Notatka z lekcji

Fluorowcopochodne węglowodorów
1.
Wzór ogólny monofluorowcopochodnych węglowodorów:

R–X
gdzie:
–Rgrupa alkilowa lub arylowa,
–Xatom fluorowca (F, Cl, Br, I), czyligrupa funkcyjna.

Uzupełnij podane zdania.

W alkanach atomy węgla łączą się ze sobą i z atomami wodoru
wiązaniami____________________.Reakcja substytucji (podstawiania) to reakcja, w której atom
lubgrupa atomów z cząsteczki jednego substratu zastępuje atom lub grupę atomóww cząsteczce
drugiego substratu. Przykładem reakcji substytucji jest reakcja gazowego chloru z alkanami,
zachodząca pod wpływem _________________.

2. Napisz wzory półstrukturalne fluorowcopochodnych węglowodorów o podanych nazwach

systematycznych.
a) 1,1-dichlorobutan b) 1,2-dichlorobutan c) 1,3-dichlorobutan

3. Napisz nazwy systematyczne związków chemicznych o podanych wzorach.

a) b) c)

________________________ ________________________ ________________________

________________________ ________________________ ________________________

Typy reakcji chemicznych

Substytucja – reakcja chemiczna, w której atom lub grupa atomów z cząsteczki jednego
substratu zastępuje atom lub grupę atomów w cząsteczce drugiego substratu.
Addycja – reakcja przyłączania cząsteczki jednego substratu do cząsteczki drugiego substratu
(związku nienasyconego) w wyniku rozerwania wiązania wielokrotnego.
Eliminacja – reakcja chemiczna polegająca na oderwaniu od cząsteczki związku chemicznego
pojedynczych atomów lub grup atomów, w wyniku czego między atomami węgla powstaje
wiązanie wielokrotne.
Polimeryzacja – reakcja otrzymywania wielkocząsteczkowego związku chemicznego
w wyniku łączenia się ze sobą wielu cząsteczek związku nienasyconego.

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. 1
4. Uzupełnij równania podanych reakcji chemicznych. Zastosuj wzory półstrukturalne. Podaj nazwy
typów reakcji.
a) etan + chlor hν
→
____________________ + ____________________ reakcja ______________

b) propan + dwie cząsteczki bromu hν

→
____________ + ____________ reakcja ______________

c) but-2-en + chlorowodór → ________________________________ reakcja ______________

d) propyn + fluor → ________________________________________ reakcja ______________

5. Napiszrównanie reakcji addycji, w której otrzymasz 1,2-dichloroprop-1-en.

____________________ + ____________________ → ____________________________________

1,2-dichloroprop-1-en

www.dlanauczyciela.pl 2
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.