Professional Documents
Culture Documents
Taxheaven.gr
Του Φώτη Τσιατούρα
Φοροτεχνικού, συγγραφέα,
τ. επόπτη Π.Ε.Κ. Αθηνών,
επιστημονικού συνεργάτη του Taxheaven.
Περιεχόμενα
Ι. Εισαγωγικά, έννοιες
ΙΙ. Ποια ακίνητα αφορούν
ΙΙΙ. Προϋποθέσεις δυνατότητας βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτου
IV. Υποχρεώσεις ιδιοκτητών, νομέων, ο επικαρπωτών, υπεκμισθωτών,
διαχειριστών ακινήτων
V. Νέο Θεσμικό Πλαίσιο από 01.01.2024
Α) Ως προς το ΦΠΑ
Β) Ως προς τη φορολογία εισοδήματος
Γ) Ν.4446/2016 (ΦΕΚ Α' 240/22.12.2016) - Άρθρο 111 (Ρυθμίσεις για τη
βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού)
VI. Τι πρέπει να κάνουν οι επιχειρήσεις για την αντιμετώπιση της μεταβολής του
θεσμικού πλαισίου ως προς το ΦΠΑ από 01.01.2024
VΙI. Φορολογική αντιμετώπιση στη Φορολογία Εισοδήματος των εσόδων
επιχειρήσεων από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις
VΙIΙ. Υποχρεώσεις από τέλη χαρτοσήμου στις βραχυχρόνιες μισθώσεις
ΙΧ. Αντικατάσταση του φόρου διαμονής με το τέλος ανθεκτικότητας στην
κλιματική κρίση
X. Tέλος παρεπιδημούντων
Ι. Εισαγωγικά, έννοιες
Οι Βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων, που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της
«οικονομίας του διαμοιρασμού», καθορίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 111 του ν.
4446/2016, του άρθρου 39Α του ν. 4172/2013 και του κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000) όπως
αυτές ισχύουν από 01.01.2024, ύστερα από τις σημαντικές αλλαγές που επέφερε ο
πρόσφατος ν. 5073/2023 βάσει των άρθρων 27, 28, 29 και 30, τις οποίες θα αναλύσουμε
στη συνέχεια.
Ειδικότερα, με την παρ. 1 του άρθρου 111 του ν. 4446/2016 για τους σκοπούς του
ορίζονται:
Ως βραχυχρόνια μίσθωση, η μίσθωση ή υπεκμίσθωση ακινήτου, ανεξάρτητα αν είναι
αναρτημένο σε ψηφιακή πλατφόρμα στο πλαίσιο της οικονομίας διαμοιρασμού ή όχι και
ανεξάρτητα αν η σύμβαση συνάπτεται μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας, για συγκεκριμένη
χρονική διάρκεια, μικρότερη των εξήντα (60) ημερών και εφόσον δεν παρέχονται άλλες
υπηρεσίες πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
Συνεπώς, και οι βραχυχρόνιες μισθώσεις που συνάπτονται ιδιωτικά και όχι μέσω
πλατφόρμας αντιμετωπίζονται με τις παραπάνω διατάξεις.
Επίσης με την αιτιολογική έκθεση διευκρινίσθηκε ότι το όριο των εξήντα (60) ημερών δεν
αφορά τη διάρκεια των μισθώσεων μέσα στον χρόνο, αλλά τη διάρκεια κάθε μίσθωσης
ξεχωριστά. Έτσι, θα επιτρέπεται για παράδειγμα η μίσθωση ενός ακινήτου για εκατό (100)
ή εκατόν πενήντα (150) ημέρες μέσα στο έτος με την προϋπόθεση ότι κάθε μίσθωση
ξεχωριστά δεν υπερβαίνει τις εξήντα (60) ημέρες.
Ως οικονομία του διαμοιρασμού, κάθε μοντέλο, όπου οι ψηφιακές πλατφόρμες
δημιουργούν μια ανοικτή αγορά για την προσωρινή χρήση αγαθών ή υπηρεσιών που συχνά
παρέχουν ιδιώτες.
Ως ψηφιακές πλατφόρμες, οι ηλεκτρονικές, διμερείς ή πολυμερείς αγορές, όπου δύο ή
περισσότερες ομάδες χρηστών επικοινωνούν μέσω διαδικτύου με τη μεσολάβηση του
διαχειριστή της πλατφόρμας προκειμένου να διευκολυνθεί μία συναλλαγή μεταξύ τους.
Ως διαχειριστής ακινήτου βραχυχρόνιας μίσθωσης, το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή
κάθε είδους νομική οντότητα, που αναλαμβάνει τη διαδικασία ανάρτησης ακινήτου στις
ψηφιακές πλατφόρμες με σκοπό τη βραχυχρόνια μίσθωση και γενικά μεριμνά για τη
βραχυχρόνια μίσθωση του ακινήτου. Διαχειριστής ακινήτου δύναται να είναι είτε κύριος
του ακινήτου ή νομέας ή επικαρπωτής ή υπεκμισθωτής ή τρίτος.
Α) Ως προς το ΦΠΑ
Άρθρο 8 § 2 α του κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000)
2. Ως παροχή υπηρεσιών λογίζονται επίσης:
α) η εκμετάλλευση ξενοδοχείων, επιπλωμένων δωματίων και οικιών, κατασκηνώσεων και
παρόμοιων εγκαταστάσεων, ακινήτων για βραχυχρόνια διαμονή, αν ο εκμισθωτής είναι
νομικό πρόσωπο ή φυσικό πρόσωπο που διαθέτει τουλάχιστον τρία (3) ακίνητα για
βραχυχρόνια διαμονή, χώρων στάθμευσης κάθε είδους μεταφορικών μέσων και
τροχόσπιτων,
Σημειώνεται ότι η περίπτωση α) της παρ. 2 του άρθρου 8 αντικαταστάθηκε ως άνω με την
παρ.1 του άρθρου 29 του ν. 5073/2023 και ισχύει, σύμφωνα με το άρθρο 59 § 4 του ίδιου
νόμου, από την 1η Ιανουαρίου 2024. Η αντικατασταθείσα περίπτωση α) είχε ως εξής:
«α) η εκμετάλλευση ξενοδοχείων, επιπλωμένων δωματίων και οικιών, κατασκηνώσεων και
παρόμοιων εγκαταστάσεων, χώρων στάθμευσης κάθε είδους μεταφορικών μέσων και
τροχόσπιτων,»
Παρ. 2 του Κεφαλαίου Β' ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ του Παραρτήματος ΙΙΙ του κώδικα ΦΠΑ
2. Η διαμονή σε ξενοδοχεία και παρόμοιους χώρους, συμπεριλαμβανομένης και της
παροχής καταλύματος διακοπών και της μίσθωσης χώρου σε κατασκήνωση ή κάμπινγκ για
τροχόσπιτα, καθώς και της βραχυχρόνιας διαμονής, αν ο εκμισθωτής είναι νομικό
πρόσωπο ή φυσικό πρόσωπο που διαθέτει τουλάχιστον τρία (3) ακίνητα για βραχυχρόνια
διαμονή.
Σημειώνεται ότι η παρ. 2 του Κεφαλαίου Β' ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ του Παραρτήματος ΙΙΙ
αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ. 2 του άρθρου 29 του ν. 5073/2023 και ισχύει,
σύμφωνα με το άρθρο 59 § 4 του ίδιου νόμου, από την 1η Ιανουαρίου 2024. Η
αντικατασταθείσα παρ. 2 είχε ως εξής:
«2. Η διαμονή σε ξενοδοχεία και παρόμοιους χώρους, συμπεριλαμβανομένης και της
παροχής καταλύματος διακοπών και της μίσθωσης χώρου σε κατασκήνωση ή κάμπινγκ για
τροχόσπιτα.»
1. Το εισόδημα που αποκτάται, από φυσικά πρόσωπα, από τη βραχυχρόνια μίσθωση μέχρι
δύο (2) ακινήτων, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 111 του ν. 4446/2016 (Α' 240), είναι
εισόδημα από ακίνητη περιουσία και εφαρμόζονται το άρθρο 39 και η παρ. 4 του άρθρου
40 του παρόντος, εφόσον τα ακίνητα εκμισθώνονται επιπλωμένα χωρίς την παροχή
οποιασδήποτε υπηρεσίας πλην της παροχής κλινοσκεπασμάτων. Σε περίπτωση που
παρέχονται οποιεσδήποτε άλλες υπηρεσίες, το εισόδημα αυτό αποτελεί εισόδημα από
επιχειρηματική δραστηριότητα του άρθρου 21 του παρόντος. Ως εισόδημα από
επιχειρηματική δραστηριότητα λογίζεται και το εισόδημα που αποκτούν από βραχυχρόνια
μίσθωση φυσικά πρόσωπα τα οποία εκμισθώνουν τρία (3) ή περισσότερα ακίνητα.
2. Το εισόδημα που αποκτάται από νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, από τη
βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτου, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 111 του ν. 4446/2016 (Α'
240), θεωρείται εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
3. Καταργείται.
Σημειώνεται ότι το άρθρο 39Α αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 27 του ν. 5073/2023
και ισχύει, σύμφωνα με το άρθρο 59 § 4 του ίδιου νόμου, από την 1η Ιανουαρίου 2024. Το
αντικατασταθέν άρθρο 39Α που προστέθηκε με το άρθρο 83 του ν. 4472/2017 και ίσχυε,
σύμφωνα με την παρ. 3 του ίδιου άρθρου, για τα εισοδήµατα που αποκτώνται από το
φορολογικό έτος που αρχίζει από 1.1.2017 και εφεξής είχε ως εξής:
«Άρθρο 39A - Εισόδημα από βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων στο πλαίσιο της
οικονομίας διαμοιρασμού
1. Το εισόδημα που αποκτάται, από φυσικά πρόσωπα, από τη βραχυχρόνια µίσθωση
ακινήτου της οικονομίας διαµοιρασµού, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 111 του ν.
4446/2016 (Α΄167), όπως ισχύει, είναι εισόδημα από ακίνητη περιουσία και εφαρμόζονται
οι διατάξεις του άρθρου 39 και της παρ. 4 του άρθρου 40 του ν. 4172/2013 (Α΄ 167), όπως
ισχύουν, εφόσον τα ακίνητα εκµισθώνονται επιπλωμένα χωρίς την παροχή οποιασδήποτε
υπηρεσίας πλην της παροχής κλινοσκεπασµάτων. Σε περίπτωση που παρέχονται
οποιεσδήποτε άλλες υπηρεσίες, το εισόδημα αυτό αποτελεί εισόδημα από επιχειρηματική
δραστηριότητα του άρθρου 21 του ν. 4172/2013, όπως ισχύει.
2. Το εισόδημα που αποκτάται από νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, από τη
βραχυχρόνια µίσθωση ακινήτου της οικονομίας διαµοιρασµού, όπως ορίζεται στην
προηγούμενη παράγραφο, θεωρείται εισόδημα από ακίνητη περιουσία.
3. Οι διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων ισχύουν για τα εισοδήματα που
αποκτώνται από το φορολογικό έτος που αρχίζει από 1.1.2017 και εφεξής.»
VI. Τι πρέπει να κάνουν οι επιχειρήσεις για την αντιμετώπιση της μεταβολής του
θεσμικού πλαισίου ως προς το ΦΠΑ από 01.01.2024
Με βάση τις προαναφερόμενες διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 39 Α του ν. 4172/2013,
όπως αυτές ισχύουν από 01.01.2024 το εισόδημα που αποκτάται από νομικά πρόσωπα (Α.Ε,
Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε., Ο.Ε, Ε.Ε., κ.λπ.) ή νομικές οντότητες, από τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτου,
όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 111 του ν. 4446/2016, θεωρείται εισόδημα από
επιχειρηματική δραστηριότητα και κατά συνέπεια εμπίπτει στις διατάξεις του άρθρου 47
του ίδιου νόμου και επομένως για τα καθαρά τους κέρδη εφαρμόζεται κατά κανόνα ο
φορολογικός συντελεστής του άρθρου 58 § 1 του αυτού νόμου, ήτοι 22 %.
Περαιτέρω, με βάση τις προαναφερόμενες διατάξεις του τρίτου εδαφίου της παρ. 1 του
άρθρου 39Α του ν. 4172/2013, όπως αυτές ισχύουν από 01.01.2024, το εισόδημα που
αποκτάται από φυσικά πρόσωπα από τη βραχυχρόνια μίσθωση από 3 ακίνητα και πάνω,
όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 111 του ν. 4446/2016, θεωρείται επίσης εισόδημα από
επιχειρηματική δραστηριότητα και κατά συνέπεια εμπίπτει στις διατάξεις των άρθρων 21
και 29 του ίδιου νόμου και επομένως τα κέρδη φορολογούνται με την κλίμακα της παρ. 1
του άρθρου 15, αφού προστεθούν σε τυχόν εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις, ήτοι:
0-10.000 9%
10.001-20.000 22%
20.001-30.000 28%
30.001-40.000 36%
40.001 - 44%
Επιπλέον, με βάση τις προαναφερόμενες διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 του
άρθρου 39 Α του ν. 4172/2013, όπως αυτές ισχύουν από 01.01.2024, το εισόδημα που
αποκτάται από φυσικά πρόσωπα από τη βραχυχρόνια μίσθωση μέχρι δύο (2) ακινήτων,
όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 111 του ν. 4446/2016, είναι εισόδημα από ακίνητη
περιουσία και εφαρμόζονται το άρθρο 39 και το άρθρου 40 § 4 του ίδιου νόμου, εφόσον τα
ακίνητα εκμισθώνονται επιπλωμένα χωρίς την παροχή οποιασδήποτε υπηρεσίας πλην της
παροχής κλινοσκεπασμάτων, ήτοι φορολογείται αυτοτελώς, σύμφωνα με την ακόλουθη
κλίμακα:
0-12.000 15%
35.001- 45%
Τέλος, με βάση τις προαναφερόμενες διατάξεις του δευτέρου εδαφίου της παρ. 1 του
άρθρου 39Α του ν. 4172/2013, σε περίπτωση που από τα εν λόγω φυσικά πρόσωπα
παρέχονται οποιεσδήποτε άλλες υπηρεσίες (π.χ. ξενοδοχειακού τύπου), το εισόδημα αυτό
αποτελεί εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα του άρθρου 21 του ίδιου νόμου και
κατά συνέπεια τα καθαρά κέρδη φορολογούνται σύμφωνα με την προαναφερόμενη κλίμακα
της παρ. 1 του άρθρου 15 του αυτού νόμου, αφού προστεθούν σε τυχόν εισοδήματα από
μισθούς και συντάξεις
Επίσης με την παρ. 2 του άρθρου 30 του ίδιου νόμου ν. 5073/2023 η δήλωση του τέλους
ανθεκτικότητας εντάσσεται στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4987/2022 (Κ.Φ.Δ. - παράρτημα)
συνεπώς για την εκπρόθεσμη υποβολή της ισχύουν τα πρόστιμα του άρθρου 54, καθώς και
ο τόκος εκπρόθεσμης καταβολής του άρθρου 53 του ιδίου νόμου.
X. Tέλος παρεπιδημούντων
Το τέλος διαμονής παρεπιδημούντων αφορά σε όλες τις μισθώσεις που ορίζονται στην
παρ. 1 του άρθρου 111 του ν. 4446/2016, δηλαδή ανεξαρτήτως πλήθους ακινήτων. Ο
τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης τέλους παρεπιδημούντων καθορίζονται με την
πρόσφατη απόφαση Α.1209/2023 (ΦΕΚ Β 7332/22.12.2023).
Τέλος, επισημαίνεται ότι το παρόν άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν συνιστά
παροχή εξειδικευμένων νομικών συμβουλών, δεν διεκδικούμε το αλάθητο, ορισμένα από
τα παραπάνω αποτελούν προσωπικές ερμηνευτικές προσεγγίσεις και ευχαριστούμε εκ των
προτέρων για ενημέρωσή μας με τυχόν αβλεψίες ή αντίθετες ερμηνευτικές προσεγγίσεις.
Taxheaven.gr