‫په حادی شدیدی‬

‫خوارځواکی باندی اخته‬

‫ماشومانو داخل بستر‬
‫درملنه‬
 ‫اهداف ‪..‬‬

‫‪ ‬په حاده خوارځواکۍ باندی اخته دداخل بستر د څانګی دناروغانو تداوی‪.‬‬
‫‪ ‬د طبی اختالطاتو عاجل کنترول‬
‫په شدیده حاده خوارځواکۍ باندی اخته د ‪ ۶-۵۹‬میاشتو څخه کم عمر لرونکو ماشومانو‬ ‫‪‬‬
‫تغذیوی تداوی‬
‫‪ ‬په شدیده حاده خوارځواکۍ باندی اخته د ‪ ۶-۵۹‬میاشتو څخه کم عمر لرونکو ماشومانو‬
‫طبی تداوی‬
‫‪ ‬په شدیده حاده خوارځواکۍ باندی اخته د ‪۶‬میاشتو څخه کم عمر لرونکو ماشومانو او د‬
‫خاصو حاالتو طبی تداوی‬
‫‪ ‬مشوره ورکول‪،‬انتقال ‪،‬رخصتول اوتعقیبول‪/‬د ناروغۍ د بیرته راګرځیدنی څخه مخنیوۍ‬
‫لپاره دمیندو شمولیت‬
‫‪ ‬درج کول یا ثبتول راپور ورکول او د خدمت معیارونه‬
‫په حاده خوارځواکۍ باندی اخته دداخل بستر‬
‫د څانګی دناروغانو تداوی‪ /‬دداخل بستر‬
‫ناروغانو څخه هدف څه شۍ دۍ؟‬
‫‪ ‬په حاده خوارځواکۍ باندی اخته دداخل بستر د څانګی دناروغانو تداوی ‪ /‬دداخل بستر‬
‫ناروغانو د حادی خوارځواکۍ ناروغانو د پاملرنی د یو تسلسل څخه نماینده ګی کوی‬
‫کوم چی څلورو برخو څخه جوړ شوۍ یو ځای کار کوی تر څو د وضعیت د شدت په نظر‬
‫کی نیولو سره د خوارځواکۍ درملنی ته انکشاف ورکړی‪.‬‬

‫د اجتماع‬
‫پوهاوۍ‪/‬خوزښت‬ ‫د حادی‬
‫د حادی‬ ‫شدیدی خوار‬
‫خوارځواکۍ‪-‬‬ ‫ځواکۍ –‬
‫دبستر دباندی‬ ‫دبستردباندی‬
‫ناروغانو دڅانګی‬ ‫د حادی شدیدی‬ ‫ناروغانو څانګه‬
‫تداوی کول‬ ‫خوار ځواکۍ‪-‬‬
‫دداخل بستر د‬
‫ناروغانو څانګه‬
 ‫د شدیدی حادی خوارځواکۍ ـ د داخل بستر‬
‫ناروغانو څانګی لپاره دبسترکیدو معیارونه‬

‫‪۶-۹‬میاشتو عمر لرونکی ماشومان چی شدیده خوارځواکی ‪ +‬خرابه اشتها یا طبی‬

‫اختالطات ورسره وی بستر شی‬
‫‪‬‬ ‫د بازو د منځنۍپورتنۍ برخی محیط چی د ‪۱۱.۵‬سانتی څخه کم یا‬
‫‪‬‬ ‫وزن‪/‬قد کم له ‪ ۳-‬زی سکورنه‬ ‫بی اشتهاییی‬ ‫•‬
‫او‬ ‫یا یو د الندینیو د ماشومتوب ددوری د ناروغیو د خطر د‬ ‫•‬
‫عالیمو یا طبی اختالطاتو څخه‪:‬‬
‫‪‬‬ ‫دوه طرفه پرسوب‪+‬او‪++‬‬ ‫لوړه تبه‬ ‫•‬
‫سره له‬ ‫د تودوخی کم احساس‬ ‫•‬
‫دوامداره قی کول‬ ‫•‬
‫مایعاتو شدید کموالۍ‬ ‫د‬
‫اختالطات‬ ‫د وینی شدید کموالۍ‬ ‫•‬
‫په ځان نه پوهیدل ‪،‬ډیر ضعیف‪ ،‬بی درده بیهوشه ‪ ،‬ټکان یا‬ ‫•‬
‫تشنج کول‬
‫د متوسط څخه تر شدید پوری د پوستکی آفات‬ ‫•‬
‫مشکل یا په سرعت سره نفس اخستل‬ ‫•‬
 ‫دوام ‪...‬‬

‫د ‪۶-۹‬میاشتو عمر لرونکی ماشومان چی حتی د ښی اشتها لرونکی وی او کوم طبی‬

‫اختالطات هم ونه لری بستر شی‪:‬‬
‫‪ ‬دوه طرفه ‪ +++‬پړسوب (هغه پرسوب چی د فشار ورکولو څخه وروسته یی آثار د لنډ وخت‬
‫لپاره پاتی شی) یا‬
‫‪ ‬مرسمیک کویشیکور‬
‫(وزن‪/‬قد ‪ -‬د‪Z۳‬نمبرو څخه کم یا د بازو د منځنۍ برخی د محیط اندازه د‪۱۱.۵‬سانتی‬ ‫‪‬‬
‫میترو څخه کم د پړسوب د هری درجی سره)‬
 ‫دوام‪...‬‬

‫‪ ۶-۵۹‬میاشتو عمر لرونکی ماشومان چی د شدیدی حادی خوارځواکۍـ د بستر نه د باندی‬

‫برخی څخه را استول شوی وی‪.‬‬

‫یو د الندی‬
‫څخه‪:‬‬
‫‪ ‬په صحی وضعیت کی خرابوالۍ(د ماشومتوب د دوری دناروغیو د خطر د عالمو انکشاف‬
‫یا منځ ته راتلل )‬
‫‪ ‬په دوه طرفه پړسوب کی زیاتوالۍ‬
‫د ددری مسلسلو هفتو یا اونیو لپاره د وزن له السه ورکول یا د ‪ ۵‬هفتو لپاره د وزن ثابت‬ ‫‪‬‬
‫پاتی کیدل‬
‫‪ ‬د شدیدی حادی خوار ځواکۍ ـ د بستر څخه د باندی څانکه کی د ‪ ۳‬میاشتو څخه‬
‫وروسته هم اولنی حالت ته نه راګر ځیدل‬
 ‫دوام‪...‬‬
‫‪ ‬ماشومان چی د ‪ ۶‬میاشتو څخه زیات عمر ولری ولی وزن یی د ‪ ۴‬کیلو څخه کم وی‬

‫نوی زیژیدلی ماشومان چی د ‪ ۶‬میاشتو څخه کم عمر ولری‪:‬‬

‫‪ ‬وزن ‪/‬قد ‪ -‬د‪ Z۳‬نمبرو څخه کم وی(د نویو زیژیدلو ماشومانو لپاره د ‪۴۵‬سانتی میترو سره‬
‫معادل یا زیات)‬
‫‪ ‬دوه طرفه پیټینګ ادیما یا پړسوب‬
‫‪ ‬د لیدلو وړ د وزن له السه ورکول‪+‬د ماشوم توب ددوری د ناروغیو د خطر نښی‬
‫‪ ‬هفه ماشومان چی میندو یی په سر ددی چی په ټولنه کی مشوره هم اخستی اما‬
‫دوی وزن نه دی اخستی‪.‬‬
‫‪ ‬هفه نوۍ زیژیدلۍ ماشوم چی دومره ضعیف دی چی نشی کوالی د مور تۍ په سمه‬
‫توګه وروی‬
 ‫د شدیدی حادی خوارځواکۍ دداخل بستر ناروغانو‬
‫درملنه‬
‫حادی خواځواکی د بستر داخل ناروغانو‬ ‫دصحت دنریوال سازمان ‪ ۱۰‬قدمونه د شدیدی‬
‫وضعیتی ثبات او لومرنی حالت ته بیرته راګرځیدل تشریح کوی ‪:‬‬
‫د خوارځواکی طبی اختالطات‬
 ‫د طبی اختالطاتو پیژندنه او عاجله درملنه‬
‫معیارونه‬ ‫طبی اختالط‬
‫د ‪ ۳۹‬درجو د سانتیګیراد (‪۱۰۲.۲‬درجی د‬
‫لوړه تبه‬
‫فارنهایت) څخه زیاته‬
‫د ‪ ۳۵.۵‬درجی د سانتیګراد (‪ ۹۶‬درجی د‬
‫دتودوخی کموالۍ‬
‫فارنهایت)څخه کمه‬
‫ټول خواړه او مایعات قۍ کوی‬ ‫دوامداره قۍ کول‬
‫کلینیکی نښی ‪+‬د مایعاتو د ضایع کولو‬
‫د مایعاتو شدید کموالۍ‬
‫اوسنۍ تاریخچه‬
‫د ورغویو شدید بی رنګه کیدل‬ ‫د وینی شدید کموالۍ‬
‫دبیهوشی سطحی کمیدل‪/‬ضعیفوالۍ‪/‬پیټینک‬
‫بیهوشی‪/‬اختالج یا شخ کیدل‬
‫یا پړسوب‬
‫‪۲‬څخه تر ‪ ۱۲‬میاشتو پوری په یوه دقیقه کی له ‪۵۰‬‬
‫زیات نفس اخستل‬
‫په مشکله یا په سرعت سره نفس اخیستل‬
‫په یوه دقیقه کی له‬ ‫‪ ۱۲‬څخه تر ‪ ۵۹‬میاشتو پوری‬
‫‪۴۰‬څخه زیات نفس اخستل‬
 ‫د شکری یا ګلوکوز کموالۍ په وینه کی‬

‫د شکری کموالی په وینه کی څه شۍ دۍ؟‬

‫په وینه کی د ګلوکوز د سطحی یا اندازی کموالۍ( د‪ ۳‬ملی مول څخه کم په لیټر یو‬ ‫‪‬‬
‫کی یا د ‪۴‬ملی ګرامه څخه کم په یو دیسی لیتر کی ‪.‬‬
‫که چیری د خوار ځواکۍ یو ماشوم ته د ‪ ۴-۶‬ساعتونو پوری غذا نه وی ورکول شوی شاید‬
‫چی د شکری کموالۍ په وینه کی واقع شی‪.‬او کیدای شی دا د شکری کموالۍ د‬
‫تودوخی د کمیدا سره یو ځای منځ ته شی‪.‬‬
‫په وینه کی د شکری د کمیدا نښی د ضعیفی ‪،‬غورځیدنی‪،‬اختالجاتو او د هوش د السه‬
‫ورکولو باندی مشتملی دی‪.‬‬
‫که چیری په وینه کی د شکری د کمیدا شک وی مګر نشی کیدای چی د وینی ګلوکوز‬
‫اندازه معلومه شی ‪،‬پس باید چی تجربوی درملنه څومره زر چی کیدای شی شروع شی‪.‬‬
 ‫د وینی د شکری د کموالی درملنه او وقایه‬

‫د وینی د شکری د کموالی درملنه‪:‬‬

‫که چیری ماشوم په هوش وی ور یی کړی‪:‬‬ ‫‪.I‬‬

‫‪ ‬د ‪۱۰٪‬ګلوکوز یا سکروز محلول د بولوس دوز په شکل (یوځلی زیات مقدار د درملنی په‬
‫مقصد)‪ ۵۰‬ملی د خولی له الری یا د پوزی ‪-‬معدی د تیوب په واسطه‬
‫‪ ‬د لومړیو دوه ساعتو لپاره په هرو ‪ ۳۰‬دقیقو کی ‪ F-75‬څخه تغذیه ورکړی‬
‫‪ ‬ماشوم ګرم وساتۍ‬
‫‪ ‬د مکروب ضد درمل ورکړی‬
 ‫د وینی د شکری د کموالی درملنه‬
‫که چیری ماشوم ضعیف‪،‬بیهوشه یا اختالج ولری پس ورته ور یی کړۍ‪:‬‬ ‫‪.II‬‬

‫‪۱۰٪‬ګلوکوز(‪ ۵‬ملی د د بدن د هر کیلو وزن لپاره)د ورید له الری چی بیا د ‪ ۵۰‬ملی‬ ‫‪‬‬
‫‪۱۰٪‬ګلوکوز یا سکروز چی د پوزی ‪-‬معدی د تیوب په واسطه تعقیب شی تر څو د وینی‬
‫د شکر د کموالی د بیرته راګر ځیدنی څخه وقایه وشی‪.‬وروسته ‪ F-75‬ورکۍ‪.‬‬
‫‪ ‬که چیری د ورید له الری د ګلوکوز د ورکولو څخه وروسته هم اختالج باقی پاتی شی ‪،‬د‬
‫مقعد له الری دیازیپم ورکرۍ(‪۰.۵‬ملی ګرام د دبدن د هر کیلو وزن لپاره)‬
‫‪ ‬ماشوم ګرم وساتۍ‪،‬مکروب ضد درمل او غذا لکه څنګه چی پورته ذکر شول ورکرۍ‬

‫‪ ‬که چیری ماشوم ته د ورید له الری مایعات د شاک د لیری کولو لپاره ورکول کیږی‪،‬پس‬
‫دپوزی معدی د تیوب په واسطه ‪۱۰٪‬ګلوکوزد بولوس (یوځلی زیات مقدار د درملنی په‬
‫مقصد) په شکل د تعقیبولو په خاطر ورکولو ته ضرورت نشته‪.‬‬
 ‫د وجود د تودوخی کموالۍ‬
‫د و جودد تودوخی کموالۍ څه شۍ د ۍ؟‬
‫د و جود د تودوخی کموالۍ هغه حالت دۍ چی په هغه کی د وجود د تودوخی درجه ټیټه‬
‫وی‪.‬‬
‫د تخرګ الندی درجه د حرارت د ‪۳۵‬درجی د سانتی ګراد څخه کمه ده‬ ‫•‬

‫د مقعد درجه د حرارت د ‪۳۵.۵‬درجی د سانتی ګراد څخه کمه(د وجود د تودوخی‬ ‫•‬
‫دکموالی د زیات اعتبار وړ مشخصه)‬

‫د وجود د تودوخی د کموالی د موندلو په صورت کی د وینی د شکر ی کموالۍ معلوم کړۍ‪.‬‬
 ‫د وجود د تودوخی د کموالی درملنه او وقایه‬

‫‪ ‬د وجود د تودوخی دکموالی درملنه‪:‬‬

‫‪ ‬ماشوم ګرم وساتی (په شمول د ماشوم د سر)‬
‫‪ ‬د سوزیدلو د خطر له وجهی د ګرمو اوبو دبوتلو څخه د ګرمولو په مقصد استفاده مه کوۍ‬
‫ماشوم ته غذا ورکړۍ(که چیری ضرورت وی د خولی له الری د مایعاتو بیا ورکړه د مایعاتو‬ ‫‪‬‬
‫د السه ورکولو له وجهی شروع کړۍ)‬
‫‪ ‬مکروب ضد درمل ورکړۍ‬
 ‫دمایعاتو له السه ورکول‬

‫د مایعاتو له السه ورکول(دیهایدریشن ) څه شۍ دی؟‬

‫دیهایدریشن د وجود د اوبو له السه ورکول یا په کافی اندازه نه اخستل یا ددواړو حالتونو یو‬
‫ځای والۍ دۍ چی ډیر عام دۍ‪.‬‬
 ‫کلینیکی نښی‬
‫‪ ‬د خیټی یا د وجود د کومی بلی برخی د پوستکی د ګونځی پاتی کیدلو ازمیښت غیر‬
‫قابل اعتماد ده په خاصه توګه په مرسمیک ماشومانو کی ‪.‬د پوستکی د ګونځی پاتی‬
‫کیدلو مثبت ازمیښت شاید چی په مرسمیک ما شومانو کی په داسی حال کی چی د‬
‫مایعاتو په نورمال حالت کی وی هم واقع شی‪.‬‬
‫‪ ‬لویدلی یا ننوتی سترګی‬
‫‪ ‬د دیهایدریشن ضمیمه نښی کیدای شی د زړه د ضربان په زیاتوالی‪،‬تودوخی او‪/‬یا د‬
‫وینی د فشار په کمیدا مشتملی وی‪.‬‬
‫‪ ‬یو ماشوم چی پړسوب ولری باید دد یهایدریشن تر تشخیص الندی رانشی اګر که د‬
‫هغه د وجود ددوران د مایعاتو کچه ټیټه وی‪.‬‬

‫یادونه‪:‬د پړسوب لرونکی ماشوم دمایعاتو بیا ورکړه (ریهایدریشن) د هغه ماشو م د درملنی‬
‫سره یو شان ته ده کوم چی سیپټیک شاک لری‪.‬‬
 ‫د مایعاتو له السه ورکولو درملنه‬
‫‪ ‬د دیهایدریشن غلط تشخیص او نا کافی درملنه په شدید حادی خوار ځواکۍ اخته‬
‫ماشومانو کی د مرګ ډیر عام علت دۍ‪.‬‬

‫‪ ‬که چیری ماشوم په هوش یا د پوزی معدی تیوب ولری او په وچه غاړه یا تنفسی‬
‫سیستم کی د مایعاتو د تللو خطر کم وی پس په دی حالت کی د خولی د الری د‬
‫مایعاتو د بیا ورکړی محلول ته پر وریدی شکل باندی همیشه ترجیح ورکول کیږی‪.‬‬

‫‪ ‬د ورید له الری محلولونه فقط هغه وخت استعمالیدای شی چی کله ماشوم بیهوشه یا‬
‫د شاک(ضعف) څخه د بیرته راګرځیدو په حالت کی وی ‪.‬‬
 ‫دمایعاتو بیا ورکړه یا ریهایدریشن‬
‫د خولی له الری د مایعاتو د بیا ورکړی محلول‬ ‫‪.I‬‬

‫د خوار ځواکۍ لپاره د مایعاتو د بیا ورکړی محلول باید چی شدیدی حادی خوارځواکۍ باندی اخته ماشومانو د‬
‫اساسی درملنی په حیث استعمال شی چی دیهایدریشن یا د مایعاتو د السه ورکول ورسره تشخیص شوۍ وی‬
‫الف‪ :‬دحادی خوارځواکی لپاره خاص محلول (ریزومل) ‪ :‬هغه ماشومان چی حاده خوارځواکی ولری او په‬
‫دیهایدریشن هم اخته وی دهغوی دتدوی لپاره معیاری محلول دیږ‬
‫پ ‪ :‬د خولی د الری ټیټ غلظت لرونکی محلول‪ :‬کیدای شی د شدیدی حادی خوار ځواکۍ باندی اخته تنها‬
‫هغو ماشومانو د درملنی لپاره چی اوبو ته ورته حاد اسهال یا د کولرا مثبت تشخیص ولری ورکول شی‪.‬‬
‫ج ‪ :‬خولی له الری د مایعاتو د بیا ورکړی محلول یا (او ار اس) ‪ :‬په شدیدی حادی خوارځواکۍ اخته ماشومانو‬
‫د مایعاتو د بیا ورکړی درملنی لپاره مناسب ترکیب نه لری ‪.‬‬
‫چیری چی د خوارځواکۍ لپاره خاص محلول یا ریزومل موجود نه وی کیدای شی جی دټیټ غلظت لرونکی محلول‬
‫څخه به دی شرط چی ګلوکوز او پوتاشیم ور اضافه شی استفاده وشی ‪.‬‬

‫د ورید له الری د مایعاتو د بیا ورکړی محلول‪:‬‬ ‫‪.II‬‬

‫الف ‪.‬د رینګر لکټیت محلول د ‪۵٪‬دیکستروز سره‬

‫‪۴۵٪‬سالین د ‪۵٪‬دیکستروز سره‬ ‫‪.A‬‬
 ‫د خوارځواکۍ لپاره د مایعاتو د بیا ورکړی محلول‬
‫آماده کول‬
‫د خولی له الری د مایعاتو د بیا ورکړی د معیاری محلول څخه څنګه د خوارځواکۍ لپاره د مایعاتو د بیا‬
‫ورکړی خاص محلول جوړشی‬
‫مقدار‬ ‫عنصر‬

‫د صحت د نړیوال سازمان –د خولی له الری د یو پاکټ د معیاری محلول د یو لیټر اوبو لپاره‬
‫بیا ورکړی معیاری محلول‬

‫‪۵۰‬ګرامه‬ ‫سکروز‬

‫‪۴‬ګرامه‬ ‫پوتاشیم‬

‫‪۲‬لیټره‬ ‫اوبه‬

‫د ټیټ غلظت لرونکی د خولی له الری د مایعاتو د بیا ورکړی محلول څخه څنګه د خوارځواکۍ لپاره د مایعاتو د بیا ورکړی‬
‫محلول جوړ شی‬
‫مقدار‬ ‫عنصر‬

‫‪ ۱‬پاکټ‬ ‫د ټیت غلظت لرونکی د خولی له الری د مایعاتو د بیا‬

‫ورکړی محلول‬

‫‪ ۴۰‬ګرامه‬ ‫شکره یا بوره‬

‫‪۱‬ډکه همواره قاشوغه‬ ‫سی ام وی‬

 ‫دمرسمیک ماشومانو دمایعاتو دضیاع درملنه‬

‫د مایعاتو د ضایع کیدو په‬

‫په هوش‬ ‫صورت کی د بدن د تقریبی‬
‫بیهوش‬
‫وزن له السه ورکول‬

‫د ورید له الری محلول‬

‫• ‪۱۵‬ملی د هر کیلو وزن لپاره(په‬
‫اول ‪ ۱‬ساعت کی)‬
‫وروسته ارزونه وکړۍ‬
‫که چیری بهبود واقع شی‪:‬‬
‫د خوارځواکۍ لپاره د مایعاتو د بیا‬
‫• ‪۱۵‬ملی د هر کیلو وزن لپاره(په‬
‫ورکړی محلول‬
‫‪۵ .1‬ملی د هر کیلو وزن لپاره (په اولو ‪۲‬‬
‫دوهم ساعت کی)‬
‫ساعتونو کی)‬ ‫که چیری په هوش و‪:‬د خوارځواکۍ‬
‫‪ ۵-۱۰ .2‬ملی د هر کیلو وزن لپاره(په‬ ‫لپاره د خاص مایعات یا ریزومل د‬
‫راتلونکو ‪ ۱۰‬ساعتونو کی)‬ ‫پوزی ‪-‬معدی د تیوب له الری ورکړی‬
‫که بهبود واقع نه شو ‪:‬سیپتیک‬
‫شاک تشخیص وضع کړۍ‬
 ‫په شدیدی حادی خوارځواکۍ اخته ماشوم د‬
‫مایعاتو د بیا ورکړی ددرملنی نظارت کول‬
‫د مایعاتو د بیا ورکړی د درملنی لپاره د وزن اخستنی اعظمی هدف نباید چی د وجود د ټول وزن د‬
‫‪۵٪‬څخه زیات وی‬
‫هر‪ ۳۰-۶۰‬دقیقو کی‬ ‫د وزن له السه‬
‫د وزن اخستل‬
‫وزن نظارت کړۍ‬ ‫ورکول‬

‫د خوارځواکۍ‬
‫هیڅ‬ ‫وزن ثابت ده‬ ‫لپاره د مایعاتو‬
‫کلینیکی‬ ‫د بیاورکړی‬
‫کلینیکی‬ ‫انکشاف‬ ‫د ‪۵‬ملی د هر کیلو‬ ‫محلول‬
‫بهبود‬ ‫منځ‬ ‫وزن لپاره په یو‬ ‫(ریزومل) کی‬
‫واقع‬ ‫ته نه ده‬ ‫ساعت کی د‬ ‫‪ ۱۰‬ملی د‬
‫شوی دی‬ ‫راغلۍ‬ ‫خوارځواکۍ لپاره د‬ ‫هرکیلو وزن‬
‫مایعاتو د بیا ورکړی‬ ‫لپاره په یو‬
‫محلول (ریزومل)‬ ‫ساعت کی‬
‫د هدف‬
‫دخوارځواکی لپاره د بیا ورکړی ټول‬ ‫اضافه کړی‬ ‫اضافه کړی‬
‫د وزن‬
‫پوری‬ ‫مایعات (ریزومل) بند کړۍ‬
‫دوام‬ ‫‪F75‬ورکړۍ او بیاارزونه یی وکړۍ‬ ‫په هرو ‪۶۰‬‬ ‫په هرو ‪۶۰‬‬
‫ورکړی‬ ‫د سیپتیک شاک تشخیص وضع‬ ‫دقیقو کی‬ ‫دقیقو کی‬
‫شر‪F75‬‬ ‫کړي‬ ‫بیا ارزونه‬ ‫بیا ارزونه‬
‫وع‬ ‫وکړی‬
‫په هرو ‪ ۳۰-۶۰‬دقیقو کی دوزن له السه ورکونکی‬
‫ماشوم کلینیکی حالت د مایعاتو د بیا ورکړی په‬
‫جریان کی نظارت کړۍ‬
‫ماشوم وزن کړۍ(او د هدفی وزن اخستنه محاسبه کړۍ چی باید له ‪ ۵٪‬څخه زیاته نه وی)‬ ‫‪‬‬
‫د زړه ضربان‪،‬تودوخه‪،‬د نفس اخیستلو تعداد ارزیابی کړی‬ ‫‪‬‬
‫د زړه اوازونه(د مایعاتو زیات اخیستل ممکن د یو ګلوپ ریتم سبب شی)‬ ‫‪‬‬
‫د تنفسی سیستم ده اختالل نښی مشاهده کړۍ(د سینی یا صدر د الندنۍ برخی ښکته‬ ‫‪‬‬
‫کیدل‪،‬د پوزی د جناحونو الوتل)‬
‫قۍ کول یا اسهال مشاهده وکړۍ( دمایعاتو دحجم تخمین وکړۍ او د هغوی ارتباط د وزن له‬ ‫‪‬‬
‫السه ورکولو سره پرتله کړۍ)‬
‫د پوښتیو طرف ته د ځګر دڅنډو ارزونه وکړۍ‬ ‫‪‬‬
‫د جیګولر ورید د متوسع کیدو موجودیت او نه موجودیت بیا ارزونه وکړۍ‬ ‫‪‬‬

‫یادونه ‪:‬د مایعاتو د بیا ورکړی په جریان کی د غوښتنی په صورت کی ماشوم باید دمور دشیدو‬
‫څخه تغذیه شی‪.‬‬
 ‫که چیری یو د الندی حاالتو واقع شی ژر تر زره د‬
‫مایعاتو د بیا ورکړی درملنه ودرول شی‬
‫د مایعاتو د بیا ورکړی لپاره هدفی وزن الس ته راغلۍ نو (‪F75‬شروع کړۍ)‬ ‫‪‬‬

‫او که پړسوب منځ ته راغۍ‪( F75‬شروع کړۍ)‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬د جیګولر ورید متوسع کیدل ولیدل شو‬

‫‪ ‬کله چی خیټی ته فشار ورکړل شی جیګولر ورید وپړسیګی‬
‫‪ ‬او که د جګر د څنډو اندازه د ‪ ۱‬سانتی او یا له هغه څخه په زیاته اندازه زیاتوالۍ ومومی‬
‫د جس کولو په وخت کی د جګر حساسیت‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬دنفس اخستلو په تعداد کی په یوه دقیقه کی د ‪ ۵‬یا له دی څخه زیات نفس اخستلو‬
‫کی زیاتوالۍ‬
‫که چیری یو د الندی حاالتو واقع شی ژر تر زره د‬
‫مایعاتو د بیا ورکړی درملنه ودرول شی‬

‫‪ ‬د زړه د ضربان په تعداد کی په یوه دقیقه کی ‪ ۲۵‬ځلی یا له دی څخه زیات زیاتوالۍ‬
‫د تنفسی خشن اوازونو پیدا کیدل‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬د ستاتسکوپ په واسطه د سګو د رالونو یا د کریپیتیشن اوریدل‬

‫‪ ‬د زړه په اوازونو کی دریم ریتم یا برخیل نبض پیدا کیدل‬

‫یادونه‪:‬يړسوب لرونکی ناروغان په دیهایدریشن نه اخته کیژی‪.‬‬

‫که چیری یو پړسوب لرونکۍ ماشوم اوبو ته ورته اسهال ولری ‪،‬او ماشوم په ناوړه کلینیکی‬
‫حالت کی وی پس‪،‬د مایعاتو ضایع کیدل کیدای شی د خوار ځواکۍ لپاره د مایعاتو د بیا‬
‫ورکړی د محلول (ریزومل) په واسطه د هر تغوط وروسته د ‪ ۳۰‬ملی لیترو په ورکړی جبران‬
‫شی‪.‬‬
‫هایپو ولیمیک شاک(دوجودمایعاتو یا دوینی د جریان‬
‫‪۲۰٪‬کمیدل)‬

‫هایپو ولیمیک شاک څه شۍ دۍ؟‬

‫هایپو ولیمیک شاک چی هیموراجیک شاک هم ورته ویل کیږی د ژوند تهدیدونکۍ حالت دۍ‬
‫چی د وجود د مایعاتو د‪ ۲۰٪‬یا له هغه څخه په زیاته اندازه د السه ورکولو په نتیجه کی‬
‫منځ ته راځی ‪.‬‬
‫د هایپو ولیمیک شاک تشخیص په خوارځواکی اخته‬
‫ماشومانو کی‬
‫‪ ‬ضعیف یا بیهوشه وی‬
‫او‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬السونه او پښی یی سړی وی‬

‫او ورسره ‪:‬‬

‫د کپیلری (ویښته ته ورته واړه رګونو) ورو ډکیدل(له ‪ ۳‬ثانیو څخه زیات وخت نیسی)‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬ضعیف یا تیز نبض(‪ ۱۶۰‬نبضه په یوه دقیقه کی د ‪۲-۱۲‬میاشتو عمر لرونکو ماشومانو لپاره‬
‫‪ ۱۴۰،‬نبضه په یوه دقیقه کی د ‪ ۱-۵‬کلونو عمر لرونکو ماشومانو لپاره)‬
 ‫درملنه‬
‫د ورید له الری محلو ل څخه استفاده وکړۍ(لکه د مخکینیو سالیډونو په شان)‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬د ورید له الری د محلول د استعمال څخه ممکن د مایعاتو اضافه باری په تیزۍ سره‬
‫واقع شی‪.‬د مایعاتو د اضافه باری د نښو لپاره ماشوم باید چی د ډیر نژدی څخه نظارت‬
‫شی‪.‬‬
‫‪ ۱۵ ‬ملی لیتره مایع د هر کیلو وزن لپاره په یو سا عت کی ورکړۍ ‪ .‬د اول ساعت په‬
‫جریان کی یی بیا وارزوۍ‪.‬‬
‫د بدن د ‪۳٪‬وزن اخستلو پوری د ورید له الری د مایعاتو ورکولو ته دوام ورکړۍ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬د وزن زیاتوالۍباید د کلینیکی انکشاف د نښو سره منظم ارتباط ولری‪.‬‬
 ‫درملنه‬
‫‪ ‬که چیری کلینیکی بهبود منځ ته رانشی پس د مایعاتو د بیا ورکړه ودروۍ او سیپتیک‬
‫شاک یا کوم بل عامل د تشخیص لپاره اقدام وکړی‪.‬‬
‫‪ ‬کله چی ماشوم په هوش شی څومره ژر چی کیدای وریدی درملنه د خولی له الری د‬
‫مایعاتو بیا ورکړی ته تغیر کړۍ‪.‬‬
‫‪ ‬د ‪ ۱۰‬ملی په اندازه د هر کیلو وزن د بدن لپاره په یوساعت کی د خولی یا د پوزی‪-‬‬
‫معدی د تیوب له الری د خوارځواکۍ لپاره د مایعاتو د بیا ورکړی محلول( ریزومل) ور‬
‫کړۍ‪.‬هغه طریقه چی په مخکینی برخه کی وښودل شوه تعقیب کړۍ‪.‬‬
‫یادونه ‪:‬د پړسوب لرونکی ماشوم د هایپوولیمیا درملنه د سیپتک شاک د درملنی سره یو‬
‫شانته ده‪.‬‬
 ‫سیپتیک شاک‬
‫سیپتیک شاک څه شۍ دۍ؟‬
‫سیپتیک شاک یو جدی طبی حالت ده چی انساجو ته د وینی او اکسیجن د کم جریان په‬
‫وسیله منځ ته راځی چی د جریان کمیدا د مکروب او د سیپسیس له امله واقع کیږی‪.‬په‬
‫نتیجه کی کیدای شی چی د څو اعضاو له کاره لویدو او مرګ سبب شی‪.‬‬
‫د سیپتیک شاک په واسطه د مړینی کچه کیدای شی تر ‪۵۰٪‬پوری لوړه شی‪.‬‬
 ‫سیپتیک شاک څنګه تشخیص کیږی؟‬
‫د زړه د ضربان زیاتوالۍ د ضعیف کعبری نبض سره‪ ،‬یا کیدای شی موجود نه وی (د فیمور نبضونه هم‬ ‫‪‬‬
‫کیدای شی ضعیف وی)‬
‫ساړه نهایات(د کپیلری رګونو د بیا ځلی ډکیدنی وخت له ‪ ۳‬ثانیو څخه زیات دۍ)‬ ‫‪‬‬

‫دهوښیاری ټیټه درجه‬ ‫‪‬‬

‫د زړه د عدم کفایی عالیم نه لیدل کیژی ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪‬‬ ‫د مکروب ممکنه نښی(شاید جی دا نښی په خوارځواکۍ اخته ماشومانو کی تر پوښښ الندی راشی)‬

‫تفریقی تشخیص‪:‬‬
‫د هایپو ولیمیک شاک او سیپتیک شاک تفریقی تشخیص ډیر ځلی په شدید حاد خوار ځواکۍ اخته ما‬ ‫‪‬‬
‫شومانو کی مشکل وی‪.‬‬
‫که چیری نوری ضمیمه ناروغۍ لکه وایروسی مکروبونه‪،‬مالریا یا نور شدید وضعیت ورسره مل وی ‪،‬نو باید‬ ‫‪‬‬
‫سیپتیک شاک په نظر کی وساتۍ‪.‬‬
 ‫د سیپتیک شاک درملنه‬
‫‪ ‬اکسیجن د ماسک یا د پوزی د کنوال(یو نرۍ تیوب) په واسطه ورکړۍ‬
‫وسیع تاثیر لرونکی ‪،‬د اول خط مکروب ضد درمل ورکړۍ‬
‫‪ ‬په هوش ناروغان باید چی‪ F75‬د خولی یاد پوزی‪-‬معدی د تیوب له الری اخستل شروع‬
‫کړی‪.‬‬
‫‪ ‬د وینی د شکری د کمښت حالت په بیهوشه ناروغانو کی درملنه او وقایه کړۍ‬
‫‪ ‬د وجود د تودوخی کموالۍ معالجه ‪/‬وقایه کړۍ‬
‫‪ ‬د ماشوم فزیکی حالت داسی وساتی چی ډیر کم عاجلی برخی ته ضرورت پیدا کړی‬
 ‫ماشوم ته مایعات ورکړی‬
‫د رینګر لکتیت محلو ل د ‪ ۵٪‬ډیکستروز سره‬ ‫‪.1‬‬

‫‪ ۰.۴۵٪‬سالین د ‪ ۵٪‬دیکستروز سره‬ ‫‪.2‬‬

‫دهوش ټیټه درجه داښودنه کوی چی دماشوم مغز د اوکسیجن ده کمبود سره مواجه دی‪:‬‬
‫د وینی مکمل انتقال د ‪۱۰‬ملی لیتر د بدن د هر کیو وزن لپاره کم تر کمه د ‪ ۳‬ساعتونو په‬ ‫‪‬‬
‫جریان کی‬
‫یا‬

‫د ورید له الری د مایعاتو د بیا ورکړی محلولونه د ‪ ۱۰‬ملی په اندازه د هر کیلو وزن د بدن لپاره‬ ‫‪‬‬
‫په یو ساعت کی‪.‬‬
‫یادونه‪:‬د وینی د انتقال په جریان کی د خولی له الری خوراک کول باید چی قطع شی‪.‬‬
 ‫د وجود دوینی کموالۍ‬
‫انیمیا یا د وینی کمیدا څه شۍ دۍ؟‬
‫یو حالت دۍ چی په هغه کی د وینی سره کرویات یا هم د هیمو ګلوبین مقدار په وینه‬ ‫‪‬‬
‫کی کم شی ‪،‬چی په نتیجه کی ستومانتیا او بی رنګه یا رنګ الوتی ورغوی منځ ته‬
‫راوړی‪.‬‬

‫د انیمیا تشخیص‪:‬‬
‫‪ ‬د ورغوو شدید بی رنګوالۍ‬
‫‪ ‬د هیموګلوبین اندازه د ‪۴‬ګرامه په یو دیسی لیترکی (‪۴۰‬ګرامه په یو لیتر کی)یا د وینی‬
‫د حجراتو حجم د ‪۱۰٪‬څخه کم وی ‪.‬‬
 ‫د ویډیو نمایش‬

‫د طبی اختالطاتو عاجله‬

‫تداوی‬
 ‫په شدیدی حادی خوارځواکی اخته دداخل بستر‬
‫ماشومانو تداوی چی عمرونه یی‪ ۶-۵۹‬میاشتو‬
‫پوری وی‬

‫تغذیوی درملنه‬
‫د شدیدی حادی خوار ځاکۍ باندی اخته ماشومانو درملنه چی عمرونه یی د ‪۶-۵۹‬میاشتو‬
‫پوری وی دوه حالته لری‪:‬‬

‫داخل بستر درملنه تر څو چی عالج یی وشی‬ ‫‪.1‬‬

‫دداخل بستر ناروغ با ثباته کول او د هغه انتقال د بستر دباندی ناروغانو د پاملرنی څانګی ته(چیری‬ ‫‪.2‬‬
‫چی د بستر دباندی د ناروغانو لپاره اسانتیاوی شته وی)‬
‫په شدیدی حادی خوارځواکی اخته دداخل بستر ماشومانو‬
‫تداوی چی عمرونه یی‪ ۶-۵۹‬میاشتو پوری وی‬
‫)تغذیوی درملنه(‬
‫د داخل بستر ناروغانو لپاره د تغذیوی درملنی ‪ ۳‬واضحی مرحلی وجود لری‪:‬‬
‫‪ .1‬اوله مرحله‪:‬دا ابتدایی مرحله ده کله چی عاجله درملنه شوی وی او د پاملرنی وړ تغذیوی او طبی‬
‫درملنه هم د ماشوم د اعضاو د غیر نورمال وظایفو د باثباته کولو لپاره شروع شوی ده دا مرحله په‬
‫نورمال شکل د ‪۲-۷‬ورځو پوری دوام کوی‪.‬‬
‫‪ .2‬د انتقال مرحله‪:‬د ماشوم د اولنی حالت د باثباته کیدو څخه وروسته ‪،‬د پروټین او انر ژی مقدار د‬
‫ماشوم په تغذیه کی زیاتیږی او په دی سری ماشوم د زیاتو پروتین لرونکی رژیم سره اشناکیژی‬
‫‪.‬چی دا مرحله په نورمال شکل ‪۲-۳‬ورځو پوری دوام کوی‪.‬‬
‫په دی مرحله کی تصمیم نیول کیږی چی د ماشوم درملنه په داخل د بستر کی ادامه پیداکړی یا‬
‫داچی د بستر د باندی د باملرنی برخی ته انتقال شی‪.‬‬
‫دریمه مرحله‪:‬کله چی د ماشوم حالت کی کافی اندازه بهبود راشی‪،‬د انرژی او پروټین مقدار زیاتیږی تر څو‬ ‫‪.3‬‬
‫ماشوم وتوانیژی چی په تیزۍ سره وزن واخلی ‪.‬دا مرحله ممکن ‪۲-۶‬هفتو دوام وکړی چی د ماشوم د عمر او او‬
‫چی څومره پاملرنه ورته شوی ده ارتباط لری‪.‬‬

‫په داخل بستر کی د ناروغ د متوقع پاتی کیدلو موده تقریبا ‪۲۱-۲۸‬ورځو پوری ده چی د ماشوم حالت پوری مربوط ده‪.‬‬
 ‫دوام‪...‬‬

‫اول طبی او تغذیوی اهتمامات باید چی د ‪۳۰‬دقیقو څخه زیات وخت وانه خلی ‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫الف ‪ :‬عاجل واقعات نظر ړومبیتوب ته تنظیم او عاجلی پاملرنی ورته اماده کړي‬

‫الف ‪.‬د اول خط مکروب ضد درمل ورکړۍ(وسیع الساحه)‬

‫ب ‪.‬د‪F75‬په واسطه تغذیه شروع کړۍ‬

‫که چیری ډاکتر ته زر الس رسی نه وی‪،‬کم مقدار ( ‪ ۵۰‬ملی)د ‪۱۰٪‬د بوری اوبه د وینی د‬
‫شکر د کمیدا د مخنیوی لپاره د ‪ ۳۰‬دقیقو په جریان کی باید چی ماشوم ته ورکړل شی‪.‬‬
 ‫په اوله مرحله کی تغذیوی تداوی‬
‫اوله مرحله کی چی کومه غذا استعمالیګی هغه د‪ F-75‬شیدی دی‪.‬داد کم پروټین‬ ‫‪‬‬
‫لرونکی شیدی دۍ(د زیات پروتین موجودیت په دی مرحله کی د مرګ خطر زیاتوی)‪.‬‬
‫‪ F-75‬ټول د ضرورت وړ کوچنی غذای عناصر لری (ده نورو اضافه کولوته ضرورت نشته)‬ ‫‪‬‬

‫‪۷۵ F-75 ‬کیلو انرژی په هر ‪۱۰۰‬ملی لیتر کی لری‪.‬‬

‫‪ ‬په اوله مرحله کی د ماشوم د ضرورت وړ انرژی ‪۱۰۰‬کیلو کالوری د بدن د هر کیلو وزن‬
‫لپاره په ورځ کی ده‪.‬‬
‫دا په دی معنی چی په یوه ورځ کی ‪ ۱۳۰‬ملی ‪ F-75‬د بدن د هر کیلو وزن لپاره د ورځی‬ ‫‪‬‬
‫ضرورت ده‬
‫شیدی باید چی هر ‪ ۳‬ساعته وروسته ورکړل شی( ‪۸‬ځلی د شیدو تغذیه په یوه شپه او‬ ‫‪‬‬
‫ورځ کی)‬
‫‪ ‬هغه ماشومان چی د ‪ F-75‬په واسطه تغذیه کیږی په اوله مرحله کی د وزن د اخستلو‬
‫توقع ورڅخه نه کیږی‪.‬‬
 ‫د‪ F-75‬آماده کول‬

‫‪ ‬یو پاکټ(‪۱۰۲.۵‬ګرامه)د ‪۵۰۰‬ملی اوبو سره مخلوط کړی‪.‬‬

‫اوبه باید چی جوش شوی وی بیا یخی شوی وی او فلترکیدو ته ترجیح ورکړی‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬کله چی‪ F75‬ته الس رسۍ نه وی ‪ F100،‬کیدای شی رقیقی شی تر څو موقتی بدیل‬

‫د‪ F75‬جوړ شی‪.‬دا فقط یو ه عاجل حالت لپاره ده او د معیاری‪ F75‬ځای نیونکۍ‬
‫نشی کیدای ‪.‬‬
‫‪ ‬د‪ F100‬یو پاکټ په ‪۶۷۰‬ملی اوبو کی عالوه کړۍ ترڅو د ‪F75‬موقتی ځای ناستی شی‬
‫‪ ‬که چیری یو کم مقدار ته ضرورت پیښ شی او‪ F100‬مخکی تیار جوړ شوۍ وی‬
‫‪۱۰۰،‬ملی د‪ F100‬واخلۍ او ‪ ۳۵‬ملی اوبو ورته عالوه کړۍ‪.‬دا به ‪۱۳۵‬ملی رقیق شوۍ د‬
‫‪F100‬حالت وی چی کیدای شی موقتی بدیل یا عوض د‪ F75‬په حیث استعمال شی‪.‬‬
 ‫په اوله مرحله کی طبی تداوی‬
‫په شدید ی حادی خوارځواکی باندی اخته ماشومانو ته چی اختالط ونه لری د مکروب ضد‬
‫عادی درمل‪:‬‬

‫وخت‬
‫مقدار‬ ‫توصیه یا تجویز‬ ‫درمل‬
‫‪ ۲۰‬ملی ګرامه دبدن د‬ ‫‪Amoxicillin‬‬
‫پروګرم ته په داخلیدو کی او‬
‫هر کیلو وزن لپاره د‬ ‫هر ‪ ۸‬ساعته وروسته‬ ‫اموکسیسیلین‬
‫ادامه تر ‪ ۷‬ورځو‬
‫خولی له الری‬

‫‪Or‬‬ ‫)‪(1th Priority is Amoxicillin‬‬

‫پروګرم ته په داخلیدو‬
‫‪۲۵‬ملی ګرامه‬ ‫‪Cotrimoxazole‬‬
‫کی او ادامه تر ‪۷‬‬ ‫هر ‪ ۱۲‬ساعته‬
‫سلفامیتاکسازول‪۵+‬ملی ګرامه‬ ‫کوتریموکسازول‬
‫ورځو‬ ‫وروسته‬
‫ترایمیتوپریم د خولی له الری‬
 ‫دشیدو اندازه په هره دشیدو اندازه په هره دماشوم وزن په کیلو‬
‫غذایی وعده کی ‪ /‬غذایی وعده کی ‪/‬‬
‫تغذی ‪6‬ځله ورځ کی تغذی ‪ 8‬ځله ورځ‬
‫کی‬

‫‪2.0 – 2.1‬‬ ‫‪40ml‬‬ ‫‪50ml‬‬

‫د ‪ F-75‬د شیدو‬ ‫‪2.2 – 2.4‬‬ ‫‪45ml‬‬ ‫‪60ml‬‬
‫چارت په نسبت‬ ‫‪2.5 – 2.7‬‬ ‫‪50ml‬‬ ‫‪65ml‬‬
‫د وزن‬ ‫‪2.8 – 2.9‬‬ ‫‪55ml‬‬ ‫‪70ml‬‬
‫‪3.0 – 3.4‬‬ ‫‪60ml‬‬ ‫‪75ml‬‬
‫‪3.5 – 3.9‬‬ ‫‪65ml‬‬ ‫‪80ml‬‬
‫‪4.0 – 4.4‬‬ ‫‪70ml‬‬ ‫‪85ml‬‬
‫‪4.5 – 4.9‬‬ ‫‪80ml‬‬ ‫‪95ml‬‬
‫‪5.0 – 5.4‬‬ ‫‪90ml‬‬ ‫‪110ml‬‬
‫‪5.5 – 5.9‬‬ ‫‪100ml‬‬ ‫‪120ml‬‬
‫‪6.0 – 6.9‬‬ ‫‪110ml‬‬ ‫‪140ml‬‬
‫‪7.0 -7.9‬‬ ‫‪125ml‬‬ ‫‪160ml‬‬
‫‪8.0 – 8.9‬‬ ‫‪140ml‬‬ ‫‪180ml‬‬
‫‪9.0 – 9.9‬‬ ‫‪155ml‬‬ ‫‪190ml‬‬
‫‪10.0 – 10.9‬‬ ‫‪170ml‬‬ ‫‪200ml‬‬
‫‪11.0 – 11.9‬‬ ‫‪190ml‬‬ ‫‪230ml‬‬
‫‪12.0 – 12.9‬‬ ‫‪205ml‬‬ ‫‪250ml‬‬
‫‪13.0 – 13.9‬‬ ‫‪230ml‬‬ ‫‪275ml‬‬
 ‫د تغذیه تخنیک‬
‫که ماشوم اشتها ولری باید د خولی الری هره ورځ تغذیه شی‬ ‫‪‬‬
‫که حد اقل ‪%75‬شیدی یی مصرف کړی نوی نو ‪ ،‬نو یو ان‬
‫جی تیوب ځای پر ځای کړی ‪..‬‬
‫ماشوم په سمه توګه د ساتونکی په غیږه کی ونیول شی‬ ‫‪‬‬
‫دساتونکی مټه د ماشوم په شا او خوا کی ونیول شی او یو‬ ‫‪‬‬
‫لوخی د ماشوم د زینی الندی ونیول شی او هر ځاخکی چی‬
‫توییږی په پیاله کی واچول شی‪.‬‬
‫‪.‬ماشوم په زوره مه تغذیه کوی او نه یی په شا سملوی او په‬ ‫‪‬‬
‫خولی کی یی شیدی ورکږی (په قاشوقه)‬
‫هیڅکله معالجوی شیدی له تجویز شوی حدنه زیاد ماشوم ته‬ ‫‪‬‬
‫په اوله مرحله کی مه ورکوی که په ژړا هم شی په ضرورت‬
‫وخت کی د مور شیدی ورکړی ‪.‬‬
‫ډاکټر باید دماشوم ساتونکی تشویق کړی چه خبری وکړی‬ ‫‪‬‬
‫ماشوم سره ‪،‬د تغذی سم او غلط الری ورته ووایی او دا چی‬
‫څرنګه باید ماشوم څخه پاملرنه وکړی‪.‬‬
‫د ماشوم پایواز باید دماشوم خوا کی تغذیه ونکړی ځکه چی‬ ‫‪‬‬
‫په اوله مرحله کی د پایواز ډوډی ماشوم ته خطرناک ده که‬
‫ماشوم ته ورکړل شی ‪.‬‬
 ‫طبی درملنه اوله مرحله ‪1-‬کی‬
‫‪,‬ورځنی انتی بیوتیک دحادی شدیدی غیر اختالطی‬
‫خوارځواکی ماشومام لپاره‪:‬‬
‫وختونه‬ ‫تجویز‬ ‫مقدار‬ ‫دوا‬

‫‪ 20‬ملی‬
‫دپزیرش وخت کی‬
‫گرام‪/‬‬ ‫اماکسیسیل‬
‫‪7‬ورځ‬ ‫هر ‪ 8‬ساعته‬
‫اماکسیسیلین در اولویت نخست قراردارد(‬
‫) کیلوگرام‬ ‫ین‬ ‫یا‬
‫لپاره‬
‫فمی‬

‫‪ 25‬ملی گرام‬
‫دپزیرش وخت‬ ‫سولفیمیتوک‬
‫کوتریماکساز‬
‫‪7‬کی ورځ‬ ‫هر ‪ 12‬ساعته‬ ‫سازول‪5+‬‬
‫ول‬
‫لپاره‬ ‫ملی گرام‬
‫تریمیتوپریم‬
‫فمی‬
 ‫دوام‪...‬‬
‫په شدید ی حادی خوارځواکی باندی اخته ماشومانو ته چی اختالط و لری د مکروب ضد‬
‫عادی درمل‪:‬‬
‫وخت اوزمان‬ ‫طریقه‬ ‫مقدار‬ ‫درمل‬
‫په داخل د بستر کی‬ ‫‪ ۵۰‬ملی ګرامه د‬
‫هر‪ ۶‬ساعته وروسته د‬ ‫‪Ampicillin‬‬
‫‪۲‬ورځو لپاره‬
‫عضلی‪/‬وریدی‬ ‫بدن د هر کیلو وزن‬
‫امپیسیلین‬
‫لپاره‬
‫هر‪ ۸‬ساعته وروسته د‬ ‫‪ ۲۰‬ملی ګرامه د‬ ‫‪Amoxicillin‬‬
‫‪۶‬ورځو لپاره‬ ‫د خولی له الری‬ ‫بدن د هر کیلو وزن‬ ‫داموکسیسیلین په واسطه‬
‫‪And‬‬ ‫لپاره‬ ‫تعقیب شی‬
‫په داخل د بستر کی‬ ‫‪ ۷.۵‬ملی ګرامه د‬
‫دورځی یو ځلی د‬ ‫*‪Gentamycin‬‬
‫‪۷‬ورځو لپاره‬
‫عضلی‪/‬وریدی‬ ‫بدن د هر کیلو‬
‫جنټا مایسین‬
‫وزن لپاره‬

‫که چیری دغه مقدار په جریان د‪۴۸‬ساعتونو کی بهبود منځ ته رانه وړ یا د ‪ ۲۴‬ساعتونو په‬
‫جریان کی حالت خرابه شو ‪:‬‬
 ‫نوری سیستیمیکی درملنی‬
‫ویټامین ‪: A‬‬
‫‪ ‬د بستریدو په وخت کی یو دوز د ویټامین‪ A‬ورکول کیږی که چیری یی په تیره یوه میاشت‬
‫کی نوی اخستۍ‪.‬‬
‫‪ ‬هغه ناروغان چی په هغوی کی شرۍ یا هم د سترګو د ناروغۍ نښی ولیدل شی باید‬
‫چی په ‪۱،۲‬او ‪۱۴‬ورځ د ویټامین‪ A‬دوز واخلی‪.‬‬

‫درمل‬ ‫عمر‬ ‫مقدار‬

‫‪۶-۱۲‬میاشتی‬ ‫‪ ۱۰۰،۰۰۰‬واحده‬
‫‪ A‬ویټامین‪A‬‬
‫د ‪۱۲‬میاشتو څخه زیات عمر‬ ‫‪۲۰۰،۰۰۰‬واحده‬
‫‪ ‬د چینجیو ضد درملنه‪:‬په اوله مرحله کی باید چی ورنه کړل شی‪،‬د کولمو ضعیفه جذب او‬
‫د جګر ضعیف وظایف مکن ددرملو جانبی تاثیرات زیاد کړی‪.‬‬
‫‪ ‬فولیک اسید‪:‬دا په هغو شیدو کی چی ددرملنی په خاطر ورکول کیږی اوهم په‪ RUTF‬کی وجود‬
‫لری‪.‬که چیری د وینی د کمښت تشخیص وضع شی پس په داخل د بستر کی د ‪۵‬ملی ګرامه‬
‫فولیک اسید ورکړۍ‪(.‬روزانه مقدار مه ورکوۍ)‬
‫‪ ‬زینک‪:‬دا په هغو شیدو کی چی ددرملنی په خاطر ورکول کیږی اوهم په‪ RUTF‬کی وجود‬
‫لری‪ .‬اسهال باید چی د مکروب ضد درملو او د خوارځواکۍ لپاره د مایعاتو د بیا ورکړی‬
‫محلول یا ریزومل په واسطه که د مایعاتو ضایع کیدل ولیدل شو درملنه وشی‪.‬‬
‫‪ ‬اوسپنه‪:‬په اوله مرحله کی یی مه ورکوۍ‪،‬د سیپسیس ‪،‬مکروب او د مړینی خطر زیاتوی‬
‫هغه معیارونه کوم چی داښی چی ماشوم باید له‬
‫اولی مرحلی څخه انتقالی مرحلی ته الړ شی‬
‫اشتها بیرته راګرځیدلی وی (ماشوم اضافه له‪۹۰٪‬خپلی شیدی د خولی له الری اخلی)‬ ‫‪‬‬

‫پړسوب کم شوی وی ( اعظمی بړسوب د انتقال په مرحله کی ‪ ۲+‬دی اما ‪۳+‬پړسوب په اوله‬ ‫‪‬‬
‫مرحله کی پاتیکیږی)‪.‬‬
‫‪ ‬د ماشومتوب د دوری د ناروغیو د خطر نښی یا نور اختالطات له منځه تللی وی او‬
‫ماشوم په کلینکی لحاظ بهبود پیداکړی‪.‬‬
‫‪ ‬د پوزی‪-‬معدی تیوب موجود نه وی‪.‬‬
‫یادونه‪:‬په اوله مرحله کی د وزن د اخستنی توقع نشته‪،‬پر ځای یی د وزن له السه ورکول‬
‫فقط پړسوب لرونکو ماشومانو کی متوقع ده‬
‫هیڅ ضرورت نشته چی طبی اختالطات په مکمله توګه له منځه الړ شی تر څو د انتقال‬
‫دوری ته داخل شی‪.‬اما باید هره عاجله واقعه لکه د وینی د شکری د کموالی یا دمایعاتو‬
‫شدید ضایع کیدل په مکمله توګه له منځه تللی وی‪.‬‬
 ‫په اوله مرحله کی دتداوی ناکامیدل‬

‫که چیری ماشوم د انتقال دوری ته الړ نشی پس باید کلینیکی بیا ارزونه په مکمل ډول و‬
‫شی‪.‬‬
‫هغه معیارونه چی دتداوی ناکامی ښیی‪:‬‬
‫‪ ‬تر څلورمی ورځ اشتها ښه نه شی‬
‫‪ ‬تر څلورمی ورځی کلینک حالت دماشوم ښه نه شی‬
‫‪ ‬تر څلورمی ورځی د پړسوب نه کمیدل‬
‫‪ ‬تر څلورمی ورځی هم ‪+۳‬پړسوب موجودیت‬
 ‫د انتقال په مرحله کی تغذیوی تداوی‬

‫په دی مرحله کی تداوی په دوه عمده برخو ویشل کیژی ‪:‬‬

‫‪ .1‬د انتقال مرحله چیری چی دشدیدی حادی خوارځواکۍ‪-‬د بستر د باندی خدماتو ته الس‬
‫رسۍ وی‬
‫‪ .2‬د انتقال مرحله چیری چی دشدیدی حادی خوارځواکۍ‪-‬د بستر د باندی خدماتو برخی‬
‫ته الس رسۍ نه وی‬
 ‫د انتفال مرحله چیری چی د شدیدی حادی‬
‫خوارځواکۍ‪-‬د بستر دباندی خدماتوته الس رسۍ‬
‫وی‬
‫‪ ‬د انتقال په مرحله کی انرژی د ‪ ۳۰٪‬په اندازه زیاتیږی(‪۱۳۰‬کیلو کالوری د بدن د وزن د هر‬
‫کیلو لپاره په یوه ورځ کی)‬
‫‪ ‬کله چی ماشوم د بستر د باندی خدماتو برخی ته انتفالیژی باید ‪RUTF‬واخلی‪.‬‬
‫د‪ F-75‬قدم په قدم انتقال‪ RUTF‬ته‪:‬‬
‫د تغذیی په هر ټاکلی وخت کی (د انتقال په مرحله کی تقریبا ‪ ۵‬ځلی په یوه ورځ کی)‬ ‫‪‬‬

‫‪ F75‬د ماشوم د وزن مطابق آماده کړۍ‪.‬‬ ‫•‬

‫د ماشوم لپاره د‪ RUTF‬یو پاکټ او د چښلو اوبو یو پا ک ګالس آماده کړۍ‪.‬‬ ‫•‬

‫د‪ RUTF‬پاکټ ته مخکی د خالصه ولو څخه د ‪۳۰‬ثانیو لپاره مساج ورکړۍ‪.‬‬ ‫•‬

‫پام لرونکو یا مورته باید هدایت وشی ترڅو خپل السونه د صابون او اوبو په واسطه‬ ‫•‬
‫پریمینځی‪.‬‬
 ‫دوام‪...‬‬

‫د‪ F-75‬د ور کولو څخه مخکی ‪،‬ماشوم ته‪ RUTF‬ورکړۍ‪.‬‬ ‫•‬

‫په دی باید ټینګار وشی چی هیڅ کله په فشار خواړه ور نه کړل شی‪.‬‬ ‫•‬

‫وروسته له هری مړۍ‪،‬د مور شیدی یا کوچنۍ غړپ د اوبو ماشوم ته ورکړی‪.‬‬ ‫•‬

‫‪ RUTF‬هیڅ وخت باید د اوبو سره یا ‪ F75/‬یا له هری بلی مایع سره مخلوط نشی‪.‬‬ ‫•‬

‫د ناروغ ددرملنی په ریکارد کی هغه ته د هر قسم غدای موادو ورکړل شوۍ مقدار ولیکۍ‪.‬‬ ‫•‬

‫وروسته له هری تغذیی ‪ RUTF،‬باید چی په یو وچ او یخ ځای کی کیښودل شی‪،‬د حشراتو څخه یی په حفاطت‬ ‫•‬
‫کی وساتۍ او د بلی تغذیی وقت لپاره یی بیا ځلی استعمال کړۍ‪.‬‬
‫د انتقال په مرحله کی د‪ RUTF‬مقدار چی باید ورکړل شی‪:‬‬

‫مقدار چی باید په‬ ‫مقدار د هری تغذیی‬ ‫دماشوم وزن‬

‫‪۲۴‬ساعتونو کی وخوړل‬ ‫د‪RUTF‬لپاره‬
‫شی‬
‫د‪۱/۴‬څخه تر یو نیم پاکټه‬ ‫‪۱/۴‬دپاکټ‬ ‫کم یا مساوی له ‪ ۵‬کیلو سره‬
‫د‪۱‬او ‪۳/۴‬څخه تر‬ ‫‪۱/۳‬دپاکټ‬ ‫کم له ‪ ۵‬کیلو څخه‬
‫‪۲‬پاکټه‬
 ‫دوام‪...‬‬

‫که چیری ماشوم دضرورت وړ ‪ RUTF‬ونه خوری‪:‬‬

‫ماشوم باید چی د‪ F-75‬په واسطه تغذیی ته ادامه ورکړی‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ ‬که چیری ماشوم د ثبات په حالت کی وی ولی اشتها یی د انتقال په مرحله کی‪۳‬ورځو‬
‫څخه وروسته ښه نشی‪ ،‬بیا نو دماشوم تغذیه د انتقال په مرحله کی‪ F-100‬ته تغیر‬
‫کړۍ‪.‬‬
‫که چیری ماشوم ددی توانایی ولری چی د‪ RUTF‬د ضرورت وړ مقدار واخلی‪:‬‬
‫‪ ‬که چیری ماشوم په هره تغذیه کی د‪ RUTF‬دضرورت وړ مقدار د ‪ ۲۴‬ساعتونو په جریان‬
‫کی اخلی‪ F75،‬باید چی قطع شی‪.‬‬
‫‪ ‬پاملرونکی یا مور باید متیقنه شی چی په دی مرحله کی هیڅ کومه بله غذا ماشوم ته‬
‫نه ورکول کیږی‪.‬د بستر نه دباندی او د انتقالی دوری څخه وروسته ممکن کورنی خواړه‬
‫ماشوم ته معرفی شی‪.‬‬
 ‫دوام‪...‬‬

‫د بستر څخه دباندی خدماتو کی د‪ RUTF‬مقدار چی باید ماشوم ته ورکړل شی‬

‫پاکټونه هره ورځ‬ ‫پاکټونه هره هفته‬ ‫د ماشوم وزن(کیلو)‬

‫‪۲‬‬ ‫‪۱۴‬‬ ‫‪۴.۰-۴.۹‬‬

‫‪۲.۵‬‬ ‫‪۱۸‬‬ ‫‪۵.۰-۶.۹‬‬
‫‪۳‬‬ ‫‪۲۱‬‬ ‫‪۷.۰-۸.۴‬‬
‫‪۳.۵‬‬ ‫‪۲۵‬‬ ‫‪۸.۵-۹.۴‬‬
‫‪۴‬‬ ‫‪۲۸‬‬ ‫‪۹.۵-۱۰.۴‬‬
‫‪۴.۵‬‬ ‫‪۳۲‬‬ ‫‪۱۰.۵-۱۱.۹‬‬
‫≥‪۵‬‬ ‫‪۳۵‬‬ ‫‪≥۱۲‬‬
 ‫د انتفال مرحله چیری چی د شدیدی حادی‬
‫خوارځواکۍ‪-‬د بستر دباندی خدماتو ته الس رسۍ‬
‫نه وی‬
‫د انتقال په مرحله کی ‪ ،‬هغه ماشومان چی دداخل بستر د پاملرنی برخه کی پاتی‬ ‫‪‬‬
‫کیږی‪،‬د انرژی ضرورت ‪ ۱۳۰‬کیلو کالوری د بدن د هر کیلو لپاره په یوه ورځ کی دۍ‪.‬چی دا‬
‫د‪ F-100‬دشیدو په واسطه ورکول کیږی‪.‬‬

‫‪۱۰۰ F-100 ‬کیلو کالوری انرژی په هر ‪۱۰۰‬ملی لیتره شیدو کی لری‪.‬‬

 ‫دوام‪...‬‬

‫ده انتقال دمرحلی څخه بیرته اولی مرحلی ته دګرځیدو معیارونه ‪:‬‬
‫یو ماشوم چی د انتقال په مرحله کی‪ F100‬یا‪ RUTF‬ورته ورکول کیژی باید دالندی حاالتو په‬
‫پیداکیدو سره بیرته اولی مرحلی ته ستون شی‪.‬‬
‫‪ ‬په سرعت سره د جګر په اندازه کی زیاتوالۍ‬
‫‪ ‬د مایعاتو د اضافه باری دیوی نښی څرګندیدل‬
‫‪ ‬که چیری د خیټی توسع واقع شی‬
‫‪ ‬که چیرته به دی مرحله کی دنوی غذای رژیم له امله کوم چی ‪ F100‬شیدی دی ماشوم‬
‫ته اسهال پیدا شی او ماشوم خپل وزن هم له السه ورکړی ‪.‬‬
‫‪ ‬دبل هر هغه اختالط را منځ ته کیدل چی وریدی مایعاتوته پکی ضرورت پیداشی‬
‫‪ ‬دپړسوب اضافه کیدل یا د پړسوب منځ ته راتلل کوم چی مخکی وجود نه درلود‪.‬‬
‫د ماشوم په حالت کی په بارزه توګه د کوم بل ناوړه حالت منځ ته راتلل‬
 ‫دوام‪...‬‬

‫که د یو ماشوم حالت په انتقالی دوره کی خراب شوۍ وی پس دا د یو له الندینیو عواملو‬

‫څخه منځ ته راځی‪:‬‬
‫‪Re Feeding syndrome‬‬ ‫‪ ‬د بیا ځلی تغذیی سیندروم‬
‫‪Re Activation syndrome‬‬ ‫‪ ‬د بیا ځلی فعاله کیدو سیندروم‬
‫‪ ‬د غذایی رژیم د تغیر په واسطه منځ ته راتلونکۍاسموتیک اسهال (البته د کم غلظت‬
‫لرونکو غذاو په واسطه لګ عمومیت لری)‬
‫‪ ‬د نادرستی تغذی په واسطه په وچه غاړه یا هوایی نل ته دغذا تیریدل‪.‬‬
‫‪ ‬په شفاخانه وی انتاناتو اخته کیدل‬
‫‪ ‬ددرملو نامناسب استعمال‬
 ‫دوام‪...‬‬

‫د بیا‪-‬ځلی تغذیی سیندروم‪:‬د یو میتابولیک عکس العمل څخه عبارت ده چی دبدن د اعضاو‬
‫ترمنځ په بدن باندی د انرژی یا د تغذیوی بار په سبب واقع کیږی کوم چی دالیکترولیتونو او‬
‫مایعاتو د چټک بدلون په نتیجه کی منځ ته راځی‪.‬اختالجات ‪،‬د زړه د کار څخه لویدنه او په چټکۍ‬
‫سره د مرګ واقع کیدل په وینه کی د فاسفورس او مایعاتو د اضافه بار په نتیجه کی منځ ته‬
‫راځی‪.‬‬
‫د بیا ځلی ـفعالیدو سیندروم د مخکینی نه تشخیص شوی مکروب د ښکاره کیدو په نتیجه کی‬
‫واقع کیږی‪.‬چی دا د معافیتی سیستم د بیا فعالیدو‪/‬یاد التهابی سیستم د بیا فعالیدو څخه بی‬
‫له دی چی کوم نوی مکروب کسب کړی واقع کیږی‪.‬‬

‫د وهمی مرحلی ته د انتقال معیارونه‪:‬‬

‫ماشوم باید چی ښه اشتها ولری(د خولی له الری د ‪۹۰٪‬څخه زیاتد ددرملنی په مقصد توضیح شوی‬ ‫‪‬‬
‫شیدی واخلی)‬
‫پړسوب باید چی په مکمله توګه له منځه الړ شی‪.‬‬ ‫‪‬‬
 ‫تغذیوی تداوی په دوهمه مرحله کی‬

‫په دوهمه مرحله کی ماشوم د بدن په هر کیلو وزن ‪ ۲۰۰‬کیلو کالوری انرژی د ‪ F-100‬شیدو‬
‫په واسطه باید واخلی ‪.‬‬
‫په دوهمه مرحله کی ‪،‬اوسپنه د درملنی په مقصد اماده شویو شیدوکی اضافه کیږی‪.‬د‬
‫اوسپنی مقدار کوم چی په شیدو کی اضافه کیږی په الندی ډول دی‪:‬‬
‫‪۲۰۰‬ملی ګرامه فیرس سلفیټ(یوه ګولۍ) په ‪۲‬لیټره په اماده شویو ‪F-100‬شیدو کی‬
‫‪۱۰۰‬ملی ګرامه فیرس سلفیټ (‪ ۱/۲‬ګولۍ)په ‪۱‬لیټر د ‪ F-100‬شیدو کی‬
‫که چیری د شیدو کم مقدار جوړ شوۍ وی ‪،‬ګولۍ نوره هم کمه کړی (لکه څلورمه حصه)‬
 ‫دوام‪...‬‬

‫په دوهمه مرحله کی دوای درملنه ‪:‬‬

‫‪ ‬د چینجیو ضد درمل‪:‬کله چی ماشوم په دوهمه مرحله کی په بستر کی پاتی شی په‬

‫اوومه ورځ یی ورکړی‬

‫درملنه‬
‫عمر‬ ‫مقدار‬ ‫توضیح‬

‫‪Mebendazole‬‬
‫یو واحد مقدار په‬
‫‪ ۱۲-۲۳‬میاشتی‬ ‫‪ ۲۵۰‬ملی ګرامه‬ ‫میبیندازول‬
‫اومه ورځ‬

‫یو واحد مقدار په اومه‬

‫‪۲۴‬میاشتی یا لوی‬ ‫‪۵۰۰‬ملی ګرامه‬
‫ورځ‬
 ‫دوام‪...‬‬

‫د درملنی په جریان کی تعقیبی پاملرنی‬

‫د هری ورځی فعالیت‬ ‫‪.i‬‬

‫د هری تغذیی څخه وروسته د شیدو اخستل ثبت کړۍ‬ ‫•‬
‫وزن اندازه کړۍ‬ ‫•‬
‫پړسوب وارزوی‬ ‫•‬
‫د تنفس تعداد معلوم کړۍ‬ ‫•‬
‫د زړه د ضربان تعداد معلوم کړي‬ ‫•‬
‫د وجود تودوخه اندازه کړۍ‬ ‫•‬
‫کلینیکی حالت وارزوۍ(قۍکول‪،‬اسهال‪،‬د مایعاتو ضایع کول‪،‬ټوخۍ)‬ ‫•‬
‫د رخصتیدو لپاره تغذیوی حالت وارزوۍ‬ ‫•‬
 ‫دوام‪...‬‬

‫هفتنی فعالیت ‪:‬‬ ‫‪.II‬‬

‫د بازو د منځنۍ پورته برخی دمحیط اندازه کول (موک کتل)‬ ‫•‬

‫‪ .III‬دوه هفتنی فعالیتونه ‪:‬‬

‫د قد‪/‬وزن اندازه کول‬ ‫•‬

‫په دوهمه مرحله کی تداوی ته جواب نه ویل ‪:‬‬

‫‪ ‬دبدن په هرکیلو د ‪ ۵‬ګرامو نه کم وزن اخستل‬
‫‪ ‬له ‪ ۲۱‬ورځو وروسته ماشوم درخصتی معیار ته نه رسیدل‬
‫‪ ‬بل کوم غیر مترقبه کلینک حالت منځ ته راتلل‬
 ‫تمرین‬

‫ددرملنی په مقصد د شیدو‬

‫محاسبه او تیارول‬
 ‫د رخصت کولو لپاره تیارۍ‬

‫د شدیدی حادی خوارځواکی باندی د اخته ماشوم د داخل بستر څانګی څخه د‬
‫رخصتیدو مخکی الندی کارونه باید چی وشی‪:‬‬

‫پاملرنه کونکۍ یا مور باید په کومه درملنه چی د رخصتیدو څخه وروسته ورکول کیږی پوه وی(او تکرار یی کړی)‬ ‫‪‬‬

‫په تالی شیټ‪/‬میاشتنی راپور کی ماشوم د یو روغ شوی په شکل ثبت کړی‬ ‫‪‬‬

‫نور مربوطه کلینیکی او د ثبت وړ اسناد مکمل کړۍ‪.‬‬ ‫‪‬‬

 ‫د رخصت کولو لپاره تیارۍ‬
‫د شدیدی حادی خوارځواکی باندی د اخته ماشوم د داخل بستر څانګی څخه د‬
‫رخصتیدو مخکی الندی کارونه باید چی وشی‪:‬‬

‫دریفر ورقه مکمله کړۍ او پاملرنی کونکی یا مور ته هدایت وکړی تر څو نژدی صحی مرکز ته دال زیاتو مشورو‬ ‫‪‬‬
‫دترالسه کولو لپاره مراجعه وکړی‪.‬‬
‫په ټولو اسنادو د ماشوم د ثبت نمبر ولیکۍ‬ ‫•‬

‫د بازو د پورتنی برخی د محیط اندازه یا موک وړن‪ /‬قد ثبت کړۍ(د رخصتیدو په وخت کی اندازه)‬ ‫•‬

‫هره هفه تداو ی چی کورکی باید وشی ثبت کړۍ( دوی باید د رخصت کولو په وخت کی درملنی الندی وی)‬ ‫•‬

‫ورته هدایت وکړۍ ترڅو یو د نمو د نظارت پروګرام ته حاضر شی‪.‬‬ ‫•‬
 ‫د رخصت کولو معیارونه‬
‫ډول یا قسم‬
‫تعریف‬

‫د بازو دپورتنۍ منځنۍ برخی د محیط اندازه کولو په معیار داخل شوی ‪:‬‬
‫د بازو د پورتنۍمنځنۍ برخی د محیط اندازه لوی یا مساوی د‪۱۲.۵‬سانتی‬
‫میتر سره(ددوه مسلسلو مال قاتو لپاره)‬

‫‪:‬‬ ‫په وزن‪ /‬قد داخل شوی ماشومان‬

‫معالجه شوۍ‬ ‫زیات له – ‪۲‬زی سکور نمرو څخه وی(ددوه مسلسلو ومالقاتو لپاره)‬ ‫وزن‪ /‬قد‬
‫او‬
‫پړسوب کم تر کمه د ‪ ۲‬هفتو څخه رابه دیخوا له منځه تللی وی‪.‬‬
‫او‬
‫د کلینیک له نظره ښه وی‪.‬‬

‫د شدیدی خوارځواکۍ باندی اخته ماشوم –دداخل بستر د څانګی څخه د‪ ۳‬مسلسلو ورڅو لپاره غیابت غایب‬
‫مړ شوۍ‬ ‫کله چی ماشوم دداخل بستر د پاملرنی په څانګه کی مړ شی‬
‫معالجه شوۍ ده‬
‫‪ ۲‬میاشتو څخه وروسته ناروغ د رخصت کولو معیارونو ته نه دۍ رسیدلۍ‪.‬‬
‫دۍ‬
 ‫د رخصت کولو څخه وروسته تعقیب‬

‫دخوارځواکی دبیاځلی راګر ځیدنی څخه مخنیوۍ په موخه باید مور یو دالندی خدماتو ته ور‬
‫وه پیژندل شی‪:‬‬

‫‪ ‬دنوی زیژیدلی او ځوان ماشوم دتغذیی پروګرام ته‪.‬‬

‫‪ ‬د نمو د نظارت پروګرام ته‬
‫‪ ‬هغه کلینکوته چی چیرته دماشومانو صحی خدمات ارایه کیژی‬
‫‪ ‬د غذا د مصونیت پروګرام ته‬
‫‪ ‬بل هر هغه اجتماعی پروګرام چی چیرته مور وکوالی شی چی دماشوم دتغذیی په اړه‬
‫اړین معلومات ترالسه کړی‪.‬‬
‫مننه‬