ĐIỆN TỬ CÔNG SUẤT

CHẾ ĐỘ NGHỊCH LƯU TRONG CÁC MẠCH

CHỈNH LƯU - ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU

❖ Khi năng lượng được chuyển từ phía nguồn xoay chiều sang phía tải một
chiều thì mạch chỉnh lưu làm việc ở chế độ chỉnh lưu.
❖ Khi năng lượng được chuyển từ phía tải một chiều (tải có Ed) sang phía
nguồn xoay chiều thì thì mạch chỉnh lưu làm việc ở chế độ nghịch lưu. Do
quy luật hoạt động của mạch van phụ thuộc vào nguồn xoay chiều nên chế
độ nghịch lưu được gọi là nghịch lưu phụ thuộc. Chế độ làm việc đặc biệt
này chỉ có đối với chỉnh lưu điều khiển.
 CHẾ ĐỘ NGHỊCH LƯU TRONG CÁC MẠCH
CHỈNH LƯU - ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU

❖ Công suất tiêu thụ trên phụ tải bộ chỉnh lưu là Pd:
Pd=Ud*Id
- Khi bộ biến đổi làm việc ở chế độ chỉnh lưu thì Pd>0.
- Khi bộ biến đổi làm việc ở chế độ nghịch lưu thì Pd<0
❖ Các điều kiện thực hiện nghịch lưu phụ thuộc:
▪ Để phía một chiều phát năng lượng, cần đảm bảo dòng điện tải Id và
sức điện động Ed cùng chiều với nhau.
▪ Để phía xoay chiều nhận năng lượng thì chiều dòng điện tải Id và
chiều điện áp tải Ud phải ngược nhau.
❖ Các phương pháp thực hiện nghịch lưu phụ thuộc: có 2 phương pháp
▪ Phương pháp 1: Giữ nguyên mạch van chỉnh lưu, tức là giữa nguyên chiều
Id, lúc đó phải đồng thời:
➢ Đảo chiều s.đ.đ Ed.
➢ Và đảo chiều Ud bằng cách điều chỉnh góc mở >90 do Ud=Ud0cos

id

Ud
+
❖ Các phương pháp thực hiện nghịch lưu phụ thuộc: có 2 phương pháp
▪ Phương pháp 2: Giữ nguyên chiều s.đ.đ Ed lúc đó phải đồng thời:
➢ Đảo chiều dòng điện tải Id bằng cách đưa vào mạch van thứ 2 ngược với
mạch van thứ nhất.
➢ Và đảo chiều Ud bằng cách điều chỉnh góc mở >90 do Ud=Ud0cos
id

Ud
thứ 2 -
❖ Chế độ nghịch lưu phụ thuộc của mạch chỉnh lưu 1 pha 2 nửa chu kỳ:
▪ Góc bù hay còn gọi là góc vượt:
=-
▪ Góc khóa van:
=  - ( + ) thông thường 𝛿 ≥ 5°
▪ Điện áp trung bình trên tải:

2 2 X a Id X a Id
Ud = − U 2 cos − = −0,9U 2cos −
  
▪ Dòng trung bình qua tải:
U d + Ed
Id =
Rd
❖ Chế độ nghịch lưu phụ thuộc của mạch chỉnh lưu hình cầu 1 pha :
▪ Điện áp trung bình trên tải:

2 2 2 X a Id 2 X a Id
Ud = − U 2 cos − = −0,9U 2cos −
  
▪ Dòng trung bình qua tải:
U d + Ed
Id =
Rd

▪ Góc trùng dẫn:

𝑋𝑎 𝐼𝑑
cos 𝛽 − 𝛾 − cos 𝛽 =
𝑈2𝑚
❖ Bài tập áp dụng:
1. Cho mạch chỉnh lưu 1 pha 2 nửa chu kỳ, tải RdLdEd. Biết: U2=127V, Rd=2,
Ld=, La=15mH, f=50Hz, Ed=-80V, =120. Vẽ đồ thị ud, id và xác định Ud,
Id, .
2. Cho mạch chỉnh lưu 1 pha 2 nửa chu kỳ. Biết: U2=150V, Rd=10, Ld=,
La=5mH, f=50Hz, Ed=-200V, =150. Xác định Ud, Id, .
3. Cho mạch chỉnh lưu cầu 1 pha. Biết: Um=100V, Rd=2, Ld=, La=1mH,
f=50Hz, Ed=-75V, =110. Xác định Ud, Id.
4. Cho mạch chỉnh lưu cầu 3 pha làm việc ở chế độ nghịch lưu. Biết: U2=220V,
Rd=1, Ld=, Xa=0,5, Ed=-100V, =120. Hãy xác định góc  cần thiết để
đảm bảo giữ dòng trả về lưới như trước nếu giá trị Ed tăng lên gấp 2 lần và
tính góc khóa .