‫ِبۡس ِم ٱِهَّلل ٱلَّر ۡح َٰم ِن ٱلَّر ِح يِم‬

‫ُج فت)‪(Placenta‬‬
‫• ُجفت عضوی مسطح در بدن جانداران است که با بند ناف به جنین متصل است‪ .‬جفت‪ ،‬پیش از‬
‫زایمان به دیواره رحم متصل است و در طی زایمان‪ ،‬به همراه نوزاد‪ ،‬وپرده های جنینی از‬
‫کانال زایمانی خارج می‌شود‪.‬‬
‫• ُجفت عضوی جدید از بدن مادران باردار است که فقط در زمان بارداری و در آستر رحم‬
‫تشکیل می‌شود و بعد از زایمان هم از رحم خارج می‌شود‪ .‬در واقع جفت مسئول نگهداری‪،‬‬
‫پشتیبانی و تسهیل‌کننده رشد جنین است‪ .‬این عضو بسیار کارآمد‪ ،‬محلی است که مادر و جنین‬
‫را به یکدیگر مرتبط می‌کند‪ .‬جفت مواد مغذی و اکسیژن را بوسیله بند ناف به جنین می‌رساند‬
‫و مواد زائد را از جنین گرفته و تصفیه می‌کند‪.‬‬
‫• ُجفت اندام بیولوژیکی بسیار پیچیده‌ای است؛ این عضو در جایی که تخمک بارور به دیواره‬
‫رحم می‌چسبد و النه گزینی می‌کند؛ این بند اجازه می‌دهد که خون از بدن مادر به بدن جنین‬
‫برود‪.‬‬
 ‫انواع ُج فت )‪(Placenta‬‬
‫جفت به دیواره رحم می‌چسبد و بند ناف جنین از آن خارج می‌شود‪ .‬این اندام معموًال به قسمت باالیی‪،‬‬
‫کناری‪ ،‬جلویی یا پشتی رحم متصل است‪.‬موقیعت جفت را می‌توان با سونوگرافی (معموًال در هفته‬
‫دوازدهم و هفته بیستم) تعیین کرد‪ .‬اغلب جفت در باالی رحم قرار دارد (که فوندوس نیز نامیده‬
‫می‌شود)‪ .‬مکان‌های دیگر عبارت هستند از‪:‬‬
‫‪ .1‬پالسنتا پرویا ‪ :‬جفت سرراهی که جفت در این حالت نزدیک دهانه خروجی واژن متصل به دیواره‬
‫رحم است‪.‬‬
‫‪ .2‬قدامی ‪ : Anterior‬جفت قدامی در واقع زمانیست که جفت در دیواره قدامی رحم النه گزینی می‬
‫کند‪.‬‬
‫‪ .3‬فوقانی ‪ : Fondal‬جفت در این حالت به بخش فوقانی یعنی فوندوس رحم متصل می باشد‪.‬‬
‫‪ .4‬خلفی ‪ : Posterior‬که به دیواره خلفی رحم وصل می شود‪.‬‬
‫• دیوارهای جانبی ‪:Lateral‬جانبی چپ یا جانبی راست رحم‬
 ‫جفت چطور جدا می شود؟‬
‫• بعد از زایمان همچنان منقبض شدن رحم ادامه دارد‪ ،‬جایی که جفت به آن چسبیده کوچکتر‬
‫می شود‪.‬‬
‫• جریان خون متوقف می شود و جفت جدا می شود‪ .‬بعد از سزارین‪ ،‬جفت را بیرون می‬
‫کشند‪ .‬زمانی که نوزاد شروع به مکیدن شیر می کند‪ ،‬هورمون اکسی توسین آزاد می شود‪.‬‬
‫• همین به رحم برای ادامه منقبض شدن کمک می کند و خونریزی کمتر شده و التیام می‬
‫بخشد‪.‬‬
 ‫نا هنجاری های جفت‬
‫ساختار و عملکرد طبیعی جفت برای یک بارداری سالم ضروری است‪ .‬ناهنجاری‌های جفت می‌تواند‬
‫به خاطر جایگاه جفت در رحم‪ ،‬یا ساختار نامناسب جفت وبند ناف‪ ،‬رشد نامناسب جفت و یا اختالل‬
‫در عملکرد و وظایف جفت باشد‪ .‬به طور کلی می‌توان ناهنجاری‌های جفت را به صورت زیر‬
‫طبقه‌بندی کرد‪:‬‬
‫• ناهنجاری‌های موقعیت جفت در رحم‪:‬جفت سر راهی‪.‬‬
‫• ناهنجاری‌های النه گزینی (میزان نفوذ جفت در دیواره رحم)‪ :‬جفت آکرتا‪ ،‬جفت اینکرتا یا جفت‬
‫پرکرتا‬
‫• ناهنجاری‌های ساختاری و شکلی جفت‪ :‬جفت سوسنتوریتی (لب‌دار)‪ ،‬جفت والمنتوس (بادبزنی)‪،‬‬
‫جفت خندقی‪ ،‬جفت پالسنتومگالی‪ ،‬جفت راکتی‪ ،‬جفت غربالی (منفذدار)‪ ،‬جفت غشایی‪ ،‬جفت‬
‫حلقوی‪.‬‬
‫• ناهنجاری‌های عملکردی‪ :‬نارسایی جفت‪،‬دکولمان (جدا شدگی جفت)‪،‬پیری زودرس جفت‪.‬‬
 ‫نا هنجاری های رگ‌های خونی جفت‬

‫کوریوآنژیوم ‪Chorioangioma‬‬
‫• کوریوآنژیوم‌ها تومورهای عروقی هستند‪ ،‬به این معنی که از رگ‌های خونی تشکیل شده‌اند‪ .‬در‬
‫اکثر موارد تومورغیر سرطانی است‪ .‬کوریوآنژیوم‌های کوچک معموًال هیچ عالمت و عارضه‌ای‬
‫ایجاد نمی‌کنند‪ .‬اگر کوریوآنژیوم بزرگ و بیش از ‪ ۴‬سانتی‌متر باشد‪ ،‬در برخی موارد خطرات‬
‫جدی برای بارداری و جنین از جمله نارسایی قلب جنین را ایجاد می‌کند‪ .‬تومور خوش‌خیم در‬
‫جفت‪ ،‬تقریبًا در ‪ ۰.۵‬تا ‪ ۱‬درصد از بارداری‌ها رخ می‌دهد‪ .‬این تومورها بیشتر در سه ماهه دوم‬
‫تشخیص داده می‌شوند و معموًال بدون عالمت هستند‪ ،‬مگر این که بزرگ باشند‪ .‬در سونو گرافی‪،‬‬
‫ضایعه یک توده هیپو یا هیپراکوی نسبتًا مشخص است که از جفت مجاور متمایز و معموًال در‬
‫نزدیکی محل قرارگیری بند ناف است‪ .‬عروق داخلی ممکن است در معاینه دایلر رنگی مشهود‬
‫باشد‪ .‬ضایعات بزرگ (بیش از ‪ ۵‬سانتی‌متر)‪ ،‬ممکن است با عوارضی مانند پلی‬
‫هیدرآمنیوس‪،‬زایمان زودرس‪ ،‬کاردیومگالی جنین‪ ،‬محدودیت رشد‪،‬پره اکالمیسی یا جدا شدگی‬
‫جفت همراه باشد‬
 ‫جدا شدن جفت چیست‬

‫• جدا شدن جفت یک وضعیت جدی در طول بارداری است که زمانی رخ می‌دهد که قسمتی از‬
‫پالسنتا (جفت) قبل از تولد نوزاد از دیوار رحم جدا می‌شود‪ .‬این وضعیت مشکالت جدی برای‬
‫مادر و نوزاد به دنبال دارد‪ .‬این عارضه در حدود یک تا دو در صد از تمام بارداری‌ها رخ‬
‫می‌دهد‪ ،‬اما می‌تواند عواقب جدی و حتی مرگباری داشته باشد‪.‬‬
‫• جدا شدن جفت از جنین یا‪ Placental abruption‬می‌گویند‪ .‬جدا شدن جفت وضعیت پزشکی‬
‫است که در آن جفت (پالسنتا) از دیوار رحم جدا می‌شود‪ .‬این جداشدگی می‌تواند ناقص یا‬
‫کامل باشد‪ ،‬در حالت کامل‪ ،‬خون مادر به جفت نمی‌رسد و کمبود اکسیژن (هیپوکسی) و سایر‬
‫مشکالت جدی را در جریان خون و تغذیه جنین ایجاد می‌کند‪.‬‬
‫• اگر زایمان به سرعت (به طور عمومی با روش سزارین) انجام نشود‪ ،‬جنین ممکن است در‬
‫معرض خطر جدی قرار بگیرد و در برخی موارد نیز ممکن است منجر به مرگ جنین شود‪.‬‬
 ‫عالیم جدا شدن پالسنتا‬

‫برخی عالیم شایع جدا شدن جفت از جنین عبارتند از‪:‬‬

‫• یکی از عالئم اصلی جدا شدن جفت‪ ،‬خونریزی ناگهانی از واژن است‪.‬‬
‫• درد شدید در ناحیه شکم و پشت (معموال در ناحیه پایین شکم)‬
‫• تنش رحمی و احساس تنگی و فشار در ناحیه شکم به صورت مداوم یا تنش‌های تکراری و‬
‫متقطع‬
‫• ضعف‪ ،‬سردرد شدید‪ ،‬تنفس سریع‪ ،‬تهوع و استفراغ‪ ،‬و بی‌خوابی‬
‫پایان‬

‫ترتیب کننده‪ :‬فریده کمالزی‬