1 ‫تبدیل انرژی الکتریکی‬

:‫فصل چهارم‬

‫ماشینهای سنکرون‬

:‫ارائهدهنده‬
‫محمدحسن راونجی‬

‫دانشگاه صنعتی شریف‬

Background Image Reference: http://www.revistadigitalsecurity.com.br/wp-content/uploads/2013/06/axis_INTERNA.jpg

 ‫مثال‪ :‬آزمایشهای ژنراتور سنکرون‬
‫دانشکدهمهندسیبرق‬

‫یک ژنراتور سنکرون ‪ 50Hz ،480V ،200kVA‬با اتصال ‪ y‬با جریان میدان ‪ 5A‬آزمایش شده است و نتایج زیر حاصل‬ ‫▪‬
‫گشته است‪:‬‬
‫‪ VT,OC‬در جریان ‪ If‬نامی ‪ 540V‬اندازهگیری شده است‬ ‫•‬
‫‪ Il,sc‬در جریان ‪ If‬نامی ‪ 300A‬به دست آمده است‬ ‫•‬
‫با اعمال ولتاژ ‪ 10Vdc‬بین دو پایانه‪ ،‬جریان ‪ 25A‬اندازهگیری شده است‬ ‫•‬
‫مقاومت آرمیچر و راکتانس سنکرون تقریبی مناسب برای مدلکردن ژنراتور در شرایط نامی را بر حسب اهم به دست‬
‫آورید‪.‬‬
‫حل‪:‬‬
‫= 𝑎𝑅‬
‫𝑐𝑑𝑉 ‪1‬‬
‫𝑐𝑑𝐼 ‪2‬‬
‫اتصال ‪ ← y‬در آز ‪ dc‬جریان از دو سیمپیچی میگذرد ← ‪= 0.2Ω‬‬ ‫▪‬
‫= 𝑐𝑜‪𝐸𝑎 = 𝑉Φ,‬‬
‫‪1‬‬
‫𝑉‬
‫𝑇 ‪3‬‬
‫ولتاژ داخلی در ‪ If‬نامی‪= 311.8𝑉 :‬‬ ‫▪‬
‫جریان ‪ Isc‬در اتصال ‪ y‬همان جریان خط است‪𝐼𝑎,𝑠𝑐 = 𝐼𝑙,𝑠𝑐 = 300𝐴 :‬‬ ‫▪‬
‫= ‪𝑅𝑎2 + 𝑋𝑠2‬‬
‫𝑎𝐸‬
‫𝑎𝐼‬
‫لذا‪⇒ 𝑋𝑠 = 1.02Ω :‬‬ ‫▪‬
‫≅ 𝑠𝑋‪ .‬چون خطای اشباع بیش از خطای فوق است عمال از رابطهی‬
‫𝑎𝐸‬
‫𝑎𝐼‬
‫اگر از ‪ Ra‬صرف نظر میکردیم‪= 1.04Ω :‬‬ ‫▪‬
‫تقریبی کمک میگیریم‬

‫دانشگاه صنعتی شریف – دانشکدهی مهندسی برق‬

 ‫مثال‪ :‬ژنراتور سنکرون در بار نامی (مثال ‪ 5.2‬کتاب‬
‫دانشکدهمهندسیبرق‬ ‫‪)Chapman‬‬
‫مشخصهی ‪ OCC‬یک ژنراتور سنکرون ‪60Hz ،480V‬‬ ‫▪‬
‫چهار قطب با اتصال ‪ Δ‬به صورت روبهرو است‪.‬‬
‫راکتانس سنکرون آن ‪ 0.1Ω‬و ‪.𝑅𝑎 = 0.015Ω‬‬
‫در بار کامل جریان بار 𝐴‪ 𝐼𝐿 = 1200‬در ضریب توان‬
‫‪ 0.8‬پسفاز تأمین میشود‬
‫در شرایط بار کامل‪ 𝑃𝑓&𝑤 = 40𝑘𝑊 :‬و 𝑡𝑠‪𝑃𝑐,‬‬
‫𝑊𝑘‪= 30‬‬
‫تلفات جریان تحریک را نادیده بگیرید‬
‫الف) سرعت چرخش ژنراتور؟‬
‫ب) ?= 𝑓𝐼 تا ولتاژ پایانه در شرایط بیباری ‪ 480‬ولت‬
‫شود؟‬
‫ج) در بار نامی‪ 𝐼𝑓 =? :‬در ولتاژ پایانهی ‪ 480‬ولت‪𝑃𝑜𝑢𝑡 .‬‬
‫?=‪ ،𝑃𝑖𝑛 =? ،‬بازده؟‬
‫د) اگر بار ناگهان قطع شود ?= 𝑇𝑉‬
‫ه) ?= 𝑓𝐼 تا بار ‪ 1200A‬با ضریب توان ‪ 0.8‬پیشفاز در‬
‫ولتاژ پایانهی ‪ 480‬ولت تغذیه شود؟‬

‫دانشگاه صنعتی شریف – دانشکدهی مهندسی برق‬

 ‫مثال‪ :‬ژنراتور سنکرون در بار نامی (مثال ‪ 5.2‬کتاب‬
‫دانشکدهمهندسیبرق‬ ‫‪)Chapman‬‬
‫حل‪:‬‬

‫= 𝑚𝑛‬
‫𝑓‪120‬‬
‫𝑃‬
‫الف) 𝑚𝑝𝑟‪= 1800‬‬ ‫▪‬
‫ب) اتصال ‪𝐼𝑓 = 4.5𝐴 ← 𝐸𝑎 = 𝑉𝑇 = 480𝑉 ← 𝐼𝑎 = 0 ،Δ‬‬ ‫▪‬
‫= 𝑎𝐼‬
‫‪1200‬‬
‫‪3‬‬
‫ج) 𝐴‪= 692.8‬‬ ‫▪‬
‫𝐴‪𝐸𝑎 = 𝑉Φ + 𝑅𝑎 + 𝑗𝑋𝑠 𝐼𝑎 = 532∠5.3°𝑉 → 𝐼𝑓 = 5.7‬‬
‫𝑊𝑘‪𝑃𝑜𝑢𝑡 = 3𝑉𝐿 𝐼𝐿 cos 𝜃 = 3 × 480 × 1200 × 0.8 = 798‬‬
‫𝑊𝑘‪𝑃𝑖𝑛 = 𝑃𝑜𝑢𝑡 + 𝑃𝑐𝑢,𝑠𝑡 + 𝑃𝑐,𝑠𝑡 + 𝑃𝑓&𝑤 = 798𝑘𝑊 + 3𝑅𝑎 𝐼𝑎2 + 30𝑘𝑊 + 40𝑘𝑊 = 889.6‬‬
‫𝑡𝑢𝑜𝑃‬
‫=𝜂‬ ‫‪× 100% = 89.75%‬‬
‫𝑛𝑖𝑃‬
‫▪ د) ‪𝑉𝑇 = 532𝑉 ← 𝐸𝑎 = 𝑉Φ ← 𝐼𝑎 = 0‬‬
‫ه) 𝑉‪𝐼𝑓 = 4.1𝐴 ← 𝐸𝑎 = 𝑉Φ + 𝑅𝑎 + 𝑗𝑋𝑠 𝐼𝑎 = 451∠7.1°‬‬ ‫▪‬

‫دانشگاه صنعتی شریف – دانشکدهی مهندسی برق‬

 ‫مثال‪ :‬موتور سنکرون و اصالح ضریب توان (اسالیدهای‬
‫دانشکدهمهندسیبرق‬ ‫خانم دکتر نصیری)‬
‫الف‪ :‬اگر موتور سنکرون با ضریب توان ‪ 0/85‬پسفاز کار کند‪ ،‬جریان خط انتقال چقدر است؟‬ ‫▪‬
‫ب‪ :‬اگر موتور سنکرون با ضریب توان ‪ 0/85‬پیشفاز کار کند‪ ،‬جریان خط انتقال چقدر است؟‬ ‫▪‬

‫دانشگاه صنعتی شریف – دانشکدهی مهندسی برق‬

 ‫مثال‪ :‬موتور سنکرون و اصالح ضریب توان (اسالیدهای‬
‫دانشکدهمهندسیبرق‬ ‫خانم دکتر نصیری)‬
‫راه حل‪:‬‬ ‫▪‬
‫▪‬ ‫‪A:‬‬
‫•‬ ‫‪𝑄1 = 𝑃1 tan 𝜃1 = 100 × tan cos −1 0.78‬‬ ‫‪= 80.2 kVAR‬‬
‫•‬ ‫‪𝑄2 = 𝑃2 tan 𝜃2 = 200 × tan cos −1 0.8‬‬ ‫‪= 150 kVAR‬‬
‫•‬ ‫‪𝑄3 = 𝑃3 tan 𝜃3 = 150 × tan cos −1 0.85‬‬ ‫‪= 93 kVAR‬‬

‫•‬ ‫‪𝑃𝐹𝑡𝑜𝑡 = cos tan−1‬‬

‫‪𝑄1 +𝑄2 +𝑄3‬‬
‫‪𝑃1 +𝑃2 +𝑃3‬‬
‫𝑔𝑛𝑖𝑔𝑔𝑎𝑙 ‪= 0.812‬‬

‫‪450×103‬‬
‫•‬ ‫= 𝑡𝑜𝑡𝐼‬
‫𝑡𝑜𝑡𝑃‬
‫𝜃 ‪3𝑉𝐿 cos‬‬
‫=‬
‫‪3×480×0.812‬‬
‫𝐴 ‪= 667‬‬

‫▪‬ ‫‪B:‬‬
‫•‬ ‫‪𝑄3 = 𝑃3 tan 𝜃3 = 150 × tan −cos−1 0.85‬‬ ‫‪= −93 kVAR‬‬

‫•‬ ‫‪𝑃𝐹𝑡𝑜𝑡 = cos tan−1‬‬

‫‪𝑄1 +𝑄2 +𝑄3‬‬
‫‪𝑃1 +𝑃2 +𝑃3‬‬
‫𝑔𝑛𝑖𝑔𝑔𝑎𝑙 ‪= 0.957‬‬

‫‪450×103‬‬
‫•‬ ‫= 𝑡𝑜𝑡𝐼‬
‫𝑡𝑜𝑡𝑃‬
‫𝜃 ‪3𝑉𝐿 cos‬‬
‫=‬
‫‪3×480×0.957‬‬
‫𝐴 ‪= 566‬‬

‫دانشگاه صنعتی شریف – دانشکدهی مهندسی برق‬

 ‫حس‬ ‫ت‬
‫با شکر از ن توجه ماش‬

Background Image Reference: http://www.revistadigitalsecurity.com.br/wp-content/uploads/2013/06/axis_INTERNA.jpg