 70 80 90 50 60 70 80 90
Rregulla: 56 + 28 = 56 + 20 + 8 = 56 + 28 = 56 + 8 + 20 =
Kontributi në rezultatet për kompetencat
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.3,13; III.
7 Njehsojmë dhe plotësojmë.
3 Njehsojmë shumën:
17 + 35 = 36 + 35 = 48 + 28 =
Kontributi në rezultatet e fushës së 15 + 27 = 63 + 28 = 26 + 36 =
kurrikulës: 1.1,2,4,5; 2.4; 7.1.
24
12 8 3
15 9 5 7 3 22
4 Plotësojmë trekëndëshat magjikë.
Ushtrojmë
Njësia
9 +mësimore:
= 35 Mbledhja
13 + e numrave7 deri
= 60 + ne
= 18 50 99
Mësojmë
100, ushtrime
+ = 42 20 + = 42 + = 18 18 15 21 37 26 15
16 17
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: karta të numrave, bosht numerik,
shkumësa me ngjyra, fletë A/4, lego.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shoqëria dhe mjedisi, Artet.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Fillohet me një diskutim rreth detyrave të orës së kaluar dhe më pas paraqitet tabela si në libër e cila
plotësohet së bashku me nxënësit.
Për mësuesin/en
Kërkohet nga nxënësit të mbledhin numrin dyshifror me një numër njëshifror dhe të zbulojnë rregullën
duke analizuar shigjetat.
Numrave dyshifror në drejtimin vertikal rriten për numrin njëshifror 3 , ndërsa në drejtimin horizontal
rriten për numrin 4.
62
Ndërtimi i njohurive:
1 Përpunimi i përmbajtjes:
66
Ditari dypjesësh
6 9
+
2 6 Udhëzohen nxënësit të bëjnë mbledhjen e
45
+3
42 46 numrave dyshifrorë në boshtin numerik, e
+4 poashtu bëhet një rikujtim nga klasa e kaluar
lidhur me rëndësinë e dallimit të njësheve dhe
2 Përdorim boshtin numerik dhe njehsojmë shumën. Shkruajmë ashtu si kemi vizatuar.
dhjetësheve.
56 + 28 =
56 56
Kërkohet nga nxënësit të njehsojnë shumën e
50 60 70 80 90 50 60 70 80 90
numrave dyshifrorë me kalim të dhjetës dhe të
56 + 28 = 56 + 20 + 8 = 56 + 28 = 56 + 8 + 20 = përshkruajnë se si e kryen veprimin.
Detyra Përshkrimi
17 + 35 = 52
3 Njehsojmë shumën:
17 + 35 = 36 + 35 = 48 + 28 =
15 + 27 = 63 + 28 = 26 + 36 =
15 + 27 = 42
22
4 Plotësojmë trekëndëshat magjikë.
= 18 50 99
17
i ndarë nxënësit në dyshe dhe duke kërkuar
të zgjidhin detyrën 4 ( dy shembujt e fundit ),
përderisa për shembullin e parë jepen udhëzimet
për mënyrën se si duhet të zgjidhet. Pra, vizatohet
në tabelë:
Kërkohet nga dyshet të mendojnë se si mund të plotësohet trekëndëshi magjik
në të cilin shuma e numrave në secilën brinjë është e njejtë, ku vetë shuma
paraqet numrin magjik. Pasi merren mendimet e dysheve, plotësojmë brinjët e
trekëndëshit në tabelë me numrat e duhur. Pra, kemi këta numra:
Brinja në të majtë: 18 + 7 + 25 = 50
Brinja në pjesën e poshtme: 18 + 15+17 = 50
Brinja në të djathtë: 25 + 8 +17 = 50
Dy trekëndëshat tjerë ju jepen nxënësve janë të ngjajshëm por duhet pasur kujdes .
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për njehsimin e numrave, shpjegimin e trekëndëshit magjik dhe argumentimin e
mbledhjes me anë të boshtit numerik.
Detyrë:
Jepen tre numra dhe kërkohet të plotësojnë sipas modelit të trekëndëshave magjik.
Për mësuesin/en
63
Mësimi 6
ZBRITJA E NUMRAVE
ZBRITJA E NUMRAVE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Përdorim boshtin numerik për të njehsuar ndryshimin: 4 Njeh
20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34
Fusha kurrikulare: Matematikë i zbritshmi zbritësi ndryshimi
-
Lënda: Matematikë 32 - 7 = 25
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III Një interpretim:
Tema: Numrat natyrorë pjesa që pjesa që
5 Zbulo
largohet mbetet
pjesa që pjesa që
5
Rezultatet e të nxënit të temës:
tërësia largohet mbetet
32 - 7 = 25 5
Njehson shumën dhe ndryshimin e numnrave 5
deri në 1000.
Ne zbresim, kur duam të largojmë
tërësia një pjesë nga tërësia. 5
32 - 7 = 25
Nëse
Kontributi në rezultatet për kompetencat shtojm
2 Do të përdorim boshtin numerik për të njehsuar ndryshimin e dy numrave. mbete
kryesore të shkallës: I.3; II.3,7; III.4,5; V.8;
86 - 35 = 51 67 - 25 =
VI.2. -30
86 67
6 Plotë
-5
3 Njehsojmë në shtylla.
6 4 7 6 1 7 4 5 6 1
Njehs
3
Njësia mësimore: Zbritja e numrave 4 Përgji
18
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletorja, tabela.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Njeriu dhe natyra, Shoqëria dhe mjedisi, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët/Diskutimi i njohurive paraprake:
Rrugë për të lexuarit në matematikë.
Paraqesim në tabelë detyrën 1 nga teksti, ndryshimin e numrave: 32-7=__ të paraqitur në bosht numerik
dhe analizohet së bashku me nxënësit përmes pyetjeve: Numri 32 sa dhjetëshe dhe sa njëshe ka? -
Për mësuesin/en
Numrit 32 cilin numër po ja zbresim së pari? (numrin 2).- Pse? (që të mbesin 3 dhjetëshe). - Numrit
30 sa po ja zbresim? (5). Pra si po ndahet numri 7? (në 2+5). - Sa qenka ndryshimi i numrave 32 - 7?
(25). - Si quhet numri 32? (I zbritshmi dhe paraqet tërësinë). - Po numri 7 c’paraqet? (zbritësin apo
pjesën që largohet). - Numri 25 si quhet? (ndryshimi, pjesa që mbetet).
Nxënësit udhëzohen që në dyshe të punohhet detyra 2 në tekst. Që të dy nxënës njehsojnë përmes
64
boshtit numerik ndryshimin e parë por, nxënësi
4 Njehsojmë në shtylla. 1 e shpjegon.Shembullin 2 prapë që të dy nxënës
Me prishje të
dhjetëshes. njehsojnë por i dyti e shpjegon ecurinë e zbritjes.
Dhj Nj
34 5 12 6 3 8 4 6 2 7 5
-
6
2
2 -
3 8
-
4 7
-
3 5
-
2 6 Ndërtimi i njohurive:
ndryshimi 4
25 3 8 Përpunimi i përmbajtjes:
Shqyrtim i përbashkët
5 Zbulojmë rregullën dhe njehsojmë. Përshkruajmë rregullën me fjalë.
pjesa që
81 - 26 =
Shkruhet në tabelë ndryshimi i numrave 98-
53 - 27 = 63 - 28 =
64 në shryllë dhe njëri nxënës e komenton me
mbetet
54 - 28 = 53 - 28 = 81 - 36 =
= 25
55 - 29 = 43 - 28 = 81 - 46 = fjalë ecurin e zbritjes. Parashtrohet pyetja: Çfarë
zbritje kemi? (pa prishje të dhjetëshes). Nxënësve
të largojmë
56 - = - = __ - __ =
6 1
Njehsojmë: të njëjtin numër).
Përgjigjja:
Përforcimi: 19
Konsolidimi i të nxënit
Shkëmbe problemin
Nxënësit u kërkohet ta përdorin mbledhjen dhe zbritjen në zgjidhjen e problemit nga jeta shkollore. Ata
i udhëzojmë të lexojnë problemin me fjalë në detyrën 7, të mundohen ta shkruajnë si barazim dhe ta
zgjidhin. Pasi të zgjidhet i shkëmbejnë librat me shokun\shoqen e bankës dhe diskutojnë rreth zgjidhjes.
Puna e tyre e pavarur vlerësohët. Në fund, paraqitet zgjidhja nga ana e një nxënësi në tabelë.
Zgjidhja është: 93- (46+38) = 93-84 = 9. Pra 9 nxënës nuk kanë shkuar në shëtitje.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet shkathtësinë interpretuese të zbritjes në bosht numerik,bashkëpunimin në
dyshe,zbritjen në shtyllë,gjetjen e rregullës së varshmërisë së ndryshimit nga i zbritshmi dhe zbritësi si
dhe zbatimin e mvledhjes dhe zbritjes në jetën e përditshme.
Detyrë:
Detyra 3 dhe 4, dy shembujt e mbetur dhe detyra 6 në tekst.
65
Mësimi 7
LIDHJA NDËRMJET MBLEDHJES DHE ZBRITJES
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË Po e paraqesim shumën e numrave 12 dhe 7 me modelin e mëposhtëm. 1 Njehs
Lënda: Matematikë Për të shkruar një barazi me zbritje, që ndërlidhet me barazinë 12 + 7 = 19, në fillim
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III sqarojmë çka paraqet secili nga numrat në barazinë me mbledhje.
Mendojmë pastaj kuptimin e zbritjes.
Tema: Numrat natyrorë Kujtojmë
Ne zbresim kur duam të
2 Përdo
largojmë një pjesë nga
pjesa që pjesa që tërësia.
mbetet largohet 82
Rezultatet e të nxënit të temës: 12 7 tërësia
pjesa që
largohet
pjesa që
mbetet
deri në 1000.
pjesa që pjesa që
largohet mbetet
pjesa që pjesa që 82
tërësia largohet mbetet
12 7
19 35 --13
19 12==227 19 - 12 = 7
Kontributi në rezultatet për kompetencat 19 - 12 3 Njehs
- - 49 - 14 = 35 - - - -
35+ 14 49 - 35 = 14 57 + 4 +8
Njësia mësimore: Lidhja ndërmjet mbledhjes
20
dhe zbritjes
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim për njohuritë paraprake:
Stilolapsat në mes.
Në tabelë shkruajmë tre numra: 19, 7, 12. Nxënësit udhëzohen të punojnë në grupe me nga 4 nxënës.
Ata udhëzohen që me këta 3 numra, secili brenda grupit, duhet të shkruaj një barazim duke përdorur
një ngjyrë të caktuar sipas dëshirës.
Për mësuesin/en
Pasi t’i shkruajnë, përzgjidhet një laps me ngjyrë të caktuar, brenda çdo grupi dhe nxënësi me lapsin e
përzgjedhur e lexon barazimin e tij para klasës, ku shoku\ shoqja e tij e shkruan në tabelë.
p.sh. 12 + 7 = 19; 19 - 7 = 12;
7 + 12 = 19; 19 - 12 = 7.
66
LIDHJA NDËRMJET MBLEDHJES DHE ZBRITJES Ndërtimi i njohurive:
Po e paraqesim shumën e numrave 12 dhe 7 me modelin e mëposhtëm. Përpunimi i përmbajtjes:
1 Njehsojmë dhe plotësojmë.
12 + 7 = 19
Kuptojmë Të mbajmë në mend: Një model i barazive të
ndërlidhura.
Çfarë 84 - paraqet
55 = zbritësi,
83 - 29numri
= 7? (pjesën
53 - 27 = që
Barazitë e ndërlidhura
largohet).
Nga cilado barazi
7 + 12 = 19 rrjedhin tri barazitë formohen nga të njëjtët 19
19 - 7 = 12 e tjera. numra. - -
19 - 12 = 7 7 + 12
Po ndryshimi, numri 12? (pjesën që mbetet).
Paraqitet në tabelë modeli i barazive të
4 Njehsojmë dhe plotësojmë.
ndërlidhura, 100
si në tekst.
50 87 65
1 Plotësojmë modelet me numrat që u mungojnë dhe shkruajmë barazitë e ndërlidhura:
67 + 33 85 - 46 + 16 +
35 + 14 = 49 Përforcimi: + 37
45 + - 13 92 -
Ushtrojmë
14 + 35 = 49 71
49
Konsolidimi - i33të nxënit
Mësojmë
+ 38 + 45 - 28
- - 49 - 14 = 35 - - - -
35+ 14 57 + 4 +8
49 - 35 = 14
Mendo\shkruaj\ thuaja grupit.
20 21
57 + 4 = 61
61 Nxënësit punojnë në dyshe, ku njëri plotëson shembullin e parë
4 + 57 = 61
- - e tjetri shembullin e dytë. Pas plotësimit shkëmbehen librat mes
61 - 4 = 57
57 + 4 veti që të kontrollohen dhe vlerësohen nga njëri-tjetri.
61 - 57 = 4
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për argumentimin e ndërlidhjes mes mbledhjes dhe zbritjes, shkrimit të 4
barazimeve ndërlidhëse.
Detyrë:
Detyra 1, shembulli i paplotësuar në tekst.
67
Mësimi 8
LIDHJA NDËRMJET MBLEDHJES DHE ZBRITJES
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Po e paraqesim shumën e numrave 12 dhe 7 me modelin e mëposhtëm. 1 Njehsojmë dhe plotësojmë.
Lënda: Matematikë
Për të shkruar një barazi me zbritje, që ndërlidhet me barazinë 12 + 7 = 19, në fillim +8
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
sqarojmë çka paraqet secili nga numrat në barazinë me mbledhje.
Mendojmë pastaj kuptimin e zbritjes.
Tema: Numrat natyrorë Kujtojmë
Ne zbresim kur duam të
2 Përdorim boshtin numerik dhe njehsojmë ndryshimin. Shkruajmë ashtu si kemi vizatuar.
largojmë një pjesë nga
pjesa që pjesa që tërësia.
mbetet largohet 82 - 28 =
Rezultatet e të 12 nxënit
7 të temës: tërësia
pjesa që
largohet
pjesa që
mbetet
82 82
Zgjidh
19 - 7 = 12
35 - 13 = 22
probleme19të thjeshta bazuar në
19 -mod-
7 = 12
19 - 7
elet e paraqitura.; Demonstron shkathtësi dhe 50 60 70 80 90 50 60 70 80 90
kryesore
Fituam 4 barazitë shkallës: I.1; II.4,7; III.1,3,4,5; VI.2.
të ndërlidhura: 71 - 37 = 62 - 45 = 91 - 37 = 54
Kuptojmë Të mbajmë në mend: Një model i barazive të 84 - 55 = 83 - 29 = 53 - 27 =
12 + 7 = 19 Barazitë e ndërlidhura ndërlidhura.
Ushtrojmë
49 14 + 35 = 49
Mësojmë
+ 38 - 33 + 45 - 28
- - 49 - 14 = 35 - - - -
35+ 14 49 - 35 = 14 57 + 4 +8
Njësia mësimore: Mbledhja dhe zbritja - Ushtrime
20 21
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, tabela, etiketa,
ngjyra druri.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë, Art figurativ.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Mendo / puno në dyshe / thuaja grupit.
Nxënësit udhëzohen të punojnë në dyshe për plotësimin e skemës në detyrën 1, në tekst.Udhëzohen t’i
përcjellin shigjetat. Nëse kanë vështërësi udhëzohen,p.sh., së pari plotësohet pjesa e sipërme. Shigjeta
nga cili numër po niset? (numri 17) - Te cili numër po arrin? (numri 26). - Çfarë paraqet numri 17?
Për mësuesin/en
(mbledhorin e parë). - Po numri 26? (shumën). - Çfarë na mungon? (mbledhori i dytë). Pasi ta njehsojnë
vazhdojnë ta plotësojnë skemën. Në fund, një dyshe e komenton radhën e plotësimit.
Nxënësit në dyshe njehsojnë ndryshimin e numrave 82 – 28 =__, në detyrën 2, ku njëri punon njërën
mënyrë të njehsimit kurse, nxënësi tjetër menyrën e dytë. Në fund, shkëmbehen librat mes dyshes dhe
komentohen të dy mënyrat e njehsimit.
Ku dallohen këto 2 mënyra mes veti?
68
Ndërtimi i njohurive:
Numrat magjikë Përpunimi i përmbajtjes:
8 Njehsojmë më shpejt.
34 + 19D.R.T.A.
5 Njehsojmë ndryshimin. Çfarë modele numrash dallojmë?
= Udhëzim Udhëzim 86 - 49 =
21 - 12 = 42 - 24 = 41 - 14 = 62 - 26 = 28 + 19 = 92 - 49 =
34 + 19 = 86 - 49 =
43 - 34 = 64 - 46 = 52 - 25 = 73 - 37 = 72 + 19 = 78 - 49 =
=
76 - 67 = 75 - 57 = 85 - 58 = 84 - 48 = Nxënësit
61 + 29 = udhëzohen të punojnë në dyshe
34 + 20 - 1 = 86 - 50 + 1 =
45 - 19 =në
87 - 78 = 97 - 79 = 96 - 69 = 95 - 59 =
detyrën
45 + 39 = 5, ku nx.1njehson ndryshimin 64 - në29 = 2
37 + 49 = 54 - 39 =
shtyllat e para kurse, nx. 2 në dy të fundit.
Pas njehsimit
9 Tri nga kutizat përmbajnëbashkëpunojnë, Çfarë
shprehje me vlera të barabarta.
ngjyrosur me ngjyrë të njëjtë.
Identifikoni modele
ato duke i
6 < = > ?
numrash dallojmë? (9, 18, 27, 36).
58 - 29 65 - 39 47 + 40 - 1 57 + 30 65 - 40 + 1 66 - 40
41 + 9 63 - 7 93 - 5 88 + 5
76 + 3 84 - 3 53 - 7 54 + 5
Ç’mendoni
59 - 30 58 kanë + 29 58 diçka
- 30 + 1të47përbashkët?
+ 39 58 + 30 - 1 46 + 40
80 + 3 90 - 7 42 - 6 35 + 3 Në
10 Për detyrën 7 kërkohet zgjidhja
numrat e dhënë plotësojmë modelin dhe shkruajmë barazitë:për 4 raste,
37 + 4 52 - 4 83 - 5 69 + 7 por fillimisht duhet njehsuar zhvendosjen e
bomboneve - - nga njëra enë në tjetrën.
+
- -
+
7 Mbi tavolinë janë tri enë qelqi me bonbone. Në enën e parë janë 15 bonbone, në të Përgjigjet72 45 27
në pyetjet janë: 15 99
dytën 26 dhe në të tretën 18. Erinda mori 12 bonbone nga ena e dytë. Ajo i
vendosi 8 bonbone në enën e parë, kurse pjesën tjetër në enën e tretë. 1. Në enën e parë janë bërë 15 + 8 = 23 bombona.
11 Llogaritim përmendsh:
1. Sa bonbone kanë mbetur në enën e parë? 2. Në enën e dytë kanë mbetur 26 - 12 = 14
Shoqërojmë mbledhorët
14 + 15 + 16 =
Njehsojmë:
Përgjigjja:
bombone. 30 për të fituar dhjetëshe.
27 + 28 + 33 =
3. Në7 + enën
6 + 23 =e tretë janë bërë 18+(12-8) 13 + 38=18+4=22
+ 7 + 5 + 12 = b.
2. Sa bonbone kanë mbetur në enën e dytë? 17 + 25 + 13 + 9 + 11 =
Njehsojmë: 19 + 5 + 12 + 21 + 18 =
Përgjigjja:
Nga dy shembuj të detyrës 8 nxënësit njehsojnë
12 Përdorim tiketat me shifrat 1 2 3 6 për të shkruar numra dyshifrorë. Me këta numra
3. Sa bonbone kanë mbetur në enën e tretë? mëshkruajmë:
shpejtë shumën dhe ndryshimin sipas
Njehsojmë: • tri shprehje numerike me nga dy mbledhorë, vlerat e të
Përgjigjja:
udhëzimit të tëdhënë.
cilave janë më mëdha se 80, Komentohet njehsimi para
63 + 21 > 80
klasës. Si njehsuat shumën më shpejtë? (duke
• shprehjen numerike me dy mbledhorë që ka vlerën më
të vogël,
Ushtrojmë
Ushtrojmë
Në çdo shprehje,
4. Sa bonbone janë në të tria enët së bashku? secila shifër përdoret
Përgjigjja:
të afërt. Pastaj
• shprehjen shumës ia hekim aq për sa e kemi
numerike me zbritje, që ka vlerën më të madhe.
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Numrat e përzier
Nxënësit udhëzohen që duke shoqëruar mbledhorët për të fituar dhjetëshe, të njehsojnë shumën në tre
shembujt e detyrës 11. Ata punojnë të pavarur dhe puna e tyre vlerësohet.
Nxënësit në dyshe përdorin etiketat e shpërndara me shifrat 1 2 3 6 për të shkruar numra
dyshifrorë. Me këta numra do të shkruajnë; tri shprehje numerike me nga dy mbledhorë, vlerat e të
cilave janë më të mëdha se 80 (kërkesa e parë në detyrën 12).
Pasi t’i shkruajnë paraqiten para klasës, në tabelë, p.sh., 21 + 63 > 80; 61 + 32 > 80; 62 + 31 > 80.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për njehsimin e shumës dhe ndryshimit sipas modeleve të ndryshme si dhe
demonstron shkathtësi në zgjidhjen e problemeve me mbledhje dhe zbritje.
Detyrë:
Nxënësi punon detyrat 3,4, 6, 9, 10, shembujt e mbetur në detyrat 11 dhe 12 në tekst.
Për mësuesin/en
69
Mësimi 9
SHUMËZIMI I NUMRAVE
SHUMËZIMI I NUMRAVE VETITË
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË Të kujtojmë: Ndër
+3 +3 +3 +3 +3
Lënda: Matematikë
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
faktorët prodhimi
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
0
3 + 3 + 3 + 3 + 3 = 15 Numrat që formojnë një
prodhim quhen faktorë
3+3+3+3+3=5•3 të atij prodhimi.
Tema: Numrat natyrorë 5 • 3 = 15 Sh
Një interpretim:
Krah
Rezultatet e të nxënit të temës: Në figurë, 15 kristale janë ndarë në 5 grupe me nga 3 kristale.
5-rreshta
15 kristale
Kontributi në rezultatet për kompeten- 1 Analizojmë figurën. Pjesën e katrorëve të ngjyrosur me ngjyrë të njëjtë e shprehim me
III/1,3,4 3 • 7 = 21 5
3•3= 9
2 Pa n
ASPEKTE SPECIFIKE TË 2 Përdorim saktësisht një herë secilën nga shifrat e dhëna dhe plotësojmë barazitë:
5 6 8 • = 18 6 8 9 • = 30 Sho
vler
• = 20 • = 36
Njësia mësimore: Shumëzimi i numrave
24
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake:
Në këtë fazë të orës, mësimdhënsi rikujton tabelën e shumëzimit së bashku me nxënës të mësuar në
klasën e dytë. Ju rikujtojmë nxënësve që shumëzimi i dy numrave njëshifrorë realizohet njëjtë sikurse
gjatë realizimit të shumës së mbledhorëve të njëjtë si psh:
Për mësuesin/en
Aludojmë që rasti i parë numri 2 mblidhet si mbledhor pesë herë me vetveten dhe në rastin e dytë numri
5 dy herë me vetveten dhe fitohet shumë e njëjtë.
70
SHUMËZIMI I NUMRAVE VETITË E SHUMËZIMIT
SHUMËZIMI I NUMRAVE Në lidhje
VETITË me këtë aludim sqarojmë në shembullin
E SHUMËZIMIT
+3 +3 +3 +3 +3 + Ndërtimi
+ + + i njohurive:
= • =
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
+4 Përpunimi i përmbajtjes:
+4 +4 +4 +4
faktorët prodhimi 0 1
Pyetja
2 3 4
sjellë
5 6 7
pyetjen.
8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
3 + 3 + 3 + 3 + 3 = 15 Numrat që formojnë një
prodhim quhen faktorë
3+3+3+3+3=5•3 të atij prodhimi.
+5 +5 +5 +5
5 • 3 = 15 Shuma e mbledhorëve të njëjtë Prodhimi
Nga shembulli
+ + + 1= fq. 24 nxënësit në mënyrë • =
Një interpretim:
Në figurë, 15 kristale janë ndarë në 5 grupe me nga 3 kristale.
individuale duhet që fushat e ngjyrosura me
Krahasojmë prodhimet:
numri i
grupeve
numri në
secilin grup
numri i
tërësishëm
Kur shumëzojmë, numri në
secilin grup
numri i
grupeve
numri i
tërësishëm
ngjyrë të njëjtë• dhe duke •
numruar katrorët
horizontalisht dhe vertikalisht ta kuptojnë çfarë
bashkojmë grupet Ndërtojmë një model:
me numër të njëjtë
5 • 3 = 15 të objekteve. 3 • 5 = 15 4-shtylla 5-shtylla
4-rreshta
5-rreshta
15 kristale barazimi. mendojmë
renditjen
7•9= 9 • • 7 =7• 5 • 7 = 4 •
Për8 • secilin
9= • 9 grupë të 8 • klasës = 7 • 8 të përbër 7 • prej
= • 64
nxënësve, përgatisim zarfa me nga 8 numra
dyshifrorë
Shoqërimi i vendevetëtëndryshëm. Nxënësit në grupë së
faktorëve - vetia asociative
Mësojmë
Mësojmë
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3a fq 14 dt. 6 dhe 9
71
Mësimi 10
SHUMËZIMI I NUMRAVE VETITË E SHUMËZIMIT
SHUMËZIMI I NUMRAVE VETITË E SHUMËZIMIT
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Të kujtojmë: Ndërrimi i vendeve të faktorëve - vetia komutative
+3 +3 +3 +3 +3 + + + + = • =
Fusha kurrikulare: Matematikë +4 +4 +4 +4 +4
Lënda: Matematikë
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
faktorët prodhimi
Shkalla
3 + 3 + 3 +e3kurrikulës: 2 Klasa: III
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
+ 3 = 15 Numrat që formojnë një
prodhim quhen faktorë
3+3+3+3+3=5•3 të atij prodhimi.
+5 +5 +5 +5
+ + + = • =
Një interpretim:
Krahasojmë prodhimet:
Rezultatet e të nxënit të temës:
Në figurë, 15 kristale janë ndarë në 5 grupe me nga 3 kristale.
4-rreshta
5-rreshta
mendojmë
15 kristale renditjen
13.Përcakton vlerën
Analizojmë figurën. Pjesën numerike
e katrorëve të ngjyrë
të ngjyrosur me shprehjeve të me
të njëjtë e shprehim 5•4=4•5
përbëra.
barazi me shumëzim.
Ndërrimi i faktorëve nuk e
ndërron vlerën e prodhimit.
3 • 7 = 21 5 • 4 = 20 4 • 5 = 20
3•3= 9
Kontributi në rezultatet për kompeten- 2 Pa njehsuar, plotësojmë.
Mësojmë
Mësojmë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake:
Paraprakisht vizatojmë një bosht numerik në tabelë nga 0 deri në 20. Fillojmë me pyetjen për nxënës:
Për mësuesin/en
Nëse fillojmë nga zero dhe kërcejmë 5 herë nga 4 njësi, a mund ta kuptoni se tek cili numër do të arrijmë.
Pra duhet potencuar para nxënësve që të njëjtën pyetje mund ta realizojmë në dy rrugë të ndryshme, e
para duke kërcyer 5 herë nga 4 njësi dhe e dyta duke kërcyer 4 herë nga 5 njësi.
Pas diskutimeve nga nxënësit fillojmë plotësimin e detyrës 1 në faqe 25. Pas plotësimit të detyrës
72
VETITË E SHUMËZIMIT
VETITË E SHUMËZIMIT 1, sqarojmë para nxënësve që barazimi i
Ndërrimi i vendeve të faktorëve - vetia komutative mësimpërm 4∙5=5∙4 quhet vetia e ndërrimit të
1 Analizojmë paraqitjen grafike. Plotësojmë dhe njehsojmë.
vendeve apo vetia komutative.
Shuma e mbledhorëve të njëjtë Prodhimi
+ + + + = • =
+4 +4 +4 +4 +4
Ndërtimi i njohurive:
16 17
Përpunimi i përmbajtjes:
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
+5 +5 +5 +5
Shuma e mbledhorëve të njëjtë Prodhimi Vazhdojmë me pjesën e detyrës 2 nga vetë
+ + + = • =
Krahasojmë prodhimet:
nxënësit, gjithmonë duke respektuar vetin e
• • ndërrimit të vendeve apo vetin komutative që
Ndërtojmë një model: mësuam më sipër. Gjatë zgjidhjes së detyrës 3
4-shtylla 5-shtylla
5 • 4 = 20 së pari ne sqarojmë modelin e blloqeve, ku ky
4 • 5 = 20
model tregon qartë vetin e shoqërimit. Pra u
4-rreshta
5-rreshta
mendojmë
kristale renditjen
ehim me 5•4=4•5
tregojmë nxënësve që numri jashtë klapave tek
Ndërrimi i faktorëve nuk e
ndërron vlerën e prodhimit.
pjesa e shumëzimit, shoqëron të dy faktorët
5 • 4 = 20 4 • 5 = 20
brenda kllapave. Vetin e dytë e shumëzimit
2 Pa njehsuar, plotësojmë. është Vetia e shoqërimit apo vetia associative.
7•9= 9 • • 7 =7• 5 • 7 = 4 • Modelojmë një shembull për të parë se a është
8•9= • 9 8 • =7• 8 7 • = • 6
kuptuar nga nxënësit vetia asociative.
Shoqërimi i vendeve të faktorëve - vetia asociative
3•5
2∙(5∙4)=(2∙5)∙4
2 • (3 • 5)
zitë:
(2 • 3) • 5
3•5
mendojmë
shoqërimin
2∙20=10∙4
= 24
1
(2 • 3) • 5 = 2 • (3 • 5) (2 • 3) • 5 = 2 • (3 • 5) 40=40
Mësojmë
= 30
= 36
Shoqërimi i faktorëve nuk e ndërron
vlerën e prodhimit.
6 • 5 = 2 • 15
30 = 30
U tregojmë nxënësve që tek vetia associative,
25
shoqërimi i faktorëve nuk e ndryshon vlerën
e prodhimit
2∙(5∙4)=(2∙5)∙4
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Për secilin grupë të klasës të përbër prej 4 nxënësve, përgatisim nga katër detyra që kanë të bëjnë me dy
vetit e mësuara më poshtë:
Duke zbatur vetit Komutative dhe associative, zgjidhni:
2∙8=__∙2
6∙_=__∙6
__∙__=__∙__
2∙(5∙__ )=(2∙5)∙__
8∙(1∙__)=(8∙__)∙__
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3a fq 14 dt. 6 dhe 9
Për mësuesin/en
73
Mësimi 11
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË Shumëzimi i shumës dhe i ndryshimit - vetia distributive 1 Njeh
23
përbëra. = (8 - 3) • 5
7•7= 4• 3 =
- - 4 Pa nj
Kontributi në rezultatet për kompetencat 4•7= 3• 3 =
3 •7=
kryesore të shkallës: I/1,2,7; II/3,13,14; 7• 3 =
III/1,3,4
3 Analizojmë figurat, njehsojmë dhe plotësojmë.
5 Shen
+ + -
3 • 35 = 3• 3 = 3 • 32 = 3•3
ASPEKTE SPECIFIKE TË 7• 3 = 7• 3 = 7• 3 = 4•2
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake:
Për mësuesin/en
Në pjesën hyrëse duhet të rikujtohet me ndonjë shembull vetin e ndërrimit të vendeve të faktorëve, nga
ky arsyetim nisemi në vetin që do ta sqarojmë ditën e sotme.
74
Ndërtimi i njohurive:
Shumëzimi i shumës dhe i ndryshimit - vetia distributive 1 Përpunimi
Njehsojmë i përmbajtjes:
dhe plotësojmë tabelën.
+
2 • 7 = 14
3 • 7 = 21
2 • 7 + 3 • 7 = (2 + 3 ) • 7 Në këtë pjesë7 27
Faktori i dytë
Prodhimi
të 99orës 8
mësimore
4
18 28 70 64
8 6
vazhdojmë
81
5 • 7 = 35
Mbledhim rreshtat, ndajshkruajmë
shtyllat. me sqarimin e pjesës së parë të detyrës 1
2•7+3•7= 5 •7 në faqefigurën.
2 Analizojmë 26 Pjesën
duke diskutuar hap pas hapi
e katrorëve të ngjyrosur me ngjyrë të njëjtë e shprehim me
= (2 + 3) • 7
shumëzimin e shumës së numrave të dhënë:
barazi me shumëzim.
+
4•3= 4• 3 = (2+3)∙7=2∙7+3∙7=14+21=35.
+
3•3= 3• 3 =
77 • 3 = 7• 3 =
Që të kostatohet më qartë se sa është kuptuar kjo
2 Shumëzimi i ndryshimit. rregull, i udhëzojmë nxënësit të zgjidhin pjesën
8 • 5 = 40 8 • 5 - 3 • 5 = (8 - 3) • 5
e dytë të detyrës 1.
-
3 • 5 = 15 Zbresim rreshtat, ndajshkruajmë
5 • 5 = 25 shtyllat.
• 8 = 8•9 • 3 = 4 • 11
= (8 - 3) • 5 2, gjithnjë
23 • 4 = 4 •
duke u mbështetur në shembullin e
7•7= 4• 3 = sqaruar në pjesën e parë me anë të shumë dhe duke
4 Pa njehsuar, plotësojmë.
- -
4•7= 3• 3 = arsyetuar të njëjtën) •metodë
3 • (2 • 4) = (3 • 4
me anë3•(
të ndryshimit
• 4) = (4 • 6) • 3
3 •7= 7• 3 =
të numrave:
(6 • 2) • 7 = (8-3)∙5=8∙5+3∙5=40+15=55.
• (2 • 7) (11 • ) • 2 = 3 • (2 • 11)
që 24faktori
•2+3•3
i jashtëm i prodhimit 2•1+3•4
shumëzon dy
Ushtrojmë
4 • 33 = 4• 3 = 4 • 39 = •3+4•6 2•3+2•4
Mësojmë
+
3 • 35 =
+
3• 3 =
-
3 • 32 = mbledhorët
3•3+3•3 apo të zbritshmin 3 • 5 +dhe
3 • 2 zbritësin në
7• 3 = 7• 3 = 7• 3 = klapa, këtë e quajmë vetia distributive
4•2+4•4 3•7+3•7
e shumës
26 dhe ndryshimit të numrave. 27
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Këtë pjesë e vazhdojmë me zgjidhje e detyrës 3 në libër nga nxënësit, duke respektuar atë që e sqaruam
më sipër.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3a fq 14 dt. 6 dhe 9
75
Mësimi 12
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Shumëzimi i shumës dhe i ndryshimit - vetia distributive 1 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelën.
1 PLANIT
Shumëzimi TË ORËS MËSIMORE
i shumës. Faktori i parë 5 3 7 2 10 7 9
2 • 7 = 14 Faktori i dytë 7 9 8 4 8 6
+ 2 • 7 + 3 • 7 = (2 + 3) • 7
3 • 7 = 21 Prodhimi 27 9 18 28 70 64 81
Fusha kurrikulare: MatematikëMbledhim
5 • 7 = 35
shtyllat.
rreshtat, ndajshkruajmë
Lënda: Matematikë
2•7+3•7= 5 •7
2 Analizojmë figurën. Pjesën e katrorëve të ngjyrosur me ngjyrë të njëjtë e shprehim me
= (2 + 3) • 7
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III barazi me shumëzim.
Tema: Numrat
+
4 • 3 natyrorë
=
+
4• 3 =
3•3= 3• 3 =
77 • 3 = 7• 3 =
Rezultatet e të nxënit të temës:
21.Shumëzimi
Zgjidhi ndryshimit.
probleme të thjeshta të bazuara në
modelet e paraqitura;
-
8 • 5 = 40 2. Demostron 8 • 5 - 3shkathtësi
• 5 = (8 - 3) • 5
3 • 5 = 15
dhe shprehi për5 •zgjidhje 5 = 25
të problemeve;
Zbresim
shtyllat.
rreshtat, ndajshkruajmë
23 • 4 = 4 • • 8 = 8•9 • 3 = 4 • 11
përbëra. = (8 - 3) • 5
7•7= 4• 3 =
- - 4 Pa njehsuar, plotësojmë.
Kontributi në4 •rezultatet
7= për kompetencat3• 3 =
3 • (2 • 4) = (3 • ) •4 3•( • 4) = (4 • 6) • 3
3 •7=
kryesore të shkallës: I/1,2,7; II/3,13,14;7 • 3 =
(6 • 2) • 7 = • (2 • 7) (11 • ) • 2 = 3 • (2 • 11)
III/1,3,4
3 Analizojmë figurat, njehsojmë dhe plotësojmë.
5 Shenjojmë me shprehjen që ka vlerë të barabartë me:
Ushtrojmë
4 • 33 = 4• 3 = 4 • 39 = 4•3+4•6 2•3+2•4
Mësojmë
+ + -
3 • 35 = 3• 3 = 3 • 32 = 3•3+3•3 3•5+3•2
ASPEKTE
7• 3 =
SPECIFIKE TË
7• 3 = 7• 3 = 4•2+4•4 3•7+3•7
26
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 27
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake:
Për mësuesin/en
Fillojmë mësimin e sotëm duke i udhëzuar nxënësit që të rikujtojnë shumëzimin e numrave, duke
zgjidhur detyrën 1, në mënyrë individuale në libër.
Duke rikujtuar vetin e ndërrimit të vendeve -Vetin komutative zgjidhi detyrën 2, ku së pari nga
mësimdhënësi realizohet punimi i drejtëkëndëshit me fusha të ndara sipas ngjyrave dhe nga 10 nxënës
në talebë, duke parë fushën e ngjyrosur ata duhet ta realizojnë shumëzimin e faktorëve.
76
Ndërtimi i njohurive:
6 Zbatojmë shumëzimin e shumës dhe të ndryshimit dhe njehsojmë: Përpunimi i përmbajtjes:
10 Njehsojmë dhe krahasojmë.
17 • 4 = (10 + 7) • 4 = 10 • 4 + 7 • 4 = + = 48 = •4 •8 = 88 24 = •2
18 • 3 = (20 - 2) • 3 = 20 • 3 - 2 • 3 = - = Duke37 respektuar
> •4 Vetit e• shumëzimit,
8 60 udhëzojmë
63 > •4
13 • 7 =
nxënësit
88 =
të zgjidhin
•4
në •dyshe në libër detyrën
8 > 71 46 <
3,• 8
29 • 3 = 27 < •4 8 •8 64 64 16 • 4
4 dhe 6. Detyrën 5 faqe 27, duhet të zgjidhet në
7 Numrin 100 e shkruajmë si shumë prodhimesh. shtëpi nga nxënësit.
11 Njehsojmë; rezultatin e shenjojmë dhe e shkruajmë si prodhim të dy numrave.
6•7 6•3 6 • 10 42 18 60
4•7 4•3 4 • 10 28 12 40 Detyrën
60 - 187= e
6 •zgjidhim
7 97së
- 89bashku
= me 38nxënës
+ 32 = në
10 • 7 10 • 3 100 70 30 100 27 + 29 = 43 + 47 = 73 - 55 =
tabelë,
76 - duke
26 = sqaruar 64se- 28si= formohet 6 shuma
+ 39 = e
6•7+4•7+6•3+4•3=
prodhimeve
13 + 59 = për të arritur
36 + 27 barazimin
= 100,
93 - 45pastaj
=
duke 48
analizuar
90 45 36 70seili
42 ngjyrë
18 8 56se 72 çfarë
63 50 prodhimi të
faktorëve përfaqëson.
100 100
12 Kuzhinierja e shkollës kishte përgatitur për drekë 9 pula. Ajo preu secilën pulë në 6 pjesë.
Përforcimi:
Gjatë drekës u hëngrën 37 pjesë pule.
Shkruajmë shprehjen numerike që e tregon këtë:
8 Ngjyrosim dhe plotësojmë. Konsolidimi i të nxënit
Sa pjesë pule kanë mbetur pa u ngrënë?
Njehsojmë:
Ushtrojmë
Ushtrojmë
- = 50
50 +
+
=
=
+
+
=
=
e prodhimeve
Njehsojmë:
për të nxjerr barazimin 100.
+ = 80 Përgjigjja:
28 29
Detyra 9 zgjidhet në tabelë nga mësimdhënësi,
duke sqaruar që katrorët me ngjyrë të njëjtë në
kolonën e njëjtë duhet të kenë të përshkruar
numër të njëjtë.
Pra: kolona e parë: katrori portokalli 25, katrori vjollcë 75 dhe katrori gjelbër 100.
Kolona e dytë: katrori kaltërt 20, katrori gjelbër 10 dhe katrori portokalli 30.
Kolona e tretë: katrori kaltër 10, katrori i gjelbër 60 dhe katrori portokalli 20.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3a fq 14 dt. 6 dhe 9
77
Mësimi 13
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
6 Zbatojmë shumëzimin e shumës dhe të ndryshimit dhe njehsojmë: 10 Njehsojmë dhe krahasojmë.
4•7 4•3 4 • 10 28 12 40 60 - 18 = 6 • 7 97 - 89 = 38 + 32 =
10 • 7 10 • 3 100 70 30 100 27 + 29 = 43 + 47 = 73 - 55 =
Rezultatet e të nxënit të temës: 76 - 26 = 64 - 28 = 6 + 39 =
6•7+4•7+6•3+4•3=
1. Zgjidh probleme të thjeshta të bazuara në 13 + 59 = 36 + 27 = 93 - 45 =
III/1,3,4
100 100
Ushtrojmë
Ushtrojmë
50 + = + = - = 50
ASPEKTE
+ =
SPECIFIKE
+ =
TË + = 80
Njehsojmë:
Përgjigjja:
28
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 29
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake:
Për mësuesin/en
Fillojmë mësimin e sotëm duke i udhëzuar nxënësit që në mënyrë individuale, duke rikujtuar shumëzimin
e numrave zgjidhin detyrën 10 faqe 29, në mënyrë individuale në libër, njehsojnë dhe krahasojnë anët
e barazimit apo jobarazimit.
Detyrën 11 faqe 29 e zgjidhim në tabelë së bashku me nxënës, gjithnjë duke sqaruar që rezulltatin e
fituar e eliminojmë dhe të njëjtin duhet ta shkruajnë si prodhim të dy numrave, si psh 27+29=8∙7
78
Ndërtimi i njohurive:
10 Njehsojmë dhe krahasojmë. Përpunimi i përmbajtjes:
48 = •4 •8 = 88 24 = •2
37 > •4 •8 60 63 > •4 Zgjidhim në tabelë problemet me fjalë:
88 = •4 •8 > 71 46 < •8
Detyra 12: 9 pula nga 6 pjesë = 54 pjesë pule
27 < •4 8 •8 64 64 16 • 4
9∙6=54 atëherë 54-37=17. Kanë mbetur edhe 17
pjesë pule pa ngrën.
11 Njehsojmë; rezultatin e shenjojmë dhe e shkruajmë si prodhim të dy numrave.
8 60
2 40 60 - 18 = 6 • 7 97 - 89 = 38 + 32 = Zgjidhim në tabelë problemet me fjalë:
0 100 27 + 29 = 43 + 47 = 73 - 55 =
76 - 26 = 64 - 28 = 6 + 39 = Detyra 13: 7∙9+4∙6=63+24=87 atëherë 87-11=76.
13 + 59 = 36 + 27 = 93 - 45 = Kanë zënë 76 lule në kopsht.
48 90 45 36 70 42 18 8 56 72 63 50
13 Nxënësit e klasës së tretë i mbollën në oborrin e shkollës 7 rende me nga 9 lule të kaltra Përforcimi:
100
dhe 4 rende me nga 6 lule të kuqe. Të nesërmen ata vërejtën se në secilin rend kishte
dështuar nga një lule. Sa lule kanë zënë në kopsht? Konsolidimi i të nxënit
Ushtrojmë
50 Njehsojmë:
80 Përgjigjja:
Këtë pjesë e vazhdojmë me zgjidhje e detyrës
29 15 dhe 16 në grupë të nxënësve me nga 4 ose 5
nxënës:
Detyra 15 vazhdojmë me sqarimin e detyrës që çdo figurë mbulon një numër nga 1 deri në 5 dhe kemi:
Ylli=3; Deltoidi=2; Trekendeshi=1; Zemra=5 dhe Gjysmë hëna=4.
Detyra 16 vazhdojmë sqarimin e detyrës që çdo figurë mbulon një numër nga 1 deri në 5 dhe kemi:
Torta=4; Kifle=1; Akullore=2; Keku=5 dhe Petullat=3.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3a fq 14 dt. 6 dhe 9
79
Mësimi 14
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
14 Nëna i bleu Erindit një bluzë dhe një palë pantallona. Pantallonat Të kujtojmë:
+ = 45 Pjesëtimi është zbritje e njëpasnjëshme e numrit të njëjtë.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
kushtuan dy herë me shumë se bluza. Ajo pagoi gjithsej 45 euro.
Sa kushtuan pantallonat dhe sa bluza? 20 : 5 =
Njehsojmë:
=2•
-5 -5 -5 -5
Fusha
Përgjigjja:kurrikulare: Matematikë 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
15Lënda: Matematikë
Figurat mbulojnë njërin nga numrat 1, 2, 3, 4 ose 5 në tabelë. Përcaktojmë numrat
-4 -4 -4 -4 -4
të problemave 19
3
20 : 5 = 4 Kur pjesëtojmë,
një bashkësi e
20 : 4 = 5
numri i numri i numri në ndajmë në grupe numri i numri në numri i
tërësishëm grupeve secilin grup të barabarta. tërësishëm secilin grup grupeve
35 72 42 45
Njësia mësimore: Pjesëtimi
Mësojmë
4 1
:8 :3 :6 :10
56 27 48 60
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: karta me numra, teksti i nxënësit, puzle,
shkumsa me ngjyra, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
80
Ndërtimi i njohurive:
= 45
Të kujtojmë:
Pjesëtimi është zbritje e njëpasnjëshme e numrit të njëjtë.
Përpunimi i përmbajtjes:
20 : 5 = Veprimtari e drejtuar
•
-5 -5 -5 -5
Një interpretim:
Numri i tërërishëm
Në figurë, 20 katrorë janë ndarë në 5 grupe me nga 4 katrorë. numri i grupeve
20 : 5 = 4 Kur pjesëtojmë,
një bashkësi e
20 : 4 = 5 numri në secilin grup
numri i numri i numri në ndajmë në grupe numri i numri në numri i
tërësishëm grupeve secilin grup të barabarta. tërësishëm secilin grup grupeve
:8 :3 :6 :10
vendin e pjesëtuesit.
56 27 48 60
Përforcimi: 31
Konsolidimi i të nxënit
Vëzhgo - analizo - zbato
Ndahet klasa në 4 grupe ku secilit grup ju caktohen nga dy detyra dhe kërkohet nga nxënësit të
prezentojnë zgjidhjet duke përdorur boshtin numerik, bashkësitë dhe ndonjë formë tjetër.
Pas zgjidhjes së detyrave përfaqësuesi i grupit prezenton mënyrën e zgjidhjes para klasës.
Grupi i parë: 35 : 5 =__ Grupi dytë: 72:8 =__ Grupi tretë: 42: 7 = __ Grupi katërt: 45: 9 = __
56 : 8 =__ 27:3 =__ 48: 6 = __ 60:10=__
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për përdorimin e vetisë komutative gjatë pjesëtimit, dhe për argumentimin e
lidhjes midis mbledhjes, zbritjes, shumëzimit dhe pjesëtimit.
Detyrë:
Jepet Fletë punuese me detyra të ngjashme.
Për mësuesin/en
81
Mësimi 15
LIDHJA NDËRMJET SHUMËZIMIT DHE PJESËTIMIT
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Një fushë drejtkëndëshe me katrorë - 4 barazi: 1 Njeh
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 5 Zbatojmë lidhjen ndërmjet pjesëtimit dhe shumëzimit, njehsojmë dhe plotësojmë. 2
24 : 3 = , sepse • 3 = 24 24 : 3 = , sepse • = 4
Mësojmë
32
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: karta me numra, teksti i nxënësit, letra
me ngjyra, puzle, lego, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Fillohet me një rikujtim nga klasa e kaluar lidhur me pjesëtimin e numrave dhe lidhjen e pjesëtimit me
mbledhjen, zbritjen dhe shumëzimin.
Për mësuesin/en
82
LIDHJA NDËRMJET SHUMËZIMIT DHE PJESËTIMIT Ndërtimi i njohurive:
1 Një fushë drejtkëndëshe me katrorë - 4 barazi: 1 NjehsojmëPërpunimi i përmbajtjes:
dhe plotësojmë tabelën.
3 • 5 = 15
Kuptojmë Një model i ndërlidhjes
se numrave 3, 5 dhe 15.
Veprimtari e drejtuar
Nga secila barazi I pjesëtueshmi 32 54 81 27 63 70
5 • 3 = 15 rrjedhin tri barazitë 15
15 : 3 = 5 e tjera. : : Pjesëtuesi 8 8 8 4 8
3 • 5
15 katrorë
15 : 5 = 3
Shpjegohet
Herësi
lidhja në9 3mes 7shumëzimit
6 7 7 dhe 8 9 9
3 grupe të barabarta
5 në secilin grup pjesëtimit me anë të skemës së paraqitur më
poshtë:
2 < = > ?
2 Për secilën fushë drejtkëndëshe me katrorë, shkruajmë 4 barazi:
7• 6 9•4 3• 8 9•1 8• 9 10 • 7
18 : 9 7•1 27 : 9 24 : 8 81 : 9 2•9
6• 0 0:8 16 : 8 28 : 7 9• 7 63 : 7
3• 9 2•8 56 : 7 54 : 9 9 • 6 7•6
njëpasnjëshme.
pjesëtimi
60 : 5 = 12 75 95 Njehsojmë:
:5 12 • 5 = 60 •5 •5 Përgjigjja:
60
•5
__
:10 :10
Në fund bëhet prova :
50 80
shumëzimi 5 Njehsojmë dhe plotësojmë.
•10 •10
77
herë
herë
mëmë
i vogël
i madh 87herë
herëmë
mëi madh
i madh 7 herë
për mëi vogël
9 më i madh
5 Zbatojmë lidhjen ndërmjet pjesëtimit dhe shumëzimit, njehsojmë dhe plotësojmë. 28 4 32 23
24 : 3 = , sepse • 3 = 24 24 : 3 = , sepse • =
Përveç
42
sqarimit rreth provës, nxënësit duhet ta
Ushtrojmë
kenë63të qartë se herësi i gjetur ( nga i pjesëtueshmi
Mësojmë
21 : 7 = , sepse • 7 = 21 21 : 7 = , sepse • =
63 : 9 = , sepse • 9 = 63 63 : 9 = , sepse • = dhe pjesëtuesi),
70 në fakt, gjatë provës, shndërrohet
32
në faktor të prodhimit, i cili shumëzohet pastaj 33
me pjesëtuesin, dhe si rezultat ( si provë) duhet
të jep vlerën e të pjesëtueshmit.
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Të nxënit në shërbim
Kërkohet nga nxënësit të plotësojnë detyrat në libër duke zbatuar lidhjen në mes të shumëzimit dhe
pjesëtimit, duke bërë edhe provën.
Detyra e fundit në të njëjtën faqe kërkon zbatimin e lidhjes së mbledhjes dhe zbritjes për të njehsuar
pjesëtimin ( dhe shumëzimin adekuat), ku nxënësit mund të përdorin edhe boshtin numerik nëse hasin
në vështirësi të caktuara.
Pas plotësimit të rubrikave të zbrazëta, nxënësit argumentojnë lidhjen në mes të shumëzimit dhe
pjesëtimit para klasës.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për përshkrimin e lidhjes në mes shumëzimit dhe pjesëtimit, zbatimin dhe
argumentimin në detyrat e dhëna.
Detyrë:
Jepet detyra 5, faqe 32 në libër.
Për mësuesin/en
83
Mësimi 16
LIDHJA NDËRMJET SHUMËZIMIT DHE PJESËTIMIT
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Një fushë drejtkëndëshe me katrorë - 4 barazi: 1 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelën.
PLANIT TË3ORËS
• 5 = 15
MËSIMORE Kuptojmë Një model i ndërlidhjes
se numrave 3, 5 dhe 15.
Nga secila barazi I pjesëtueshmi 32 54 81 27 63 70
5 • 3 = 15 rrjedhin tri barazitë 15
15 : 3 = 5 e tjera. : : Pjesëtuesi 8 8 8 4 8
3 • 5
Fusha kurrikulare: Matematikë
15 katrorë
15 : 5 = 3 Herësi 6 7 9 3 8 7 9 9 7
Lënda: Matematikë
3 grupe të barabarta
5 në secilin grup
të problemave.
3 Plotësojmë modelet me numrin që u mungon dhe shkruajmë barazitë:
3 Në galerinë e qytetit gjenden 72 piktura. Pikturat janë shpërndarë në mënyrë të
barabartë në 9 hapësirat e galerisë. Nga sa piktura janë në secilën hapësirë?
Kontributi
: : në rezultatet për kompetencat
:
72
: Njehsojmë:
7 • 4 9
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.3,14;• III.1,2. Përgjigjja:
23
5 Zbatojmë lidhjen ndërmjet pjesëtimit dhe shumëzimit, njehsojmë dhe plotësojmë. 28 4 32
24 : 3 = , sepse • 3 = 24 24 : 3 = , sepse • = 42
Ushtrojmë
Njësia
21 : 7 = mësimore: • 7Lidhja në21 mes
: 7 = shumëzimit
Mësojmë
, sepse = 21 , sepse • = 63
dhe
63 :pjesëtimit
9= , sepse (Ushtrime)
• 9 = 63 63 : 9 = , sepse • = 70
32 33
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: karta me numra, fletë me ngjyra, puzle,
mjete shkrimi, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Tabela e koncepteve
U jepen sqarimet e nevojshme dhe provohet nëse nxënësit mund të plotësojnë rubrikat e zbrazëta në
mënyrë të pavarur.
Për mësuesin/en
I pjesëtueshmi 32 54 81 27 63 70
Pjesëtuesi 8 8 8 4
Herësi 6 9 3 7 7 7 8 9
Siç shihet nga tabela në shtyllën e parë kemi të bëjmë me pjesëtimin e numrave 32 dhe 8, pra mungon
herësi i cili është numri 4.
84
Në shtyllën e dytë mungon pjesëtuesi, kërkohet
1 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelën. të pjesëtohet i pjesëtueshmi me herësin që të
dërlidhjes
3, 5 dhe 15.
fitohet pjesëtuesi i cili është 9.
I pjesëtueshmi 32 54 81 27 63 70
Pjesëtuesi 8 8 8 4 8
Herësi 6 7 9 3 8 7 9 9 7
Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes: / Realizimi
2 < = > ? Shqyrtim i përbashkët
7• 6 9•4 3• 8 9•1 8• 9 10 • 7
18 : 9 7•1 27 : 9 24 : 8 81 : 9 2•9 Fillohet me detyrën 2 në libër, ku së bashku me
6• 0 0:8 16 : 8 28 : 7 9• 7 63 : 7 nxënësit vendosen shenjat : >,<,=.
3• 9 2•8 56 : 7 54 : 9 9 • 6 7•6
ojmë. 28 4 32 23 Përforcimi:
= 42 Konsolidimi i të nxënit
Ushtrojmë
63
=
Lapsat në mes
= 70
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për përshkrimin e lidhjes në mes të shumëzimit dhe pjesëtimit dhe plotësimit të
rubrikave të zbrazëta.
Detyrë:
Jepet një fletë punuese me detyra të ngjajshme si në klasë.
85
Mësimi 17
LIDHJA NDËRMJET SHUMËZIMIT DHE PJESËTIMIT
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Një fushë drejtkëndëshe me katrorë - 4 barazi: 1 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelën.
PLANIT TË3ORËS
• 5 = 15
MËSIMORE Kuptojmë Një model i ndërlidhjes
se numrave 3, 5 dhe 15.
Nga secila barazi I pjesëtueshmi 32 54 81 27 63 70
5 • 3 = 15 rrjedhin tri barazitë 15
15 : 3 = 5 e tjera. : : Pjesëtuesi 8 8 8 4 8
3 • 5
Fusha kurrikulare: Matematikë
15 katrorë
15 : 5 = 3 Herësi 6 7 9 3 8 7 9 9 7
Lënda: Matematikë
3 grupe të barabarta
5 në secilin grup
të problemave.
3 Plotësojmë modelet me numrin që u mungon dhe shkruajmë barazitë:
3 Në galerinë e qytetit gjenden 72 piktura. Pikturat janë shpërndarë në mënyrë të
barabartë në 9 hapësirat e galerisë. Nga sa piktura janë në secilën hapësirë?
Kontributi
: : në rezultatet për kompetencat
:
72
: Njehsojmë:
7 • 4 9
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.3,13;• III.1,2. Përgjigjja:
23
5 Zbatojmë lidhjen ndërmjet pjesëtimit dhe shumëzimit, njehsojmë dhe plotësojmë. 28 4 32
24 : 3 = , sepse • 3 = 24 24 : 3 = , sepse • = 42
Ushtrojmë
Njësia
21 : 7 = mësimore: • 7Lidhja në21 mes
: 7 = shumëzimit
Mësojmë
, sepse = 21 , sepse • = 63
dhe
63 :pjesëtimit
9= , sepse (Ushtrime)
• 9 = 63 63 : 9 = , sepse • = 70
32 33
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: karta me numra, shkumsa me ngjyra,
mjete shkrimi, puzle, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Në pjesën hyrëse të orës bëhet një përsëritje me pjesëtimin e numrave dyshifrorë me numra njëshifrorë
që është punuar më herët.
Për mësuesin/en
86
Ndërtimi i njohurive:
1 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelën. Përpunimi i përmbajtjes: / Realizimi
dërlidhjes
3, 5 dhe 15.
Shqyrtim i përbashkët
I pjesëtueshmi 32 54 81 27 63 70
Pjesëtuesi 8 8 8 4 8
Herësi 6 7 9 3 8 7 9 9 7 Në fazën e realizimit fillohet me detyrën 1, faqe
34, ku se bashku me nxënësit duhet të ngjyrosen
2 < = > ?
rubrikat të cilat e plotësojnë kushtin e caktuar në
7• 6 9•4 3• 8 9•1 8• 9 10 • 7
lidhje me pjesëtimin:
18 : 9 7•1 27 : 9 24 : 8 81 : 9 2•9 3 25, 13,18,35,0,21,26,15,96,100,69,75,70
6• 0 0:8 16 : 8 28 : 7 9• 7 63 : 7 6
3• 9 2•8 56 : 7 54 : 9 9 • 6 7•6 5
Gjatë shqyrtimit duhet të ceket kërkesa e detyrës
3 Në galerinë e qytetit gjenden 72 piktura. Pikturat janë shpërndarë në mënyrë të që duhet të ngjyrosen numrat që nuk pjesëtohen
barabartë në 9 hapësirat e galerisë. Nga sa piktura janë në secilën hapësirë?
Njehsojmë:
me numrat e dhënë.
Përgjigjja: Në vazhdim, merret një detyrë logjike, për
zgjidhjen e së cilës mund të kërkohet edhe
5
4 Prodhimin e numrave 8 dhe 9 e rritim për herësin e numrave 63 dhe 7. Cili numër fitohet? ndihma e boshtit numerik.
5
Njehsojmë:
Detyra 8: Shkrujanë të gjithë numrat që
Përgjigjja:
10
pjesëtohen me numrin 7 dhe ndodhen ndërmjet
10 5 Njehsojmë dhe plotësojmë.
numrave 11 dhe 74.
77
herë
herë
mëmë
i vogël
i madh 87herë
herëmë
mëi madh
i madh 7 herë
për mëi vogël
9 më i madh
Udhëzohen nxënësit që të ndërtojnë boshtin
ojmë. 28 4 32 23 numerik, nga 11 deri 74 me njësi-gjatësi 1,
= 42 e pastaj të identifikojnë të gjithë numrat që
Ushtrojmë
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Të nxënët në shërbim
Detyra 9: Nëna është 25 vjece, kurse Erinda është 5- fish më e re se nëna. Sa vjece është Erinda?
Meqë nëna ka 25 vjet ndërsa e bija 5 herë më pak, kjo nënkupton që duhet vepruar me pjesëtimin. Pra,
Erinda ka 25 : 5 =7 vjet. Pyetja e rradhës realizohet me mbledhje, pra ato së bashku kanë:
25+ 7= 32.Vazhdohet me detyrën e 9 në po të njëjtën faqe, duke ju dhënë udhëzimet e nevojshme.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për përshkrimin e lidhjes në mes të shumëzimit dhe pjesëtimit dhe argumentimin
e e lidhjes në situata problemore.
Detyrë:
Jepen detyrat 11 dhe 12 në faqe 37, në libër.
Për mësuesin/en
87
Mësimi 18
MODELE FIGURASH DHE NUMRASH
MODELE FIGURASH MODEL
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË Modele gurash që përsëriten Do
zvo
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Figurat me forma të caktuara ose ngjyra që përsëriten sipas një rregulle të caktuar
paraqesin një model.
Këtë model e quajmë model me përsëritje. Model
Një model me figura që përsëriten.
3 Plotësojmë tabelën.
Kontributi në rezultatet e fushës së Figura që Pjesa kryesore
3 Plotë
ASPEKTE SPECIFIKE TË
PLANIT TË ORËS MËSIMORE a
mjete konkrete.
• Përcakton pjesën kryesore në një model figurash me përsëritje.
• Dallon modele rritëse figurash nga ato zvogëluese.
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, petëzat,
shkopinj, fasule.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë, Art figurativ.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Puno në dyshe / thuaja grupit.
Nxënësve iu shpërndahen mjete të ndryshme konkretizuese, si: petëza, shkopinj, fasule, shkronja.
Ata udhëzohen të punojnë në dyshe, me shokun / shoqen e bankës. Udhëzohen që t’i rendisin ato sipas
dëshirës. Pasi disa dyshe shpjegojnë renditjen e bërë, pyetën: A janë të renditura figurat e juaja sipas
Për mësuesin/en
88
MODELE RRITËSE DHE MODELE ZVOGËLUESE Ndërtimi i njohurive:
Do të shohim modele të përbëra nga grupe njësish që ndryshojnë (rriten apo
zvogëlohen) sipas një rregulle.
Përpunimi i përmbajtjes:
aktuar
Librat shkëmbehen me shokun / shoqen e bankës për t’i kontrolluar. Plotësimi i pavarur i detyrës
vlerësohet. Në fund, komentohen me tërë klasën.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për paraqitje të modeleve të përsëritura, përcaktimit të njësisë (pjesës kryesore),
dallimit të modelit rritës nga ai zvogëlues.
Detyrë:
Krijo 2 modele me përsëritje, me mjete sipas dëshirës ku njëri të jetë rritës e tjetri zvogëlues.
89
Mësimi 19
VARGJE NUMRASH
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË Një model numrash është një bashkësi e numrave të renditur. Kjo renditje na ndihmon t’i 1 Plotës
1 Modeli numerik:
Një sqarim
Fusha kurrikulare: Matematikë
2 I vend
4, 7, 10, 13, 16, 19, 22, ____, ____, ____ Pjesa e modelit, që ne shohim, është
e fundme, mirëpo, kur ne flasim për
+3 njësia e ndryshimit
një model numrash nënkupton mund të
Lënda: Matematikë është i shkruar sipas rregullës: plus 3. Kjo d.m.th.
se çdo term pasardhës është për 3 më i madh se
vazhdon përtej asaj që shohim.
,
Kështu, në vazhdim, për modelin e
2 Vargu numerik:
Rezultatet e të nxënit të temës: 40, 37, 34, 31, 28, 25, ____, ____, ____
-3 njësia e ndryshimit
Duke analizuar termat në modelin me
numra, ne zbulojmë rregullën. Pastaj,
Zbaton formula të thjeshta për të plotësuar është i shkruar sipas rregullës: minus 3.
sipas rregullës shkruajmë terma të tjerë.
është i shkruar sipas rregullës: duke filluar nga termi i tretë, çdo term pasardhës është i 4 Zbulo
barabartë me shumën e dy termave paraardhës.
Kontributi në rezultatet për kompetencat 6
9=2•5-1
Rregulla: 4
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, tabela.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Stuhi mendimesh
Nxënësve u kërkohet të rikujtojnë se çfarë paraqet një model figurash. Pas përgjigjjes parashtrohet
pyetja: Ç’mendoni a mund të zëvendësohen figurat me numra në një model?
Për mësuesin/en
90
VARGJE NUMRASH Ndërtimi i njohurive:
Një model numrash është një bashkësi e numrave të renditur. Kjo renditje na ndihmon t’i Përpunimi i përmbajtjes:
1 Plotësojmë modelin e figurave.
gjejmë (parashohim) numrat vijues.
Çdo model numrash shkruhet sipas një rregulle. Këtë rregull e quajmë rregull të modelit. Shqyrtim i përbashkët.
1 Modeli numerik:
Një sqarim 2 I vendosim figurat në katrorët e zbrazët dhe fitojmë një model figurash që përsëriten.
4, 7, 10, 13, 16, 19, 22,
+3 njësia e ndryshimit
____, ____, ____ Pjesa e modelit, që ne shohim, është
e fundme, mirëpo, kur ne flasim për Nga biseda me nxiten të arrijmë në përfundim
një model numrash nënkupton mund të
është i shkruar sipas rregullës: plus 3. Kjo d.m.th.
se çdo term pasardhës është për 3 më i madh se
vazhdon përtej asaj që shohim.
,
Kështu, në vazhdim, për modelin e
që: Një model numrash është një bashkësi e
numrave të renditur sipas një rregulle të caktuar.
numrave, do të përdorim emërtimin
paraardhësi. varg numrash ose shkurt varg.
Vargu është rritës.
Parashtrohet pyetja:
3 Ngjyrosim për ta kompletuar Si mund të emërtohet
modelin. Cila është forma e 18-të me radhë?
çdo term,
6, 7, 9,numër
10, 12, 13,pasardhës
15, , , është
, për 3 më i madh
____ ____ ____ ____
4 Plotësojmë vargun:
se paraardhësi). Plotësohet vargu dhe nxënësit
3, 5, 8, 12, 17, , , ,
7, ____ , 15, 19, 23, ____ , ____, ____
udhëzohen të plotësojnë vargun në d.1,2,3 në
____ ____ ____ ____
+4 tekst.1, Te detyra
3, 6, 4 16,
8, 11, 13, sqarohet
, , në, tabelë hapat se si
____ ____ ____ ____
Për të plotësuar vargun me numrat në mes, në fillim duhet të gjejmë rregullën. Rregulla
gjendet duke i krahasuar dy terma të njëpasnjëshëm. Vërejmë se në këtë rast rregulla
duhet të gjindet rregulla e vargut me numrat në
është: plus 4, që d.m.th. se çdo term pasardhës është për 4 më i madh se paraardhësi.
mes.16, 22, 19, 25, 22, 28, 25, , , , ____ ____ ____ ____
5 Zbulojmë rregullën dhe plotësojmë vargun: 22, 28, 21, 27, 20, 26, 19, ____, ____, ____, ____
3=2•2-1
Përforcimi:
Ushtrojmë
5=2•3-1
2, 3, 5, 9, ____ , ____, ____ , ____, ____
Mësojmë
9=2•5-1 8= 4 •2
Konsolidimi i të nxënit 10 = 8 + 2
20 =10 • 2
Rregulla: 4, 8, 10, 20, 22, 44, , ,
Gjeje rregullen
____ ____ ____
38 39
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësimi bëhet për shpjegim të kuptimit varg numerik, zbulimit të rregullës dhe plotësimit të vargut
sipas rregullës së caktuar.
Detyrë:
Të shkruan një varg numerik sipas një rregulle të caktuar.
91
Mësimi 20
VARGJE NUMRASH
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Një model numrash është një bashkësi e numrave të renditur. Kjo renditje na ndihmon t’i 1 Plotësojmë modelin e figurave.
gjejmë (parashohim) numrat vijues.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Çdo model numrash shkruhet sipas një rregulle. Këtë rregull e quajmë rregull të modelit.
1 Modeli numerik:
Një sqarim
Fusha
4, 7, kurrikulare:
2 I vendosim figurat në katrorët e zbrazët dhe fitojmë një model figurash që përsëriten.
10, 13, 16, 19, 22, Matematikë
, ,
____ ____ ____ Pjesa e modelit, që ne shohim, është
e fundme, mirëpo, kur ne flasim për
+3 njësia e ndryshimit
një model numrash nënkupton mund të
Lënda:
është i Matematikë
shkruar sipas rregullës: plus 3. Kjo
se çdo term pasardhës është për 3 më i madh se
d.m.th. vazhdon përtej asaj që shohim.
,
Kështu, në vazhdim, për modelin e
2 Vargu numerik:
Rezultatet
40, 37, 34, e 31,të28,
nxënit
25,
-3 njësia e ndryshimit
,
të, temës:
____ ____ ____
Duke analizuar termat në modelin me
numra, ne zbulojmë rregullën. Pastaj,
Zbulon rregullën
është i shkruar sipas rregullës:dhe shkruan kufizat e vargut
minus 3.
sipas rregullës shkruajmë terma të tjerë. 1
4
2 3
Vargu është zvogëlues.
numerik. Përgjigjja:
3 Vargu numerik:
5=3+2
Kontributi
2, 3, 5, 8, 13, në21,rezultatet
34, , ____, për kompetencat
____ ____ 8=5+3
kryesore të
është i shkruar sipasshkallës: II.4,7;
rregullës: duke filluar
barabartë me shumën e dy termave paraardhës.
III
nga termi 3,4,5;
i tretë, çdo term pasardhës është i 4 Zbulojmë rregullën dhe plotësojmë vargun:
+4
1, 3, 6, 8, 11, 13, 16, ____, ____, ____, ____
Për të plotësuar vargun me numrat në mes, në fillim duhet të gjejmë rregullën. Rregulla
ASPEKTE SPECIFIKE TË
gjendet duke i krahasuar dy terma të njëpasnjëshëm. Vërejmë se në këtë rast rregulla
është: plus 4, që d.m.th. se çdo term pasardhës është për 4 më i madh se paraardhësi.
16, 22, 19, 25, 22, 28, 25, ____, ____, ____, ____
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
5 Zbulojmë rregullën dhe plotësojmë vargun: 3=2•2-1 22, 28, 21, 27, 20, 26, 19, ____, ____, ____, ____
Ushtrojmë
5=2•3-1
2, 3, 5, 9, ____ , ____, ____ , ____, ____
Njësia mësimore: Modelet - Ushtrime
Mësojmë
9=2•5-1 8= 4 •2
10 = 8 + 2
20 =10 • 2
Rregulla: 4, 8, 10, 20, 22, 44, ____, ____, ____
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, zarët, modele figurash,
ngjyra druri.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë, Art figurativ.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Aktivitet - Loja me zarë.
Nxënësit nxiten që të sjellin shembuj nga jeta e përditshme ku mund të hasin në modele figurash. P.sh.,
në veshmbathje, në qilima me motive popullore, te ndonjë pikturë, mozaik, etj.
Nxënësit formojnë grupe me nga 4 nxënës, ku secili grup do të pajiset me një zarë. Udhëzohen që secili
Për mësuesin/en
ta hedhë zarin nga njëherë dhe numrat që i hedhin do të paraqesin në modelin e dhënë në grup.
92
Ndërtimi i njohurive:
na ndihmon t’i 1 Plotësojmë modelin e figurave. Përpunimi i përmbajtjes:
gull të modelit. Shqyrtim i përbashkët.
2 I vendosim figurat në katrorët e zbrazët dhe fitojmë një model figurash që përsëriten.
m, është
sim për Nxënësit punojnë të pavarur në detyrat 1, 2, 3
on mund të
im.
modelin e
në tekst. Në detyrën 1 këshillohen të kenë kujdes
gjatë plotësimit në drejtimin e pikave.
emërtimin
varg.
1, 3, 6, 8, 11, 13, 16, ____, ____, ____, ____ Cila është forma e 18 me radhë? (rrethi i kaltërt).
Rregulla
regulla
ardhësi.
16, 22, 19, 25, 22, 28, 25, ____, ____, ____, ____ Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
22, 28, 21, 27, 20, 26, 19, ____, ____, ____, ____
Mendo / zbulo / plotëso.
Ushtrojmë
8= 4 •2
10 = 8 + 2
20 =10 • 2
4, 8, 10, 20, 22, 44, ____, ____, ____
Nxënësit punojnë të pavarur dhe në mënyrë
39 individuale në zbulimin e rregullës dhe
plotësimin e tri vargjeve sipas dëshirës.
Pas përfundimit të detyrës, vlerësohen dhe
komentohen rregullat para klasës.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohet zbulimi i rregullës dhe plotësimi i modelit të figurave dhe i vargut numerik.
Detyrë:
Detyra 4 (tri vargjet e mbetura) në tekst.
93
Mësimi 21
MODELI (STRUKTURA) KUBIK DHE PLANI BASH
MODELI KUBIK DHE PLANI BASHK
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Për çdo strukturë kubike përcaktojmë planin.
1 Në fi
3 4 2 3
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
Vija q
Tema: 1
2 Në fig
Rezultatet e të nxënit të temës: 2 Nga sa kube janë të nevojshme për secilën strukturë?
3 2 3 4 3 2 4 3 2 1 • 11
2 2 1 3 3 3 2 3 3 2 4 3 2 1
1 1 2 2 4 3 2 1
•1
kryesore të shkallës:
3 Sa kube nevojiten që të plotësohet kutia? Sa kube zë kutia?
Elem
Shkru
Kontributi në rezultatet e fushës së Elem
kurrikulës: 16 Shkru
3 2 2
3 Bash
1 1 1
ASPEKTE SPECIFIKE TË 1 1 1
shën
1 1 1
PLANIT TË ORËS MËSIMORE A
Për plotësimin e kutisë Për plotësimin e kutisë Për plotësimin e kutisë
nevojiten ____ kube. nevojiten ____ kube. nevojiten ____ kube.
Njësia mësimore: Modeli kubik dhe plani
Mësojmë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake:
Rikujtojmë mësimin e fundit vargjet e numrave dhe rikujtojmë për nxënësit që çdo vargë i numrave
kishte një modelim të vetin si psh vargu: 2,3,5,8,13,21,34,… ky modelim vargu quhet vargu i Fibonaqit
dhe si rregull ka shumën e dy termave paraardhës japin termin pasardhës.
Për mësuesin/en
94
MODELI (STRUKTURA) KUBIK DHE PLANI BASHKËSITË
MODELI KUBIK DHE PLANI Ndërtimi i njohurive:
BASHKËSITË DHE ELEMENTET
modeli kubik
Sqarojmë detyrën 1 në faqe 40 së bashku me
nxënës për të kuptuar strukturën se si paraqitet
A
modelimi në kube dhe modelimi në plan. Në
plani I strukturës
B
3 4 2 3
bazë të figurës 1 nga detyra 1 kuptojmë qasjen e
Vija që i rrethon elementet e bashkësisë quhet Diagram i Venit.
1
përshkrimit të planit të strukturës apo modelimit
në plan
2 Në të një
figurë është dhënëtrupi.
bashkësia A me Diagramin e Venit.
2 Nga sa kube janë të nevojshme për secilën strukturë? Tek figura 2 duke shikuar modelin e kubit
Numri 12 i takon bashkësisë A. Shkruajmë:
3 2 3 4 3 2 4 3 2 1
nxjerrim
• 11
përshkrimin
•6
e planit
12 Î Atë strukturës:
8 12
2 2 1 3 3 3 2 3 3 2
2
4 3 2 1 3 3 3 ••9 • 7 • • 5 •4 Lexojmë: 12 është element i bashkësisë A.
1 1 2 4 3 2 1 Numri 11 nuk i takon bashkësisë A. Shkruajmë:
1 1•1 1 •2
A
•3
11 Ï A
Tek figura 3 duke shikuar
• 10 Lexojmë: 11 nukmodelin e kubit
është element i bashkësisë A.
________
dhe
.
.
____
3 Elementet
2 1 që nuk i takojnë bashkësisë A janë: 3 , , , , dhe .
____ ____ ____ ____ ____ ____
16 2 Shkruajmë:
1 1 3ÏA , , , ,
________ ________ ________ ________ ________ dhe ________ .
3 2 2
3 Bashkësitë A dhe B janë dhënë me Diagramin e Venit si në figurë. Shenjojmë me
1
1
1
1
1
1
Përforcimi:
shënimet e sakta.
1 1 1 Konsolidimi
B
i të nxënit
A ÎA ÎA ÏA
Për plotësimin e kutisë Për plotësimin e kutisë Për plotësimin e kutisë ÏA ÏA ÎB
nevojiten ____ kube. nevojiten ____ kube. Nisur nga zgjidhja e detyrës 1 dhe ndërtimin e
nevojiten ____ kube.
ÏA ÏB ÏB
Mësojmë
Mësojmë
Kutia zë:
3 • 4 • 3 = 12 kube
Kutia zë:
3 • 4 • 3 = 12 kube 3 • 4 • 3 = 12 kube
planit të strukturës duke vëzhguar
Kutia zë: ÎA
trupin apo ÎB ÎB
Dy pjesët tjera të detyrës 3 zgjidhin nxënësit në dyshe dhe zgjidhjet diskutohen në klasë.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3a fq 14 dt. 6 dhe 9
Për mësuesin/en
95
Mësimi 22
MODELI (STRUKTURA) KUBIK DHE PLANI BASHKËSITË
MODELI KUBIK DHE PLANI BASHKËSITË DHE ELEMENTET
1
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Në figurë janë dhënë bashkësitë A dhe B.
Për çdo strukturë kubike përcaktojmë planin.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
modeli kubik
ASPEKTE
3 2 2 SPECIFIKE TË 3 Bashkësitë A dhe B janë dhënë me Diagramin e Venit si në figurë. Shenjojmë me
1 1 1
PLANIT
1 1 1 TË ORËS MËSIMORE shënimet e sakta.
1 1 1
A B
ÎA ÎA ÏA
Njësia mësimore: Bashkësitë dhe elementet
Për plotësimin e kutisë
nevojiten ____ kube.
Për plotësimin e kutisë
nevojiten ____ kube.
Për plotësimin e kutisë
nevojiten ____ kube.
ÏA ÏA ÎB
ÏA ÏB ÏB
Mësojmë
Mësojmë
Kutia zë: Kutia zë: Kutia zë: ÎB ÎA ÎB
Rezultatet
3 • 4 • 3 = 12 ekube
të nxënit
3 • 4 të
• 3 orës mësimore:
= 12 kube 3 • 4 • 3 = 12 kube
elementesh;
• Identifikon elementet që i takojnë/ nuk i takojnë bashkësisë;
• Gjen elementet e përbashkëta të dy bashkësive ( prerjen).
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: petëza, shkopinj, lodra të ndryshme,
mjete mësimore, spango, shkumësa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Stuhi mendimesh
Paraqiten në ekran dy bashkësi dhe pyeten nxënësit se çfarë dinë për bashkësitë.
Nxënësit japin përgjigje të ndryshme, por gjithashtu është me rëndësi të dinë se çfarë kuptimi ka vija e
mbyllur që i rrethon objektet e ndryshme.
Për mësuesin/en
96
BASHKËSITË
BASHKËSITË DHE ELEMENTET Ndërtimi i njohurive:
1 Në figurë janë dhënë bashkësitë A dhe B. Përpunimi i përmbajtjes: / Realizimi:
Shqyrtim i përbashkët
1 • 11 •6 12 Î A të tjera jo.
•8 •12 •4 Lexojmë: 12 është element i bashkësisë A.
1
1 •9 • 7 •5
Numri 11 nuk i takon bashkësisë A. Shkruajmë:
•1 •2
A
•3
11 Ï A
Shpjegohet sintaksa matematikore se si shënohet
• 10 Lexojmë: 11 nuk është element i bashkësisë A. kur një element nuk i takon një bashkësie.
9 , ____, ____, ____, ____ dhe ____.
Elementet që i takojnë bashkësisë A janë: ____
9 Î A , ________, ________, ________, ________ dhe ________.
Shkruajmë: ________
Fillohet së pari me elementet që gjenden në
3 , ____, ____, ____, ____ dhe ____.
Elementet që nuk i takojnë bashkësisë A janë: ____
brendi të bashkësisë A, prandaj e lexojmë si: 12
3 Ï A , ________, ________, ________, ________ dhe ________.
Shkruajmë: ________ është element i bashkësisë A.
Në rastin kur një element NUK i takon
3 Bashkësitë A dhe B janë dhënë me Diagramin e Venit si në figurë. Shenjojmë me
shënimet e sakta. bashkësisë, lexohet si: 11 nuk është element i
bashkësisë A.
A B
ÎA ÎA ÏA
e kutisë ÏA ÎB
ube.
ÏA
ÏA
ÏB ÏB
Inkurajohen nxënësit që identifikimin (dhe
Mësojmë
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Veprimtari e drejtuar.
Në detyrën 3 janë dhënë dy bashkësi, elementet e së cilave janë figura gjeometrike, të dalluara dhe me
ngjyra:
Përpara se të kërkohet nga nxënësit të plotësojnë rubrikat e zbrazëta, është mirë të ju rikujtohet se një
element mund t’i takojë në të njëjtën kohë më shumë se një bashkësie. Rastin e tillë do ta njohin si
prerje të dy bashkësive, nocion ky që do të mësohet më vonë. Në figurë janë tre elemente që i takojnë
dy bashkësive.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për përshkrimin e bashkësisë, identifikimin e lementeve të bashkësisë dhe gjetjen
e elementeve të përbashkëta të dy bashkësive.
Detyrë:
Jepet një fletë punuese me bashkësi.
Për mësuesin/en
97
Mësimi 23
PARAQITJA E BASHKËSIVE ME KLLAPA NËNBA
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Është dhënë bashkësia A me Diagramin e Venit. Elementet e bashkësisë A janë: 1 Elem
A
a
A
Fusha kurrikulare: Matematikë Elementet që i takojnë bashkësisë i shkruajmë
brenda kllapave gjarpërore. Kështu: m
Lënda: Matematikë
A ={ , , , , }
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
Në
Tema: Bashkësitë dhe relacionet.
2 Bashkësitë e dhëna me Diagramin e Venit i shkruajmë me anë të kllapave.
2 Analiz
Rezultatet e të nxënit të temës: a
b
d 2
6
7
Paraqet bashkësinë me kllapa gjarpërore dhe e
c
C 5 9
B f A
përmes diagramit të Venit.; Jep shembuj për A
bashkësitë nga jeta e përditshme. A= { , , , , } B = { ___ ,___ ,___ ,___ ,___ ,___ } C = { ___ ,___ ,___ ,___ ,___ }
S={
Kontributi në rezultatet për kompetencat 3 Bashkësitë e dhëna i paraqesim me Diagram të Venit.
kryesore të shkallës: I.1,2; II.1,4,7,8; III.1,3,4,5; A = {x, y, z, v, w} B = {5, 10, 15, 20, 25} C ={ , , , , }
3 Është
veti të
VI.2. 1. Ve
ASPEKTE SPECIFIKE TË
4. Ve
1. 3<X<7 A = { ___, ___, ___ }
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, petëza, shkopinj,
fasule, etiketa shkronjash e numrash, spango, ngjyra druri.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë, Art figurativ.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Mendo / Puno në dyshe / Thuaja grupit.
mjete të ndryshme për të punuar:shkopinj, petëza, fasule, shkronja, numra. Do të përsëriten njohuritë
për bashkësitë përmes një aktiviteti. Udhëzohen të tregojnë se çfarë kanë mbi bankë? (një grumbull
elementesh). – Formoni bashkësi! (nxënësit do të qarkoinë elementet me një spango duke e shëndërruar
grumbullin e elementeve në bashkësi). - Si vepruat për t’i shëndruar në bashkësi? - Ç’paraqet bashkësia?
- Jepni shembuj të bashkësive nga jeta e përditshme. - Ç’mendoni si mund t’i paraqesim elementet
e një bashkësie?
98
PARAQITJA E BASHKËSIVE ME KLLAPA NËNBASHKËSIANdërtimi i njohurive:
1 Është dhënë bashkësia A me Diagramin e Venit. Elementet e bashkësisë A janë: Përpunimi i përmbajtjes:
1 Elementet e bashkësisë A janë shkronja të alfabetit të gjuhës shqipe. Nga bashkësia
A veçojmë zanoret a, e, i, o, dhe u. Me këto elemente formojmë bashkësinë:
A
Të nxënit në bashkëpunim. S={ , , , , }.
___ ___ ___ ___ ___
a f
A e
g
Elementet që i takojnë bashkësisë i shkruajmë Nxënësit o udhëzohen u
të shikojnë detyrën 1,
Bashkësia S është një nënbashkësi e bashkësisë A.
Shkruajmë S Ì A.
brenda kllapave gjarpërore. Kështu: m j
faqe 42. I Çfarë përdorim për të paraqitur
Lexojmë: S është nënbashkësi e bashkësisë A.
c
A ={ , , , , }
elementet e bashkësisë? (kllapat gjarpërore).
Nënbashkësia e bashkësisë së dhënë formohet nga një pjesë e elementeve të saj.
Është më rëndësi t’u cekët se elementet brenda
2 Bashkësitë e dhëna me Diagramin e Venit i shkruajmë me anë të kllapave.
kllapës gjarpërore ndahen me presje mes veti.
2 Analizojmë Diagramet e Venit dhe shkruajmë nënbashkësinë S të bashkësisë A.
6
a
b
d 2 7
Udhëzohen të shikojnë bashkësitë e dhëna në
S
e
c
C 5 9 detyrën 2 me anë të Diagramit13të Venit. 17 Ju cekim
9
B f A 14
A
që brenda Diagramit VenitA çdo 11 12
shkronje
10 7
apo
8
A= { , , , , } B = { ___ ,___ ,___ ,___ ,___ ,___ } C = { ___ ,___ ,___ ,___ ,___ } numri para ia vendosim një pikë.Poashtu 16 15 shkrimi
6 5
S
i numrave brenda kllapave
S = { ____, ____, ____, ____, ____ }
gjarpërore bëhet nga
S = { ___, ___, ___, ___, ___, ___, ___ }
3 Bashkësitë e dhëna i paraqesim me Diagram të Venit. më i vogli deri te më i madhi. P.sh., C={2,5,6,7,9}.
={ , , , , }
A = {x, y, z, v, w} B = {5, 10, 15, 20, 25} C
Nxënësit punojnë
3 Është dhënë bashkësia detyrën
H = {1, 28,të
2, 3, 4, 5, 6, 7, pavarur.
9, 10, Mëidentifikuar
11, 12, 13}. Duke pas
veti të përbashkëta të disa elementeve, shkruajmë nënbashkësinë e bashkësisë H.
kalohet te detyra
1. Vetia: Elementet 3. Pasi
e bashkësisë tënumra
H që janë lexohet
çift. nga nxënësit
pyetën: AKu është
= {2, 4, dallimi
6, ____, ____ , ____ }, Ame Ì H.detyrën 2? (nga
A
B C bashkësia e dhënë me elemente të dhëna në kllapat
2. Vetia:
Mësojmë
Mësojmë
X£ 5
2. B = { ___, ___, ___, ___, ___, ___ }
Konsolidimi
Nënbashkësitë e një bashkësie iformohen
një vetie të përbashkët.
të nxënit
duke veçuar elementet e saj sipas
3. 13 £ X < 22 C = { ___, ___, ___, ___, ___, ___, ___, ___ , ___ }
Vëzhgo - Analizo - Zbato.
42 43
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për përkufizim të bashkësisë, identifikimit të elementeve dhe paraqitjes së tyre me
anë të kllapave gjarpërore dhe Diagramit të Venit.
Detyrë:
Të sjellë një bashkësi nga jeta e pëtditshme duke e paraqitur me Diagram Veni dhe kllapa gjarpërore.
99
Mësimi 24
PARAQITJA E BASHKËSIVE ME KLLAPA NËNBASHKËSIA
1
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Elementet e bashkësisë A janë shkronja të alfabetit të gjuhës shqipe. Nga bashkësia
Është dhënë bashkësia A me Diagramin e Venit. Elementet e bashkësisë A janë:
PLANIT TË ORËS MËSIMORE A veçojmë zanoret a, e, i, o, dhe u. Me këto elemente formojmë bashkësinë:
3.A =Paraqet
{ , , , shembuj
, } B = { praktik
, , , ,nga, } jeta
C = {lidhur
, , , me
___ ___ ___ ___ ___ ___ , } ___ ___ ___ ___ ___ 16 15 6 5
S
relacionet. S = { ____, ____, ____, ____, ____ } S = { ___, ___, ___, ___, ___, ___, ___ }
3 Bashkësitë e dhëna i paraqesim me Diagram të Venit.
Kontributi në rezultatet
A = {x, y, z, v, w}
për kompetencat
B = {5, 10, 15, 20, 25} C={ , , , , }
3 Është dhënë bashkësia H = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13}. Duke identifikuar
veti të përbashkëta të disa elementeve, shkruajmë nënbashkësinë e bashkësisë H.
kryesore të shkallës: I/2,4; II/3,13,14; III/1,7,8 1. Vetia: Elementet e bashkësisë H që janë numra çift.
A = {2, 4, 6, ____, ____, ____ }, A Ì H.
Kontributi
A
në rezultatet
B
e fushës sëC 2. Vetia:
ASPEKTE SPECIFIKE } TË
4. Vetia: Elementet e bashkësisë H që nuk pjesëtohen me numrin 3.
1. 3<X<7 A={ , , ___ ___ ___ D = { ____, ____, ____, ____, ____, ____, ____ , ____, ____ }, D Ì H.
PLANIT TË ORËS
B = { , MËSIMORE
Mësojmë
Mësojmë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Me qenë se nocioni i nënbashkësisë është përdorur edhe më herët, mësimdhënësi vizaton në tabelë një
diagram veni dhe brenda tij mund të vizatoj edhe një diagram veni tjetër.
Për mësuesin/en
A B
13 5
29 41 21 5
100
NËNBASHKËSIA Ndërtimi i njohurive:
A janë:
1 Elementet e bashkësisë A janë shkronja të alfabetit të gjuhës shqipe. Nga bashkësia Përpunimi i përmbajtjes:
A veçojmë zanoret a, e, i, o, dhe u. Me këto elemente formojmë bashkësinë:
7
Detyra 2 nxënësit në libër në dyshe, analizojnë e
S
9 13
17 9 diagramet e venit dhe përshkruajnë nënbashkësit
A 14
A 11 12
10 7
8 të dhëna në këto diagrame. Pas prfundimit të
,___ ,___ } 16 15 6 5 detyrës bashkësit diskutohen me dyshet tjera për
S
S = { ____, ____, ____, ____, ____ } S = { ___, ___, ___, ___, ___, ___, ___ }
ta kuptuar saktësin e detyrës.
, }
3 Është dhënë bashkësia H = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13}. Duke identifikuar Përforcimi:
veti të përbashkëta të disa elementeve, shkruajmë nënbashkësinë e bashkësisë H.
1. Vetia: Elementet e bashkësisë H që janë numra çift. Konsolidimi i të nxënit
A = {2, 4, 6, ____, ____, ____ }, A Ì H.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3a fq 14 dt. 6 dhe 9
101
Mësimi 25
ELEMENTET E PËRBASHKËTA TË DY BASHKËSIVE - PRERJA RELACI
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Janë dhënë bashkësitë A dhe B përmes Diagrameve të Venit: 1 Elem
Klasifikon objektet sipas veçorive të tyre; Vërejmë se elementet e bashkësisë C i takojnë bashkësisë A dhe B.
ASPEKTE SPECIFIKE TË 3 Në një klasë të tretë nxënësit janë ndarë në dy klube, në klubin e gjuhëve të huaja dhe
Vetëm në Vetëm në
Në të dyja
5
Përgjigjja:
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: numra magnetikë, spango, mjete nga
mjedisi, shkumësa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Marrëdhënjet pyetje-përgjigje
• Ç‘është bashkësia?
• Cilat kllapa përdoren për paraqitjen e elementeve të bashkësisë?
• Si formohet nënbashkësia e një bashkësie?
• Po nëse në dy bashkësi kemi elemente të njëjta si veprohet?
102
RELACIONET
ELEMENTET E PËRBASHKËTA TË DY BASHKËSIVE - PRERJA RELACIONET Ndërtimi i njohurive:
1 Janë dhënë bashkësitë A dhe B përmes Diagrameve të Venit: 1 ElementetPërpunimi i përmbajtjes:
e bashkësisë A janë fruta, / Realizimi:
kurse elementet e bashkësisë B shkronja. Ndërmjet
elementeve të bashkësisë A dhe elementeve të bashkësisë B përcaktojmë relacionin në
2
Shqyrtim
këtë mënyrë: i përbashkët
Një frutë nga bashkësia A është në relacion me një shkronjë nga bashkësia
1 8 6 B, nëse emri i frutës fillon me atë shkronjë.
13
14 7 3 Duke i lidhur me shigjetë, si në figurë, përcaktojmë elementet e bashkësisë A që janë
9 5
A 4 12 B
Paraqitet në ekran detyra 1, në faqe 44, ku jepen
në relacion me elementet e bashkësisë B.
11 10
bashkësitë A dhe B sipas diagramit të Venit.
C
C
B C = A Ç B = { ___, ___, ___ }.
Kalohet A te detyra 2, e cila është një detyrë logjike
35 + 25 B
71
sa i përket shpërndarjes së elementeve në 73bashkësi
- 31
3 Në një klasë të tretë nxënësit janë ndarë në dy klube, në klubin e gjuhëve të huaja dhe 42
në klubin e shkencave. Klubi i gjuhëve të huaja numëron 17 nxënës, kurse klubi i shkencave përkatëse. 39Për + 22
këtë qëllim, 43
nxënësit 24 +mund
37 të
72 - 13
14 nxënës. 5 nxënës janë pjesë e të dyja klubeve. Sa nxënës ka klasa?
ndahen në grupe, dhe secili 60 grup të provon
100 - 41me
Vetëm në
klubin e gjuhëve Në të dyja
Vetëm në
klubin e
e zgjidhë 28detyrën,
+ 43
ku 59 më pas përfaqësuesit 90 - 19
e
klubet janë
84 - 42 88 - 45
ose
grupeve prezentojnë zgjidhjet e mundshme.
të huaja janë shkencave janë
17
___ nxënës. ___ nxënës. ____ nxënës. 61
14
97 - 37
Mësojmë
Mësojmë
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Veprimtari e drejtuar
Në këtë pjesë të orës shtjellohet detyra 3, e cila është detyrë logjike që mund të trajtohet nëpërmjet
nocionit të bashkësisë.
Në bazë të diagramit të Venit të dhënë në detyrë dhe skemës së paraqitur shohim se 5 nxënësit që janë
pjesë e të dyja klubeve janë numëruar dy herë ( në të dy bashkësitë), pra edhe në kuadër të 17, edhe në
kuadër të 14, pra numri i nxënësve është: 17 + 14 - 5 = 26 nxënës.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për përshkrimin e bashkësisë, identifikimin e lementeve të bashkësisë dhe gjetjen
e elementeve të përbashkëta të dy bashkësive.
Detyrë:
Jepen disa problema lidhur me bashkësitë.
Për mësuesin/en
103
Mësimi 26
RELACIONET
ELEMENTET E PËRBASHKËTA TË DY BASHKËSIVE - PRERJA RELACIONET
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Janë dhënë bashkësitë A dhe B përmes Diagrameve të Venit: 1 Elementet e bashkësisë A janë fruta, kurse elementet e bashkësisë B shkronja. Ndërmjet
dhëna.
Elementet e përbashkëta të bashkësive A dhe B formojnë prerjen e bashkësive
A dhe B. 2 Elementet e bashkësive A dhe B janë shprehje numerike. Ndërmjet elementeve të
Shënojmë: C=AÇB bashkësisë A dhe atyre të bashkësisë B përcaktojmë relacionin (lidhjen) në
këtë mënyrë: Një shprehje nga bashkësia A është në relacion me një shprehje nga
Kontributi në rezultatet për kompetencat
2 Janë dhënë bashkësitë A = {m, a, r, s, i } dhe B = {m, a, j, i }. Bashkësitë A dhe B i
bashkësia B, nëse ato kanë vlera të barabarta.
Kështu, p.sh., shprehja 35 + 25 nga bashkësia A është në relacion me shprehjen
kryesore
paraqesim me të shkallës:
Diagram II.1,4,7;
të Venit. Shkruajmë pastaj III.1,4,5.
elementet e përbashkëta të tyre. 97 - 37 nga bashkësia B, sepse 35 + 25 = 60 dhe 97 - 37 = 60.
Elementet e përbashkëta të bashkësive A dhe B Të përcaktojmë elementet e tjera të bashkësive të dhëna, të cilat janë në relacion ndërmjet
janë: ____, ____ dhe _____. vete.
Kontributi në rezultatet e fushës së
Shkruajmë:
A
kurrikulës:C 1.5, 2.1,2;
B
3.2,4,6;
C=AÇB={
7.1. , , ___ ___ ___ }. A
35 + 25 B
71
73 - 31
3 Në një klasë të tretë nxënësit janë ndarë në dy klube, në klubin e gjuhëve të huaja dhe 39 + 22 42
24 + 37
ASPEKTE SPECIFIKE TË
në klubin e shkencave. Klubi i gjuhëve të huaja numëron 17 nxënës, kurse klubi i shkencave
14 nxënës. 5 nxënës janë pjesë e të dyja klubeve. Sa nxënës ka klasa? 72 - 13 43
100 - 41
60
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Vetëm në Vetëm në
28 + 43
59
90 - 19
klubin e gjuhëve Në të dyja klubin e
të huaja janë klubet janë shkencave janë ose 17 84 - 42 88 - 45
___ nxënës. ___ nxënës. ____ nxënës. 61
14
Njësia mësimore: Relacionet 97 - 37
Mësojmë
Mësojmë
5 68 - 25
Përgjigjja:
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, libri “Gjuha
shqipe 3”, fletore me vija.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Mendo / Analizo / Zbato
Nxënësve u kërkohet që të vendosin mbi bankë dy fletore(një me katrore, tjetrën me vija) dhe dy
libra(Matematikës dhe Gjuhës).Udhëzohen të shoqërojnë një libër me një fletore dhe të tregojnë arsyen
e shoqërimit të bërë.
Paraqiten në tabelë dy bashkësi si në detyrën 1: bashkësia A, e frutave dhe bashkësia B, e shkronjave,
Për mësuesin/en
104
Shkruhet relacioni … fillon me shkronjën mbi
3 Bashkësitë A dhe B janë dhënë me Diagramet e Venit si në figurë. Ndërmjet elementeve shigjetë
1 Janë dhënëmes dyA bashkësive.
bashkësitë Nxënësit
= {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7} dhe B = { 2, 3, 5, 7,ftohen që t’i
8, 9}. Bashkësitë A dhe
të bashkësisë A dhe elementeve të bashkësisë B përcaktojmë relacionin në këtë mënyrë: B i paraqesim me Diagram të Venit.
Një element i bashkësisë A është në relacion me një element të bashkësisë B, nëse shuma lidhin me anë të shigjetave frutin me shkronjën
Elementet e përbashkëta të bashkësive A dhe B
e tyre është 9.
Kështu, 6 Î A është në relacion me 3 Î B, sepse 6 + 3 = 9. e caktuar. janë: ___, ___, ___ dhe ___.
Duke i lidhur me shigjetë (si në figurë), përcaktojmë elementet e bashkësisë A që janë Prerja e bashkësive A dhe B është:
A
në relacion me elementet e bashkësisë B. B
A Ç B = { ___, ___, ___, ___ }.
A 1
shuma e elementeve
është e barabartë me 9
3 Ndërtimi
AÇB
i njohurive:
0 5 B
2 6
4
2
Përpunimi i 10.
e zgjidhjeve të jobarazimit 4 ≤ X < përmbajtjes:
Shënojmë me A bashkësinë e zgjidhjeve të jobarazimit 1 < X ≤ 6, kurse me B bashkësinë
Bashkë
3
4
5
7
9 Bashkësia Punë e drejtuar.
e zgjidhjeve të jobarazimit 1 < X £ 6 është:
A = { ___, ___, ___, ___ , ___ }. Bashkë
6 8
Bashkësia e zgjidhjeve të jobarazimit 4 £ X < 10 është:
A 9
A
:3=3
B
shkruajnë elementet AÇBe bashkësisë B, që janë në
B Ç C
0 B
:3=3 relacion Ame
={
elementet
, , ,
e bashkësisë A.
}.
____ ____ ____ ____
2 :3=3
B = { ____, ____, ____, ____, ____, ____, ____ }.
9 3 :3=3
Librat shkëmbehen
C={ , , ,
me, shokun/shoqen
, }.
e bankës
Ushtrojmë
____ ____ ____ ____ ____ ____
11 9 :3= 3
Mësojmë
46 47
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Nxënësit udhëzohen të punojnë të pavarur detyrën 5, e cila është e ngjajshme me detyrën 4. Dallimi
është se tani duhet gjetur elementet e bashkësisë A dhe kemi veprimin e pjesëtimit.
Llogaritja e saktë e elementeve të bashkësisë B dhe vendosja e relacionit mes elementeve të dy bashkësive
vlerësohet.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për shpjegim të relacionit si lidhje, krijimit të relacionit mes dy bashkësive.
Detyrë:
Detyra 3 faqe 46 në libër.
Për mësuesin/en
105
Mësimi 27
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
3 Bashkësitë A dhe B janë dhënë me Diagramet e Venit si në figurë. Ndërmjet elementeve 1 Janë dhënë bashkësitë A = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7} dhe B = { 2, 3, 5, 7, 8, 9}. Bashkësitë A dhe
Fusha kurrikulare:
Duke i lidhur Matematikë
me shigjetë (si në figurë),
në relacion me elementet e bashkësisë B.
përcaktojmë elementet e bashkësisë A që janë
A
B
Prerja e bashkësive A dhe B është:
Lënda: Matematikë A 1
shuma e elementeve
3
AÇB
A Ç B = { ___, ___, ___, ___ }.
0 5 B
2 Shënojmë me A bashkësinë e zgjidhjeve të jobarazimit 1 < X ≤ 6, kurse me B bashkësinë
2 6
Tema: Bashkësitë 4
dhe
3 relacionet. 7 4 e zgjidhjeve të jobarazimit 4 ≤ X < 10. B
Kontributi
4 në rezultatet6 për kompetencat
5
4 +2= 6 dhe shkruajmë bashkësitë A, B, C, A Ç B dhe B Ç C.
+2=3
kryesore të6 shkallës: II.1,4,7; III.1,4,5; +2=3 4
B
C
A 0 a
3
5 Bashkësia B është dhënë me Diagramin e Venit. Çdo element i bashkësisë e
Kontributi
kanë qenë numrat enë rezultatet
bashkësisë A. e fushës së
B është marrë nga numrat e bashkësisë A që janë pjesëtuar me 3. Le të gjejmë se cilët 1
2
5 b
Ushtrojmë
9 :3= 3
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
11
Mësojmë
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Njeriu dhe natyra, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Diagrami i Venit.
të kllapave gjarpërore i paraqesin së pari me Diagram të Venit e më pas gjejnë prerjen e tyre, Zgjidhja
është kjo; A∩B = {2,3,5,7}.
Detyra 2 është e shkallës pak më të lartë se detyra1. Kjo detyrë bartë tri kërkesa në vete: të caktojnë
elementet e dy bashkësive të dhëna me anë të jobarazimeve; t’i paraqesin në Diagram Venit dhe të gjejnë
prerjen e tyre. Nxënësit punojnë individualisht.
106
GJEOMETRI
Nga
DREJTËZA, jobarazimi 1<X≤
GJYSMËDREJTËZA 6 fitohet bashkësia e
DHE SEGMENTI
4 Ndërmjet elementeve të bashkësive A dhe B është dhënë relacioni që shprehet me zgjidhjeve A = {2,3,4,5,6}, ndërsa nga jobarazimi
1 Të kujtojmë emërtimet.
thënien "është nëna e". I lidhim me shigjetë elementet e bashkësisë A me elementet
nga bashkësia B me të cilat janë në relacion. 4≤VijatX<10 fitohet bashkësia e zgjidhjeve B=
...është nëna e... {4,5,6,7,8,9}. Rrjedhimisht, A∩B= {4,5,6}.
B
A
vijë e drejtë vijë e thyer e hapur vijë e lakuar vijë e thyer e mbyllur
Ndërtimi i njohurive:
SegmentiPërpunimi i përmbajtjes:
Shqyrtim i përbashkët.
B
A
5 Bashkësia A është dhënë me Diagramin e Venit. T'i shkruajmë elementet e bashkësisë B, Nxënësit u kërkohet të tregojnë kuptimin e
nëse çdo element i bashkësisë B është për 3 më i vogël se një element i bashkësisë A. Drejtëza
Shkruajmë elementet e bashkësisë B që janë në relacion me elementet e bashkësisë A.
relacionit dhe të sjellin ndonjë shembull relacioni
E mendojmë një vijë të drejtë, e cila mund të zgjatet pafundësisht në të dyja
A B ngaanëtjeta.
e saj. Kalohet në detyrën 4. Pasi të lexohet
! Drejtëza është një vijë e drejtë e pakufizuar.
A 11
B
-3= 3 dhe tregojnë relacionin e dhënë, vendosin me
10 10 - 3 = 7 Pyetje: Nëse drejtëza është një vijë e drejtë e
17 -3= 3 anë të shigjetës relacionin mes
pakufizuar, kafshëve
atëherë të tëatë?dy
si mund ta vizatojmë
13
14
7 -3= 3 bashkësive (nënës dhePërgjigjja: të voglit të tij).
Drejtëzën nuk mund ta vizatojmë të tërën.
Mund ta vizatojmë vetëm një pjesë të saj. Pjesën
25 4 -3=
tjetër vetëm e imagjinojmë.
-3= 3
Kalohet në detyrën 6, qëAka Btë bëjë me relacionin
6 Bashkësia B është dhënë me Diagramin e Venit. T'i shkruajmë elementet e bashkësisë A,
nëse çdo element i bashkësisë B është trefishi i një elementi të bashkësisë A.
mes dy bashkësive, B ashtu që elementet
AB
,
e
bashkësisë
p A
A i gjejnë duke i pjesëtuar me
Nuk duhet të mendojmë se A dhe B janë pika të
skajshme të drejtëzës, sepse drejtëza nuk ka as pikë3
të fillimit e as pikë të fundit.
A 9
A
•3= 9
B
elementet e bashkësisë B. Shkruhen elementet
Nëpër dy pika të ndryshme mund të vizatojmë
45
12 B • 3 = 12 e bashkësisë A dhe vendoset vetëm një drejtëz. relacioni mes
• 3 = 45
27
15
• 3 = 15
elementeve përkatëse
2 Është vizatuar drejtëza të dy
d dhe është veçuar bashkësive
një pikë duke
e saj R. Themi se pika i
R i takon
drejtëzës d ose se drejtëza d kalon nëpër pikën R.
lidhur me shigjetë.
Ushtrojmë
33 • 3 = 27
Mësojmë
17 51 • 3 = 33 Një drejtëz ka shumë pika.
d
17 • 3 = 51 R
48 49
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Grupi i ekspertëve
Nxënësit formojnë grupe ku secili grup do ta ketë një detyrë të caktuar.Dy grupe me prerje dhe tri të
tjera me relacion.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për gjetjen e prerjes së dy bashkësive, krijimin e relacioneve mes dy bashkësive dhe
sjelljen e shembujve të relacionit nga përditshmëria.
Detyrë:
Detyra 3 faqe 47 dhe detyra5 faqe 48 në libër.
107
Mësimi 28
GJEOMETRI
DREJTËZA, GJYSMËDREJTËZA DHE SEGMENTI
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
4 Ndërmjet elementeve të bashkësive A dhe B është dhënë relacioni që shprehet me 1 Të kujtojmë emërtimet.
PLANIT
nga bashkësia B meTË ORËS
të cilat MËSIMORE
thënien "është nëna e". I lidhim me shigjetë elementet e bashkësisë A me elementet
janë në relacion.
Vijat
Fusha kurrikulare:
B
A Matematikë
Lënda: Matematikë vijë e drejtë vijë e thyer e hapur vijë e lakuar vijë e thyer e mbyllur
33 • 3 = 27
Mësojmë
17 51 • 3 = 33 Një drejtëz ka shumë pika.
d
17 • 3 = 51
ASPEKTE SPECIFIKE TË R
48
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 49
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
vijë e drejtë vijë e thyer e hapur vijë e lakuar vijë e thyer e mbyllur
Segment quajmë një vijë të drejtë e kufizur në të dy anët me pikat A dhe B, shënojmë AB.
108
GJEOMETRI
DREJTËZA, GJYSMËDREJTËZA DHE SEGMENTI Ndërtimi i njohurive:
ehet me 1 Të kujtojmë emërtimet. Përpunimi i përmbajtjes:
ementet Vijat
A B
,
R
kësisë A,
B AB
Nuk duhet të mendojmë se A dhe B janë pika të Një drejtëz ka më shumë se një pikë.
p A skajshme të drejtëzës, sepse drejtëza nuk ka as pikë
të fillimit e as pikë të fundit. Të sqarohet nga mësimdhënësi se gjysmëdrejtëza
9 Nëpër dy pika të ndryshme mund të vizatojmë është një drejtëz e kufizuar në njërën anë.
2 vetëm një drejtëz.
5
2 Është vizatuar drejtëza d dhe është veçuar një pikë e saj R. Themi se pika R i takon
5
7
drejtëzës d ose se drejtëza d kalon nëpër pikën R.
Përforcimi:
Mësojmë
3
1
d
R
Një drejtëz ka shumë pika.
Konsolidimi i të nxënit
49
Së bashku me nxënës duhet të zgjidhet detyra
nr 3 në libër ku nxënësve duhet tu sqarohet
kërkesa e detyrës.
Në figurat e mëposhtë nxënësit duhet ta përshkruajnë segmentin,drejtëzen dhe gjysmëdrejtëzen.
Detyra 4 nxënësit në grupe me nga katër persona, zgjidhin detyrën në liber ku gjatë analizimit të figurës
duhet të njerrin drejtëzat, gjysmëdrejtëzat dhe segmentet që vrejnë dhe ti emertojnë ato.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3a fq 14 dt. 6 dhe 9
Për mësuesin/en
109
Mësimi 29
DREJTËZAT PRERËSE
DREJTËZAT PRERËSE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Gjysmëdrejtëza 1 Sa drejtëza kalojnë nëpër një pikë? Pika P i takon drejtëzës a dhe drejtëzës
PLANIT
Është TË
vizatuar drejtëza ORËS
a dhe MËSIMORE
në të një pikë A. Pika A e ndan drejtëzën a në dy pjesë (në dy
gjysmëdrejtëza), të cilat në figurë janë paraqitur me ngjyrë të kuqe dhe të kaltër.
Nëpër një pikë kalojnë aq shumë
drejtëza, sa nuk mund as t’i
b. Themi se pika P është pikë e përbashkët
e tyre.
numërojmë e as t’i vizatojmë.
a
Gjysmëdrejtëza është pjesë e drejtëzës, e P
Fusha
a
kurrikulare:
A Matematikë
kufizuar nga njëra anë me pikën e fillimit,
kurse në anën tjetër është e pakufizuar. b
Lënda: Matematikë E shënojmë Aa.
Shkalla e kurrikulës:
Segmenti si pjesë e drejtëzës 2 Klasa: III Drejtëzat që kanë vetëm një pikë të
përbashkët quhen drejtëza prerëse .
Tema: Figurat gjeometrike
Është vizatuar një drejtëz a dhe dy pika A dhe B që i takojnë drejtëzës a. Pika e përbashkët e tyre quhet pikëprerje
e tyre.
Bashkësia e të gjitha pikave të drejtëzës a, që
B ndodhen ndërmjet pikave A dhe B, së bashku
a
me pikat A dhe B, quhet segment.
Rezultatet e të nxënit të temës:
A
2 Me laps me ngjyrë i zgjatim drejtëzat, derisa ato të priten. Shënojmë pastaj pikëprerjet
e tyre.
Cakton pozitën e dy drejtëzave - drejtëza paralele,
3 Vështrojmë figurat dhe përshkruajmë se çka paraqesin ato.
a c q
c
drejtëza normale dhe prerjen e drejtëzave. p
B b d
B
B
Kontributi në rezultatet
A
A për kompetencat
A
Drejtëzat:
Mësojmë
Mësojmë
Gjysmëdrejtëzat:
Segmentet: AB a b p q r s
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore pa vija, kompleti i
vizoreve, shkumësa me ngjyra, spango, kapëse letrash.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë, Art figurativ.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Vizato / analizo / thuaja grupit.
Nxënësit udhëzohen të punojnë në fletore pa vija. Ata do të punojnë sipas udhëzimeve të dhëna; -
Vizatoni një pikë në mes të fletores! Pastaj, me anë të vizores, vizatoni sa më shumë drejtëza, të cilat duhet
të kalojnë nëpër atë pikë!
Për mësuesin/en
Njëkohësisht këto drejtëza paraqiten me ngjyra të ndryshme në tabelë. Analizohet vizatimi me nxënës
përmes pyetjes; - Sa drejtëza kalojnë nëpër një pikë? (Nëpër një pikë kalojnë një numër i madh, i pafund
i drejtëzave).
Këtë e paraqesin me anë të spangos. Dyshet e nxënësve pajisen me spango dhe thirren në mes të klasës.
Ata do të qëndrojnë njëri përballë tjetrit duke e ngre, tendosur spangon, e cila paraqet drejtëza.
110
DREJTËZAT PRERËSE
DREJTËZAT PRERËSE – Çfarë kanë të përbashkët këto drejtëza? (një
1 Sa drejtëza kalojnë nëpër një pikë? Pika P i takon drejtëzës a dhe drejtëzës pikë të përbashkët). Në pikën ku ato takohen
b. Themi se pika P është pikë e përbashkët
së (në dy Nëpër një pikë kalojnë aq shumë
drejtëza, sa nuk mund as t’i
e tyre. vendosim një kapëse letrash.
numërojmë e as t’i vizatojmë.
a
e P
b
Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes:
Vizatim i drejtua
Drejtëzat që kanë vetëm një pikë të
përbashkët quhen drejtëza prerëse .
Pika e përbashkët e tyre quhet pikëprerje
e tyre.
s a, që
ashku Paraqiten në tabelë dy drejtëza a dhe b, të cilat
2 Me laps me ngjyrë i zgjatim drejtëzat, derisa ato të priten. Shënojmë pastaj pikëprerjet
e tyre.
kalojnë nëpër një pikë. Njëkohësisht edhe
a c q
c nxënësit vizatojnë në fletore. Pikën e përbashkët
p
e shënojmë me P.
B b d
Drejtëzat normale
Nxënësit në dyshe do të krijojnë një poemth prej 5 vargjeve rreth drejtëzave të mësuara. Pasi i
përfundojnë, përfaqësuesi i çdo grupi e lexon para klasës. Krijimet e tyre vlerësohen nga të tjerët. P.sh.,
Drejtëza
Prerëse Normale
Priten Formojnë kënde Vizatohen
Drejtëzat normale formojnë kënde të drejta.
Vija të drejta.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për përkufizimin e drejtëzave prerëse dhe ato normale, përcaktimin e pozitës së
tyre dhe vizatimin e tyre me vizore.
Detyrë:
Të shkruan shkronjat, gjësendet ku hasen drejtëzat prerëse dhe ato normale.
Për mësuesin/en
111
Mësimi 30
DREJTËZAT NORMALE DREJTË
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Është dhënë një drejtëz a dhe një pikë A që nuk i takon drejtëzës a. Vizatojmë drejtëzën 1 Dallo
PLANIT TË ORËS MËSIMORE b që kalon nëpër pikën A dhe është normale me drejtëzën a. nuk p
E vendosim vizoren përgjatë Vizoren e shtypim mbi fletore, Trekëndëshin e shtypim mbi fletore,
drejtëzës a, kurse trekëndëshin kurse trekëndëshin e rrëshqasim kurse vizoren e rrotullojmë të
ashtu që njëra brinjë e tij të mbi vizore, derisa brinja e tij të puthitet me brinjën e trekëndëshit
puthitet me vizoren. takojë pikën A. në pikën A.
p
E largojmë trekëndëshin dhe Drejtëza b kalon nëpër pikën A
vizatojmë drejtëzën b që kalon dhe është normale me drejtëzën
p q q p
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore:
• Dallon vijat e ndryshme; 6 52
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: komplet vizoresh, shkopinj, spango,
shkumsa me ngjyra, libri i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë amtare, Artet.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Vizatohen disa raste të drejtëzave prerëse në tabelë, e pastaj mund të nxisim një diskutim në lidhje me
atë se çfarë lloje të drejtëzave kemi. Ja disa shembuj të mundshëm:
Për mësuesin/en
112
DREJTËZAT NORMALE Ndërtimi i njohurive:
DREJTËZAT PARALELE
1 Është dhënë një drejtëz a dhe një pikë A që nuk i takon drejtëzës a. Vizatojmë drejtëzën 1 Përpunimi i përmbajtjes: / Realizimi:
Dalloni elementet elemente në figura, të cilat, edhe nëse i zgjatim sa të duam, ato
nuk priten.
b që kalon nëpër pikën A dhe është normale me drejtëzën a.
E vendosim vizoren përgjatë Vizoren e shtypim mbi fletore,
Veprimtari e drejtuar
Trekëndëshin e shtypim mbi fletore,
drejtëzës a, kurse trekëndëshin kurse trekëndëshin e rrëshqasim kurse vizoren e rrotullojmë të
ashtu që njëra brinjë e tij të mbi vizore, derisa brinja e tij të puthitet me brinjën e trekëndëshit
puthitet me vizoren. takojë pikën A. në pikën A.
a a a
jetë sfidë e vërtetë, sidomos nëse kërkohet edhe
saktësi në vizatimin e atyre drejtëzave. Saktësia
2 Analizojmë drejtëzat e dhëna në figurat e mëposhtme. Çka vërejmë?
p
E largojmë trekëndëshin dhe
vizatojmë drejtëzën b që kalon
Drejtëza b kalon nëpër pikën A
dhe është normale me drejtëzën
e vizatimit të atyre drejtëzave nuk është aq me
Drejtëzat p dhe q janë drejtëza prerëse.
nëpër pikën A. a.
rëndësi
q sa është krijimi S i shprehisë për të vizatuar
Pikëprerja e tyre është pika S.
a b A ( konstruktuar)
c në këtë mënyrë. Drejtëzat c dhe d në dukje nuk janë
Ekziston vetëm një drejtëz
normale në drejtëzën e
Vazhdohet me detyrën 2, në drejtëza të njëjtën faqe:
prerëse. Nëse e zgjatim secilën
nga to, do të vërtetojmë se ato janë
a a d
dhënë, që kalon nëpër pikën gjithashtu prerëse.
b e dhënë.
b
d Drejtëzat a dhe b, që nuk kanë pikë të përbashkët (nuk priten askund), quhen
drejtëza paralele.
e
Shënojmë: a b
c
Lexojmë: Drejtëza a është paralele me drejtëzën b.
p Shpjegohet se në një drejtëz mund të ndërtojmë
3 Me përdorimin e simbolit
shumë drejtëza
3 Analizojmë tjera që
figurën dhe e plotësojmë mund të jenë normale
tabelën.
, përshkruajmë pozitat reciproke (të ndërsjella) të drejtëzave.
x
me të, poa ashtu, b edhe këtu si në shembullin e
b a b c d
mëhershëm, nuk duhet të përdoren dy
a || vizore në
q
N a b
A c
p a
M
v
të njëjtën kohë. U rikujtohet qëbsimboli që btregon ^c
A u c
Mësojmë
Mësojmë
d
se dy drejtëza janë normale është: d ┴.
p q q p
6 52 Përforcimi: 53
Konsolidimi i të nxënit
Veprimtari e pavarur
Kërkohet nga nxënësit që të shënojnë simbolikisht drejtëzat normale.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për dallimin e vijave, caktimin e pozitës së tyre dhe vizatimin e tyre duke
përdorur dy vizore.
Detyrë:
Vizatoni drejtëza normale duke përdorur dy vizore.
Për mësuesin/en
113
Mësimi 31
DREJTËZAT NORMALE DREJTËZAT PARALELE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Dalloni elementet elemente në figura, të cilat, edhe nëse i zgjatim sa të duam, ato
1 Është dhënë një drejtëz a dhe një pikë A që nuk i takon drejtëzës a. Vizatojmë drejtëzën
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
b që kalon nëpër pikën A dhe është normale me drejtëzën a. nuk priten.
E vendosim vizoren përgjatë Vizoren e shtypim mbi fletore, Trekëndëshin e shtypim mbi fletore,
drejtëzës a, kurse trekëndëshin kurse trekëndëshin e rrëshqasim kurse vizoren e rrotullojmë të
ashtu që njëra brinjë e tij të mbi vizore, derisa brinja e tij të puthitet me brinjën e trekëndëshit
puthitet me vizoren. takojë pikën A. në pikën A.
Shkalla e kurrikulës:
a
2 Klasa:
a
III a
Tema: Figurat gjeometrike 2 Analizojmë drejtëzat e dhëna në figurat e mëposhtme. Çka vërejmë?
p
E largojmë trekëndëshin dhe Drejtëza b kalon nëpër pikën A
vizatojmë drejtëzën b që kalon dhe është normale me drejtëzën Drejtëzat p dhe q janë drejtëza prerëse.
Rezultatet e të nxënit të temës:
nëpër pikën A. a.
q S
Pikëprerja e tyre është pika S.
Kontributi në rezultatet
b
d e fushës së Drejtëzat a dhe b, që nuk kanë pikë të përbashkët (nuk priten askund), quhen
drejtëza paralele.
kurrikulës: 1.5; 2.1,2;
c
3.6; e
4.2; 7.1. Shënojmë: a b
Lexojmë: Drejtëza a është paralele me drejtëzën b.
p
ASPEKTE SPECIFIKE TË 3 Analizojmë figurën dhe e plotësojmë tabelën.
3 Me përdorimin e simbolit , përshkruajmë pozitat reciproke (të ndërsjella) të drejtëzave.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE x a b
q b a b c d
N a a || b
A c
Njësia mësimore: Drejtëzat paraleleM
v
b b^c
p A a u c
Mësojmë
Mësojmë
d
d
p q q p
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore:
6 52 • Përkufizon drejtëzat paralele me fjalë dhe simbol. 53
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore pa vija, foto,
kompleti i vizoreve, ngjyrat e drurit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë, Art figurativ.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim për njohuritë paraprake:
Parashikim përmes fotografive.
114
Ndërtimi i njohurive:
4 Është dhënë një drejtëz a dhe një pikë A që nuk i takon drejtëzës a. Vizatojmë drejtëzën 1 Përpunimi i përmbajtjes:
Katrorin pranë drejtëzave prerëse (jonormale) e ngjyrosim me të kuqe, atë pranë
b që kalon nëpër pikën A dhe është paralele me drejtëzën a. drejtëzave paralele me të gjelbër dhe atë pranë drejtëzave normale me të kaltër.
E vendosim brinjën e gjatë të Vizoren e shtypim mbi fletore,
E largojmë vizoren dhe vizatojmë
Punë e drejtuar
trekëndëshit përgjatë drejtëzës kurse trekëndëshin e rrëshqasim
a, kurse vizoren ashtu që të mbi vizoren, derisa brinja e tij ta drejtëzën b që kalon nëpër pikën
puthitet me njërën nga brinjët e tjera. takojë pikën A. A.
A
b
a
2 Sa gjysmëdrejtëza, sa segmente dhe sa pikëprerje ka në vizatim? b
a
Përgjigjja: Në figurë ka:
Ekziston vetëm një drejtëz paralele me drejtëzën - gjysmëdrejtëza
a b e dhënë që kalon nëpër pikën e dhënë.
- segmente
- pikëprerje
5 Mund të vizatojmë shumë drejtëza paralele me drejtëzën e dhënë p.
Përkufizohen drejtëzat a dhe b: drejtëzat a dhe
a p b c
b, që nuk priten askund, quhen drejtëza paralele.
Shkruajmë: a b dhe si lexohen. Nxënësit
3 Në figurë janë vizatuar dy drejtëza prerëse. Në tabelën e mëposhtme, shkruaj po, nëse
udhëzohen të epunojnë
segmenti është pjesë detyrën
drejtëzës dhe jo 3 nuk
, nëse segmenti nëështë
libër.
pjesë ePasi të
drejtëzës.
Ushtrojmë
Segmenti AB BC DE CE CH HJ FG FC FE
Mësojmë
b jo
54 Përforcimi: 55
Konsolidimi i të nxënit
Analizo / ngjyros / thuaja grupit
Nxënësit punojnë individualisht, të pavarur, në detyrën 6 në libër. Pasi t’i dallojnë llojet e drejtëzave me
anë të ngjyrave të caktuara bëhet vlerësimi.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohet përkufizimi i drejtëzave paralele me fjalë e simbol, vizatimi i tyre me dy vizore dhe dallimi i
llojeve të drejtëzave në figurën e dhënë.
Detyrë:
Të vizatojnë një shtëpi në fletore dhe ti dallojnë llojet e drejtëzave sipas ngjyrave në detyrën 6 në libër
Për mësuesin/en
115
Mësimi 32
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
4 Është dhënë një drejtëz a dhe një pikë A që nuk i takon drejtëzës a. Vizatojmë drejtëzën 1 Katrorin pranë drejtëzave prerëse (jonormale) e ngjyrosim me të kuqe, atë pranë
Fusha kurrikulare:
A Matematikë
A A
Lënda: Matematikë
a a a
Caktonb pozitën
A
ea dy drejtëzave-drejtëza paralele, 2 Sa gjysmëdrejtëza, sa segmente dhe sa pikëprerje ka në vizatim?
a p b c
b
A E
B D
ASPEKTE SPECIFIKE TË
6 Katrorin pranë drejtëzave paralele e ngjyrosim me të gjelbër, atë pranë drejtëzave
normale me të kaltër dhe katrorin pranë drejtëzave prerëse (jonormale) me të kuqe.
G
C
H
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
F a
J
Ushtrojmë
Segmenti AB BC DE CE CH HJ FG FC FE
Njësia mësimore: Ushtrime
Mësojmë
a
Drejtëza
po
b jo
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë, Art figurativ.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim për njohuritë paraprake:
Harta semantike
Nxënësit udhëzohen të punojnë në grupe. Ata do të shkruajnë të gjitha njohuritë që i kanë marrë rreth
vijave. Pas përfundimit, çdo përfaqësues i grupit i prezanton para klasës. P.sh.,
Për mësuesin/en
a Në figurën e mësipërme është vizatuar këndi AOB. Për të shënuar një kënd përdorim
NëPikën
detyrën 1 duhet t’i dallojnë llojet e drejtëzave
shenjën . Shënojmë AOB dhe lexojmë: këndi AOB.
e përbashkët të gjysmëdrejtëzave (pikën O) e quajmë kulm të këndit.
Përgjigjja: meGjysmëdrejtëzat
ngjyra përkatëse.
OA dhe OB quhen krahë të këndit.
Krahët e një këndi dhe kulmi i tij janë elemente të këndit.
C B B
B
Për detyrën 3, këshillohen nxënësit që duke
Këndi i formuar nga gjysmëdrejtëzat normale quhet
analizuar segmentet e dhëna në dy drejtëza
kënd i drejtë.
O
6 Është vizatuar drejtëza a dhe dy pika B dhe C, që nuk i takojnë drejtëzës a. Vizatojmë
drejtëzën b, që kalon nëpër pikën B dhe është normale me drejtëzën a, dhe një drejtëz c,
prerëse, të Aplotësojnë tabelë se pjesë e cilës
që kalon nëpër pikën C dhe është normale me drejtëzën b. Në çfarë pozite janë drejtëzat
a dhe c? drejtëz është segmenti përkatës.
Llojet e këndeve
C Pas përfundimit
B
të çdo
R detyre vijonMkomentimi i
B saj para klasës nga< nxënësit. <
O A O N O K
a
Përforcimi:
Ushtrojmë
Mësojmë
Çdo kënd që është më Çdo kënd që është më
këndi i drejtë
Konsolidimi i të nxënit
i vogël se këndi i drejtë i madh se këndi i drejtë
Përgjigjja: quhet kënd i ngushtë. quhet kënd i gjerë.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohet dallimi i llojit të drejtëzave, numrit të gjysmëdrejtëzave dhe segmenteve në vizatim;
vizatimit të drejtëzave duke caktuar marradhëniet mes tyre si dhe përkatësisë së segmentit të caktuar
në drejtëzën përkatëse.
Detyrë:
Të punohet detyra 6 në libër, faqe 56.
117
Mësimi 33
KËNDET DHE LLOJET E KËNDEVE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
4 Le të jenë a, b dy drejtëza normale dhe S një pikë që nuk i takon asnjërës. Këndi
PLANIT
drejtëzën b. NëTË ORËS MËSIMORE
Nëpër pikën S vizatojmë drejtëzën c paralele me drejtëzën a dhe drejtëzën d paralele Në figurë janë dhënë dy gjysmëdrejtëza që e kanë pikën e fillimit të përbashkët.
me çfarë pozite janë drejtëzat c dhe d?
B
b u Figura e cila përbëhet prej dy gjysmëdrejtëzave
ah
Fusha kurrikulare: Matematikë
S kr me pikë fillimi të përbashkët quhet vijë këndore.
Pjesa e rrafshit, e kufizuar me vijën këndore, së
Lënda: Matematikë kulmi
O krahu A
bashku me vijën këndore, quhet kënd.
Rezultatet e të nxënit të temës: Krahët e një këndi dhe kulmi i tij janë elemente të këndit.
A
Këndi i drejtë
A
Kontributi në rezultatet për kompetencat
p p Në figurë janë vizatuar dy gjysmëdrejtëza me fillim të përbashkët, normale në njëra-
tjetrën.
kryesore
C
të shkallës: I.2,4; II.3; 13, 14. III.1B B
që kalon nëpër pikën C dhe është normale me drejtëzën b. Në çfarë pozite janë drejtëzat
a dhe c? Llojet e këndeve
ASPEKTE SPECIFIKE TË R M
C
PLANIT TË ORËSB MËSIMORE B
< <
O A O N O K
Mësojmë
Çdo kënd që është më Çdo kënd që është më
i vogël se këndi i drejtë këndi i drejtë i madh se këndi i drejtë
quhet kënd i ngushtë. quhet kënd i gjerë.
Rezultatet
Përgjigjja:
e të nxënit të orës mësimore:
56 • Dallon këndet dhe llojet e këndeve; 57
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: komplet vizoresh, kompas, shkronja
magnetike, shkopinj, mjete shkrimi, fletorja e nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Udhëzohen nxënësit që në fletoret e tyre të vizatojnë disa drejtëza prerëse dhe dy drejtëza pingule.
I emërtojnë ato dhe dallojnë këndet që formohen nga prerja e tyre.
Drejtohen pyetjet :
Për mësuesin/en
118
KËNDET DHE LLOJET E KËNDEVE Ndërtimi i njohurive:
snjërës. Këndi Përpunimi i përmbajtjes: / Realizimi:
paralele Në figurë janë dhënë dy gjysmëdrejtëza që e kanë pikën e fillimit të përbashkët.
Veprimtari e drejtuar
B
u Figura e cila përbëhet prej dy gjysmëdrejtëzave
ah
kr me pikë fillimi të përbashkët quhet vijë këndore.
Pjesa e rrafshit, e kufizuar me vijën këndore, së Vizatohen në tabelë dy gjysmëdrejtëza me fillim
kulmi
O krahu A
bashku me vijën këndore, quhet kënd.
të përbashkët, dhe pyeten nxënësit se çfarë
Në figurën e mësipërme është vizatuar këndi AOB. Për të shënuar një kënd përdorim
nënkuptojnë me këtë.
shenjën . Shënojmë AOB dhe lexojmë: këndi AOB.
Pikën e përbashkët të gjysmëdrejtëzave (pikën O) e quajmë kulm të këndit. B Figura e cila përbëhet prej dy
Gjysmëdrejtëzat OA dhe OB quhen krahë të këndit. gjysmëdrejtëzave me fillim të
Krahët e një këndi dhe kulmi i tij janë elemente të këndit. përbahkët, quhet vijë këndore.
Pjesa e rrafshit e kufizuar me
vijën këndore, së bashku me vijën
Këndi i drejtë
këndore, quhet kënd.
p Në figurë janë vizatuar dy gjysmëdrejtëza me fillim të përbashkët, normale në njëra- 0 A
tjetrën.
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Veprimtari e drejtuar
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për dallimin e këndeve, përcaktimin e brinjëve dhe kulmeve të këndeve dhe
vizatimin e tyre.
Detyrë:
Shpjego formimin e këndeve dhe vizato ato në fletore.
Për mësuesin/en
119
Mësimi 34
NUMR
NUMR
QINDËS
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Vizatojmë gjysmëdrejtëzën me fillim në pikën O, që kalon nëpër pikën B. Çfarë këndi Të ku
është fituar?
PLANIT TË ORËS MËSIMORE se ai
Shum
Njës
B Shum
B B
Fusha kurrikulare: Matematikë
Dhje
Shum
Qind
Lënda: Matematikë O A O A O A
1+
Kontributi në rezultatet për kompetencat
kryesore të shkallës: I.2,4; II.3; 13, 14. III.1
ASPEKTE SPECIFIKE TË a
b
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: komplet vizoresh, shkopinj të ndryshëm,
karton, letra me ngjyra, mjete shkrimi, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shkathësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Veprimtari e drejtuar
120
NUMRAT DERI
NUMRAT DERI NË 1000
NË 1000
Ndërtimi i njohurive:
QINDËSHET E MIJËSHES SË PARË
1 Vizatojmë gjysmëdrejtëzën me fillim në pikën O, që kalon nëpër pikën B. Çfarë këndi
është fituar?
Përpunimi
Të kujtojmë: i përmbajtjes:
Shumëfish i një numri / Realizimi:
është numri një herë ose shumë herë më i madh
se ai numër.
Hulumtim shqyrtim i përbashkët
Shumëfishat e numri 1
Njëshet 1 2 3 4 5 6 7 8 9
B Shumëfishat e numrit 10
B B Dhjetëshet 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Së bashku me nxënësit 100 200 arrihet
Shumëfishat e numrit 100
Qindëshet 300 400 te 500këto600 përfundime:
700 800 900
0
O A O A O A • Këndi që puthitet me brinjët e skuadrës 100
quhet
1 Paraqitja kënd i drejtë.
e njësheve, dhjetësheve, qindësheve dhe mijëshes.
Kënd i Kënd i Kënd i • Këndet që janë më të vegjël se 1këndi
10 njëshe dhjetëshe i drejtë
Mësojmë
Dy drejtëza ___________ përcaktojnë Dy drejtëza ___________ përcaktojnë 8 (100+100+100+100+100+100+100+100+100+100
cilindo prej tyre). = 10 • 100 =
_______ ______
10 Q = 1 M
____ kënde. ____ kënde të ___________.
Rasti i dytë për këndin e ngushtë, akrepi i orës
58 mund të vendoset prej orës 7 deri në orën 11. 59
Kalohet te detyra e rradhës, ku kërkohet që të tregohet se çfarë drejtëza janë dhe nga sa kënde
po formohen. Këtë detyrë meqë është e ngjajshme me detyrat e kaluara kërkohet nga nxënësit
ta zgjidhin individualisht. Pas zgjidhjes prezentohen dhe jepen sqarimet e nevojshme.
Në rastin e parë kemi të bëjmë me drejtëzën prerëse, si dhe formohen 4 kënde (dy të ngushta
dhe dy të gjëra).
Në rastin e dytë kemi të bëjmë me drejtëza normale, si dhe formohen 4 kënde të drejta.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për dallimin e këndeve, përcaktimin e brinjëve dhe vizatimin e tyre.
Detyrë:
Vizato llojet e këndeve dhe përshkruaj ato në fletore.
Për mësuesin/en
121
Mësimi 35
NUMRAT DERI
NUMRAT DERI NË 1000
NË 1000
QINDËSHET E MIJËSHES SË PARË
1
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Vizatojmë gjysmëdrejtëzën me fillim në pikën O, që kalon nëpër pikën B. Çfarë këndi Të kujtojmë: Shumëfish i një numri është numri një herë ose shumë herë më i madh
është fituar?
PLANIT TË ORËS MËSIMORE se ai numër.
Shumëfishat e numri 1
Njëshet 1 2 3 4 5 6 7 8 9
B Shumëfishat e numrit 10
B B 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Fusha kurrikulare: Matematikë
Dhjetëshet
Shumëfishat e numrit 100
Qindëshet 100 200 300 400 500 600 700 800 900
0
Lënda:
O Matematikë
A O A O A 100
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III 1 Paraqitja e njësheve, dhjetësheve, qindësheve dhe mijëshes.
Tema:
Kënd i Figurat gjeometrike
Kënd i Kënd i 10 njëshe 1 dhjetëshe
10 qindëshe 1 mijëshe
b
Kontributi
a
në rezultatet e fushës së
kurrikulës:
b S
1.5, 2.1,2; 3.4,6; 7.1. S a
ASPEKTE SPECIFIKE TË
Ushtrojmë
Mësojmë
___________
100+100+100+100+100+100+100+100+100+100 = _______ 10 • 100 = ______
Dy drejtëza Dy drejtëza
___________ përcaktojnë ___________
____ kënde. ____ kënde të ___________. 10 Q = 1 M
58
Njësia mësimore: Qindëshet e mijëshes së parë 59
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, etiketa me
qindëshe të mijëshes së parë, kompleti i shufrave.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim për njohuritë paraprake:
Analiza e tipareve semantike.
Nxënësit perkujtojnë se cfarë paraqet shumëfishi i një numri: Shumëfishi i një numri është numri
Për mësuesin/en
njëherë ose shumë herë më i madh se ai numër. Paraqitet tabela e njësheve, dhjetësheve, qindësheve dhe
komentohen raportet mes tyre së bashku me nxënësit.
Shumëfishat e numrit 1 Njëshet 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Shumëfishat e numrit 10 Dhjetëshet 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Shumëfishat e numrit 100 Qindëshet 100 200 300 400 500 600 700 800 900
122
Ndërtimi i njohurive:
KRAHASIMI I QINDËSHEVE
2 Qindëshet e mijëshes së parë. Përpunimi i përmbajtjes:
Të kujtojmë:
+100
100 njëqind Shqyrtim
3 është më
i vogël se 5
i përbashkët.
30 është më
300 është më
i vogël se 500
i vogël se 50
+100
200 dyqind
+100
300 treqind Shqyrtohen rastet e formimit të dhjetësheve,
+100
400 katërqind
qindësheve dhe30mijësheve. = 50
Nxënësit njëkohësisht
3 5
+100 500 pesëqind
punojnë me kube, shufra, pllaka dhe kube të më
300 < 500
+100
600 gjashtëqind
dha.
+100
700 shtatëqind
Në
1 < rastin
> ? e parë kemi 10 kube, që paraqesin
+100
800 tetëqind
njëshet, 8 formojnë
5 31 shtyllë
6 (një
4 dhjetëshe)
9 1 dhe
3
+100
nëntëqind
shënohet:
80
10 Nj =30 1 Dh.
50 60
Shufrat
40 90
ç'paraqesin?
10 30
900 800 500 300 600 400 900 100 300
një mijë
(dhjetëshet). Shkruhet 10 DH = 1 Q(pllakë). Po
1000
10 pllaka kur të bash- kohen formojnë 1 kub të
2 Shkruajmë me radhë qindëshet.
1 M = 10 Q =100 Dh = 1000 Nj
madh apo 1mijëshe: 10Q = 1 M
3 Plotësojmë.
200 900
Nxënësit udhëzohen që në detyrën 2 të analizojnë
se si shkruhen
1000 dhe lexohen qindëshet e mijëshes 300
1M = 10 Q = 1000
700 > 800
100Dh < 300
= 1000 Nj.
200 < 500 100 > 1000
4 Qindëshet e mijëshes së parë i renditim sipas madhësisë, duke filluar nga më e vogla.
4 Plotësojmë me qindëshe dhe formojmë jobarazi të sakta.
400 700 800
500 600
100 200 300 900 1000
Përforcimi:
Mësojmë
Mësojmë
> 800 < 400 < 500 > 900
Konsolidimi
> 200 i të nxënit < 600
< 1000 > 700
Teli i numrave.
60 61
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për leximin, shkrimin dhe arsyetimin e emërimit të qindësheve të mijëshes së
parë.
Detyrë:
Detyra 4 në libër, faqe 60.
123
Mësimi 36
KRAHASIMI I QINDËSHEVE
2
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Qindëshet e mijëshes së parë. Të kujtojmë:
500 < 600 900 > 900 400 > 800 400 < 300
ASPEKTE SPECIFIKE TË 700 > 800 1000 < 300 200 < 500 100 > 1000
4
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Qindëshet e mijëshes së parë i renditim sipas madhësisë, duke filluar nga më e vogla.
4 Plotësojmë me qindëshe dhe formojmë jobarazi të sakta.
400 500 700 800 900 1000
600 300
Njësia mësimore: Krahasimi i qindësheve100 200
Mësojmë
Mësojmë
> 800 < 400 < 500 > 900
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: pllaka, shufra, kube, spango, tiketa me
numra, mjete shkrimi, shkumsa me ngjyra, libri i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë amtare, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Përmbledhje e strukturuar
Shpërndahen në grupe shufra, kube, pllaka dhe shkopinj, ku kërkohet të përcaktojnë vlerën e tyre.
Pyeten nxënësit:
• Çfarë përmban një shufër?
Për mësuesin/en
Pasi bëhet një evokim i shkurtër lidhur me numrat, vazhdohet me krahasimin e tyre.
124
KRAHASIMI I QINDËSHEVE Ndërtimi i njohurive:
Të kujtojmë: Përpunimi i përmbajtjes:
qind 3 është më
i vogël se 5
30 është më
300 është më
i vogël se 500
Vëzhgo- analizo-zbato
i vogël se 50
ind
ëqind
8 5 3 6 4 9 1 3 Pra, njëherë kemi krahasim të njëshes me njëshe,
ntëqind
80 50 30 60 40 90 10 30
të dhjetëshes me dhjetëshe e pastaj të qindëshes
800 500 300 600 400 900 100 300
mijë
me qindëshe.
2 Shkruajmë me radhë qindëshet.
Kalohet te detyra 2, ku numri i rubrikave
000 Nj
të zbrazëta korrespondon me qindëshet që
200 900 mungojnë në mes të qindësheve të dhëna. Rasti i
parë me vlerë rritëse, ndërsa rasti i dytë me vlerë
1000 300 zvogëluese.
Në detyrën 3 kërkohet nga nxënësit, me shenjën
3 Shenjojmë me jobarazinë e saktë dhe me jobarazinë e pasaktë. që është e saktë ose e pa saktë, varësisht se çfarë
500 < 600 900 > 900 400 > 800 400 < 300 vlera numerike po krahasojmë.
700 > 800 1000 < 300 200 < 500 100 > 1000
Në detyrën 4 kërkohet që të plotësohen rubrikat e
ë e vogla. zbrazëta, dhe meqë jemi duke bërë krahasimin e
4 Plotësojmë me qindëshe dhe formojmë jobarazi të sakta.
000 qindësheve në rubrika duhet të shënohen vetëm
Mësojmë
Kërkohet nga nxënësit të lexojnë detyrat 4 dhe 5, të cilat janë detyra logjike dhe të gjejnë
zgjidhjet e tyre. Pas gjetjes së zgjidhjes prezentohen disa prej tyre dhe plotësohen aty ku kanë
pasur vështirësi. Ja zgjidhjet e mundshme:
Rasti i parë: duhet shkruar të gjithë shumëfishat e numrit 100 që janë më të vegjël se numri
500, - pra zgjidhjet janë: 200,300 dhe 400. Ngjajshëm veprohet edhe në rastin e dytë, vetëm se
duhet shkruar shumfishat e numrit 100 që janë më të mëdhenj se numri 300 e më të vegjël se
900, - pra zgjidhjet janë: 400,500,600,700 dhe 800.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për leximin, shkrimin dhe krahasimin e numrave natyrorë.
Detyrë:
Jepen detyrat 1,2,3, në faqe 62.
Për mësuesin/en
125
Mësimi 37
KRAHASIMI I QINDËSHEVE
2 Qindëshet e mijëshes së parë. Të kujtojmë:
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 300 është më
+100 3 është më 30 është më
100 njëqind
PLANIT TË ORËS MËSIMORE i vogël se 5 i vogël se 500
i vogël se 50
+100
200 dyqind
+100 treqind
Fusha kurrikulare: Matematikë 300
+100
Lënda: Matematikë 400 katërqind 3 5 30 = 50
300 < 500
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III500
+100 pesëqind
3
Kontributi
Plotësojmë.
në rezultatet për kompetencat
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.3; III,1. 200 900
500 < 600 900 > 900 400 > 800 400 < 300
ASPEKTE SPECIFIKE TË 700 > 800 1000 < 300 200 < 500 100 > 1000
4 PLANIT
Qindëshet TËsë parë
e mijëshes ORËS i renditimMËSIMORE
sipas madhësisë, duke filluar nga më e vogla.
4 Plotësojmë me qindëshe dhe formojmë jobarazi të sakta.
400 500 700 800 900 1000
600 200 300
100
Njësia mësimore: Krahasimi i qindësheve - ushtrime
Mësojmë
Mësojmë
> 800 < 400 < 500 > 900
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Pllaka, shufra, kube, spango, tiketa me
numra, mjete shkrimi, shkumsa me ngjyra, libri i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë amtare, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Përmbledhje e strukturuar
Shpërndahen në grupe shufra, kube, pllaka dhe shkopinj, ku kërkohet të përcaktojnë vlerën e tyre.
Pyeten nxënësit:
• Çfarë përmban një shufër?
Për mësuesin/en
Pasi bëhet një evokim i shkurtër lidhur me numrat, vazhdohet me krahasimin e tyre.
126
KRAHASIMI I QINDËSHEVE
Të kujtojmë:
Ndërtimi i njohurive:
3 është më 30 është më
300 është më
Përpunimi i përmbajtjes / Realizimi
qind i vogël se 5 i vogël se 50
i vogël se 500
Vëzhgo- analizo-zbato
qind
qind
Udhëzohen nxënësit të analizojnë detyrën e dytë
ërqind 3 5 30 = 50
300 < 500 në faqe 61, në të cilën duhet vendosur shenja ˂,
sëqind
˃. Orientohen në shembullin e parë e pastaj ata
shtëqind
1 < > ?
vazhdojnë në zgjidhjen e detyrave tjera.
atëqind
8 5 3 6 4 9 1 3
ëqind
80 50 30 60 40 90 10 30
Pra, njëherë kemi krahasim të njëshes me njëshe,
ntëqind 800 500 300 600 400 900 100 300 të dhjetëshes me dhjetëshe e pastaj të qindëshes me
mijë qindëshe.
000 Nj
2 Shkruajmë me radhë qindëshet. Kalohet te detyra 2, ku numri i rubrikave të zbrazëta
korrespondon me qindëshet që mungojnë në mes
200 900 të qindësheve të dhëna. Rasti i parë me vlerë rritëse,
ndërsa rasti i dytë me vlerë zvogëluese.
1000 300
Në detyrën 3 kërkohet nga nxënësit, me shenjën që
është e saktë ose e pa saktë, varësisht se çfarë vlera
3 Shenjojmë me jobarazinë e saktë dhe me jobarazinë e pasaktë.
numerike po krahasojmë.
500 < 600 900 > 900 400 > 800 400 < 300
Në detyrën 4 kërkohet që të plotësohen rubrikat e
700 > 800 1000 < 300 200 < 500 100 > 1000
zbrazëta, dhe meqë jemi duke bërë krahasimin e
ë e vogla.
4 Plotësojmë me qindëshe dhe formojmë jobarazi të sakta.
qindësheve në rubrika duhet të shënohen vetëm
000 qindëshe.Varësisht prej jo barazimit të dhënë,
Mësojmë
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Veprimtari e pavarur
Kërkohet nga nxënësit të lexojnë detyrat 4 dhe 5, të cilat janë detyra logjike dhe të gjejnë zgjidhjet e tyre.
Pas gjetjes së zgjidhjes prezentohen disa prej tyre dhe plotësohen aty ku kanë pasur vështirësi. Ja zgjidhjet e
mundshme:
Rasti i parë: duhet shkruar të gjithë shumëfishat e numrit 100 që janë më të vegjël se numri 500, - pra zgjidhjet
janë: 200,300 dhe 400. Ngjajshëm veprohet edhe në rastin e dytë, vetëm se duhet shkruar shumfishat e numrit
100 që janë më të mëdhenj se numri 300 e më të vegjël se 900, - pra zgjidhjet janë: 400, 500, 600, 700 dhe 800.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për leximin, shkrimin dhe krahasimin e numrave natyrorë.
Detyrë:
Vlerësohen nxënësit për leximin, shkrimin dhe krahasimin e numrave natyrorë.
Për mësuesin/en
127
Mësimi 38
MBLEDHJA DHE ZBRITJA ME QINDËSHE
1 Numërojmë dhe plotësojmë. 1 Njehsojmë.
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
300 900
PLANIT
1000
TË ORËS MËSIMORE
500
0 700
Fusha kurrikulare: Matematikë
Lënda: Matematikë 4Q+2Q=6Q 5Q-2Q=3Q
shprehi800
për1000 200
zgjidhje të0problemeve; 500 700
3.Përcakton 700 - 300 =
400 200 600 400 900 700
vlerën numerike të shprehjeve të përbëra. 7- 3= 4 500 - 200 = 800 - 600 =
100 300 1000 800 800 600
70 - 30 = 40 700 - 400 = 700 - 500 =
Kontributi në rezultatet për kompetencat 700 - 300 = 400 100 - 100 = 1000 - 900 =
4 kryesore
1. Shkruajmë tëtë shkallës:
gjithë shumëfishat eI/1,2,7;
numrit 100 qëII/3,13,14;
janë më të vegjël seIII/1,3,4.
500.
Kontributi nëshumëfishat
2. Shkruajmë të gjithë
vegjël se 900.
rezultatet e qëfushës
e numrit 100 janë më tësë
mëdhenj se 300 e më të
300 + = 900 200 = 200 +
kurrikulës: 1.1; 2.4; 4.5; 7.1. 6 + ______ = 9
60 + ______ = 90 100 + = 700 700 = 500 +
600 + ______ = 900 400 + = 600 400 = 300 +
5 Në një koshere të varur në mollë janë 300 bletë. Në kosheren
ASPEKTE SPECIFIKE TË
nën mollë janë 100 bletë më shumë. Në cilën koshere ka më
shumë bletë? 7 - ______ = 3 600 - = 100 400 = 600 -
Ushtrojmë
PLANIT
300 TË ORËS MËSIMORE 70 - ______ = 30
Mësojmë
1000 - = 200 700 = 500 -
700 - ______ = 300 800 - = 400 300 = 900 -
Përgjigjja:
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe, Art figurativ.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Përmbledhje e strukturuar
Këtë fazë të orës fillojmë duke analizuar blloqet nga detyra numer 1 së bashku me nxënës.
Mësimdhënësi duhet të tregoj që blloqet janë të krijuara nga 100 katrorë pasi shihet nga figura e parë
Për mësuesin/en
janë gjithsejt 600 katrorë apo 6 blloqe qindëshe. Njëjtë duhet të zgjidhet edhe pjesa e dytë e detyrës së
parë.
128
SHKRIMI DHE LEXIMI I NUMRAVE DERI NË 1000
Ndërtimi i njohurive:
1 Plotësojmë tabelën me numrat që mungojnë. Cilët numra janë mbuluar me figura?
Njehsojmë dhe plotësojmë.
Përpunimi i përmbajtjes
1
SHKRIMI DHE LEXIMI I NUMRAV
7+ 3= 10 4- 2 = + = 10 30 40 60 70 90 100
1 =Njehsojmë
1 Plotësojmë tabelën me numrat që
70 + 30 = 100 - dhe +plotësojmë.
=
700 + 300 = 1000 - = 100 + = 600 Nxënësit në mënyrë individuale në libër zgjidhin
7+ 3= 10 4- 2 detyrën numër+ 2 dhe
= = 2703 ku sqarohet qartë 10 30 40 6
+ = 4- 2 = 70 + 309 =- 100= 2 - mbledhja dhe zbritja
= + =e qindsheve.
40 + 20 = - = 700 + 300 =- 1000= - Mësimdhënësi/ja
= 100 + gjatë
= 600 tërë kohës ndhmon
100 + = 600 800 - 600 = 100 - = 600
nxënësit në zgjidhjen e detyrave në formë të
5 + 4 = 4- 2 = + 9 += = 4- 2 drejtë. 530 9 -
= = 2
40 + 20 = 60 - 50 = 40 + 20+=
40 = 50 - = - =
100 + = 600 800 - 600 = 100 + = 600
100 + = 600 Detyra nr 1-100
800 - 600 = faqe
- 64 mësimdhënësi
= 600 së pari duhet
SHKRIMI DHE
2 + _ ? ta 810
interpretoj modelimin e zgjidhjes së detyrës
530 1 Plotësojmë tab
100 300 300 = 700 5 +
500 4 = 300 = 900
100 4- ku çdo numër
2 1= 9 i+dhënë
Njehsojmë dhe plotësojmë. = duhet të plotësohet më pas
1000
800 200 100 = 500 40
900+ 20 = 400 = 200
300 60 - 50 =me 7numrat
+ 3 = 40 e tjerë
10 + ose
4 - njëshe
= 50
2 = ose dhjetëshe
+ = ose 10
400 300 500 = 200 800 600 100 = 300
500 500 100 = 900
100
700
+
200
= 600
300 = 800
800 - 600 =qindëshe gjatë
70 + 30 = 100 100 + mbledhjes
= -600apo
= zbrites. + =
700 + 300 dhe
2 Numërojmë = 1000
plotësojmë. - = 100 + = 600
_ ?
Shprehja numerike: ( + )-( - ). 2 + 540 990 810
Mësojmë
100 300 300 = 700 650 670
500 100 300 = 900
Njehsojmë vlerën: 450
800 200 100 = 500 900 300 400 = 200
64 300 600
400 300
700500 = 200 300 800 600 100 = 300 65
500 500 100 = 900 700 200 300 = 800
100 800 500 2 Numërojmë dh
3 Orientohemi në një pjesë të fushës së
3 Njehsojmë dhe plotësojmë. 750
900 900 600
Detyra numër 4 është një problem matematikor i cili duhet të shtrohet si shprehje numerike.
340
Nënësit duhet të gjejnë vlerën e shprehjes së dhënë.
4 Duke përdorur kllapat, shkruajmë shprehjen numerike dhe njehsojmë vlerën e saj.
300 600 700 300
Nga shuma e numrave 400 dhe 500, zbresim ndryshimin e numrave 700 dhe 500. 35
Ushtrojmë
129
Mësimi 39
SHKRIMI DHE LEXIMI I NUMRAVE DERI NË 1000
1 Plotësojmë tabelën me numrat që mungojnë. Cilët numra janë mbuluar me figura?
1
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Njehsojmë dhe plotësojmë.
PLANIT
7 + 3 = 10
TË ORËS4 -MËSIMORE
70 + 30 = 100
2 = +
+
=
=
10 30 40 60 70 90 100
- =
700 + 300 = 1000 - = 100 + = 600
Fusha kurrikulare: Matematikë 270
Lënda:+
Matematikë
= 4- 2 = 9 - = 2
40 + 20 = - = - =
Shkalla
100 +
e kurrikulës:
= 600
2 Klasa: III100 -
800 - 600 = = 600
Tema: Numrat natyrorë
530
5 + 4 = 4- 2 = 9 + =
Rezultatet
40 + 20 = e të nxënit 60 -të50temës:
= 40 + = 50
100 + = 600 800 - 600 = 100 + = 600
Lexon dhe shkruan numrat natyrorë deri në 1000
2 dhe
+ _ përcakton
? vlerën e çdo shifre.; Identifikon 810
qindëshet
100 300 dhe300dhjetëshet
= 700 e mijëshes
500 së parë.300 = 900
100
1000
800 200 100 = 500 900 300 400 = 200
Kontributi
400 300
në500rezultatet
= 200
për kompetencat
800 600 100 = 300
500 500 100 = 900 700 200 300 = 800 2 Numërojmë dhe plotësojmë.
kryesore të shkallës: I.1; II.4,7; III.1,4,5; VI.2.
3 Njehsojmë dhe plotësojmë. 750
800 860
kurrikulës:
300 1.1,5: 2.1,2; 3.4,6;600
6.1: 7.1.
700 300
Mësojmë
650 670
Njësia mësimore: Shkrimi dhe leximi i numrave
Njehsojmë vlerën:
64 deri në 1000 65
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, kompleti i shufrave.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Njeriu dhe natyra.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Gjeje numrin e fshehur
Nxënësit udhëzohen të shkruajnë në fletore raportet mes njësheve, dhjetësheve, qindësheve dhe
mijëshes. Ftohet një nxënës t’i shkruan në tabelë:
Për mësuesin/en
10 Nj = 1 Dh ; 10 Dh = 1 Q ; 10 Q = 1 M.
1 M = 10 Q = 100 Dh = 1 M.
Nxënësit udhëzohen të plotësojnë tabelën me numra që mungojnë në detyrën 1 në libër. Nxënësit
udhëzohen të punojnë në dyshe. Pasi ta vrojtojnë pyetën se për sa po ndryshon vlera e çdo numri të
dhënë? (vlera e çdo kutize të tabelës ndryshon për 10). Disa kafshë që gjenden në pozita të caktuara
130
shoqërohen
6 Plotësojmë tabelat.
me nga një numër. Prandaj atyre
kafshëvë iu shënojmë 7 Q 9 Dh 2 Nj
numrat përkatës. Në fund,
792 shtatëqind e nëntëdhjetë e dy
lexohen nga disa dyshe
5 Q 5 Dh 1 Nj para klasës.
3 Q 0 Dh 8 Nj
9 Q 8 Dh 0 Nj
Ndërtimi i njohurive:
6 Q 1 Dh 1 Nj
1 Nj 10 Nj = 1 Dh 10 Dh = 1 Q 10 Q = 1 M Përpunimi
Q i përmbajtjes
Dh Nj 896
Shqyrtim i përbashkët
Q Dh Nj 987
4 Sa ka njëshe, dhjetëshe dhe qindëshe? Q Dh Nj pesëqind e katërdhjetë e nëntë
Q Dh Nj nëntëqind e tetë
Mësojmë
Mësojmë
Q Dh Nj Q Dh Nj
të punojnë
160 në dyshe.340 470 880 910
230 620
66 Përforcimi: 67
Konsolidimi i të nxënit
Ditari dypjesësh
Në vazhdim, nxënësit e ndajnë formojnë në fletorë dy shtylla duke e ndarë fletën me një vijë vertikale. Ata
vështrojnë detyrën 3, ku nga të hollat e dhëna (me vlera përkatëse) duhet të shënojnë me numra sa qin-
dëshe, sa dhjetëshe dhe sa njëshe janë. Këto shkruhen në shtyllën e parë. Në shtyllën e dytë të shprehet me
shkronja. Njëjtë punohet edhe për shembullin e dytë. Punohet individualisht
Shkrimi i numrit Leximi i numrit
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për leximin dhe shkrimin e numrave deri në 1000 duke përcaktuar vlerën e çdo shifre.
Detyrë:
Detyra 5, dy shembujt e mbetur në libër, faqe 66.
Për mësuesin/en
131
Mësimi 40
6 Plotësojmë tabelat.
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
7 Q 9 Dh 2 Nj 792 shtatëqind e nëntëdhjetë e dy
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 5 Q 5 Dh 1 Nj
3 Q 0 Dh 8 Nj
9 Q 8 Dh 0 Nj
Fusha kurrikulare: Matematikë 6 Q 1 Dh 1 Nj
Lënda:
1 Nj Matematikë
10 Nj = 1 Dh 10 Dh = 1 Q 10 Q = 1 M
Q Dh Nj 896
Rezultatet e të nxënit të temës: 7 Me shifrat e dhëna, shkruajmë të gjithë numat e mundshëm treshifrorë (shifrat nuk
përsëriten).
Lexon dhe shkruan numrat
Q Dh Nj Q Dh Nj
natyrorë deri në 1000
Q Dh Nj 4, 7, 8 478 874
dhe përcakton vlerën e çdo shifre. 3, 9, 5
6, 2, 1
5 Numërojmë dhe plotësojmë:
Kontributi në rezultatet për kompetencat 8 Shkruajmë numrat që mungojnë.
kryesore të shkallës: I.1.3; II.4,7,8; III.1,4,5; VI.2.
397 398 400 402 405
Q Dh Nj Q Dh Nj
Kontributi në rezultatet e fushës së
kurrikulës: 11,.5; 2.1,2; 3.4,6; 7.1. 806 805 802 798
Shkruajmë: 3Q + 6Dh + 4Nj = 364
300 + 60 + 4 = 364
9 Në balona shkruajmë numrat që u përgjigjen atyre në boshtin numerik. Numrat e dhënë
Lexojmë: 364 treqind e gjashtëdhjetë
ASPEKTE SPECIFIKE TË
e katër
poshtë i lidhim në vendet e duhura në boshtin numerik.
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000
NjësiaQ mësimore: Shkrimi dhe leximi
Q Dh Nji numrave
Mësojmë
Mësojmë
Dh Nj
160 340 470 880 910
230 620
deri në 1000
66 67
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Ditari tripjesësh
Nxënësit udhëzohen të punojnë individualisht në detyrën 6, në libër faqe 67. Në tabelën tri pjesëshe janë
paraqitur numrat në tri forma: ndarja sipas qindësheve,dhjetësheve dhe njësheve; shkrimi standard i
numrit dhe leximi me fjalë.
Për mësuesin/en
Ka raste kur numri është dhënë në formën e parë dhe plotësohen dy format tjera ose është dhënë me
fjalë dhe duhet të shkruhet forma standarde dhe sipas rendeve.
Pasi të plotësohet librat shkëmbehen mes dyshes për të kontrolluar.
Në fund lexohen para klasës.
132
KRAHASIMI I QINDËSHEVE
2 Qindëshet e mijëshes së parë.
Ndërtimi i njohurive:
Të kujtojmë:
+100
Përpunimi30iështë
3 është më
përmbajtjes
më
300 është më
100 njëqind
+100
Shqyrtim i përbashkët
i vogël se 5 i vogël se 50
i vogël se 500
200 dyqind
+100 treqind
300
Nxënësit udhëzohen të vëzhgojnë dy vargjet
numerike 5 në detyrën30 = 50 7 të tekstit. Pasi të plotësojnë
+100
400 katërqind 3 300 < 500
vargjet me numra që mungojnë lexohen dhe i
+100 500 pesëqind
+100
600 gjashtëqind
krahasojnë
1 < > ?
ato me anë të pyetjeve të parashtruara:
+100
700 shtatëqind Për sa ishte rritja te cdo numër pasardhës? -
8 5 3 6 4 9 1 3
+100
800 tetëqind Cili është
80
paraardhësi
50 30 60
i numrit 40
802?90
- Cili10është
30
+100
900 nëntëqind pasardhësi
800 500i numrit 300 402?
600 Vazhdohet
400 900 me100pyetje
300
1000 një mijë të ngjajshme rreth paraardhësit dhe pasardhësit
1 M = 10 Q =100 Dh = 1000 Nj të numritmetëradhë
2 Shkruajmë caktuar.
qindëshet. Vizatohet një bosht numerik
3 Plotësojmë.
në tabelë, i ngjajashëm me datë të detyrës 9 ku
ju kërkohet 200 nxënësve t’i paraqesin disa 900 numra
të caktuar ose edhe t’i shkruajnë ata. Nxënësit
1000 300
udhëzohen të analizojnë numrat në boshtin e
dhënë numerik dhe të tregojnë Për cilën vlerë
ata ndryshojnë
3 Shenjojmë me
mes veti?(përjobarazinë
jobarazinë e saktë dhe me
nga 10).Në
e pasaktë.
balona
do të shkruajnë numrat që i përgjigjen në bosht
500 < 600 900 > 900 400 > 800 400 < 300
700 > 800 1000 < 300 200 < 500 100 > 1000
e numrat poshtë do t’i lidhin në vendet e duhura
4 Qindëshet e mijëshes së parë i renditim sipas madhësisë, duke filluar nga më e vogla. në bosht numerik.
4 Plotësojmë me qindëshe dhe formojmë jobarazi të sakta.
400 500 700 800 900 1000
600 200 300
100
Përforcimi:< 400
Mësojmë
Mësojmë
> 800 < 500 > 900
60 Numrat e përzier 61
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi lexon numrat deri 1000 dhe i shkruan duke caktuar vlerën e çdo shifre si dhe përcaktimin e
paraardhësit dhe pasardhësit të numrit të caktuar.
Detyrë:
Punohet shembulli i tretë në detyrën 7, në libër faqe 67.
133
Mësimi 41
1 Ndjekim shigjetat dhe shkruajmë numrat. Oriento
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1
Me të verdhë:
Kontributi në rezultatet e fushës së 603, 641, 646, 650,
655, 662, 669, 696.
kurrikulës: 1.1,.5; 2.2; 3.1 7.1.
Me të kaltër:
623, 628, 636, 647,
654, 665, 684, 687. 401
700
Njësia mësimore: Shkrimi dhe leximi i numrave
deri në 1000 - Ushtrime. 68
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, ngjyra druri.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Njeriu dhe natyra, Art figurativ.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Mendo \ Puno në dyshe \ Thuaja grupit
Nxënësit udhëzohen të vërejnë detyrën 1 në tekst. Ata duhet gjetur dhe shkruar numrat duke përcjellë
shigjetat. Numrat fillojnë nga 801 dhe mbarojnë te numri 900, d.m.th., secila kutizë do të dallon nga
kutiza paraprake dhe pasardhëse për 1. Duke ndjekur shigjetat, duhet gjetur vlerat përkatëse numerike
Për mësuesin/en
të kutizave me ngjyrë.
Nxënësit punojnë në dyshe. Pas plotësimit të tabelës, përgjigjen në pyetjet e dhënë anash tabelës. Ato
komentohen para klasës pas përfundimit të detyrës.
134
Orientohemi në hapësirën e mijëshes.
Ndërtimi i njohurive:
1 10 3 Në fushën e 501
Përpunimi i përmbajtjes
n numrin 12
23
mijëshes
përcaktojmë
512
523 Punë e drejtuar
34 534
vendin e
45 545
numrave:
55 555
dërmjet
0? 73
64 95, 97, 101, 103,
195, 197, 201, 205, 573
564 Nxënësit udhëzohen të punojnë individualisht
91
82
100
150, 267, 293, 304,
353, 367, 369, 449, 591
582
600
në plotësimin e tabelës së dhënë në detyrën 2.
të majtë 119
110 553, 586, 659, 749,
805, 817, 952, 997.
601
612
Kërkohet ngjyrosja e fushave sipas kërkësave të
137
128
4 Ngjyrosim me të
623
634
caktuara. Nxënësit duhet të identifikojnë saktë
ë djathtë
155
146 kafenjtë
fushat me
rezultate:
645
656 fushat që paraqesin vlerat numerike të dhëna
164
në detyrë. Nxënësit tregojnë Ç’kuptojnë me
667
173 678
182 365 + 1= 689
191
203
200 365 + 10 =
365 +100 =
700
710
orientim? (drejtim). Njohen që do të drejtohen në
214
225
365 - 1=
727
718
hapësirën e mijëshes sipas kërkesave(udhëzimeve)
236
247
365 - 10 =
365 -100 = 745
736
të dhëna. Në këtë detyrë jane dhënë 10 tabela me
nga 100 kutiza secila. Çdo tabelë paraqet numrat
258 754
269 765
279 5 Cilët numra 776
289
300
ndodhen
në fushat me
786
800
e qindëshes së plotë të mijëshes së parë. Pothuajse
635, 644,
673, 678. 301 308
ngjyrë:
të kaltër
801 në çdo tabelë janë dhënë disa numra si pikë
318
328
338
të gjelbër
të verdhë
orientuese dhe disa fusha me ngjyrë përkatëse.
646, 650,
669, 696.
348
358
të kuqe
Nxënësit punojnë në plotësimin e tabelave sipas
368
378 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 kërkesë së detyrës 3.
388
636, 647, 398 400 900
684, 687. 401
412
901
919
910
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
423 928
434 937
639, 645, 445 946
660, 695. 456 955
Gjeje numrin shenjë
Ushtrojmë
466 965
476 975
486 985
496 500 995 1000
Nxënësit punojnë në tabelat e dhëna sipas kërkesës
69 së detyrës 5, të gjejnë numrat që ndodhen në
fushat me ngjyrë të caktuar.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për shkrimin e numrave deri në 1000 duke ju caktuar vlerën e shifrës dhe përcak-
timin të paraardhësit dhe pasardhësit të numrave.
Detyrë:
Detyra 4 në libër, faqe 69.
135
Mësimi 42 KRAHA
PARAQITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË NË FORMË TË ZGJERUAR KRAHA
1 Në a
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË unë tregoj numrin unë tregoj numrin unë tregoj numrin 1
846
e qindësheve e dhjetësheve e njësheve ata
mbe
PLANIT TË ORËS MËSIMORE shum
numri c • 100 + b • 10 + a
8 • 100 + 2 • 10 + 9 1
Kontributi në rezultatet për kompetencat 4 • 100 + 7 • 10 + 1 1
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.3; III,1,3. 693 1
3
178
800
Kontributi në rezultatet e fushës së
kurrikulës: 1,1,4,5; 2.2; 7.1. 3 Lidhim numrin me paraqitjen e tij në formën c • 100 + b • 10 + a.
Nxë
të tr
777 3 • 100 + 0 • 10 + 1
341 5 • 100 + 1 • 10 + 1
ASPEKTE SPECIFIKE TË 246 7 • 100 + 7 • 10 + 7
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 301 8 • 100 + 3 • 10 + 5
10
10
540 2 • 100 + 4 • 10 + 6 10
3
Njësia mësimore: Paraqitja e numrave treshifrorë
Mësojmë
835 5 • 100 + 4 • 10 + 0
511 3 • 100 + 4 • 10 + 1
në formë të zgjeruar
70
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Shkronja magnetike, pllaka, shufra, kube,
letra me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Numri enigmë
Nxiten nxënësit të mendojnë një numër treshifror dhe ta mbajnë të fshehur. Nxënësit tjerë me anë të
pyetjeve do të zbulojnë se për cilin numër bëhet fjalë. Si p.sh,
Për mësuesin/en
• Sa qindëshe ka ai numër?
• Sa dhjetëshe ka?
• Sa njëshe ka?
• Cili është numri paraardhës? – Po numri pasardhës? Etj.
Kur nxënësit me anë të pyetjeve gjejnë numrin enigmë, nxënësi që ka menduar atë numër shkruan
136
KRAHASIMI I NUMRAVE TRESHIFRORË
PARAQITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË NË FORMË TË ZGJERUAR KRAHASIMI I NUMRAVE TRESHIFRORË
1
në tabelë në sa më shumë forma që mundet
1 Në aktivitetin për pastrimin e qytetit kanë marrë pjesë nxënësit e klasave të dyta dhe
unë tregoj numrin unë tregoj numrin unë tregoj numrin
numrin e menduar (me shifra,
të dyta me fjalë, në150formë
846
e qindësheve e dhjetësheve e njësheve ata të klasave të treta. Nxënësit e klasave kanë grumbulluar thasë me
mbeturina, kurse nxënësit e klasave të treta 340 thasë. Cilët nxënës grumbulluan më
të zgjeruar etj, psh, për numrin 216, forma e
shumë mbeturina?
8 4 6
Nga dy numra treshifrorë që kanë shifrat e
178 3 Q 5 Dh 3 Q 4 Dh 2 Nj qindësheve të barabarta, më i vogël është
800 350 342 ai që ka më pak dhjetëshe.
301 8 • 100 + 3 • 10 + 5
Në 100
vazhdim 1 merret100 detyra 2 në faqe 70, dhe në
1
100 10 1 100 10 1
540 2 • 100 + 4 • 10 + 6 bashkëpunim
100 10 1 me
100 10shokun e bankës nxënësit
1
provojnë
3 Q 2 Dhtë
3 Njplotësojnë
3 Q 2 Dh 5tabelën
Nj Nga dyenumra
dhënë:
Mësojmë
Mësojmë
835 5 • 100 + 4 • 10 + 0 treshifrorë që kanë shifrat e
qindësheve dhe të dhjetësheve të barabarta,
511 3 • 100 + 4 • 10 + 1 323 325 më i vogël është ai që ka më pak njëshe.
numri c·100+b·10+a
70 829 8·100+2·10+9 71
471 4·100+7·10+1
693
178
800
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Veprimtari e pavarur
Në këtë pjesë të orës zhvillohet detyra e fundit në këtë faqe, ku nxënësit udhëzohen të lidhin me vija
numrat treshifrorë me format e tyre korresponduese. Nëse ka nevojë, mund të jepen edhe sqarime shtesë
nga ana e mësimdhënësit.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për leximin, shkrimin dhe përcaktimin e vlerës numerike të çdo shifre në numrin
treshifrorë.
Detyrë:
Jepen të shkruajnë 5 numra treshifrorë dhe ti zgjerojnë ata.
Për mësuesin/en
137
Mësimi 43 KRAHASIMI I NUMRAVE TRESHIFRORË
PARAQITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË NË FORMË TË ZGJERUAR KRAHASIMI I NUMRAVE TRESHIFRORË
1 Në aktivitetin për pastrimin e qytetit kanë marrë pjesë nxënësit e klasave të dyta dhe
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
unë tregoj numrin unë tregoj numrin unë tregoj numrin 1
846
e qindësheve e dhjetësheve e njësheve ata të klasave të treta. Nxënësit e klasave të dyta kanë grumbulluar 150 thasë me
mbeturina, kurse nxënësit e klasave të treta 340 thasë. Cilët nxënës grumbulluan më
PLANIT TË ORËS MËSIMORE shumë mbeturina?
10
10 10
Fusha kurrikulare: Matematikë 10 100 10
Lënda: Matematikë Q Dh Nj 8 Q dhe 4 Dh dhe 6 Nj = 846 10 100 10
100 10 100 10
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
8 4 6 8 • 100 + 4 • 10 + 6 • 1 = 846
1 Q 5 Dh < 3 Q 4 Dh Nga dy numra treshifrorë, më i vogël është
Tema: Numrat
Çdo numër natyrorë
treshifror mund të shkruhet në formën 150 < 340
ai që ka më pak qindëshe.
c • 100 + b • 10 + a Përgjigjja:
Shkronja c shënon numrin e qindësheve, shkronja b numrin e dhjetësheve dhe
Rezultatet e të nxënit të temës:
shkronja a numrin e njësheve.
Gjatë klasifikimit të mbeturinave u pa se klasat e dyta kanë grumbulluar 350 shishe
1.Zgjidh probleme të thjeshta të bazuara në mod- qelqi, kurse klasat e treta 342 shishe. Cilat klasa grumbulluan më shumë shishe qelqi?
kurrikulës:
341 1.1; 2.4; 4.5; 7.1.
5 • 100 + 1 • 10 + 1 1 Përgjigjja:
246 7 • 100 + 7 • 10 + 7 1
100 1 100 1
301 8 • 100 + 3 • 10 + 5
100 10 1 100 10 1
ASPEKTE
540 SPECIFIKE
2 • 100 TË
+ 4 • 10 + 6 100 10 1 100 10 1
PLANIT
835 TË ORËS5MËSIMORE 3 Q 2 Dh 3 Nj 3 Q 2 Dh 5 Nj
Mësojmë
Mësojmë
• 100 + 4 • 10 + 0 Nga dy numra treshifrorë që kanë shifrat e
qindësheve dhe të dhjetësheve të barabarta,
511 3 • 100 + 4 • 10 + 1 323 325 më i vogël është ai që ka më pak njëshe.
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
2. Shkruani numrin më të vogël treshifrorë i cili shifrat e tij i ka të gjtithë numra çift.
3. Shkruani numrin më të madhë treshifror i cili ka një shifër çift dhe dy tek.
4. Shkruani numrin më të madh treshifrorë i cili ka një shifër tek e dy shifra çift.
Numrat më poshtë janë: 111, 222, 899, 988.
Nxënësit pas gjetjes së numrave duhet të krahasojnë dyshet e gjetura ndërmjet vete.
138
KRAHASIMI I NUMRAVE TRESHIFRORË
PARAQITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË NË FORMË TË ZGJERUAR KRAHASIMI I NUMRAVE TRESHIFRORË
1 1 Në aktivitetin për pastrimin e qytetit kanë marrë pjesë nxënësit e klasave të dyta dhe
unë tregoj numrin unë tregoj numrin unë tregoj numrin
846
e qindësheve e dhjetësheve
KRAHASIMI I NUMRAVE TRESHIFRORË
e njësheve ata të klasave të treta. Nxënësit e klasave të dyta kanë grumbulluar 150 thasë me
mbeturina, kurse nxënësit e klasave të treta 340 thasë. Cilët nxënës grumbulluan më
KRAHASIMI I NUMRAVE TRESHIFRORË shumë mbeturina?
Ndërtimi i njohurive:
1 Në aktivitetin për pastrimin e qytetit kanë marrë pjesë nxënësit e klasave të dyta dhe
ata të klasave të treta. Nxënësit e klasave të dyta kanë grumbulluar 150 thasë me
mbeturina, kurse nxënësit e klasave të treta 340 thasë. Cilët nxënës grumbulluan më
Përpunimi10i përmbajtjes / Realizimi
shumë mbeturina? 10 10
10 100 10
10 Në këtë fazë të orës nxënësit në mënyrë individuale
10 Q Dh 10 Nj 8 Q dhe 4 Dh dhe 6 Nj = 846 10 100 10
10
zgjidhin detyrën
100 110pjesa e100
parë10në libër ku kanë
8 1004 106 8 • 100 + 4 • 10 + 6 • 1 = 846
6 10 100 10 për të krahasuar dy
1 Q 5 Dhnunmrat
< 3 Q e 4dhënë.
Dh Nga dy numra treshifrorë, më i vogël është
100 10 100 10
6
Çdo numër 5 Dh < mund
1 Q treshifror 3 Q të
4 Dh
shkruhet në formën
Në pjesëne dytë të150 po kësaj
< 340 detyre nxënësit ai qëduhet
ka më pak qindëshe.
Nga dy numra treshifrorë, më i vogël është
150 <c •340
100 + b • 10 + aia që ka më pak qindëshe. të sqarojnëPërgjigjja:
se kur shifra e qindësheve është numër
Shkronja c shënon numrin e qindësheve, shkronja b numrin e dhjetësheve dhe
Përgjigjja:
shkronja a numrin e njësheve.
i njëjtë mbeten të krahasohen shifrat e tjera me
eve dhe
Gjatë klasifikimit të mbeturinave u pa se klasat e dyta kanë grumbulluar 350 shishe
rradhe si dhjetëshet dhe
Gjatë klasifikimit njëshet. u pa se klasat e dyta kanë grumbulluar 350 shishe
të mbeturinave
qelqi, kurse klasat e treta 342 shishe. Cilat klasa grumbulluan më shumë shishe qelqi?
qelqi, kurse klasat e treta 342 shishe. Cilat klasa grumbulluan më shumë shishe qelqi?
2 Plotësojmë tabelën.
10 10
Përgjigjja:
numri10 c • 100 +10b • 10 + aPërgjigjja: 10 10
100 10 100 10
8 • 100 + 2 • 10 + 9 100 10 100 10
100 10 100 10 1
100 10
4 • 100 + 7 • 10 + 1
100 10 1
100 10 100 10 1
3 693
Q 5 Dh 3 Q 4 Dh 2 Nj Nga dy numra treshifrorë që kanë shifrat e 100 10 100 10 1
qindësheve të barabarta, më i vogël është Nga dy numra treshifrorë që kanë shifrat e
178350 342 ai që ka më pak dhjetëshe. 3Q 5 Dh 3Q 4 Dh 2 Nj qindësheve të barabarta, më i vogël është
800 350 342 ai që ka më pak dhjetëshe.
Nxënësit e klasave të dyta kanë grumbulluar 323 enë qelqi, kurse nxënësit e klasave
të treta, 325 enë qelqi. Cilët nxënës grumbulluan më shumë?
3 Lidhim numrin me paraqitjen e tij në formën c • 100 + b • 10 + a. Përforcimi:
Nxënësit e klasave të dyta kanë grumbulluar 323 enë qelqi, kurse nxënësit e klasave
777
1
31•
Përgjigjja:
100 + 0 • 10 + 1 Konsolidimi i të nxënit
të treta, 325 enë qelqi. Cilët nxënës grumbulluan më shumë?
100 1 100 1
341 5• 100 + 1 • 10 + 1 1
100 10 1 100 10 1 Përgjigjja:
24610 100 10 71•
Pjesa e fundit e orës shfrytëzohet për 1 të zgjidhur
100 1 100 + 7 • 10 + 7
3 Q 2 Dh 3 Nj 3 Q 2 Dh 5 Nj një detyrë me100krahasimin
1 e100
numrave1 treshifror të
Mësojmë
70
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grup.
Detyrë:
139
Mësimi 44
1 Shkruajmë numrat, pastaj i krahasojmë ata. 5 Ana
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 10 10
10 1 10 100
100 10 10 1 10 1 100
Fusha kurrikulare: Matematikë 100 10 1 10 1 100 10 1 100 1
Lënda: Matematikë 100
100
10
10
1
1
100 10
100 10
1
1
100 10
100 10
1
1
100 10
100 10
1
1
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III 3 Q Dh Nj 3 Q Dh Nj 3 Q Dh Nj 3 Q Dh Nj
Tema: Numrat natyrorë
Rezultatet e të nxënit të temës: 2 Në vend të katrorit, shkruajmë një shifër dhe fitojmë jobarazi të saktë.
6 Plotë
Kontributi në rezultatet për kompetencat 3 Lexojmë në boshtin numerik dhe i krahasojmë numrat.
b)
kryesore të shkallës: I/1,2,7; II/3,13,14; III/1,3,4.
397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416
c)
397 < 400 407 414 397 398 399 405 401 410
Kontributi në rezultatet e fushës së
411 398 413 403 415 399 410 412 409 416
kurrikulës: 1.1; 2.4; 4.5; 7.1. 8 Orie
ASPEKTE SPECIFIKE TË duke filluar nga më i vogli; duke filluar nga më i madhi.
55
Ushtrojmë
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 698, 697, 695, 692, 699, 690 483, 983, 583, 438, 738, 338
690 983
ushtrime
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Pjesën hyrëse të mësimit të sotme e realizojmë përmes një aktiviteti ku mësimdhënësi në grup shpërndan
Për mësuesin/en
etiketa me numra treshifrorë ku nxënësve u kërkohet të rëndisin nga mëi madhi deri tek më i vogli dhe
anasjelltas.
10 10
5 Analizojmë figurën dhe ngjyrosim fushat.
10 Ndërtimi i njohurive:
1 10 100
100 10 10 1 10 1 100
100 10
Përpunimi
1
i
10 1
përmbajtjes
100 10 1
/ Realizimi
100 1
100 10 1 100 10 1 100 10 1 100 10 1
100 10 1 100 10 1 100 10 1 100 10 1
Në këtë fazë të orës vazhdojmë më zgjidhjen e 281
3 Q Dh Nj 3 Q Dh Nj 3 Q Dh Nj 3 Q Dh Nj
1 detyrës 2 nga nxënësit në mënyrë individuale ku 400
0 1 kërkohet plotësimi i katrorit që jobarazimi të jetë 718
0 1 > 482 563< <615
Dh Nj 281 483 531 576 561 555 i saktë.
2 Në vend të katrorit, shkruajmë një shifër dhe fitojmë jobarazi të saktë.
6 Plotësojmë ta
ngjyrosim fushat me
400 183 497 numrat që mund 569 477 601
të vendosen në 5 7 > 3 5 7 3 8 < 5 3 8 4 8 > 7 4 8
718 383 481 drejtkëndësh 615 617 499
3 5 > 3 5 5 6 3 < 6 5 3 7 4 > 7 5 4
6 Plotësojmë tabelën. 7 6 > 7 6 8 8 2 < 8 2 6 9 1 > 9 1 2
1 5 7 Erindi i mendoi katër numra të njëpasnjëshëm, të cilët i shënoi me shkronja A, B, C dhe zgjidhin detyrën 3 dhe 4 në çifte. b) numri më
Ç. Cilët numra i mendoi Erindi, nëse: A
397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416
a) numri më i vogël i menduar është 606: c) numri më
A = 606 B = 607 C = 608 Ç = 609 397 < 400 Përforcimi:
407 414 397 398 399 405 401 410 A
b) numri më i vogël i menduar është 898:
A = 898 B= C= Ç=
411 398
Konsolidimi i të nxënit
413 403 415 399 410 412 409 416
8 Orientohemi n
415 416
c) numri më i madh i menduar është 700:
410 Ç = 700
A= B= C=
Detyra numër 5 zgjidhet në tabelë së bashku me
4 Numrat e dhënë i renditim sipas madhësisë:
416 555
8 Orientohemi në në një pjesë të fushës së mijëshes. nxënës kumënxënësit
duke filluar nga i vogli; duhetduketifilluar
përzgjedhin
nga më i madhi. numrat
Ushtrojmë
698, 697, 695, 692, 699, 690 483, 983, 583, 438, 738, 338
nga bashkësia e numrave që janë më të mëdhenjë
97 690 983 856
555 se 482 dhe që janë më të mëdhenjë se 563 dhe më
533 të vegjël nse 615.
Ushtrojmë
72
8
1 Shkruajmë numrat, pastaj i krahasojmë ata. 5 Analizojmë figurën dhe ngjyrosim fushat.
856 499 735
10 10 73
10 1 10 100
100 10 10 1 10 1 100
100 10 1 10 1 100 10 1 100 1
100 10 1 100 10 1 100 10 1 100 10 1
Nxënësit të ndarë në grupe zgjidhin detyrat si më poshtë:
100 10 1 100 10 1 100 10 1 100 10 1 > 482 563< <615
3 Q 3 Q 281 483 531 576 561 555
Grui i parë
Dh Nj
detyrën numër3 6Q Dh Nj 3 Q Dh Nj
Dh Nj
400 183 497
ngjyrosim fushat me
numrat që mund 569 477 601
Grupi i dytë detyrën numër 7 718 383 481
të vendosen në
drejtkëndësh 615 617 499
Grupi
2 Në venditëtretë dhe katërt
katrorit, shkruajmë detyrën
një shifër dhe numër
fitojmë jobarazi të saktë. 8 6 Plotësojmë tabelën.
3 Lexojmë në boshtin numerik dhe i krahasojmë numrat. A = 606 B = 607 C = 608 Ç = 609
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grup.b) numri më i vogël i menduar është 898:
A = 898 B= C= Ç=
397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416
Matematika
411 398 3a fq
413 40314415
dt. 6399dhe4109 412 409 416
8 Orientohemi në në një pjesë të fushës së mijëshes.
698, 697, 695, 692, 699, 690 483, 983, 583, 438, 738, 338
72 73
Për mësuesin/en
141
Mësimi 45
PARAJA
EUROJA
EURO
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Sa euro janë në secilin prej katrorëve të mëposhtëm? 5 Plotësoj
825 €
para (euro).
• Shndërron eurot në centa dhe anasjelltas.
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, kartmonedha letre.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Aktivitet-Dyqani
Në klasë do të improvizohet një dyqan apo librari ku nxënësit do të blejnë gjësende të ndryshme me para
(euro) letre. Ky aktivitet realizohet në grupe të vogla, por që nuk merrë më shumë se 5 minuta kohë.
Kalohet në detyrën 1 në tekst, ku nxënësit udhëzohen që të shikojnë sa para janë në secilin prej katrorëve
përkatës dhe më pas të shënojnë në drejtkëndëshat be zbrazët. Sqarohet se monedhat prej 1€, 2€ dhe
Për mësuesin/en
5€ paraqesin njëshe; monedhat 10€, 20€ dhe 50€ paraqesin dhjetëshe, si dhe 100€ dhe 200€ paraqesin
qindëshe.
142
Ndërtimi i njohurive:
5 Plotësojmë. Përpunimi i përmbajtjes
1 € = 100 c
Të nxënit në bashkëpunim
c= € c= €
3€= c 5€= c
Detyra 2 kërkon njehsimin e mbledhorit të
4€= c 9€= c 600 c = € 300 c = € dytë, shumën monetare që mungon. Nxënësit
7€= c 3€= c 700 c = € 800 c = €
€ 5€= c 2€= c 200 c = € 900 c = € njoftohen se mbledhja është e njëjtë si me numra
6€= c 8€= c 400 c = € 500 c = € treshifrorë. Detyra 3 paraqet një tabelë ecila
duhet të plotësohet. Nxënësit punojnë në dyshe.
6 Plotësojmë.
€ = 1000 € Njoftohen se secilën kartmonedhë mund ta
€ = 1000 €
€ = 1000 €
marrin vetëm njëherë. P.sh.,
3 € 50 c = 350 c __ € __ c= ___ c __ € __ c= ___ c 675€ = 500€ + 100€ + 50€ + 20€ + 5€
1 € 30 c = c 3 € 70 c = c 7 € 50 c = c Nxënësit tregojnë raportin mes euros dhe centëve:
6 € 50 c =
7 € 40 c =
c
c
2 € 90 c =
5 € 60 c =
c
c
4 € 10 c =
6 € 30 c =
c
c
1€ = 100 c. Në detyrën 5 nxënësit udhëzohen që
1 9 € 20 c = c 1 € 40 c = c 9 € 80 c = c të shndërrojnë eurot në centa dhe anasjelltas.
7 Plotësojmë.
Punohet në dyshe, ku secili nxënës plotëson një
640 c = € c 180 c = € c
shtyllë. Pasi të plorësojnë detyrën lexohet para
3 € 30 c
580 c = € c 760 c = € c klasës.
=
710 c = € c 350 c = € c
3 € 30
c 330 c 290 c = € c 460 c = € c Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
8 Njehsojmë dhe plotësojmë. Mendo / Njehso / Thuaja grupit
3 € 80 c + 4 € 10 c = € c 4 € 80 c - 3 € 70 c = € c
€= € 2 € 50 c + 6 € 40 c = € c 2 € 60 c - 1 € 20 c = € c
Nxënësit udhëzohen të njehsojnë dhe të plotësojnë
Mësojmë
€= € 5 € 80 c + 3 € 20 c = € c 8 € 70 c - 5 € 70 c = € c
€= € 0 € 50 c + 1 € 50 c = € c 4 € 50 c - 2 € 40 c = € c detyrën 8 në libër. Para se të fillojnë të plotësojnë,
75
nëse ka nevoj ndihmohen me sqarime se si do të
bëhet mbledhja apo zbritja e parave kur kemi euro
dhe centa bashkë.
- Si bëhet mbledhja ose zbritja e parave? (eurot mblidhen me euro dhe centat me centa. Kështu veprohet
edhe tek zbritja).
Nxënësit punojnë individualisht dhe të pavarur. Pas kryerjes së detyrës, librat mund të shkëmbehen me
shokun\ shoqen e bankës për t’u kontrolluar. Vlerësimi individual.
Në fund, komentohet para klasës njehsimi i shumës dhe ndryshimit të eurove.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për mbledhjen dhe zbritjen e parave deri në 1000 dhe shndërrimet nga eurot në
centa dhe anasjelltas.
Detyrë:
Detyrat 4, 6 dhe 7 në tekst.
143
Mësimi 46
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 9 1 Sa euro
Mbledh dhe zbret paratë (euro deri në 1000).; 2. Jani do të blejë një fletore për matematikë, një vizore dhe një komplet të ngjyrave.Sa duhet
458 €
të paguajë ai?
Zgjidh probleme të thjeshta bazuar në modelet e Njehsojmë:
586 €
651 €
paraqitura. Përgjigjja: 867 €
977 €
243 €
Kontributi në rezultatet për kompetencat 10 Njehsojmë dhe plotësojmë. 999 €
kryesore të shkallës: I.1; II.4,7; III.3,4,5; 7.1.
3 € 70 c + € c = 30 € 9 € 60 c + € c = 10 €
73 € 50 c + € c =100 € 91 € 10 c + € c =100 € 3 Njehsojm
=
4 Njehsojm
330 c 120 c 116 c
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
c
30
3€ 1 € 30
Mësojmë
+ 3 € 40
1 € 16c
1 € 20 c
Njësia mësimore: Euro - Ushtrime 566 c = € c. 5 € 10
76
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Shkëmbe një problem
Nxënësit udhëzohen të vështrojnë artikujt në detyrën 9, Secili prej tyre ka cmimin e vet dhe dy nxënës
dëshirojnë të blejnë dy artikuj prej tyre.
Nxënësit njoftohen se do të punojnë në dyshe, ku secili nxënës do ta zgjidhë një problem me fjalë nga
Për mësuesin/en
përditshmëria. Pasi ta zgjidhin, librat shkëmbehen mes veti, do të kontrollohen dhe do t’ia sqarojnë
ecurinë e zgjidhjes.
Nxënësi 1 do ta lexon e zgjidhë shembullin1 kurse, nxënësi 2 shembullin 2 të detyrës 9faqe 76. Pasi të
zgjidhen komentohen para klasës zgjidhjet.
144
Ndërtimi i njohurive:
1 Sa euro janë në secilin prej katrorëve të mëposhtëm? Përpunimi i përmbajtjes
Punë e drejtuar
c = 10 €
Para se të punojnë detyrën 4, nxënësit përsërisin
c =100 € 3 Njehsojmë dhe plotësojmë: raportin mes euros dhe centit: 1€=100c.
c = 70 €
2 € 30 c + 3 € 10 c = € c 3 € 70 c - 2 € 20 c = € c
1 € 30 c + 7 € 45 c = € c 1 € 60 c - 1 € 30 c = € c Udhëzohen të llogarisin edhe sa duhet t’i shtohet
6 € 80 c + 2 € 40 c = € c 8 € 70 c - 5 € 80 c = € c
0 € 50 c + 1 € 80 c = € c 4 € 80 c - 2 € 70 c = € c
shumës fillestare për ta arritur vlerën e shumës
përfundimtare. Punohet në dyshe, ku secili
4 Njehsojmë dhe plotësojmë. punon në njërën shtyllë. Librat shkëmbehen pal
1 € 30 c + c=2€ 4 € 25 c + c= 5€ njehsimit.
Ushtrojmë
3 € 40 c + c=4€ 9 € 35 c + c = 10 €
c. 5 € 10 c + c=6€ 7 € 15 c + c= 8€ Përforcimi:
77
Konsolidimi i të nxënit
Tabela e tipareve semantike
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për mbledhje dhe zbritje me para, zbatimin e tyre në zgjidhjen e problemeve të
thjeshta si dhe zgjidhjen e problemeve duke u bazuar në modelet e dhëna.
Detyrë:
Të zgjidhet detyra 10, faqe 76 dhe detyra 3 faqe, 77 në libër.
145
Mësimi 47
MBLEDHJA DHE ZBRITJA
MBLEDHJA E NUMRIT TRESHIFROR ME NUMRIN NJËSHIFROR ZBRITJA E
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë hap pas hapi. 1 Njehsojm
726 + 8 = 873
Rezultatet e të nxënit të temës:
726 + 4 = 730 873
1.Zgjidh probleme të thjeshta të bazuara në 730 + 4 =
663 + 9 = 597 + 9 =
870
119 + 4 = 792 + 8 =
modelet e paraqitura; 2. Demostron shkathtësi 726 + 8 = 785 + 8 = 991 + 9 =
873
4 Në klasat e katërta të një shkolle janë 357 nxënës. Në klasat e treta janë 9 nxënës më Në klasa
ASPEKTE SPECIFIKE TË
4
shumë. Sa nxënës janë në klasat e treta? pak. Sa
Përgjigjja: Përgjigjja
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës diskutojmë me nxënësit rreth mbledhjes së numrave njëshifrorë, dyshifror dhe
trshifrorë, për të kuptuar formën se cila është më e lehtë për të ardhur deri tek mbledhja më e saktë.
Për mësuesin/en
146
MBLEDHJA DHE ZBRITJA
MBLEDHJA E NUMRIT TRESHIFROR ME NUMRIN NJËSHIFROR ZBRITJA E NUMRI
1 Njehsojmë hap pas hapi. 1 Njehsojmë.
13 - 6 =
8+7= 67 + 8 = 866 + 9 =
MBLEDHJA DHE ZBRITJA -6
+ NJËSHIFROR
7 + 8 MBLEDHJA DHE
NdërtimiZBRITJA +NGA
9 NJË NUMËR TRESHIFROR
i njohurive: 13
8 NUMRIN
MBLEDHJA E NUMRIT TRESHIFROR ME 67 ZBRITJA E NUMRIT 866
NJËSHIFROR
MBLEDHJA E NUMRIT TRESHIFROR ME NUMRIN NJËSHIFROR ZBRITJA E NUM
1 Njehsojmë hap pas hapi. 1 Njehsojmë. Përpunimi i përmbajtjes - 31 +
-
+2 + +3 +
1 Njehsojmë hap pas hapi. +4 + Njehsojmë.
13 - 6 = 63 - 8 = 763 - 7 =
8+7= 67 + 8 = 866 + 9 = 13 - 6 =
8 + 7- =6 67 +-88= 866 + -9 7=
+7 +8 +9 13 63 763
8 67 866 -6
13
8-3 +7 +
-
67- 3 + 8 +
-
866
-3
+9
-+
+2 + +3 + +4 +
-3
+2 + +3 + +4 +
2 Njehsojmë.
2 Njehsojmë edhe në
2 Njehsojmë.
Siq shihet
2 Njehsojmë edhe edhe nga skema më sipër forma për
në këtë mënyrë:
726 + 8 = 2 Njehsojmë.
873 - 7 = edhe
2 Njehsojmë
726 + 8 =
të ardhur
873 - 7 = më lehtë deri tek zgjidhja është si më
726 + 4 = 730 poshtë 726 +pra870numrin njëshifrorë
8 = ta ndajmë sipas 873 -873
3 =- 787
=
726 + 4 = 730 663 + 9 = 597 + 9 = 663 + 9 = 873 - 3 =DHE
MBLEDHJA ZBRITJA597 + 1139 =- 7 = 374 - 5 =
730 + 4 =
119 + 4 =730 + 4 = 792 + 8 =
modelit870
726 -+ 4për= 730 të ardhur 663 +deri
9 = - 6tek
685 = dhjetëshja
962+-94== apo
597 870 - 873
4 =- 3 =
119 + 4MBLEDHJA
= 873
730 -+E74NUMRIT
= TRESHIFROR
792 +ME8NUMRIN
==- 5 =
NJËSHIFROR ZBRITJA
870E-NUM
4=
726 + 8 = 785 + 8 = 991 + 9 = qindshja e= plotë. Shih
1 Njehsojmë hap pas hapi.
më
119 4poshtë:
+ 343 253+-88==
792
873 7 =- 7 =
- 873
1 Njehsojmë.
726 + 8 = 785 + 8 = 726 + 8 = 991
785++ 9
8 == 991 + 9 =
13 - 6 =
8+7= 15 67 + 8 = 75 866 + 9 = 875
13 -6
3 Përdorim boshtin numerik dhe njehsojmë. 8 +7 15 67 +8 75 866 +9 875
3 Përdorim boshtin numerik dhe njehsojmë.
3 Përdorim boshtin numerik dhe njehsojmë ndryshimin. -3
+2 +5 +3 +5 +4 +5
477 3 Përdorim bosht
+
3 Përdorim boshtin numerik dhe njehsojmë. 477
10 70 870
+
477 + 8 = 597 + 5 =
- 505 477 + 8 = 597 + 5 =
480
+ +
496 + 6 = 792 + 9 =
Duke u 480
mbështetur në496
shembullin
505 - 8 =
+ 6- =8 =
e 792
mësipërm
406 - 8 =
3 Përdorim boshtin n
-
608+-99==
2 Njehsojmë.
193 + 8 = 991 + 9 = + + 304 2 Njehsojmë edhe
477 + nxënësit -
në mënryë
500
-
individuale
193 + 8 =
431 - 5 =
në libër
991 + dhe
9=
806 - 7 =
në
500
fletore
477 + 8 = zgjidhin
726 + 8 =
shembullin
597 + 5 = numër 2 dhe 3. 873- - 7 =
873 - 3 =
726 + 4 = 730 663 + 9 = 597 + 9 = -
480
4 Në klasat e katërta të një shkolle janë 357 nxënës. Në klasat e treta janë 9 nxënës më 4964 +Në6klasat
= +ePërforcimi:
730 4 = të një shkolle792 ++nxënës.
94 == Në klasat e treta792 870 - 4 =
katërta janë 252
119 janë +
9 nxënës
8 = më
shumë. Sa nxënës janë në klasat e treta? + + pak.
4 Në Sa nxënës
klasat janë
e katërta të në
njëklasat e treta?
shkolle janë 357 nxënës. Në klasat e treta janë 9 nxënës më 4 873 -e 7katë
Në klasat =
193 + 8726
=Sa+Konsolidimi
shumë. 8 = janë në klasat991
nxënës ++ nxënit
i785të
e treta? 98 == 991 + 9 = pak. Sa nxënës
500
Mësojmë
Njehsojmë: 252 - = -2- = - =
Mësojmë
500
Njehsojmë: 357 + = +3+ = + = -
Përgjigjja: Përgjigjja:
4 Në klasat e katërta të një shkolle janë 357 nxënës. Në klasat e treta janë 9 nxënës më 4 Në klasat e katë
shumë. Sa nxënës janë në klasat e treta? pak. Sa nxënës
78
Vlerësimi i nxënësve: Njehsojmë: 252
Mësojmë
Përgjigjja: Përgjigjja:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
78
Detyrë:
147
Mësimi 48
MBLEDHJA DHE ZBRITJA
MBLEDHJA E NUMRIT TRESHIFROR ME NUMRIN NJËSHIFROR ZBRITJA E NUMRIT NJËSHIFROR NGA NJË NUMËR TRESHIFROR
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Njehsojmë hap pas hapi. 1 Njehsojmë.
726 + 8 = 873 - 7 =
Rezultatet e të nxënit të temës:
726 + 4 = 730 873 - 3 = 870 113 - 7 = 374 - 5 =
Demostron
730 + 4 =
shkathtësi dhe shprehi
663 + 9 = për zgjidhje
597 + 9 =
870 - 4 = 685 - 6 = 962 - 4 =
119 + 4 = 792 + 8 =
të problemave
726 + 8 = 785 + 8 = 991 + 9 =
873 - 7 = 343 - 5 = 253 - 8 =
Mësojmë
Njehsojmë: 252 - = -2- = - =
Mësojmë
78 79
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Karta me numra, mjete shkrimi, shkumsa
me ngjyra, bosht numerik, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Fillohet me diskutimin e përbashkët në lidhje me zbritjen e numrave që janë punuar në orët e mëhershme.
Paraqitet një detyrë me fjalë:
Liri gjatë një viti ka kursyer 342 euro. Ai shpenzoi 6 euro për blerjen e një libri.
Për mësuesin/en
148
ZBRITJA E NUMRIT NJËSHIFROR NGA NJË NUMËR TRESHIFROR Ndërtimi i njohurive:
1 Njehsojmë. Përpunimi i përmbajtjes / Realizimi:
=
13 - 6 = 63 - 8 = 763 - 7 = Shqyrtim i përbashkët
-6 -8 -7
9 13 63 763
13 -6 7
-3 -3 -3
+
+
- +
- -+
-3 -3
10
2 Njehsojmë edhe në këtë mënyrë: Në rastin e parë, nga i zbritshmi i zbresim vetëm
873 - 7 =
vlerën 3 në mënyrë që të vijmë deri te dhjetëshja
873 - 3 = 870 113 - 7 =
e plotë, e pastaj na mbetet të llogarisim sa duhet
+9= 374 - 5 =
+8=
870 - 4 = 685 - 6 = 962 - 4 = të zbresim nga ajo dhjetëshe e plotë. Pra, në ras-
+9=
873 - 7 = 343 - 5 = 253 - 8 = tin e parë meqë 13 duhet t’i zbresim 6, atëherë,
në fillim i zbresim vetëm 3, mbesin 10, e pastaj i
zbresim edhe vlerën tjetër të mbetur, që në këtë
rast është përsëri 3, dhe përfundimisht rezultati
3 Përdorim boshtin numerik dhe njehsojmë ndryshimin.
është 7. Ngjajshëm
+5=
+9=
- 505
505 - 8 = 406 - 8 = Përforcimi:
+9=
500
304 - 8 = 608 - 9 = Konsolidimi i të nxënit
- - 431 - 5 = 806 - 7 =
Të nxënët në shërbim
9 nxënës më 4 Në klasat e katërta të një shkolle janë 252 nxënës. Në klasat e treta janë 9 nxënës më Kërkohet nga nxënësit që të zgjidhin detyrën
pak. Sa nxënës janë në klasat e treta?
logjike, si në vijim:
Mësojmë
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për saktësinë në zbritjen e numrave treshifrorë nga një numër njëshifror dhe për
pjesëmarrjen aktive në zgjidhjen e detyrave.
Detyrë:
Jepen fletë punuese me detyra të ngjajshme.
149
Mësimi 49
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME DHJETËSHE TË PLOTA ZBRITJA E
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë. 1 Njehsojm
840
me dhjetëshe të plota 350
80
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore. fletë A4.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake-Stilolapsat në mes
Nxënësit udhëzohen të formojnë grupe me nga 4 nxënës. Secilit grup u shpërndahet nga një letër A4,
në të cilën do ta paraqesin secili prej tyre një mënyrë të mbledhjes së numrave treshifrorë me dhjetëshe
të plota.
Në cdo grup përzgjidhet një ngjyrë e caktuar lapsi dhe nxënësi,pronari i lapsit do ta sqaron mënyrën e
tij të zgjidhjes.
Për mësuesin/en
150
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME DHJETËSHE TË PLOTA Ndërtimi i njohurive:
ZBRITJA E DHJETËSHEVE TË PLOTA NGA NJË NUMËR TRESHIFROR
1 Njehsojmë. Përpunimi i përmbajtjes / Realizimi:
1 Njehsojmë hap pas hapi.
670 + 80 =
Shqyrtim i përbashkët
950 - 80 =
Paraqiten -
në950tabelë950 -tri mënyrate
50 = 900 950 -80mbled-
670 + 670 + 30 = 700 670 +80 hjes: në bosht numerik, mbledhja
900 - 30 = - në shtyllë
-+
700 + 50 =
700
+ + gjatë -dhe 900
si- operatorë 950 -dhe
80 = komentohet nga
670 + 80 =
+ +
nxënësi të ndihmuar me pyetje: Pse është
2 Njehsojmë dhe shënojmë rezultatin. ndarë mbledhori i dytë në atë mënyrë?
830 + 90 = 920 540 + 80 = 270 + 60 = 180 + 90 = (30+50=80). Për të formuar qindëshen e ploët:
2 Njehsojmë dhe shenjojmë rezultatin.
Mësojmë
Mësojmë
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për mënyrat e ndryshme të paraqitjes së mbledhjes së numrave treshifrorë me
dhjetëshe të plota si dhe komentimi i ecurisë së mbledhjes në mënyrat e ndryshme.
Detyrë:
Detyra 3 në fletore sipas mënyrës së dhënë.
151
Mësimi 50
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME DHJETËSHE TË PLOTA ZBRITJA E DHJETËSHEVE TË PLOTA NGA NJË NUMËR TRESHIFROR
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Njehsojmë. 1 Njehsojmë hap pas hapi.
Rezultatet
770 + 60 = e të 430 nxënit
+ 80 = të temës:
230 + 90 = 150 + 60 = 630 - 80 = 550 660 - 70 = 370 - 90 = 110 - 20 =
Zgjidh probleme
650 + 70 = 390të thjeshta
+ 20 = të +bazuara
280 30 = në
140mod-
+ 80 = 830 - 50 = 520 - 30 = 260 - 80 = 150 - 70 =
780 - 90 = 450 - 90 = 240 - 90 = 230 - 40 =
elet e510paraqitura; 2. Demostron shkathtësi
310 920 410 270 220 720 830 330 320 210 620 dhe
shprehi për zgjidhje të problemeve; 3.Përcakton 590 150 550 490 180 80 690 190 360 280 90 780
vlerën numerike
3 Njehsojmë dhe plotësojmë.të shprehjeve të përbëra.
4 < = > ?
ASPEKTE SPECIFIKE700TË 690
50 640 80
310 - 70 190 + 50 1000 - 70 880 + 50
PLANIT
290 30TË 3ORËS MËSIMORE
60 580
Mësojmë
Mësojmë
80
Njësia mësimore: Zbritja e dhjetsheve të plota nga 81
një numër treshifror
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës nga nxënësit kërkojmë që të vështrojnë me kujdes skemën e paraqitur në detyrën
Për mësuesin/en
numër 1.
Edhe këtu në rastin e parë në boshtin numërik tregohet zbritja si ndahet dhjetëshja e plotë dhe si ndodh
152
TA ZBRITJA E DHJETËSHEVE TË PLOTA NGA NJË NUMËR TRESHIFROR
1 Njehsojmë hap pas hapi. që kjo ndarje mos të jetë e rastësishme.
950 - 80 = Për këtë skemë mësimdhënësi/ja bën pyetje tek
nxënësit se përse zbritëse është ndarë në menyrë
-80
0
MBLEDHJA E NUMRAVE
- 950
TRESHIFRORË950
ME -DHJETËSHE 950
50 = 900 TË PLOTA të tillë.
ZBRITJA E DHJETËSHEVE TË PLOTA NGA NJË NUMËR TRESHIFROR
900 - 30 = - -+
1 Njehsojmë. 1 Njehsojmë hap pas hapi.
MBLEDHJA E 900
NUMRAVE TRESHIFRORË ME
950 - 80DHJETËSHE
= TË PLOTA ZBRITJA E DHJETËSHEVE TË PLOTA NGA NJË NUMËR TRESHIFROR
+ -
1 Njehsojmë.
-
950 - 80 = Ndërtimi i njohurive:
1 Njehsojmë hap pas hapi.
670 + 80 =
Përpunimi i përmbajtjes
950 - 80 =
- 950 950 - 50 = 900 950 -80
670 670 ++ 80 = 670 + 30 = 700 670 +80
2 Njehsojmë dhe shenjojmë rezultatin. 900 - 30 = - -+
+ 90 =
670- 80 =+550
700 + 50 =
670 +370
30 =- 700
Detyra 2- -duhet
900
950
të zgjidhet nga950nxënësit
-80
950 - 50 = 900
950 - 80 = në
+ 60 = 630 700 660 - 70 = 90 = +670 110 -+20 =
+80 - 900 - 30 =
+ 80 =
+
830 - 50 =
+ 670 + 80 =
520 - 30 = 700 +260
50 =- 80 = 150 - 70 = mënyrë 900 individuale ku950 ata- 80
gjatë
=
njehësimit duhet
- -+
+ + - -
210 620
700
780 +- 90 = 450 - 90 =
+ rezultatin.
2 Njehsojmë dhe shënojmë 670 +240
80 =- 90 = 230 - 40 = ta gjejnë se cili rezultat është I saktë nga numrat
590 150 550 2 e mëposhtëm.
Njehsojmë dhe shenjojmë rezultatin.
830 + 90 = 920
2 Njehsojmë 540 + 490
dhe shënojmë80 = 180
rezultatin. 80
270 690
+ 60 =190 360180
280
+ 90 90
= 780
770 + 60 = 430 + 80 = 230 + 90 = 150 + 60 = 2 630 - 80 =dhe
Njehsojmë 550shenjojmë
660 - 70 =
rezultatin. 370 - 90 = 110 - 20 =
830 + 90 = 920 540 + 80 = 270 + 60 = 180 + 90 =
650 + 70 = 390 + 20 = 280 + 30 = 140 + 80 = 830 - 50 = 520 - 30 = 260 - 80 = 150 - 70 =
3 770 + 60 = 430 + 80 = 230 + 90 = 150 + 60 = 630 - 80 = 550 660 - 70 = 370 - 90 = 110 - 20 =
Njehsojmë dhe plotësojmë.
780 - 90 = 450 - 90 = 240 - 90 = 230 - 40 =
650310
510 + 70 =920 410390270 220 720280830
+ 20 = + 30330
= 320 140 + 80620
210 = 830 - 50 = 520 - 30 = 260 - 80 = 150 - 70 =
= 750 740 - = 680 780 - 90 = 450 - 90 = 240 - 90 = 230 - 40 =
= 510 510 310 920 410 270 220 720 830 330 320 210 620 590 150 550 490 180 80 690 190 360 280 90 780
740 - 40 = 700
= 230 3 Njehsojmë dhe plotësojmë. 590 150 550 490 180 80 690 190 360 280 90 780
700 - 20 =
470 - = 390 510 - = 460
3 Njehsojmë dhe =
540 +740 -=60
plotësojmë.
620 680 550 - = 480 920 - = 870 3
Detyra 3 duhet të zgjidhet sipas skemës së
Njehsojmë dhe plotësojmë.
540 540
+ 60+= 600
= 620 460 + = 530 680 + = 750
caktuar
3 të zbritjes me dhjetëshe të plotë.
Njehsojmë dhe plotësojmë.
740 - = 680
600 + 20+=60 = 600
540 350460
+ + = 430 470680
+ + = 510
= 530 = 750 740--40 = =
740 680
700
4 < 600
540 +=80>+=?20 =
620 760350
+ + = 840
= 430 190470
+ + = 230
= 510
0 700
740- -2040= = 700
760 + = 840 190 + = 230 470 - = 390 510 - = 460
540 + 80 = 620
310 - 70 190 + 50 1000 - 70 880 + 50 700- -6020= =680
740 550 ==480 920 = 460
870
580 470-- 390 510 -
- =
Mësojmë
840
4 Njehsojmë dhe+ plotësojmë.
60 900 - 70 460 + 70 610 - 80 740 - 60 = 680 550 - = 480 920 - = 870
350 - dhe
4 Njehsojmë 60 plotësojmë.
390 + 90 320 - 80 150 + 80
Mësojmë
Mësojmë
310+ -6070
840 190-+70
900 50 1000 70
460 +- 70 880 +
610 - 50
80
290 30 3 60 580
Në këtë fazë të orës nxënesve u kërkohet që në mënyrë të 350
pavarur
840- +6060 të zgjidhin detyrën 4 dhe fillimisht ata
Mësojmë
Mësojmë
900
390 70
+-90 460 -+ 80
320 70 610 -
150 + 80
80
80
duhet të kryejnë veprime në të dy anët dhe pastaj duhet të bëjnë krahasimin e zgjidhjeve të kësaj llogaritje.
350 - 60 390 + 90 320 - 80 150 + 80
81
80 81
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për saktësinë në zbritjen e numrave treshifrorë nga një numër njëshifror dhe për
pjesëmarrjen aktive në zgjidhjen e detyrave.
Detyrë:
Jepen fletë punuese me detyra të ngjajshme.
Për mësuesin/en
153
Mësimi 51
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Njehsojmë. 6 Njehsojmë dhe plotësojmë.
PLANIT
490 + 80 = TË ORËS360
MËSIMORE
+ 90 = 740 + 80 =
50 500 70 700
240 + 70 = 150 + 70 = 450 + 90 =
20 + 200 + 50 + 500 +
750 + 60 = 460 + 50 = 180 + 50 =
Fusha kurrikulare: Matematikë 46 + 460 + 62 + 620 +
25 + 250 + 25 + 250 +
Lënda: Matematikë 16 + 160 + 48 + 480 +
2 Njehsojmë dhe plotësojmë.
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
330 + = 420 550 + = 620 + 80 = 530
Tema:170 +Numrat
= 250 natyrorë640 + = 720 + 30 = 710
480 + = 510 460 + = 830 + 50 = 840 7 Njehsojmë dhe plotësojmë.
Kontributi
330 -
në rezultatet
= 280
e fushës së
850 = 920 - - 90 = 530
170 - = 90 670 = 750 - - 20 = 790
kurrikulës:
480 - 1,1,4,5;
= 390 2.2; 7.1
290 = 310 - - 40 = 810
8 Dy vrapues janë larg njëri-tjetrit 980 m. Pas një kohe vrapimi në drejtim të njëri-tjetrit, vrapuesi
i parë ka kaluar 420 m, kurse i dyti 60 m më pak. Sa është tani largesa ndërmjet tyre?
210 - = 150 570 = 660 - - 70 = 250
Vrapuesi i dytë
Vrapuesi i parë
5 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelat.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 980 m
+ 80 50 + 60 70
490 650 Vrapuesi i dytë ka kaluar: m - 60 m = m.
Ushtrojmë
Ushtrojmë
Njësia mësimore:
310 Zbritja e dhjetsheve
430 të plota
520 nga Largesa ndërmjet vrapuesve është:
një numër
870 treshifror
940 (Ushtrime) 350 m-( m+ m) = m- m= m.
82 83
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore:
• Njehson ndryshimin e numrave natyrorë deri në 1000;
• Zbaton varshmërinë e ndryshimit nga i zbritshmi, zbritësi dhe pandryshueshmërinë e ndryshimit;
• Argumenton zbritjen në boshtin numerik.
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Karta me numra, kalkulator, letra me
ngjyra, mjete shkrimi, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Matematikë, Artet.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Diskutohet rreth detyrave të shtëpisë, analizohen ato dhe paraqiten rezultatet në tabelë. Bashkë me
nxënësit shqyrtohet ndonjë vështirësi eventuale.
Për mësuesin/en
Bëhet një përsëritje e zbritjes së dhjetësheve të plota nga një numër treshifror në rresht dhe në shtyllë
duke përdorur tiketa me ngjyra.
154
Ndërtimi i njohurive:
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME NJË NUMËR DYSHIFROR
9 Njehsojmë dhe plotësojmë. 1
Përpunimi i përmbajtjes / Realizimi:
Njehsojmë hap pas hapi.
+40 -30 +80 -70
Vëzhgo-analizo-zbato
436 + 53 =?
520 670 210 980 436 + 50 = 486 Për të lehtësuar zgjidhjen, njehsojmë
436 + 53 = 436 + (50 + 3)
hap pas hapi.
780 310 680 700 486 + 3 = Shkruajmë rezultatet e ndërmjetme = (436 + 50) + 3
250 760 120 890 Paraqitet
436 + 53 =
në ekran detyra 6, nxënësit vëzhgojnë
dhe pastaj i mbledhim ato.
Duhet t’i kushtojmë vëmendje shënimit
të rezultateve, sepse mund të vijmë në
= 486 + 3
dhe japin mendime se si duhet të veprohet kur
rezultat të gabuar. =
10 Njehsojmë dhe plotësojmë.
mungon mbledhori
2 Njehsojmë dhe i dytë.
shenjojmë rezultatin.
190 + 70 = 470 + 50 =
653 + 36 = 689 347 + 32 = 545 + 24 =
+ 40 = - 30 =
441 + 52 = 126 + 43 =
+ 80 = + 90 = Detyra 6 është e 132
233 + 64 =
ngjashme
+ 56 =
me një243 + 23 =
detyrë
333 + 62 =
të
+ 60 =
+ 70 = 510
+ 70 =
- 40 = 610
mëhershme, prandaj, nxënësit mund ta zgjidhin
997 689 458 493 199 297 395 379 266 169 569 188
në mënyrë të pavarur.
830 - 80 = 720 - 60 =
- 50 = + 80 = 3 Njehsojmë hap pas hapi:
- 70 = - 90 = Kalohet
638 + 78te
= detyra 7, në të cilën paraqitet një rreth
- 40 = - 60 =
- 80 = 510 + 40 = 630
ku638njëri
+ 78prej mbledhorëve është në qendër të
rrethit,
+ 70
dhe+ është 540, ndërsa mbledhorët
689 + 46 =
e dytë
787 + 64 =
11 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelat.
dhe zbritësit janë anash468 + tij.
78 = 375 + 68 =
- 80 50 70 - 60 90 40
710 250 4 Njehsojmë dhe plotësojmë.
Mësojmë
+ + = 1000 - - = 100
kojnë
Njehsojmë:
edhe ilustrimin në libër, e pastaj të shëno-
+ + = 1000 710 - 350 - 260 = 100 Përgjigjja:
jnë vlerat përkatëse. Në fletoret e tyre shënojnë
84
të dhënat dhe përshkruajnë mënyrën e zgjidhjes. 85
Në dyshe punohen detyrat 9 dhe 10. Rubrikat e zbrazëta janë me ngjyra të caktuara, dhe se zgjidhja
përfundimtare vjen pas plotësimit të të gjithë rubrikave sipa atyre ngjyrave. Dyshet diskutojnë së bashku
dhe vërtetojnë zgjidhjet duke përdorur kalkulatorin.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për saktësinë në gjetjen e rezultateve dhe për pjesëmarrjen aktive gjatë diskutimit.
Detyrë:
Jepen detyrat 11, 12 në faqe 84 në libër.
155
Mësimi 52
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME NJË NUMËR DYSHIFROR
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
9 Njehsojmë dhe plotësojmë. 1 Njehsojmë hap pas hapi.
PLANIT
+40
TË ORËS
-30
MËSIMORE
+80 -70
436 + 53 = ?
520 670 210 980 436 + 50 = 486 Për të lehtësuar zgjidhjen, njehsojmë
436 + 53 = 436 + (50 + 3)
hap pas hapi.
780 310 680 700 486 + 3 = Shkruajmë rezultatet e ndërmjetme = (436 + 50) + 3
Fusha 250 kurrikulare: 760 Matematikë
120 890
dhe pastaj i mbledhim ato.
Duhet t’i kushtojmë vëmendje shënimit = 486 + 3
436 + 53 =
Lënda: Matematikë
të rezultateve, sepse mund të vijmë në
rezultat të gabuar. =
PLANIT TË
260 + 350 ORËS
+ 390 = 1000 MËSIMORE - - = 100 5 Në një fshat jetojnë 858 banorë, kurse në një fshat tjetër 99 banorë më shumë. Sa
+ + = 1000 - - = 100 banorë jetojnë në fshatin e dytë?
Ushtrojmë
Mësojmë
+ + = 1000 - - = 100 Njehsojmë:
Njësia mësimore: Mbledhja e numrave treshifrorë
+ + = 1000 710 - 350 - 260 = 100 Përgjigjja:
84
me një numër dyshifror. 85
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Stuhi mendimesh
Nxënësve u kërkohet të tregojnë mënyrën e mundshme të mbledhjes së një numri treshifrorë me një
numër dyshifror. Mënyrat e propozuara shënohen në tabelë.
Për mësuesin/en
156
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME NJË NUMËR DYSHIFROR Ndërtimi i njohurive:
1 Njehsojmë hap pas hapi. Përpunimi i përmbajtjes
70
436 + 53 = ? Shqyrtim i përbashkët.
436 + 50 = 486 Për të lehtësuar zgjidhjen, njehsojmë
hap pas hapi.
436 + 53 = 436 + (50 + 3)
700 486 + 3 = Shkruajmë rezultatet e ndërmjetme = (436 + 50) + 3
436 + 53 =
dhe pastaj i mbledhim ato.
Duhet t’i kushtojmë vëmendje shënimit
të rezultateve, sepse mund të vijmë në
= 486 + 3 Shkruhet tri mënyrat e paraqitura se si mund
rezultat të gabuar. =
të mbledhim një numër treshifrorë me një
2 Njehsojmë dhe shenjojmë rezultatin. numër dyshifror, Analizohet ecuria e mbled-
653 + 36 = 689 347 + 32 = 545 + 24 = hjes: mbledhori i dytë ndahet sipas rendeve,
441 + 52 = 126 + 43 = 243 + 23 =
233 + 64 = 132 + 56 = 333 + 62 =
në dhjetëshe dhe njëshe, zbatohet vetia e sho-
0
qërimit të mbledhorëvë dhe njehsohet shuma.P.
997 689 458 493 199 297 395 379 266 169 569 188
sh.,436+53=436+(50+3)=(436+50)+3=
3 Njehsojmë hap pas hapi: =486+3=489.
638 + 78 = Në detyrën 2 udhëzohen nxënësit të njehso-
0 638 + 78 jnë shumën e numrave treshifrorë me numër
+ 70 + 689 + 46 = 787 + 64 =
dyshifrordhe rezultatin e vijëzojnë në numrat
468 + 78 = 375 + 68 = e dhënë poshtë detyrës.Kryhen tre shembuj.
90 40
4 Njehsojmë dhe plotësojmë.
Ata komentojnë ecurinë e njehsimit të shumës.
374 + = 426
Poashtu zgjidhen nga dy shembuj të detyrave
420
374 + 50 = 424
3 dhe 4, njehsimi I shumës si operatorë dhe në
424 + 2 = 358 + = 424 439 + = 506 shtyllë gjatë. Poashtu shqyrtohet hapat e mbled-
azi të sakta.
374 + 52 = 426 256 + = 323 783 + = 828 hjes.
= 100
= 100
5 Në një fshat jetojnë 858 banorë, kurse në një fshat tjetër 99 banorë më shumë. Sa
banorë jetojnë në fshatin e dytë?
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Mësojmë
= 100 Njehsojmë:
260 = 100 Përgjigjja:
Shkëmbe problemin
85
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për mbledhjen enumrave treshifrorë me nje numër dyshifrorë, komentimin e
ecuris së mbledhjes dhe zbatimin e saj në zgjidhjen e problemeve.
Detyrë:
Të zgjidhen shembujt e mbetur të detyrave 2, 3, 4 nga libri në fletore sipas modelit të dhënë.
157
Mësimi 53
ZBRITJA E NUMRIT DYSHIFROR NGA NUMRI TRESHIFROR
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë.
1 Njehsojm
Lënda: Matematikë
së rezultateve, sepse mund të vijmë në
869 - 56 = rezultat të gabuar.
Njehsojm
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III 2 Njehsojmë dhe shënjojmë rezultatin.
ASPEKTE SPECIFIKE TË 5 Në një fshat jetojnë 958 banorë, ndërsa në fshatin e dytë 97 banorë më pak. Sa banorë a
jetojnë në fshatin e dytë?
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 756
Mësojmë
Njehsojmë: 958 - = - 90 - = - =
Përgjigjja:
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
ZBRITJA E NUMRIT DYSHIFROR NGA NUMRI TRESHIFROR
Në këtë fazë të orës 1kërkohet
Njehsojmë. nga nxënësit të rishikojnë me kujdes skemën e zbritjes së dhënë.
1 Njehsojmë hap pas hapi.
869 - 56 = 290 + 45 =
Për mësuesin/en
29 + 4 = 33
869 - 50 = 819 Për të lehtësuar zgjidhjen, njehsojmë
869 -56 290 + 40 = 330
hap pas hapi.
819 - 6 = Shkruajmë rezultatet e ndërmjetme. 330 + 5 = 34 - 5 = 29
Duhet t’i kushtojmë vëmendje bartjes - -
së rezultateve, sepse mund të vijmë në
869 - 56 = rezultat të gabuar.
Njehsojmë edhe duke përdorur boshtin numerik.
+40
Pyesim nxënësit se përse ëahtë
2 Njehsojmë ndarë rezultatin.
dhe shënjojmë në mënyrë të tillë zbritësi, pra në një dhjetëshe të plotë dhe në një
numër njëshifror. 489 - 62 = 427 968 - 37 = 763 - 51 = 250 260 270 280 290 300 310
-5
676 - 34 = 298 - 78 = 243 - 23 = -
423 - 87 =
ZBRITJA E NUMRIT DYSHIFROR NGA NUMRI TRESHIFROR
1 Njehsojmë.
1 Njehsojmë
869 - 56 = 290 + 4
869 - 50 = 819
ZBRITJA E NUMRIT DYSHIFROR NGA NUMRI TRESHIFROR
Për të lehtësuar zgjidhjen, njehsojmë
Ndërtimi
ZBRITJA E NUMRIT -56
869i njohurive:
DYSHIFROR NGA NUMRI TRESHIFROR 290 + 4
hap pas hapi.
1 Njehsojmë. 819 - 6 = NjehsojmëPërpunimi
Shkruajmë rezultatet e ndërmjetme.
11 Njehsojmë. hap pas hapi. i përmbajtjes
ZBRITJA E NUMRIT DYSHIFROR NGA NUMRI TRESHIFROR
1 330 +hap5
Njehsojmë
676280
- 34+=56 = 298 - 78 = 310
243 - 36
- 23 = = 280 + 56 =
856 - 45 =
321 811 712 931 414 220 923 127 321 642 220 427 377 - 56 = 321 + 811
1 Njehsojmë.
856270
- 45 =84 = 712 931 377 - 56 =
383 - 62 =
414 220 923 127 321 642 220 427
340
383 - 59
- 62 = =
1 Njehsojmë hap p
270 + 84 =
= 144 - 85 =
3 3 Njehsojmë.
649 - 72 = 669 - = 583 347 - = 295 433 + 9
549 -8763= = 486958 banorë, ndërsa
5 Në një fshat jetojnë 958 banorë, ndërsa në fshatin e dytë 97 banorë më pak. Sa banorë 5 Në 423
njëa-fshat b
jetojnë a+b a -928 b -në fshatin = 856 b 218më
a 97 banorë
e dytë a-+pak.
b Saa =banorë
166
- b a hap
Njehsojmë
32 Njehsojmë bp
dhe
jetojnë në fshatin e dytë? Në423756këtë
jetojnë në fazë të orës nxënesve376u kërkohet
fshatin e dytë? që në
Ushtrojmë
- 87 =56423 - 80 - 7 58 756 56
Mësojmë
Mësojmë
549 - 60 = 489 86
4 Njehsojmë dhe plotësojmë.
484 -= 8
514 - 38
549 - = 486 514 - 30 = 48
489 - 3 =
669 - = 583
549 - 60 = 489
347 - = 295 484 - 8 =
489 - 3 =
347 - = 295
549 - 63 = 486 928 - =549856
- 63 = 486 218
669 -
-
= 583
= 166218 -
928 - = 856 = 166 3 Njehsojmë
3 Njehsojmë dhe p
Detyra numer 5 është një problem matematikor i cili duhet së pari të shtrohet si shprehje numerike e
5 Në një fshat jetojnë 958 banorë, ndërsa në fshatin e dytë 97 banorë më pak. Sa banorë a b
jetojnë në fshatin e dytë?
5 Në një fshat jetojnë 958 banorë, ndërsa në fshatin e dytë 97 banorë më pak. Sa banorë 756 a 56
pastaj ti gjejmë përgjigjen.
Mësojmë
Njehsojmë: 958 - = - 90 - = =
jetojnë në fshatin e dytë? - 56
Përgjigjja: 756 56
Mësojmë
Njehsojmë: 958 - = - 90 - 86
= - =
Përgjigjja:
86
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
159
Mësimi 54
ZBRITJA E NUMRIT DYSHIFROR NGA NUMRI TRESHIFROR
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Njehsojmë.
1 Njehsojmë hap pas hapi.
PLANIT
869 - 56 = TË ORËS MËSIMORE 290 + 45 = 340 - 55 =
29 + 4 = 33
869 - 50 = 819 Për të lehtësuar zgjidhjen, njehsojmë
869 -56 290 + 40 = 330 340 - 50 = 290
hap pas hapi.
34 - 5 = 29
Fusha kurrikulare: Matematikë
819 - 6 = Shkruajmë rezultatet e ndërmjetme.
-
Duhet t’i kushtojmë vëmendje bartjes -
330 + 5 = 290 - 5 =
Lënda: Matematikë
së rezultateve, sepse mund të vijmë në
869 - 56 = rezultat të gabuar.
Njehsojmë edhe duke përdorur boshtin numerik.
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
2 Njehsojmë dhe shënjojmë rezultatin.
+40
+5
Tema: Numrat 427
natyrorë
489 - 62 = 968 - 37 = 763 - 51 = 250 260 270 280 290 300 310 320 330 340
-5
676 - 34 = 298 - 78 = 243 - 23 = -50
Rezultatet
856 - 45 = e të nxënit
377 - të
56 =temës: 383 - 62 =
280 + 56 = 310 - 36 =
1.Zgjidh
321 811probleme
712 931 të
414thjeshta
220 923 të127
bazuara
321 642në220 427 270 + 84 = 340 - 59 =
modelet e paraqitura; 2. Demostron shkathtësi 260 + 49 = 300 - 87 =
3 Njehsojmë.
dhe shprehi për zgjidhje të problemeve; 3.Për-
423 - 87 =
cakton vlerën numerike të shprehjeve të përbëra. 2 Njehsojmë hap pas hapi.
423 - 87 = 423 - 80 - 7
363 + 79 =
= (423 - 80) - 7
363 + 70 = 433
Kontributi në rezultatet për kompetencat
= 343 - 7 428 - 79 =
144 - 85 =
325 - 68 =
649 - 72 = 433 + 9 =
384 + 45 =
462 + 84 =
657 + 71 =
195 + 52 =
=
kryesore të shkallës: I/1,2,7; II/3,13,14; III/1,3,4
4 Njehsojmë dhe plotësojmë. 514 - 38 =
549 - = 486 514 - 30 = 484 332 - 57 = 223 - 74 =
Kontributi në rezultatet e fushës së
549 - 60 = 489 484 - 8 = 656 - 89 = 882 - 95 =
kurrikulës:
489 - 3 = 1.1; 2.4; 4.5; 7.1
669 - = 583 347 - = 295
549 - 63 = 486 928 - = 856 218 - = 166 3 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelat.
ASPEKTE SPECIFIKE TË
5 Në një fshat jetojnë 958 banorë, ndërsa në fshatin e dytë 97 banorë më pak. Sa banorë a b a+b a-b a b a+b a-b
jetojnë në fshatin e dytë?
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Ushtrojmë
756 56 376 58
Mësojmë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe, Art figurativ
1 Njehsojmë.
1 Njehsojmë hap pas hapi.
= 343 - 7 428 49 79
260 + - = = 325 - 68 =300 - 87 = 363 + 70 = 433 384 + 45 = 657 + 71 =
= 144 - 852 =Njehsojmë hap 649
pas-hapi.
72 = 433 + 9 = 462 + 84 = 195 + 52 =
2 Njehsojmë hap pas hapi.
jmë: 958 - =
756
- 90 -
56
56 = 790 - =
376 58
65 415
656 - 89 = 56 790
882 - 95 = 65 415
525
56 661 75
Në pjesën përfundimtare
56 të orës
661 nxënësit do të 75 525
=jja:295
87 zgjidhin dhe do të plotësojnë tabelat e dhëna.
= 166 3 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelat.
Ushtrojmë
756 56 376 58
56 790 65 415
56 661 75 525
Vlerësimi i nxënësve: 87
161
Mësimi 55
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ZBRITJ
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Gresa ka kursyer 345 €, kurse vëllai i saj Bardhi 234 €. Sa euro kanë 1 Gjyshëri
456 -
+
Fusha kurrikulare: Matematikë Njehsojm
88
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore:
• Njehson ndryshimin e numrave natyrorë deri në 1000;
• Përdor vetinë asociative për gjetjen e shumës së numrave;
• Argumenton mbledhjen e numrave treshifrorë.
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Kartëmonedha, monedha metalike, pllaka,
shufra, kube, mjete shkrimi, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Kërkim- hulumtim
Paraqiten para nxënësve 3 qelësa me numra treshifrorë dhe 3 kuti prej kartoni. Secili qelës përmban nga
një detyrë dhe kutitë përmbajnë zgjidhjet. Kërkohet nga nxënësit që të gjejnë qelësat e duhur që hapin
Për mësuesin/en
kutitë.
Kjo veprimtari zhvillohet në formë të garës, fitojnë ata nxënës që gjejnë qelësat saktë dhe shpejt.
162
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË Ndërtimi i njohurive:
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË
1 Gresa ka kursyer 345 €, kurse vëllai i saj Bardhi 234 €. Sa euro kanë
kursyer së bashku?
1 Përpunimi i përmbajtjes / Realizimi
Gjyshërit e Vesës dhe Tomorit kishin në llogarinë e tyre të kursimeve 456 €. Ata
harxhuan 243 € për pagesën e pjesëmarrjes në një kamp veror të Vesës dhe Tomorit.
Të nxënit në bashkëpunim
Sa euro u mbetën atyre?
456 - 243 =
+
Njehsojmë kështu:
Kërkohet nga nxënësit të argumentojnë ose kështu: nga sa
456 - 200 =
345 + 234 = para kanë Gresa dhe pas Bardhi,
Njehsojmë hap
hapi duke 456 - 3=
u bazuar në
256 - 40 = 453 - 40 =
Njehsojmë kështu: ose kështu:
njohuritë
216 - 3 = e mëhershme në lidhje me413 identifikim
- 200 =
300 + 200 = 345 + 200 = dhe numërimin e kërtëmonedhave dhe moned-
Njehsojmë hap
40 + 30 = pas hapi 545 + 30 = have metalike. Shtrohet pyetja:
5+ 4= 575 + 4 =
- 679Sa para
- 328 = kanë së786bashku?
- 442 = 645 - 314 =
Mësojmë
Mësojmë
= + + 385 + 278 =
=
347 + 469 =
dëshen e fituar me dhjetëshen dhe njëshen
= - - 251 - 136 =
e fituar.
582 - 356 =
478 + 314 = 485 + 289 = = 842 - 427 = 681 - 457 =
Mënyra e dytë e prezentuar në libër është kur
88 mbledhori i dytë mbetet i pa zbërthyer, përderisa 89
Udhëzohen nxënësit të shikojnë me kujdes detyrën e tretë në të njëjtën faqe, ku kërkohet të ndajnë
mbledhorin e dytë në qindëshe, dhjetëshe dhe njëshe.
Pas përfundimit të detyrës shkëmbejnë librat me shokun e bankës, vërtetojnë rezultatet dhe krahasojnë
ato.
Me anë të kësaj detyre do të bëhet një vlerësim i ndërsjellë, ku nxënësit do të vlerësojnë njëri – tjetrin.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për saktësinë në gjetjen e rezultateve dhe për pjesëmarrjen aktive gjatë diskutimit.
Detyrë:
Jepen 5 detyra të ngjashme të cilat do t’i zgjidhin në fletore.
Për mësuesin/en
163
Mësimi 56
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Gresa ka kursyer 345 €, kurse vëllai i saj Bardhi 234 €. Sa euro kanë 1 Gjyshërit e Vesës dhe Tomorit kishin në llogarinë e tyre të kursimeve 456 €. Ata
456 - 243 =
+
Fusha kurrikulare: Matematikë Njehsojmë kështu:
ose kështu:
Lënda:
345 + Matematikë
234 =
456 - 200 = Njehsojmë hap
pas hapi
456 - 3=
256 - 40 = 453 - 40 =
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
Njehsojmë kështu: 216 - 3= 413 - 200 =
ose kështu:
Tema: Numrat
300 + 200 = natyrorë 345 + 200 =
Njehsojmë hap
40 + 30 = pas hapi 545 + 30 =
5+ 4= 575 + 4 =
Rezultatet e të nxënit të temës: 679 - 328 = 786 - 442 = 645 - 314 =
Njehson shumën dhe ndryshimin e numrave 538 - 325 = 963 - 521 = 796 - 542 =
457 - 234 = 875 - 334 = 854 - 141 =
natyrorë
427 + 251deri
= në 1000.734 + 263 = 415 + 374 =
542 + 331 = 461 + 425 = 521 + 356 =
kryesore
2 Njehsojmë.
të shkallës: II.4,7; III.3,4,5; 734 - 457 =
246 + 558 =
734 - 400 = ____
246 + 500 = ____ - 50 = ____
Kontributi në rezultatet e fushës së
____
ASPEKTE SPECIFIKE TË
3 Njehsojmë.
3
PLANIT
586 + 253 =
TË ORËS MËSIMORE 835 - 374 =
Mësojmë
Mësojmë
88
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore: 89
• Zbret numrat treshifrorë në disa mënyra..
• Komenton me fjalë hapat e zbritjes.
• Zbaton këtë zbritje për zgjidhjen e problemeve nga jeta.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë..
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Stuhi mendimesh
164
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME NJË NUMËR DYSHIFROR Ndërtimi i njohurive:
1 Njehsojmë hap pas hapi. Përpunimi i përmbajtjes
70
436 + 53 = ? Të nxënit në bashkëpunim.
436 + 50 = 486 Për të lehtësuar zgjidhjen, njehsojmë
hap pas hapi.
436 + 53 = 436 + (50 + 3)
700 486 + 3 = Shkruajmë rezultatet e ndërmjetme = (436 + 50) + 3
436 + 53 =
dhe pastaj i mbledhim ato.
Duhet t’i kushtojmë vëmendje shënimit
të rezultateve, sepse mund të vijmë në
= 486 + 3 Detyra 1- Nxënësi lexojnë detyrën dhe argumen-
rezultat të gabuar. =
tojnë hapat e zbritjes. P. sh.,456 – 243 =
2 Njehsojmë dhe shenjojmë rezultatin. Zbritësin 243 e zbërthejmë sipas rendeve, në
653 + 36 = 689 347 + 32 = 545 + 24 = qindeshe,dhjetëshe dhe njëshe. Së pari zbriten
441 + 52 = 126 + 43 = 243 + 23 =
233 + 64 = 132 + 56 = 333 + 62 =
nga 243 qindëshet, ndryshimit të fituar i zbriten
0
pastaj dhjetëshet e tij dhe në fund, ndryshimit
997 689 458 493 199 297 395 379 266 169 569 188
të fituar ia zbresim njëshet. Mënyra e dytë është
3 Njehsojmë hap pas hapi: e kundërta nga e para: së pari zbriten njëshet,
638 + 78 = pastaj dhjetëshet dhe në fund zbriten mijëshet.
0 638 + 78 Nxënësit zgjidhin ne dyshe edhe dy shembuj,
+ 70 + 689 + 46 = 787 + 64 =
Nxënësit, në dyshe zgjidhin edhe dy shembuj të
468 + 78 = 375 + 68 = detyrës 2 dhe në fumd e komentojne zgjidhjen
90 40
4 Njehsojmë dhe plotësojmë.
para klasës.
374 + = 426
420
374 + 50 = 424 Përforcimi:
azi të sakta.
424 + 2 = 358 + = 424 439 + = 506 Konsolidimi i të nxënit
374 + 52 = 426 256 + = 323 783 + = 828 Ditari dypjesësh
= 100 5 Në një fshat jetojnë 858 banorë, kurse në një fshat tjetër 99 banorë më shumë. Sa
= 100 banorë jetojnë në fshatin e dytë? Nxënësit udhëzohen që të ko0mentijnë mënyrën
Mësojmë
= 100 Njehsojmë:
260 = 100 Përgjigjja:
e njehsimit të paraqitur në detyrën 3 në liber.
85
Me anë të kësaj detyre do të bëhet një vlerësim i ndërsjellë, ku nxënësit do të vlerësojnë njëri – tjetrin.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për zbritjen e dy numrave treshifrorë në disa mënyra,komentimin e hapave të
zbritjes dhe zbatimin e saj në zgjidhjen e problemeve nga jeta.
Detyrë:
Të njehsohet ndryshimi në shembujt e mbetur të detave 1, 2, 3 në fletore nga libri.
Për mësuesin/en
165
Mësimi 57
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë. 5 Njehsojm
Njehsojm
4 Sipas modelit të dhënë, plotësojmë fushat e zbrazëta me numrat e dhënë.
ASPEKTE SPECIFIKE TË
680 230
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 450 60
450
180 890
8 Në dy la
480 680 740 120 banorë je
Ushtrojmë
Njehsojm
230 540 770 560
Njësia mësimore: Mbledhja dhe zbritja e numrave Përgjigjj
treshifrorë - Ushtrime. 90
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Mendo – Njehso- Thuaja grupit.
166
Ndërtimi i njohurive:
5 Njehsojmë. Përpunimi i përmbajtjes
260 + 130 + 40 = 527 + 158 - 158 = Analizo- Zbato
570 + 80 + 220 = 527 + 158 - 156 =
150 = 70 + 490 + 330 = 527 + 158 - 155 =
540 = 376 + 199 - 76 = 234 + 159 - 59 = Detyra 3 paraqet një skemë në të cilën duhet gje-
tur shumat e njëpasnjëshme, Nxënësit punojnë
të pavarur.
6 Shprehjet numerike i bashkojmë me vlerën e tyre.
Detyra 4 në të njëjtën faqe paraqet skemën
ku përzgjidhen nga dy mbledhorë dhe gjejnë
534 - 258 651 - 436 542 - 127 637 - 218 781 - 557 shumën e tyre.
Detyra 6 kërkon gjetjen e ndryshimit të numrave
239 = 215 276 419 224 415 dhe atë rezultat ta lidhë me një vijë me numrin
329 =
226 224 327 347 247
poshtë detyrës.
Detyra 9- Nxënësit udhëzohen të ndjekin dre-
jtimin e shigjetave për të njehsuar shumat dhe
561 - 234 782 - 556 892 - 545 681- 457 326 - 79
ndryshimet e numrave të caktuar.
+62
1000
Përforcimi:
7 Shumën e numrave 529 dhe 353 e zvogëlojmë për ndryshimin e numrave 612 dhe 104.
Konsolidimi i të nxënit
Njehsojmë: Shkëmbe një problem.
ë.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për njehsimin e mbledhjes dhe zbritjes së numrave treshifrorë, zbatimit të vetisë
asociative dhe zgjidhjen e problemeve me fjalë.
Detyrë: Zgjidhen shembujt e mbetur të detyrave 1 dh2 nga libri faqe 90, në fletore dhe detyra 5 në libër,
faqe 91. Poashtu dhe detyrat 10, 11, 12 në libër faqe 92.
167
Mësimi 58
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË Ne do të mësojmë se si ndryshon shuma në varësi të mbledhorëve.
9 Ndjekim drejtimin e shigjetave, njehsojmë dhe plotësojmë.
PLANIT +50
TË +162ORËS MËSIMORE -178 +364 377 + 85 = 64 + 332 =
354
+ 23 + 23 - 32 - 32
Fusha
-212kurrikulare: Matematikë
+4
-4 -66 -98 -237 400 + 85 = 485 64 + 300 = 364
56
66
62
Lënda: Matematikë -1
+2
Nëse njëri nga mbledhorët rritet për një Nëse njëri nga mbledhorët zvogëlohet
numër, edhe shuma rritet për atë numër. për një numër, edhe shuma zvogëlohet
500
Shkalla+258
e kurrikulës:
+100 2 Klasa: III646 për atë numër.
dheShprehja
shprehi për zgjidhje
numerike: -( +
të problemeve;
)
3.Për- 174 + 86 = 260 (174 - 60) + 86 =
(174 + 40) + 86 =
cakton vlerën numerike të shprehjeve të përbëra.
Njehsojmë vlerën e shprehjes:
174 + (86 + 70) =
176 + (86 - 60) =
ASPEKTE
535 546SPECIFIKE TË 623
675 + 20 = 695 593 + 97 = 690 758 + 22 = 780
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Ushtrojmë
Mësojmë
(675 + X) + 20 = 720 (593 - X) + 97 = 610 758 + (22 + X) = 900
570 571 573 576 606 X = 720 - 695 = 25 X= X=
92
Njësia mësimore: Zbritja e numrave treshifrorë 93
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
ZBRITJA
Në këtë fazë të orës nga E NUMRAVE
nxënësit kërkojmë TRESHIFRORË
që të shikojnë skemën se si vijmë deri tek zbritja e numrave
ësojmë. treshifrorë. Ne do të mësojmë se si ndryshon shuma në varësi të mbledhorëve.
Për mësuesin/en
Nëse njëri nga mbledhorët rritet për një Nëse njëri nga mbledhorët zvogëlohet
numër, edhe shuma rritet për atë numër. për një numër, edhe shuma zvogëlohet
646 për atë numër.
+4
-4 -66 -98 -237 400 + 85 = 485 64 + 300 = 364
Ndërtimi i njohurive:
56
66
62
377 + 85 = 64 + 332 =
354
+50 +162
+ 23 + 23 -178 +364 - 32 - 32 Duke analizuar modelin e mësipërm nxënësit në
me -237 + 23 + 23 - 32 - 32
400 + 85 = 485
423Nëse+64njëri77 =-237500
+ 300 = 364 423 + (77barazinë
+ do
1 Përdorimçifte
95etë)dhënë
= 500
zgjidhin +detyrën
95 = 1.595
dhe njehsojmë:
më
+4
-212 -4 -66 -98 400 + 85 = 485 64 + 300 = 364
56
mi është numri më i madh treshifror,
Nëse njëri ngakurse zbritësi
rritet për njëështë i barabartë menga mbledhorët zvogëlohet
423 + (77 - 20 )= 500 423 - 20 = +480
66
mbledhorët
62
a + (b - ) = 300
Përgjigjja:
rregullën e modelit dhe plotësojmë vargun.
3 Duke u bazuar
(a +
në barazimin e dhënë, gjejmë vlerën e ndryshores X.
) + b = 380 + 100 nëse njëri mbledhor rritet për një numër, edhe shuma rritet për atë numër
(a + ) + (b - 120) = 380
623
675 + 20 = 695
a +593(b+ 97-= 690 ) = 300 3 Duke u(abazuar
+ 12) në barazimin
+ (b - ) =e380
dhënë, gjejmë vlerën e ndryshores X.
758 + 22 = 780
35 (675 + X) + 20 = 720(a + (593 - X) +)97+ 623 758 + (22 + X) = 900
(b - 120) = 380
12 Zbulojmë rregullën e modelit dhe plotësojmë vargun.
546
Mësojmë
= 610
606 X = 720 - 695 = 25 X= X=
675 + 20u bazuar
3 Duke = 695nëPërforcimi: 593 +gjejmë
barazimin e dhënë, 97 =vlerën
690 e ndryshores X.758 + 22 = 780
Mësojmë
535 546 (a + 12) + (b - 623 ) = 380 (675 + X) + 20 =Konsolidimi
720 (593 - iX)
të+nxënit
97 = 610 758 + (22 + X) = 900
93
X = 720 - 695 =Veprimtari e pavarur
675 + 20 = 695 593 + 97 = 690 758 + 22 = 780
70 571 573 576 606 25 X= X=
Ushtrojmë
Mësojmë
(675 + X) + 20 = 720 (593 - X) + 97 = 610 758 + (22 + X) = 900
570 571 573 576 606 X = 720 - 695 = 25 X= X=
Mësimdhënësi/ja së bashku me nxënësit zgjidh 93
3 Duke u bazuar në barazimin e dhënë, gjejmënë
vlerën
tabelëe ndryshores X.e dhëna më poshtë dhe
tri ekuacionet
92 93
gjejmë vlerën e ndryshores X.
Mësojmë
(675 + X) + 20 = 720 (593 - X) + 97 = 610 758 + (22 + X) = 900
X = 720 - 695 = 25 X= X=
Vlerësimi i nxënësve: 93
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
169
Mësimi 59
VARËSIA E NDRYSHIMIT NGA I ZBRITSHMI DHE ZBRITËSI PANDR
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË Ne do të mësojmë se si ndryshon ndryshimi në varësi nga i zbritshmi. Mbledh
një dhj
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 380 - 60 = 380 - 60 =
Për të nje
+ 20 + 20 - 30 - 30 i shtojmë
Lënda: Matematikë Nëse i zbritshmi rritet për një numër, edhe Nëse i zbritshmi zvogëlohet për një numër,
156
ndryshimi rritet për atë numër. -3
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
edhe ndryshimi zvogëlohet për atë numër.
153
Tema: Numrat natyrorë 1 Përdorim barazinë e dhënë dhe njehsojmë:
Shum
nëse
574 - 46 = 528 (574 + 100) - 46 = 528 + 100 = 628 zvogë
Rezultatet e të nxënit të temës: (574 - 28) - 46 = 528 - 28 = 500
Zgjidh problema të thjeshta bazuar në modelet e (574 + 32) - 46 = 1 Përdorim
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Karta me numra, mjete shkrimi, letra me
ngjyra, kalkulator, teksti i nxënësit, fletë punuese.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë amtare, Shoqëria dhe mjedisi,
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Marrëdhëniet pyetje-përgjigje
Nxiten nxënësit të diskutojnë rreth zgjidhjes së detyrave me mbledhje dhe zbritje me numra treshifror
Për mësuesin/en
170
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË Ndërtimi i njohurive:
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË
1 Gresa ka kursyer 345 €, kurse vëllai i saj Bardhi 234 €. Sa euro kanë
kursyer së bashku?
1
Përpunimi i përmbajtjes / Realizimi
Gjyshërit e Vesës dhe Tomorit kishin në llogarinë e tyre të kursimeve 456 €. Ata
harxhuan 243 € për pagesën e pjesëmarrjes në një kamp veror të Vesës dhe Tomorit.
Analizo- Zbato
Sa euro u mbetën atyre?
456 - 243 =
+
Njehsojmë kështu:
Kërkohet nga nxënësit të shikojnë detyrën ose kështu: e parë
456 - 200 = 456 - 3 =
345 + 234 = në256
faqe 94, dhe të dallojnë
- 40 =
pas hapi se si ndryshon ndry-
Njehsojmë hap
453 - 40 =
Njehsojmë kështu: ose kështu:
shimi
216 - në3 =varësi nga i zbritshmi.Shpjegohet
413 - 200 =rreg-
300 + 200 =
Njehsojmë hap
345 + 200 = ulla që duhet të ndiqet:
40 + 30 = pas hapi 545 + 30 =
5+ 4= 575 + 4 = Nëse i zbritshmi rritet për një numër, edhe
679 - 328 = 786 - 442 = 645 - 314 =
ndryshimi do të rritet për atë numër.
538 - 325 = 963 - 521 = 796 - 542 =
Nëse i zbritshmi zvoglohet për një numër, edhe
457 - 234 = 875 - 334 = 854 - 141 =
427 + 251 = 734 + 263 = 415 + 374 = ndryshimi do të zvogëlohet për atë numër.
542 + 331 = 461 + 425 = 521 + 356 =
Pasi të sqarohen rregullat e lartpërmendur
2 Njehsojmë edhe në këtë mënyrë:
2 Njehsojmë.
fillohet me plotësimin e rubrikave të zbrazë-
734 - 457 =
246 + 558 = ta. 734 - 400 = ____
+ 50 = ____
____
____ + 8 = ____
624 + 215 = 256 + 642 = buj duke u bazuar 791
____- 7= ____
në- barazinë
572 = e 835
dhënë,
- 376 = pra
734 - 457 =
246 + 558 = ____
634 + 274 = 239 + 761 = duhet të bëjnë ndarjet
____
përkatëse.
817 - 584 = Shembulli
612 - 365 =
486 + 175 = 618 + 123 =
3 Njehsojmë.
i parë sqarohet në tabelë, ndërsa shembujt
586 + 253 =
tjerë
3
835 -zgjidhen
374 = në dyshe. Shjegohet rasti me
586 + 253 = 586 + (200 + 50 + 3) zbritësin ku kemi
835 - 374 = 835 - 300 - 70 - të4 bëjmë me zbritjen e një
= (586 + 200) + 50 + 3 348 + 234 = 549 + 243 = numri treshifror me
= (835 - 300) - 70 - 4 një
434 -numër
258 = dyshifror,
737 - 218 = e
Mësojmë
Mësojmë
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Shkëmbe një problem.
Në këtë pjesë të orës në bazë të rregullave të mësuara orientohen nxënësit të shikojnë shembujt dhe të
gjejnë rezultatet.
Rezultatet e fituara diskutohen, krahasohen me shokun e bankës dhe argumentohen para klasës. Në varësi
të kohës mud të ju jepen dhe disa detyra të ngjashme sipas rregullave të mësuara.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për shpjegimin e varsisë së ndryshimit nga i zbritshmi dhe zbritësi, zbatimin e tij
në detyra të dhëna dhe argumentimin e dhënë.
Detyrë:
Jepen 5 detyra të ngjashme të cilat do t’i zgjidhin në fletore.
Për mësuesin/en
171
Mësimi 60
VARËSIA E NDRYSHIMIT NGA I ZBRITSHMI DHE ZBRITËSI PANDRYSHUESHMËRIA E SHUMËS DHE E NDRYSHIMIT
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Ne do të mësojmë se si ndryshon ndryshimi në varësi nga i zbritshmi. Mbledhja dhe zbritja e dy numrave janë më të lehta, nëse njëri nga numrat është
një dhjetëshe apo qindëshe e plotë.
PLANIT
380 - 60 =
TË ORËS MËSIMORE 380 - 60 =
Për të njehsuar shumën, njërit mbledhor Për të njehsuar ndryshimin, të zbritshmit
+ 20 + 20 - 30 - 30 i shtojmë, kurse tjetrit ia zbresim të njëjtin dhe zbritësit ua shtojmë ose zbresim të
njëjtin numër.
Fusha400 kurrikulare:
numër.
- 60 = 340 Matematikë350 - 60 = 290
Lënda: Matematikë
Nëse i zbritshmi rritet për një numër, edhe Nëse i zbritshmi zvogëlohet për një numër,
156 + 37 = 193 156 - 37 = 119
ndryshimi rritet për atë numër. -3 +3 +3 +3
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
edhe ndryshimi zvogëlohet për atë numër.
kurrikulës: 1.1,.5;
2 Përdorim barazinë 2.2;
e dhënë dhe 3.1 7.1.
njehsojmë:
936 - 590 =
Mësojmë
Mësojmë
94
Njësia mësimore: Pandryshueshmëria e shumës dhe 95
e ndryshimit
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe. Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Stuhi mendimesh
Nxënësit përsërisin njohurit njohurit rreth varshmërisë së shumës nga mbledhorët dhe varshmërisë së
ndryshimit nga i zbritshmi dhe zbritësi.
Për mësuesin/en
172
PANDRYSHUESHMËRIA E SHUMËS DHE E NDRYSHIMIT Ndërtimi i njohurive:
Mbledhja dhe zbritja e dy numrave janë më të lehta, nëse njëri nga numrat është
një dhjetëshe apo qindëshe e plotë.
Përpunimi i përmbajtjes
Punë e drejtuar
Për të njehsuar shumën, njërit mbledhor Për të njehsuar ndryshimin, të zbritshmit
- 30 i shtojmë, kurse tjetrit ia zbresim të njëjtin dhe zbritësit ua shtojmë ose zbresim të
numër. njëjtin numër.
290 Nxënëit udhëzohen të lexojnë rregullën e pan-
156 + 37 = 193
për një numër,
-3 +3
156 - 37 = 119
+3 +3
dryshueshmërisë së shumës dhe ndryshimit në
për atë numër.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për komentimin e përkufizimit të pandryshueshmerisë së shumës dhe ndryshimit
dhe përdorimin e tyre në njehsimin e shumës dhe ndryshimit.
Detyrë:
Të zgjidhen shembujt e mbetur të detyrave 1 dhe 2në libër, faqe 95.
173
Mësimi 61
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelat. 6 Njehsojm
-
(a - 167) - b = - = ndryshimi zvogëlohet për aq sa zvogëlohet i zbritshmi
50 -
(a + 167) - (b + 167) = ndryshimi nuk e ndryshon vlerën, nëse i zbritshmi dhe
zbritësi rriten ose zvogëlohen për të njëjtin numër
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Mendo- Njehso- Thuaja grupit.
Për mësuesin/en
Nxënësit në fillim të orës përsërisin rregullat e varshmërisë së shumës nga mbledhorët dhe
pandryshueshmërisë së shumës si dhe rregullat e varshmërisë së ndryshimit nga zbritësi, I zbritshmi
dhe pandryshueshmërinë e ndryshimit.
Ata udhëzohen të plorësojnë tabelat në detyrën 1 në libër. Pas plotësimit pyetën: Cilën veti zbatuat?
174
Ndërtimi i njohurive:
6 Njehsojmë. Përpunimi i përmbajtjes
a+b
57 + 46 = (57 + ) + (46 - )= + = Punë e drejtuar
580 57 + 46 = (57 - ) + (46 + )= + =
260 + 90 =
260 + 90 = Detyra 3- Nxënësit zbatojnë pandry-
shueshmërinë e ndryshimit në njehsimin e ndry-
7 Njehsojmë. shimit. Punohen dy shembuj.
396 + 457 = Detyra 4- Nxënësit zbulojnë njehsojnë shumën
699 + 236 = dhe ndryshimin në bazë të barazimit të dhënë.
555 + 380 =
615 + 380 =
Punohet në dyshe. Më pas komentohen para
klasës.
8 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelën. Detyra 5 lexohet e komentohet.
a 80 100 260 550 770 Detyra 8- Nxënësit udhëxohen të ploitësojnë
30 40 200 150
a-b
b
20 90 60 100 300 80 400
tabelën ,ku kanë për të njehsuar së pari ndry-
a - (b + 20) shimin,e më pas varshmërinë e ndryshimit nga
a - (b - 20)
zbritësi. Pas plotësimit komentohet para klasës.
9 Zbulojmë rregullën dhe njehsojmë.
Përforcimi:
43 - 27 = 85 - 20 = Konsolidimi i të nxënit
44 - 26 = 85 - 22 =
- =
Mendo- Zbulo – Njehso
- =
- = - =
- = - = Nxënësit udhëzohen të zbulojnë rregullën përmes
- =
- =
= - =
njehsimit të barazimeve në detyrën 9.
Ushtrojmë
-
het i zbritshmi
50 - = Nëse i zbritësi rritet për numrin 2, - = RRegulla e ntabelës së tarë është: Nëse i zbritshmi
rritet për 1 kurse, zbritësi zvogëlohet po për atë
zbritshmi dhe ndryshimi zvogëlohet për numrin 2. 50 - 36 =
in numër
175
Mësimi 62
RRJETI KOORDINATIV
POZITA E OBJEKTEVE NË RRJETIN KOORDINATIV
POZITA E OBJEKTEVE NË RRJETIN KOORDINATIV KOORDIN
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Si përcaktohet pozita e katrorit të ngjyrosur në rrjetin koordinativ? 1 Kopjojm
1. Zgjidh probleme të thjeshta bazuar në mod- 1. ngjyrosim me të kuqe katrorët e përcaktuar e Shënoj
me çiftet (2, b), (4, d), (5, e) dhe (8, a), d 3-q
elet e paraqitura; 2. Demostron shkathtësi dhe 2. ngjyrosim me të gjelbër katrorët e përcaktuar c 4-q
me çiftet (4, b), (3, d), (1, e) dhe (7, c), Kujdes
shpreshi për zgjidhjen të problemeve. b
a
Çiftet
3. ngjyrosim me të kaltër katrorët e përcaktuar të një
me çiftet (4, a), (8, c), (1, d) dhe (6, c). 1 2 3 4 5 6 7 8
Kontributi në rezultatet e fushës së 3 Analizojmë rrjetin koordinativ dhe caktojmë pozitat e figurave në të.
10
e (___ e)
5 , ___ (___, ___) (___, ___)
7
d 6
(___, ___) (___, ___) (___, ___) B
ASPEKTE SPECIFIKE TË c
5
4
(___, ___) (___, ___) (___, ___)
PLANIT TË ORËS MËSIMORE b
3 H
a 1
Njësia mësimore: Pozita e objekteve në rrjetin 1 2 3 4 5 (___, ___) (___, ___) (___, ___) 0 1
koordinativ 98
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
RRJETI KOORDINATIV
POZITA E OBJEKTEVE NË RRJETIN KOORDINATIV
METODOLOGJIA DHE VEPRIMTARIA ME NXËNËS POZITA E OBJEKTEVE NË RRJETIN KOOR
Parashikimi: 1 Si përcaktohet pozita e katrorit të ngjyrosur
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
e
Katrori i ngjyros
Mësimdhënësi u parashtron pyetje nxënësve : d
Si përcaktohet pozita e katrorit në rrjetin koordinativ. të përcaktuar m
Pas përgjigjeve të tyre mësimdhënësi sqaron se nga rrjeti nga c përcaktuar me
Për mësuesin/en
176
2 Në rrjetin koordinativ:
RRJETI KOORDINATIV
POZITA E OBJEKTEVE NË RRJETIN KOORDINATIV
POZITA E OBJEKTEVE NË RRJETIN KOORDINATIV KOORDINATAT E
RRJETI KOORDINATIV
POZITA E OBJEKTEVE NË RRJETIN KOORDINATIV KOORDINATAT E PIKAVE
Ndërtimi i njohurive: Kopjojmë figurën
1 Si përcaktohet pozita e katrorit të ngjyrosur në rrjetin koordinativ? 1
POZITA E OBJEKTEVE NË RRJETIN KOORDINATIV KOORDINATAT E PIKAVE
1 Si përcaktohet pozita e katrorit të ngjyrosur në rrjetin koordinativ? 1 Përpunimi
eKopjojmë figurën e dhënë.
i përmbajtjes
Katrori i ngjyrosur ndodhet në prerje të drejtimit vertikal,
4
d
të përcaktuar me numrin 4 dhe të drejtimit horizontal, të 3
e përcaktuar me shkronjën d.
c4 4
Katrori i ngjyrosur ndodhet në prerje të drejtimit vertikal,
d
të përcaktuar me numrin 4 dhe të drejtimit horizontal, të Nëb 3 detyrën e dytëThemi është vendosur
se pozita një rrjet
e3 katrorit (të ngjyrosur koor-
me të kuqe) në
2
RRJETI
përcaktuar me shkronjën d. KOORDINATIV NË RRJETIN KOORDINATIV dinativ rrjetin koordinativ është dhënë me çiftin (4, d). 1
c
POZITA E OBJEKTEVE
Themi se pozita e katrorit (të ngjyrosur me të kuqe) në
a2 I zbrazët dhe nga nxënësit 2 kërkohet që të 0
b
POZITA
rrjetin koordinativ ështëEdhënë
OBJEKTEVE
me çiftin (4, d). NË RRJETIN KOORDINATIV
ngjyrosin
11 2 3
katrorët
4 5
përkatës 1
me disa ngjyraKOORDINATAT sip- E PIKAVE 1 2 3
a
1,2,3.
2 Në rrjetin koordinativ:
përdorim çiftin e n
e 2 Për të treguar pozitën e pikës A në rrjetin koordinativ
8 4 Numrat 3 dhe 4
Katrori i ngjyrosur ndodhet
1. ngjyrosimnëeme
përdorim çiftin prerje
të kuqetë
numrave drejtimit
(3, 4).
katrorët vertikal,
e përcaktuar e B Shënojmë: A (3
2 Në rrjetin koordinativ: d 7
të përcaktuar me numrin 4 dhe
me çiftet të(4,drejtimit
(2, b), horizontal,
d), (5, e) dhe (8, a), të d D 3 3 - quhet ko
Numrat 3 dhe 4 quhen koordinatat e pikës A. 6
1. ngjyrosim me të kuqe katrorët e përcaktuar c e përcaktuar me shkronjën
2.Shënojmë:
d. A (3,të 4)
ngjyrosim me gjelbër katrorët e përcaktuar c 4 - quhet ko
me çiftet (2, b), (4, d), (5, e) dhe (8, a),
5 2
me
3 -çiftet
quhet (4,koordinata
b), (3, d), (1, e) dhee (7,
e parë c), A. Kujdes!
b
d
Themi se pozita e katrorit (të ngjyrosur me tëpikës kuqe) në b
4
A
c 4 - quhet koordinata e dytë e pikës A. 1 Çiftet (3, 4) d
2. ngjyrosim me të gjelbër katrorët e përcaktuar rrjetin koordinativ është dhënë
3. ngjyrosim me tëme çiftin
kaltër (4, ed).
katrorët përcaktuar
a
3 të njëjtën pik
me çiftet (4, b), (3, d), (1, e) dhe (7, c), a b Kujdes!
me çiftet (4, a), (8, c), (1, d) dhe (6, c). 5C 6
2 1 2 3 4 7 8
Çiftet (3, 4) dhe (4, 3) nuk e përcaktojnë
3. ngjyrosim me të kaltër katrorët e përcaktuar
a 0 1 2 3 4 5 6
1 2 3 4 5 1
me çiftet (4, a), (8, c), (1, d) dhe (6, c). 1 2 3 4 5 6 7 8 Dhe do ta fitojme zgjidhjen si më poshtë
të njëjtën pikë në rrjetin koordinativ. Analizojmë rrjeti
0 1 2 3 4 5 6 7 8
Analizojmë rrjetin koordinativ dhe shkruajmë koordinatat e pikave:
B( ___, ___ ), C( ___, ___ ), D( ___, ___ ). 2 Për të treguar pozitën e pikës A në
3 Përcaktojmë koo
3 Analizojmë rrjetin koordinativ dhe caktojmë pozitat e figurave në të. përdorim çiftin e numrave (3, 4). D
10
2 Në rrjetin koordinativ: 3 Përcaktojmë koordinatat e kulmeve të figurave të dhëna në rrjetin koordinativ. A
3 Analizojmë rrjetin koordinativ dhe caktojmë pozitat e figurave në të. 9
D E Numrat 3 dhe 4 quhen
8
koordina
e10 (___ e)
5 , ___ (___, ___) (___, ___) Shënojmë: A (3, 4)
1. ngjyrosim me të kuqe katrorët e përcaktuar 9 Ae 7
A( ___ , ___ ), B( ___ , ___ ), C( ___ , ___ ).
me çiftet (2, b), (4, d), (5, e) dhe (8, a), 3 - quhet koordinata
B e parë
d8 d 6
e e)
5 , ___
(___ (___, ___) (___, ___) (___, ___) (___, ___) (___, ___) C
7 F G 5
2. ngjyrosim me të gjelbër katrorët e përcaktuar c c I 4 - quhet koordinata
4
e dytë
d 6 (___, ___) D( ___ , ___
(___),, ___ ) , ___ ), F(
(______
, ___ ) ),
(___, ___) (___, ___) (___, ___) B C E( ___ , ___
me çiftet (4, b), (3, d), (1, e) dhe (7, c), b5 b J Kujdes! 3 H
c
(___, ___) (___, ___) (___, ___)
4 (___, ___) G( ___ , ___
(___)., ___) (___, ___) Çiftet (3, 4) dhe (4,
2 3) nuk e
Ha
Mësojmë
Mësojmë
Mësojmë
a 1
L K
1 2 3 4 5 (___, ___) (___, ___) (___, ___) 98 0 1 2Mendo-
3 4 5 6 Zbulo
7 8 9 –10 NjehsoK( ___ , ___ ), L( ___ , ___ ). Analizojmë rrjetin koordinativ dh
98 99
B( ___, __
Bazuar në zgjidhjen e detyrës së dytë nxënësit në
Përcaktojmë koordinatat e kulm
3 librate figurave
Analizojmë rrjetin koordinativ dhe caktojmë pozitat dotë.të caktojnë pozitat e figurave 3dhe
e tyre në
D E
do të analizojnë rrjetin koordinativ. 10
9 A
8
e (___ e)
5 , ___ (___, ___) (___, ___) F
7
d 6
I
(___, ___) (___, ___) (___, ___) B C
5
c 4
(___, ___) (___, ___) (___, ___) H
3
b
(___, ___) (___, ___) (___, ___) 2
Mësojmë
a 1
L
1 2 3 4 5 (___, ___) (___, ___) (___, ___) 0 1 2 3 4 5 6 7 8
98
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
177
Mësimi 63
RRJETI KOORDINATIV
POZITA E OBJEKTEVE NË RRJETIN KOORDINATIV KOORDINATAT E PIKAVE
POZITA E OBJEKTEVE NË RRJETIN KOORDINATIV KOORDINATAT E PIKAVE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Si përcaktohet pozita e katrorit të ngjyrosur në rrjetin koordinativ? 1 Kopjojmë figurën e dhënë.
PLANIT
e
TË ORËS MËSIMORE
4 4
Katrori i ngjyrosur ndodhet në prerje të drejtimit vertikal,
d
të përcaktuar me numrin 4 dhe të drejtimit horizontal, të 3 3
Fusha
c
kurrikulare:Themi
Matematikë përcaktuar me shkronjën d.
se pozita e katrorit (të ngjyrosur me të kuqe) në
2 2
b
Lënda:
a
Matematikë koordinativ është dhënë me çiftin (4, d).
rrjetin 1 1
Shkalla
1 2 e kurrikulës:
3 4 5 2 Klasa: III 0 1 2 3 4 5 6 7 8 0 1 2 3 4 5 6 7 8
Kontributi në rezultatet e fushës së 3 Përcaktojmë koordinatat e kulmeve të figurave të dhëna në rrjetin koordinativ.
( , ) ( ___ ___ ___, ___) (___, ___) B C D( ___ , ___ ), E( ___ , ___ ), F( ___ , ___ ),
PLANIT
c TË ORËS MËSIMORE 5
4
J
Mësojmë
Mësojmë
a 1
L K
1 2 3 4 5 (___, ___) (___, ___) (___, ___) 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 K( ___ , ___ ), L( ___ , ___ ).
98 99
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore:
• Paraqet pikat në rrjetin koordinativ;
• Identifikon rreshtat dhe shtyllat e rrjetit koordinativ;
• Përcaktojnë koordinatat e kulmeve në figurat e dhëna në rrjetin koordinativ.
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Rrjet koordinativ, litar, shkronja magnetike,
shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shkathtësi për jete.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Lojë me numra
Para së të fillohet me detyrat në libër bashkë me nxënësit ndërtohet në dysheme një rrjet koordiantiv.
Rrjeti koordiantiv mund të formohet me ngjitës ose edhe me shkumësa me ngjyra.
Për mësuesin/en
178
FIGURAT SIMETRIKE NDAJ NJË DREJTËZE TË DHËNË
Ndërtimi i njohurive:
FIGURAT SIMETRIKE NDAJ NJË DREJTËZE TË DHËNË
10 Shqyrtim i përbashkët
A(1, 1) F(8, 9) 9
ë
ris
drejtëza e simetrisë
8 et
B(9, 1) G(2, 9) sim
C(7, 3) H(3, 7)
7
6 Paraqitet në ekran detyra 1 në faqe 99 dhe kër- dr
ej
të
za
e
D(8, 6) I (2, 6)
5
4
kohet nga nxënësit të analizojnë dhe të kopjojnë
E(6, 7) J(3, 3)
3
2
pikat në figurën tjetër.
1 •
A
Detyra
2 Vizatojmë e radhës
figurën simetrike prezenton
me figurën e dhënë një rrjet
në lidhje koordinativ
me drejtëzën e dhënë.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ku janë të vendosur katër pika, ku për të treguar
5 Në rrjetin kordinativ përcaktojmë të gjitha pikat, shuma e koordinatave të të cilave është 8. pozitën e tyre në rrjetin koordinativ përdorim
8
A (3 , 5) F( ___ , ___ ) çiftin e numrave (3,4).
7
6 B( ___ , ___ ) G( ___ , __ _) Secila prej pikave shoqërohet me shkronja. Sqa-
5 • C( ___ , ___ ) H( ___ , ___ ) rohen kordinatat duke u bazuar në udhëzimet që
4 D( ___ , ___ ) I( ___ , ___ )
3
E( ___ , ___ )
gjenden në libër. Theksohet se: Numrat 3 dhe 4
3 Vizatojmë pikat simetrike me pikat e dhëna në lidhje me drejtëzën e dhënë. Kështu
formojmë një vijë të thyer të mbyllur me drejtëz simetrie.
2
1
quhen10 koordinatat e pikës A. 10 C
E
0 1 2 3 4 5 6 7 8
Shënojmë:
9
8
A( 3, 4) 9
8
B
D E
3- quhet
7
C
koordinata
D
e parë e7
pikës A A.
drejtëza e simetrisë
6 Shkruajmë koordinatat e pikave të dhëna. Shkruajmë, pastaj, pikat që merren nga 6 6
pikat e dhëna, kur koordinatës së parë të tyre ia shtojmë numrin 1. 4- quhet
5 koordinata e dytë e5 pikës A. Duhet pa- drejtëza e simetrisë
4 4
10
9
C sur 3kujdes
B se ciftet ( 3,4) dhe3 ( 4,3) A` nuk e përcak-
A (2, 3) A’ (3, 3)
8
D
B( ___ , ___ ) B’( ___ , ___ )
tojnë 2
1
të njëjtën pikë në rrjetin 2
1
koordinativ.
7 A A`
B E
6 C( ___ , ___ ) C’( ___ , ___ ) O O
Përforcimi:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
5
4
D( ___ , ___ ) D’( ___ , ___ ) 3 , ___
A( ___ 1 ) A`( , ) A( ___ ___ ___ , ___ ) A`( ___ , ___ )
3
A A’ E( ___ , ___ ) E’( ___ , ___ ) Konsolidimi
B( ___ , ___ ) B`( , )i të nxënit
B( ___ ___ ___ , ___ ) B`( ___ , ___ )
2 C( ___ , ___ ) , ) ___ , ___ ) C`( ___ , ___ )
F( ___ , ___ ) F’( ___ , ___ )
Vëzhgo-C`(
analizo – zbatoC( ___ ___
Mësojmë
Mësojmë
F
1
G D( ___ , ___ ) D`( , ) D( ___ ___ ___ , ___ ) D`( ___ , ___ )
G( ___ , ___ ) G’( ___ , ___ )
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2 , ___
E( ___ 9 ) 8 , ___
E`( ___ 9) E( ___ , ___ ) E`( ___ , ___ )
Kalohet te detyra 5, ku nxënsit duhet së pari të gjejnë dy mbledhorë që japin numrin 8. Organizohen në
dyshe dhe nëpërmjet lojës me zare gjejnë dy mbledhorët që formojnë numrin 8.
Njëri gjuan zarin p.sh numri (4), dhe nxënësi tjetër duhet të thotë mbledhorin e dytë, pastaj ndërrohen
rolet. Më pas ata mbledhorë i vendosin në rrjetin koordinativ dhe përcaktojnë pikat.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për paraqitjen e pikave në rrjetin koordinativ, identifikimin e rreshtave dhe shtyl-
lave dhe përcaktimin e kordinatave të kulmeve të figurave.
Detyrë:
Jepet detyra 6, faqe 100 në libër.
179
Mësimi 64
FIGURAT SIMETRIKE NDAJ NJË DREJTËZE TË DHËNË
FIGURAT SIMETRIKE NDAJ NJË DREJTËZE TË DHËNË
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
4 T’i paraqesim në rrjetin koordinativ këto pika:
1 Plotësojmë vizatimin në mënyrë që figura e fituar të jetë simetrike ndaj drejtëzës së
dhënë.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 10
A(1, 1) F(8, 9) 9
ë
ris
drejtëza e simetrisë
8 et
B(9, 1) G(2, 9) sim
Fusha kurrikulare: Matematikë
C(7, 3)
7
6 e jtë
za
e
H(3, 7) dr
Lënda: Matematikë
D(8, 6) I (2, 6)
5
4
Shkalla e kurrikulës:
E(6, 7) J(3, 3) 2 Klasa:
3
2
III
Tema: Figurat gjeometrike. 1 • A 2 Vizatojmë figurën simetrike me figurën e dhënë në lidhje me drejtëzën e dhënë.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Rezultatet e të
5 Në rrjetin kordinativ nxënit
përcaktojmë tëpikat,
të gjitha temës:
shuma e koordinatave të të cilave është 8.
Ngjyros
8 figurën simetrikeAdhe (3 , 5)krijon figura
F( , ) ___ ___
simetrike.
7
6 B( , ) G( , )
___ ___ ___ __ _
drejtëza e simetrisë
6 Shkruajmë koordinatat e pikave të dhëna. Shkruajmë, pastaj, pikat që merren nga 6 6
kurrikulës:
pikat e dhëna, kur1.1,.5;
koordinatës2.2; 3.1
së parë 7.1.
të tyre ia shtojmë numrin 1. 5 5
drejtëza e simetrisë
4 4
10 B A`
C 3 3
9 A (2, 3) A’ (3, 3)
D
ASPEKTE SPECIFIKE TËB( , )
2 2
8
7 ___ ___ B’( ___ , ___ ) 1 1
B E A A`
___ ___
C’( ___ , ___ )
D’( ___ , ___ )
O 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
O
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
4 3 , ___
A( ___ 1 ) A`( ___ , ___ ) A( ___ , ___ ) A`( ___ , ___ )
3
A A’ E( ___ , ___ ) E’( ___ , ___ ) B( ___ , ___ ) B`( ___ , ___ ) B( ___ , ___ ) B`( ___ , ___ )
Njësia mësimore:
2
Figurat simetrike
F( , ) ndaj
F’(një
, drejtëze
) C( ___ , ___ ) C`( ___ , ___ ) C( ___ , ___ ) C`( ___ , ___ )
Mësojmë
Mësojmë
100 101
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore:
• Vizaton figurën simetrike ndaj drejtëzës së simetrisë.
• Vizaton pikat simetrike me pikat e dhëna në lidhje me drejtëzën simetrike duke ju caktuar
koordinatat e pikave.
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, ngjyrat, vizoret.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake:
Stuhi mendimesh
180
FIGURAT SIMETRIKE NDAJ NJË DREJTËZE TË DHËNË
FIGURAT SIMETRIKE NDAJ NJË DREJTËZE TË DHËNË Ndërtimi i njohurive:
1 Plotësojmë vizatimin në mënyrë që figura e fituar të jetë simetrike ndaj drejtëzës së
dhënë.
Përpunimi i përmbajtjes
Vizatim
ë
ris
drejtëza e simetrisë
et
sim
dr
ej
të
za
e
Detyra 1 - Nxënësit udhëzohen plotësojnë viza-
timin në mënyrë që figura e fituar të jetë si-
metrike ndaj drejtëzes së dhënë. Udhëzohen
2 Vizatojmë figurën simetrike me figurën e dhënë në lidhje me drejtëzën e dhënë. të fillojnë nga drejtëza e simetrise të plotësojnë
8 9 10 vizatimin. Përdoret vizorja. Kujdes të veçantë
ave është 8. duhet te shembulli i dytë për shkak të pozitës së
) pjerrët të figurës.
_) Detyra 2 është e natyrës së njëjtë me detyrën e
) mësipërmë, vetëm që kanë në fund për ta ngjyro-
) 3 Vizatojmë pikat simetrike me pikat e dhëna në lidhje me drejtëzën e dhënë. Kështu
formojmë një vijë të thyer të mbyllur me drejtëz simetrie.
sur figurën. Punohet vetëm një shembull.
10 10 C
9
E 9
B
Përforcimi:
8 8
7
C D 7
D E
Konsolidimi i të nxënit
A
drejtëza e simetrisë
rren nga 6
5
6
5
drejtëza e simetrisë Vizato- Formo
4 4
B A`
3 3
3, 3)
2 2 Nxënësit vizatojnë pikat simetrike me pikat e
___ , ___ ) 1
dhëna në lidhje me drejtëzen e dhënë. Pastaj do
1
A A`
__ , ___ ) O O
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
të shkruajnë koordinatat e pikave të caktuara.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
__ , ___ )
3 , ___
A( ___ 1 ) A`( ___ , ___ ) A( ___ , ___ ) A`( ___ , ___ )
__ , ___ ) B( ___ , ___ ) B`( ___ , ___ ) B( ___ , ___ ) B`( ___ , ___ ) Punohet shembulli 1.
C( ___ , ___ ) C`( ___ , ___ ) C( ___ , ___ ) C`( ___ , ___ )
___ , ___ )
Koordinata e pikave janë këto: A (3, 1) A’ (7, 1)
Mësojmë
D( ___ , ___ ) D`( ___ , ___ ) D( ___ , ___ ) D`( ___ , ___ )
__ , ___ )
2 , ___
E( ___ 9 ) 8 , ___
E`( ___ 9) E( ___ , ___ ) E`( ___ , ___ ) B (1, 3) B’ (9, 3)
101 C (1, 7) C’ (9.7)
D (3, 7) D’ (7,7)
E (3,9) E’ (8,9)
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për vizatimin e figurës dhe pikave në lidhje me drejtëzën e simetrisë dhe pikave të
dhëna simetrike duke ju caktuar koordinatat e tyre.
Detyrë:
Të punohet shembujt e mbetur të detyrave 2 dhe 3 në libër.
181
Mësimi 65
ZHVENDOSJA E FIGURAVE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Në rrjetin koordinativ janë dhënë trekëndëshat ABC dhe A`B`C`. Trekëndëshi A`B`C` 1 Përcakto
PLANIT TË ORËS MËSIMORE është marrë nga trekëndëshi ABC, kur atë e zhvendosim djathtas, paralel me shigjetën
e dhënë dhe në largësi sa është gjatësia e shigjetës.
3
Koordinatat e kulmeve të trekëndëshit
ABC janë: 8
2
Fusha kurrikulare: Matematikë 7 C C`
A( ___, ___ ), B( ___, ___ ), C( ___, ___ ).
6 1
Lënda: Matematikë Koordinatat e kulmeve të trekëndëshit
A`B`C` janë:
5
4
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III A`( ___, ___ ), B`( ___, ___ ), C`( ___, ___ ). 3
a
D C C`
3 Pikat e d
Kontributi në rezultatet e fushës së A B A` B`
P
kurrikulës: 1.1; 4.5; 2.2; 7.1
3 Të zhvendosim figurën sipas drejtimit të përcaktuar me shigjetën e dhënë.
ASPEKTE SPECIFIKE TË
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Mësojmë
102
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore:
• Shënon koordinatat e rubrikave të dhëna në rrjetin koordinativ dhe anasjelltas.
• Paraqet pikat në rrjetin koordinativ
• Bën zhvendosjen e figurave brenda rrjetit koordinativ
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe, art figurati
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Pjesa e parë e orës mund të shfrytëzohet për kontrollim të detyrave të shtëpisë nga figurat simetrike dhe
të ipet ndonjë sqarim shtesë.
Për mësuesin/en
182
ZHVENDOSJA E FIGURAVE Ndërtimi i njohurive:
1 Në rrjetin koordinativ janë dhënë trekëndëshat ABC dhe A`B`C`. Trekëndëshi A`B`C` Përpunimi i përmbajtjes
1 Përcaktoni pozitën e figurave në rrjetin koordinativ.
është marrë nga trekëndëshi ABC, kur atë e zhvendosim djathtas, paralel me shigjetën
e dhënë dhe në largësi sa është gjatësia e shigjetës.
( ___ , ___ ) ( ___ , ___ )
3
Koordinatat e kulmeve të trekëndëshit
ABC janë: 8 Në 2këtë fazë të orës paraqesim
( ,një ) skemë të
( rrje-
, ) ___ ___ ___ ___
C C`
A( ___, ___ ), B( ___, ___ ), C( ___, ___ ). 7
6
tit koordinativ
1
ku një trekëndësh
( , )
zhvendoset në
( , ) ___ ___ ___ ___
Koordinatat e kulmeve të trekëndëshit
A`B`C` janë:
5 anën e djathtë të tij duke mos( cndryshuar
, 2)
dimen-
( , ) ___ ___ ___ ___
4 a b c d e
A`( ___, ___ ), B`( ___, ___ ), C`( ___, ___ ). 3 sion por vetëm duke ndryshuar koordinatat në
Thuhet se:
2
1
A B A` B` atë rrjet koordinativ.
Trekëndëshi ABC është zhvendosur
paralelisht në trekëndëshin A`B`C`. 2 Shkruajmë koordinatat e pikave të dhëna në rrjetin koordinativ.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
6
B E A( ___ , ___ ) F( ___ , ___ )
2 Ta zhvendosim figurën e dhënë sipas drejtimit të dhënë me shigjetë. 5
Vërejmë se shigjeta është e orientuar djathtas, prandaj edhe zhvendosja e figurës bëhet D B( ___ , ___ ) G( ___ , ___ )
djathtas. Gjithashtu, gjatësia e shigjetës është sa gjatësia 15 njësi, prandaj largësia 4
e zhvendosjes së figurës është 15 njësi.
F C( ___ , ___ ) H( ___ , ___ )
ZHVENDOSJA
3 E FIGURAVE
C H
2 3 , ___
J 1 Në rrjetin koordinativ janë dhënë trekëndëshat ABC dheD( ___
A`B`C`. )
4Trekëndëshi J( ___ , ___ )
A`B`C` 1 Përcaktoni pozitën e
H 1 A
është marrë
G
nga trekëndëshi ABC, kur atë e zhvendosim djathtas, paralel me shigjetën
J e shigjetës.
e dhënë dhe në largësi sa është gjatësia E( ___ , ___ )
O 3
1 2
Koordinatat e kulmeve3të trekëndëshit
4 5 6 7 8
ABC janë: 8
G F E 2
7 C C`
A( ___, ___ ), B( ___, ___ ), C( ___, ___ ).
D C C`
Nga nxënësit kërkojmë që paraprakisht të
Koordinatat
3 Pikat eedhëna
kulmeve të trekëndëshit
6
me koordinata i paraqesim5 në rrjetin koordinativ.
1
A`B`C` janë:
identifikojnë koordinatat e trekëndëshit të
A B A` B` 4 a b c
A`( , ),
___ ___ `( 3),, Q),(2,
P B(1, ___ ___ C`(1), , R (8,
). 4), N3 (5, 0), T (6, 3), S (7, 1).
___ ___
parë
Thuhet se: dhe pastaj të identifikojnë
2
1
A B A`koordinatat B`
3 Të zhvendosim figurën sipas drejtimit të përcaktuar me shigjetën e dhënë.
eparalelisht
trekëndësisht
në trekëndëshin A`B`C`.të zhvendosur në mënyrë
Trekëndëshi ABC është zhvendosur
5
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
2 Shkruajmë koordinat
3 6
B
2 Tanë libërfigurën
zhvendosim ti zhvendosin
e dhënë sipas drejtimit figurat
2 e dhëna për 15
të dhënë me shigjetë. 5
Vërejmë se shigjeta është e orientuar djathtas, prandaj edhe zhvendosja e figurës bëhet D
Ushtrojmë
njësi nga ana e djathtë. 4
1
djathtas. Gjithashtu, gjatësia e shigjetës është sa gjatësia 15 njësi, prandaj largësia
Mësojmë
D C C`
3 Pikat e dhëna me ko
A B A` B`
Përforcimi: P (1, 3), Q (
Konsolidimi i të nxënit
3 Të zhvendosim figurën sipas drejtimit të përcaktuar me shigjetën e dhënë. 5
4
Në pjesën e mbetur të orës zgjidhet detyra 3 ku kërkohet zhvendosja e figurës së dhënë sipas drejtimit të 3
përcaktuar të shigjetës. 2
Nxënësit duhet të numërojnë se sa katrorë ështe e gjatë shigjeta dhe pastaj çdo pikë të figurës duhet ta 1
Mësojmë
102
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
183
Mësimi 66
ZHVENDOSJA E FIGURAVE
1
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Në rrjetin koordinativ janë dhënë trekëndëshat ABC dhe A`B`C`. Trekëndëshi A`B`C` 1 Përcaktoni pozitën e figurave në rrjetin koordinativ.
PLANIT TË ORËS
e dhënë dhe në largësi MËSIMORE
është marrë nga trekëndëshi ABC, kur atë e zhvendosim djathtas, paralel me shigjetën
sa është gjatësia e shigjetës.
( ___ , ___ ) ( ___ , ___ )
3
Koordinatat e kulmeve të trekëndëshit
ABC janë: 8 ( ___ , ___ ) ( ___ , ___ )
2
Fusha
A( kurrikulare:
C`
, ), B( , ), C( Matematikë 7 C
___ ___ ___ ___ , ). ___ ___
6 1 ( ___ , ___ ) ( ___ , ___ )
Lënda: Matematikë
Koordinatat
A`B`C` janë:
e kulmeve të trekëndëshit 5
c , ___
( ___ 2) ( ___ , ___ )
4
Shkalla
A`( , e ),kurrikulës:
B`( , ), C`( , 2).
___ ___ ___ ___ Klasa:
3 III
___ ___
a b c d e
Tema: Numrat
Thuhet se: natyrorë 2
1
A B A` B`
Trekëndëshi ABC është zhvendosur
paralelisht në trekëndëshin A`B`C`. 2 Shkruajmë koordinatat e pikave të dhëna në rrjetin koordinativ.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
kryesore tëGshkallës:
F I/1,2,7;
E II/3; III/1,4
D C C`
3 Pikat e dhëna me koordinata i paraqesim në rrjetin koordinativ.
Kontributi në rezultatet e fushës së
A B A` B`
P (1, 3), Q (2, 1), R (8, 4), N (5, 0), T (6, 3), S (7, 1).
kurrikulës: 1.1; 4.5; 2.2; 7.1
3 Të zhvendosim figurën sipas drejtimit të përcaktuar me shigjetën e dhënë. 5
ASPEKTE SPECIFIKE TË 4
Ushtrojmë
1
Mësojmë
Njësia mësimore:
A
Zhvendosja e figurave-Ushtrime
A`
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
102 103
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore:
• Shënon koordinatat e rubrikave të dhëna në rrjetin koordinativ dhe anasjelltas.
• Paraqet pikat në rrjetin koordinativ
• Bën zhvendosjen e figurave brenda rrjetit koordinativ
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe, art figurati
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Pjesa hyrëse e njësisë mësimore përdoret për përaktuar në përgjithësi lidhjet në rrjetin koordinativ,
pikat dhe figurat gjeometrike brenda tyre dhe koordinatat e pikave.
Detyra 1 është dhënë një rrjet koodinativ dhe kërkohet të përcaktohet pozita e secilës figurë brenda
Për mësuesin/en
rrjetit kordinativ.
184
ZHVENDOSJA E FIGURAVE
1 Në rrjetin koordinativ janë dhënë trekëndëshat ABC dhe A`B`C`. Trekëndëshi A`B`C`
është marrë nga trekëndëshi ABC, kur atë e zhvendosim djathtas, paralel me shigjetën
MATJA E GJATËSISË
1 Përcaktoni pozitën e figurave në rrjetin koordinativ.
D( ___ , ___ )
paralelisht në trekëndëshin A`B`C`.
2
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 të vogla të identifikojnë koordinatat e këtyre pi-
Shkruajmë koordinatat e pikave të dhëna në rrjetin koordinativ.
2
1 centimetër
1
2 Ta zhvendosim figurën e dhënë sipas drejtimit të dhënë me shigjetë.
kave.
1 cm B
6 1 centimetër = 1 cm
E
1 m = 100 cm
A( , ) F( , ) ___ ___ ___ ___
5
Vërejmë se shigjeta është
O e orientuar
1 2 djathtas,
3 4prandaj 6 zhvendosja e figurës bëhet
5 edhe D B( ___ , ___ ) G( ___ , ___ )
djathtas. Gjithashtu, gjatësia e shigjetës është sa gjatësia 15 njësi, prandaj largësia 4
e zhvendosjes së figurës është 15 njësi.
1 Shndërrojmë
3
metrat në centimetra
F dhe anasjellas. C( ___ , ___ ) H( ___ , ___ )
C H
5 Figurën e dhënë e zhvendosim paralelisht në drejtimin e përcaktuar me shigjetë, si 2
J 1 Am = 100 cm 4100
3 , ___
D( ___ ) cm =
J( 1
___m
, ___ )
në figurë. 1 G
H
J E( ___ , ___ )
D C 3m= O
cm 6m= cm 200 cm = m 300 cm = m
1 2 3 4 5 6 7 8
G F E 4m= cm 7m= cm 800 cm = m 700 cm = m
D C C`
Dhe
2 m fitojmë
= cm 9m= cm 400 cm = m 500 cm = m
A B A` B`
dhëna me5koordinata
8 m 3= Pikat e cm cm në900
m = i paraqesim rrjetincm =
koordinativ. m 600 cm = m
A` P (1, 3), Q (2, 1), R (8, 4), N (5, 0), T (6, 3), S (7, 1).
A B
2 Besa është e gjatë 1 m e 60 cm. Vala është 13 cm më e shkurtër. Sa është e gjatë Vala?
3 Të zhvendosim figurën sipas drejtimit të përcaktuar me shigjetën e dhënë. 5
Njehsojmë:
4
6 Shkruajmë koordinatat e kulmeve të figurës së dhënë. E zhvendosim atë paralelisht në drejtim Përgjigjja:
3
vertikal dhe poshtë për 5 katrorë dhe pastaj shkruajmë koordinatat e kulmeve të figurës së fituar.
2
9 3 Një dërrasë është prerë
1 në dy pjesë si në figurë.
Detyra
Sa ishte e 3 është
dërrasa rast i anasjelltë i detyrës numer 2
Ushtrojmë
F E
Mësojmë
Mësojmë
1 80 cm
A` B`
H( ___ , ___ ) H`( ___ , ___ )
Përgjigjja: 9 m 50 cm - 80 cm
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
104 105
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupe.
Detyrë:
185
Mësimi 67
MATJA E GJATËSISË
METRI DHE CENTIMETRI
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
4 Shkruajmë të gjitha pikat, prodhimi i koordinatave të të cilave është 6. I paraqesim pastaj Të kujtojmë:
ato në rrjetin koordinativ.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 6
Fusha kurrikulare:
B( , )
Matematikë
___ ___ 4
1 cm 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
C( , )
Lënda: Matematikë
___ ___ 3
D( , ) ___ ___ 2
1 centimetër
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III 1 1 cm 1 centimetër = 1 cm 1 m = 100 cm
Kontributi
A
në rezultatet
B
për kompetencat
A`
Njehsojmë:
6 Shkruajmë koordinatat e kulmeve të figurës së dhënë. E zhvendosim atë paralelisht në drejtim Përgjigjja:
Njësia mësimore: Metri dhe centimetri G( ___ , ___ ) G`( ___ , ___ )
Mësojmë
1 80 cm
A` B`
H( ___ , ___ ) H`( ___ , ___ )
Përgjigjja: 9 m 50 cm - 80 cm
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
104
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore: 105
• Emërton nënfishat dhe shumfishat e metrit;
• Përdor metrin dhe centimetrin si njësi matëse të gjatësisë;
• Kryen shndërrimet e nevojshme në detyrat e dhëna.
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Metër druri, komplet vizoresh, materjale të
ndryshme, mjete shkrimi, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Stuhi mendimesh
Kërkohet nga nxënësit të përmendin disa njësi të gjatësisë, duke u nxitur nga pyetjet:
- Si mendoni, cila njësi përdoret për:
1) gjatësinë e klasës?
Për mësuesin/en
186
MATJA E GJATËSISË
METRI DHE CENTIMETRI Ndërtimi i njohurive:
esim pastaj Të kujtojmë: Përpunimi i përmbajtjes / Realizimi
Veprimtari e drejtuar
Metri
Njehsojmë:
Mënyra e të shkruarit mund të bëhet në shumë
lisht në drejtim Përgjigjja: forma, por për momentin është e rëndësishme
gurës së fituar.
80 cm
H`( ___ , ___ )
Përgjigjja: 9 m 50 cm - 80 cm
Një dërrasë është prerë në dy pjesë si në figurë:
105
2m 35 cm 2m 90 cm
- Sa ishte e gjatë dërrasa para prerjes?
Pra, meqë madhësitë e dy copave të dërrasës janë të dhëna, atëherë, gjatësia e dërrasës para prerjes ka qenë
kur i mbledhim gjatësitë e këtyre dy copave:
2 m 35 cm + 2 m 90 cm = 5 m 25 cm.
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Vëzhgo – analizo – zbato
Kërkohet nga nxënësit që detyrën e fundit të përpiqen ta zgjidhin individualisht duke nxjerrur rezultatin e
kërkuar. Bëhet prezentimi i tyre para klasës duke përshkruar mënyrën e zgjidhjes së detyrës me fjalë. P.sh
9 m 50 cm – 80 cm = 950 cm – 80 cm = 870 cm ose 8 m e 70 cm.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për emërtimin e nënfishave dhe shumfishave të metrit, përdorimin e tyre për mat-
jen e gjatësisë dhe zgjidhjen e detyrave duke kryer shndërrimet e nevojshme.
Detyrë:
Jepen 2 detyra me fjalë lidhur me njësitë matëse.
Për mësuesin/en
187
Mësimi 68
DECIMETRI MILIMETR
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 dm
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Decimetri
3m= dm = cm 6m= dm = cm
Rezultatet e të nxënit të temës: 7m= dm = cm 4m= dm = cm
800 cm = dm = m 100 cm = dm = m
Kontributi në rezultatet për kompetencat 900 cm = dm = m 500 cm = dm = m
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.3; III,1,3,4.
3 100 cm = 1 m
Kontributi në rezultatet e fushës së 410 cm = m cm 269 cm = m cm 1 1 cm
2 100 m
Njësia mësimore: Decimetri 5 1m = 10 dm 10 dm = 1 m 1 dm = 10 cm
486 mm
Mësojmë
7 m 3 dm = dm 60 dm = m 70 dm = cm 379 mm
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore: 10 m 2 dm = dm 120 dm = m 90 dm = cm 827 mm
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Metër druri, komplet vizoresh, mjete
shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Marrëdhënjët pyetje- përgjigje
Pyeten nxënësit:
• Cila është njësia bazë e gjatësisë?
• Cilat janë nënfishat e metrit?
• Po shumëfishat cilat janë?
Për mësuesin/en
Përgjigjet e nxënësve shënohen në tabelë duke dhënë sqarimet e nevojshme duke theksuar lidhjen që ka
metri, decimetri dhe centimetri.
188
DECIMETRI MILIMETRI Ndërtimi i njohurive:
1 dm
Përpunimi i përmbajtjes / Realizimi
Decimetri 1 decimetër 1 milimetër
Shqyrtim i1përbashkët
dm 1 mm
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 dm 10 cm = 1 decimetër
10 cm = 1 dm
1 dm = 10 cm Kërkohet nga nxënësit të bëjnë hapjen 1 cm e gishatve
1 centimetër
1 m = 10 dm = 100 cm të dorës së tyre, dhe ju tregohet se distanca 1 cm = 10 mm
e ska-
1
jeve të gishtave
Me diagramin e mëposhtëmtëpotyre
e japimështë 10 cm.
lidhjen ndërmjet Sqarimet
milimetrit e
(mm), centimetrit
1 m = 10 dm = 100 cm
tilla prezentohen në tabelë.
(cm), decimetrit (dm) dhe metrit (m).
2
3 m = __ dm
100 mm = 1 dm
= __ cm
10 mm = 1 cm
6 m = __ dm __cm
5 1m = 10 dm 10 dm = 1 m 1 dm = 10 cm 7 m = __ dm = __ cm 4 m = __ dm __ cm
486 mm = dm cm mm 3 cm - 5 mm = cm mm
Mësojmë
Mësojmë
7 m 3 dm = dm 60 dm = m 70 dm = cm 379 mm = dm cm mm 6 cm - 4 mm = cm mm
10 m 2 dm = dm 120 dm = m 90 dm = cm Ngjashëm
827 mm = me
dm këtë
cm detyrë
mm janë edhe
2 cm - 8 mmdetyrat
= cm tjera
mm
Nxënësit punojnë me ushtrimet 2,3, dhe 4, faqe 106 në libër që kanë të bëjnë me shndërrimet. Më pas
diskutohen përgjigjet dhe korigjohen gabimet e bëra. Vlerësohen disa nxënës që kanë kryer detyrat saktë.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për saktësinë e krahasimit të njësive matëse dhe për kryerjen e shndërrimeve në
detyrat e dhëna.
Detyrë:
Jepet detyra 5, faqe 106.
189
Mësimi 69
DECIMETRI MILIMETRI
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 dm
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Decimetri 1 decimetër
1 dm
1 milimetër
1 mm
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Fusha kurrikulare:
1 dm 10Matematikë
cm = 1 decimetër
1 dm = 10 cm 1 cm
10 cm = 1 dm
Lënda: Matematikë 1 centimetër
1 m = 10 dm = 100 cm 1 cm = 10 mm
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
Me diagramin e mëposhtëm po e japim lidhjen ndërmjet milimetrit (mm), centimetrit
Tema:
1 1 m =Njësitë matëse
10 dm = 100 cm (cm), decimetrit (dm) dhe metrit (m).
Kontributi
4 1 m = 100 cmnë rezultatet
1 dm = 10 cm e fushës së 35 cm = mm 127 mm = cm mm 6 cm 5 mm = mm
48 cm = mm 426 mm = cm mm 1 cm 4 mm = mm
kurrikulës: 1.1; 4.5;
475 cm = m dm 2.4; cm 7.1 6 m 5 dm 7 cm = cm
507 cm = m dm cm 3 m 6 dm 8 cm = cm
2 100 mm = 1 dm 10 mm = 1 cm
5 1m = 10 dm 10 dm = 1 m 1 dm = 10 cm
ASPEKTE SPECIFIKE TË m 486 mm = dm cm mm 3 cm - 5 mm = cm mm
Mësojmë
Mësojmë
7 m 3 dm = dm 60 dm = 70 dm = cm 379 mm = dm cm mm 6 cm - 4 mm = cm mm
PLANIT
10 m 2 dm =TË ORËS
dm MËSIMORE
120 dm = m 90 dm = cm 827 mm = dm cm mm 2 cm - 8 mm = cm mm
106 107
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Ngjashëm si në orën e kluar edhe këtu mund të bëjmë një përsëritje si hyrje në mes të njësive matëse
Për mësuesin/en
të gjatësisë duke identifikuar nënfishat e saj të mësuar deri më tani si metri centimetri dhe decimetri.
190
MILIMETRI Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes
1 decimetër 1 milimetër
1 dm 1 mm
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Pjesën kryesore të kësaj orë e fillojmë me për-
10 cm 1 cm
1 centimetër
dorimin e vizores në mënyrë të detajuar, ku më-
1 cm = 10 mm simdhënësi/ja tregon raportin në mes të mili-
Me diagramin e mëposhtëm po e japim lidhjen ndërmjet milimetrit (mm), centimetrit metrit dhe centimetrit duke vizatuar në tabelë
(cm), decimetrit (dm) dhe metrit (m).
me anë të ilustrimit.
= cm • 1000
= cm • 100
1 mm • 10 1 cm • 10 1 dm • 10 1m
m= m • 100
m= m
2 100 mm = 1 dm 10 mm = 1 cm
= 10 cm
486 mm = dm cm mm 3 cm - 5 mm = cm mm
Mësimdhënësi/ja sqaron se për të kuptu-
Mësojmë
= cm 379 mm = dm cm mm 6 cm - 4 mm = cm mm
= cm 827 mm = dm cm mm 2 cm - 8 mm = cm mm ar më qartë nënfiishat, mund ti përdorim
107 edhe shkallët. Ku shkalla më e lartë e tregon
metrin ndërsa më e ulta milimetrin.
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Nxënësit zgjidhin detyrat 1 dhe 2 duke mbështetur në diagramin e mësipërm të sqaruar për nënfiasht e
metrit dhe milimetrit e kështu me radhe. Nxënësit punojnë nën ndihmën e mësimdhënësit dhe në formë
individuale.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Jepet detyra 5, faqe 106.
191
Mësimi 70
KILOMETR
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Plotësojmë tabelat.
9 m 67 cm + cm = 10 m 280 cm = m cm
fjalë në lidhje me gjatësinë. 650 m
480 m
4 Njehsojmë dhe plotësojmë.
945 m
Kontributi në rezultatet për kompetencat 6 dm + dm = 1 m 1 m - 3 dm = dm
755 m
27 cm + cm = 1 m 1 m - 28 cm = cm
kryesore të shkallës: I/1,2,7; II/3,13; II/1,3,4 65 cm + cm = 1 m 1 m - 49mm = cm
2 > = <
5 Njehsojmë dhe plotësojmë.
Kontributi në rezultatet e fushës së
615 mm + mm = 1 m 73 cm + mm = 8 dm
kurrikulës: 1.1; 4.5; 2.4; 7.1 328 mm + mm = 40 dm 60 mm + cm = 1 m
90 mm
Njësia mësimore: Milimetri - Ushtrime 108
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3a, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në pjesën e parë të orës mësimore nxënësit duhet të kujtojnë të gjitha njësitë e gjatsisë që kanë mësuarKILOMETRI
deri më tani. Metër, centimetër,
1 Plotësojmë tabelat. decimeter. Dhe në bazë të skemës së nënfishave plotësojnë tabelën.
Për mësuesin/en
m dm dm cm cm dm m cm
8 80 4 1 7
20 30 800 TI 100 m
70 STAR
100 2 6 4
9 500 100 100
300 m
192
2 Këmbejmë njësitë matëse.
400 m
420 cm = m cm 11 dm 6 cm = cm
546 cm = m cm 18 dm 7 cm = cm
837 cm = m cm 37 dm 42 cm = cm
MILIMETRI Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes
1 decimetër 1 milimetër
1 dm 1 mm
KILOMETRI
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Nxënësit në mënyrë individuale zgjidhin de-
1 Plotësojmë tabelat.
10 cm 1 cm
1 centimetër
tyrën 2, m
3dmdhe 4 dhe pas 10 minutave
dm cm cm dm
të zgjidhjes
m cm
1 cm = 10 mm në libër,ata
8 80 do ti 4ndërrojnë librat1 me shokun/
7
TI
20 30 70 800 STAR
Me diagramin e mëposhtëm po e japim lidhjen ndërmjet milimetrit (mm), centimetrit shoqen e100bankës 2për të kuptuar 6se a janë4 zgji-
9
detyrat e 500 100 100
(cm), decimetrit (dm) dhe metrit (m).
dhur saktë mëposhtë.
= cm • 1000 300 m
2 Këmbejmë njësitë matëse.
= cm • 100
420 cm = m cm 11 dm 6 cm = cm
1 mm • 10 1 cm • 10 1 dm • 10 1m 546 cm = m cm 18 dm 7 cm = cm
837 cm = m cm 37 dm 42 cm = cm
m= m • 100
m= m 3 Njehsojmë dhe plotësojmë.
6 m 40 cm + cm = 7 m 640 cm = m cm
3 m 72 cm + cm = 4 m 720 cm = m cm 1 Njehsojmë dhe
m cm 1 1 cm = 10 mm 9 m 67 cm + cm = 10 m 280 cm = m cm
650 m +
m cm
7 cm = mm 38 mm = cm mm 8 cm 3 mm = mm 480 m +
4 Njehsojmë dhe plotësojmë.
8 cm = mm 92 mm = cm mm 9 cm 8 mm = mm 945 m +
6 dm + dm = 1 m 1 m - 3 dm = dm
35 cm = mm 127 mm = cm mm 6 cm 5 mm = mm 755 m +
27 cm + cm = 1 m 1 m - 28 cm = cm
48 cm = mm 426 mm = cm mm 1 cm 4 mm = mm
= cm 65 cm + cm = 1 m 1 m - 49mm = cm
= cm
2 > = < ?
Përforcimi:
Njehsojmë dhe plotësojmë.
5
750 m
2 100 mm = 1 dm 10 mm = 1 cm
615 mm + mm = 1 m
= 10 cm
Konsolidimi i të nxënit73 cm + mm = 8 dm
800 m
486 mm = dm cm mm 3 cm - 5 mm = cm mm 328 mm + mm = 40 dm 60 mm + cm = 1 m
Mësojmë
= cm 379 mm = dm cm mm 6 cm - 4 mm = cm mm
= cm 827 mm = dm cm mm 2 cm - 8 mm = cm mm Nxënësit në mënyrë
6 Analizojmë, njehsojmë të pavarur zgjidhin detyrat 5
dhe plotësojmë. 3 Njehsojmë dhe
dhe 6 në libër.
20 mm mm 38 mm
220 km 18
Ushtrojmë
107
90 mm
108
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
193
Mësimi 71
KILOMETRI
1
ASPEKTE
Plotësojmë tabelat.
TË PËRGJITHSHME TË
PLANIT m dm TË ORËS MËSIMORE
dm cm cm dm m cm
8 80 4 1 7 700 m
20 30 800 TI 100 m
70 STAR
9 m 67 cm + cm = 10 m 280 cm = m cm
Kontributi në rezultatet për kompetencat 650 m + m = 1 km 1 km - m = 300 m
480 m + m = 1 km 1000 m = 1 km 1 km - m = 475 m
kryesore
4 Njehsojmë të
dhe shkallës:
plotësojmë. I.1,2,7; II.3; III,1,3,4. 945 m + m = 1 km 1 km - m = 225 m
6 dm + dm = 1 m 1 m - 3 dm = dm 1 km - m = 870 m
755 m + m = 1 km
27 cm + cm = 1 m 1 m - 28 cm = cm
Kontributi
65 cm +
në rezultatet e fushës 1sëm - 49mm =
cm = 1 m cm
kurrikulës: 1,1,4,5; 2.4; 7.1 2 > = < ?
5 Njehsojmë dhe plotësojmë.
750 m + 240 m 1000 m 1 km - 520 m 490 m
615 mm + mm = 1 m 73 cm + mm = 8 dm
800 m + 150 m 1000 m 1 km - 490 m 610 m
ASPEKTE
328 mm + SPECIFIKEmm = 40 dm TË 60 mm + cm = 1 m
6 PLANIT TË ORËS
Analizojmë, njehsojmë MËSIMORE
dhe plotësojmë. 3 Njehsojmë dhe plotësojmë.
20 mm mm 38 mm
220 km 180 km 350 km 125 km 350 km km
Ushtrojmë
Mësojmë
90 mm km 850 km
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Shirit gome me njësi matëse, mjete shkrimi,
shkumsa me ngjyra, fletorja e nxënësit, fletë A/4.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Përkujtohen shkurtimisht metri si jësi bazë për matjen e gjatësisë dhe nënfishat e tij. Pyeten nxënësit:
• Me cilën njësi matëse mund ta masim gjatësinë e koridorit të shkollës?
• Po rrugën nga Prishtina në Gjakovë me cilën njësi matëse e masim?
Për mësuesin/en
194
KILOMETRI Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes / Realizimi
m cm Shqyrtim i përbashkët
7 700 m
800 TI 100 m
STAR
600 m 800 m
4
100 200 m Udhëzohen nxënësit të shikojnë ilustrimin e
300 m
900 m 1000 m
1 km
paraqitur në faqe 109. Pra, këtu shihet qartë që
500 m
400 m nëse dëshirojmë të masim gjatësi të mëdha nuk
= cm
= cm na mjafton metri si njësi matëse.
= cm
mm = 8 dm
750 m + 240 m 1000 m 1 km - 520 m 490 m
1000 m = 1 km
800 m + 150 m 1000 m 1 km - 490 m 610 m
cm = 1 m
km 850 km
vendosen shenjat.
109 Rezultatet paraqiten para klasës, ku diskutohen
mënyrat e gjetjes së rezultateve të kërkuara.
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Vëzhgo- analizo - zbato
Në detyrën 3, në po të njëjtën faqe nxënësit vëzhgojnë skemat dhe përpiqen të gjejnë zgjidhjen sipas
njohurive të fituara deri tani.
Në rastin e parë duhet të mblidhen gjatësitë e dhëna, ndërsa në rastin e dytë, nga totali prej 850 km duhet
të zbritet shuma e 125 km dhe 350 km. Vlerësohen disa nga nxënësit.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për dallimin e njësive matëse , krahasimin e tyre dhe saktësinë në kryerjen e
shndërrimeve të duhura.
Detyrë:
Të masin gjatësinë e objekteve nga mjedisi që i rrethon.
195
Mësimi 72
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë dhe plotësojmë.
Lënda: Matematikë
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III 2 Bashkoji nga dy numra që të fitosh 1 km.
Kontributi në rezultatet e fushës së 4 Siëndrra u nis për në arën e gjyshit që ta ndihmojë atë në
kurrikulës: 1,1,4,5; 2.4; 7.1 vjeljen e mjedrave. Nga shtëpia ku banon ajo deri tek ara duhet të
kalojë 1 km. Nëse deri tash ajo ka kaluar 350 m të rrugës, edhe sa
duhet të kalojë ajo për të mbërritur në arë?
Njehsojmë:
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Mjete shkrimi, shkumsa me ngjyra, skeda
me njësi matëse, litar, kapëse, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shkathtësi për jetë.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Bëhet një përsëritje e shkurtër rreth matjeve që i kanë kryer në shtëpi. Prezentojnë veprimtarinë e kryer
dhe rezultatet e nxjerra.
Për mësuesin/en
Nxiten të përshkruajnë njësitë matëse të përdorura gjatë matjeve të gjatësisë së objekteve të ndryshme.
Bëhet një përmbledhje e gjithë asaj që kanë mësuar lidhur me nënfishat dhe shumëfishat e metrit dhe
shndërrimet e tyre.
196
1. Matematika 3. Shtëpia botuese Dukagjini, Prishtinë 2003-2020.
Ndërtimi i njohurive:
1 Njehsojmë dhe plotësojmë. Përpunimi i përmbajtjes / Realizimi
610 m + m = 1 km ___ m + 640 m = 1 km Shqyrtim i përbashkët
360 m + m = 1 km 1 km - m = 660 m
___ m + 50 m = 1 km
1 km - m = 750 m
Fillohet me detyrën e parë në libër faqe 110, e
cila është e ngjashme me detyrën e kaluar, pran-
2 Bashkoji nga dy numra që të fitosh 1 km.
daj nxënësit mund ta zgjidhin individualisht ose
160 m + 840 m = 1 km
+ në grupe, por sipas nevojës udhëzohen ata që
160 m 910 m 760 m 420 m 840 m 580 m 260 m 90 m kanë vështirësi.
880 m 840 m 550 m 740 m 160 m 240 m 450 m 120 m
Detyra e dytë kërkon fillimisht llogaritje, e më
pas lidhje me anë të vijave.
3 Njehsojmë.
Në këtë pjesë të orës punohet detyra e fundit faqe 110, ku nxënësit të pavarur kryejnë llogaritjet dhe
vendosin shenjat <, >, =.
Kjo detyrë mund të shërbejë për vlerësimin e nxënësve lidhur me njësitë matëse.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për përdorimin kilometrit , krahasimin e njësive matëse dhe saktësinë në kryerjen
e shndërrimeve të duhura.
Detyrë:
Jepet fletë punuese lidhur me njësitë matëse.
197
Mësimi 73
MBLEDHJA DHE ZBRITJA E NUMRAVE
TRESHIFRORË NË SHTYLLA
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË PA KALIM
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 1 Gjatë vitit, gjyshi ka kursyer 445 €, kurse gjyshja 234 €. Sa euro kanë kursyer ata së
bashku?
Lënda: Matematikë + Q Dh Nj
Përshkrimi:
5 Nj + 4 Nj = 9 Nj
4 4 5
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III + 2 3 4 4 Dj + 3 Dh = 7 Dh
Përgjigjja:
Rezultatet e të nxënit të temës: Gjatë mbledhjes së numrave treshifrorë, mbledhim njëshet me njëshe, dhjetëshet me
dhjetëshe dhe në fund qindëshet me qindëshe.
Përcakton vlerën e shprehjeve të përbëra Gjatë shkrimit dhe njehsimit është e nevojshme që saktësisht të shkruhen njëshet nën
njëshe, dhjetëshet nën dhjetëshe dhe qindëshet nën qindëshe.
numerike 2 Njehsojmë në tabelën e vendvlerave.
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
Kontributi në rezultatet për kompetencat 4 3 4 3 5 2 4 4 4 4 1 8
+ 2 3 3 + 5 2 3 + 3 2 5 + 3 7 1
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.3,14; III,1,3,4.
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
ASPEKTE SPECIFIKE TË burra, 112 gra dhe 214 fëmijë. Sa shikues ishin në teatrin e qytetit?
Q Dh Nj
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 1 2 3 1 2 3
3+2+4=
1 1 2 3 Nj + 2 Nj + 4 Nj = 9 Nj 1 1 2
+ 2 1 4 2 Dh + 1 Dh + 1 Dh = 4 Dh + 2 1 4 2+1+1=
Mësojmë
pa kalim Përgjigjja:
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: kartëmonedha, monedha metalike, mjete
shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Stuhi mendimesh
- Zbërthe në dy mënyra:
445 – 400 + 40 + 5
445 - 4 Q + 4Dh + 5 Nj
Mblidh në shtyllë: 445 + 234 =
198
MBLEDHJA DHE ZBRITJA E NUMRAVE
TRESHIFRORË NË SHTYLLA Ndërtimi i njohurive:
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË PA KALIM
Përpunimi i përmbajtjes
1 Gjatë vitit, gjyshi ka kursyer 445 €, kurse gjyshja 234 €. Sa euro kanë kursyer ata së
bashku? Shpjegim i përparuar
Qindëshet Dhjetëshet Njëshet
Njehsojmë në tabelën
e vendvlerave Në fillim u shpjegohet nxënësve për dy mënyrat e
mbledhjes së numrave treshifrorë.
Përshkrimi:
+ Q Dh Nj
5 Nj + 4 Nj = 9 Nj
4 4 5
+ 2 3 4 4 Dj + 3 Dh = 7 Dh Paraqitet me skicë:
6 7 9 6 7 9 4Q+2Q=6Q
mbledhja në rresht
Përgjigjja:
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësi vlerësohet për mbledhjen dhe zbritjen e parave deri në 1000 dhe shndërrimet nga eurot në
centa dhe anasjelltas.
Detyrë:
Detyrat 4, 6 dhe 7 në tekst.
Për mësuesin/en
199
Mësimi 74
MBLEDHJ
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë shumën në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj. 1 Një shito
dhe bleu
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Q Dh Nj Përshkrimi:
2 Nj + 3 Nj =
4 3 2 4 3 2 Qindë
+ 1 4 3 + 1 4 3 4
2 Njehsojm
Kontributi në rezultatet për kompetencat
Q
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.3; III,1,3,4. 3 Në klasat e para të një shkolle fillore mësojnë 105 nxënës, në të dytat 92 nxënës dhe
në klasat e treta 103 nxënës. Sa nxënës janë gjithsej në tri klasat?
+
Njehsojmë: Përgjigjja:
Kontributi në rezultatet e fushës së Q
kurrikulës: 1,1,4,5; 2.4; 7.1
+
ASPEKTE SPECIFIKE TË 4 Nxënësit e klasës së tretë organizuan një projekt për regjistrimin e banorëve të fshatit 3 Mund të
të tyre. Ata regjistruan se në fshat jetonin 312 burra, 326 gra dhe 211 fëmijë. Sa banorë
PLANIT TË ORËS MËSIMORE ishin gjithsej në fshatin e tyre? Q
Njehsojmë: Përgjigjja:
Ushtrojmë
+ 4
Njësia mësimore: Mbledhja e numrave pa kalim
( ushtrime)
10
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: mjete shkrimi, teksti i nxënësit, shkumsa
me ngjyra.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Nxitet një diskutim me nxënësit lidhur me mbledhjen e numrave treshifrorë në shtyllë pa kalim, me
metodat e mësuara në orën e kaluar.
Për mësuesin/en
Merret një shembull i mbledhjes së numrave duke vendosur në shtyllë numrat sipas klasave.
Fillohet me detyrën e parë në libër, ku nxënsit duhet të mbledhin numrat dhe të përshkruajnë mënnyrën
e mbledhjes: 432 Përshkrimi:
+143
200
Ndërtimi i njohurive:
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME NJË KALIM
1 Njehsojmë shumën në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj. Përpunimi i përmbajtjes
1 Një shitore e pajisjeve elektronike kishte ulje të çmimeve. Babai i Gurit përfitoi nga rasti
dhe bleu një kompjuter për 428 € dhe një televizor për 335 €. Sa euro shpenzoi ai?
Q Dh Nj Përshkrimi:
2 Nj + 3 Nj =
Shqyrtim i përbashkët
4 3 2 4 3 2 Qindëshet Dhjetëshet Njëshet Qindëshet Dhjetëshet Njëshet
+ 1 4 3 + 1 4 3 4 2 8 4 2 0
se duhet lexuar
Q Dh Nj
problemën
Përshkrimi:
dhe më pas të gjendet
zgjidhja.
4 2 Pra
8 kërkohet
8 Nj + 5 Nj = të
13 Njmbledhin
= 1 Dh + 3 NJ tre numra në
shkruajmë 3 në shtyllën Nj dhe
1 në shtyllën Dh.
2 Dh + 3 Dh + 1 Dh = 6 Dh
2 Njehsojmë shumën.
shtyllë. 1 13
+ 3 3 5
4Q+3Q=7Q
143 + 253 = ? 402 + 345 = 670 + 121 = 7 6 3
1 4 3
Duhet
Përgjigjja: pasur kujdes të vendosen njëshet nën
+ 2 5 3 + +
njëshe, dhjetëshet nën dhjetëshe dhe qindëshet
nën qindëshe.Pasi të njehsojnë shumën e tre
2 Njehsojmë shumën.
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
3 Në klasat e para të një shkolle fillore mësojnë 105 nxënës, në të dytat 92 nxënës dhe
në klasat e treta 103 nxënës. Sa nxënës janë gjithsej në tri klasat?
numrave 2 4 5kërkohet5 të6 7 shkruajnë
5 3 9përgjigjen
3 0 në
8
rubrikat
+ 4 3e 6zbarazëta
+ 4 në
2 3libër. + 2 4 8 + 4 7 6
Njehsojmë: Përgjigjja:
Shkëmbejnë Q Dh Nj
në dyshe
Q Dh Nj
zgjidhjet dhe krahasojnë
Q Dh Nj Q Dh Nj
me shokun 5 7 2 e bankës.
3 0 6 7 4 8 4 5 7
+ 1 1 9 + 5 8 5 + 1 3 4 + 3 2 5
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
4 Nxënësit e klasës së tretë organizuan një projekt për regjistrimin e banorëve të fshatit 3 Mund të mbledhim edhe më shumë se dy numra.
të tyre. Ata regjistruan se në fshat jetonin 312 burra, 326 gra dhe 211 fëmijë. Sa banorë
ishin gjithsej në fshatin e tyre?
Veprimtari e pavarur
Q Dh Nj
3 2 7
Q Dh Nj
3 1 9
Njehsojmë: Përgjigjja: 1 3 5 3 2 7 1 3 8 3 1 9
Ushtrojmë
+ 4 0 9 1 3 5 + 4 3 8 1 3 8
Në fletoret e tyre zgjidhin këto detyra + 4 duke
Mësojmë
2 21 + 4 0 9 3 8
shpjeguar rrugën që kanë ndjekur gjatë zgjidhjes:
8 7 1
10 11
135 Rrugët:
+ 123 1. Vendosen në shtyllë sipas rendeve.
42 2. Mblidhen rendet duke filluar nga njëshet dhe vendosen në shtyllë të
rradhitura njëra pas tjetrës.
3. Mblidhen shumat e rendeve në shtyllë dhe jepen përgjigje.
U jepen nxënësve 5 detyra të ngjashme dhe u kërkohet të argumentojnë zgjidhjen. Në fund vlerësohen
disa nxënës.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për saktësinë në mbledhjen në shtyllë, vendosjen e numrave sipas rendeve dhe
argumentimin e mbledhjes s numrave.
Detyrë:
Për mësuesin/en
201
Mësimi 75
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME NJË KALIM
1 ASPEKTE
Njehsojmë shumën TË PËRGJITHSHME
në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj. TË 1 Një shitore e pajisjeve elektronike kishte ulje të çmimeve. Babai i Gurit përfitoi nga rasti
dhe bleu një kompjuter për 428 € dhe një televizor për 335 €. Sa euro shpenzoi ai?
PLANIT
Q Dh Nj TË ORËS MËSIMORE
Përshkrimi:
2 Nj + 3 Nj =
4 3 2 4 3 2 Qindëshet Dhjetëshet Njëshet Qindëshet Dhjetëshet Njëshet
+ 1 4 3 + 1 4 3 4 2 8 4 2 0
Shkalla
+ 2 1e5kurrikulës: 2 Klasa:+ III
2 1 5 7 6 3
2 Njehsojmë shumën. + 3 3 5 2 Dh + 3 Dh + 1 Dh = 6 Dh
Rezultatet e të nxënit të temës: 1 13 4Q+3Q=7Q
Demostron shkathtësi
143 + 253 = ?
dhe shprehi për 670
402 + 345 =
zgjidhje
+ 121 =
të 7 6 3
1 4 3
detyrave
+ 2 5 3 + +
Përgjigjja:
2 Njehsojmë shumën.
Kontributi në rezultatet për kompetencat
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.3; III,1,3,4.
3 Në klasat e para të një shkolle fillore mësojnë 105 nxënës, në të dytat 92 nxënës dhe
në klasat e treta 103 nxënës. Sa nxënës janë gjithsej në tri klasat? 2 4 5 5 6 7 5 3 9 3 0 8
+ 4 3 6 + 4 2 3 + 2 4 8 + 4 7 6
Njehsojmë: Përgjigjja:
Kontributi në rezultatet e fushës së Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
kurrikulës: 1,1,4,5; 2.4; 7.1 5 7 2 3 0 6 7 4 8 4 5 7
+ 1 1 9 + 5 8 5 + 1 3 4 + 3 2 5
ASPEKTE SPECIFIKE TË
4 Nxënësit e klasës së tretë organizuan një projekt për regjistrimin e banorëve të fshatit 3 Mund të mbledhim edhe më shumë se dy numra.
të tyre. Ata regjistruan se në fshat jetonin 312 burra, 326 gra dhe 211 fëmijë. Sa banorë
PLANIT TË ORËS
ishin gjithsej në fshatin e tyre? MËSIMORE Q Dh Nj
3 2 7
Q Dh Nj
3 1 9
Njehsojmë: Përgjigjja: 1 3 5 3 2 7 1 3 8 3 1 9
Ushtrojmë
+ 4 0 9 1 3 5 + 4 3 8 1 3 8
Njësia mësimore: Mbledhja e numrave treshifrorë
Mësojmë
2 21 + 4 0 9 + 4 3 8
në shtylla me një kalim 8 7 1
10 11
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: kartëmonedha, monedha metalike, mjete
shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Stuhi mendimesh
Merret problema nr.1 e librit, dhe zgjidhet së bashku me nxënësit duke kaluar hapat.
1. Cilat janë të dhënat?
Për mësuesin/en
- Sa kushtoi komjuteri?
- Sa kushtoi televizori?
2. Cilat janë të panjohurat e problemës?
- Sa euro shpenzoi babai i Gurit?
202
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME NJË KALIM Ndërtimi i njohurive:
1 Një shitore e pajisjeve elektronike kishte ulje të çmimeve. Babai i Gurit përfitoi nga rasti
dhe bleu një kompjuter për 428 € dhe një televizor për 335 €. Sa euro shpenzoi ai?
Përpunimi i përmbajtjes
Shqyrtim i përbashkët
Qindëshet Dhjetëshet Njëshet Qindëshet Dhjetëshet Njëshet
4 2 8 4 2 0
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
nxënës dhe
2 4 5 5 6 7 5 3 9 3 0 8 numrave kërkohet të shkruajnë përgjigjen në
+ 4 3 6 + 4 2 3 + 2 4 8 + 4 7 6 rubrikat e zbarazëta në libër.
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
Shkëmbejnë në dyshe zgjidhjet dhe krahasojnë
5 7 2 3 0 6 7 4 8 4 5 7 me shokun e bankës.
+ 1 1 9 + 5 8 5 + 1 3 4 + 3 2 5
Përforcimi:
ëve të fshatit
ë. Sa banorë
3 Mund të mbledhim edhe më shumë se dy numra.
Konsolidimi i të nxënit
Q Dh Nj
3 2 7
Q Dh Nj
3 1 9
Veprimtari e pavarur
1 3 5 3 2 7 1 3 8 3 1 9
+ 4 0 9 1 3 5 + 4 3 8 1 3 8
Në fletoret e tyre zgjidhin këto detyra duke
Mësojmë
2 21 + 4 0 9 + 4 3 8
8 7 1 shpjeguar rrugën që kanë ndjekur gjatë zgjidhjes:
11
135 Rrugët:
+ 123 1. Vendosen në shtyllë sipas rendeve.
42 2. Mblidhen rendet duke filluar nga njëshet dhe vendosen në shtyllë të
rradhitura njëra pas tjetrës.
3. Mblidhen shumat e rendeve në shtyllë dhe jepen përgjigje.
U jepen nxënësve 5 detyra të ngjashme dhe u kërkohet të argumentojnë zgjidhjen. Në fund vlerësohen
disa nxënës.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për saktësinë në mbledhjen në shtyllë, vendosjen e numrave sipas rendeve dhe
argumentimin e mbledhjes s numrave.
Detyrë:
Për mësuesin/en
203
Mësimi 76
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
4 Erindi dhe gjyshi i tij do të udhëtojnë për në Londër. Një biletë avioni për Londër kushton 1 Njehsojmë shumën në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj.
375 € për të rritur dhe 243 € për fëmijë. Sa duhet të paguajnë ata për udhëtim?
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Q Dh Nj
1 5 8
Përshkrimi:
Qindëshet Dhjetëshet Njëshet Qindëshet Dhjetëshet Njëshet 8 Nj + 7 Nj =
3 7 5 3 0 5 + 1 2 7 1 5 8
+ 1 2 7
Fusha kurrikulare: Matematikë
Lënda:
+
2
Matematikë
4 3
+
3 1 3
Q Dh Nj
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa:6III 1 8
5 7 9 Përshkrimi:
+ 2 1 4 5 7 9
Tema: Numrat natyrorë + 2 1 4
Q Dh Nj
Përshkrimi:
3 7 5
Rezultatet
+ 2 4 3 e të nxënit të temës:
5 Nj + 3 Nj = 8 Nj
7 Dh + 4 Dh = 11 Dh = 1 Q + 1 Dh
shkruajmë 1 në shtyllën Dh dhe
1 11 1 në shtyllën Q.
Demostron
6 1 8 shkathtësi
3 Q + 2 Qdhe
+ 1 Q =shprehi
6Q për zgjidhje të 2 Mund të mbledhim edhe më tepër se dy numra.
detyrave 3 3 3 1 1 5
Përgjigjja: 3 1 3 1 2 5 2 1 5 2 6 7
2 5 6 3 6 1 0 4 7
+ 4 2 2 + + 1 0 6
Kontributi në rezultatet për kompetencat + 2 0 4 2 5
kryesore të shkallës:
5 Njehsojmë shumën I.1,2,7; II.3; III,1,3,4
në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj.
3 Nga arka e sallës së koncerteve në mëngjes janë shitur 143 bileta. Para fillimit të
koncertit u shitën edhe 138 biletat e mbetura. Sa ulëse janë në sallën e koncerteve?
Kontributi në rezultatet e fushës së
Q Dh Nj Q Dh Nj
Njehsojmë: Përgjigjja:
4 8 2 3 8 2
kurrikulës:
+ 2 9 5 1,1,4,5;
4 8 2.4;
2 7.1 + 3 9 5 3 8 2
1 17 + 2 9 5 + 3 9 5
ASPEKTE SPECIFIKE TË Q Dh Nj 4 Muratori, ditën e parë vendosi në mur 243 tulla, ditën e dytë 303 dhe ditën e tretë 129
tulla. Sa tulla vendosi muratori në mur për tri ditë?
PLANIT
Q Dh Nj
1 8 2
TË ORËS MËSIMORE
1 8 0
3 6 2 1 8 0
2 9 1 1 8 2 1 6 3 3 6 2 Njehsojmë: Përgjigjja:
Ushtrojmë
+ 3 7 4 2 9 1 + 1 8 4 1 6 3
Njësia mësimore: Mbledhja e numrave treshifrorë
Mësojmë
+ 3 7 4 + 1 8 4
në shtylla me një kalim ( Ushtrime )
12 13
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: kartëmonedha, monedha metalike, mjete
shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Diskutohet rreth mbledhjes së numrave në shtyllë me kalim. Parqitet para nxënësve në ekran detyra 1,
në faqen 13, ku kërkohet të njehsojnë shumën e numrave në tabelësn e vendvlerave dhe jashtë saj.p.sh:
Për mësuesin/en
158 Përshkrimi:
+127
285
204
Ndërtimi i njohurive:
Londër kushton
hëtim?
1 Njehsojmë shumën në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj. Përpunimi i përmbajtjes
Q Dh Nj
1 5 8
Përshkrimi: Shqyrtim i përbashkët
et Njëshet 8 Nj + 7 Nj =
5 + 1 2 7 1 5 8
+ 1 2 7
Detyra e dytë ka të bëjë me mbledhjen e numrave
3
Q Dh Nj
në shtylla. Duke e ditur që detyra të ngjashme kanë
8
5 7 9 Përshkrimi:
pasur edhe më herët nuk pritet të kenë vështirësi
+ 2 1 4 5 7 9
+ 2 1 4
në këtë drejtim. Duhet pasur kujdes se duhet të
mbledhin katër numra.
shtyllën Dh dhe
2 Mund të mbledhim edhe më tepër se dy numra.
Detyra e tretë është detyrë logjike, ku së pari duhet
3 3 3 1 1 5 të lëxohet, të analizohet e pastaj të mblidhen
3 1 3 1 2 5 2 1 5 2 6 7
2 5 6 3 6 1 0 4 7 numrat në shtyllë dhe të jepet përgjigje me shkrim.
+ 4 2 2 + 2 0 4 + 2 5 + 1 0 6
Kërkohet nga nxënësit të shkruajnë të dhënat
fillimisht pastaj të lgjejnë zgjidhjen.
3 Nga arka e sallës së koncerteve në mëngjes janë shitur 143 bileta. Para fillimit të
koncertit u shitën edhe 138 biletat e mbetura. Sa ulëse janë në sallën e koncerteve?
Diskutohen në grup, pastaj përfaqësuesi i grupit
Njehsojmë: Përgjigjja:
3 8 2 shpjegon përgjigjen e dhënë para klasës.
+ 3 9 5
4 Muratori, ditën e parë vendosi në mur 243 tulla, ditën e dytë 303 dhe ditën e tretë 129
tulla. Sa tulla vendosi muratori në mur për tri ditë? Përforcimi:
1
3
8
6
0
2 Njehsojmë: Përgjigjja:
Konsolidimi i të nxënit
Veprimtari e pavarur
Ushtrojmë
1 6 3
+ 1 8 4
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për mbledhjen e numarve me kalim, vendosjen e tyre në shtyllë dhe zgjidhjen e
problemave logjike.
Detyrë:
Jepet Fletë punuese me detyra të ngjashme.
Për mësuesin/en
205
Mësimi 77
MBLEDHJ
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 5 Në një ndeshje basketbolli ishin 653 tifozë të ekipit vendës dhe 275 tifozë 1 Bujku kis
se nga nj
të ekipit mysafir. Sa tifozë ishin në ndeshjen e basketbollit?
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 265 kg gr
Njehsojmë: Përgjigjja:
+
Njësia mësimore: Mbledhja e numrave treshifrorë
në shtylla me një kalim ( Ushtrime ) 4 8
14
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: kartëmonedha, monedha metalike, mjete
shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Parqitet në ekran detyra e parë në faqe 14, ku fillimisht nga një nxënës lexohet problema e pastaj pyeten
nxënësit se çfarë kërkohet të gjejnë.
Për mësuesin/en
Shënojnë të dhënat në fletoret e tyre, mbledhin në shtyllë e më pas shënojnë përgjigjen në libër. Pyeten
nxënësit:
- Si veproni kur keni kalim të dhjetës?
206
Ndërtimi i njohurive:
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME DY KALIME
5 Në një ndeshje basketbolli ishin 653 tifozë të ekipit vendës dhe 275 tifozë 1 Përpunimi i përmbajtjes
Bujku kishte mbjellë me grurë dy ara. Pas korrjeve, ai regjistroi
se nga njëra arë kishte marrë 587 kg grurë, kurse nga ara tjetër
të ekipit mysafir. Sa tifozë ishin në ndeshjen e basketbollit?
Shqyrtim i përbashkët
265 kg grurë. Sa kilogramë grurë mori ai gjithsej?
Njehsojmë: Përgjigjja:
Detyra
2 Njehsojmë 7 ështëe vendvlerave.
në tabelat e natyrës pak më ndryshe, sepse
7 Njehsojmë dhe plotësojmë. këtu mungojnë
Q Dh Nj
disa
Q Dh Nj
prej shifrave,
Q Dh Nj
qoftë te
Q Dh Nj
+ 2 5 6 1 8 9 + 3 9 8 2 9 7
Mësojmë
+ 2 5 6 + 3 9 8
4 8 Në pjesën e fundit të orës u shpjegohet nxënësve
se ç’është trekëndëshi magjik.
14 15
Trekëndëshi në të cilin shuma e numrave në secilën brinjë është e njëjtë quhet trekëndësh magjik. Vetë
shuma paraqet numrin magjik.
Ndahet klasa në katër grupe, në secilin grup e shpërndahen trekëndëshat magjik, ku kërkohet nga nxënësit
të përpiqen të gjejnë zgjidhjen e duhur.Organizohet një garë në mes grupeve dhe secili përfaqësues i grupit
shpjegon mënyrën e gjetjes së zgjidhjes.
Në fund plotësojnë trekëndëshat magjik në libër . Krahasojnë me shokun e bankës dhe vlerësohen me notë
për saktësinë në plotësimin e trekëndëshit magjik.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për mbledhjen e numarve me kalim, vendosjen e tyre në shtyllë dhe plotësimin e
trekëndëshit magjik.
Detyrë:
Jepet Fletë punuese me trekëndësha magjik.
Për mësuesin/en
207
Mësimi 78
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME DY KALIME
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
5 Në një ndeshje basketbolli ishin 653 tifozë të ekipit vendës dhe 275 tifozë 1 Bujku kishte mbjellë me grurë dy ara. Pas korrjeve, ai regjistroi
se nga njëra arë kishte marrë 587 kg grurë, kurse nga ara tjetër
të ekipit mysafir. Sa tifozë ishin në ndeshjen e basketbollit?
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 265 kg grurë. Sa kilogramë grurë mori ai gjithsej?
Njehsojmë: Përgjigjja:
Rezultatet
Njehsojmë: e të nxënit të temës:
Njehsojmë:
Përgjigjja:
Demostron+shkathtësi dhe shprehi për zgjidhje të
+
detyrave
2 Njehsojmë në tabelat e vendvlerave.
Kontributi
7 Njehsojmë dhenë rezultatet për kompetencat
plotësojmë.
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
kryesore 9 6të shkallës:8 I.1,2,7;
4 9II.3;
5 III,1,3,4.
5 1 4 1 3 6 4 4 7 8 6 4 7 2 8 6
+ 5 7 8 + 2 5 9 + 2 8 5 + 3 4 7
+ 2 5 + 5 2 + +1 9 + 9 5
6 8 8 3 6 5 2 9 5 7 6 0
Kontributi në rezultatet e fushës së
kurrikulës:
8 Pak zbavitje!
1,1,4,5; 2.4; 7.1
Trekëndëshi i madh dhe ai i vogël kanë të njëjtin numër magjik. Plotësojmë fushat e zbrazëta.
3 Mund të mbledhim edhe më shumë se dy numra.
1 Trekëndëshi në të cilin shuma e
numrave në secilën brinjë është
9
ASPEKTE SPECIFIKE TË e njëjtë quhet trekëndësh magjik.
Vetë shuma paraqet numrin magjik. Q Dh Nj Q Dh Nj
PLANIT
7
TË ORËS MËSIMORE
11 10
1
2
6
7
7
8 1 6 7
9 9
1 8 9 9 9
3
12 27
1 8 9 2 7 8 2 9 7 1 8 9
Ushtrojmë
+ 2 5 6 1 8 9 + 3 9 8 2 9 7
Njësia mësimore: Mbledhja e numrave treshifrorë
Mësojmë
+ 2 5 6 + 3 9 8
me dy
4
kalime 8
14 15
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Lexohet detyra 1, faqe 15: Bujku kishte mbjellë me grurë dy arra. Pas korrjeve, ai regjistroi se nga njëar
arë kishte marrë 587 kg grurë, kurse nga ara tjetër 265 kg grurë. Sa kilogramë grurë mori ai gjithsej?
Për mësuesin/en
Nxiten nxënësit që këto të dhëna t’i mbledhin në shtyllë sipas udhëzimeve nga orët e kaluara.
Nxjerret një nxënës në tabelë dhe përshkruan mënyrën e mbledhjes në shtyllë me dy kalime, më pas
formulojnë përgjigjen e duhur në libër.
208
MBLEDHJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME DY KALIME Ndërtimi i njohurive:
1 Bujku kishte mbjellë me grurë dy ara. Pas korrjeve, ai regjistroi
se nga njëra arë kishte marrë 587 kg grurë, kurse nga ara tjetër
Përpunimi i përmbajtjes
265 kg grurë. Sa kilogramë grurë mori ai gjithsej? Shqyrtim i përbashkët
7 + 5 = 12
8 + 6 + 1 = 15
5+2+1=8 Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
Fillohet me detyrën e dytë e cila poashtu
5 8 7 5 8 7 5 8 7 përmban shembuj, dhe secili prej tyre ka nga dy
2 6 5 2 6 5
+ 1 12 + 1 15
2 6
+ 1
5
kalime, prandaj, gjatë zgjidhjes së tyre duhet të
që ndodhen
5. 2 5 2 8 5 2 jepen sqarimet e nevojshme. Këto sqarime janë
domethënëse dhe duhet të kërkojmë nga nxënësit
edhe të argumentojnë mënyrën e zgjidhjes.
Përgjigjja:
Q Dh Nj Q Dh Nj
Përforcimi:
1 6 7 9 9 Konsolidimi i të nxënit
2 7 8 1 6 7 1 8 9 9 9
10
1 8 9 2 7 8 2 9 7 1 8 9
Lojë me numra
+ 2 5 6 1 8 9 + 3 9 8 2 9 7
Mësojmë
+ 2 5 6 + 3 9 8
8 Kërkohet nga nxënësit të formojnë numra
15
treshifrorë me numra magnetikë. Secili grup
duhet të krijojë nga 4 detyra me mbledhje në
shtyllë. Përfaqësuesi i grupit mbikqyr punën e
grupit dhe sigurohet se të gjithë kanë përfunduar detyrat.
Me anë të teknikës “ Lapsat në mes” , zgjedhet nga një nxënës i secilit grup për prezentim të punës së
grupit. Fiton grupi i cili ka mbledhur saktë dhe në kohë të duhur detyrat.
Vihet theksi te formulimi i drejtë i përgjigjes dhe ndjekja e hapave të duhur. Nxënësit vlerësohen me notë
për mbledhjen e saktë të numrave treshifrorë.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për mbledhjen e numarve me kalim, vendosjen e tyre në shtyllë dhe shpjegimin e
rrugës që duhet të ndjekin.
Detyrë:
Jepet Fletë punuese me detyra të ngjashme.
209
Mësimi 79
ZBRITJA E
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Shkruajmë shifrat që mungojnë. 1 Një sem
e ambien
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 5 2 9 7 9 7 7 2 8 9 paraqitu
paraqitu
+ 2 6 +3 +5 7 +2 5 +
3 3 5 4 4 7 22 53 9 3 5 Q
Nga nu
Kontributi në rezultatet për kompetencat për 5 m
Shpreh
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.3; III,1,3,4. 3 Formulojmë pyetjen, njehsojmë dhe shkruajmë përgjigjen. 898
Në bibliotekën e shkollës janë 3 rafte me libra për fëmijë. Në raftin e parë janë 219 Njehso
libra, në të dytin 96 libra më shumë se në raftin e parë dhe në të tretin janë 188
Kontributi në rezultatet e fushës së libra.
Njehsojmë: Përgjigjja: 4
3 Njehsojm
ASPEKTE SPECIFIKE TË 6
- 4
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 2. Pyetja: 2
Prova
Njehsojmë: Përgjigjja:
2
Ushtrojmë
me dy kalime ( Ushtrime)
16
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: numra magnetikë, kartëmonedha, moned-
ha metalike, mjete shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Pyetje- përgjigje Jepet numri: 975
210
Ndërtimi i njohurive:
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË PA PRISHJE TË DHJETËSHES
1 Shkruajmë shifrat që mungojnë. 1 Përpunimi i përmbajtjes
Një seminar i organizuar për nxënësit e shkollave fillore do të trajtojë dy tema: Mbrojtjen
e ambientit dhe Sigurinë në trafik. Për të ndjekur mësimet për mbrojtje të ambientit janë
5 2 9 7 9 7 7 2 8 9 Shqyrtim i përbashkët
paraqitur 956 nxënës, kurse për sigurinë në trafik 132 nxënës më pak. Sa nxënës janë
paraqitur për të ndjekur mësimet për sigurinë në trafik?
+ 2 6 +3 +5 7 +2 5 +
Përshkrimi: Çdoherë bëjmë provën:
3 3 5 4 4 7 22 53 9 3 5 Q Dh Nj
Udhëzohen
9 5 6 nxënësit të vëzhgojnë
6 Nj - 2 Nj = 4 Nj 9 5 6 detyrën
8 2 e4 parë
3 6 6 9 8 6 - 1 3 2 5 Dh - 3 Dh = 2 Dh - 1 3 2 + 1 3 2
+3 9 8 +2 7 + 1 8 + 5 9 + 5 4 8
në faqe 8 2 416, e cila
9Q-1Q=8Q kërkon të plotësohen rubrikat e
8 5 5 7 3 5 2 7 3 6 7 4 zbrazëta
Përgjigjja: me numrat që mungojnë.
2 Njehsojmë.
2 Fqinji dëshiron ta ndërrojë mbulojën e shtëpisë. Pasi i numëroi tjegullat, ai erdhi në 5 2
përfundim se në anën e majtë ishin 369 tjegulla, kurse në të djathtën 454 tjegulla.
Sa tjegulla ishin gjithsej? 2 6
Q Dh Nj
4 2 4
Q Dh Nj
8 6 4
Q Dh Nj
9 8 5
Q Dh Nj
8 8 8
Njehsojmë:
3- 1 31 3 - 5 2 3 - 7 4 2 - 6 6 6
3 6 9 Përgjigjja: 3 1 1
+ 4 5 4
çfarë
për 5 shifre duhet
numri 380.vendosur
Nga numri 898 zbresim numrin që është
më i vogël se nëngavendin
numri 658. e njësheve
Ndryshimin e numrave 773 dhe 451 e
zbresim
+ 4 7 7
Mësojmë
+ + +
Në mënyrë të ngjashme veprohet edhe me tabelat
tjera.
16 Përforcimi: 17
Konsolidimi i të nxënit
Shqyrtim i përbashkët
Kalohet te detyra nr2, në të njëjtën faqe, e cila kërkon që të bëjë mbledhjen e dy numrave treshifrorë, e që
në fakt realizohet me dy kalime..
Detyra 3, si detyrë logjike, përveç që kërkon mbledhjen e numrave treshifrorë me dy kalime, kërkon edhe
dy mënyra të ndryshme të formulimit:
Mënyra e parë është:
Mbledhori i parë : 219 + ( 219 + 96) = 219 + 315 = 534 534
Mbledhori i dytë: 188 + 188
Mënyra e dytë: mbledhori i parë ( 219); mbledhori i dytë ( 315); mbledhori i tretë ( 188)
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për mbledhjen e numarve me dy kalime dhe plotësimin e rubrikave me numrat
që mungojnë.
Detyrë:
Jepet Fletë punuese me detyra të ngjashme.
Për mësuesin/en
211
Mësimi 80
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË PA PRISHJE TË DHJETËSHES
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Shkruajmë shifrat që mungojnë. 1 Një seminar i organizuar për nxënësit e shkollave fillore do të trajtojë dy tema: Mbrojtjen
e ambientit dhe Sigurinë në trafik. Për të ndjekur mësimet për mbrojtje të ambientit janë
PLANIT
5 2 TË ORËS
9 7 MËSIMORE
9 7 7 2 8 9 paraqitur 956 nxënës, kurse për sigurinë në trafik 132 nxënës më pak. Sa nxënës janë
paraqitur për të ndjekur mësimet për sigurinë në trafik?
+ 2 6 +3 +5 7 +2 5 +
Përshkrimi: Çdoherë bëjmë provën:
3 3 5 4 4 7 22 53 9 3 5 Q Dh Nj
6 Nj - 2 Nj = 4 Nj
Fusha kurrikulare: 3 6
Matematikë
6 9 6
9 5 6
- 1 3 2 5 Dh - 3 Dh = 2 Dh
9 5 6
- 1 3 2
8 2 4
+ 1 3 2
8
Lënda:
+ 3 Matematikë
9 8 +2 7 + 1 8 + 5 9 + 5 4 8 8 2 4 9Q-1Q=8Q
Shkalla8 5e 5kurrikulës:
7 3
2 Klasa:
5 2
III
7 3 6 7 4
Përgjigjja:
Nga numri 898 zbresim numrin që është Ndryshimin e numrave 773 dhe 451 e
Kontributi në rezultatet për kompetencat për 5 më i vogël se numri 380. zbresim nga numri 658.
Shprehja numerike: Shprehja numerike:
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.3; III,1,3,4.
3 Formulojmë pyetjen, njehsojmë dhe shkruajmë përgjigjen. 898 - (380 - 5) = 898 - 375 =
Në bibliotekën e shkollës janë 3 rafte me libra për fëmijë. Në raftin e parë janë 219 Njehsojmë: Njehsojmë:
libra, në të dytin 96 libra më shumë se në raftin e parë dhe në të tretin janë 188
Kontributi
libra. në rezultatet e fushës së - - -
kurrikulës:
1. Pyetja:
1,1,4,5; 2.4; 7.1
Njehsojmë: Përgjigjja: 4
3 Njehsojmë ndryshimin dhe bëjmë provën:
ASPEKTE SPECIFIKE TË 6 8 9
- 4 7 7
8 9 5
- 2 0 4
7 9 8
- 3 4 2
9 8 8
- 3 8 7
PLANIT
2. Pyetja:
TË ORËS MËSIMORE 2 1 2
Prova: Prova: Prova: Prova:
Njehsojmë: Përgjigjja:
2 1 2
Ushtrojmë
Mësojmë
+ + +
pa prishje të dhjetëshes
16 17
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Stuhi mendimesh
Nxjerret një nxënës në dërrasën e zezë dhe shpjegon dy mënyrat e mbledhjes së numrave treshifrorë.
212
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË PA PRISHJE TË DHJETËSHES Ndërtimi i njohurive:
1 Një seminar i organizuar për nxënësit e shkollave fillore do të trajtojë dy tema: Mbrojtjen
e ambientit dhe Sigurinë në trafik. Për të ndjekur mësimet për mbrojtje të ambientit janë
Përpunimi i përmbajtjes
2 8 9 paraqitur 956 nxënës, kurse për sigurinë në trafik 132 nxënës më pak. Sa nxënës janë
paraqitur për të ndjekur mësimet për sigurinë në trafik?
Shqyrtim i përbashkët
+
Përshkrimi: Çdoherë bëjmë provën:
9 3 5 Q Dh Nj
9 5 6 6 Nj - 2 Nj = 4 Nj 9 5 6 8 2 4 Oranizuesi grafik i analogjisë
6 - 1 3 2 5 Dh - 3 Dh = 2 Dh - 1 3 2 + 1 3 2
+ 5 4 8 8 2 4 9Q-1Q=8Q Koncept i ri Koncept i njohur
7 4
Përgjigjja: Zbritja shuma
2 Njehsojmë.
erdhi në Ngjashmëritë Dallimet
tjegulla. Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
4 2 4 8 6 4 9 8 5 8 8 8
- 1 1 3 - 5 2 3 - 7 4 2 - 6 6 6 -perdoren të njëjtat mënyra. -në rastin I kemi mbledhje në
3 1 1 -në të dyja veprimet kërkohet rastin II kemi zbritje
zbërthimi I numrave, -zbritja fillohet nga njëshet
3 Shkruajmë shprehjen numerike dhe njehsojmë vlerën e saj.
-në të dyja veprimet kemi -nëse nuk kryhet veprimi I
Nga numri 898 zbresim numrin që është Ndryshimin e numrave 773 dhe 451 e
për 5 më i vogël se numri 380. zbresim nga numri 658. mënyrën e shkurtër zbritjes nga një grup merret 1
Shprehja numerike: Shprehja numerike: nga një grup tjetër.
898 - (380 - 5) = 898 - 375 =
+ + +
zbritja e numrave treshifrorë pa kalim të dhjetës,
duke u bazuar në njohuritë e fituara nuk do të
17 kenë problem.
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Shqyrtim i përbashkët
Kalohet te detyra 3, ku së pari shkruhet shprehja numerike e pastaj njehsimi i saj. P.sh, rasti i dytë
kërkofillimisht ndryshimin e numrave 773 dhe 451, e pastaj ky rezultat ( ndryshim) të zbritet nga 658.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për zbritjen e numrave në shtylla dhe për argumentimin e lidhjes midis mbled-
hjes dhe zbritjes.
Detyrë:
Jepet detyra 4, faqe 17.
213
Mësimi 81
ZBRITJA E
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë ndryshimin në tabelën e vendvlerave. 1 Gjyshi d
337 €. S
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Qindë
7 8 4 8 6 7 7 9 3 8 7 6 5
- 5 6 2 - 3 2 5 - 2 4 1 - 4 3 2
Fusha kurrikulare: Matematikë 3
Lënda: Matematikë -
3 Ujëvarat e Mirushës, gjatë fundjavës, u vizituan nga 957 vizitorë. Të shtunën ishin regjistruar
Kontributi në rezultatet për kompetencat 623 vizitorë. Sa vizitorë kanë vizituar Ujëvarat ditën e diel?
2 Njehsojm
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: numra magnetikë, kartëmonedha, moned-
ha metalike, mjete shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Në këtë pjesë të orës bëhet një përsëritje e shkurtër e asaj që kanë mësuar nxënësit lidhur me mbledhjen
e numrave ( pa kalim, me një kalim, me dy kalime), si dhe me zbritjen e numnrave pa prishje të dhjetës.
Për mësuesin/en
Diskutohet për rastet e mbledhjes së numrave se cili prejt tyre është më i vështirë, si bëhet prova kur
kemi të bëjmë me zbritjen e numrave, etj.
214
Ndërtimi i njohurive:
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME PRISHJE TË DHJETËSHES
1 Njehsojmë ndryshimin në tabelën e vendvlerave. 1 Përpunimi i përmbajtjes
Gjyshi dhe gjyshja kishin të kursyera 573 €. Për gëlqerosjen e banesës ata harxhuan
337 €. Sa para u mbetën?
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Analizo-zbato
Qindëshet Dhjetëshet Njëshet Qindëshet Dhjetëshet Njëshet
7 8 4 8 6 7 7 9 3 8 7 6 5 7 3 5 6 13
- 5 6 2 - 3 2 5 - 2 4 1 - 4 3 2
Kalohet
3
te3 detyra7e dytë në faqe
3
18,3 ku kërkohet
7
edhe
- implikimi i jo barazimeve:
-
2 < = > ? 2 3 6
Nga 3 Nj nuk mund të zbriten 7 Nj. Për këtë, të
ndryshimet përkatëse
vlerën.
- 5 6 1 - 5 3 2 - 2 2 4 - 3 1 4
Përshkrimi:
krahasohen në mes vete.
Q Dh Nj
Këto raste
6 10 mund të shqyrtohen ( zgjidhen) nga
7 Dh = 6 Dh + 10 Nj Shkruajmë 6 në shtyllën Dh dhe
10 në shtyllën Nj.
2 9 7 8 7 7 7 3 9 9 2 8
- 1 3 2 - 7 1 5 - 2 2 4 - 4 1 3 nxënësit
5 7
- 3 3 7
të ndarë6 Dhnë- 3grupe
3 13 Nj - 7 Nj = 6 Nj
Dh = 3 Dh
dhe pastaj t’i diskutojnë
me grupet
2 3 6 tjera.5 Q - 3 Q = 2 Q
3 Ujëvarat e Mirushës, gjatë fundjavës, u vizituan nga 957 vizitorë. Të shtunën ishin regjistruar
623 vizitorë. Sa vizitorë kanë vizituar Ujëvarat ditën e diel? Detyra 3 është detyrë logjike, dhe në libër është
2 Njehsojmë ndryshimin në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj.
Njehsojmë:
e evidentuar
Q Dh Nj pjesërisht. Këtë detyrë Q Dh Nj pritet që
8 10
- 6 2 3
nxënësit
7 9 4 vet ta gjejnë
7 9 4 zgjidhjen, por 6 nëse
2 5 ka ngecje,
6 2 5
Përgjigjja:
duhet të orientohen drejt rezultatit të 9kërkuar.
- 5 2 8 - 5 2 8 - 3 1 - 3 1 9
2 6 6 2 6 6
Përforcimi:
3 Njehsojmë ndryshimin dhe bëjmë provën:
4 Shkruajmë shprehjen numerike dhe e njehsojmë vlerën e saj.
Nga shuma e numrave 687 dhe 195, zbresim ndryshimin e numrave 688 dhe 577.
Konsolidimi i të nxënit
7 8 4 4 6 3 7 6 6 9 7 5
Shprehja numerike: - 4 Shqyrtim
7 6 - i2përbashkët
2 6 - 3 5 8 - 6 5 8
( 687 + 195 ) - ( 688 - 577 ) = - = . 3 0 8
Njehsojmë:
Kalohet
Prova:
3 0 8
te detyra 4 në të njëjtën
Prova: Prova:
faqe e cila kërkon
Prova:
Ushtrojmë
Mësojmë
+ + + +
+ - -
7 8 4
të trajtohet me metodën e mësuar nga ora e kaluar.
18 19
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për zbritjen e numrave në shtylla dhe për argumentimin e lidhjes midis mbled-
hjes dhe zbritjes.
Detyrë:
Jepen detyra të ngjashme në fletore.
215
Mësimi 82
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME PRISHJE TË DHJETËSHES
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Njehsojmë ndryshimin në tabelën e vendvlerave. 1 Gjyshi dhe gjyshja kishin të kursyera 573 €. Për gëlqerosjen e banesës ata harxhuan
337 €. Sa para u mbetën?
PLANIT
Q Dh Nj TË ORËS MËSIMORE
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Qindëshet Dhjetëshet Njëshet Qindëshet Dhjetëshet Njëshet
7 8 4 8 6 7 7 9 3 8 7 6 5 7 3 5 6 13
- 5 6 2 - 3 2 5 - 2 4 1 - 4 3 2
Fusha kurrikulare: Matematikë 3 3 7 3 3 7
Lënda: Matematikë - -
Shkalla
2 < = > ?
e kurrikulës: 2 Klasa: III Nga 3 Nj nuk mund të zbriten 7 Nj. Për këtë, të
2 3 6
Tema: 9Numrat
6 3 natyrorë
2 7 4 3 8 6 6 2 5
zbritshmit i shtojmë 10 NJ, kurse zbritësit ia
zbresim 1Dh. Kështu, ndryshimi nuk e ndërron
vlerën.
- 5 6 1 - 5 3 2 - 2 2 4 - 3 1 4
Përshkrimi:
Q Dh Nj
Rezultatet
2 9 7
e të nxënit të temës:7 3 9
8 7 7 9 2 8 6 10
7 Dh = 6 Dh + 10 Nj Shkruajmë 6 në shtyllën Dh dhe
10 në shtyllën Nj.
13 Nj - 7 Nj = 6 Nj
Demostron
- 1 3 2 shkathtësi
- 7 1 dhe
5 shprehi
- 2 2për
4 zgjidhje
- 4 1të3 5 7
- 3 3
3
7 6 Dh - 3 Dh = 3 Dh
detyrave 2 3 6 5Q-3Q=2Q
3 Ujëvarat e Mirushës, gjatë fundjavës, u vizituan nga 957 vizitorë. Të shtunën ishin regjistruar
Kontributi
623 vizitorë. Sanë rezultatet
vizitorë për ditën
kanë vizituar Ujëvarat kompetencat
e diel?
2 Njehsojmë ndryshimin në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj.
kryesore
Njehsojmë:
të shkallës: I.1,2,7; II.3; III,1,3,4. Q Dh Nj Q Dh Nj
- 6 2 3 8 10
7 9 4 7 9 4 6 2 5 6 2 5
Kontributi
Përgjigjja: në rezultatet e fushës së - 5 2
2 6
8
6
- 5 2 8
2 6 6
- 3 1 9 - 3 1 9
Mësojmë
+ + +
+ - -
7 8 4
prishje të dhjetëshes
18 19
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: numra magnetikë, kartëmonedha, moned-
ha metalike, mjete shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Bëhet një përsëritje e shkurtër rreth zbritjes së numrave treshifrorë pa kalim të dhjetëshes të cilën e
kanë mësuar në orët e kaluara. Nxiten nxënësit të shpjegojnë rrugën e zbritjes së numrave treshifrorë në
Për mësuesin/en
216
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME PRISHJE TË DHJETËSHES Ndërtimi i njohurive:
1 Gjyshi dhe gjyshja kishin të kursyera 573 €. Për gëlqerosjen e banesës ata harxhuan
337 €. Sa para u mbetën?
Përpunimi i përmbajtjes
Q Dh Nj Qindëshet Dhjetëshet Njëshet Qindëshet Dhjetëshet Njëshet Veprimtari e drejtuar
8 7 6 5 7 3 5 6 13
- 4 3 2
3 3 7 3 3 7
Fillohet me detyrën e parë e cila paraqitet në
- - ekran, e cila ka të bëjë me zbritjen e numrave
2 3 6 treshifrorë, ku shifra e njësheve te i zbritshmi
Nga 3 Nj nuk mund të zbriten 7 Nj. Për këtë, të
6 2 5
zbritshmit i shtojmë 10 NJ, kurse zbritësit ia
zbresim 1Dh. Kështu, ndryshimi nuk e ndërron është më e vogël se shifra e njësheve te zbritësi,
vlerën.
- 3 1 4
Përshkrimi:
prandaj, jepen sqarimet e nevojshme në lidhje me
Q Dh Nj
6 10
7 Dh = 6 Dh + 10 Nj Shkruajmë 6 në shtyllën Dh dhe
10 në shtyllën Nj. huazimin e dhjetëshes, duke ilustruar në tabelë
9 2 8
- 4 1 3 5 7
- 3 3
3 13 Nj - 7 Nj = 6 Nj
6 Dh - 3 Dh = 3 Dh
me ngjyra të ndryshme.
7
2 3 6 5Q-3Q=2Q
+ + +
7 8 4 Shqyrtim i përbashkët
19
Kalohet te detyra 3, e cila përmban katër shembuj,
ku shembulli i parë është me zgjidhje si dhe është
bërë prova. Shembujt tjerë mund të punohen nga
nxënësit në mënyrë të pavarur. Pas gjetjes së rezultateve nxënësit shkëmbejnë fletoret me shokun e bankës
dhe krahasojnë zgjidhjet.
Pasi të gjithë nxënësit kanë bërë përpjekje të gjejnë zgjidhjet, kërkohet nga tre nxënës të shpjegojnë
mënyrën e zgjidhjes në dërrasë të zezë.
Pjesa e mbetur e orës mund të shfrytëzohet për të formuluar vetë nxënësit në grupe nga një detyrë me fjalë
dhe të zgjidhin atë në fletore. Secili përfaqësues i grupit lexon detyrën para klasës dhe prezenton zgjidhjen
në shtyllë duke bërë provën. Kështu, duke bërë provën shpjegohet lidhja në mes të mbledhjes dhe zbritjes.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për zbritjen e numrave në shtylla me kalim të dhjetës dhe për argumentimin e
lidhjes midis mbledhjes dhe zbritjes.
Detyrë:
Jepen detyra të ngjashme në fletore.
Për mësuesin/en
217
Mësimi 83
ZBRITJA E
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë ndryshimin në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj. 1 Alketa k
ajo shpe
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Q Dh Nj Q Dh Nj
Qindë
4
2 8 6 2 8 6 3 2 1 3 2 1
Fusha kurrikulare: Matematikë - 2 2 8 - 2 2 8 - 1 1 9 - 1 1 9
2
Lënda: Matematikë -
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
Q Dh Nj Q Dh Nj
3 Njehsojm
ASPEKTE SPECIFIKE TË 9
- 2
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 3 Në krosin pranveror të shkollës morën pjesë 527 garues. 119 garues nuk arritën ta
përfundonin shtegun e përcaktuar. Sa nxënës arritën ta përfundonin shtegun? Prova
Njehsojmë: Përgjigjja: 6
Ushtrojmë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: numra magnetikë, kartëmonedha, moned-
ha metalike, mjete shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Marrëdhëniet pyetje – përgjigje
218
Ndërtimi i njohurive:
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME PRISHJE TË QINDËSHES
1 Njehsojmë ndryshimin në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj. Përpunimi i përmbajtjes
1 Alketa kishte në kursime 429 €. Gjatë qëndrimit në një kamp veror për gjuhë të huaja
ajo shpenzoi 235 €. Sa euro i mbetën asaj në kursime?
Q Dh Nj Q Dh Nj Analizo – zbato
Qindëshet Dhjetëshet Njëshet Qindëshet Dhjetëshet Njëshet
4 2 9 3 12 9
2 8 6 2 8 6 3 2 1 3 2 1
- 2 2 8 - 2 2 8 - 1 1 9 - 1 1 9 Udhëzohen nxënësit të analizojnë dhe pastaj të
2 3 5 2 3 5
zbatojnë
- njohuritë e fituara -më herët për detyrat
Q Dh Nj Q Dh Nj
në faqe 20. 1 9 4
7 9 2 7 9 2 5 2 1 5 2 1 Detyra e parë është shprehur me anë të dy tabelave
Nga 2 Dh nuk mund të zbriten 3 Dh. Për këtë, të
zbritshmit i shtojmë 10 Dh, kurse zbritësit ia
- 2 6 7 - 2 6 7 - 3 0 7 - 3 0 7 zbresim 1 Q. Kështu, ndryshimi nuk e ndërron
dhe nxënësit duhet të provojnë individualisht të
vlerën.
Përshkrimi:
zgjidhin secilin prej
Q Dh Nj
10
4 Q = 3 shembujve
Q + 10 Dh në këtë detyrë. Shkruajmë 3 në shtyllën Q dhe
3 10 në shtyllën Dh.
4 2 9 9 Nj - 5 Nj = 4 Nj
- 2 3 5 12 Dh - 3 Dh = 9 Dh
2 Shkruajmë shprehjen numerike dhe njehsojmë vlerën e saj.
Q Dh Nj3 Q - 2 Q = 1 Q
1 9 4
Shumën e numrave 338 dhe 455 e Nga ndryshimi i numrave 841 dhe 526 2 8 6
zvogëlojmë për numrin 557. e zbresim numrin 109.
Shprehja numerike: Shprehja numerike: 2-Njehsojmë
2 ndryshimin
2 në8tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj.
(338 + 455) - 557 = - Vazhdimisht
Q Dh Nj përcjellet puna e Q nxënësve Dh Nj dhe
=
ofrohen 4 10 sqarimet e nevojshme. Detyra 2 është e
5 1 8 9 2 7 9 2 7
Njehsojmë: Njehsojmë: 5 1 8
ngjashme
- 1 7 1 me- detyrat1 7 1 e kaluara,- 4si 8dhe 3 nxënësit
- 4 8 3
+ - - - mund3 të 4 7
gjejnë zgjidhjen në dyshe, e pastaj t’i
shkëmbejnë medhenjëri-
3 Njehsojmë ndryshimin tjetrin. Duhet pasur kujdes
bëjmë provën:
që mbledhorët dhe 4 1 7
zbtitësin 8e 3të6 zbritshmin 7 3 9
t’i
9 3 8
vendosin
- 2 5 6në vendet - 1 7e caktuara.
3 - 5 6 2 - 4 7 1
3 Në krosin pranveror të shkollës morën pjesë 527 garues. 119 garues nuk arritën ta
përfundonin shtegun e përcaktuar. Sa nxënës arritën ta përfundonin shtegun? Prova: Përforcimi:
Prova: Prova: Prova:
Njehsojmë: Përgjigjja: 6 8 2 Konsolidimi i të nxënit
Ushtrojmë
Mësojmë
- + 2 5 6 + + +
9 3 8 Shqyrtim i përbashkët
20 21
Lexohet detyra 3: Në krosin pranveror të shkollës
morën pjesë 527 garues. 119 garues nuk arritën
ta përfundonin shtegun e përcaktuar. Sa nxënës
arritën ta përfundonin shtegun?
Kërkohet nga nxënësit të mbledhin të dhënat dhe të paraqesin mënyra të ndryshme të gjetjes së zgjidhjes,
p.sh
527
- 119
408
Përgjigja:__________________________________.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për zbritjen e numrave në shtylla me kalim të dhjetës dhe për argumentimin e
lidhjes midis mbledhjes dhe zbritjes.
Detyrë:
Jepen detyra të ngjashme në fletore.
Për mësuesin/en
219
Mësimi 84
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME PRISHJE TË QINDËSHES
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Njehsojmë ndryshimin në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj. 1 Alketa kishte në kursime 429 €. Gjatë qëndrimit në një kamp veror për gjuhë të huaja
ajo shpenzoi 235 €. Sa euro i mbetën asaj në kursime?
PLANIT
Q Dh Nj TË ORËS MËSIMORE
Q Dh Nj
Qindëshet Dhjetëshet Njëshet Qindëshet Dhjetëshet Njëshet
4 2 9 3 12 9
2 8 6 2 8 6 3 2 1 3 2 1
Fusha kurrikulare: Matematikë
- 2 2 8 - 2 2 8 - 1 1 9 - 1 1 9
2 3 5 2 3 5
Lënda: Matematikë - -
Shkalla Dh
e kurrikulës: 2 Klasa:QIII
Q Nj Dh Nj
1 9 4
Tema:
-
7Numrat
9 2 natyrorë
7 9 2 5 2 1 5 2 1 Nga 2 Dh nuk mund të zbriten 3 Dh. Për këtë, të
zbritshmit i shtojmë 10 Dh, kurse zbritësit ia
2 6 7 - 2 6 7 - 3 0 7 - 3 0 7 zbresim 1 Q. Kështu, ndryshimi nuk e ndërron
vlerën.
Përshkrimi:
Rezultatet e të nxënit të temës: 3
Q Dh Nj
10
4 Q = 3 Q + 10 Dh Shkruajmë 3 në shtyllën Q dhe
10 në shtyllën Dh.
kryesore të shkallës:
(338 + 455) - 557 = -I.1,2,7; II.3; III,1,3,4. Q Dh Nj Q Dh Nj
= 4 10
Njehsojmë: Njehsojmë: 5 1 8 5 1 8 9 2 7 9 2 7
Kontributi në rezultatet e fushës së - 1 7 1 - 1 7 1 - 4 8 3 - 4 8 3
3 4 7
kurrikulës:
+ 1,1,4,5;
- 2.2; 7.1 - -
ASPEKTE SPECIFIKE TË 9 3 8 4 1 7 8 3 6 7 3 9
- 2 5 6 - 1 7 3 - 5 6 2 - 4 7 1
3PLANIT TËtë ORËS
Në krosin pranveror MËSIMORE
shkollës morën pjesë 527 garues. 119 garues nuk arritën ta
përfundonin shtegun e përcaktuar. Sa nxënës arritën ta përfundonin shtegun? Prova: Prova: Prova: Prova:
Njehsojmë: Përgjigjja: 6 8 2
Ushtrojmë
Mësojmë
- + 2 5 6 + + +
9 3 8
prishje të qindëshes
20 21
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: numra magnetikë, kartëmonedha, moned-
ha metalike, mjete shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Veprimatri e drejtuar - Lojë
Zhvillohet një lojë me nxënësit në formë tregu. Vendosen disa lodra dhe secilës lodër ju vendoset qmimi.
Nxënësit pajisen me monedha dhe udhëzohen të shkojnë në treg e të blejnë gjëra të ndryshme. Njëri
Për mësuesin/en
220
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME PRISHJE TË QINDËSHES Ndërtimi i njohurive:
1 Alketa kishte në kursime 429 €. Gjatë qëndrimit në një kamp veror për gjuhë të huaja
ajo shpenzoi 235 €. Sa euro i mbetën asaj në kursime?
Përpunimi i përmbajtjes
Qindëshet Dhjetëshet Njëshet Qindëshet Dhjetëshet Njëshet
Shqyrtim i përbashkët
4 2 9 3 12 9
3 2 1
- 1 1 9 Fillohet me detyrën e parë në libër fq.21, e cila
2 3 5 2 3 5
- - karakterizohet me çështje që ndërlidhet me para
1 9 4 ( euro), e pastaj veprimi i zbritjes së atyre mjeteve
5 2 1 Nga 2 Dh nuk mund të zbriten 3 Dh. Për këtë, të
zbritshmit i shtojmë 10 Dh, kurse zbritësit ia kthehet në vlera numerike.
- 3 0 7 zbresim 1 Q. Kështu, ndryshimi nuk e ndërron
vlerën.
Përshkrimi:
Q Dh Nj
10
4 Q = 3 Q + 10 Dh Shkruajmë 3 në shtyllën Q dhe Jepen sqarimet e nevojshme në lidhje me huazimet
3 10 në shtyllën Dh.
4 1 7 7 3 9
Përforcimi:
9 3 8 8 3 6
- 2 5 6 - 1 7 3 - 5 6 2 - 4 7 1 Konsolidimi i të nxënit
arritën ta
egun?
Shqyrtim i përbashkët
Prova: Prova: Prova: Prova:
6 8 2
Mësojmë
+ 2 5 6
9 3 8
+ + +
Ndahet klasa në katër grupe.
Secilit grup i jepet nga një fletë me detyrat
21 përkatëse:
Kërkohet nga grupet të gjejnë ndryshimin e numrave treshifrorë me kalim të qindëshes në shtyllë dhe të
bëjnë provën. Fiton grupi i cili me saktësi dhe me kohë arrin të gjejë rezultatin.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për zbritjen e numrave në shtylla me kalim të qindëshes, për shpjegimin e lidhjes
në mes të mbledhjes dhe zbritjes nëpërmjet bërjes së provës.
Detyrë:
Jepet detyra 3, faqe 21 në libër.
Për mësuesin/en
221
Mësimi 85
ZBRITJA E
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë ndryshimin në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj.
TË QINDËS
1 Klasat e
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Q Dh Nj Q Dh Nj 257 € i ja
atyre për
7 3 9 7 3 9 6 4 8 6 4 8 Qindë
- 3 6 4 - 3 6 4 - 2 8 7 - 2 8 7
Fusha kurrikulare: Matematikë 5
Lënda: Matematikë Q Dh Nj Q Dh Nj 2
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III -
9 2 7
Tema: Numrat natyrorë 9 2 7
- 5 3 4 - 5 3 4
7 4 9
- 5 8 7
7 4 9
- 5 8 7
Nga 3 Nj
ia shtojm
8 0 4 7 1 7 5 2 3
paraqitura 6 0 5
- 4 3 2
7 2 6
- 3 4 6 - 6 5 1 - 5 7 7 - 1 3 2
4
5
- 2
Kontributi në rezultatet për kompetencat 3 Shumën e pasardhësve të numrave 160, 241 dhe 375 e zvogëlojmë për numrin 398.
2
Njehsojmë: 1 6 1
Kontributi në rezultatet e fushës së +
- 3 9 8 2 Njehsojm
4 Në një fabrikë punojnë 547 punëtorë. Në turnin e parë punojnë 152 punëtorë, kurse 3
në të dytin 51 punëtorë më tepër se në të parin. Sa punëtorë punojnë në turnin 4
ASPEKTE SPECIFIKE TË e tretë? - 2
22
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: numra magnetikë, kartëmonedha, moned-
ha metalike, mjete shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Fillohet me një përsëritje nga ora e kaluar, dhe nxitet një diskutim i shkurtë në lidhje me huazimet e
qindëshes duke përdorur euro.
Për mësuesin/en
222
Ndërtimi i njohurive:
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME PRISHJE TË DHJETËSHES DHE
TË QINDËSHES
1 Njehsojmë ndryshimin në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj. Përpunimi i përmbajtjes
1 Klasat e treta, në fondin e tyre të bamirësisë, kishin grumbulluar 533 €. Nga kjo shumë,
Q Dh Nj Q Dh Nj 257 € i janëShqyrtim
ndarë Qendrës për i përbashkët
Fëmijët me Nevoja të Veçanta. Edhe sa mjete u mbetën
atyre për angazhime të tjera bamirësie?
7 3 9 7 3 9 6 4 8 6 4 8 Fillohet
Qindëshet
meDhjetëshet
detyrën e parë
Njëshet
në faqe
Qindëshet
22, e cila
Dhjetëshet Njëshet
- 3 6 4 - 3 6 4 - 2 8 7 - 2 8 7
përmban
5 katër
3 shembuj,
3 dhe
4 nxënësit
12 provojnë
13
2 Njehsojmë.
shpjegimit
Q Dh Nj
të detyrave përmirësohen sipas
10
6 0 5 7 2 6 8 0 4
- 6 5 1
7 1 7
- 5 7 7
5 2 3
- 1 3 2
nevojës.
4 2 10 Çdoherë bëjmë provën:
- 4 3 2 - 3 4 6 5 3 3 5 3 2 13 Nj - 7 Nj = 6 Nj 2 7 6
- 2 5 7 - 2 5 7 12 Dh - 5 Dh = 7 Dh + 2 5 7
3 Shumën e pasardhësve të numrave 160, 241 dhe 375 e zvogëlojmë për numrin 398.
Detyra e dytë në po4 Qtë
2 7 6 -2Q njëjtën
=2Q faqe kërkon të
Shprehja numerike: ( + + )- = - = . zgjidhen
Përgjigjja: katër shembuj të ndryshëm. Vlen të
Njehsojmë: 1 6 1
theksohet se si duhet të veprohet kur në klasën e
- 3 9 8 dhjetësheve kemi
2 Njehsojmë ndryshimin zero.
në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj.
+
Detyra Q DheNjtretë është detyrë logjike, Q Dh eNjcila në fakt
kërkon 10
3 1 10
edhe zbatimin e njohurive të fituara lidhur
4 Në një fabrikë punojnë 547 punëtorë. Në turnin e parë punojnë 152 punëtorë, kurse
në të dytin 51 punëtorë më tepër se në të parin. Sa punëtorë punojnë në turnin me paraardhësin dhe pasardhësin e2 numrave.
4 2 3 4 2 3 9 2 9 2 2
e tretë? - 2 7 6 - 2 7 6 - 4 8 8 - 4 8 8
Numri i punëtorëve Numri i punëtorëve në Numri i punëtorëve në
Shumën e pasardhësve të nunmrave 160, 241 dhe
375 eQzvogëlojmë për numrin 398.Q Dh Nj
në turnin e dytë turnin e parë dhe në atë të dytë turnin e tretë
Njehsojmë: Dh Nj
5 4 7
+ + - Shprehja numerike është: ( 161 + 242 + 376) – 398
Ushtrojmë
Mësojmë
= 7798 –3398 5 = 381.
8 3 5 7 3 0 7 3 0
Përgjigjja: - 3 6 8 - 3 6 8 - 4 6 1 - 4 6 1
Përforcimi:
22
Konsolidimi i të nxënit 23
Shqyrtim i përbashkët
Kalohet në detyrën e katërt në të njëjtën faqe, e cila është detyrë logjike, ku zgjidhja realizohet pas kryerjes
së veprimeve të njëpasnjëshme:
Në një fabrikë punojnë 547 punëtorë. Në turnin e parë punojnë 152 punëtorë, kurse në të dytin 51 punëtorë
më tepër se në ndërrimin e parë. Sa punëtorë janë në turnin e tretë?
Pra, së pari kërkohet numri i punëtorëve në turnin e dytë: 152 punëtorë ( sa ka turni i parë) + 51 punëtorë
më shumë, d.m.th., 152 + 51 = 203.
Pastaj numri i punëtorëve në turnin e parë dhe të dytë: 152 + 203 = 355 punëtorë.
Në turnin e tretë janë 547 ( totali i punëtorëve) zbritur me 355 punëtorë ( dy turnet e para), pra:
547 – 355 = 192. Vlerësohen për detyrën e kryer.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për njehsimin e mbledhjes dhe zbritjes së numrave e numrave me kalimtë qin-
dëshes dhe për shpjegimin e lidhjes në mes të mbledhjes dhe zbritjes.
Detyrë:
Jepen detyra të ngjashme në fletore.
Për mësuesin/en
223
Mësimi 86
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME PRISHJE TË DHJETËSHES DHE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Njehsojmë ndryshimin në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj.
TË QINDËSHES
1 Klasat e treta, në fondin e tyre të bamirësisë, kishin grumbulluar 533 €. Nga kjo shumë,
PLANIT
Q Dh Nj TË ORËS MËSIMORE
Q Dh Nj 257 € i janë ndarë Qendrës për Fëmijët me Nevoja të Veçanta. Edhe sa mjete u mbetën
atyre për angazhime të tjera bamirësie?
7 3 9 7 3 9 6 4 8 6 4 8 Qindëshet Dhjetëshet Njëshet Qindëshet Dhjetëshet Njëshet
-
Fusha 3kurrikulare:
6 4
Matematikë- 2 8 7
- 3 6 4 - 2 8 7 5 3 3 4 12 13
Lënda:Q Matematikë
Dh Nj Q Dh Nj 2 5 7 2 5 7
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III - -
9 2 7
Tema: 9 2 7
- 5Numrat
3 4
natyrorë
- 5 3 4
7 4 9
- 5 8 7
7 4 9
- 5 8 7
2 7 6
Nga 3 Nj nuk mund të zbriten 7 Nj. Për këtë, të zbritshmit Nga 2 Dhj nuk mund të zbriten 5 Dh. Për këtë, të zbritshmit
ia shtojmë 10 NJ, kurse zbritësit ia zbresim 1 Dh. Kështu, ia shtojmë 10 Dh, kurse zbritësit ia zbresim 1 Q. Kështu,
5 3 3 5 3 2 13 Nj - 7 Nj = 6 Nj 2 7 6
- 2 5 7 - 2 5 7 12 Dh - 5 Dh = 7 Dh + 2 5 7
Kontributi në rezultatet
3 Shumën e pasardhësve për kompetencat
të numrave 160, 241 dhe 375 e zvogëlojmë për numrin 398.
2 7 6 4Q-2Q=2Q
kryesore të shkallës:
Shprehja numerike: ( + I.1,2,7;
+ ) -II.3;= III,1,3,4.
- = . Përgjigjja:
Njehsojmë: 1 6 1
Kontributi+ në rezultatet
- 3 9e8
fushës së 2 Njehsojmë ndryshimin në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj.
Mësojmë
8 3 5 8 3 5 7 3 0 7 3 0
prishje
Përgjigjja:
të dhjetëshes dhe qindëshes - 3 6 8 - 3 6 8 - 4 6 1 - 4 6 1
22 23
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: numra magnetikë, kartëmonedha, moned-
ha metalike, mjete shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Kërkohet nga nxënësit të marrin disa shembuj të zbritjes së numrave treshifrorë të cilët i kanë mësuar në
orët e kaluara. Jepen disa detyra ku kërkohet të zbriten numrat me prishje të dhjetëshes dhe qindëshes,
Për mësuesin/en
ku ndoshta vijnë në një situatë ku nuk dijnë si të veprojnë, pastaj bëhet ndërlidhja me njësinë e re që do
të shpjegohet.
224
ZBRITJA E NUMRAVE TRESHIFRORË ME PRISHJE TË DHJETËSHES DHE Ndërtimi i njohurive:
TË QINDËSHES
Përpunimi i përmbajtjes
1 Klasat e treta, në fondin e tyre të bamirësisë, kishin grumbulluar 533 €. Nga kjo shumë,
257 € i janë ndarë Qendrës për Fëmijët me Nevoja të Veçanta. Edhe sa mjete u mbetën
atyre për angazhime të tjera bamirësie?
Shqyrtim i përbashkët
6 4 8 Qindëshet Dhjetëshet Njëshet Qindëshet Dhjetëshet Njëshet
- 2 8 7 5 3 3 4 12 13 Lexohet detyra e parë në faqe 23, ku nxënësit
dëshifrojnë të gjitha kartëmonedhat dhe
2 5 7 2 5 7
- - monedhat si më poshtë:
7 4 9
2 7 6
- 5 8 7
Nga 3 Nj nuk mund të zbriten 7 Nj. Për këtë, të zbritshmit
ia shtojmë 10 NJ, kurse zbritësit ia zbresim 1 Dh. Kështu,
Nga 2 Dhj nuk mund të zbriten 5 Dh. Për këtë, të zbritshmit
ia shtojmë 10 Dh, kurse zbritësit ia zbresim 1 Q. Kështu,
Qindëshet Dhjetëshet Njëshet
ndryshimi nuk e ndërron vlerën. ndryshimi nuk e ndërron vlerën.
Q Dh Nj
5 3 3
10
5 2 3
- 1 3 2
4 2 10 Çdoherë bëjmë provën: - 2 5 7
5 3 3 5 3 2 13 Nj - 7 Nj = 6 Nj 2 7 6
- 2 5 7 - 2 5 7 12 Dh - 5 Dh = 7 Dh + 2 5 7
2 7 6 4Q-2Q=2Q Nga 3 Nj nuk mund të zbriten 7 Nj. Për këtë të
numrin 398.
zbritshmit ia shtojmë 10 Nj, kurse zbritësit ia zbresim
. Përgjigjja:
1 Dh. Kështu ndryshimi nuk e ndërron vlerën.
2 Njehsojmë ndryshimin në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj. Ngjashëm veprohet edhe me kalim të dhjetëshes
Q Dh Nj Q Dh Nj dhe qindëshes. Mund të merrën edhe shembuj
10
3 1 10
tjerë që i ndihmon nxënësve të kuptuarit e zbritjes.
ëtorë, kurse
ë turnin 4 2 3 4 2 3 9 2 2 9 2 2 Sikur në orët e kaluara të gjitha këto mjete
- 2 7 6 - 2 7 6 - 4 8 8 - 4 8 8
monetare kthehen në vlera numerike, e pastaj
Q Dh Nj Q Dh Nj prezentohet tabela ku bëhet zbritja e lartcekur. Në
kuadër të kësaj detyre gjendet edhe shembulli i
Mësojmë
23 Q Dh Nj
10
13 Nj – 7 Nj = 6 Nj
4 2 10 12 Dh – 5 Dh = 7 Dh
5 3 3 4Q–2Q=2Q
2 5 7
Përforcimi:
2 7 6
Konsolidimi i të nxënit
Shqyrtim i përbashkët
Kalohet te detyra e dytë e cila përmban katër shembuj, shembulli i parë është pjesërisht i zgjidhur. Udhëzohen
nxënësit të zgjidhin në dyshe e më pas të shkëmbejnë librat e të krahasojnë zgjidhjet me shokun. Nxjerren
dy – tre nxënës të shpjegojnë zgjidhjet në dërrasën e zezë, duke bërë përmirësimet e nevojshme.
Me këto tri detyra të fundit mund të bëhet edhe vlerësimi i nxënësve me notë
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për njehsimin e mbledhjes dhe zbritjes së numrave e numrave me kalimtë qin-
dëshes dhe për shpjegimin e lidhjes në mes të mbledhjes dhe zbritjes.
Detyrë:
Jepen detyra të ngjashme në fletore.
Për mësuesin/en
225
Mësimi 87
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë ndryshimin dhe bëjmë provën. 1 Me shifra
që shum
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 8 4 3 7 2 6 8 3 3 6 2 5
- 5 6 8 - 1 9 8 - 5 6 9 - 4 7 6
Lënda: Matematikë + + + +
9 7
Rezultatet e të nxënit të temës: 2 Anjesa po lexon një libër me tregime që ka 400 faqe. Deri tash ajo ka lexuar 208 faqe
të librit. Edhe sa faqe të librit ka për të lexuar Anjesa?
Zgjidh problema të thjeshta bazuar në modelet e
Njehsojmë: Përgjigjja:
paraqitura -
+
9 9
1. shu
2. shu
3. shu
ASPEKTE SPECIFIKE TË Përgjigjja
4 Njehsojmë vlerën e shprehjes.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 627 + (146 - 28) = + = 362 - (108 + 116) = - =
1. 14
14
Njehsojmë: Njehsojmë:
Ushtrojmë
24
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: numra magnetikë, kartëmonedha, moned-
ha metalike, mjete shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Fillohet me detyrën nr.1 në faqe 23, ku kërkohet nga nxënësit të njehsojnë ndryshimin e numrave dhe
të bëjnë provën.
Për mësuesin/en
Diskutohen rastet ku kanë pasur vështirësi dhe sqarohen ato. Nxjerren disa nxënës të zgjidhin detyrat
në dërrasë të zezë.
226
Ndërtimi i njohurive:
1 Njehsojmë ndryshimin dhe bëjmë provën. Përpunimi i përmbajtjes
1 Me shifrat 1 2 3 4 5 6 , shkruajmë numra treshifrorë me shifra të ndryshme, ashtu
që shuma e tyre të jetë njëri nga numrat:
8 4 3 7 2 6 8 3 3 6 2 5 Shqyrtim i përbashkët
- 5 6 8 - 1 9 8 - 5 6 9 - 4 7 6 975 876 678 813 480 390
2 Anjesa po lexon një libër me tregime që ka 400 faqe. Deri tash ajo ka lexuar 208 faqe Fillohet 999 nga 900 numri 855 400 765 të756zbritet
423 numri 208 dhe
të librit. Edhe sa faqe të librit ka për të lexuar Anjesa?
ndryshimi i fituar tregon numrin e faqeve të
Njehsojmë: Përgjigjja:
-
mbetura
+ pa+ i lexuar.+ + + +
9 9 9 9 0 0 8 5 5 7 6 5 7 5 6 4 2 3
+ -
7 0 0
Nëdhefund pas earritjes
gjejmë shumën sëatarezultatit
tyre. Cilët janë të kërkuar, bëjnë
numra për të cilët:
Përgjigjja:
4 Njehsojmë vlerën e shprehjes.
Ushtrojmë
- + + - 2. Veprimtari në grupe
3.
Përmes teksnikës “ Lapsat në mes”, zgjedhet një përfaqsues i grupit të prezentojë detyrat e zgjidhura, grupet
tjera vlerësojnë me notë grupin e pëlqyer. Pasi të përfundojnë prezentimin të gjitha grupet , zgjedhet grupi
fitues.
Në varësi të kohës në dispozicion kërkohet nga nxënësit të krijojnë një problemë me zbritje, dhe pastaj ta
lexojnë para klasës. Nxënësit tjerë përpiqen të ofrojnë zgjidhjet e mundshme.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për njehsimin e mbledhjes dhe zbritjes së numrave e numrave me kalimtë qin-
dëshes dhe për shpjegimin e lidhjes në mes të mbledhjes dhe zbritjes.
Detyrë:
Jepen detyra 4, në faqe 24.
Për mësuesin/en
227
Mësimi 88 SHUMË
SHUMËZIM
7 • 10
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 184 196 248 257 312 359 384
dhe gjejmë shumën e tyre. Cilët janë ata numra për të cilët:
1. shuma është një numër ndërmjet numrave 400 dhe 500?
Fusha kurrikulare: Matematikë 2. shuma është një numër ndërmjet numrave 500 dhe 600?
3. shuma është një numër ndërmjet numrave 600 dhe 700?
Lënda: Matematikë 10 + 1
1 2 3 4 5 1 9 5 2 • 10 =
Kontributi në rezultatet për kompetencat 6 7 8 9 + 6 8 4 + + +
3 • 10 =
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.3; III,1,3,4 8 7 9 5 8 1 6 5 4 7 3 3
5 • 10 =
6 8
Njësia mësimore: Zbritja e numrave treshifrorë me +
99
b = 9. Në këtë rast, b Dh + 2 Dhj = 11Dh = 1 Q + 1 Dh.
Zgjidhja e detyrës është: a = 6, b = 9 dhe c = 1.
• Provoni gjithashtu se a nuk mund të jetë 7 as 8 e as 9.
prishje të dhjetëshes dhe qindëshes ( Ushtrime) 1 1 1
26
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: numra magnetikë, kartëmonedha, moned-
ha metalike, mjete shkrimi, shkumsa me ngjyra, teksti i nxënësit.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Artet, Shoqëria dhe mjedisi.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Veprimtari e drejtuar
Udhëzohen nxënësit të koncentrohen në detyrat e paraqitura në ekran faqe 25, ku kërkohet që me anë
të kobinimit të shifrave 1,2,3,4,5,6 të formohen numra të tillë treshifrorë që korrespondojnë me shumat
Për mësuesin/en
si në libër.
Rasti parë dhe i fundit janë me zgjidhje nga libri, ndërsa detyrat tjera duhet të zgjidhen nga nxënësit
në dërrasë të zezë, me sqarimet e nevojshme. Nëse e marrim shumën e parë 876, atëherë, varet se çfarë
mbledhori po marrim të parin. P.sh., nëse marrim mbledhorin e parë 351, atëherë mbledhori i dytë
duhet të jetë 525, gjë që do të ishte gabim sepse ne po tentojmë të gjejmë mbledhorë ku shifrat e tyre
nuk përsëriten.
228
SHUMËZIMI DHE PJESËTIMI
Ndërtimi i njohurive:
SHUMËZIMI I NUMRAVE ME 10 DHE 100
4 Zgjedhim dy nga numrat: 1
Përpunimi i përmbajtjes
Njehsojmë.
7 • 10 =
184 196 248 257 312 359 384
Shqyrtim i përbashkët
dhe gjejmë shumën e tyre. Cilët janë ata numra për të cilët: Një numër shumëzohet me numrin
10, duke i ndajshkruar atij një zero.
1. shuma është një numër ndërmjet numrave 400 dhe 500?
=
2. shuma është një numër ndërmjet numrave 500 dhe 600? Kalohet te detyra e dytë e cila është 7e• 10 ngjashme
= 70
3. shuma është një numër ndërmjet numrave 600 dhe 700?
me 10detyrën paraprake përveç
+ 10 + 10 + 10 + 10 + 10 + 10 = 7 • 10 se këtu përfshihen
5 Zgjedhim dy nga numrat:
numrat
4 • 100 =
1,2,4,5,7,8.
145 236 327 475 568 657 Kërkohet nga nxënësit të provojnë zgjidhjet dhe ti
Një numër shumëzohet me numrin
dhe gjejmë shumën e tyre. Cilët janë ata numra, shuma e të cilëve është një numër paraqesin para klasës. 100, duke i ndajshkruar atij dy zero.
6 6 fushat e zbrazëta i plotësojmë me 6 shifra të ndryshme: 384, 429 dhe formojnë shumën e tyre.
-2 Njehsojmë Cilët janë ata numra për të cilët:
dhe plotësojmë.
1 2 3 4 5 1 9 5
6 7 8 9 + 6 8 4 + + + 1. 2 • 10 = Shuma25është • 10 =
më e vogël• 10 se=50070
? • 10 = 730
3 • 10 = 42 • 10 = • 10 = 10 • 10 = 150
8 7 9 5 8 1 6 5 4 7 3 3 2. 5 • 10 = Shuma71është • 10 =
më e madhe se 700? • 10 = 410
• 10 = 90
Mësojmë
9 9 Zgjidhja e detyrës është: a = 6, b = 9 dhe c = 1.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen nxënësit për njehsimin e mbledhjes dhe zbritjes së numrave me kalim, shpjegimin e zg-
jidhjes së detyrave me fjalë dhe argumentimin e vendosjes së numrave sipas rendeve.
Detyrë:
Jepen detyrat 6 dhe 7 në faqe 26.
229
Mësimi 89 SHUMËZIMI DHE PJESËTIMI
SHUMËZIMI I NUMRAVE ME 10 DHE 100
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
4 Zgjedhim dy nga numrat: 1 Njehsojmë.
7 • 10 =
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
184 196 248 257 312 359 384
dhe gjejmë shumën e tyre. Cilët janë ata numra për të cilët: Një numër shumëzohet me numrin
10, duke i ndajshkruar atij një zero.
1. shuma është një numër ndërmjet numrave 400 dhe 500?
=
Fusha kurrikulare: Matematikë
2. shuma është një numër ndërmjet numrave 500 dhe 600?
3. shuma është një numër ndërmjet numrave 600 dhe 700?
7 • 10 = 70
Lënda: Matematikë 10 + 10 + 10 + 10 + 10 + 10 + 10 = 7 • 10
Shkalla e nga
5 Zgjedhim dy kurrikulës:
numrat:
2 Klasa: III 4 • 100 =
Tema: Numrat 145 236natyrorë
327 475 568 657 Një numër shumëzohet me numrin
100, duke i ndajshkruar atij dy zero.
dhe gjejmë shumën e tyre. Cilët janë ata numra, shuma e të cilëve është një numër
ndërmjet numrave 600 dhe 700? =
Rezultatet
Përgjigjja:
e të nxënit të temës: 4 • 100 = 400
Kryen shumëzimin e numrave njëshifrorë me 100 + 100 + 100 +100 = 4 • 100 = 400
numra
6 6 fushat njëshifrorë dhe
e zbrazëta i plotësojmë me 6dyshifrorë.
shifra të ndryshme:
2 Njehsojmë dhe plotësojmë.
1 2 3 4 5 1 9 5 2 • 10 = 25 • 10 = • 10 = 70 • 10 = 730
Kontributi në rezultatet për+ kompetencat
6 7 8 9 + 6 8 4
+ +
3 • 10 = 42 • 10 = • 10 = 10 • 10 = 150
kryesore të shkallës: I.1,3; II.1,2;
5 8 1
III.2.36 5 4
8 7 9 7 3 3
5 • 10 = 71 • 10 = • 10 = 90 • 10 = 410
6 8 6
Njësia mësimore: Shumëzimi
+
i numrave
: a = 6, b = 9 dhe cme
= 1. 10
b = 9. Në këtë rast, b Dh + 2 Dhj = 11Dh = 1 Q + 1 Dh.
Mësojmë
99 Zgjidhja e detyrës është
• Provoni gjithashtu se a nuk mund të jetë 7 as 8 e as 9.
dhe 100 1 1 1 • 100 • 100
26 27
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Veprimtari e drejtuar
Loja me tiketa
Nxënësve u shpërndahen tiketat me numra. Çdo grup ka detyra të ndryshme me faktorët nga 1 deri në
10. Tregojnë çfarë dinë për shumëzimin dhe emërtojnë faktorët dhe prodhimin e tyre.
Për mësuesin/en
Shembull: 4 x 8 = 32
230
SHUMËZIMI DHE PJESËTIMI
SHUMËZIMI I NUMRAVE ME 10 DHE 100 Ndërtimi i njohurive:
1 Njehsojmë.
Përpunimi i përmbajtjes
7 • 10 =
Të nxënit në bashkëpunim
Një numër shumëzohet me numrin
10, duke i ndajshkruar atij një zero.
=
7 • 10 = 70 Nxënësve u shpjegohet rregulli lidhur me
10 + 10 + 10 + 10 + 10 + 10 + 10 = 7 • 10 shumëzimin e numrave me faktorët 10 dhe 100.
4 • 100 =
Nxënësve u ndahen detyrat lidhur me shumëzimin
Një numër shumëzohet me numrin
e numrave me 10 dhe 100.
umër
100, duke i ndajshkruar atij dy zero.
Analizojnë detyrat e dhëna dhe plotësojnë ato.
= 4 • 100 = 400 Secili grup arsyeton zgjidhjet e tyre para të tjerëve.
100 + 100 + 100 +100 = 4 • 100 = 400
e as 9.
• 100 • 100
27
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e emërtimit të faktorëve dhe prodhimit, mënyrën e argumentimit të
lidhjes së mbledhjes dhe shumëzimit dhe analizës së varshmërisë së faktorëve nga prodhimi.
Detyrë:
Krijojnë tri detyra me faktorin 10 dhe 100 dhe gjejnë prodhimet e tyre.
231
Mësimi 90
PJESËTIMI I SHUMËFISHAVE TË NUMRIT 10 ME NUMRIN 10
28
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim për njohuritë paraprake
Nxënësve u drejtohen pyetjet: Çfarë dini për pjesëtimin e numrave? Çfarë fitojmë kur pjesëtojmë dy
numra? U paraqiten detyra me pjesëtim të numrave dyshifrorë me njëshifror dhe gjejnë herësin e
fshehur.
Për mësuesin/en
Shembull: 32 x 8 = 4
Herësi
232
PJESËTIMI I SHUMËFISHAVE TË NUMRIT 10 ME NUMRIN 10 Ndërtimi i njohurive:
1 Njehsojmë.
Përpunimi i përmbajtjes
1 Njehsojmë.
70 : 10 = 35 • 10Të
= nxënit
56 në bashkëpunim
• 10 = 72 • 10 = 81 • 10 =
7 • 10 = 70 Një shumëfish i numrit 10 pjesëtohet 8 • 100 = 5 • 100 = 9 • 100 = 3 • 100 =
me numrin 10, duke i hequr atij zeron
10 • 7 = 70 e fundit.
:
70
: 70 : 7 = 10 70 : 10 = 7 Nxënësve
2 Njehsojmë. u shpjegohet rregulli lidhur me
7 • 10 70 : 10 = 7 pjesëtimin
430 : 10 = e numrave560
me: 1010= dhe 100. 900 : 100 =
780 : 10 = 320 : 10 = 500 : 100 =
800 : 100 =
Nxënësve
890 : 10 = u ndahen detyrat
190 : 10 = lidhur me1000
pjesëtimin
: 100 =
8 • 100 = 800 Një shumëfish i numrit 100 pjesëtohet
100 • 8 = 800
me numrin 100, duke i hequr atij dy
zerot e fundit.
e3numrave me 10 dhe 100 nga detyra 2 dhe 3.
800 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelat.
: : 800 : 8 = 100 800 : 100 = 8
8 • 100 800 : 100 = 8 Nxënësit
10 • 8
mendojnë,
9
diskutojnë
25 42 71
në dyshe e pastaj
100 80 70 250 420 : 10
80 8
plotësojnë bashkë me grupin.
2 Njehsojmë dhe plotësojmë.
Secili grup arsyeton
4 Duke njehsuar, plotësojmë.
zgjidhjet e tyre para të tjerëve.
170 : 10 = 490 : 10 = 580 : 10 =
17 Dh : 1 Dh = 17 • 10 • 10 : 10
Ushtrojmë
6 Njehsojmë herësin e shumës së numrave 577 dhe 283 dhe ndryshimit të numrave 342
duhura
dhe 332. në dyshe.
Mësojmë
Njehsojmë:
Përgjigjja: Njehsojmë:
28 29
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e gjetjes së herësit, mënyrën e njehsimit dhe argumentimit të zgjidh-
jen së detyrave.
Detyrë:
Krijojnë dy detyra me fjalë – problema duke zbatuar pjesëtimin e numrave me 10 dhe 100.
233
Mësimi 91
PJESËTIMI I SHUMËFISHAVE TË NUMRIT 10 ME NUMRIN 10
1 ASPEKTE
Njehsojmë. TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë.
Ushtrojmë
6 Njehsojmë herësin e shumës së numrave 577 dhe 283 dhe ndryshimit të numrave 342
Njësia mësimore: Pjesëtimi i shumëfishave të
Mësojmë
numrit 10 me numrin 10
Përgjigjja: Njehsojmë:
28 29
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Rrjeti i merimangës
234
Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes
1 Njehsojmë.
35 • 10 = 56 • 10 = 72 • 10 = 81 • 10 =
R. A. F. T.
esëtohet 8 • 100 = 5 • 100 = 9 • 100 = 3 • 100 =
atij zeron
6 Njehsojmë herësin e shumës së numrave 577 dhe 283 dhe ndryshimit të numrave 342
dhe 332.
Njehsojmë:
29
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e gjetjes së prodhimit dhe herësit, mënyrën e njehsimit dhe argu-
mentimit të zgjidhjes së detyrave.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 6, faqe 29.
235
Mësimi 92
SHUMËZIMI I NUMRAVE ME DHJETËSHE DHE QINDËSHE TË PLOTA PJESËTIM
Lënda: Matematikë = • 3 • 70 =
200 :
120 = • 40 360 = • 60 720 = • 90 480 :
Rezultatet e të nxënit të temës: 240 = • 80 480 = • 80 560 = • 80 180 :
Kryen shumëzimin e numrave njëshifrorë me
numra njëshifrorë dhe dyshifrorë 3 Njehsojmë dhe plotësojmë. 3 Njehsojm
8 • 90 = • 80 7 • 30 = • 70 6 • 40 = • 60 400 =
Kontributi në rezultatet për kompetencat 8 • 20 = • 80 2 • 50 = • 20 3 • 60 = • 30 180 =
dhjetëshe dhe qindëshe të plota 8 • 100 = 700 2 • 300 = 1000 • 50 = 1000 Përgjigjja
30
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Gjej numrin e fshehur
Nxënësve në grupe u ndahen fletët me detyra me shumëzim të numrave ku mungon njëri faktorë, të
cilin ata duhet ta gjejnë.
Shembull:
Për mësuesin/en
236
SHUMËZIMI I NUMRAVE ME DHJETËSHE DHE QINDËSHE TË PLOTA
Ndërtimi i njohurive:
PJESËTIMI I SHUMËFISHAVE TË NUMRIT 10 ME DHJETËSHE TË PLOTA
1 Shumëzojmë me dhjetëshe të plota.
Përpunimi i përmbajtjes
1 Për Ditën e Tokës, 60 nxënës të një shkolle mbollën 420 fidanë. Nga sa fidanë
2
mbolli secili nxënës?
shoqërojmë
5 • 70 = faktorët
Mendo / Puno në dyshe / Ndaje me grupin
Për të njehsuar se nga sa fidanë mbolli secili nxënës, njehsojmë herësin 420 : 60.
Zbatojmë lidhjen e pjesëtimit me shumëzimin dhe kemi:
5 • 70 = 5 • 7 • 10 7 • 40 =
= (5 • 7) • 10 6 • 90 = 420 : 60 = , sepse 70 • 60 = 420 fshihen zerot
= • 10 5 • 7 0 = 3 5 0 80 • 3 = Nxënësve
Përgjigjja: u ipen sqarime për shoqërimin 4 2 0 : 6 0 = 7
e
= • 3 • 70 = faktorëve dhe udhëzohen të plotësojnë detyrën :
1.
Nxënësit mendojnë, diskutojnë në dyshe e pastaj
analizojnë
2 Njehsojmë.
dhe plotësojnë bashkë me grupin.
2 Njehsojmë dhe plotësojmë.
Secili
200grup
: 50 = arsyeton zgjidhjet
400 : 40 = e tyre
: 90para
= 6 të 250
tjerëve.
: =5
120 = • 40 360 = • 60 720 = • 90 480 : 60 = 150 : 30 = : 40 = 4 490 : =7
240 = • 80 480 = • 80 560 = • 80
U paraqitet
180 : 90 =
detyra si vijon:
140 : 70 = : 30 = 8 630 : =9
4 • 200 =
shoqërojmë
faktorët
C. 60
360 : 60 - 2 = 300 : 5 + 3 =
4 • 200 = 4 • 2 • 100 3 • 300 = Në 560sajë: 7të- 2përgjigjeve
=
të sakta të tyre, nxënësit
200 : 40 - 1 =
= (4 • 2) • 100 8 • 100 = vazhdojnë me
630 : 90 - 1 = plotësimin
4 2 0 e detyrave
: 7 = 6 0
2500 : 5 3
dhe + 5dhe
=
= • 100 4 • 2 0 0 = 8 0 0 5 • 200 =
= 2 • 300 =
paraqesin
350 : 7 -zgjidhjet.
5=
: 360 : 40 - 5 =
•
5 Në një aktivitet bamirësie, për fëmijët me nevoja të veçanta, 90 nxënës të një shkolle
4 Njehsojmë dhe plotësojmë. grumbulluan 450 euro. Nëse secili nxënës dhuroi shumë të njëjtë, nga sa euro dhuroi
secili nga ta?
Mësojmë
Mësojmë
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e gjetjes së prodhimit, mënyrën e shoqërimit dhe argumentimit të
zgjidhjes së detyrave.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 6, faqe 30.
237
Mësimi 93
SHUMËZIMI I NUMRAVE ME DHJETËSHE DHE QINDËSHE TË PLOTA PJESËTIMI I SHUMËFISHAVE TË NUMRIT 10 ME DHJETËSHE TË PLOTA
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Shumëzojmë me dhjetëshe të plota. 21 Për Ditën e Tokës, 60 nxënës të një shkolle mbollën 420 fidanë. Nga sa fidanë
mbolli secili nxënës?
shoqërojmë
PLANIT
5 • 70 = TË ORËS MËSIMORE
faktorët Për të njehsuar se nga sa fidanë mbolli secili nxënës, njehsojmë herësin 420 : 60.
Zbatojmë lidhjen e pjesëtimit me shumëzimin dhe kemi:
5 • 70 = 5 • 7 • 10 7 • 40 =
= (5 • 7) • 10 6 • 90 = 420 : 60 = , sepse 70 • 60 = 420 fshihen zerot
Kontributi
8 • 20 = në
• 80
rezultatet
2 • 50për
= kompetencat
• 20 3 • 60 = • 30 180 = • 40 + 550 = • 80 + 480 = • 50 +
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 5 Në një aktivitet bamirësie, për fëmijët me nevoja të veçanta, 90 nxënës të një shkolle
4 Njehsojmë dhe plotësojmë. grumbulluan 450 euro. Nëse secili nxënës dhuroi shumë të njëjtë, nga sa euro dhuroi
secili nga ta?
Mësojmë
Mësojmë
numrit 10= me
8 • 100 700 dhjetëshe
2 • 300 të plota
= 1000 • 50 = 1000 Përgjigjja:
30 31
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Fletushkat e përziera
Nxënësve në grupe u shpërndahen copëzat e letrave me detyra në mënyrë që herësi të jetë i saktë. Secili
grup bashkon detyrat me herësin e duhur. Paraqesin detyrat para të tjerëve.
Për mësuesin/en
Shembull:
238
A PJESËTIMI I SHUMËFISHAVE TË NUMRIT 10 ME DHJETËSHE TË PLOTA
Ndërtimi i njohurive:
1 Për Ditën e Tokës, 60 nxënës të një shkolle mbollën 420 fidanë. Nga sa fidanë
2
mbolli secili nxënës? Përpunimi i përmbajtjes
Për të njehsuar se nga sa fidanë mbolli secili nxënës, njehsojmë herësin 420 : 60.
Zbatojmë lidhjen e pjesëtimit me shumëzimin dhe kemi:
Mësimdhënia e ndërsjellë
=
= 420 : 60 = , sepse 70 • 60 = 420 fshihen zerot
= Përgjigjja: 4 2 0 : 6 0 = 7
Nxënësve u paraqitet detyra 1 dhe u ipen
=
:
sqarime për zbatimin e lidhjes së pjesëtimit me
shumëzimin. Shkruajnë përgjigjen e duhur.
2 Njehsojmë. Udhëzohen të plotësojnë detyrën 2.
200 : 50 = 400 : 40 = : 90 = 6 250 : =5 Nxënësit mendojnë, diskutojnë në dyshe dhe
• 90 480 : 60 = 150 : 30 = : 40 = 4 490 : =7
• 80 180 : 90 = 140 : 70 = : 30 = 8 630 : =9
plotësojnë bashkë me grupin. Secili grup arsyeton
zgjidhjet e tyre para të tjerëve. U drejtohen pyetje
3 Njehsojmë dhe plotësojmë. orientuese si:
• 60 400 = 5 • 70 + 50 270 = • 60 + 590 = • 90 +
• 30 180 = • 40 + 550 = • 80 + 480 = • 50 +
290 = • 30 + 130 = • 20 + 510 = • 90 + Dhe zgjidhjet me tri opsione si:
A. 4 ∙ 60 + 30
4 Njehsojmë.
B. 5 ∙ 60 + 20
360 : 60 - 2 = 300 : 5 + 3 =
=
560 : 7 - 2 = 200 : 40 - 1 =
C. 6 ∙ 60 + 40
=
630 : 90 - 1 =
4 2 0 : 7 = 6 0
500 : 5 + 5 = Varësisht nga përgjigjet e sakta të tyre, u ipen
=
=
350 : 7 - 5 =
: 360 : 40 - 5 = sqarimet e nevojshme dhe nxënësit vazhdojnë me
plotësimin e detyrës 3 dhe paraqesin zgjidhjet e
5 Në një aktivitet bamirësie, për fëmijët me nevoja të veçanta, 90 nxënës të një shkolle
grumbulluan 450 euro. Nëse secili nxënës dhuroi shumë të njëjtë, nga sa euro dhuroi
tyre.
secili nga ta?
Mësojmë
900 Njehsojmë:
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e gjetjes së prodhimit, mënyrën e shoqërimit dhe argumentimit të
zgjidhjes së detyrave.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 5, faqe 31.
239
Mësimi 94
VETITË E S
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë dhe plotësojmë. Ndërrim
1 Analizojm
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 8 • 50 = 9 • 40 = 5 • 60 =
3 • 50 = 7 • 40 = 7 • 60 =
120 : 60 = 120 : 6 =
kurrikulës: 1.1,4; 2.2; 7.1. 150 : 50 = 720 : 80 =
: 60 : 80 : 70 : 90 : 40
ASPEKTE SPECIFIKE TË 360 240 350 9 160
(3
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 240 480 4 270 6
5 9 420 630 280
Ushtrojmë
6 3 5 2 8
Njësia mësimore: Pjesëtimi i shumëfishave të 480 4 560 4 400 Përgjigjja
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Gjej numrin
Nxënësve në grupe udhëzohen të gjejnë numrin e duhur – prodhimin, faktorin e pare apo faktorin e
dytë, aty ku mungon. Secili grup paraqet zgjidhjet para të tjerëve.
Për mësuesin/en
Shembull:
240
Ndërtimi i njohurive:
VETITË E SHUMËZIMIT TË NUMRAVE
1 Njehsojmë dhe plotësojmë.
1
Përpunimi i përmbajtjes
Ndërrimi i vendeve të faktorëve
Analizojmë tabelën dhe shkruajmë rregullën.
8 • 50 = 9 • 40 = 5 • 60 =
Mendo/Puno në dyshe Faktorët janë të njëjtë, por
vetëm i kanë ndërruar vendet.
3 • 50 = 7 • 40 = 7 • 60 = Edhe prodhimi është i njëjtë.
120 : 60 = 120 : 6 =
150 : 5 = 720 : 8 =
Nxënësit udhëzohen të analizojnë detyrën 4.
150 : 50 = 720 : 80 = 4•5
Njehsojnë prodhimin duke njehsuar
4•5
4•5
3 • (4herësin
• 5) e
5 Njehsojmë dhe plotësojmë.
saktë. (3 • 4) • 5
: 60 : 80 : 70 : 90 : 40
Diskutojnë zgjidhjet e tyre mes vete.
mendojmë
shoqërimin
360 240 350 9 160 Vetia asociative
(3 • 4) • 5 = 3 • (4 • 5) Shoqërimi i faktorëve nuk e ndërron
240 480 4 270 6 vlerën e prodhimit.
12 • 5 = 3 • 20
5 9 420 630 280
Ushtrojmë
Vlerësimi60 i= nxënësve: (3 • 4) • 5 = 3 • (4 • 5)
Mësojmë
60
6 3 5 2 8
480 4 560 4 400 Përgjigjja:
32
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e gjetjes së 33
prodhimit, mënyrën e shoqërimit dhe argumen-
timit të zgjidhjes së detyrave.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 5, faqe 31.
Për mësuesin/en
241
Mësimi 95
VETITË E SHUMËZIMIT TË NUMRAVE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Njehsojmë dhe plotësojmë. Ndërrimi i vendeve të faktorëve
1 Analizojmë tabelën dhe shkruajmë rregullën.
PLANIT
8 • 50 =
TË ORËS9 • MËSIMORE
40 = 5 • 60 = Faktorët janë të njëjtë, por
vetëm i kanë ndërruar vendet.
3 • 50 = 7 • 40 = 7 • 60 = Edhe prodhimi është i njëjtë.
Lënda: Matematikë
Nëse faktorët i ndërrojnë vendet,
prodhimi mbetet i njëjtë.
6 • 7 = 42 7 • 6 = 42
6•7=7•6
Shkalla
2 + - ? e kurrikulës: 2 Klasa: III
Tema: Numrat
3 • 50 2 • 40 natyrorë
3 • 90 = 500 9 • 90 5 • 70 3 • 80 = 220
9 • 80 5 • 50 3 • 30 = 380 2 Pa njehsuar, plotësojmë.
150 + 80 + 270 = 500
Rezultatet
6 • 40 2e të nxënit
• 60 3 • 90 = 630të temës:
6 • 80 9 • 20 5 • 30 = 810 8• 7= •8 15 • = 10 • 15 100 • 7 = • 100
Përdor
8 • 80vetinë
3 • 40 komutative
4 • 40 = 600 dhe5 asociative
• 30 7 • 50 për
1 • 90gje-
= 410 75 • 10 = • 75 38 • 10 = 10 • 74 • = 10 • 74
tjen
3 >e= shumës,
<? ndryshimit, prodhimit dhe herësit
të numrave.
5 • 20 + 4 • 30 3 • 60 + 2 • 40 3 • 30 + 8 • 50 5 • 20 + 7 • 50
3 Plotësojmë dhe gjejmë vlerën e ndryshores X.
kryesore të plotësojmë.
4 Njehsojmë dhe shkallës: I.1,2,7; II.1.2; III.1, 3, 4.
Shoqërimi i faktorëve
15 : 5 = 72 : 8 =
Kontributi në rezultatet e150
12 : 6 =
fushës
: 5 = së 720 : 8 =
4 Njehsojmë, sa katrorë janë?
120 : 60 = 120 : 6 =
kurrikulës: 1.1,4; 2.2; 7.1. 150 : 50 = 720 : 80 = 4•5
4•5 3 • (4 • 5)
4•5
5 Njehsojmë dhe plotësojmë.
(3 • 4) • 5
: 60 : 80 : 70 : 90 : 40
ASPEKTE
360
SPECIFIKE
240 350
TË 9 160
mendojmë
shoqërimin
Vetia asociative
(3 • 4) • 5 = 3 • (4 • 5)
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Shoqërimi i faktorëve nuk e ndërron
240 480 4 270 6 vlerën e prodhimit.
12 • 5 = 3 • 20
5 9 420 630 280
Ushtrojmë
(3 • 4) • 5 = 3 • (4 • 5)
Mësojmë
60 = 60
6 3 5 2 8
Njësia
480
mësimore: Vetitë e shumëzimit të numrave
560 4 400 4 Përgjigjja:
32 33
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Asociacione
Nxënësve përmes videoprojektorit u paraqiten detyra me faktorë deri në 10. Në kolona vendosim
detyrat e njëjta ku faktorëve ua ndërrojm vendet.Çdo grup paraqet zgjidhjet e tyre.
Për mësuesin/en
Shembull: A 1 7 x 8 = 56
B1 8 x 7 = 56
242
VETITË E SHUMËZIMIT TË NUMRAVE Ndërtimi i njohurive:
Ndërrimi i vendeve të faktorëve
1 Analizojmë tabelën dhe shkruajmë rregullën.
Përpunimi i përmbajtjes
Faktorët janë të njëjtë, por
vetëm i kanë ndërruar vendet.
Analizo – Plotëso
Edhe prodhimi është i njëjtë.
• 40
Vetia komutative Nxënësve u paraqiten informacionet lidhur me
VETITË E SHUMËZIMIT TË NUMRAVE
• 80
1 Njehsojmë dhe plotësojmë.
6 • 7 = 42
Nëse faktorët i ndërrojnë vendet,
prodhimi mbetet i njëjtë. ndërrimin e tëvendeve
Ndërrimi i vendeve faktorëve të faktorëve.
7 • 6 = 42
6•7=7•6 1 Analizojmë tabelën dhe shkruajmë rregullën.
8 • 50 = 9 • 40 = 5 • 60 = Faktorët janë të njëjtë, por
vetëm i kanë ndërruar vendet.
3 • 50 = 7 • 40 = 7 • 60 = Edhe prodhimi është i njëjtë.
0 = 220
200
2 Pa njehsuar, = • 40 320 = • 40 400 = • 40
0 = 380 plotësojmë. Vetia komutative
320 = • 80 400 = • 80 560 = • 80
Nëse faktorët i ndërrojnë vendet,
0 = 810 8• 7= •8 15 • = 10 • 15 100 • 7 = • 100 prodhimi mbetet i njëjtë.
6 • 7 = 42 7 • 6 = 42
75 • 10 = • 75 38 • 10 = 10 • 74 • = 10 • 74 6•7=7•6
0 = 410 2 + - ?
3 • 50 2 • 40 3 • 90 = 500 9 • 90 5 • 70 3 • 80 = 220
4 Njehsojmë,Konsolidimi i të nxënit
(3 • 4) • 5 15 : 5 = 72 : 8 =
12 : 6 = 150 : 5 = 720 : 8 = sa katrorë janë?
: 40
0
mendojmë
120 : shoqërimin
60 = 120 : 6 =
Vetia 150 : 50 =
asociative 720 : 80 = Letra sekrete 4•5
4•5 3 • (4 • 5)
(3 • 4) • 5 = 3 • (4 • 5) Shoqërimi i faktorëve nuk e ndërron 4•5
6 5 Njehsojmë dhe plotësojmë. vlerën e prodhimit.
12 • 5 = 3 • 20 (3 • 4) • 5
0
: 60
60 = 60 : 80 :(3
70• 4) • 5 = 3 :•90
(4 • 5) : 40 Grupet e nxënësve formulojnë njëri – tjetrit dy
Mësojmë
8 mendojmë
33 (3 • 4) • 5 = 3 • (4 • 5)
Mësojmë
60 = 60
6 3 5 2 8 vetinë asociative.
480 4 560 4 400 Përgjigjja:
Shkëmbejnë detyrat mes vete dhe paraqesin
32
zgjidhjet e tyre. 33
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e gjetjes së prodhimit, mënyrën e shoqërimit dhe argumentimit të
zgjidhjes së detyrave.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 5, faqe 33.
243
Mësimi 96
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 5 Shoqërojmë faktorët dhe njehsojmë: 8 Njesojmë
3 • 5 • 4 = 3 • (5 • 4) = 3 • 20 =
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 25 • 2 • 5 =
30 • 2 • 50 =
13
25 • 3 • 8 =
Fusha kurrikulare: Matematikë Një mënyr
Lënda: Matematikë 6 Zbatojmë vetinë asociative dhe gjejmë vlerën e shkronjës X. (13 − 5)
3 • (5 • 4) = (4 • X) • 3 X=
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III (6 • 2) • 9 = X • (2 • 9) X=
Tema: Numrat natyrorë 5 • (X • 7) = (7 • 5) • 4 X=
Përgjigjja
(6 • X) • 8 = 6 • (8 • 7) X=
(2 + 5) • 3 = 2 • 3 + 5 • 3
Përgjigjja:
Njësia mësimore: Vetitë e shumëzimit të numrave
34
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Lapsat në mes
Nxënësit udhëzohen të njehsojnë detyra me tre faktorë – detyrën 5. Nxënësit duke shoqëruar faktorët
gjejnë prodhimin. Vendosin lapsat në mes, nxënësit që I mirret lapsi delë dhe paraqet zgjidhjet.
Shembull: 3 x 5 x 4 = (3 x 5) x 4 = 15 x 4 = 60
Për mësuesin/en
244
Ndërtimi i njohurive:
8 Njesojmë: sa katrorë kanë mbetur?
Përpunimi i përmbajtjes
Rrugëzgjidhje për të lexuarit në
13 − 5 13 − 5 13 − 5 13 − 5
matematikë
Një mënyrë: Shumëzimi i ndryshimit Një mënyrë tjetër:
Përforcimi:
rodhimi është
ër.
10 Përdorim shumëzimin e shumës ose të ndryshimit dhe njehsojmë:
17 • 50 = (10 + 7) • ____ = ____ • ____ + ____ • ____ = ____ + ____ = Konsolidimi i të nxënit
17 • 50 = (20 - 3) • ____ = Shënime mbi shënime
64 • 30 =
64 • 30 =
Nxënësit udhëzohen që të përdorin shumëzimin e
shumës ose të ndryshimit dhe njehsojmë në të dy
11 Endriti mblodhi 6 shporta me nga 8 kilogramë mollë, kurse motra e tij, Vjosa, 4 shporta
me nga 8 kilogramë mollë. Sa kilogramë mollë kanë mbledhur ata së bashku? mënyrat. Paraqesin zgjidhjet e tyre para të tjerëve.
Njehsojmë: ( ____ + ____ ) • ____ = ____ • ____ + ____ • ____ = ____ + ____ = • Shoqëron faktorët për të gjetur prodhimin e
= 6 + 15 Përgjigjja: tre faktorëve;
= 21
• Zbaton vetinë asociative për të gjetur
Mësojmë
prodhimin;
35 • Përdor shumëzimin e shumës ose të
ndryshimit për të njehsuar prodhimin e
numrave.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e gjetjes së prodhimit, mënyrën e shoqërimit dhe përdorimit të
shumës dhe ndryshimit për të njehsuar prodhimin.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 11, faqe 35.
245
Mësimi 97
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Njehsojmë. 1 Për blerje
Sa pagoi
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 49 • 7 = Njehsojm
50 • 7 = 350 45 • 4 =
- 343
1 • 7 = 7 28 • 7 =
Fusha kurrikulare: Matematikë 67 • 5 =
Lënda: Matematikë 28 • 6 = 78 • 4 =
2 Njehsojmë.
Rezultatet e të nxënit të temës: 2 Zbatojmë
180 • 5 =
Përdor vetinë komutative dhe asociative për gjet- 120 • 6 = 124 • 5 = 64 • 5 =
=
250 • 3 = 235 • 3 =
jen e shumës, ndryshimit, prodhimit dhe herësit 100
170 • 4 = 165 • 4 =
=
180 + •5 +
të numrave. 80
350 • 2 = 315 • 2 =
=
3 Gjyshi dë
Kontributi në rezultatet për kompetencat 3 Zbatojmë shumëzimin e shumës ose të ndryshimit dhe njehsojmë. kushton 1
1. S
240 • 3 = (300 - 60) • 3 = 300 • 3 - 60• 3 = - = të
270 • 2 = Përgjigjja
270 • 2 =
ASPEKTE SPECIFIKE TË 4 Njehsojmë dhe plotësojmë.
4 Zbatojmë
(50 + ) • 7 = 50 • + 30 • 7 = + =
36
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Shkëmbe një problem
Çdo grupi u shpërndahet nga një detyrë për gjetjen e prodhimit duke zbatuar shumëzimin e ndryshimit.
1 Njehsojmë. 1 Për blerjen e librave shkollorë, për secilin nga tre fë
Sa pagoi ajo gjithsej?
49 • 7 =
Për mësuesin/en
Njehsojmë në dy mënyra:
49 • 7 =
50 • 7 = 350 45 • 4
- 343
1 • 7 = 7 28 • 7
67 • 5
Ndërtimi28 • 6 =i njohurive: 78 • 4
1 Njehsojmë. 1
Përpunimi
Sa pagoi ajo gjithsej?
i përmbajtjes
Për blerjen e librave shkollorë, për secilin nga tre fëmijët e saj, nëna pagoi nga 32 euro.
• = 73 • 5
49 • 7 = Njehsojmë Veprimtari e drejtuar
në dy mënyra:
Vlerësimi i nxënësve:
Mësojmë
(50 + ) • 7 = 50 • + 30 • 7 = + = 4= Njehsojmë
+ + 117 • 7 =
dhe plotësojmë.
=
( - 30) • 6 = 100 • 6 - 30 • 6 = - = 2 • 379 =
(100 - 60)për
Nxënësit vlerësohen • = 100 • e -gjetjes• 5së=
saktësinë - =
Ushtrojmë
36 37
prodhimit, mënyrën
(50 + e shoqërimit
) • 7 = 50 • dhe argumen-
+ 30 •7= + =
timit të zgjidhjes
( së-detyrave.
30) • 6 = 100 • 6 - 30 • 6 = - =
Detyrë: 36
Plotësojnë detyrën 4, faqe 36.
Për mësuesin/en
247
Mësimi 98
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Njehsojmë. 1 Për blerjen e librave shkollorë, për secilin nga tre fëmijët e saj, nëna pagoi nga 32 euro.
Sa pagoi ajo gjithsej?
PLANIT
49 • 7 =
TË ORËS MËSIMORE Njehsojmë në dy mënyra:
Shkalla e kurrikulës:
• =
2 Klasa: III 73 • 5 = = 96
• = 38 • 5 =
Tema: Numrat natyrorë Përgjigjja:
2 Njehsojmë.
Rezultatet e të nxënit të temës: 2 Zbatojmë rregullën e shumëzimit të shumës ose të ndryshimit dhe njehsojmë.
180 • 5 = 72 • 6 =
Përdor vetinë komutative dhe asociative 124
120 • 6 =
për• 5gjet-
= 64 • 5 = (60 + 4) • 5
= 60 • 5 + 4 • 5
47 • 6 = (50 - 3) • 6
3 • 54 =
250 • 3 = 235 • 3 = = 50 • 6 - 3 • 6
jen e shumës,
100 ndryshimit, prodhimit
170 • 4 =
dhe herësit
165 • 4 =
= + = + 18 • 7 =
180 + •5 +
të numrave. 80
350 • 2 = 315 • 2 =
= = 5 • 37 =
3 Gjyshi dëshiron që me Erindën dhe Erindin të udhëtojë në Pragë. Një biletë avioni
Kontributi në rezultatet
3 Zbatojmë shumëzimin për kompetencat
e shumës ose të ndryshimit dhe njehsojmë. kushton 135 euro. Sa duhet të paguajë ai për biletat e udhëtimit?
kryesore
240 • 3të shkallës:
= (200 + 40) • 3 =I.1,2,7; II.1.2;
200 • 3 + 40 • 3 = III.1,+ 3,= 4. Duhet të njehsojmë prodhimin 135 • 3.
PLANIT
(100 - 60)TË
• ORËS
= 100 • MËSIMORE
- •5= - =
123 • 4 = (100 + 20 + 3) • 4
= 100 • 4 + 20 • 4 + 3 • 4
201 • 3 =
3 • 154 =
Ushtrojmë
Mësojmë
(50 + ) • 7 = 50 • + 30 • 7 = + = = + + 117 • 7 =
=
Njësia mësimore: Vetitë e shumëzimit të numrave
( - 30) • 6 = 100 • 6 - 30 • 6 = - = 2 • 379 =
36 37
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Cili është numri?
248
Ndërtimi i njohurive:
1 Për blerjen e librave shkollorë, për secilin nga tre fëmijët e saj, nëna pagoi nga 32 euro.
Sa pagoi ajo gjithsej?
Përpunimi i përmbajtjes
Njehsojmë në dy mënyra: Veprimtari e drejtuar
= 1. Shuma e mbledhorëve 2. Shumëzimi i shumës:
të barabartë:
=
=
32
+ 32
32 • 3 = (30 + 2) • 3 Nxënësve u paraqitet detyra 1 dhe u ofrohen
= 30 • 3 + 2 • 3
=
1 Njehsojmë.
32 = 90 + 6 1
sqarimet e nevojshme për dy mënyrat e njehsimit
Për blerjen e librave shkollorë, për secilin nga tre fëmijët e saj, nëna pagoi nga 32 euro.
=
49 • 7 =
= 96
të saj.
Sa pagoi ajo gjithsej?
Njehsojmë në dy mënyra:
=
50 •
Përgjigjja: 7 = 350 45 • 4 = 1. Shuma e mbledhorëve 2. Shumëzimi i shumës:
- 343 të barabartë:
1 • 7 = 7 28 • 7 =
32 32 • 3 = (30 + 2) • 3
2 Zbatojmë rregullën e shumëzimit të shumës ose të ndryshimit dhe 5=
67 •njehsojmë. + 32 = 30 • 3 + 2 • 3
28 • 6 = 78 • 4 =72 • 6 = 32
= 64 • 5 = (60 + 4) • 5 = 90 + 6
47 • 6 = (50 - 3) • 6
•
= 60 =
•5+4•5 73 • 5 =3 • 54 = = 96
= = 50 • 6 - 3 • 6
= • += = + 38 • 5 =18 • 7 =
=
=
= = 5 • 37 = Zbatojnë rregullën e shumëzimit të shumës ose
Përgjigjja:
= + + 117 • 7 = = 90
270 • 2 = = 2 • 379 = përgjigjet
Përgjigjja:
e sakta.
270 • 2 =
37 4 Zbatojmë rregullën e shumëzimit të shumës dhe njehsojmë.
4 Njehsojmë dhe plotësojmë.
123 • 4 = (100 + 20 + 3) • 4 201 • 3 =
(100 - 60) • = 100 • - •5= - = = 100 • 4 + 20 • 4 + 3 • 4 3 • 154 =
Ushtrojmë
Mësojmë
(50 + ) • 7 = 50 • + 30 • 7 = + = = + + 117 • 7 =
( Vlerësimi i nxënësve:
- 30) • 6 = 100 • 6 - 30 • 6 =
- =
=
2 • 379 =
36 37
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e gjetjes së prodhimit, mënyrën e shoqërimit dhe argumentimit të
zgjidhjes së detyrave.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 4, faqe 37.
249
Mësimi 99
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Analizojmë shprehjen e dhënë me fjalë: prodhimin e numrave 4 dhe 7 e shumëzojmë
me prodhimin e numrave 5 dhe 2.
5 Shumëzo
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Duke përdorur kllapat, shprehjen e dhënë e shkruajmë me numra dhe e njehsojmë vlerën
e saj.
SHËND
45 •
Njehsojmë: =
=
Fusha kurrikulare: Matematikë =
2 Arkëtari në bankë i dha Loretës 10 bankënota 100-euroshe, kurse Etlevës 100 bankënota
Lënda: Matematikë 10-euroshe. Cila nga vajzat tërhoqi më shumë para nga banka?
Njehso
Rezultatet e të nxënit të temës: 3 Formulojmë pyetjen, njehsojmë dhe gjejmë përgjigjen.
Në 6 rafte të kaltra janë nga 20 libra, kurse në 4 rafte të gjelbra nga 30 libra.
Përdor vetinë komutative dhe asociative për gjet- 1. Pyetje: Sa libra janë në raftet e kaltra?
jen e shumës, ndryshimit, prodhimit dhe herësit Njehsojmë:
37 • 5 = (30 + 7) • 5 68 • 4 = 58 • 9 = (60 - 2) • 9
kurrikulës: 1.1,4; 2.2; 7.1. = 30 • 5 + 7 • 5 = =
Në lajmet
kishin form
madhe.
= 150 + = =
Pyetja
= 150 = 150 = 150
ASPEKTE SPECIFIKE TË Njehso
= = =
= = =
Njësia mësimore: Vetitë e shumëzimit të numrave = 150 = 150 = 150 Përgjigj
38
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Cili është numri?
Nxënësve u paraqitet detyra 1, analizojnë shprehjen e dhënë me fjalë për të njehsuar vlerën e saj.
Grupet paraqesin zgjidhjet dhe krahasojnë rezultatet
Për mësuesin/en
250
Ndërtimi i njohurive:
1 Analizojmë shprehjen e dhënë me fjalë: prodhimin e numrave 4 dhe 7 e shumëzojmë
me prodhimin e numrave 5 dhe 2.
Përpunimi i përmbajtjes
5 Shumëzojmë me numrin e shkronjave në fjalë.
Të nxënit me51këmbime
SHËNDET LIRI DITURI
Duke përdorur kllapat, shprehjen e dhënë e shkruajmë me numra dhe e njehsojmë vlerën
e saj. 45 • = • = 43 • =
Njehsojmë: = = =
2. Pyetje: Sa libra janë në të gjitha raftet? tërhoqi më shumë para nga banka.
7 Me ndihmën e mësuesit/es ose prindërve, i shkruajmë emërtimet edhe të disa drurëve
Njehsojmë:
që rriten në mjedisin ku jetojmë.
Përgjigjja:
Përforcimi:
4 Duke zbatuar rregullën për shumëzimin e shumës, njehsojmë.
Konsolidimi i të nxënit
Shqyrtim kategorizues
8 Formulojmë pyetjen, njehsojmë dhe gjejmë përgjigjen.
37 • 5 = (30 + 7) • 5 68 • 4 = 58 • 9 = (60 - 2) • 9 Në lajmet e mbrëmjes, shërbimi meteorologjik njoftoi se reshjet e borës në Bjeshkët e Rugovës
= = kishin formuar një trashësi prej 27 cm, kurse në shpatet e Brezovicës, trashësia ishte 3 herë më e
= 30 • 5 + 7 • 5 madhe.
= 150 + = = PasiPyetja:
lexojnë formulimin e pyetjeve, njehsojnë dhe
= 150 = 150 = 150
përgjigjen.
Brezovica
Njehsojmë: 45 • =
Paraqesin zgjidhjet = e tyre dhe diskutohen
45 • 6 = 59 • 4 = 66 • 6 =
përgjigjet e sakta. =
Ushtrojmë
Ushtrojmë
= = =
= 150
= = =
= 150 = 150 = 150 Përgjigjja:
38 39
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e analizës së detyrave, mënyrën e njehsimit dhe përgjigjeve të de-
tyrave.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 4, faqe 38.
251
Mësimi 100
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Analizojmë shprehjen e dhënë me fjalë: prodhimin e numrave 4 dhe 7 e shumëzojmë
me prodhimin e numrave 5 dhe 2.
5 Shumëzojmë me numrin e shkronjave në fjalë.
PLANIT
e saj.
TËshprehjen
Duke përdorur kllapat, ORËS MËSIMORE
e dhënë e shkruajmë me numra dhe e njehsojmë vlerën
SHËNDET
45 • = 51 •
LIRI
= 43 •
DITURI
=
Njehsojmë: = = =
= = =
Fusha kurrikulare: Matematikë = 150 = 150 = 150
2 Arkëtari në bankë i dha Loretës 10 bankënota 100-euroshe, kurse Etlevës 100 bankënota
Lënda:
10-euroshe.Matematikë
Cila nga vajzat tërhoqi më shumë para nga banka?
të numrave.
Përgjigjja: Përgjigjja:
37 • 5 = (30 + 7) • 5 68 • 4 = 58 • 9 = (60 - 2) • 9
kurrikulës: 1.1,4; 2.2;
= 30 • 5 + 7 • 5
7.1.
= =
Në lajmet e mbrëmjes, shërbimi meteorologjik njoftoi se reshjet e borës në Bjeshkët e Rugovës
kishin formuar një trashësi prej 27 cm, kurse në shpatet e Brezovicës, trashësia ishte 3 herë më e
madhe.
= 150 + = =
Pyetja:
= 150 = 150 = 150 Brezovica
Ushtrojmë
Ushtrojmë
= = =
= 150
= = =
Njësia mësimore: Vetitë e shumëzimit të numrave
= 150 = 150 = 150 Përgjigjja:
38 39
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Copëzat e përziera
252
Ndërtimi i njohurive:
mëzojmë 5 Shumëzojmë me numrin e shkronjave në fjalë.
Përpunimi i përmbajtjes
Mendo / Puno në dyshe / Ndaje me grupin
SHËNDET LIRI DITURI
më vlerën
45 • = 51 • = 43 • =
= = =
=
= 150
=
= 150
=
= 150
Nxënësit udhëzohen të formulojnë pyetjen te
ënota
detyra 2, njehsojnë dhe gjejnë përgjigjen.
6 Formulojmë pyetjen, njehsojmë dhe gjejmë përgjigjen.
Në parkun e qytetit janë 87 drurë rrapi dhe 4 herë më shumë drurë plepi.
Gjejnë zgjidhjen e detyrës dhe paraqesin zgjidhjet
Pyetja:
Rrapi Plepi
e tyre para të tjerëve.
Njehsojmë: 45 • =
=
= Përforcimi:
= 150
Konsolidimi i të nxënit
Përgjigjja:
Analizo / Plotëso
7 Me ndihmën e mësuesit/es ose prindërve, i shkruajmë emërtimet edhe të disa drurëve
që rriten në mjedisin ku jetojmë.
Nxënësit udhëzohen të analizojnë detyrën 4 dhe
plotësojnë sipas kërkesës së dhënë.
Diskutojnë zgjidhjet e detyrave.
8 Formulojmë pyetjen, njehsojmë dhe gjejmë përgjigjen.
2) • 9 Në lajmet e mbrëmjes, shërbimi meteorologjik njoftoi se reshjet e borës në Bjeshkët e Rugovës
kishin formuar një trashësi prej 27 cm, kurse në shpatet e Brezovicës, trashësia ishte 3 herë më e
madhe.
Vlerësimi i nxënësve:
Pyetja:
Brezovica
= 150
Përgjigjja:
39
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 4, faqe 39.
Për mësuesin/en
253
Mësimi 101 MATJA E MASËS
KILOGRAMI DHE DEKAGRAMI
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III Shkurtesa për një kilogram është 1 kg.
2 Shndërro
43 k
Kontributi në rezultatet për kompetencat
Pyetje:
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.3,1; III.1, 3, 4. 2 kg = dg 4 kg = dg 5 kg = dg 1. Cila n
Përg
3 kg 70 dag = dag 5 kg 60 dag = dag
2. Cila n
Kontributi në rezultatet e fushës së 2 kg 50 dag = dag 8 kg 40 dag = dag Përg
Njësia mësimore: Kilogrami dhe dekagrami 5 kg 700 dag 2 kg 200 dag 899 dag 9 kg Përgjigjj
40
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Pyetja e ditës
254
MATJA E MASËS
KILOGRAMI DHE DEKAGRAMI Ndërtimi i njohurive:
1 Kilogrami:
Çdo lëndë ka masë. Masa mund të matet. Instrumenti për matjen e masës është
1
Përpunimi i përmbajtjes
Këqyrim peshoren dhe lexojmë masën.
peshorja.
Mendo / Puno në dyshe / Ndaje me grupin
20 dag 5 dag 50dag 2 dag 2 dag
Shkurtesa për një kilogram është 1 kg. shtëpia kryejmë matjen e masës së disa lëndëve
2 Shndërrojmë njësitë matëse në njësi të tjera.
Mësojmë
4 kg 400 dag 6 kg 800 dag 542 dag 6 kg Njehsojmë:
5 kg 700 dag 2 kg 200 dag 899 dag 9 kg Përgjigjja:
40 Vlerësimi i nxënësve: 41
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 5, faqe 40.
255
Mësimi 10
MATJA E MASËS 2
KILOGRAMI DHE DEKAGRAMI
ASPEKTE
1 Kilogrami: TË PËRGJITHSHME TË
Çdo lëndë ka masë. Masa mund të matet. Instrumenti për matjen e masës është
1 Këqyrim peshoren dhe lexojmë masën.
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III Shkurtesa për një kilogram është 1 kg.
2 Shndërrojmë njësitë matëse në njësi të tjera.
kurrikulës: 1.1,4;dag
7 kg 30 dag =
2.2; 7.1. 3 kg 90 dag = dag 3. Cila është diferenca ndërmjet masës së pandës dhe masës së deles?
Përgjigjja:
4 Njehsojmë dhe plotësojmë. 100 dg = 1 kg
Duke plotësuar rrathët me numra, i renditim shtazët sipas masës së tyre, duke filluar
420 dag = kg dag 380 dg = kg dag nga ajo me masë më të vogël deri tek ajo me masën më të madhe.
ASPEKTE
570 dag = SPECIFIKE
kg dag TË 910 dg = kg dag
Mësojmë
4 kg 400 dag 6 kg 800 dag 542 dag 6 kg Njehsojmë:
40 41
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim rreth njohurive paraprake
256
Ndërtimi i njohurive:
shtë
1 Këqyrim peshoren dhe lexojmë masën.
Përpunimi i përmbajtjes
Mendo / Puno në dyshe / Ndaje me grupin
20 dag 5 dag 50dag 2 dag 2 dag
Përforcimi:
3 Masat e kafshëve janë dhënë në tabelë.
dag
dag
Konsolidimi i të nxënit
00 dag Analizo / Krahaso / Rendit
43 kg 500 kg 950 kg 130 kg 62 kg 294 kg
dg
Pyetje: Nxënësit udhëzohen të analizojnë detyrën 3 dhe
1. Cila nga kafshët ka masën më të madhe?
Përgjigjja: plotësojnë sipas kërkesës së dhënë.
dag
dag
2. Cila nga kafshët ka masën më të vogël? Njehsojnë masën e kafshëve të dhëna në tabelë
Përgjigjja:
dag 3. Cila është diferenca ndërmjet masës së pandës dhe masës së deles?
dhe krahasojnë atë. Më pas, renditin shtazët sipas
Përgjigjja: masës së tyre, duke filluar nga ajo me masë më të
= 1 kg
Duke plotësuar rrathët me numra, i renditim shtazët sipas masës së tyre, duke filluar vogël deri tek ajo me masën më të madhe.
dag nga ajo me masë më të vogël deri tek ajo me masën më të madhe.
Vlerësimi i nxënësve:
Mësojmë
6 kg Njehsojmë:
9 kg Përgjigjja:
41
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve
dhe mënyrën e shndërrimit, krahasimit dhe ren-
ditjes së njësive matëse.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 4, faqe 41.
Për mësuesin/en
257
Mësimi 103 GRAMI
GRAMI
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Grami: Shkurtesa për 1 gram është 1 g. 1 Njehso
300 g
100 g
Fusha kurrikulare: Matematikë 1g
1 dag 1 kg
42
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Stuhi mendimesh
Ftohen nxënësit që me ndihmën e peshores elektronike të cilën e kemi siguruar në klasë, të kryejnë
matjet e lëndëve me masë më të vogël.
Secili grup i nxënësve kryen matjet e caktuara dhe paraqesin ato.
Për mësuesin/en
258
GRAMI
1 Grami: Shkurtesa për 1 gram është 1 g.
Masa ime është Unë jam 10 herë më i Unë jam 100 herë më i rëndë se miu dhe
1 gram. rëndë se ti. 1000 herë më i rëndë se milingona.
GRAMI
GRAMI 1g
1 dag 1 kg
1 Grami: Shkurtesa për 1 gram është 1 g. Ndërtimi i njohurive:
1 Njehsojmë dhe plotësojmë.
Masa ime është Unë jam 10 herë më i Unë jam 100 herë më i rëndë se miu dhe Përpunimi i përmbajtjes
600 g + 60 g + 5 g = g 400 g + 50 g + g = 470 g
1 gram. rëndë se ti. 1000 herë më i rëndë se milingona.
1 gram 3001gMendo
g+ 30 g + 4/g Puno
= në dyshe
1 gdag = 10 g/500
Ndaje
g + 5meg + grupin
1 kgg ==605
100g dag
100 g + 70 g + 8 g = g 600 g + 52 g + g = 772 g
1 kg = 1000 g
1 kg
Nxënësve u paraqitet diagrami ku është bërë
1g
1 dag
lidhja
Në diagramin mes njësive
e mëposhtëm ështëmatëse të masës.
2 Shndërrojmë njësitë matëse dhe njehsojmë.
dhënë lidhja ndërmjet njësive për matjen e masës.
1 gram 1g 1 dag = 10 g 1 kg = 100 dag 1 kg - 100 g = g 1 kg - 260 g = g 1 kg - 348 g = g
1 kg = 1000 g 1 kg - 500 g = g 1 kg - 340 g = g 1 kg - 627 g = g
• 1000
1 kg - 900 g = g 1 kg - 720 g = g 1 kg - 866 g = g
Në diagramin e mëposhtëm është dhënë lidhja ndërmjet njësive për matjen e masës.
1g • 10 1 dag • 100 1 kg
• 1000
3 Masa e një ananasi është 2 kg e 50 g. Masa e një arre kokosi është për 600 g më e
1g • 10 1 dag • 100 1 kg madhe se masa e ananasit.
Nxënësit udhëzohen të formojnë njësinë
Sa është masa e arrës së kokosit?
Sa është masa e përbashkët e të dyja frutave?
2 matëse
Njehsojmë të kilogramit me
dhe plotësojmë. anë të mbledhjes
2 kg 50 g 600 g
1së
kg = 1000 g
2 Njehsojmë dhe plotësojmë. 1 kg = 1000 g
njësive te detyra ananasi2.
500 g + g = 1 kg 650 g + g = 1 kg 296 g + g = 1 kg
500 g + g = 1 kg 650 g + g = 1 kg 296 g + g = 1 kg
Analizojnëarradetyrat,
e kokosit punojnë në dyshe e pastaj
700 g + g = 1 kg 240 g + g = 1 kg 438 g + g = 1 kg 700 g + g = 1 kg 240 g + g = 1 kg 438 g + g = 1 kg
600 g + g = 1 kg 720 g + g = 1 kg 815 g + g = 1 kg plotësojnësëbashkarisht në grup.
600 g + Masa ge arrës= 1 kg 720 g2 kg
kokosit është: + 50 g + g = g1=kg kg 815g. g + g = 1 kg
Grupet
Përgjigjja: paraqesin zgjidhjet e tyre para të
3 Njehsojmë dhe plotësojmë.
tjerëve.
1 kg - 500 g = g 1 kg - 360 g = g 1 kg - 225 g = g 3 Njehsojmë dhe plotësojmë.
4 Masa e një topi futbolli dhe e 10 topave të tenisit është 1 kg. Nëse masa e një topi të
tenisit është 60 g, sa është masa e topit të futbollit?
1 kg - 500 g = Përforcimi:
1 kg - 400 g = g 1 kg - 530 g = g 1 kg - 532 g = g
1 kg - 700 g = g 1 kg - 620 g = g 1 kg - 45 g = g g 1 kg - 360
1 kgg = g 1 kg - 225 g = g
Konsolidimi i të nxënit
1 kg - 400 g = g 1 kg - 530 g = g 1 kg - 532 g = g
4 Plotësojmë deri në 1 kg. Analizo / Plotëso
g 60 g
1 kg - 700 g = g 1 kg - 620 g = g 1 kg - 45 g = g
Ushtrojmë
Mësojmë
900 g 450 g 820 g 70 dag 650 g 190 g Masa e 10 topave të tenisit është: 10 • 60 g = g
40 dag 25 dag 80 dag Nxënësit udhëzohen
Masa e topit tëkganalizojnë
të futbollit është: 1 - g= detyrën
g- g =3 dhe
g.
4 Plotësojmë deri në 1 kg.
plotësojnë sipas kërkesës së dhënë. Njehsojnë
42 43
ndryshimin e njësive të dhëna matëse.
Mësojmë
Vlerësimi i nxënësve: 42
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve dhe mënyrën e shndërrimit, krahasimit dhe renditjes së
njësive matëse.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 4, faqe 42.
259
Mësimi
GRAMI 104
GRAMI
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Grami: Shkurtesa për 1 gram është 1 g. 1 Njehsojmë dhe plotësojmë.
Shkalla
1 gram
e kurrikulës:
1g
2 Klasa: III1 kg = 100 dag
1 dag = 10 g 1 kg - 100 g = g 1 kg - 260 g = g 1 kg - 348 g = g
1 kg = 1000 g
Tema: Numrat natyrorë 1 kg - 500 g = g 1 kg - 340 g = g 1 kg - 627 g = g
1 kg - 900 g = g 1 kg - 720 g = g 1 kg - 866 g = g
Në diagramin e mëposhtëm është dhënë lidhja ndërmjet njësive për matjen e masës.
kurrikulës:
1 kg - 500 g = 1.1,4; g 2.2;
1 kg -7.1.
360 g = g 1 kg - 225 g = g 4 Masa e një topi futbolli dhe e 10 topave të tenisit është 1 kg. Nëse masa e një topi të
tenisit është 60 g, sa është masa e topit të futbollit?
1 kg - 400 g = g 1 kg - 530 g = g 1 kg - 532 g = g
1 kg
1 kg - 700 g = g 1 kg - 620 g = g 1 kg - 45 g = g
ASPEKTE SPECIFIKE TË
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
4 Plotësojmë deri në 1 kg. g 60 g
Ushtrojmë
Mësojmë
900 g 450 g 820 g 70 dag 650 g 190 g Masa e 10 topave të tenisit është: 10 • 60 g = g
40 dag 25 dag 80 dag
Njësia mësimore: Grami Masa e topit të futbollit është: 1 kg - g= g- g= g.
42 43
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Stuhi mendimesh
260
GRAMI
1 Grami: Shkurtesa për 1 gram është 1 g.
Masa ime është Unë jam 10 herë më i Unë jam 100 herë më i rëndë se miu dhe
1 gram. rëndë se ti. 1000 herë më i rëndë se milingona.
1g
1 dag 1 kg
1 Njehsojmë dhe plotësojmë. Ndërtimi i njohurive:
e miu dhe
600 g + 60 g + 5 g = g 400 g + 50 g + g = 470 g
Përpunimi i përmbajtjes
ona.
650 g 190 g
40 dag 25 dag 80 dag
Nxënësve u paraqitet detyra 4 si detyrë sfiduese.
42
Nxënësit që arrijnë të gjejnë zgjidhjen paraqesin ato para të tjerëve.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve dhe mënyrën e shndërrimit, krahasimit dhe renditjes së
njësive matëse.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 4, faqe 43.
261
Mësimi 105
TONELATA
1 Tonelata: Shkurtesa për 1 tonelatë është 1 t. 1 Plotëso
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
70
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 100 kg
1000 kilogramë 1 tonelatë
42
100 kg 100 kg 100 kg 100 kg 61
1000 kg 1t
Fusha kurrikulare: Matematikë 100 kg 100 kg 100 kg 100 kg 100 kg 92
Lënda: Matematikë
1 tonelatë = 1000 kilogramë 2 > = <
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III 75 d
1 t = 1000 kg
Tema: Numrat natyrorë 57 d
Diagrami i mëposhtëm paraqet lidhjen ndërmjet tonelatës dhe njësive të tjera për matjen
e masës.
Rezultatet e të nxënit të temës: 1g • 10 1 dag • 100 1 kg • 1000 1t
350
Përdor tonelatën (t), kilogramin (kg),dhe gramin • 1000 580
(g) si njësi matëse të peshës dhe kryen veprime
me këto njësi; 2 Njehsojmë dhe plotësojmë. 1000 kg = 1 t
3 Një gru
e tij ai k
prodhu
5 t 240 kg + 1 t 320 kg = t kg
kurrikulës: 1.1,4; 2.2; 7.1.
6 t 540 kg + 2 t 410 kg = t kg 4 Një bujk
herën e
7 t 240 kg - 1 t 110 kg = t kg dorëzoj
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i përbashkët
Nxënësve u paraqiten përmes videoprojektorit, objekte të cilat kanë masë të madhe si: makina, kamionë,
aeroplanë etj.
Për mësuesin/en
Nxënësve u paraqiten përmes videoprojektorit, objekte të cilat kanë masë të madhe si: makina, kamionë,
aeroplanë etj.
262
TONELATA
1 Tonelata: Shkurtesa për 1 tonelatë është 1 t. 1 P
Përpunimi
1000
700 kg+
kg kg = 1i tpërmbajtjes
1t
590 kg + kg = 1 t
1000 kilogramë 1 tonelatë 100 kg 100 kg 100 kg 100 kg 100 kg
100 kg
Mësimdhënia
425 kg + kg = 1 t e ndërsjellë 995 kg + kg = 1 t
100 kg 100 kg 100 kg 100 kg 615 kg + kg = 1 t 505 kg + kg = 1 t
1000 kg 1t 1 tonelatë = 1000 kilogramë 2
100 kg 100 kg 100 kg 100 kg 100 kg
Nxënësve u ipen informacionet lidhur me njësinë
925 kg +
1 t = 1000 kg
kg = 1 t 130 kg +
kg = 1 t
3 Njehsojmë. tjerëve.
3 Njehsojmë.
Përgjigjja:
Ushtrojmë
Nxënësit udhëzohen të analizojnë detyrën 3 dhe
Mësojmë
1t 900 kg
400 kg 125 kg 280 kg
plotësojnë sipas550kërkesës
kg 720 kg 370 kg
së dhënë. 750 kg 390 kg
Njehsojnë
400 kg 125 kg 280 kg
44 shumën dhe ndryshimin e numrave të dhënë. 45
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve dhe mënyrën e shndërrimit, krahasimit dhe renditjes së
njësive matëse.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 4, faqe 44.
263
Mësimi 106
TONELATA
1 Tonelata: Shkurtesa për 1 tonelatë është 1 t. 1 Plotësojmë drejtkëndëshat e zbrazët me numra dhe fitojmë barazi të sakta.
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
700 kg + kg = 1 t 590 kg + kg = 1 t
PLANIT TË1000
ORËS
kilogramë
MËSIMORE
100 kg
1 tonelatë
425 kg + kg = 1 t 995 kg + kg = 1 t
100 kg 100 kg 100 kg 100 kg 615 kg + kg = 1 t 505 kg + kg = 1 t
1000 kg 1t
Fusha kurrikulare: Matematikë
100 kg 100 kg 100 kg 100 kg 100 kg 925 kg + kg = 1 t 130 kg + kg = 1 t
Lënda: Matematikë
1 tonelatë = 1000 kilogramë 2 > = < ?
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III 75 dag + 35 dag 1 kg 28 dag + 91 dag 1 kg
1 t = 1000 kg
Tema: Numrat natyrorë 57 dag + 43 dag 1 kg 72 dag + 28 dag 1 kg
Diagrami i mëposhtëm paraqet lidhjen ndërmjet tonelatës dhe njësive të tjera për matjen
e masës. 7g+2g 1 dag 2g+9g 1 dag
Rezultatet1g e• 10
të nxënit
1 dag të• 100
temës:
1 kg • 1000 1t
6g+8g 1 dag 3g+8g 1 dag
350 kg + 650 kg 1t 625 kg + 275 kg 1t
Përdor tonelatën (t), kilogramin
• 1000
(kg),dhe gramin
580 kg + 320 kg 1t 420 kg + 580 kg 1t
(g) si njësi matëse të peshës dhe kryen veprime
me këto dhe
2 Njehsojmë njësi;
plotësojmë. 1000 kg = 1 t
3 Një grumbullues boronicash duhet të grumbullojë një tonelatë boronica. Në frigoriferin
e tij ai kishte një sasi boronica. Për të grumbulluar pjesën tjetër, ai vendosi që nga 8
prodhues të blinte nga 90 kg boronica. Sa kg boronica kishte ai në frigoriferin e tij?
Kontributi
3 Njehsojmë.
në rezultatet e fushës së Përgjigjja:
5 t 240 kg + 1 t 320 kg = t kg
kurrikulës: 1.1,4; 2.2; 7.1.
6 t 540 kg + 2 t 410 kg = t kg 4 Një bujk duhej të dorëzonte një tonelatë grurë në silos. Herën e parë ai dorëzoi 480 kg,
herën e dytë 170 kg dhe herën e tretë 310 kg grurë. Edhe sa kilogramë grurë duhet t`i
7 t 240 kg - 1 t 110 kg = t kg dorëzojë bujku?
ASPEKTE 4SPECIFIKE TË t
t 780 kg - 3 t 530 kg = kg Njehsojmë: Përgjigjja:
Ushtrojmë
Mësojmë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Lapsat në mes
Nxënësit vendosin lapsat në mes dhe atij që i mirret lapsi paraqet përgjigjen para të tjerëve.
264
TONELATA
1 Tonelata: Shkurtesa për 1 tonelatë është 1 t. 1 P
t
6g+8g 1 dag 3g+8g 1 dag Udhëzohen të plotësojnë drejtkëndëshat e 3 N
350 kg + 650 kg 1t 625 kg + 275 kg 1t
420 kg + 580 kg 1t
zbrazët me numra dhe fitojnë barazi të sakta.
2 Njehsojmë dhe plotësojmë. 1000 kg = 1 t e
580 kg + 320 kg 1t p
Analizojnë detyrat, punojnë në dyshe e pastaj
500 kg + kg = 1 t 230 kg + kg = 1 t 623 kg + kg = 1 t
=1t
3 Një grumbullues boronicash duhet të grumbullojë një tonelatë boronica. Në frigoriferin
e tij ai kishte një sasi boronica. Për të grumbulluar pjesën tjetër, ai vendosi që nga 8 plotësojnë bashkarisht në grup.
300 kg + kg = 1 t 420 kg + kg = 1 t 432 kg + kg = 1 t
prodhues të blinte nga 90 kg boronica. Sa kg boronica kishte ai në frigoriferin e tij?
Grupet paraqesin zgjidhjet e tyre para të tjerëve.
g=1t Njehsojmë:
1t 600 kg + kg = 1 t 750 kg + kg = 1 t 865 kg + kg = 1 t
g=1t
g=1t
kg 90 kg
3 Njehsojmë. Përforcimi:
Përgjigjja:
Konsolidimi
5 t 240 kg + 1it të
320nxënit
kg = t kg
Analizo
6 t 540/ kg
Mbledh / Krahaso
+ 2 t 410 kg = t kg 4 N
h
4 Një bujk duhej të dorëzonte një tonelatë grurë në silos. Herën e parë ai dorëzoi 480 kg, 7 t 240 kg - 1 t 110 kg = t kg d
herën e dytë 170 kg dhe herën e tretë 310 kg grurë. Edhe sa kilogramë grurë duhet t`i
dorëzojë bujku? Nxënësit udhëzohen
4 t 780 kg - 3të analizojnë
t 530 kg = t detyrën
kg 2 dhe
Njehsojmë: Përgjigjja:
4
plotësojnë sipas kërkesës së dhënë. Njehsojnë
Plotësojmë deri në 1 t.
shumën dhe krahasojnë njësitë matëse të fituara.
Mësojmë
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve dhe mënyrën e shndërrimit dhe krahasimit të njësive
matëse të masës.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 4, faqe 45.
265
Mësimi 107 SHUMËZIMI NË TABELËN E VENDVLERAVE
SHUMËZIMI I NUMRIT DYSHIFROR ME NUMËR NJËSHIFROR SHUMËZIM
KALIM
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Për shkak të ngricave, në oborrin e shkollës janë hedhur 32 thasë kripë. Në sheshin
e qytetit janë hedhur 3 herë më shumë thasë kripë. Sa thasë kripë janë hedhur 1 Vala, Ton
PLANIT TË ORËS MËSIMORE në sheshin e qytetit?
Njehsojmë në tabelën e vendvlerave:
Sa euro n
Njehsojm
Përshkruajmë:
Dh Nj Dh
Fusha kurrikulare: Matematikë 3 2 •3 3 • 2 Nj = 6 Nj Në fillim shumëzojmë njëshet e
pastaj dhjetëshet. 2
3 • 3 Dh = 6 Dh
Lënda: Matematikë 9 6 8+
9
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III Shifrën e njësheve e shkruajmë nën shifrën e njësheve, kurse shifrën e dhjetësheve
Njehsojm
nën shifrën e dhjetësheve.
Tema: Numrat natyrorë Njehsojmë jashtë tabelës së vendvlerave: 2
9
Rezultatet e të nxënit të temës: 3 2
9 6
•3 3•2=
3•3=
Vijën e tërhequr në shumëzimin e
numrave e mendojmë si barazim. Përgjigjja
Kryen shumëzimin e numrave njëshifrorë me 2 Erindi dhe
Përgjigjja:
numra njëshifrorë dhe dyshifrorë 73 euro. S
3 Blinera dhe Lisi e kanë ditëlindjen në të njëjtën ditë. Erindi me Bardhën, Thanën dhe Gurin Përgjigjja
mblodhën nga 21 euro për t'i blerë dhuratat. Sa euro mblodhën ata gjithsej?
ASPEKTE SPECIFIKE TË
Njehsojmë: 3 Njehsojm
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
2 1 •4 4•1= Dh Nj
4•2= 1
3 7
Mësojmë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, etiketa me fjali, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Rrjeti i merimangës
266
SHUMËZIMI NË TABELËN E VENDVLERAVE
SHUMËZIMI I NUMRIT DYSHIFROR ME NUMËR NJËSHIFROR Ndërtimi i njohurive:
SHUMËZIMI I NUMRIT DYSHIFROR ME NUMËR NJËSHIFROR ME NjË
KALIM
1 Për shkak të ngricave, në oborrin e shkollës janë hedhur 32 thasë kripë. Në sheshin
e qytetit janë hedhur 3 herë më shumë thasë kripë. Sa thasë kripë janë hedhur 1
Përpunimi i përmbajtjes
Vala, Toni, Rina dhe Rinori do të shkojnë në ekskursion. Gjyshja u dha atyre nga 32 euro.
në sheshin e qytetit?
Njehsojmë në tabelën e vendvlerave:
Mësimdhënia
Sa euro ndau embesat
gjyshja për nipërit dhe ndërsjellë
e saj?
Njehsojmë në tabelën e vendvlerave:
Përshkruajmë: Përshkruajmë:
Dh Nj Dh Nj
3 2 •3 3 • 2 Nj = 6 Nj Në fillim shumëzojmë njëshet e
pastaj dhjetëshet.
Mësimdhënia
2 3 • 4 e ndërsjellë4 • 3 Nj = 12 Nj = 1 Dh + 2 Nj
3 • 3 Dh = 6 Dh
9 6 Nxënësve8+1 12 u ofrohen informacone 4 • 2 Dh = 8 Dh lidhur me
9 2 8 Dh + 1 Dh = 9 Dh
Shifrën e njësheve e shkruajmë nën shifrën e njësheve, kurse shifrën e dhjetësheve shumëzimin e numrave dyshifror me një numër
nën shifrën e dhjetësheve. Njehsojmë jashtë tabelës së vendvlerave:
njëshifror.
Njehsojmë jashtë tabelës së vendvlerave: 2 3 •4 3 • 4 = 12, shkruajmë 2, 1 Dh e bartim
9 2 4 • 2 = 8 dhe 8 + 1 = 9
3 2 •3 3•2= Vijën e tërhequr në shumëzimin e
numrave e mendojmë si barazim.
Udhëzohen
Përgjigjja:
të njehsojnë në tabelën e vendvlerave
9 6 3•3=
dhe jashtë saj.
Përgjigjja: 2 Erindi dhe gjyshi i tij do të udhëtojnë për në Romë. Një biletë avioni për në Romë kushton
Analizojnë detyrat,
73 euro. Sa euro kushtojnë punojnë
dy bileta avioni? në dyshe e pastaj
2 Njehsojmë në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj. plotësojnë bashkarisht në grup.
Njehsojmë në tabelën e vendvlerave:
Q Dh Nj Përshkruajmë:
Dh Nj 7 3 •2 2 • 3 Nj = 6 Nj
4 3 •2 2 • 3 Nj = 6 Nj
2 • 4 Dh = 6 Dh
4 3 •2 2•3=
Grupet
1 14paraqesin
6 zgjidhjet
2 • 7 Dh =14 Dh e tyre para të tjerëve.
2•4=
1 4 6 14 Dh =1 Q + 4 Dh
Dh Nj Përforcimi:
Njehsojmë jashtë tabelës së vendvlerave:
7Konsolidimi
3 • 2 3 • 4 = 12, ishkruajmë
të nxënit
3 1 •3 3 • 1 Nj = 6 Nj 3 1 •3 3•1=
3 • 3 Dh = 6 Dh 3•3= 2, 1 Dh i shtojmë shumëzimit të dhjetëshes
1 4Analizo
6 4 /• 2Plotëso
= 8 dhe 8 + 1 = 9
3 Blinera dhe Lisi e kanë ditëlindjen në të njëjtën ditë. Erindi me Bardhën, Thanën dhe Gurin Përgjigjja:
mblodhën nga 21 euro për t'i blerë dhuratat. Sa euro mblodhën ata gjithsej?
Nxënësit udhëzohen të analizojnë detyrën 3 dhe
Njehsojmë: 3 Njehsojmë në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj.
plotësojnë sipas kërkesës së dhënë. Njehsojnë
2 1 •4 4•1= prodhimin
Dh Nj
e numrave të dhënë. Q Dh Nj
4•2= 1
3 7 •2 1 7
3 •2 8 3 •2 8 3 •2
Mësojmë
Mësojmë
Përgjigjja:
Grupet paraqesin zgjidhjet e tyre.
46 47
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve, pjesëmarrjen aktive në diskutim dhe mënyrën e njeh-
simit të prodhimit.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 3, faqe 46.
267
Mësimi 108
SHUMËZIMI NË TABELËN E VENDVLERAVE
SHUMËZIMI I NUMRIT DYSHIFROR ME NUMËR NJËSHIFROR SHUMËZIMI I NUMRIT DYSHIFROR ME NUMËR NJËSHIFROR ME NjË
KALIM
1 ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Për shkak të ngricave, në oborrin e shkollës janë hedhur 32 thasë kripë. Në sheshin
e qytetit janë hedhur 3 herë më shumë thasë kripë. Sa thasë kripë janë hedhur 1 Vala, Toni, Rina dhe Rinori do të shkojnë në ekskursion. Gjyshja u dha atyre nga 32 euro.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
në sheshin e qytetit?
Njehsojmë në tabelën e vendvlerave:
Sa euro ndau gjyshja për nipërit dhe mbesat e saj?
Njehsojmë në tabelën e vendvlerave:
Përshkruajmë: Përshkruajmë:
Dh Nj Dh Nj
Fusha 3 kurrikulare:
2 •3 3 Matematikë
• 2 Nj = 6 Nj Në fillim shumëzojmë njëshet e
pastaj dhjetëshet. 2 3 •4 4 • 3 Nj = 12 Nj = 1 Dh + 2 Nj
3 • 3 Dh = 6 Dh
Lënda: 9 6Matematikë 8+1 12 4 • 2 Dh = 8 Dh
9 2 8 Dh + 1 Dh = 9 Dh
Shkalla e kurrikulës:
Shifrën e njësheve e shkruajmë nën 2shifrën eKlasa: IIIshifrën e dhjetësheve
njësheve, kurse
nën shifrën e dhjetësheve. Njehsojmë jashtë tabelës së vendvlerave:
Tema: Numrat natyrorë
Njehsojmë jashtë tabelës së vendvlerave: 2 3 •4 3 • 4 = 12, shkruajmë 2, 1 Dh e bartim
9 2 4 • 2 = 8 dhe 8 + 1 = 9
Rezultatet
3 2 • 3 e të nxënit të temës:Vijën
3•2= e tërhequr në shumëzimin e
numrave e mendojmë si barazim. Përgjigjja:
9 6 3•3=
Kryen shumëzimin e numrave njëshifrorë me 2 Erindi dhe gjyshi i tij do të udhëtojnë për në Romë. Një biletë avioni për në Romë kushton
Përgjigjja:
numra njëshifrorë dhe dyshifrorë 73 euro. Sa euro kushtojnë dy bileta avioni?
Kontributi
Dh Nj në rezultatet për kompetencat Q Dh Nj
7 3 •2
Përshkruajmë:
2 • 3 Nj = 6 Nj
kryesore
4 3 të• 2 shkallës: I.1,2,7; II.1.2; 4III.1,
2 • 3 Nj = 6 Nj
2 • 4 Dh = 6 Dh
3 •2
3, 4.22 •• 34 == 1 14 6 2 • 7 Dh =14 Dh
1 4 6 14 Dh =1 Q + 4 Dh
Kontributi
Dh Nj në rezultatet
3 • 1 Nj = 6 Nj
e fushës së 3•1=
Njehsojmë jashtë tabelës së vendvlerave:
3 1 •3 3 1 •3
kurrikulës: 1.1,4;
3 • 3 2.2;
Dh = 67.1
Dh 3•3= 7 3 •2 3 • 4 = 12, shkruajmë 2, 1 Dh i shtojmë shumëzimit të dhjetëshes
1 4 6 4 • 2 = 8 dhe 8 + 1 = 9
3 Blinera dhe Lisi e kanë ditëlindjen në të njëjtën ditë. Erindi me Bardhën, Thanën dhe Gurin Përgjigjja:
ASPEKTE SPECIFIKE TË
mblodhën nga 21 euro për t'i blerë dhuratat. Sa euro mblodhën ata gjithsej?
2 1 •4 4•1= Dh Nj Q Dh Nj
4•2= 1
3 7 •2 1 7
3 •2 8 3 •2 8 3 •2
Njësia mësimore: Shumëzimi i numrave dyshifror
Mësojmë
Mësojmë
me një numër njëshifror me një kalim
Përgjigjja:
46 47
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Aktiviteti; Kush jam unë
Nxënësve u paraqitet një formë e librit të vogël, ku shpalosim secilën pjesë ku kemi paraqitur detyra me
shumëzim për çdo grup.
Për mësuesin/en
Udhëzohen të gjejnë prodhimet e faktorëve dhe çdo grup paraqet zgjidhjet e tyre.
268
SHUMËZIMI I NUMRIT DYSHIFROR ME NUMËR NJËSHIFROR ME NjË
KALIM
Ndërtimi i njohurive:
eshin
edhur
Përpunimi i përmbajtjes
1 Vala, Toni, Rina dhe Rinori do të shkojnë në ekskursion. Gjyshja u dha atyre nga 32 euro.
Sa euro ndau gjyshja për nipërit dhe mbesat e saj? Të nxënit në bashkëpunim
Njehsojmë në tabelën e vendvlerave:
Dh Nj Përshkruajmë:
jëshet e
2 3 •4 4 • 3 Nj = 12 Nj = 1 Dh + 2 Nj
Nxënësve u ofrohen informacone lidhur me
8+1 12 4 • 2 Dh = 8 Dh shumëzimin e numrave dyshifror me një numër
9 2 8 Dh + 1 Dh = 9 Dh
tësheve njëshifror me një kalim.
Njehsojmë jashtë tabelës së vendvlerave:
2 3
9 2
•4 3 • 4 = 12, shkruajmë 2, 1 Dh e bartim
4 • 2 = 8 dhe 8 + 1 = 9
Udhëzohen të njehsojnë detyrën 1.
mëzimin e
barazim. Përgjigjja:
Analizojnë detyrën, punojnë në dyshe e pastaj
2 Erindi dhe gjyshi i tij do të udhëtojnë për në Romë. Një biletë avioni për në Romë kushton
73 euro. Sa euro kushtojnë dy bileta avioni? plotësojnë bashkarisht në grup.
Njehsojmë në tabelën e vendvlerave:
Q Dh Nj Përshkruajmë:
Grupet paraqesin zgjidhjet e tyre para të tjerëve.
7 3 •2 2 • 3 Nj = 6 Nj
3=
1 14 6 2 • 7 Dh =14 Dh
4=
1 4 6 14 Dh =1 Q + 4 Dh
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve, pjesëmarrjen aktive në diskutim dhe mënyrën e njeh-
simit të prodhimit.
Detyrë:
Formulojnë tri detyra të ngjashme me detyrën 3, faqe 47.
269
Mësimi 109
SHUMËZIMI I NUMRIT DYSHIFROR ME NUMËR NJËSHIFROR ME DY
KALIME
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Autobusi i një kompanie për transportin e udhëtarëve udhëton dy herë në ditë në relacionin
1 Njehs
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Prishtinë-Pejë. Gjatësia e rrugës Prishtinë-Pejë është 84 km. Sa kilometra përshkon autobusi
brenda ditës?
Njehsojmë në tabelën e vendvlerave:
Përshkruajmë:
Fusha kurrikulare: Matematikë Q Dh Nj
4 • 4 Nj = 16 Nj = 1 Dh + 6 Nj
8 4 •4
Lënda: Matematikë 1 4 • 8 Dh = 32 Dh
3 32 16 32 Dh + 1 Dh = 33 Dh = 3 Q +3 Dh
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
2 Njehs
3 3 6
Tema: Numrat natyrorë Njehsojmë jashtë tabelës së vendvlerave:
ASPEKTE SPECIFIKE TË 3 Në bibliotekën e shkollës janë 7 vitrina me libra. Secila vitrinë ka nga 6 rafte e në secilin
raft janë nga 15 libra. Sa libra janë në bibliotekën e shkollës?
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Njehsojmë: 4. Pr
Sh
1 5 •6 •7
Njësia mësimore: Shumëzimi i numrit dyshifror
Mësojmë
48
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Aktiviteti; Shkëlqeve si yll
Nxënësve u paraqiten detyrat me shumëzim me një kalim në fletët e punës. Çdo grup ka aq detyra sa
ka nxënës.
Për mësuesin/en
Udhëzohen të gjejnë prodhimin e faktorëve dhe paraqesin zgjidhjet e tyre. Grupi që ka të gjitha rezultatet
e sakta merr titullin; Shkëlqeve si yll.
270
SHUMËZIMI I NUMRIT DYSHIFROR ME NUMËR NJËSHIFROR ME DY
KALIME
Ndërtimi i njohurive:
1 Autobusi i një kompanie për transportin e udhëtarëve udhëton dy herë në ditë në relacionin Përpunimi i përmbajtjes
1 Njehsojmë:
Konsolidimi i të nxënit
•
Q Dh Nj
8 8 •8 8 8 •8
Q Dh Nj
6 3 •9 6 3 •9
Analizo / Plotëso
3. Prodhimin e numrave 12 dhe 9 e rrisim për pasardhësin e numrit 12.
Nxënësit udhëzohen të analizojnë detyrën 3• dhe
Shprehja numerike:
3 Në bibliotekën e shkollës janë 7 vitrina me libra. Secila vitrinë ka nga 6 rafte e në secilin plotësojnë sipas kërkesës së dhënë.
raft janë nga 15 libra. Sa libra janë në bibliotekën e shkollës?
Njehsojmë: 4. Prodhimin e numrave 43 dhe 5 e zvogëlojmë për prodhimin e numrave 13 dhe 6.
Njehsojnë në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj.
Shprehja numerike: •
1 5 •6 •7
Ushtrojmë
Mësojmë
Përgjigjja:
Grupet paraqesin zgjidhjet e tyre. •
48 49
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve, pjesëmarrjen aktive në diskutim dhe mënyrën e
njehsimit të prodhimit.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 3, faqe 48.
271
Mësimi 110
SHUMËZIMI I NUMRIT DYSHIFROR ME NUMËR NJËSHIFROR ME DY
KALIME
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Autobusi i një kompanie për transportin e udhëtarëve udhëton dy herë në ditë në relacionin
1 Njehsojmë:
5 2 • 3 6 1 • 4 8 2 • 3 9 3 • 3
Tema: Numrat natyrorë
Njehsojmë jashtë tabelës së vendvlerave:
Kontributi
Q Dh Nj
7 5 •6
në rezultatet
7 5 •6
për kompetencat
4 7 •7
Q Dh Nj
4 7 •7
2. Prodhimin e numrave 21 dhe 3 e rrisim për prodhimin e numrave 13 dhe 3.
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.1.2; III.1, 3. Shprehja numerike: •
Kontributi
Q Dh Nj në rezultatet e fushës
Q Dh Nj së •
8 8 •8 8 8 •8 6 3 •9 6 3 •9
kurrikulës: 1.1,4; 2.2; 7.1
3. Prodhimin e numrave 12 dhe 9 e rrisim për pasardhësin e numrit 12.
Shprehja numerike: •
ASPEKTE SPECIFIKE TË
3 Në bibliotekën e shkollës janë 7 vitrina me libra. Secila vitrinë ka nga 6 rafte e në secilin
raft janë nga 15 libra. Sa libra janë në bibliotekën e shkollës?
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Njehsojmë: 4. Prodhimin e numrave 43 dhe 5 e zvogëlojmë për prodhimin e numrave 13 dhe 6.
Shprehja numerike: •
1 5 •6 •7
Ushtrojmë
Njësia mësimore: Shumëzimi i numrit dyshifror
Mësojmë
48 49
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Aktiviteti; Rrotullimi në numër
Nxënësve u paraqiten detyrat me shumëzim me një kalim në një hamer. Në mes të hamerit vendosim
rrotulluesin. Nxënësit radhazi hedhin rrotulluesin dhe gjejnë prodhimin me numrave sipas rastit.
Për mësuesin/en
272
Y Ndërtimi i njohurive:
relacionin
1 Njehsojmë:
Përpunimi i përmbajtjes
n autobusi 2 3 • 2 4 1 • 2 3 3 • 3 2 2 • 4 Dora e fshehur
2 6 • 3 1 4 • 7 2 8 • 3 5 8 • 8
Nxënësve u ndahen pjesët nga detyra 1, sipas
grupeve.
2 Njehsojmë:
5 2 • 3 6 1 • 4 8 2 • 3 9 3 • 3
Diskutojnë me njëri – tjetrin brenda grupit dhe
9 8 • 6 4 7 • 4 8 5 • 5 5 8 • 8
gjejnë prodhimin e numrave të dhënë.
hjetëshes
Përforcimi:
7 •7
2. Prodhimin e numrave 21 dhe 3 e rrisim për prodhimin e numrave 13 dhe 3.
Konsolidimi i të nxënit
Shprehja numerike: •
Analizo / Plotëso
•
3 •9
Nxënësit udhëzohen që shprehjen me fjalë ta
3. Prodhimin e numrave 12 dhe 9 e rrisim për pasardhësin e numrit 12.
shkruajnë me numra dhe ta njehsojnë vlerën e saj.
Shprehja numerike: •
në secilin
Grupet paraqesin zgjidhjet e tyre
4. Prodhimin e numrave 43 dhe 5 e zvogëlojmë për prodhimin e numrave 13 dhe 6.
Shprehja numerike: •
Ushtrojmë
49
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve, pjesëmarrjen aktive në diskutim dhe mënyrën e
njehsimit të prodhimit.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 3, 4, faqe 49.
273
Mësimi 111
SHUMËZIMI I NUMRIT TRESHIFROR PA KALIM SHUMË
Përshkruajmë:
Q Dh Nj
3 • 3Nj = 9Nj
Fusha kurrikulare: Matematikë 1 2 3 •3 3 • 2Dh = 6Dh Në fillim shumëzohen
njëshet pastaj dhjetëshet
Lënda: Matematikë 3 6 9 3 • 1Q = 3Q dhe në fund qindëshet.
4 0 2 •2 3 1 4 •2 1 1 1 •7 2 0 0 •4 1
Kontributi në rezultatet e fushës së 6
6
kurrikulës: 1.1,4; 2.2; 7.1
3 Një fabrikë për një orë prodhon 233 elemente të një produkti. Sa elemente prodhon 4
fabrika për tri orë?
1
ASPEKTE SPECIFIKE TË Njehsojmë: 2 3 3 •3 Përgjigjja:
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Gjeje numrin
274
SHUMËZIMI I NUMRIT TRESHIFROR PA KALIM SHUMËZIMI I NUMRIT TRESHIFROR ME NJË KALIM
Ndërtimi i njohurive:
1 Për lehtësimin e mësimdhënies, shkolla ka vendosur të blejë 1 Të gjejmë prodhimin e numrave 213 dhe 4.
tre projektorë. Një projektor kushton 123 euro. Sa kushtojnë Përpunimi i përmbajtjes
tre projektorë? 4 • 3 = 12
Përshkruajmë: Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
Q Dh Nj 2 1 3 •4 2 1 3 •4 2 1 3 •4
3 • 3Nj = 9Nj
1 2 3 •3 3 • 2Dh = 6Dh Në fillim shumëzohen
njëshet pastaj dhjetëshet
Nxënësve u ndahen pjesët nga detyra 2, sipas
1 12 4+1
2 8 5 2 5 2
3 6 9 3 • 1Q = 3Q dhe në fund qindëshet.
grupeve.
Përgjigjja:
3 Një fabrikë për një orë prodhon 233 elemente të një produkti. Sa elemente prodhon 4 2 7 •2 2 1 8 •3 1 0 4 •4 2 2 9 •4
fabrika për tri orë?
Nxënësit udhëzohen të analizojnë detyrën 3 dhe
Njehsojmë: 2 3 3 •3 Përgjigjja: 1 1 7 •5 1 1 8 •4 2 0 5 •4 1 0 6 •7
llogaritin prodhimin e numrave të dhënë.
3 Njehsojmë.
4 Me qëllim të dezinsektimit për një pjese të qytetit, një kompani
harxhon 113 litra substancë për një ditë. Sa litra substancë për
Grupet paraqesin zgjidhjet e tyre.
dezinsektim janë harxhuar për 3 ditë? Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
2 8 3 •3 2 4 3 •4 2 5 3 •3 4 8 3 •2
Mësojmë
Mësojmë
Njehsojmë: 1 1 3 •3 6+2 24
Përgjigjja: 8 4 9
50 51
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve, pjesëmarrjen aktive në diskutim dhe mënyrën e
njehsimit të prodhimit.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 4, faqe 50.
275
Mësimi 112
SHUMËZIMI I NUMRIT TRESHIFROR PA KALIM SHUMËZIMI I NUMRIT TRESHIFROR ME NJË KALIM
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Për lehtësimin e mësimdhënies, shkolla ka vendosur të blejë
tre projektorë. Një projektor kushton 123 euro. Sa kushtojnë
1 Të gjejmë prodhimin e numrave 213 dhe 4.
Përshkruajmë: Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
Q Dh Nj 2 1 3 •4 2 1 3 •4 2 1 3 •4
3 • 3Nj = 9Nj
Fusha1 2kurrikulare:
3 •3 Matematikë
3 • 2Dh = 6Dh Në fillim shumëzohen
njëshet pastaj dhjetëshet
1 12 4+1
2 5 2 8 5 2
Lënda:
3 6 9
Matematikë 3 • 1Q = 3Q dhe në fund qindëshet.
Shkalla
Përgjigjja: e kurrikulës: 2 Klasa: III
Tema: Numrat natyrorë
2 Njehsojmë në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj.
Rezultatet
Q Dh Nj e tëQnxënit
Dh Nj të temës:
Q Dh Nj Q Dh Nj
2 Njehsojmë.
Analizon
3 0 4 •varshmërinë
2 1 2 2 •e4 prodhimit
2 3 2 • nga
3 faktorët;
4 2 3 •2 Q Dh Nj 1. 3 • 8 Nj = 24 Nj = 2 Dh + 4 Nj
6 0 8 3 2 8 •3 2. 3 • 2 Dh = 6 Dh
9 6+2 24 6 Dh + 2 Dh = 8 Dh
Kontributi
3 2 3 •2
në rezultatet
2 1 3 •3
për4kompetencat
2 4 •2 2 3 1 •3
9 8 4 3. 3 • 3 Q = 9 Q
kryesore
6 4 6 të shkallës: I.1,2,7; II.1.2; III.1, 3.
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
4 0 2 •2 3 1 4 •2 1 1 1 •7 2 0 0 •4 1 1 5 •6 2 2 6 •4 2 3 8 •3 4 2 9 •2
Kontributi në rezultatet e fushës së 6 6 30
6 9 0
kurrikulës: 1.1,4; 2.2; 7.1
3 Një fabrikë për një orë prodhon 233 elemente të një produkti. Sa elemente prodhon 4 2 7 •2 2 1 8 •3 1 0 4 •4 2 2 9 •4
fabrika për tri orë?
1 1 7 •5 1 1 8 •4 2 0 5 •4 1 0 6 •7
ASPEKTE SPECIFIKE
2 3 3 •3
Njehsojmë:
TË
Përgjigjja:
Mësojmë
me një kalim
Njehsojmë: 1 1 3 • 3 6+2 24
Përgjigjja: 8 4 9
50
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore: 51
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Di / Da të di / Mësova
Nxënësve u shpërndahen fletët e ndara në tri kolona. Nxiten të plotësojnë kolonën e parë te rubrika Di,
shkruajnë çfarë dinë për shumëzimin e numrave me një kalim.
Për mësuesin/en
276
SHUMËZIMI I NUMRIT TRESHIFROR ME NJË KALIM
Ndërtimi i njohurive:
1 Të gjejmë prodhimin e numrave 213 dhe 4.
Përpunimi i përmbajtjes
4 • 3 = 12
shkruajmë 2
mbajmë në mend 1
4•1=4
4 plus
1 në mend
4•2=8
shkruajmë 8
Di / Dua të di / Mësova
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
2 1 3 •4 2 1 3 •4 2 1 3 •4
1 12 4+1 Te rubrika Dua të di, paraqesin pyetjet të cilat
2 5 2 8 5 2
së bashku në grup shkruajnë se çfarë duan të
dinë për shumëzimin e numrit treshifror me një
kalim. Mund të paraqesin edhe ndonjë shembull
numerik që nuk dinë të llogaritin.
Nj
2 Njehsojmë.
Çdo grup paraqet pyetjet e përpiluara.
3 •2 Q Dh Nj 1. 3 • 8 Nj = 24 Nj = 2 Dh + 4 Nj
3 2 8 •3
9 6+2 24
2. 3 • 2 Dh = 6 Dh
6 Dh + 2 Dh = 8 Dh
Udhëzohen nxënësit të ndjekin udhëzimet e
1 •3
9 8 4 3. 3 • 3 Q = 9 Q dhëna në libër lidhur me shumëzimin e numrit
SHUMËZIMI I NUMRIT TRESHIFROR PA KALIM treshifrorI NUMRIT
SHUMËZIMI me një kalim. ME NJË KALIM
TRESHIFROR
1 Q
PërDh Nj
lehtësimin Q Dh Nj
e mësimdhënies, Q Dhtë blejë
shkolla ka vendosur Nj Q Dh Nj 1 Të gjejmë prodhimin e numrave 213 dhe 4.
tre projektorë.
1 1 5 •6 Një projektor
2 2kushton
6 123• 4 euro. Sa
2 kushtojnë
3 8 •3 4 2 9 •2
0 •4 tre projektorë? 4 • 3 = 12
6 6 30 shkruajmë 2 4•1=4 4•2=8
Njehsojmë në tabelën e vendvlerave: mbajmë në mend 1 4 plus
1 në mend
shkruajmë 8
6 9 0 Përshkruajmë: Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
Q Dh Nj 2 1 3 •4 2 1 3 •4 2 1 3 •4
odhon 4 2 7 •2 2 31• 38Nj =• 9Nj
3 1 0 4 •4 2 2 9 •4
1 2 3 •3 3 • 2Dh = 6Dh Në fillim shumëzohen 1 12 4+1
njëshet pastaj dhjetëshet
3 6 9 3 • 1Q = 3Q dhe në fund qindëshet. 2 5 2 8 5 2
1 1 7 •5 1 1 8 •4 2 0 5 •4 1 0 6 •7
Përgjigjja:
3 Njehsojmë.
2 Njehsojmë në tabelën e vendvlerave dhe jashtë saj.
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
2 Njehsojmë.
2 Q8 Dh3Nj • 3 2 Q4 Dh3Nj • 4 2 Q 5Dh 3Nj • 3 4Q 8
Dh Nj
3 •2
Përforcimi:1. 3 • 8 Nj = 24 Nj = 2 Dh + 4 Nj
Mësojmë
6+2 324 0 4 • 2 1 2 2 •4 2 3 2 •3 4 2 3 •2 Q Dh Nj
8 64 0 9 8
Konsolidimi
3 2 8 •3 i •të
2. 3 2 Dhnxënit
= 6 Dh
6 Dh + 2 Dh = 8 Dh
9 6+2 24
3 2 3 •2 2 1 3 •3 4 2 4 •2 2 3 1 •3
51 9 8 4 Di / Dua të di /Mësova
3. 3 • 3 Q = 9 Q
6 4 6
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
4 0 2 •2 3 1 4 •2 1
Nxënësit
1 1 1 1 5 •udhëzohen
•7 6 2 2 6 • 4të plotësojnë
2 2 3 8 •3
0 0 •4
rubrikën
4 2 9 •2 e
tretë6 pas
6 30 informacioneve të nxjerra nga teksti dhe
Vazhdojnë
Njehsojmë: 2 3 3 me
• 3 plotësimin
Përgjigjja: e detyrës 2, ku më pas nxënësit paraqesin
1 1 7 • 5 zgjidhjet
1 1 8 •e4 tyre.2 0 5 •4 1 0 6 •7
3 Njehsojmë.
4 Me qëllim të dezinsektimit për një pjese të qytetit, një kompani
Vlerësimi i nxënësve:
harxhon 113 litra substancë për një ditë. Sa litra substancë për
dezinsektim janë harxhuar për 3 ditë? Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
2 8 3 •3 2 4 3 •4 2 5 3 •3 4 8 3 •2
Mësojmë
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 3, faqe 51.
277
Mësimi 113
SHUMËZIMI I NUMRIT TRESHIFROR ME DY KALIME
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Të njehsojmë prodhimin e numrave 174 dhe 4. 1 Njehs
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
Lënda: Matematikë 6 9 6 6 9 6 1
4 • 7 Dh = 28 Dh
2 Njehsojmë. 1
Rezultatet e të nxënit të temës:
Kryen shumëzimin e numrave njëshifrorë me Q Dh Nj
1. 2 • 9 Nj = 18 Nj = 1 Dh + 8 Nj
2. 2 • 8 Dh = 16 Dh 1
numra njëshifrorë dhe dyshifrorë 3 8 9 •2
16 Dh + 1 Dh = 17 Dh = 1 Q + 7 Dh
6+1 16+1 18
3. 2•3Q=6Q
7 7 8
6Q+1Q=7Q
Kontributi në rezultatet për kompetencat
3 Prodh
kryesore të shkallës: I.1,2,7; II.1.2; III.1, 3. Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
2 5 6 •3 1 5 6 •4 1 2 3 •6 1 2 5 •7 Njehs
ASPEKTE SPECIFIKE TË Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
+ 1 5 + + +
Mësojmë
6
Njësia mësimore: Shumëzimi i numrit 7 7 7
treshifror me dy kalime
52
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Gjeje numrin
278
SHUMËZIMI I NUMRIT TRESHIFROR ME DY KALIME Ndërtimi i njohurive:
1 Të njehsojmë prodhimin e numrave 174 dhe 4.
Përpunimi i përmbajtjes
1 Njehsojmë.
Shumëzojmë
njëshet.
Rigrupojmë.
Shumëzojmë
dhjetëshet.
Rigrupojmë.
Shumëzojmë
qindëshet.
Rigrupojmë.
Veprimtari
Q Dh Nj
7 5 •4
e drejtuar Q Dh
Q Dh Nj
8 3 •7 5 8
Nj
•9
Q Dh Nj
9 9 •5
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
3 8 9 •2 2. 2 • 8 Dh = 16 Dh 1 0 3
16 Nj = 1 Dh + 6 Nj
•9 2
28 Dh + 1 Dh = 29 Dh
0 4 4
29 Dh = 2 •Q + 9 Dh 1 5 3 4Q+2Q=6Q
•6 2 5 5 •3
16 Dh + 1 Dh = 17 Dh = 1 Q + 7 Dh
6+1 16+1 18
7 7 8
3. 2•3Q=6Q
6Q+1Q=7Q
Udhëzohen të plotësojnë detyrën 2. 2 Njehso
2 Njehsojmë. 1
3 Prodhimin e numrave 123 dhe 8 e zvogëlojmë për numrin 699.
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Punojnë në grupe sipas roleve të ndara. Paraqesin
2 5 6 •3 1 5 6 •4 1 2 3 •6 1 2 5 •7 1.= 2 • 9 Nj = 18 Nj = 1 Dh + 8 Nj
zgjidhjet
Q Dh Nj e tyre.
Njehsojmë: 123 • 8 - 699 1 2 3 •8
3 8 9 •2 2. 2 • 8 Dh = 16 Dh 1
16 Dh + 1 Dh = 17 Dh = 1 Q + 7 Dh
6+1 16+1 18
3. 2•3Q=6Q
7 7 8
Përforcimi:
4 Ndryshimin e numrave 365 dhe 208 e rrisim6për
Q+ 1Q=
4 herë. 7Q
3 Njehsojmë edhe kështu.
Konsolidimi i të nxënit
Njehsojmë:
3 Prodh
Q Dh Nj
ZgjidhjaQnëDhshtyllë
Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
2 5 6 •3 1 5 6 •4 1 2 3 •6 1 2 5 •7 Njehso
2 5 9 •3 3 7 8 •2 1 6 8 •5 1 3 5 •6 5 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelën.
2 7 Nxënësit udhëzohen të plotësojnë nëndetyrën e
+ 1 5
parë te 153
detyra
X
3. Shumëzojnë
3X - 100 4X + 100
në shtyllë.
5X - 144 6X - 196
Ushtrojmë
+ + +
Mësojmë
6 359 4 Ndrysh
7 7 7 3 Njehsojmë 166
edhe kështu.
Njehso
Mund të paraqesin edhe nga një shembull grupet
52 53
mes Qvete. Paraqesin
Dh Nj
zgjidhjet eQtyre.
Q Dh Nj Dh Nj Q Dh Nj
2 5 9 •3 3 7 8 •2 1 6 8 •5 1 3 5 •6 5 Njehs
2 7
+ 1 5
Vlerësimi i nxënësve: + + +
Mësojmë
6
7 7 7
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve, pjesëmarrjen aktive në diskutim dhe mënyrën e
52
njehsimit të prodhimit.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 3, faqe 52.
279
Mësimi 114
SHUMËZIMI I NUMRIT TRESHIFROR ME DY KALIME
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Të njehsojmë prodhimin e numrave 174 dhe 4. 1 Njehsojmë.
Lënda: Matematikë
6 9 6 6 9 6 1 7 6 •4 1 5 8 •6 2 6 8 •3 4 8 7 •2
4 • 7 Dh = 28 Dh
2 Njehsojmë. 1 4 7 •5 2 7 4 •3 1 8 3 •4 2 3 5 •3
Rezultatet e të nxënit të temës:
Kryen
Q Dh shumëzimin
Nj e numrave njëshifrorë me
1. 2 • 9 Nj = 18 Nj = 1 Dh + 8 Nj
2. 2 • 8 Dh = 16 Dh 1 0 3 •9 2 0 4 •4 1 5 3 •6 2 5 5 •3
numra njëshifrorë dhe dyshifrorë
3 8 9 •2
16 Dh + 1 Dh = 17 Dh = 1 Q + 7 Dh
6+1 16+1 18
3. 2•3Q=6Q
7 7 8
6Q+1Q=7Q
Kontributi në rezultatet për kompetencat
3 Prodhimin e numrave 123 dhe 8 e zvogëlojmë për numrin 699.
kryesore
Q Dh Njtë shkallës:
Q Dh NjI.1,2,7; II.1.2;
Q Dh Nj III.1, 3.
Q Dh Nj
2 5 6 •3 1 5 6 •4 1 2 3 •6 1 2 5 •7 Njehsojmë: 123 • 8 - 699 = 1 2 3 •8
ASPEKTE
Q Dh Nj
SPECIFIKE
Q Dh Nj
TËQ Dh Nj Q Dh Nj
PLANIT
2 5 9 •3
2 7
TË ORËS
3 7 8MËSIMORE
•2 1 6 8 •5 1 3 5 •6 5 Njehsojmë dhe plotësojmë tabelën.
Ushtrojmë
+ + + +
Mësojmë
Njësia76 mësimore:
7 7
Shumëzimi i numrit 153
166
359
treshifror me dy kalime
52 53
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Cili është numri
280
Ndërtimi i njohurive:
1 Njehsojmë.
Përpunimi i përmbajtjes
Q Dh Nj
7 5 I•NUMRIT
4
Q Dh Nj
8 3 • 7 ME DY KALIME
5 8 •9
Q Dh Nj Q Dh Nj
9 9 •5
Mendo / Puno në dyshe / Diskuto
SHUMËZIMI TRESHIFROR
1 Të njehsojmë prodhimin e numrave 174 dhe 4. 1 Njehsojmë.
4 Q Dh Nj
Shumëzojmë Q Dh Nj Shumëzojmë Q Dh Nj Q
Shumëzojmë Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
njëshet. dhjetëshet. qindëshet.
1 7 6 •4
Rigrupojmë. 1 5 8 • 6
Rigrupojmë. 2 6 8 •3 4 8
Rigrupojmë. 7 •2 7 5 •4 8 3 •7 5 8 •9 9 9 •5
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
1 2 1 2 1
1 7 4 • 4 1 7 4 • 4 1 7 4 • 4 Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
2 Njehsojmë. 6 9 6 6 9 6 1 7 6 •4 1 5 8 •6 2 6 8 •3 4 8 7 •2
4 • 4 Nj = 16 Nj 4 • 7 Dh = 28 Dh 4•1Q =4Q
16 Nj = 1 Dh + 6 Nj 28 Dh + 1 Dh = 29 Dh 4Q+2Q=6Q
1 4 7 •5 2 7 4 •3
29 Dh = 2 Q + 9 Dh
1 8 3 •4 2 3 5 •3
2 Njehsojmë.
1. 2 • 9 Nj = 18 Nj = 1 Dh + 8 Nj
Q Dh Nj
2.
2 • 8 Dh = 16 Dh
3 8 9 •2
16 Dh + 1 Dh = 17 Dh = 1 Q + 7 Dh Diskutojnë
1 0 3 •9
dhe2 paraqesin
0 4 •4
zgjidhjet
1 5 3 •6
e tyre.
2 5 5 •3
6+1 e16numrave
3 Prodhimin +1 18
Nj 7 7 8
123 dhe 83.e zvogëlojmë
2 • 3 Q = 6për
Q numrin 699.
6Q+1Q=7Q
Vazhdojnë me detyrën 2. Krahasojnë mes vete
5 •7 Njehsojmë: 123 • 8 - 699 = 1 2 3 •8
3
rezultatet e fituara.
Prodhimin e numrave 123 dhe 8 e zvogëlojmë për numrin 699.
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
2 5 6 •3 1 5 6 •4 1 2 3 •6 1 2 5 •7 Njehsojmë: 123 • 8 - 699 = 1 2 3 •8
Nj Njehsojmë:
Ushtrojmë
+ + +
Mësojmë
6
7 7 7
Nxënësi
153
166
që gjen
359
zgjidhjet e tyre më i pari, paraqet
53
zgjidhjet para të tjerëve.
52 53
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve, pjesëmarrjen aktive në diskutim dhe mënyrën e
njehsimit të prodhimit.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 5, faqe 53.
281
Mësimi 115
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 6 Duke njehsuar, mësojmë emrin e një shkrimtari të njohur shqiptar. 9 Form
Lënda: Matematikë 8 6 •8 3 6 7 •2 5 7 •9
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
Tema: Numrat natyrorë I N I
70
8
Kontributi në rezultatet e fushës së 8 Ta shkruajmë shprehjen numerike dhe ta njehsojmë vlerën e saj.
0
kurrikulës: 1.1,4; 2.2; 7.1 1. Nga numri që është 5 herë më i madh se numri 196, zbresim numrin 749. 0
60
Shprehja numerike:
13
ASPEKTE SPECIFIKE TË 155
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 2. Nga numri që është 3 herë më i madh se numri 329, zbresim numrin që është 2
herë më i madh se numri 425.
276
84
Ushtrojmë
Shprehja numerike: 6
Njësia mësimore: Shumëzimi i numrit 7
treshifror me dy kalime
54
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Gjej numrin / Zbulo emrin
Udhëzohen të gjejnë prodhimin e numrave dhe të gjejnë emrin e shkrimtarit tonë Migjeni.
Për mësuesin/en
282
Ndërtimi i njohurive:
1 Njehsojmë.
Përpunimi i përmbajtjes
Q Dh Nj
7 5 •4
Q Dh Nj
8 3 •7
Q Dh Nj
5 8 •9
Q Dh Nj
9 9 •5
Rrugëzgjidhje gjatë të lexuarit në
matematikë
4 Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
1 7 6 •4 1 5 8 •6 2 6 8 •3 4 8 7 •2 Nxënësit udhëzohen të plotësojnë detyrën 7.
4 Ndryshimin e numrave 365 dhe 208 e rrisim për 4 herë. Nxënësit udhëzohen të plotësojnë detyrën 8.
Njehsojmë:
153 359
166
53
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve, pjesëmarrjen aktive në diskutim dhe mënyrën e
njehsimit të prodhimit.
Detyrë:
Plotësojnë detyrën 8, nëndetyra 2, faqe 54.
283
Mësimi 116
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
6 Duke njehsuar, mësojmë emrin e një shkrimtari të njohur shqiptar. 9 Formojmë dhe i plotësojmë katrorët magjikë.
PLANIT
2 4 5 • TË
3 ORËS
2 3MËSIMORE
6 •4 1 2 5 •6
162
FushaGJkurrikulare: Matematikë
M E
Lënda:8 Matematikë
6 •8 3 6 7 •2 5 7 •9 •6
•9
•2
70 • 3 = 2 10 10 25
8 6 = 480
Kontributi në rezultatet
8 Ta shkruajmë shprehjen e fushës
numerike dhe ta njehsojmë sësaj.
vlerën e
•
0 • 9 = 720
kurrikulës: 1.1,4;
5 herë2.2; 7.1se numri 196, zbresim numrin 749.
21 6
1. Nga numri që është më i madh 0 • 5 = 450
17
25
12
60 • 7 = 4 0 16
Shprehja numerike: 7 6 16
6 1 5
13 • 2 = 268
ASPEKTE SPECIFIKE TË 155 • 5 = 75
2
8 3
9
PLANIT
2. Nga numri që TË
është ORËS MËSIMORE
3 herë më i madh
herë më i madh se numri 425.
se numri 329, zbresim numrin që është 2 276 •
84 • 9
= 276
= 56
0
2
4 6
Ushtrojmë
Ushtrojmë
Shprehja numerike: 6•9 = 558
Njësia mësimore: Shumëzimi i numrit
16
7•8 = 595
treshifror me dy kalime
54 55
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Formo / Dallo / Njehso
284
Ndërtimi i njohurive:
9 Formojmë dhe i plotësojmë katrorët magjikë.
Përpunimi i përmbajtjes
162
•6 Analizo / Plotëso / Krahaso
GJ M 54 E
15 27 •9
8 6 •8 3 6 7 •2 18 5 7 •9 •6 •2
9 21 18
5 9
I N I fushat me shifrat e gjetura. 6
10 Plotësojmë barazitë me shifrat që mungojnë. Ngjyrosim •4 •7
3 7
70 • 3 = 2 10 944 513 735 10 750 734 688
25
8 • 6 = 480 •5 •3 •8
0 • 9 = 720 21 6
9. 0 • 5 = 450
17
25
12
54
7 Në një garë të matematikës 60 •7=4 0
morën pjesë 254 nxënës. Secili nga ta kishte tri
16
16 15 27
7 6
detyra të ndryshme. Sa detyra ishin përgatitur gjithsej për garën? 18
6 1 5
13 • 2 = 268
Njehsojmë: Përgjigjja: 2 9 21
155 • 5 = 75 8 3
9
është 2 276 • = 276 0
2
84 • 9 = 56 10 Plotësojmë barazitë me shifrat që mungojnë. Ngjyrosim fushat me shifrat e gjetura.
4 6
Analizojnë detyrën e paraqitur dhe kryejnë
Ushtrojmë
6•9 = 558
7•8 = 595
16
70 • prodhimin
3 = 2 10 e numrave. Paraqesin zgjidhjet e tyre 10 25
8 • 6 = 480
8 Ta shkruajmë shprehjen numerike dhe ta njehsojmë vlerën e saj. dhe krahasojnë rezultatet e fituara.
0 • 9 = 720 21
55 6
1. Nga numri që është 5 herë më i madh se numri 196, zbresim numrin 749. 0 • 5 = 450
17
25
12
60 • 7 = 4 0 16
Shprehja numerike: 7 6 16
Përforcimi: 13 • 2 = 268
6
2
1 5
276 • = 276
2. Cili
Nga numri që është 3 herë më i madh se është
numri numrinumrin që është 2
329, zbresim
0
2
herë më i madh se numri 425. 84 • 9 = 56
4 6
Ushtrojmë
6•9 = 558
Shprehja numerike:
Nxënësit udhëzohen të plotësojnë detyrën 10. 7 • 8 = 595
16
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve, pjesëmarrjen aktive në diskutim dhe mënyrën e njeh-
simit të prodhimit.
Detyrë:
Ngjyrosin fushat në detyrën 10, faqe 55.
285
Mësimi 117
MATJA E KOHËS
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË MATJA E KOHËS
Të masim kohën për të cilën Erindi vrapon 3 km.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
1
4 Sa ës
11 12 1 11 12 1
10 2 10 2
Fusha kurrikulare: Matematikë 9
8 4
3 pas 20 minutash 9
8 4
3
Lënda: Matematikë 7 6 5 7 6 5
Kryen matje të ndryshme duke përdorur njësitë Koha është madhësi që matet. Për matjen e kohës përdoret ora.
Ora ë
standarde. 2 Sa është ora?
5 Sa ës
11 12 1 11 12 1 11 12 1
Kontributi në rezultatet për kompetencat 9
10 2
3 9
10 2
3 9
10 2
3
Ora është
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i përbashkët
Nxënësit paraqesin përgjigjet e tyre dhe disa prej tyre paraqes në tabelë.
286
MATJA E KOHËS
MATJA E KOHËS
1 Të masim kohën për të cilën Erindi vrapon 3 km.
12 11 12 1
MATJA E KOHËS Ndërtimi i njohurive:
10
11 1
2 10 2
MATJA E KOHËS
Përpunimi i përmbajtjes
9
8 4
3 pas 20 minutash 9
8 4
3
1 Të masim kohën për të cilën Erindi vrapon 3 km.
4 Sa ështëMësimdhënia
ora? e ndërsjellë
7 6 5 7 6 5
7 6 5 7 6 5
1. Rikujtojmë
Erindi
7 6 5
se në
filloi të vraponte koha
orën është madhësi
7 e 25 minuta që matet me
7 6 5
në mëngjes.
7 6 5
7 e 25 minuta 7 e 45 minuta
ose: 8 pa 15 minuta
orë.
Ai vrapoi 3 km
Ora është 9 e dhe përfundoi
10 minuta Orasë vrapuari
është e nëminuta
orën 7Ora
e 45 minuta.
është pa minuta
11 12 1 11 12 1
rezultatet
10 ora e
5 Sa është 26 2fituara.
minuta pas orës 11 e 15 minuta?
10 2 10 2
11 12 1 9 9 3 9 3
2 10 2 10 2 3
10
9 3 9 3 9 3 8 4 11 12 1 8 4 11 12 1 8 4
8
7 6 5
4 8
7 6 5
4 8
7 6 5
4
Përforcimi: pas 26 minutash7 6 5
7 6 5
9
10 2
3 9
10 2
3
7 6 5
Konsolidimi
2 i të nxënit
8 4 8 4
2 Ora është 7 6 5 7 6 5
Ora është
Ora është Ora është Ora është Ora është
11 12 1 11 12 1 11 12 1
Rishikim
12
në dyshe Ora është
12
pa minuta
2 2 2
11 1 11 1 11 12 1
10 10 10
9 3 9 3 9 3
10
6 Sa minuta ka një2orë? 10 2 10 2
9 3 9 3 9 3
8
7 6 5
4 8
7 6 5
4 8
7 6 5
4
Nxënësve u4shpërndahen fletë me orë.
8 4 Udhëzohen 8 4 8
7 6 5 11 12 1 7 6 5 7 6 5 11 12 1
Ora është Ora është Ora është të vizatojnë 9
akrepat
10 që
pas një ore
tregojnë
2
3
kohën e fillimit 9
10 2
3
dheOraatë të mbarimit të mësimit.
Ora është
3 Sa është ora 2 orë pas orës 9? është 8 Ora është
4 Ora është 8 4
7 6 5 7 6 5
Ora është
11 12 1 11 12 1 3 Sa është ora 2 orë pas orës 9?
2 2
Kontrollojnë punimet e tyre dhe bëjnë përmisimet
10 10
9 pas dy orësh 9 11 12 1 11 12 1
3 3
2 2
Ushtrojmë
10 10
8 4 8 4 12 11 12 1pa
e nevojshme.10 11 1pas2 një ore
Mësojmë
7 6 5 7 6 5
56 57
Ora është
56
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve, pjesëmarrjen aktive në diskutim dhe mënyrën e
llogaritjes së kohës.
Detyrë:
Ngjyrosin fushat në detyrën 3, faqe 56.
287
Mësimi 118
MATJA E KOHËS
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
MATJA E KOHËS
Të masim kohën për të cilën Erindi vrapon 3 km.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
1
4 Sa është ora?
11 12 1 11 12 1 11 12 1 11 12 1 11 12 1
10 2 10 2 10 2 10 2 10 2
Fusha kurrikulare: Matematikë 9
8
pas 20 minutash
4
3 9
8 4
3 9
8 4
3 9
8
3
4
9
8 4
3
Lënda: Matematikë 7 6 5 7 6 5 7 6 5 7 6 5 7 6 5
11 12 1 11 12 1
Ora është Ora është Ora është 10 2 10 2
ASPEKTE SPECIFIKE TË
9 3 pas një ore 9 3
Ora është
8 4 8 4
3 Sa është ora 2 orë pas orës 9? 7 6 5 7 6 5
10 10
9 pas dy orësh 9 11 12 1 11 12 1
3 3
2 2
Ushtrojmë
10 10
8 4 8 4
Mësojmë
56
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore: 57
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim rreth njohurive paraprake
288
Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes
4 Sa është ora? Mendo / Puno në dyshe / Ndaj me të tjerët
MATJA E KOHËS
12 11 12 1 11 12 1 11 12 1
1
2
MATJA E KOHËS
10 2 10 2 10 2
4
3 1
8
9
Të masim kohën
3
për të cilën Erindi vrapon 3 km.
4
9
8 4
3 9
8 4
3 Analizojnë detyrën 4 dhe llogaritin kohën.
7 6 5 7 6 5 7 6 5 4 Sa është ora?
6 5
12
1
9
8 4
3 9
8 4
3 Ora është pa 9 minuta
8 4
3 paraqitura, të diskutojnë në dyshe e pastaj të
10
11 12 1
2 10
11 12 1
2
2
3
7 6 5
6 Sa minuta ka një orë?
7 6 5 7 6 5
krahasojnë zgjidhjetpasme
9
8 të tjerët.
26 minutash 3
4
9
8 4
3
të
11 12 1
11 1210 1 2 11 12 1 10
11 12 1
2 11 12 1 Përforcimi: Ora është pa minuta
10 2 pas një ore
10 2 9 10 2
Konsolidimi i të nxënit
9 3 3
Ora është 6 Sa minuta ka një orë?
9 8 3 4 9 3 8 4 9 3
8 7 46 5 8 4 7 6 5 8 4
7 6 5 7 6 5 7 6 5 Ora është Rishikim në dyshe
11 12 1 11 12 1
Ora është 11 12 1 Ora është Ora është 10 2 10 2
11 12 1
2 2 9 3 pas një ore 9 3
Ora është
Ushtrojmë
10 10
3 Sa është ora9 2 orë pas3orës 9?pas një ore
8 4
9
8 4
3 Ora është pa minuta Nxënësit udhëzohen të plotësojnë detyrën 5.
8
7 6 5
4 8
7 6 5
4
7 6 5 7 6 5 Ora është
11 12 1 11 12 1
10 2 10 2
11 12 1 11 12 1
9 3 pas dy orësh 9 3
57 Kontrollojnë punimet e tyre dhe bëjnë përmisimet
2 2
Ushtrojmë
10 10
8 4 8 4
Mësojmë
56 57
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve, pjesëmarrjen aktive në diskutim dhe mënyrën e lloga-
ritjes së kohës.
Detyrë:
Ngjyrosin fushat në detyrën 6, faqe 57.
289
Mësimi 119
NJËSITË PËR MATJEN E KOHËS
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Sa minuta kalojnë nga ora 7 e 15 minuta deri në orën 7 e 42 minuta? 1 Sa ës
Lënda: Matematikë Ora dhe minutat janë njësi për matjen e kohës. 1 orë = 60 minuta.
Shkurtesa për 1 orë është 1 h, kurse shkurtesa për 1 minutë është 1 min.
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III 1 h = 60 min
Tema: Njësitë matëse
! Duhet të dallojmë orën si instrument për matjen e kohës nga ora si njësi
matëse e kohës.
Kryen matje të ndryshme duke përdorur njësitë 70 min = h min 3 h 36 min = min
0
standarde.
24
95 min = h min 5 h 21 min = min
mesn
147 min = h min 4 h 57 min = min
kurrikulës: 1.1,4; 2.2; 7.1 4 Autobusi niset nga Prishtina në orën 6 e 15 min dhe arrin në Prizren në orën 7 e 25 min.
Sa zgjat udhëtimi nga Prishtina deri në Prizren?
3 Gurit
orën
11 12 1 11 12 1
ASPEKTE SPECIFIKE TË 9
10 2
3 9
10 2
3
8 4 8 4
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 7 6 5 7 6 5
Njehsojmë:
Mësojmë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim rreth njohurive paraprake
290
NJËSITË PËR MATJEN E KOHËS
Ndërtimi i njohurive:
1 Sa është ora 2 h e 15 min pas orës 11 e 10 min të paradites?
Përpunimi i përmbajtjes
1 Sa minuta kalojnë nga ora 7 e 15 minuta deri në orën 7 e 42 minuta?
24/0
23 13
11 12 1 11 12 1 Veprimtari e drejtuar
10
11 12 1
2
22
10
11 12 1
2
14
10 2 10 2 9 3 pas 2 h e 15 min 21 9 3 15
9 3 9 3 8 4 8 4
7 6 5 20 7 6 5 16
8 4 8 4
7 6 5 7 6 5
Nxënësit llogaritin kohën në detyrën 1. 19
18
17
Ora dhe minutat janë njësi për matjen e kohës. 1 orë = 60 minuta. U rikujtohen
NJËSITË PËR MATJEN E KOHËS informacionet lidhur
Ora është
me
e
njësitë
minuta e pasdites
ose 13 e 25 minuta
Shkurtesa për 1 orë është 1 h, kurse shkurtesa për 1 minutë është 1 min.
1 h = 60 min 1 Sa matëse tëngakohës.
minuta kalojnë ora 7 e 15 minuta deri në orën 7 e 42 minuta? 1 Sa është ora 2 h e
Paraditja dhe pasditja janë gjysmëpjesë të ditës.
! matëse
Duhet të dallojmë orën si instrument për matjen e kohës nga ora si njësi Paraditja është pjesa e ditës deri në orën 12.
e kohës. 11 12 1 11 12
Pasditja është pjesa
1 e ditës pas orës 12. 1
10 2 10 2 9
9 3 9 3 8
fillimi i ditës mesdita fundi i ditës
8 paraditja
4 8 pasditja
4
2 Njehsojmë dhe plotësojmë. 1 h = 60 min 7 6 5 7 6 5
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
70 min = h min 3 h 36 min = min 24Ora
dhe minutat janë njësi për matjen e12kohës.
13 14 115orë
16= 17
60 18
minuta.
19 20 21 22 23 24
95 min = h min 5 h 21 min = min Shkurtesa për 1 orë është 1 h, kurse shkurtesa për 1 minutë është 1 min.
mesnata një ditë ka orë mesnata
147 min = h min 4 h 57 min = min 1 h = 60 min
Një ditë është njësi për matjen e kohës.
3 Njehsojmë dhe plotësojmë. 1 h = 60 min ! Duhet të dallojmë orën si instrument për matjen e kohës
matëse e kohës.
nga
1 ditë = ora si njësi
24 orë.
52 min + min = 1 h 1h- min = 37 min Analizojnë detyrën 2 dhe kryejnë shndërrimet
2 Njehsojmë
2 Njehsojmë dhe plotësojmë.
dhe plotësojmë. 1 h = 60 min
e 0 1 2 3 4
Një gjysmë dite = h Një çerek ditemin
= h
47 min + min = 1 h 1h- min = 58 min njësive matëse
70 min = h min të kohës,
2 ditë 5 h = h
minutat shndërrojnë
3 h 36 min =
3 ditë 8 h = h
në 24
4 Autobusi niset nga Prishtina në orën 6 e 15 min dhe arrin në Prizren në orën 7 e 25 min.
orë dhe anasjelltas.
95 min = h min
35 h = ditë h
5 h 21 min = min
56 h = ditë h mesnata
147 min = h min 4 h 57 min = min
Sa zgjat udhëtimi nga Prishtina deri në Prizren? Diskutojnë në dyshe dhe krahasojnë zgjidhjet me
3 Gurit iu desh 1 h e 25 min për t`i kryer detyrat e shtëpisë. Ai i mbaroi detyrat në
10
11 12 1
2 10
11 12 1
2
të orën
tjerët.
3 Njehsojmë 21 plotësojmë.
dhe e 35 min. Kur nisi t’i punonte detyrat Guri? 1 h = 60 min
12
9 3 9 3 35 min + min = 111 h 1 1 h 11- 12 1 min = 15 min 2 Njehsojmë dhe plo
8 8 10 2 10 2
Përforcimi:
4 4
7 6 5 7 6 5 52 min + min =
9 1 h 3 1h- min = 37 min
pra 1 h 25 min 9 3
8 4 8 4 Një gjysmë d
Njehsojmë:
47 min +
Konsolidimi i të nxënit
min = 1 h 7 6 5 1h- min = 58 min 7 6 5
2 ditë
Rishikim në6 dyshe
Mësojmë
Mësojmë
7 h 20 min - 6 h 15 min = 440 min - min = min = 1h min. e minuta 3
4 Autobusi niset nga Prishtina në orën e 15 min dhe arrin në Prizren në orën 7 e 25 min.
Përgjigjja: Sa zgjatPërgjigjja:
udhëtimi nga Prishtina deri në Prizren?
3 Gurit iu desh 1 h e
orën 21 e 35 min.
58 Nxënësit udhëzohen të plotësojnë detyrën 3. 10
11 12 1
2 10
11 12 1
2 59
Njehsojmë:
Kontrollojnë zgjidhjet e tyre dhe bëjnë përmisimet e nevojshme.
Mësojmë
Përgjigjja: Përgjigjja:
Vlerësimi i nxënësve: 58
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve, pjesëmarrjen aktive në diskutim dhe mënyrën e
shndërrimit dhe llogaritjes së kohës.
Detyrë:
Punojnë një orë mekanike me materiale të ndryshme.
291
Mësimi 120
NJËSITË PËR MATJEN E KOHËS
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Sa minuta kalojnë nga ora 7 e 15 minuta deri në orën 7 e 42 minuta? 1 Sa është ora 2 h e 15 min pas orës 11 e 10 min të paradites?
23
24/0
13
10 2 10 2 9 3 pas 2 h e 15 min 21 9 3 15
9 3 9 3 8 4 8 4
7 6 5 20 7 6 5 16
8 4 8 4
Fusha kurrikulare: Matematikë 7 6 5 7 6 5 19
18
17
Lënda: Ora
Matematikë
dhe minutat janë njësi për matjen e kohës. 1 orë = 60 minuta.
Ora është
ose 13
e
e
minuta e pasdites
25 minuta
Shkurtesa për 1 orë është 1 h, kurse shkurtesa për 1 minutë është 1 min.
Shkalla e kurrikulës: 12h = 60Klasa: min III Paraditja dhe pasditja janë gjysmëpjesë të ditës.
Tema: Njësitë matëse
!
Duhet të dallojmë orën si instrument për matjen e kohës nga ora si njësi Paraditja është pjesa e ditës deri në orën 12.
matëse e kohës. Pasditja është pjesa e ditës pas orës 12.
Kryen matje
70 min = h
të ndryshme
min
duke përdorur
3 h 36 min =
njësitë
min
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
standarde.
24
95 min = h min 5 h 21 min = min
mesnata një ditë ka orë mesnata
147 min = h min 4 h 57 min = min
Një ditë është njësi për matjen e kohës.
Kontributi në rezultatet për kompetencat
3 Njehsojmë dhe plotësojmë. 1 h = 60 min
1 ditë = 24 orë.
kryesore
35 min +
të shkallës: I.1,2,7; II.1.2; III.1,
min = 1 h 1h-
3.min = 15 min
2 Njehsojmë dhe plotësojmë.
52 min + min = 1 h 1h- min = 37 min
Një gjysmë dite = h
Kontributi
47 min + në=rezultatet
min 1h e fushës1së h- min = 58 min
2 ditë 5 h = h
Një çerek dite =
3 ditë 8 h =
h
h
kurrikulës: 1.1,4; 2.2; 7.1
4 Autobusi niset nga Prishtina në orën 6 e 15 min dhe arrin në Prizren në orën 7 e 25 min.
35 h = ditë h 56 h = ditë h
Sa zgjat udhëtimi nga Prishtina deri në Prizren?
3 Gurit iu desh 1 h e 25 min për t`i kryer detyrat e shtëpisë. Ai i mbaroi detyrat në
orën 21 e 35 min. Kur nisi t’i punonte detyrat Guri?
11 12 1 11 12 1
7 6 5 7 6 5
Njehsojmë:
Mësojmë
Mësojmë
7 h 20 min - 6 h 15 min = 440 min - min = min = 1h min. e minuta
Njësia mësimore: Njësitë matëse të kohës
Përgjigjja: Përgjigjja:
58
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore: 59
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Tabakë letre, mjete shkrimi.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shoqëria dhe mjedisi, Matematikë, Edukatë figurative, Arsimi për zhvillim të qëndrueshëm.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim
292
Ndërtimi i njohurive:
1 Sa është ora 2 h e 15 min pas orës 11 e 10 min të paradites?
23
24/0
13 Përpunimi i përmbajtjes
11 12 1
10 2
22
10
11 12 1
2
14
Veprimtari e drejtuar
9 3 pas 2 h e 15 min 21 9 3 15
8 4 8 4
7 6 5 20 7 6 5 16
19
18
17 Nxënësit llogaritin kohën në detyrën 1. U
.
Ora është e minuta e pasdites
paraqiten informacionet lidhur me njësitë matëse
ë 1 min. NJËSITË PËR MATJEN E KOHËS ose 13 e 25 minuta
Paraditja
1 Sa minuta kalojnë nga ora 7 e 15 minuta dhe
deri në pasditja
orën 7 e 42janë gjysmëpjesë të ditës.
minuta? 1
të kohës.
Sa është ora 2 h e 15 min pas orës 11 e 10 min të paradites?
24/0
Paraditja është pjesa e ditës deri në orën 12. 23 13
i njësi
Pasditja është pjesa e ditës pas orës 12. 11 12 1 22 11 12 1 14
11 12 1 12 11 1 10 2 10 2
10 2 10 2 9 3 pas 2 h e 15 min 21 9 3 15
fillimi i ditës 9 3 mesdita 9 3 fundi i ditës 8 4 8 4
paraditja pasditja 16
min 8 4 8 4 7 6 5 20 7 6 5
7 5 7 5 17
0 1 2 3 4 56 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 65 6 7 8 9 10 11 12 19
18
n 24 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Ora është e minuta e pasdites
Ora dhe minutat janë njësi për matjen e kohës. 1 orë = 60 minuta.
n Shkurtesa për 1 orë është 1 h, kurse shkurtesa për 1 minutë është 1 minmesnata
. ose 13 e 25 minuta
mesnata një ditë ka orë
n 1 h = 60 min Paraditja dhe pasditja janë gjysmëpjesë të ditës.
Një ditë është njësi për matjen e kohës.
! matëse
Duhet të dallojmë orën si instrument për matjen e1kohës
ditë =nga
24 orë.
ora si njësi Paraditja është pjesa e ditës deri në orën 12.
min e kohës. Pasditja është pjesa e ditës pas orës 12.
95 min = h 35 hmin
= ditë h 5 h 21 min =56 h = min ditë h
e 25 min. mesnata një ditë ka orë mesnata
147 min = h min 4 h 57 min = min
3 Gurit iu desh 1 h e 25 min për t`i kryer detyrat e shtëpisë. Ai i mbaroi detyrat në Një ditë është njësi për matjen e kohës.
orën 21 e 35 min. Kur nisi t’i punonte detyrat Guri? 1 ditë = 24 orë.
3 Njehsojmë dhe plotësojmë. 1 h = 60 min
11 12 1 11 12 1
35 min + min
10 = 1 h 2 101 h - 2 min = 15 min
52 min +
9
min =1h4
3 pra 1 h 25 min 9
1h- 4
3
min = 37 min
Analizojnë detyrën 2 dhe kryejnë shndërrimet e
2 Njehsojmë dhe plotësojmë.
8 8
47 min +
7 5
min = 61 h
7 6 5
1h- min = 58 min njësive matëse
Një gjysmë dite = tëhkohës në orë.
Një çerek dite = h
2 ditë 5 h = h 3 ditë 8 h = h
Mësojmë
min. e minuta
35 h = ditë h 56 h = ditë h
4 Autobusi niset nga Prishtina në orën 6 e 15 min dhe arrin në Prizren në orën 7 e 25 min.
Përgjigjja:
Sa zgjat udhëtimi nga Prishtina deri në Prizren?
3
Diskutojnë në dyshe dhe krahasojnë zgjidhjet me
Gurit iu desh 1 h e 25 min për t`i kryer detyrat e shtëpisë. Ai i mbaroi detyrat në
11 12 1 11 12 1 59 të
orëntjerët.
21 e 35 min. Kur nisi t’i punonte detyrat Guri?
10 2 10 2
9 3 9 3 11 12 1 11 12 1
8 8 10 2 10 2
4 4
7 6 5 7 6 5 9 3 pra 1 h 25 min 9 3
8 4 8 4
Përforcimi:
7 6 5 7 6 5
Njehsojmë:
Mësojmë
Mësojmë
7 h 20 min - 6 h 15 min = 440 min -
Konsolidimimini të
=
nxënit
min = 1h min. e minuta
Përgjigjja:
Rishikim në dyshe Përgjigjja:
58 59
Nxënësit udhëzohen të plotësojnë detyrën 3. Pas llogaritjes përgjigjet se kur nisi Guri të bënte detyrat.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për saktësinë e përgjigjeve, pjesëmarrjen aktive në diskutim dhe mënyrën e
shndërrimit dhe llogaritjes së kohës.
Detyrë:
Punojnë një orë mekanike me materiale të ndryshme.
293
Mësimi 121
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 I vizatojmë akrepat sipas udhëzimeve të dhëna mbi orë. 3 Njeh
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Ora është 1 Ora është 4 Ora është 15 Ora është 22 1
1
11 12 1 11 12 1 11 12 1 11 12 1 8
Fusha kurrikulare: Matematikë 10 2 10 2 10 2 10 2
9 3 9 3 9 3 9 3
Lënda: Matematikë 8
7 6 5
4 8
7 6 5
4 8
7 6 5
4 8
7 6 5
4
A B
ASPEKTE SPECIFIKE TË 11 12 1
10
11 12 1
2 9
10
10 2
7 6 5
7 6 5
Ushtrojmë
Njësia mësimore: Matja e kohës - Ushtrime Ora është e minuta e pasdites Njeh
ose e minuta Përgj
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Në këtë fazë të orës bëjmë një rikujtim të asaj qka mësuam orën e fundit dhye menjëherë pas këtij
rikujtimi nxënësit zgjidhin detyrën 1 ku nxënësit kanë për detyrë ta vizatojnë se si duken akrepat në
orën e caktuar.
1 I vizatojmë akrepat sipas udhëzimeve të dhëna mbi orë. 3 Njehsojmë dhe plotësojmë.
Për mësuesin/en
Ora është 1 Ora është 4 Ora është 15 Ora është 22 1 h + 8 min = min 1 h + 50 min = min
1 h - 10 min = min 1 h - 20 min = min
11 12 1 11 12 1 11 12 1 11 12 1 85 min = 1 h + min 95 min = h+ min
10 2 10 2 10 2 10 2
9 3 9 3 9 3 9 3
1 h + 8 min paraqet të njëjtin shënim sikur edhe 1h e 8 min
8 4 8 4 8 4 8 4
7 6 5 7 6 5 7 6 5 7 6 5
1h e 30 min + 1h e 50 min = h min
2h e 10 min - 1h e 30 min = h min
2 Ora në pozitën A shënon kohën e nisjes së autobusit. Duke vizatuar akrepat në orën
në pozitën B, tregojmë se sa është ora kur autobusi mbërrin në destinacion. 4 Kjo orë është 10 minuta mbrapa. Sa është ora e saktë?
11 12 1
10 2
Përgjigjja:
A B
294 9
8 4
3
11 12 1 11 12 1 7 6 5
10 2 10 2
9 3 pas 1h e 15 min 9 3
8 4 8 4 5 Plotësojmë fjalitë:
7 6 5 7 6 5
1. Ora 17 është ____ orë pas orës 12 të mesditës.
Ora është e minuta 2. Ora 13 e 30 min është ____ orë e ____ min pas orës 12 të mesditës.
3. Ora 10 e 23 min është ____ orë e ____ min pas orës 12 të mesditës.
1 I vizatojmë akrepat sipas udhëzimeve të dhëna mbi orë. 3 Njehsojmë dhe plotësojmë.
Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes 1 h + 8 min = mi
Ora është 1 Ora është 4 Ora është 15 Ora është 22
3 Njehsojmë dhe plotësojmë.
1 h - 10 min = mi
shtë 22 1 h + 8 min = min 1 h + 50 min = min 11 12 1 11 12 1 11 12 1 11 12 1 85 min = 1 h + mi
10 2 10 2 10 2 10 2
1 h - 10 min = min 1 h - 20 min = min Vazhdojmë me detyrën 2 ku nxënësit në qifte knë
9
8 4
3 9
8
3
4
9
8
3
4
9
8
3
4
1 h + 8 min pa
12 85 min = 1 h + min 95 min = h+ min 7 6 5 7 6 5 7 6 5 7 6 5
për të zgjidhur detyrën ku si udhëzim I detyrës
1
2 1h e 30 min + 1h e 50 m
3
1 h + 8 min paraqet të njëjtin shënim sikur edhe 1h e 8 min 2h e 10 min - 1h e 30 m
4 është, kuptimi I ndrydhimit të orës pas një kohe
6 5
të caktuar.
2Ora në pozitën A shënon kohën e nisjes së autobusit. Duke vizatuar akrepat në orën
1h e 30 min + 1h e 50 min = h min 4 Kjo orë është 10 minuta mbra
në pozitën B, tregojmë se sa është ora kur autobusi mbërrin në destinacion.
2h e 10 min - 1h e 30 min = h min Përgjigjja:
A B
11 12 1 11 12 1
t në orën 10 2 10 2
4 Kjo orë është 10 minuta mbrapa. Sa është ora e saktë? pas 1h e 15 min
9 3 9 3
11 12 1
2 8 4 8 4 5 Plotësojmë fjalitë:
Përgjigjja: 10 7 6 5 7 6 5
9 3 1. Ora 17 është ____ orë pas
8 4 2. Ora 13 e 30 min është __
Ora është e minuta
7 6 5
3. Ora 10 e 23 min është __
A B 4. Ora 6 e 34 min është __
5 Plotësojmë fjalitë: 5. Ora 21 e 10 min është __
11 12 1
11 12 1 2
2 10
1. Ora 17 është ____ orë pas orës 12 të mesditës. 10
9 3
9 3 pas 1h e 25 min 6 Prindërit e Gentit vendosën që
2. Ora 13 e 30 min është ____ orë e ____ min pas orës 12 të mesditës. 8 4
8 4
7 6 5
7 6 5 nisën nga Prishtina në orë
3. Ora 10 e 23 min është ____ orë e ____ min pas orës 12 të mesditës. 53 minuta. Kur mbërritën ata n
4. Ora 6 e 34 min është ____ orë e ____ min pas orës 12 të mesnatës. Prishtinë
Ora është pa minuta
5. Ora 21 e 10 min është ____ orë e ____ min para orës 12 të mesnatës.
A B
11 12 1
2
6 Prindërit e Gentit vendosën që me fëmijët e tyre të kalonin disa ditë në Tiranë. Ata u 11 12 1 10
11 12 1 2 9
10 3
2
nisën nga Prishtina në orën 10 e 30 minuta. Rrugëtimi u zgjati 3 orë e 10
9 3 8 4
53 minuta. Kur mbërritën ata në Tiranë? 9 3 pas 3h e 20 min 7 6 5
8 4
8 4 7 6 5
7 6 5
Prishtinë pas 3 h e 53 min Tiranë Ushtrojmë
Ora është e minuta e pasdites Njehsojmë:
11 12 1 11 12 1 11 12 1 ose e minuta Përgjigjja:
10 2 10 2 10 2
9 3 9 3 9 3
60
8 4 8 4 8 4
7 6 5 7 6 5 7 6 5
Detyrën 3 dhe 4 mësimdhënësi së bashku me
nxënës duhet të zgjidh në tabelë ku mësimdhënësi
Ushtrojmë
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Nxënësit në mënyrë individuale vazhdojnë zgjidhjen e detyrës së pestë duke plotësuar fjalitë në detyrë.
Detyra numër 6 duhet të zgjidhet në tabelë dhe mëismdhënësi këtë detyrë e zgjidh në formë të garës
ndërmjet gjithë nxënësve të klasës.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b faqe 62 detyra 7,8,9
295
Mësimi 122
PJESËTIMI NË TABELËN E VENDVLERAVE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË PJESËTIMI I NUMRAVE DYSHIFRORË ME NUMËR NJËSHIFROR
1 Të kujtojmë.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
7 Sa është gjatësia e kohës nga ora 4 e 15 min e mëngjesit deri në orën 3 e 5 min të
pasdites? Një mjeshtër i violinave ka në punëtorinë e tij 24 tela të violinës. Sa
violina mund t’i punojë mjeshtri, nëse dihet se një violinë ka 4 tela?
herësi
11 12 1 11 12 1 11 12 1
Lënda: Matematikë
8 4 8 4 8 4 i pjesëtueshmi
7 6 5 7 6 5 7 6 5
h min h min Përgjigjja: Mjeshtri mund t`i punojë _____ violina.
Zgjidhjen mund ta bëjmë edhe drejtpërdrejt. Në këtë rast, orën 3 e 5 minuta e shkruajmë 2 Në kopshtin e botanikës, nxënësit mbollën 36 zambakë në 3 rende me numër të njëjtë.
Rezultatet e të nxënit
15 h 5 min dhe njehsojmë ndryshimin: të temës: Sa zambakë janë në secilin rend?
Zgjidh problema =
tëh thjesht bayuar nëh modele
15 h 5 min - 4 h 15 min = 14 h + 1h 5 min - 4 h 15 min
min - 4 h 15 min = min.
e Dh Nj Dh Nj 36 : 3 = 12
3 6 :3= 1 2 -3 •
paraqitura - 3 06
8 Një aeroplan fluturoi nga Aeroporti i Prishtinës në orën 7 e 37 minuta të paradites. Ai
ateroi në aeroportin e Nju-Jorkut në orën 4 e 22 minuta të pasdites. Sa zgjati udhëtimi?
0 6 - 6 •
- 6 0
Kontributi
PRN pas
në hrezultatet
min
përpas
kompetencat
h min JFK 0
Përgjigjja: në secilin rend janë ___
zambakë.
kryesore
7 e 37 min
të shkallës: I/1,2,7
12 h
III/1,3,4 4 e 22 min
Përshkrimi:
pas h min 16 e 22 min I. Pjesëtojmë shifrën e dhjetësheve me pjesëtuesin.
Njehsojmë: 1.
Pjesëtojmë: 3 Dh : 3 = 1 Dh. Rezultatin e shkruajmë në vendvlerën e dhjetëshes
Kontributi
Përgjigjja: në rezultatet e fushës së së herësit.
2. Shumëzojmë: 1 Dh • 3 = 3 Dh. Prodhimin e shkruajmë nën vendvlerën e dhjetëshes
kurrikulës: 1.1; 4.5; 2.42.4;
Java, muaji dhe viti janë gjithashtu njësi për matjen e kohës. së të pjesëtueshmit.
1 javë = 7 ditë 1 vit = 12 muaj 3.
Zbresim: 3 Dh - 3 Dh = 0. Diferencën e shkruajmë nën vendvlerën e dhjetëshes.
4.
9 Njehsojmë dhe plotësojmë. Mbetjes ia ndajshkruajmë njëshen e të pjesëtueshmit.
ASPEKTE
8 javë = SPECIFIKE
ditë TË 28 ditë = javë II. Pjesëtojmë shifrën e njësheve me pjesëtuesin.
1.
3 javë = ditë 42 ditë = javë Pjesëtojmë: 6 Nj : 3 = 2 Nj. Rezultatin e shkruajmë në vendvlerën e njëshes së
PLANIT TË ORËS
5 javë = ditë MËSIMORE
63 ditë = javë
herësit.
2. Shumëzojmë: 2 Nj • 3 = 6 Nj. Prodhimin e shkruajmë në vendvlerën e njëshes së të
3 javë e 4 ditë = ditë 30 ditë = javë e ditë pjesëtueshmit.
Ushtrojmë
3.
Mësojmë
Njësia 11 mësimore:
vjet = muaj Pjestimi i numrave
134 muaj = dyshifror
vjet
4.
Zbresim: 6 Nj - 6 Nj = 0. Diferencën e shkruajmë në vendvlerën e njësheve.
7 vjet e 5 muaj = muaj 40 muaj = vjet e muaj Pjesëtimi është kryer, sepse nuk ka shifra të tjera për ta vazhduar pjesëtimin.
me numër njëshifror
62 63
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe.
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Meqenëse këtu fillojmë me një kapitull të ri atëherë mësimdhënësi/ja bën një përsëritje të shkurtër
lidhur me pjestimin e numrave dyshifror më saktësisht me dhjetëshe të plota me numër njëshifror.
Për mësuesin/en
296
PJESËTIMI NË TABELËN E VENDVLERAVE
PJESËTIMI NË TABELËN E VENDVLERAVE Ndërtimi
PJESËTIMI i njohurive:
I NUMRAVE DYSHIFRORË ME NUMËR NJËSHIFROR
PJESËTIMI I NUMRAVE DYSHIFRORË ME NUMËR NJËSHIFROR
eminkohës nga ora 4 e1 15 min e mëngjesit deri në orën 3 e 5 min të
Përpunimi i përmbajtjes
1 Të kujtojmë.
të Të kujtojmë.
Një mjeshtër i violinave ka në punëtorinë e tij 24 tela të violinës. Sa
violina mund t’i punojë mjeshtri, nëse dihet se një violinë ka 4 tela?
Një mjeshtër i violinave ka në punëtorinë e tij 24 tela të violinës. Sa
12
1
herësi Nëviolina
këtëmund fazë të orës detyra
t’i punojë e parë
mjeshtri, nëse do tësenanjërikujtoj
dihet violinë ka 4 tela?
se si realizohet pjestimi herësi I një numri dyshifror me
2
24 : 4 = 6, sepse 6 • 4 = 24
3 11 12 1 pjesëtuesi
11 12 1
2
i pjesëtueshmi
2
një numër njëshifror. 24 : 4Nga
= 6,nxënësit
sepse kërkohet që të
4
10 10
6 5
9
Përgjigjja: Mjeshtri mund t`i punojë _____ violina.
3 9 3
6 • 4 = 24
8
Herësin 24 : 4 mund ta njehsojmë edhe drejtpërdrejt, kështu:
4 8 4 lexohet kjo pjesë dhe ta kuptojnë qartë se si është
i pjesëtueshmi pjesëtuesi
7 6 5 24 : 4 = (20 + 4) : 4 = 20 : 4 + 4 : 4 = 5 + 1 =
7 6 5 6.
h min h min
Pra, në fillim i pjesëtueshmi pjesëton dhjetëshet e pastaj njëshet.
vepruar
Përgjigjja:në Mjeshtri
këtë shembull.
mund t`i punojë _____ violina.
Herësin 24 : 4 mund ta njehsojmë edhe drejtpërdrejt, kështu:
hkruajmë 2 Në kopshtin e botanikës, nxënësit mbollën 36 zambakë në 3 rende me numër të njëjtë.
h min
Sa zambakë janë në secilin rend? Detyra 2 24 është
: 4 problem
= (20 + 4)matematikor
: 4 = 20 : 4 +ku4 së
: 4 pari
= 5 + 1 = 6.
Dh Nj Dh Nj
36 : 3 = 12 duhet të realizohet shprehja numërike e pastaj
Pra, në fillim i pjesëtueshmi pjesëton dhjetëshet e pastaj njëshet.
3 6 :3= 1 2 -3 •
- 3 06
nxënësit në shtyllë duhet ta kuptojnë realizimin
dites. Ai
dhëtimi?
0 6 - 6 • e pjestimit.
2 Në kopshtin e botanikës, nxënësit mbollën 36 zambakë në 3 rende me numër të
bëjmë edhe drejtpërdrejt.-Në 6këtë rast, orën 3 0e 5 minuta e shkruajmë
hsojmë
JFK ndryshimin: 0
Përgjigjja: në secilin rend janë ___
zambakë.
Sa zambakë janë në secilin rend?
e 22 min
15 min = 14 h + 1h 5 min - 4 h 15 min
Përshkrimi:
Dh Nj Dh Nj
e 22 min I. Pjesëtojmë shifrën e dhjetësheve me pjesëtuesin. 36 : 3 = 12
= h min
1. - 4 h 15 min = h min. 3 6 :3= 1 2
Pjesëtojmë: 3 Dh : 3 = 1 Dh. Rezultatin e shkruajmë në vendvlerën e dhjetëshes -3 •
- 3
së herësit.
2. Shumëzojmë: 1 Dh • 3 = 3 Dh. Prodhimin e shkruajmë nën vendvlerën e dhjetëshes 06
roi nga Aeroporti i Prishtinës
së tënë orën 7 e 37 minuta të paradites. Ai
pjesëtueshmit.
kohës.
n e Nju-Jorkut në orën 4 3.e 22 minuta
0 6 - 6 •
Zbresim: 3 Dh - të
3 Dhpasdites. Sa
= 0. Diferencën zgjati udhëtimi?
e shkruajmë nën vendvlerën e dhjetëshes.
4.
Mbetjes ia ndajshkruajmë njëshen e të pjesëtueshmit.
- 6 0
Përgjigjja: në secilin rend
h min passhifrën e njësheve
II. Pjesëtojmë h min
me pjesëtuesin.
JFK 0 zambakë.
12 h1. Pjesëtojmë: 6 Nj : 3 = 2 Nj. Rezultatin e shkruajmë
4 në
e vendvlerën
22 min e njëshes së
herësit.
Përshkrimi:
2. Shumëzojmë: 2 Nj • 3 = 6 Nj. Prodhimin e shkruajmë në vendvlerën e njëshes së të
ditë pas hpjesëtueshmit.
min 16 e 22 min Nxënësit duhet
I. Pjesëtojmë ta e ndjekin
shifrën dhjetëshevehap pas hapi
me pjesëtuesin.
3.
Mësojmë
4.
Zbresim: 6 Nj - 6 Nj = 0. Diferencën e shkruajmë në vendvlerën e njësheve.
përshkrimin
1. e dhënë
Pjesëtojmë: për
3 Dh : 3 këtë pjestim
= 1 Dh të numrave
. Rezultatin e shkruajmë në vendvlerën e dhjet
Pjesëtimi është kryer, sepse nuk ka shifra të tjera për ta vazhduar pjesëtimin.
muaj
në libër së
faqe 63.
herësit.
63 2. Shumëzojmë: 1 Dh • 3 = 3 Dh. Prodhimin e shkruajmë nën vendvlerën e dhje
Java, muaji dhe viti janë gjithashtu njësi për matjen e kohës. së të pjesëtueshmit.
1 javë = 7 ditë 1 vit = 12 muaj 3.
Zbresim: 3 Dh - 3 Dh = 0. Diferencën e shkruajmë nën vendvlerën e dhjetë
Përforcimi: 4.
otësojmë. Mbetjes ia ndajshkruajmë njëshen e të pjesëtueshmit.
Konsolidimi i të nxënit
= ditë 28 ditë = javë II. Pjesëtojmë shifrën e njësheve me pjesëtuesin.
1.
= ditë Në bazë
42tëditë
detyrës
= tëjavë
sqaruar më sipër zgjidhim në tabelë së bashku me nxënës
Pjesëtojmë: 6 Nj : detyrën në vazhdim.
3 = 2 Nj. Rezultatin e shkruajmë në vendvlerën e njëshe
herësit.
= ditë 63 ditë = javë 2. Shumëzojmë: 2 Nj • 3 = 6 Nj. Prodhimin e shkruajmë në vendvlerën e njëshe
64:2=
= ditë 30 ditë = javë e ditë pjesëtueshmit.
55:5= 3.
= muaj Zbresim: 6 Nj - 6 Nj = 0. Diferencën e shkruajmë në vendvlerën e njësheve
134 muaj = vjet
4.
= muaj 40 muaj = vjet e muaj Pjesëtimi është kryer, sepse nuk ka shifra të tjera për ta vazhduar pjesë
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
297
Mësimi 123
3 Pemëtari dëshiron të mbjellë 85 fidanë kumbulle në 5 rende me numër të njëjtë. Sa 1 Nje
Përshkrimi:
I. Pjesëtojmë shifrën e dhjetësheve me pjesëtuesin.
Rezultatet e të nxënit të temës: 1. Pjesëtojmë: 8 Dh : 5 = “përafërsisht" 1 Dh. Rezultatin e shkruajmë në vendvlerën
e dhjetëshes së herësit.
Zgjidh problema të thjesht bayuar në modele e 2. Shumëzojmë: 1 Dh • 5 = 5 Dh. Prodhimin e shkruajmë nën vendvlerën e dhjetëshes 2 Në
paraqitura së të pjesëtueshmit.
3. Zbresim: 8 Dh - 5 Dh = 5 Dh. Diferencën e shkruajmë nën vendvlerën e dhjetëshes.
eg
4. Nje
Mbetjes i ndajshkruajmë njëshen e të pjesëtueshmit.
Kontributi në rezultatet për kompetencat
kryesore të shkallës: I/1,2,7 III/1,3,4 II. Pjesëtojmë shifrën e njësheve me pjesëtuesin.
1. Pjesëtojmë: 35 Nj : 5 = 7 Nj. Rezultatin e shkruajmë në vendvlerën e njëshes së
herësit.
Kontributi në rezultatet e fushës së 2. Shumëzojmë: 7 Nj • 5 = 35 Nj = 3 Dh 5 Nj. Prodhimin e shkruajmë në shtyllat Dh dhe Nj.
Pyetja:
Përgjigjja:
numër njëshifror - vazhdim
64
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Meqenëse këtu fillojmë me një kapitull të ri atëherë mësimdhënësi/ja bën një përsëritje të shkurtër
lidhur me pjestimin e numrave dyshifror më saktësisht me dhjetëshe të plota me numër njëshifror.
Për mësuesin/en
298
3 Pemëtari dëshiron të mbjellë 85 fidanë kumbulle në 5 rende me numër të njëjtë. Sa
fidanë kumbulle do të ketë në secilin rend?
Ndërtimi i njohurive:
1 Njehsojmë.
3Përpunimi
9 : 3 = 1 3 i përmbajtjes
6 5 : 5 = 8 4 : 4 =
Dh Nj Dh Nj - 3
8 5 :5= 1 7 0 9
- 5
85 : 5 = 17 Në këtë- fazë 9 të orës detyra e parë do të na rikujtoj
-5 • 0
3 5 35 8 : 5 “përafërsisht” 1
se si realizohet pjestimi I një numri dyshifror me
- 3 5 - 35 •
1•5=5<8 një numër njëshifror. Nga nxënësit kërkohet që të
0 0 00 8 4 : 7 = 1 2 7 2 : 3 = 9 6 : 4 =
8-5=3
lexohet kjo pjesë dhe ta kuptojnë qartë se si është
- 7
Përgjigjja: 1 4
vepruar- 1 në 4 këtë shembull.
Përshkrimi:
I. Pjesëtojmë shifrën e dhjetësheve me pjesëtuesin. Detyra0 30 është problem matematikor ku së pari
1. Pjesëtojmë: 8 Dh : 5 = “përafërsisht" 1 Dh. Rezultatin e shkruajmë në vendvlerën duhet të realizohet shprehja numërike e pastaj
e dhjetëshes së herësit.
2. Shumëzojmë: 1 Dh • 5 = 5 Dh. Prodhimin e shkruajmë nën vendvlerën e dhjetëshes nxënësit në shtyllë duhet ta kuptojnë realizimin
2 Në ditën e parë të pranverës, gjatësia e ditës me të natës është e barabartë. Sa është
së të pjesëtueshmit.
3. Zbresim: 8 Dh - 5 Dh = 5 Dh. Diferencën e shkruajmë nën vendvlerën e dhjetëshes.
e pjestimit.
e gjatë dita e parë e pranverës?
4. Njehsojmë:
Mbetjes i ndajshkruajmë njëshen e të pjesëtueshmit.
Pyetja:
Përforcimi:
Ushtrojmë
Njehsojmë: 98 : 7 = (___+___) : ___ =
Mësojmë
Përgjigjja:
Përgjigjja: Konsolidimi i të nxënit
64
Në këtë fazë të orës mëismdhënësi udhëzon 65
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
299
Mësimi 124
3 Pemëtari dëshiron të mbjellë 85 fidanë kumbulle në 5 rende me numër të njëjtë. Sa 1 Njehsojmë.
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
fidanë kumbulle do të ketë në secilin rend?
3 9 : 3 = 1 3 6 5 : 5 = 8 4 : 4 =
PLANIT
Dh Nj TË ORËS MËSIMORE
Dh Nj - 3
8 5 :5= 1 7 0 9
85 : 5 = 17 - 9
- 5 -5 •
Fusha kurrikulare:
3 5 Matematikë 35
8 : 5 “përafërsisht” 1
0
Lënda: Matematikë
- 3 5 - 35
1•5=5<8 •
8 4 : 7 = 1 2 7 2 : 3 = 9 6 : 4 =
0 0 00
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III8 - 5 = 3 - 7
1 4
Tema:
Përgjigjja:
Numrat natyrorë - 1 4
Përshkrimi: 0 0
I. Pjesëtojmë shifrën e dhjetësheve me pjesëtuesin.
Rezultatet e të nxënit të temës:
1. Pjesëtojmë: 8 Dh : 5 = “përafërsisht" 1 Dh. Rezultatin e shkruajmë në vendvlerën
e dhjetëshes së herësit.
Zgjidh problema
2. Shumëzojmë: të thjesht bayuar në modele e
1 Dh • 5 = 5 Dh. Prodhimin e shkruajmë nën vendvlerën e dhjetëshes 2 Në ditën e parë të pranverës, gjatësia e ditës me të natës është e barabartë. Sa është
paraqitura
3.
së të pjesëtueshmit. e gjatë dita e parë e pranverës?
Zbresim: 8 Dh - 5 Dh = 5 Dh. Diferencën e shkruajmë nën vendvlerën e dhjetëshes.
4. Njehsojmë:
Mbetjes i ndajshkruajmë njëshen e të pjesëtueshmit.
Kontributi në rezultatet për kompetencat
kryesore të shkallës: I/1,2,7 III/1,3,4
II. Pjesëtojmë shifrën e njësheve me pjesëtuesin.
1. Pjesëtojmë: 35 Nj : 5 = 7 Nj. Rezultatin e shkruajmë në vendvlerën e njëshes së Përgjigjja:
herësit.
4
ASPEKTE SPECIFIKE TË
Formulojmë pyetjen, njehsojmë dhe gjejmë përgjigjen.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Nga 98 drurë që u mbollën në parkun e qytetit, çdo i shtati ishte gjethembajtës. Njehsojmë:
Pyetja:
Ushtrojmë
Njehsojmë: 98 : 7 = (___+___) : ___ =
Njësia mësimore: Pjestimi i numrave dyshifror me
Mësojmë
Përgjigjja:
Përgjigjja:
numër njëshifror -Ushtrime
64 65
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës bëjmë një përsëritje të shkurtër nga ora e kaluar dhe japim sqarime shtesë sipas
nevojës për të kuptuar procedurën e pjestimit.
Për mësuesin/en
300
Ndërtimi i njohurive:
PJESËTIMI I NUMRAVE TRESHIFRORË ME NUMËR NJËSHIFROR
48 : 4 = (40 + 8) :4 4 8 : 4 =
= 40 : 4 + 8 :4 • 4 639 : 3 = 213 herësi
sepse:
= + = Në libër faqe 65 fillojmë zgjidhjen e detyrës 1 në
i pjesëtueshmi pjesëtuesi
mënyrë individuale
Pjesëtojmë në shtylla (duke i nga nxënësit
vendosur në klasë.
numrat në vendvlerat e tyre).
Q Dh Nj Q Dh Nj
51 : 3 = 5 1 : 3 = 6 3 9 :3= 2 1 3 639 : 3 = 213
= - 6
sepse: -6 •
= 0 3 03
- 3 -3 •
0 9 09
Prova:
- 9 -9 •
• 3
0 0
5 Një shtëpi botuese ka dhuruar 96 libra për 4 shkollat e qytetit. Secila shkollë ka
marrë numër të njëjtë të librave. Nga sa libra ka marrë secila shkollë? Përgjigjja:
Njehsojmë:
Detyrën 2,3,4 dhe 5 I ndajmë në katër grupe të
96 : 4 = (40 + 40 +16) : 4 nxënësve
2 Njehsojmë.
dhe secili grup do të zgjidhin njërën
=
sepse:
• 4 nga detyrat e caktuara nga mësimdhënësi në afat
848 : 4 = 663 : 3 =
= kohor dhe të paraqitet në tabelë.
= Q Dh Nj Q Dh Nj
8 4 8 :4= 6 6 9 :3=
Përgjigjja: - Përforcimi: -
-
Konsolidimi i të nxënit-
6 Formulojmë pyetjen dhe gjejmë përgjigjen.
Nga 42 anëtarët e klubit të atletikës në shkollë, çdo i treti merret me vrapim. Prova: Prova:
Pyetja: Në këtë
-
fazë të orës mësimdhënësi
• 3 -
prap në formë• 3
Mësojmë
468 : 2 = :4= 699 : 3 = 824 : 2 =
Përgjigjja:
përgjigje.
280 : 2 = 555 : 5 = 666 : 6 = 480 : 4 =
66 67
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
Për mësuesin/en
301
Mësimi 125
PJESËTIMI I NUMRAVE TRESHIFRORË ME NUMËR NJËSHIFROR
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
4 Njehsojmë herësin, drejtpërdrejt dhe në shtylla. 1 Nga 639 nxënës sa ka një shkollë, një e treta merren me sport. Sa nxënës merren me
sport?
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
48 : 4 = (40 + 8) :4
= 40 : 4 + 8 :4
4 8 : 4 =
• 4
sepse: 639 : 3 = 213 herësi
= + = i pjesëtueshmi pjesëtuesi
Fusha kurrikulare: Matematikë Pjesëtojmë në shtylla (duke i vendosur numrat në vendvlerat e tyre).
Lënda: Matematikë Q Dh Nj Q Dh Nj
Shkalla
51 : 3 =
e kurrikulës: 25 1 Klasa:
: 3 = III 6 3 9 :3= 2 1 3 639 : 3 = 213
= - 6
Tema:= Numrat natyrorë sepse:
0 3
-6 •
03
- 3 -3 •
5 paraqitura
Një shtëpi botuese ka dhuruar 96 libra për 4 shkollat e qytetit. Secila shkollë ka
marrë numër të njëjtë të librave. Nga sa libra ka marrë secila shkollë? Përgjigjja:
Njehsojmë:
Kontributi në+16)
96 : 4 = (40 + 40 rezultatet
:4 për kompetencat 2 Njehsojmë.
kryesore= të shkallës: I/1,2,7 III/1,3,4 sepse: • 4
848 : 4 = 663 : 3 =
=
= Q Dh Nj Q Dh Nj
Kontributi në rezultatet e fushës së 8 4 8 :4= 6 6 9 :3=
kurrikulës:
Përgjigjja: 1.1; 4.5; - -
- -
6 Formulojmë pyetjen dhe gjejmë përgjigjen.
ASPEKTE SPECIFIKE TË
Nga 42 anëtarët e klubit të atletikës në shkollë, çdo i treti merret me vrapim.
-
Prova:
-
Prova:
• 3 • 3
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Pyetja:
Njehsojmë:
Mësojmë
me një numër njëshifrorPërgjigjja: 468 : 2 = 488 : 4 = 699 : 3 = 824 : 2 =
280 : 2 = 555 : 5 = 666 : 6 = 480 : 4 =
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës bëjmë një përsëritje të njohurive të nxënësve në lidhje me pjestimin e numrave në
shtyllë përkateësisht të një numri dyshifror me një numër njëshifror.
Për mësuesin/en
302
PJESËTIMI I NUMRAVE TRESHIFRORË ME NUMËR NJËSHIFROR Ndërtimi i njohurive:
1 Nga 639 nxënës sa ka një shkollë, një e treta merren me sport. Sa nxënës merren me
sport? Përpunimi i përmbajtjes
• 4 639 : 3 = 213 herësi
2 Njehsojmë.
• 4 Pas sqarimit të pjestimit të një numri treshifror
848 : 4 = 663 : 3 =
me një numër njëshifror bëjmë zgjidhjen e detyrës
Q Dh Nj Q Dh Nj
8 4 8 :4= 6 6 9 :3=
2 nnë të njejtën formë si në sqarimin e mësipërm.
- -
- -
Prova: Prova: Përforcimi:
- • 3 - • 3 Konsolidimi i të nxënit
3 Njehsojmë.
Mësimdhënësi së bashku me nxënës zgjidhin
detyrën 3 në tabelë gjithnjë duke kujtuar metodën
Mësojmë
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
303
Mësimi 126
4 Një kultivues i boronicës ka vendosur të mbjellë edhe 968 fidanë boronice. Ato do 7 Nj
t’i mbjellë në 8 rende me numër të njëjtë. Nga sa fidanë boronice do të mbjellë në secilin
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË rend?
Njehsojmë:
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Q Dh Nj
Q Dh Nj 968 : 8 = 121
9 6 8 :8= 1 2 1 - 8 •
-
- 8 16
Fusha kurrikulare: Matematikë 1 6 - 16 •
-
Lënda: Matematikë - 1 6
-8
8
•
0 8
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III - 8 0 -
Tema: Numrat natyrorë 0 Pas pjesëtimit të qindësheve, mbetet një qindëshe, të cilën
e zbërthejmë në dhjetëshe dhe vazhdojmë pjesëtimin.
Përgjigjja:
Rezultatet e të nxënit të temës:
Zgjidh problema të thjesht bayuar në modele e 5 Njehsojmë. 8 Nj
paraqitura 789 : 3 = 263 847 : 7 =
486 : 3 = 162
-3 • 964 : 4 = 917 : 7 =
Kontributi në rezultatet për kompetencat 18
- 18 • 850 : 5 = 728 : 8 =
-
kryesore të shkallës: I/1,2,7 III/1,3,4 00 6 786 : 6 = 968 : 8 =
-6 •
0 459 : 3 = 966 : 6 = -
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës bëjmë një përsëritje nga mësimi i kaluar të pjesëtimit të një numri treshifror me një
numër njëshifror.
Për mësuesin/en
304
4 Një kultivues i boronicës ka vendosur të mbjellë edhe 968 fidanë boronice. Ato do
t’i mbjellë në 8 rende me numër të njëjtë. Nga sa fidanë boronice do të mbjellë në secilin
7
Ndërtimi i njohurive:
Njehsojmë.
rend?
Njehsojmë: Përpunimi i përmbajtjes
942 : 3 =
Q Dh Nj
Q Dh Nj Q Dh Nj 942 : 3 = 314
Q Dh Nj 968 : 8 = 121
9 4 2 :3= 3 1 4 -9 •
9 6 8 :8= 1 2 1 -8
- 8 16
•
Në detyrën 4 nxënësit do të njoftohen me mënyrën
- 9 4
-3 •
1 6 - 16 • e pjestimit të një numri treshifror me një numër
0 4
12
8 - 3
- 1 6
-8 •
njëshifror dhe normalisht do të bëjnë proven se a
1 2 - 12 •
0 8 00
- 8 0 është realizuar mirë pjestimi.
- 1 2 • 3
Pas pjesëtimit të qindësheve, mbetet një qindëshe, të cilën 0
0
e zbërthejmë në dhjetëshe dhe vazhdojmë pjesëtimin.
Pas pjesëtimit të dhjetësheve mbetet një dhjetëshe, të cilën e zbërthejmë në
njëshe dhe vazhdojmë pjesëtimin.
Përgjigjja:
sepse:
• 3 Konsolidimi i të nxënit
:5 :5 :5 :5
Mësimdhënësi
625 së bashku me nxënës zgjidhin
Mësojmë
Mësojmë
Përgjigjja:
detyrën 6 në• 5tabelë gjithnjë
•5 duke kujtuar
•5 metodën
•5
e realizimit të pjestimit të një numri treshifror me
68 69
një numër njëshifror.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
305
Mësimi 127
4 Një kultivues i boronicës ka vendosur të mbjellë edhe 968 fidanë boronice. Ato do 7 Njehsojmë.
t’i mbjellë në 8 rende me numër të njëjtë. Nga sa fidanë boronice do të mbjellë në secilin
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
rend?
Njehsojmë:
942 : 3 =
PLANIT
Q Dh Nj TË ORËS
Q Dh Nj MËSIMORE
968 : 8 = 121
Q Dh Nj Q Dh Nj 942 : 3 = 314
9 4 2 :3= 3 1 4 -9 •
9 6 8 :8= 1 2 1 - 8 •
- 9 4
- 8 16
Fusha kurrikulare: Matematikë
1 6 - 16 • 0 4 -3
12
•
- 3
Lënda: Matematikë
- 1 6
-8
8
• 1 2 - 12 •
0 8
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
- 8 0 - 1 2 • 3
00
0
Tema: Numrat enatyrorë
0 Pas pjesëtimit të qindësheve, mbetet një qindëshe, të cilën
zbërthejmë në dhjetëshe dhe vazhdojmë pjesëtimin.
Pas pjesëtimit të dhjetësheve mbetet një dhjetëshe, të cilën e zbërthejmë në
njëshe dhe vazhdojmë pjesëtimin.
Përgjigjja:
Rezultatet e të nxënit të temës:
Zgjidh problema të thjesht bayuar në modele e
5 Njehsojmë. 8 Njehsojmë herësin dhe bëjmë provën.
paraqitura 789 : 3 = 263 847 : 7 =
486 : 3 = 162
-3 • 964 : 4 = 917 : 7 = Q Dh Nj Q Dh Nj
Kontributi në rezultatet
18
- 18 • 850 : për
5 = kompetencat
728 : 8 =
6 7 2 :6= 1 1 2 234 : 2 = 354 : 3 =
- 6
kryesore të shkallës: I/1,2,7
00 6 786 : 6 = III/1,3,4 968 : 8 = 0 7
642 : 3 = 864 : 4 =
-6 •
472 : 4 = 951 : 3 =
0 459 : 3 = 966 : 6 = - 6
1 2 565 : 5 = 642 : 6 =
Kontributi në rezultatet e fushës së - 1 2 896 : 8 = 874 : 2 =
• 3
kurrikulës: 1.1; 4.5;
6 Nga 513 banorë sa ka një fshat, një e treta merren me perimtari. Sa banorë të fshatit
merren me perimtari? 0 651 : 3 = 945 : 3 =
Njehsojmë:
5 1 3 : 3 =
:5 :5 :5 :5
625
Mësojmë
Mësojmë
Njësia mësimore: Pjesëtimi i numrave treshifror
Përgjigjja: •5 •5 •5 •5
me një numër njëshifror - vazhdim
68 69
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës tek detyra 7 ne sqarojmë pjesëtimin e numrave treshifrorë me një numër njëshifror.
Për mësuesin/en
306
e. Ato do
në secilin
7 Njehsojmë.
Ndërtimi i njohurive:
942 : 3 =
Përpunimi i përmbajtjes
Q Dh Nj Q Dh Nj 942 : 3 = 314
9 4 2 :3= 3 1 4 -9 •
- 9 4 Pas sqarimit të pjestimit të një numri treshifror
-3 •
0 4
12
me një numër njëshifror bëjmë zgjidhjen e detyrës
- 3
1 2 - 12 • 8 në të njejtën formë si në sqarimin e mësipërm në
00
- 1 2 • 3 tabelë së bashku me nxënës.
ë cilën 0
n.
Pas pjesëtimit të dhjetësheve mbetet një dhjetëshe, të cilën e zbërthejmë në
njëshe dhe vazhdojmë pjesëtimin.
=
Q Dh Nj Q Dh Nj
=
6 7 2 :6= 1 1 2 234 : 2 = 354 : 3 =
=
- 6
= 642 : 3 = 864 : 4 =
0 7
= - 6 472 : 4 = 951 : 3 = Përforcimi:
1 2 565 : 5 = 642 : 6 =
Konsolidimi i të nxënit
- 1 2 • 3 896 : 8 = 874 : 2 =
ë fshatit
0 651 : 3 = 945 : 3 =
Mësimdhënësi në formë të garës në grupe kërkon
që cilido grup që zgjidh I pari detyrën numër 9
9 Njehsojmë dhe plotësojmë.
në formë të saktë do të prezentoj para klasës
:5 :5 :5 :5
zgjidhjen dhe shpallet fitues.
625
Mësojmë
•5 •5 •5 •5
69
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
307
Mësimi 128
10 Njehsojmë. 13 Ba
Kontributi në rezultatet e fushës së 12 Prodhimin e numrave 226 dhe 4 e zvogëlojmë për herësin e numrave 357 dhe 3.
kurrikulës: 1.1; 4.5;
Njehsojmë: dhe 3 5 7 : 3 =
2 2 6 • 4
ASPEKTE SPECIFIKE TË
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 15 Du
Mësojmë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës tek detyra 10 ne sqarojmë pjestimin e numrave treshifror me një numër njëshifror.
Për mësuesin/en
308
10 Njehsojmë.
Ndërtimi i njohurive:
13 Babai ka blerë katër goma të automobilit për 376 euro. Sa ka kushtuar një gomë?
852 : 3 =
Përpunimi i përmbajtjes
Çka nëse te vlera numerike e Në këtë rast, në vendvlerën
qindëshes tek i pjesëtueshmi e qindësheve të herësit
është më e vogël se pjesëtuesi? është shkruar një zero.
Q Dh Nj Q Dh Nj 852 : 3 = 284
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
8 5 2 :3= 2 8 4 -6 •
3 7 6 :4 = 0 9 3 7 6 :4 = 0 9 4
- 6 25 Pas sqarimit të pjestimit të një numri treshifror
-3 6 -3 6
2 5 - 24
bëjmë zgjidhjen66 e detyrës 1
• 0 1
- 2 4 12
me një numër njëshifror
3:4=?
3 Q 7 Dh = 37 Dh
- 1
0 0
1 2 - 12 • 11 në të njejtën formë si në sqarimin e mësipërm
37 Dh : 4 përafërsisht 9 Dh
- 1 2 0
0 në tabelë së bashku me nxënës.
Pas pjesëtimit të qindësheve, mbeten 2 qindëshe, të cilat i zbërthejmë në dhjetëshe. Përgjigjja:
Gjatë pjesëtimit të dhjetësheve na mbetet 1 dhjetëshe, të cilën e zbërthejmë në njëshe.
11 Njehsojmë. 14 Njehsojmë.
!
875 : 7 = 928 : 8 =
-
864 : 8 = 108 Çka nëse vlera numerike e dhjetëshes tek i
8 • pjesëtueshmi është më e vogël se pjesëtuesi?
Në këtë rast, në vendvlerën e dhjetëshes së
-06
Mësimdhënësi në formë të garës në grupe kërkon herësit shkruajmë zero.
12 Prodhimin e numrave 226 dhe 4 e zvogëlojmë për herësin e numrave 357 dhe 3. 00 •
Njehsojmë:
që cilido grup që zgjidh
-
64
64 • 621 : i3 =pari detyrën 804
numër
:4=
2 2 6 • 4 dhe 3 5 7 : 3 =
12 në formë të saktë do921të: 3prezentoj
0 = para515
klasës
:5=
zgjidhjen dhe shpallet fituesi.
15 Duke zbatuar vetinë e shpërndarjes, njehsojmë.
350 + ______
350 : 5 + 150 : 5 = ( ______ 150 ) : ______ =______ : ______ = ______.
Mësojmë
Mësojmë
180 : 6 + 120 : 6 =
Gjejmë: 226 • 4 - 357 : 3 = - = 360 : 9 + 90 : 9 =
70 71
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
309
Mësimi 129
10 Njehsojmë. 13 Babai ka blerë katër goma të automobilit për 376 euro. Sa ka kushtuar një gomë?
ASPEKTE
852 : 3 = TË PËRGJITHSHME TË Çka nëse te vlera numerike e
qindëshes tek i pjesëtueshmi
Në këtë rast, në vendvlerën
e qindësheve të herësit
është më e vogël se pjesëtuesi? është shkruar një zero.
PLANIT
Q Dh Nj
TË ORËS MËSIMORE
Q Dh Nj
8 5 2 :3= 2 8 4
852 : 3
-6
= 284
•
Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj Q Dh Nj
3 7 6 :4 = 0 9 3 7 6 :4 = 0 9 4
- 6 25 -3 6 -3 6
2 5 - 24 • 1 6
Fusha kurrikulare: Matematikë
- 2 4 12
0 1
3:4=?
3 Q 7 Dh = 37 Dh
- 1 6
Lënda: Matematikë
1 2 - 12 •
37 Dh : 4 përafërsisht 9 Dh 0 0
- 1 2 0
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
0
Tema: Numrat natyrorë
Pas pjesëtimit të qindësheve, mbeten 2 qindëshe, të cilat i zbërthejmë në dhjetëshe. Përgjigjja:
Gjatë pjesëtimit të dhjetësheve na mbetet 1 dhjetëshe, të cilën e zbërthejmë në njëshe.
!
875 : 7 =
-
864 : 8 = 108 Çka nëse vlera numerike e dhjetëshes tek i
8 • pjesëtueshmi është më e vogël se pjesëtuesi?
Kontributi në rezultatet e fushës së -06
Në këtë rast, në vendvlerën e dhjetëshes së
herësit shkruajmë zero.
12 Prodhimin e numrave 226 dhe 4 e zvogëlojmë për herësin e numrave 357 dhe 3. 00 •
kurrikulës: 1.1; 4.5; -
64
Njehsojmë: 64 • 621 : 3 = 804 : 4 =
2 2 6 • 4 dhe 3 5 7 : 3 =
0 921 : 3 = 515 : 5 =
ASPEKTE SPECIFIKE TË
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 15 Duke zbatuar vetinë e shpërndarjes, njehsojmë.
350 + ______
350 : 5 + 150 : 5 = ( ______ 150 ) : ______ =______ : ______ = ______.
Mësojmë
Mësojmë
Njësia mësimore: Pjesëtimi i numrave treshifror 180 : 6 + 120 : 6 =
Gjejmë: 226 • 4 - 357 : 3 = - =
me një numër njëshifror - vazhdim 360 : 9 + 90 : 9 =
70 71
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës tek detyra 13 ne sqarojmë formën e pjestimit dhe nga nxënësit kërkojmë nga një
përgjigje rreth detyrës së dhënë.
Për mësuesin/en
310
PJESËTIMI ME MBETJE
1 Njehsojmë. 1
Ndërtimi i njohurive:
Të kujtojmë. Plotësojmë tabelën.
8 6 1 : 7 = 9 3 6 : 9 =
Përpunimi14i përmbajtjes
I pjesëtueshmi 72 48 12
Pjesëtuesi 3 3 8
Herësi 7 ? 6 4
PasNumri
sqarimit dhe
14 nuk është marrjesmesënumrin
i pjesëtueshëm përgjigjes
3. nga nxënësit
në Numri
këtëi parë
fazë të orës vazhdojmë me zgjidhjen e
më i vogël se numri 14 që pjesëtohet me numrin 3 është numri 12.
Nëse i pjesëtueshmi nuk pjesëtohet me pjesëtuesin, gjatë pjesëtimit fitohet mbetje. Për
detyrës 14. në këtë rast e quajmë pjesëtim me mbetje.
këtë, pjesëtimin
280 : 2 = 724 : 4 = 918 : 3 =
530 : 5 = 304 : 4 = 654 : 6 = 2 Gjyshja kishte 9 arra. Ajo dëshiron që ato t’ua ndajë Erindës dhe Erindit.
2 Gjyshja dëshiron që tetë nipërve të saj t'ua ndajë 100 euro, në mënyrë të barabartë. Nga Erinda Erindi
sa euro morën ata dhe sa euro i mbetën gjyshes?
-2 -2 -2 -2
Njehsojmë:
mbetja
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Përgjigjja: -2 -2 -2 -2
9 7 5 3 1 mbetja
Në këtë0 fazë
1 2të orës
3 4 mësimdhënësi.ja
5 6 7 8 9 udhëzon
10
Mësojmë
më të vogël se numri a që është i pjesëtueshëm me numrin b.
sepse: • 7
Mbetja është çdoherë më e vogël se pjesëtuesi.
72 73
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b faqe 72 detyra 1,2,3,
311
Mësimi 130 PJESËTIMI ME MBETJE
1 Njehsojmë. 1 Të kujtojmë. Plotësojmë tabelën.
ASPEKTE
8 6 1 : 7 = TË PËRGJITHSHME
9 3 6TË
: 9 =
I pjesëtueshmi 14 72 48 12
Lënda: Matematikë Nëse i pjesëtueshmi nuk pjesëtohet me pjesëtuesin, gjatë pjesëtimit fitohet mbetje. Për
këtë, pjesëtimin në këtë rast e quajmë pjesëtim me mbetje.
Shkalla
280 : 2e=kurrikulës:724
2 : 4 =Klasa: III 918 : 3 =
Tema:
530 Numrat
:5= natyrorë
304 : 4 = 654 : 6 = 2 Gjyshja kishte 9 arra. Ajo dëshiron që ato t’ua ndajë Erindës dhe Erindit.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
ASPEKTE SPECIFIKE TË 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
+2 +2 +2 +2
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 4•2=
Ushtrojmë
Mësojmë
më të vogël se numri a që është i pjesëtueshëm me numrin b.
sepse: • 7
Mbetja është çdoherë më e vogël se pjesëtuesi.
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës ne rikujtojmë pjestimin e numrave dhe kërkojmë nga nxënësit të rikujtojnë gjithë
faktorët përcjellës të pjestimit siq janë: i pjestueshmi, pjestuesi dhe herësi.
Për mësuesin/en
312
PJESËTIMI ME MBETJE
1 Të kujtojmë. Plotësojmë tabelën. Ndërtimi i njohurive:
I pjesëtueshmi 14 72 48 12 Përpunimi i përmbajtjes
Pjesëtuesi 3 3 8
Herësi 7 ? 6 4
Numri 14 nuk është i pjesëtueshëm me numrin 3. Vazhdojmë mësimin me detyrën 1 ku nga
Numri i parë më i vogël se numri 14 që pjesëtohet me numrin 3 është numri 12.
nxënësit kërkojmë duke kujtuar pjesëtimin dhe
Nëse i pjesëtueshmi nuk pjesëtohet me pjesëtuesin, gjatë pjesëtimit fitohet mbetje. Për
këtë, pjesëtimin në këtë rast e quajmë pjesëtim me mbetje. shumëzimin plotësojmë tabelen.
=
= 2 Gjyshja kishte 9 arra. Ajo dëshiron që ato t’ua ndajë Erindës dhe Erindit.
=
mbetja
-2 -2 -2 -2
0
mbetja
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Pas plotësimit të tabelës nxënësve u kërkohet
të sqarojnë përse në rastin e pjestimit 14 : 3
nuk kemi numër të plotë si në rastet e tjera.
-2 -2 -2 -2
9 7 5 3 1 mbetja
Numri 9 nuk është i pjesëtueshëm me numrin 2. Numri i parë më i vogël se numri 9 Përforcimi:
që është i pjesëtueshëm me numrin 2 është numri 8. Numri 1 = 9 - 8 nuk mund të
arabarta
pjesëtohet me numrin 2. Ky numër është mbetja gjatë pjesëtimit të numrit 9 me numrin 2. Konsolidimi i të nxënit
8:2=
-2 -2 -2 -2
mbetja
Mësimdhënësi/ja vazhdon me zgjidhjen e detyrës
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2 së bashku me nxënës duke kujtuar se nuk kemi
+2 +2 +2 +2
vetëm pjestim me herës të plotës por kemi edhe
4•2=
pjestim me mbetje.
Nëse numri a nuk është i pjesëtueshëm me numrin b, përcaktojmë numrin e parë
Mësojmë
73
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
313
Mësimi 131
3 Një vreshtar ka blerë 859 hardhi rrushi. Ai dëshiron që ato t’i mbjellë në 8 rende. Sa 1 Nje
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË hardhi do të ketë në secilin rend dhe sa do t’i mbesin atij për t’i mbjellë para shtëpisë?
Q Dh Nj Q Dh Nj 859 : 8 = 107
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 8 5 9 :8= 1 0 7 -8 •
- 8 05
0 5 - 0 •
- 6 •
1 mbetja 557 : 9 174 : 3 582 : 9
Kontributi në rezultatet e fushës së
kurrikulës: 1.1; 4.5; 5 Njehsojmë herësin dhe bëjmë provën. 2 Ng
Bu
Q Dh Nj Q Dh Nj 231 : 2 482 : 9 195 : 4
për
6 2 3 :3= 2 0 7 217 : 5 131 : 5 480 : 9 un
- 6
ASPEKTE SPECIFIKE TË 0 2
365 : 7 367 : 5 409 : 2
713 : 5 380 : 8 295 : 3
PLANIT TË ORËS MËSIMORE - 0
2 3
- 2 1
2 Mbetja
Njësia mësimore: Pjesëtimi me mbetje - vazhdim
Mësojmë
Sepse: 207
•3 +2
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës ne para nxënësve sqarojmë detyrën 3 të nxjerrë nga problemi me fjalë.
Për mësuesin/en
314
3 Një vreshtar ka blerë 859 hardhi rrushi. Ai dëshiron që ato t’i mbjellë në 8 rende. Sa
hardhi do të ketë në secilin rend dhe sa do t’i mbesin atij për t’i mbjellë para shtëpisë?
1
Ndërtimi i njohurive:
Njehsojmë.
1 0 7 • 8
Përgjigjja: + = + =
+ = 6 7 9 : 7 = 9 2 3 : 4 =
4 Njehsojmë.
547 : 3 = 182 Pjesëtimi i numrit 547 me 3 jep herësin 182 dhe mbetjen 1.
- 3 • Shkruajmë: 547 : 3 = 182 plus mbetja 1.
24 547 = 182 • 3 + 1
- 24
07
•
Përforcimi:
sepse: • 7 sepse:
• 4
817 : 2 275 : 7 367 : 5
- 6 • Konsolidimi i të nxënit
1 mbetja 557 : 9 174 : 3 582 : 9 + = + =
Ushtrojmë
2 Mbetja
Mësojmë
Sepse: 207
•3 +2
74 75
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
315
Mësimi 132
3 Një vreshtar ka blerë 859 hardhi rrushi. Ai dëshiron që ato t’i mbjellë në 8 rende. Sa 1 Njehsojmë.
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
hardhi do të ketë në secilin rend dhe sa do t’i mbesin atij për t’i mbjellë para shtëpisë?
Q Dh Nj Q Dh Nj 859 : 8 = 107 3 0 1 : 2 = 7 2 5 : 3 =
PLANIT
8 5 9 : 8 =TË
1 0ORËS
7 - MËSIMORE
8 •
- 8 05
0 5 - 0 •
Ushtrojmë
2 Mbetja
Njësia mësimore: Pjesëtimi me mbetje - ushtrime
Mësojmë
Sepse: 207
•3 +2
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në pjesën hyrëse të mësimit mësimdhënësi/ja, kërkon nga katër nxënës që në katër pjesë të tabelës
njëkohësisht të zgjidhin detyrat e mëposhtme.
Për mësuesin/en
316
SHPREHJET ME DY VEPRIME
3 Formulojmë pyetjen, njehsojmë dhe gjejmë përgjigjen.
Në oborrin e fabrikës së mobilieve, 836 dërrasa janë paluar në 4 pako.
Ndërtimi i njohurive:
1 Për Ditën Botërore të Ujit, më 22 mars, nxënësit e klasave të para dhe të dyta kanë
përgatitur një ekspozitë. Ekspozita përmban 7 rende me nga 30 postera. Secila nga
Pyetja: Përpunimi i përmbajtjes
klasat ka punuar numër të njëjtë të posterave. Sa postera kanë punuar klasat e para?
Njehsojmë: 3 0 • 7 2 1 0 : 2 = Mirusha
Përgjigjja:
Klasa e ndarë në katër grupe fillojnë zgjidhjen e
detyrave 2,3,4 dhe 5 dhe të njejtat detyra pas një
kohë prej 10 minutave fillojnë zgjidhjen e tyre në
tabelë për të parë se a janë zgjidhur në mënyrë të
saktë këto(30
Njehsojmë: detyra.
• 7) : 2 = 210 : 2 = .
4 Në 6 pako ka 408 tasa kosi. Sa tasa kosi ka në 9 pako të njëjta?
Përgjigjja:
Njehsojmë:
4 0 8 : =
•
! Vlera e një shprehjeje numerike me kllapa njehsohet duke kryer në fillim
veprimet brenda kllapave.
Përgjigjja:
Në 1 pako ka:
Në 9 pako ka: 2 Për Ditën Botërore të Meteorologjisë, në 6 observatorë janë regjistruar nga 40
fotografi të reve të ndryshme. Fotografitë janë dërguar për publikim në dy gazeta. Në
secilën nga gazetat është dërguar gjysma e numrit të përgjithshëm të fotografive. Sa
5 Gjejmë vlerën numerike të shprehjes së dhënë me fjalë: nga prodhimi i numrave 258 fotografi janë dërguar në secilën nga gazetat?
dhe 3, zbresim herësin e numrave 978 dhe 3.
Njehsojmë: 4 0 • 6 2 4 0 : 2 =
• 9 7 8 : =
Përforcimi:
Shprehja numerike: Konsolidimi i të nxënit
:6 : 10 :3
Mësojmë
•5 •6
852 142
! Vlera e një shprehjeje numerike pa kllapa, vetëm me dy veprimet shumëzim dhe
pjesëtim, njehsohet duke kryer veprimet me radhë nga e majta në të djathtën.
76 77
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
317
Mësimi 133 SHPREHJET ME DY VEPRIME
3 Formulojmë pyetjen, njehsojmë dhe gjejmë përgjigjen. 1 Për Ditën Botërore të Ujit, më 22 mars, nxënësit e klasave të para dhe të dyta kanë
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Në oborrin e fabrikës së mobilieve, 836 dërrasa janë paluar në 4 pako.
Pyetja:
përgatitur një ekspozitë. Ekspozita përmban 7 rende me nga 30 postera. Secila nga
klasat ka punuar numër të njëjtë të posterave. Sa postera kanë punuar klasat e para?
paraqitura Përgjigjja:
Në 1 pako ka:
Në 9 pako ka: 2 Për Ditën Botërore të Meteorologjisë, në 6 observatorë janë regjistruar nga 40
Kontributi në rezultatet për kompetencat fotografi të reve të ndryshme. Fotografitë janë dërguar për publikim në dy gazeta. Në
secilën nga gazetat është dërguar gjysma e numrit të përgjithshëm të fotografive. Sa
5 kryesore të shkallës:
Gjejmë vlerën numerike I/1,2,7
të shprehjes III/1,3,4
së dhënë me fjalë: nga prodhimi i numrave 258 fotografi janë dërguar në secilën nga gazetat?
dhe 3, zbresim herësin e numrave 978 dhe 3.
Njehsojmë: 2 4 0 : 2 =
Kontributi në rezultatet
• e fushës së
9 7 8 : =
4 0 • 6
ASPEKTE SPECIFIKE TË
6
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Njehsojmë dhe plotësojmë.
Njehsojmë: 40 • 6 : 2 = 240 : 2 = .
Përgjigjja:
Ushtrojmë
Njësia:mësimore: Shprehjet
: 10
me •dy :3
veprime
Mësojmë
6 •5 6
852 142
! Vlera e një shprehjeje numerike pa kllapa, vetëm me dy veprimet shumëzim dhe
pjesëtim, njehsohet duke kryer veprimet me radhë nga e majta në të djathtën.
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës ne bëjmë një përsëritje në lidhje me shumëzimin me dhjetshe të plota dhe pjestimin
që është punuar nga orët e kaluara.
Për mësuesin/en
318
SHPREHJET ME DY VEPRIME
1 Për Ditën Botërore të Ujit, më 22 mars, nxënësit e klasave të para dhe të dyta kanë
përgatitur një ekspozitë. Ekspozita përmban 7 rende me nga 30 postera. Secila nga
Ndërtimi i njohurive:
klasat ka punuar numër të njëjtë të posterave. Sa postera kanë punuar klasat e para? Përpunimi i përmbajtjes
3 0 • 7 2 1 0 : 2 = Mirusha
Përgjigjja:
Përforcimi:
Njehsojmë: 40 • 6 : 2 = 240 : 2 = . Konsolidimi i të nxënit
Përgjigjja:
142
! Vlera e një shprehjeje numerike pa kllapa, vetëm me dy veprimet shumëzim dhe
pjesëtim, njehsohet duke kryer veprimet me radhë nga e majta në të djathtën. kërkon nga nxënësit të zgjidhin detyrën e dytë
77
dhe në fund ta krijojnë shprehjen numerike në
kuadër të këtij teksti dhe ti përgjigjen pyetjes
përfundimtare.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
Për mësuesin/en
319
Mësimi 134 SHP
SHPR
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Formulojmë pyetjen, njehsojmë dhe gjejmë përgjigjen.
Nu
2 Prilli është Dita Ndërkombëtare e Librit për Fëmijë. Në këtë ditë 5 shtëpi botuese i dhuruan pje
PLANIT TË ORËS MËSIMORE bibliotekës së qytetit nga 136 tituj të librave të rinj. Nga këta, gjysma ishin libra për fëmijë. Çd
Pyetja: Sh
Va
Fusha kurrikulare: Matematikë 1 3 6 • 5 6 8 0 : 2 =
Lënda: Matematikë
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III Sh
Shp
Tema: Numrat natyrorë
Përgjigjja:
S
Kontributi në rezultatet për kompetencat 3 Njehsojmë dhe plotësojmë. P
•4 •2 :2 :4
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Pas sqarimit të mësimit paraprak mësimdhënësi menjëherë kërkon nga nxënësit në formën e njejtë si
mësimin e fundit të zgjidhin detyrën e parë të dhënë.
Për mësuesin/en
320
SHPREHJET SHKRONJORE
Ndërtimi i njohurive:
SHPREHJET SHKRONJORE
1 Formulojmë pyetjen, njehsojmë dhe gjejmë përgjigjen.
2 Prilli është Dita Ndërkombëtare e Librit për Fëmijë. Në këtë ditë 5 shtëpi botuese i dhuruan
Përpunimi i përmbajtjes
Numrat e lidhur me veprimet e njohura: mbledhje ( + ), zbritje ( - ), shumëzim ( • ) ose
pjesëtim (:), formojnë shprehje numerike.
bibliotekës së qytetit nga 136 tituj të librave të rinj. Nga këta, gjysma ishin libra për fëmijë. Çdo numër paraqet një shprehje numerike.
Pyetja: Shprehja numerike nuk përmban shenjë barazimi.
Për të parë dy format e veprimeve me klapa dhe
Varësisht nga veprimi që përmbajnë, shprehjet numerike emërtohen si:
1 3 6 • 5 6 8 0 : 2 = pa klapa,
23 + 8 mësimdhënësi udhëzon
shprehje me mbledhje 13nxënësit
•6 që në shprehje me shumëzim
Mësimdhënësi/ja
Shprehja: 7 • 12 - 7.
udhëzon nxënësit që
3 Njehsojmë dhe plotësojmë. dukePër ndjekur
të gjetur numrin e rrugën e i kashigjetës
fidanëve që bujku dhevlerënduke
të mbjellë, njehsojmë e shprehjes.
7 • 12 - 7 = 7 • (10 +2) - 7 = 7 • 10 + 7 • 2 - 7
120 :3 ·5 :4 analizuar veprimet = 70 + sipas
14 - 7 = 77 radhës të zgjidhin
detyrën 3.
Përgjigjja:
·3
Ne mund të shkruajmë një barazi, duke i lidhur dy shprehje numerike me shenjën e
barazimit.
:4 280 :6 :5 350 27 + 18 = 45, 17 • 5 = 70 + 15 etj.
4 Njehsojmë dhe plotësojmë. Ne mund të shkruajmë një jobarazi, duke i lidhur dy shprehje numerike me njërën nga
shenjat <, £, > ose ³.
7 + 8 < 16, 3 +5 £ 4 + 5, 17 > 11 + 5, 9 • 5 ³ 30 + 15, etj.
•2 •4 :4 :2
Ne mund të përdorim një shkronjë (një ndryshore) për ta shënuar një numër të
panjohur në një shprehje. P.sh.:
125 •8 992 :8
Përforcimi:
Ndryshore
Ushtrojmë
Mësojmë
Shprehje
•4 •2 :2 :4 45 - 3 + X një apo më tepër shkronja (ndryshore)
Konsolidimi i të nxënit
shkronjore Ndryshorja paraqet
vendin ku duhet të quhet shprehje shkronjore.
vendoset një numër.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
Për mësuesin/en
321
Mësimi 135 SHPREHJET SHKRONJORE
SHPREHJET SHKRONJORE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Formulojmë pyetjen, njehsojmë dhe gjejmë përgjigjen.
Numrat e lidhur me veprimet e njohura: mbledhje ( + ), zbritje ( - ), shumëzim ( • ) ose
2 Prilli është Dita Ndërkombëtare e Librit për Fëmijë. Në këtë ditë 5 shtëpi botuese i dhuruan pjesëtim (:), formojnë shprehje numerike.
PLANIT
bibliotekës TË136ORËS
së qytetit nga MËSIMORE
tituj të librave të rinj. Nga këta, gjysma ishin libra për fëmijë. Çdo numër paraqet një shprehje numerike.
Pyetja: Shprehja numerike nuk përmban shenjë barazimi.
Varësisht nga veprimi që përmbajnë, shprehjet numerike emërtohen si:
Fusha
1 3 6 kurrikulare:
• 5 6 8 0Matematikë
: 2 =
23 + 8 shprehje me mbledhje 13 • 6 shprehje me shumëzim
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III Shprehjet numerike me një veprim i quajmë shprehje numerike të thjeshta.
Shprehjet numerike me më shumë se një veprim i quajmë shprehje numerike të përbëra.
Tema: Numrat natyrorë (12 - 5) • 3 shprehje numerike
Përgjigjja:
( 25 - 4) : 3 + (11 + 3) • 2 të përbëra
Shprehja: 7 • 12 - 7.
Kontributi në rezultatet për kompetencat
3 Njehsojmë dhe plotësojmë. Për të gjetur numrin e fidanëve që bujku i ka të mbjellë, njehsojmë vlerën e shprehjes.
kryesore
120 të shkallës:
:3 I/1,2,7· 5 III/1,3,4 :4
7 • 12 - 7 = 7 • (10 +2) - 7 = 7 • 10 + 7 • 2 - 7
= 70 + 14 - 7 = 77
Përgjigjja:
Kontributi në rezultatet e fushës
· 3 së
Ne mund të shkruajmë një barazi, duke i lidhur dy shprehje numerike me shenjën e
kurrikulës:
:4
1.1;
280
4.5; : 6 350
barazimit.
:5 27 + 18 = 45, 17 • 5 = 70 + 15 etj.
4 Njehsojmë dhe plotësojmë. Ne mund të shkruajmë një jobarazi, duke i lidhur dy shprehje numerike me njërën nga
ASPEKTE SPECIFIKE TË shenjat <, £, > ose ³.
7 + 8 < 16, 3 +5 £ 4 + 5, 17 > 11 + 5, 9 • 5 ³ 30 + 15, etj.
PLANIT
•2 TË ORËS
•4 MËSIMORE
:4 :2
Ne mund të përdorim një shkronjë (një ndryshore) për ta shënuar një numër të
panjohur në një shprehje. P.sh.:
125 •8 992 :8
Njësia mësimore: Shprehjet shkronjore Ndryshore
Ushtrojmë
Mësojmë
Shprehje
•4 •2 :2 :4 shkronjore 45 - 3 + X Ndryshorja paraqet
një apo më tepër shkronja (ndryshore)
vendin ku duhet të quhet shprehje shkronjore.
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës mësimdhënësi/ja u rikujton nxënësve veprimet e njohura matematike si mbledhja,
zbritja, shumëzimi dhe pjestimi, ku nga këto shprehje formohen shprehjet numerike.
Mësimdhënësi u rikujton nxënësve që varësisht prej shprehjes numerike se çka përmbaj brenda saj, aj
Për mësuesin/en
oedhe quhet.
Psh. Shpreje numerike thjeshta (peërmbajnë vetëm një veprim matematikor) dhe shprehje numerike të
përbëra (peërmbajnë disa veprime matematikore).
322
BARAZIMET
Një barazi që përmban një apo më tepër shkronja quhet barazim ose ekuacion.
2 Në një pemë ishin 12 zogj. Pas një kohe, disa zogj ikën.
Shkruajmë shprehjen shkronjore që tregon se sa zogj mbetën Ndërtimi i njohurive:
Ne mund të shkruajmë një barazim në bazë të informacioneve që lidhen me një problem.
në pemë.
Përpunimi
Barazime me mbledhje i përmbajtjes
numri i zogjve numri i zogjve
në pemë që ikën 1 Në një pemë ishin 13 zogj. Pas pak në pemë fluturuan edhe disa zogj. Sa zogj erdhën
Shprehja shkronjore: 12 - X në pemë nëse tash në pemë janë 22 zogj?
ndryshorja
E mendojmë ndryshoren si
vendndodhje të një numri. PërPërtëtë gjetur
ilustruar
sa zogj janë atë
tash nëqka thamë më herët zgjidhim
pemë, shkruajmë Barazimi që përmban
vetëm veprimin e
Ne mund të gjejmë vlerën e një shprehjeje shkronjore, duke e zëvendësuar shkronjën me Gjejmë vlerën e ndryshores x. Numri 9 është zgjidhje e barazimit 13 + x = 22.
një numër. Kështu: Kujtojmë lidhjen ndërmjet
mbledhjes dhe zbritjes.
13 + x = 22
• Shprehja: 16 + X. Metoda e shndërrimit të shprehjes
shkronjore në shprehje numerike,
13 + x = 22 x= 9
• Vlera e ndryshores X = 13. duke zëvendësuar ndryshoren në
• Vlera e shprehjes 16 + 13 = 29. të me një numër quhet metodë e 22 x + 13 = 22 13 + 9 = 22 barazi
zëvendësimit. - - 22 - x = 13
Themi se vlera e shprehjes 16 + X, për X = 13 është 29. 13+ x Të mbajmë mend:
22 - 13 = x Zgjidhje e barazimit është
vlera e ndryshores për të
3 Të njehsojmë vlerën e shprehjes shkronjore 2 • X - 3, ku X merr vlera nga bashkësia Nga barazimi i fundit gjejmë se: cilën barazimi shndërrohet
në barazi.
{ 6, 7, 15, 43}. x=9
Plotësojmë tabelën:
Përgjigjja:
X Për X = 6; 2 • X - 3 = 2 • 6 - 3 = 9
6 7 15 43
2•X-3 9 Barazime me zbritje
2 Nga pema në të cilën ishin 22 zogj, fluturuan disa zogj. Sa zogj fluturuan, nëse në pemë
mbetën 17 zogj?
Për të gjetur sa zogj kanë mbetur në pemë, Barazimi që përmban
4 Shprehjen numerike e bashkojmë me vlerën e saj.
Nga detyra e mësipërme u vërejt 22 - y = 17
shkruajmë një barazim me zbritje, në të cilin që, gjatë vetëm veprimin e
zbritjes quhet barazim
me zbritje.
zbritësin e panjohur e shënojmë me një shkronjë,
43 përdorimit të ndryshoreve brenda shprehjeve
p.sh., me shkronjën y. zbritësi i
11 panjohur
55
5 • 6 + 27 88 : 4 - 11
numerike atëherë
Gjejmë vlerën e ndryshores y. vijmëNumri
deri5 është tek
zgjidhje ekrijimi
barazimit 22 - yI= 17.
99
7 • 6 + 13 72 : 8 - 5 13 shprehjeve shkronjore. 22 - y = 17
Kujtojmë lidhjen ndërmjet
mbledhjes dhe zbritjes.
9 • 8 + 27 81 : 9 + 49 y= 5
17 + y = 22
81
5 • 7 + 46 39 : 3 + 30 58 22 y + 17 = 22 22 - 5 = 17 barazi
- - 22 - 17 = y
4 • 7 + 64 66 : 2 - 20 17+ y
4 22 - y = 17
57
Mësojmë
Mësojmë
Përgjigjja:
92
80 81
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Në të njejtën formë mësimdhënsi/ja udhëzon nxënësit të lexojnë detyrën 2, faqe 80 dhe pas leximit në
mënyrë individuale, zgjidhin detyrën 3 në fletoret e tyre.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b faqe 80 detyra 4
Për mësuesin/en
323
Mësimi 136
BARAZIMET
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
2 Në një pemë ishin 12 zogj. Pas një kohe, disa zogj ikën. Një barazi që përmban një apo më tepër shkronja quhet barazim ose ekuacion.
Shkruajmë shprehjen shkronjore që tregon se sa zogj mbetën Ne mund të shkruajmë një barazim në bazë të informacioneve që lidhen me një problem.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
në pemë.
Barazime me mbledhje
numri i zogjve numri i zogjve
në pemë që ikën 1 Në një pemë ishin 13 zogj. Pas pak në pemë fluturuan edhe disa zogj. Sa zogj erdhën
Shprehja shkronjore: 12 - X në pemë nëse tash në pemë janë 22 zogj?
Fusha kurrikulare: Matematikë ndryshorja
E mendojmë ndryshoren si
vendndodhje të një numri. Për të gjetur sa zogj janë tash në pemë, shkruajmë Barazimi që përmban
vetëm veprimin e
një barazim me mbledhje, në të cilin mbledhorin
Lënda: Matematikë
Pra, në pemë mbetën 12 - X zogj.
e panjohur e shënojmë me një shkronjë, p.sh., me 13 + x = 22 mbledhjes quhet
barazim me mbledhje.
shkronjën x.
Shkalla
Shprehja 12 -eXkurrikulës: 2 Klasa:
është një shprehje shkronjore . III mbledhori i
panjohur
Tema:
Ne mundNumrat
të gjejmë vlerënnatyrorë
e një shprehjeje shkronjore, duke e zëvendësuar shkronjën me Gjejmë vlerën e ndryshores x. Numri 9 është zgjidhje e barazimit 13 + x = 22.
një numër. Kështu: Kujtojmë lidhjen ndërmjet
mbledhjes dhe zbritjes.
13 + x = 22
• Shprehja: 16 + X. Metoda e shndërrimit të shprehjes
13 + x = 22 x= 9
Rezultatet e të nxënit të temës:
shkronjore në shprehje numerike,
• Vlera e ndryshores X = 13. duke zëvendësuar ndryshoren në
• Vlera e shprehjes 16 + 13 = 29. të me një numër quhet metodë e 22 x + 13 = 22 13 + 9 = 22 barazi
- -
Zgjidh
Themi se problema
vlera e shprehjes 16të
+ X,thjesht bayuar në modele e
zëvendësimit.
22 - x = 13
për X = 13 është 29. 13+ x Të mbajmë mend:
22 - 13 = x
paraqitura
3 Të njehsojmë vlerën e shprehjes shkronjore 2 • X - 3, ku X merr vlera nga bashkësia Nga barazimi i fundit gjejmë se:
Zgjidhje e barazimit është
vlera e ndryshores për të
cilën barazimi shndërrohet
në barazi.
{ 6, 7, 15, 43}. x=9
Plotësojmë tabelën:
Kontributi
X 6
në7rezultatet
15 43
për
Për X kompetencat
= 6; 2 • X - 3 = 2 • 6 - 3 = 9
Përgjigjja:
kryesore
2 • X - 3 të
9 shkallës: I/1,2,7 III/1,3,4 Barazime me zbritje
2 Nga pema në të cilën ishin 22 zogj, fluturuan disa zogj. Sa zogj fluturuan, nëse në pemë
mbetën 17 zogj?
Kontributi
4 Shprehjen numerikenë rezultatet
e bashkojmë me vlerën e fushës së
e saj. Për të gjetur sa zogj kanë mbetur në pemë, Barazimi që përmban
vetëm veprimin e
shkruajmë një barazim me zbritje, në të cilin 22 - y = 17
kurrikulës: 1.1; 4.5;
zbritjes quhet barazim
zbritësin e panjohur e shënojmë me një shkronjë, me zbritje.
43 p.sh., me shkronjën y. zbritësi i
11 panjohur
55
5 • 6 + 27 88 : 4 - 11
Gjejmë vlerën e ndryshores y. Numri 5 është zgjidhje e barazimit 22 - y = 17.
ASPEKTE SPECIFIKE TË
99
5 • 7 + 46 39 : 3 + 30 58 22 y + 17 = 22 22 - 5 = 17 barazi
- - 22 - 17 = y
4 • 7 + 64 66 : 2 - 20 17+ y
4 22 - y = 17
Njësia mësimore: Barazimet (barazimet me
57
Mësojmë
Mësojmë
Përgjigjja:
92
80 81
Rezultatet e të nxënit të orës mësimore:
• Krahason numrat dy shifror ndërmjet veti.
• Rendit numrat nga më i vogli deri tek më i madhi
• Tregon paraardhësin dhe pasarëdhësin e numrave deri në
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Rikujtojmë tek nxënësit që barazimi që përmbaj një a më tepër shkronja, quhet ekuacion apo barazim.
Barazimet apo ekuacionet mund të shënohen nga informacionet qe marrim ne nga detyrat e ndryshme.
Për mësuesin/en
324
BARAZIMET
Ndërtimi i njohurive:
Një barazi që përmban një apo më tepër shkronja quhet barazim ose ekuacion.
Ne mund të shkruajmë një barazim në bazë të informacioneve që lidhen me një problem. Përpunimi i përmbajtjes
Barazime me mbledhje
1 Në një pemë ishin 13 zogj. Pas pak në pemë fluturuan edhe disa zogj. Sa zogj erdhën
në pemë nëse tash në pemë janë 22 zogj?
Mësimdhënësi/ja vizaton një bosht numerik në
tabelë dhe nga nënësit kërkon që të tregojnë si më
shoren si
ë numri. Për të gjetur sa zogj janë tash në pemë, shkruajmë Barazimi që përmban
vetëm veprimin e
një barazim me mbledhje, në të cilin mbledhorin
poshtë:
mbledhjes quhet
e panjohur e shënojmë me një shkronjë, p.sh., me 13 + x = 22 barazim me mbledhje.
shkronjën x. mbledhori i
panjohur
3=9
Përgjigjja:
E njejta formë zgjidhje mund të shihet edhe nga
Barazime me zbritje detryra 1 në libër ku nga një problem me fjalë
2 Nga pema në të cilën ishin 22 zogj, fluturuan disa zogj. Sa zogj fluturuan, nëse në pemë
mbetën 17 zogj?
vijmë deri tek krijimi i një ekuacioni apo barazimi
Për të gjetur sa zogj kanë mbetur në pemë,
shkruajmë një barazim me zbritje, në të cilin 22 - y = 17
Barazimi që përmban
vetëm veprimin e
zbritjes quhet barazim
me mbledhje.
zbritësin e panjohur e shënojmë me një shkronjë, me zbritje.
zbritësi i
p.sh., me shkronjën y.
11 panjohur
Përgjigjja:
Nga barazimi i fundit gjejmë se:
y=5 E njejta formë zgjidhje mund të shihet edhe tek
81 detyra 2 ku nga problem me fjalë vijmë tek krijimi
i një ekuacioni apo barazimi me zbritje.
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Zgjidhim detyrat:
1. X + 16 = 32
2. 64 + Y = 88
3. Y – 14 = 60
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b faqe 80 detyra 4
325
Mësimi 137
3 Në një pemë ishin disa zogj. Pasi nga pema fluturuan 5 zogj, në pemë ngelën 17 zogj. Bar
Sa zogj ishin në pemë?
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË Për të gjetur sa zogj ishin në pemë, shkruajmë
z - 5 = 17
Kujtojmë
Ne zbresim, kur duam të
largojmë një pjesë nga
5 Gjy
në
një barazim me zbritje, në të cilin të zbritshmin e
gru
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
tërësia.
panjohur e shënojmë me një shkronjë, p.sh., me i zbritshmi
shkronjën z. i panjohur Pë
shk
pan
Fusha kurrikulare: Matematikë Gjejmë vlerën e ndryshores z. Numri 22 është zgjidhje e barazimit z - 5 = 17. shë
paraqitura Për
Barazime me shumëzim
Kontributi në rezultatet për kompetencat 4 Faktori i parë është 7, kurse prodhimi 84. Sa është faktori i dytë në prodhim?
5 Ba
ku
kryesore të shkallës: I/1,2,7 III/1,3,4 Për ta gjetur faktorin e dytë, shkruajmë një barazim me Barazimi që përmban Pë
shumëzim, në të cilin faktorin e panjohur e shënojmë vetëm veprimin e dom
shumëzimit quhet
me shkronjën a. 7 • a = 84 barazim me shumëzim. në
kurrikulës: 1.1; 4.5; Gjejmë vlerën e ndryshores a. Numri 14 është zgjidhje e barazimit 7 • a = 84.
Gje
Kujtojmë lidhjen ndërmjet
shumëzimit dhe pjesëtimit.
7 • a = 84
a = 14
ASPEKTE SPECIFIKE TË 7
a
• a = 84
• 7 = 84 7 • 14 = 84 barazi
84
PLANIT TË ORËS MËSIMORE :
7 • a
: 84
84
: a = 7
: 7 = a
Nga barazimi i fundit gjejmë se: Nga
Mësojmë
82
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës shohim se si është realizuar zgjidhja e detyrës 3 ku mësimdhënësi jep sqarimet e
nevojshme tek nxënësit lidhur me detyrën.
Për ta ripërsëritur atë qka bëmë mësimin e kaluar me barazimet me mbledhje dhe zbritje.
Për mësuesin/en
326
3 Në një pemë ishin disa zogj. Pasi nga pema fluturuan 5 zogj, në pemë ngelën 17 zogj.
Sa zogj ishin në pemë? Kujtojmë Ndërtimi i njohurive:
Barazime me pjesëtim
5 Gjyshi kishte grumbulluar një sasi arrash për 6 nipat dhe mbesat e tij. Pasi i ndau ato
Për të gjetur sa zogj ishin në pemë, shkruajmë
Përpunimi i përmbajtjes
Ne zbresim, kur duam të
z - 5 = 17 largojmë një pjesë nga në pjesë të barabarta, vërejti se secili nga ta do të merrte nga 13 arra. Sa arra kishte të
një barazim me zbritje, në të cilin të zbritshmin e tërësia. grumbulluara gjyshi?
panjohur e shënojmë me një shkronjë, p.sh., me i zbritshmi
shkronjën z. i panjohur Për të gjetur sa arra kishte grumbulluar gjyshi, Barazimi që përmban
vetëm veprimin e
shkruajmë një barazim me pjesëtim, në të cilin i
Ndërtimi i nohurive dhe i shkathtësive:
pjesëtimit quhet
panjohur është i pjesëtueshmi. Të panjohurin po e
b : 6 = 13 barazim me pjesëtim.
shënojmë me shkronjën b.
Gjejmë vlerën e ndryshores z. Numri 22 është zgjidhje e barazimit z - 5 = 17.
Mësimdhënësi/ja sqaron se si barazimet me i pjesëtueshmi
i panjohur
z - 5 = 17
Kujtojmë lidhjen ndërmjet
mbledhjes dhe zbritjes.
z = 22
mbledhje dhe
Gjejmë vlerën zbritje
e ndryshores b. që i diskutuam
Numri 78 ështëdhe
zgjidhjezgjidhëm
e barazimit b : 6 = 13.
z
17 + 5 = z 22 - 5 = 17 barazi orën e fundit, nga informacionet b : 6e= 13
Kujtojmë lidhjen ndërmjet
shumëzimit dhe pjesëtimit.
problemve
- -
17+ 5 me fjalë mund btë : 6 =krijohen
13 edhe bbarazime
= 78
me
78 : 6 = 13 barazi
Barazime me shumëzim
5 Babai bleu në treg 72 fidanë domateje. Fidanët planifikon t’i mbjellë në rende (grupe),
4 Faktori i parë është 7, kurse prodhimi 84. Sa është faktori i dytë në prodhim? ku secili rend duhet të ketë 9 fidanë. Në sa rende do t'i mbjellë fidanët babai?
Për ta gjetur faktorin e dytë, shkruajmë një barazim me Barazimi që përmban Për të gjetur numrin e rendeve që babai ka për t'i mbjellë me numri i numri i numri në
shumëzim, në të cilin faktorin e panjohur e shënojmë vetëm veprimin e domate, shkruajmë një barazim me pjesëtim, tërësishëm rendeve secilin rend
shumëzimit quhet
me shkronjën a. 7 • a = 84 barazim me shumëzim. në të cilin pjesëtuesin e panjohur e shënojmë me c.
72 : c = 9
faktori i
panjohur pjesëtuesi
I panjohur
Mësojmë
a = 14 c=8
Konsolidimi i të nxënit
Përgjigjja: Përgjigjja:
82
Zgjidhim detyrat: 83
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b faqe 80 detyra 4
327
Mësimi 138
3 Në një pemë ishin disa zogj. Pasi nga pema fluturuan 5 zogj, në pemë ngelën 17 zogj. Barazime me pjesëtim
Sa zogj ishin në pemë?
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Për të gjetur sa zogj ishin në pemë, shkruajmë
z - 5 = 17
Kujtojmë
Ne zbresim, kur duam të
largojmë një pjesë nga
5 Gjyshi kishte grumbulluar një sasi arrash për 6 nipat dhe mbesat e tij. Pasi i ndau ato
në pjesë të barabarta, vërejti se secili nga ta do të merrte nga 13 arra. Sa arra kishte të
një barazim me zbritje, në të cilin të zbritshmin e
grumbulluara gjyshi?
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
tërësia.
panjohur e shënojmë me një shkronjë, p.sh., me i zbritshmi
shkronjën z. i panjohur Për të gjetur sa arra kishte grumbulluar gjyshi, Barazimi që përmban
vetëm veprimin e
shkruajmë një barazim me pjesëtim, në të cilin i pjesëtimit quhet
panjohur është i pjesëtueshmi. Të panjohurin po e
b : 6 = 13 barazim me pjesëtim.
Fusha
Gjejmë vlerënkurrikulare:
e ndryshores z. Matematikë
Numri 22 është zgjidhje e barazimit z - 5 = 17. shënojmë me shkronjën b. i pjesëtueshmi
i panjohur
Zgjidh problema të thjesht bayuar në modele e Nga barazimi i fundit gjejmë se:
b = 78
paraqitura Përgjigjja:
Barazime me shumëzim
Kontributi në rezultatet për kompetencat
4 Faktori i parë është 7, kurse prodhimi 84. Sa është faktori i dytë në prodhim?
5 Babai bleu në treg 72 fidanë domateje. Fidanët planifikon t’i mbjellë në rende (grupe),
ku secili rend duhet të ketë 9 fidanë. Në sa rende do t'i mbjellë fidanët babai?
kryesore tëeshkallës:
Për ta gjetur faktorin I/1,2,7
dytë, shkruajmë një barazim meIII/1,3,4 Barazimi që përmban Për të gjetur numrin e rendeve që babai ka për t'i mbjellë me numri i numri i numri në
shumëzim, në të cilin faktorin e panjohur e shënojmë vetëm veprimin e domate, shkruajmë një barazim me pjesëtim, tërësishëm rendeve secilin rend
shumëzimit quhet
me shkronjën a. 7 • a = 84 barazim me shumëzim. në të cilin pjesëtuesin e panjohur e shënojmë me c.
72 : c = 9
Kontributi në rezultatet e fushës së faktori i
panjohur pjesëtuesi
I panjohur
kurrikulës: 1.1; 4.5;
Gjejmë vlerën e ndryshores a. Numri 14 është zgjidhje e barazimit 7 • a = 84.
Gjejmë vlerën e ndryshores b. Numri 8 është zgjidhje e barazimit 72 : c = 9.
Kujtojmë lidhjen ndërmjet 7 • a = 84
shumëzimit dhe pjesëtimit. Kujtojmë lidhjen ndërmjet 72 : c = 9
a = 14
ASPEKTE SPECIFIKE TË
shumëzimit dhe pjesëtimit.
7 • a = 84 c=8
7 • 14 = 84 72 72 : c = 9
84 a • 7 = 84 barazi
: : 72 : 8 = 9 barazi
PLANIT
: :
7 • a TËa ORËS
84 : = 7
84 : 7 = a
MËSIMORE 9 • c 72 : 9 = c
Nga barazimi i fundit gjejmë se: Nga barazimi i fundit gjejmë se:
Mësojmë
Mësojmë
c=8
Njësia mësimore: Barazimet (barazimet me pjestim)
a = 14
Përgjigjja: Përgjigjja:
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në këtë fazë të orës rikujtojmë edhe njëherë gjitha barazimet e mësuara orët e kaluara, si barazimet me
mbledhje, zbritje dhe shumëzim përmes zgjidhjes së detyrave të ndryshme
Për mësuesin/en
328
zogj.
Ndërtimi i njohurive:
Barazime me pjesëtim
5 Gjyshi kishte grumbulluar një sasi arrash për 6 nipat dhe mbesat e tij. Pasi i ndau ato
r duam të
esë nga në pjesë të barabarta, vërejti se secili nga ta do të merrte nga 13 arra. Sa arra kishte të
grumbulluara gjyshi?
Përpunimi i përmbajtjes
Për të gjetur sa arra kishte grumbulluar gjyshi, Barazimi që përmban
vetëm veprimin e
shkruajmë një barazim me pjesëtim, në të cilin i pjesëtimit quhet
panjohur është i pjesëtueshmi. Të panjohurin po e
b : 6 = 13 barazim me pjesëtim.
Mësimdhënësi/ja u sqaron nxënësve që barazimet
shënojmë me shkronjën b.
5 = 17.
e diskutuara më poshtë, ekzistojnë edhe barazimet
i pjesëtueshmi
i panjohur
Gjejmë vlerën e ndryshores b. Numri 78 është zgjidhje e barazimit b : 6 = 13. me pjestim. Siç ceket në detyrën 5 dhe 6.
Kujtojmë lidhjen ndërmjet
shumëzimit dhe pjesëtimit.
b : 6 = 13
b = 78
b : 6 = 13
78 : 6 = 13 barazi
b 13 • 6 = b
: :
13 • 6
5 Babai bleu në treg 72 fidanë domateje. Fidanët planifikon t’i mbjellë në rende (grupe),
ku secili rend duhet të ketë 9 fidanë. Në sa rende do t'i mbjellë fidanët babai?
ërmban Për të gjetur numrin e rendeve që babai ka për t'i mbjellë me numri i numri i numri në
ne domate, shkruajmë një barazim me pjesëtim, tërësishëm rendeve secilin rend
het
humëzim. në të cilin pjesëtuesin e panjohur e shënojmë me c.
72 : c = 9
pjesëtuesi
I panjohur
a = 84.
Gjejmë vlerën e ndryshores b. Numri 8 është zgjidhje e barazimit 72 : c = 9.
Kujtojmë lidhjen ndërmjet
shumëzimit dhe pjesëtimit.
72 : c = 9
72 c=8
: :
72 : c = 9
72 : 8 = 9 barazi
9 • c 72 : 9 = c
c=8
Përgjigjja:
83
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b faqe 80 detyra 4
Për mësuesin/en
329
Mësimi 139 ZGJIDHJA E BARAZIMEVE ME MBLEDHJE ZGJID
Të kujtojmë: barazimi që përmban vetëm veprimin e mbledhjes quhet barazim me Të
mbledhje.
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Ta gjejmë mbledhorin e panjohur. 1 Të
47 + 3 50 + 20 70 + 5 75
Rezultatet e të nxënit të temës: X = 3 + 20 + 5 = 28
1.Zgjidh problema të thjesht bayuar në modele e 45 + X = 77 28 + X = 63
paraqitura; 2.Demostron shkathtësi dhe shprehi X = + + = X = + + =
6
për zgjidhje të problemave; 3.Përcakton vlerën e
shprehjeve të përbëra numerike. Gjejmë mbledhorin e panjohur.
3
34 + 24 = 57 4 Nd
56 X
ASPEKTE SPECIFIKE TË 87 =
87 - 56
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Mësojmë
56 + X = 87 13 + X = 56
X = 87 - 56 = 31 42 + X = 93 21 + X = 39 X
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Vazhdojme këtë fazë të orës me zgjidhjen e detyrës 1, së bashku me nxënës në tabelë. Si ekuacione me
një të panjohur.
Për mësuesin/en
330
ZGJIDHJA E BARAZIMEVE ME MBLEDHJE ZGJIDHJA E BARAZIMEVE ME ZBRITJE
Të kujtojmë: barazimi që përmban vetëm veprimin e mbledhjes quhet barazim me Të kujtojmë: barazimi që përmban vetëm veprimin e zbritjes quhet barazim me zbritje.
mbledhje. Ndërtimi i njohurive:
1 Ta gjejmë mbledhorin e panjohur. Përpunimi i përmbajtjes
1 Të gjejmë zbritësin e panjohur:
51 + = 58 72 + = 79 91 + = 96 58 - = 51 79 - = 72 96 - = 91
X + 53 = 57 X + 73 = 77 X + 87 = 99
Në2 Tëkëtë
gjejmëfazë të orës
të zbritshmin kërkojmë nga nxënësit që
e panjohur:
2 Përdorim boshtin numerik për t'i zgjidhur barazimet me mbledhje: të vizatojnë boshtin numerik
57 - 27 = 53 77 - 17 =në 73 tabelë dhe në= 22
99 - 77
Ta zgjidhësh një barazim
me mbledhje domethënë
ta gjesh mbledhorin e
fletoret e tyre dhe në atë bosht mundohemi t
47 + X = 75 +20
+3 +5 panjohur.
shënojmë vetëm dhjetëshet e plota.
3 Përdorim boshtin numerik për t'i zgjidhur barazimet:
-7 - 20
45 50 60 70 80 -6
47 + 3 50 + 20 70 + 5 75 86 - X = 53
50 60 70 80 90
X = 3 + 20 + 5 = 28 86 - 6 80 - 20 60 - 7 53
45 + X = 77 28 + X = 63 X = 6 + 20 + 7 = 33
X = + + = X = + + =
64 - X = 36 93 - X = 47
3 Gjejmë mbledhorin e panjohur.
X = + + = X = + + =
+ + =
Për ta sqaruar 88
këtëX
diagram mësimdhënësi
Kujtojmë
96 - X = 88
pjesa që pjesa që
96 = tërësia largohet mbetet
56 + = 78 24 + 24 = 57
34 + 34 = 57
65 +
72 +
= 78
= 99
shpjegon se së pari 96 - 88 nisemi nga numri 66
96 - X = 88
47-- XXe== 54
48 18
4 + 10 + 8 = 22 56 + 56 = 73 57 + = 64 deri Xtek dhjetëshja
= 96 - 88 = 8 më e afërt e tij, si dhjetëshe
41 - X = 17
55 - X = 21
e plotë e në këtë rast tek numri përfundimtar
Ta zgjidhësh një barazim
me zbritje domethënë ta
gjesh zbritësin apo të
zbritshmin e panjohur.
4 Ndërtojmë modelin, zgjidhim barazimin.
I tijNdërtojmë
5
ështëmodelin,
numri 85.
zgjidhim barazimin.
87 - 56
dhe 85 është vlera e identifikuar
X
= në boshtin
X - 17 = 54
55 + 43 X - 43 = 55 X - 22 = 88
Mësojmë
Mësojmë
X = 87 - 56 = 31
56 + X = 87
42 + X = 93
13 + X = 56
numerik që I
X = 55 + 43 = 98
përket të panjohurës X. X - 41 = 30
21 + X = 39 X - 15 = 50
84
Përforcimi: 85
Konsolidimi i të nxënit
Për të gjetur mbledhorin e panjohur I udhëzojmë nxënësin të zgjidhin detyrën 3 në menyrë individuale
dhe pas 5 minutave fillojmë zgjidhjen e detyrës në tabelë.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b faqe 80 detyra 4
331
Mësimi 140
ZGJIDHJA E BARAZIMEVE ME MBLEDHJE ZGJIDHJA E BARAZIMEVE ME ZBRITJE
Të kujtojmë: barazimi që përmban vetëm veprimin e mbledhjes quhet barazim me Të kujtojmë: barazimi që përmban vetëm veprimin e zbritjes quhet barazim me zbritje.
mbledhje.
1
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Ta gjejmë mbledhorin e panjohur. 1 Të gjejmë zbritësin e panjohur:
PLANIT
51 + = 58 TË ORËS 72MËSIMORE
+ = 79 91 + = 96 58 - = 51 79 - = 72 96 - = 91
X + 53 = 57 X + 73 = 77 X + 87 = 99
2 Të gjejmë të zbritshmin e panjohur:
2 Fusha kurrikulare:
Përdorim boshtin Matematikë
numerik për t'i zgjidhur barazimet me mbledhje: 57 - 27 = 53 77 - 17 = 73 99 - 77 = 22
Lënda: Matematikë Ta zgjidhësh një barazim
me mbledhje domethënë
47 + 3 50 + 20 70 + 5 75 86 - X = 53
50 60 70 80 90
Rezultatet e të nxënit X = 3 të temës:
+ 20 + 5 = 28 86 - 6 80 - 20 60 - 7 53
1.Zgjidh
45 + X = 77
problema të thjesht bayuar në modele e
28 + X = 63 X = 6 + 20 + 7 = 33
paraqitura;
X = +
2.Demostron
+ =
shkathtësi
X = +
dhe +shprehi
=
64 - X = 36 93 - X = 47
për zgjidhje të problemave; 3.Përcakton vlerën e X = + + = X = + + =
shprehjeve të përbëra numerike.
3 Gjejmë mbledhorin e panjohur.
Kontributi
+ + në
= rezultatet për kompetencat 88 X Kujtojmë
pjesa që pjesa që 96 - X = 88
kryesore të shkallës:
56 + = I/1,2,7;
78 24II/3,14;
+ 24 = 57 III/1,3,4
65 + = 78
96 = tërësia largohet mbetet
66 - X = 54
34 + 34 = 57 72 + = 99 96 - 88 96 - X = 88 48 - X = 18
4 + 10 + 8 = 22 57 + = 64 41 - X = 17
56 + 56 = 73 X = 96 - 88 = 8
Kontributi në rezultatet e fushës së Ta zgjidhësh një barazim
me zbritje domethënë ta
55 - X = 21
Kujtojmë
56 X 55 43
ASPEKTE SPECIFIKE TË
pjesa që pjesa që
= X - 43 = 55
87 X tërësia largohet mbetet
= X - 17 = 54
87 - 56 55 + 43 X - 43 = 55
PLANIT TË ORËS MËSIMORE X - 22 = 88
Mësojmë
Mësojmë
56 + X = 87 13 + X = 56
X - 41 = 30
X = 87 - 56 = 31 42 + X = 93 21 + X = 39 X = 55 + 43 = 98 X - 15 = 50
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Për të kujtuar zgjidhjen e barazimeve me zbritje së bashku me nxënës zgjidhim detyrën 1 dhe 2 në fletore.
Për mësuesin/en
332
ZGJIDHJA E BARAZIMEVE ME ZBRITJE
me Të kujtojmë: barazimi që përmban vetëm veprimin e zbritjes quhet barazim me zbritje.
Ndërtimi i njohurive:
1 Të gjejmë zbritësin e panjohur:
Përpunimi i përmbajtjes
= 96 58 - = 51 79 - = 72 96 - = 91
= 99
2 Të gjejmë të zbritshmin e panjohur: Në këtë fazë të orës kërkojmë nga nxënësit që
57 - 27 = 53 77 - 17 = 73 99 - 77 = 22 të vizatojnë boshtin numerik në tabelë dhe në
jë barazim
omethënë
horin e
fletoret e tyre dhe në atë bosht mundohemi t
3 Përdorim boshtin numerik për t'i zgjidhur barazimet:
shënojmë vetëm dhjetëshet e plota.
-7 - 20
-6
86 - X = 53
50 60 70 80 90
86 - 6 80 - 20 60 - 7 53
X = 6 + 20 + 7 = 33
=
64 - X = 36 93 - X = 47
X = + + = X = + + =
X = 56
X - 41 = 30
X = 39 X = 55 + 43 = 98 X - 15 = 50
Përforcimi:
85 Konsolidimi i të nxënit
Për të gjetur mbledhorin e panjohur I udhëzojmë nxënësin të zgjidhin detyrën 4 në menyrë individuale
dhe pas 5 minutave fillojmë zgjidhjen e detyrës në tabelë.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b faqe 85 detyra 5
333
Mësimi 141 ZGJIDHJA E BARAZIMEVE ME SHUMËZIM DHE PJESËTIM
Zgjidhja e barazimeve me shumëzim 1 Të
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË Të kujtojmë: barazimi që përmban vetëm veprimin e shumëzimit quhet barazim me shumëzim.
5
1 Në fillimin e sezonit, në një pushimore ishin disa fëmijë. Pas një jave, numri i fëmijëve
PLANIT TË ORËS MËSIMORE në pushimore u katërfishua dhe arriti në 92. Sa fëmijë ishin në pushimore në fillim të
sezonit?
Numri i fëmijëve në fillim të sezonit është i panjohur. Po e shënojmë atë me shkronjën X.
Pas një jave ky numër është katërfishuar dhe është bërë 92, pra, 4 • X = 92.
Fusha kurrikulare: Matematikë Zgjidhim barazimin:
Kujtojmë lidhjen ndërmjet
4 • X = 92
Lënda: Matematikë
shumëzimit dhe pjesëtimit.
92 4 • X = 92
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III : :
92 : 4 = X X = 92 : 4 = 123.
4 • X
Tema: Numrat natyrorë 92 : X = 4 2 Të
Përgjigjja:
8
X X : 6 = 73 3 Gjy
Kontributi në rezultatet e fushës së 3 Me cilin numër duhet pjesëtuar numri 96 që të fitohet herësi 16?
1
kurrikulës: 1.1; 4.5; 2.2; 7.1 Numri me të cilin duhet pjesëtuar numri 96 që të fitohet herësi 16 është i panjohur. E
shënojmë atë me shkronjën X. Merret barazimi me pjesëtim:
16 • X = 96
Përgjigjja:
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
334
ZGJIDHJA E BARAZIMEVE ME SHUMËZIM DHE PJESËTIM
Ndërtimi i njohurive:
Zgjidhja e barazimeve me shumëzim 1 Të gjejmë mbledhorin e panjohur:
Të kujtojmë: barazimi që përmban vetëm veprimin e shumëzimit quhet barazim me shumëzim.
1 Në fillimin e sezonit, në një pushimore ishin disa fëmijë. Pas një jave, numri i fëmijëve Përpunimi i përmbajtjes
53 + X = 84
në pushimore u katërfishua dhe arriti në 92. Sa fëmijë ishin në pushimore në fillim të
sezonit? 50 60 70 80 90
Numri i fëmijëve në fillim të sezonit është i panjohur. Po e shënojmë atë me shkronjën X.
Pas një jave ky numër është katërfishuar dhe është bërë 92, pra, 4 • X = 92. Për të rikujtuar
53 + +barazimet
+ = 84 me shumëzim
53 + = 84
Zgjidhim barazimin:
Kujtojmë lidhjen ndërmjet mësimdhënësi së bashku
53 +
me
= 84
nxënësit interperton= 77
48 +
4 • X = 92 shumëzimit dhe pjesëtimit.
17 + = 83
92
detyrën 2. X=
38 + = 94
4 • X = 92
: : X = 92 : 4 = 123.
• X 92 : 4 = X
4
92 : X = 4 2 Të gjejmë zbritësin e panjohur.
Përgjigjja:
87 - X = 54
50 60 70 80 90
Zgjidhja e barazimeve me pjesëtim
87 - - - = 54 87 - = 54
Të kujtojmë: barazimi që përmban vetëm veprimin e pjesëtimit quhet barazim me pjesëtim.
74 - = 37
2 Cili numër duhet pjesëtuar me numrin 6, që të fitohet herësi 73?
1 87 - = 54
56 -
Numri që duhet të pjesëtohet me numrin 6 për të fituar herësin 73 është i panjohur. E
shënojmë atë me shkronjën X. Merret barazimi me pjesëtim:
Nga ky shembull mësimdhënësi X= duhet 36 -
të== 27
12
X : 6 = 73 Kujtojmë lidhjen ndërmjet
shumëzimit dhe pjesëtimit.
sqaroj, hap pas hapi qartë se si vijmë deri
X
: :
X : 6 = 73 tek3 Gjyshja
gjetja kishtee të panjohurës
grumbulluar disa lajthi. Ajo ia dha nga
Borës 17barazimi
mbetur edhe 53 lajthi. Sa lajthi kishte grumbulluar gjyshja?
mese kishin
lajthi. Më pastaj vërejti
X : 73 = 6
6 • 73
6 • 73 = X X = 6 • 73 = 123. shumëzim.
Meqenëse numri i lajthive
barazimin me zbritje:
të grumbulluara është i panjohur, e shënojmë atë me X. Marrim
Përgjigjja: X - 17 = 53 53 17 Përgjigjja:
Përforcimi: X =
1
3 Me cilin numër duhet pjesëtuar numri 96 që të fitohet herësi 16?
Ushtrojmë
96 : 16 = X X = 96 : 16 = 6
16 • X 1.Nga shkolla jonë X +në75 një
= 113shetitje ishin disa nxënë.
Mësojmë
16 • X = 96
Përgjigjja:
Përgjigjja: Pas dy jave + +numri = I nxënësve në shetitje u dyfishua
86
dhe arriti 86 nxënës. Sa fëmijë ishin në shëtitje në 87
fillim?
2.Nëse numrin X e pjestojmë me numrin 5 fitojmë
numrin 125. Cili është ai numër?
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
335
Mësimi 142
ZGJIDHJA E BARAZIMEVE ME SHUMËZIM DHE PJESËTIM
Zgjidhja e barazimeve me shumëzim 1 Të gjejmë mbledhorin e panjohur:
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Të kujtojmë: barazimi që përmban vetëm veprimin e shumëzimit quhet barazim me shumëzim.
53 + X = 84
1 Në fillimin e sezonit, në një pushimore ishin disa fëmijë. Pas një jave, numri i fëmijëve
PLANIT
në pushimore
sezonit?
TË ORËS
u katërfishua dhe arriti nëMËSIMORE
92. Sa fëmijë ishin në pushimore në fillim të
50 60 70 80 90
Numri i fëmijëve në fillim të sezonit është i panjohur. Po e shënojmë atë me shkronjën X. 53 + = 84
Pas një jave ky numër është katërfishuar dhe është bërë 92, pra, 4 • X = 92. 53 + + + = 84
Fusha kurrikulare: Matematikë
Zgjidhim barazimin:
Kujtojmë lidhjen ndërmjet
48 + = 77
4 • X = 92 53 + = 84
Lënda: Matematikë 17 + = 83
shumëzimit dhe pjesëtimit.
92 X=
38 + = 94
Shkalla e kurrikulës:
: : 2 492• :XKlasa:
= 92
4=X
III
X = 92 : 4 = 123.
4 • X
Tema: Numrat natyrorë 92 : X = 4 2 Të gjejmë zbritësin e panjohur.
Përgjigjja:
87 - X = 54
X X : 6 = 73 3 Gjyshja kishte grumbulluar disa lajthi. Ajo ia dha Borës 17 lajthi. Më pastaj vërejti se kishin
Kontributi6në
: :rezultatet
• 73 X : 73 për
= 6 kompetencat
mbetur edhe 53 lajthi. Sa lajthi kishte grumbulluar gjyshja?
Meqenëse numri i lajthive të grumbulluara është i panjohur, e shënojmë atë me X. Marrim
6 • 73 = X X = 6 • 73 = 123.
kryesore të shkallës: I/1,2,7; II/3,14; III/1,3,4 barazimin me zbritje:
Përgjigjja: X - 17 = 53 53 17 Përgjigjja:
X
3 Kontributi në rezultatet e fushës së
=
1 Me cilin numër duhet pjesëtuar numri 96 që të fitohet herësi 16? 55 + 43
kurrikulës:
Numri 1.1;
me të cilin duhet 4.5;numri2.2;
pjesëtuar 96 që7.1
të fitohet herësi 16 është i panjohur. E
shënojmë atë me shkronjën X. Merret barazimi me pjesëtim:
96 : X = 16 Kujtojmë lidhjen ndërmjet 4 Erinda kishte kursyer disa para. Nëna ia dha asaj edhe 75 euro. Tash Erinda ka 113 euro.
shumëzimit dhe pjesëtimit. Sa euro kishte të kursyera Erinda?
ASPEKTE SPECIFIKE
96 : X = TË
96
: :
16 Për të gjetur sa para kishte të kursyera Erinda, duhet ta zgjidhim barazimin me mbledhje:
Ushtrojmë
96 : 16 = X X = 96 : 16 = 6
PLANIT TË ORËS16MËSIMORE
16 • X
Mësojmë
• X = 96 X + 75 = 113
Përgjigjja:
Përgjigjja: + + =
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Si fazë hyrëse nxënësit ndahen në 4 grupe të klasës dhe zgjidhin detyrën 1 dhe 2.
Për mësuesin/en
Mësimdhënësi/ja u ndan grupeve detyrat sipas dëshirës. Dy grupe numrin 1 dhe dy grupe numrin 2.
336
JOBARAZIMET
Një jobarazi që përmban një apo më shumë shkronja (ndryshore) quhet jobarazim ose
5 T’i zgjidhim barazimet:
Ndërtimi i njohurive:
inekuacion.
X • 6 = 432 20 • X = 640 8 • X = 968
X • 5 = 285 10 • X = 600 7 • X = 392 Përpunimi i përmbajtjes
1 T'i gjejmë vlerat e shkronjës X për të cilat jobarazimi 82 + X < 90 shndërrohet në
jobarazi të saktë.
X • 8 = 312 7 • X = 287 X • 5 = 725
82 + X < 90
Mësimdhënësi së bashku me Përnxënës,
Për X = 1, 82 + 1 < 90 e saktë
zgjidhin
X = 5, 82 + 5 < 90 e saktë
6 T’i zgjidhim barazimet:
X : 7 = 124 X : 6 = 124
në tabelë
Për X = 2detyrën
, 82 + 2 < 90 3e dhe
saktë 4 si probleme me
Për X = 6, 82 +6< fjalë të
90 e saktë
Për X = 3, 82 + 3 < 90 e saktë Për X = 7, 82 + 7 < 90 e saktë
X : 8 = 368 624 : X = 3 lidhura me barazime me mbledhje
Për X = 4, 82 + 4 < 90 e saktë
dhe zbritje.
Për X = 8, 82 + 8 < 90 e pasaktë
X : 8 = 112 185 : X = 5
Vërejmë se, për X = 1, X = 2, X = 3, X = 4, X = 5, X = 6 dhe X = 7, Të mbajmë mend:
jobarazimi 82 + X < 90 shndërrohet në jobarazi të saktë, d.m.th. Zgjidhje e jobarazimit është
vlera e ndryshores për të
7 Njehsojmë dhe plotësojmë modelet: cilën jobarazimi shndërrohet
X = 1, X = 2, X = 3, X = 4, X = 5, X = 6 dhe X = 7
në jobarazi të saktë.
1. 50 2. 76 janë zgjidhje të jobarazimit 82 + X < 90.
Një jobarazim mund të ketë
Për X = 8, merret jobarazia 82 + 8 < 90, që është e pasaktë. Pra, shumë zgjidhje.
21 17 14 16 X = 8 nuk është zgjidhje e jobarazimit 82 + X < 90.
Këtu duhet të
tek Përgjetja e -të
X = 17, 17 12 >panjohurës
5 e pasaktë nga
Për X barazimi
= 20, 20 - 12 > 5 me e saktë
Për X = 18, 18 - 12 > 5 e saktë Për X = 21, 21 - 12 > 5 e saktë
vendoset një
numër. Cili? shumëzim.
Pra, numrat 18, 19, 20 dhe 21 janë zgjidhje të jobarazimit X - 12 > 5, kurse numrat 16
Merret barazimi: Zgjidhja: dhe 17 nuk janë zgjidhje.
X + 21 + X + 17 = 50 50
2X + 38 = 50 27 23 3 Duke plotësuar tabelën, tregojmë se cilët nga numrat e dhënë në tabelë janë zgjidhje
2X = 12 21 6 17 të jobarazimit X + 5 > 50.
X=6
Zgjidhjet
8 Analizojmë figurat dhe gjejmë sa peshon lepuri dhe sa breshka. X 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54
X+5
8 kg 2 kg Përforcimi:
Numrat: ___,, , , , , , dhe 54 janë zgjidhje të jobarazimit X + 5 > 50.
___ ___ ___ ___ ___ ___ ___
4
Konsolidimi i të nxënit
Shkruajmë numrat e dhjetëshes së katërt për të cilët jobarazimi është i saktë:
Ushtrojmë
Mësojmë
3 kg
X - 3 < 34 31
3 kg Zgjidhjen
X - 4e >
barazimeve
29 34 me pjestim mësimdhënësi
u sugjeron nxënësve ta realizojnë në qifte në
88 89
fletoret e tyre.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b faqe 88, detyra 7,8
337
Mësimi 143 JOBARAZIMET
5 T’i zgjidhim barazimet: Një jobarazi që përmban një apo më shumë shkronja (ndryshore) quhet jobarazim ose
ASPEKTE
X • 6 = 432 TË PËRGJITHSHME
20 • X = 640 8•X TË= 968
inekuacion.
1 T'i gjejmë vlerat e shkronjës X për të cilat jobarazimi 82 + X < 90 shndërrohet në
X • 5 = 285 10 • X = 600 7 • X = 392
PLANIT
X • 8 = 312 TË ORËS
7 • X MËSIMORE
= 287 X • 5 = 725
jobarazi të saktë.
82 + X < 90
Për X = 1, 82 + 1 < 90 e saktë Për X = 5, 82 + 5 < 90 e saktë
Fusha kurrikulare: Matematikë
6 T’i zgjidhim barazimet:
Për X = 2, 82 + 2 < 90 e saktë Për X = 6, 82 + 6 < 90 e saktë
X : 7 = 124 X : 6 = 124
Lënda: Matematikë
X : 8 = 368 624 : X = 3
Për X = 3, 82 + 3 < 90 e saktë
Për X = 4, 82 + 4 < 90 e saktë
Për X = 7, 82 + 7 < 90 e saktë
Për X = 8, 82 + 8 < 90 e pasaktë
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa:185III
X : 8 = 112 :X=5
Vërejmë se, për X = 1, X = 2, X = 3, X = 4, X = 5, X = 6 dhe X = 7, Të mbajmë mend:
Tema: Numrat natyrorë jobarazimi 82 + X < 90 shndërrohet në jobarazi të saktë, d.m.th. Zgjidhje e jobarazimit është
vlera e ndryshores për të
7 Njehsojmë dhe plotësojmë modelet: cilën jobarazimi shndërrohet
X = 1, X = 2, X = 3, X = 4, X = 5, X = 6 dhe X = 7
në jobarazi të saktë.
1. 50 2. 76 janë zgjidhje të jobarazimit 82 + X < 90.
Rezultatet e të nxënit të temës: Për X = 8, merret jobarazia 82 + 8 < 90, që është e pasaktë. Pra,
Një jobarazim mund të ketë
shumë zgjidhje.
1.Zgjidh
21
problema
17
të thjesht
14
bayuar
16
në modele e X = 8 nuk është zgjidhje e jobarazimit 82 + X < 90.
paraqitura; 2.Demostron
Po e tregojmë si plotësohet modeli 1. shkathtësi dhe shprehi 2 Të provojmë se cilët nga numrat: 16, 17, 18, 19, 20 dhe 21 janë zgjidhje të jobarazimit
për zgjidhje
50
të problemave;50
3.Përcakton50
X+21 X+17
vlerën e X - 12 > 5.
8 kg 2 kg Numrat: ___, ___, ___, ___, ___, ___, ___, ___ dhe 54 janë zgjidhje të jobarazimit X + 5 > 50.
ASPEKTE SPECIFIKE TË 4 Shkruajmë numrat e dhjetëshes së katërt për të cilët jobarazimi është i saktë:
Ushtrojmë
Mësojmë
3 kg
X - 3 < 34 31
3 kg X - 4 > 29 34
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Mësimdhënësi/ja sqaron nxënësit që një jobarazim që përmban 1 e më shumë shkronja quhet jobarazim
ose inekuacion.
Për mësuesin/en
338
JOBARAZIMET
Një jobarazi që përmban një apo më shumë shkronja (ndryshore) quhet jobarazim ose
inekuacion. Ndërtimi i njohurive:
1 T'i gjejmë vlerat e shkronjës X për të cilat jobarazimi 82 + X < 90 shndërrohet në Përpunimi i përmbajtjes
jobarazi të saktë.
82 + X < 90
Për X = 1, 82 + 1 < 90 e saktë Për X = 5, 82 + 5 < 90 e saktë
Për ta kuptuar qartë se si e gjejmë vlerën e të
Për X = 2, 82 + 2 < 90 e saktë Për X = 6, 82 + 6 < 90 e saktë panjohurës X nga jobarazimi, atëherë duhet ta
Për X = 3, 82 + 3 < 90 e saktë Për X = 7, 82 + 7 < 90 e saktë
Për X = 4, 82 + 4 < 90 e saktë Për X = 8, 82 + 8 < 90 e pasaktë
interpertojmë qartë tek nxënësit detyrën numër 1
Vërejmë se, për X = 1, X = 2, X = 3, X = 4, X = 5, X = 6 dhe X = 7, Të mbajmë mend:
ku sqaron saktë se si zgjidhet një inekuacion.
jobarazimi 82 + X < 90 shndërrohet në jobarazi të saktë, d.m.th. Zgjidhje e jobarazimit është
vlera e ndryshores për të
X = 1, X = 2, X = 3, X = 4, X = 5, X = 6 dhe X = 7 cilën jobarazimi shndërrohet
në jobarazi të saktë.
janë zgjidhje të jobarazimit 82 + X < 90.
Një jobarazim mund të ketë
Për X = 8, merret jobarazia 82 + 8 < 90, që është e pasaktë. Pra, shumë zgjidhje.
X = 8 nuk është zgjidhje e jobarazimit 82 + X < 90.
2 Të provojmë se cilët nga numrat: 16, 17, 18, 19, 20 dhe 21 janë zgjidhje të jobarazimit
X - 12 > 5.
Pra, numrat 18, 19, 20 dhe 21 janë zgjidhje të jobarazimit X - 12 > 5, kurse numrat 16
dhe 17 nuk janë zgjidhje.
Për të kuptuar qartë se nxënësit dijnë ta zgjidhin
3 Duke plotësuar tabelën, tregojmë se cilët nga numrat e dhënë në tabelë janë zgjidhje
një inekuacion, atëherë zgjidhim detyrën 3 dhe
të jobarazimit X + 5 > 50. gjejmë zgjidhjen e jobarazimit.
Zgjidhjet
X 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54
X+5
Numrat: ___, ___, ___, ___, ___, ___, ___, ___ dhe 54 janë zgjidhje të jobarazimit X + 5 > 50.
3 kg
X - 3 < 34 31
3 kg X - 4 > 29 34
Përforcimi:
89 Konsolidimi i të nxënit
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
339
Mësimi 144 PUNA ME TË DHËNAT
GRUMBULLIMI DHE LEXIMI I TË DHËNAVE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Të dhënat janë informacione që mblidhen mbi bazën e një ankete apo të një eksperimenti. 2 Erin
Altini ka shënuar çdo ditë të javës sa kompjutera janë servisuar në servisin e babait të Sas
PLANIT TË ORËS MËSIMORE tij. Të dhënat e fituara i ka paraqitur në këtë diagram me shtylla.
pap
14
13
Fusha kurrikulare: Matematikë 12
11
Lënda: Matematikë 10
numri i kompjuterave
9
elet e paraqitura; 2.Grumbullon dhe sistemon të Duke analizuar diagramin me shtylla, plotësojmë tabelën.
Duk
dhënat në tabelën përkatëse; 3.Lexon dhe anali- Ditët E hënë E martë E mërkurë E enjte E premte E shtunë E diel tabe
Për
Nr. i kompjuterave 9
zon të dhënat e grumbulluara. 1.
Plotësojmë fjalitë: 3 2.
3.
1. Ditën ______________ numri i kompjuterave të servisuar ka qenë më i madh.
Kontributi në rezultatet për kompetencat 2. Ditën ______________ numri i kompjuterave të servisuar ka qenë më i vogël.
kryesore të shkallës: I/1,2,7; II/3,10; III/1,5 3. Ditën ______________ numri i kompjuterave të servisuar ka qenë 8. Ars
rez
Përdorim diagramin (ose tabelën) për t’iu përgjigjur pyetjeve. ud
1. Sa është numri i përgjithshëm i kompjuterave të servisuar gjatë javës?
Kontributi në rezultatet e fushës së Njehsojmë:
1.
Njehsojmë:
2.
Përgjigjja: 3.
dhënave
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Meqenë se kjo orë është temë e re, atëherë mësimdhënësi/ja në hyrje duhet të marr shembuj që lidhen
me notat në ditarë. Psh si mund të organizohen notat 5 që ka klasa , notat 4 e kështu me radhë.
Për mësuesin/en
340
PUNA ME TË DHËNAT
GRUMBULLIMI DHE LEXIMI I TË DHËNAVE
Ndërtimi i njohurive:
1 Të dhënat janë informacione që mblidhen mbi bazën e një ankete apo të një eksperimenti. 2 Erindi ka ftuar shokët e klasës që së bashku t’i ndihmojnë gjyshit të tij në grumbullimin e mjedrave.
Altini ka shënuar çdo ditë të javës sa kompjutera janë servisuar në servisin e babait të Sasinë ePërpunimi i përmbajtjes
mjedrës së grumbulluar, sipas ditëve, ata e paraqitën me tabelën e papërfunduar dhe grafikun e
papërfunduar.
tij. Të dhënat e fituara i ka paraqitur në këtë diagram me shtylla.
14
13
Mësimdhënësi/jaDitët
udhëzon
E hënë E martë
nxënësit
E mërkurë
që të Ehapin
E enjte premte
Sasia në kilogramë 290 315 180
12
11 librin në faqe 90 dhe tek detyra e parë të marrin
400
10
informacione350 që mbledhin të dhëna rreth një
numri i kompjuterave
9
8
7 ankete apo një 300
250
eksperimenti dhe ta shohin si janë
6
5
4
vendosur këto200 të dhëna.
150
3 100
2
1 50
0
shkalla
H M M E P SH D H M M E P
1. Ditën ______________ numri i kompjuterave të servisuar ka qenë më i madh. Nxënësit duke shikuar diagramin e dhënë duhet ti
3. Për sa është më e madhe sasia e mjedrave të grumbulluara të hënën dhe të mërkurën në
krahasim me sasinë e grumbulluar të premten?
2. Ditën ______________ numri i kompjuterave të servisuar ka qenë më i vogël. përgjigjen disa nga pyetjeve më poshtë.
3. Ditën ______________ numri i kompjuterave të servisuar ka qenë 8. Arsimtari ishte i pakënaqur me rezultatin në testin e fundit nga matematika. Me qëllim të përmirësimit të
rezultateve, kërkoi nga nxënësit të deklaroheshin nëse ata preferonin të organizonin mësim shtesë. Nxënësit
Përdorim diagramin (ose tabelën) për t’iu përgjigjur pyetjeve. u deklaruan me Po, Jo dhe I papërcaktuar. Rezultatet u shënuan në tabelën e numërimit:
1. Sa është numri i përgjithshëm i kompjuterave të servisuar gjatë javës?
Mësimi shtesë nga matematika Simbolet e numërimit
Njehsojmë: - një
Po - dy
Përgjigjja:
Jo - tre
2. Sa është numri i kompjuterave të servisuar ditëve të vikendit? - katër
I papërcaktuar
Njehsojmë: - pesë
Përgjigjja:
Mësojmë
Mësojmë
90 91
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
Për mësuesin/en
341
Mësimi 145
PUNA ME TË DHËNAT
GRUMBULLIMI DHE LEXIMI I TË DHËNAVE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Të dhënat janë informacione që mblidhen mbi bazën e një ankete apo të një eksperimenti. 2 Erindi ka ftuar shokët e klasës që së bashku t’i ndihmojnë gjyshit të tij në grumbullimin e mjedrave.
Altini ka shënuar çdo ditë të javës sa kompjutera janë servisuar në servisin e babait të Sasinë e mjedrës së grumbulluar, sipas ditëve, ata e paraqitën me tabelën e papërfunduar dhe grafikun e
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
tij. Të dhënat e fituara i ka paraqitur në këtë diagram me shtylla.
papërfunduar.
Lënda: Matematikë
10 400
numri i kompjuterave
9 350
Shkalla e kurrikulës:
8
7 2 Klasa: III 300
250
Tema: Njësit65matëse 200
4 150
3 100
2
Rezultatet e të nxënit të temës: 1 50
0
1.Zgjidh probleme Mtë thjeshta bazuar në mod-
shkalla
H M E P SH D H M M E P
elet e paraqitura;
Duke analizuar 2.Grumbullon
diagramin me shtylla, plotësojmë tabelën.dhe sistemon të
Duke lexuar të dhënat në tabelë, plotësojmë grafikun. Gjithashtu, duke lexuar të dhënat në grafik, plotësojmë
dhënat
Ditët në tabelën
E hënë E përkatëse; 3.Lexon
martë E mërkurë E enjte E premte dhe
E shtunëanali-
E diel tabelën.
Përdorim diagramin (ose tabelën) për t’iu përgjigjur pyetjeve.
Nr. i kompjuterave 9
zon të dhënat e grumbulluara. 1. Sa kilogramë mjedra u grumbulluan të mërkurën?
Plotësojmë fjalitë: 3 2. Sa kilogramë mjedra u grumbulluan të premten?
3. Për sa është më e madhe sasia e mjedrave të grumbulluara të hënën dhe të mërkurën në
1. Ditën ______________ numri i kompjuterave të servisuar ka qenë më i madh. krahasim me sasinë e grumbulluar të premten?
Kontributi
2. Ditën në rezultatet përtë kompetencat
numri i kompjuterave
______________ servisuar ka qenë më i vogël.
Përgjigjja:
ASPEKTE SPECIFIKE TË
3. Në cilën ditë numri i kompjuterave të servisuar është sa shuma e kompjuterave të
Përdorim tabelën e numërimit për t’iu përgjigjur pyetjeve:
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
servisuar në dy ditë të tjera?
Mësojmë
Mësojmë
dhënave - vazhdim
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
pyetjeve më poshtë:
342
Ndërtimi i njohurive:
sperimenti. 2 Erindi ka ftuar shokët e klasës që së bashku t’i ndihmojnë gjyshit të tij në grumbullimin e mjedrave.
abait të Sasinë e mjedrës së grumbulluar, sipas ditëve, ata e paraqitën me tabelën e papërfunduar dhe grafikun e Përpunimi i përmbajtjes
papërfunduar.
Duke lexuar të dhënat në tabelë, plotësojmë grafikun. Gjithashtu, duke lexuar të dhënat në grafik, plotësojmë
E diel tabelën.
Përdorim diagramin (ose tabelën) për t’iu përgjigjur pyetjeve.
1. Sa kilogramë mjedra u grumbulluan të mërkurën?
3 2. Sa kilogramë mjedra u grumbulluan të premten?
3. Për sa është më e madhe sasia e mjedrave të grumbulluara të hënën dhe të mërkurën në
dh. krahasim me sasinë e grumbulluar të premten?
ël.
Arsimtari ishte i pakënaqur me rezultatin në testin e fundit nga matematika. Me qëllim të përmirësimit të
rezultateve, kërkoi nga nxënësit të deklaroheshin nëse ata preferonin të organizonin mësim shtesë. Nxënësit
u deklaruan me Po, Jo dhe I papërcaktuar. Rezultatet u shënuan në tabelën e numërimit:
Jo - tre
- katër
I papërcaktuar
- pesë
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
343
Mësimi 146 PARAQITJA E TË DHËNAVE
1 Në diagramin e papërfunduar janë paraqitur të dhënat që tregojnë numrin e akulloreve 3 Në
me shije të ndryshme të shitura gjatë ditës në një dyqan. me
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
10
9
8
7
6
Fusha kurrikulare: Matematikë 5
4 Të
Lënda: Matematikë 3
2
me
S
1. Sa akullore me shije çokallate janë shitur gjatë ditës në dyqan?
suksesi
2. Sa akullore me shije limoni janë shitur gjatë ditës në dyqan? M
3. Në dyqan janë shitur 27 akullore me shije dredhëze. Duke ngjyrosur, e paraqesim këtë
Rezultatet e të nxënit të temës: në diagram. M
4. Sa akullore janë shitur gjatë ditës në dyqan?
1.Zgjidh probleme të thjeshta bazuar në mod- Pasi ta përfundojmë diagramin, të dhënat i paraqesim në tabelë.
P
elet e paraqitura; 2.Grumbullon dhe sistemon të Lloji i akullores Me shije limoni Me shije çokollate Me shije dredhëze
Vër
zon të dhënat e grumbulluara. 2 Ky diagram paraqet numrin e vizitorëve të pavijonit të librave për fëmijë, në panairin e librit, nga
e hëna deri të premten.
400
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në fazën hyrëse të mësimit, bëhet një përseritje nga mësimi i kaluar ku theks i veçantë duhet të vendosjes
së të dhënave në rreshta dhe shtylla.
Për mësuesin/en
344
ulloreve 3 Në fund të vitit shkollor, suksesi i nxënësve të shkollës fillore Emrush Gashi është dhënë
me tabelën: Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes
Shkolla fillore Emrush Gashi
Suksesi Shkëlqyeshëm Shumë mirë eMirë
tretë Mjaftueshëm Përsëritës
Nr. i nxënësve 115 102 147 140 13 Në këtë fazë të orës udhëzojmë nxënëit që me
Të dhënat e paraqitura me tabelën e mësipërme po i paraqesim me anën e diagramit kujdes ta vështrojnë diagramin në detyrën 1 dhe
me shtylla horizontale.
titulli i institucionit ti përgjigjen pyetjeve e në fund ti plotësojnë të
si
Nxënësit e shkollës fillore Emrush Gashi
dhënat në tabelë.
Shkëlqyeshëm
Shumë mirë
suksesi
Mirë
m këtë
Mjaftueshëm
Përsëritës
Mandarina
Limonë
0 50 100 150 200 250 300 350 400 Mësimdhënësi/ja udhëzon nxënësit që në libër
93 faqe 93 të zgjidhin detyrën 3 dhe pas disa minutave
zgjidhje e diskutojmë atë detyrë për saktësinë e saj.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b faqe 93, detyra 4
345
Mësimi 147
5 Është matur gjatësia e nxënësve të klasave të dyta. Rezultatet janë shkruar në këtë tabelë 1 Nx
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË numërimi. Re
Gjatësia e nxënësve në centimetra
Tema: Njësit matëse Gjatësia (cm) deri në 115 116 - 120 121 - 125 126 - 130 mbi 130 Të
Nr. i nxënësve 8
Duke analizuar të dhënat nga tabela, vizatojmë grafikun.
Rezultatet e të nxënit të temës: 30
Plo
1.Zgjidh probleme të thjeshta bazuar në mod-
elet e paraqitura; 2.Grumbullon dhe sistemon të 20
numri i nxënësve
dhënat në tabelën përkatëse; 3.Lexon dhe anali-
zon të dhënat e grumbulluara. 10
2 Në
Kontributi në rezultatet për kompetencat 0
kryesore të shkallës: I/1,2,7; II/3,10; III/1,5 deri në 115 116 -120 121 -125 126 -130 mbi 130
gjatësia
Kontributi në rezultatet e fushës së 6 Në një shitore, shitja e bukës gjatë një jave është paraqitur me tabelë.
kurrikulës: 1.1; 4.5; 2.2; 7.1 Ditët E hënë E martë E mërkurë E enjte E premte E shtunë E diel
Nr. i bukëve 143 86 104 185 162 201 64
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Në pjesën hyrëse të orës ne së bashku me nxënës i rikujtojmë ato që kemi mësuar ng orët e kaluara dhe
japim sqarime shtesë nëse është e nevojshme për nxënësit.
Për mësuesin/en
346
5 Është matur gjatësia e nxënësve të klasave të dyta. Rezultatet janë shkruar në këtë tabelë
numërimi.
Ndërtimi i njohurive:
1 Nxënësit e klasave të treta, të katërta dhe të pesta kanë vjelë mollë nga një kopsht.
Rezultatet e punës së nxënësve janë paraqitur përmes piktografeve.
Gjatësia e nxënësve në centimetra Përpunimi i përmbajtjes
deri në 115 Simbolet e numërimit
- një
Sasia e mollëve të vjela
116 -120 - dy e tretë
121 -125 - tre Zgjidhim së bashku me nxënës detyrën 5 për të
Klasa
126 -130 e katërt
mbi 130
- katër
- pesë
kuptuar sa nxënësit mund ti interprtojnë të dhënat
e pestë
dhe paraqesin ato në diagrame të ndryshme.
Këto të dhëna nga piktografi i paraqesim me tabelë. Një shportë 20 kilogramë.
Gjatësia (cm) deri në 115 116 - 120 121 - 125 126 - 130 mbi 130 Të dhënat nga piktografi i paraqesim me tabelë.
Nr. i nxënësve 8 Klasa E tretë E katërt E pestë
Duke analizuar të dhënat nga tabela, vizatojmë grafikun. Sasia e mollëve (kg)
30
Plotësojmë fjalitë:
1. Klasa e tretë ka vjelë ____ kilogramë mollë.
20
2. Klasa e tretë dhe klasa e katërt kanë vjelë: ____ + ____ = ____ kilogramë mollë.
numri i nxënësve
0
kajsi
deri në 115 116 -120 121 -125 126 -130 mbi 130
pjeshkë
gjatësia
Lloji i fidanëve
vishnjë
qershi
6 Në një shitore, shitja e bukës gjatë një jave është paraqitur me tabelë.
mollë
Ditët E hënë E martë E mërkurë E enjte E premte E shtunë E diel kumbull
Nr. i bukëve 143 86 104 185 162 201 64 dardhë
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120
Përdorim tabelën dhe plotësojmë fjalitë.
Të dhënat nga diagrami i paraqesim në tabelën e mëposhtme:
1. Më shumë bukë janë shitur ditën e ________________.
Ushtrojmë
2. Të martën dhe të enjten janë shitur ____ + ____ = _____ bukë. pjeshkë
Përforcimi:
Lloji i fidanëve kajsi vishnjë qershi kumbull dardhë
Mësojmë
mollë
3. Të dielën janë shitur ____ bukë më pak se të mërkurën.
4. Gjatë javës janë shitur ____ + ____ + ____ + ____ + ____ + ____ + ____ = _____ bukë. Konsolidimi i të nxënit
Numri i fidanëve
94 95
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b
347
Mësimi 148
5 Është matur gjatësia e nxënësve të klasave të dyta. Rezultatet janë shkruar në këtë tabelë 1 Nxënësit e klasave të treta, të katërta dhe të pesta kanë vjelë mollë nga një kopsht.
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
numërimi. Rezultatet e punës së nxënësve janë paraqitur përmes piktografeve.
Gjatësia e nxënësve në centimetra
PLANIT TË ORËS
deri në 115 MËSIMORE Simbolet e numërimit
- një
Sasia e mollëve të vjela
116 -120 - dy e tretë
121 -125 - tre
Klasa
Fusha kurrikulare: Matematikë 126 -130 - katër e katërt
mbi 130 - pesë
Lënda: Matematikë e pestë
Tema: Gjatësia
Njësit matëse
(cm) deri në 115 116 - 120 121 - 125 126 - 130 mbi 130 Të dhënat nga piktografi i paraqesim me tabelë.
Nr. i nxënësve 8 Klasa E tretë E katërt E pestë
Duke analizuar të dhënat nga tabela, vizatojmë grafikun. Sasia e mollëve (kg)
Rezultatet e30të nxënit të temës: Plotësojmë fjalitë:
1.Zgjidh probleme të thjeshta bazuar në mod- 1. Klasa e tretë ka vjelë ____ kilogramë mollë.
elet e paraqitura;
20 2.Grumbullon dhe sistemon të 2. Klasa e tretë dhe klasa e katërt kanë vjelë: ____ + ____ = ____ kilogramë mollë.
numri i nxënësve
dhënat në tabelën përkatëse; 3.Lexon dhe anali- 3. Klasa e ______________kanë vjelë më së shumti mollë.
4. Klasa e ______________kanë vjelë më së paku mollë.
zon të dhënat10 e grumbulluara. 5. Klasa e pestë ka vjelë ____ kilogramë mollë më shumë se klasa e parë.
Lloji i fidanëve
vishnjë
Ushtrojmë
+ =
PLANIT TË ORËS MËSIMOREbukë.
2. Të martën dhe të enjten janë shitur Lloji i fidanëve kajsi pjeshkë vishnjë qershi kumbull dardhë
Mësojmë
dhënave -ushtrime
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi,
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Shkathtësi për jetë, Gjuhë shqipe
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët
Diskutim i njohurive paraprake
Pjesën hyrëse të orës mund ta shfrytëzojmë për një përsëritje të shkurtër të të gjithë atyre detyrave që
Për mësuesin/en
348
PROBABILITETI
NJOHURI FILLESTARE
Ndërtimi i njohurive:
3 Në një garë në lojën me shigjeta, Blerimi, Lumi dhe Arbeni i kanë zënë tri vendet e para. Numri i Qëllimi: do të tregojmë kur një ngjarje është e sigurt, e mundshme, më pak e
pikëve të fituara nga ta është dhënë në tabelën e lojës. Përpunimi i përmbajtjes
mundshme ose e pamundshme.
10 0
20 0
Pikët e shënuara Në pjesën kryesore të orës vazhdojmë me dertyrën
Me fjalë: Probabiliteti përshkruan mundësinë (sa është e
mundshme) që një ngjarje të ndodhë.
e parëShembuj:
ku nxënësit duhet ta zgjidhin në mënyrë
0
Blerimi 100 + 200 + 300
30
400
Lumi
Arbeni
individuale.
• është e sigurt që një rruazë të zgjidhet.
• është e mundshme të zgjidhet e kuqe.
Mundësia që një
• është më pak e mundshme të zgjidhet e kaltër. ngjarje të ndodhë
Të dhënat e fituara paraqitini në diagram: quhet probabilitet
• është e pamundshme të zgjidhet e verdhë. i asaj ngjarjeje.
Blerimi
garuesit
Lumi
Arbeni 1 Në një qese janë 8 rrathë dore. Njëri nga rrathët është i kaltër, kurse
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 të tjerët të gjelbër. Erina e tërheq rastësisht (pa shikuar) një rreth
numri i pikëve
nga qesja.
Lexojmë: • Sa është e mundshme që rrethi i tërhequr të jetë i kaltër?
1. Vendin e parë e ka zënë _____________ me ____pikë. • Sa është e mundshme që rrethi i tërhequr të jetë i gjelbër?
2. Vendin e dytë e ka zënë _____________ me ____ pikë. Përshkruajmë me fjalë:
3. Vendin e tretë e ka zënë _____________ me ____ pikë. Në qese ka 1 rreth të kaltër nga 8 rrathë gjithsej. Prandaj, është më pak e
mundshme që Erinda të tërheqë rrethin e kaltër.
4. Lumit i munguan ____ pikë për të ndarë vendin e parë me Arbenin.
Në qese ka 7 rrathë të kaltër nga 8 rrathë gjithsej. Prandaj, është e mundshme
që Erinda të tërheqë njërin nga rrathët e gjelbër.
4 Nxënësit e klasave të treta kanë mbjellë fidanë në parkun e qytetit. Numrin e fidanëve
të mbjellë sipas klasave e kanë paraqitur si më poshtë.
Mësojmë
Meqenëse në stokun e letrave nuk ka letër me numrin 4, 7
2. Klasa III-1 ka mbjellë _____ fidanë më shumë se klasa III-5. është e pamundshme që Dioni të tërheqë një 4. 32 7 7777
Probabiliteti që Dioni të fitojë lojën është i pamundshëm. 6
3. Të gjitha klasat kanë mbjellë _____ fidanë. 8
96 97
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Në pjesën përfundimtare të orës, nënësit në formë individuale në libër, faqe 96 zgjidhin detyrën 3 me ku
duhettë plotësojnë edhe fjalitë e dhëna. Ata marrin përkrahje për zgjidhjen e detyra gjatë tërë kohës nga
mësimdhënësi/ja.
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për punën në çifte, për punën në grupë.
Detyrë:
Matematika 3b faqe 96, detyra 4
Për mësuesin/en
349
Mësimi 149 PROBABILITETI
NJOHURI FILLESTARE
3 ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Në një garë në lojën me shigjeta, Blerimi, Lumi dhe Arbeni i kanë zënë tri vendet e para. Numri i Qëllimi: do të tregojmë kur një ngjarje është e sigurt, e mundshme, më pak e
pikëve të fituara nga ta është dhënë në tabelën e lojës. mundshme ose e pamundshme.
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Kuptimet themelore Probabiliteti
400 Shembuj:
Lënda: Matematikë Lumi
Arbeni
• është e sigurt që një rruazë të zgjidhet.
Lumi
Rezultatet
Arbeni e të nxënit të temës: 1 Në një qese janë 8 rrathë dore. Njëri nga rrathët është i kaltër, kurse
Parashikon 0
mundësinë;
100 200 300 400
Bën 500
provën
600 700
e 800
mundur,
900 1000
e të tjerët të gjelbër. Erina e tërheq rastësisht (pa shikuar) një rreth
nga qesja.
numri i pikëve
pamundur
Lexojmë: • Sa është e mundshme që rrethi i tërhequr të jetë i kaltër?
• Sa është e mundshme që rrethi i tërhequr të jetë i gjelbër?
1. Vendin e parë e ka zënë _____________ me ____pikë.
2. Vendin e dytë e ka zënë _____________ me ____ pikë. Përshkruajmë me fjalë:
Kontributi nëe karezultatet
3. Vendin e tretë zënë përmekompetencat
pikë.
_____________ ____ Në qese ka 1 rreth të kaltër nga 8 rrathë gjithsej. Prandaj, është më pak e
mundshme që Erinda të tërheqë rrethin e kaltër.
kryesore të shkallës: III.1,4
4. Lumit i munguan pikë për të ndarë vendin e parë me Arbenin.
____
Në qese ka 7 rrathë të kaltër nga 8 rrathë gjithsej. Prandaj, është e mundshme
që Erinda të tërheqë njërin nga rrathët e gjelbër.
4 Nxënësit e klasave të treta kanë mbjellë fidanë në parkun e qytetit. Numrin e fidanëve
të mbjellë sipas klasave e kanë paraqitur si më poshtë.
Kontributi në rezultatet e fushës së
Numri i fidanëve të mbjellë 2 Nëse e rrotullojmë spinerin, sa është e mundshme që ai të
kurrikulës:
III - 1 1.5; 7.1
ndalojë në një shumëfish të numrit 3?
Numrat 3, 6, 9 dhe 12 janë të gjithë shumëfisha të numrit
III - 2 3. Prandaj, është e sigurt që spineri do të ndalojë në një
shumëfish të numrit 3.
III - 3
klasa
ASPEKTE
III - 4 SPECIFIKE TË
III - 5
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Çelësi: 10 fidanë
3 Thana dhe Dioni luajnë një lojë me letra. Dionit i duhet
një 4 për ta fituar lojën. Letrat e treguara do të përzihen
727 737
67
77 7
7
dhe do të kthehen me fytyrë poshtë në tavolinë. Sa është e
87
Mësojmë
Meqenëse në stokun e letrave nuk ka letër me numrin 4, 7
2. Klasa III-1 ka mbjellë fidanë më shumë se klasa III-5.
_____ është e pamundshme që Dioni të tërheqë një 4. 32 7 7777
Probabiliteti që Dioni të fitojë lojën është i pamundshëm. 6
3. Të gjitha klasat kanë mbjellë _____ fidanë. 8
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, zari
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Stuhi mendimesh
Nxënësit nxiten të tregojnë se çfarë ngjarje janë të mundshme të ndodhin në klasë atë ditë, çfarë është
e pamundshme, çfarë është e sigurtë dhe çfarë është pak e mundshme.
Idetë e tyre shkruhen në tabelë . p.sh
Për mësuesin/en
350
PROBABILITETI
NJOHURI FILLESTARE
Ndërtimi i njohurive:
et e para. Numri i Qëllimi: do të tregojmë kur një ngjarje është e sigurt, e mundshme, më pak e
mundshme ose e pamundshme. Përpunimi i përmbajtjes
Kuptimet themelore Probabiliteti
E sigurtë E mundshme
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për dallimin e ngjarjeve të munshme apo të pamundshme dhe për arsyetimin rreth tyre
Detyrë:
Shkruajnë nga katër shembuj për mundësinë që të ndodhë ndonjë ngjarje.
Për mësuesin/en
351
Mësimi 150 EKSPERIMENTI DHE REZULTATET E PRITSHME (NGJARJET)
Eksperimeti i rastit (eksperimenti i probabilitetit) paraqet eksperiment tek i cili nuk e 1 Mbi ta
Lënda: Matematikë Rrokullisja e zarit: Kur e rrokullisim zarin, nuk e dimë saktësisht se cili
numër do të bjerë.
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III Rezultatet e pritshme të rrokullisjes së një zari janë: bie 1, bie 2, bie 3,
bie 4, bie 5 dhe bie 6.
Tema: Probabiliteti Këto rezultate janë njëlloj të mundshme.
Rënia e një numri çift është gjithashtu një rezultat (ngjarje). 2 Pas r
•
Rezultatet e të nxënit të temës: Rrotullimi i spinerit: Kur e rrotullojmë spinerin, nuk e dimë saktësisht
se në cilën ngjyrë do të ndalojë ai. •
•
Parashikon mundësinë; Bën provën e mundur, e Rezultatet e pritshme të rrotullimit të spinerit janë: spineri ndalon në
të kuqe, spineri ndalon në të kaltër dhe spineri ndalon në të gjelbër. •
pamundur
3 Është
1 E hedhim 50 herë një pllakëz me dy faqe. Eksperimenti me pllakën dyngjyrëshe trego
Kontributi në rezultatet për kompetencat Secilin nga rezultatet e shkruajmë në tabelë.
Rezultati Numërimi Numri • n
_
Sqarojmë.
5 • _
pritshme(ngjarjet) 6 • _
98
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, zari, një monedhë
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Stuhi mendimesh
Nxënësit nxiten të tregojnë se për çfarë njerëzit bëjnë eksperimente dhe a dihen gjithmonë rezultatet që
do të fitohen. Tregojnë ndonjë shembull të ndonjë eksperimenti. Ata shembuj shkruhen në tabelë p.sh.
-mbajtja e topit me këmbë pa e lëshuar në tokë;
Për mësuesin/en
352
EKSPERIMENTI DHE REZULTATET E PRITSHME (NGJARJET)
Eksperimeti i rastit (eksperimenti i probabilitetit) paraqet eksperiment tek i cili nuk e
dimë se çfarë rezultati do të fitohet. P.sh.:
Ndërtimi i njohurive:
1 Mbi tavolinë janë 7 letra me shkronja si në figurë.
Letrat u përzien dhe u kthyen me fytyrë poshtë
S S S S S R M
Ushtrojmë
(ngjarjet) në këtë eksperiment? 4 • që një top i kuq të tërhiqet.
Mësojmë
_______________________
Sqarojmë.
5 • Përforcimi:
që topi i gjelbër të tërhiqet.
_______________________
6 • që një top i kaltër të tërhiqet.
Konsolidimi i të nxënit
_______________________
98 99
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për analizën dhe sqarimin e rezultateve të eksperimenteve.
Detyrë:
Bëjnë një eksperiment duke gjuajtur në pikado për 20 herë . Rezultatet I shënojnë në tabelë dhe I sqa-
rojnë me shkrim.
Për mësuesin/en
353
Mësimi 151
EKSPERIMENTI DHE REZULTATET E PRITSHME (NGJARJET)
Eksperimeti i rastit (eksperimenti i probabilitetit) paraqet eksperiment tek i cili nuk e 1 Mbi tavolinë janë 7 letra me shkronja si në figurë.
S S S S S R M
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
dimë se çfarë rezultati do të fitohet. P.sh.: Letrat u përzien dhe u kthyen me fytyrë poshtë
në tavolinë. Nëse një shkronjë zgjidhet rastësisht:
Hedhja e monedhës: Kur e hedhim monedhën, nuk e dimë saktësisht se
PLANIT
a do TËfytyrë.
të bjerë numër apo ORËS MËSIMORE
Rezultatet e pritshme të hedhjes së një monedhe janë: (F) - bie fytyrë
• përshkruani probabilitetin që ajo të jetë
shkronja S.
dhe (N) - bie numër.
Këto rezultate janë njëlloj të mundshme apo ngjarje me probabilitet të
Fusha kurrikulare: Matematikë
barabartë. Mu për këtë, hedhja e monedhës quhet eksperiment fer. • përshkruani probabilitetin që ajo të jetë
shkronja R.
Lënda: Matematikë
Rrokullisja e zarit: Kur e rrokullisim zarin, nuk e dimë saktësisht se cili
numër do të bjerë.
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
Rezultatet e pritshme të rrokullisjes së një zari janë: bie 1, bie 2, bie 3,
bie 4, bie 5 dhe bie 6.
Tema:
Rënia e njëProbabiliteti
Këto rezultate janë njëlloj të mundshme.
numri çift është gjithashtu një rezultat (ngjarje). 2 Pas rrotullimit të spinerit, përshkruajmë probabilitetin që ai të ndalojë:
Rrotullimi i spinerit: Kur e rrotullojmë spinerin, nuk e dimë saktësisht • në fushën me numrin 4 6
e mundshme 6
Rezultatet e të nxënit të temës:
se në cilën ngjyrë do të ndalojë ai.
Rezultatet e pritshme të rrotullimit të spinerit janë: spineri ndalon në
•
•
në fushën me numrin 6
në fushën me numrin 3
6
6
Parashikon mundësinë; Bën provën e mundur, e
të kuqe, spineri ndalon në të kaltër dhe spineri ndalon në të gjelbër. • në fushën me shumëfish të numrit 3 3
pamundur
3 Është dhënë një spiner si në figurë. Nëse spinerin e rrotullojmë,
1 E hedhim 50 herë një pllakëz me dy faqe. Eksperimenti me pllakën dyngjyrëshe tregoni se:
Secilin nga rezultatet e shkruajmë në tabelë.
Kontributi në rezultatet përE kuqe
kompetencat
Rezultati Numërimi Numri • në cilën ngjyrë është më pak e mundshme të ndalojë.
• në cilën ngjyrë është e mundshme të ndalojë.
një diagram me shtylla. 5 Në një qese janë 8 topa. Një top e tërheqim rastësisht. Duke plotësuar
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
• A janë njëlloj të mundshme rezultatet
2
3
fjalitë, përshkruajmë sa është probabiliteti që një ngjarje të ndodhë:
• _______________________ që një top do të tërhiqet.
Ushtrojmë
(ngjarjet) në këtë eksperiment? 4 • që një top i kuq të tërhiqet.
Mësojmë
_______________________
Sqarojmë.
5 • që topi i gjelbër të tërhiqet.
Njësia mësimore: Eksperimenti dhe rezultatet e
_______________________
6 • _______________________ që një top i kaltër të tërhiqet.
98
pritshme(ngjarjet) -ushtrime 99
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Shkathtësi për jetë
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Pesëvargësh
Nxënësit nxiten të kujtojnë për ato që kanë mësuar rreth probabilitetit dhe të krijojnë një pesëvargësh
individualisht.Pasi të kryejnë detyrën e dhënë disa nxënës lexojnë atë që kanë shkruar . Për të ndihmuar
të tjarët që nuk kanë arritur të kryejnë detyrën , mesuesja shkruan në tabelë një pesëvargësh me idetë
Për mësuesin/en
që japin nxënësit.p.sh.
Probabiliteti
I madh I vogël
Parashikohet Arsyetohet Përshkruhet
Probabiliteti paraqitet me anë të eksperimenteve
Mundësia
354
nuk e 1 Mbi tavolinë janë 7 letra me shkronja si në figurë.
Letrat u përzien dhe u kthyen me fytyrë poshtë
S S S S S R M Ndërtimi i njohurive:
në tavolinë. Nëse një shkronjë zgjidhet rastësisht:
• përshkruani probabilitetin që ajo të jetë
Përpunimi i përmbajtjes
shkronja S. DRTA
Përforcimi:
ri Konsolidimi i të nxënit
5 Në një qese janë 8 topa. Një top e tërheqim rastësisht. Duke plotësuar
fjalitë, përshkruajmë sa është probabiliteti që një ngjarje të ndodhë: Punë e pavarur
• _______________________ që një top do të tërhiqet.
Ushtrojmë
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për përshkrimin e probabilitetit dhe arsyetimet që japin..
Detyrë:
Në fletore punojnë detyrën 3. Vizatojnë spinerin. Kthejnë përgjigjet në pyetjet përkatëse dhe parasho-
hin ndryshimet që bëjnë të mundur rritjen e probabilitetit..
355
Mësimi 152 THYESAT
THYESAT SI PJESË TË BARABARTA TË NJË TËRËSIE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 E ndajmë një picë në pjesë të barabarta. 5
Të mbajmë mend:
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Një thyesë paraqet një
apo më shumë pjesë të
barabarta të një tërësie.
ASPEKTE SPECIFIKE TË
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 2
Mësojmë
një tërësie
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Kllaster
Për mësuesin/en
Nxënësit nxiten të tregojnë të gjitha ato ide që iu bijnë në mend për thyesat, të cilat i kanë mësuar në
klasën e dytë.
Idetë e tyre shkruhen në tabelë në formë kllasteri
Thyesat
356
Ndërtimi i njohurive:
5
nd: 1 1 3 Përpunimi i përmbajtjes
4
aqet një
pjesë të
2 10 Të nxënit në bashkëpunim
ë tërësie.
4 8 4 8
Përforcimi:
101
Konsolidimi i të nxënit
Punë e pavarur
Të pavarur punojnë detyrat 6 dhe 7. Tregojne se në sa pjesë është ndarë figura dhe si quhet ai numër , sa
pjesë janë të ngjyrosura me të verdhë e sa me të gjelbër dhe si quhen ata numra. Pastaj ngjyrosin aq pjesë
sa tregon thyesa para figurës.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për paraqitjen e numrave thyesorë, caktimin e pjesëve të një tërësie dhe paraqitjen
përmes ilustrimit-ngjyrosjene thyesave të dhëna
Detyrë:
Ju jepen dy detyra të formuluara nga mësuesja: në figurat e dhëna të tregojnë me thyesë pjesët e ngjyro-
sura dhe në figurat ku jepet thyesa të ngjyrosin aq sa tregon ajo.
357
Mësimi 153 THYESAT EKUIVALENTE (TË BARABARTA)
1 Të shkruajmë thyesën që tregon pjesën e ngjyrosur të figurës. 1 Pje
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
1 1 1 1 1
Fusha kurrikulare: Matematikë 2 2
=
2
=
2
=
2
=
Lënda: Matematikë
Pra, thyesat: 1 , 2 , 4 , 3 , 5 emërtohen dhe shkruhen ndryshe, por tregojnë
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III 2 4 8 6 10
të njëjtën pjesë të një tërësie.
Tema: Thyesat Dy apo më shumë thyesa që paraqesin të njëjtën pjesë të një tërësie quhen thyesa
ekuivalente.
Cakton pjesën e një tërësie; Zgjidh probleme të 2 Shkruajmë dy thyesa (ekuivalente) që tregojnë pjesën e ngjyrosur të figurës.
ASPEKTE SPECIFIKE TË
Mësojmë
102
Njësia mësimore: Thyesat ekuivalente( të barabarta)
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Aktivitet praktik
Nxënësit marrin nga një rreth prej letre dhe e palosin në gjysmë me ç'rast krijohen dy pjesë të barabarta. Njërën nga këto
Për mësuesin/en
dy pjesë e ngjyrosin. Nxiten të tregojnë se çfarë ngjyrosën dhe si paraqitet me thyesë ajo pjesë. Të njëjtën fletë e palosin
prapë duke krijuar katër pjesë të barabarta. Tregojnë a ndryshoi madhësia e pjesës së ngjyrosur. A ndrysoi numri I
pjesëve dhe a ndryshoi thyesa qe paraqet ato pjesë të ngjyrosura. Vazhdojnë me palosje tjera . pyeten nëse mund të japin
ndonjë përfundim për ato që bënë, nëse jo atëherë vazhdohet me punen në libër.
358
THYESAT EKUIVALENTE (TË BARABARTA)
1 Të shkruajmë thyesën që tregon pjesën e ngjyrosur të figurës.
Ndërtimi i njohurive:
1 Pjesët e ngjyrosura të figurave i shprehim me thyesa.
Përpunimi i përmbajtjes
Të nxënit në bashkëpunim
1 1 1 1 1
2 2
=
2
=
2
=
2
=
Hapen librat.Detyra 1.Nxënësit shohin figurat
dhe shkruajnë thyesën që tregon pjesën e
Pra, thyesat: 1 , 2 , 4 , 3 , 5 emërtohen dhe shkruhen ndryshe, por tregojnë
2 4 8 6 10
të njëjtën pjesë të një tërësie.
ngjyrosur. Bëhet pyetja: -Cila pjesë është
Dy apo më shumë thyesa që paraqesin të njëjtën pjesë të një tërësie quhen thyesa ngjyrosur te të gjitha figurat? A paraqitet gjysma
ekuivalente.
në të gjitha figurat me të njëjtën thyesë? Sqarohet
2 Ngjyrosim atë pjesë të figurës që e tregon thyesa.
se thyesat që paraqesin pjesë të njëjtë të tërësisë
2 Shkruajmë dy thyesa (ekuivalente) që tregojnë pjesën e ngjyrosur të figurës. edhe pse shkruhen dhe emërtohen ndryshe,
quhen3 thyesa ekuivalente 1 ose të barabarta.
7
4 10 8
Përforcimi:
3
Konsolidimi i7të nxënit 5
4 3 1 4
8
=
2 8
=
6
= =
3
8 Punë e pavarur8 8
3 Ngjyrosim pjesën e figurës që tregon thyesa, pastaj shkruajmë edhe një thyesë tjetër
Të pavarur punojnë detyrën 2. Janë dhënë figurat
ekuivalente me thyesën e dhënë. me3 Shkruajmë
pjesëtdy ethyesa
ngjyrosura. Atë pjesë nxënësit e
ekuivalente që tregojnë pjesët e ngjyrosura të figurave.
Ushtrojmë
Mësojmë
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për paraqitjen e numrave thyesorë, caktimin e pjesëve të një tërësie dhe gjetjen e thye-
save të barabarta përmes figurave të dhëna.
Detyrë:
Punohet detyra 3 ku ngjyrosin pjesën që tregon thyesa e pastaj shkruajnë edhe një thyesë tjetër ekuiva-
lente me të parën.
359
Mësimi 154
THYESAT EKUIVALENTE (TË BARABARTA)
1 Të shkruajmë thyesën që tregon pjesën e ngjyrosur të figurës. 1 Pjesët e ngjyrosura të figurave i shprehim me thyesa.
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
1 1 1 1 1
Fusha 2 kurrikulare:2
= Matematikë
2
=
2
=
2
=
Lënda: Matematikë
Pra, thyesat: 1 , 2 , 4 , 3 , 5 emërtohen dhe shkruhen ndryshe, por tregojnë
Shkalla e 2kurrikulës:
4 8 6 10 2 Klasa: III
të njëjtën pjesë të një tërësie.
Tema: Thyesat
Dy apo më shumë thyesa që paraqesin të njëjtën pjesë të një tërësie quhen thyesa
ekuivalente.
2 Cakton
Shkruajmë dypjesën e një qëtërësie;
thyesa (ekuivalente) Zgjidh
tregojnë pjesën probleme
e ngjyrosur të figurës. të
thjeshta bazuar në modelet e paraqitura; Demon- 3 1 7
4 10 8
stron shkathtësi dhe shprehi në zgjidhje të prob-
lemave
3 7 5
Kontributi
4
8
=
2
në rezultatet
8
=
3
për kompetencat
6
=
1 4
=
3
8 8 8
kryesore të shkallës: I.1,2,7 ; II.3 ; III.1,3,4
3 Ngjyrosim pjesën e figurës që tregon thyesa, pastaj shkruajmë edhe një thyesë tjetër
Kontributi nëerezultatet
ekuivalente me thyesën dhënë. e fushës së 3 Shkruajmë dy thyesa ekuivalente që tregojnë pjesët e ngjyrosura të figurave.
ASPEKTE SPECIFIKE TË
Ushtrojmë
Mësojmë
4 ose 3 6
PLANIT TË ORËS= MËSIMORE
2 3 4 5 ose ose
= = = 6 6 8
4 6 8 10
102 103
Njësia mësimore: Thyesat ekuivalente( të barabarta)
-ushtrime
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Stuhi mendimesh
Për mësuesin/en
Së pari diskutohet rreth detyrës së shtëpisë. Nxënësit tregojnë se çfarë kanë vërejtur pasi që kanë
ngjurosur pjesën e figurës që ka treguar thyesa e dhënë. Pyeten:-Çfarë mund të përfundojmë lidhur me
këto thyesa?
360
1 Pjesët e ngjyrosura të figurave i shprehim me thyesa.
Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes
Të nxënit në bashkëpunim
=
Hapen librat.Detyra 1.Nxënësit shohin figurat
dhe shkruajnë thyesën që tregon pjesën e
egojnë
ngjyrosur. Bëhet pyetja: - A janë ndonjë nga
hyesa thyesat që shkruat të barabarta me njëra -tjetrën?
Pse?
2 Ngjyrosim atë pjesë të figurës që e tregon thyesa.
Detyra 2. Ngjyrosin pjesët e figurës që tregon
thyesa. Veçohet njëra prej tyre p.sh. 3/4 dhe
3 1 7 rikujtojnë si quhen pjesët përbërëse të këtij
4 10 8
numri thyesor, pasiqë duhet të bëjnë pjesë të
fjalorit matematikor termat numërues, emërues
3 7
dhe vijë thyesore.
5
= 8 8 8
3
Përforcimi:
së tjetër
Konsolidimi i të nxënit
Punë e pavarur
3 Shkruajmë dy thyesa ekuivalente që tregojnë pjesët e ngjyrosura të figurave.
3 2 1 2
6
ose
2 6
ose
8
ose
Të pavarur punojnë detyrën 3. Te secila figuraë
është paraqitur me thyesë pjesa e ngjyrosur. Atë
Ushtrojmë
=
4
6
ose 3
6
ose
6
8
ose pjesë nxënësit e paraqesin me thyesë tjetër që është
ekuivalente me të parën. Për këtë ndihmohen nga
103
mësuesja duke i këshilluar që t'i ndajnë me laps
pjesët e ngjyrosura nga të tjerat apo dy nga dy .
Tregojne para klasës se cilat thyesa i kanë gjetur.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për paraqitjen e numrave thyesorë, caktimin e pjesëve të një tërësie dhe gjetjen e thye-
save të barabarta përmes figurave të dhëna.
Detyrë:
Iu jepen detyra të formuluara nga mësuesja.
361
Mësimi 155 CAKTIMI I PJESËS SË NJË TËRËSIE
1 Tërësinë e ndarë në pjesë të barabarta (numrin 1) e shkruajmë në formë të thyesës. 5 N
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
2
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 1= 2 1=
4
1=
Cakton pjesën e një tërësie; Zgjidh probleme të 3 Të shkruajmë thyesa të ndryshme që tregojnë një tërësi (numrin 1).
thjeshta bazuar në modelet e paraqitura; Demon-
stron shkathtësi dhe shprehi në zgjidhje të prob-
lemave 6 Të
1
=1 =1 =1 =1
Kontributi në rezultatet për kompetencat 3
1
kryesore të shkallës: I.1,2,7 ; II.3 ; III.1,3,4 4 Vështrojmë figurën dhe plotësojmë barazitë. 3
2 4
1= = =
Kontributi në rezultatet e fushës së 2 8 7 Tom
Tom
kurrikulës: 1.1,4,5; 2.2; 7.1 1 1
= =
4
1 1 2 4 Në
2 2 1
1 1 1 1 =
ASPEKTE SPECIFIKE TË 4 4 4 4
4 8
Mësojmë
1 1 1 1 1 1 1 1 3
=
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 8 8 8 8 8 8 8 8 4 8
104
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Me anë të pyetjeve dhe përgjigjeve të shpejta bëhet një përsëritje e njohurive që kanë për thyesat deri
në këtë fazë.p.sh.
Për mësuesin/en
362
CAKTIMI I PJESËS SË NJË TËRËSIE
1 Tërësinë e ndarë në pjesë të barabarta (numrin 1) e shkruajmë në formë të thyesës.
Ndërtimi i njohurive:
5 Në figurë, 24 rrathë janë të renditur në 6 rreshta dhe 4 shtylla.
Është ngjyrosur
Është ngjyrosur Janë ngjyrosur Janë ngjyrosur
2 2
Përpunimi
1 e rrathëve 1 eirrathëve
3
përmbajtjes
3 e rrathëve
4
5 e rrathëve
1= 2 1= 1= 8
4 Të nxënit në bashkëpunim
Numri 1 mund të shkruhet si thyesë me emërues dhe numërues të barabartë.
Së pari u sqarohet edhe një hërë fjala tërësi që
2 Sasinë e ujit në gotë e paraqesim në formë thyese. është diçka e plotë e që mund të ndahet në pjesë,
të cilat vetëm nëse janë të barabarta formojnë
thyesa. 1 e 24 = 1 e 24 = 3 e 24 = 5 e 24 =
2 3 4 8
Hapen24 :librat.Detyra
2 = 12
1.Nxënësit
24 : 3 = 8
shohin (24:8)
(24 : 4) • 3 = 18
figurat • 5 = 15
1 6
=1 dhe përshkruajnë mënyrën e ndarjes së tortës.
6 6
Për të përcaktuar pjesën e një numri, atë e pjesëtojmë
3 Të shkruajmë thyesa të ndryshme që tregojnë një tërësi (numrin 1). Edhe numëruesin.
mepse ajo eështë
emëruesin thyesës endarë në dy, katër
pastaj e shumëzojmë me apo
Të mbajmë tetë
mend:
2 4
1= = =
2 8 7 Tomori ka vizatuar një segment duke ditur se 1 e segmentit është 3 cm. Si e vizatoi
3
Tomori segmentin?
2 4 8
1= _ _ _
1 1 4
= = 1 e segmentit është 3 cm, gjatësia e segmentit është:
1 1 2 4 Nëse
3 2 4 8
3 • 3 cm = 9 cm
2 2 1
=
1
4
1
4
1
4
1
4
4 8 Numri 1 mund3 cmtë shkruhet
3 cm si 3thyesë
cm me
Mësojmë
Mësojmë
3
1
8
1
8
1
8
1
8
1
8
1
8
1
8
1
8 4
=
8
numërues dhe emërues
1 të1barabartë.
1
3 3 3
104 105
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Punë e pavarur
Të pavarur punojnë detyrat 2 dhe 4. Në detyrën 2 te secila figurë duhet të paraqitet me thyesë pjesa e
ngjyrosur. Tërësia paraqitet me thyesë me numërues e emërues të njëjtë.
Detyra 4 është pak më e ndërlikuar dhe nevojitet ndihma dhe sqarimi nga ana e mësueses.
Për t'u bërë një e plotë duhët të bëhen bashkë dy nga dy pjesë të ndara, katër nga katër pjsesë të ndara apo
tetë nga tetë pjesë të ndara. Plotësohen barazimet në të djathtë duke u bazuar në figurë nga vetë nxënësit.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për paraqitjen e numrave thyesorë, caktimin e pjesëve të një tërësie dhe gjetjen e thye-
save të barabarta përmes figurave të dhëna.
Detyrë:
Punojnë detyrën 3- ngjyrosin dhe plotësojnë.
Për mësuesin/en
363
Mësimi 156
CAKTIMI I PJESËS SË NJË TËRËSIE
1 Tërësinë e ndarë në pjesë të barabarta (numrin 1) e shkruajmë në formë të thyesës. 5 Në figurë, 24 rrathë janë të renditur në 6 rreshta dhe 4 shtylla.
2 Lënda:
Sasinë e ujit Matematikë
në gotë e paraqesim në formë thyese.
1 e 1
=1 =1 =1 =1 9= ose 9:3= e 480 = ose 480 : 6 =
Kontributi në rezultatet për kompetencat 3 6
1 e 360 = 1 e 250 =
4 kryesore të shkallës:
dhe plotësojmë I.1,2,7
barazitë. ; II.3 ; III.1,3,4
360 : 3 = 250 : 5 =
ose ose
Vështrojmë figurën 3 5
2 4
1= = =
Kontributi në rezultatet e fushës së 2 8 7 Tomori ka vizatuar një segment duke ditur se 1 e segmentit është 3 cm. Si e vizatoi
Tomori segmentin?
3
kurrikulës: 1.1,4,5;
1 2.2; 7.1 1
= =
4
1 e segmentit është 3 cm, gjatësia e segmentit është:
1 1 2 4 Nëse
3
2 2 1 3 • 3 cm = 9 cm
1 1 1 1 =
ASPEKTE
4 4 SPECIFIKE
4 TË
4
4 8 3 cm 3 cm 3 cm
Mësojmë
Mësojmë
1 1 1 1 1 1 1 1 3
= 1 1 1
PLANIT
8 8 8TË 8ORËS
8 MËSIMORE
8 8 8 4 8 3 3 3
104 105
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Kllaster
364
hyesës.
Ndërtimi i njohurive:
5 Në figurë, 24 rrathë janë të renditur në 6 rreshta dhe 4 shtylla.
1 e 360 = 1 e 250 =
pjestojmë me emëruesin e thyesës e pastaj e
ose 360 : 3 = ose 250 : 5 =
3 5 shumëzojmë me numëruesin.
=
7 Tomori ka vizatuar një segment duke ditur se 1 e segmentit është 3 cm. Si e vizatoi
3/(4 ) e 24= (24 : 4) 3 = 6 3=18
8 3
Tomori segmentin?
Nëse
1 e segmentit është 3 cm, gjatësia e segmentit është:
3
Përforcimi:
3 • 3 cm = 9 cm
Konsolidimi i të nxënit
3 cm 3 cm 3 cm
Punë e pavarur
Mësojmë
1 1 1
3 3 3
105
Të pavarur punojnë detyrën 6. Gjejnë pjesët
e numrave të dhënë. Iu rikujtojmë se nëse
numëruesi është 1 nuk ka nevojë të shumëzojmë
por vetëm e pjestojmë tërësinë (numrin e dhënë)
me emëruesin.
Shembull :
e 300 = 300:5=60
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për paraqitjen e numrave thyesorë, caktimin e pjesëve të një tërësie dhe gjetjen e thye-
save të barabarta përmes figurave të dhëna.
Detyrë:
Punojnë detyrën 7- e lexojnë dhe e komentojnë të nesërmen në klasë.
Pu nojnë disa shembuj të formuluar nga mësuesja.
365
Mësimi 157 KRAH
1 Në figurë janë dhënë 20 rrathë 1 Thy
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1
e rrathëve e ngjyrosim me të kaltër.
2
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 1 e rrathëve e ngjyrosim me të kuqe.
4
Sa rrathë kanë mbetur pa ngjyrosur?
Fusha kurrikulare: Matematikë
Lënda: Matematikë Duke analizuar figurën pas ngjyrosjes, gjejmë se:
1
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III 2
e numrit 20 është numri _______.
2 Th
1
Tema: Thyesat 4
e numrit 20 është numri _______.
1 e numrit 640 = : =
8 3
Kontributi në rezultatet për kompetencat 3 Njehsojmë:
4
1 1 1
ASPEKTE SPECIFIKE TË e1t = kg e1t = kg e1t= kg 4 <
Ushtrojmë
2 4 10
106
Njësia mësimore: Caktimi i pjesës së një tërësie
- ushtrime
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Diskutim rreth detyrave tw shtwpisw
Për mësuesin/en
Bashkë me nxënësit diskutohet rreth detyrës 7 nga faqja 105. Pyeten se pse gjatëia e segmentit doli të
jetë 9 cm. Nxënësit komentojnë në mënyrën e tyre zgjidhjen e detyrës. Pastaj diskutohen edhe detyrat
tjera të shtëpisë dhe sqarohen në tabelë ato detyra në të cilat kanë hasur në vështirësi.
366
KRAHASIMI I THYESAVE
1 Në figurë janë dhënë 20 rrathë
Ndërtimi i njohurive:
1 Thyesat me numërues të njëjtë.
1
2
e rrathëve e ngjyrosim me të kaltër. Përpunimi i përmbajtjes
Është ngjyrosur Është ngjyrosur
1 e rrethit 1 e rrethit
4 Mendo , puno në 6dyshe , thuaja grupit
1 e rrathëve e ngjyrosim me të kuqe.
4
Sa rrathë kanë mbetur pa ngjyrosur? Nga dy thyesa me numërues
1 1
Hapen librat.Detyra 4
> 1. 6 Nxënësit shohin figurën,
të njëjtë, më e madhe është ajo
që e ka emëruesin më të vogël.
Duke analizuar figurën pas ngjyrosjes, gjejmë se:
1 lexojnë kërkesën dhe mendojnë për zgjidhjen.
e numrit 20 është numri _______.
2 Pastaj punojnë
2 Thyesat me emërues tësë bashku me shokun/shoqen
njëjtë.
1
4
e numrit 20 është numri _______.
e bankës për të zgjidhur
Është ngjyrosur së bashku detyrën.
Është ngjyrosur
4 e rrethit 7 e rrethit
Zgjidhet9 një nga klasa 9për të thënë zgjidhjen
2 Njehsojmë:
para të tjerëve. Nëse ndonjë nga dyshet nuk kanë
1 4 7 Nga dy thyesa me emërues të
e numrit 320 = 320 : 2 = arriyur të gjejnë9 zgjidhjen < 9 , ndihmohen ngaështë
njëjtë, më e madhe tëajo që
2 e ka numëruesin më të madh.
1
6
e numrit 240 = : = tjerët.
1
e numrit 720 = : = 3 Ngjyrosim pjesë të figurave dhe krahasojmë thyesat.
3
1 e numrit 640 = : =
8 3 3 2 5
4 8 6 6
3 Njehsojmë:
1
e 1 km = m
1
e 1 km = m
1
e 1 km = m e 20 =20:2=10
2 10 100
1
e 1 kg = g
1
e 1 kg = g
1
e 1 kg = g.
e 20 = 20:4= 5
2 2 4 3
5 4 10 5 4 5 5
Përforcimi:
4 Njehsojmë:
1 1 1
Konsolidimi i të nxënit
e1t = e1t = e1t= < = > ?
Punë e pavarur
kg kg kg 4
Ushtrojmë
2 4 10
Mësojmë
1 1 1 1 1 3 4 5 8 8 10 4 3
e 1 km = m e 1 km = m e 1 km = m.
4 5 100 8 10 10 10 10 8 8 10 10 10
Të pavarur punojnë detyrat 2 dhe 3. Gjejnë
106 107
pjesët e numrave të dhënë. Iu rikujtojmë se nëse
numëruesi është 1 nuk ka nevojë të shumëzojmë
por vetëm e pjestojmë tërësinë (numrin e dhënë)
me emëruesin.
Te detyra 3 nxënësit udhëzohen të kthejnë km m ; kg g e pastaj të gjejnë pjesët e tërësisë.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për paraqitjen e numrave thyesorë, caktimin e pjesëve të një tërësie dhe igrupimin e
njësive matëse.
Detyrë:
Punojnë detyrën 4- sikur te detyra 3 , së pari rigrupojnë njësitë matëse e pastaj caktojnë pjesët e tërësisë.
367
Mësimi 158 KRAHASIMI I THYESAVE
1 Në figurë janë dhënë 20 rrathë 1 Thyesat me numërues të njëjtë.
ASPEKTE
1 TË PËRGJITHSHME TË
e rrathëve e ngjyrosim me të kaltër. Është ngjyrosur Është ngjyrosur
2
PLANIT TË eORËS
1 e rrathëve MËSIMORE
ngjyrosim me të kuqe.
1 e rrethit
4
1 e rrethit
6
4
Sa rrathë kanë mbetur pa ngjyrosur? Nga dy thyesa me numërues
1 1
Fusha kurrikulare: Matematikë 4
> 6 të njëjtë, më e madhe është ajo
që e ka emëruesin më të vogël.
Lënda: Matematikë
Duke analizuar figurën pas ngjyrosjes, gjejmë se:
1
Shkalla2 ee kurrikulës: 2 Klasa: III
numrit 20 është numri _______.
2 Thyesat me emërues të njëjtë.
1
Tema: 4Thyesat
e numrit 20 është numri _______.
Është ngjyrosur Është ngjyrosur
4 e rrethit 7 e rrethit
9 9
4 7
Cakton1
2
pjesën
e e një
numrit 320 = 320tërësie;
:2= Zgjidh probleme të 9
< 9
Nga dy thyesa me emërues të
njëjtë, më e madhe është ajo që
e ka numëruesin më të madh.
thjeshta
1 bazuar në modelet e paraqitura; Demon-
e numrit 240 = : =
6
stron 1shkathtësi dhe shprehi në zgjidhje të prob-
e numrit 720 = : =
lemave3 3 Ngjyrosim pjesë të figurave dhe krahasojmë thyesat.
1 e numrit 640 = : =
8 3 3 2 5
Kontributi në rezultatet për kompetencat
3 Njehsojmë:
4 8 6 6
kryesore
1
e 1 km =
të shkallës:
m
1 I.1,2,7 ; II.3 ; III.1,3,4
e 1 km = m
1
e 1 km = m
2 10 100
1 1 1 2 2 4 3
Kontributi
5
e 1 kg =
në
g
rezultatet e fushës
g
4 së
e 1 kg =
10
e 1 kg = g.
5 4 5 5
kurrikulës: 1.1,4,5; 2.2; 7.1
4 Njehsojmë:
1 1 1
ASPEKTE
e1t =
SPECIFIKE
kg e1t =
TËkg e1t= kg 4 < = > ?
Ushtrojmë
2 4 10
Mësojmë
PLANIT
1
4
e 1 km = TËm ORËS
1
5
e 1MËSIMORE
km = m
1
100
e 1 km = m.
1
8
1
10
3
10
4
10
5
10
8
8
8
8
10
10
4
10
3
10
106 107
Njësia mësimore: Krahasimi i thyesave
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Aktivitet praktik
Nxënësve në grupe me nga katër iu shpërndahen fletë A4 me ngjyrë të bardhë. Secila fletë eshtë e ndarë
Për mësuesin/en
me vizatim në dy, katër, gjashtë apo tetë pjesë të barabarta. Secila fletë ka madhësi të njëjtë. Nxënësit
ngjyrosin një prej pjesëve nga fleta që kanë p.sh. njëri një të dytën , tjetri një të katërtën, tjetri një të
dhashtën e i fundit një të tetën. Pasi t'i kenë ngjyrosur i vendosin fletët njërën afër tjetrës. Cila pjesë ka
më shumë hapësirë të ngjyrosur themi që eshtë thyesë më e madhe.
368
KRAHASIMI I THYESAVE
1 Thyesat me numërues të njëjtë.
Ndërtimi i njohurive:
Është ngjyrosur Është ngjyrosur Përpunimi i përmbajtjes
1 e rrethit 1 e rrethit
4 6 Vëzhgo, analizo, zbato.
Nga dy thyesa me numërues
1 1
4
> 6 të njëjtë, më e madhe është ajo
që e ka emëruesin më të vogël. Hapen librat.Detyra 1. Nxënësit shohin figurat
dhe analizojnë se sa pjesë e figurës është ngjyrosur
2 Thyesat me emërues të njëjtë. dhe cila thyesë tregon atë. Poashtu duke shikuar
Është ngjyrosur Është ngjyrosur thyesat trgojnë se çfarë kanë të njëjtë ato thyesa
4 e rrethit 7 e rrethit
9 9
1 1 3 4 5 8 8 10 4 3
m.
8 10 10 10 10 8 8 10 10 10 Konsolidimi i të nxënit
107 Punë e pavarur
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për krahasimin e thyesave me numërues apo emërues të njëjtë.
Detyrë:
Punojnë detyrën 4
369
Mësimi 159 MBLE
1 Analizojmë figurat dhe krahasojmë thyesat. 1 Gj
2 1 7 8 3
PLANIT TË ORËS MËSIMORE 7
<
7 5
<
5 8
<
8 10
<
10 6
<
6
108
Njësia mësimore: Krahasimi i thyesave - ushtrime
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Stuhi mendimesh
Nxënësve iu drejtohen pyetjet: -Si krahasohen thyesat me numërues të njëjtë dhe si krahasohen thyesat
me emërues të njëjtë? Nxënësit mendojnë, përgjigjen në pyetje dhe japin ndonjë shembull konkret.
Për mësuesin/en
370
MBLEDHJA E THYESAVE ME EMËRUES TË NJËJTË
Gjyshi mbolli 4 e arës me misër dhe 2 e arës me perime. Ta shprehim me thyesë
Ndërtimi i njohurive:
1 Analizojmë figurat dhe krahasojmë thyesat. 1
7 7
pjesën e arës që mbolli ai.
5 4 3
Përpunimi i përmbajtjes
Për të shprehur me thyesë pjesën e arës që mbolli gjyshi, njehsojmë shumën:
4 2
5 5 Vëzhgo, analizo,
7
+ 7 = zbato.
5
Njehsojmë:
3 4 Një mënyrë: Modeli thyesor. Mënyra tjetër:
0 1 2 3 4 5 1
6 6 Hapen librat.Detyra
1
1. Nxënësit
4 2
shohin
4+2
figurat mbledhim numëruesit,
+ 7 = 7
dhe analizojnë se sa pjesë e figurës është ngjyrosur
6 6 6 6 6 përshkruajmë emëruesin
1 1 1 1 7
7 7 7 7
6
dhe cila thyesë tregon atë. Poashtu= duke
4
7
7 shikuar
2 1 3
2 6 thyesat dhe pjesën 1
7 e1
7 ngjyrosur të
Pra, figurave
gjyshi mbolli
7 trgojnë
6 e arës.
6
se cila nga thyesat është më e madhe 2
7
1
1 1 1 1 1 1
2 Përse 5 është më shumë se 3 ? 7 7 7 7 7 7
7 7
6
Përgjigjja: 7
Mbledhja e thyesave me emërues të njëjtë bëhet duke +
i mbledhur numëruesit, kurse emëruesi përshkruhet. 4 2 4+2
4 2 4+2 6 + =
7 7 7
7
+ 7 = 7 = 7
3 Kosovarja ka lexuar 3 e një libri, kurse Erindi 7 e të njëjtit libër. Kush ka lexuar më
4 8
shumë? 2 Të njehsojmë shumën:
2 3
5
+ 5 =
Një mënyrë: Modeli thyesor. Mënyra tjetër:
1 2 3 5
+
5 5 = 5=1
1 1
5 5
Përgjigjja: 2 Mendojmë 1=5
5 5
1 1 1
1Të mbajmë mend:
5 5 5
8Nëse një thyesë ka emëruesin dhe
3 numëruesin të barabartë, në vend
4 5 të tyre shkruajmë numrin 1.
Në katror shkruajmë një numër që të fitojmë jobarazi të saktë.
5
Ushtrojmë
Përforcimi:
1 1 1 1 1 =1
5
Mësojmë
5 5 5 5 5
2 1 7 8 3
< < < < <
7 7 5 5 8 8 10 10 6 6 Konsolidimi
5
5 i të nxënit
108 Punë e pavarur 109
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për krahasimin e thyesave me numërues apo emërues të njëjtë.
Detyrë:
Punojnë detyrën 4
371
Mësimi 160
MBLEDHJA E THYESAVE ME EMËRUES TË NJËJTË
1 ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
Analizojmë figurat dhe krahasojmë thyesat. 1 Gjyshi mbolli 4 e arës me misër dhe 2 e arës me perime. Ta shprehim me thyesë
7 7
pjesën e arës që mbolli ai.
PLANIT TË ORËS
5
MËSIMORE
4 3
Për të shprehur me thyesë pjesën e arës që mbolli gjyshi, njehsojmë shumën:
4 2
5 5 7
+ 7 =
5
Fusha kurrikulare: Matematikë
3 4
Njehsojmë:
Një mënyrë: Modeli thyesor. Mënyra tjetër:
Lënda:
0 1 Matematikë
2 3 4 5 1
6 6
1 4 2 4+2 mbledhim numëruesit,
+ 7 = 7
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
6 6 6 6 6 përshkruajmë emëruesin
1 1 1 1 7
7 7 7 7
6
Tema: Thyesat 4
7
= 7
2 1 3 1 1
2 6 7 7
Pra, gjyshi mbolli 6 e arës.
7
6
Rezultatet e të nxënit të temës: 2
7
1
Cakton pjesën e një tërësie; Zgjidh probleme të 1 1 1 1 1 1
2 Përse 5 është më shumë se 3 ?
thjeshta 7 bazuar në modelet
7 e paraqitura; Demon- 7 7 7
6
7 7 7
kurrikulës:
Përgjigjja: 1.1,4,5; 2.2; 7.1 5
2
5
Mendojmë 1=5
5 5
1 1 1
1Të mbajmë mend:
5 5 5
8Nëse një thyesë ka emëruesin dhe
4 ASPEKTE SPECIFIKE TË
Në katror shkruajmë një numër që të fitojmë jobarazi të saktë.
3
5
numëruesin të barabartë, në vend
të tyre shkruajmë numrin 1.
5
Ushtrojmë
Mësojmë
5 5 5 5 5
2 1 7 8 3
< < < < < 5
7 7 5 5 8 8 10 10 6 6 5
të njëjtë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, shirit
letre.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Aktivitet praktik
Për mësuesin/en
Para nxënësve paraqes dy shirita letre të ndarë në 6 pjesë të barabarta. Te shiriti i parë janë ngjyrosur
tri pjesë të cilat kur paraqiten me thyesë tregojnë thyesën 3/6. Te shiriti i dytë janë ngjyrosur dy pjesë
që tregojnë thyesën 2/6. Pyeten nxënësit:- A paraqet thyesa e parë një tërësi? Po e dyta?
Pastaj pyeten në se a mund të bashkohen këto dy thyesa për ta krijuar një më të madhe. Nxënësit
mund të kenë dyshime por mësuesja bashkon pjesë të ngjyrosura te të dy figurat(shiritat) duke
formuar një pjesë më të madhe të figurës apo një thyesë më të madhe.
372
ZBRITJA E THYESAVE ME EMËRUES TË NJËJTË
3 Analizojmë paraqitjen e thyesave në boshtin numerik, shkruajmë barazitë, njehsojmë 1 Të njehsojmë 4 3
- . 5 5
dhe plotësojmë.
3 1 3 Njehsojmë:
9 + =
9 9 Një mënyrë: Modeli thyesor. Mënyra tjetër.
1
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 3 + 12 =
1
3+2
1
1 1=
5 - emë ruesi
4
5
3
- pë
5
4-3
= rshkruhet,
5
zbresim numëruesit,
përshkruajmë emëruesin
2
4
+
1
4
=
1
7
+
4
7
=
4
7
+
2
7
=
3
8
+
4
8
= figurat dhe sipas modelit thyesor të kuptojnë se
pjesët e tërësisë mund të mblidhen nëse janë të
2 Analizojmë paraqitjen e thyesave në boshtin numerik, shkruajmë barazi, njehsojmë dhe
6 Të gjejmë vlerën e ndryshores x.
njëjta. Atë çka shohim te modeli thyesor mund
plotësojmë.
5 7 5
8
+
x
8
=
8
x
7
+
2
7
=
7 ta paraqesim me mënyrë n tjetër. - = Bazuar në të
x= x= dy mënyrat pë rfundojmë se: 3
8
1
7 Pjesa e ngjyrosur dhe ajo e pangjyrosur formojnë një tërësi (figurën). Pjesën e pangjyrosur e Mbledhja0 1 e thyesave
8
2
8
3
3
4 me5 emërues
8 8
6
8
7
8
të8
8
njëjtë
shprehim me thyesë. Këtë thyesë e shkruajmë në drejtkëndëshin e zbrazët dhe do të fitojmë
numrin 1. bëhet duke i mbledhur numëruesit dhe duke4
8
përshkruar emëruesit. 4
8
-
4
8
=
Mësojmë
0 është e barabartë me zero.
1 5 1 Sipas rregullës për zbritjen e 4 4 4-4 0 0
2
+ =1
8
+ =1
4
+ =1
formohet një tërësi dhe8 -pasi
thyesave me emërues të njëjtë.
8
=
janë
8
=
të
8 ndara 8 në 5
=0
110
pjesë , pas bashkimit formohet thyesa 5/5 që ka 111
numëruesin dhe emëruesin e barabartë dhe në
vend të saj shkruajmë 1.
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Punë e pavarur
Të pavarur punojnë detyrat 3 dhe 4. Para se të fillojnë iu sqaroj se boshti numerik është ndarë në 9 pjesë
të barabarta dhe se çdo hapësirë paraqet 1/9 e tij. Te detyra 4 bazohen te pjesët e ngjyrosura të figurave.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për gjetjen e shumës në mes të thyesave me emërues të njëjtë.
Detyrë:
Punojnë detyrat 5, 6 dhe 7.
Për mësuesin/en
373
Mësimi 161
ZBRITJA E THYESAVE ME EMËRUES TË NJËJTË
dheASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
3 Analizojmë paraqitjen e thyesave në boshtin numerik, shkruajmë barazitë, njehsojmë 1 Të njehsojmë 4 3
- . 5 5
plotësojmë.
4 Shkalla e kurrikulës:
Analizojmë modelet 2 Klasa:
dhe plotësojmë drejtkëndëshat III
e zbrazët.
1 1 1
5 5 5
Tema: Thyesat 3
5
1
1 1 1 1
Rezultatet + e të nxënit
= të temës: + =
5 5 5 5
1
Cakton pjesën e një tërësie; Zgjidh probleme të 5
numrin 1. 8
4 4
- =
8 8
ASPEKTE SPECIFIKE TË Mendojmë 0 =
0 1Të mbajmë mend:
8 8Vlera e çdo thyese me numërues
Mësojmë
0 është e barabartë me zero.
1 Sipas rregullës për zbritjen e 4 - 4 4-4 0 0
=0
+ =1 + =1 + =1 thyesave me emërues të njëjtë. = = 8
2 8 4 8 8 8 8
njëjtë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, shirit
letre.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Aktivitet praktik
Për mësuesin/en
Para nxënësve paraqes një shirit letre të ndarë në 6 pjesë të barabarta. Te shiriti janë ngjyrosur 5
pjesë të cilat kur paraqiten me thyesë tregojnë thyesën 5/6 Pyeten nxënësit:- A mund të zvogëlojmë
këtë thyesë apo ta zbresim me ndonjë thyesë tjetër? Për të thjeshtuar si mund të ndodhë kjo marr një
stilolaps dhe vizatoj nga një vijë në dy pjesë të ngjyrosura. - Sa pjesë mbeten tani?
374
ZBRITJA E THYESAVE ME EMËRUES TË NJËJTË
hsojmë 1 Të njehsojmë 4 3
X X
- . 5 5
3 Njehsojmë:
=
9 Një mënyrë: Modeli thyesor. Mënyra tjetër.
1 1
1
1 1
4
5
-
3
5
=
4-3
5
zbresim numëruesit,
përshkruajmë emëruesin 5 - 2 = 5-2 = 3
= 5 5
4
5 5
= 6
1 6 6 6 6
5
1
5
1
5
1
5 Ndërtimi i njohurive:
3
5 Përpunimi i përmbajtjes
1 Të nxënit në bashkëpunim
1 1 1 1
5 5 5 5
1
5 Hapen librat. Detyra 1. Lexohet kërkesa e
Zbritja e thyesave me emërues të njëjtë bëhet duke i
zbritur numëruesit, kurse emëruesi përshkruhet.
- detyrës. Udhëzohen nxënësit të vëzhgojnë
4 3 4-3
4 3
- 5 =
4-3 1
= 5 5
-
5
=
5 figurat dhe sipas modelit thyesor të kuptojnë se
5 5
pjesët e tërësisë mund të zbriten nëse janë të
=
njëjta. Atë çka shohim te modeli thyesor mund ta
2 Analizojmë paraqitjen e thyesave në boshtin numerik, shkruajmë barazi, njehsojmë dhe
plotësojmë.
paraqesim me mënyrën tjetër. Bazuar në të dy
mënyrat përfundojmë se:
- =
3
Zbritja e thyesave me emërues të njëjtë bëhet
duke i zbritur numëruesit dhe duke përshkruar
8
1
1 2 3 4 5 6 7 8
emëruesit.
yrosur e 0
8 8 3 8 8 8 8 8
ë fitojmë
4
8
4
-
4
= 4 - 3 = 4-3 = 1
8 8
Mendojmë 0 =
0 1Të mbajmë mend:
5 5 5 5
8 8Vlera e çdo thyese me numërues
Mësojmë
=1
Sipas rregullës për zbritjen e
thyesave me emërues të njëjtë.
4 - 4
=
4-4
=
0 0
8
=0 Detyra 2 . Lexohet kërkesa e detyrës. Vëzhgohet
8 8 8 8
boshti numerik i cili është ndarë në tetë pjesë të
111
barabarta, duke formuar thyesën 2/2.
Çdo hapësirë është 1/2 e boshtit. Në vendin ku fillon shigheta ndodhet thyesa e parë e cila zbritet për
aq hapësira sa kalon shigjeta. Fitohen barazimet
5 - 3 = 2 4 - 4 = 0 =
dhe 0
8 8 8 8 8 8
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Punë e pavarur
Të pavarur punojnë nga dy detyra të formuluara nga mësuesja te të cilat do të zbresin thyesa me emërues
të njëjtë.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për gjetjen e ndryshimit në mes të thyesave me emërues të njëjtë.
Detyrë:
Krijojnë tre-katër shembuj për zbritjen e thyesave me emërues të njëjtë.
Për mësuesin/en
375
Mësimi 162
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 3 Duke zbatuar paraqitjen e thyesave në boshtin numerik, njehsojmë. 1 Pë
Tema: Thyesat
3 1 6 2 5 3 5
- = - = - = 1- =
4 4 7 7 8 8 8
5 2 9 2 8 2
thjeshta bazuar në modelet e paraqitura; Demon- 7
- =
7 10
-
10
=
11
-
11
=
4 x 1 x 2 5
kryesore të shkallës: I.5, ; II.4 ; III.2. 5
-
5
=
5 8
-
8
=
8
x= x=
njëjtë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyra.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Punë në dyshe
Udhëzohen nxënësit që në fletoret e tyre të shkruajnë nga tre shembuj për zbritjen e thyesave. I
Për mësuesin/en
shkëmbejnë fletoret dhe secili punon detyrat që ka krijuar shoku/shoqja e bankës. I rikthejnë dhe
korrigjojnë punën e njëri-tjetrit.
Shtrohet pyetja për të gjithë: - Si bëhet zbritja e thyesave me emërues të njëjtë?
Nxënësit përgjigjen duke plotësuar mendimet e shokut/shoqes.
376
Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes
3 Duke zbatuar paraqitjen e thyesave në boshtin numerik, njehsojmë. 1 Për modelet e dhëna shkruajmë barazi me mbledhje:
7 - 2 3 - 1 3 - 1
10 10
=
5 5
=
4 4
=
1
Të
1
nxënit
1
1
1 1
në bashkëpunim
1 1 1 1
1
1 1
6 6 6 6 6 8 8 8 8 8 8
1 + 4 1 + 4 1 + 3 2 + 1
ka informacione
8 8 të
6 reja.
6 Detyra 4 4 6. Kjo 3 detyrë
3
3 1 6 2 5 3 5
4
-
4
=
7
- =
7 8
-
8
= 1-
8
=
përmban 1
3
+ dy shembuj
1
3
2
5
+ ku kemi edhe
2
5
1
7
+
4
7
ndtyshoren
3
9
+
2
9
x. Iu kërkohet
2 + 7 nxënësve4 + 6 të rikujtojnë
2 + 7 rregullën
7 + 4 e
5 Njehsojmë.
zbritjes9së 9thyesave10me 10
emërues 10 10
të njëjtë e12pastaj 12
5 2 9 2 8 2
7
- =
7 10
-
10
=
11
-
11
= do ta kenë më të lehtë gjetjen e x-it. Duke e ditur
8 2 10 1 7 2
që3 Një
numëruesit zbriten
sipërfaqe rrethore është ndarë në 9pyeten se cilin
pjesë të barabarta. numër
Me të kuqe janë ngjyrosur 4
- = - = - = pjesë dhe me të gjelbër 2 pjesë. Shpreheni me thyesë pjesën e ngjyrosur të sipërfaqes
9 9 12 12 14 14 duhet t'ia heqim numrit 4 për të fituar 1 (3) prej
rrethore.
Duhet të njehsojmë 1 - .
3
5 Detyra 7. Lexohet kërkesa e detyrës. Për të zbritur
4 Një sipërfaqe rrethore është ndarë në 9 pjesë të barabarta dhe janë ngjyrosur 2 pjesë.
Ngjyrosim edhe aq pjesë të tjera të sipërfaqes rrethore, në mënyrë që pjesa e tërësishme
3
5
një ethyesë
ngjyrosur enga njësë numër
sipërfaqes i plotë,
rrethit të shprehet në 79këtë
me thyesën . rast nga
5 Për ta zgjidhur detyrën, vizatojmë figurën:
1-
5
Mendojmë 1 =
5 1, atëherë numrin 1 duhet ta kthejmë në thyesë
5 3
- =
2 me emëruas dhe numërues të njëjtë. Në këtë
Ushtrojmë
5 5 5 7
=
Mësojmë
+
rast, pasi thyesa tjetër e ka 9 emëruesin 5 atëherë
Pra, Erindit i mbeti edhe 2 e çokollatës.
5
edhe numri 1 kthehet në thyesë me emërues 5,
112 respektivisht në thyesën 5/5. 113
Të pavarur punojnë detyrat 3 dhe 4. Te detyra 4 së pari paraqesin thyesat me ngjyrosje të figurës, duke
lehtësuar zbritjen e tyre.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për gjetjen e ndryshimit në mes të thyesave me emërues të njëjtë.
Detyrë:
Punojnë detyrën 5.
Për mësuesin/en
377
Mësimi 163
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
3 Duke zbatuar paraqitjen e thyesave në boshtin numerik, njehsojmë. 1 Për modelet e dhëna shkruajmë barazi me mbledhje:
PLANIT
7 - 2
10 10
= TË ORËS
3 - 1
5 5
=MËSIMORE
3 - 1
4 4
= 1
1 1 1 1
1
1 1
1 1 1 1 1
6 6 6 6 6 8 8 8 8 8 8
Lënda: Matematikë
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III 2 Njehsojmë.
1 + 4 1 + 4 1 + 3 2 + 1
Tema: Thyesat 8 8 6 6 4 4 3 3
3 1 6 2 5 3 5
- = - = - = 1- = 1 + 1 2 + 2 1 + 4 3 + 2
4 4 7 7 8 8 8 3 3 5 5 7 7 9 9
Rezultatet e të nxënit të temës: 2 + 7 4 + 6 2 + 7 7 + 4
9 9 10 10 10 10 12 12
Cakton pjesën e një tërësie; Zgjidh probleme të
5 Njehsojmë.
5 2 9 2 8 2
thjeshta
7
- bazuar
7
= në modelet
10
-
10
= e paraqitura;-Demon-
11 11
=
stron8 shkathtësi
2
dhe10
shprehi
1
në zgjidhje
7
të2
prob- 3 Një sipërfaqe rrethore është ndarë në 9 pjesë të barabarta. Me të kuqe janë ngjyrosur 4
- = - = - = pjesë dhe me të gjelbër 2 pjesë. Shpreheni me thyesë pjesën e ngjyrosur të sipërfaqes
lemave
9 9 12 12 14 14 rrethore.
Për ta zgjidhur detyrën, vizatojmë figurën:
x= x=
Ushtrojmë
7
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
5 5 5 =
Mësojmë
+
9
Pra, Erindit i mbeti edhe 2 e çokollatës.
5
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyra.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Stuhi mendimesh
Kërkohet nga nxënësit që të përgjigjen në pyetjen: - Çfarë kanë të përbashkët e me çfarë ndryshojnë
Për mësuesin/en
mbledhja dhe zbritja e thyesave me emërues të njëjtë? Te mbledhja dhe te zbritja Te mbledhja e thyesave
Nxënësit përgjigjen e përgjigjet e tyre shkruhen në tabelë. e thyesave me emërues të me emërues të njëjtë
njëjtë, emëruesit numëruesit mblidhen
përshkruhen. ndërsa te zbritja ata
zbriten
Të përbashkët Dallimet
378
MATJA E SIPËRFAQES
SIPËRFAQJA DHE PERIMETRI
Ndërtimi i njohurive:
5 Për modelet e dhëna shkruajmë barazi me zbritje:
Përpunimi i përmbajtjes
1 Në një fletë të bardhë i vizatojmë katër katrorë dhe katër trekëndësha. I ngjyrosim ata
dhe i presim me gërshërë.
1 1
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Vëzhgo, analizo, zbato
5 5 5 5 5 5 5 5 5 5
- = - =
HapenDuke i librat. Kërkohet
radhitur këta nga nxënësit
katrorë dhe trekëndësha, që me kujdes
formojmë figurat:
6 Ndryshimin e thyesave e paraqesim në bosht numerik dhe njehsojmë. të lexojnë kërkest te detyrat 3 dhe 4. Analizojnë
të dhënat dhe pasi të vëzhgojnë edhe figurat
1
6
5 _ 1 1 5 - 1 5-1 4
= =
6 6 0 1
6
2
6
3
6
4
6
5
6
6
6
6 6 5 5
fillojnë të njehsojnë shumën. Rezultatet e fituara
6 _ 4 1 i tregojnë para të tjerëve dhe përshkruajnë
Tri figurat e mësipërme kanë sipërfaqe të barabarta. Pse?
7 7 0 1
7
2
7
3
7
4
7
5
7
6
7
7
7 ecurinë e punës.
8 _ 7 1 Kjo sipërfaqe është sa 7 Kjo sipërfaqe është sa 14
sipërfaqe të katrorit. sipërfaqe të trekëndëshit.
9 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
9 9 9 9 9 9 9 9 9 Më pas vazhdohet me detyrën 6 ku duke u bazuar
7 Mollëkuqja është duke shkuar te gjethi. E shprehim me thyesë rrugën që ka kaluar ajo te shembulli i parë , kryejnë zbritjet në mes të
dhe rrugën që duhet ta kalojë.
thyesave të dhëna. Ndryshimin e paraqesin edhe
në boshtin numerik.
0 8
8
Rruga e kaluar:
Përforcimi:
Rruga që duhet ta kalojë:
Konsolidimi i të nxënit
8 Një picë është ndarë në 8 pjesë të barabarta. Jani mori 2 pjesë, kurse Thana 3 pjesë. Punë e pavarur F
2
Të pavarur
Nëse figurën F punojnë detyrat
e matim, duke marrë 1 dhe
për njësi matëse 2 dhe atëherë
trekëndëshin, 5. Te themi se
Pjesa që morën: 2 + 3 = masa e figurës F është 14.
8
8 8 detyrat 1 dhe 5 bazohen te paraqitja grafike e
thyesave
sipërfaqepër
njësi. të shkruar pastaj barazi me mbledhje
Për të matur një sipërfaqe, e krahasojmë atë me një sipërfaqe, të cilën e quajmë
Ushtrojmë
Mësojmë
Pjesa që mbeti:
Numri që tregon se sa herë përmbahet sipërfaqja njësi në sipërfaqen e dhënë quhet
3
8 dhe masë
zbritje.
e sipërfaqes.
114
Detyrën 2 e punojnë drejtpërdrejt bazuar në 115
rregullën për mbledhjen e thyesave me emërues
të njëjtë.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për gjetjen e shumës dhe ndryshimit në mes të thyesave me emërues të njëjtë.
Detyrë:
Punojnë detyrat 7 dhe 8.
379
Mësimi 164 MATJA E SIPËRFAQES
SIPËRFAQJA DHE PERIMETRI
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
5 Për modelet e dhëna shkruajmë barazi me zbritje:
1 Në një fletë të bardhë i vizatojmë katër katrorë dhe katër trekëndësha. I ngjyrosim ata
PLANIT
1 1 1 1
TË
1
1
ORËS
1 1
MËSIMORE
1 1
1
1
dhe i presim me gërshërë.
5 5 5 5 5 5 5 5 5 5
Shkalla
5 _ 1
e kurrikulës: 21 Klasa: III5 1 5 - 1 4
1
6
-
Tema:
6 6 0Thyesat
1
6
2
6
3
6
4
6
5
6
6
6
6 6
=
5
=
5
6 _ 4 1
Tri figurat e mësipërme kanë sipërfaqe të barabarta. Pse?
Rezultatet
7 7 0 1 e2 të3nxënit
7 7 7
4
7
5
7
të
6 temës:
7
7
7
Jep
8 _ shembuj
7 praktik lidhur me1 me përdorim- Kjo sipërfaqe është sa 7
sipërfaqe të katrorit.
Kjo sipërfaqe është sa 14
sipërfaqe të trekëndëshit.
9 9 0
in e figurave 1
9 9 gjeometrike
2 3
9
4
9
5
9
6
9 në
7
9 9jetën
8 9
9 e përditshme;
Emërton figurat gjeometrike; Demonstron sh-
7 Mollëkuqja është duke shkuar te gjethi. E shprehim me thyesë rrugën që ka kaluar ajo
kathtësi dhe shprehi për zgjidhje të problemave
dhe rrugën që duhet ta kalojë.
Kontributi
0 në rezultatet për kompetencat 88
kryesore
Rruga e kaluar: të shkallës: I.2,4; II.3,13,14; III.1,5,7,8;
IV.5.
Rruga që duhet ta kalojë:
Kontributi në rezultatet
e picës që morëneata
fushës
dhe pjesënsë
8 Një picë është ndarë në 8 pjesë të barabarta. Jani mori 2 pjesë, kurse Thana 3 pjesë.
Shprehni me thyesë pjesën që mbeti.
Nëse figurën F e matim, duke marrë për njësi matëse katrorin, atëherë themi se masa
kurrikulës:
Për të zgjidhur detyrën, vizatojmë figurën:
1.2.2; 1.4.1; e figurës F është 7.
Nëse figurën F e matim, duke marrë për njësi matëse trekëndëshin, atëherë themi se
2
8 Pjesa që morën: 2 + 3 = masa e figurës F është 14.
8 8
Për të matur një sipërfaqe, e krahasojmë atë me një sipërfaqe, të cilën e quajmë
Ushtrojmë
ASPEKTE SPECIFIKE TË
Mësojmë
Pjesa që mbeti: sipërfaqe njësi.
3 Numri që tregon se sa herë përmbahet sipërfaqja njësi në sipërfaqen e dhënë quhet
114 115
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4, vizore.
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Diskutim
Për mësuesin/en
Pasi që në këtë orë mësimore dallon teknika nga orët e kaluara, mësuesi/ja shfrytëzon rastin për të
nxitur një diskutim në lidhje me figurat e ndryshme gjeometrike, format e tyre, e kështu me radhë.
380
MATJA E SIPËRFAQES
SIPËRFAQJA DHE PERIMETRI
Ndërtimi i njohurive:
1 Në një fletë të bardhë i vizatojmë katër katrorë dhe katër trekëndësha. I ngjyrosim ata
dhe i presim me gërshërë.
Përpunimi i përmbajtjes
Aktivitet
Duke i radhitur këta katrorë dhe trekëndësha, formojmë figurat: Kjo orë do të karakterizohet me aktivitete
të ndryshme të cilat janë edhe zbavitëse për
-1 4 nxënësit.
=
5 5
Fillimisht, nxënësit udhëzohen që t’i hapin
Tri figurat e mësipërme kanë sipërfaqe të barabarta. Pse?
librat në faqe 115, dhe të analizojnë detyrën e
vetme që ndodhet në këtë faqe, e cila ka një sërë
Kjo sipërfaqe është sa 7
sipërfaqe të katrorit.
Kjo sipërfaqe është sa 14
sipërfaqe të trekëndëshit. aktivitetesh:
Në një fletë të bardhë i vizatojnë katër katror dhe
aluar ajo
katër trekëndësha. I ngjyrosim ato dhe i prejmë
me gërshërë.
8
8
sipërfaqe njësi.
Numri që tregon se sa herë përmbahet sipërfaqja njësi në sipërfaqen e dhënë quhet
masë e sipërfaqes.
trekëndëshave prej të cilëve pastaj krijohen figura
tjera gjeometrike, dhe se nga ato pastaj mund të
115
matet edhe sipërfaqja e tyre
Për tu përgjigjur në pyetjen e vendosur në libër,
mësuesi/ja mund të nxit diskutim me nxënësit
për të marrë sa më shumë mendime nga ata/ato.
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Punë e pavarur
Në fletore shkruajnë informacionet e reja që morën për masën e sipërfaqes dhe njësitë matëse të sipërfaqes.
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për vizatimin e katrorit dhe trekëndëshit, ngjyrosjen e figurave gjeometrike, dallimin në
mes të figurave gjeometrike.
Detyrë:
Ju jepen dy detyra të formuluara nga mësuesja: Në fletore me katrorë secili nxënës do të vizaton dy ob-
jekte duke përdorur katrorët si njësi matëse. Pasi të vizatojnë figurën behet ngjyrosja e saj.
381
Mësimi 165 CENTIMETRI KATROR
1 Zakonisht, njësi për matjen e sipërfaqeve merret katrori me gjatësi të brinjës 1 cm dhe 3 Të
1 cm
- centimetri katror
Figura e mëposhtme është formuar nga katrorët me gjatësi të brinjës 1 cm. Ta gjejmë
Fusha kurrikulare: Matematikë masën e sipërfaqes së saj.
1 cm
Lënda: Matematikë
1 cm
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
- centimetri katror
Tema: Figurat gjeometrike
2 Shprehim me centimetra katrorë sipërfaqet e secilëve nga katrorët e mëposhtëm.
1 cm
figurat gjeometrike; Demonstron shkathtësi dhe
shprehi për zgjidhje të problemave Katrori me gjatësi Katrori me gjatësi Katrori me gjatësi 4 Të
të brinjës 2 cm. të brinjës 3 cm. të brinjës 4 cm.
Kontributi në rezultatet për kompetencat Një katror me gjatësi të brinjës Masa e sipërfaqes së katrorit me
2 cm përbëhet prej 4 katrorëve gjatësi të brinjës 2 cm është 4
kryesore të shkallës: I.2,4; II.3,13,14; III.1,5,7,8; me gjatësi të brinjës 1 cm. centimetra katrorë.
IV.5
2•2=4
116
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Rikujtim njohurish
Për mësuesin/en
Pjesa e parë e orës karakterizohet me një përsëritje të shkurtë nga ora e kaluar në lidhje me sipërfaqen
njësi dhe masën e sipërfaqes
382
3 Të përcaktojmë masën e sipërfaqes së secilës nga figurat.
cm dhe
1. Cila nga figurat ka sipërfaqe më të madhe?
Ndërtimi i njohurive:
2. Cila nga figurat ka sipërfaqe më të vogël?
Përpunimi i përmbajtjes
A B C Të nxënit me bashkpunim
a gjejmë
1 cm B C
Detyra e dytë jep tre katrorë: katrori me gjatësi të
A
brinjës 2 cm, katrori me gjatësi të brinjës 3 cm,
katrori me gjatësi të brinjës 4 cm dhe duke pasur
për bazë centimetrin katror si dhe gjatësinë e
D
brinjës së katrorit përkatës, masa e sipërfaqes
E F
mund të gjendet edhe me anë të shumëzimit (siç
ilustrohet në libër) përveç numrit tëkatrorëve
Sipërfaqja e figurës B është sa 3 sipërfaqe
të katrorit me gjatësi të brinjës 1 cm.
njësi. Prandaj, pyetjet e më poshtme se sa e ka
Mësojmë
Figura A B C D E F
Pra, masa e sipërfaqes së figurës A është 3
centimetra katrorë. Masa e sipërfaqes 3 masën e sipërfaqes katrori me gjatësi.
Nxënësit mund të fillojnë një provë të tillë por
117
shpejt do të kuptojmë që katrori me gjatësi të
brinjës 40 cm nuk ka mundësi të vizatohet në
fletore.
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Zbatimi i njohurive
Detyra e tretë në faqe 201 mbetet për pjesën e fundit të orës dhe mund të zgjidhet bashkërisht me mësuesin/
en. Gjatë zgjidhjes së detyrës ( llogaritja e masës së sipërfaqes së figurave të dhëna), mësuesi/ja mund t’iu
përkujton raportin në mes të dy trekëndëshave dhe një katrori (nga ora e kaluar).
Vlerësimi i nxënësve:
Dy detyrat e fundit mund të përdoren për vlerësim të nxënësve.
Detyrë:
Detyra e katërt mund të mbetet si detyrë shtëpie. Mjafton që të zbatojnë njohurit e fituara në klasë.
Për mësuesin/en
383
Mësimi 166 METR
1 T`i përcaktojmë madhësitë e sipërfaqeve të figurave të dhëna. 1 Në
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
C
PLANIT TË ORËS MËSIMORE A E
- njësia matëse
Lënda: Matematikë
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
Tema: Figurat gjeometrike 2 Ma
Sipërfaqja e figurës A është sa 9 sipërfaqe të trekëndëshit .
50 cm
kurrikulës: 1.2.2; 1.4.1;
Sipërfaqja e figurës A është sa 5 sipërfaqe të katrorit .
ASPEKTE SPECIFIKE TË
Ushtrojmë
Figura A B C Ç D Dh
5
PLANIT TË ORËS MËSIMORE Masa e sipërfaqes
118
Njësia mësimore: Centimetri katror (ushtrime)
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Rikujtim njohurish
Për mësuesin/en
Në pjesën e parë të orës mund të bëhet një përsëritje e shkurtë nga ora e kaluar dhe eventualisht ndonjë
sqarim shtesë ku paraqitet nevoja.
384
METRI KATROR
1 T`i përcaktojmë madhësitë e sipërfaqeve të figurave të dhëna.
Ndërtimi i njohurive:
1 Në figurë është dhënë një katror me gjatësi të brinjës 1 m.
1m
C - njësia matëse
Përpunimi i përmbajtjes
1m
- metri katror
A E Punë në grupe
Metri katror paraqet
gjithashtu një njësi për
matjen e sipërfaqes.
B D
Në vazhdim të orës, nxënësit udhëzohen të hapin
librin në faqe 202, dhe të shikojnë fillimisht
detyrën e parë ku kërkohet përcaktimi i masës
së2 sipërfaqes
Masën e sipërfaqevetë figurave
të figurave të edhëna
të mëposhtme në
shprehim me metralibër,ku
katrorë.
Sipërfaqja e figurës A është sa 9 sipërfaqe të trekëndëshit .
njësi matëse tani nuk është centimetri katrorë
1m 1m 1m
Figura A C D E
B
për trekëndëshin. Pra, këtu nxënësit duhet
1m
1m
1m
Masa e sipërfaqes 9
të llogaritin madhësinë e sipërfaqeve duke
numëruar se sa trekëndësha përmban një figurë
2 T`i përcaktojmë madhësitë e sipërfaqeve të figurave të dhëna.
përkatëse, eA pastaj në fund Be plotësojnë edhe
1. Cila nga figurat ka sipërfaqe më të madhe?
C
25 cm
D 50 cm
Dh
parë, por dallimi këtu është se njësi matëse është
50 cm
katrori. Një metër katror përmban
katrorë me gjatësi të
____
brinjës 50 cm.
Përforcimi:brinjës 25 cm.
Mësojmë
Figura A B C Ç D Dh
Masa e sipërfaqes 5
Konsolidimi
- metër katror
i të nxënit - metër katror
118
Zbatimi i njohurive 119
Vlerësimi i nxënësve:
Detyra e fundit mund të përdoret për vlerësim të nxënësve.
Detyrë:
Të caktojnë madhësinë e sipërfaqës së librit të matematikës.
385
Mësimi 167 METRI KATROR
1 T`i përcaktojmë madhësitë e sipërfaqeve të figurave të dhëna. 1 Në figurë është dhënë një katror me gjatësi të brinjës 1 m.
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1m
C
PLANIT TË ORËS MËSIMORE - njësia matëse
1m
- metri katror
A E
Metri katror paraqet
gjithashtu një njësi për
matjen e sipërfaqes.
Fusha kurrikulare:
B Matematikë
D
Lënda: Matematikë
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
Tema: Figurat gjeometrike 2 Masën e sipërfaqeve të figurave të mëposhtme e shprehim me metra katrorë.
Sipërfaqja e figurës A është sa 9 sipërfaqe të trekëndëshit .
1m 1m 1m
1m
1m
1m
Masa e sipërfaqes 9
Jep shembuj praktik lidhur me përdorimin e figu-
rave gjeometrike në jetën e përditshme; Emërton
figurat gjeometrike; Demonstron shkathtësi dhe A B C
2 T`i përcaktojmë madhësitë e sipërfaqeve të figurave të dhëna. 1. Cila nga figurat ka sipërfaqe më të madhe?
shprehi për zgjidhje të problemave Përgjigjja:
2. Cila nga figurat ka sipërfaqe më të vogël?
25 cm
D 50 cm
ASPEKTE
Figura SPECIFIKE A B TË
Ushtrojmë
brinjës 25 cm.
Mësojmë
C Ç D Dh
PLANIT TË ORËS5MËSIMORE
Masa e sipërfaqes - metër katror - metër katror
118 119
Njësia mësimore: Metri katror
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Kontroll njohurish
Për mësuesin/en
Në këtë orë mësimore nevojitet të bëhet një kontroll i njohurive të fituara deri më tani për këtë tematikë,
por që nuk merr shumë kohë.
386
METRI KATROR
1 Në figurë është dhënë një katror me gjatësi të brinjës 1 m.
Ndërtimi i njohurive:
1m
a matëse
Përpunimi i përmbajtjes
1m
- metri katror
Punë e drejtuar dhe punë në grupe
Metri katror paraqet
gjithashtu një njësi për
matjen e sipërfaqes.
Pjesa kryesore e orës ka të bëjë me detyrat në
faqe 119, ku fillimisht mësuesi/ja jep sqarimin
për metrin katror si njësi tjetër për matjen e
2 Masën e sipërfaqeve të figurave të mëposhtme e shprehim me metra katrorë. sipërfaqes
1m 1m 1m
1m
1m
dhe kërkohet llogaritja e masës së sipërfaqes të
tyre duke u bazuar në njësinë matëse të lartcekur
A B C
1. Cila nga figurat ka sipërfaqe më të madhe?
Përgjigjja: Nxënësit do të provojnë zgjidhjen kur janë të
2. Cila nga figurat ka sipërfaqe më të vogël? ndarë në grupe, por sigurisht se nxënësit duhet
a matëse
Përgjigjja:
të udhëzohen edhe këtu sa i përket raportit në
3 Masat e sipërfaqeve të figurave të mëposhtme i shprehim me metra katrorë.
mes të katrorëve dhe trekëndëshave të dhënë.
25 cm
Përforcimi:
25 cm
50 cm
Konsolidimi i të nxënit
50 cm
- metër katror - metër katror Kjo detyrë është pak më specifike, dhe udhëzimet
duhen patjetër të jepen nga ana e mësuesit/es.
119
Pra, këtu kemi dy figura të ndryshme dhe në
fund duhet llogaritur masën e sipërfaqes të tyre të
shprehura me metër katror. Mirëpo, njësia matëse
e tyre nuk është e njëjtë ( shiko se sa është gjatësia e brinjëve së katrorit në të dy rastet!)
Që të gjendet( llogaritet) masa e sipërfaqes së figurës së parë, fillimisht duhet ditur se sa katrorë të tillë
bëjnë një metër katror. Meqë metri katror është katrori me gjatësi të brinjëve 100 cm, atëherë, duhet 4
katror të tillë (të dhënë nga detyra). Mësuesi/ja mund të pyes nxënësit pse është një gjë e tillë. Pas këtyre
sqarimeve, fillojmë zgjidhjen e detyrave
Vlerësimi i nxënësve:
Nxënësit vlerësohen për majën e figurave gjeometrike, vizatimin dhe llogaritjen e tyre.
Detyrë:
Së bashku me prindërit bëni matjen e sipërfaqes së dhomës .
387
Mësimi 168 PERIMETRI
1 Erindi përdori tre tela me gjatësi të barabarta dhe me ta formoi një trekëndësh, një 2 Fig
katror dhe një drejtkëndësh.
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
1 cm
1 cm
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Rikujtim njohurish
Për mësuesin/en
Pjesa e parë e orës përdoret për përsëritje të shkurtë nga ora e kaluar.
388
sh, një 2 Figurat A dhe B janë formuar nga numri i njëjtë i katrorëve me gjatësi të brinjës 1 cm.
Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes
Punë e drejtuar
m
Masa e sipërfaqes
Detyra e dytë në faqe 121 ka për qëllim se
1. A kanë figurat A, B dhe C sipërfaqe të barabartë? përveç llogaritjeve përkatëse, të tregoj edhe një
Përgjigjja: rast specifik ku dy figura mund të kenë masën
2. A kanë figurat A, B dhe C perimetër të barabartë?
e sipërfaqeve të tyre tëbarabartë por jo edhe
Mësojmë
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
Punë në grupe
Për pjesën e fundit të orës, nxënësit mund të ndahen në grupe dhe të provojnë zgjidhjen e detyrës së tretë
në të njëjtën faqe, ku gjenden tri figurat gjeometrike, dhe kërkohet llogaritja e masës së sipërfaqeve të tyre
së bashku me perimetrat përkatës.
Vlerësimi i nxënësve:
Detyra e fundit mund të përdoret për vlerësimin e nxënësve.
Detyrë:
Bëni matjen e perimetrit të librit të Matematikës
389
Mësimi 169 SIPËRFAQJA E DREJTKËNDËSHIT
4 Figurat A dhe B janë formuar nga numri i njëjtë i katrorëve me gjatësi të brinjës 1 cm. 1 Sa është masa e sipërfaqes së drejtkëndëshave?
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 cm
1 cm
Fusha kurrikulare:
A
Matematikë
B C
A B
Lënda: Matematikë
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III
Tema: Figurat gjeometrike
Mësojmë
Mësojmë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Rikujtim njohurish
Për mësuesin/en
Pjesa e parë e orës karakterizohet me një përsëritje të shkurtë nga ora e kaluar në lidhje me sipërfaqen
njësi dhe masën e sipërfaqes
390
SIPËRFAQJA E DREJTKËNDËSHIT
s 1 cm. Sa është masa e sipërfaqes së drejtkëndëshave?
1
Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes
1 cm
1 cm
Të nxënit me bashkpunim
A B
Në pjesën kryesore të orës trajtohet detyra në faqe
123. Në këtë detyrë mësuesi/ja jep sqarimet në
lidhje me centimetrin katror, e pastaj kërkon nga
nxënësit të gjejnë masat e sipërfaqeve të figurave
të dhëna.Bashkarisht me nxënësit i gjendet masa
C D
e sipërfaqes së tyre.
Drejtkëndëshi A ka gjatësinë 4 cm
dhe gjerësinë 2 cm. Masa e sipërfaqes së drejtkëndëshit
Drejtkëndëshi A përbëhet nga 8 2•2=4 A është 8 centimetra katrorë.
katrorë me gjatësi të brinjës 1 cm.
abarta?
Për të gjetur masën e sipërfaqes udhëzohen
4•2=8 të masin gjatësinë dhe gjerësinë e pastaj t'i
abartë? Për të gjetur masën e sipërfaqes së drejtkëndëshit,
shumëzojmë gjatësinë me gjerësinë. shumëzojnë ato.
?
5◦3=15 centimetra katrorë.
Përgjigjja:
Masa e sipërfaqes së drejtkëndëshit A është _____ centimetra katrorë.
Masa e sipërfaqes së drejtkëndëshit B është _____ centimetra katrorë. Përforcimi:
arta.
Konsolidimi i të nxënit
Mësojmë
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për gjetjen e masës së sipërfaqeve të drejtkëndëshave.
Detyrë:
Iu jepen në fletë A4 dy detyra të ngjashme me këto në klasë.
391
Mësimi 170 TRU
TRUP
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË 1 Sa është masa e sipërfaqes së drejtkëndëshit? D
D
tij është: K
4 njësi gjatësie
d
5 • 4 = 20 njësi katrore
Fusha kurrikulare: Matematikë
Lënda: Matematikë
Shkalla e kurrikulës: 2 Klasa: III 5 njësi gjatësie
1 cm
1m
urave gjeometrike në jetën e përditshme; Emër-
ton figurat gjeometrike; Demonstron shkathtësi
dhe shprehi për zgjidhje të problemave gjatësia: ____ cm gjatësia: ____ m
gjerësia: cm gjerësia: m
K
masa e sipërfaqes: masa e sipërfaqes:
Kontributi në rezultatet për kompetencat 4 • 3 = 12 centimetra katrorë 4 • 3 = 12 metra katrorë
kryesore të shkallës: I.2,4; II.3,13,14; III.1,5,7,8;
IV.5
3m
kurrikulës: 1.2.2; 1.4.1;
6m 9m
ASPEKTE SPECIFIKE TË
Ushtrojmë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Stuhi mendimesh
Për mësuesin/en
Për të bërë një përsëritje të gjetjes së masës sësipërfaqes, nxënësve iu parashtrohen disa pyetje.p.sh.
- Si gjindet masa e sipërfaqes së drejtkëndëshit?
- A është masa e sipërfaqes e njejtë me perimetrin?
- A gjindet njëjtë edhe masa e sipërfaqes së katrorit?
392
SIPËRFAQJA E DREJTKËNDËSHIT
s 1 cm. Sa është masa e sipërfaqes së drejtkëndëshave?
1
Ndërtimi i njohurive:
Përpunimi i përmbajtjes
1 cm
1 cm
Të nxënit me bashkpunim
A B
Hapen librat. Lexohet kërkesa re detyra 1.
Lexohet dhe diskutohet mënyra e gjetjes së
masës së sipërfaqes.
C D
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për gjetjen e masës së sipërfaqeve të drejtkëndëshave.
Detyrë:
Iu jepen në fletë A4 dy detyra të ngjashme me këto në klasë.
393
Mësimi 171 TRUPAT GJEOMETRIKË
TRUPAT ME QOSHE
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
1 Sa është masa e sipërfaqes së drejtkëndëshit? Drejtkëndëshi dhe katrori janë figura të rrafshëta.
Drejtkëndëshi ka dy dimensione: gjatësinë dhe gjerësinë.
tij është: Kuboidi (prizmi drejtkëndor) është një trup gjeometrik që ka 6 faqe, 12 brinjë
4 njësi gjatësie
dhe 8 kulme.
5 • 4 = 20 njësi katrore
Fusha kurrikulare: Matematikë • Faqet e kuboidit janë sipërfaqe
drejtkëndëshe.
Lënda: Matematikë
faqe • Segmenti ku takohen dy faqe të kuboidit
brinjë quhet brinjë e kuboidit.
• Tri brinjë që takohen formojnë një kulm
Shkalla 5enjësikurrikulës:
gjatësie
2 Klasa: III kulm
të kuboidit.
Rezultatet
1 cm e të nxënit të temës:
1m
Rrjeta (hapja) e kuboidit:
1m
gjerësia: cm gjerësia: m
Kubi është një kuboid që ka të gjitha brinjët e barabarta.
masa e sipërfaqes: masa e sipërfaqes:
Kontributi
4 • 3 = 12në rezultatet
centimetra katrorë për kompetencat
4 • 3 = 12 metra katrorë Një faqe e kubit është një sipërfaqe katrore.
Mësojmë
masa e sipërfaqes:
4 • 3 = 12 metra katrorë 4 • 3 = 12 metra katrorë
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
124 125
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Rikujtim njohurish
Në pjesën e parë të orës mësuesi/ja shfrytëzon rastin që të diskuton me nxënësit lidhur me objektet e
Për mësuesin/en
ndryshme (kuti të ndryshme, dollapë), pastaj për materiale mësimore që i ngjasojnë trupave gjeometrikë
si shkumësi, shpuza, etj
394
1 Në figurë janë vizatuar rrjeta të kubit dhe të kuboidit. Me të gjelbër është ngjyrosur
Prizmi
kulm
Ndërtimi i njohurive:
faqja e poshtme (baza) e kubit ose kuboidit. Ngjyrosim me të kuqe faqen e sipërme
Numri i faqeve të prizmit është i barabartë me (faqen e përballshme me të).
numrin e brinjëve të shumëkëndëshit në bazë.
Përpunimi i përmbajtjes
Aktivitet
brinjë Prizmi
faqe
numri i numri i numri i numri i
bazave faqeve kulmeve brinjëve
bazë
Piramida
Mësuesi/ja u jep sqarimet e nevojshme në lidhje
kulm • Faqet e piramidës janë sipërfaqe trekëndëshe. me trupin gjeometrik të fituar, që quhet KUB,
faqe
• Numri i faqeve të piramidës është i barabartë me
numrin e brinjëve të bazës. dhe ka 6 faqe. Më pas, plotësohet tabela në libër
brinjë
Mësojmë
Mësojmë
a) 16 a) a)
b) b) b)
Vazhdohet edhe me trupa tjerë me qoshe
126
-prizmin, piramidën , te të cilët poashtu caktohen 127
Vlerësimi i nxënësve:
Aktiviteti gjatë gjithë orës mund të përdoret për vlerësim të nxënësve.
Detyrë:
Punojnë detyrën 3.
395
Mësimi 172
TRUP
IV.5
a) b)
ASPEKTE SPECIFIKE TË
Ushtrojmë
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, fletë
A4
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Diagrami i Venit
Kubi Kuboidi
396
TRUPAT E RRUMBULLAKËT Ndërtimi i njohurive:
Trupat e rrumbullakët: këta trupa kanë 0 brinjë dhe 0 kulme, por, secili nga ta ka
sipërfaqe të lakuar. Përpunimi i përmbajtjes
sipërfaqe
Mendo puno në dyshe, thuaja grupit
e rrafshët
sipërfaqe
e lakuar
Hapen librat. Në detyrën 1 kërkohet të vizatojnë
Cilindri Koni Sfera
kubin dhe kuboidin. Mësuesi/ja jep sqarimet
2 sipërfaqe të rrafshëta 1 sipërfaqe të rrafshët 0 sipërfaqe të rrafshëta në lidhje me këtë e pastaj nxënësit punojnë në
dyshe . modelet më të mira paraqiten para klasës.
Nëse ne e presim një cilindër, sipërfaqet e rrafshëta që fitohen janë:
2 rrathë 2 drejtkëndësha 6 4 7 32
i i ndërtuar Emërtojmë format e sipërfaqeve të rrafshëta, që fitohen me prerjet e trupave:
.
Përforcimi:
Konsolidimi i të nxënit
drejtkëndësh
Zbatimi i njohurive
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për vizatimin dhe krijimin e trupave gjeometrikë..
Detyrë:
Iu jepen në fletë A4 dy detyra të ngjashme me këto në klasë.
397
Mësimi 173 TRUPAT E RRUMBULLAKËT
1 Vizatojmë një kub dhe një kuboid. Trupat e rrumbullakët: këta trupa kanë 0 brinjë dhe 0 kulme, por, secili nga ta ka
sipërfaqe të lakuar.
ASPEKTE TË PËRGJITHSHME TË
sipërfaqe
PLANIT TË ORËS MËSIMORE e rrafshët
sipërfaqe
e lakuar
IV.5 a) b)
ASPEKTE SPECIFIKE TË
Mësojmë
PLANIT TË ORËS MËSIMORE
128 129
Burimet, mjetet e konkretizimit dhe materialet mësimore: Matematika 3b, fletore, lapsi, ngjyrat, nje
kuti kartoni, trupa gjeometrikë prej druri ose plastike
Lidhja me lëndët e tjera mësimore dhe/apo me çështjet ndërkurrikulare dhe situatat jetësore:
Gjuhë shqipe, Art figurativ
Parashikimi:
Përgatitja për të nxënët / Diskutim i njohurive paraprake
Rikujtim njohurish
Për mësuesin/en
Kërkohët nga nxënësit të tregojnë dallimet në mes të trupave me qoshe dhe atyre të rrumbullakët.
Tregojnë emrat e atyre trupave të rrumbullakët që iu kujtohen.
Në një kuti futen trupa të ndryshëm dhe nxënësit fusin dorën, prekin trupat dhe mundohen t'ia qëllojnë
se cilët janë pa i parë.
398
TRUPAT E RRUMBULLAKËT
Trupat e rrumbullakët: këta trupa kanë 0 brinjë dhe 0 kulme, por, secili nga ta ka
sipërfaqe të lakuar. Ndërtimi i njohurive:
sipërfaqe
Përpunimi i përmbajtjes
Të nxënit me bashkpunim
e rrafshët
sipërfaqe
e lakuar
Përforcimi:
2 rrathë 2 drejtkëndësha Konsolidimi i të nxënit
Zbatimi i njohurive
ndërtuar Emërtojmë format e sipërfaqeve të rrafshëta, që fitohen me prerjet e trupave:
129
Vlerësimi i nxënësve:
Vlerësohen për njohjen, emërtimin dhe analizën e trupave gjeometrikë..
Detyrë:
Iu jepen në fletë A4 dy detyra të ngjashme me këto në klasë.
399