CHƯƠNG I: CƠ CHẾ CỦA HIỆN TƯỢNG DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ

Chủ đề 1: CÁC CƠ CHẾ DI TRUYỀN CẤP ĐỘ PHÂN TỬ

BÀI 1-2 và 3
I. Khái niệm về gen
1. Khái niệm
- Gen là 1 đoạn của ADN mang thông tin mã hóa cho 1 sản phẩm xác định.
- Có 2 loại gen: Gen cấu trúc (hình thành nên protein) và gen điều hòa (tổng hợp
protein điều hòa và điều hòa các hoạt động khác của gen).
2. Cấu trúc chung của gen
Gồm 3 vùng:
3’mạch mã gốc
Vùng điều hòa Vùng mã hóa Vùng kết thúc
Khởi động và điều hòa Mã hóa a.a Tín hiệu kết thúc phiên
quá trình phiên mã mã
5’mạch bổ sung
* Lưu ý:
Tất cả các gen giống nhau ở vùng điều hòa và vùng kết thúc nhưng khác
nhau ở vùng mã hóa.
- Ở SV nhân sơ: tất cả các Nu ở vùng mã hóa đều tham gia mà hóa a.a gọi là gen
không phân mảnh.
- Ở SV nhân thực: xen kẻ giữa các đoạn Nu mã hóa a.a (exon) với đoạn không mã
hóa a.a (intron) gọi là gen phân mảnh
II. Mã di truyền:
1. Khái niệm:
- Mã di truyền là trình tự sắp xếp các nuclêôtit trong gen quy định trình tự sắp xếp
các axit amin trong prôtêin.
- Mã DT là mã bộ ba.
- Có 64 bộ ba (codon) trên mARN:
+ 3 bộ ba kết thúc: UAA, UAG, UGA→ không mã hóa aa.
+ 1 bộ ba mở đầu: AUG → aa metionin (foocmin metionin ở SV nhân sơ).
2. Đặc điểm:
- MDT được đọc từ 1 điểm xác định theo từng bộ ba (không gối lên nhau).
- Có tính phổ biến cho tất cả các loài sinh vật (trừ một vài ngoại lệ).
- Có tính đặc hiệu (1 bộ ba chỉ mã hoá 1 loại axit amin).
- Mang tính thoái hoá (tính dư thừa).
III. Quá trình nhân đôi ADN (tái bản ADN)

Thời điểm Trong nhân tb, tại các NST, ở kì trung gian giữa 2 lần phân bào.
Nguyên Nhân đôi theo nguyên tắc bổ sung và nguyên tắc bán bảo toàn.
tắc
Thành Enzim tháo xoắn (Helicaza), ADN – pôlimerara, nuclêôtit của môi
phần tham trường, enzim nối (ligaza), ADN mẹ, ARN mồi, ATP.
gia
Diễn biến - Bước 1: Tháo xoán phân tử ADN.
- Bước 2: Tổng hợp các mạch ADN mới.
 - Bước 3: Hai phân tử ADN được tạo thành.
Kết quả 1 phân tử ADN mẹ k lần nhân đôi 2k ADN con
Cơ sở cho NST tự nhân đôi, giúp bộ NST của loài giữ tính đặc
Ý nghĩa
trưng và ổn định.