ΚΥΠΡΟΣ -ΕΛΛΑΔΑ-ΚΟΣΜΟΣ

Σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, η ανάγκη για συνεργασία και ενεργό εμπλοκή στα προβλήματα που
ταλανίζουν την ανθρωπότητα είναι η μόνη λύση. Η μοίρα είναι κοινή για όλους τους ανθρώπους και επομένως ο κάθε
άνθρωπος θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι ο πόλεμος, το προσφυγικό, η φτώχεια, οι φυλετικές διακρίσεις, οι κοινωνικές
ανισότητες, οι αλλαγές στο περιβάλλον, η τρομοκρατία, η απειλή ενός πυρηνικού ολέθρου, αφορούν όλους μας και είναι
τέτοιας εμβέλειας, ώστε η συμμετοχή όλων μας να κρίνεται εκ των ων ουκ άνευ απαραίτητη. Εξάλλου , είναι τοις πάσι
γνωστό ότι οι ανθρωποι μπορεί να εζησαν σαν νομαδες αλλα ποτε ως μονάδες. Η ιδέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ξεκίνησε
μετα το Β’ παγκόσμιο πόλεμο με απωτερο σκοπό οι χώρες οι οποίες συμμετείχαν να σημειώσουν οικονομική αναπτυξη, να
διευρυνουν τις εμπορικες τους συναλλαγές και ειδικότερα να διασφαλίσουν την ειρήνη, την ασφαλεια και ευμάρεια μεταξυ
των πολιτών τους. Συνεπώς στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε και τις πολλες προκλήσεις που επισκιάζουν τα κράτη
μέλη της Ένωσης, σε τοπικό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο , αναμφισβήτητα ο ελληνισμός με τις πανανθρώπινες αξίες του
και τα αρχαιοελληνικά ιδανικά, όχι μόνο καλειται αλλα και οφειλει να επαναφέρει αυτές τις αξίες και τα ιδανικά στη
συνείδηση των ευρωπαιων ηγετων, ουτως ώστε να συντελεσει στην οικοδόμηση μιας νέας ευρωπαϊκής πολιτικης με κοινα
οραματα και στόχους που θα οδηγήσουν στην εδραιωση της ευρωπαικης αλλά και παγκοσμιας ασφαλειας και ειρηνης για

1
χαριν όλης της οικουμενης.Ας μην λησμομουμε και τα περιφημα λογια του Γερμανου και Φιλοσοφου Βολφγκανγκ Γκαιτε
«Ότι ειναι ο νους και η καρδια για τον ανθρωπο, είναι η Ελλαδα για την οικουμενη».

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Στον αιώνα που διανύουμε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα κλυδωνίζεται από πολύπλοκα προβλήματα, τα οποία αποτελούν
δαμόκλειο σπάθη και έχουν οδηγήσει στη διάβρωση των αξιών και αποξένωση των ευρωπαίων πολιτών από τους
ευρωπαϊκούς θεσμούς, με το ευρωπαϊκό ιδεώδες να έχει χάσει την αίγλη του.Κατ’ αρχάς, στην Ευρώπη το φαινόμενο των
προσφυγικών ροών για παράδειγμα, δημιούργησε νέες πιέσεις σε επίπεδο μετανάστευσης και κατέδειξε την αδυναμία της
να χαραξει μια κοινή εξωτερική στρατηγική ώστε να αντιμετωπίσει την εισροή και την κοινωνική ένταξη του μεγάλου όγκου
προσφύγων. Μπροστά στα κύματα των προσφύγων που εισρέουν συνεχώς στην Ευρώπη, όπου οι μη ασφαλείς συνθήκες
διακίνησης τους οδηγούν συχνά σε ατυχήματα και ναυάγια με κόστος χιλιάδες ανθρώπινες ζωές, κάνοντας πλέον μάλιστα
λόγο για μια «ανθρωπιστική κρίση» στη Μεσόγειο, η μεταναστευτική πολιτική που έχει διαμορφωθεί σε ευρωπαϊκό
επίπεδο, έχει αποδειχτεί ότι δεν επιφέρει ορατά αποτελέσματα. Τέτοιες πολιτικές συμπερασματικά δεν αποθαρρύνουν τις
μεταναστευτικές ροές, απλά αναγκάζουν τους πρόσφυγες και τους δυνητικούς μετανάστες σε επικίνδυνα ταξίδια, με ρίσκο
τη ζωή τους, ενώ παράλληλα ενδυναμώνουν τα εγκληματικά δίκτυα διακίνησης και λαθρεμπορίας μεταναστών. Άλλωστε η
απόγνωση είναι εξαιρετικά κερδοφόρα, όταν γίνεται αντικείμενο συναλλαγής. Μια Ευρώπη ,λοιπόν, που παρέχει το
θεμελιώδες δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων στους ευρωπαίους πολίτες και προασπίζεται τα ανθρώπινα

2
δικαιώματα και τις ανθρώπινες αξίες, και ειδικότερα το δικαίωμα στη ζωή και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, θα πρέπει να
αποσυνδέσει τη μετανάστευση από την όποια ρατσιστική και ξενοφοβική προσέγγιση και να δημιουργήσει διόδους, με την
υιοθέτηση θετικών μέτρων και πολιτικών, που θα διευκολύνουν τη νόμιμη και ασφαλής πρόσβαση όλων αυτών των
ανθρώπων που έχουν ανάγκη.

Παράλληλα, ο πόλεμος που ξεκίνησε μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας , τον Φεβρουάριο του 2022 συνεχίζει να προκαλεί
ολέθριες συνέπειες, αφού οδήγησε στη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση στην Ευρώπη μετα τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο με
εκατομμύρια Ουκρανούς να εγκαταλείπουν την χώρα και άλλους να τραυματίζονται θανάσιμα. Συνάμα η πολεμική αυτή
σύρραξη έχει προκαλέσει παγκοσμίως τεράστια ενεργειακή, επισιτιστική και ηθική κρίση. Η έξαρση αυτή γενικότερα των
πολεμικών συρράξεων, εξαιτίας κυρίως των συμφερόντων των μεγάλων και ισχυρών κρατών, εγκυμονούν κινδύνους και
κλιμακώνουν τον φόβο για έναν νέο παγκόσμιο πόλεμο, εις βάρος ολόκληρης της ανθρωπότητας. Η Ευρώπη καλείται να
ανταπεξέλθει στις σύγχρονες αυτές προκλήσεις σχεδιάζοντας μια μακρόπνοη πολιτική, βασισμένη σε αρχές και αξίες που
θα την οδηγήσουν στην άρση του αδιεξόδου.

Ένα άλλο επίκαιρο θέμα και άξιο σημείο αναφοράς είναι οι παρατεταμένες προκλήσεις της Τουρκίας στην Ελλάδα και
την Κύπρο, κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας των τελευταίων ετών, που
καταδεικνύεται από τις επανειλημμένες παραβιάσεις των εθνικών συνόρων και συνεχείς απειλές του Τούρκου ηγέτη της,
σκιαγραφούν την παθητικότητα και αδυναμία των ευρωπαϊκών κρατών να παράσχουν αλληλεγγύη και να προστατεύσουν

3
και υπερασπιστούν τους εταίρους τους, καταστέλλοντας, αναχαιτίζοντας και αποδοκιμάζοντας την τουρκική
επεκτατικότητα, που αποτελεί την ανοικτή πληγή και του κυπριακού προβλήματος.

Συγχρόνως, η υγειονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία του κορωνοιου επέτεινε την ηδη υπάρχουσα οικονομική
κρίση, αυξάνοντας τα ποσοστά ανεργίας και την φτώχεια και δημιουργώντας ένα γόρδιο δεσμό για όλα τα κράτη. Σε αυτές
τις προκλήσεις και προβλήματα καλείται να ενσκήψει η Ευρώπη και να επιτελέσει το ρόλο της, ως ατμομηχανή της
ευρωπαϊκής οικονομίας και ως προστάτιδα όλων των ευρωπαίων πολιτών.

ΑΞΙΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Αναντίλεκτα, υπό αυτές τις προκλήσεις που ταλανίζουν το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και ολάκερη την οικουμένη, ο ελληνικός
πολιτισμός μέσα από την μακραίωνη ιστορία του και με τις πανανθρώπινες αξίες και ιδανικά που πρεσβεύει δύναται και,
αν μη τι άλλο, επιβάλλεται να αποτελέσει τον φωτοδότη ήλιο και το αντίδοτο ώστε να υπερκεραστούν όλοι αυτοί οι κίνδυνοι
που απειλούν την ανθρωπότητα και ως ακρογωνιαίος λίθος να απαμβλυνει την γενικότερη κρίση του παρόντος,
αποτελώντας έναν φωτεινό φάρο που θα συμβάλλει στη χαραξη νέων πολιτικών για ένα ευοίωνο μέλλον.

Οι ιστορικοί αγώνες των προγόνων μας, το ήθος και το αγωνιστικό τους φρόνημα πολεμώντας για ιδανικά, όπως η
ελευθερία, η δημοκρατία και η πατρίδα αποτελούν παρακαταθήκη για όλους εμάς, που αναμφισβήτητα κρίνεται εκ των ων
ουκ ανευ απαραιτητο να ανακληθούν στην μνήμη του καθενός και να μας αφυπνίσουν. Ο ελληνικός λαός τόσο κατά τους
περσικούς πολέμους, όσο και κατά την εθνεγερσία του 1821 με ελεύθερο πνεύμα και συλλογική συνείδηση αντιμετώπισε

4
ισχυρούς εχθρούς και κατάφερε, υψώνοντας το ανάστημα του, να τους νικήσει. Παρόμοια και ο κυπριακός λαός στον δικό
του απελευθερωτικό αγωνα του 1955-59, αψηφώντας την τεράστια υπεροχή και μέγεθος του κατακτητή ξεσηκώθηκε
ενάντια στην πανίσχυρη βρετανικη δυναμη.Ο Γρηγόρης Αυξεντίου και ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης υπερβαίνοντας τις
καθημερινές βιοτικές ανάγκες θυσιάστηκαν για την πατρίδα αποδεικνύοντας ότι «χίλια χρόνια αν περάσουν δεν πεθαίνουμε
σκλάβοι».

Τα ιδανικά της ελευθεριας, της εθνικης συνειδησης, του πατριωτισμού εξυμνούνται περιτρανα στο ποιημα»Υμνος εις την
Ελευθερία» του Διονυσιου Σολωμου, που γραφτηκε το 1823 και καθιερωθηκε ως εθνικος υμνος των Ελαδας και της
Κυπρου το 1865 και 1966, αντιστοιχα.Σε αυτό το ποιημα ο ποιητης εκφραζει την αγαπη του για το σπουδαιο και υπερτατο
αγαθο , την ελευθερία, εκφραζοντας με εναργεια και αποτελεσματικότητα ότι η Ελευθερια είναι κορυφαια και
διαπραγματευτη αξια για τον Ελληνα και θεμελιωδη αναγκη για τη ζωη και την εξελιξη του.

Οπωσδήποτε οι καιροί μπορεί να αλλάζουν, το χρεος μπορει να παίρνει άλλη σημασία και μορφή αλλα ακομη και σήμερα
κρίνεται επιτακτική η αναγκη για συλλογική δράση, ώστε να ξεπεραστούν οι συμπληγάδες του ατομικισμού και της
ιδιοτέλειας και να προβληθούν αξιες όπως η αλληλεγγύη και η ενσυναισθηση και η αγαπη προς τον συνάνθρωπο, μέσω
της χάραξης πολιτικών που θα εχουν ως επίκεντρο τον άνθρωπο και την προοδο του.

Το σπουδαίο ελληνικό πνεύμα και οι αξίες, όπως η δημοκρατία και πολιτότητα γεννήθηκαν στα πλαίσια της αρχαίας
ελληνικής «πόλεως», με τον Κλεισθενη να αποτελεί το θεμελιωτη του δημοκρατικου πολιτευεματος και τον Περικλή να

5
αποτελεί τον ηγέτη, όπου στον «χρυσό αιώνα» ηγεσίας του η δημοκρατία εφτασε στην ακμή της. Στην εκκλησία του
Δήμου, συμμετειχαν όλοι οι πολίτες και μπορούσαν ελευθερα να εκφρασουν τη γνωμη τους, παιρνοντας συλλογικες
αποφάσεις. Υπο αυτές τις συνθηκες, δεν μπορει να διερωταται κανεις γιατι αναπτυχθηκαν στην αρχαια Ελλαδα οι βασικες
αρχες της αξιοκρατίας, ισονομίας, λαικης κυριαρχίας, και πλειοψηφίας.Επομενως η ενεργός πολιτοτητα, σε αντιθεση με
την απαθεια και αδιαφορία για τα «κοινα» και η κατοχυρωση του διαλογου, που επιτυγχανει την γονιμη ανταλλαγή
απόψεων και αποτελεί τον μονο τρόπο επιλυσης ειρηνικά των διαφορών είχαν εξυψωθεί ως ελληνικες αξίες ήδη από τον
6ο αιωνα π.Χ, από την αρχαία Αθήνα και δυνατνται και την συγχρονη εποχή να αποτελεσουν την εφαλτήριο δύναμη για
απαμβλυνση των κινδυνων και αντιμετωπιση των προκλησεων που κατατρεχουν την ανθρωπότητα.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Aναμφίβολα, η αξία της ανθρωπιστικής παιδείας και δημοκρατικης εκπαιδευσης είναι ουσιώδης για την μεταγγιση των
ηθικών αξιών , όπως η αλληλεγγυη, ο σεβασμός και η ισότητα , αφου συμβαλει στην καλλιεργεια της κριτικής σκεψης και
προβληματισμού , ενθαρρυνει την αναληψη πρωτοβουλιων, και διαμορφωνει τον χαρακτηρα των μελλοντικών πολιτών.
Οι διαχρονικες αξιες που προταξε ο ελληνικος πολιτισμός, μπορούν και πρεπει να αποτελεσουν δασκαλο και ασφαλή
οδηγό για τον παρόν και το μελλον. Ανθρωπιστικά μαθήματα, όπως τα νεα ελληνικα, η ιστορία , η πολιτικη αγωγή και τα
θρησκευτικά, μπορούν να διδαξουν πανανθρωπινες αξιες, όπως η αγαπη, η αλληλεγγυη, η ενσυναισθηση και η
προσφορα στο κοινωνικο συνολο.Παραλληλα το σχολικο περιβαλλον θα πρεπει να αποβλεπει στην καλλιεργεια

6
δημοκρατικου ηθους και στην πολιτικοποιηση των μαθητων, δημιουργώντας ενεργους και υπευθυνους πολιτες, που
νοιαζονται για τα πολιτικα δρωμενα της πατριδας τους και παγκοσμιως.

Οπωσδήποτε, λοιπόν, η Ένωση θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της και τα κράτη μέλη να βρουν μια κοινή
συνισταμένη που να βασίζεται στην μεταξύ τους αλληλεγγύη, στον ισότιμο διαμοιρασμό της ευθύνης με παράλληλη
διασφάλιση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Ευρωπη θα πρεπει να επαναπροσδιορισει τις αξιες της και ο
ελληνισμος μπορει και πρεπει να είναι ενωμενος και συμμετοχος σε αυτην την προσπαθεια επιλυσης των πολυσχιδων
προβληματων, που αναφυονται, σαν τα κεφαλαια της λερναιας υδρας.Ο ανθρωπινος πολιτισμος πρεπει να στηριζεται στα
στερεα θεμελια της δημοκρατίας, της ελευθεριας της ισοτητας και της ανεκτικοτητας.Χρειαζεται ατομικος και συλλογικος
αγωνας για την οικοδομηση ενός καλυτερου, διακαιοτερου και αρμονικοτερου κοσμου.