Αναγκαστικές μετακινήσεις πληθυσμών Πηγή: Αρχεία

Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας

Μικρό κορίτσι ακρωτηριασμένο

από βόμβα στη Νάπολη της
Ιταλίας στα τέλη του πολέμου.
 Μικρό παιδί ψάχνει τροφή στα σκουπίδια Πηγή: Αρχεία
Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας
 Η ατομική βόμβα, το αεροπλάνο που
την έριξε και η έκρηξη.
2. Η ιαπωνική πόλη Χιροσίμα μετά τη ρίψη
της ατομικής βόμβας.
ΑΙΤΙΑ ΠΟΛΕΜΟΥ
Οικονομικά:
 Η επιθυμία ενός κράτους για οικονομική επέκταση εις
βάρος ενός άλλου.
 Η προσπάθεια εκμετάλλευσης των πλουτοπαραγωγικών
πηγών ενός
άλλου κράτους.
Πολιτικά:
 Η ανάγκη διατήρησης ελέγχου σε στρατηγικές περιοχές.
 Η επεκτατική πολιτική κάποιων χωρών, επιθυμία για
επικράτηση.
 Η απελευθέρωση ενός λαού από κάποιον κατακτητή.
Ιδεολογικά:
 Η ανάπτυξη επεκτατικών εθνικιστικών ιδεολογιών που
προβάλλει την ανάγκη διεύρυνσης του κράτους και
κυριαρχίας της φυλής εις βάρος άλλων "κατώτερων"
φυλών.
Θρησκευτικά:
 Ο θρησκευτικός φανατισμός που προτάσσει την
κυριαρχία των "πιστών" στους "απίστους"
Η «Γκερνίκα» του Πάμπλο Πικάσο είναι ένα έργο βασισμένο σε πραγματικό γεγονός, τον βομβαρδισμό
της ισπανικής πόλης Γκερνίκα από τους Γερμανούς το 1936, στον ισπανικό εμφύλιο. Σε ένα χώρο με λιτή
χρωματική γκάμα (αποχρώσεις άσπρου, μαύρου και γκρι) βλέπουμε ένα συνονθύλευμα από ανθρώπους
και ζώα που σπαράζουν από τη φρίκη της καταστροφής, του τρόμου και του θανάτου.
 Η Ευρώπη ήταν ένας σωρός από ερείπια. Στη Σοβιετική
Ένωση είχαν καταστραφεί 6.000.000 σπίτια, στην Πολωνία
το 80% της βιομηχανίας, στη Γαλλία είχαν υποστεί
σοβαρές ζημιές σχεδόν όλα τα λιμάνια και μεγάλο μέρος
του συγκοινωνιακού και σιδηροδρομικού δικτύου, στην
Ελλάδα είχαν καεί περίπου 160.000 κτίρια και είχαν
πυρποληθεί 1.700 χωριά. Πόλεις όπως το Βερολίνο, το
Λένινγκραντ (σημερινή Αγία Πετρούπολη), η Δρέσδη, η
Χιροσίμα, το Ναγκασάκι και εκατοντάδες άλλες είχαν
ισοπεδωθεί. Η συνολική βιομηχανική παραγωγή της
Ευρώπης έφτανε στα τέλη του Β’ Παγκόσμιου πολέμου
μόλις το 50% της προπολεμικής. Η Ελλάδα είχε χάσει
σχεδόν το 75% της εμπορικής της ναυτιλίας. Τα
περισσότερα κράτη είχαν δανειστεί για να
προετοιμαστούν για τον πόλεμο και τώρα υποχρεώνονταν
να το ξανακάνουν για να αρχίσουν την ανοικοδόμηση. Το
μεγαλύτερο μέρος των δανείων προερχόταν από τις ΗΠΑ.
Οι ανθρώπινες απώλειες ήταν θεαματικά
περισσότερες από κάθε άλλο πόλεμο. Από τα
περίπου 50.000.000 νεκρών και αγνοουμένων, τα
35.000.000 ήταν Ευρωπαίοι˙ τέσσερις φορές
περισσότεροι απ’ όσους χάθηκαν στον Α‘ Παγκόσμιο
πόλεμο! Τεράστιος ήταν ο αριθμός των αμάχων
θυμάτων.
Σημειώστε 4 επιπτώσεις του
πολέμου σύμφωνα με τα κείμενα
Ο ηθικός απολογισμός της σύγκρουσης ήταν, επίσης, τραγικός. Οι
εμπόλεμοι βομβάρδισαν μαζικά όχι μόνο στρατιωτικούς στόχους αλλά
και μεγάλες πόλεις, με σκοπό να καταρρακώσουν το ηθικό των
αμάχων και να εξαναγκάσουν τον εχθρό να συνθηκολογήσει. Ο
πόλεμος συνοδεύτηκε από ανήκουστες θηριωδίες, μαζικές εκτελέσεις
αμάχων, βιασμούς και λεηλασίες, που έγιναν από όλες τις πλευρές.
Αναμφίβολα, όμως, τα πρωτεία της φρίκης πρέπει να αποδοθούν στη
ναζιστική Γερμανία: τα στρατόπεδα εξόντωσης, οι θάλαμοι αερίων, τα
φρικιαστικά πειράματα των ναζί «γιατρών του θανάτου» σε
αιχμαλώτους, τα βασανιστήρια και οι μαζικές εκτελέσεις αμάχων ως
αντίποινα και η γενοκτονία των Εβραίων θα αποτελούν για πάντα
σύμβολα του απόλυτου εγκλήματος σε βάρος του ανθρώπου.
Το βιοτικό επίπεδο είχε καταρρεύσει, αν και με σοβαρές αποκλίσεις
μεταξύ των χωρών. Η Βρετανία, αν και δέχτηκε σκληρές επιθέσεις
από τους ναζί, κατάφερε να διασώσει μεγάλο μέρος της βιομηχανίας
και του εμπορικού της στόλου, ενώ ο ενεργός πληθυσμός της
αυξήθηκε χάρη στη μαζική είσοδο γυναικών στην αγορά εργασίας. Η
χειρότερη κατάσταση επικράτησε στη Γερμανία και στην Αυστρία,
που μαστίζονταν από την πείνα, τη μαύρη αγορά και τον κίνδυνο
επιδημιών.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΠΟΛΕΜΟΥ
 Αναρίθμητα θύματα, κυρίως νεαρής ηλικίας, στρατόπεδα συγκέντρωσης, γενοκτονίες, αναπηρίες,
προσφυγιά, επιδημίες, μείωση του πληθυσμού.
 Φόβος, άγχος, ανασφάλεια, ψυχικά τραύματα. Αύξηση ψυχολογικών προβλημάτων, αβεβαιότητα,
ανασφάλεια για το αύριο, πληγές που δεν γιατρεύονται ποτέ.
 Εξαφάνιση κάθε ανθρωπιστικού στοιχείου, επικράτηση της αρχής «ο θάνατός σου, η ζωή μου».
 Γενική οπισθοδρόμηση, καταστροφή πολλών επιτευγμάτων, στασιμότητα επιστημών, οικονομική εξαθλίωση.
Παράλυση της οικονομίας: αδρανοποιούνται οι διάφοροι τομείς παραγωγής εκτός από εκείνον της παραγωγής
οπλικών συστημάτων, εγκαταλείπεται η καλλιέργεια της γης, αυξάνεται ο πληθωρισμός, τα αγαθά είναι
δυσεύρετα, προωθείται η «μαύρη αγορά» και η αισχροκέρδεια, μειώνεται το βιοτικό επίπεδο.
Πνευματική στασιμότητα, οπισθοδρόμηση των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών, αμάθεια,
αναλφαβητισμός, ηθική διαφθορά: καταπατούνται οι αξίες, τα ιδανικά, κλονίζονται οι κοινωνικοί θεσμοί,
αυξάνεται η βία και η εγκληματικότητα, οι άνθρωποι δρουν βασισμένοι στα ένστικτα και τα πάθη.
 Καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, μόλυνση της ατμόσφαιρας, του εδάφους, όξινη βροχή, καταστροφή
του όζοντος, ραδιενέργεια, κίνδυνος εξαφάνισης κάποιων φυτών και ζώων. Καταστροφή οικιστικού
περιβάλλοντος.
 Ισοπεδώνονται οικοδομήματα, αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία τέχνης, όλα γενικά τα αγαθά του πολιτισμού που
δημιούργησαν οι άνθρωποι ανά τους αιώνες.
 Επικρατεί σκληρότητα, απανθρωπιά, εκμετάλλευση, έλλειψη αλληλεγγύης προς τον συνάνθρωπο, ατομικισμός,
μίσος, τρόμος, φρίκη.
ΕΙΡΗΝΗ < αρχ. ελλ. ρήμα είρω (= Δείτε το βίντεο  :
ενώνω) https://youtu.be/CEh-R9eWwoE  
ΕΙΡΗΝΗ- Γ.ΡΙΤΣΟΣ, Σχολιάστε το.

Να γράψετε κάτω από καθεμία λέξη  άλλες  λέξεις που

σχετίζονται νοηματικά με αυτήν(καταιγισμός ιδεών).
ΕΙΡΗΝΗ   ΠΟΛΕΜΟΣ

Στη συνέχεια να γράψετε ένα άρθρο για
τη σχολική εφημερίδα με θέμα τα θετικά
της ειρήνης  για τον σύγχρονο άνθρωπο
και πώς η ειρήνη μπορεί να βοηθήσει στη
δημιουργικότητά του(σε 150 λέξεις,
στηρίξτε με επιχειρήματα την άποψή
σας).
Μερικές απόψεις για τα
Η αξία της ειρήνης:  θετικά της ειρήνης
 Oι άνθρωποι νιώθουν ασφαλείς & αναπτύσσουν τις
δημιουργικές ικανότητές τους για την επίτευξη του
ατομικού και συλλογικού συμφέροντος ( ισότητα,
ελευθερία, δικαιοσύνη, αλληλεγγύη).
 Oικονομική ανάπτυξη, βελτίωση του βιοτικού επιπέδου
(επένδυση χρημάτων σε βιομηχανία, γεωργία, εμπόριο
& όχι σε εξοπλισμούς / αξιοποίηση του ανθρώπινου
δυναμικού / επίλυση κοινωνικών προβλημάτων όπως η
φτώχεια και η ανεργία).
 Άνθηση γραμμάτων και τεχνών, ελεύθερη έκφραση
καλλιτεχνικής δημιουργίας, εξάπλωση παιδείας.
 Η επιστημονική έρευνα & τεχνολογία στην υπηρεσία
του ανθρώπου με στόχο την ανακούφισή του από τα
προβλήματα που τον ταλαιπωρούν.
 Συνεργασία & συναδέλφωση λαών, διάλογος, γόνιμη
ανταλλαγή πολιτιστικών στοιχείων, αντιμετώπιση
κοινών προβλημάτων.
ΤΡΟΠΟΙ ΕΔΡΑΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ
1. Με τη συνειδητοποίηση κάθε ανθρώπου ξεχωριστά της μεγάλης αξίας και σημασίας της ειρήνης για την
παγκόσμια ανάπτυξη και πρόοδο.
2. Με τη χρησιμοποίηση του διαλόγου ως μοναδικού μέσου επίλυσης των διαφορών μεταξύ των ανθρώπων
στις
καθημερινές τους σχέσεις και των κρατών γενικότερα.
3. Με τη συμμετοχή σε φιλειρηνικά κινήματα και οργανώσεις που έχουν τη δυνατότητα να ασκήσουν πίεση
στις
πολιτικές ηγεσίες όλων των κρατών που λαμβάνουν τις σημαντικές αποφάσεις.
4. Με την ενίσχυση των πολιτικών εκείνων, οι οποίοι θα εργαστούν για να υπάρξει συνεργασία μεταξύ των
κρατών και για να αποτραπεί ο εφιάλτης του πολέμου.
5. Με τη συμβολή των επιστημόνων, των πνευματικών ανθρώπων και γενικά όλων εκείνων που μπορούν να
ενημερώσουν και να προβληματίσουν τους ανθρώπους για τους κινδύνους που διατρέχει η παγκόσμια ειρήνη.
6. Με την αφύπνιση των νέων που, αποτελώντας το μέλλον της ανθρωπότητας, θα πρέπει να αγωνιστούν, για
να
δημιουργηθεί μια κοινωνία στην οποία δε θα υπάρχουν οι σημερινές ανισότητες που αποτελούν κατάφωρη
παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
7. Με τη μείωση των πυρηνικών όπλων και τη σταδιακή κατάργησή τους (ύφεση, αφοπλισμός).
8. Με την παροχή χρημάτων για την επίλυση των προβλημάτων που αποτελούν πληγές του σύγχρονου
πολιτισμού (φτώχεια, πείνα κυρίως στο λεγόμενο τρίτο κόσμο κ.τ.λ.) και όχι για την κατασκευή όπλων που
μπορούν να φέρουν την καταστροφή.
9. Με την ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των κρατών μέσα από πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις.
10. Με την ανθρωπιστική παιδεία και εκπαίδευση για την κατανόηση των αγαθών της ειρήνης.