ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, ΒΙΒΛΙΟ 2, ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1, παρ.

20-24
ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. Να επισημάνετε τις εντολές του Λυσάνδρου προς τους Λακεδαιμονίους. Ποιο είναι, κατά τη γνώμη
σας, το γενικότερο σχέδιο στο οποίο εντάσσονται;Πώς αντιμετωπίζουν οι Αθηναίοι τους
Λακεδαιμονίους στο συγκεκριμένο απόσπασμα;
2. Ήταν σωστή, κατά τη γνώμη σας, η αναμονή του Λυσάνδρου και γιατί;
3. Ποιοι είναι οι πρωταγωνιστές και ποια η κυρίαρχη προσωπικότητα στην ενότητα αυτή;
4. ᾿Επειδὰν δὲ ἐκβῶσι, κατιδόντας ὅ τι ποιοῦσιν ἀποπλεῖν καὶ αὐτῷ ἐξαγγεῖλαι: Ποιες ενέργειες
υποδεικνύει η εντολή του Λυσάνδρου;
5. Οι ακόλουθες προτάσεις αποδίδουν κινήσεις, ενέργειες και αποφάσεις του Λυσάνδρου. Να τις
χαρακτηρίσετε ως σωστές ή λάθος :
Ο Λύσανδρος:
α)καθυστερούσε να συγκρουστεί, γιατί περίμενε ενισχύσεις.
β) έδωσε εντολή κατά τα ξημερώματα να επιβιβαστούν στα πλοία.
γ) παρήγγειλε στους στρατιώτες του να επιτεθούν αμέσως.
δ)διέταξε την εμπροσθοφυλακή να κινηθεί ελεύθερα.
ε) απαγόρευσε στους στρατιώτες του να επανέλθουν στην ξηρά μέχρι να επιστρέψουν τα
κατασκοπευτικά πλοία.
Γραμματικές ερωτήσεις - ασκήσεις
1. Να γράψετε τα ουσιαστικά του παρακάτω πίνακα στην αντίστοιχη πτώση του άλλου αριθμού:
Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός
τὰς ἡμέρας
τῷ λιμένι
τοὺς ποταμούς
τῆς τάξεως
τοὺς πόδας
οἱ Ἀθηναῖοι
2. Να σχηματιστεί η οριστική μέλλοντα, αορίστου και παρακειμένου των ρημάτων:
Ενεστώς Μέλλων Αόριστος Παρακείμενος
πλέω
ἀγγέλλω
διέχω
παραβάλλω
σημαίνω
3. ὀψέ: Είναι ..................... επίρρημα. Να γράψετε δύο επιρρήματα της ίδιας κατηγορίας στην
αρχαία ελληνική γλώσσα από το κείμενό σας και δύο στη νέα.
αρχαία ελληνική α) ........................................... β) ...........................................
νέα ελληνική α) ........................................... β) ...........................................
4. Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της στήλης Α με την απόδοσή τους στη νέα ελληνική στη στήλη Β. Δύο
λέξεις της στήλης Β περισσεύουν.
Α Β
1. ἡ ἐπιοῦσα Α)βγαίνω στ’ ανοιχτά
2. ἀριστοποιοῦμαι Β)γευματίζω
3. ὀψέ Γ)εδώ
4. ἡ τάξις Δ)η επομένη
5. προαγορεύω Ε)διατάσσω
6. ἐπανάγομαι Στ)αργά (το βράδυ)
7. ἀντανάγομαι Ζ)εκεί
8. ἐνταῦθα Η)ξαναβγαίνω
Θ)η παράταξη
Ι)απαγορεύω
5. Να βάλετε μπροστά από κάθε λέξη της στήλης Α το γράμμα της αντίθετης λέξης που βρίσκεται
στη στήλη Β. Δύο λέξεις της στήλης Β περισσεύουν.
Α Β
1. ὀψὲ τῆς ἡμέρας α) ὕστερον
 2. ἐπιοῦσα β) ἀποβιβάζω
3. εἰσβαίνω γ) ἐπιβιβάζω
4. ἐκβιβάζω δ) προτεραία
5. ἕπομαι ε) ὁρμίζομαι
6. πρότερον στ) ὄρθρος
7. ἀνάγομαι ζ) ἐκβαίνω
η) ἐπίσχω
θ) ἡγοῦμαι

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, ΒΙΒΛΙΟ 2, ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1, παρ.25-26

ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. α.Τι προτείνει ο Αλκιβιάδης στους Αθηναίους και σε ποια δεδομένα στηρίζει την πρότασή του;
β. Γιατί, κατά τη γνώμη σας, ήταν ανεπιθύμητη η παρουσία του Αλκιβιάδη;
2. Ποια πλεονεκτήματα και ποια μειονεκτήματα των θέσεων που κατείχαν οι αντίπαλοι παρουσιάζει ο
Ξενοφώντας στην ενότητα αυτή;
Γραμματικές ερωτήσεις - ασκήσεις
1. οὐδεμιᾷ πόλει: Να γράψετε τη συνεκφορά στις πλάγιες πτώσεις ενικού αριθμού.
2. Να γράψετε τις παρακάτω φράσεις μεταφέροντας όλες τις κλιτές λέξεις στον αντίθετο αριθμό:
α) οἱ δὲ στρατηγοὶ ἀπιέναι αὐτὸν ἐκέλευσαν:
β) καὶ ὁ μὲν ᾤχετο:
3. αἰγιαλῷ, λιμένα, πόλει, στρατηγοί, τειχῶν, νεῶν: Να τοποθετήσετε κατά κλίση τα ουσιαστικά στον
πίνακα που ακολουθεί και να γράψετε την αντίστοιχη πτώση του άλλου αριθμού:
Β΄ κλίση Γ΄ κλίση

4. Στον παρακάτω πίνακα να συμπληρώσετε τον αντίστοιχο ρηματικό τύπο με αυτόν που δίνεται στους
χρόνους που ζητούνται:
Ενεστώς Μέλλων Αόριστος Παρακείμενος
ἐκέλευσα
στρατηγεῖν
ναυμαχήσετε
κατιδών
Συντακτικές ασκήσεις
1. Να σημειώσετε τις μετοχές που εξαρτώνται από το κατιδών (§ 25), να τις χαρακτηρίσετε συντακτικά και
να γράψετε το υποκείμενό τους και το αντικείμενο (αν έχουν).
2. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων, ώστε να χαρακτηρίζεται το είδος των
απαρεμφάτων και η συντακτική τους θέση.
 ὁρμεῖν: είναι .............. απαρέμφατο, .............. στο ἔφη.
 μεθορμίσαι: είναι ................... απαρέμφατο, ................ στο παρῄνει.
 ἀπιέναι: είναι ................. απαρέμφατο, ............... στο ἐκέλευσαν.
 στρατηγεῖν: είναι ............... απαρέμφατο, ................ στο .................
Λεξιλογικές - Σημασιολογικές ασκήσεις
1. Με ποιες λέξεις του κειμένου σχετίζονται ετυμολογικά οι παρακάτω; ναυτικό, ελλιμενισμός, όχημα,
πολιτισμός, παραίνεση, αρχικελευστής.
2. Να συνδέσετε τις λέξεις της στήλης Α με τη σημασία τους στη στήλη Β (μια λέξη της στήλης Β
περισσεύει).
Α Β
1. ὁρμέω-ῶ α) συμβουλεύω
2. μεθορμίζω β) αγκυροβολώ
3. οἴχομαι γ) εκλέγω
4. παραινῶ δ) μετακινούμαι σε άλλο λιμάνι
5. μέτειμι (μετέρχομαι) ε) σηκώνομαι και φεύγω
στ) αναζητώ