Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ...... / 13 p. Ocena .............

Imię ..................................................................................

Efekty energetyczne i szybkość reakcji chemicznych

1 Przyporządkuj rysunki (A−C) do rodzajów układów (1−3). ( ... / 1 p.)

1. układ otwarty 2. układ zamknięty 3. układ izolowany

A. B. C.
1. _____ 2. _____ 3. _____
2 Zakwalifikuj podane reakcje chemiczne lub zjawiska fizyczne do procesów egzoenergetycznych lub ( ... / 1 p.)
endoenergetycznych.
a) 4 Fe3C(s) + 13 O2(g) → 6 Fe2O3(s) + 4 CO2(g) ΔH = −3294,66 kJ/mol
proces ___________________
b) C(grafit) + O2(g) → CO2(g) ΔH = −393,51 kJ/mol
proces ___________________
c) NH4NO3(s) → NH4+(aq) + NO3−(aq) ΔH = 28,1 kJ/mol
proces ___________________
d) 2 Al2O3(s) → 4 Al(s) + 3 O2(g) ΔH = 1676 kJ/mol
proces ___________________
3 Przeprowadzono doświadczenie chemiczne przedstawione na schemacie. Zaobserwowano, że po dodaniu ( ... / 1 p.)
wodorowęglanu sodu do zlewki z roztworem kwasu octowego temperatura układu się obniża. Wybierz
odpowiednie uzupełnienia zdań, tak aby powstał poprawny wniosek z przeprowadzonego
doświadczenia.

Reakcja roztworu kwasu octowego z wodorowęglanem sodu jest reakcją A / B, w której energia jest
przekazywana z C / D do E / F.
A. egzoenergetyczną D. otoczenia
B. endoenergetyczną E. układu
C. układu F. otoczenia

KPNNHIKDKLHHHJP Grupa A | strona 1 z 3

4 Przyporządkuj symbole przedstawione na wykresie do podanych opisów. ( ... / 1 p.)

1. Energia aktywacji A. Ea
2. Energia substratów B. Es
3. Zmiana entalpii (entalpia reakcji) C. Ep
4. Energia produktów
D. ΔH
1. _____ 2. _____ 3. _____ 4. _____
5 Uzupełnij podane zdania znakami < lub >. ( ... / 2 p.)
a) Rozpuszczanie wodorotlenku sodu w wodzie to proces, podczas którego układ wydziela energię na sposób
ciepła do otoczenia, zatem ΔH ____ 0.
b) Rozpuszczanie azotanu(V) amonu w wodzie to proces, podczas którego układ pobiera energię z otoczenia,
zatem ΔH ____ 0.

6 Otocz kółkiem numer probówki, w której reakcja chemiczna zachodzi szybciej. ( ... / 2 p.)

a) b)
7 Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 1 p.)
Inhibitor to substancja, która A / B szybkość reakcji chemicznej. Zmianę entalpii układu oblicza się
odejmując entalpię C / D od entalpii E / F.
A. zwiększa B. zmniejsza C. substratów D. produktów E. substratów F. produktów
8 Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Aby zwiększyć szybkość reakcji chemicznej należy ( ... / 1 p.)

A. dodać katalizator ujemny.

B. zmniejszyć stężenie substratów.
C. rozdrobnić substraty.
D. obniżyć temperaturę układu.
9 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 1 p.)

Szybkość reakcji chemicznej to zmiana stężenia molowego substratu lub

1. P F
produktu reakcji chemicznej w jednostce czasu.
2. Katalizator to substancja, która przyspiesza reakcję chemiczną. P F
W obecności katalizatora energia aktywacji dla danej reakcji chemicznej jest
3. P F
wyższa, dlatego reakcja ta przebiega szybciej.
W wyniku obniżenia temperatury układu zmniejsza się szybkość reakcji
4. P F
chemicznej.

KPNNHIKDKLHHHJP Grupa A | strona 2 z 3

10 Przeprowadzono doświadczenie chemiczne przedstawione na schemacie. Na obie kolby nałożono ( ... / 2 p.)
nienapompowane balony. Napisz obserwacje i uzupełnij wniosek.

Obserwacje:______________________________________________________________________________
_______________________________________________________ .
Wniosek: MnO2 w zachodzącej rekacji chemicznej pełni funkcję __________________ .

KPNNHIKDKLHHHJP Grupa A | strona 3 z 3

Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ...... / 13 p. Ocena .............
Imię ..................................................................................

Efekty energetyczne i szybkość reakcji chemicznych

1 Przyporządkuj opisy (A−C) do rodzajów układów (1−3). ( ... / 1 p.)

1. układ otwarty 2. układ zamknięty 3. układ izolowany

A. Między układem i otoczeniem B. Między układem i otoczeniem C. Między układem i otoczeniem nie
może być wymieniana tylko mogą być wymieniane masa i jest wymieniana ani energia, ani
energia. energia. masa.
1. _____ 2. _____ 3. _____
2 Zakwalifikuj podane reakcje chemiczne lub zjawiska fizyczne do procesów egzoenergetycznych lub ( ... / 1 p.)
endoenergetycznych.
a) C(s) + H2O(g) → CO(g) + H2(g) ΔH = 131 kJ/mol
proces ___________________
b) S(s) + O2(g) → SO2(g) ΔH = −297 kJ/mol
proces ___________________
c) 2 H2(g) + O2(g) → 2 H2O(c) ΔH = –286 kJ/mol
proces ___________________
d) N2(g) + O2(g) → 2 NO(g) ΔH = 90,4 kJ/mol
proces ___________________
3 Przeprowadzono doświadczenie chemiczne przedstawione na schemacie. Zaobserwowano, że po dodaniu ( ... / 1 p.)
wody do zlewki z wodorotlenkiem sodu temperatura układu się podwyższa. Wybierz odpowiednie
uzupełnienia zdań, tak aby powstał poprawny wniosek z przeprowadzonego doświadczenia.

Rozpuszczanie stałego wodorotlenku sodu w wodzie jest procesem A / B, w którym energia jest
przekazywana z C / D do E / F.
A. egzoenergetycznym D. otoczenia
B. endoenergetycznym E. układu
C. układu F. otoczenia
4 Przyporządkuj symbole przedstawione na wykresie do podanych opisów. ( ... / 1 p.)

1. Energia produktów
A. ΔH
2. Energia aktywacji B. Ep
3. Energia substratów C. Ea
4. Zmiana entalpii (entalpia reakcji) D. Es
1. _____ 2. _____ 3. _____ 4. _____

KPNNHIKDKLHHHJP Grupa B | strona 1 z 2

5 Uzupełnij podane zdania znakami < lub >. ( ... / 2 p.)
a) Podczas reakcji spalania magnezu w tlenie energia jest przekazywana z układu do otoczenia na sposób
ciepła i światła, zatem ΔH ____ 0.
b) Podczas reakcji wodorowęglanu sodu z kwasem octowym energia jest pobierana z otoczenia do układu,
zatem ΔH ____ 0.

6 Otocz kółkiem numer probówki, w której reakcja chemiczna zachodzi szybciej. ( ... / 2 p.)

a) b)
7 Wybierz poprawne uzupełnienia zdań. ( ... / 1 p.)
Katalizator dodatni to substancja, która A / B szybkość reakcji chemicznej. Energia aktywacji to minimalna
wartość energii C / D reakcji chemicznej. Katalizator dodatni E / F energię aktywacji.
A. B. C. niezbędna do D. wydzielająca się w E. F.
zwiększa zmniejsza zainicjowania wyniku obniża podwyższa
8 ( ... / 1 p.)
Zaznacz poprawne dokończenie zdania. Szybkość reakcji chemicznej: Mg + 2HCl → MgCl2 + H2
A. zmniejsza się wraz ze wzrostem stężenia molowego HCl.
B. zwiększa się w wyniku chłodzenia naczynia, w którym przebiega ta reakcja.
C. zmniejsza się po rozdrobnieniu Mg.
D. zwiększa się wraz ze wzrostem stężenia molowego HCl.
9 Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeśli jest fałszywe. ( ... / 1 p.)

1. Wraz ze wzrostem temperatury zwiększa się szybkość reakcji chemicznych. P F

2. Inhibitor jest katalizatorem ujemnym, czyli spowalnia reakcję chemiczną. P F
3. Energia aktywacji jest dla danej reakcji równa jej entalpii. P F
4. Katalizator ma zawsze taki sam stan skupienia jak substraty reakcji chemicznej. P F

10 Przeprowadzono doświadczenie chemiczne przedstawione na schemacie. Napisz obserwacje i uzupełnij ( ... / 2 p.)
wniosek.

Obserwacje:______________________________________________________________________________
_______________________________________________________ .
Wniosek: Podwyższenie temperatury __________________ szybkość reakcji chemicznej.

KPNNHIKDKLHHHJP Grupa B | strona 2 z 2