You are on page 1of 86

Uzm. Dr. R.

Cahit Temizkan
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Acil
400

26.05.2022 20:00:02
% 90

gel!sülkelerde
m!s

Dr. R. Cahit Temizkan


* *
plas!
te 1

↳Esas 7 erlel
,

TANIM

*
ASTIM: Ataklar ile seyreden solunum
A
yolunun kronik inflamatuvar bir hastalığıdır.

2
~! nter
regulberen

Erw!dental kullanman
ortada
da ga
-

f!nset d
,

se
hastado

26.05.2022 20:00:02
Kautsend!yade
Terasl
·
a0
ngen
berame atre
dest

Dr. R. Cahit Temizkan


gel!
&
a

E sana
nure
b unla

Beteben(rusal
etk!l!
- s!ne
Isas Remodelling
- -
Hesa
enzel
Mürde
görünenbe g
İnflamasyon I

Bronkospazm K Ake
erser!
deg!st dult vallakan
Austadan
2 3

normalde Le % IN
W

1975 1980 1985


met!n1990 1992 1995 ap 30
2010
S S
scusba
ve gew!t
de dah!e!n
marscrg!t ed!t b!t de Schwebte hastal
götbular
e

de
, e

tauen du
hastal ! g
⑨Havayoll I Astım evetasyon

26.05.2022 20:00:02
,

~Astunda
normal
Kompleks
grag
! A 2 Ake d!ğer hast
? enastasyam

Syar test! A

Dr. R. Cahit Temizkan


Multifaktöryel
yapılamal Alerj!
j !nc
ga
.

sal
best!s yas
.

Kesin tanı koyduran biyomarkır yok


yapıla
Farklı genetik ve çevresel etmenlerle ortaya
çıkan benzer klinik özellikler taşıyan birden
4
fazla hastalık
nazyde sapa göges Tar4
basu
!
A
• Astım, çocukluk çağının en yaygın kronik hastalığıdır artak

26.05.2022 20:00:02
• Çocukluk çağı kronik hastalıkları içinde en fazla okul
devamsızlığına, acil servise müracaata ve hastaneye

yatışa neden olur. ABD’de yıllık maliyet 6 milyar dolar kes!ng
durubat

Dr. R. Cahit Temizkan


Ağlaken
y
dolaylı gider 1 milyar dolar (iş kaybı vs.)

• Astım, tekrarlayan hırıltı, nefes darlığı, göğüste sıkışma


ve öksürük nöbetlerine (özellikle gece veya sabah erken
saatlerde) yol açar.
exspreg!de
Wherz!ng
desgulegrele
:

• 5-
yaş ve altındaki çocuklarda klinik semptomlar
gögüs dargehat
-

değişkendir ve spesifik değildir. !


-

* *

pesp!l!g!den
• Astım akciğerde, yaygın, değişken ve genellikle reversible
-
d!ge 5

hava yolu inflamasyonudur.


modell!ng atat Abayda Seda 3 (bez!
s!lt
gew!nther ng(e)
, ↳ ,
l

26.05.2022 20:00:02
geben
haste
Tam
*
Astedubl!c
d • Ülkemizde % 8-15
↳öneml!l
A
tabaren I
!

Dr. R. Cahit Temizkan


A
↳yal
y!t ay
,

• %60-80 4-5 yaş öncesinde 1 !5


*

2 Albert
kadında
ergenl!cten sonra
fazlal ·
A başlar E/K = 2/1 (çocukluk yaş ver!lmes!n

vartosterard!n
!mhale
20-saat
ragmene!sch!
saten
Got grubunda)gel!gent
zaman
,
Fauste 5mgg)
- -,
asten
e

Atopik dermatitli çocukların ~%30’unda astım


d • ver
aslında d progra
engellene
I

2-3 dy gelişimi ~Vartay b!lg!leuchk , sey


wes
sen! b!lemel Ayne
-
beld!ge
• Astımlıların %60-80’inde Allerjik Rinit var 6
↓ Ledm!te bastal
baslate
bardu
• Allerjik rinitli hastaların %40 ında astım var
,

Astr
da

Ham!le olmayan progesteron
dermagagen z!bt!ch
d
s!te ,
-

Same
ASTIMDA İNFLAMASYON
g!b! - loyas)

26.05.2022 20:00:02
(HÜCRELER VE MEDİATÖRLER)
e Gobete
-
da h!as!chal bagte
arkesten
Alter 2 ,

·
M
Mart ger!lme Asten ↳
b!ste!n
S ve

Dr. R. Cahit Temizkan


daran
Östrgenede, elge
aute Mütedert,
Progestern argebed ,

comence

Gs!smanland
yabanc
Vak
e!sc
d!ges!stem
Mum
(Rn
Mekenan
I
send ).

Astun aptas
baslat 7

↳ Östrojen jaba -
! "
ASTIMDA İNFLAMASYON
(MEKANİZMA)

26.05.2022 20:00:02
fart!small
yalaştığı
k!ell!g!n!nhastaya zamand

Dr. R. Cahit Temizkan


~ Hava
Astul
Ana patolog
~Maga

Source: Peter J. Barnes, MD


26.05.2022 20:00:02 Dr. R. Cahit Temizkan
9
-
ASTIMDA İNFLAMASYON

&
W
26.05.2022 20:00:02
Eozinofilik Nötrofilik Mikst

Dr. R. Cahit Temizkan


Atopik Viral enf
SFT düşük Sigara dumanı
BHR yüksek CS yanıt düşük
Atak fazla
CS yanıt +

10
26.05.2022 20:00:02
Yaşamın hangi dönemlerinde akciğer fonksiyon
bozukluklarının geliştiği ve bunların astım, bronşiyal
aşırı duyarlılık (BHR) ve alerjik komorbidite gibi
risk faktörlerinden etkilenip etkilenmediği

Dr. R. Cahit Temizkan


belirsizdir.

Tepe akciğer fonksiyonu normal kadınlarda, için


biraz daha erken erkeklerdeDe
22 yaş civarında elde
A

edilir
! ↳ AKL matsargen,

getun!sch erg!ler S
m devam
eder

Sanet!n merhadsma ya
%T ett weart

-gere Asten
S 6
11
efette
ASTİMİN OLUŞMASİ VE ORTAYA ÇİKMASİNİ
ETKİLEYEN FAKTÖRLER

26.05.2022 20:00:02
Kişiye ait faktörler:

•1 Genetik

Dr. R. Cahit Temizkan


.

1. Atopiye yatkınlığa yol açan genler w


2. Hava yolu hiperreaktivitesine yol açan genler. W
Östrojen ban
1 &
.

donuse d!yagrama yapac


•2 Obesite
.
2 Yag
.

•3 ,
Cinsiyet
12
4 Çevresel faktörler:
.

• Allergenler: ->
*
tepk! ver!len yas and
23
v!cht d!ss
VERIEN araokendt,
cras

26.05.2022 20:00:02
a

1. Eviçi: Miteler, Domestic mites, tüylü hayvanlar(köpek kedi vb.),

S
!
Vall hamam
sarsa
S
böceği allerjenleri, mantarlar, küfler, mayalar.
doğunt
sorun
değ"l,
Yaban ,

2. Evdışı: Polenler, mantar, küfler, mayalar.


doğar varsa stauk
erche al!san

Dr. R. Cahit Temizkan


↳ Modelen sall!kle ummobal
yaşsunda Mall!gEranb)
sonradan
-

• İnfeksiyonlar (Özellikle viral)

↳Au Atala
-

authordu
ama

·macanagtam
kapat!o

C braunanturgen
Meslek hastalıkları

-
2


A S
de alluda
et nef!s
-

• Sigara
klanan duru ver!
m!n!
de
195
s!ste
dusan
Pasif içici e

Aktif içici↳ data gerzama


1.
alect gene
,
gel!zw!s
a

IgM
httdene he
2.
we

e IgA
• Ev içi yada ev dışı hava kirliliği

rartg!ne
• Diyet
a
arapar! 13

-
Öbll!che
Z
BEBEKLERDE ASTİM İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ.

26.05.2022 20:00:02
¢ Allerjen hassasiyeti.

¢ Annenin hamilelik ve emzirmedeki diyeti.

Dr. R. Cahit Temizkan


¢ Kirleticiler (özellikle sigara içimi).

¢ Mikroorganizmalar ve ürettikleri(endotoksin A).

¢ Solunum yolu infeksiyonları(viral).

¢ Psikososyal faktörler..
-

14
26.05.2022 20:00:02 Dr. R. Cahit Temizkan
15
fazla
Gel!smendede
n
26.05.2022 20:00:02 Dr. R. Cahit Temizkan
16
2007
astge
aufr!Anne
Astun
nguatte
~ naster
Teşhis de
dogte

26.05.2022 20:00:02
edilmeyenler
Steroid Astım tanısında
korkusu Genel kabüller
yanl
en
N

(nastrama
s!ll

·modell!ng
- Değişken
Yoğun

Dr. R. Cahit Temizkan


bulgular ve
nebülizasyon
Re
*
arabele
görünümler
Pediatrik
asthmada

0
konular
A
V!ctdes!ne
C
Zatüre
tüberküldt
Hangi Öksürük mü
cihaz vere!l!get ,
,
Hırıltı mı

S meuer!g!t da
Nücut
Berat
wor

↳ !sce
ver!l!gen Hasta ve
RS Oral tedavi mi gele Ailesinin hastane
vateraut -- Yetersiz
sagenmes
.

İnhalen tedavi Hastalara


eğitimi
~

benden
17

le-ald!yuda!
=

Bilgiledirme
b!ssempfaultde sorunları
wortlebe
garseldestek m!n
trabe
Koll
sague
a
!
DİĞER SORUNLAR

26.05.2022 20:00:02
¢ Hastaların çoğu 5 yaş altında ve sorunlarını
anlatamıyorlar. Image
~mutlardügr
~

dogen

Dr. R. Cahit Temizkan


¢ Hastanın anne babası veya bakıcılarının yanıltıcı
hikayeleri.

¢ 5 yaş altında solunum fonksiyon testlerinin ve PEF


takibinin yapılamaması.

¢ İnhalasyon tedaviden korku.

¢ Doktorların yeteri kadar bilgi ve zamanının olmaması. 18


-
KLİNİK GÖRÜNÜM
var!ant,
Hastalara

26.05.2022 20:00:02
eg' varant
auff

Z !nse!sürewarter de
¢ Tekrarlayan hırıltı (wheezing)
v L R , 9
,

2 22

agnagauyar

Dr. R. Cahit Temizkan


¢ Tekrarlayan öksürük w say 3 ,

Ayd
¢ Tekrarlayan solunum sıkıntısı ~
-
ogen

¢ Hareket ve egzersize bağlı öksürük/hırıltı



de
Öksürük ve solunum sıkıntısının gece olması
¢
s
atalt yas
A v!cut
aglderzug
amatuate
I

der!terde
solat - .

19
!ste! - asale Asthma by Consensus, IAP 2003
26.05.2022 20:00:02
SEMPTOM SİKLİĞİ

¢ Öksürük – 90%
-

Dr. R. Cahit Temizkan


¢ Hırıltı – 74%

0
-

¢ Egzersize bağlı hırıltı/öksürük– 55%


e

Zügeant!ede
~

2 Sogn!a
W

Montelat
0
⑰ aubt
·
~

↳porgener
,

A
-
I0
A
↳ L
yoluna
autogan!
länatr!en st
ere!lel
~

- K S
.
tesec!
ed!len
!
20

Ind J Ped 2002;69:309-12


ASTİMİN TİPİK GÖRÜNÜMÜ

26.05.2022 20:00:02
dermat!t babad
te

fav -
¢ Ateşsiz nöbetler V
-
Arap Amer
·

Dr. R. Cahit Temizkan


Atopik bünyeli çocuk ~


¢

¢ Ailede astım veya atopi hikayesi

¢ Egzersiz/haraket sonrası belirtilerin çıkması

¢ Tetikleyici hikayesi

¢ Mevsimsel alevlenmeler f blog.d t lefarlC


21

¢ Bronkodilatatörlerle rahatlama
Asthma by Consensus, IAP 2003
ASTİM NE ZAMAN BAŞLAR?

26.05.2022 20:00:02
¢1 yaşın altında– 26%
¢ 1-5 yaş – 51.4%

Dr. R. Cahit Temizkan


¢ > 5 yaş – 22.3%

Çocuklarda astım

0
hastalığının %77’si 5
yaşından önce
başlar.
%

bt5 ben e
22

Ind J Ped 2002;69:309-12


TEŞHİSİN TEMEL NOKTALARİ
gör

26.05.2022 20:00:02
Temaplad!g!nöbet!
n Kend! gar
,

¢ İyi hikaye almak(SOR) ↳ .

!k!nc!
- -

Dr. R. Cahit Temizkan


Is

I
¢ Dikkatli fizik muayene(BAK)
paun gu3 ,

08
alt ?
~5 yaran far
baud! bedav
¢ Araştırma (YAP) – 5 yaş üzeri için
o
ana)
C macht
herz!g
-
l!en
23
~exspr!gen (Mengt

/
-


HİKAYE ALMA (SOR)

26.05.2022 20:00:02
¢ Çocukta hırıltılı solunum atağı yada tekrarı oldu mu?
Bu sorulardan
(Nefes verirken ıslık sesi, düdük gibi ötme)

¢ Çocuğun öksürükleri yada rahatsızlığı günün hangi


herhangi birine

Dr. R. Cahit Temizkan


saatinde?(Gece yada sabaha karşı olup olmadığını
sormadan öğrenme)

¢
evet cevabı
Öksürük veya nefes darlığı uykusundan uyandırıyor mu?
--
Şikayetleri fiziksel aktivite, oyun egzersiz yada aşırı
almışsanız
¢
ağlama ile artıyor mu?

Solunum problemleri mevsimsel değişim gösteriyor mu?


astımı düşünün
¢

24
DİKKATLİ FİZİK MUAYENE(BAK)

26.05.2022 20:00:02
¢ Genel durum v
¢ Göğüs deformitesinin olup olmaması

Dr. R. Cahit Temizkan


¢ Solunumun karekteri

¢ Akciğer

¢ Vücudda
seslerinin dikkatle dinlenmesi

başka allerjik problemlerin varlığı?


ben
¢ Çocuğun
~
asse

büyüme ve gelişme durumu


varsen
L!st!n überde
25
26.05.2022 20:00:02
ÖZELLİKLE NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?

Solunum sıkıntısı

Dr. R. Cahit Temizkan


ü
A *
¢ Ekspiratuvar hırıltı(wheezing) ~etraut!gen
¢ Yardımcı solunum kaslarının hareketi 2> %t
solung
v
energ!
¢ Beslenmede, konuşmada ve uyumada zorluk
harsa
¢ Huzursuzluk normalde

26
26.05.2022 20:00:02
ÖZELLİKLE NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
A

ü öksürük
¢ Sürekli/Tekrarlayıcı/Gece/Egze
v

Dr. R. Cahit Temizkan


rsiz sonrası

İlave durumlar
¢ Egzema /
¢ Allerjik rinit

ü Boy/Kilo

27
ARAŞTİRMA(TETKİK)

26.05.2022 20:00:02
Tepe ekspiratuvar akım hızı(PEFR):

dene
Aşağıdakiler varlığında astımı destekler

Dr. R. Cahit Temizkan


¢ İnhale kısa etkili Beta2 mimetik inhale
edildikten sonra PEFR’nin %15 den fazla
artması

¢ Egzersiz sonrası PEFR değerinin %15 den fazla


azalması

¢ Bronkodilatatör kullanmayan çocuklarda günlük


varyasyonun %10 dan fazla olması
28
WHEEZE(HİRİLTİ) İNFANT (3 YAŞ ALTİ

26.05.2022 20:00:02
Virus ilişkili hırıltı veya alt Erken astım
solunum yolu enfeksiyonuna
bağlı hırıltı ~Aeroanca
da
alab!l!te

Dr. R. Cahit Temizkan


Ateşin yokluğu
A As
¢
Ateşli durumlar M
Çocukta astım varlığı ·
¢
¢
¢ Çocukta atopi yokluğu M
¢ Ailede astım yada atopi W
-
¢ Ailede astım yada atopi ↓
hikayesi yokluğu hikayesinin varlığı
-
* Bronkodilatatörleri değişken &
¢ ¢ Bronkodilatatörlere belirgin
cevabı
en son iyileşme cevabı
=>

vare
Janda
b!le
sürü
I
de
de
verwege
29
BRONŞİOLİTİS Ill ace

¢6 ay 3 yaş arası çocuklardaki en sık görülen

26.05.2022 20:00:02
hırıltı nedeni Aste götellus ·
¢ Astıma benzer
Say E
braual!t
gobunte
¢ Teşhis esas olarak klinikle konur
¢ Birçok virus çocuklarda bronşiolite neden
veya

Dr. R. Cahit Temizkan


olabilir. A
Gastrof
Lgen)
*
— En sık neden: Respiratory syncytial virus (RSV)
.

dabl!ch
↓Pa
30
AYİRİCİ TANİ

26.05.2022 20:00:02
yaş Genellikle Az sıklıkla O Nadir

Bronşiolit v Aspirasyon pnömonisi astım


Bronkopulmoner displazi Yabancı cisim


Gastro- aspirasyonu
6 ayın altı Konjestif kalp yetmezliği
özefageal reflü
Kistik

Dr. R. Cahit Temizkan


Aspirasyon pnömonisi Konjestif kalp
A
Bronşiolitis
M Astım yetmezliği
6 ay-2 yaş
⑰ Yabancı cisim V Bronkopulmoner displazi
-

aspirasyonu Gastro-özefageal reflü


Hau -
süphe
kom Kistik fibrozis Aspirasyon
!le Asthma X Gasto-özefageal reflü pnömonisi
2 - 5 yaş
I Foreign body ↑
Viral pnömoni Bronşiolit
Konjestif kalp
aspiration
yetmezliği
y .
2 asp Gasto-özefageal reflü
31

IPAG 2007
26.05.2022 20:00:02 Dr. R. Cahit Temizkan
32
BİRLİKTE BULUNABİLECEK HASTALIKLAR

26.05.2022 20:00:02
v
¢Allerjik rinit
ü Soğuk algınlığı, kulak enfeksiyonları
ü Sabahları hapşırma

Dr. R. Cahit Temizkan


ü Burun tıkanıklığı, ağzı açık uyuma horlama
¢Gastro Özefageal Reflü ~
ü Kusma sonrası gece öksürüğü Matedar
ede
¢ Egzema
Ergener!gen
Antren Rinit- %90
GÖR-% 43
/
v
33
Sinüzit
26.05.2022 20:00:02
nahme
ben
- Allerjik shiner

!
- Allerjik selam
A
- Dennie-Morgan lines
A

Dr. R. Cahit Temizkan


- Konjunktivit
- Atopik dermatit
-A Nazal mukoza soluk
- Ağız solunumu:
Dudaklar kuru, çatlak

w!ne
*
dar
" L!ttle
-
*

ürgen! 34
↳Alerjust!ne
(
gözalt te

İnaulauma
um

anta
TEŞHİS

26.05.2022 20:00:02
¢Problemi belirleme
¢Kronik olduğunu tespit etme
v

Dr. R. Cahit Temizkan


¢Diğer solunum yolu ya da solunum
dışı hastalıkları ekarte etme ~
¢Enfeksiyöz hastalıkları ekarte etme
M
¢Hastanın yaşını dikkate alma M
¢Teşhis yollarını kullanma
35
ERKEN ÇOCUKLUK ÇAĞI ASTİM TEŞHİSİ
(6 YAŞ ALTİ)

26.05.2022 20:00:02
Teşhis yolu Teşhisi destekleyen bulgular

6 yaş altındaki çocuklarda astım teşhisi esas olarak


Ayırıcı teşhis akla gelmesiyle ve diğer hastalıkları ekarte etmek

Dr. R. Cahit Temizkan


suretiyle yapılır.

Çocuk akut olarak hasta değildir


Gelişmesi normal yada normale yakındır
Fizik muayene
Diğer hastalıklarla ilgili bulgu yoktur.
Deneme tedavisi uygulanabilir.

Bronkodilatatör tedavisi ile düzelme astım tanısını


Deneme tedavisi
desdekler.

Teşhisi koyduktan sonra beklenen düzelme olmazsa


Yeniden
yada klinik durum değişirse, teşhis tekrar gözden
değerlendirme 36
geçirmelidir.
ÇOCUKLUK ÇAĞI ASTİM TEŞHİSİ
(6-14 YAŞ)

26.05.2022 20:00:02
~Braualleg!ste
Teşhis yolu Teşhisi destekleyen bulgular

Ekspiratuvar wheezing (olmayabilir)


Fizik Muayene
Ekspiryum süresinde uzama(almayabilir)

İnhale bronkodilatatör veya steroid tedavisi ile FEV1’de %12

Dr. R. Cahit Temizkan


Solunum fonksiyon
den fazla düzelme
testlerinde
reversibilite PEF değerinin inhale bronkodilatatör veya steroid tedavisi ile
%15’den fazla düzelme
6 dakikalık egzersizle
Solunum fonksiyon
FEV değerinde %15’den veya PEF değerinde %20’den fazla
testlerinde
düşme
egzersizle değişme

wentol!n
Not: Bazı astımlı çocuklarda değişme olmaz.

Deneme tedavisi İnhale bronkodilatatör veya inhale kortikosteroid ile düzelme

Allerjik deri testi


Atopi varlığında ~
veya spesifik IgE ~ 37
testi Spesifik tetikleyici tespit etme
NORDİC KONSENSUSU

26.05.2022 20:00:02
Aşağıdakiler varlığında astımı düşün

Çocuk son 1 yıl içerisinde en az 3 kez w


hava yolu tıkanıklığı atağı geçirmişse

Dr. R. Cahit Temizkan


Çocuk 2 yaşından önce 1 kez sepmtomatik
astım atağı geçirmişse

Yaş’tan bağımsız olarak allerji ve atopi hikayesi


Olan Çocuk astım atağı geçirmişse V

Enfeksiyon geçmesine rağmen bulgular devam


ediyorsa yada 1 aydan fazla sürüyorsa

38
IAP REHBERİ

26.05.2022 20:00:02
Aşağıdakilerden birkaçının varlığında
3 veya daha fazla
hava yolu tıkanıklığı atağı geçiren çocuk

Dr. R. Cahit Temizkan


/
¢ Afebril ataklar
¢ Çocukta atopi veya ailede atopi/astım öyküsü
¢ Gece atakların alevlenmesi
¢ Egzersiz/aktivite’in bulguları başlatması
¢ Mevsimsel alevlenmeler
¢ Bronkodilatatör±steroid ile iyileşme

39
GİNA REHBERİ

26.05.2022 20:00:02
¢ Aşağıdaki bulgular astım teşhisini kuvvetli
olarak düşündürür.
frequent episodes of wheeze (more than once a month)
— Aktiviteyle ortaya çıkan öksürük veya hırıltı
~

Dr. R. Cahit Temizkan


— Viral enfeksiyon olmaksızın gece öksürüğü
— Hırıtlıda mevsimsel varyasyonun yokluğu
— Semptomların 3 yaşından sonra devam etmesi

¢ Astım gelişeceğinin öngörüsü:


— 3 yaşından sonra hırıltının devam etmesi
— Anne yada babada doktor tanılı astım veya
bebeklikte egzema geçirmesi veya eozinofili, grip
olmadan hırıltının gelişmesi, allerjik rinit bulunması
ileri yaşlarda astım geçirme ihtimalinin yüksek
olacağını düşündürür. 40

Global Initiative for Asthma 2008


GINA(5 YAŞ ALTI)
!
~Rubegenden
A
e

26.05.2022 20:00:02
de
¢ 5yaş ve altıçocuklarda astım tanısı koymak için en
uygun metod kısa etkili bronkodilatatör ve inhale
-

kortikosteroid ile tedavi denemesidir. ⑪


-

Dr. R. Cahit Temizkan


=-

¢ 4-5 yaş arası PEF metre denenebilir ancak


güvenliği ve uygulanabirliği aile gözetimini
gerektirir.

¢ Spirometri ve hava yolları duyarlılığı ve hava yolları


inflamasyon belirteçleri gibi daha büyük çocuklar
için önerilen tetkikler bu yaş grubunda uygun
değildir.
41

GINA 2008
BTS
Bere
e e

26.05.2022 20:00:02
¢ Çocuklarda astım tanısı düşünürken esas
olarak aşağıdakiler dikkate alınmalıdır:

Dr. R. Cahit Temizkan


— Hikaye ve fizik muayenede astımı düşündürecek bulgu ve
bilgiler.
— Diğer durumların ekarte edilmesi

¢ Bazı anket uygulamaları geliştirilebilir.

42

British Thoracic Society 2008


ASTİM DÜŞÜNDÜRMEYEN KLİNİK DURUMLAR

26.05.2022 20:00:02
¢ Sadece soğuk algınlığında bulgu veren arada
semptom vermeyen durumlar.
¢ Hırıltı veya nefes almada zorluk olmadan sadece
öksürük(öksürük varyant astım atlanmamalı)

Dr. R. Cahit Temizkan


¢ Balgamlı öksürük
¢ Baş dönmesi, sersemlik, uçlarda karıncalanma
¢ Semptomatik olduğunda tekrarlayan normal fizik
muayene
¢ Semptomatik olduğunda PEF veya spirometrinin
normal olması
¢ Astım tedavisine cevap vermemesi
f
¢ Astım dışı hastalıkları düşündüren fizik muayene ve
klinik durumların olması
&

43

BTS 2008
26.05.2022 20:00:02 Dr. R. Cahit Temizkan
44
FENOTİPLERİ
ASTİM
sonra We!ng par bulgular
↳yaltan
~ genet s!gal mute

26.05.2022 20:00:02
got
gese
~a!elagne ver!s!
e
d

Matemat 2 s!phede

Dr. R. Cahit Temizkan


Mevs! m sel S -
abde kahuc
E

haste
bel!ne
alege
&

martl
C
I
k al t des!n

sterestaur
de
arat
↳ astec !se !hale worbe
(!lkbul
S

en
45

The all age asthma cohort (ALLIANCE) - from early beginnings to chronic disease: A longitudinal cohort study August 2018
ÇOCUKLUK ÇAĞİNDA ASTİM FENOTİPLERİ

26.05.2022 20:00:02
Geçici hırıltının özellikleri:
¢ Hamilelikte sigara içimi ile bağlıntılı

Dr. R. Cahit Temizkan


¢ Viral üst solunum yolu enfeksiyonu

¢ Atopi ile ilişkisiz

¢ Okul çağında geçer

¢ Doğumda akciğer fonksiyonlarında azalma

46
ÇOCUKLUK ÇAĞİNDA ASTİM FENOTİPLERİ

26.05.2022 20:00:02
Kalıcı hırıltının özellikleri
2 İler"
dacate
Altun
¢ Atopi ile ilişkili olmayan: --

Dr. R. Cahit Temizkan


C
— Viral üst solunum yolu enfeksiyonları ile ilişkili
— Çoğu okul çağında düzelir A
*
— Lökotrien antagonistlerinin faydalı olduğu bulunmuş arean

¢ Atopi ile ilişkili olan:


↳ Egerble estaya
— Bronşi
— Okul çağı boyunca devam etmesi
Wherz!ng
Non otop!e
47
C¢LASSIFICATION OF ASTHMA
Astım tedavisinde amaç uzun süre boyunca alevlenmeleri ve

26.05.2022 20:00:02
inflamasyonu engellemek. Tedavinin kost-effektivitesini,
komplikasyonlarını da dikkate almak gerekir.

¢ Astım ataklarının vücudda bırakabileceği uzun vadeli

Dr. R. Cahit Temizkan


komplikasyonları da dikkate almak gerekir. (Re-modeling,
ileride akciğer fonksiyon testlerinde düşme vs.)

¢ En az yan etkili en uzun süre ve uygun kontrol sağlayan en

a
uygun fiyat, en uygun kullanılabilir yöntem seçilmeli. Hekim
hasta ilişkisinin uzun süreli ve güvenilir olması gereklidir.
·

48
26.05.2022 20:00:02
• Ülkelerden ülkeye değişen, zamandan zamana değişen

Dr. R. Cahit Temizkan


farklı astım kontrol yöntemleri mevcuttur.

49
ASTİM TEDAVİSİ

26.05.2022 20:00:02
A A

Kontrol edici ve rahatlatıcı olarak 2 ye ayrılır.

Dr. R. Cahit Temizkan


¢ Kontrol edici ilaçlar uzun dönem boyunca günlük olarak
kullanılır. ~aragena tar d!ğer
S!tekate

den) !
A R

¢ Rahatlatıcı ilaçlar ihtiyaç duyulduğunda semptomları gene


çabucak düzeltmekiçin kullanılır.

s!bet
aget
se
rassa

daukast 50
26.05.2022 20:00:02 Dr. R. Cahit Temizkan
51
--

I
~Altern
taue b!goper ,
-
- daha
V

26.05.2022 20:00:02
5yaş ve altı çocuklarda akut astım atağının başlangıç değerlendirilmesi
denc
.

Belirtiler Orta Ağır


AC'denb!yops!
Bilinç değişikliği Yok Huzursuz, dalgın,uykuya
meyil
amard
-

Bütünlüğün ↳Ga
A I
bel

Dr. R. Cahit Temizkan


Geliş SaO2 >%95 0
<%92
ample
!cate
Konuşma(konuşabiliyorsa) Cümle
kurabiliyor
Kelime kurabiliyor
-
Nabız sayısı

Solunum sayısı
<100 atım/dk

<40 solunum/dk
>180 atım/dk (0-3 yaş)
>150 atım/dk (4-5 yaş)
>40 solunum/dk
Atl-
anta
Santral siyanoz Yok Olması muhtemel

Hırıltı yoğunluğu Değişken Sessiz akciğer

↳ AR2 kapar 52
26.05.2022 20:00:02
¢ Astım tedavisi inhalasyon, oral veya injeksiyon
şeklinde farklı yollarla uygulanabilir.

¢ İnhalasyon tedavisi ilaç doğrudan hava yoluna

Dr. R. Cahit Temizkaninha


verildiği için lokal olarak daha yüksek
-

konsantrasyonda etki eder. Aynı zamanda önemli


derecede az sistemik yan etkiye sahip olur.

¢ Astım tedavisinde kullanılan ilaçlar: Ölçülü doz


inhaler, nebülizasyon için sıvı ilaçlar, kuru toz
inhaler, sıvı aerosoller

53
bedav Kocae

-
26.05.2022 20:00:02
Dr. R. Cahit Temizkan
!nhals D prop!gonat
Flut!kazan 54
26.05.2022 20:00:02
~Spagett
I
valla
-.
kullanamad
hoca
Ben
~

Dr. R. Cahit Temizkan


ban
Gaze
Dünü S
55
56

26.05.2022 20:00:02 Dr. R. Cahit Temizkan


26.05.2022 20:00:02
basunglaI

augrvebeleen !tar
·

ver!l!rp!ler
hava gel!
hal!ne

~
M

Dr. R. Cahit Temizkan


~Koca vermez
Nebülizer Tedavi 57
26.05.2022 20:00:02
SEÇ
Reçete yazmadan önce uygun cihazı seç.
Hastanın yapabilirliğini, maliyeti, kullanılacak ilacı düşün
Farklı inhaler cihazlar kullanmaktan kaçın

Dr. R. Cahit Temizkan


KONTROL ET
Her fırsatta tekniği kontrol et
“İlacını nasıl kullanıyorsun görebilir miyim ?
Kullanılan cihaza özel kullanım hatalarını bil
DÜZELT
İlacı nasıl kullanacağını sen göster
2-3 kez kontrol et
Sık kontrol et, ilk 4-6 hafta hatalar sık
EMİN OL
Yazdığın inhalerin nasıl kullanılacağını biliyor musun ?

manel! chambernoce hastalas


ben

aldrt!yer
a!rI
yet spacer S
- -
58
Astımlı çocuklarda hangi cihaz?

26.05.2022 20:00:02
Yaş grubu İlk tercih cihaz Alternatif cihaz

~PAE
Basınçlı ölçülü doz inhaler ve
4 yaşından küçükler Maskeli nebülizatör
E da
A
yüz maskeli spacer
.

Tedar!Agrasman
ngle !steyen I med!um (saw

Dr. R. Cahit Temizkan


~
a
, valla
al Basınçlı ölçülü doz inhaler ve
4-5 yaş Ağızlıklı nebülizatör
ağızlıklı aracı tüp

Kuru toz inhaler veya


solunumla aktive olan basınçlı
ölçülü do inhaler veya
6 yaştan büyükler Ağızlıklı nebülizatör.
basınçlı ölçülü doz inhaler
ağızlıklı

59

GINA 2009
ASTİM TEDAVİSİ VE ÖNLENMESİ
degree
a

~H!l

26.05.2022 20:00:02
ausahl!ct ·
As yede
Astımın başarılı tedavisinin amaçları:

-
hasten e
Brez
Kubredded!l
.
↳2 &
re devam e t we l
1. Semptomların kontrolünü sağlamak ve sürdürmek !

Dr. R. Cahit Temizkan


2. Egzersiz dahil normal aktiviteyi korumak w

3. Akciğer fonksiyonlarını mümkün olduğu kadar normale yakın


tutmak

4. Astım alevlenmelerini önlemek


e
5. Astım ilaçlarının olumsuz yan etkilerinden kaçınmak
w
6. Astımdan ölümleri engellemek m!lyondaso ölüm
e 60
26.05.2022 20:00:02
Astımın kontrolünü sağlamak ve sürdürmek için tedavinin
birbiriyle ilişkili beş bileşeni gereklidir.

1. Hasta(hasta yakını)/Doktor ilişkisi

Dr. R. Cahit Temizkan


2. Risk faktörlerine tanımlama ve azaltma geliştirin

3. Astımı değerlendirin, ~T!p !


4. tedavi edin ve izleyinAstım alevlenmelerini yönetin

5. Özel hususlar

61
hasta/hasta yakını doktor ilişkisi

26.05.2022 20:00:02
Astımın etkili tedavisi astımlı hasat/hasta yakını ile sağlık ekibi

arasında iyi bir ilişkiyi gerektirir.

Dr. R. Cahit Temizkan


Hasta şunları öğrenmelidir:

1. Risk faktörlerinden kaçınmalı

2. İlaçlarının doğru kullanmalı I


.

62
26.05.2022 20:00:02
3. Kontrol edici ve tedavi edici ilaçlar arasındaki farkı bilmeli
-

4. Hastılığının durumunu takip etmeyi bilmeli (PEF)

Dr. R. Cahit Temizkan


5. Astım hastalığının kötüleşme işaretlerini bilmeli ve erken
müdahele etmeyi bilmeli
ge!nden
23 rahal l a t!ch
s!ne
- Idav!
6. Gerektiğinde uygun tibbi yardım almayı bilmeli
0
dautozu
get!
! 63
Eğitim, sağlık profesyonelleri ve hastalar

26.05.2022 20:00:02
arasındaki tüm etkileşimlerin ayrılmaz bir parçası
olmalıdır.

Tartışmalar, gösteriler, yazılı materyaller, grup

Dr. R. Cahit Temizkan


dersleri, video/ses kasetleri, dramalar ve hasta
destek grupları gibi çeşitli yöntemlerin kullanılması
eğitim mesajlarının güçlendirilmesine yardımcı olur.

Sağlık profesyonelleri ve hastalar, tıbbi açıdan


uygun ve pratik yazılı bir kişisel astım eylem planı
hazırlamalıdır. 64
Risk faktörlerine maruz kalmayı belirleyin ve azaltın

26.05.2022 20:00:02
Risk faktörlerine maruz kalmayı önleyerek veya
azaltarak astım ve astım alevlenmelerinin gelişmesini

Dr. R. Cahit Temizkan


önlemek için önlemler mümkün olan her yerde
uygulanmalıdır.

Hastaların bazı risk faktörleri kategorilerine


maruz kalmasını azaltmak, astımın kontrolünü iyileştirir ve
ilaç ihtiyaçlarını azaltır. 65
26.05.2022 20:00:02
Tal! !
!
A A

Yetersiz tedavi er
-

Tetik çeken etkene maruziyet /


v

Dr. R. Cahit Temizkan


– Solunum yolu enfeksiyonları

– Egzersiz W
– Soğuk hava v

– Sigara dumanı, egsoz, hava kirliliği


1
– Besinler, katkı maddeleri

– Çevre ve iklim değişiklikleri


o ~Kes!n
– Çevresel allerjenler (ev tozu akarları,
M
polenler, hayvan tüyleri, hamam
böceği gibi) 66

– Gastroösefageal reflü
Astımın Değerlendirilmesi, Tedavi Edilmesi ve İzlemi

26.05.2022 20:00:02
o Çoğu hastada astım tedavisinin amacına, astımı
değerlendirme, tedavi etme ve izlemeyi içeren sürekli bir

Dr. R. Cahit Temizkan


döngü yoluyla ulaşılabilir.

o Her hasta, mevcut tedavi rejimini, mevcut rejime bağlılığını


ve astım kontrol düzeyini belirlemek için değerlendirilmelidir.

o Her hastaya beş tedavi adımından biri uygulanır.

o Her tedavi adımında, gerektiğinde semptomların hızlı bir


şekilde giderilmesi için rahatlatıcı ilaçlar sağlanmalıdır.
67
26.05.2022 20:00:02
↳, ablume

Dr. R. Cahit Temizkan


0
tedant adm!nlak

Ge
4
⑱ & nort Isattel
!nhabe --
cat

!le
c!ft
Alegender
·
,
.

O
⑩ dot ↳
/

2
!nentalon) 0
↳Bw!nette !nhaber
kolt
!nhale
.

Tw!tter
anden- Farklukast
Swartbekast
~

j
-

68
CHILDREN 5 YEARS AND YOUNGER
Exclude alternative diagnoses
Symptom control & modifiable
risk factors
Comorbidities
Personalized asthma management: Inhaler technique & adherence
Parent preferences and goals
Assess, Adjust, Review response

Symptoms
Exacerbations
Side-effects
Parent satisfaction
Treat modifiable risk factors
and comorbidities
Non-pharmacological strategies
Asthma medications
Asthma medication options: Education & skills training
STEP 4
Adjust treatment up and down for
individual child’s needs STEP 3 Continue
STEP 2 controller & refer
Double ‘low for specialist
PREFERRED STEP 1
Daily low dose inhaled corticosteroid (ICS) dose’ ICS assessment
CONTROLLER (see table of ICS dose ranges for pre-school children)
CHOICE

Daily leukotriene receptor antagonist (LTRA), or Low dose ICS + LTRA Add LTRA, or increase
Other intermittent short courses of ICS at onset of Consider specialist ICS frequency, or add
controller options respiratory illness referral intermittent ICS

RELIEVER As-needed short-acting β2-agonist

Infrequent viral Symptom pattern not consistent with asthma but wheezing Asthma diagnosis, and Asthma not
CONSIDER wheezing and no episodes requiring SABA occur frequently, e.g. ≥3 per year. asthma not well-controlled well-controlled
THIS STEP FOR or few interval Give diagnostic trial for 3 months. Consider specialist referral. on low dose ICS on double ICS
symptoms Symptom pattern consistent with asthma, and asthma
CHILDREN WITH: Before stepping up, check for alternative diagnosis,
symptoms not well-controlled or ≥3 exacerbations per year. check inhaler skills, review adherence and exposures

GINA 2021. Box 6-5 Asthma management, children 5 years and younger © Global Initiative for Asthma, www.ginasthma.org
CHILDREN 6-11 YEARS
Confirmation of diagnosis if necessary
Symptom control & modifiable
risk factors (including lung function)
Comorbidities
Personalized asthma management: Inhaler technique & adherence
Child and parent preferences and goals
Assess, Adjust, Review

Symptoms
Exacerbations
Side-effects
Lung function Treatment of modifiable risk factors
Child and parent & comorbidities
satisfaction Non-pharmacological strategies STEP 5
Asthma medications (adjust down or up)
Education & skills training Refer for
phenotypic
Asthma medication options:
STEP 4 assessment
Adjust treatment up and down for ± higher dose
individual child’s needs Medium dose
STEP 3 ICS-LABA or
ICS-LABA, add-on therapy,
STEP 2 Low dose ICS- OR low dose † e.g. anti-IgE
PREFERRED STEP 1 Daily low dose inhaled corticosteroid (ICS) LABA, OR medium ICS-formoterol
CONTROLLER dose ICS, OR maintenance
Low dose ICS (see table of ICS dose ranges for children)
to prevent exacerbations very low dose* and reliever
taken whenever
and control symptoms ICS-formoterol therapy (MART).
SABA taken
maintenance and Refer for expert
reliever (MART) advice

Consider daily Daily leukotriene receptor antagonist (LTRA), or Low dose Add tiotropium Add-on anti-IL5,
Other low dose ICS low dose ICS taken whenever SABA taken ICS + LTRA or add LTRA or add-on low
controller options dose OCS,
but consider
side-effects

RELIEVER As-needed short-acting beta2-agonist (or ICS-formoterol reliever for MART as above)

*Very low dose: BUD-FORM 100/6 mcg


†Low dose: BUD-FORM 200/6 mcg (metered doses).

GINA 2021, Box 3-5B © Global Initiative for Asthma, www.ginasthma.org


26.05.2022 20:00:02 Dr. R. Cahit Temizkan
71
26.05.2022 20:00:02 Dr. R. Cahit Temizkan
72
26.05.2022 20:00:02 Dr. R. Cahit Temizkan
73
¢ İnhale ilaçlar tercih edilir, çünkü ilaçları doğrudan

26.05.2022 20:00:02
ihtiyaç duyulan hava yollarına iletirler ve daha az
sistemik yan etki ile güçlü terapötik etkiler sağlarlar.

¢ Astım için solunan ilaçlar basınçlı ÖDİ'ler, nefesle

Dr. R. Cahit Temizkan


çalıştırılan ÖDİ'ler, DPI'lar ve nebulizatörler olarak
mevcuttur.

¢ Spacer cihazları, inhalatörlerin kullanımını kolaylaştırır


ve ICS'nin sistemik absorpsiyonunu ve yan etkilerini
azaltır.

¢ Hastalara cihazların kullanımı anlatılmalıdır.

74

ÖDİ: ölçülü doz inhaler DPİ: kuru toz inhaler


o Maliyeti en aza indirmek ve güvenliği en üst düzeye

26.05.2022 20:00:02
çıkarmak için kontrolü sürdürmek ve en düşük adım ve
tedavi dozunu oluşturmak için takip esastır.
o Astım kontrol altına alınamıyorsa tedaviyi artırın.
İyileşme genellikle 1 ay içinde görülür.

Dr. R. Cahit Temizkan


o Astım kısmen kontrol altına alınmışsa, mevcut daha etkili
seçeneklere, olası tedavinin güvenliğine ve maliyetine ve
elde edilen kontrol seviyesinden hastanın memnuniyetine
bağlı olarak tedaviyi artırmayı düşünün.
ya
o Kontrollü astım en az 3 ay sürdürülürse, tedaviyi
kademeli, kademeli olarak azaltarak azaltın. Amaç,
kontrolü sürdürmek için gerekli olan en az ilaca tedaviyi
azaltmaktır. -
-
75
5 YAŞ VE ALTI ÇOCUKLAR IÇIN KONTROLE DAYALI

ASTIM TEDAVİ YAKLAŞIMI

26.05.2022 20:00:02
Astım eğitimi, Çevresel yaklaşım ve gerektiğinde hızlı etkili beta-agonistler

Düşük doz inhale


Gerektiğinde hızlı etkili Hızlı etkili beta2 kortikosteroidlerle

Dr. R. Cahit Temizkan


beta2-agonistler ile agonistlerle parsiyel kontrol edilemezse yada
kontrol edilirse kontrol edilmişse yetersiz kontrol
edilebilirse

Kontrol seçenekleri
~!&
nterach
! Ob
İhtiyaç duyuldukça hızlı
Düşük doz inhale Çift doz inhale
etkili beta2 agonistlere
kortikosteroid kortikosteroidler
devam

Düşük doz inhale 76


Lökotrien antagonistleri kortikosteroide ilave olarak
lökotrien antagonistleri
ÖZETLE…

26.05.2022 20:00:02
TEŞHİS

Dr. R. Cahit Temizkan


¢ Astım inflamatuar bir hastalıktır.
A
*
¢ Astım teşhisi klinik ve hikayeye göre konur.
A
¢ Bütün astımlılarda hırıltı olmayabilir. w ayfam
s
¢ In children < 3 yrs, WALRI is an important differential
alt
diagnosis
-
* teukalagenD
-

W
- Kal!
¢ Çocukların 2/3’ü astımdan kurtuluyor
amal
-
,
¢ Ailede astım ve atopi hikayesi astım riskini artırır.
77
ÖZETLE…

26.05.2022 20:00:02
Uzun süreli tedavi
A
¢ Hasta eğitimi astım yönetiminin çok önemli bir
parçasıdır ↓A

Dr. R. Cahit Temizkan



¢ İlaçlar astımı kontrol eder, ancak tedavi etmez

¢ Zaman içinde klinik değerlendirme uzun süreli tedavi


planında önem taşır.
¢
B *
Aralıklı astım tedavisi uygun değildir. A

95
İnhale steroidler, uzun süreli astım tedavisinin
¢
Ana
temelidir
-

¢ Hastanın yanıtına bağlı olarak tedavi artırılmalı veya 78

azaltılmalıdır.
26.05.2022 20:00:02 Dr. R. Cahit Temizkan
79
26.05.2022 20:00:02
• Intermittent versus daily inhaled corticosteroids for persistent
asthma in children and adults.Chauhan BF, Chartrand C, Ducharme
FM.Cochrane Database Syst Rev. 2013 Feb 28;(2):CD009611. doi:
10.1002/14651858.CD009611.pub3.PMID: 23450606 Review.

Dr. R. Cahit Temizkan


¢ Daily vs intermittent inhaled corticosteroids for recurrent
wheezing and mild persistent asthma: a systematic
review with meta-analysis
Review published: 2013.
Bibliographic details: Rodrigo GJ, Castro-Rodriguez
JA. Daily vs intermittent inhaled corticosteroids for recurrent
wheezing and mild persistent asthma: a systematic review with
meta-analysis. Respiratory Medicine 2013; 107(8): 1133-1140.
[PubMed]
¢ Intermittent inhaled corticosteroid therapy versus
placebo for persistent asthma in children and adults
¢ Jimmy Chong 1, Cheyaanthan Haran, Bhupendrasinh F
Chauhan, Innes Asher 80
I

26.05.2022 20:00:02
*

‘‘KİŞİ BİLDİĞİNİ

*
GÖRÜR”

Dr. R. Cahit Temizkan


*

TEŞEKKÜRLER
81

Astım labaratuar bulguları


Astım bronsiolit ayırıcı tani

Astım tanımı,majör minör kriterler, klinikte nasıl gelir karşına(wheezing,


öksürük vs)

Astım tanımı, majör minör kriterler klinik bulguları, öksürük nasıl olur,kuru
gece artan...astimda neyden korkarız

bebeklerde astım risk faktörleri,


ne olursa astım düşünülmeli.

Bronşial astımda tanı kriteri - Reversible sekretuar obstruksiyon

10.Bronşial astımda tanı koydurucu bulgu hangisidir?


A.Solunum yolu rezistansında artma
B.Ventilasyon-perfüzyon eşitsizliği
C.Akciğer volümünde artma
D.Alveoller kapiller blok
E.Reversibl solunum yolu obstrüksiyonu

Aşı kont. değil? Astım

Astım krizi olan bir çocuk acil servise getiriliyor. Yan etkiler göz önüne alınarak bu
çocuğun tedavisinde öncelikle aşağıdakilerden hangisi kullanılmalıdır?
A) Kromolin sodyum
B) Oral Beta-2 mimetik
C) Beta-2-mimetik inhalasyonu
D) Adrenalin
E) Teo lin infüzyonu

Tekrarlayan bronşit öyküsü olan, koşunca öksürükleri artan, sabahları


öksürükleri artan ve beta 2 agonist tedaviye iyi yanıt veren hastada ilk akla
hangi hastalık gelir?
A. Bronşit
B. Pnömoni
C. KOAH
D. Astım
E. Hiçbiri

Geceleri öksürüğü artan çocuk kliniği -Astım


Bronşial astımda tanı koydurucu bulgu hangisidir?
A.Solunum yolu rezistansında artma
B.Ventilasyon-perfüzyon eşitsizliği
C.Akciğer volümünde artma
D.Alveoller kapiller blok
E.Reversibl solunum yolu obstrüksiyonu

You might also like